หน่วยที่ 3

1 หน่วยที่ 3 การวเิ คราะห์รายการค้า สาระสาคญั ในการดาเนินงานทางการคา้ ของธุรกิจ เหตุการณ์ที่เกิดข้ึนเหตุการณ์ใดเป็นรายการคา้ จะถูก นามาวิเคราะห์ว่ามีผลทาให้สินทรัพย์ หน้ีสิน และส่วนของเจา้ ของเปลี่ยนแปลงไปอยา่ งไร ลกั ษณะ การเปล่ียนแปลงท่ีเกิดข้ึนจะคงความสมดุลของสมการบญั ชีเสมอ สาระการเรียนรู้ 1. เอกสารประกอบการบนั ทึกบญั ชี 2. รายการคา้ 3. การวิเคราะห์รายการคา้ 4. ประเภทของบญั ชีแยกประเภทและการจดั หมวดบญั ชี จุดประสงค์การเรียนรู้ เม่ือจบหน่วยการเรียนน้ีแลว้ นกั เรียนสามารถ 1. บอกเอกสารประกอบการบนั ทึกบญั ชีได้ 2. บอกเหตุการณ์ที่เป็นรายการคา้ และไม่เป็นรายการคา้ ไดอ้ ยา่ งถูกตอ้ ง 3. วิเคราะห์รายการคา้ ไดอ้ ยา่ งถูกตอ้ ง 4. บอกความสมั พนั ธข์ องการวเิ คราะห์รายการคา้ กบั สมการบญั ชีได้ 5. อธิบายวธิ ีวิเคราะหร์ ายการคา้ เพือ่ จดบนั ทึกบญั ชีดา้ นเดบิตและดา้ นเครดิตได้ 6. บอกประเภทของบญั ชีแยกประเภทและหมวดของบญั ชีได้ 7. ต้งั ชื่อบญั ชีในแต่ละหมวดบญั ชีได้

2 1. เอกสารประกอบการบันทึกบญั ชี ในการดาเนินงานของธุรกิจ ไมว่ า่ จะเป็นการรับเงินหรือจ่ายเงิน จะมีเอกสารที่เก่ียวขอ้ ง มากมายหลายชนิด ผศู้ ึกษาจึงควรศึกษา และทาความเขา้ ใจถึงเอกสารตา่ ง ๆ ที่จะนามาประกอบใน การบนั ทึกบญั ชี 1.1 ความหมายของเอกสารประกอบการบนั ทึกบญั ชี เอกสารประกอบการบนั ทึกบญั ชี (Document) หมายถึง บนั ทึก หนงั สือ หรือเอกสาร ใด ๆ ท่ีเก่ียวขอ้ งกบั กิจการคา้ ท่ีใช้เป็ นหลกั ฐานในการบนั ทึกบญั ชี ซ่ึงอยู่ในรูปของตวั เงิน เม่ือมี รายการคา้ ใด ๆ เกิดข้ึนท้งั ภายในกิจการคา้ และภายนอกกิจการคา้ จะตอ้ งมีการจดั ทาเอกสารข้ึน เพ่ือให้ผูท้ ี่เกี่ยวขอ้ งเก็บไวเ้ ป็ นหลกั ฐานในการบนั ทึกบญั ชี ความสาคญั ของเอกสารประกอบการ บนั ทึกบญั ชี คือใชเ้ ป็นหลกั ฐานอา้ งอิง และเป็นหลกั ฐานในการบนั ทึกบญั ชี 1.2 ประเภทของเอกสารประกอบการบนั ทึกบญั ชี เอกสารประกอบการบนั ทึกบญั ชีแบ่งออกเป็น 3 ประเภท คือ 1.2.1 เอกสารประกอบการลงบญั ชีท่ีจดั ทาข้ึนโดยบุคคลภายนอก 1.2.2 เอกสารประกอบการลงบญั ชีที่จดั ทาข้ึนโดยผูม้ ีหนา้ ที่จดั ทาบญั ชี เพ่ือออกใหแ้ ก่ บุคคลภายนอก 1.2.3 เอกสารประกอบการลงบัญชีที่จดั ทาข้ึนโดยผูม้ ีหน้าท่ีจดั ทาบัญชี เพ่ือใช้ใน กิจการ การลงรายการในบญั ชีตอ้ งใชเ้ อกสารขอ้ 1.2.1 หรือขอ้ 1.2.2 แลว้ แต่กรณีก่อน เวน้ แต่ ไม่มีเอกสารดงั กลา่ วจึงใหใ้ ชเ้ อกสารขอ้ ท่ี 1.2.3 1.3 รายการที่ตอ้ งมีในเอกสารประกอบการบนั ทึกบญั ชี 1.3.1 รายการที่ตอ้ งมีในเอกสารประกอบการบนั ทึกบญั ชีทุกประเภท 1.3.1.1 ช่ือของผจู้ ดั ทาเอกสารที่ใชใ้ นการประกอบธุรกิจของผจู้ ดั ทาเอกสาร 1.3.1.2 ช่ือเอกสาร 1.3.1.3 เลขท่ีของเอกสารและเล่มท่ี (ถา้ มี) 1.3.1.4 วนั เดือน ปี ท่ีออกเอกสาร 1.3.1.5 จานวนเงินรวม 1.3.2 รายการท่ีตอ้ งมีในเอกสารประกอบการบนั ทึกบญั ชี สาหรับเอกสารท่ีจดั ทาข้ึน โดยผมู้ ีหนา้ ที่จดั ทาบญั ชี เพอื่ ออกใหแ้ ก่บุคคลภายนอกจะตอ้ งมีรายการต่อไปน้ีเพิ่มเติม คือ

