คำนำ แนวการจดั การศึกษาในพระราชบญั ญตั กิ ารศึกษาแห่งชาติ พ.ศ. 2542 แกไ่ ขเพม่ิ เติม ( ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2554 มาตร 27 ให้คณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพนื้ ฐานกำหนดหลกั สตู รแกนกลางเพื่อความ เปน็ ไทย ความเปน็ พลเมอื งท่ีดีของชาติ การดำรงชีวติ และการประกอบอาชีพ ตลอดจนเพอื่ การศึกษาต่อ และให้ สถานศึกษาข้นั พนื้ ฐานจดั ทำหลักสตู ร ในส่วนท่เี กี่ยวกบั สภาพปญั หาในชุมชนและสงั คม ภมู ปิ ัญญาทอ้ งถิ่น คณุ ลกั ษณะอนั พงึ ประสงค์ หลักสูตรแกนกลางการศกึ ษาขัน้ พ้ืนฐาน พทุ ธศักราช 2551 เป็นลกั สูตรแกนกลางของประเทศท่ีม่งุ พฒั นาผเู้ รยี นทุกคน ซ่ึงเป็นกำลงั ของชาติให้เป็นมนุษย์ทมี่ ีความสมดุลท้ังด้านรา่ งกาย ความรู้ คุณธรรม มี จติ สำนกึ ในความเปน็ พลเมืองไทยและเปน็ พลเมอื งโลก ยดึ ม่นั ในการปกครองระบอบประชาธิปไตยอนั มี พระมหากษัตรยิ ์ทรงเป็นประมุข มคี วามรู้และทักษะพ้นื ฐานรวมท้งั เจตคตทิ ี่จำเปน็ ต่อการศึกษาตอ่ การประกอบ อาชพี และการศกึ ษาตลอดชวี ติ โดยมงุ่ เน้นผู้เรยี นเปน็ สำคญั บนพ้นื ฐานความเชื่อว่า ทกุ คนสามารถเรียนรู้และ พฒั นาตนเองไดต้ ามศักยภาพ ให้ผเู้ รยี นมีทกั ษะท่ีจำเปน็ สำหรับใช้เป็นเคร่อื งมอื ในการดำรงชวี ิตในสงั คมท่ีมกี าร เปลี่ยนแปลงและแสวงหาความรูเ้ พื่อพัฒนาตนเองอยา่ งต่อเน่ืองตลอดชีวติ โรงเรยี นวรี วัฒน์โยธินได้จัดทำและเรมิ่ ใชห้ ลักสูตรสถานศกึ ษาตั้งแตป่ ีการศกึ ษา 2561 เป็นต้นไป เพ่อื การพัฒนาผเู้ รยี นใหม้ ีความสมดลุ ทง้ั ดา้ นความรู้ ความคดิ ความสามารถ ความดงี าม และความรับผิดชอบตอ่ ตนเอง ครอบครัว ชุมชน สงั คมและประเทศชาตติ อ่ ไป ขอขอบคุณคณุ ครลู มยั สวัสดี ครโู รงเรยี นทา่ ตูมประชาเสริมวิทย์ ทใี่ ห้ความอนุเคราะหใ์ นเรือ่ งการจัดทำ หลกั สตู รกลมุ่ สาระการเรียนรู้สุขศึกษาและพลศกึ ษา พทุ ธศกั ราช 2551 และขอขอคุณ คณะกรรมการ สถานศกึ ษา ผู้ปกครองนกั เรียน ครูและบุคลากรทางการศกึ ษาของโรงเรยี นวรี วฒั นโ์ ยธนิ ทไี่ ดร้ ่วมมือร่วมใจจดั ทำ หลักสูตรสถานศึกษาและหลักสูตรของกล่มุ สาระการเรียนรสู้ ขุ ศึกษาและพลศกึ ษาจนสำเรจ็ ลุลว่ งตามเปา้ หมาย กล่มุ สาระการเรยี นรสู้ ขุ ศกึ ษาและพลศกึ ษา โรงเรียนวีรวัฒน์โยธิน
กลุม่ สาระการเรยี นร้สู ุขศกึ ษาและพลศกึ ษา ทำไมต้องเรียนสุขศึกษาและพลศกึ ษา สขุ ภาพ หรอื สขุ ภาวะ หมายถงึ ภาวะของมนษุ ย์ที่สมบูรณ์ทงั้ ทางกาย ทางจติ ทางสังคม และทาง ปญั ญาหรอื จิตวิญญาณ สุขภาพหรือสุขภาวะจึงเป็นเร่ืองสำคัญ เพราะเกีย่ วโยงกับทกุ มิติของชีวิต ซ่ึงทุกคนควร จะได้เรียนรู้เรื่องสุขภาพ เพื่อจะได้มีความรู้ ความเข้าใจที่ถูกต้อง มีเจตคติ คุณธรรมและค่านิยมที่เหมาะสม รวมทง้ั มที กั ษะปฏิบตั ิดา้ นสขุ ภาพจนเปน็ กิจนิสยั อนั จะส่งผลให้สังคมโดยรวมมคี ุณภาพ เรยี นรู้อะไรในสขุ ศกึ ษาและพลศึกษา สขุ ศึกษาและพลศึกษาเป็นการศึกษาด้านสุขภาพท่ีมเี ป้าหมาย เพ่อื การดำรงสขุ ภาพ การสรา้ งเสรมิ สุขภาพ และการพฒั นาคุณภาพชีวติ ของบุคคล ครอบครัว และชมุ ชนใหย้ ัง่ ยนื สุขศึกษา มุ่งเน้นให้ผู้เรียนพัฒนาพฤติกรรมด้านความรู้ เจตคติ คุณธรรม ค่านิยม และการปฏิบัติ เก่ียวกับสขุ ภาพควบคูไ่ ปด้วยกัน พลศึกษา มุ่งเน้นให้ผู้เรียนใช้กิจกรรมการเคลื่อนไหว การออกกำลังกาย การเล่นเกมและกีฬา เป็น เครือ่ งมือในการพัฒนาโดยรวมทัง้ ด้านร่างกาย จิตใจ อารมณ์ สังคม สติปัญญา รวมทง้ั สมรรถภาพเพ่อื สุขภาพ และกีฬา สาระที่เปน็ กรอบเนอ้ื หาหรือขอบขา่ ยองคค์ วามรู้ของกลมุ่ สาระการเรยี นรสู้ ุขศกึ ษาและพลศึกษาประกอบดว้ ย • การเจริญเติบโตและพัฒนาการของมนุษย์ ผู้เรียนจะได้เรยี นรู้เรื่องธรรมชาติของการเจรญิ เตบิ โต และพัฒนาการของมนุษย์ ปัจจัยที่มีผลต่อการเจริญเติบโต ความสัมพันธ์เชื่อมโยงในการทำงานของระบบต่างๆ ของรา่ งกาย รวมถึงวิธปี ฏิบตั ติ นเพอื่ ใหเ้ จริญเตบิ โตและมีพฒั นาการทีส่ มวัย • ชีวิตและครอบครัว ผู้เรียนจะได้เรียนรู้เรื่องคุณค่าของตนเองและครอบครัว การปรับตัวต่อการ เปลยี่ นแปลงทางร่างกาย จติ ใจ อารมณ์ความรสู้ ึกทางเพศ การสรา้ งและรกั ษาสัมพนั ธภาพกับผอู้ ่ืน สุขปฏิบัติทาง เพศ และทกั ษะในการดำเนนิ ชีวิต • การเคลื่อนไหว การออกกำลังกาย การเล่นเกม กีฬาไทย และกีฬาสากล ผู้เรียนได้เรียนรู้เรือ่ งการ เคลื่อนไหวในรูปแบบต่าง ๆ การเข้าร่วมกิจกรรมทางกายและกีฬา ทั้งประเภทบุคคล และประเภททีมอย่าง หลากหลายทั้งไทยและสากล การปฏิบัติตามกฎ กติกา ระเบียบ และข้อตกลงในการเข้าร่วมกิจกรรมทางกาย และกีฬา และความมีน้ำใจนกั กฬี า • การสร้างเสริมสุขภาพ สมรรถภาพ และการป้องกันโรค ผเู้ รยี นจะได้เรียนรูเ้ กยี่ วกับหลักและวิธีการ เลือกบริโภคอาหาร ผลิตภัณฑ์และบริการสขุ ภาพ การสร้างเสริมสมรรถภาพเพือ่ สุขภาพ และการป้องกันโรค ท้ังโรคตดิ ตอ่ และโรคไมต่ ดิ ต่อ
• ความปลอดภยั ในชวี ติ ผูเ้ รียนจะได้เรยี นรู้เร่อื งการปอ้ งกนั ตนเองจากพฤติกรรมเสย่ี งต่างๆ ทัง้ ความ เส่ียงตอ่ สขุ ภาพ อุบัตเิ หตุ ความรุนแรง อันตรายจากการใช้ยาและสารเสพตดิ รวมถึงแนวทางในการสร้างเสริม ความปลอดภยั ในชีวิต สาระและมาตรฐานการเรียนรู้ สาระท่ี 1 การเจรญิ เติบโตและพัฒนาการของมนษุ ย์ มาตรฐาน พ 1.1 เข้าใจธรรมชาตขิ องการเจรญิ เติบโตและพัฒนาการของมนษุ ย์ สาระท่ี 2 ชวี ติ และครอบครวั มาตรฐาน พ 2.1 เขา้ ใจและเหน็ คณุ คา่ ตนเอง ครอบครัว เพศศกึ ษา และมที กั ษะในการดำเนนิ ชวี ิต สาระที่ 3 การเคลื่อนไหว การออกกำลงั กาย การเล่นเกม กีฬาไทย และกฬี าสากล มาตรฐาน พ 3.1 เขา้ ใจ มที ักษะในการเคลอ่ื นไหว กจิ กรรมทางกาย การเล่นเกม และกฬี า มาตรฐาน พ 3.2 รักการออกกำลังกาย การเล่นเกม และการเล่นกีฬา ปฏิบัติเป็นประจำอย่างสม่ำเสมอ มีวินยั เคารพสิทธิ กฎ กติกา มีน้ำใจนักกีฬา มีจิตวิญญาณในการแข่งขัน และชื่นชมในสุนทรียภาพ ของการกีฬา สาระที่ 4 การสรา้ งเสรมิ สุขภาพ สมรรถภาพและการปอ้ งกนั โรค มาตรฐาน พ 4.1 เห็นคุณค่าและมีทักษะในการสรา้ งเสริมสุขภาพ การดำรงสุขภาพ การป้องกันโรคและการ สรา้ งเสริมสมรรถภาพเพ่อื สุขภาพ สาระที่ 5 ความปลอดภยั ในชีวติ มาตรฐาน พ 5.1 ป้องกนั และหลกี เลยี่ งปัจจัยเสย่ี ง พฤตกิ รรมเสี่ยงตอ่ สุขภาพ อบุ ตั ิเหตุ การใช้ยา สารเสพติด และความรนุ แรง
