GR40 National Institute of DIOXIN ไดออกซิน คืออะไร

National Institute of Dioxin สถาบนั ไดออกซนิ แห‹งชาติ สถาบนั ไดออกซนิ แหง‹ ชาติ National Institute of Dioxin สถาบันไดออกซินแหง‹ ชาติ เทคโนธานี ต.คลอง5 อ.คลองหลวง จ.ปทุมธานี 12120 โทรศพั ท: (+66)2-5778400 ตอ‹ 5115, 5203, (+66)2-5774182 ต‹อ 1224 โทรสาร: (+66)2-5774155 National Institute of Dioxin (Thailand), Technopolis, Klong-5 Subdistrict, Klong Luang District, Pathumthani Province, 12120 Tel: (+66)2-5778400 Ext. 5115, 5203, (+66)2-5774182 Ext. 1224 Fax: (+66)2-5774155

DIOXINNational Institute of สถาบันไดออกซินแหง‹ ชาติ

Welcome จัดทำ� โดย : สถาบันไดออกซนิ แห่งชาติ กรมส่งเสริมคุณภาพส่งิ แวดล้อม กระทรวงทรพั ยากรธรรมชาตแิ ละส่ิงแวดล้อม : พมิ พค์ รงั้ ท่ี 1 มนี าคม 2556 จ�ำนวน 3,000 เล่ม : พมิ พค์ ร้ังท่ี 2 กนั ยายน 2556 จ�ำนวน 4,000 เล่ม : พิมพค์ รง้ั ท่ี 3 พฤษภาคม 2559 จ�ำนวน 2,000 เลม่ NสถaาtiบoันnไaดlอInอsกtซitนิuแteห่งoชfาDตioิ xin (Thailand) สถาบันไดออกซนิ แห่งชาติ เทคโนธานี ต.คลอง5 อ.คลองหลวง จ.ปทุมธานี 12120 โทรศพั ท:์ (+66)2-5778400 ตอ่ 5115, 5203, (+66)2-5774182 ตอ่ 1224 โทรสาร: (+66)2-5774155 National Institute of Dioxin (Thailand), Technopolis, Klong-5 Subdistrict, Klong Luang District, Pathumthani Province, 12120 Tel: (+66)2-5778400 Ext. 5115, 5203, (+66)2-5774182 Ext. 1224 Fax: (+66)2-5774155 1

คำ� นำ� จากความหว่ันวิตกต่อปัญหาสิ่งแวดล้อมว่าด้วยสารมลพิษตกค้างยาวนาน อนุสัญญาสตอกโฮล์มจึงถือก�ำเนิดข้ึนนับต้ังแต่ปี พ.ศ. 2544 ท่ีนานาประเทศต่างร่วมลงนาม ดว้ ยเลง็ เห็นถึงความส�ำคัญในการปกปอ้ งสขุ ภาพอนามัยของมนุษย์และสิ่งแวดล้อม ไดออกซนิ ถอื เป็นหนึง่ ในสารมลพษิ ตกค้างยาวนานทมี่ ีความเป็นพษิ รนุ แรง ทั้งยงั สามารถ เคล่ือนท่ี จากสง่ิ แวดล้อมหนง่ึ ไปยงั อกี ทีห่ น่งึ จนกระทัง้ เข้าสูร่ ่างกายมนษุ ย์ไดท้ ัง้ ทางตรงและทางออ้ ม สำ� หรับประเทศไทย ตามมตคิ ณะรฐั มนตรเี มือ่ วนั ที่ 15 พฤษภาคม 2550 ได้เห็นชอบตามแผนปฎบิ ัติการระดับชาติเพื่อการปฎบิ ัตติ ามอนสุ ัญญาสตอกโฮล์ม โดยมีเปา้ หมายในการจัดตงั้ สถาบนั เฉพาะ ท่มี คี วามสามารถในการวเิ คราะหส์ ารไดออกซนิ ด้วยจุดประสงค์เพ่ือลดการปลดปล่อยสารพิษชนิดน้ี และจัดท�ำฐานข้อมูลของการปลดปล่อยสารไดออกซินท่ีสมบูรณ์โดยมีโครงการติดตามตรวจสอบปริมาณ สารไดออกซินในสิ่งแวดล้อม รวมถึงปรับปรุงฐานข้อมูลของแหล่งก�ำเนิดสารไดออกซินและบริเวณใกล้เคียง ดังนั้นทางคณะผู้จัดท�ำจึงได้ขอรวบรวมเร่ืองราวโดยสังเขป เกี่ยวกับสารประกอบไดออกซินและสถาบันไดออกซินแห่งชาติที่จัดต้ังแล้วเสร็จ ณ ศูนย์วิจัยและฝึกอบรมด้านส่ิงแวดล้อม สังกัดกรมส่งเสริมคุณภาพส่ิงแวดล้อม กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติสง่ิ แวดล้อม ไว้ในหนังสอื เลม่ นี้ ด้วยหวงั เปน็ อยา่ งย่งิ ว่าจะเป็นประโยชนต์ อ่ นักวิชาการและผู้สนใจ Preface Since 2001, the Stockholm Convention on Persistent Organic Pollutants (POPs) has been signed by various countries throughout the world for human health and environment protection from several toxic chemicals, in which a group of DIOXINS is included. Technically, dioxins can transfer from one environmental medium to another until reaching the human exposure. For Thailand, the national plan for implementation of this convention was approved by the Cabinet on May 15th, 2007 with a goal of establishing a specific institute, which is capable of analyzing a range of dioxins compounds. The purposes of the institute are to reduce the emission of these toxic species, create and update the dioxins-emission database by continuously monitoring the concentration of these substances being in the environment. This booklet is, therefore, published so as to present a brief story of dioxins compounds and the National Institute of Dioxin (Thailand), located at Environmental Research and Training Centre (ERTC) under the Department of Environmental Quality Promotion, Ministry of Natural Recourses and Environment, Thailand. We sincerely hope this will be useful for all kinds of readers, who are looking for a basic introduction, together with detailed and relevant topics. 2