3 1.3.2.1 กรณีเอกสารเพื่อเป็นหลกั ฐานในการรับชาระ รับฝาก รับเงิน หรือตวั๋ เงิน ตอ้ งมีรายการเพมิ่ ข้ึน ดงั น้ี 1) เลขประจาตวั ผเู้ สียภาษีอากรของกิจการท่ีจดั ทาเอกสาร 2) สถานท่ีต้งั ของกิจการท่ีจดั ทาเอกสาร 3) รายละเอียดเกี่ยวกบั การรับเงิน หรือตว๋ั เงิน 4) ชื่อ ชนิด จานวน หน่วยนับ ราคาต่อหน่วย และราคารวมของสินคา้ หรือบริการแต่ละรายการ เวน้ แต่ไดร้ ะบุรายละเอียดดงั กลา่ วไวใ้ นเอกสารขา้ งตน้ แลว้ 5) ลายมือช่ือของผรู้ ับเงิน หรือตว๋ั เงิน 1.3.2.2 กรณีเพ่ือเป็ นหลกั ฐานในการจาหน่าย จ่าย โอน ส่งมอบสินคา้ หรือ บริการ โดยยงั มิไดม้ ีการชาระเงิน หรือตว๋ั เงินตอ้ งมีรายการเพิม่ ข้ึน ดงั น้ี 1) เลขประจาตวั ผเู้ สียภาษีอากรของกิจการที่จดั ทาเอกสาร 2) สถานท่ีต้งั ของกิจการที่จดั ทาเอกสาร 3) ช่ือ ชนิด จานวน หน่วยนบั ราคาต่อหน่วย และราคารวมของสินคา้ หรือบริการแต่ละรายการ 4) ชื่อ หรือช่ือที่ใช้ในการประกอบธุรกิจ และที่อยู่ของผูซ้ ้ือ หรือผูร้ ับ สินคา้ หรือผรู้ ับบริการ 5) ลายมือชื่อผจู้ ดั ทาเอกสาร 6) ลายมือช่ือผรู้ ับสินคา้ หรือผรู้ ับบริการ เอกสารท่ีจดั ทาข้ึนโดยผมู้ ีหนา้ ที่จดั ทาบญั ชีเพ่ือออกใหแ้ ก่บุคคลภายนอก ตอ้ งมีสาเนาเกบ็ ไวอ้ ยา่ งนอ้ ย 1 ฉบบั 1.3.3 รายการที่ตอ้ งมีในเอกสารประกอบการบนั ทึกบญั ชี สาหรับเอกสารที่จดั ทาข้ึน โดยผมู้ ีหนา้ ที่จดั ทาบญั ชีเพื่อใชใ้ นกิจการ จะตอ้ งมีรายการต่อไปน้ีเพ่มิ เติม คือ 1.3.3.1 คาอธิบายรายการ 1.3.3.2 วิธีการและการคานวณต่าง ๆ ที่ใชใ้ นการจดั ทาบญั ชี (ถา้ มี) 1.3.3.3 ลายมือชื่อของผูท้ ่ีมีหน้าท่ีจดั ทาบญั ชี หรือผูไ้ ดร้ ับมอบหมายให้เป็ น ผอู้ นุมตั ิรายการ เอกสารท่ีตอ้ งใชป้ ระกอบการบนั ทึกบญั ชีท่ีทาเป็นภาษาต่างประเทศ สารวตั รใหญบ่ ญั ชี และสารวตั รบญั ชีอาจสั่งใหผ้ มู้ ีหนา้ ท่ีจดั ทาบญั ชี หรือผทู้ าบญั ชีจดั การแปลเป็นภาษาไทยภายในเวลา ท่ีกาหนด เพอ่ื ใชป้ ระโยชนใ์ นการตรวจสอบกไ็ ด้

4 2. รายการค้า เหตุการณ์ที่เกิดข้ึนในธุรกิจมีลกั ษณะหลากหลาย บางเหตุการณ์เกี่ยวขอ้ งกับธุรกิจและ ก่อให้เกิดการรับเงิน หรือก่อให้เกิดการจ่ายเงิน บางเหตุการณ์ไม่เกี่ยวขอ้ งกบั ธุรกิจแต่เกี่ยวขอ้ งกบั เจา้ ของกิจการ ผูท้ าการศึกษาจาเป็ นจึงตอ้ งวิเคราะห์เหตุการณ์เหล่าน้ันให้ไดว้ ่าเหตุการณ์ใดเป็ น รายการคา้ และเหตุการณ์ใดไม่เป็นรายการคา้ เพือ่ นาเหตุการณ์ท่ีเป็นรายการคา้ มาวเิ คราะห์และบนั ทึก บญั ชีต่อไป 2.1 ความหมายของรายการคา้ รายการคา้ (Business Transaction) หมายถึง เหตุการณ์ท่ีเกิดข้ึนของธุรกิจอนั ก่อใหเ้ กิด การโอน หรือก่อให้เกิดการแลกเปล่ียนเงินหรือสิ่งท่ีมีค่าเป็นตวั เงิน ระหว่างหน่วยงานทางการบญั ชี ในองคก์ รเดียวกนั หรือระหวา่ งกิจการกบั บุคคลอื่น ท่ีมีผลกระทบต่อสินทรัพย์ หน้ีสิน และทุนของ หน่วยงานน้นั ๆ เช่น เจา้ ของนาเงินมาลงทุนในกิจการ ให้บริการแก่ลูกคา้ การซ้ือขายสินทรัพยแ์ ละ การจ่ายค่าใช้จ่ายต่าง ๆ แต่ถ้าเหตุการณ์ใดเกิดข้ึนแล้วไม่มีผลกระทบต่อการเปล่ียนแปลงของ สินทรัพย์ หน้ีสิน และทุน ก็จะไม่ถือเป็นรายการคา้ (Non - Business Transaction) และไม่ตอ้ งบนั ทึก บญั ชี เช่น การทาสัญญาว่าจา้ งพนักงาน การทาสัญญากูย้ ืมเงิน และการทาสัญญาประเภทต่าง ๆ เป็ นตน้ ซ่ึงเหตุการณ์เหล่าน้ีจะมีผลกระทบต่อสินทรัพย์ หน้ีสิน และทุนหรือไม่น้ันยงั ไม่แน่นอน เพราะเป็นเหตุการณ์ในอนาคต ดงั น้นั หากมีเหตุการณ์เกิดข้ึนตอ้ งนามาวิเคราะห์วา่ เป็นรายการทาง การคา้ หรือรายการทางบญั ชีหรือไม่ โดยพิจารณาตามความหมายดงั กล่าว คือ 1. ตอ้ งเกิดการโอนหรือแลกเปล่ียน รายการคา้ 2. การโอนหรือแลกเปล่ียนระหวา่ ง กิจการคา้ กบั บุคคลอื่น 3. ตอ้ งมีผลกระทบต่อ สินทรัพย์ หน้ีสิน และส่วนของเจา้ ของ ภาพที่ 3.1 ความหมายของรายการคา้