คุณภาพผเู้ รยี น จบชน้ั ประถมศกึ ษาปีที่ 3 • มีความรู้ และเข้าใจในเรื่องการเจริญเติบโตและพัฒนาการของมนุษย์ ปัจจัยที่มีผลต่อ การ เจรญิ เตบิ โตและพัฒนาการ วิธีการสร้างสัมพนั ธภาพในครอบครวั และกลมุ่ เพ่ือน • มีสขุ นิสัยท่ดี ใี นเรือ่ งการกิน การพกั ผอ่ นนอนหลบั การรกั ษาความสะอาดอวยั วะทกุ ส่วนของร่างกาย การเลน่ และการออกกำลงั กาย • ปอ้ งกนั ตนเองจากพฤติกรรมทีอ่ าจนำไปสูก่ ารใชส้ ารเสพตดิ การล่วงละเมดิ ทางเพศและรจู้ กั ปฏเิ สธใน เร่อื งทไ่ี มเ่ หมาะสม • ควบคุมการเคลื่อนไหวของตนเองได้ตามพัฒนาการในแต่ละช่วงอายุ มีทักษะ การเคลื่อนไหวขั้น พ้ืนฐานและมีส่วนร่วมในกิจกรรมทางกาย กิจกรรมสรา้ งเสรมิ สมรรถภาพทางกายเพือ่ สขุ ภาพ และเกม ได้อย่าง สนุกสนาน และปลอดภัย • มที ักษะในการเลอื กบรโิ ภคอาหาร ของเลน่ ของใช้ ทีม่ ผี ลดตี ่อสขุ ภาพ หลกี เลยี่ งและป้องกันตนเอง จากอบุ ัติเหตุได้ • ปฏบิ ัติตนไดอ้ ยา่ งถูกต้องเหมาะสมเม่ือมปี ัญหาทางอารมณ์ และปญั หาสขุ ภาพ • ปฏิบตั ิตนตามกฎ ระเบียบข้อตกลง คำแนะนำ และขั้นตอนตา่ งๆ และใหค้ วามร่วมมอื กับผู้อ่ืนด้วย ความเต็มใจจนงานประสบความสำเรจ็ • ปฏิบตั ติ ามสิทธิของตนเองและเคารพสิทธิของผ้อู ่ืนในการเล่นเป็นกลุ่ม จบช้นั ประถมศกึ ษาปที ่ี 6 • เขา้ ใจความสัมพนั ธ์เช่ือมโยงในการทำงานของระบบต่าง ๆ ของร่างกาย และรจู้ ักดูแลอวยั วะท่สี ำคัญ ของระบบนั้น ๆ • เขา้ ใจธรรมชาติการเปล่ียนแปลงทางรา่ งกาย จติ ใจ อารมณแ์ ละสังคม แรงขับทางเพศของชายหญิง เม่อื ย่างเขา้ สวู่ ยั แรกรุ่นและวยั รนุ่ สามารถปรบั ตวั และจดั การได้อย่างเหมาะสม • เข้าใจและเห็นคุณค่าของการมชี วี ติ และครอบครัวทอี่ บอุ่น และเปน็ สุข • ภมู ิใจและเห็นคณุ คา่ ในเพศของตน ปฏบิ ตั ิสุขอนามัยทางเพศได้ถูกต้องเหมาะสม • ป้องกันและหลีกเล่ียงปัจจัยเสี่ยง พฤติกรรมเสย่ี งต่อสขุ ภาพและการเกดิ โรค อุบตั เิ หตุ ความรุนแรง สารเสพติดและการลว่ งละเมดิ ทางเพศ • มที ักษะการเคลอ่ื นไหวพน้ื ฐานและการควบคมุ ตนเองในการเคล่อื นไหวแบบผสมผสาน
• ร้หู ลักการเคลื่อนไหวและสามารถเลอื กเข้าร่วมกจิ กรรมทางกาย เกม การละเล่นพื้นเมือง กีฬาไทย กฬี าสากลได้อย่างปลอดภัยและสนุกสนาน มนี ำ้ ใจนกั กีฬา โดยปฏบิ ตั ิตามกฎ กติกา สิทธิ และหน้าทีข่ องตนเอง จนงานสำเร็จลลุ ว่ ง • วางแผนและปฏบิ ตั ิกจิ กรรมทางกาย กิจกรรมสร้างเสรมิ สมรรถภาพทางกายเพ่ือสุขภาพได้ตามความ เหมาะสมและความต้องการเปน็ ประจำ • จัดการกบั อารมณ์ ความเครียด และปัญหาสุขภาพไดอ้ ยา่ งเหมาะสม • มที ักษะในการแสวงหาความรู้ ขอ้ มูลข่าวสารเพอื่ ใชส้ ร้างเสรมิ สุขภาพ จบช้ันมธั ยมศึกษาปีที่ 3 • เข้าใจและเห็นความสำคัญของปัจจัยที่ส่งผลกระทบต่อการเจริญเติบโตและพัฒนาการทีม่ ีต่อสุขภาพ และชวี ติ ในช่วงวยั ตา่ ง ๆ • เขา้ ใจ ยอมรบั และสามารถปรบั ตวั ตอ่ การเปลย่ี นแปลงทางร่างกาย จิตใจ อารมณ์ ความรู้สึกทาง เพศ ความเสมอภาคทางเพศ สร้างและรักษาสัมพันธภาพกับผู้อื่น และตัดสินใจแก้ปัญหาชีวิตด้วยวิธีการท่ี เหมาะสม • เลือกกนิ อาหารทีเ่ หมาะสม ไดส้ ัดส่วน สง่ ผลดีต่อการเจริญเติบโตและพัฒนาการตามวยั • มีทักษะในการประเมินอิทธิพลของเพศ เพื่อน ครอบครัว ชุมชนและวัฒนธรรมที่มีต่อเจตคติ คา่ นิยมเกี่ยวกับสุขภาพและชวี ติ และสามารถจัดการได้อยา่ งเหมาะสม • ป้องกันและหลีกเลี่ยงปัจจัยเสี่ยง พฤติกรรมเสี่ยงต่อสุขภาพและการเกิดโรค อุบัติเหตุ การใช้ยา สารเสพตดิ และความรุนแรง รจู้ กั สรา้ งเสรมิ ความปลอดภยั ให้แก่ตนเอง ครอบครวั และชมุ ชน • เข้ารว่ มกิจกรรมทางกาย กิจกรรมกฬี า กิจกรรมนนั ทนาการ กจิ กรรมสรา้ งเสรมิ สมรรถภาพทางกาย เพื่อสุขภาพ โดยนำหลักการของทักษะกลไกมาใช้ได้อย่างปลอดภัย สนุกสนาน และปฏิบัติเป็นประจำสม่ำเสมอ ตามความถนัดและความสนใจ • แสดงความตระหนักในความสัมพันธ์ระหว่างพฤติกรรมสุขภาพ การป้องกันโรค การดำรงสุขภาพ การจัดการกับอารมณ์และความเครยี ด การออกกำลงั กายและการเล่นกฬี ากับการมวี ถิ ชี ีวิตทีม่ ีสุขภาพดี • สำนึกในคณุ ค่า ศกั ยภาพและความเปน็ ตวั ของตัวเอง • ปฏิบัติตามกฎ กติกา หน้าที่ความรับผิดชอบ เคารพสิทธิของตนเองและผู้อื่น ให้ความร่วมมือใน การแข่งขันกฬี าและการทำงานเป็นทีมอย่างเป็นระบบ ด้วยความมุ่งมน่ั และมีน้ำใจนักกีฬา จนประสบความสำเร็จ ตามเปา้ หมายดว้ ยความชื่นชม และสนุกสนาน
จบชัน้ มัธยมศึกษาปีที่ 6 • สามารถดูแลสุขภาพ สร้างเสริมสุขภาพ ป้องกันโรค หลีกเลี่ยงปัจจยั เส่ียง และพฤติกรรมเส่ยี งต่อ สุขภาพ อบุ ตั ิเหตุ การใช้ยา สารเสพตดิ และความรุนแรงได้อยา่ งมีประสิทธภิ าพด้วยการวางแผนอยา่ งเปน็ ระบบ • แสดงออกถึงความรัก ความเอื้ออาทร ความเข้าใจในอิทธิพลของครอบครัว เพื่อน สังคม และ วัฒนธรรมที่มตี อ่ พฤติกรรมทางเพศ การดำเนินชีวติ และวิถชี ีวิตท่ีมสี ขุ ภาพดี • ออกกำลังกาย เล่นกีฬา เข้าร่วมกิจกรรมนันทนาการ กิจกรรมสร้างเสริมสมรรถภาพ เพื่อสุขภาพ โดยนำหลักการของทกั ษะกลไกมาใชไ้ ด้อยา่ งถูกตอ้ ง สม่ำเสมอด้วยความช่นื ชมและสนุกสนาน • แสดงความรับผิดชอบ ให้ความร่วมมือและปฏิบัติตามกฎ กติกา สิทธิ หลักความปลอดภัยในการ เข้าร่วมกิจกรรมทางกาย และเล่นกีฬาจนประสบความสำเรจ็ ตามเปา้ หมายของตนเองและทมี • แสดงออกถึงการมีมารยาทในการดู การเล่น และการแข่งขัน ด้วยความมีน้ำใจนักกีฬาและนำไป ปฏิบัติในทุกโอกาสจนเปน็ บุคลิกภาพทดี่ ี • วิเคราะห์และประเมินสุขภาพส่วนบุคคลเพื่อกำหนดกลวิธีลดความเสี่ยง สร้างเสริมสุขภาพ ดำรง สขุ ภาพ การปอ้ งกันโรค และการจดั การกบั อารมณแ์ ละความเครยี ดไดถ้ กู ตอ้ งและเหมาะสม • ใชก้ ระบวนการทางประชาสังคม สร้างเสรมิ ให้ชุมชนเขม้ แขง็ ปลอดภัย และมีวิถีชวี ติ ท่ดี ี
หลกั สูตรกลมุ่ สาระการเรยี นร้สู ขุ ศึกษาและพลศึกษา โรงเรียนวรี วฒั นโ์ ยธนิ วสิ ยั ทัศนโ์ รงเรยี นวีรวัฒน์โยธนิ คุณธรรม นำความรู้ วิสยั ทัศน์กล่มุ สาระการเรียนรสู้ ขุ ศกึ ษาและพลศกึ ษา กลมุ่ สาระการเรยี นร้สู ขุ ศกึ ษาและพลศึกษา มุง่ เนน้ ให้ผเู้ รียนพัฒนาในด้านสขุ ภาพ สมรรถภาพและ ศกั ยภาพดา้ นกีฬาไทย และกฬี าสากล รกั การออกกำลังกาย มเี จตคติท่ีดี ตามหลักปรัชญาของโรงเรยี น หลักปรัชญา ของเศรษฐกจิ พอเพยี ง และมที ักษะแหง่ ศตวรรษที่ 21 สมรรถนะสำคญั ของผเู้ รยี น หลักสูตรแกนกลางการศกึ ษาขัน้ พืน้ ฐาน มงุ่ ให้ผเู้ รยี นเกิดสมรรถนะสำคัญ 5 ประการ ดงั น้ี 1. ความสามารถในการสื่อสาร เป็นความสามารถในการรับและส่งสาร มีวัฒนธรรมในการใช้ภาษา ถ่ายทอดความคิด ความรู้ความเข้าใจ ความรู้สึก และทัศนะของตนเองเพื่อแลกเปลี่ยนข้อมูลข่าวสาร และ ประสบการณอ์ ันจะเป็นประโยชน์ต่อการพัฒนาตนเอง และสังคม รวมทั้งการเจรจาตอ่ รองเพื่อขจัดและลดปญั หา ความขัดแย้งต่าง ๆ การเลือกรับหรือไม่รับข้อมูลข่าวสารด้วยหลักเหตุผลและความถูกต้อง ตลอดจนการเลือกใช้ วิธกี ารสอ่ื สาร ทมี่ ปี ระสทิ ธิภาพ โดยคำนงึ ถงึ ผลกระทบท่ีมตี ่อตนเองและสังคม 2. ความสามารถในการคิด เป็นความสามารถในการคิดวิเคราะห์ การคิดสังเคราะห์ การคิด อย่าง สร้างสรรค์ การคิดอย่างมีวิจารณญาณ และการคิดเป็นระบบ เพื่อนำไปสูก่ ารสรา้ งองคค์ วามรูห้ รือสารสนเทศเพ่ือ การตัดสนิ ใจเกี่ยวกับตนเองและสังคมไดอ้ ย่างเหมาะสม 3. ความสามารถในการแกป้ ญั หา เปน็ ความสามารถในการแกป้ ญั หาและอุปสรรคต่าง ๆ ทเี่ ผชญิ ได้อย่าง ถูกต้องเหมาะสมบนพื้นฐานของหลักเหตุผล คุณธรรม และข้อมูลสารสนเทศ เข้าใจความสัมพันธ์ และการ เปลี่ยนแปลงของเหตกุ ารณ์ตา่ ง ๆ ในสังคม แสวงหาความรู้ ประยุกต์ความรู้มาใชใ้ นการป้องกัน และแก้ไขปัญหา และมกี ารตดั สนิ ใจท่มี ปี ระสิทธภิ าพโดยคำนงึ ถงึ ผลกระทบทเี่ กดิ ขนึ้ ต่อตนเอง สังคมและส่งิ แวดล้อม 4. ความสามารถในการใช้ทกั ษะชวี ิต เป็นความสามารถในการนำกระบวนการตา่ ง ๆ ไปใชใ้ นการดำเนิน ชวี ติ ประจำวนั การเรยี นรู้ดว้ ยตนเอง การเรยี นรู้อย่างตอ่ เนอื่ ง การทำงาน และการอยรู่ ว่ มกันในสังคมดว้ ยการสร้าง เสริมความสัมพนั ธ์อันดรี ะหว่างบุคคล การจัดการปัญหา และความขัดแย้งตา่ ง ๆ อย่างเหมาะสม การปรับตวั ให้ทัน กับการเปลี่ยนแปลงของสังคม และสภาพแวดล้อม และการรู้จกั หลีกเล่ียงพฤติกรรมไม่พึงประสงคท์ ีส่ ่งผลกระทบ ตอ่ ตนเอง และผู้อื่น