แMนะaนiำ� nตัวCลhะคaรracters พ่ีไข่ไก่ หนุ่มน้อย ผู้รักการเรียนรู้และรายงานข้อมูลเก่ียวกับสารพิษไดออกซิน ปฏิบัติหน้าที่อยู่ สถาบันไดออกซิน แหง่ ชาติ ภายใตก้ รมสง่ เสรมิ คณุ ภาพสง่ิ แวดลอ้ ม กระทรวงทรพั ยากรธรรมชาตแิ ละสงิ่ แวดลอ้ ม ประเทศไทย Mr.Egg He is a little young man, who loves to learn and report all information regarding dioxins. He is now working for the National Institute of Dioxin under the Department of Environmental Quality Promotion, Ministry of Natural Resources and Environment, Thailand. วายรา้ ยไดออกซนิ ตัวแทนของสารพิษไดออกซิน ที่มาในรูปแบบของกลุ่มควันสีเทาเข้ม มีความสามารถพิเศษในการปนเปื้อน อยู่ในส่ิงแวดล้อมประเภทต่างๆ ทั้งอากาศ น้�ำ ดิน อาหาร ฯลฯ เจ้าวายร้ายท่ีมีหน้าตาดุดันน้ี พร้อมท่ีจะท�ำร้าย ผคู้ นอย่ตู ลอดเวลา Dioxins, the devil A grey smoke icon represents a group of dioxins pollutants which can contaminate in a variety of environmental media such as air, water, soil, food, etc. This devil with a furious face is very ready to attack all humans. 3

ไดออกซนิ

ไดออกซนิ คอื อะไร ไดออกซิน (dioxins) เป็นผลิตผลทางเคมีท่ีเกิดขึ้นมาโดยมิได้ตั้งใจจากกระบวนการเผาไหม้ท่ีไม่สมบูรณ์ มีชื่อเต็ม คือ โพลีคลอริเนตเตท ไดเบนโซ พารา-ไดออกซิน (polychlorinated dibenzo-para-dioxins : PCDDs) ประกอบด้วยวงแหวนเบนซิน (benzene ring) 2 วง เช่ือมกันดว้ ยออกซเิ จน (O) 2 อะตอม ทวี่ างตัวในต�ำแหน่ง ตรงขา้ มกัน และมีคลอรีน (Cl) แทนทไี่ ฮโดรเจนในวงแหวนเบนซินทีต่ ำ� แหน่งตา่ งๆกนั เกิดเปน็ สารในกลุ่มไดออกซินไดท้ ง้ั หมด 75 ชนิด สามารถสะสมอยูใ่ นร่างกายมนุษย์และ สตั ว์ไดเ้ นอ่ื งจากมคี ณุ สมบตั ใิ นการละลายได้ในไขมนั ชนดิ ทมี่ พี ษิ รา้ ยแรงทส่ี ดุ กค็ อื 2,3,7,8-tetrachlorodibenzo-para-dioxin (อาจเรยี กยอ่ วา่ 2,3,7,8-TCDD หรอื TCDD) สารประกอบท่ีคล้ายคลึงกับกลุ่มไดออกซินอีกกลุ่มหน่ึง คือ “ฟิวแรน (furans)” หรือมีช่ือเรียกเต็มว่า โพลีคลอริเนตเตท ไดเบนโซ ฟิวแรน (polychlorinated dibenzo furans : PCDFs) มีอยู่ 135 ชนิด โดยทั่วไปนักวิชาการมักเรียกรวมและรู้จักกันทั่วไปว่า \"ไดออกซิน/ฟิวแรน\" หรือ “PCDDs/PCDFs” เน่ืองจากมีความคล้ายคลึงกัน อยา่ งมากทง้ั ดา้ นแหลง่ ก�ำเนดิ และคณุ สมบตั ิความเป็นพษิ ท้งั ยังจดั อยใู่ นกลุม่ ของสารมลพษิ ตกค้างยาวนาน (Persistent Organic Pollutants: POPs ) อีกดว้ ย CI O CI CC DioxiNsC C CC CC CC Carbon CI OC C CI Chlorine Oxygen What is Dioxins? Dioxin is an unintentional by products originating from incomplete combustion. The term “dioxins” is most commonly used for a family of derivatives of dioxin, known as polychlorinated dibenzo para dioxins or PCDDs. It contains 2 benzene-rings connected by 2 oxygen bridges. In PCDDs, chlorine atoms are attached to this structure at any of 8 different places on the molecule, at positions 1–4 and 6–9. There are 75 different PCDD congeners that can accumulate in humans and wildlife because of their lipophilic properties. Among these, the most toxic is 2,3,7,8-tetrachlorodibenzo-para- dioxin (2,3,7,8-TCDD or TCDD). Other compounds that share a similar chemical structure with dioxins is “furans”, abbreviated term of polychlorinated dibenzo furans or PCDFs, consisting of 135 different PCDF congeners. Both dioxins and furans are included in Persistent Organic Pollutants (POPs). In general, they are commonly and collectively known as “PCDDs/PCDFs” due to their similar original sources and toxic properties. 5

สารไดออกซินมาจากไหน Sources of Dioxins/Furans • Waste Incinerations such as municipal solid wasvte, sewage sludge, แหล่งกำ� เนิดของไดออกซิน มาจากแหลง่ หลักดังน้ี medical waste and hazardous waste • การเผาไหม้จากเตาเผาต่างๆ เช่น เตาเผาขยะชุมชน เตาเผาขยะติดเช้ือ เตาเผา • Burning of Several Fuel Materials such as coal, wood, and petroleum products สารพษิ ตา่ งๆ • Other Sources with the use of high temperature such as cement kilns • การเผาไหมข้ องเช้อื เพลงิ เชน่ ถ่านหนิ ฟืน นำ�้ มนั ปิโตรเลยี มต่างๆ • Volcanic Eruptions • การเผาทมี่ อี ณุ หภูมิสงู เช่น เตาเผาปูนซเี มนต์ • Chemical Manufacturing • การระเบิดของภูเขาไฟ • Forest Fires • กระบวนการผลติ สารเคมี • Biological and Photochemical Processes • กระบวนการทางชวี ภาพและโฟโตเคมิคัล • Metal Smelting Processes and Refining Sources • กระบวนการหลอมโลหะและการกลน่ั • Reservoir Sources • แหลง่ ต่างๆ ที่มกี ารปนเป้อื นของสารไดออกซนิ 6

