ศึกษาและพัฒนาการคิดวิเคราะห์การแก้โจทย์ปัญหาคณิตศาสตร์ การคูณและหาร ระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ 6

วจิ ัยในชน้ั เรียน เรื่องศกึ ษาและพฒั นาการคดิ วเิ คราะหการแกโจทยปญหาคณิตศาสตร์ การคณู และหาร ระดับชัน้ ประถมศึกษาปท่ี 5 จัดทำโดย นางสาวแพรวรุง่ ศรีประภา กล่มุ สาระการเรียนรู้คณติ ศาสตร ปการศึกษา 2563 โรงเรียนวดั พืชนิมติ (คำสวสั ด์ริ าษฎรบ์ ำรุง)

คาํ นาํ การศึกษาวิจัยคร้ังนี้ มีวัตถุประสงคเพ่ือพัฒนาการคิดวิเคราะหเพ่ือแกโจทยปญหา โดยใชกิจกรรมการสนทนา การหาความหมายของคําและแบบฝกในการวิเคราะหโจทยปญหาของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปที่ 5 โดยใหนักเรียน ทดสอบกอนเรียน และเรียนซอมเสริมจากนั้นทําแบบฝกที่ครูสรางขึ้น จากนั้นทําการทดสอบหลังเรียน และวิเคราะหผล คะแนนโดยใชวิธีการหาคาเฉลี่ยและคารอยละผลการศึกษาปรากฏวา การใชกิจกรรมตางๆ และ การใชแบบฝกทําใหนักเรียน มีความรู้ ความเขาใจในการคิดวิเคราะหเพื่อแกโจทยปญหา และสามารถทาํ แบบทดสอบหลังเรียนไดคะแนนเพมิ่ ขึ้นจากเดมิ ( นางสาวแพรวรุง่ ศรปี ระภา ) ครูผูสอนวชิ าคณิตศาสตร

สารบญั สวนท่ี 1 หนา - ชื่อเรือ่ ง 1 - ความเปนมา 1 - วตั ถุประสงคของงานวิจัย 1 - กลมุ เปาหมาย 1 - วธิ ีการเก็บรวบรวมขอมูล 2 - สรปุ ผลการวจิ ยั 3 - ขอเสนอแนะ 3

วจิ ยั ในช้ันเรยี น : การคดิ วิเคราะหการแกโจทยปญหาคณิตศาสตรการคูณการหาร ชอ่ื ผูวิจัย : นางสาวแพรวรุ่ง ศรีประภา ความเปนมาและความสําคัญของการทําวจิ ัย ตามธรรมชาติของวิชาคณิตศาสตร เปนวิชาที่เนนใหผูเรียนรูจักการคิดวิเคราะห แกไขปญหา อยางมีเหตุผล แตการ คิดวิเคราะห์จะตองมาจากการอาน ความเขาใจในคําหรือภาษาแตจากการสอน พบวา นักเรียนชั้นประถมศึกษาปท่ี 5 บางคน ไมสามารถวิเคราะหและแกไขปญหาโจทยได เน่ืองจาก ไมเขาใจในความหมายของคําในประโยคสาเหตุนี้จึงเปนท่ี มาของ การทาํ วิจัยเพ่อื เปนการชวยเหลือให นักเรยี นมผี ลสัมฤทธิ์ทางการเรยี น วิชาคณิตศาสตรใหดีขน้ึ วตั ถุประสงคของการวจิ ัย 1. เพือ่ พฒั นาการคิดวเิ คราะหโจทยปญหาการคูณการหาร 2. เพ่ือแกโจทยปญหาคณิตศาสตรโดยใชกิจกรรมการสนทนาการหาความหมายของคํา ประชากรท่ีทาํ การศกึ ษา กลมุ เปาหมาย นกั เรยี นชั้นประถมศึกษาปที่ 6 จาํ นวน 5 คน ปการศึกษา 2563 ไดแก 1. เดก็ ชายทวิ ัฒน์ บวั ภา 2. เด็กชายธรี ภัทร บวั ภา 3. เด็กชายณัฐวุฒิ ยงท้วม 4. เด็กหญงิ เจษฎาพร ไชยเพชร 5. เด็กหญิงชมพูนชุ แสงไพโรจน์ เคร่ืองมือทใี่ ชในการวจิ ยั 1. แบบทดสอบ วัดความรูกอนเรยี น 2. แบบฝกหดั ,ใบงาน 3. แบบทดสอบวัดความรูหลังเรยี น 4. หลัก,แนวคิดในการวิเคราะหโจทยปญหา ดงั น้ี แนวคิด วเิ คราะห โจทย ปญหาการคูณ,หาร 1. หนวยจะแตกตางกนั 1 หนวย เชน คน, แถว ,บาท ,ผล 2. โจทยการคณู มักพบคาํ วา เทาของ ทง้ั หมด 3. โจทยการหารมกั พบคําวา กเ่ี ทา ,แบง ,จัด ,ใส ,คร้ังละเทาๆกัน , เฉลี่ย วธิ ีการสร้างและหาคุณภาพของเครื่องมือ 1. ใหนกั เรยี นฝกอานโจทยปญหาการคูณ,หาร 2. ฝกหาความหมายของคําในโจทย 3. สนทนา ซักถาม พดู คยุ เกี่ยวกบั เรื่องราวของนักเรียน 4. ฝกแตงโจทยปญหาการ,คูณ,หาร 5. ซักถามเก่ยี วกับโจทย ฝกตอบคาํ ถามในโจทย 6. กาํ หนดโจทยใหฝกวิเคราะห และการหาคําตอบ

