วารสารอยู่ในบุญ ฉบับที่177 ประจำเดือนกันยน พ.ศ.2560

“บาปแกไ้ ดด้ ว้ ยบุญ ใครจะช่วยล้างไมไ่ ด้ จะไถถ่ อนแทนก็ไมไ่ ด้ จะต้องลา้ งเอง แก้เอง ไถ่ถอนเองดว้ ยการส่ังสมบุญ” โอวาทหลวงพอ่ ธมั มชโย วดั พระธรรมกาย รา้ นแห้วเรณู ตลาดส่ีมุมเมอื ง รวมของเชือ่ ม ของหวานทกุ ชนดิ แหว้ ดิบ แหว้ ต้ม วนุ้ มะพร้าว ลกู ชดิ ถัว่ แดง ลกู ลาน ฯลฯ สนใจติดต่อ โทร. ๐๘-๑๖๓๒-๗๔๙๙ LineID : @ranooonlineshop Facebook : รา้ นแหว้ เรณู www.kalyanamitra.org

สร้างคนให้เป็นคนดี เรอื่ ง : พรพสิ ทุ ธ์ิ ดจุ รัตน โครงการบรรพชาอปุ สมบทหมูธ่ รรมทายาทนานาชาติ รุ่นท่ี ๑๕ International Dhammadayada Ordination Program (IDOP 15) 第15 届国际佛法薪传者短期出家活动 50 อยู่ในบญุ กนั ยายน ๒๕๖๐ www.kalyanamitra.org

โครงการบรรพชาอุปสมบทหมู่ธรรม- กรกฎาคม - ๒๐ สงิ หาคม พ.ศ. ๒๕๖๐ (๔๔ วนั ) ทายาทนานาชาติ หรอื ไอดอป (IDOP) เป็น กิจกรรมส�ำคัญในการบวชจัดขึ้นตาม อีกโครงการหน่ึงของวัดพระธรรมกาย ท่ีเปิด ล�ำดับดังนี้ พิธีตัดปอยผมนาคธรรมทายาท โอกาสใหช้ าวตา่ งชาตจิ ากหลายเชอ้ื ชาตหิ ลาก จดั ข้นึ ในวนั พฤหสั บดีท่ี ๑๓ กรกฎาคม พ.ศ. วัฒนธรรมท่ีมีความสนใจในพระพุทธศาสนา ๒๕๖๐ ณ มหาวิหารพระมงคลเทพมนุ ี ได้มาบวชเป็นพระภิกษุที่วัดพระธรรมกาย ในวนั เสารท์ ี่ ๒๒ กรกฎาคม พ.ศ. ๒๕๖๐ ประเทศไทย ซึ่งผู้บวชจะได้รับการฝึกฝน มี พธิ เี วียนประทกั ษิณ ณ พระมหาธรรมกาย- ทัง้ ทางกายและใจตามหลักพทุ ธวธิ ี เพอื่ ปฏิบัติ เจดีย์ พิธีขอขมาและมอบผ้าไตร พิธีถวาย ตนเปน็ พระแท้ และหลงั จากลาสกิ ขาแลว้ กย็ งั บาตร พิธีบรรพชา ณ สภาธรรมกายสากล สามารถน�ำหลักธรรมไปใช้ในการด�ำเนิน และ พธิ ีอุปสมบท ณ อโุ บสถวัดพระธรรมกาย ชวี ิตได้ โดยมพี ระมหาโพธวิ งศาจารย์ (ทองดี สรุ เตโช) การอบรมในปนี เ้ี ปน็ รนุ่ ท่ี ๑๕ โดยมผี สู้ มคั ร ป.ธ.๙ ราชบณั ฑติ เจา้ อาวาสวดั ราชโอรสาราม บวช จ�ำนวน ๗๑ ทา่ น จาก ๑๑ สญั ชาติ ได้แก่ ราชวรวิหาร เมตตาเปน็ พระอุปัชฌาย์ องั กฤษ อเมรกิ า โปรตเุ กส เดนมารก์ จนี สงิ คโปร์ วนั อาทติ ยท์ ่ี ๒๓ กรกฎาคม พ.ศ. ๒๕๖๐ มาเลเซยี ไตห้ วนั ลาว กมั พชู า และไทย โดยแบง่ มี พธิ ตี กั บาตรพระใหม่ ณ สภาธรรมกายสากล เปน็ ๒ โปรแกรม คอื โปรแกรมA อบรมระหวา่ ง กิจกรรมระหว่างการอบรมของธรรม- วันที่ ๘ กรกฎาคม - ๖ สงิ หาคม พ.ศ. ๒๕๖๐ ทายาทมหี ลากหลายประการ อาทิ การสวดมนต์ (๓๐ วนั ) และโปรแกรม B อบรมระหวา่ งวนั ที่ ๘ นง่ั สมาธิ บณิ ฑบาต ศกึ ษาพระธรรมวนิ ยั เรยี น กนั ยายน ๒๕๖๐ อยู่ในบุญ 51 www.kalyanamitra.org

จากใจธรรมทายาทนานาชาติ พุทธประวัติและเรื่องกฎแห่งกรรม ฝึกฝน พระไมเคลิ วรี ธมโฺ ม (Michael Kokoska) ความดสี ากล ฯลฯ ซง่ึ ลว้ นเปน็ ไปเพอ่ื การฝกึ ฝน ประเทศสหรัฐอเมริกา ตนเองท้ังทางกายและใจควบคู่กันตั้งแต่ อาตมารู้จักโครงการ ตนื่ นอนจนกระท่งั จ�ำวดั ซงึ่ ธรรมทายาทตา่ งก็ IDOP จากศูนย์ปฏิบัติ รสู้ กึ ประทบั ใจทไ่ี ดเ้ ขา้ รว่ มโครงการน้ี หลายรปู ธรรมจอร์เจีย ตอนน้ัน ได้รับความสุขจากการปฏิบัติธรรมและ อยากเข้าร่วมโครงการ หลายรูปกล่าวด้วยว่าอยากให้มีโครงการนี้ ทนั ที และตง้ั ใจวา่ จะมา ต่อไปเรอ่ื ย ๆ ถ้ามีโอกาสก็จะกลบั มาบวชอีก บวชทปี่ ระเทศไทยให้ได้ นอกจากโครงการบรรพชาอุปสมบทหมู่ เพราะอาตมาคดิ วา่ การมา ธรรมทายาทนานาชาติ ร่นุ ท่ี ๑๕ แล้ว ในชว่ ง เรยี นรทู้ ว่ี ดั พระธรรมกายจะได้ เวลาเดียวกันนี้ยังมีโครงการบรรพชาสามเณร รับการฝึกฝนอบรมอย่างถูกต้องและสมบูรณ์ นานาชาติ IDOP อีกด้วย โดยอบรมระหว่าง ยงิ่ กวา่ วันที่ ๘ กรกฎาคม - ๖ สงิ หาคม พ.ศ. ๒๕๖๐ การเข้าอบรมในโครงการ IDOP ที่วัด (๓๐ วัน) พระธรรมกายเกดิ ประโยชน์มหาศาล เมือ่ คณุ เข้าร่วมการอบรม คุณจะสามารถสร้างนิสัย รักความสะอาดและความเป็นระเบียบซึ่ง เอากลับไปใช้ในชีวิตประจ�ำวันได้เมื่อคุณ ลาสิกขาไป น้ีเป็นเหตผุ ลหน่งึ ท่อี าตมาเข้าร่วม โครงการนี้ อาตมาตอ้ งการความมรี ะเบยี บวนิ ยั กฎระเบียบท่ีเข้มงวด เพราะว่าการได้อยู่ใน สิ่งแวดล้อมท่ีเป็นระเบียบ สะอาดเรียบร้อย ใจของเรากจ็ ะเป็นไปตามน้ันเช่นกนั ความสะอาด ความเปน็ ระเบยี บเรยี บรอ้ ย ของส่ิงต่าง ๆ รอบตัว จะท�ำให้ชีวิตของเรา งา่ ยข้นึ และจะท�ำให้เกิดความสงบของใจ ซึ่ง ช่วยให้ผลการปฏิบัติธรรมดีข้ึน ดังน้ันเม่ืออยู่ ทน่ี ี่ ผลการปฏบิ ตั ธิ รรมของอาตมาจงึ ดขี น้ึ มาก อาตมาคิดว่าการปฏิบัติธรรมเป็นส่ิงที่ ดีที่สุด เพราะการปฏิบัติธรรมท�ำให้เข้าใจ การเป็นมนษุ ยท์ ีด่ ี เข้าใจวิธดี ำ� เนนิ ชีวติ ในโลก ที่มีแต่ความสับสนวุ่นวายนี้ โดยยังสามารถ 52 อยู่ในบุญ กันยายน ๒๕๖๐ www.kalyanamitra.org

รกั ษาใจใหม้ สี ุขภาพจติ ทีด่ แี ละมสี ตอิ ยูไ่ ด้ วา่ สงิ่ เหลา่ นไี้ มใ่ ชแ่ คก่ ารทำ� ความสะอาด แตม่ นั พระอเล็กซ์ ปญฺ าวโร (Alex Butt) คอื การทำ� สมาธไิ ปดว้ ย และเมอ่ื สถานทสี่ ะอาด ประเทศสิงคโปร์ ก็ไม่มีเหล่ามดแมลง เราก็ไม่ต้องฆ่ามัน ซึ่ง อาตมาเร่ิมเรียนรู้ สอดคล้องกับเรอื่ งศีล เก่ียวกับธรรมกาย การเดินบิณฑบาตเป็นประสบการณ์ เมื่อประมาณ ๕ คร้ังแรกในชีวิต อาตมาได้ฝึกความอ่อนน้อม เดอื นกอ่ น หลงั จาก ถ่อมตน ญาติโยมท่ีมาตักบาตรท�ำให้อาตมา แมเ่ สยี ชีวติ อาตมา รู้สึกถึงความรับผิดชอบว่า เม่ือเป็นพระต้อง เ ร่ิ ม ศึ ก ษ า ก า ร น่ั ง รักษาศีลให้บริสุทธิ์ อย่าท�ำให้ญาติโยมที่มี สมาธิและการสวดมนต์ ศรทั ธาผดิ หวงั ถา้ อาตมาไมฝ่ กึ ฝนอบรมตนเอง ภายใน ๒ เดือน หลังจากได้เรียนรู้ค�ำสอน ให้เป็นพระแท้ คงไม่ยุติธรรมกับสาธุชนที่มา จากวดั พระธรรมกาย อาตมาก็ตัดสนิ ใจบวช ท�ำบุญ เมื่ออาตมาสัมผัสถึงความปลื้มของ ขณะที่ปลงผม อาตมาท�ำสมาธิไปด้วย สาธุชน ก็รู้สึกถึงความรับผิดชอบในการเป็น และเม่ือลืมตาขึ้นมา ก็รู้สึกเบาสบาย รู้สึก พระ นน่ั คอื เหตผุ ลทว่ี า่ ทำ� ไม “การเปน็ พระนน้ั เหมือนได้พบโลกใบใหม่ เหมือนเป็นวันใหม่ แม้มีชีวิตที่เรียบง่าย แต่ไม่ง่ายที่จะใช้ชีวิต สำ� หรบั ตัวเอง อาตมามีความสุขมาก ในวนิ าที อยา่ งพระแท”้ นั้น อาตมาดีใจมากที่อุทิศบุญน้ีให้แม่ได้ ถา้ คุณสามารถมาเขา้ โครงการ ๓๐ วัน และท่ีอาตมาร้องไห้ ก็เพราะเสียใจท่ีท่านไม่ นี้ คุณจะพบกับตัวเองที่ไม่เคยพบมาก่อน สามารถมาเห็นการบวชของอาตมาในวนั นี้ และชีวิตต่อจากน้ีจะเปลี่ยนไปในทางท่ีดีขึ้น ก่อนมาอบรม อาตมาพยายามฝึกฟัง ชวี ติ อาตมากเ็ ปลยี่ นไปแลว้ เชน่ กนั เนอื่ งมาจาก คำ� ขานนาค ฝึกออกเสยี ง และท�ำความเข้าใจ คำ� สอนของพระสัมมาสมั พทุ ธเจา้ ความหมาย เพราะว่าจ�ำเป็นต้องใช้เวลาบวช พระนลี สทุ ธฺ มโน (Neal Golub) พอไดม้ าทว่ี ดั อาตมาไดฝ้ กึ รว่ มกบั เพอื่ นทกุ วนั ประเทศสหรัฐอเมรกิ า ในเวลาทพี่ อจะฝึกได้ อาตมาได้ฝึกปฏิบัติสมาธิ อาตมามีความสุขกับการบวช ซึ่งเป็น มาเป็นเวลานาน จึงอยาก ชีวติ ท่ีเรยี บงา่ ย ได้ปฏบิ ัตธิ รรมเยอะมาก และ มาทนี่ เ่ี พอ่ื เรยี นรเู้ พม่ิ เตมิ ไดเ้ ข้าใจพระพทุ ธศาสนามากขึ้น ไมว่ ่าคณุ จะ บ ว ก กั บ อ ย า ก สั ม ผั ส เปน็ คนพทุ ธ ครสิ ต์ ฮินดู หรอื นบั ถอื ศาสนาใด ประสบการณ์การเป็น ก็ตาม บทฝึกในโครงการ IDOP ดีมาก ๆ พระ อยากเรยี นรเู้ กยี่ วกบั ความดีสากลเร่ืองความสะอาด เช่น พระพทุ ธศาสนา โดยเฉพาะ การท�ำความสะอาดห้องน้�ำ การท�ำความ ชวี ิตพระให้มากขนึ้ สะอาดทีน่ อน การกวาดพืน้ ทำ� ให้อาตมารูส้ กึ คนอเมริกันเป็นพวกช่างฝัน ฝันที่จะมี กนั ยายน ๒๕๖๐ อยู่ในบญุ 53 www.kalyanamitra.org

บ้าน ครอบครัว เงินในบัญชี แล้วคิดว่าเรา พระสา้ วเซง้ิ ฉี จนฺทธโิ ก จะมีความสุข หลาย ๆ คนรวมถึงอาตมากท็ �ำ ประเทศจนี มาหมดแล้ว แต่เรากย็ ังไม่มีความสุข นน่ั เป็น อาตมาเป็นนักศึกษา เหตุผลที่ท�ำให้อาตมาเข้าหาศาสนาพุทธ ปริญญาโท เรียนอยู่ที่ เมื่อ ๒๐ ปีที่แล้ว และปัจจุบันคนอเมริกัน ปักกิ่ง มีเพ่ือนสนิท ก็สนใจศาสนาพุทธเปน็ จำ� นวนมาก ท่ีมหาวิทยาลัยปักกิ่ง อาตมาคิดว่าในการบวชเป็นพระ คุณ แนะน�ำให้รู้จักวัด เม่ือ ต้องพยายามท�ำแต่ละส่ิงให้ดีที่สุดเท่าที่จะ ปกี อ่ นเขามาบวชระยะสน้ั ทำ� ได้ตลอดเวลา ตอ้ งใส่ใจผคู้ น ใสใ่ จสิง่ ของ ทวี่ ดั พระธรรมกาย เขาบอกวา่ ตา่ ง ๆ ด้วยความเคารพ ท่ีตอ้ งใส่ใจทุกสิ่งนั้น ได้ประโยชน์มาก และสนับสนุนให้อาตมา เพราะทุกสิ่งได้มาจากศรัทธาของสาธุชน ซ่ึง มาบวชทนี่ ี่ เราจะมองขา้ มไม่ได้ อาตมาอยากรู้เร่ืองชีวิตของพระและ เม่ือเดินบิณฑบาตในหมู่บ้าน ความ การปฏิบัติธรรม อยากมาสัมผัสด้วยตนเอง ท้าทายส�ำหรับอาตมาก็คือ การเดินเท้าเปล่า อยากรู้ว่าจริง ๆ แล้วเป็นอย่างไร ตัวเอง บนถนนก้อนกรวด วันแรกอาตมาเดินเขย่ง สามารถทำ� ได้ดีหรือไม่ ปลายเท้า ท�ำให้ปวดกล้ามเนื้อขา วันท่ีสอง วันแรกท่ีมาถึงวัด อาตมาเห็นญาติโยม มีคนแนะน�ำให้เดินลงเท้าราบ ลงน้�ำหนักตรง และเจ้าหน้าที่จ�ำนวนมาก ทุกคนดูตั้งใจ กลาง ซึ่งได้ผลเยี่ยมมาก และเป็นกันเองมาก ท�ำให้รู้สึกอบอุ่น และ การท�ำสมาธิเป็นส่ิงที่ดีมาก ถ้าเรา ไม่กังวลใจ อีกท้ังกิริยามารยาทของพระภิกษุ นง่ั สมาธดิ ี เราจะมีใจท่ตี งั้ ม่นั และรับรู้อะไรได้ วัดพระธรรมกาย ก็ท�ำให้อาตมารู้สึกว่า ดขี น้ึ เชน่ ถา้ อาตมาเกดิ ความรสู้ กึ นอ้ ยใจอะไร ท่านงามสง่า ทำ� ให้เกดิ ความเคารพขน้ึ ด้วย บางอยา่ ง อาตมาจะรู้ตัว และเม่ือรู้ตัววา่ ก�ำลัง เมื่อเร่ิมต้นตัดปอยผม อาตมาท�ำอะไร น้อยใจ อาตมาก็จะก�ำหนดการกระท�ำของ ไม่ถูก เพราะว่ามีคนท่ีไม่รู้จักจ�ำนวนมาก ตัวเอง ซ่ึงหากโลกเรามีคนที่มีสติแบบน้ีอยู่ มาอยู่ต่อหน้า และอาตมาก็ไม่ได้มีบุญคุณ เยอะ ๆ ความขัดแยง้ ระหวา่ งกนั ก็จะลดน้อย หรือให้ประโยชน์อะไรกับเขาเหล่านั้น ท�ำไม ลง นเ่ี ปน็ เรอื่ งทส่ี ำ� คญั มาก และอกี ประการหนงึ่ พวกเขาถึงให้ความส�ำคัญมาตัดปอยผมและ ก็คือ ความขัดแย้งจะท�ำลายสมาธิของเรา อนุโมทนาบุญกับเรา แต่พอเห็นญาติโยม ฉะนั้นคนวัดส่วนใหญ่จึงไม่อยากขัดแย้งกัน จ�ำนวนมากมีความตั้งใจมาตัดปอยผมและ เพราะเขาอยากเป็นนักปฏบิ ัติธรรมทดี่ ี อนุโมทนาบุญ ก็ท�ำให้อาตมารู้สึกซาบซึ้งเป็น ดงั นน้ั อาตมาไมข่ อ้ งใจเลยวา่ ทา้ ยทส่ี ดุ อยา่ งมาก และทำ� ใหร้ ้สู ึกวา่ เราตอ้ งตง้ั ใจและ สันติภาพโลกจะเกิดข้ึน “ถ้าทุกคนท�ำสมาธิ ขยันปฏิบัติธรรม สงครามจะเกิดขน้ึ ไม่ได้เลย” 54 อยู่ในบุญ กนั ยายน ๒๕๖๐ www.kalyanamitra.org

“การร้จู กั ใหอ้ ภัยตนเองและใหอ้ ภัยผู้อ่นื จะท�ำใหใ้ จเปน็ สขุ และสมาธิตง้ั มั่นได้ง่าย” โอวาทหลวงพอ่ ธัมมชโย วัดพระธรรมกาย www.kalyanamitra.org

บทความพิเศษ เรอื่ ง : นวธรรม และคณะนักวจิ ยั DIRI ๑๐๐ ปี แห่งการค้นพบวิชชา ธรรมกายในวันข้ึน ๑๕ ค่�ำ หลักฐานธรรมกาย เดือน ๑๐ (ตรงกับวันอังคาร ในคมั ภรี ์พทุ ธโบราณ ที่ ๕ กันยายน พุทธศักราช (ตอนท่ี ๒๖) ๒๕๖๐) ที่จะถึงนี้ อีกประเด็นหนึ่งท ่ี ผู้เขียนได้กล่าวถึงไว้ในฉบับ ท่ีแล้ว ซึ่งเป็นสาระส�ำคัญใน การท�ำงานสืบค้นหลักฐาน ธรรมกายของสถาบันวิจัย ในฉบบั ทแี่ ลว้ สงิ่ ทผ่ี เู้ ขยี นไดฝ้ ากไวม้ อี ยู่ นานาชาตธิ รรมชยั (DIRI) โดยตรงกค็ อื ประเดน็ ๒-๓ ประเด็นทส่ี �ำคญั ๆ ไดแ้ ก่ ประเด็นที่ ๑ ที่ผู้เขียนน�ำเสนอว่าพระเดชพระคุณหลวงปู ่ การใหค้ วามสำ� คญั กบั การดำ� เนนิ งานตามพนั ธกจิ พระมงคลเทพมนุ ี (สด จนทฺ สโร) ครูผู้คน้ พบ ๗ ข้ันตอน การสรรหาและคัดเลือกบุคลากร วิชชาธรรมกายนั้น คอื “ต้นแบบของนกั วจิ ยั ” ทรี่ กั ดา้ นวชิ าการ การประสานความรว่ มมอื กบั ทางพระพุทธศาสนาที่แท้จริง ซึ่งได้ท�ำงาน นักวชิ าการที่มชี อื่ เสยี งในระดับนานาชาติ เพ่ือ สืบค้นหลักฐานธรรมกายมาจนตลอดชีวิตของ ให้เกิดประสิทธิภาพและประสิทธิผลมากท่ีสุด ท่าน โดยที่ท่านได้ใช้กระบวนการศึกษาท้ัง ในการท�ำงานศึกษาค้นคว้าหลักฐานธรรมกาย ปริยัติ ปฏิบัติ และปฏิเวธมาอย่างครบถ้วน ประเด็นท่ี ๒ เรื่องของการจัดหาอาคารเพ่ือ ทา่ นกย็ งั คงหมั่น “สอบทาน” และ “สอดสอ่ ง สถาปนาเป็นสถาบันวิจัยทางพระพุทธศาสนา ธรรม” ทบทวนความรู้ในวิชชาธรรมกายของ (Buddhist Research Institute) เพื่อรองรับ ทา่ นมาอยา่ งตอ่ เนอ่ื งตราบจนวาระสดุ ทา้ ยของ ภารกิจการค้นคว้าและปริวรรตคัมภีร์พุทธ ชีวติ ทีเดยี ว โบราณ ตลอดจนใชเ้ ปน็ สถานทฝ่ี กึ อบรมนกั วจิ ยั ดังที่เราทราบกนั มาโดยตลอดว่า การ ท่ีมีคุณภาพในระดับอุดมศึกษาข้ันสูง เพ่ือ ค้นพบวิชชาธรรมกายของพระเดชพระคุณ- ท�ำงานสืบค้นหลักฐานธรรมกายจากท่ัวโลกให้ หลวงปู่ฯ น้ัน มิได้เริ่มต้นจากการบรรลุธรรม ส�ำเรจ็ ซ่ึงก็เป็นภารกิจที่สถาบันวิจัยนานาชาติ ในคืนวันเพ็ญ ขึน้ ๑๕ ค�ำ่ เดือน ๑๐ ในกลาง ธรรมชยั ไดด้ ำ� เนนิ การเป็นเวลามากกวา่ ๑๗ ปี พรรษาที่ ๑๒ ที่วัดโบสถ์บน บางคูเวียง มาแลว้ และประเดน็ สำ� คญั มากคือ การผนวก จ.นนทบุรี เท่าน้ัน แต่ในความเป็นจริงแล้ว ภารกิจท้ังหมดที่กล่าวมาน้ีเพื่อร่วมฉลองครบ จะต้องย้อนไปต้ังแต่ช่วงแรกที่ท่านบรรพชา 56 อยู่ในบุญ กนั ยายน ๒๕๖๐ www.kalyanamitra.org