5 ตัวอย่างที่ 3.1 แสดงรายการท่ีเป็นรายการคา้ และรายการที่ไม่เป็นรายการคา้ รายการที่เป็ นรายการค้า รายการทไ่ี ม่เป็ นรายการค้า ➢ การนาเงินสดหรือสินทรัพยม์ าลงทุน ➢ การออกใบสงั่ ซ้ือสินคา้ ➢ กิจการซ้ือสินทรัพยเ์ ป็นเงินสดหรือเงินเช่ือ ➢ การจดั ร้านใหส้ วยงามเพอื่ ดึงดูดใจลูกคา้ ➢ กิจการรับรายไดเ้ ป็นเงินสดหรือเงินเช่ือ ➢ การเชิญชวนลกู คา้ เขา้ ชมสินคา้ ➢ กิจการจ่ายค่าใชจ้ ่ายต่าง ๆ เป็นเงินสด ➢ การสาธิตและแนะนาสินคา้ แก่ลูกคา้ ➢ กิจการคา้ งจ่ายคา่ ใชจ้ ่ายต่าง ๆ ➢ การทาสญั ญาวา่ จา้ งพนกั งาน ➢ กิจการกเู้ งินจากบุคคลภายนอก ➢ การอบรมพนกั งานในร้าน ➢ เจา้ ของกิจการถอนใชส้ ่วนตวั ➢ การทาความสะอาดร้าน 3. การวเิ คราะห์รายการค้า 3.1 ความหมายของการวิเคราะห์รายการคา้ การวเิ คราะหร์ ายการคา้ (Business Transaction Analysis) หมายถึง การพิจารณาวา่ รายการคา้ ที่เกิดข้ึนน้นั มีผลทาใหส้ ินทรัพย์ หน้ีสิน หรือทุนของกิจการคา้ เกิดการเปล่ียนแปลงไป อยา่ งไร กลา่ วคือทาใหส้ ินทรัพย์ หน้ีสิน หรือส่วนของเจา้ ของ เพ่ิมข้ึนหรือลดลงเป็นจานวนเท่าใด และเม่ือวเิ คราะห์รายการคา้ ไดถ้ ูกตอ้ งแลว้ จึงนาไปบนั ทึกลงในสมุดบญั ชีเป็นข้นั ตอนต่อไป 3.2 หลกั ในการวิเคราะห์รายการคา้ หลกั ในการวิเคราะห์รายการคา้ ที่ทาใหม้ ีผลต่อสินทรัพย์ หน้ีสิน และส่วนของเจา้ ของ น้นั จะตอ้ งใชห้ ลกั ในการวเิ คราะห์รายการคา้ 5 ประการ คือ 3.2.1 สินทรัพย์ เพิม่ ส่วนของเจา้ ของ เพิม่ เช่น การนาเงินสดมาลงทุน การนาสินทรัพยต์ ่าง ๆ มาลงทุน รับรายไดค้ า่ บริการ 3.2.2 สินทรัพย์ ลด ส่วนของเจา้ ของลด เช่น การจ่ายคา่ ใชจ้ ่ายต่าง ๆ เจา้ ของกิจการถอนใชส้ ่วนตวั

6 3.2.3 สินทรัพยอ์ ยา่ งหน่ึง ลด สินทรัพยอ์ ยา่ งหน่ึง เพ่มิ เช่น ซ้ืออุปกรณ์สานกั งานเป็นเงินสด นาเงินสดฝากธนาคาร ถอนเงินจากธนาคารมาใชใ้ นร้าน 3.2.4 สินทรัพย์ เพม่ิ หน้ีสิน เพม่ิ เช่น กเู้ งินจากธนาคารมาใชใ้ นร้าน ซ้ืออุปกรณ์สานกั งานเป็นเงินเชื่อ 3.2.5 สินทรัพย์ ลด หน้ีสิน ลด เช่น จ่ายชาระหน้ีเจา้ หน้ี ชาระหน้ีเงินกู้ ตวั อย่างท่ี 3.2 แสดงผลการวิเคราะห์รายการคา้ รายการคา้ การวิเคราะห์ ผลการวเิ คราะห์ สินทรัพย์ หน้ีสิน ทุน เจา้ ของกิจการนาเงินสดมาลงทุน กิจการไดร้ ับเงินสด + กิจการเกิดผเู้ ป็นเจา้ ของทุน + ถอนเงินสดของกิจการไปใช้ กิจการจ่ายเงินสด - ส่วนตวั กิจการเกิดการลดลงของทุน - จ่ายชาระหน้ีใหเ้ จา้ หน้ี กิจการสูญเสียเงินสด - กิจการทาใหภ้ าระผกู พนั ลดลง - กิจการซ้ือสินทรัพยเ์ ป็นเงินสด กิจการไดร้ ับสินทรัพยท์ ่ีซ้ือ + กิจการจ่ายเงินสด - กิจการจ่ายคา่ สาธารณูปโภค กิจการสูญเสียเงินสด - กิจการเกิดคา่ ใชจ้ ่าย - กิจการใหบ้ ริการเสร็จสิ้นไดร้ ับเงิน กิจการไดร้ ับเงินสด + กิจการเกิดรายได้ + ใหบ้ ริการเสร็จสิ้นไดร้ ับเงินสด กิจการไดร้ ับเงินสด + ส่วนหน่ึง กิจการไดป้ ระโยชนจ์ ากลกู คา้ ท่ี จะตอ้ งมาจ่ายชาระในอนาคต + กิจการเกิดรายได้ +

7 3.3 การวเิ คราะห์รายการคา้ กบั สมการบญั ชี การเปลี่ยนแปลงที่เกิดข้ึนจากการวเิ คราะห์รายการคา้ ไม่วา่ จะเปลี่ยนแปลงไปใน ลกั ษณะใดกต็ าม สมการบญั ชีเกิดการเปลี่ยนแปลง แต่คงความสมดุลของสมการบญั ชีเสมอ สินทรัพย์ = หนีส้ ิน + ส่วนของเจ้าของ ตัวอย่างที่ 3.3 การวิเคราะห์รายการคา้ ของร้านสุชาติบริการ ระหว่างเดือนตุลาคม 25X2 โดยการ แสดงในรูปของสมการบญั ชี และงบแสดงฐานะการเงิน ดงั น้ี รายการท่ี 1 ต.ค. 1 นายสุชาติเปิ ดกิจการเป็นนายหนา้ จดั หาบา้ นใหเ้ ช่า “สุชาติบริการ” นาเงินสด มาลงทุน 10,000 บาท รายการท่ี 2 ต.ค. 3 ซ้ือตูเ้ กบ็ เอกสารเป็นเงินสด 1,400 บาท รายการท่ี 3 ต.ค. 9 ซ้ือเครื่องคานวณเลขเป็นเงินเชื่อ 2,500 บาท รายการที่ 4 ต.ค. 15 รับรายไดค้ า่ นายหนา้ 13,000 บาท รายการท่ี 5 ต.ค. 20 ใหบ้ ริการแก่ลูกคา้ -นายสุพรม 5,600 บาท ลูกคา้ ขอติดคา้ งคา่ บริการไวก้ ่อน รายการที่ 6 ต.ค. 22 นาเงินสดฝากธนาคาร 10,000 บาท รายการที่ 7 ต.ค. 25 จ่ายชาระหน้ีคา่ เคร่ืองคานวณเลขท่ีซ้ือเม่ือวนั ที่ 9 ท้งั จานวน รายการที่ 8 ต.ค. 27 ไดร้ ับเงินสดจากธนาคารออมสิน 20,000 บาท ตามยอดท่ีขอกไู้ วเ้ พอื่ ใชใ้ นร้าน รายการที่ 9 ต.ค. 28 นายสุชาตินาเงินสดของร้านไปใชส้ ่วนตวั 1,000 บาท รายการท่ี 10 ต.ค. 29 รับชาระหน้ีจากนายสุพรมท้งั จานวน รายการที่ 11 ต.ค. 30 จ่ายคา่ น้า-ค่าไฟฟ้า 600 บาท รายการที่ 12 ต.ค. 31 จ่ายเงินเดือนคนงาน 2 คน เป็นเงิน 3,000 บาท จากรายการที่ 1-12 ผลของการวิเคราะห์รายการคา้ และการแสดงในรูปของงบแสดงฐานะการเงิน จะเป็นดงั น้ี