5. ความสามารถในการใชเ้ ทคโนโลยี เปน็ ความสามารถในการเลือก และใช้ เทคโนโลยีด้านตา่ ง ๆ และมี ทกั ษะกระบวนการทางเทคโนโลยี เพ่ือการพฒั นาตนเอง และสังคม ในดา้ นการเรยี นรู้ การสื่อสาร การทำงาน การ แก้ปญั หาอย่างสรา้ งสรรค์ ถกู ตอ้ ง เหมาะสม และมีคุณธรรม คุณลักษณะอนั พงึ ประสงค์ หลักสูตรสถานศึกษา มุ่งพัฒนาผู้เรียนให้มีคุณลักษณะอันพึงประสงค์ เพื่อให้สามารถอยู่ร่วมกับผู้อื่นใน สังคมไดอ้ ยา่ งมีความสุข ดงั น้ี 1. รกั ชาติ ศาสน์ กษตั รยิ ์ 2. ซ่อื สตั ยส์ จุ ริต 3. มวี ินยั 4. ใฝเ่ รียนรู้ 5. อยู่อย่างพอเพียง 6. มุ่งม่ันในการทำงาน 7. รักความเปน็ ไทย 8. มจี ิตสาธารณะ
หลกั สตู รกลมุ่ สาระการเรียนรสู้ ุขศกึ ษาและพลศกึ ษา โครงสรา้ งการจัดการเรียนรู้กลุม่ สาระการเรียนสขุ ศึกษาและพลศึกษา ระดบั การศกึ ษาภาคบังคับ ช้นั ประเภท ภาคเรยี น รหัสวชิ า ชอ่ื วชิ า นก. ชว่ั โมง/ วิชา สปั ดาห์ สขุ ศึกษา 1 มัธยม ึศกษา ีป ่ีท 3 ัมธยม ึศกษา ีป ่ีท 2 ัมธยม ึศกษา ีป ่ีท 1 พน้ื ฐาน 1 พ21101 พลศกึ ษา 1 0.5 1 พ21102 สขุ ศึกษา 2 พลศกึ ษา 2 0.5 1 สขุ ศึกษา 3 พนื้ ฐาน 2 พ21103 พลศึกษา 3 0.5 1 พ21104 สขุ ศึกษา 4 พลศกึ ษา 4 0.5 1 สขุ ศกึ ษา 5 พื้นฐาน 1 พ22101 พลศกึ ษา 5 0.5 1 พ22102 สุขศกึ ษา 6 พลศึกษา 6 0.5 1 พน้ื ฐาน 2 พ22103 0.5 1 พ22104 0.5 1 พ้ืนฐาน 1 พ23101 0.5 1 พ23102 0.5 1 พื้นฐาน 2 พ23103 0.5 1 พ23104 0.5 1
คำอธิบายรายวิชา ระดับการศกึ ษาภาคบงั คบั
คำอธบิ ายรายวชิ า รายวชิ าสุขศึกษา 1 รหัสวิชา พ21101 ประเภทวชิ าพ้นื ฐาน ชัน้ มัธยมศึกษาปที ี่ 1 ภาคเรียนท่ี 1 เวลาเรียน 20 ช่ัวโมง 0.5 หนว่ ยกิต ศกึ ษาและวเิ คราะหเ์ กย่ี วกับความสำคญั ของระบบประสาท และระบบตอ่ มไรท้ อ่ ที่มผี ลต่อสขุ ภาพ การ เจริญเตบิ โต และพฒั นาการของวัยรุ่น วธิ ีการดูแลระบบประสาท และระบบตอ่ มไร้ทอ่ ให้ทำงานตามปกติ ศึกษาและวเิ คราะหภ์ าวะการ เจรญิ เตบิ โตทางรา่ งกายของตนเองกับเกณฑม์ าตรฐาน และแสวงหาแนวทางในการพัฒนาตนเองใหเ้ จรญิ เติบโต สมวยั รูจ้ ักวธิ กี ารปรบั ตัวต่อการเปลีย่ นแปลงทางร่างกายจติ ใจ อารมณ์ และพฒั นาการทางเพศอย่างเหมาะสม มแี ละแสดงทักษะเพอื่ ปอ้ งกันการถูกลอ่ ลวงละเมิดทางเพศ ตวั ชวี้ ดั พ 1.1 ม.1/1, พ 1/1 ม.1/2 ,พ 1.1 ม.1/3,พ 1.1 ม.1/4,พ 2.1 ม.1/1 ,พ 2.1 ม.1/2 รวมทง้ั หมด 6 ตัวชีว้ ัด
โครงสร้างรายวิชา รายวิชาสุขศกึ ษา 1 รหัสวชิ า พ21101 ประเภทวิชาพืน้ ฐาน ชัน้ มัธยมศกึ ษาปที ี่ 1 ภาคเรียนท่ี 1 เวลาเรียน 20 ช่ัวโมง 0.5 หน่วยกติ หนว่ ยท่ี ชือ่ หน่วย มาตรฐาน/ สาระสำคัญ/ความคดิ รวบยอด เวลา คะแนน 1 ตวั ชีว้ ัด (ชม.) 40 ระบบ 2 อวยั วะของ พ 1.1 ม.1/1 ความสำคัญของระบบประสาทและ 6 20 3 ร่างกาย พ 1.1 ม.1/2 40 เกณฑ์ ระบบตอ่ มไรท้ ่อทีม่ ผี ลต่อสขุ ภาพ 100 มาตรฐาน พ 1.1 ม.1/3 กรเจริญเติบโตและพัฒนาการของ 4 เพศศึกษา พ 1.1 ม.1/4 วัยร่นุ 10 20 พ 2.1 ม.1/1 การเปลี่ยนแปลงทางร่างกาย จิตใจ พ 2.1 ม.1/2 อารมณ์และพฒั นาการทางเพศ รวมท้งั สิ้น
คำอธบิ ายรายวชิ า รายวิชาพลศกึ ษา 1 รหัสวิชา พ21102 ประเภทวิชาพื้นฐาน ชน้ั มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 1 ภาคเรียนท่ี 1 เวลาเรียน 20 ชัว่ โมง 0.5 หนว่ ยกติ มีความรแู้ ละทักษะในการเคล่อื นไหวในการออกกำลังกายและการเลน่ กีฬาตามหลักวิทยาศาสตร์การเลน่ กฬี า ร่วมกจิ กรรมกีฬาประเภทบุคคลและประเภททมี ท้งั กฬี าไทยและกีฬาสากล มีความรเู้ ก่ียวกับประวตั คิ วาม เปน็ มา มีความรู้และปฏิบัตติ ามกฎ กติกา มีทกั ษะพ้นื ฐานและพฒั นาหรือสร้างสรรคท์ ักษะในการเล่น มีความร้ใู นการวางแผนการรุกและรับอย่างมี ระบบและมีประสิทธภิ าพ มีความรูเ้ ก่ยี วกับประโยชนข์ องการออกกำลงั กายและการเล่นกีฬา มีทักษะ กระบวนการทำงานเปน็ ทีม การยอมรบั ฟังความคดิ เห็นของผอู้ ื่น มนี ำ้ ใจนักกีฬา การเสริมสร้างสมรรถภาพโดยการออกกำลังกาย การพักผ่อน และนันทนาการ การนำแนวคดิ และหลกั การทไี่ ด้จากการเลน่ กฬี าและการออกกำลงั กาย ไป ประยุกตใ์ ช้ในการดำเนินชวี ิตในสังคมและอยู่ร่วมกับผูอ้ ่ืนได้อยา่ งมีความสขุ ตวั ชี้วดั พ 3.1 ม.1/1, พ 3/1 ม.1/2 ,พ 3.1ม.1/3 รวมทง้ั หมด 3 ตวั ชี้วดั
โครงสร้างรายวชิ า รายวชิ าพลศกึ ษา 1 รหสั วชิ า พ21102 ประเภทวิชาพืน้ ฐาน ช้ันมธั ยมศึกษาปีท่ี 1 ภาคเรยี นท่ี 1 เวลาเรียน 20 ช่วั โมง 0.5 หน่วยกิต หน่วยที่ ชอื่ หนว่ ย มาตรฐาน/ สาระสำคญั /ความคดิ รวบยอด เวลา คะแนน 1 ตัวช้วี ัด (ชม.) 40 หลกั การ เคล่อื นไหว พ 3.1 ม.1/1 หลักการเคลื่อนไหวที่ใช้ทักษะกลไกและ 5 กีฬา.... ทักษะพ้ืนฐานที่นำไปสู่การพัฒนาทักษะการ เล่นกฬี า 2 ทกั ษะการ พ 3.1 ม.1/2 เล่นกีฬาไทยและกีฬาสากลประเภทบุคล 10 40 เลน่ กีฬา..... และทีมโดยใช้ทักษะพื้นฐานตามชนิดกีฬา อย่างละ 1 ชนิด 3 ใช้ความรู้ พ 3.1 ม.1/3 ร่วมกิจกรรมนันทนาการอย่างน้อย 1 5 20 พลศกึ ษา กิจกรรม และนำหลักความรู้ที่ได้ไป ช่วยนำพา เชื่อมโยงกับวิชาอื่น บรู ณาการ รวมทั้งสิ้น 20 100
คำอธบิ ายรายวชิ า รายวิชาสขุ ศกึ ษา 2 รหัสวิชา พ21103 ประเภทวชิ าพนื้ ฐาน ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 ภาคเรยี นที่ 2 เวลาเรยี น 20 ช่ัวโมง 0.5 หนว่ ยกิต ศกึ ษาและวเิ คราะห์เก่ียวกบั การเลอื กรบั ประทานอาหารท่เี หมาะสมกับวัย ปญั หาท่เี กดิ จากภาวะ โภชนาการทม่ี ผี ลต่อการสุขภาพ วธิ ีการสรา้ งและปรับปรุงสมรรถภาพทางกายของตนเองให้ได้ตามมาตรฐานของ การทดสอบสมรรถภาพ และวธิ ีการควบคมุ ของตนเองให้อยู่ในเกณฑ์มาตรฐาน ศึกษาวธิ ีการปฐมพยาบาลและเคล่ือนย้ายผู้ป่วยอยา่ งปลอดภัย ลกั ษณะอาการของผ้ตู ิดสารเสพตดิ การ ป้องกนั การติดสารเสพติด ความสมั พันธข์ องการเกดิ โรคและอุบตั เิ หตจุ ากการใช้สารเสพตดิ แสดงวธิ กี ารชักชวนให้ผอู้ ่ืนให้ลด ละ เลิก สารเสพตดิ โดยใช้ทักษะตา่ ง ๆ ตวั ช้ีวดั พ 4.1 ม.1/1, พ 4/1 ม.1/2 ,พ 4.1 ม.1/3,พ 5.1 ม.1/1,พ 5.1 ม.1/2 ,พ 5.1 ม.1/3,พ 5.1 ม.1/4 รวมท้งั หมด 7 ตวั ชว้ี ัด
โครงสรา้ งรายวิชา รายวิชาสุขศกึ ษา 1 รหสั วชิ า พ21103 ประเภทวชิ าพืน้ ฐาน ชน้ั มัธยมศึกษาปีที่ 1 ภาคเรียนท่ี 2 เวลาเรยี น 20 ชั่วโมง 0.5 หนว่ ยกิต หน่วยท่ี ชือ่ หน่วย มาตรฐาน/ สาระสำคญั /ความคดิ รวบยอด เวลา คะแนน 1 ตวั ชวี้ ัด (ชม.) 30 2 อาหาร พ 4.1 ม.1/1 อาหารที่เหมาะสมกับวัย ภาวะ 6 40 3 พ 4.1 ม.1/2 โภชนาการมีผลต่อสุขภาพ 30 100 พ 4.1 ม.1/3 สารเสพติด พ 5.1 ม.1/2 สารเสพติดกับการ เกิดโร ค และ 4 พ 5.1 ม.1/3 อบุ ตั ิเหตุ พ 5.1 ม.1/4 ปฐม พ 5.1 ม.1/1 ปฐมพยาบาลและการเคลื่อนย้าย 10 พยาบาล ผู้ป่วยอยา่ งปลอดภัย รวมท้งั สน้ิ 20
คำอธบิ ายรายวชิ า รายวชิ าพลศึกษา 2 รหัสวิชา พ21104 ประเภทวิชาพน้ื ฐาน ช้นั มธั ยมศึกษาปีท่ี 1 ภาคเรยี นท่ี 2 เวลาเรยี น 20 ช่ัวโมง 0.5 หนว่ ยกิต อธบิ ายความสำคญั ของการออกกำลังกายและเลน่ กฬี าจนเปน็ วิถีชวี ติ ท่ีมีสุขภาพดี วเิ คราะหเ์ ปรยี บเทยี บ และยอมรบั ความแตกต่างระหว่างวธิ กี ารเลน่ กีฬาของตนเองกับผู้อน่ื ออกกำลังกายและเลอื กเข้าร่วมเล่นกีฬาตามความถนัด ความสนใจอย่างเต็มความสามารถ พร้อมท้งั มี การประเมนิ การเล่นของตนและผู้อ่นื ปฏบิ ัตติ ามกฎ กติกา และขอ้ ตกลงตามชนดิ กฬี าที่เลือกเลน่ วางแผนการรุกและการป้องกนั ในการเลน่ กีฬาท่เี ลือกและนำไปใชใ้ นการเล่นอย่างเปน็ ระบบ ร่วมมือใน การเลน่ กฬี า และการทำงานเป็นทีมอย่างสนุกสนาน ตวั ชว้ี ัด พ 3.2 ม.1/1, พ 3.2 ม.1/2 ,พ 3.2 ม.1/3 , พ 3.2 ม.1/4 พ 3.2 ม.1/5 รวมท้ังหมด 5 ตวั ช้ีวัด