อุปสมบทท่ีวัดสองพ่ีน้อง จ.สุพรรณบุรีเลย หลงั การเดนิ ทางมายงั กรงุ เทพมหานคร ทเี ดยี ว ทเี่ ปน็ เชน่ นน้ั เพราะถอื เปน็ เรอ่ื งอศั จรรย์ แลว้ ดว้ ยการศกึ ษาคน้ ควา้ อยา่ งตอ่ เนอื่ งทงั้ ทาง อย่างยิ่งที่เมื่อท่านได้บรรพชาอุปสมบทแล้ว ปริยัติและปฏิบัติเป็นเวลาหลายปี พระเดช- วันรุ่งข้ึนท่านก็มิได้ปล่อยเวลาให้ผ่านไปเลย พระคุณหลวงปู่ฯ ท่านไม่เพียงแต่จะได้ศึกษา แต่ได้ศึกษาท้ังคันถธุระและวิปัสสนาธุระจาก มูลกัจจายนะอย่างทบไปทวนมาถึง ๓ จบ พระอาจารย์โหน่ง อนิ ทฺ สวุ ณฺโณ โดยทันที จน พระธรรมบท ๘ ภาค คมั ภรี ม์ งั คลตั ถทปี นี และ ไดไ้ ปพบกบั คำ� วา่ “อวชิ ชฺ าปจจฺ ยา” และนบั เปน็ สารสงเคราะห์เท่านั้น การหมั่นเข้ารับการฝึก สาเหตุส�ำคัญท่ีท�ำให้ท่านตัดสินใจเดินทาง สมาธิจากพระวิปัสสนาจารย์ในส�ำนักต่าง ๆ มาสืบค้นความรู้เก่ียวกับค�ำค�ำน้ีต่อมาท่ี อย่างต่อเน่ือง เช่น ท่านเจ้าคุณสังวรานุวงศ์ กรุงเทพมหานคร เถระ (เอยี่ ม) วดั ราชสิทธาราม พระครฌู าน- การตัดสินใจเดินทางมาสืบค้นความ วิรัติ (โป๊) วัดพระเชตุพน พระอาจารย์สิงห ์ หมายของคำ� วา่ “อวชิ ชฺ าปจจฺ ยา” เพยี งคำ� เดยี ว วดั ละครทำ� ฯลฯ นน้ั นา่ จะทำ� ใหพ้ ระเดชพระคณุ - ที่กรุงเทพมหานคร (หรอื จงั หวดั พระนคร) ใน หลวงปู่ฯ ท่านได้ค้นพบความหมายของค�ำว่า ชว่ งเวลานนั้ (สมยั รชั กาลท่ี ๕ ราวปพี ทุ ธศกั ราช “อวชิ ชฺ าปจจฺ ยา” ในแงข่ องนิยาม (Definition) ๒๔๔๙) ย่อมมิใช่เรื่องง่ายเลย เพราะการ นัน้ นานแล้ว แต่การท่ที ่านยังคงศกึ ษาคน้ คว้า คมนาคมยังไม่สะดวก ประกอบกับเอกสาร ต่อไปอีกอย่างไม่ลดละนั้น ผู้เขียนเช่ือว่า ต�ำราและคัมภีร์ต่าง ๆ ก็เป็นของที่หายาก น่าจะเป็นเพราะท่านอาจขยายขอบเขตหรือ อย่างย่ิง การตัดสินใจเดินทางไกลมาเพราะ ปริมณฑลของความรู้ของท่านเก่ียวกับเรื่องนี้ ตอ้ งการสบื คน้ ความหมายของคำ� เพยี งคำ� เดยี ว ไปแล้วหลายเทา่ ตัว ซ่ึงมสี ว่ นสำ� คญั ทำ� ให้ท่าน น้ี จึงเป็นเครื่องยืนยันเป็นอย่างดีว่าพระเดช- ไดพ้ บขอ้ มูลปฐมภูมิดัง้ เดิม (Primary Source) พระคุณหลวงปู่ พระมงคลเทพมุนี (สด ท่สี ำ� คัญย่ิงกว่าเดมิ อกี หลายเท่าตัวด้วยเช่นกัน จนทฺ สโร) นั้น ท่านมีหัวใจที่มุ่งม่ันเด็ดเดี่ยว ถ้าเราจะเปรยี บว่า การตง้ั ใจบรรพชา และสมกับการเป็น “ต้นแบบของนักวิจัยทาง อุปสมบทเพื่ออุทิศชีวิตไว้ในพระพุทธศาสนา พระพทุ ธศาสนา” เพียงใด ก็ดี การตัดสินใจเดินทางเข้ามาค้นหาความ หมายของคำ� วา่ “อวชิ ชฺ าปจจฺ ยา” และการตง้ั ใจ ศึกษาหาความรู้ท้ังทางปริยัติและปฏิบัติจาก คณาจารย์หลายท่านของพระเดชพระคุณ- หลวงปู่ฯ ก็ดีน้ัน เป็นเสมือนกับการรวบรวม หลักฐานใน “การศึกษาค้นคว้าความเป็นจริง ของชีวติ ” แลว้ ประเดน็ การวิจัยหลกั ของทา่ น ก็ย่อมจะไม่พ้นเร่ืองของค�ำถามที่ว่า “เกิดมา ทำ� ไม” “ตายแลว้ ไปไหน” “อะไรคอื ความเปน็ จรงิ ของชวี ิต” ไปได้ ซ่ึงหากเรายง่ิ ทำ� ความเข้าใจ กันยายน ๒๕๖๐ อยู่ในบุญ 57 www.kalyanamitra.org

ลงไปให้ลึกซึ้งในประวัติและค�ำสอนของท่าน ออกไปใหก้ วา้ งขวางต่อมา แลว้ เราจะยิง่ พบว่าตลอดระยะเวลาทีผ่ ่านมา ทสี่ ำ� คญั กค็ อื การคน้ พบวชิ ชาธรรมกาย หลายสบิ ปขี องทา่ นนน้ั มแี ตก่ ารสบื คน้ คำ� ตอบ ของท่านน้ัน ยังได้ท�ำให้ท่านมีความเข้าใจ ในเรื่องราวเหล่าน้ีทั้งส้ิน ซ่ึงเป็นการสืบค้น เร่ืองราวเกยี่ วกบั “อวิชฺชาปจฺจยา” อย่างลกึ ซึง้ คำ� ตอบที่ท่านยอมสละชีวิตเปน็ เดิมพันทีเดยี ว อกี ดว้ ย ทง้ั นเี้ พราะเหตไุ ร เกยี่ วกบั ประเดน็ นหี้ าก ส่ิงท่ีเหมือนกันของเร่ืองราวชีวิตของ เราน�ำค�ำคำ� นีม้ าพิจารณา เราจะพบว่า คำ� ว่า พระเดชพระคณุ หลวงปู่ พระมงคลเทพมนุ ี (สด “อวิชฺชาปจฺจยา” น้ัน นักวิชาการทางพระ- จนฺทสโร) ครูผู้ค้นพบวิชชาธรรมกาย ในช่วง พุทธศาสนานิยมอธิบายไว้ในรูปของหลัก กอ่ นและหลังการบรรลธุ รรมนนั้ คอื “ปฏิปทา ปฏจิ จสมปุ บาทธรรม โดยระบไุ วว้ า่ “สาเหตหุ ลกั ในการศกึ ษาคน้ ควา้ หาความรอู้ ยา่ งลกึ ซง้ึ ” ของ ของการเกิดทุกข์ก็คืออวิชชา” หรือเรียก ทา่ น ซง่ึ ไมเ่ คยเปลยี่ นแปลง ดงั ปรากฏวา่ เมอื่ อีกอย่างหนึ่งว่าเป็นปฏิจจสมุปบาทสายเกิด ท่านสนใจศึกษาประเด็นใดแล้ว ท่านจะต้ังใจ คอื “อวชิ ชาเปน็ รากเหงา้ ของการเกดิ ทกุ ข”์ ซง่ึ อย่างจรงิ จังเพอ่ื ใหเ้ ขา้ ใจเรอ่ื งราวนั้น ๆ อยา่ ง ภายหลังเม่ือได้ศึกษาค้นคว้าพระธรรมเทศนา แตกฉาน ท้ังในระหว่างการศึกษาสืบค้นน้ัน ท้งั ๖๓ กณั ฑข์ องพระเดชพระคณุ พระมงคล- พบว่า ท่านได้ใช้วิธีการอย่างหลากหลายเพ่ือ เทพมุนี (สด จนทฺ สโร) อยา่ งละเอียดแลว้ ก็ เป็นต้นแบบนักวิจัยในการศึกษาค้นคว้าหา พบว่า ทกุ ๆ ค�ำสอนของทา่ นที่ปรากฏอยู่ใน เอกสารหลักฐานที่เกี่ยวข้องอย่างมากที่สุด บทพระธรรมเทศนาดังกล่าวล้วนแต่เช่ือมโยง ดังท่ีปรากฏในอัตชีวประวัติของท่านว่าต้อง ไปสู่เรื่องของการดับ “อวิชชา” ทั้งสิ้น ซึ่งก็ แบกคัมภีร์จนไหล่ลู่และมีความเช่ียวชาญมาก เทา่ กับวา่ พระเดชพระคณุ หลวงปพู่ ระมงคล- และหม่ันไปพบปะขอความรู้จากคณาจารย ์ เทพมุนี (สด จนฺทสโร) ท่านได้สรุปผลการ ผรู้ มู้ ากมายหลายสำ� นกั ทงั้ สงั เกต ทบทวน และ ศึกษาวิจัยของค�ำว่า “อวิชฺชาปจฺจยา” ไว้ ฝึกปฏิบัติตามค�ำแนะน�ำของท่านคณาจารย์ เรียบร้อยแล้ว โดยผ่านองค์ความรู้ของวิชชา- เหล่านั้นอย่างจริงจัง จนเจนจบความรู้ของ ธรรมกาย นนั่ เอง ครบู าอาจารย์ ฯลฯ เพยี งแตส่ งิ่ ทอ่ี าจตา่ งออกไป ในทัศนะของผู้เขียน แม้ในเบื้องต้น กค็ ือ ในชว่ ง ๑๒ พรรษา ก่อนการบรรลธุ รรม น้นั ส่ิงที่พระเดชพระคณุ หลวงปฯู่ ทา่ นมุ่งมนั่ ก็คือ การแสวงหาการบรรลุธรรมตามอย่าง พระบรมศาสดา และการแสวงหาค�ำตอบของ เป้าหมายชีวิต และหลังจากท่ีท่านได้บรรลุ ธรรมเข้าถึงพระธรรมกายแล้ว เป้าหมายของ ท่านจึงมีการพัฒนามาสู่การ “ศึกษาวิชชา- ธรรมกายชั้นสูง” ให้ลึกซึ้ง และรวมถึงการ “เผยแผ่วิชชาธรรมกาย” ที่ท่านค้นพบน้ัน 58 อยู่ในบุญ กนั ยายน ๒๕๖๐ www.kalyanamitra.org

ไม่สามารถกล่าวได้ว่าพระเดชพระคุณหลวงปู่ เป็นศูนยว์ ิจยั แห่งแรก พระมงคลเทพมุนี (สด จนฺทสโร) ท่านจะมี จากการศกึ ษาคน้ ควา้ มาอยา่ งตอ่ เนอ่ื ง สมมติฐานเกี่ยวกับวิชชาธรรมกายมาก่อน ผู้เขียนเชื่อว่า ในช่วงหลังจากการบรรลุธรรม หรอื ไม่ อย่างไร ? แตก่ ารท่ที ่านเริ่มต้นศกึ ษา หรือในช่วงที่ท่านได้สอนธรรมอยู่ท่ีวัดบางปลา ค้นควา้ ความรูใ้ นพระพทุ ธศาสนาทกุ ๆ ดา้ น จนได้ศิษยานุศิษย์ท่ีบรรลุธรรมตามท่านเป็น ทกุ ๆ วธิ กี ารด้วยใจทีบ่ ริสทุ ธแ์ิ ละมุ่งม่ัน เพอื่ พระภิกษุ ๓ รูป และคฤหัสถ์ ๔ คนแล้ว จะได้ทราบถึงเป้าหมายอันแท้จริงของชีวิต พระเดชพระคุณหลวงปู่ฯ ท่านก็ยังคงศึกษา มนุษย์ (ถือว่าเป็นการตามรอยธรรมของ พระปรยิ ตั ธิ รรมควบคไู่ ปดว้ ยเสมอ แตก่ ารศกึ ษา พระบรมศาสดาสัมมาสัมพุทธเจ้าโดยตรง) พระปริยัติธรรมของท่านในภายหลังน้ีเป็นไป ผู้เขียนเชื่อว่าสมมติฐานหลักของท่านก็น่าจะ เพ่ือการน�ำมาใช้อ้างอิง หรือเป็น “เอกสาร เป็นการเช่ือมั่นในการตรัสรู้ของพระสัมมา- งานวิจัยท่ีเก่ียวข้อง” ทั้งปฐมภูมิและทุติยภูมิ สมั พทุ ธเจา้ วา่ มอี ยจู่ รงิ จงึ ไดเ้ ปน็ แรงบนั ดาลใจ (Primary & Secondary Sources) ส�ำหรับ ประการหลักในการต้ังใจเดินทางมาแสวงหา ยืนยนั ความถกู ตอ้ งของวชิ ชาธรรมกายนนั่ เอง คำ� ตอบของคำ� วา่ “อวชิ ชฺ าปจจฺ ยา” และกลาย ตวั อยา่ งหนึง่ ท่ีนา่ สนใจก็คอื เม่ือวนั ที่ เปน็ ปัจจัยส�ำคัญที่ท�ำให้ท่านบรรลุธรรมเข้าถึง ๖ มนี าคม พ.ศ. ๒๔๙๒ นนั้ ทา่ นแสดงพระ- พระธรรมกายในคนื วนั เพญ็ ขน้ึ ๑๕ คำ�่ เดอื น ๑๐ ธรรมเทศนาเรอ่ื ง “รตนตตฺ ยคมนปณามคาถา” ปีพุทธศักราช ๒๔๖๐ ในทีส่ ดุ (ความนอบน้อมต่อพระรัตนตรัย) ท่านได้ อย่างไรก็ตาม ภายหลังจากท่ีท่านได้ อธิบายเก่ียวกับความหมายของการนอบน้อม บรรลุธรรมเข้าถึงพระธรรมกายแล้วน้ันเอง ที่ วิธีการในการนอบน้อม การเปล่งวาจาในการ เราอาจกล่าวได้ว่าพระเดชพระคุณหลวงปู่ฯ นอบน้อมต่อพระรัตนตรัย ฯลฯ แล้วท่านได้ ท่านยิ่งมีกระบวนการศึกษาวิจัยเรื่องของ ระบุชัดว่า “พระรัตนตรัยเป็นแก้วจริง ๆ ธรรมกายท่ีชัดเจนข้ึนกว่าเดิมมาก ดังจะเห็น หรือเปรยี บด้วยแกว้ ถา้ เปน็ ทางปริยตั ิ เขา้ ใจ ไดจ้ ากการทใี่ นชว่ งหลายปตี ่อจากนน้ั ท่านยงิ่ ตามอักขระแล้ว เป็นอันเปรียบด้วยแก้ว แต่ ใหค้ วามสำ� คญั กบั การศกึ ษา ทบทวน ปรบั ปรงุ เป็นทางปฏิบตั ิ เข้าใจตามปฏบิ ัติแล้ว เป็นแก้ว และพฒั นาการคน้ ควา้ วชิ ชาธรรมกายกา้ วหนา้ จริง ๆ ....การถึงพระรัตนตรัย ต้องเอากาย ไปอีกมาก ซ่ึงหากเปรียบไปแลว้ เราอาจกลา่ ว วาจา ใจ เราทลี่ ะเอยี ด จรดเข้าไปใหถ้ งึ แก่น ไดว้ ่า กระบวนการทีพ่ ระเดชพระคณุ หลวงปฯู่ พระรัตนตรัยจริงๆ...ได้ในบทว่า สกฺกตฺวา ท่านวิจัยธรรมด้วยธรรมจักษุและญาณทัสนะ พุทธรตนํ กระท�ำตนให้เป็นแก้วคือพุทธ ของ “ธรรมกาย” ภายหลังจากที่ท่านบรรลุ สกฺกตฺวา ธมฺมรตนํ กระท�ำตนให้เป็นแก้ว ธรรมแล้ว พอจะเปรียบเทียบได้ว่าเป็น คือธรรม สกฺกตฺวา สงฺฆรตนํ กระท�ำตนให้ “กระบวนการวิจัยและพัฒนา” (Research เปน็ แกว้ คือสงฆ.์ ..” Process and Development) ก็ได้ โดยม ี นอกจากน้ี พระเดชพระคุณหลวงปู่ฯ วัดปากน้�ำ ภาษีเจริญ และโรงงานท�ำวิชชา ท่านยิ่งกล่าวชัดข้ึนไปอีกในภาคปฏิบัติด้วยว่า กันยายน ๒๕๖๐ อยู่ในบุญ 59 www.kalyanamitra.org