ไดออกซนิ ปนเปœอ„ นในอาหารและเขาŒ ส‹รู ‹างกายมนษุ ย From the sources to Human 7

จากอนสุ ญั ญาสตอกโฮล์มสสู่ ถาบนั ไดออกซนิ แหง่ ชาติ ประเทศไทย อนุสัญญาสตอกโฮล์มวา่ ด้วยสารมลพิษทตี่ กค้างยาวนาน เปน็ ข้อตกลงระหวา่ งนานาประเทศท่ีเกิดขนึ้ เพ่อื ตอบสนองความตอ้ งการปฏิบัตกิ ารร่วมมอื ระดับโลกอย่างเร่งด่วน ในการปกป้องสุขภาพอนามัยของมนุษย์และส่ิงแวดล้อมจากสารมลพิษตกค้างยาวนานซึ่งมีสารพิษในกลุ่มไดออกซินรวมอยู่ด้วย เป็นอีกอนุสัญญาหนึ่งที่มีจุดเริ่มต้น จาการประชุมของสหประชาชาติ ว่าด้วยการพัฒนาและสิ่งแวดล้อมที่จัดข้ึนที่เมืองริโอ เดอจาเนโร เมื่อปี 2534 อนุสัญญาสตอกโฮล์มนี้ได้รับความเห็นชอบจากที่ประชุม และเปดิ ให้มีการลงนามครั้งแรก ณ กรงุ สตอกโฮล์ม ราชอาณาจักรสวเี ดน ในวนั ท่ี 22-23 พฤษภาคม 2544 และ ณ ส�ำนักงานใหญส่ หประชาชาติ นครนวิ ยอรก์ สหรฐั อเมริกา ต้ังแต่ 24 พฤษภาคม 2544 ถงึ 22 พฤษภาคม 2545 อนุสญั ญาสตอกโฮล์มน้ี มผี ลบงั คบั ใช้เม่ือวนั ท่ี 17 พฤษภาคม 2547 จนถึงปีน้ี (2559) มีประเทศร่วมลงนามแลว้ 152 ประเทศ และมปี ระเทศท่เี ข้าเปน็ ภาคีแล้ว 179 ประเทศ ดงั นัน้ ในปี พ.ศ. 2550 รัฐบาลไทยจงึ มีมตอิ นมุ ัตกิ ารกอ่ สร้างอาคารห้องปฏบิ ตั ิการไดออกซนิ ซ่งึ ภายหลงั กลายเปน็ สถาบนั ไดออกซินแหง่ ชาติ ณ พนื้ ทีศ่ ูนยว์ จิ ัยและฝกึ อบรม ด้านส่ิงแวดลอ้ ม ภายใตก้ รมส่งเสริมคณุ ภาพสง่ิ แวดล้อม สงั กดั กระทรวงทรพั ยากรธรรมชาติและสิง่ แวดล้อม วัตถปุ ระสงคห์ ลกั คือเพื่อผลติ งานวจิ ัยและพฒั นาเทคโนโลยี ในการลดและควบคุมสารมลพิษ โดยเฉพาะไดออกซนิ ฟิวแรน รวมถงึ สารมลพษิ ตกคา้ งยาวนานชนิดอน่ื ตามที่ ระบไุ ว้ในอนสุ ัญญาสตอกโฮล์ม 8

From Stockholm Convention to the National Institute of Dioxin, Thailand Stockholm Convention is an agreement among many countries in response to the urgently global demand to protect human health and the environment from persistent organic pollutants, in which a family of dioxins is included. This is one of the conventions proposed during the meeting of the United Nations regarding Development and Environment held in Rio de Janeiro, 1992. This convention was adopted, opened for signature from 22nd to 23rd May, 2001 in Stockholm, Sweden and also from 24th May, 2001 to 22nd May, 2002 at the headquarters of United Nations, New York, USA, then having been entered into force on 17th May, 2004. Up to the present, 2016, there has been 152 numbers of signatories, along with 179 ones of parties. Therefore, the Royal Thai Government had agreed to establish the first Dioxin Laboratory, which was later developed to the National Institute of Dioxin, at Environmental Research and Training Centre (ERTC), an official division under the Department of Environmental Quality Promotion, Ministry of Natural Resources and Environment. The key objectives are to research and develop current technologies to reduce and control unintentional hazardous chemicals including dioxins, furans, as well as other POPs stated in the convention. ตารางท่ี 1 สารมลพษิ ตกค้างยาวนานท่คี วบคมุ ตามอนสุ ัญญาสตอกโฮลม์ ฯ Table 1 List of persistent organic pollutants controlled by Stockholm Convention POPs CAS Number สารเคมี สารเคมีทาง สารทีเ่ กดิ กำจัดศัตรพู ช� อตุ สาหกรรม โดยไมต‹ งั้ ใจ อลั ดร�น (aldrin) 309-00-2 คลอเดน (chlordane) 57-74-9 x x X ดีดที ี (DDT) 50-29-3 x x x ดลิ ดรน� (diedrin) 60-57-1 x เอนดรน� (endrin) 72-20-8 x เฮปตะคลอร (heptachlor) 76-44-8 x ไมเร็ก (mirex) 2385-85-5 x ทอ็ กซาฟ�น (toxaphene) 8001-35-2 x เอช็ ซบี ี (hexachlorobenzene) 118-74-1 x พซ� บี ี (polychlorinated biphenyl) 1336-36-3 ไดออกซิน (polychlorinated dibenzo-p-dioxin: PCDDs) various CAS Number ฟว� แรน (polychlorinated dibenzofurans: PCDFs) various CAS Number 9

ความเป็นพิษของสารไดออกซิน สารไดออกซินสามารถเข้าสู่ร่างกายมนุษย์ได้หลักๆ 3 ทาง ได้แก่ การบริโภค ระบบทางเดินหายใจ และการสัมผัสทางผิวหนัง ซึ่งโดยส่วนใหญ่มนุษย์ได้รับสารไดออกซิน จากการรบั ประทานอาหารทป่ี นเปอ้ื นสารไดออกซนิ โดยเฉพาะอาหารประเภทไขมนั สงู สว่ นทางการหายใจและการสมั ผสั ทางผวิ หนงั อาจไดร้ บั จากสารไดออกซนิ ทมี่ าจากสงิ่ แวดลอ้ ม เชน่ การสดู ขเี้ ถา้ หรอื อากาศปนเปอ้ื นรวมถงึ การสมั ผสั สารเหลา่ นใ้ี นสถานทท่ี ำ� งาน เปน็ ตน้ องคก์ ารวจิ ยั โรคมะเรง็ ระหวา่ งประเทศ (International Agency for Research on Cancer, IARC) ได้จัดให้สาร TCDD ซึ่งเป็นหนึ่งในสารไดออกซินท่ีมีความเป็นพิษสูงสุด ให้เป็นสารก่อมะเร็งในกลุ่ม “Known Human Carcinogen” ท้ังน้ีความเป็นพิษ ของไดออกซินสามารถแบง่ ได้ 2 กลุ่ม ไดแ้ ก่ 1. ผลกระทบระยะสั้น การได้รับสารไดออกซินในปริมาณมาก สามารถท�ำให้เกิดอาการผิดปกติทางผิวหนัง เช่น ผิวหนังไหม้ด�ำ เป็นตุ่มสิวหัวด�ำ และเย่ือบุตาอักเสบ หรือ อาการทำ� งานผิดปกติของตับ 2. ผลกระทบระยะยาว เป็นระยะที่หลงั จากการได้รบั สารไดออกซนิ เปน็ เวลานานๆ ก่อใหเ้ กดิ ผลกระทบต่อระบบภูมคิ ุ้มกัน ระบบประสาท ต่อมไร้ทอ่ ระบบสืบพันธ์ุ และทส่ี ำ� คญั กอ่ ให้เกดิ มะเรง็ ในอวยั วะต่างๆของร่างกาย สตรีมีครรภท์ ี่ได้รับสารชนิดนี้เปน็ เวลานานตอ่ เน่ืองอาจจะทำ� ให้ทารกในครรภ์ผดิ ปกติ เปน็ ต้น Danger & Toxicity of Dioxins Dioxins can enter into our bodies through 3 main ways, which are consuming, respiratory system and skin-touching, we have obtained this kind of chemicals from contaminated food, especially that with high level of fat. For the other two ways, dioxins may come from various environmental media such as ambient air, fly ash. International Agency for Research on Cancer (IARC) has considered the most toxic congener of dioxins, TCDD, the known human carcinogen. Toxicity of dioxins can be divided into 2 groups as followings; 1. Short-term Effect : High level of dioxins received can result in skin lesions (chloacne), altered liver functions. 2. Long-term Effect : Dioxins can possibly lead to the impairment of immune, nervous or endocrine system, and also cause several types of cancer. Besides, Long-term chronic exposure of dioxins to pregnant women potentially induces an abnormality of fetus. 10