โครงสรา้ งรายวิชา รายวิชาพลศกึ ษา 2 รหสั วิชา พ21104 ประเภทวชิ าพน้ื ฐาน ชั้นมัธยมศกึ ษาปที ่ี 1 ภาคเรียนที่ 2 เวลาเรยี น 20 ชวั่ โมง 0.5 หนว่ ยกติ หนว่ ยที่ ชอื่ หน่วย มาตรฐาน/ สาระสำคญั /ความคดิ รวบยอด เวลา คะแนน 1 ตัวชวี้ ัด (ชม.) ประวตั ิและ ความเป็นมา พ 3.2 ม.1/1 การออกกำลังกายและเล่นกีฬาจนเป็นวิถี 3 20 ของกฬี า.. ชีวติ ทีม่ สี ุขภาพดี 2 ทักษะ พ 3.2 ม.1/2 ออกกำลงั กายและเลอื กเข้าร่วมเล่นกฬี าตาม 12 40 ถนัด ความสนใจอย่างเต็มความสามารถ 5 40 พ้ืนฐานของ พ 3.2 ม.1/3 พร้อมทั้งมีการประเมินการเล่นของตนและ กีฬา... พ 3.2 ม.1/4 ผู้อน่ื 3 การเล่นทีม พ 3.2 ม.1/5 การเล่นกีฬาและการทำงานเปน็ ทีมอย่าง สนกุ สนาน รวมท้ังสิน้ 20 100
คำอธิบายรายวชิ า รายวิชาสุขศกึ ษา 3 รหัสวิชา พ22101 ประเภทวิชาพ้นื ฐาน ชั้นมัธยมศกึ ษาปีท่ี 2 ภาคเรียนที่ 1 เวลาเรยี น 20 ชั่วโมง 0.5 หน่วยกติ ศกึ ษาและวเิ คราะหเ์ กย่ี วกับการเปล่ยี นแปลงทางด้านรา่ งกาย จติ ใจ อารมณ์ สังคมและสติปญั ญาของ วยั รุ่น ระบุปจั จยั ที่มผี ลกระทบตอ่ การเจริญเตบิ โตและพฒั นาการทางดา้ นรา่ งกาย จติ ใจ อารมณ์ สังคมและ สตปิ ัญญาของวยั รนุ่ วเิ คราะหป์ จั จยั ทม่ี อี ทิ ธพิ ลต่อเจตคติในเรอื่ งเพศ วเิ คราะหป์ ญั หาและผลกระทบทเี่ กดิ จากการมี เพศสัมพนั ธ์ในวยั เรยี น ศกึ ษาวิธีปอ้ งกันตนเองและหลกี เลีย่ งจากโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ โรคเอดส์ และการ ตัง้ ครรภ์อนั ไมพ่ งึ ประสงค์ ความสำคัญของความเสมอภาคทางเพศ และการวางตวั ท่ีเหมาะสม ตัวช้ีวดั พ 1.1 ม.2/1 , พ 1/1 ม.2/2 , พ 2.1 ม.2/1 ,พ 2.1 ม.2/2 ,พ 2.1 ม.2/3 ,พ 2.1 ม.2/4 รวมทง้ั หมด 6 ตัวช้วี ัด
โครงสรา้ งรายวิชา รายวชิ าสุขศกึ ษา 3 รหสั วชิ า พ22101 ประเภทวิชาพน้ื ฐาน ชน้ั มัธยมศกึ ษาปีที่ 2 ภาคเรยี นท่ี 1 เวลาเรยี น 20 ชว่ั โมง 0.5 หน่วยกติ หนว่ ยที่ ช่อื หน่วย มาตรฐาน/ สาระสำคญั /ความคดิ รวบยอด เวลา คะแนน ตวั ชว้ี ัด (ชม.) 1 วยั รนุ่ พ 1.1 ม.2/1 การเปลี่ยนแปลงด้านร่างกาย จิตใจ 6 30 พ 1.1 ม.2/2 อารมณ์ สงั คม และสติปญั ญาในวัยร่นุ 2 เพศศกึ ษา พ 2.1 ม.2/1 วเิ คราะหป์ จั จยั ที่มอี ทิ ธิพลตอ่ เจตคติในเร่อื ง 8 40 พ 2.1 ม.2/2 เพศ 3 โรคติดตอ่ พ 2.1 ม.2/3 วธิ ีปอ้ งกันตนเองและหลกี เล่ยี งจาก 6 30 ทาง พ 2.1 ม.2/4 โรคติดต่อทางเพศสมั พันธ์ เอดส์ และการ เพศสัมพันธ์ ตัง้ ครรภโ์ ดยไม่พึงประสงค์ รวมทั้งสน้ิ 20 100
คำอธิบายรายวิชา รายวชิ าพลศกึ ษา 3 รหสั วิชา พ22102 ประเภทวิชาพ้นื ฐาน ช้นั มธั ยมศึกษาปที ี่ 2 ภาคเรียนท่ี 1 เวลาเรยี น 20 ชัว่ โมง 0.5 หนว่ ยกิต นำผลการปฏิบัติตนเก่ียวกบั ทักษะกลไกและทักษะการเคลื่อนไหว ในการเลน่ กฬี าจากแหล่งขอ้ มูล ที่ หลากหลายมาสรุปเปน็ วธิ ีทเี่ หมาะสมในบรบิ ทของตนเองเลน่ กีฬาไทยและกฬี าสากล ทงั้ ประเภทบุคคลและทีมได้ อย่างละ 1 ชนดิ เปรยี บเทียบประสทิ ธิภาพของรปู แบบการเคลื่อนไหวท่สี ง่ ผลตอ่ การเล่นกีฬาและกจิ กรรมในชีวติ ประจำวนั ร่วมกิจกรรมนนั ทนาการอย่างนอ้ ย 1 กจิ กรรม และนำความรู้และหลกั การทีไ่ ด้ ไปปรับใช้ในชวี ติ ประจำวันอย่างเป็นระบบ ตัวชวี้ ัด พ 3.1 ม.2/1 , พ 3/1 ม.2/2 ,พ 3.1 ม.2/3 , พ 3.1 ม.2/4 รวมทัง้ หมด 4 ตวั ชว้ี ัด
โครงสรา้ งรายวชิ า รายวิชาพลศกึ ษา 3 รหสั วิชา พ22102 ประเภทวชิ าพน้ื ฐาน ชั้นมัธยมศกึ ษาปีท่ี 2 ภาคเรียนที่ 1 เวลาเรียน 20 ชวั่ โมง 0.5 หน่วยกติ หน่วยท่ี ช่ือหน่วย มาตรฐาน/ สาระสำคัญ/ความคิดรวบยอด เวลา คะแนน 1 ตัวชว้ี ัด (ชม.) 40 หลกั การ 2 เคลือ่ นไหว พ 3.1 ม.2/1 นำผลการปฏิบัติตนเกี่ยวกับทักษะการ 5 40 3 กีฬา.... 20 พ 3.1 ม.2/2 เคลื่อนไหวในการเล่นกีฬาจากแหล่งข้อมูลท่ี ทักษะการ 100 เล่นกีฬา..... พ 3.1 ม.2/3 หลากหลายมาสรุปเป็นวิธีที่เหมาะสมใน ใช้ความรู้ พ 3.1 ม.2/4 พลศึกษา บริบทของตนเอง ชว่ ยนำพา บรู ณาการ เล่นกีฬาไทย กีฬาสากล ประเภทบุคคล 10 และทีมอย่างนอ้ ย 1 ชนดิ เปรยี บเทียบประสทิ ธิภาพของรปู แบบการ 5 เคลื่อนไหวท่ีสง่ ผลต่อการเลน่ กฬี าและ กจิ กรรมในชีวติ วัน รวมทง้ั ส้ิน 20
คำอธิบายรายวชิ า รายวชิ าสุขศกึ ษา 4 รหสั วิชา พ22103 ประเภทวชิ าพื้นฐาน ชั้นมธั ยมศึกษาปีท่ี 2 ภาคเรยี นที่ 2 เวลาเรยี น 20 ช่วั โมง 0.5 หนว่ ยกติ ศึกษาและวิเคราะหเ์ กยี่ วกบั การเลอื กใช้บริการทางสุขภาพ ความเจรญิ กา้ วหน้าทางการแพทยแ์ ละการใช้ เทคโนโลยที มี่ ีผลต่อสขุ ภาพ ศึกษาและวิเคราะห์ความสมั พนั ธ์ระหว่างสุขภาพกายและสุขภาพจิต ลกั ษณะอาการ เบ้อื งตน้ ของผู้มีปัญหาสุขภาพจิต วธิ ปี ฏิบตั ิตนเพ่ือจดั การกับอารมณแ์ ละความเครียด การพฒั นาสมรรถภาพทางกายของตนเองให้เป็นไป ตามเกณฑ์มาตรฐาน ศกึ ษาวธิ ีการ ปัจจัยและแหลง่ ที่ชว่ ยเหลือฟื้นฟูผู้ติดสารเสพติด วิธีการหลีกเลี่ยงพฤตกิ รรม และสถานการณเ์ สย่ี ง ทักษะชีวติ ในการป้องกันตนเองและการหลีกเลย่ี งสถานการณค์ ับขันท่ีอาจนำไปสู่อันตราย ตัวชี้วัด พ 4.1ม.2/1,พ 4.1 ม.2/2,พ 4.1 ม.2/3,พ 4.1 ม.2/4,พ 4.1 ม.2/5,พ 4.1 ม.2/6,พ 4.1 ม.2/7, พ 5.1 ม.2/1, พ 5.1 ม.2/2,พ 5.1 ม.2/3 รวมทง้ั หมด 10 ตวั ชว้ี ัด
โครงสรา้ งรายวิชา รายวิชาสขุ ศึกษา 4 รหสั วิชา พ22103 ประเภทวชิ าพ้นื ฐาน ช้นั มัธยมศึกษาปที ี่ 2 ภาคเรียนท่ี 2 เวลาเรยี น 20 ชวั่ โมง 0.5 หนว่ ยกติ หนว่ ยท่ี ช่อื หนว่ ย มาตรฐาน/ สาระสำคัญ/ความคดิ รวบยอด เวลา คะแนน ตวั ช้ีวัด (ชม.) 1 สขุ ภาพจิต พ 4.1 ม.2/1 เลือกใชบ้ ริการทางสุขภาพอยา่ งมีเหตุผล 10 30 พ 4.1 ม.2/2 วิเคราะห์ผลของการใชเ้ ทคโนโลยี พ 4.1 ม.2/3 วเิ คราะห์ความเจริญก้าวหน้าทางการแพทย์ พ 4.1 ม.2/4 ทีม่ ีผลต่อสขุ ภาพ พ 4.1 ม.2/5 วิเคราะห์ความสัมพันธ์ของภาวะสมดุล พ 4.1 ม.2/6 ระหว่างสขุ ภาพกายและสขุ ภาพจติ อธบิ ายลกั ษณะอาการเบอ้ื งตน้ ของผ้มู ีปัญหา สขุ ภาพ เสนอแนะวิธปี ฏิบตั ิตนเพ่อื จดั การกับอารมณ์ และความเครยี ด 2 สมรรถภาพ พ 4.1 ม.2/7 พัฒนาสมรรถภาพทางกายตนเองให้เป็นไป 4 40 ทางกาย ตามเกณฑ์ที่กำหนด 3 สารเสพติด พ 5.1 ม.2/1 ระบุวิธกี ารปัจจัย และแหล่งท่ีชว่ ยเหลือ 6 30 พ 5.1 ม.2/2 ฟน้ื ฟูผ้ตู ดิ สารเสพติด พ 5.1 ม.2/3 อธบิ ายวิธกี ารหลกี เล่ยี งพฤติกรรมเส่ียงและ สถานการณเ์ ส่ียง ใชท้ ักษะชีวติ ในการปอ้ งกนั ตนเองและ หลีกเลี่ยงสถานการณ์คบั ขนั ทีอ่ าจนำไปสู่ อันตราย รวมท้งั ส้ิน 20 100
คำอธบิ ายรายวิชา รายวชิ าพลศึกษา 4 รหัสวิชา พ22104 ประเภทวชิ าพื้นฐาน ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 ภาคเรียนท่ี 2 เวลาเรียน 20 ช่ัวโมง 0.5 หนว่ ยกิต อธิบายสาเหตุการเปลี่ยนแปลงทางกาย จติ ใจ อารมณ์ สงั คม และสติปัญญา ท่ีเกิดจากการออกกำลัง กาย และเลน่ กฬี าเป็นประจำจนเปน็ วถิ ีชวี ติ เลือกเข้าร่วมออกกำลังกายเลน่ กฬี าตามความถนัด ความสนใจพร้อมท้งั วิเคราะหค์ วามแตกตา่ งระหวา่ ง บุคคลเพือ่ เปน็ แนวทางในการพัฒนาตนเอง มีวินยั ปฏบิ ตั ิตามกฎ กตกิ า และข้อตกลงในการเล่นกฬี าท่ีเลือก วางแผนการรกุ และการปอ้ งกันในการเล่นกีฬาทเี่ ลอื กและนำไปใช้ ในการเลน่ อย่างเหมาะสมกบั ทมี นำ ผลการปฏิบัติในการเล่นกีฬามาสรุปเป็นวธิ ีทเี่ หมาะสมกบั ตนเองดว้ ยความมุ่งมั่น ตวั ชีว้ ดั พ 3.2 ม.2/1, พ 3.2 ม.2/2 ,พ 3.2 ม.2/3 , พ 3.2 ม.2/4, พ 3.2 ม.2/5 รวมทั้งหมด 5 ตวั ช้ีวัด