“ธรรมกายนเ้ี องเปน็ พทุ ธรัตนะ ซ่ึงแปลว่าแก้ว ประเทศและตา่ งประเทศ คือพทุ ธะ ...ธรรมทีท่ �ำใหเ้ ป็นกายต่าง ๆ น้ีเอง จากการศึกษาปฏิปทาของพระเดช- เป็นธรรมรัตนะ ซึ่งแปลว่าแกว้ คอื ธรรม ...และ พระคุณหลวงปู่ฯ มาจนถึงบดั น้ี ท�ำให้ผ้เู ขยี น ธรรมกายคือกายธรรมท้ังหมดท้ังสิ้น ยก เข้าใจได้อย่างชัดเจนว่าวิชชาธรรมกายน้ัน ธรรมกายของพระสัพพัญญูและธรรมกาย สำ� คัญเพยี งใด วชิ ชาธรรมกายมีความสัมพันธ์ ของพระปัจเจกพุทธเจ้าออกเสีย นอกจากนั้น กับพระพุทธศาสนาอย่างไร การศึกษาพระ- เป็นธรรมกายของสาวกพทุ ธทง้ั ส้ิน มีมากน้อย ป ริ ยั ติ ธ ร ร ม กั บ ก า ร ป ฏิ บั ติ มี ค ว า ม สั ม พั น ธ ์ เทา่ ใดเปน็ สงั ฆรตั นะ แก้วคือสงฆ์” กนั อย่างไร และ “ปริยัติ-ปฏบิ ตั ิ-ปฏิเวธ” นน้ั ความชดั เจนท่ปี รากฏเป็นผลประจกั ษ์ เกย่ี วขอ้ งเชอ่ื มโยงไปสกู่ ารเขา้ ถงึ พระธรรมกาย เก่ียวกับการตอกย้�ำความมีอยู่จริงของ อยา่ งไร ฯลฯ ประเดน็ สำ� คญั ๆ เหลา่ นม้ี คี ำ� ตอบ ธรรมกายน้ัน มิได้ปรากฏอยู่แต่เพียงใน อ ยู ่ แ ล ้ ว ใ น พ ร ะ พุ ท ธ ศ า ส น า อ ย ่ า ง ชั ด เ จ น ค�ำเทศน์สอนของพระเดชพระคุณท่านเท่านั้น เพียงแต่จ�ำเป็นจะต้องมีการศึกษาค้นคว้า นับตั้งแต่ได้รับศาสนกิจให้ท�ำหน้าท่ีสมภาร รวบรวมอย่างเป็นระบบด้วยกระบวนการวิจัย ปกครองวัดปากน้�ำ ท่านยังแสดงจุดยืนและ และจะต้องท�ำอย่างจริงจังแบบเดียวกับท่ี ด�ำเนินการค้นคว้าเพิ่มเติมในวิชชาธรรมกาย พระเดชพระคณุ หลวงปู่พระมงคลเทพมุนี (สด ที่ได้ค้นพบและส่งเสริมให้เผยแผ่ออกไป จนฺทสโร) ครูผู้ค้นพบวิชชาธรรมกายท่านได้ อย่างแพร่หลายและกว้างขวางเสมอมา แมว้ ่า กระทำ� เปน็ ตวั อยา่ งสบื มา สำ� หรบั ในปนี ้ี วนั ขนึ้ จะมีอุปสรรคมากมาย หรือมีผู้ท่ีไม่เข้าใจ ๑๕ คำ�่ เดอื น ๑๐ (หรอื ตรงกบั วันองั คารท่ี ๕ เพียงใดก็ตาม แต่ในท่ีสุดเมื่อท่านได้ให้การ กนั ยายน พทุ ธศกั ราช ๒๕๖๐) ที่จะถึงนี้ ตอ้ ง อบรมส่ังสอนศษิ ยานุศษิ ยม์ าได้ราว ๓๔ ปเี ศษ ถือว่าเป็นวาระพิเศษ เพราะเป็นวันครบรอบ ปรากฏว่ามีผู้ได้รับการศึกษาวิชชาธรรมกาย ๑๐๐ ปี แหง่ การค้นพบวชิ ชาธรรมกาย สำ� หรับ จำ� นวนมาก ในจำ� นวนนม้ี ผี ไู้ ดร้ แู้ ละไดเ้ หน็ ธรรม พวกเราที่เป็นลูกศิษย์หลานศิษย์ของพระเดช- คอื “ไดธ้ รรมกาย” เป็นจำ� นวนไมน่ ้อยเช่นกัน พระคุณหลวงปู่ฯ น้ัน ย่อมจะต้องตระหนัก นอกจากน้ีส�ำหรับผู้ที่ได้ธรรมกายแล้ว ท่าน และซาบซ้ึงถึงความส�ำคัญเพราะเราต่างก็รู้ว่า ยงั มี “หลักสตู ร” เพม่ิ เตมิ สำ� หรบั วชิ ชาชนั้ สูง การเกิดขึ้นของวิชชาธรรมกายมิใช่เร่ืองง่าย เป็นประจ�ำทุก ๆ วันส�ำหรับผู้ท่ีได้รับผล การเกิดขึ้นของบุคคลผู้ค้นพบวิชชาธรรมกาย การปฏิบัติก้าวหน้า เนื่องจากท่านมุ่งเน้นให ้ ก็มิใช่เป็นเรื่องง่าย กว่าที่วิชชาธรรมกายจะ ความสำ� คญั กบั “กระบวนการวจิ ยั และพฒั นา” สืบทอดมาถึงพวกเราก็เป็นส่ิงที่ยากอย่างย่ิง ทง้ั บคุ คลและวชิ ชาธรรมกายไปพรอ้ มกนั กลา่ ว คณะบคุ คลผเู้ ปน็ มหาปชู นยี าจารยข์ องพวกเรา คือ “มีการค้นคว้าคืบหน้าทุกวัน ไม่มีหยุด ไมว่ า่ จะเปน็ พระเดชพระคณุ หลวงปู่ พระมงคล- แม้แต่วินาทีเดียว” พร้อม ๆ ไปกับการ เทพมุนี (สด จนฺทสโร) ครูผู้ค้นพบวิชชา- สนับสนุนให้มีการจัดส่งพระภิกษุและอุบาสิกา ธรรมกายกด็ ี คณุ ยายอาจารยม์ หารตั นอบุ าสกิ า ที่มีความเช่ียวชาญในวิชชาธรรมกายให้จาริก จันทร์ ขนนกยูง ก็ดี หรือ หลวงพ่อทั้งสอง ไปสอนยังส�ำนกั ต่าง ๆ เป็นประจ�ำทกุ ปีทงั้ ใน ของเรากด็ ี ตา่ งกต็ อ้ งทมุ่ เทเอาชวี ติ เปน็ เดมิ พนั 60 อยู่ในบญุ กันยายน ๒๕๖๐ www.kalyanamitra.org

ท่ีพระเดชพระคุณหลวงปู่ พระมงคลเทพมุนี (สด จนฺทสโร) ท่านได้ต้ังสัตยาธิษฐานสรุป ใจความไดว้ ่า “หากไม่เห็นธรรมคราวนี้ จกั ขอ น่ังไม่ลุกจากที่ ยอมตายตรงนี้ หากธรรมที่ บรรลุนี้จักเกิดโทษ อย่าโปรดประทานให้ หากว่าเป็นประโยชน์แก่พระพุทธศาสนาแล้ว ไซร้ ขอพระองค์จงได้โปรดประทานเถิด ข้าพเจ้าจักรับเป็นทนายแก้ต่างให้พระพุทธ- ศาสนา” เมื่อปฏิบัติสมาธิจนบรรลุธรรมกาย ในคืนวันเพ็ญ ข้ึน ๑๕ ค่�ำ เดือน ๑๐ ปี พุทธศักราช ๒๔๖๐ ณ วดั โบสถ์บน บางคูเวยี ง จ.นนทบุร ี ซึง่ นับเปน็ มหากุศลอันยิ่งใหญ่ของ ประคับประคองวิชชาธรรมกายมาด้วยความ ชีวิตที่เราทกุ คนไมค่ วรปล่อยให้ผ่านเลยไป ยากล�ำบาก กวา่ จะส่งทอดมรดกธรรมนี้มาถึง ท้ายที่สุดนี้ ผู้เขียนขอให้ทุกท่าน พวกเรา มคี วามสมบรู ณพ์ รอ้ มดว้ ยสมบตั ทิ ง้ั สาม รแู้ จง้ เพื่อให้เร่ืองราวของวิชชาธรรมกาย แทงตลอดในวิชชาธรรมกาย มีดวงปัญญา ความจริงแท้ของการปฏิบัติเพ่ือให้เข้าถึง ที่สว่างไสว เป็นผู้รู้แจ้งเห็นจริงในธรรมะของ พระธรรมกาย ตลอดจนหลักฐานธรรมกาย สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าเช่นเดียวกับ และการศึกษาค�ำสอนดั้งเดิมของพระสัมมา- พระเดชพระคณุ หลวงปู่ พระมงคลเทพมนุ ี (สด สัมพุทธเจ้าเก่ียวกับหลักฐานธรรมกาย ได้รับ จนทฺ สโร) ครูผู้ค้นพบวิชชาธรรมกายตลอดไป การปกั หลกั อยา่ งมนั่ คงในโลกนแี้ ละเปน็ ทพี่ งึ่ ของ ได้มาร่วมกันเป็นทนายแก้ต่างให้แก่พระ- มวลมนษุ ยชาตไิ ดส้ ำ� เรจ็ ผเู้ ขยี นและคณะทำ� งาน พุทธศาสนาวิชชาธรรมกาย และขอให้สม คณะนกั วจิ ยั ของสถาบนั วจิ ยั นานาชาตธิ รรมชยั ความปรารถนาในส่ิงที่ดีงามจงทุกประการ (DIRI) จงึ ใครข่ อเชญิ ชวนใหล้ กู ศษิ ยห์ ลานศษิ ย์ เทอญ ขอเจรญิ พร แห่งวิชชาธรรมกายมาร่วมกันสถาปนาอาคาร สถาบันวิจยั นานาชาตธิ รรมชยั (DIRI) ประเทศ หมายเหตุ : ขอเชิญร่วมสถาปนาอาคาร นวิ ซแี ลนด์ ใหส้ ำ� เรจ็ ในโอกาสครบรอบ ๑๐๐ ปี สถาบันวิจัยนานาชาติธรรมชัย (DIRI) ของวิชชาธรรมกายท่ีจะถึงน้ี ท้ังนี้ อาคาร ดว้ ยการเป็นเจา้ ภาพกองทนุ บูชาธรรม ๑๐๐ ปี สถาบนั วจิ ยั นานาชาติธรรมชัย (DIRI) ท่ีก�ำลัง วิชชาธรรมกาย โดยสามารถติดต่อร่วมเป็น จะสถาปนาขึ้นน้ี มีพันธกิจในการเป็น เจา้ ภาพไดท้ ่ี คณุ นฤมล ศรสี มนกึ (จญ.ถวั่ งอก) สถาบันวิจัยทางพุทธศาสตร์ การเป็น โทร. ๐๙-๐๖๐๖-๗๑๗๔ สถาบันวิจัยท่ีผลิตบุคลากรที่มีความรู้ความ คุณวรรณี ปิยะธนะศริ กิ ุล (ใหญ่) เชี่ยวชาญดา้ นการวจิ ัยเรือ่ ง “ธรรมกาย” การ โทร. ๐๘-๖๕๖๐-๔๗๒๖ สบื ทอดการปฏบิ ตั สิ มาธเิ พอ่ื เขา้ ถงึ พระธรรมกาย กันยายน ๒๕๖๐ อยู่ในบุญ 61 www.kalyanamitra.org

รายงานพิเศษ เร่อื ง : นพ.พรชยั พิญญพงษ์ การปรณะชปมุ รใหะเญท่อศงมคา์กเลารเซพยี ทุ ธโลก มาเลเซียเป็นประเทศที่มีความหลากหลายทางวัฒนธรรม เชื้อชาติ และศาสนา มี ประชากรกวา่ ๓๑ ลา้ นคน ประมาณครง่ึ หนง่ึ ของประชากรมเี ชอื้ สายมลายู โดยมชี นกลมุ่ นอ้ ย กลุ่มส�ำคญั คือ ชาวมาเลเซียเช้อื สายจีน ชาวมาเลเซียเชือ้ สายอินเดยี และชนพน้ื เมอื งด้งั เดิม กลุ่มตา่ ง ๆ ประชากรมาเลเซียนับถือศาสนาอิสลามประมาณ ๖๑ เปอรเ์ ซ็นต์ ศาสนาคริสต์ ประมาณ ๙ เปอรเ์ ซน็ ต์ ศาสนาฮนิ ดปู ระมาณ ๗ เปอรเ์ ซน็ ต์ และอน่ื ๆ อกี ๓ เปอรเ์ ซน็ ต์ สว่ น ชาวพทุ ธซง่ึ มอี ยปู่ ระมาณ ๒๐ เปอรเ์ ซน็ ตน์ น้ั สว่ นใหญเ่ ปน็ ชาวมาเลเซยี เชอ้ื สายจนี อยา่ งไรกต็ าม ถึงแม้ว่าประเทศมาเลเซียมีศาสนาอิสลามเป็นศาสนาประจ�ำชาติตามท่ีระบุไว้ในรัฐธรรมนูญ แต่ก็ยังให้เสรีภาพในการนับถือศาสนาแก่ผู้ท่ีไม่ใช่ชาวมุสลิม และอนุญาตให้จัดกิจกรรมทาง ศาสนาได้ ดังทีอ่ งคก์ ารพุทธโลกกไ็ ปจดั การประชุมในมาเลเซยี เม่อื ไม่นานมานี้ 62 อยู่ในบุญ กันยายน ๒๕๖๐ www.kalyanamitra.org

การประชมุ ใหญอ่ งคก์ ารพทุ ธโลกประจำ� ปี ครง้ั ท่ี ๒ ประจ�ำปีและการสัมมนาของคณะสงฆ์ เมื่อวันท่ี ๒๑-๒๕ กรกฎาคม พ.ศ. นานาชาติท่ีมหาวิทยาลัยพุทธธรรมในคร้ังนี้ ๒๕๖๐ องคก์ ารพทุ ธโลก (World Aliance of มีคณะสงฆ์ผู้ใหญ่หลายท่านไปร่วมกิจกรรม Buddhists) ไดจ้ ดั ประชมุ ใหญอ่ งคก์ ารพทุ ธโลก นำ� โดยมหานายะกะ สยามวงศ์ อสั กริ ยิ า ศรลี งั กา, ประจ�ำปี ครั้งท่ี ๒ ร่วมกับการสัมมนาของ สมเดจ็ วารากาโกดา้ ยานารตั นา มหานายะกะเถโร คณะสงฆน์ านาชาติ ณ มหาวทิ ยาลยั พทุ ธธรรม ศรลี งั กา, อนมุ หานายะกะ รามญั วงศ์ ศรลี งั กา, ประเทศมาเลเซยี สมเดจ็ สทั ธาปยิ ะ มหาเถโร รองสมเดจ็ พระสงั ฆราช มหาวิทยาลัยพุทธธรรมต้ังอยู่ในรัฐ แหง่ ประเทศบงั กลาเทศ, พระธรรมาจารยฮ์ ยุ ไห่ ปาหงั หา่ งจากสนามบนิ นานาชาตกิ วั ลาลมั เปอร์ อธกิ ารบดมี หาวทิ ยาลัยพุทธธรรม, พระสารา- ราว ๒ ชว่ั โมง เปน็ มหาวทิ ยาลยั ทจี่ ดั ตง้ั ขน้ึ เมอื่ นงั การา มหาเถโร ประธานสงฆเ์ถรวาท มาเลเซยี , ๑๐ ปีที่แล้ว โดยสังกัดประเภทองค์กรทาง พระติ๊ก เตียน ภาพ รองประธานสงฆ์แหง่ ชาติ ศาสนา มกี ิจกรรมมากมายนอกจากการเรียน เวียดนาม โซนกลาง, พระติ๊ก เตียน ตัน การสอนตามปกติ โดยเน้นการเรียนทาง รองประธานสงฆ์แห่งชาติเวียดนาม โซนใต้, Online คล้าย ๆ DOU ปจั จบุ ันมหาวทิ ยาลัย พระวเิ ทศภาวนาจารย์ ประธานองคก์ รยวุ สงฆโ์ ลก พทุ ธธรรมมนี กั ศกึ ษาทงั้ ประชาชนและเยาวชน ฝ่ายเถรวาท จากประเทศไทย, พระอนุรุทธะ ราว ๑๐,๐๐๐ คน มหาเถโร เลขาธิการองค์กรยุวสงฆ์โลก การประชุมใหญ่องค์การพุทธโลก จากศรีลงั กา เปน็ ต้น กนั ยายน ๒๕๖๐ อยู่ในบุญ 63 www.kalyanamitra.org

ส�ำหรับผู้น�ำองค์กรพุทธนานาชาตินั้น หัวข้อหลักในการประชุมคร้ังน้ีคือ น�ำโดยรัฐมนตรีว่าการกระทรวงยุติธรรม Global Aliance of Buddhist Awakening และพระพทุ ธศาสนา ศรลี งั กา นายวจิ ยิ าดาสะ หรือ “การตื่นรู้ขององค์กรพุทธโลก” ซ่ึง ราชปักษี, รัฐมนตรีว่าการกระทรวงคมนาคม วิทยากรหลายท่านน�ำเสนอข้อมูลที่น่าสนใจ มาเลเซยี ตนั เสรี ดาโต๊ะ เลยี่ ว เตียง ไลท์, อาทิ ดร.ออง ซี อิว๊ จากมาเลเซยี ท่ีอา้ งถึง รัฐมนตรีประจ�ำภาคกลางของศรีลังกา นาย ข้อมูล The Future of World Religions : สารตั น์ เอกนายะเก เปน็ ตน้ Population Growth Projection 2010-2050 นอกจากน้ี ยังมีคณะสงฆ์และผู้น�ำ วา่ ผนู้ บั ถอื พทุ ธศาสนาจะลดลงใน ค.ศ. ๒๐๕๐ องค์กรพุทธนานาชาตเิ ขา้ รว่ มประชมุ กวา่ ๒๔ ในขณะท่ีศาสนาหลักอน่ื ๆ จะมผี ู้นับถือมาก ประเทศ จำ� นวน ๒๓๕ รูป/คน ผู้รว่ มกิจกรรม ข้ึน โดยค�ำนวณจากปัจจัย ๓ ประการ คือ และรว่ มประชุมจากมาเลเซยี อีกราว ๕๐๐ คน ๑. อัตราการเกิดของประชากรแต่ละศาสนา การจัดประชุมครั้งน้ีมีวัตถุประสงค์เพ่ือให้ ในภูมิภาคต่าง ๆ ๒. ช่วงอายขุ องการนบั ถือ คณะสงฆ์และผู้น�ำองค์กรพุทธนานาชาติ แต่ละศาสนาในปัจจุบันและอนาคต ๓. การ มโี อกาสพบปะหารอื แลกเปลยี่ นประสบการณ์ เปล่ียนการนับถือศาสนา (Conversions) ใน ติดตามความคืบหน้าข่าวสารกิจการองค์กร ภูมิภาคตา่ ง ๆ ซง่ึ ข้อมลู ที่น่าสนใจนเ้ี ปน็ สิ่งที่ พทุ ธในแตล่ ะประเทศ ปกปอ้ งภยั ตา่ ง ๆ ทอี่ าจ ชาวพทุ ธตอ้ งตระหนกั และหนั มาพฒั นาวธิ กี าร เกิดกับพระพุทธศาสนา รับรองกิจกรรมที่จะ เผยแผ่พระพุทธศาสนา เพ่ือให้ทันต่อการ ด�ำเนนิ การตอ่ ไป เปล่ียนแปลงของโลก 64 อยู่ในบุญ กนั ยายน ๒๕๖๐ www.kalyanamitra.org

การประชุมองค์การพุทธโลกในครั้งน้ี ๒๕๖๐, การแสดงทางวัฒนธรรมของเยาวชน ยังมีการปรับโครงสร้างองค์กรใหม่ เลือก มาเลเซยี และเยาวชนนานาชาต,ิ พธิ จี ดุ ประทปี กรรมการชุดใหม่ และรับรองธรรมนูญของ บูชาพระรตั นตรัย เปน็ ตน้ องค์กร ซึ่ง น.พ.พรชัย พิญญพงษ์ ยังได้รับ การประชมุ ใหญอ่ งคก์ ารพทุ ธโลก ครงั้ ท่ี ๒ การไวว้ างใจใหด้ ำ� รงตำ� แหนง่ ประธานกรรมการ พร้อมด้วยการสัมมนาคณะสงฆ์นานาชาติ บรหิ ารวาระปี พ.ศ. ๒๕๖๐-๒๕๖๓ พรอ้ มด้วย ครั้งนี้ บรรลวุ ัตถปุ ระสงคเ์ ปน็ อย่างดี และเกิด ดร.ไล้ เก็ต ยง เลขาธิการจากสหรัฐอาหรับ ภาพลักษณ์ที่ดีแก่พุทธศาสนา เกิดเครือข่าย เอมิเรตส์ และกรรมการบริหารจาก ๑๖ ความร่วมมือ และกระตุ้นให้เกิดการท�ำงาน ประเทศ รวมถงึ การรบั รองสมาชกิ ใหมท่ งั้ องคก์ ร เพื่อปกป้องฟื้นฟูพระพุทธศาสนาในประเทศ และบุคคล (Ordinary Members) ท�ำให้ ตา่ ง ๆ สำ� หรบั การประชมุ ใหญอ่ งคก์ ารพทุ ธโลก ขณะนี้ องค์การพุทธโลก (World Alliance ครั้งที่ ๓ นั้น จะจัดขึ้นในประเทศเมียนมา of Buddhists) มีสมาชิกสามัญและเครือข่าย ประมาณเดอื นพฤศจิกายน พ.ศ. ๒๕๖๑ ผู้นำ� องค์กรพุทธกวา่ ๕๕ ประเทศ คณะกรรมการจัดงานขอขอบพระคุณ นอกจากน้ี ก็ยังมีกิจกรรมพิเศษ เจา้ ภาพในการจดั งาน มหาวทิ ยาลยั พทุ ธธรรม อีกหลายอย่าง อาทิ การประชุมสัมมนาสงฆ์ มาเลเซีย น�ำโดยพระธรรมาจารย์ฮุยไห่ นานาชาติ โดยองคก์ รยวุ สงฆโ์ ลก, การประชุม อธกิ ารบด,ี ผสู้ นบั สนนุ การจดั งานทกุ ทา่ น อาทิ สัมมนาผู้น�ำองค์กรพุทธนานาชาติ, พิธีมอบ พระธรรมาจารยจ์ ้ิงเหยา ประธานองคก์ รพุทธ รางวลั ผนู้ ำ� พทุ ธโลกครง้ั ท่ี ๔, พธิ สี วดธรรมจกั ร นิวไทเป ไต้หวัน, พระธรรมาจารย์เฉินคง ตลอดคืนวันท่ี ๒๒ กรกฎาคม พ.ศ. ๒๕๖๐, ประธานคณะกรรมการเยาวชนสมาคมพุทธ พธิ ตี กั บาตรพระนานาชาตทิ กุ นกิ าย กวา่ ๑๕๐ ไตห้ วนั , ดร. กฤษฎา จา่ งใจมนต์ ประธานอปุ ถมั ภ์ รปู ในเชา้ วนั ท่ี ๒๓ กรกฎาคม พ.ศ. ๒๕๖๐, พิธีมอบรางวัลผู้น�ำพุทธโลก และอาสาสมัคร พิธีถวายสังฆทานแด่คณะสงฆ์นานาชาติ จัดงานทุกท่านมา ณ โอกาสนี้ ในภาคกลางวนั ของวนั ที่ ๒๓ กรกฎาคม พ.ศ. กันยายน ๒๕๖๐ อยู่ในบุญ 65 www.kalyanamitra.org