NofaDtiioonxalinInstitute สถาบนั ไดออกซนิ แหง่ ชาติ

สถาบนั ไดออกซนิ แหง่ ชาติ สถาบันไดออกซินแห่งชาติ ตั้งอยู่ในพ้ืนท่ีของศูนย์วิจัยและฝึกอบรมด้านส่ิงแวดล้อม โดยมุ่งหวังในการเป็นศูนย์กลางการตรวจวิเคราะห์สารไดออกซินที่มีมาตรฐานคุณภาพ เป็นที่ยอมรับ สถาบันไดออกซินแห่งชาตินี้เป็นหน่วยงานภาครัฐเพียงแห่งเดียวของประเทศไทยและภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ท่ีสามารถตรวจวิเคราะห์สารไดออกซิน ในตัวอย่างสง่ิ แวดลอ้ มไดอ้ ยา่ งครบถ้วน ณ สถาบันแห่งน้ี มีอุปกรณ์เคร่ืองมือตรวจวิเคราะห์ที่ทันสมัย พร้อมด้วยนักวิจัยที่ได้รับการฝึกอบรมในประเด็นท่ีเกี่ยวข้องกับสารไดออกซินอย่างน้อยปีละ 2 คร้ัง เช่น กระบวนการตรวจวิเคราะห์ และแนวโน้มของสารไดออกซินในปัจจุบัน เป็นต้น โครงการวิเคราะห์ต่างๆ ได้ด�ำเนินการตั้งแต่เดือนมกราคม พ.ศ. 2556 ทั้งในด้านของงานวิจัย และการบรกิ ารวเิ คราะห์ National Institute of Dioxin The institute is located in the area of Environmental Research and Training Centre (ERTC) with the aim of being an excellent centre for the analysis of environmental dioxins. In addition, it has been the first governmental institute not only in Thailand, but also in Southeast Asia. There have, thus, been a range of modern instruments, equipment, together with competent researchers well-trained, at least twice a year, in up-to-date dioxins analytical trends and methods. Several projects about dioxins in environmental samples have been performed since 2013 for both research and analytical service. 12

National Institute of Dioxin – Laboratory (ผงั อาคาร) ห้องปฏิบัตกิ าร สถาบนั ไดออกซนิ แหง่ ชาติ 106 114 112 111 109 122 108 123 118 116 119 121 117 120 110 107 115 113 104 105 103 102 101 cชน้ัleทa1ี่ nส‹วrนoภาoยmนอกหŒอง ชc้ันleทaี1่ nส‹วrนoหอŒoงm 101 sample storage 111 sample preparation Guide 102 sample storage 112 sample extraction (low) 103 sample receiving 113 sample extraction (high) 104 air dry (high) 114 clean up (low) 105 air dry (low) 115 clean up (high) 106 water treatment 116 clean storage 107 storage room 117 chemical storage 108 generator room 118 chemical storage 109 fire chemical room 119 toxic waste storage 110 control room 120 waste storage 121 standard preparation 122 data processing 123 GC/HRMS 13

ประเภทของตัวอย‹างทนี่ ำมาวเ� คราะห Sample media for dioxins analysis Soil Water Air Sediment Fly ash Food ดิน น้ำ อากาศ ตะกอนดิน เถาŒ ตะกอน อาหาร 14

เคร่อ� งมอื และอปุ กรณในการว�เคราะหสารไดออกซนิ Tools and Equipment Hเiคgรhอ�่ vงoเกlu็บmตeวั อaยirา‹ งsอaาmกpาlศer ตŒอู บอุณหภมู สิ งู Furnace ชดุ สกัดแบบ soxhlet extraction 15

เคร่อ� งมือและอปุ กรณในการว�เคราะหส ารไดออกซนิ ชุดสกัด Tools and Equipment Speed Extractor เคร่�อง แกสโครมาโตกราฟ�ชนดิ ความละเอียดสงู เตาอบสญุ ญากาศ High Resolution Gas Chromatography - Vacuum oven High Resolution Mass Spectrometer 16

เครอ�่ งมือและอปุ กรณในการว�เคราะหสารไดออกซิน Tools and Equipment ชดุ คอลมั น ชนดิ เคร่อ� งลดปร�มาตรชนดิ Multilayer Rotary evaporator chromatography column 17 ชุดคอลัมน ชนิด Active carbon chromatography column

ระบบบำบัดอากาศสำหรบั หŒองปฎบิ ตั กิ าร Air treatment-out system for Laboratory Outside AirAir Handing UnitExhaust gasExhaust Air Test chamber Pre-filter Exhaust Fan Test Activated Carbon Filter Test Medium-efficiency Filter Activated Carbon Temperature and Humidity Filter Adjustment HEPA Filter Fan Dioxin Ø Motor Damper Analysis HEPA Filter Room 18

ระบบบำบดั นำ้ เสียจากหŒองปฎิบตั กิ าร Waste water treatment system for Laboratory 1. Primary Tank 8. Holding Tank (check) 2. Circulating Tank 7. Secondary Tank 3. Disposal Tank (H2O2) 6. Disposal Tank (check) 4. Ozone Tank 5. Uv Contract Tank 19