โครงสรา้ งรายวชิ า รายวิชาพลศึกษา 4 รหสั วชิ า พ22104 ประเภทวชิ าพ้ืนฐาน ชั้นมธั ยมศกึ ษาปีท่ี 2 ภาคเรียนที่ 2 เวลาเรียน 20 ชัว่ โมง 0.5 หนว่ ยกิต หน่วยที่ ช่ือหน่วย มาตรฐาน/ สาระสำคัญ/ความคิดรวบยอด เวลา คะแนน 1 ตวั ชวี้ ัด (ชม.) 20 40 2 ประวตั แิ ละ พ 3.2 ม.2/1 อธิบายการเปลี่ยนแปลงทางกาย จิตใจ 3 40 ความเป็นมา 3 อารมณ์ สังคม และสติปัญญาที่เกิดจาก 100 ของกีฬา.. การออกกำลังกายและเล่นกีฬาเป็นประจำ จนเปน็ วถิ ชี ีวติ ทกั ษะ พ 3.2 ม.2/2 เลอื กเขา้ รว่ มกจิ กรรมการออกกำลงั กายเล่น 12 พื้นฐานของ กีฬาตามความถนัดและความสนใจ พร้อม กีฬา... ทั้งวิเคราะห์ความแตกต่างระหว่างบุคคล เพอื่ เป็นแนวทางในการพัฒนาตนเอง การเลน่ ทมี พ 3.2 ม.2/3 มวี ินัย ปฏบิ ัติตามกฎ กตกิ า และขอ้ ตกลง 5 พ 3.2 ม.2/4 ในการเล่นกีฬาที่เลอื ก พ 3.2 ม.2/5 วางแผนการรกุ และการปอ้ งกนั ในการเลน่ กีฬาท่เี ลอื กและนำไปใชใ้ นการเลน่ อยา่ ง เหมาะสมกบั ทีม นำผลการปฏิบัติในการเล่นกฬี ามาสรุปเป็น วิธที ่เี หมาะสมกบั ตนเองด้วยความมุ่งม่นั รวมท้ังสน้ิ 20
คำอธิบายรายวิชา รายวิชาสขุ ศึกษา 5 รหัสวิชา พ23101 ประเภทวชิ าพื้นฐาน ชนั้ มธั ยมศึกษาปที ี่ 3 ภาคเรยี นท่ี 1 เวลาเรียน 20 ช่วั โมง 0.5 หนว่ ยกติ ศึกษาและวเิ คราะหเ์ กี่ยวกับการเปลย่ี นแปลงทางดา้ นร่างกาย จิตใจ อารมณ์ สังคมและสตปิ ัญญาในแต่ ละช่วงของชีวิต วิเคราะห์อทิ ธพิ ลและความคาดหวงั ของสงั คมตอ่ การเปลี่ยนแปลงของวยั รนุ่ วเิ คราะห์ส่ือ โฆษณา ทม่ี ีอิทธิพลตอ่ การเจริญเติบโตและพัฒนาการของวัยร่นุ ศกึ ษาเก่ยี วกบั อนามยั แมแ่ ละเด็ก การวางแผนครอบครวั และวธิ กี ารปฏบิ ัตติ นทเ่ี หมาะสม วเิ คราะหป์ จั จยั ท่มี ีผลกระทบตอ่ การต้ังครรภ์ สาเหตุและแนวทางในการป้องกันแกไ้ ขความขดั แย้งในครอบครวั ตวั ชี้วัด พ 1.1 ม.3/1 , พ 1/1 ม.3/2 , พ 1.1 ม.3/3 , พ 2.1 ม.3/1 ,พ 2.1 ม.3/2 , พ 2.1 ม.3/3 รวมทั้งหมด 6 ตวั ชีว้ ัด
โครงสรา้ งรายวิชา รายวชิ าสขุ ศกึ ษา 5 รหัสวิชา พ23101 ประเภทวชิ าพ้ืนฐาน ช้นั มัธยมศกึ ษาปีท่ี 3 ภาคเรียนที่ 1 เวลาเรยี น 20 ชัว่ โมง 0.5 หน่วยกิต หนว่ ยท่ี ชอ่ื หน่วย มาตรฐาน/ สาระสำคญั /ความคิดรวบยอด เวลา คะแนน 1 ช่วงของ ตัวชี้วัด (ชม.) 30 2 ชวี ติ 40 วยั รนุ่ พ 1.1 ม.3/1 เปรียบเทียบการเปลีย่ นแปลงทางดา้ น 6 30 3 อนามัยแม่ ร่างกาย จิตใจ อารมณ์ สังคม และ 100 และเด็ก สตปิ ญั ญาแตล่ ะชว่ งของชีวติ พ 1.1 ม.3/2 วิเคราะหอ์ ทิ ธพิ ลและความคาดหวัง 8 พ 1.1 ม.3/3 ของสังคมต่อการเปลีย่ นแปลงของ วยั รุ่น วิเคราะหส์ ่อื โฆษณา ท่มี ีอทิ ธิพลตอ่ การ เจรญิ เตบิ โตและพฒั นาการของวัยรนุ่ พ 2.1 ม.3/1 อนามยั แมแ่ ละเด็ก การวางแผน 6 พ 2.1 ม.3/2 ครอบครัวและวิธกี ารปฏิบัติตนท่ี พ 2.1 ม.3/3 เหมาะสม วิเคราะห์ปัจจัยท่มี ีผลกระทบตอ่ การ ต้งั ครรภ์ วิเคราะหส์ าเหตุและเสนอแนวทาง ปอ้ งกัน แกไ้ ขความขัดแย้งใน ครอบครวั รวมทง้ั สิน้ 20
คำอธิบายรายวิชา รายวชิ าพลศกึ ษา 5 รหัสวิชา พ23102 ประเภทวิชาพน้ื ฐาน ช้ันมัธยมศึกษาปที ่ี 3 ภาคเรยี นท่ี 1 เวลาเรียน 20 ช่ัวโมง 0.5 หนว่ ยกติ เลน่ กฬี าไทยและกีฬาสากล ไดอ้ ยา่ งละ 1 ชนิดโดยใชเ้ ทคนคิ ทเ่ี หมาะสมกบั ตนเองและทีม นำหลกั การ ความรู้และทกั ษะในการเคลอื่ นไหว กจิ กรรมทางกาย การเล่นเกม และการเล่นกฬี าไปใช้ สรา้ งเสรมิ สขุ ภาพอยา่ งตอ่ เนอื่ ง เปน็ ระบบ ร่วมกจิ กรรมนนั ทนาการอย่างน้อย 1 กิจกรรม และนำหลักความรวู้ ิธกี ารไปขยายผลการเรียนรใู้ หก้ ับผ้อู ื่น ตัวช้วี ัด พ 3.1 ม.2/1 , พ 3/1 ม.2/2 ,พ 3.1 ม.2/3 รวมทัง้ หมด 3 ตวั ชวี้ ดั
โครงสร้างรายวชิ า รายวชิ าพลศึกษา 5 รหสั วิชา พ23102 ประเภทวชิ าพืน้ ฐาน ช้นั มธั ยมศกึ ษาปีที่ 3 ภาคเรยี นท่ี 1 เวลาเรยี น 20 ชว่ั โมง 0.5 หนว่ ยกติ หน่วยที่ ช่อื หน่วย มาตรฐาน/ สาระสำคัญ/ความคดิ รวบยอด เวลา คะแนน 1 ตัวชว้ี ัด (ชม.) 40 หลักการ พ 3.1 ม.3/1 เคลื่อนไหว เลน่ กีฬาไทยและกฬี าสากลอย่างละ 1 5 กฬี า.... ชนิด โดยใช้เทคนิคที่เหมาะสมกับ ตนเองและทีม 2 ทกั ษะการ พ 3.1 ม.3/2 นำหลักการ ความรู้ และทักษะใน 10 40 เลน่ กฬี า การเคลื่อนไหว กิจกรรมทางกายการ ..... เล่นเกม และการเล่นกีฬาไปใช้สร้าง เสรมิ สุขภาพอยา่ งตอ่ เน่อื งเป็นระบบ 3 ใช้ความรู้ พ 3.1 ม.3/3 ร่วมกิจกรรมนันทนาการอย่างนอ้ ย 1 5 20 พลศกึ ษา กิจกรรม และนำหลักการความรู้ ชว่ ยนำพา วธิ กี ารไปขยายผลการเรยี นรใู้ ห้กับผ้อู ่ืน บูรณาการ รวมทง้ั ส้นิ 20 100
คำอธบิ ายรายวิชา รายวชิ าสุขศกึ ษา 6 รหัสวิชา พ23103 ประเภทวิชาพื้นฐาน ช้นั มัธยมศึกษาปีที่ 3 ภาคเรยี นที่ 2 เวลาเรียน 20 ชวั่ โมง 0.5 หน่วยกิต ศึกษาและวิเคราะห์เกี่ยวกับรายการอาหารทเี่ หมาะสมกับวัยต่าง ๆ โดยคำนงึ ถึงความประหยดั และคุณค่า ทางโภชนาการ แนวทางการปอ้ งกนั โรคทีเ่ ปน็ สาเหตุสำคัญในการเจ็บปว่ ยและการตายของคนไทย แนวทางการ แก้ไขปญั หาสขุ ภาพในชมุ ชน ศกึ ษาเกย่ี วกับปัจจัยและพฤติกรรมเส่ยี งทม่ี ผี ลตอ่ สุขภาพและแนวทางปอ้ งกนั การหลกี เลย่ี งการใช้ความรนุ แรงในการแกป้ ัญหา อิทธิพลของส่อื ท่ีมีผลตอ่ พฤติกรรมสขุ ภาพและความ รุนแรง ปัญหาสขุ ภาพและการเกดิ อุบตั ิเหตุท่ีมีผลมาจากการดืม่ เคร่อื งดืม่ ที่มีแอลกอฮอล์ การวางแผนการออก กำลังกาย การพักผอ่ นและการสร้างเสรมิ สมรรถภาพทางกาย การทดสอบสมรรถภาพทางกาย วิธกี ารช่วยฟนื้ คืนชพี อยา่ งถูกวธิ ี ตวั ช้ีวัด พ 4.1 ม.3/1, พ 4.1 ม.3/2, พ 4.1 ม.3/3, พ 4.1 ม.3/4, พ 4.1 ม.3/5 พ 5.1 ม.3/1, พ 5.1 ม.3/2, พ 5.1 ม.3/3, พ 5.1 ม.3/4 , พ 5.1 ม.3/5 รวมท้ังหมด 10 ตัวช้วี ัด
โครงสร้างรายวิชา รายวิชาสขุ ศกึ ษา 6 รหัสวชิ า พ23103 ประเภทวชิ าพ้นื ฐาน ชั้นมธั ยมศกึ ษาปที ี่ 3 ภาคเรียนท่ี 2 เวลาเรยี น 20 ชวั่ โมง 0.5 หนว่ ยกิต หนว่ ยท่ี ชื่อหน่วย มาตรฐาน/ สาระสำคญั /ความคิดรวบยอด เวลา คะแนน 1 ตัวช้วี ัด (ชม.) 20 2 โภชนาการ 20 3 พ 4.1 ม.3/1 กำหนดรายการอาหารที่เหมาะสมกบั วัย 3 10 โรคติดต่อ/ 4 ไม่ตดิ ตอ่ พ 4.1 ม.3/2 ต่าง ๆ โดยคำนึงถึงความประหยัดและ 20 พ 4.1 ม.3/3 5 สมรรถภาพ คณุ คา่ ทางโภชนาการ 20 6 ทางกาย พ 4.1 ม.3/4 10 พ 4.1 ม.3/5 เสนอแนวทางปอ้ งกนั โรคทีเ่ ปน็ สาเหตุสำคัญ 3 100 สื่อ/ความ รุนแรง พ 5.1 ม.3/1 ของการเจ็บป่วยและการตายของคนไทย พ 5.1 ม.3/2 สารเสพติด/ พ 5.1 ม.3/3 รวบรวมข้อมูลและเสนอแนวทางแก้ปัญหา อบุ ัตเิ หตุ การชว่ ยฟืน้ (พ 5.1) ม.3/4 สขุ ภาพในชุมชน คนื ชพี (พ 5.1) ม.3/5 วางแผนและจัดเวลาในการออกกำลังกาย 6 การพักผ่อน และการสรา้ งเสริมสมรรถภาพ ทางกาย ทดสอบสมรรถภาพทางกายและพฒั นาได้ ตามความแตกต่างระหวา่ งบุคคล วเิ คราะห์ปัจจยั เสยี่ งและพฤติกรรมเสี่ยงที่มี 4 ผลต่อสุขภาพและแนวทางปอ้ งกนั หลกี เลี่ยงการใชค้ วามรุ่นแรงและชกั ชวน เพอื่ ให้หลกี เลยี่ งการใชค้ วามรุนแรงในการ แก้ปญั หา วเิ คราะห์อทิ ธิพลของสอ่ื ตอ่ พฤติกรรม สุขภาพและความรุนแรง วิเคราะห์ความสมั พนั ธ์ของการดมื่ เครอ่ื งด่ืม 2 ทมี่ ีแอลกอฮอลต์ อ่ สขุ ภาพและการเกดิ อบุ ตั เิ หตุ แสดงวิธีการชว่ ยฟื้นคนื ชพี อย่างถกู วิธี 2 รวมทัง้ สนิ้ 20