8 รายการที่ 1 ต.ค. 1 นายสุชาติเปิ ดกิจการเป็นนายหนา้ จดั หาบา้ นใหเ้ ช่า “สุชาติบริการ” นาเงินสดมา ลงทุน 10,000 บาท จากสมการบญั ชี สินทรัพย์ = หน้ีสิน + ส่วนของเจา้ ของ แทนคา่ จะได้ เงินสด + 10,000 = 0 + ทุน + 10,000 งบแสดงฐานะการเงินแสดงไดด้ งั น้ี สุชาติบริการ งบแสดงฐานะการเงิน ณ วนั ที่ 1 ตลุ าคม 25X2 สินทรัพย์ หน้ีสินและส่วนของเจา้ ของ เงินสด 10,000 - ทุน-นายสุชาติ 10,000 - รายการท่ี 2 ต.ค. 3 ซ้ือตูเ้ กบ็ เอกสารเป็นเงินสด 1,400 บาท จากสมการบญั ชี สินทรัพย์ = หน้ีสิน + ส่วนของเจา้ ของ แทนค่าจะได้ เครื่องใชส้ านกั งาน + 1,400 = 0 + 0 เงินสด - 1,400 งบแสดงฐานะการเงินแสดงไดด้ งั น้ี สุชาติบริการ งบแสดงฐานะการเงิน ณ วนั ที่ 3 ตุลาคม 25X2 สินทรัพย์ หน้ีสินและส่วนของเจา้ ของ เงนิ สด (10,000 – 1,400) 8,600 - ทุน-นายสุชาติ 10,000 - 10,000 - เครื่องใช้สานักงาน 1,400 - 10,000 -

9 รายการท่ี 3 ต.ค. 9 ซ้ือเครื่องคานวณเลขเป็นเงินเช่ือ 2,500 บาท จากสมการบญั ชี สินทรัพย์ = หน้ีสิน + ส่วนของเจา้ ของ แทนคา่ จะได้ เคร่ืองใชส้ านกั งาน + 2,500 = เจา้ หน้ี + 2,500 + 0 งบแสดงฐานะการเงินแสดงไดด้ งั น้ี สุชาติบริการ งบแสดงฐานะการเงิน ณ วนั ท่ี 9 ตุลาคม 25X2 สินทรัพย์ หน้ีสินและส่วนของเจา้ ของ เงินสด 8,600 - เจา้ หน้ี 2,500 - 10,000 - เครื่องใช้สานักงาน 3,900 - ทุน-นายสุชาติ 12,500 - (1,400 + 2,500) 12,500 - รายการที่ 4 ต.ค. 15 รับรายไดค้ ่านายหนา้ 13,000 บาท จะไดส้ มการเป็น จากสมการบญั ชี สินทรัพย์ = หน้ีสิน + ส่วนของเจา้ ของ แทนค่าจะได้ เงินสด + 13,000 = 0 + ทุน + 13,000

10 สินทรัพย์ งบแสดงฐานะการเงินแสดงไดด้ งั น้ี 2,500 - เงนิ สด (8,600 + 13,000) สุชาติบริการ 23,000 - เคร่ืองใชส้ านกั งาน งบแสดงฐานะการเงิน 25,500 - ณ วนั ท่ี 15 ตุลาคม 25X2 หน้ีสินและส่วนของเจา้ ของ 21,600 - เจา้ หน้ี 3,900 - ทุน-นายสุชาติ (10,000 + 13,000) 25,500 - รายการท่ี 5 ต.ค. 20 ใหบ้ ริการแก่ลูกคา้ -นายสุพรม 5,600 บาท ลูกคา้ ขอติดคา้ งค่าบริการไวก้ ่อน จะไดส้ มการเป็น จากสมการบญั ชี สินทรัพย์ = หน้ีสิน + ส่วนของเจา้ ของ แทนค่าจะได้ ลูกหน้ี + 5,600 = 0 + ทุน + 5,600 งบแสดงฐานะการเงินแสดงไดด้ งั น้ี สุชาติบริการ งบแสดงฐานะการเงิน ณ วนั ที่ 20 ตุลาคม 25X2 สินทรัพย์ หน้ีสินและส่วนของเจา้ ของ เงินสด 21,600 - เจา้ หน้ี 2,500 - 28,600 - ลูกหนี้ 5,600 - ทุน-นายสุชาติ (23,000 + 5,600) 31,100 - เคร่ืองใชส้ านกั งาน 3,900 - 31,100 - รายการท่ี 6 ต.ค. 22 นาเงินสดฝากธนาคาร 10,000 บาท จะไดส้ มการเป็น จากสมการบญั ชี สินทรัพย์ = หน้ีสิน + ส่วนของเจา้ ของ 0+0 แทนค่าจะได้ เงินสด - 10,000 = ธนาคาร + 10,000