วธิ ีการรวบรวมขอมูล 1. วิเคราะหผูเรยี น 2. วเิ คราะหเน้ือหา ขนั้ ตอนดําเนนิ การ มีดังนี้ - เนื้อหาการวเิ คราะหโจทยปญหาการคูณ การหาร ขนั้ ออกแบบ - แบบทดสอบวัดความรเู กยี่ วกับโจทยปญหาการคูณ การหาร กอนเรยี น - แบบฝกเกย่ี วกับโจทยปญหาการคูณ การหาร - แบบทดสอบวัดความรเู กย่ี วกับโจทยปญหาการคูณ การหาร หลังเรยี น - ทําการทดลองกับนักเรยี น ป.6 โดยใหทําแบบทดสอบกอนเรยี นโจทยปญหาการคูณ การหาร บันทึกคะแนน - ทําการทดลองสอนโดยใชแบบฝกอยางงายๆ การสนทนาเกี่ยวกับเรื่องราวของนกั เรียน และ ใชแบบฝกชวยในการวเิ คราะหโจทยการคณู การหาร เมอ่ื จบหัวขอนั้นๆ แลวจงึ จะมีการทาํ แบบฝกหัด ทดสอบ - ทำการทดสอบอีกครั้ง โดยใหนกั เรยี นทําแบบทดสอบหลังเรยี น โดยที่ขอสอบจะมีการ ปรบั ปรุง บางขอจากขอสอบกอนเรยี น เพือ่ ใหสอดคลองกับพัฒนาการของผูเรยี น ขน้ั วิเคราะหขอมูล - วเิ คราะหผลจากคะแนนที่ไดจากการทําแบบทดสอบกอนเรยี น - วเิ คราะหผลจากคะแนนที่ไดจากแบบฝกหดั แตละหัวขอ - วิเคราะหผลจากคะแนนท่ีไดจากแบบทดสอบหลังเรยี น - นําคะแนนท้ังหมดมาเปรยี บเทยี บการพัฒนาการหาคารอยละ ผลการวิเคราะห 1. ไดหลักในการคิดวเิ คราะหโจทยปญหาอยางงายๆ 2. ไดแนวทางในการฝกใหนักเรยี นรูจกั คิดวิเคราะหโจทยปญหา 3. ไดแนวคิดทว่ี าการเรยี นคณิตศาสตร นอกจากการคูณ การหาร ทคี่ ลองแคลวแลว จะตองอาศัย การคดิ วเิ คราะหอยางมีเหตุและมผี ล สามารถหาขอสรปุ และพสิ จู นความถูกตองได สรุปผลการวจิ ัย จากการศึกษาและวิเคราะหคะแนนที่ไดจากการทดสอบกอนเรียนนั้นแสดงใหเหน็ วานกั เรยี น ขาดความเขาใจ ในความหมายของทางคณิตศาสตร หลังจากไดเรียนเสรมิ มีการพูดคุยสนทนาและ ใชประสบการณเดมิ ทําใหนักเรยี น เขาใจความหมายของคําในทางคณิตศาสตรมากข้ึนนาํ ไปสูการวเิ คราะหโจทย และแกโจทยปญหาไดดีขึ้น ขอเสนอแนะและการนาํ ไปใช ครคู วรใชวธิ กี ารงายๆ หรอื ประสบการณเดิมของนักเรยี นมาใชในการส่ือความหมายและการเรยี น เชน - การพูดคยุ - การเลาเรอ่ื ง - การแสดงบทบาทสมมตุ ิ