คำอธิบายรายวิชา รายวชิ าพลศกึ ษา 6 รหสั วิชา พ23104 ประเภทวชิ าพ้นื ฐาน ชน้ั มธั ยมศึกษาปีท่ี 3 ภาคเรยี นท่ี 2 เวลาเรยี น 20 ชัว่ โมง 0.5 หน่วยกิต มมี ารยาทในการเลน่ และดกู ีฬาด้วยความมีน้ำใจนักกีฬา ออกกำลงั กายและเลน่ กฬี าอย่างสม่ำเสมอและ นำแนวคดิ หลักการจากการเล่นไปพัฒนาคณุ ภาพชวี ติ ของตนดว้ ยความภาคภมู ิใจ ปฏบิ ตั ติ นตามกฎ กตกิ า และขอ้ ตกลง ในการเล่นตามชนดิ กีฬาท่ีเลอื กและนำแนวคิด ท่ไี ดไ้ ปพฒั นา คุณภาพชีวิต ของตนในสงั คม จำแนกกลวิธีการรกุ การป้องกนั และใช้ในการเล่นกฬี าทเ่ี ลือกและตดั สินใจเลือก วิธที เี่ หมาะสมกบั ทีมไปใช้ไดต้ ามสถานการณ์ ของการเลน่ เสนอผลการพัฒนาสุขภาพของตนเองที่เกิดจากการออกกำลังกาย และการเลน่ กีฬาเป็นประจำ ตวั ช้ีวดั พ 3.2 ม.3/1, พ 3.2 ม.3/2 ,พ 3.2 ม.3/3 , พ 3.2 ม.3/4 พ 3.2 ม.3/5 รวมทัง้ หมด 5 ตวั ช้วี ดั
โครงสร้างรายวิชา รายวิชาพลศกึ ษา 6 รหัสวิชา พ23104 ประเภทวชิ าพน้ื ฐาน ช้นั มัธยมศกึ ษาปีที่ 3 ภาคเรยี นท่ี 2 เวลาเรยี น 20 ชั่วโมง 0.5 หน่วยกิต หน่วยที่ ชื่อหน่วย มาตรฐาน/ สาระสำคัญ/ความคดิ รวบยอด เวลา คะแนน 1 ตวั ช้วี ัด (ชม.) 20 ประวตั ิ พ 3.2 ม.3/1 มีมารยาทในการเล่นและดูกีฬาด้วย 3 และความ ความมีน้ำใจนกั กฬี า เปน็ มาของ กฬี า.. 2 ทกั ษะ พ 3.2 ม.3/2 ออกกำลังกายและเล่นกีฬาอย่าง 12 40 พื้นฐาน สม่ำเสมอและนำแนวคิดหลักการจาก ของกีฬา... การเล่นไปพัฒนาคุณภาพชีวิตของตน ด้วยความภาคภูมใิ จ 3 การเลน่ ทีม พ 3.2 ม.3/3 ปฏิบตั ิตามกฎ กติกา และข้อตกลงใน 5 40 พ 3.2 ม.3/4 การเล่นตามชนิดกีฬาที่เลือก และนำ พ 3.2 ม.3/5 แนวคิดที่ได้ไปพัฒนาคุณภาพชีวิตของ ตนในสงั คม จำแนกกลวิธีการรุก การป้องกันและ ใช้ในการเล่นกีฬาที่เลือกและตัดสินใจ เลือกวิธีที่เหมาะสมกับทีมไปใช้ตาม สถานการณข์ องการเล่น เสนอผลงานการพัฒนาสขุ ภาพของ รวมท้งั สน้ิ 20 100
อภธิ านศพั ท์ กลไกของรา่ งกายทีใ่ ช้ในการเคล่อื นไหว (Body Mechanism) กระบวนการตามธรรมชาตใิ นการเคล่อื นไหวสว่ นต่าง ๆ ของรา่ งกายตามลกั ษณะโครงสร้าง หนา้ ท่ี และ การทำงานร่วมกันของข้อต่อ กล้ามเนื้อ กระดูกและระบบประสาทที่เกี่ยวข้องภายใต้ขอบข่าย เงื่อนไข หลักการ และปัจจัยด้านชีวกลศาสตร์ที่มีผลต่อการเคลื่อนไหว เช่น ความมั่นคง (Stability) ระบบคาน (Leverage) การเคลือ่ น (Motion) และแรง (Force) การเคลอื่ นไหวเฉพาะอยา่ ง (Specialized Movement) การผสมผสานกันระหว่างทักษะยอ่ ยของทักษะการเคล่ือนไหวพ้ืนฐานต่าง ๆ การออกกำลังกาย การเล่นเกม และการเล่นกีฬาต่าง ๆ ซึ่งมีความจำเปน็ สำหรับกิจกรรมทางกาย เช่น การขว้างลกู ซอฟทบ์ อล ตอ้ งอาศัยการ ผสมผสานของทักษะการสไลด์ (การเคล่ือนไหวแบบเคล่ือนท่ี) การขว้าง (การเคล่ือนไหวแบบประกอบอุปกรณ์) การบดิ ตัว (การเคลอ่ื นไหวแบบไม่เคล่ือนท่ี) ทักษะทที่ ำบางอยา่ งย่งิ มีความซับซอ้ นและตอ้ งใช้การผสมผสานของ ทกั ษะการเคล่ือนไหวพ้นื ฐานหลาย ๆ ทักษะรวมกัน การเคลอ่ื นไหวในชวี ิตประจำวัน (Daily Movement) รูปแบบหรือทักษะการเคล่ือนไหวรา่ งกายในอิรยิ าบถตา่ ง ๆ ทบี่ ุคคลทวั่ ไปใช้ในการ ดำเนินชวี ิต ไมว่ ่า เพือ่ การประกอบกิจวัตรประจำวนั การทำงาน การเดินทางหรือกจิ กรรมอ่ืน ๆ เช่น การยนื ก้ม น่งั เดิน ว่งิ โหนรถเมล์ ยกของหนัก ปีนป่าย กระโดดลงจากทสี่ ูง ฯลฯ การเคล่ือนไหวพ้ืนฐาน (Fundamental Movements) ทักษะการเคลอื่ นไหวร่างกายท่จี ำเปน็ สำหรบั ชีวิตและการดำเนนิ ชีวติ ของมนุษย์ ในการปฏบิ ตั กิ ิจกรรมต่าง ๆ ได้อย่างมีประสิทธิภาพ เป็นทักษะที่มีการพัฒนาในช่วงวัยเด็ก และจะเป็นพื้นฐานสำหรับการประกอบ กิจกรรมตา่ ง ๆ เมื่อเจริญวยั สูงข้ึน ตลอดจนเป็นพื้นฐานของการ มีความสามารถในการเคลื่อนไหว โดยเฉพาะ อย่างยิ่งในการเล่นกีฬา การออกกำลังกาย และการประกอบกิจกรรมนันทนาการ การเคลื่อนไหวพื้นฐาน สามารถแบ่งออกไดเ้ ปน็ 3 ประเภท คือ 1. การเคลื่อนไหวแบบเคลื่อนที่ (Locomotor Movement) หมายถึง ทักษะการเคลื่อนไหว ที่ใช้ใน การเคล่ือนรา่ งกายจากที่หนง่ึ ไปยังอีกท่ีหนึง่ ไดแ้ ก่ การเดนิ การว่ิง การกระโดด สลับเท้า การกระโจน การ สไลด์ และการวิง่ ควบม้า ฯลฯ หรอื การเคลอ่ื นทใี่ นแนวด่ิง เชน่ การกระโดด ทกั ษะการเคล่อื นไหวเหล่านเ้ี ปน็ พนื้ ฐานของการทำงานประสานสัมพนั ธ์ทางกลไกแบบไมซ่ ับซ้อน และเปน็ การเคลอ่ื นไหวรา่ งกายที่ใช้กล้ามเน้ือมัด ใหญ่
2. การเคลื่อนไหวแบบอยู่กับที่ (Nonlocomotor Movement) หมายถึง ทักษะการเคลื่อนไหวท่ี ปฏิบัติโดยร่างกายไม่มกี ารเคลื่อนที่ของร่างกาย ตัวอย่างเช่น การก้ม การเหยียด การผลักและดัน การบิดตัว การโยกตัว การไกวตวั และการทรงตวั เป็นตน้ 3. การเคลื่อนไหวแบบประกอบอุปกรณ์ (Manipulative Movement) เป็นทักษะการเคลื่อนไหวที่มี การบังคบั หรอื ควบคมุ วตั ถุ ซง่ึ สว่ นใหญ่จะเก่ียวข้องกบั การใชม้ อื และเทา้ แต่สว่ นอ่ืน ๆ ของร่างกายก็สามารถใชไ้ ด้ เชน่ การขว้าง การตี การเตะ การรับ เป็นต้น การจัดการกบั อารมณ์และความเครียด (Emotion and Stress Management) วิธคี วบคมุ อารมณ์ความเครยี ดและความคบั ขอ้ งใจ ท่ไี ม่เปน็ อนั ตรายตอ่ ตนเองและผู้อ่นื แล้วลงมือปฏิบัติ อย่างเหมาะสม เช่น ทำสมาธิ เล่นกีฬา การร่วมกิจกรรม นันทนาการ การคลายกล้ามเนื้อ ( muscle relaxation) การช่วยฟนื้ คืนชพี (Cardiopulmonary Resuscitation = CPR) การช่วยชีวิตเบือ้ งต้นก่อนส่งต่อให้แพทยใ์ นกรณีผู้ป่วยหัวใจหยุดเตน้ โดยการนวดหวั ใจและผายปอดไป พร้อม ๆ กนั การดแู ลเบอ้ื งตน้ (First Care) การให้การดูแลสขุ ภาพผปู้ ่วยในระยะพกั ฟนื้ และ / หรอื การปฐมพยาบาล การพัฒนาทีย่ ัง่ ยืน (Sustainable Development) การพัฒนาที่เป็นองค์รวมของความเป็นมนุษย์ตามแนวทางของพระธรรมปิฏก (ประยุทธ์ ปยุตโต) เป็นการ พัฒนาที่เป็นบูรณาการ คือ ทำให้เกิดเป็นองค์รวมหมายความว่า องค์ประกอบทั้งหลาย ที่เกี่ยวข้อง จะต้อง ประสานกนั ครบทัง้ ร่างกาย จิตใจ อารมณ์ สงั คม และจติ วญิ ญาณ และมีดุลยภาพ สอดคลอ้ งกบั กฎเกณฑ์ของ ธรรมชาติ การละเลน่ พ้นื เมือง (Folk Plays) กิจกรรมเล่นดง้ั เดมิ ของคนในชุมชนแตล่ ะท้องถ่นิ ซึ่งเป็นสว่ นหนง่ึ ของการดำเนินชวี ิตหรอื วิถีชีวติ เพื่อเป็น การผ่อนคลายอารมณ์ ความเครียด และสร้างเสริมให้มีกำลังกายแข็งแรง สติปัญญาดี จิตใจเบิกบาน สนุกสนาน อันก่อให้เกิดความสัมพันธ์ที่ดีตอ่ กัน และเป็นส่วนหนึ่งของวัฒนธรรม เช่น กิจกรรมการเล่นของ ชุมชนท้องถิ่น วิ่งเปี้ยว ชักเย่อ ขี่ม้าส่งเมือง ตีจับ มอญซ่อนผ้า รีๆข้าวสาร วิ่งกระสอบ สะบ้า กระบ่ี กระบอง มวยไทย ตะกร้อวง ตะกรอ้ ลอดบ่วง