ของเสยี จากหŒองปฎิบตั ิการ Types of waste in dioxins lab ของเสียในรปู ของแข็ง Solid waste Sโoซdเดiuยี mมซsัลuเlฟfaตte Silicซaิลgิกeาlเจwลaste Filtกerระpดaาpษeกrรwอaงste Actแivอeคทcaีฟrคbาoรnบwอนaste Alumอะinลaูมนิ wาaste Gถloุงมveอื s Poly urethโaพnลeียfูรo�เทamนโฟwมaste (PUF) หนาŒ กAmาcกtaiแvsอekคcwทaฟีarsbคtoาenรบ อน Diขoวxด(inแgกslaŒวssบtsรawรnaจdr�สaeาrdรwมcaาosตtneรt)ฐaาinนer BrokeเnศษgแlaกsวŒ sware กระดFาoษilฟsอยล Coสtำtลoีn ของเสียในรูปของเหลว Liquid waste Hexเaฮnกeเซwนaste Acetอoะnซeโี ตwนaste Toluโeทnลeอู wีนaste Dicไดhคlowลrอoaโsmรtมeeเีtทhนane กาCกoสnsาctรaeมnnาdtตraaรrtdฐeาdwนdaไดisoอtxeอinกsซิน (HACcLid,กHรwด2aSsOte4) 20

การจดั การของเสยี จากหอ้ งปฎบิ ตั ิการ 1 การก�ำจัดสารไดออกซินโดยเตาอุณหภมู ิสูง เงื่อนไขทัว่ ไปทท่ี ำ� ใหเ้ กดิ สารไดออกซนิ คอื การเผาไหม้ทีอ่ ณุ หภมู ิต�่ำกวา่ 850 องศาเซลเซยี ส โดยมีออกซิเจนน้อยกว่า 6% และมีระยะการหน่วงเวลา นอ้ ยกว่า 2 วนิ าที กรณอี ืน่ อาจทำ� ให้สารไดออกซนิ แตกตัวเปน็ โมเลกลุ เลก็ ลงได้ แต่โมเลกุลท่ีแตกตัวไปแล้วน้นั ก็อาจเกดิ เป็นสารไดออกซินไดอ้ ีก โดย เฉพาะอยา่ งยง่ิ เมอื่ มโี ลหะหนกั ซง่ึ จะทำ� หนา้ ทเี่ ปน็ ตวั เรง่ ปฏกิ ริ ยิ าในขบวนการทเี่ รยี กวา่ denovo ดงั นนั้ การกำ� จดั สารไดออกซนิ ทำ� ไดโ้ ดยใชเ้ ตาอณุ หภมู ิ สงู ด้วยเทคนิค rotary kiln ท่ีอุณหภมู ิ 1100 – 1200 องศาเซลเซยี ส และหน่วง เวลา (retain) นานไมน่ อ้ ยกว่า 3 วนิ าที และทอี่ ุณหภมู ิ 1100 องศา เซลเซียส มีการเตมิ ออกซิเจนอยา่ งตอ่ เน่อื งไมน่ ้อยกว่า 14%เพอ่ื ใหเ้ กิดการเผาไหมท้ สี่ มบรู ณ์ซึง่ สามารถปอ้ งกันการเกิดไดออกซนิ ได้ เถา้ ท่เี กิดข้นึ เฉล่ียไม่นอ้ ยกวา่ 0.5% และเกดิ คาร์บอนมอนนอกไซดน์ ้อยกว่า 20 มลิ ลกิ รัม/ลูกบาศก์เมตร ที่อณุ หภูมิ 25 องศาเซลเซียส (ตามมาตรฐานควรต�่ำ กวา่ 100 มลิ ลกิ รมั /ลูกบาศก์เมตรอท่ี 25 องศาเซลเซยี ส แสดงถงึ การเผาไหมท้ ีส่ มบูรณ)์ P2O2 CO2 HCL O2 Na H2O SO2 Cla 1,800 t0 2,200 ํ F AIR,Gas,Oil WC,aHs,tOe,NCh,CeLm,Pic,Sal AIR AIR,Solvent,Wastes Waste Fual 1,400 t0 1,800 ํ F CO2 O2 SO2 O2 Sludge HC HCL N2 HCL P2O2 CO H2O Dioxin laboratory waste management 1 AIR Ash High temperature rotary kiln incinerating In general, dioxin can be formed during an incomplete combustion at a temperature < 850°C with the presence of oxygen < 6% and residence time < 2 seconds. In any other case, the dioxin molecules tend to “crack” into smaller but reactive ones, which reform into new dioxin molecules, iteshsepfuehrcitghiahellrytedimensptigheneraeptdurreteoseranoccthaeireyovfekhialneraeivnsycidimneenerctaaetlistni,mga,ceatolimnfgtohsaetsfilcsuaoettahgleyarssmtessa(lolRyf,emfuosorermesatahtiatoennm3apnsederca“otdunerdensroaavtno1g”1in0fog0r°fmrCoa.mtTioh1ne1)s0.u0Apctpocloy1r2od0fin0og°xlCyyg., eTthnheeindpetohssettrsucycostmitoebnmuosifstiodcnioonxstiyrnsostlelbemdy by adjusting continuously the negative pressure, assuring at all times an excess of oxygen of 14%,by aspiration (while 6% of oxygen is recognized to be sufficient for a complete combustion and thus for preventing the formation of dioxins). Residues (ashes) containing, as an average, less than 0.5 % of remaining carbon (Compared to the EPCA requirements of 2 %) and the extremely low emissions of carbon monoxide (CO) of less than 20 mg/Nm3 (where the EPCA requires only 100 mg/Nm3 ),indicate that combustion is complete and that therefore the conditions for the formation of Dioxins are never met. 21

การจดั การของเสียจากห้องปฎบิ ัตกิ าร 2 การฝังกลบอยา่ งปลอดภยั การฝังกลบอย่างปลอดภัยหมายถงึ การฝงั กลบของเสยี อันตรายโดยระบบความปลอดภัยสูง ใชไ้ ด้กับของเสยี ที่เปน็ ของแข็งและของเหลว โดยจะมีการจดั การพนื้ ทด่ี ว้ ยวตั ถกุ ัน ซึมเพื่อไมใ่ ห้ของเสียดังกล่าวเลด็ ลอดออกมาปนเปอื้ นในสง่ิ แวดลอ้ ม วสั ดุกันซมึ Liner การฝังกลบอยา่ งปลอดภัย (Secure landfill) 12” Drainage Layer • ของเสยี อันตราย 6” Collection Pipe • Double liner system Waste Geocomposite Drainage Net Protective Layer Geotextile Sand/gravel Geomembrane 60 MI HOPE Geocomposite Geosynthetic clay liner Recompacted clay 24” Compacted Cohesive Soil Structural Fill/Badrock Sand/gravel Geomembrane Recompacted clay Dioxin laboratory waste management 2 Secure landfill Secure landfill is a ground location for the deposit of hazardous wastes. The material, either in solid or liquid form, is placed above natural and synthetic liners in order to prevent or restrict the Leaching of dangerous substances (Leachates) into the groundwater and deep aquifers, as well as other surrounding environments. 22