11 งบแสดงฐานะการเงินแสดงไดด้ งั น้ี สุชาติบริการ งบแสดงฐานะการเงิน ณ วนั ที่ 22 ตุลาคม 25X2 สินทรัพย์ หน้ีสินและส่วนของเจา้ ของ เงนิ สด (21,600 – 10,000) 11,600 - เจา้ หน้ี 2,500 - 28,600 - ธนาคาร 10,000 - ทุน-นายสุชาติ 31,100 - ลูกหน้ี 5,600 - เครื่องใชส้ านกั งาน 3,900 - 31,100 - รายการท่ี 7 ต.ค. 25 จ่ายชาระหน้ีค่าเครื่องคานวณเลขท่ีซ้ือเมื่อวนั ที่ 9 ท้งั จานวน จะไดส้ มการเป็น จากสมการบญั ชี สินทรัพย์ = หน้ีสิน + ส่วนของเจา้ ของ แทนค่าจะได้ เงินสด - 2,500 = เจา้ หน้ี - 2,500 + 0 งบแสดงฐานะการเงินแสดงไดด้ งั น้ี สุชาติบริการ งบแสดงฐานะการเงิน ณ วนั ที่ 25 ตุลาคม 25X2 สินทรัพย์ หน้ีสินและส่วนของเจา้ ของ เงินสด (11,600 – 2,500) 9,100 - เจ้าหนี้ (2,500 – 2,500) 0- 28,600 - ธนาคาร 10,000 - ทุน-นายสุชาติ 28,600 - ลูกหน้ี 5,600 - เครื่องใชส้ านกั งาน 3,900 - 28,600 -

12 รายการท่ี 8 ต.ค. 27 ไดร้ ับเงินสดจากธนาคารออมสิน 20,000 บาทตามยอดเงินที่ขอกไู้ วเ้ พื่อใชใ้ นร้าน จะไดส้ มการเป็น จากสมการบญั ชี สินทรัพย์ = หน้ีสิน + ส่วนของเจา้ ของ แทนคา่ จะได้ เงินสด + 20,000 = เงินกู้ + 20,000 + 0 งบแสดงฐานะการเงินแสดงไดด้ งั น้ี สุชาติบริการ งบแสดงฐานะการเงิน ณ วนั ท่ี 27 ตุลาคม 25X2 สินทรัพย์ หน้ีสินและส่วนของเจา้ ของ เงนิ สด (9,100 + 20,000) 29,100 - เงนิ กู้-ธนาคารออมสิน 20,000 - 28,600 - ธนาคาร 10,000 - ทุน-นายสุชาติ 48,600 - ลูกหน้ี 5,600 - เครื่องใชส้ านกั งาน 3,900 - 48,600 - รายการที่ 9 ต.ค. 28 นายสุชาตินาเงินสดของร้านไปใชส้ ่วนตวั 1,000 บาท จะไดส้ มการเป็น จากสมการบญั ชี สินทรัพย์ = หน้ีสิน + ส่วนของเจา้ ของ แทนคา่ จะได้ เงินสด - 1,000 = 0 + ทุน - 1,000

13 สินทรัพย์ งบแสดงฐานะการเงินแสดงไดด้ งั น้ี 20,000 - เงินสด (29,100 – 1,000) สุชาติบริการ 27,600 - ธนาคาร ลูกหน้ี งบแสดงฐานะการเงิน 47,600 - เครื่องใชส้ านกั งาน ณ วนั ท่ี 28 ตุลาคม 25X2 หน้ีสินและส่วนของเจา้ ของ 28,100 - เงินก-ู้ ธนาคารออมสิน 10,000 - ทุน-นายสุชาติ (28,600 -1,000) 5,600 - 3,900 - 47,600 - รายการท่ี 10 ต.ค. 29 รับชาระหน้ีจากนายสุพรมท้งั จานวน จะไดส้ มการเป็น จากสมการบญั ชี สินทรัพย์ = หน้ีสิน + ส่วนของเจา้ ของ แทนคา่ จะได้ เงินสด + 5,600 = 0+ 0 ลูกหน้ี - 5,600 งบแสดงฐานะการเงินแสดงไดด้ งั น้ี สุชาติบริการ งบแสดงฐานะการเงิน ณ วนั ท่ี 29 ตุลาคม 25X2 สินทรัพย์ หน้ีสินและส่วนของเจา้ ของ เงินสด (28,100 + 5,600) 33,700 - เงินก-ู้ ธนาคารออมสิน 20,000 - 27,600 - ลูกหนี้ (5,600 – 5,600) 0 - ทุน-นายสุชาติ 47,600 - ธนาคาร 10,000 - เครื่องใชส้ านกั งาน 3,900 - 47,600 -

14 รายการที่ 11 ต.ค.30 จ่ายคา่ น้า-คา่ ไฟฟ้า 600 บาท จะไดส้ มการเป็น จากสมการบญั ชี สินทรัพย์ = หน้ีสิน + ส่วนของเจา้ ของ แทนค่าจะได้ เงินสด - 600 = 0 + ทุน - 600 งบแสดงฐานะการเงินแสดงไดด้ งั น้ี สุชาติบริการ งบแสดงฐานะการเงิน ณ วนั ท่ี 30 ตุลาคม 25X2 สินทรัพย์ หน้ีสินและส่วนของเจา้ ของ เงนิ สด (33,700 – 600) 33,100 - เงินก-ู้ ธนาคารออมสิน 20,000 - 27,000 - ธนาคาร 10,000 - ทุน-นายสุชาติ (27,600 – 600) 47,000 - เครื่องใชส้ านกั งาน 3,900 - 47,0 00 - รายการท่ี 12 ต.ค.31 จ่ายเงินเดือนคนงาน 2 คน เป็นเงิน 3,000 บาท จะไดส้ มการเป็น จากสมการบญั ชี สินทรัพย์ = หน้ีสิน + ส่วนของเจา้ ของ แทนคา่ จะได้ เงินสด - 3,000 = 0 + ทุน - 3,000