แบบฝกชุดที่ 1 เรื่อง การแกโจทยปญหาการคูณ และการหาร คำชี้แจง : ใหนกั เรยี นวิเคราะหโจทยปญหา และเขียนประโยคสัญลักษณ 1. สุดาขายแตงโมไป 135 ผล ราคาผลละ 25 บาทจะไดเงนิ ทั้งหมดเทาไร ตอบ สิ่งทโี่ จทยกําหนดให………………………………………………………………………………………………………………………………………………. สิ่งที่โจทยถาม ………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ประโยคสัญลักษณ ………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 2. มีดนิ สอ 509 แทง จดั ใสกลองกลองละ 10 แทงจะไดกกี่ ลองและเหลือกแี่ ทง ตอบ สิ่งทโ่ี จทยกําหนดให………………………………………………………………………………………………………………………………………………. สง่ิ ทโ่ี จทยถาม ………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ประโยคสัญลกั ษณ ………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 3. มีสม 3960 ผลจดั ใสถุงถุงละ 100 ผลจะไดกี่ถงุ ตอบ สิ่งทโี่ จทยกําหนดให………………………………………………………………………………………………………………………………………………. สิ่งทีโ่ จทยถาม ………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ประโยคสญั ลักษณ ………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 4. พ่ีมเี งนิ 1050 บาท พอมีเปน 3 เทาของพี่ พอมเี งนิ กบี่ าท ตอบ สิ่งทโ่ี จทยกําหนดให………………………………………………………………………………………………………………………………………………. สง่ิ ทโ่ี จทยถาม ………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ประโยคสญั ลักษณ ………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 5. พอมีเงนิ 2,700 บาท แบงเงนิ ใหลูกเทาๆ กัน 3 คน พอมีเปน 3 เทาของพี่ พอมีเงนิ กี่บาท ตอบ ส่ิงทโ่ี จทยกําหนดให………………………………………………………………………………………………………………………………………………. สง่ิ ท่โี จทยถาม ………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ประโยคสญั ลักษณ ………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 6. แมคาขายลูกชิ้นเนื้อได 155 กิโลกรมั ราคากิโลกรัมละ 55 บาท แมคาจะไดเงนิ เทาไร ตอบ สิ่งทโี่ จทยกําหนดให………………………………………………………………………………………………………………………………………………. สิ่งท่ีโจทยถาม ………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ประโยคสญั ลักษณ ………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 7. นักเรยี นชน ป.4 มที งั้ หมด 420 คน จดเปั น 14 หอง จะไดนกั เรยี นหองละกค่ี น ตอบ สิ่งทโ่ี จทยกําหนดให………………………………………………………………………………………………………………………………………………. สงิ่ ทโ่ี จทยถาม ………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ประโยคสัญลกั ษณ ………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 8. ขายทเุ รยี นได 65 กิโลกรัม ขายมังคุดได 4 เทาของทุเรยี น ขายมังคุดไดกีก่ โิ ลกรมั ตอบ ส่ิงทโี่ จทยกําหนดให………………………………………………………………………………………………………………………………………………. สิง่ ทโ่ี จทยถาม ………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ประโยคสญั ลกั ษณ ……………………………………………………………………………………………………………………………………………….