Introduction to Persistent Organic Pollutants (POPs) ขอ้ มูลเบ้ืองตน้ เกย่ี วกับสารมลพษิ ตกค้างยาวนาน สารมลพิษตกค้างยาวนาน คือกลุ่มสารเคมีท่ีสามารถตกค้างอยู่ในส่ิงแวดล้อม สะสมได้ในส่ิงมีชีวิต ผ่านห่วงโซ่อาหาร และมีผลกระทบในด้านต่างๆ ต่อสุขภาพของมนุษย์ รวมถึงส่ิงแวดล้อม เน่ืองด้วยหลักฐานการพบสารมลพิษเหล่านี้ในบริเวณท่ีไม่เคยมีการใช้หรือผลิตมาก่อน จึงท�ำให้ทราบว่า สารกลุ่มนี้สามารถเคล่ือนย้ายไปได้ในระยะทางไกลมากข้ามประเทศ ถือเป็นการคุกคามทางส่ิงแวดล้อมของโลก ดังนั้นนานาชาติจึงได้เรียกร้องให้มี มาตรการเร่งดว่ นเพือ่ ลดและหยุดการปลดปล่อยสารมลพิษดังกล่าว (UNEP, 2558) สารมลพิษตกค้างยาวนานนส้ี ามารถจัดได้เป็น 3 กล่มุ หลัก ได้แก่ 1. Annex A (กลมุ่ ที่ตอ้ งมกี ารขจดั การผลติ และการใช)้ เช่น อะดรนี , คลอเดน, ลินเดน 2. Annex B (กลมุ่ ทีต่ ้องมีการจ�ำกัดการผลิตและการใช)้ เชน่ ดีดีที 3. Annex C (กลุม่ ท่ีเกดิ ขึ้นโดยไมจ่ งใจ) เช่น ไดออกซิน, พซี บี ี Persistent Organic Pollutants (POPs) are chemical substances that persist in the environment, bio-accumulate through the food web, and pose a risk of causing adverse effects to human health and the environment. With the evidence of long-range transport of these substances to regions where they have never been used or produced and the consequent threats they pose to the environment of the whole globe, the international community has now, at several occasions called for urgent global actions to reduce and eliminate releases of these chemicals (UNEP, 2015) POPs can be categorized into 3 main groups as follows; 1. Annex A (Elimination) such as Adrin, Chlordane, Lindane 2. Annex B (Restriction) such as DDT 3. Annex C (Unintentional Production) such as Dioxins, PCBs 23

กจิ กรรม Activities Happy staffs Guest of Dioxin Lab 24

Field works Sampling and Field work 25

Appendix ภาคผนวก

1. STOCKHOLM CONVENTION on Persistent Organic Pollutants (POPs) Article 5 Measures to reduce or eliminate releases from unintentional production Each Party shall at a minimum take the following measures to reduce the total releases derived from anthropogenic sources of each of the chemicals listed in Annex C, with the goal of their continuing minimization and, where feasible, ultimate elimination: (a) Develop an action plan or, where appropriate, a regional or subregional action plan within two years of the date of entry into force of this Convention for it, and subsequently implement it as part of its implementation plan specified in Article 7, designed to identify, characterize and address the release of the chemicals listed in Annex C and to facilitate implementation of subparagraphs (b) to (e). The action plan shall include the following elements: (i) aAnndevrealleuaastieonesotifmcuartreesn,ttaaknidngprionjteoctceodnrseildeearsaetsio,nintchluedsionugrtcheecdaetveegloorpiemseindteanntidfimedaiinnteAnnannecxeCo;f source inventories (ii) An evaluation of the efficacy of the laws and policies of the Party relating to the management of such releases; (iii) Strategies to meet the obligations of this paragraph, taking into account the evaluations in (i) and (ii); (iv) Steps to promote education and training with regard to, and awareness of, those strategies; (v) sAurcehvireewvieewvesryshfaivllebyeeainrscluodf ethdoisnersetproartetsgiseusbamnidtteodf tphuerisrusaunctcteossArinticmlee1e5ti;ng the obligations of this paragraph; (vi) A schedule for implementation of the action plan, including for the strategies and measures identified therein; (b) Promote the application of available, feasible and practical measures that can expeditiously achieve a realistic and meaningful level of release reduction or source elimination; (c) Promote the development and, where it deems appropriate, require the use of substitute or modified materials, prod- ucts and processes to prevent the formation and release of the chemicals listed in Annex C, taking into consideration the general guidance on prevention and release reduction measures in Annex C and guidelines to be adopted by decision of the Conference of the Parties; (d) Promote and, in accordance with the implementation schedule of its action plan, require the use of best available tech- niques for new sources within source categories which a Party has identified as warranting such action in its action plan, with a particular initial focus on source categories identified in Part II of Annex C. In any case, the requirement to use best available techniques for new sources in the categories listed in Part II of that Annex shall be phased in as soon as practicable but no later than four years after the entry into force of the Convention for that Party. For the identified categories, Parties shall promote the use of best environmental practices. When applying best available techniques and best environmental practices, Parties should take into consideration the general guidance on prevention and release reduction measures in that Annex and guidelines on best available techniques and best environmental practices to be adopted by decision of the Conference of the Parties; 27