15 สินทรัพย์ งบแสดงฐานะการเงินแสดงไดด้ งั น้ี 20,000 - เงนิ สด (33,100 – 3,000) สุชาติบริการ 24,000 - ธนาคาร เครื่องใชส้ านกั งาน งบแสดงฐานะการเงิน 44,000 - ณ วนั ท่ี 31 ตุลาคม 25X2 หน้ีสินและส่วนของเจา้ ของ 30,100 - เงินก-ู้ ธนาคารออมสิน 10,000 - ทุน-นายสุชาติ (27,000 – 3,000) 3,900 - 44,0 00 - 3.4 วธิ ีวิเคราะห์รายการคา้ เพอ่ื จดบนั ทึกบญั ชีดา้ นเดบิตและเครดิต วิธีวิเคราะหร์ ายการคา้ เพ่ือจดบนั ทึกบญั ชีดา้ นเดบิตและดา้ นเครดิต เป็นการนาผลของ การวเิ คราะห์รายการคา้ ไปบนั ทึกในบญั ชีประเภทสินทรัพย์ หน้ีสิน และส่วนของเจา้ ของ (ทุน) ตาม ลกั ษณะของบญั ชีคู่ ซ่ึงเป็นการบนั ทึกบญั ชีท้งั สองดา้ นดว้ ยจานวนเงินที่เท่ากนั กลา่ วคือเม่ือมีรายการ คา้ เกิดข้ึน ทุกรายการตอ้ งนามาบนั ทึกไวใ้ นบญั ชีสองดา้ นคือ ทางดา้ นเดบิต และทางดา้ นเครดิต ดว้ ย จานวนเงินท่ีเท่ากนั ท้งั สองดา้ น แต่จานวนบญั ชีท่ีบนั ทึกน้นั ไม่จาเป็นตอ้ งเท่ากนั อาจบนั ทึกทางดา้ น เดบิตเพียงบญั ชีเดียว แต่บนั ทึกทางดา้ นเครดิตสองหรือสามบญั ชีกไ็ ด้ หรือบนั ทึกดา้ นเดบิตสองหรือ สามบญั ชี แต่บนั ทึกบญั ชีทางดา้ นเครดิตเพียงบญั ชีเดียวกไ็ ด้ ซ่ึงดา้ นเดบิตและดา้ นเครดิตในทางบญั ชี หมายถึง 3.4.1 ดา้ นเดบิต (Debit) หมายถึง การบนั ทึกบญั ชีทางดา้ นซา้ ยมือ 3.4.2 ดา้ นเครดิต (Credit) หมายถึง การบนั ทึกบญั ชีทางดา้ นขวามือ หลกั ในการบนั ทึกบญั ชีหลงั จากการวิเคราะห์รายการคา้ แบ่งออกเป็ น 3 ประเภท คือ ประเภทสินทรัพย์ ประเภทหน้ีสิน และประเภทส่วนของเจา้ ของ ประเภทสินทรัพย์ สินทรัพย์ เพิม่ บนั ทึกบญั ชี ดา้ นเดบิต สินทรัพย์ ลด บนั ทึกบญั ชี ดา้ นเครดิต ประเภทหน้ีสิน หน้ีสิน เพ่ิม บนั ทึกบญั ชี ดา้ นเครดิต หน้ีสิน ลด บนั ทึกบญั ชี ดา้ นเดบิต ประเภทส่วนของเจา้ ของ ส่วนของเจา้ ของ เพ่มิ บนั ทึกบญั ชี ดา้ นเครดิต ส่วนของเจา้ ของ ลด บนั ทึกบญั ชี ดา้ นเดบิต

16 บันทึกบัญชีด้านเดบิต (Dr.) หลกั การบนั ทึกบญั ชี สินทรัพยเ์ พม่ิ หน้ีสินลด ส่วนของเจา้ ของลด ถอนใชส้ ่วนตวั ค่าใชจ้ ่าย บนั ทกึ บญั ชีด้านเครดติ (Cr.) สินทรัพยล์ ด หน้ีสินเพ่ิม ส่วนของเจา้ ของเพิ่ม ทุน รายได้ ภาพท่ี 3.2 หลกั การบนั ทึกบญั ชี จากตวั อยา่ งท่ี 3.3 สามารถนาผลการวเิ คราะห์รายการคา้ มาบนั ทึกบญั ชีไดด้ งั น้ี รายการท่ี 1 ต.ค. 1 นายสุชาติเปิ ดกิจการเป็นนายหนา้ จดั หาบา้ นใหเ้ ช่า “สุชาติบริการ” นาเงินสดมา ลงทุน 10,000 บาท การวเิ คราะห์ เพ่มิ ชื่อบัญชี บนั ทึกบัญชี สินทรัพย์ เพมิ่ เงินสด 10,000 Dr. ส่วนของเจา้ ของ ทุน 10,000 Cr. รายการที่ 2 ต.ค. 3 ซ้ือตูเ้ กบ็ เอกสารเป็นเงินสด 1,400 บาท การวเิ คราะห์ ชื่อบญั ชี บันทกึ บญั ชี เคร่ืองใชส้ านกั งาน 1,400 Dr. สินทรัพย์ เพ่ิม เงินสด 1,400 Cr. สินทรัพย์ ลด

17 รายการที่ 3 ต.ค. 9 ซ้ือเครื่องคานวณเลขเป็นเงินเช่ือ 2,500 บาท การวเิ คราะห์ ชื่อบญั ชี บันทกึ บัญชี เคร่ืองใชส้ านกั งาน 2,500 Dr. สินทรัพย์ เพิ่ม เจา้ หน้ี 2,500 Cr. หน้ีสิน เพ่ิม รายการท่ี 4 ต.ค. 15 รับรายไดค้ า่ นายหนา้ 13,000 บาท การวิเคราะห์ ชื่อบัญชี บันทกึ บญั ชี เงินสด 13,000 Dr. สินทรัพย์ เพมิ่ รายไดค้ า่ บริการ 13,000 Cr. ส่วนของเจา้ ของ เพม่ิ รายการที่ 5 ต.ค. 20 ใหบ้ ริการแก่ลูกคา้ นายสุพรม 5,600 บาท ลูกคา้ ขอติดคา้ งคา่ บริการไวก้ ่อน การวิเคราะห์ ชื่อบญั ชี บนั ทึกบัญชี ลูกหน้ี 5,600 Dr. สินทรัพย์ เพ่ิม รายไดค้ า่ บริการ 5,600 Cr. ส่วนของเจา้ ของ เพม่ิ รายการท่ี 6 ต.ค. 22 นาเงินสดฝากธนาคาร 10,000 บาท การวเิ คราะห์ ช่ือบญั ชี บนั ทึกบญั ชี เงินฝากธนาคาร 10,000 Dr. สินทรัพย์ เพ่ิม เงินสด 10,000 Cr. สินทรัพย์ ลด รายการที่ 7 ต.ค. 25 จ่ายชาระหน้ีคา่ เครื่องคานวณเลขท่ีซ้ือเม่ือวนั ท่ี 9 ท้งั จานวน การวเิ คราะห์ ชื่อบัญชี บันทึกบัญชี เจา้ หน้ี 2,500 Dr. หน้ีสิน ลด เงินสด 2,500 Cr. สินทรัพย์ ลด