บทความนา่ อา่ น เรือ่ ง : Tipitaka (DTP) ลงั กาทวีป ประทปี พุทธธรรม (ตอนที่ ๒) การเดินทางของพระมหนิ ทเถระสูเ่ กาะลังกา บทความเรอื่ งลงั กาทวปี ประทปี พทุ ธธรรม ตอนท่ี ๑ ไดก้ ลา่ วถงึ ลงั กาซงึ่ เปน็ หนงึ่ ในประเทศ ท่ีพระพุทธศาสนามีความเจริญรุ่งเรืองมาแต่ครั้งอดีตกาลจวบจนปัจจุบัน ต�ำนานว่าด้วยการ ประดิษฐานพระพุทธศาสนาในลังกาทวีปได้รับการบันทึกเป็นลายลักษณ์อักษรไว้ในพระคัมภีร ์ ทีปวงศ์และพระคัมภีร์มหาวงศ์ ซึ่งในบทความตอนที่ผ่านมาได้กล่าวถึงเหตุการณ์เม่ือพระสัมมา- สัมพทุ ธเจา้ เสด็จเยอื นเกาะลงั กาถงึ ๓ ครงั้ ด้วยกนั ดังนี้ ครง้ั ท่ี ๑ คอื เดอื นท่ี ๙ หลังพระบรม- ศาสดาตรัสรู้ธรรม คร้งั ท่ี ๒ คือ ปที ี่ ๕ หลังพระองค์ทรงขบั ไล่อมนษุ ย์ออกจากเกาะลงั กา และ คร้งั ท่ี ๓ คือ พรรษาท่ี ๘ แหง่ การตรัสรู้ธรรมของพระพทุ ธองค์ สำ� หรบั ในตอนที่ ๒ นี้จะกลา่ วถงึ เหตุการณส์ �ำคญั ทเ่ี กดิ ขน้ึ ณ เกาะลังกาหลงั พทุ ธปรินพิ พานท่ีมบี ันทึกไว้ในพระคัมภีรท์ ้ัง ๒ ฉบบั 66 อยู่ในบุญ กันยายน ๒๕๖๐ www.kalyanamitra.org

สำ� หรบั เนอ้ื หาตงั้ แตภ่ าณวาร (วาระแหง่ สังคายนาคร้ังท่ี ๓ ก็ทรงเช่ือมั่นว่ามหาทาน การสวด) ท่ี ๗ แหง่ พระคมั ภรี ม์ หาวงศฉ์ บบั ที่ทรงท�ำได้โดยยากดังกล่าวท�ำให้พระองค์ ภาษาไทยของกรมศิลปากรระบุถึงเหตุการณ์ ทรงเปน็ ศาสนทายาทแลว้ แตพ่ ระโมคคลั ลบี ตุ ร- สำ� คญั ในชมพทู วปี ทเ่ี ปน็ จดุ เรมิ่ ตน้ ของแสงสวา่ ง ตสิ สเถระ กลบั ถวายพระพรวา่ มหาบพติ รยงั หา แหง่ พทุ ธธรรมทจ่ี ะไปเจดิ จา้ ณ ลงั กาทวปี คอื ชอื่ วา่ เปน็ ทายาทในพระศาสนาไม่ เพราะทรง เมื่อพระเจ้าอโศกทรงเฉลิมฉลองพระวิหาร เปน็ แตเ่ พยี งผถู้ วายปจั จยั เทา่ นน้ั ทวา่ การจะได้ ๘๔,๐๐๐ แหง่ และทรงเปน็ องคอ์ ปุ ถมั ภใ์ นการ ชอื่ วา่ เปน็ ศาสนทายาทนน้ั พระองคจ์ ะตอ้ งทรง อนุญาตให้พระราชโอรสหรือพระราชธิดาออก บรรพชา นเี้ ปน็ เหตใุ หพ้ ระมหนิ ทกมุ ารราชโอรส และพระนางสังฆมิตตาพระราชธิดาทรงออก บรรพชาในบวรพระพุทธศาสนา เพ่ือให้พระ- ราชบิดาสมพระราชหฤทัย ทั้ง ๒ พระองค ์ ทรงเปน็ ผมู้ บี ทบาทสำ� คัญตอ่ ความรงุ่ เรอื งของ พระพทุ ธศาสนาของลงั กาทวปี ในกาลตอ่ มา พระมหินทเจ้าได้บรรพชาและศึกษา พระไตรปิฎกในส�ำนักพระโมคคัลลีบุตรจนจบ พระสูตร ๕ นิกาย พระอภิธรรม ๗ คัมภีร์ พระวินัย ๒ วิภังค์ คัมภีร์ขันธกะและปริวาร ทง้ั ยังส�ำเร็จวชิ ชา ๓ และปฏสิ มั ภิทาญาณ ๔ ส�ำเร็จเป็นพระอรหันต์ และต่อมาทรงเป็น ก�ำลังส�ำคัญในการเผยแผ่พระพุทธศาสนาเม่ือ พระราชบิดามีกระแสรับส่ังให้ส่งพระสมณทูต ๙ สายออกเผยแผ่พระพุทธศาสนายังดินแดน ตา่ ง ๆ ภายหลงั การสงั คายนาครง้ั ที่ ๓ ณ เมอื ง ท่ีมา : พระพรหมคณุ าภรณ์ (ป.อ.ปยตุ โต)., กาลานุกรม พระพุทธศาสนาใน ปาฏลบี ตุ รเสรจ็ สน้ิ อารยธรรมโลก, พมิ พค์ รง้ั ที่ ๓. บรษิ ทั มหพนั ธไ์ ฟเบอรซ์ เี มนต์ จำ� กดั (มหาชน). พระสมณทูตสายท่ี ๙ มีพระมหนิ ทเถระพรอ้ มคณะอกี ๕ รูป คอื พระอิฏฏิยเถระ พระอตุ - ติยเถระ พระภัททสาลเถระ พระสัมพลเถระ และสุมนสามเณร ออกเดินทางจากอโศการามไป ประดษิ ฐานพระพทุ ธศาสนา ณ ลงั กาทวปี ซง่ึ ขณะนนั้ ตรงกบั สมยั ของพระเจา้ เทวานมั ปยิ ตสิ สะ ซงึ่ เปน็ พระสหายของพระเจา้ อโศกมหาราช ครนั้ เมอ่ื พระมหนิ ทเถระไดแ้ สดงพระธรรมเทศนา บคุ คล เปน็ อนั มากไดเ้ ขา้ ถงึ อมฤตธรรมและยงั ความเลอ่ื มใสใหเ้ กดิ ขนึ้ ในพระราชหฤทยั แหง่ พระเจา้ เทวา- นมั ปิยตสิ สะเปน็ ล้นพ้น จึงทรงประกาศพระองค์เป็นพทุ ธศาสนปู ถัมภกและทรงถวายมหาเมฆวัน อทุ ยานอนั เปน็ ทสี่ ปั ปายะ มคี วามสงดั รม่ รนื่ แดเ่ หลา่ บรรพชติ เพอื่ สถาปนาเปน็ อารามสงฆแ์ หง่ แรก ของลังกาทวีป ช่อื ว่า “วัดมหาวหิ าร” กันยายน ๒๕๖๐ อยู่ในบญุ 67 www.kalyanamitra.org

ในคัมภีร์ทีปวงศ์กล่าวว่า เมื่อพระ- นบั ต้ังแต่บดั นนั้ เปน็ ต้นมา พระพทุ ธ- มหินทเถระได้ฟังพระราชดำ�รัสถวายอาราม ศาสนาแบบเถรวาทได้ประดิษฐานต้ังม่ันใน แห่งกษัตริย์ลังกาแล้วได้เกิดแผ่นดินไหวข้ึน ลงั กาทวปี นอกจากนพ้ี ระมหนิ ทเถระไดน้ ำ�เอา ทำ�ให้พระเจ้าเทวานัมปิยติสสะและไพร่ฟ้า พระธรรมคำ�สอนของพระพุทธองค์ที่สืบทอด ประชาชน ณ ทแี่ ห่งนนั้ ขนลุกขนพอง พระ- ทรงจำ�กันมาในพระไตรปิฎกและอรรถกถา มหินทเถระได้กล่าวว่าเหตุอัศจรรย์ดังกล่าว มาสใู่ จของชาวลงั กา ทำ�ใหม้ กี ลุ บตุ รเปน็ จำ�นวน เกิดข้ึนเพื่อบอกถึงเหตุการณ์ในภายภาคหน้า มากสละชีวิตทางโลกออกบวชเป็นพระภิกษุ ว่าพระพุทธศาสนาจะเจริญรุ่งเรืองในลังกา ใต้ร่มเงาบวรพระพุทธศาสนา ไม่เพียงเท่านั้น ทวีปตอ่ ไป พระราชาสดบั ถอ้ ยคำ�เชน่ นั้นก็เกดิ พระนางอนฬุ าเทวี พระชายาของพระกนษิ ฐภาดา ความปีติปราโมทย์ มหาชนต่างโบกสะบัดธง แหง่ พระเจา้ เทวานมั ปยิ ตสิ สะ กม็ พี ระประสงค์ และเปล่งเสียงโห่ร้องอ้ืออึงด้วยความปลื้มปีติ จะออกบวชพรอ้ มดว้ ยสตรบี รวิ ารจำ�นวนนบั พนั เป็นทับทวี พระมหินทเถระจึงกล่าวต่อไปว่า พระเจ้าเทวานัมปิยติสสะจึงทรงส่งคณะทูต ในกาลภายหนา้ พระภกิ ษทุ ง้ั หลายจะไดร้ วมตวั ไ ป สู่ ร า ช สำ� นั ก ข อ ง พ ร ะ เ จ้ า อ โ ศ ก ม ห า ร า ช กันทำ�สังฆกรรม ณ ดนิ แดนแหง่ น้ี คร้ันแลว้ เพ่ือส่งพระราชสาสน์ทูลขอพระสังฆมิตตาเถรี ปฐพีกส็ ั่นไหวอีกเปน็ คร้ังที่ ๒ จากนน้ั แผ่นดนิ ผู้เป็นพระราชธิดา และกิ่งพระศรีมหาโพธ์ิ กส็ ่นั สะเทอื นขึ้นอีกหลายครง้ั อย่างต่อเน่ือง ด้านทกั ษิณมาสู่ลังกาทวีป 68 อยู่ในบุญ กันยายน ๒๕๖๐ www.kalyanamitra.org

อรรถกถา มหาวิภังค์ ปฐมภาค กล่าวไว้ว่า พระเจ้าเทวานัมปิยติสสะ โปรดเกลา้ ฯ ใหเ้ ตรยี มการตอ้ นรบั อยา่ งยง่ิ ใหญ่ อลงั การ เมอื่ พระนางสงั ฆมติ ตาเถรเี ดนิ ทาง มาถงึ พรอ้ มดว้ ยกง่ิ พระศรมี หาโพธ์ิ พระองค์ เสด็จลุยนไปประมาณเพียงพระศอเพื่อรับ ตน้ พระศรมี หาโพธดิ์ ว้ ยพระองคเ์ อง ทรงยก ต้นพระศรีมหาโพธ์ิข้ึนวางลงบนพระเศียร แล้วทรงอัญเชิญขึ้นสู่ฝั่งด้วยพระหฤทัยท่ี เลอ่ื มใส และทรงทำ�สกั การบชู าอยา่ งยง่ิ ใหญ่ อลังการ จากน้ันมีรับส่ังให้แห่ต้นพระศรี มหาโพธิ์ไปท่ามกลางพระนคร แล้วทรงให้ ประดิษฐานไว้ ณ ราชอุทยานมหาเมฆวนั กันยายน ๒๕๖๐ อยู่ในบญุ 69 www.kalyanamitra.org

ในส่วนของพระสังฆ- มติ ตาเถรไี ดเ้ ปน็ อปุ ชั ฌายบ์ รรพชา อุปสมบทแก่สตรีท้ังหลายท่ีมีจิต ตั้งม่ันในพระรัตนตรัย และได้ตั้ง คณะภิกษุณีขึ้นในลังกา ต่อมา ภิ ก ษุ ณี จ� ำ น ว น ม า ก บ ร ร ลุ ธรรม เป็นพระอรหันต์ในกาลไม่นาน ดั ง นั้ น ใ น รั ช ส มั ย พ ร ะ เ จ ้ า เ ท ว า - นัมปิยติสสะ พระพุทธศาสนาใน เกาะลังกามีความเจริญรุ่งเรือง เป็นอย่างยิ่ง มีภิกษุและภิกษุณี จำ� นวนหลายหมน่ื บรรลธุ รรม ทงั้ นี้ ก็ด้วยพระราชหฤทัยท่ีเลื่อมใส ของพระราชาผปู้ กครองประเทศ ที่ ทรงมีวิสัยทัศน์อันกว้างไกลและ มีพระราชศรัทธาอย่างแรงกล้า พระองค์ไม่เพียงแต่จะทรงท�ำให้ พระพุทธศาสนาต้งั มนั่ เทา่ นัน้ แต่ มพี ระประสงคอ์ นั แนว่ แนท่ จ่ี ะทำ� ให้ รากเหง้าแห่งพระพุทธศาสนาหย่ังรากลึกในอาณาจักรของพระองค์ ดังที่พระมหาเถระกล่าวกับ พระองคว์ า่ “พระศาสนาตงั้ มน่ั แลว้ แตว่ า่ รากเหงา้ แหง่ พระศาสนานนั้ ยงั ไมห่ ยง่ั ลงกอ่ น ในกาลใด ที่มีผอู้ อกบวชศกึ ษาพระธรรมวนิ ยั เมื่อน้นั ไดช้ อ่ื ว่ารากเหงา้ แหง่ พระศาสนาเป็นอนั หยงั่ ลงแลว้ ” ส�ำหรับความรุ่งเรืองแห่งพระพุทธศาสนาในเกาะลังกาตอนต่อไป จะกล่าวถึงการเปล่ียน รปู แบบการสบื ทอดพระธรรมคำ� สอนหลงั รชั สมยั พระเจา้ เทวานมั ปยิ ตสิ สะ จากแบบมขุ ปาฐะมาเปน็ การจารจารึกพระไตรปิฎกลงบนแผ่นใบลาน ซึ่งเป็นแม่แบบธรรมเนียมการสืบทอดพระสัทธรรม ทปี่ ระเทศท่นี บั ถอื พทุ ธศาสนาแบบเถรวาทใชเ้ พอื่ สืบทอดมรดกธรรมต่อมาอีกหลายพนั ปี 70 อยู่ในบญุ กันยายน ๒๕๖๐ www.kalyanamitra.org

โครงการ INTENSIVE TUTOR CAMP 30 รับสมัคร ค่ายตวิ ม.ปลายสายวทิ ยาศาสตร์และศิลปค์ าํ นวณ ตงั้ แตว่ ันนถี้ งึ วันที่ ๑๐ ตุลาคม พ.ศ. ๒๕๖๐ ทางเลอื กใหมข่ องคา่ ยตวิ สคู่ วามเปน็ “คนเกง่ และด”ี ท่เี สา M 25 สภาธรรมกายสากล วัดพระธรรมกาย เวลา ๑๒.๐๐ - ๑๔.๐๐ น. ระยะเวลาการอบรม กิจกรรม วนั ที่ ๑๕-๒๗ ตุลาคม พ.ศ. ๒๕๖๐ ฝกึ สมาธิ สันทนาการ และฐานคณุ ธรรม คุณสมบตั ิ นอกสถานท่ีเป็นเวลา ๕ วัน ๑. นกั เรยี นชั้น ม.๔ และ ม.๕ สายวิทยาศาสตร์ และสายศลิ ปค์ ํานวณ สอบถามรายละเอยี ดเพ่ิมเติมได้ที่ ๒. เป็นชายจริงหญงิ แท้ ๓. รักษาวนิ ยั ของหมคู่ ณะได้ พี่ต้นออ้ ย : ๐๘-๓๒๘๓-๒๖๕๙ ๔. เปน็ ผู้อยูง่ ่ายกินง่าย ๕. ไมต่ ิดสง่ิ เสพตดิ ทกุ ชนดิ www.kalyanamitra.org

ข่าวสารเครือขา่ ยคณะศษิ ย์ เร่ือง : องอาจ ธรรมนทิ า โฆษกคณะศษิ ยานศุ ษิ ย์ วัดพระธรรมกาย เครือข่ายคณะศษิ ยานศุ ิษย์ วัดพระธรรมกายทวั่ โลก รวมใจภกั ด์ิ รว่ มประดิษฐ์ดอกไมจ้ นั ทน์ ถวายความอาลัยในหลวง รชั กาลที่ ๙ องค์การบริหารส่วนต�ำบลคลองสาม ประชาชนต�ำบลคลองสาม และคณะศิษยานุศิษย์ วัดพระธรรมกาย ร่วมประดิษฐ์ดอกไม้จันทน ์ เพ่ือถวายความอาลัย และนอ้ มสำ� นึกในพระมหา- กรุณาธิคุณอันหาท่ีสุดมิได้ของพระบาทสมเด็จ- พระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ณ ศาลา ประชาคมหน้าอุโบสถวัดพระธรรมกาย สนับสนนุ การขบั เคลอ่ื นโครงการ หมบู่ ้านรกั ษาศลี ๕ จังหวดั ปทุมธานี คณะศิษยานุศิษย์วัดพระธรรมกายร่วม สนับสนุนการจัดพิธีลงนามบันทึกข้อตกลงความ ร่วมมือ (MOU) ด�ำเนินงานโครงการ “รักษ์ศีล ๕ รกั ษบ์ า้ น รกั ษช์ มุ ชน” ระหวา่ งคณะสงฆต์ ำ� บลคลองสาม องค์การบริหารส่วนต�ำบลคลองสาม สมาพันธ์ผู้น�ำ ชุมชนต�ำบลคลองสาม องค์กรภาคีภาคประชาชน ต�ำบลคลองสาม และชมรมรักษ์วัด รักษ์ศีล ๕ ปทุมธานี ณ ศาลาประชาคมหน้าอุโบสถวัดพระ- ธรรมกาย 72 อยู่ในบุญ กันยายน ๒๕๖๐ www.kalyanamitra.org

พธิ ปี ระดษิ ฐาน “มหารตั นนามสวรรค์อนันตมงคล” สถาปนาวัดพระธรรมกายนอรธ์ สวเี ดน เป็นปฐมเร่ิม คณะศิษยานุศิษย์วัดพระธรรมกายในทวีป ยโุ รปกราบอาราธนาขอความเมตตาหลวงพอ่ ทตั ตชโี ว เ ป ็ น ป ร ะ ธ า น ใ น พิ ธี ส ม โ ภ ช แ ล ะ ป ร ะ ดิ ษ ฐ า น “มหารตั นนามสวรรคอ์ นนั ตมงคล” (แผน่ โลหะจารกึ มงคลนามฯ ทอง-เงิน-นาก จารึกมงคลนามผู้รว่ ม สถาปนาวัดพระธรรมกายนอร์ธสวีเดน ประเทศ สวเี ดน ทจ่ี ะไดอ้ ญั เชญิ ประดษิ ฐานภายในแผน่ ฌาน องค์พระประธานของวัดพระธรรมกายนอรธ์ สวีเดน ต่อไป) เป็นปฐมเร่ิม เพื่อน้อมถวายเป็นพุทธบูชา ณ อาศรมบณั ฑติ วดั พระธรรมกาย รว่ มแสดงความยนิ ดีในโอกาสครบ ๕ ปี การก่อต้ังสหกรณ์ออมทรพั ย์ มจร. นายองอาจ ธรรมนทิ า โฆษกคณะศษิ ยานศุ ษิ ย์ วัดพระธรรมกาย ร่วมมอบดอกไม้แสดงความยินดี กบั คณะกรรมการดำ� เนนิ งานฯ ในพธิ ที ำ� บญุ ครบ ๕ ปี การก่อต้ังสหกรณ์ออมทรัพย์มหาวิทยาลัยมหา- จฬุ าลงกรณราชวทิ ยาลยั จำ� กดั ณ สำ� นกั งานสหกรณฯ์ ช้ัน ๓ อาคารมหาจุฬาบรรณาคาร ต�ำบลล�ำไทร อ�ำเภอวังนอ้ ย จงั หวัดพระนครศรีอยธุ ยา กนั ยายน ๒๕๖๐ อยู่ในบุญ 73 www.kalyanamitra.org

ภาพเก่าเล่าประวัติศาสตร์ เรื่อง : ชา อนุ่ ยนิ ดตี อ้ นรบั ผูม้ ีบญุ ทกุ ท่าน สู่งานทอดกฐิน ๘๔ ปีคณุ ยาย วนั ท่ี ๑ พฤศจกิ ายน พ.ศ. ๒๕๓๕ 74 อยู่ในบญุ กุมนั ภยายพนันธ๒์ ๒๕๕๖๐๕๘ www.kalyanamitra.org

www.kalyanamitra.org

สอ่ งธรรม ล�ำ้ ภาษติ เรื่อง : พระครสู มหุ ณ์ รงค์ ทนฺตจิตฺโต ขุยไผฆ่ ่าต้นไผ่ โลโภ โทโส จ โมโห จ ปุรสิ ํ ปาปเจตสํ หสึ นตฺ ิ อตฺตสมฺภตู า ตจสารํว สมผฺ ลํ. โลภะ โทสะ โมหะ เกดิ จากตัวเอง ยอ่ มเบยี ดเบียนผู้มีใจชว่ั ดุจขยุ ไผฆ่ ่าตน้ ไผฉ่ ะน้ัน (ขุ.อติ .ิ ๒๕/๒๖๔) โลภะ โทสะ โมหะ กิเลส ๓ ตวั ทีซ่ อ่ นอยูใ่ นตวั เรา เป็นรากเหง้าของความช่ัวท้ังปวง เป็นเครือ่ งเศร้าหมองของจติ ใจ โลภะ ความอยากไดใ้ นทางทผี่ ดิ โทสะ ความคิดประทุษรา้ ย โกรธ พยาบาท โมหะ ความหลงไม่ร้จู รงิ ประมาท มัวเมา กเิ ลสทง้ั ๓ ตัวน้ีเปน็ มหันตภัยร้ายทพ่ี งึ ระวงั แม้กเิ ลสแค่ตัวเดียวกก็ ่อทุกข์ - โทษ - ภัย ไดม้ ากมายมหาศาลเกนิ พรรณนา กเิ ลสเมอ่ื เกิดขึ้นกบั บคุ คลใด ยอ่ มเบียดเบียนบคุ คลนั้น ทำ� ลายผ้นู ้ันอยา่ งย่อยยับไมป่ รานี เหมอื นขุยไผ่ฆ่าต้นไผ่ บัณฑติ จึงสั่งสมทาน ศีล และภาวนา อันเปน็ คณุ เคร่ืองดับกิเลสทง้ั ๓ นี้ ทาน การให้ การสละแบง่ ปนั ศีล การรักษาความสงบทางกาย วาจา ภาวนา การฝึกอบรมจติ ใหส้ งบและกอ่ เกิดปญั ญา ทาน ศลี ภาวนา เมอื่ เกดิ ขึน้ กบั บคุ คลใด ยอ่ มส่งเสรมิ บคุ คลน้นั ยงั บุคคลนั้นใหเ้ จรญิ รงุ่ เรือง สวา่ งไสว ประดจุ พระจนั ทรใ์ นคนื วันเพญ็ ลอยเดน่ กระจา่ งกลางนภาเหนอื ดวงดาวใด ๆ 76 อยู่ในบญุ กันยายน ๒๕๖๐ www.kalyanamitra.org