(e) Promote, in accordance with its action plan, the use of best available techniques and best environmental practices: (i) aFsortheoxsisetiinngPsaorut rIcIIeosf, wthiatht iAnntnheexs;oaunrdce categories listed in Part II of Annex C and within source categories such (ii) FAoaPdofandrrtnhtreineeexessCwsCsoeahdnsnoofueduurnlrgeddcnueetcirsade,kseeoulwifbniitntpehhtsaioernoaPcngsoarobrnautespirseihcdtsee;a(drvcaa)at.iitloWeangbholeterhniteeesacgphsepnunliyceqihrunaeglassgbauetnhisddotasabnevecaselitilsaoetbnenldvepiritroneencvPhmeannerittqnioutIanIeIlsaponarfandAcdrtniebcnleeeessaxtstCeoenbrwveeihdraoiucdnchomtipoaetnenPdtmaabrletypyardshaeucacrtseiiscsnieooisnnt, (f) For the purposes of this paragraph and Annex C: (i) prt\"Bherleeienisarctsimpaelvseeatotihhlfaoecbdhblseeamstoeifsiccfhoaonplrsieqrrleuiasletetisaeo\"sdneminwliemhPainaictrsahtttiIohinonedfsmiAcdnaoentsseeitgxtenhfCefeedacptntoridvapectrhteaiecvniaerdlnimtasadupnviatdaacn,btwcioleihntdyetrsheoteafthgepaenatvriinistricontuhnolemtaprdernetaevtccetaihlsconapaibqmwlueeh,engsotelefnoo.efrIrnaapcltlrthyiovitvsiotiidrereiesngdgaaurncdidne: (ii) “mTaeicnhtaniinqeude,so”pienrcaltueddeasnbdodtehcothmemteiscshinoonleodg;y used and the way in which the installation is designed, built, (iii) “caAosnvcadaiillteaiobtnlhesa”,tttaaelkclohinwngisqinuimteospclmeomneasenindsteartthaiotoinoseninttehtchehecnorieqsltuesevsaanntdthaiantddavurasentrtaaicagcleessse;scaitbnoldre, tuondtheer oecpoenraotmoricaanlldy tahnadt atercehdneicvaellloypveidabolne (iv) “Best” means most effective in achieving a high general level of protection of the environment as a whole; (v) c\"Boensttroelnmvieraosnumreesntaanldpsratrcatticeegsie\"sm; eans the application of the most appropriate combination of environmental (vi) “oNneewyesaoruarfcteer” tmheeadnasteaonfy: source of which the construction or substantial modification is commenced at least a. Entry into force of this Convention for the Party concerned; or b. Entry into force for the Party concerned of an amendment to Annex C where the source becomes subject to the provisions of this Convention only by virtue of that amendment. (g) Release limit values or performance standards may be used by a Party to fulfill its commitments for best available techniques under this paragraph. 28

Annex C UNINTENTIONAL PRODUCTION Part I: Persistent organic pollutants subject to the requirements of Article 5 This Annex applies to the following persistent organic pollutants when formed and released unintentionally from anthropogenic sources: Chemical Polychlorinated dibenzo-p-dioxins and dibenzofurans (PCDD/PCDF) Hexachlorobenzene (HCB) (CAS No: 118-74-1) Polychlorinated biphenyls (PCB) Part II: Source categories Polychlorinated dibenzo-p-dioxins and dibenzofurans, hexachlorobenzene and polychlorinated biphenyls are unintentionally formed and released from thermal processes involving organic matter and chlorine as a result of incomplete combustion or chemical reactions. The following industrial source categories have the potential for comparatively high formation and release of these chemicals to the environment: (a) Waste incinerators, including co-incinerators of municipal, hazardous or medical waste or of sewage sludge; (b) Cement kilns firing hazardous waste; (c) Production of pulp using elemental chlorine or chemicals generating elemental chlorine for bleaching; (d) The following thermal processes in the metallurgical industry: (i) Secondary copper production; (ii) Sinter plants in the iron and steel industry; (iii) Secondary aluminium production; (iv) Secondary zinc production. Part III: Source categories Polychlorinated dibenzo-p-dioxins and dibenzofurans, hexachlorobenzene and polychlorinated biphenyls may also be unintentionally formed and released from the following source categories, including: (a) Open burning of waste, including burning of landfill sites; (b) Thermal processes in the metallurgical industry not mentioned in Part II; 29

(c) Residential combustion sources; (d) Fossil fuel-fired utility and industrial boilers; (e) Firing installations for wood and other biomass fuels; (f) Specific chemical production processes releasing unintentionally formed persistent organic pollutants, especially production of chlorophenols and chloranil; (g) Crematoria; (h) Motor vehicles, particularly those burning leaded gasoline; (i) Destruction of animal carcasses; (j) Textile and leather dyeing (with chloranil) and finishing (with alkaline extraction); (k) Shredder plants for the treatment of end of life vehicles; (l) Smouldering of copper cables; (m) Waste oil refineries. Part IV: Definitions 1. For the purposes of this Annex: (a) \"Polychlorinated biphenyls\" means aromatic compounds formed in such a manner that the hydrogen atoms on the biphenyl molecule (two benzene rings bonded together by a single carbon-carbon bond) may be replaced by up to ten chlorine atoms; and (b) “Polychlorinated dibenzo-p-dioxins” and “polychlorinated dibenzofurans” are tricyclic, aromatic compounds formed by two benzene rings connected by two oxygen atoms in polychlorinated dibenzo-p-dioxins and by one oxygen atom and one carbon-carbon bond in polychlorinated dibenzofurans and the hydrogen atoms of which may be replaced by up to eight chlorine atoms. 2. In this Annex, the toxicity of polychlorinated dibenzo-p-dioxins and dibenzofurans is expressed using the concept of toxic equivalency which measures the relative dioxin-like toxic activity of different congeners of polychlorinated dibenzo- p-dioxins and dibenzofurans and coplanar polychlorinated biphenyls in comparison to 2,3,7,8-tetrachlorodibenzo-p-dioxin. The toxic equivalent factor values to be used for the purposes of this Convention shall be consistent with accepted inter- national standards, commencing with the World Health Organization 1998 mammalian toxic equivalent factor values for polychlorinated dibenzo-pdioxins and dibenzofurans and coplanar polychlorinated biphenyls. Concentrations are expressed in toxic equivalents. 30

Part V: General guidance on best available techniques and best environmental practices This Part provides general guidance to Parties on preventing or reducing releases of the chemicals listed in Part I. A. General prevention measures relating to both best available techniques and best environmental practices Priority should be given to the consideration of approaches to prevent the formation and release of the chemicals listed in Part I. Useful measures could include: (a) The use of low-waste technology; (b) The use of less hazardous substances; (c) The promotion of the recovery and recycling of waste and of substances generated and used in a process; (d) Replacement of feed materials which are persistent organic pollutants or where there is a direct link between the materials and releases of persistent organic pollutants from the source; (e) Good housekeeping and preventive maintenance programmes; (f) Improvements in waste management with the aim of the cessation of open and other uncontrolled burning of wastes, including the burning of landfill sites. When considering proposals to construct new waste disposal facilities, consideration should be given to alternatives such as activities to minimize the generation of municipal and medical waste, including resource recovery, reuse, recycling, waste separation and promoting products that generate less waste. Under this approach, public health concerns should be carefully considered; (g) Minimization of these chemicals as contaminants in products; (h) Avoiding elemental chlorine or chemicals generating elemental chlorine for bleaching. B. Best available techniques The concept of best available techniques is not aimed at the prescription of any specific technique or technology, but at taking into account the technical characteristics of the installation concerned, its geographical location and the local envi- ronmental conditions. Appropriate control techniques to reduce releases of the chemicals listed in Part I are in general the same. In determining best available techniques, special consideration should be given, generally or in specific cases, to the following factors, bearing in mind the likely costs and benefits of a measure and consideration of precaution and prevention: (a) General considerations: (i) The nature, effects and mass of the releases concerned: techniques may vary depending on source size; (ii) The commissioning dates for new or existing installations; (iii) The time needed to introduce the best available technique; (iv) The consumption and nature of raw materials used in the process and its energy efficiency; (v) The need to prevent or reduce to a minimum the overall impact of the releases to the environment and the risks to it; (vi) The need to prevent accidents and to minimize their consequences for the environment; 31