9. ครใู หนักเรยี นแบงกลมทดลองเปน 5 หวั ขอ ในหองมนี ักเรียน 30 คนแบงไดกลุมละกี่คน ตอบ ส่ิงทโี่ จทยกําหนดให………………………………………………………………………………………………………………………………………………. สิง่ ทโ่ี จทยถาม ………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ประโยคสัญลกั ษณ ………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 10. ทหารแถวหนงึ่ มี 15 คน ทหาร 110 แถว จะมีกี่คน ตอบ สิ่งทโี่ จทยกําหนดให………………………………………………………………………………………………………………………………………………. สิ่งทโ่ี จทยถาม ………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ประโยคสัญลักษณ ……………………………………………………………………………………………………………………………………………….

แบบฝกชุดที่ 2 เรื่อง การแกโจทยปญหาการคูณ และการหาร คำชี้แจง : ใหนกั เรยี นวิเคราะหโจทยปญหา 1. แมคาขายนํ้าแข็งในงานกาชาดแกวละ 5 บาท ถาวันแรกขายได 1,560 แกว คิดเปนเงินเทาไร ประโยคสัญลักษณ................................................................................................................................................................ 2. โรงละครแหงหนึ่งมที น่ี ่ัง 27 แถว แถวละ 40 คน โรงละครแหงน้ีจคุ นไดก่ีคน ประโยคสัญลักษณ ประโยคสัญลักษณ................................................................................................................................................................ 3. แมจดั ดอกไมไดวนั ละ 50 กา แตละกามีดอกไม 15 ดอก แมใชดอกไมทง้ั หมดกด่ี อก ประโยคสัญลักษณ ประโยคสัญลักษณ................................................................................................................................................................ 4. ตุกตาเก็บเงนิ 6 เดือน ไดเดือนละ 15,700 บาท ตุกตาเก็บเงินไดทง้ั หมดกบี่ าท ประโยคสัญลักษณ์ ประโยคสัญลักษณ................................................................................................................................................................ 5. พอขายเสื้อไดเงนิ 17,612 บาท เส้ือราคาตวั ละ 119 บาท พอขายเส้ือไดก่ีตัว ประโยคสัญลักษณ์ ประโยคสัญลักษณ................................................................................................................................................................ ขอ 6 - 10 ใหนกั เรยี นหาคําตอบแลวนาํ มาเติมลงในชองวางใหถูกตอง 6. สมพรรบั จางดานาไดเงนิ 14,300 บาท คาจางวนั ละ 220 บาท สมพรรบั จางดานาทงั้ หมดกว่ี ัน ตอบ ............................................................................................................................. ............................................................. 7. รานคาขายโทรทัศนได 15 เคร่ือง ราคาเคร่ืองละ 13,500 บาท คิดเปนเงินเทาไร ตอบ ............................................................................................................................. ............................................................. 8. สวนสัตวเกบ็ เงินคาบัตรเขาชมได 11,150 บาท ราคาบัตรละ 50 บาท มีคนซอ้ื บัตรเขาชมกคี่ น ตอบ ............................................................................................................................. ............................................................. 9. สถานีตํารวจส่ังซ้ือเคร่ืองคอมพิวเตอรจานวน 30 เครื่อง ราคาเคร่ืองละ 12,700 บาท จะตองจายเงนิ เทาไร ตอบ ............................................................................................................................. ............................................................. 10. ไกออกไขวนั ละ 12 ฟอง ตองการไข 300 ฟอง จะตองรอกี่วัน ตอบ ............................................................................................................................. .............................................................

