นายสุทธิภัทร บุญเฉลียว

สายพนั ธุโ์ คท่ีนิยมเล้ ียงในประเทศไทย10ชนิด

1.โคพนั ธุ์ชารโ์ รเลส์ มีถ่ินกาเนิดในประเทศฝรงั่ เศส มีสีขาวครีมตลอดตัว รูปร่างมีลกั ษณะเป็ น ส่ีเหล่ียมผืนผา้ ขาส้นั ลาตัวกวา้ ง ยาว และลึก มีกลา้ มเน้ ือตลอดท้ังตัว นิสยั เช่ือง เป็ นโคท่ีมีขนาดใหญ่มาก เพศผูเ้ มื่อโตเต็มที่หนักประมาณ 1,100 ก.ก. เพศเมีย 700-800 ก.ก.

2.โคพันธุ์บราห์มนั มีตน้ กาเนิดในประเทศอินเดีย แต่ถูกปรบั ปรุงพนั ธุ์ท่ีประเทศสหรัฐอเมริกา โคพันธุ์น้ ีที่ เล้ ียงในบา้ นเราส่วนใหญ่นาเขา้ มาจากสหรัฐอเมริกา และ ออสเตรเลีย แล้วนามา คดั เลือกปรบั ปรุงพนั ธุ์โดยกรมปศุสตั วแ์ ละฟารม์ ของเกษตรกรรายใหญ่ในประเทศ เป็ น โคท่ีมีขนาดค่อนขา้ งใหญ่ ลาตัวกวา้ ง ยาว และลึก ไดส้ ดั ส่วน หลังตรง หนอกใหญ่ หูใหญ่ ยาว จมูก ริมฝีปาก ขนตา กีบเทา้ และหนังเป็ นสีดา เหนียงทีคอและหนังใตท้ อ้ งหย่อน ยาน โคนหางใหญ่ พู่หางสีดา สีจะมีสีเขา เทา และแดง ที่นิยมเล้ ียงกันมากคือสีขาว เพศ ผูโ้ ตเต็มที่หนักประมาณ 800-1,200 ก.ก. เพศเมียประมาณ 500-700 ก.ก.

3.โคพันธุ์ซิมเมนทัล มีถ่ินกาเนิดในประเทศสวิสเซอร์แลนด์ นิยมเล้ ียงกนั ในประเทศยุโรป ในเยอรมนั เรียกว่า พนั ธุ์เฟลคฟี (FLECKVIEH) ไดร้ ับการปรับปรุงพนั ธุ์เป็ นโคกึ่งเน้ ือก่ึงนม ในประเทศ สหรฐั อเมริกานาไปคัดเลือกปรับปรุงพนั ธุ์ใหเ้ ป็ นโคเน้ ือ ลาตัวมีสีน้าตาลหรือแดงเขม้ ไป จนถึงสีฟางหรือเหลืองทองและมีสีขาวกระจายแทรกทัว่ ไป หน้าขาว ทอ้ งขาว และขาขาว เป็ นโคขนาดใหญ่ โครงร่างเป็ นส่ีเหลี่ยม ลาตัวยาว ลึก บ้ันทา้ ยใหญ่ ช่วงขาส้นั และ แข็งแรง เพศผูโ้ ตเต็มท่ีหนักประมาณ 1,100-1,300 ก.ก. เพศเมีย 650-800 ก.ก

4.โคพันธุ์ฮินดูบราซิล เป็ นโคท่ีมีเช้ ือสายโคอินเดียเช่นเดียวกับโคบราห์มนั แต่ปรับปรุงพนั ธุ์ที่ประเทศบราซิล สี มีต้ังแต่สีขาวจนถึงสีเทาเกือบดา สีแดง แดงเรื่อๆ หรือแดงจุดขาว หน้าผากโหนกกวา้ ง ค่อนขา้ งยาว หูมีขนาดกวา้ งปานกลางและหอ้ ยยาวมาก ปลายใบหูมกั จะบิด เขาแข็งแรง มักจะเอนไปดา้ นหลัง หนอกมีขนาดใหญ่ ผิวหนังและเหนียงหย่อนยานมาก เป็ นโคที่มี ขนาดใหญ่และค่อนขา้ งสูง เพศผูโ้ ตเต็มที่หนักประมาณ 900-1,200 ก.ก. เพศเมีย 600-700 ก.ก.

5.โคพนั ธุ์กบินทรบ์ ุรี เป็ นโคลูกผสมระหว่างพนั ธุ์ซิมเมนทัลกบั พนั ธุ์บราห์มนั โดยกรมปศุสตั วไ์ ด้ มอบหมายใหศ้ ูนยว์ ิจยั และบารุงพนั ธุ์สตั วป์ ราจีนบุรี (ซึ่งต้ังอยู่ที่อาเภอกบินทร์ บุรี) ทาการสรา้ งโคพนั ธุ์ใหม่ใหเ้ ป็ นโคกึ่งเน้ ือกึ่งนม โดยลูกโคเพศผูใ้ ช้เป็ นโคขุน และแม่โคใชร้ ีดนมได้ การสรา้ งพนั ธุ์ในฝูงปรบั ปรุงพนั ธุ์ดาเนินการโดยนา น้าเช้ ือโคพนั ธุ์ซิมเมนทัลคุณภาพสูงจากประเทศเยอรมนั ผามกบั แม่โคบราห์มนั พนั ธุ์แท้ ไดล้ ูกโคชวั่ ท่ี 1 ที่มีเลือด 50% ซิมเมนทัล และ 50% บราห์มนั แลว้ ผสมโคชวั่ ท่ี 1 เขา้ ดว้ ยกนั คดั เลือกปรบั ปรุงใหเ้ ป็ นโคเน้ ือพนั ธุ์ใหม่เรียกว่า โค พนั ธุ์กบินทร์บุรี