(vii) The need to ensure occupational health and safety at workplaces; (viii) Comparable processes, facilities or methods of operation which have been tried with success on an industrial scale; (ix) Technological advances and changes in scientific knowledge and understanding. (b) General release reduction measures: When considering proposals to construct new facilities or significantly modify existing facilities using processes that release chemicals listed in this Annex, priority consideration should be given to alternative processes, techniques or practices that have similar usefulness but which avoid the formation and release of such chemicals. In cases where such facilities will be constructed or significantly modified, in addition to the prevention measures outlined in section A of Part V the following reduction measures could also be considered in determining best available techniques: (i) Use of improved methods for flue-gas cleaning such as thermal or catalytic oxidation, dust precipitation, or adsorption; (ii) Treatment of residuals, wastewater, wastes and sewage sludge by, for example, thermal treatment or rendering them inert or chemical processes that detoxify them; (iii) Process changes that lead to the reduction or elimination of releases, such as moving to closed systems; (iv) Modification of process designs to improve combustion and prevent formation of the chemicals listed in this Annex, through the control of parameters such as incineration temperature or residence time. C. Best environmental practices The Conference of the Parties may develop guidance with regard to best environmental practices. 32

2. การกำ� หนดคา่ มาตรฐานไดออกซินในประเทศไทย ประเทศไทยได้มีการก�ำหนดค่ามาตรฐาน ท่ีเก่ียวกับการปนเปื้อนจากสารไดออกซิน โดยประกาศกระทรวงวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยีและ ส่ิงแวดลอ้ ม 1 ฉบบั กระทรวงอุตสาหกรรม 1 ฉบับ และกระทรวงทรพั ยากรธรรมชาติและส่ิงแวดลอ้ ม 3 ฉบับ ดงั น้ี ฉบับที่ 1 ประกาศกระทรวงวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยีและสิ่งแวดล้อม (2540) เร่ืองก�ำหนดมาตรฐานควบคุมการปล่อยท้ิงอากาศเสีย จากเตาเผามูลฝอย ฉบบั ที่ 2 ประกาศกระทรวงอุตสาหกรรม (2545) เร่ืองก�ำหนดปริมาณสารเจือปนในอากาศที่ระบายออกจากปล่องเตาเผาสิ่งปฏิกูล หรอื วสั ดุท่ไี ม่ใชแ้ ลว้ ท่ีเป็นอันตรายจากอตุ สาหกรรม ฉบบั ท่ี 3 ประกาศกระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม (2546, เตาเผาเก่า) เรื่องก�ำหนดมาตรฐานควบคุมการปล่อยท้ิง อากาศเสียจากเตาเผามลู ฝอยตดิ เช้อื ฉบบั ท่ี 4 ประกาศทรวงทรพั ยากรธรรมชาติและส่ิงแวดล้อม (2549) เร่อื งก�ำหนดมาตรฐานควบคมุ การปล่อยทิง้ อากาศเสียจากโรงงาน ปูนซเี มนต์ ทใ่ี ชข้ องเสียเปน็ เช้ือเพลงิ หรอื เป็นวัตถดุ บิ ฉบบั ท่ี 5 ประกาศกระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม (2553, เตาเผาใหม่) เร่ืองก�ำหนดมาตรฐานควบคุมการปล่อยท้ิง อากาศเสียจากเตาเผามลู ฝอยติดเช้อื 33

3on.tPhelaPnOfoPrsthineTimhapillaenmdentation of its obligation under the Stockholm Convention The most recent PCDDs/PCDFs inventory has been carried out in 2005 and potential releases of PCDDs/PCDFs emission to air, water, land, product and residue were estimated from mass production (t/a) multiplying with default emission factor proposed by the UNEP’s Standardized Toolkit for Identification and Quantification of Dioxin and Furan Releases, 2003. Annual releases of PCDDs/PCDFs emission to air, water, land, product and resi- due from source categories were summarized in Table I and percent releases per media in source categories inventory were summarized in Table II. Table I: Source Categories of PCDDs/PCDFs’ Inventory Matrix. Sector Source categories Air Annual releases (g I-TEQ/a) Residue 42.37 Water Land Product 32.45 1 Waste Incineration 20.20 0.000 0.000 0.000 99.64 2 FMeertraoluPsraondducNtioonn-Ferrous 0.000 0.000 0.000 3 HPoewateinrgGeneration and 33.33 4 PPrroodduuccttsion of Mineral 0.000 0.000 0.000 14.28 5 Transportation 11.14 6 UConmcobnutsrotilolendProcesses 0.000 0.000 0.000 0.17 7 PanroddCuocntisounmoefrCGhoeomdiscals 11.69 8 Miscellaneous 144.24 0.000 0.000 0.000 0.00 9 Disposal/Landfill 0.000 6.64 0.000 236.10 10 PIdoetnetniftiicaal tHioont-oSfpots 1.52 1-9 Total 1.33 0.000 8.31 384.16 21.81 Source: Pollution Control Department, 2005.   0.000 0.000 0.000 6.48               286.30 1.33 6.64 8.31 773.30 34

Table II: Percent Releases per Media in Source Categories Inventory Sector Source categories Air % Releases per Media Residue 14.80 Water Land Product 4.20 1 Waste Incineration 7.06 0.00 0.00 0.00 12.89 2 FMeertraoluPsraondducNtioonn-Ferrous 0.00 0.00 0.00 3 HPoewateinrgGeneration and 11.64 1.85 4 PPrroodduuccttison of Mineral 0.00 0.00 0.00 5 Transportation 3.89 0.02 6 UConmcobnutsrotilolendProcesses 0.00 0.00 0.00 7 aPnroddCuocntisounmoefrCGhoeomdiscals 4.08 0.00 8 Miscellaneous 50.38 0.00 0.00 0.00 30.53 9 Disposal/Landfill 0.00 100.00 0.00 10 IPdoetnetniftiicaal tHioont-oSfpots 0.53 49.68 1-9 Total 100.00 0.00 100.00 7.62 0.84 Source: Pollution Control Department, 2005. 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 - 0.00 0.00 0.00 - - -- 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 35

Bye National Institute of Dioxin สถาบันไดออกซินแห‹งชาติ