18 รายการที่ 8 ต.ค. 27 ไดร้ ับเงินสดจากธนาคารออมสิน 20,000 บาทตามยอดเงินท่ีขอกไู้ วเ้ พ่อื ใชใ้ นร้าน การวิเคราะห์ ชื่อบญั ชี บนั ทึกบญั ชี เงินสด 20,000 Dr. สินทรัพย์ เพ่ิม เงินกู้ 20,000 Cr. หน้ีสิน เพ่มิ รายการท่ี 9 ต.ค. 28 นายสุชาตินาเงินสดของร้านไปใชส้ ่วนตวั 1,000 บาท การวิเคราะห์ ชื่อบญั ชี บันทึกบญั ชี ถอนใชส้ ่วนตวั 1,000 Dr. ส่วนของเจา้ ของ ลด เงินสด 1,000 Cr. สินทรัพย์ ลด รายการท่ี 10 ต.ค. 29 รับชาระหน้ีจากนายสุพรมท้งั จานวน การวิเคราะห์ ชื่อบญั ชี บนั ทกึ บัญชี เงินสด 5,600 Dr. สินทรัพย์ เพม่ิ ลูกหน้ี 5,600 Cr. สินทรัพย์ ลด รายการท่ี 11 ต.ค.30 จ่ายคา่ น้า-คา่ ไฟฟ้า 600 บาท การวเิ คราะห์ ช่ือบญั ชี บันทกึ บญั ชี Dr. ส่วนของเจา้ ของ ลด คา่ น้า-ไฟฟ้า 600 Cr. เงินสด 600 สินทรัพย์ ลด รายการท่ี 12 ต.ค.31 จ่ายเงินเดือนคนงาน 2 คน เป็นเงิน 3,000 บาท การวเิ คราะห์ ชื่อบัญชี บันทึกบัญชี Dr. ส่วนของเจา้ ของ ลด เงินเดือน 3,000 Cr. สินทรัพย์ ลด เงินสด 3,000

19 4. ประเภทของบญั ชีแยกประเภทและการจัดหมวดบญั ชี เมื่อไดท้ าการศึกษาเก่ียวกบั รายการคา้ และการวิเคราะห์รายการคา้ ที่เกิดข้ึนในการดาเนิน กิจการคา้ แล้ว ก็พอท่ีจะสรุปได้ว่า รายการค้าที่เกิดข้ึนในแต่ละรายการน้ัน จะมีผลกระทบต่อ สินทรัพย์ หน้ีสิน และส่วนของเจา้ ของเสมอ ซ่ึงอาจจะเพ่ิมข้ึนหรือลดลง ก็ข้ึนอยกู่ บั ลกั ษณะของ รายการน้นั ๆ ในข้นั ตอนต่อไปคือ การนาผลจากการวิเคราะห์รายการน้นั ไปบนั ทึกรายการในสมุด บญั ชี ซ่ึงควรทาความเขา้ ใจเก่ียวกบั ประเภทบญั ชีแยกประเภท และการจดั หมวดบญั ชีก่อน 4.1 ประเภทของบญั ชีแยกประเภท ในการจาแนกบญั ชีแยกประเภทน้นั จาแนกออกไดเ้ ป็น 3 ประเภท คือ 4.1.1 ประเภทสินทรัพย์ บญั ชีประเภทสินทรัพย์ หมายถึง บญั ชีท่ีแสดงมูลค่าของ สินทรัพยท์ ี่กิจการเป็นเจา้ ของ 4.1.2 ประเภทหน้ีสิน บญั ชีประเภทหน้ีสิน หมายถึง บญั ชีที่แสดงถึงมูลคา่ ของหน้ีสิน ที่กิจการมีภาระจะตอ้ งชาระใหบ้ ุคคลอ่ืน 4.1.3 ประเภทส่วนของเจา้ ของ บญั ชีประเภทส่วนของเจา้ ของ หมายถึง บญั ชีที่แสดง การเพิม่ หรือลดของส่วนของเจา้ ของกิจการ เช่น ทุน รายได้ ค่าใชจ้ ่าย และถอนใชส้ ่วนตวั 4.2 หมวดบญั ชีแยกประเภท การจดั หมวดบญั ชีแยกประเภทท้งั 3 ประเภทดงั กลา่ ว สามารถแบ่งออกเป็นหมวดบญั ชี ได้ 5 หมวดบญั ชี คือ หมวดท่ี 1 หมวดสินทรัพย์ จดั อยใู่ นประเภทสินทรัพย์ หมวดท่ี 2 หมวดหน้ีสิน จดั อยใู่ นประเภทหน้ีสิน หมวดที่ 3 หมวดทุน จดั อยใู่ นประเภทส่วนของเจา้ ของ หมวดท่ี 4 หมวดรายได้ จดั อยใู่ นประเภทส่วนของเจา้ ของ หมวดท่ี 5 หมวดค่าใชจ้ ่าย จดั อยใู่ นประเภทส่วนของเจา้ ของ

20 ประเภทสินทรัพย์ 1. หมวดสินทรัพย์ ประเภทหน้ีสิน ประเภทส่วนของเจา้ ของ 2. หมวดหน้ีสิน 3. หมวดทนุ 4. หมวดรายได้ 5. หมวดคา่ ใชจ้ ่าย ภาพท่ี 3.3 การจาแนกประเภท และหมวดบญั ชีแยกประเภท 4.3 การต้งั ช่ือบญั ชี ในการต้งั ช่ือบญั ชีแต่ละหมวดบญั ชี มีหลกั การ ดงั น้ี 4.3.1 หมวดสินทรัพย์ ใหน้ าชื่อของสินทรัพยน์ ้นั มาต้งั เป็นช่ือบญั ชี เช่น บญั ชีเงินสด บญั ชีลูกหน้ี บญั ชีวสั ดุสานกั งาน บญั ชีเคร่ืองตกแต่งร้าน บญั ชีที่ดิน บญั ชีอาคาร เป็นตน้ 4.3.2. หมวดหน้ีสิน ใหน้ าชื่อของหน้ีสินน้นั มาต้งั เป็นชื่อบญั ชี เช่น บญั ชีเจา้ หน้ีการคา้ บญั ชีเงินกู้ บญั ชีเงินเบิกเกินบญั ชี บญั ชีตว๋ั เงินจ่าย 4.3.3 หมวดทุน ใหน้ าช่ือส่วนท่ีเก่ียวขอ้ งกบั เจา้ ของมาต้งั เป็นชื่อบญั ชี เช่น บญั ชีทุน บญั ชีถอนใชส้ ่วนตวั บญั ชีกาไรขาดทุน 4.3.4 หมวดรายได้ ให้ระบุช่ือของรายไดน้ ้นั ๆ ใชค้ าวา่ \"รายได\"้ นาหนา้ แลว้ ตามดว้ ย ช่ือของรายได้ เช่น บญั ชีรายไดค้ ่าบริการ บญั ชีรายไดเ้ บด็ เตลด็ 4.3.5 หมวดค่าใชจ้ ่าย ใหร้ ะบุชื่อของคา่ ใชจ้ ่ายน้นั ๆ ใชค้ าวา่ \"คา่ \" นาหนา้ แลว้ ตามดว้ ย ชื่อค่าใชจ้ ่ายอะไร เช่น บญั ชีค่าโฆษณา บญั ชีค่าใชจ้ ่ายเบด็ เตล็ด บญั ชีสาธารณูปโภค บญั ชีค่ารับรอง บญั ชีคา่ แรงงาน ยกเวน้ บญั ชีเงินเดือน ไม่ตอ้ งใชค้ าวา่ \"คา่ \" นาหนา้ ใชค้ าวา่ บญั ชีเงินเดือน ไดเ้ ลย