6.โคพนั ธุ์กาแพงแสน เป็ นโคพนั ธุ์ใหม่ปรับปรุงพนั ธุ์โดยมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ วิทยาเขต กาแพงแสน โดยใชพ้ นั ธุ์ชาร์โรเล่ส์กบั บราห์มนั คลา้ ยกบั โคพนั ธุ์ตาก แต่โคพนั ธุ์ กาแพงแสนเร่ิมตน้ ปรับปรุงพนั ธุ์จากโคพ้ ืนเมือง โคพนั ธุ์กาแพงแสนมีสายเลือด 25% พ้ ืนเมือง 25% บราห์มนั และ 50% ชาร์โรเล่ส์ ส่วนลักษณะและ คุณสมบตั ิต่างๆ คลา้ ยกบั โคพนั ธุ์ตาก

7.โคพนั ธุ์แองกสั มีถิ่นกาเนิดอยู่ทางภาคตะวนั ออกเฉียงเหนือของประเทศสก๊อตแลนด์ เป็ นโค ขนาดกลางถึงเล็ก โคเพศผูม้ ีน้าหนักประมาณ 900 กิโลกรมั โคเพศเมียมี น้าหนักประมาณ 600 กิโลกรมั โคพนั ธุ์น้ ีจะมีสีดาตลอดตัว ไม่มีเขา ถึงวยั เจริญเร็ว มีขอ้ เสียคือ เน่ืองจากมีขนาดเล็กอตั ราการเจริญเติบโตหลังหย่านมไม่ ดีนัก พรอ้ มท้ังปรับตัวเขา้ กบั สภาพภูมิอากาศของประเทศไทย คือ รอ้ นช้ ืนไม่ดี

8.โคนม ท่ีเล้ ียงอยู่ปัจจุบัน สามารถแบ่งออกเป็ น 2 สายพนั ธุ์หลกั ไดแ้ ก่โคยุโรป และโค อินเดีย ซ่ึงโคท้ังสอง สายพนั น้ ีถือไดว้ ่าเป็ นโคพนั ธุ์แท้ ในประเทศไทยไดน้ าเขา้ โคท้ังสายพนั ธุ์ยุโรป และสายพนั ธุ์อินเดียมาเล้ ียง แต่ว่าสภาพภูมิอากาศ และ ปัจจยั อ่ืนๆของเมืองไทยทาใหก้ ารเล้ ียงววั นอกไม่ประสบผลสาเร็จเท่าท่ีควร จน ปัจจุบนั น้ ีไดม้ ีการคดั สายพนั ธุ์ โดยการผสมพนั ธุ์โคข้ ึนมาใหม่เป็ นโคนมไทยเอง

9.โคพนั ธุ์บีฟมารท์ เตอร์ ไม่มีการกาหนดสีของสายพนั ธุ์ ส่วนใหญ่มักจะมีแสงสีแดงเขม้ สีแดงและบางส่วนจะมีสี ขาวเป็ นวงบนหน้าฝาก มีขนาดปานกลาง ขอ้ ดีของโคบีฟมาร์ทเตอร์ ‎มีความแข็งแกร่ง สามารถอยู่ไดท้ ้ังความรอ้ นและความหนาวเย็น ทนความรอ้ น ความ แหง้ แลง้ ทนต่อโรคแมลงและการติดเช้ ือจาพวกในอากาศรอ้ น ปัญหาสุขภาพน้อยมาก อัตราการเจริญเติบโตที่ยอดเยียม เปอร์เซ็นซากสูง คลอดง่าย น้าหนักหย่านมสูง ตัวเมีย มีความเป็ นแม่ท่ีดี ใหน้ มดี ความสมบูรณ์พนั ธุ์สูงใหล้ ูกปี ละตัว มีความฉลาด อ่อนโยน ทาใหผ้ ูเ้ ล้ ียงส่วนใหญ่เกิดความประทับใจ

10.โคพ้ ืนเมืองของไทย มีลักษณะใกลเ้ คียงกบั โคพ้ ืนเมืองของประเทศเพื่อนบา้ นในแถบเอเชีย ลักษณะ รูปร่างกระทัดรดั ลาตัวเล็ก ขาเรียวเล็ก ยาว เพศผูม้ ีหนอกขนาดเล็ก มีเหนียง คอ แต่ไม่หย่อนยานมาก หูเล็ก หนังใตท้ อ้ งเรียบ มีสีไม่แน่นอน เช่น สีแดงอ่อน เหลืองอ่อน ดา ขาวนวล น้าตาลอ่อน และอาจมีสีประรวมอยู่ดว้ ย เพศผูโ้ ตเต็มท่ีหนักประมาณ 300- 350 ก.ก. เพศเมีย 200-250 ก.ก.

นาย สุทธิภทั ร บุญเฉลียว ปวช.3 แผนกสตั วศาสตร์