“บคุ คลผมู้ คี วามเคารพในทาน เคารพในธรรม จะไปในที่ใดยอ่ มไดร้ ับการยกยอ่ งชืน่ ชมทุกแหง่ หน เคารพในทาน ทรพั ยก์ ็มางา่ ย เคารพในธรรม ธรรมกม็ างา่ ย” โอวาทหลวงพอ่ ธัมมชโย วัดพระธรรมกาย สนบั สนุนการพิมพ์ สนับสนนุ การจดั พมิ พ์วารสารอยูใ่ นบุญ เพื่อมอบเป็นธรรมทาน โดยสำ� นักงาน ซเี อสการบัญชี รบั จดทะเบียน ทำ� บัญชดี ้วยคอมพิวเตอร์ โทร. ๐-๒๕๕๒-๕๒๑๕ แฟกซ์ ๐-๒๕๕๑-๒๖๘๔ หโ้าทงรเ.ดอ๐ะ-๒ม๘อAล๐Sล๓U์บ-S๘าSง๕Aแ๔Mค๗STU,RhN๐AeG-MM๒L๘aDG๐lD,๓BRP-aRD๘nIND๓gTRk๓Eh๖RIwaI DeEจwPD�ำ๒SหRwOห๗นINจ๕I่า.Iกkย(C4.มaซ0Aอ..ี๑0lเุปNyอ/กO5สถa3ร..Nไnณเ3พอ/Ha์ค6ทชP6อรmี ,7มเซก/Hสิพ8iษAtเ0ิวrตมR0เaตม็D)แ.อสDAoขร์IsSว์,urKงsgโบนSGาEต้ iงAgบแGaุ๊กคbAเAหyTtcEนeeือHrAITAเsAขrsoCตucsบHk,IาLSงCAแDคMMSกUOรNงุ NGเทIT.พOฯR ๑A๐C๑E๖R๐

สร้างปัญญาเปน็ ทมี เรอ่ื ง : หลวงพอ่ ทตั ตชีโว สรา้ งปญั ญาเปน็ ทีม ตามแบบฉบบั ของพระสารบี ุตร พระอคั รสาวกเบ้อื งขวา ผเู้ ลิศด้วยปัญญา ตอนที่ ๘ พระสารีบตุ ร : วชิ าครขู องพระสารบี ตุ ร ในเร่ืองการเผยแผ่พระพุทธศาสนานั้น กับโอวาทของพระพทุ ธเจ้าท้งั หลาย” พระสารบี ตุ รและพระอสตี มิ หาสาวกทกุ รปู ลว้ น สาเหตุท่ีพระสารีบุตรมีวิชาครูมากกว่า มหี วั ใจดวงเดยี วกนั นนั่ คอื การชว่ ยพระพทุ ธองค์ พระสาวกรูปอน่ื ๆ กเ็ พราะว่า การสร้างบารมี ร้ือขนสรรพสัตว์แหกคุกคือวัฏสงสารไปให้ได้ เพอ่ื เปน็ พระอคั รสาวกเบอื้ งขวา ผเู้ ลศิ ดว้ ยปญั ญา มากทีส่ ุด กอ่ นท่ีอายสุ ังขารของท่านจะหมดลง จะตอ้ งใชเ้ วลาสง่ั สมวชิ าครปู ระมาณ ๑ อสงไขย อนั เป็นเหตใุ ห้ถงึ วาระปรินพิ พาน กบั ๑ แสนมหากัป ในการเผยแผ่พระพุทธศาสนาที่ต้องแข่ง ส่วนการสร้างบารมีเพื่อเป็นมหาสาวก เวลากบั อายุสงั ขารทัง้ ของตัวเองและพระบรม- เอตทัคคะดา้ นใดดา้ นหนงึ่ ใช้เวลาส่งั สมวชิ าครู ศาสดาเชน่ นี้ ผทู้ เ่ี ปน็ กำ� ลงั สำ� คญั ในการผลกั ดนั ประมาณ ๑ แสนมหากปั งานเผยแผ่ให้ขยายออกไปอย่างรวดเร็วท่ีสุด ขณะที่พระบรมศาสดาใช้เวลาสั่งสมวิชา กค็ อื พระสารบี ตุ ร ทงั้ นเ้ี พราะวา่ “วชิ าคร”ู ของ ครูประมาณ ๔ อสงไขย กับ ๑ แสนมหากปั พระมหาสาวกทกุ รปู นนั้ วชิ าครขู องพระสารบี ตุ ร เมื่อน�ำมาเทียบเคียงกันแล้ว ก็จะพบว่าพระ- อยใู่ นระดบั ทใี่ กลเ้ คยี งกบั พระพทุ ธองคม์ ากทส่ี ดุ อคั รสาวกใชเ้ วลาสง่ั สมวชิ าครมู ากกวา่ พระมหา- ดังน้ัน การถ่ายทอดคุณธรรม ความรู้ และ สาวกท่เี ป็นเอตทัคคะประมาณ ๑ อสงไขย แต่ ความสามารถ ไปสู่ลกู ศษิ ย์ของท่าน จึงทำ� ได้ ยังน้อยกว่าพระบรมศาสดาอยู่ประมาณ ๓ เตม็ ศกั ยภาพกวา่ พระมหาสาวกรปู อน่ื จนกระทง่ั อสงไขย ดว้ ยเหตนุ ี้ ในบรรดาพระสาวกทงั้ หมด ไดร้ บั การรับรองจากพระบรมศาสดาวา่ นนั้ จงึ มเี พยี งพระสารบี ตุ รกบั พระโมคคลั ลานะ “สารีบุตร เธอไปในทิศใด ทิศน้ันไม่ว่าง ทมี่ วี ชิ าครอู ยใู่ นระดบั ใกลเ้ คยี งพระบรมศาสดา เปล่าจากพุทธบริษัท โอวาทของเธอเช่นเดียว มากที่สุด แต่เน่ืองจากพระโมคคัลลานะชอบ 78 อยู่ในบญุ กันยายน ๒๕๖๐ www.kalyanamitra.org

สอนพระโสดาบันให้เป็นพระอรหันต์ ขณะที่ ขอท่านจงยินดีเถิด จงอย่าเบ่ือหน่ายในพระ- พระสารบี ตุ รชอบสอนปถุ ชุ นใหเ้ ปน็ พระโสดาบนั ศาสนาอันมีสาระในการปฏบิ ตั เิ ลย” แล้วส่งต่อให้พระโมคคัลลานะสอนต่อให้เป็น ๗) ออกบณิ ฑบาตไปยงั สกลุ อปุ ฏั ฐากเพอื่ พระอรหันต์ ดังนั้นในฐานะที่เรายังเป็นปุถุชน แสวงหายาแกไ้ ข้ หรอื สงิ่ ทภ่ี กิ ษไุ ขต้ อ้ งการ แลว้ อยู่ เมื่อต้องการศึกษาเร่ืองวิธีหมุนธรรมจักร ฝากใหภ้ กิ ษหุ รอื สามเณรทตี่ ดิ ตามมานำ� กลบั ไป ด้วยกองทัพธรรม ก็ควรศึกษาจากวิชาครูของ ทวี่ ดั จากนนั้ ทา่ นจงึ ไปบณิ ฑบาตหรอื ไปยงั สกลุ พระสารีบุตร ซึ่งท่านใช้ฝึกปุถุชนให้เป็นผู้เลิศ อปุ ฏั ฐากอนื่ ต่อไป ด้วยปัญญา โดยศึกษาผ่านประเด็นส�ำคัญ ๔ ๘) ในคราวท่ีพระบรมศาสดาเสด็จจาริก เร่อื ง ดงั ต่อไปนี้ คือ ๑) กจิ วตั รประจำ� วนั ๒) เผยแผ่ในชนบท ท่านจะเดินตามอยู่ทา้ ยขบวน คณุ ธรรมประจำ� ตวั ๓) การสรา้ งเครอื ขา่ ยคนดี คอยจดั หานำ�้ มนั ทาเทา้ ใหภ้ กิ ษแุ กห่ รอื ภกิ ษหุ นมุ่ ในทศิ ๖ ไวร้ อบตวั ๔) การป้องกันภยั อนั ตราย ทเ่ี จบ็ เทา้ และใหภ้ กิ ษหุ รอื สามเณรทเี่ ทา้ ไมเ่ จบ็ ให้แก่พระพุทธศาสนา ชว่ ยถอื บาตร จวี ร ๑. การหมุนธรรมจักรผ่านกิจวัตรประจ�ำ พระสารบี ตุ รปฏบิ ตั กิ จิ วตั รเชน่ นส้ี มำ�่ เสมอ วนั ไม่ขาดแม้แต่วนั เดียว จวบจนกระท่ังในเวลาท่ี พระสารีบุตรเป็นธรรมเสนาบดีท่ีพระ- จะปรนิ พิ พาน ทา่ นกย็ งั เกบ็ กวาดทำ� ความสะอาด บรมศาสดาทรงยกย่องว่าเป็นผู้หมุนธรรมจักร เสนาสนะเปน็ ครงั้ สดุ ทา้ ย จากนน้ั จงึ กราบทลู ลา ได้ดุจเดียวกับพระองค์ ส่ิงต่าง ๆ ที่ท่านท�ำ ปรินพิ พาน ท่านจึงเปน็ พระอัครสาวกเบ้ืองขวา จึงมองขา้ มไมไ่ ด้ เพราะแฝงไว้ด้วยบทฝึกแหง่ ที่ปฏิบัติหน้าที่ได้อย่างสมบูรณ์แบบ โดยไม่มี ปญั ญาทนี่ ำ� พาสนั ตสิ ขุ มาสสู่ ังคมโลก ข้อบกพร่องแม้แต่วันเดียว [ที.ม.อ. (ไทย) ๑.๑ กิจวัตรของพระสารบี ุตร ๑๓/๓๘๒] ในยามเช้าของทุกวัน หลังจากพระภิกษุ ๑.๒ การสรา้ งปญั ญาผา่ นกจิ วตั รประจำ� วนั ส่วนใหญ่ออกจากวัดไปบิณฑบาตแล้ว พระ จากกิจวัตรประจำ� วนั ของพระสารบี ุตรนี้ แสดง สารีบุตรมีกิจวัตรประจ�ำวันในการ “เดินตรวจ ใหเ้ หน็ วา่ ปญั ญาทพ่ี ระสารบี ตุ รมนี นั้ มใิ ชป่ ญั ญา วัด” อยู่ ๘ ประการ คอื แค่เอาตวั รอด แตเ่ ป็น “ปญั ญาสรา้ งสันตสิ ขุ ” ๑) กวาดสถานที่ท่ียังไม่ไดก้ วาด ใหแ้ ก่คนทั้งโลก ท้งั นีเ้ พราะวา่ ๒) ทงิ้ ขยะที่ยังไม่ไดท้ ิ้ง ๑) วิธีการฝึกคนให้มีปัญญาได้เร็วที่สุด ๓) เติมนำ�้ ในหมอ้ ที่ไม่มีนำ้� กค็ อื ฝกึ ผา่ นการทำ� งาน เพราะในขณะทท่ี ำ� งาน ๔) เกบ็ งำ� เตยี ง ตงั่ เครอ่ื งไม้ และเครอ่ื งดนิ จะต้องมีการควบคุมคุณภาพ ควบคุมเวลา ทเ่ี กบ็ ไวไ้ มด่ ใี ห้เรียบร้อย ควบคุมงบประมาณ ควบคุมความปลอดภัย ๕) ไปตรวจดูภิกษุป่วยไข้ ปลอบใจ ให้ และสรา้ งบรรยากาศทีด่ ใี นการทำ� งาน และนน่ั กำ� ลังใจ และถามถงึ สิ่งท่ตี อ้ งการ คอื ชว่ั โมงสำ� คญั ในการบม่ เพาะปัญญาในภาค ๖) ไปหาภิกษุใหม่ท่ีอยู่ในอารามเพื่อให้ ปฏิบตั ิ ก�ำลังใจ และให้โอวาทว่า “อาวุโสท้ังหลาย ๒) เหตทุ จ่ี ะทำ� ใหค้ นเราเกดิ แรงบนั ดาลใจ กันยายน ๒๕๖๐ อยู่ในบุญ 79 www.kalyanamitra.org

ในการฝึกตนก็คือ ต้องมีต้นแบบที่ดีปฏิบัติน�ำ คณุ ธรรมเบอ้ื งสงู เพ่ือการก�ำจดั ทกุ ข์ไดใ้ นทส่ี ุด เป็นแบบอย่างที่ดีให้ดู เพราะคนเราถ้าน่ัง ๆ ๖) กิจวัตรประจ�ำวันท่ีท�ำให้ผลลัพธ์ของ นอน ๆ อย่เู ฉย ๆ คงดีข้ึนมาเองไมไ่ ด้ จะดไี ด้ การปฏบิ ตั มิ รรคมอี งค์ ๘ กลายเปน็ นสิ ยั จนเกดิ ก็ต้องมีครูดีคอยแนะน�ำสั่งสอนอบรม ให้ทั้ง เป็นคนเจ้าปัญญาได้น้ัน ต้องฝึกผ่านกิจวัตร ความรู้ ความสามารถ นสิ ยั ใจคอ และคณุ ธรรม ประจ�ำวันแบบเดียวกับพระสารีบุตรเท่านั้น ความดี เขาจงึ จะมปี ญั ญาทใี่ ชด้ บั ทกุ ขใ์ หต้ นเอง ผิดจากนี้ไม่ได้ ผดิ จากนน้ี ิสยั เจ้าปญั ญาไมเ่ กดิ และดบั ทกุ ข์ให้ชาวโลกได้ ทั้งน้ีเพราะวา่ ๓) ในทางตรงขา้ ม ถงึ แมค้ นคนนนั้ จะเกง่ ๖.๑) กิจวัตรขอ้ ที่ ๑-๔ คือ การทำ� ความ แคไ่ หน ฉลาดแคไ่ หน แต่ถา้ ไม่ไดค้ รูดีกย็ ากจะ สะอาดสถานที่และการจัดระเบียบสิ่งของ มีนสิ ยั ท่ดี ี ยากทจ่ี ะรูถ้ ูก-ผิด ด-ี ชัว่ เม่ือตดั สนิ เคร่ืองใช้ ย่อมอ�ำนวยผลให้เกิดปัญญาดูแล ถกู -ผดิ ดี-ชว่ั ไม่ได้ ความรูท้ ไ่ี ดไ้ ปก็กลายเปน็ สมบตั ิพระศาสนาเป็น ดาบสองคมทต่ี กอยู่ในมือคนพาล คมหน่งึ มีไว้ ๖.๒) กิจวตั รขอ้ ๕, ๖, ๘ คอื การดแู ล สร้างความวิบัติเสียหายให้ตนเอง อีกคมหนึ่ง สมาชิกที่ป่วยไข้และสมาชิกใหม่ขององค์กร มีไว้สร้างความพินาศล่มจมให้ทรัพย์สินและ ยอ่ มอำ� นวยผลใหเ้ กดิ ปญั ญาดแู ลสมาชกิ กองทพั ชอ่ื เสียงของครอบครัว วงศ์ตระกูล และสังคม ธรรมเปน็ ๔) ครูดีท่ีจะตัดสินถูก-ผิด ดี-ช่ัวได้ ๖.๓) กจิ วตั รขอ้ ๗ คือ การดแู ลสุขทุกข์ ตอ้ งมธี รรมะอยใู่ นใจ คนทมี่ ธี รรมะอยใู่ นใจ จะ ของประชาชนและการอนเุ คราะหเ์ กอ้ื กลู ชาวโลก แยกแยะดีช่ัวขั้นพ้ืนฐานของการด�ำเนินชีวิต ย่อมอ�ำนวยผลให้เกิดปัญญาดูแลกองเสบียง ประจ�ำวันได้ว่า สิ่งใดคือความจ�ำเป็น ส่ิงใด เลีย้ งพระพทุ ธศาสนาเปน็ คือความต้องการ ส่ิงใดคือความสุรุ่ยสุร่าย กจิ วตั รประจำ� วนั เหลา่ น้ี ไมไ่ ดเ้ กดิ จากรบั สงั่ เกินจ�ำเป็น เพราะนี้คือวิธีฝึกลดความทุกข ์ ของพระบรมศาสดาที่สั่งให้ท่านท�ำ ไม่ได้เกิด ในชวี ิตและวิธฝี กึ ควบคมุ กิเลสในจติ ใจ อันเป็น จากมนษุ ยม์ าวงิ วอนขอรอ้ ง ไมไ่ ดเ้ กดิ จากเทวดา ต้นทางแห่งความเจริญงอกงามของธรรมะ มาดลอกดลใจ แต่เกดิ จากความรับผิดชอบท่ีมี ภาคปฏิบัติทั้งหมดในพระพุทธศาสนา ดังน้ัน ต่อพระพทุ ธศาสนา ความกตัญญกู ตเวทีท่ีมีตอ่ การทใี่ ครไดค้ รบู าอาจารยด์ ี ๆ แบบพระสารบี ตุ ร พระสัมมาสัมพทุ ธเจ้า ความอนุเคราะหเ์ กอ้ื กลู จึงเป็นมหาโชคมหาลาภอย่างยิ่งของการเกิด ท่ีมีต่อสรรพสัตว์ และความเป็นมิตรแท้ท่ีมีต่อ มาเป็นมนษุ ย์ เพ่ือนสหธรรมิก ซึ่งมีอยู่อย่างเปี่ยมล้นใจของ ๕) ธรรมะทั้งหมดในพระพุทธศาสนา ทา่ น สมดงั พระดำ� รัสทีพ่ ระบรมศาสดาตรสั ไว้ จะออกฤทธิ์ได้เต็มประสิทธิภาพ ก็ต่อเม่ือคน ในอมุ มัคคสูตร ว่า คนน้ันนำ� ธรรมะที่ศึกษาเล่าเรียนในภาคทฤษฎี “บคุ คลผเู้ ปน็ บณั ฑติ มปี ญั ญามากในธรรม มาฝึกปฏิบัติอย่างจริงจังผ่านกิจวัตรประจ�ำวัน วนิ ยั นี้ ยอ่ มไมค่ ดิ เพอื่ เบยี ดเบยี นตน ยอ่ มไมค่ ดิ ผ่านกิจกรรม และอาชีพการงานจนกลายเป็น เพื่อเบียดเบยี นผ้อู ื่น ย่อมไม่คดิ เพอ่ื เบียดเบียน นิสัยดี ๆ เป็นศีลธรรมประจ�ำใจ และเป็น ตนและผู้อืน่ 80 อยู่ในบุญ กันยายน ๒๕๖๐ www.kalyanamitra.org