21 สรุปเนื้อหาหน่วยท่ี 3 เมื่อผเู้ รียนไดศ้ ึกษาหน่วยที่ 3 รายการคา้ และการวิเคราะห์รายการคา้ จบแลว้ สามารถสรุป เน้ือหาไดด้ งั น้ี 1. เอกสารประกอบการบนั ทึกบญั ชี แบ่งออกเป็น 3 ประเภท คือ เอกสารประกอบการ ลงบญั ชีท่ีจดั ทาข้ึนโดยบุคคลภายนอก เอกสารประกอบการลงบญั ชีที่จดั ทาข้ึนโดยผูม้ ีหนา้ ท่ีจดั ทา บญั ชีเพื่อออกใหแ้ ก่บุคคลภายนอก และ เอกสารประกอบการลงบญั ชีที่จดั ทาข้ึนโดยผูม้ ีหนา้ ที่จดั ทา บญั ชีเพือ่ ใชใ้ นกิจการ 2. รายการคา้ หมายถึง รายการท่ีก่อใหเ้ กิดการโอนเงิน หรือโอนสิ่งของท่ีมีมูลคา่ เป็น เงินระหว่างกิจการคา้ กบั บุคคลภายนอก เช่น เจา้ ของนาเงินสดหรือสินทรัพยม์ าลงทุนในกิจการ กิจการซ้ือสินทรัพยเ์ ป็ นเงินสดหรือซ้ือเป็ นเงินเช่ือ กิจการให้บริการแก่ลูกคา้ และการจ่ายค่าใชจ้ ่าย ต่าง ๆ ของกิจการ 3. การวิเคราะหร์ ายการคา้ คือ การนารายการคา้ ท่ีเกิดข้ึนมาวเิ คราะห์ เพื่อพิจารณาวา่ รายการคา้ ท่ีเกิดข้ึนน้นั มีผลกระทบต่อรายการบญั ชี สินทรัพย์ หน้ีสิน ส่วนของเจา้ ของ รายได้ หรือ ค่าใชจ้ ่ายอยา่ ใดอยา่ งหน่ึงหรือมากกวา่ 4. การบนั ทึกรายการคา้ เพ่อื จดบนั ทึกบญั ชีดา้ นเดบิต และดา้ นเครดิต เป็นการนาผลของ การวเิ คราะห์รายการคา้ ไปบนั ทึกบญั ชี ตามหลกั การบญั ชีคู่ เมื่อกิจการมีรายการทางการคา้ เกิดข้ึน ทุกรายการตอ้ งนามาบนั ทึกไวใ้ นบญั ชีสองดา้ น คือ ทางดา้ นเดบิตหรือดา้ นซา้ ยมือ และทางดา้ นเครดิต หรือดา้ นขวามือ ดว้ ยจานวนเงินที่เท่ากนั ท้งั สองดา้ น แต่จานวนบญั ชีที่ลงน้ันไม่จาเป็ นตอ้ งเท่ากนั อาจบนั ทึกทางดา้ นเดบิตเพยี งบญั ชีเดียว แต่บนั ทึกทางดา้ นเครดิตสองหรือสามบญั ชีกไ็ ด้ โดยมีหลกั การบนั ทึกบญั ชีดงั น้ี หลกั การบนั ทึกบญั ชี บนั ทึกบญั ชีด้านเดบิต (Dr.) บนั ทกึ บัญชีด้านเครดติ (Cr.) สินทรัพยเ์ พ่ิม สินทรัพยล์ ด หน้ีสินลด หน้ีสินเพ่ิม ส่วนของเจา้ ของลด ส่วนของเจา้ ของ เพม่ิ - ถอนใชส้ ่วนตวั - ทุน - ค่าใชจ้ ่าย - รายได้

22 5. ประเภทของบญั ชีแยกประเภท แบ่งออกเป็น 3 ประเภท คือ บญั ชีประเภทสินทรัพย์ บญั ชี ประเภทหน้ีสิน และบญั ชีประเภทส่วนของเจา้ ของ 6. บญั ชีแยกประเภท แบ่งออกเป็น 5 หมวดบญั ชี คือ หมวดที่ 1 หมวดสินทรัพย์ จดั อยใู่ นบญั ชีประเภทสินทรัพย์ หมวดที่ 2 หมวดหน้ีสิน จดั อยใู่ นบญั ชีประเภทหน้ีสิน หมวดท่ี 3 หมวดทุน จดั อยใู่ นบญั ชีประเภทส่วนของเจา้ ของ หมวดที่ 4 หมวดรายได้ จดั อยใู่ นบญั ชีประเภทส่วนของเจา้ ของ หมวดท่ี 5 หมวดคา่ ใชจ้ ่าย จดั อยใู่ นบญั ชีประเภทส่วนของเจา้ ของ 7. การต้งั ชื่อบญั ชี บญั ชีประเภทสินทรัพย์ ใหน้ าชื่อของสินทรัพยม์ าต้งั ช่ือบญั ชี เช่น บญั ชี เงินสด บญั ชีลูกหน้ี บญั ชีเครื่องตกแต่งร้าน บญั ชีประเภทหน้ีสิน ใหน้ าชื่อของหน้ีสินมาต้งั ช่ือบญั ชี เช่น บญั ชีเจา้ หน้ี บญั ชีเงินกู้ บญั ชีค่าเช่าคา้ งจ่าย บญั ชีเงินเดือนคา้ งจ่าย บญั ชีประเภทส่วนของ เจา้ ของ ให้นาช่ือประเภทส่วนของเจา้ ของมาต้งั ชื่อบญั ชี เช่น บญั ชีทุน บญั ชีถอนใชส้ ่วนตวั บญั ชี รายไดค้ ่าบริการ บญั ชีค่าโฆษณา เป็นตน้ ศัพท์บัญชี Document Business Transaction เอกสารประกอบการบนั ทึกบญั ชี Non-Business Transaction รายการคา้ Business Transaction Analysis รายการที่ไม่ใช่รายการคา้ Debit การวเิ คราะห์รายการคา้ Credit ดา้ นเดบิต ดา้ นเครดิต