แบบทดสอบกอนเรียน เร่ือง การแกโจทยปญหาการคูณ และการหาร คําช้ีแจง ใหนักเรยี นคดิ หาคาตอบจากโจทยปญหาตอไปน้ี ( 10 คะแนน ) 1. 5 เทาของ 4 มคี าเทาไร ตอบ ................................................................................................................................................................................................ 2. 105 เปนกเี่ ทาของ 5 ตอบ ................................................................................................................................................................................................ 3. คาเฉลี่ยของ 28 , 13 , 35 , 50 , 24 , 48 มคี าเทากับเทาไร ตอบ ................................................................................................................................................................................................ 4. ขาวสารราคาถุงละ 66 บาท จานวน 16 ถุง คิดเปนเงนิ ทงั้ หมดเทาไร จากโจทยแสดงความหมายการ เพมิ่ ขน้ึ หรอื ลดลง ตอบ ................................................................................................................................................................................................ 5. จากโจทยขอ 4 จะหาคาตอบดวยวิธีใด ตอบ ................................................................................................................................................................................................ 6. จากโจทยขอ 4 จะเขียนประโยคสัญลักษณไดอยางไร ตอบ ................................................................................................................................................................................................ 7. ผลิตอาหารกระปองไดทง้ั หมด 74,100 กระปอง ถาวันหนึ่งผลิตได 950 กระปองจะตองผลิตกว่ี นั ตอบ ................................................................................................................................................................................................ 8. จากโจทยขอ 7 จะหาคาตอบดวยวิธใี ด เพราะอะไร ตอบ ................................................................................................................................................................................................ 9. จากโจทยขอ 7 จะเขียนประโยคสัญลกั ษณไดอยางไร ตอบ ................................................................................................................................................................................................ 10. มีเงนิ อยู 2,000 บาท ถาแลกเปนธนบตั รใบละ 50 บาท จะไดกใี่ บ ตอบ ................................................................................................................. ...............................................................................

แบบทดสอบหลังเรยี น เร่ือง การแกโจทยปญหาการคูณ และการหาร คําชี้แจง ใหนักเรยี นคดิ หาคาตอบจากโจทยปญหาตอไปนี้ ( 10 คะแนน ) 1. 5 เทาของ 4 มคี าเทาไร ตอบ ................................................................................................................................................................................................ 2. 105 เปนกเ่ี ทาของ 5 ตอบ ................................................................................................................................................................................................ 3. คาเฉล่ียของ 28 , 13 , 35 , 50 , 24 , 48 มคี าเทากับเทาไร ตอบ ................................................................................................................................................................................................ 4. ขาวสารราคาถุงละ 66 บาท จานวน 16 ถุง คิดเปนเงนิ ทงั้ หมดเทาไร จากโจทยแสดงความหมายการ เพม่ิ ขน้ึ หรอื ลดลง ตอบ ................................................................................................................................................................................................ 5. จากโจทยขอ 4 จะหาคาตอบดวยวิธีใด ตอบ ................................................................................................................................................................................................ 6. จากโจทยขอ 4 จะเขียนประโยคสัญลักษณไดอยางไร ตอบ ................................................................................................................................................................................................ 7. ผลิตอาหารกระปองไดทง้ั หมด 74,100 กระปอง ถาวันหนึ่งผลิตได 950 กระปองจะตองผลิตกวี่ ัน ตอบ ................................................................................................................................................................................................ 8. จากโจทยขอ 7 จะหาคาตอบดวยวิธใี ด เพราะอะไร ตอบ ................................................................................................................................................................................................ 9. จากโจทยขอ 7 จะเขยี นประโยคสัญลกั ษณไดอยางไร ตอบ ................................................................................................................................................................................................ 10. มีเงนิ อยู 2,000 บาท ถาแลกเปนธนบัตรใบละ 50 บาท จะไดกใ่ี บ ตอบ ................................................................................................................................................................................................