กจิ กรรมเขา้ จงั หวะ (Rhythmic Activities) การแสดงออกของร่างกาย โดยการเคล่อื นไหวสว่ นต่าง ๆ ของรา่ งกายให้เข้ากบั อัตราความ ช้า – เรว็ ของ ตวั โนต้ กจิ กรรมนันทนาการ (Recreation Activities) กิจกรรมที่บุคคลได้เลือกทำหรือเข้าร่วมด้วยความสมัครใจในเวลาว่าง และผลที่ได้รับเป็นความพงึ พอใจ ไม่เป็นภยั ต่อสงั คม กิจกรรมรับน้ำหนักตนเอง (Weight Bearing Activities) กิจกรรมการออกกำลังกายทีม่ กี ารเคลื่อนไหวบนพื้น เช่น การเดิน การวิ่ง การกระโดดเชือก ยิมนาสติก การเตน้ รำหรอื การเตน้ แอโรบกิ โดยกลา้ มเน้อื ส่วนท่รี บั น้ำหนกั ต้องออกแรงกระทำกับน้ำหนกั ของตนเองในขณะ ปฏิบัตกิ จิ กรรม กฬี าไทย (Thai Sports) กีฬาที่มีพื้นฐานเชื่อมโยงกับวถิ ีชวี ิตและวฒั นธรรมของท้องถิน่ และสังคมไทย เช่น กระบี่กระบอง มวย ไทย ตะกร้อ กฬี าสากล (International Sports) กีฬาที่เป็นท่ียอมรับจากมวลสมาชิกขององค์กรกีฬาระดับนานาชาตใิ หเ้ ป็นชนิดกีฬาที่บรรจุอยู่ในเกมการ แข่งขนั เชน่ ฟตุ บอล วอลเลยบ์ อล เทนนิส แบดมินตนั เกณฑส์ มรรถภาพทางกาย (Physical Fitness Reference) ค่ามาตรฐานที่ได้กำหนดขึ้น (จากการศึกษาวิจัยและกระบวนการสถิติ) เพื่อเป็นดัชนีสำหรับประเมิน เปรียบเทียบว่าบุคคลที่ได้รับคะแนน หรือค่าตัวเลข (เวลา จำนวน ครั้ง น้ำหนัก ฯลฯ) จากการทดสอบ สมรรถภาพทางกายแตล่ ะรายการทดสอบนั้น มีสมรรถภาพทางกายตามองคป์ ระกอบดงั กล่าวอยู่ในระดับคุณภาพ ใด โดยทวั่ ไปแลว้ นิยมจดั ทำเกณฑใ์ น 2 ลกั ษณะ คอื 1. เกณฑ์ปกติ (Norm Reference) เปน็ เกณฑท์ ีจ่ ัดทำจากการศกึ ษากลุม่ ประชากร ท่จี ำแนกตามกลุ่ม เพศและวัย เป็นหลกั ส่วนใหญ่แลว้ จะจัดทำในลกั ษณะของเปอร์เซน็ ไทล์
2. เกณฑ์มาตรฐาน (Criterion Reference) เป็นระดับคะแนนหรือค่ามาตรฐานที่กำหนดไว้ล่วงหน้า สำหรบั แต่ละราย การทดสอบเพ่ือเป็นเกณฑก์ ารตัดสินว่าบุคคลท่รี ับการทดสอบ มีสมรรถภาพหรอื ความสามารถ ผา่ นตามเกณฑ์ทไ่ี ด้กำหนดไวห้ รอื ไม่ มิไดเ้ ปน็ การเปรยี บเทยี บกบั บุคคลอน่ื ๆ ความคิดรวบยอดเกย่ี วกับการเคล่อื นไหว (Movement Concepts) ความสัมพนั ธ์ระหวา่ งขนาด จงั หวะ เวลา พืน้ ท่ี และทศิ ทางในการเคลอื่ นไหวร่างกาย ความเข้าใจถึงความเกี่ยวข้องเชื่อมโยง และความพอเหมาะพอดีระหว่างขนาดของแรงที่ใช้ ในการ เคลื่อนไหวร่างกายหรือวัตถุ ด้วยห้วงเวลา จังหวะและทศิ ทางที่เหมาะสมภายใตข้ ้อจำกัดของพื้นที่ที่มีอยู่ และ สามารถแปรความเขา้ ใจดังกล่าวทง้ั หมดไปส่กู ารปฏบิ ัติการเคลื่อนไหวในการเลน่ หรอื แขง่ ขันกฬี า ความเส่ียงตอ่ สขุ ภาพ (Health Risk) การประพฤตปิ ฏบิ ตั ทิ อี่ าจนำไปสู่การเกิดอันตรายตอ่ ชวี ิตและสุขภาพของตนเองและผู้อ่นื เช่น การขับรถ เรว็ การกนิ อาหารสกุ ๆ ดิบ ๆ ความสำส่อนทางเพศ การมีนำ้ หนักตัวเกิน การขาดการออกกำลงั กาย การสูบ บหุ ร่ี การด่มื สุรา การใช้ยาและสารเสพตดิ คา่ นยิ มทางสังคม (Health Value) คุณสมบัติของสิ่งใดก็ตาม ซึ่งทำให้สิ่งนั้นเป็นประโยชน์น่าสนใจ สิ่งที่บุคคลยึดถือในการตัดสินใจและ กำหนดการกระทำของตนเองเก่ยี วกับพฤติกรรมสขุ ภาพ คุณภาพชีวิต (Quality of Life) ความรับรู้หรือเข้าใจของปัจเจกบุคคลที่มตี ่อสถานภาพชีวิตของตนเองภายใต้บริบทของระบบวัฒนธรรม และค่านิยมที่เขาใชช้ วี ิตอยู่ และมีความเชื่อมโยงกับจุดมุ่งหมาย ความคาดหวงั มาตรฐาน รวมทั้งความกังวล สนใจที่เขามีต่อสิ่งต่าง ๆ คุณภาพชีวิตเป็นมโนคติท่ีมีขอบเขตกว้างขวาง ครอบคลุมเรื่องต่าง ๆ ที่สลับซับซ้อน ได้แก่ สขุ ภาพทางกาย สภาวะทางจติ ระดับความเป็นตัวของตวั เอง ความสัมพนั ธ์ตา่ ง ๆ ทางสังคม ความเช่ือ ส่วนบุคคล และสมั พนั ธภาพทดี่ ตี อ่ ส่ิงแวดลอ้ ม จติ วญิ ญาณในการแข่งขนั (Competitive Spiritual) ความมุ่งม่ัน การทุ่มเทกำลงั กาย กำลังใจ ความรู้ ความสามารถในการแขง่ ขัน และร่วมมืออย่างสันติ เต็มความสามารถ เพ่ือให้ไดม้ าซ่ึงผลท่ตี นเองต้องการ ทักษะชีวติ (Life Skills) เป็นคุณลักษณะหรือความสามารถเชิงสังคมจิตวิทยา (Psychosocial Competence) และเป็น ความสามารถทางสติปญั ญา ทที่ ุกคนจำเปน็ ต้องใช้ในการเผชญิ สถานการณ์ตา่ ง ๆ ทีเ่ กดิ ขนึ้ ในชีวิตประจำวันได้
อยา่ งมีประสิทธภิ าพ สามารถพฒั นาขน้ึ ไดด้ ว้ ยการฝกึ และกระทำซ้ำ ๆ ใหเ้ กิดความคลอ่ งแคลว่ เคยชนิ จนเป็น ลกั ษณะนิสัย ประกอบดว้ ยทกั ษะตา่ ง ๆ ดงั นี้ คอื การร้จู ักตนเอง เข้าใจตนเองและเห็นคุณค่าของตนเอง การ รู้จักคิดอย่างมีวิจารณญาณและคิดสรา้ งสรรค์ การรู้จักคิดตัดสินใจและแก้ปัญหา การรู้จักแสวงหาและใช้ขอ้ มูล ความรู้ การสื่อสารและการสร้างสัมพันธภาพกับผู้อื่น การจัดการกับอารมณ์และความเครียด การปรับตัว ท่ามกลางการเปลี่ยนแปลง การตั้งเป้าหมาย การวางแผนและดำเนินการตามแผน ความเห็นใจผู้อื่น ความ รับผดิ ชอบต่อสงั คมและซาบซ้ึงในสงิ่ ที่ดงี ามรอบตวั ธงโภชนาการ (Nutrition Flag) เป็นเคร่อื งมอื ท่ชี ว่ ยอธบิ ายและทำความเขา้ ใจโภชนบญั ญัติ 9 ประการ เพ่อื นำไปส่กู ารปฏิบตั ิ โดยกำหนด เป็นภาพ “ธงปลายแหลม” แสดงกลุ่มอาหารและสัดส่วนการกนิ อาหารในแต่ละกล่มุ มากน้อยตามพืน้ ท่ี สังเกตได้ ชดั เจนวา่ ฐานใหญ่ดา้ นบนเนน้ ให้กนิ มากและปลายธงขา้ งล่างบอกให้กินนอ้ ย ๆ เทา่ ที่จำเป็นโดยมีฐานมาจากข้อ ปฏบิ ตั กิ ารบริโภคอาหารเพ่ือสุขภาพทีด่ ีของคนไทย หรือ โภชนบญั ญัติ 9 ประการ คอื ๑. กนิ อาหารครบ 5 หมู่ แตล่ ะหมู่ใหห้ ลากหลายและหมั่นดูแลน้ำหนกั ตวั ๒. กินข้าวเป็นอาหารหลักสลบั กบั อาหารประเภทแปง้ เปน็ บางมือ้ ๓. กนิ พืชผักใหม้ ากและกินผลไมเ้ ป็นประจำ ๔. กินปลา เน้อื สตั ว์ไมต่ ิดมัน ไข่ และถ่ัวเมล็ดแห้งเปน็ ประจำ ๕. ดื่มนมใหเ้ หมาะสมตามวยั ๖. กินอาหารท่ีมไี ขมนั แต่พอควร ๗. หลกี เลย่ี งการกินอาหารรสหวานจดั และเค็มจัด ๘. กนิ อาหารท่สี ะอาด ปราศจากการปนเป้อื น ๙. งดหรอื ลดเคร่ืองดมื่ ท่ีมีแอลกอฮอล์ น้ำใจนักกฬี า (Spirit) เป็นคุณธรรมประจำใจของการเล่นร่วมกัน อยู่ร่วมกัน และมีชีวิตอยู่ร่วมกันในสังคมได้อย่างปกติสขุ และมปี ระสิทธิภาพ พฤติกรรมที่แสดงถงึ ความมีน้ำใจนักกีฬา เชน่ การมีวนิ ัย เคารพกฎกติกา รแู้ พ้ รู้ชนะ รูอ้ ภยั บรกิ ารสุขภาพ (Health Service) บริการทางการแพทย์และสาธารณสุขท้งั ของรัฐและเอกชน ประชาสังคม (Civil Society) เครือข่าย กลุ่ม ชมรม สมาคม มูลนิธิ สถาบัน องค์กร หรือชุมชนที่มีกิจกรรม การเคลื่อนไหวทาง สังคม เพอื่ ประโยชนร์ ่วมกนั ของกลมุ่
ผลิตภัณฑส์ ขุ ภาพ (Health Products) ยา เคร่ืองสำอาง อาหารสำเร็จรูป เคร่ืองปรุงรสอาหาร อาหารเสริม วติ ามนิ พฤตกิ รรมเบย่ี งเบนทางเพศ (Sex Abuse) การประพฤติปฏิบัติใด ๆ ที่ไม่เป็นไปตามธรรมชาติทางเพศตนเอง เช่น มีจิตใจรักชอบในเพศเดียวกัน การแต่งตัวหรือแสดงกริ ยิ าเปน็ เพศตรงขา้ ม พฤติกรรมสขุ ภาพ (Health Behaviour) การปฏิบัติหรอื กิจกรรมใด ๆ ในด้านการป้องกนั การสร้างเสริม การรักษาและการฟ้ืนฟูสุขภาพ อันมี ผลตอ่ สภาวะทางสุขภาพของบุคคล พฤติกรรมเสี่ยง (Risk Behaviour) รูปแบบจำเพาะของพฤตกิ รรม ซึง่ ไดร้ ับการพิสจู นแ์ ลว้ วา่ มีความสมั พนั ธ์กับการเพ่ิมโอกาส ทจ่ี ะปว่ ยจาก โรคบางชนิดหรอื การเส่อื มสขุ ภาพมากขึ้น พลังปัญญา (Empowerment) กระบวนการสร้างเสรมิ ศกั ยภาพแกบ่ คุ คลและชมุ ชนใหเ้ ปน็ ผูส้ นใจใฝ่รู้ และมอี ำนาจ ในการคิด การตัดสินใจ การแก้ปัญหาด้วยชุมชนเองได้เป็นส่วนใหญ่ นอกจากนั้นบุคคลและชุมชน ยังสามารถควบคุม สภาพแวดล้อมที่มผี ลกระทบต่อปัญหาสุขภาพใหอ้ ยูใ่ นสภาพที่เออื้ ตอ่ การสรา้ งเสริมและพัฒนาสขุ ภาพ ภาวะทุพโภชนาการ (Malnutrition) การขาดสารอาหารทจ่ี ำเป็นตอ่ การเจริญเติบโตและพัฒนาการของเด็ก ทำใหม้ ีผลกระทบต่อสุขภาพ ภาวะผ้นู ำ (Leadership) การมีคุณลักษณะในการเป็นหัวหน้า สามารถชักชวนและชี้นำสมาชกิ ในกลุ่มร่วมมือรว่ มใจกันปฏิบตั ิงาน ให้สำเรจ็ ลุลว่ งไปด้วยดี ภูมิปัญญาไทย (Thai Wisdom) สติปัญญา องค์ความรู้และค่านิยมที่นำมาใช้ในการดำเนินชีวิตได้อย่างเหมาะสม เป็นมรดกทาง วัฒนธรรมทเ่ี กดิ จากการสัง่ สมประสบการณ์ ความร้แู ขนงต่าง ๆ ของบรรพชนไทยนับแต่อดีต สอดคล้องกับวิถี ชวี ติ ภูมปิ ัญญาไทย จงึ มคี วามสำคญั ตอ่ การพัฒนาชีวติ ความเป็นอยู่ของคนไทย ท้ังด้านเศรษฐกิจ สังคม