“เมอื่ คดิ ย่อมคิดเพอ่ื เกือ้ กลู แกต่ น เก้อื กูล ในทางตรงกันข้าม ถ้าหากทายาทของ แกผ่ อู้ นื่ เกอื้ กลู แกต่ นและผอู้ นื่ และเกอ้ื กลู แกโ่ ลก ครอบครัวใดไม่ได้ฝึกกิจวัตรเหล่านี้ ถึงพ่อแม่ ทั้งหมดทเี ดยี ว บุคคลเป็นบณั ฑติ มปี ัญญามาก ผู้ปกครองจะทุ่มเทเงินทองส่งเสียให้เขาศึกษา อยา่ งนแ้ี ล” เล่าเรียนสูงเพียงใดก็ตาม เขาก็จะมีปัญญาแค่ ๑.๓ ศาสนทายาทผคู้ ำ้� จนุ พระพทุ ธศาสนา เอาตวั รอดเปน็ อยา่ งมากเทา่ นนั้ แตจ่ ะไมม่ ปี ญั ญา และวงศต์ ระกลู ดูแลสมบัติของตระกูล ดูแลสมาชิกครอบครัว บุคคลที่ฝึกฝนตนเองหรือได้รับการฝึก ดแู ลกิจการท่ีเลี้ยงวงศ์ตระกลู ได้ ตามกจิ วตั รของพระสารบี ตุ รทกุ วนั เชน่ น้ี เขายอ่ ม ท้ังน้ีเพราะว่าเขาไม่เคยถูกฝึกให้มีปัญญา มปี ญั ญาดแู ลสมบตั ิ ปญั ญาดแู ลสมาชกิ ปญั ญา แบกภาระส่วนรวม เม่อื เขาลงไปท�ำงาน จงึ ไม่รู้ ดูแลกองเสบียง ไม่ว่าย�่ำไปท่ีใดบนผืนปฐพีนี้ วิธีจัดระบบงาน ไม่รู้วิธีบริหารงาน ไม่รู้วิธี ก็จะสร้างปฏิรูปเทส ๔ ข้ึนมาได้ในท่ีน้ัน คือ ตรวจตรางาน ไมร่ วู้ ธิ หี าทนุ ไมร่ วู้ ธิ สี รา้ งคน ไมร่ ู้ อาวาสเป็นท่ีสบาย อาหารเปน็ ที่สบาย บคุ คล วิธีเลี้ยงคน ไม่รู้วิธีผูกใจรักษาทีมงาน ไม่รู้วิธี เปน็ ทีส่ บาย ธรรมะเป็นทสี่ บาย เมอ่ื ปฏิรปู เทส แก้ปัญหาเร่งด่วนท่ีหน้างาน ย่ิงท�ำงานสมบัต ิ ๔ เกิดขึ้นที่ใด คนดีสังคมดีก็เกิดขึ้นในท่ีนั้น กย็ งิ่ รอ่ ยหรอ คนเกง่ ๆ ในทมี กท็ ยอยออก ลกู คา้ การศกึ ษาธรรมะกเ็ กดิ ขน้ึ ในทน่ี นั้ การสรา้ งบญุ ใหมก่ ไ็ ม่มี ลกู คา้ เกา่ ก็ทยอยหาย กิจการงานท่ี กเ็ กดิ ขนึ้ ในทน่ี นั้ ความเจรญิ รงุ่ เรอื งยอ่ มไหลมา ปู่ย่าตายายเคยท�ำไว้เจริญรุ่งเรืองเมื่อคร้ังอดีต เทมาไมข่ าดสาย จึงถึงคราวพินาศล่มจมในทันที เพราะว่าขาด เพราะฉะนั้น การตรวจตราวดั เปน็ กิจวตั ร ปญั ญาทไี่ ดจ้ ากการฝกึ ตรวจตรางานของครอบครวั ของพระสารีบุตรจึงไม่ใช่เรื่องที่จะมองแบบ เป็นกิจวัตรประจ�ำวนั นนั่ เอง ผวิ เผนิ เสยี แลว้ แตแ่ ทท้ จี่ รงิ เปน็ วธิ กี ารถา่ ยทอด ดังน้ัน เราจึงมองข้ามวิชาฝึกคนผ่านการ ปญั ญาดแู ลสมบตั ิ ปัญญาดแู ลสมาชิก ปญั ญา ตรวจวัดเป็นกิจวัตรประจ�ำวันของพระสารีบุตร ดูแลกองเสบียงผ่านกิจวัตรในชีวิตประจ�ำวัน ไมไ่ ดอ้ ยา่ งเดด็ ขาด เพราะเปน็ วชิ าครใู นการฝกึ จึงเท่ากับว่าเป็นการปฏิบัติและการประกาศ คนใหม้ นี สิ ยั เจา้ ปญั ญาแบบเปน็ ทมี ตามแบบฉบบั พระธรรมจักรคือมรรคมีองค์ ๘ อย่างเป็น ของพระอัครสาวกเบ้ืองขวา ผู้เลิศด้วยปัญญา รูปธรรมโดยตรงเลยทีเดียว ผู้ได้รับการรับรองจากพระพุทธองค์ว่า เป็นผู้ หากวัดใดครอบครัวใดน�ำวิธีการน้ีไปใช ้ ให้โอวาทแทนพระบรมศาสดาได้ เป็นผู้หมุน ฝึกคน วัดน้ันก็จะได้ศาสนทายาทที่มีปัญญา ธรรมจกั รไดด้ ุจเดยี วกับพระองค์ มากในการค�้ำจุนพระพุทธศาสนา บ้านน้ัน นี้คือวิธีท่ี ๑ ท่ีท่านใช้หมุนธรรมจักรให้ ก็จะได้ทายาทท่ีมีปัญญามากในการค�้ำจุน พระพทุ ธศาสนาเจรญิ รงุ่ เรอื งอยา่ งรวดเรว็ ยำ�่ ไป วงศต์ ระกลู เพราะเขาไมใ่ ชม่ แี คป่ ญั ญาพาตวั เอง ท่ีใด ปฏิรูปเทส ๔ ก็เกิดขึ้นที่นั่น เมื่อไป รอดเท่าน้ัน แต่มีปัญญาพาวัด พาครอบครัว ตรวจตราวดั ใด ขนุ พลแหง่ กองทพั ธรรมรนุ่ ใหม่ ๆ ให้เจริญรุ่งเรืองอย่างรวดเร็วทันตาเห็นได้เป็น กจ็ ะเติบโตข้ึนท่ีวดั นั้นทนั ที อศั จรรย์ กนั ยายน ๒๕๖๐ อยู่ในบุญ 81 www.kalyanamitra.org

หลวงพ่อตอบปัญหา เรอื่ ง : หลวงพอ่ ทตั ตชีโว ทำ� อยา่ งไรจึงจะไม่ทอ้ ไมเ่ หน่อื ยในการท�ำงาน ? คำ�ตอบ ANSWER เร่ืองน้ีต้องเร่ิมต้นท่ีใจของเรา จับหลัก จับหลักคิดได้ว่า การงานทุกอย่างนั้นท�ำเพื่อ คดิ ใหไ้ ดก้ อ่ นวา่ ในการทำ� การงานสงิ่ ใด ๆ นน้ั ตวั ของเราเอง เพ่อื บญุ บารมขี องเราเอง เลยไม่ เรามเี ป้าหมายเพ่อื อะไร เม่อื เปา้ หมายชัดจะมี เหนื่อยหน่ายในการท่ีจะสร้างบุญสร้างบารมี ก�ำลังใจทำ� การงานน้นั ๆ ของตนเอง การทำ� งานทุกอย่าง ความจริงแล้วไมม่ ี ตวั อยา่ งเชน่ หอฉนั ของวดั พระธรรมกาย ท่ีจะไม่เหน่ือย ก็เนื้อมนุษย์กายมนุษย์ไม่ใช่ คุณยายสร้างเอาไว้ให้ อาสนะที่นั่งของพระ เคร่ืองจกั รทีท่ �ำด้วยเหลก็ จะไดไ้ ม่เหนือ่ ย แต่ ในหอฉันก็เป็นตามแบบที่คุณยายท่านสั่งให้ ว่าเหนอื่ ยเทา่ ใดก็ตาม มนั เหน่อื ยแคก่ าย กาย ท�ำเอาไว้ ล้าไปบ้าง กล้ามเนื้อล้าไปบ้าง ล้ามาก ๆ เมือ่ เราจะสรา้ งหอฉนั ก็เข้าทีป่ ระชุมกัน วา่ ในเวลาพระฉนั ภตั ตาหาร จะใหป้ เู สอ่ื ฉนั กนั Qรา่ งกายกต็ อ้ งการพกั แตพ่ กั แลว้ กห็ าย กลบั มาสบาย ๆ หรอื จะให้น่ังเก้าอ้ซี ง่ึ สะดวกดี หรือ จะใหม้ อี าสนะทำ� เปน็ ตง่ั เปน็ แทน่ นง่ั อยา่ งทพี่ ระ มเี ร่ียวแรงทำ� ต่อไปได้ A กายเหนื่อยก็เหน่ือยไป แต่ไม่เหน่ือยใจ ไม่หน่ายท่ีจะท�ำต่อไป มีแต่จะกระตือรือร้น นั่งกนั ในหอฉันปจั จุบันน้ี กถ็ กเถยี งกนั ไปว่าจะ ท�ำให้ย่ิง ๆ ขนึ้ ไป เพราะได้หลกั ในการท�ำงาน เลือกอย่างไรดี เถยี งกันไปเถยี งกนั มา ถกกนั 82 อยู่ในบุญ กันยายน ๒๕๖๐ www.kalyanamitra.org

ไปถกกันมา คุณยายฟันธงเลยว่า หลวงปู่ จะต้องเหมือนกับท่ีวัดปากน�้ำ เพราะคนละ วัดปากน�้ำท�ำต้นแบบไว้ดีแล้ว คือยกเป็นแท่น สถานการณ์กัน ท่านให้ไปค�ำนวณเอาเอง เป็นอาสนะขนึ้ มาอย่างนี้ ไม่เอานงั่ เก้าอ้ี และวา่ ความสงู ควรเปน็ เทา่ ไร ความกวา้ งความยาว ไมเ่ อาน่งั กบั พ้ืน ควรจะเป็นเท่าไร แล้วหากมีความจ�ำเป็นจะ ต้องยา้ ย มคี วามจ�ำเปน็ จะตอ้ งจดั รูปแบบใหม่ Q ถ้าน่งั กับพ้ืนกเ็ ทา่ ๆ กับญาติโยม เวลา จะต้องยกเคลื่อนท่ี ก็ไปคิดเอาเองก็แล้วกัน คณุ ยายฟนั ธงเลอื กแบบให้เรยี บรอ้ ย จะเข้ามาประเคนก็ล�ำบาก แล้วก็ไม่เรียบร้อย Aดูก็ไม่งาม ส่วนนั่งเก้าอ้ี เวลาถวายสังฆทาน เวลาถวายของ พระจะหันหน้าไปรูปละทาง ดวู ธิ มี องงานของคณุ ยายนะ วา่ ทา่ นมอง สองทาง จะมพี ระหนั หนา้ ใหโ้ ยมบา้ ง หันหลงั อยา่ งไร ทา่ นมองถงึ ความสะดวกสบายของพระ ใหโ้ ยมบา้ ง จะขาดความศักดสิ์ ทิ ธ์ไิ ป แม้จะได้ ซ่ึงเป็นผู้ขบผู้ฉัน มองถึงความสะดวกสบาย ความสะดวกความสบาย แตข่ าดความศกั ดส์ิ ทิ ธ์ิ ของญาติโยมด้วย และสุดท้ายมองถึงความ ดังน้ัน ท�ำเป็นแท่นอย่างท่ีหลวงปู่ท�ำไว้ น่าเล่ือมใสน่าศรัทธาในตัวพระภิกษุและพระ- เป็นตน้ แบบอยา่ งนี้ถูกแล้ว แต่วา่ ขนาดจะเปน็ พทุ ธศาสนา อย่างไร คณุ ยายใหห้ าขนาดเอาเอง ไม่จำ� เป็น การท่ที า่ นคดิ ไวอ้ ยา่ งนี้ ส่งั ใหท้ ำ� อยา่ งน้ี กันยายน ๒๕๖๐ อยู่ในบุญ 83 www.kalyanamitra.org

ท่านได้บญุ ไปแลว้ เพื่อตวั ท่าน ทา่ นก็เก็บเกีย่ ว มบี ญุ ของเราเปน็ ตวั ตงั้ นอกนนั้ เปน็ ผลพลอยได้ เอาบญุ สว่ นนนั้ ไป ผลพลอยไดเ้ ปน็ ของพวกเรา เมอื่ ทำ� งานโดยเอาบญุ เปน็ ตวั ตงั้ แลว้ จะ คือพระก็มีที่ฉันที่ใช้กันอย่างสะดวกสบาย ไมม่ ีขดั กนั จะไปด้วยกันไดท้ ุกสว่ น ตรงนี้เปน็ ญาติโยมก็มาถวายสะดวก ท�ำบุญก็ปลื้มใจ ความแปลก เอาบุญเปน็ ตัวตั้งเหมอื นอย่างกบั ได้ง่าย ตามระลึกถึงบุญไดง้ ่าย และมศี รัทธา เอาดวงอาทิตย์เป็นตัวต้ัง เวลาเราเดินไปไหน เพ่ิมพูนในพระพุทธศาสนา เหมอื นดวงอาทติ ยต์ ามไปดว้ ย แล้วกไ็ มม่ ใี คร เม่ือเราต่างก็ได้ผลพลอยได้จากท่าน บังใครทั้งนั้น เพราะว่าดวงอาทิตย์อยู่ข้างบน ไมว่ า่ องศาของดวงอาทติ ยจ์ ะเปน็ อยา่ งไร กอ็ ยู่ Qมาแล้ว ก็จะได้อาศัยผลพลอยได้น้ีไปตั้งหลัก เหนือศีรษะมนุษย์หมด ไม่มีใครใหญ่กว่าใคร ไม่มีใครมาบังมาเบียดใคร เมื่อเอาบุญเป็น ทจ่ี ะไปทำ� อะไรทเ่ี ปน็ ผลหลกั ของเราจรงิ ๆ ถา้ ตวั ตง้ั อยา่ งจรงิ จงั แลว้ จะไมม่ กี ารบงั การเบยี ด อย่างนี้กจ็ ะเปน็ บุญต่อบุญกนั เรอื่ ย ๆ ไม่ร้จู บ Aแลว้ ก็จะกลายเปน็ อายพุ ระพทุ ธศาสนา อย่าง ท่ีเราท�ำกันอยู่นี้เวลาถวายสังฆทานไม่ว่าพระ ใคร จะมีแต่ได้ประโยชน์กับได้ประโยชน์กัน จะน่ังอยตู่ รงอาสนะไหน กร็ บั หน้าญาตโิ ยมได้ ทกุ คนทกุ ฝา่ ยเลย นแี้ หละจะเปน็ กำ� ลงั ใจใหเ้ รา ทุกทิศ ซึ่งเป็นความเรียบร้อยและน่าเลื่อมใส ท�ำงานนนั้ อยา่ งไมร่ จู้ กั เหนด็ เหน่อื ย ใหเ้ ราดเู อาไวก้ แ็ ลว้ กนั วา่ หลกั การในการทำ� งาน 84 อยู่ในบญุ กันยายน ๒๕๖๐ www.kalyanamitra.org

www.kalyanamitra.org

ข้อคดิ รอบตวั เรอ่ื ง : พระครปู ลดั สุวัฒนโพธิคณุ (สมชาย านวุฑฺโฒ) ชีวติ หลงั ความตายและก่อนมาเกิด ขณะใกล้ตาย สภาพจิตใจของคนเรา แค่เกิดการชะงักงันบางส่วน เราลองนึกถึง เป็นอย่างไรบา้ ง ? เตา่ จำ� ศลี ทำ� ไมเตา่ จำ� ศลี อยไู่ ดห้ ลายเดอื น หรอื เรื่องความตาย ชาวโลกมีความเห็น พวกกบเขยี ดในหนา้ แลง้ กจ็ ำ� ศลี ไดเ้ ปน็ เดอื น ๆ ตา่ งกัน ๓ แบบ บางคนบอกว่า ถ้าสมองตาย อย่างน้ีคือการลดเมตาบอลิซึมทางร่างกาย (สมองหยุดทำ� งาน) กถ็ ือว่าตาย กรณีน้ใี นทาง จนเหลือต�่ำที่สุด จนกระท่ังแค่การซึมของ พระพุทธศาสนาถือว่ายังไม่ตาย เพราะสมอง ออกซเิ จนผา่ นผวิ หนงั กพ็ อจะหลอ่ เลย้ี งใหเ้ ซลล์ เป็นส่วนหนึ่งของร่างกาย ใจเขายังรับรู้อยู ่ ตา่ ง ๆ ไม่ตาย ยงั คงสภาพอย่ไู ด้ กรณีแบบน้ี ภายใน เขายงั ไม่ตาย กรณีที่สองคือลมหายใจ กอ็ ยใู่ นภาวะทค่ี ลา้ ย ๆ กนั คอื เผอญิ เกดิ ภาวะ หยุดหรือส้ินลม ประเด็นนี้เกือบท้ังโลกถือว่า พิเศษที่อัตราเมตาบอลิซึมของเขาลดต�่ำที่สุด ตายแล้ว แต่เคยมีข่าวว่าเอาร่างใส่โลงไว้แล้ว ออกซเิ จนเขา้ ไปเบา ๆ ลมอาจจะไมข่ าดทเี ดยี ว สวดไปวนั สองวัน อยู่ ๆ ฟ้นื ข้ึนมา แล้วอยู่ตอ่ แตน่ อ้ ยกว่าท่วั ไปเยอะ จนกระทั่งสงั เกตไมไ่ ด้ เปน็ ปี ๆ ก็มี อาการสิ้นลมสว่ นใหญ่ ๙๙.๙๙ เลยคดิ วา่ สน้ิ ลมแลว้ แตค่ วามจรงิ ลมยงั เดนิ อยู่ เปอร์เซ็นต์คือตาย ทางการแพทย์ถือว่าหยุด อย่างเบาบางมาก รวมท้ังได้รับออกซิเจนทาง หายใจเพียงไม่ก่ีนาทีก็ตายแล้ว สมองขาด ผวิ หนังด้วย กเ็ ลยอยู่ได้ แต่มเี พยี งหนงึ่ ในลา้ น ออกซเิ จนไปเลย้ี งกต็ อ้ งตายแลว้ แตม่ บี างกรณี คราวน้ีมาถึงกรณีท่ีคนตายแล้วกันบ้าง 86 อยู่ในบุญ กันยายน ๒๕๖๐ www.kalyanamitra.org

พระเดชพระคณุ พระมงคลเทพมนุ ี (สด จนทฺ สโร) แตม่ ผี ลนอ้ ย กรณขี องสตั วน์ รกแทบไมม่ โี อกาส หลวงปู่วัดปากนำ้� ภาษีเจรญิ ท่านปฏิบตั ิธรรม ทำ� กรรมดเี ลย เพราะวา่ ถกู เชอื ด เฉอื น หน่ั สบั จนกระทง่ั ไปเห็นว่า วญิ ญาณหรือกายละเอยี ด ถูกท�ำร้ายตลอดเวลา เป็นช่วงท่ีเสวยผลบาป หลดุ จากขวั้ ตอ่ ทฐี่ านที่ ๗ ซงึ่ เปน็ ฐานทตี่ งั้ ของใจ จนกว่าวิบากกรรมจะเบาบาง จากมหานรกก็ พอหลดุ ออกมาจากขว้ั แลว้ กไ็ มม่ อี ะไรเชอื่ มโยง มาอสุ สทนรกขมุ บรวิ าร พน้ จากอสุ สทนรกกม็ า อีก คือทิ้งฐานเลย ท้ิงกายหยาบแล้วหลดุ ออก อยูท่ ี่ยมโลก พน้ จากยมโลกแลว้ ก็มาเป็นเปรต ไปเลย อาการทางหยาบที่เรามองเหน็ เวลาจะ อสุรกาย สตั วเ์ ดรจั ฉานบา้ ง ตาย คือเขาจะหายใจ ๓ เฮอื ก เหมอื นคนจะ แต่ตอนที่มีกายหยาบไม่ว่าเกิดเป็นคน จมนำ�้ แล้วตวั ก็ยวบลงไป อย่างนก้ี ายละเอยี ด หรอื เกดิ เปน็ สตั ว์เดรจั ฉาน เปน็ ตอนทม่ี ีโอกาส หลุดจากขั้วแล้ว ตายสนิท ไม่ต้องไปดูลมว่า ในการสร้างบุญสร้างกรรมได้อีก ถ้าเป็นสัตว์ หยุดหรอื ไม่หยดุ สมองตายหรอื ไม่ตาย ข้นึ มา เดรัจฉานโอกาสสร้างกรรมเยอะกว่าสร้างบุญ ๓ เฮือกแล้วยวบลงไปเม่ือไรก็เรียบร้อย เอา แต่ไม่ใช่สร้างบุญไม่ได้ พระโพธิสัตว์บางชาติ นิ้วไปอังดูที่จมูกไม่มีลมหายใจแล้ว ชีพจร เกดิ เปน็ สตั ว์ กย็ งั ทำ� ความดไี ด้ แตไ่ มเ่ ทา่ มนษุ ย์ ราบเรียบ คลื่นสมองราบเรียบ สัญญาณชีวิต เพราะมนุษย์ท�ำความดีได้มากท่ีสุด แต่ถ้า ท้งั หมดหยดุ ลง กายละเอยี ดก็ไปหาท่เี กิดใหม่ ทำ� บาปกท็ สี่ ดุ เชน่ กนั ชนดิ ทสี่ รา้ งอนนั ตรยิ กรรม ตามแรงบุญแรงบาปที่สร้างเอาไว้ ถ้าคนไหน จนธรณสี บู ได้ สร้างบุญไว้ดี ใจเป็นบุญเป็นกุศล อาการ ๓ ส่วนกายละเอียดท่ีจะพอมีโอกาส เฮอื กจะเปน็ แบบเหมือนกับคอ่ ย ๆ สิ้นลมไป ท�ำความดีบ้าง ก็คือพวกเทวดาหรือนางฟ้า อยา่ งสงบ นมุ่ นวล คนไหนทท่ี �ำบาปท�ำกรรม เพราะไม่ต้องไปโดนทรมานเหมือนในนรก เอาไว้เยอะ ๓ เฮือกจะรุนแรง บางทยี ังไม่ทัน เทวดายังมีโอกาสฟังธรรม ในวันพระก็ไปท ่ี ๓ เฮือก ก็เกิดอาการประสาทหลอนว่ามีใคร สุธรรมาเทวสภาในช้ันดาวดึงส์ ไปฟังธรรม จะมาทำ� ร้าย มีอะไรมาขใู่ ห้ตกใจกลวั มีภาพ ไปบูชาพระเขย้ี วแก้วในจุฬามณเี จดยี ์ เปน็ ต้น มเี สยี งมาหลอน นนั้ เปน็ คตนิ มิ ติ มาบบี คน้ั เชน่ หรอื ว่าจะน่ังสมาธกิ ็ทำ� ได้ แต่ผลไม่เทา่ มนษุ ย์ มภี าพของภมู ทิ จ่ี ะไปเกดิ ในนรกมาแสดงใหเ้ หน็ เพราะวา่ มนษุ ยม์ กี ายหยาบ ทำ� อะไรแลว้ แรงกวา่ ก็ตกอกตกใจกลวั ถึงตอนจะ ๓ เฮือกกเ็ หมอื น แต่เทวดาเป็นกายละเอียด ท�ำแล้วมีผลบ้าง โดนกระชากหลดุ ไปอยา่ งรุนแรง เหมือนกนั แต่ไม่มาก เมื่อตายไปแล้ว เราก�ำหนดชะตาชีวิต สาเหตุการตายในทางพระพุทธศาสนา หลังความตายไดห้ รือไม่ ? มกี ีป่ ระเภท อะไรบา้ ง ชีวิตหลังความตายถ้าหากไปเกิดเป็น มที ้ังหมด ๔ ประเภท คือ เทวดา นางฟ้า หรือไปตกนรกเป็นเปรต ๑. สนิ้ อายุ อายมุ นษุ ยเ์ รายคุ นโ้ี ดยเฉลยี่ อสรุ กายนนั้ เปน็ ชว่ งเสวยผลบญุ ผลบาป มกี าย คอื ๗๕ ปี ถ้าในครงั้ พุทธกาลคอื ๑๐๐ ปี ซึง่ เป็นกายละเอียดท้ังเทวดาและสัตว์นรก เวลา จะเห็นว่ามีพระอายุ ๑๒๐ ปีเยอะเลย เช่น กายละเอยี ดประกอบกรรมแลว้ มผี ลเหมอื นกนั พระอานนท์ ๑๒๐ ปี พระมหากัสสปะ ๑๒๐ ปี กนั ยายน ๒๕๖๐ อยู่ในบญุ 87 www.kalyanamitra.org

บางรูปถึง ๑๖๐ ปี ปจั จบุ ันสถิติคนอายยุ ืนใน นดิ หนอ่ ย ถา้ บญุ สง่ ไปเปน็ เทวดาหรอื นางฟา้ พอ กินเนสบ๊กุ ๑๒๐ กว่าปเี ท่าน้ัน อายุเฉลีย่ ๗๕ หมดบญุ จากเทวดาหรอื นางฟา้ กล็ งนรกไดเ้ ลย ปีน้ี ถ้าปล่อยให้มีโรคภัยไข้เจ็บมาเบียดเบียน อยา่ ประมาท นคี้ อื กรณสี น้ิ บญุ คนกเ็ หมอื นกนั หรือเกิดโรคระบาด เช่น มาลาเรีย ไทฟอยด์ อายุโดยสังขารอยูไ่ ด้ ๗๕ ปี แต่บางทีอยู่มาได้ โรคหา่ หรอื กาฬโรค อายเุ ฉลย่ี มนษุ ยอ์ าจเหลอื ๒ ขวบ ๓ ขวบ แล้วหมดบุญ กต็ ายไปก่อนวยั ไม่ถึง แต่ถ้าดูแลสรีระดี ๆ ก็อยู่ได้เฉล่ีย อนั ควร ส่วนกรณีทีไ่ ปเกดิ ในภมู ิไม่ดี เช่น ไป ๗๕ ปี ถ้าไมด่ แู ล ปลอ่ ยใหม้ ีโรคระบาดหรือมี ตกนรก และควรต้องอยใู่ นนรก ๕๐๐ ปนี รก สงครามเกดิ ขนึ้ กต็ ายกอ่ นวยั แนน่ อน เปน็ การ แต่บาปที่ท�ำไว้มีไม่มาก เพียงแต่ก่อนตาย ตายอีกแบบหน่ึง สว่ นเร่อื งการแพทย์ก้าวหน้า บาปใหผ้ ลกอ่ นจงึ ลงนรก ไปรบั กรรมอยแู่ ค่ ๓ ปี มียาช่วย มีเคร่ืองช่วยหายใจ เวลาป่วยไข ้ ๕ ปีนรก พอกรรมหมด กพ็ ้นจากนรกขุมน้นั มกี ารดูแลพเิ ศษ ก็อาจจะดงึ อายขุ ัยให้ออกไป มาได้ ไมจ่ ำ� เปน็ ตอ้ งอยคู่ รบชว่ งอายขุ องภพภมู ิ สกั ๘๐ ปีได้ แตโ่ ดยสรีระจริง ๆ ก็คือ ๗๕ ปี น้นั ก็ได้ เพราะฉะนั้นเมื่อครบก�ำหนดตามสรีระก็ตาย ๓. ส้ินอายุและส้ินกรรม คือ หมดท้ัง ดังท่ีเราเห็นคนในปัจจุบันถึงแก่กรรมด้วยโรค สองอยา่ ง ชรา คือร่างกายหมดสภาพไปเพราะแก่หง่อม ๔. ตายเพราะกรรมตัดรอน คือ บญุ ยัง น้คี ือส้ินอายุ ไม่หมด สังขารยังอยู่ได้ ยังไม่หมดอายุ บุญ ๒. สิ้นกรรม คือ กรรมท่ีท�ำให้มาเกิด ในตัวกม็ เี พยี งพอ แตเ่ ผอญิ วบิ ากกรรมในอดตี ในภาวะนัน้ หมดลง พอหมดกรรมกต็ าย ค�ำว่า ชาติใดชาติหนึ่งท่ีรออยู่ได้ช่องส่งผล คือเรา สิน้ กรรมมี ๒ แบบ ท้งั กรรมดี กรรมชั่ว ถ้า เวยี นวา่ ยตายเกดิ มานบั ชาตไิ มถ่ ว้ น ทำ� กรรมดี กรณีกรรมดีจะเรียกว่าสิ้นบุญ หมดบุญ เช่น กรรมชว่ั ไวก้ เ็ ยอะ ไม่ใช่ว่าตายแล้วเอากรรมดี สมมุติไปเกิดเป็นเทวดาหรือนางฟ้าบนสวรรค์ กรรมช่ัวมาหักลบกันได้เหมือนบัญชีธนาคาร เช่น สวรรค์ชั้นดาวดึงส์ เทวดามีอายุ ๑,๐๐๐ ปี เอาตัวแดงตัวด�ำมาหักลบกันแล้ว เหลือตัวด�ำ สวรรค์ บางคนอยู่บนโลกท�ำบุญนิดเดียว แต่ กไ็ ปขนึ้ สวรรค์ เหลอื ตวั แดงกไ็ ปตกนรก แตก่ าร เผอญิ ทำ� บญุ เสรจ็ แลว้ ใจกำ� ลงั ปลมื้ ในบญุ แลว้ ให้ผลของกรรมซับซ้อนมาก พระพุทธเจ้ายัง ก็ตาย บุญนั้นเลยส่งผลกอ่ น เป็นอาสันนกรรม บอกวา่ เปน็ เรอื่ งอจนิ ไตย คอื ใชส้ มองคดิ กเ็ ปน็ คือกรรมใกล้ตายให้ผลก่อน ส่วนกรรมไม่ดี บ้า ต้องเป็นผู้ที่มีญาณทัสนะถึงจะไปรู้ไปเห็น อย่างอน่ื มีอีกตงั้ เยอะ ยงั อยู่ขา้ งหลงั ก็เลยไป ได้ ดังน้นั กรรมในอดตี ทเ่ี ราทำ� ไว้กเ็ หมอื นเปน็ เกิดอยู่บนสวรรค์ช้ันดาวดึงส์ อายุของเทวดา ระเบดิ เวลาซกุ ซอ่ นอยู่ พอไดจ้ งั หวะกร็ ะเบดิ ตมู สวรรค์ช้ันดาวดึงส์อยู่ได้ ๑,๐๐๐ ปีทิพย์ แต่ กรรมมาตัดรอนท�ำให้ตาย แล้วกรรมตัดรอน ท�ำบุญมานิดหน่อย อยู่ได้แค่ ๒ ปีสวรรค ์ ก็มีทง้ั กรรมในอดตี ชาตแิ ละปจั จุบนั ชาติ ไมใ่ ช่ ก็หมดบุญ จุติร่วงลงมาเลย ถ้าท�ำกรรมไม่ดี กรรมในอดีตอย่างเดียว เกิดมาในชาตินี้ไป ไว้เยอะ จากเทวดาก็ลงนรกเลย อย่าคิดว่า เฮฮากบั เพื่อน ท้งั กินเหลา้ เสพยาเสพตดิ ดว้ ย เปน็ เทวดาตอ้ งมาเกดิ เป็นคน แลว้ ทำ� บาปคอ่ ย อดหลับอดนอนเล่นเกม ๓ วนั ๓ คืน สุดท้าย ตกนรก ไม่ใช่ ถ้าท�ำบาปไว้เยอะ แต่มีบุญ ช็อกตาย นี้คือกรรมปัจจุบันตัดรอน เพราะ 88 อยู่ในบุญ กนั ยายน ๒๕๖๐ www.kalyanamitra.org

ความประมาท ไวว้ า่ ไมว่ า่ มนษุ ยจ์ ะมาจากเทวดา นางฟา้ หรอื สาเหตกุ ารตายประมวลได้ ๔ อยา่ งใหญ่ ๆ วา่ เพิง่ พ้นกรรมจากนรกกต็ าม พอมาเกดิ กจ็ ะ แบบนี้ ลืมภาพเก่า ลืมความทรงจ�ำ แตว่ ่ามีข้อยกเว้น การฆ่าตัวตายเป็นบาปหรือไม่ และมี มีคนอยู่ ๐.๐๐๐๑ เปอร์เซ็นต์ท่ีจ�ำอดีตชาติได้ วิบากกรรมอย่างไร ? กฎท่ีคุมอยู่ถ้าจะเปรียบให้พอเข้าใจ ก็เหมือน ฆ่าตัวตายเป็นบาป บาปเหมือนฆ่าคน โปรแกรมคอมพิวเตอร์ที่เซ็ตอยู่นั่นเอง แล้ว จะฆา่ ตวั เราเองหรือฆา่ คนอ่ืน ก็ฆ่าคนเหมือน โปรแกรมคอมพวิ เตอรม์ บี กั๊ ไหม ไมว่ า่ โปรแกรม กัน อย่าไปท�ำนะ บางคนบอกกลุ้มเหลือเกิน อะไรกต็ าม สดุ ทา้ ยยงั มจี ดุ บกพรอ่ ง ยงั มบี กั๊ อยู่ ไปรักเขาแลว้ เขาไมร่ ักเรา ดฟู า้ แลว้ หม่นหมอง ถ้าคอมพิวเตอร์ไม่มีบั๊กเลยจะต้องไม่แฮงก ์ ดูดินก็ไม่สวย ดูดอกไม้หรืออะไรก็ไม่เข้าท่า ท่ีแฮงก์เพราะมันเจอบั๊กพอดี ถึงเกิดอาการ อยา่ อย่ตู อ่ ไปเลย ตายดกี ว่า วัยรุน่ อารมณแ์ รง พเิ ศษขนึ้ มาเปน็ กรณยี กเวน้ คลา้ ยกนั กบั การที่ มักมีอาการอย่างน้ี บางคนอยู่บนตึกช้ัน ๖ บางคนไมล่ มื อดตี จ�ำอดตี ชาตไิ ด้ ชน้ั ๘ กระโดดลิว่ ลงมา เพราะรู้สกึ ว่ามีทกุ ข์ ขอคำ� แนะนำ� ในการรบั มอื กบั ความตาย มาก อยากจะหนีความทุกข์น้นั แตใ่ นสายตา วิธีที่ดีท่ีสุดคือตายแล้วต้องไปเกิดใน ผู้ใหญ่ดูแล้วรู้สึกว่าท�ำไมโง่อย่างน้ี เพราะรู้ว่า สคุ ตภิ พ อยา่ ไปเกดิ ในทคุ ตภิ พเดด็ ขาด เพราะ อารมณ์ท่ีกลุ้ม ๆ ทุกข์ ๆ เป็นแค่อารมณ์ ว่ามันน่ากลัวมาก เราเกิดเป็นคนทุกข์แค่ไหน ช่ัวคราว เดีย๋ วก็จะผ่านไป แตเ่ ด็กวยั รุ่นท่เี จอ กย็ งั ดกี วา่ เกดิ เปน็ สตั ว์ แมแ้ ตเ่ ปน็ คนชนั้ ลา่ งสดุ อารมณ์อย่างนั้น ก็อยากตาย นึกว่าตายแล้ว ก็ยังดีกว่าเป็นสตั วช์ ั้นสูงด้วยซำ�้ ไป เชน่ สนุ ขั จะได้พ้นจากภาวะนั้นไป หารู้ไม่ว่าจะไปเจอ ท่ีราคาแพง ๆ ที่เขาเลีย้ งอยูใ่ นบ้านหรู ๆ นัง่ สง่ิ ทีน่ า่ กลวั ยิ่งกวา่ หนีเสือปะจระเขอ้ ีก นา่ กลวั รถเก๋งแพง ๆ ก็เป็นไดแ้ ค่สุนัข จะมาสร้างบุญ กว่าบนโลกเราล้าน ๆ เท่า อย่าท�ำเด็ดขาด สร้างกุศลเหมือนคนไม่ได้ จะให้บรรลุธรรม ไม่ค้มุ เลย เหมือนมนุษย์ กท็ ำ� ไม่ได้ ตอ่ ให้เปน็ พญานาค ท�ำไมเวลาเกิดใหม่แล้วจึงจ�ำเร่ืองราว มีฤทธ์ิแปลงกายได้ จะแปลงเป็นมนุษย์ก็ได้ ในอดตี ไม่ได้ ? พระพทุ ธเจา้ ยงั ไมอ่ นญุ าตใหบ้ วชเลย เพราะวา่ พอเรามาเกิด ลมชวาตจะท�ำให้เราจ�ำ ไม่สามารถบรรลธุ รรมได้ เป็นมนษุ ย์ประเสริฐ อดตี ไมไ่ ด้ แตใ่ หเ้ รารวู้ า่ ในโลกนไ้ี มม่ อี ะไร ๑๐๐ ที่สุดแล้ว เราละโลกไปแล้วส�ำคัญที่สุดต้อง เปอรเ์ ซ็นต์ ทกุ อย่างเหมอื นมีกฎทีค่ มุ อยู่ การ ไมไ่ ปเกดิ ในอบาย ต้ังแตส่ ัตว์เดรจั ฉาน เปรต ไปเกิดมาเกิด ก็มีการคุมโดยกฎท่ีเรียกว่า อสรุ กาย สตั วน์ รก ไมไ่ ปเดด็ ขาด มแี ตต่ อ้ งเปน็ พีชนิยาม กฎท่ีว่าด้วยส่ิงมีชีวิต ท�ำไมคนถึง มนุษย์ เปน็ เทวดา หรอื พรหมเท่านน้ั ซึง่ จะได้ คลอดลูกออกมาเป็นคน ไม่คลอดลูกออกมา อยา่ งนกี้ ็ต้องทำ� งา่ ย ๆ ๒ ขอ้ คอื เป็นลิง ท�ำไมมะม่วงไม่ออกลูกเป็นมะพร้าว ๑. อย่าท�ำบาปอกุศลเดด็ ขาด เป็นเพราะมีพีชนิยามคุมไว้ พีชนิยามน้ีก�ำกับ ๒. ท�ำบุญกุศลเยอะ ๆ ท้ังทาน ศีล ภาวนา กันยายน ๒๕๖๐ อยู่ในบญุ 89 www.kalyanamitra.org

อานิสงสแ์ หง่ บญุ เรอื่ ง : พระมหาเสถียร สวุ ณณฺ ิโต ป.ธ.๙ ภาพประกอบ : กองพทุ ธศลิ ป์ บูชาพทุ ธะพาพน้ วฏั ฏะ สรรพสัตว์ท้ังหลายล้วนมีพ้ืนฐานของ การบูชาบุคคลผู้เลิศเฉกเช่นพระ- ชวี ติ เหมอื นกนั เพราะตา่ งกเ็ ปน็ เพอ่ื นรว่ มทกุ ข์ สมั มาสมั พทุ ธเจา้ นนั้ มใิ ชเ่ ปน็ สงิ่ ทจ่ี ะบงั เกดิ ขน้ึ เกดิ แก่ เจบ็ ตาย ดว้ ยกนั ทงั้ หมดทงั้ สน้ิ ตงั้ แต่ ได้ง่าย ๆ เพราะกว่าที่พระพุทธเจ้าแต่ละ วันแรกเกิดจนกระท่ังถึงวันท่ีหลับตาลาโลก พระองค์จะเสด็จอุบตั ิข้ึนในโลก ท่านต้องเอา ทุกชีวิตล้วนมีความทุกข์เป็นพื้นฐาน เหมือน ชวี ิตเปน็ เดมิ พนั ในการสรา้ งบารมมี ายาวนาน กับโลกท่ีมคี วามมดื เป็นพืน้ ฐาน การทเี่ ราเหน็ อย่างน้อยก็ ๒๐ อสงไขยกับอีกแสนมหากัป แสงสวา่ ง เพราะมแี สงอาทติ ย์ แสงจนั ทร์ แสง จนกระทั่งบารมีธรรมท้ัง ๓๐ ทัศ ครบถ้วน ดาว หรอื แสงไฟทมี่ นษุ ยป์ ระดษิ ฐข์ น้ึ จงึ ทำ� ให้ เตม็ เปีย่ มบริบรู ณ ์ เพราะฉะนั้นบุคคลใดบูชา โลกเราสวา่ งไสวได้ เพราะฉะนน้ั เมอ่ื เราเขา้ ใจ พระพุทธองค์ด้วยจิตท่ีเลื่อมใส บุญกุศลอัน ความเป็นจริงของชีวิตว่าเป็นทุกข์แล้ว จะได้ ย่ิงใหญไ่ พศาลยากจะนบั จะประมาณได้ ย่อม เกิดความเบื่อหน่ายและรีบขวนขวายหาทาง บังเกิดข้ึนกับบุคคลนั้น ชีวิตจะประสบแต่ พ้นทุกข์ ดังนั้นการปฏิบัติธรรมจึงเป็นวิธีท่ีดี ความสุขและความเจริญทั้งในโลกน้ีและ ทสี่ ดุ สำ� หรบั ผทู้ ป่ี รารถนาความบรสิ ทุ ธห์ิ ลดุ พน้ โลกหนา้ จนกระท่ังถงึ ภพชาตสิ ดุ ทา้ ยก็จะได้ เพือ่ จะไดเ้ ข้าถงึ ความสุขทีแ่ ทจ้ รงิ บรรลุธรรมเป็นพระอรหันต์ เหมือนดังเรื่อง มีเนื้อความท่ีพระควัมปติเถระกล่าวไว้ พระควมั ปติเถระ ในอปทาน ความวา่ ย้อนกลับไปในกปั ที่ ๓๑ จากภทั รกัปนี้ “เรามีจิตเล่ือมใสในพระสิขีพุทธเจ้า พระควัมปติเถระได้เกิดเป็นนายพรานล่าเนื้อ ผู้ประกอบด้วยพระมหากรุณา ทรงยินดีใน วันหนึ่งขณะที่ก�ำลังเท่ียวล่าสัตว์อยู่ในป่าน้ัน ประโยชน์เกอ้ื กลู ต่อสรรพสตั ว์ จงึ ได้บชู าด้วย นายพรานได้เห็นพระรัศมีท่ีสว่างไสวเปล่ง ดอกอญั ชนั เขียว ในกัปท่ี ๓๑ นับจากภัทรกปั ออกจากพระวรกายของพระสิขีพุทธเจ้า จึง น้ี เราไดบ้ ชู าพระพุทธเจ้าด้วยดอกไมใ้ ด ดว้ ย บังเกดิ ความเลื่อมใสคดิ วา่ “อนั ตัวเรานี้ เปน็ การบชู านน้ั เราไมร่ จู้ กั ทคุ ตเิ ลย นเ้ี ปน็ ผลแหง่ เพยี งนายพรานป่า ประกอบอาชีพท่ีเนือ่ งด้วย พทุ ธบูชา” การท�ำปาณาติบาต จะหาอาหารท่ีมีรสเลิศ 90 อยู่ในบญุ กนั ยายน ๒๕๖๐ www.kalyanamitra.org

มาถวายพระมหาสมณะในยามนี้ ก็คงไม่ทัน การสร้างฉัตรและไพทีไว้บนพระเจดีย์ของ ท�ำอยา่ งไรดีหนอ จงึ จะไดท้ �ำบุญใหญ”่ พระพุทธองค์ หลงั จากทา่ นละโลกแล้ว ก็ไป เขาจึงน้อมน�ำดอกอัญชันเขียวมาบูชา เกิดในเทวโลกอีก เสวยทิพยสมบัติในสวรรค์ พระพุทธองค์ พร้อมกับอธิษฐานจิตว่า “ขอ ชนั้ ตา่ ง ๆ เป็นเวลา ๑ พทุ ธันดร บุญนี้ จงเป็นพลวปัจจัยให้ข้าพเจ้าหลุดพ้น ในยคุ ของพระกสั สปพทุ ธเจา้ ทา่ นไดม้ า จากวิบากกรรมปาณาติบาต ให้ได้เกิดใน บงั เกดิ ในครอบครวั ทม่ี ฐี านะรำ�่ รวย ครอบครวั บวรพทุ ธศาสนา เป็นสมั มาทฐิ ิบุคคล และอย่า ของท่านได้เลี้ยงโคไว้มากมาย เม่ือเจริญ ได้เกิดเป็นลูกนายพรานอีกเลย” ตั้งแต่น้ัน เตบิ โตขนึ้ กไ็ ดช้ ว่ ยมารดาบดิ าดแู ลกจิ การงาน มา นายพรานกห็ มนั่ นกึ ถงึ บญุ ทไี่ ดท้ ำ� ไวด้ แี ลว้ อยา่ งแข็งขัน เช้าวันหน่ึง ขณะทอ่ี อกตรวจดู เม่ือละโลก เขาก็ไปบังเกิดในเทวโลก และ ฝูงโคและคนเลี้ยงโค มาณพหนุ่มก็ได้เห็น เวียนตายเวียนเกิดอยู่แต่ในสุคติภูมิ คร้ัน พระอรหนั ตร์ ปู หนงึ่ มาบณิ ฑบาตทหี่ มบู่ า้ น จงึ ลงมาเกิดเป็นมนุษย์ กไ็ ดพ้ บพระพุทธศาสนา รีบเข้าไปในบ้าน และน�ำอาหารท่ีมีรสเลิศ เป็นผู้มีจิตเลื่อมใสในพระรัตนตรัย ท�ำให้มี มาถวาย คร้ันพระเถระเดินออกจากหมู่บ้าน โอกาสสั่งสมบญุ จนตลอดชวี ิต ชีวิตในปรโลก มาณพหนุ่มก็เดินตามท่านไปด้วย เขาเห็น จึงได้ไปเสวยทิพยสมบัติในสวรรค์ช้ันต่าง ๆ พระเถระหาสถานท่ีสงบเงียบเพื่อฉันอาหาร โดยไม่พลัดไปเกดิ ในอบายเลย บิณฑบาต มาณพหนุ่มคิดว่า “พระคุณเจ้า ต่อมาในยุคของพระโกนาคมนพุทธเจ้า อาจได้รับความล�ำบากในการขบฉันเพราะ ท่านมาเกิดในช่วงที่พระองค์เสด็จดับขันธ- แสงแดดที่สาดส่องเข้ามา” จึงส่ังลูกน้องให ้ ปรนิ พิ พานพอดี จึงถอื โอกาสเอาบญุ ใหญด่ ว้ ย ท�ำที่น่ังและมณฑปส�ำหรับกันแดด พระเถระ กันยายน ๒๕๖๐ อยู่ในบญุ 91 www.kalyanamitra.org

เห็นความต้ังใจของเขา จึงเข้ามาฉันอาหาร จ�ำนวนมาก จึงท�ำให้ท่ีพักไม่เพียงพอ พวก ในมณฑปเป็นประจ�ำทุกวัน ภิกษุและสามเณรท่ีไม่มีท่ีพัก จึงพากันไป ด้วยบุญกุศลท่ีมาณพหนุ่มได้กระท�ำใน นอนพักที่เนนิ ทรายริมแม่นำ�้ สรภใู กล้ ๆ กบั ครง้ั นน้ั เมอ่ื เขาละจากโลกแลว้ กไ็ ดไ้ ปบงั เกดิ พระวหิ าร ในสวรรค์ช้ันจาตุมหาราชิกา มีป่าไม้ใหญ่ ในเวลาเที่ยงคืน ขณะท่ีพระภิกษุและ บังเกิดขึ้นใกล้กับประตูวิมาน มีดอกสวยสด สามเณรก�ำลังนอนพักอยู่นั่นเอง ห้วงน�้ำใหญ ่ งดงาม ทง้ั ยงั มกี ล่ินหอม วมิ านของเทพบุตร ไดไ้ หลหลากมาอยา่ งแรง เพราะมฝี นตกหนกั อยู่ องค์นจ้ี งึ มชี ่ือวา่ เสรีสกวิมาน ทางตอนเหนอื ของพระวหิ าร ครน้ั พวกสามเณร คร้ันมาถึงสมัยพุทธกาลนี้ ท่านได้มา ได้ยินเสียงน้�ำหลากมา ก็พากันส่งเสียงร้อง บงั เกดิ ในตระกูลเศรษฐีในเมอื งพาราณสี เป็น ดงั ล่ัน พระบรมศาสดาทรงทราบวา่ อทุ กภยั สหายของพระยสเถระ เมอื่ ทราบขา่ ววา่ สหาย ครั้งนี้จะคร่าชีวิตของภิกษุสามเณรท่ีจ�ำวัด ยสะออกบวชแล้ว จึงได้เดินทางไปส�ำนัก อยู่ริมแม่น้�ำ จึงรับสั่งให้พระควัมปติไปแก้ไข พระบรมศาสดาพรอ้ มกบั สหายอีก ๓ คน คือ วิกฤตภัยธรรมชาติครั้งนี้ เม่ือพระเถระรับ วิมล สพุ าหุ และปุณณชิ หลงั จากฟังธรรมจบ พุทธบัญชาแล้ว ก็เหาะไปยนื อยบู่ นเนินทราย ก็ได้บรรลุธรรมเป็นพระอรหันต์กันทั้งหมด ใช้ฤทธิ์สะกดกระแสน้�ำที่ก�ำลังหลากมา จากนั้นพระควัมปติก็เดินทางไปพ�ำนักอาศัย อย่างเร็วแรงให้หยุดลงทันที เหมือนท�ำนบ อยูท่ ี่พระวหิ ารอัญชนวนั ในเมืองสาเกต ขนาดใหญท่ กี่ ัน้ น้ำ� ไมใ่ หล้ น้ ขึ้นมาบนฝงั่ ได้ วนั หนง่ึ พระบรมศาสดาเสดจ็ มาทเ่ี มอื ง ตั้งแต่น้ันมา ข่าวท่ีพระเถระสามารถ สาเกตและเสด็จเข้ามาพักที่วิหารนี้ แต่ หา้ มหว้ งนำ�้ ใหญไ่ มใ่ หท้ ว่ มหาดทราย และชว่ ย เน่ืองจากมีหมู่ภิกษุสงฆ์ตามเสด็จมาเป็น ชีวิตเพ่ือนสหธรรมิก ก็แพร่สะพัดไปท่ัวเมือง 92 อยู่ในบญุ กันยายน ๒๕๖๐ www.kalyanamitra.org

ท�ำให้ช่ือเสียงของพระเถระเป็นท่ีรู้จักของ แต่ในสุคติภูมิอย่างเดียว เพราะท�ำบุญถูก พทุ ธบรษิ ทั พระบรมศาสดามพี ระประสงคท์ จ่ี ะ เน้ือนาบุญ และอธิษฐานจิตก�ำกับไว้อย่างดี สรรเสรญิ คณุ ของพระเถระ จงึ ตรสั วา่ “เทวดา การไดบ้ ชู าพระสมั มาสมั พทุ ธเจา้ ซงึ่ เปน็ บคุ คล และมนษุ ยท์ งั้ หลายพากนั นอบนอ้ มพระควมั ปติ ที่ควรบูชาอย่างสูงสุด แม้ว่าสิ่งของท่ีน�ำมา ผู้ห้ามแม่น้�ำสรภูให้หยุดไหลได้ด้วยฤทธิ์ ไม่ บูชาน้ันจะเป็นส่ิงเล็กน้อยไม่มีค่าอะไรมาก ติดอยใู่ นกิเลส ไม่หวั่นไหวตอ่ สิ่งใด ๆ เปน็ ผู้ แต่เพราะได้ท�ำด้วยความตั้งใจ ผลที่เกิดขึ้น พน้ จากเครื่องขอ้ งทงั้ ปวง เปน็ มหามุนผี ถู้ งึ ฝ่งั จึงมากมายเกินควรเกินคาด ยากที่จะนับจะ แหง่ ภพ” ครนั้ มหาชนที่นงั่ อยใู่ นโรงธรรมสภา ค�ำนวณว่าได้ผลบุญเท่าน้ันเท่าน้ี ดังน้ัน ได้ฟังคุณวิเศษของพระเถระจากพระโอษฐ์ จึงควรตระหนักถึงจุดนี้กันให้ดี เราได้เกิดใน เช่นนั้น ก็เกิดความเลื่อมใสในคุณธรรมของ บวรพระพุทธศาสนาแล้ว เวลาสร้างบุญกุศล พระเถระยิ่งขนึ้ ไปอีก ไมว่ า่ จะถวายทาน ทอดกฐนิ ทอดผา้ ปา่ สรา้ ง เราจะเหน็ ไดว้ า่ เสน้ ทางการสรา้ งบารมี โบสถ์ วหิ าร หรอื ศาลาการเปรยี ญ ตอ้ งทำ� ดว้ ย ของพระเถระรูปนี้ มีความราบเรียบมาโดย จิตท่ีศรัทธาเลื่อมใส ท�ำด้วยใจท่ีใสสะอาด ตลอด ค�ำวา่ “ราบเรยี บ” หมายถงึ ไมต่ ้องไป บรสิ ทุ ธิ์ แลว้ บญุ กศุ ลอนั ยงิ่ ใหญก่ จ็ ะบงั เกดิ ขนึ้ เกิดในอบายภูมิ ท่านเวียนว่ายตายเกิดอยู ่ ตดิ ตามตวั ไปข้ามภพข้ามชาติ กันยายน ๒๕๖๐ อยู่ในบุญ 93 www.kalyanamitra.org

DOU ความรู้สากล เรอื่ ง : พระมหาวฒุ ชิ ัย วฑุ ฒฺ ิชโย ป.ธ.๙ ความส�ำคญั ของอรยิ สัจ ๔ พระพุทธศาสนามีเป้าหมายสูงสุด คือ ๘๔,๐๐๐ พระธรรมขันธ์ หลักธรรมเหล่าน้ีเป็น การมุ่งไปสู่ความหลุดพ้นจากการเวียนว่าย เพียงแค่เศษของความรู้ที่พระพุทธองค์ตรัสรู้ ตายเกดิ เพอื่ เข้าส่พู ระนพิ พาน ค�ำสอนทพี่ ระ- เปรียบเสมือนใบไม้ท่ีอยู่ในก�ำมือ แต่ความรู ้ สัมมาสัมพุทธเจ้าน�ำมาถ่ายทอดนั้น ล้วนมี ที่พระองค์ทรงรู้มีมากมายเหมือนใบไม้ในป่า วัตถุประสงค์เพื่อให้บุคคลผู้ปฏิบัติตามมุ่งไปสู่ แต่กระน้ันความรู้ ๘๔,๐๐๐ พระธรรมขันธ์น ้ี จดุ หมายปลายทางคือพระนิพพาน หลักธรรม ก็เพียงพอที่จะน�ำมาใช้เป็นหลักในการด�ำเนิน เหล่านี้มีการจัดรวมเป็นกลุ่ม ๆ ได้ท้ังหมด ชีวิต 94 อยู่ในบุญ กนั ยายน ๒๕๖๐ www.kalyanamitra.org

อริยสัจ ๔ ถือเป็นหลักธรรมส�ำคัญ “ ในพระพทุ ธศาสนา มผี ู้กลา่ วว่าอริยสัจ ๔ เปน็ หวั ใจของพระพทุ ธศาสนา เพราะอะไรจะไดม้ า อริยสจั ๔ เป็นท่รี วมลงแหง่ ธรรม ศกึ ษากนั ทีเ่ ปน็ กศุ ลทงั้ หลาย อรยิ สัจ แปลว่า ความจริงอันประเสริฐ, ความจริงของพระอริยะ, ความจริงที่ท�ำให้ เหมอื นรอยเท้าชา้ งใหญก่ วา่ บุคคลผู้เข้าถึงเป็นอริยชน และความจริงอัน รอยเท้าสตั วบ์ กทุกชนิด ทำ� ใหบ้ คุ คลผปู้ ฏบิ ัติตามห่างไกลจากขา้ ศกึ ๑. เป็นความจริงอันประเสริฐ เพราะ เอารอยเทา้ ของสตั ว์อ่ืนทกุ ชนิด ว่าเป็นความจริงท่ีเป็นจริงอยู่เสมอ ไม่ มาใสใ่ นรอยเท้าชา้ งได้ฉนั ใด เปล่ียนแปลงแปรผันเป็นอย่างอื่นหรือกลับ ตรงกันขา้ ม เช่น ชีวิตเจืออยดู่ ว้ ยทกุ ข์ ตัณหา ธรรมทเ่ี ป็นกศุ ลทุกอยา่ งรวมลง (ความทะยานอยากต่าง ๆ) เป็นเหตุแหง่ ทกุ ข์ ในอรยิ สัจ ๔ ได้ฉันนน้ั นานาประการ ความดบั กเิ ลสตัณหาเปน็ ความ ดับทกุ ข์ และการปฏิบัตชิ อบในรูปแบบต่าง ๆ ”บริบูรณ์ทุกประการแล้ว ย่อมแปรสภาพจาก เป็นมรรคไปสู่ความดับทุกข์ สิ่งเหล่าน้ีเป็น ความจริงที่สามารถพิสูจน์ได้ตลอดมาต้ังแต่ ปุถุชนเป็นอรยิ ชนไปทนั ที เหมอื นคนจนเม่อื มี บรรพกาลจวบจนปัจจุบัน ด้วยเหตุน้ี ในการ ทรพั ยข์ น้ึ กก็ ลายเปน็ เศรษฐี แสดงอรยิ สจั ครง้ั แรกนนั้ พระสมั มาสมั พทุ ธเจา้ ๔. เป็นความจริงอันท�ำให้บุคคลผู้ ทรงยืนยันวา่ ธรรมจักรทีพ่ ระองค์ทรงหมุนไป ปฏิบัติตามห่างไกลจากข้าศึก ข้าศึกนั้นมี แลว้ น้ี ใครจะหมนุ กลบั ไมไ่ ด้(อปปฺ ฏวิ ตตฺ ยิ )ํ คอื ๒ อย่าง คือ ขา้ ศึกภายนอกอนั ได้แก่ผู้มงุ่ รา้ ย ใครจะกล่าวคัดค้านว่าไม่เปน็ จริงหาส�ำเรจ็ ไม่ ต่อเรา และข้าศกึ ภายในคอื กิเลสซึ่งเปน็ ข้าศกึ ๒. เป็นความจริงของพระอริยะ อนั รา้ ยกาจของบุคคล โรครบกวนกายใหไ้ รซ้ ง่ึ หมายความว่า พระอริยเจ้าท่านมีความเห็น อย่างน้ี มีความเข้าใจในเรื่องชีวิตอย่างน ้ี ตรงกนั ไมข่ ดั แยง้ กนั คอื เหน็ วา่ ชวี ติ เจอื อยดู่ ว้ ย ทุกข์ ตณั หาเปน็ เหตุให้เกิดทุกข์ การดับกิเลส ได้เป็นความดับทุกข์ และมรรคมีองค์ ๘ เปน็ ทางไปสู่ความดับทุกข์ได้จริง ซึ่งความเห็น อย่างน้ี ความเข้าใจอย่างนี้ อาจสวนทางกับ ความเห็นของปถุ ชุ นสว่ นมากกไ็ ด้ ๓. เป็นความจริงที่ท�ำให้บุคคลผู้เข้าถึง เป็นอรยิ ชน หมายความวา่ แมเ้ ดิมทีเดยี วเป็น ปุถชุ น แต่เมือ่ มาร้แู จ้งในอริยสัจ ๔ ครบถ้วน กันยายน ๒๕๖๐ อยู่ในบุญ 95 www.kalyanamitra.org

ความสงบสุขอย่างไร กิเลสก็รบกวนใจให้ ปญั จวัคคยี น์ ั่นเอง ว่า ปราศจากความสงบสุขอยา่ งน้ัน บรรดาข้าศึก “ปัญญาอันรู้เห็นตามเป็นจริงของเรา ทั้ง ๒ อย่างน้ัน กิเลสดูเหมือนจะเป็นข้าศึก ในอริยสัจ ๔ น้ี มรี อบ ๓ มีอาการ ๑๒ อย่างนี้ ท่ีร้ายแรงกว่า เพราะรบกวนใจอยู่ทุกวันและ ยงั ไมห่ มดจดดแี ลว้ เพยี งใด ดกู อ่ นภกิ ษทุ ง้ั หลาย องิ อาศยั อยกู่ บั เรา หลอกลอ่ เราใหล้ มุ่ หลง แลว้ เรายังยืนยันไม่ได้ว่า เป็นผู้ตรัสรู้สัมมา- ทำ� ร้ายในภายหลัง สัมโพธิญาณอันยอดเย่ียมในโลก พร้อมทั้ง ความสำ�คัญของอรยิ สัจ เทวโลก มารโลก พรหมโลกในหมสู่ ตั ว์ พร้อม อริยสัจเป็นหัวข้อธรรมส�ำคัญอย่างยิ่ง ทงั้ สมณพราหมณ์ เทวดา และมนุษย์ เพยี งนน้ั หัวข้อหนึ่งในหลักค�ำสอนส�ำคัญของพระ- “ดกู อ่ นภกิ ษทุ งั้ หลาย กเ็ มอ่ื ใดแล ปญั ญา สัมมาสัมพุทธเจ้า ดังจะเห็นได้จากหลักฐาน อันรู้เห็นตามเป็นจริงของเราในอริยสัจ ๔ นี ้ ต่อไปนี้ มรี อบ ๓ มอี าการ ๑๒ อยา่ งนี้ หมดจดดีแล้ว ๑. พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงปฏิญาณ ดูก่อนภิกษุท้ังหลาย เมื่อน้ันเราจึงยืนยันได้ พระองคว์ า่ เปน็ สมั มาสมั พทุ ธะเพราะทรงรแู้ จง้ ว่าเป็นผู้ตรัสรู้สัมมาสัมโพธิญาณอันยอดเยี่ยม ในอริยสัจ ความข้อนี้ปรากฏอยู่ในธัมมจัก- ในโลก พร้อมทั้งเทวโลก มารโลก พรหมโลก กัปปวัตนสูตร ที่ทรงแสดงเป็นครั้งแรกแก่ ในหมู่สัตว์ พรอ้ มท้งั สมณะ พราหมณ์ เทวดา และมนุษย์” 96 อยู่ในบญุ กนั ยายน ๒๕๖๐ www.kalyanamitra.org

๒. พระพทุ ธเจา้ ทรงยกยอ่ งพระสารบี ตุ ร ปัญหาชีวติ และการแก้ไขปัญหาน้นั ความทกุ ข์ ใหเ้ ป็นพระธรรมเสนาบดี คอื แมท่ พั ธรรม ทรง เป็นปัญหาชีวิตที่เผชิญหน้าทุกคนอยู่ การ ใหเ้ หตผุ ลวา่ เพราะพระสารบี ตุ รสามารถแสดง แก้ไขปัญหาชีวิตจะต้องด�ำเนินไปตามหลัก ธรรมจกั รซงึ่ มอี รยิ สจั ๔ เปน็ แกนกลางไดเ้ สมอ เหตผุ ลและสตปิ ญั ญา หรอื ดำ� เนนิ การใหถ้ กู ตอ้ ง พระองค์ ไมม่ พี ระสาวกอนื่ รปู ใดจะทำ� ใหเ้ ทยี ม ตามเหตขุ องปญั หานนั้ ๆ แลว้ ดบั ทเ่ี หตุ ปญั หา ถงึ แสดงวา่ ทรงถอื เอาอรยิ สจั ๔ เปน็ มาตรฐาน จงึ จะคลคี่ ลายหรอื ดบั ลง วดั ความสามารถของพระสาวกทงั้ หลายในเรอื่ ง ดังนั้น การท่ีเราได้สวดธัมมจักกัปป- การแสดงธรรม วัตนสูตร นอกจากจะได้บุญจากการสวด ซึ่ง ๓. พระสารีบุตรเองก็ได้แสดงไว้ว่า ถือเป็นการสาธยายธรรมแล้ว หากเราเข้าไป อริยสัจ ๔ เป็นท่ีรวมลงแห่งธรรมที่เป็นกุศล ศกึ ษารายละเอยี ดของหลกั ธรรมทปี่ รากฏอยใู่ น ทัง้ หลาย เหมอื นรอยเทา้ ช้างใหญ่กวา่ รอยเท้า ธัมมจักกัปปวัตนสูตร โดยเฉพาะเร่ืองอริยสัจ สตั วบ์ กทกุ ชนดิ เอารอยเทา้ ของสตั วอ์ นื่ ทกุ ชนดิ ซงึ่ ถอื เปน็ หลกั ธรรมสำ� คญั และนำ� มาประยกุ ต์ มาใส่ในรอยเท้าช้างได้ฉันใด ธรรมท่ีเป็นกุศล ใช้ในการด�ำเนินชีวิต เราย่อมจะได้อานิสงส์ ทกุ อยา่ งรวมลงในอริยสจั ๔ ไดฉ้ ันน้ัน ท้ังจากการสวดและการประพฤติมากย่ิง ๆ ๔. เม่ือพูดให้ใกล้เข้ามาถึงชีวิตของ ข้นึ ไป คนเราทุกคน อริยสัจ ๔ เป็นเร่ืองท่ีเกี่ยวกับ จากหนังสือ MD 408 วปิ สั สนากัมมฏั ฐาน กจิ กรรมประจำ� ภาคเรยี นท่ี ๒/๒๕๖๐ รบั สมคั รนกั ศึกษาและลงทะเบยี น วนั ท่ี ๒๐ สิงหาคม - ๒๔ กันยายน พ.ศ. ๒๕๖๐ วันมหาบูรพาจารย์ รวมใจศิษย์เกา่ ศิษย์ปจั จบุ ันครบรอบ ๑๔ ปี วนั ท่ี ๒๓ กันยายน พ.ศ. ๒๕๖๐ กนั ยายน ๒๕๖๐ อยู่ในบุญ 97 www.kalyanamitra.org

พลังบุญสวดธรรมจกั ร เร่ือง : พระปลดั บริบรู ณ์ ธมมฺ วิชฺโช สวดธรรมจักร หมุนความเจรญิ ให้ชวี ิต หมนุ จติ ให้ผอ่ งใส จติ ของมนษุ ยร์ บั รองวา่ ถา้ ผอ่ งใสเสยี แลว้ บุคคลใดได้สวดมนต์อย่างสม�่ำเสมอ จิตของ ความเจรญิ ความสขุ ความสมหวงั ยอ่ มหลง่ั ไหล ผู้นั้นย่อมผ่องแผ้วดุจดังแก้วมณีโชติรส เป็น เขา้ มา เพราะเหตวุ า่ ใจนน่ั เองเปน็ ธาตุสำ� เร็จ แก้วสารพดั นกึ แหง่ ชีวติ เลยทีเดยี ว ดังเรือ่ งราว เมอื่ ใจดี ใจใส จะคดิ จะนกึ อะไรกส็ ำ� เรจ็ ดงั นน้ั ตัวอย่างบคุ คลทีไ่ ดส้ ัมผัสมาดังตอ่ ไปน้.ี .. 98 อยู่ในบุญ กันยายน ๒๕๖๐ www.kalyanamitra.org