ลักษณะของภูมิปญั ญาไทย มีองค์ประกอบต่อไปนี้ 1. คติ ความเช่ือ ความคดิ หลักการท่เี ป็นพ้นื ฐานขององค์ความรู้ทเ่ี กิดจากสงั่ สมถ่ายทอดกันมา 2. ศลิ ปะ วฒั นธรรม และขนบธรรมเนยี มประเพณี 3. การประกอบอาชพี ในแตล่ ะทอ้ งถ่ินที่ได้รบั การพัฒนาใหเ้ หมาะสมกับสมัย 4. แนวคิด หลักปฏิบัติ และเทคโนโลยีสมัยใหม่ที่นำมาใช้ในชุมชน ซึ่งเป็นอิทธิพลของความก้าวหนา้ ทางวทิ ยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี ตัวอย่างภูมิปญั ญาไทยทีเ่ กีย่ วขอ้ งกับสุขภาพ เช่น การแพทย์แผนไทย สมุนไพร อาหารไทย ยาไทย ฯลฯ แรงขับทางเพศ (Sex Drive) แรงขบั ที่เกดิ จากสัญชาตญาณทางเพศ ลว่ งละเมิดทางเพศ (Sexual Abuse) การใช้คำพูด การจับ จูบ ลูบ คลำ และ / หรือร่วมเพศ โดยไม่ได้รับการยินยอมจากฝ่ายตรงข้าม โดยเฉพาะกบั ผเู้ ยาว์ สติ (Conscious) ความรู้สึกตัวอยู่เสมอในการรับรู้สิ่งตา่ ง ๆ การให้หลักการและเหตุผลในการป้องกัน ยับยั้งชั่งใจ และ ควบคุมตนเองเพอ่ื ไม่ใหค้ ิดผิดทาง ไมห่ ลงลมื ไมเ่ ครยี ด ไม่ผิดพลาด กอ่ ใหเ้ กิดพฤตกิ รรมทถ่ี ูกตอ้ งดีงาม สมรรถภาพกลไก (Motor Fitness) หรอื สมรรถภาพเชิงทักษะปฏบิ ตั ิ (Skill - Related Physical Fitness) ความสามารถของร่างกายที่ช่วยให้บุคคลสามารถประกอบกิจกรรมทางกาย โดยเฉพาะอย่างยิ่งการเลน่ กฬี าไดด้ ี มีองค์ประกอบ 6 ดา้ น ดังนี้ 1. ความคลอ่ ง (Agility) หมายถึง ความสามารถในการเปล่ียนทิศทางการเคลือ่ นทไ่ี ดอ้ ย่างรวดเร็วและ สามารถควบคุมได้ 2. การทรงตัว (Balance) หมายถึง ความสามารถในการรักษาดุลของรา่ งกายเอาไว้ได้ ทั้งในขณะอยู่ กับท่แี ละเคลอ่ื นท่ี 3. การประสานสัมพันธ์ (Co – ordination) หมายถึง ความสามารถในการเคลื่อนไหวได้อย่างราบรื่น กลมกลืน และมีประสทิ ธิภาพ ซ่ึงเป็นการทำงานประสานสอดคลอ้ งกนั ระหว่างตา-มอื -เทา้ 4. พลงั กลา้ มเนื้อ (Power) หมายถึง ความสามารถของกล้ามเนอื้ ส่วนหนึ่งส่วนใดหรือ หลาย ๆ ส่วน ของร่างกายในการหดตวั เพือ่ ทำงานดว้ ยความเร็วสูง แรงหรืองานท่ีได้เปน็ ผลรวมของความแขง็ แรงและความเร็วท่ี ใช้ในช่วงระยะเวลานัน้ ๆ เช่น การยืนอยกู่ ับที่ กระโดด การทุ่มน้ำหนัก เปน็ ตน้
5. เวลาปฏิกิรยิ าตอบสนอง (Reaction time) หมายถงึ ระยะเวลาท่รี ่างกายใชใ้ นการตอบสนองต่อส่ิงเร้า ต่าง ๆ เชน่ แสง เสียง สมั ผสั 6. ความเรว็ (Speed) หมายถึง ความสามารถในการเคล่ือนท่ีจากทหี่ นง่ึ ไปยังอกี หนึง่ ได้อยา่ งรวดเร็ว สมรรถภาพทางกาย (Physical Fitness) ความสามารถของระบบตา่ ง ๆ ของร่างกาย ในการทำงานอย่างมีประสทิ ธภิ าพและประสิทธผิ ล บคุ คลท่ี มีสมรรถภาพทางกายดนี นั้ จะสามารถประกอบกิจกรรมในชวี ิตประจำวนั ได้อย่างกระฉับกระเฉง โดยไม่เหนื่อยล้า จนเกนิ ไปและยงั มีพลงั งานสำรองมากพอ สำหรบั กิจกรรมนนั ทนาการหรือกรณฉี ุกเฉิน ในปจั จบุ นั นักวิชาชีพด้าน สุขศึกษาและพลศึกษาได้เห็นพอ้ งต้องกันวา่ สมรรถภาพทางกายสามารถจัดกลุ่มได้เป็นสมรรถภาพทางกายเพอ่ื สุขภาพ (Health – Related Physical Fitness) และหรือสมรรถภาพกลไก (Motor Fitness) สมรรถภาพ เชิงทกั ษะปฏบิ ตั ิ (Skill – Related Physical Fitness) สมรรถภาพทางกายเพื่อสุขภาพ (Health – Related Physical Fitness) ความสามารถของระบบตา่ ง ๆ ในรา่ งกายประกอบดว้ ย ความสามารถเชิงสรรี วิทยาดา้ นตา่ ง ๆ ที่ช่วยป้องกันบุคคลจากโรคทีม่ สี าเหตุจากภาวะการขาดการออกกำลงั กาย นับเป็นปัจจุบันหรือตัวบ่งชี้สำคัญของ การมีสุขภาพดี ความสามารถหรือสมรรถนะเหล่านี้ สามารถปรับปรุงพัฒนาและคงสภาพได้ โดยการออกกำลังกาย อยา่ งสม่ำเสมอ สมรรถภาพทางกายเพือ่ สุขภาพมอี งค์ประกอบดงั น้ี 1. องค์ประกอบของร่างกาย (Body Composition) ตามปกติแล้วในร่างกายมนุษย์ประกอบด้วย กล้ามเนื้อ กระดูก ไขมัน และส่วนอื่น ๆ แต่ในส่วนของสมรรถภาพทางกายนั้น หมายถึง สัดส่วนปริมาณ ไขมันในร่างกายกับมวลร่างกายทป่ี ราศจากไขมนั โดยการวดั ออกมาเปน็ เปอร์เซน็ ตไ์ ขมนั (% fat) ดว้ ยเครอ่ื ง 2. ความทนทานของระบบไหลเวียนโลหิต (Cardiorespiratory Endurance) หมายถึง สมรรถนะเชิง ปฏิบัติของระบบไหลเวียนโลหิต (หัวใจ หลอดเลือด) และระบบหายใจในการลำเลียงออกซิเจนไปยังเซลล์ กล้ามเนื้อ ทำให้ร่างกายสามารถยืนหยัดที่จะทำงานหรือออกกำลังกายที่ใช้กล้ามเนื้อมัดใหญ่เป็นระยะเวลา ยาวนานได้ 3. ความอ่อนตัวหรือความยืดหย่นุ (Flexibility) หมายถงึ พสิ ัยของการเคลื่อนไหวสงู สุดเท่าที่จะทำได้ ของขอ้ ต่อหรือกลุ่มข้อตอ่ 4. ความทนทานหรือความอดทนของกล้ามเน้ือ (Muscular Endurance) หมายถงึ ความสามารถของ กล้ามเนื้อมัดใดมดั หนึง่ หรอื กลุ่มกลา้ มเน้ือ ในการหดตัวซ้ำ ๆ เพื่อต้านแรงหรอื ความสามารถในการคงสภาพการ หดตัวครั้งเดียวได้เป็นระยะเวลายาวนาน 5. ความแข็งแรงของกลา้ มเน้ือ (Muscular Strength) หมายถงึ ปริมาณสงู สุดของแรง ทกี่ ลา้ มเน้ือมัด ใดมดั หนึ่งหรอื กลุ่มกล้ามเน้ือสามารถออกแรงต้านทานได้ ในช่วงการหดตัว 1 ครัง้ สขุ บญั ญตั แิ หง่ ชาติ (National Health Disciplines)
ข้อกำหนดทีเ่ ด็กและเยาวชน ตลอดจนประชาชนทว่ั ไป พึงปฏิบตั ิอย่างสมำ่ เสมอ จนเป็นสุขนิสยั เพ่ือให้ มีสุขภาพดที ง้ั รา่ งกาย จติ ใจ และสงั คม ซึ่งกำหนดไว้ 10 ประการ ดงั น้ี ๑. ดูแลรกั ษารา่ งกายและของใช้ใหส้ ะอาด ๒. รักษาฟันใหแ้ ข็งแรงและแปรงฟนั ทกุ วันอย่างถูกตอ้ ง ๓. ล้างมอื ใหส้ ะอาดก่อนกนิ อาหารและหลังการขบั ถา่ ย ๔. กินอาหารสุก สะอาด ปราศจากสารอันตราย และหลีกเล่ียงอาหารรสจดั สฉี ดู ฉาด ๕. งดบหุ ร่ี สรุ า สารเสพติด การพนนั และการสำสอ่ นทางเพศ ๖. สร้างความสมั พันธ์ในครอบครวั ใหอ้ บอนุ่ ๗. ป้องกันอุบตั ิภัยดว้ ยการไมป่ ระมาท ๘. ออกกำลังกายสมำ่ เสมอและตรวจสขุ ภาพประจำปี ๙. ทำจิตใจให้ร่าเริงแจม่ ใสอยู่เสมอ ๑๐.มีสำนึกตอ่ สว่ นรวม รว่ มสร้างสรรคส์ งั คม สุขภาพ (Health) สุขภาวะ (Well – Being หรอื Wellness) ทีส่ มบูรณ์และเชือ่ มโยงกันเปน็ องคร์ วมอยา่ งสมดุลทัง้ มิติทาง จิตวิญญาณ (มโนธรรม) ทางสงั คม ทางกาย และทางจิต ซึง่ มไิ ดห้ มายถึงเฉพาะความไมพ่ กิ ารและความไม่มีโรค เทา่ นน้ั สุนทรียภาพของการเคลอ่ื นไหว (Movement Aesthetic) ศิลปะและความงดงามของท่วงทา่ ในการเคลื่อนไหวร่างกายในอริ ิยาบถตา่ ง ๆ ซึ่งเป็นผลมาจากความคดิ สร้างสรรค์ในการออกแบบท่าทางการเคลื่อนไหวและการฝึกฝนจนเกิดความชำนาญ สามารถแสดงออกมาเป็น ความกลมกลืนและต่อเนอื่ ง แอโรบิก (Aerobic) กระบวนการสร้างพลังงานแบบต้องใช้อากาศ ซึ่งในที่นี้ หมายถึง ออกซิเจน (Aerobic -energe delivery) ในการสรา้ งพลังงานของกลา้ มเน้อื เพื่อทำงานหรือเคลือ่ นไหว น้ัน กล้ามเนอ้ื จะมวี ิธกี าร 3 แบบที่จะไดพ้ ลงั งานมา แบบท่ี 1 เป็นการใช้พลังงานท่มี สี ำรองอยู่ในกลา้ มเน้อื ซง่ึ จะใช้ได้ในเวลาไม่เกิน 3 วนิ าที แบบที่ 2 การสังเคราะห์พลังงานโดยไม่ใช้ออกซิเจน (Anaerobic energy delivery) ซึ่งใช้ได้ไม่เกิน 10 วินาที แบบที่ 3 การสังเคราะห์สารพลงั งาน โดยใชอ้ อกซเิ จน ซงึ่ จะใชพ้ ลงั งานไดร้ ะยะเวลานาน
Search
Read the Text Version
- 1 - 50
Pages: