อัตราการสวมหมวกนิรภัย-2560

บทที่ 4 อัตราการสวมหมวกนิรภัยจำ� แนกตามกลุ่มผู้ใชร้ ถจักรยานยนต์ ปี พ.ศ. 2560 033 THAILAND MOTORCYCLE 1188%%ปี 2560 เฉล่ียทัว่ ประเทศ รวมผู้ขับขี่ 031 HELMET USE 2017 ป 2560 เฉลย่ี ทวั่ ประเทศ และผู้โดยสาร วัยวรัยุ่นรุน ภาคเหนือ รวมผูข ับข่ี และผูโ ดยสาร ภาคตะวันออกเฉียงเหนอื 26% ภา3ค0%เหน2อื 3% 26% 22% 29% 31% 30% ภาค27ต%ะวนั28อ%อก2เ5ฉ%ียง1เ7ห%นอื 23% 21% 31% 18% 2560 2559 2560 2558 2559 2557 2558 2556 2557 2555 2556 2554 2555 2554 2553 2553 2560 2560 2559 2559 2558 2558 2557 2557 2556 2556 2555 2555 2554 2554 2553 2553 26% 30% 23% 26% 22% 29% 31% 30% 27% 28% 25% 17% 23% 21% 31% 18% ภาคกลาง ภาคใต้ ภาคกลาง ภาคใต 43% 40% 34% 26% 29% 26% 26% 22% 31% 25% 20% 16% 11% 15% 13% 43% 40% 34% 26% 29% 26% 15% 22% 31% 25% 20% 16% 11% 15% 13% 26% 15% 2560 2559 2560 2558 2559 2557 2558 2556 2557 2555 2556 2554 2555 2554 2553 2553 2560 2560 2559 2559 2558 2558 2557 2557 2556 2556 2555 2555 2554 2554 2553 2553 2222%ปี 2ป5 265060เฉเลฉย่ีลีย่ทท่วั ่ัวปปรระะเเททศศ ผผขู ูข้บั บัขี่ขี่ ภาคภเาหคนเหอื นือ ภาภคาตคะวตนั ะอวอนั กอเฉอยีกงเฉเหียนงือเหนอื 33%36%36%28%28%33%33% 29% 29% 38% 38% 35% 32% 30% 28% 26% 37% 29% 29% 38% 38% 35% 32% 3022%% 22% 28% 26% 23%37% 33% 23% 2560 2559 2560 2559 2558 2558 2557 2557 2556 2556 2555 2555 2554 2554 2553 2553 2560 2560 2559 2559 2558 2558 2557 2557 2556 2556 2555 2555 2554 2554 2553 2553 ภาคกลาง ภาคใต ภาคกลาง ภาคใต้ 55% 48% 46% 39% 44% 42% 39% 33% 39% 33% 28% 23% 55% 48% 46% 44% 42% 14% 33% 39% 33% 28% 17% 21% 18% 39% 23% 17% 21% 39% 2560 14% 18% 2559 2560 2559 2558 2558 2557 2557 2556 2556 2555 2555 2554 2554 2553 2553 2560 2560 2559 2559 2558 2558 2557 2557 2556 2556 2555 2555 2554 2554 2553 2553 1100%%ป 2560 เฉลีย่ ทว่ั ประเทศ ผโู ดยสาร แนวโนมอัตราการสวมหมวกนิรภยั ในกลมุ วยั รุน ปี 2560 เฉล่ยี ทวั่ ประเทศ ภาคเหนอื ผ้โู ดยสาร 100% ภาคตะวนั ออกเฉยี งเหนอื แนวโ9น0%้มอตั ราการสวมหมวกนริ ภัยในกลุ่มวยั รนุ่ 100% 80% 90% 70% 80% 60% 70% 50% ภาคเหนือ13% 17% 10% 12% 11% 14% 19% 15% 15%ภา1ค7%ตะ1ว3ัน% อ1อ0%กเฉ12%ยี ง1เ0ห%นือ18% 9% 60% 40% 34% 28% 2560 50% 32% 23% 24% 26% 2559 2560 2560 30% 2559 2558 2559 2558 2557 2558 20% 2557 2556 2557 2556 2555 2556 2555 2554 2555 2554 2554 2553 2553 2553 2560 2560 2560 2559 2559 2559 2558 2558 2558 2557 2557 2557 2556 2556 2556 2555 2555 2555 2554 2554 2554 2553 2553 2553 22% 18% 13% ภา1ค7%กลา10ง% 12% 11% 14% 19% 15% ภาค15ใ%ต 17% 13% 10% 12% 10% 18% 9% 40% 32% 103%4% 28% 23% 24% 22% 26% ภาคกลาง20% 22% 15% 10% 12% 13% 12% 10% ภาคใต้7% 16% 10% 8% 5% 4% 6% 7% 30% 0% 20% 2553 2554 2555 2556 2557 2558 18%2559 2560 10% รปู ที่ 4-1 อัตราการสรวปู มที่ห4ม-1วกอนตั ริราภกยั าขรสอวงมวหัย2ม0ร%ว่นุ ก2น2เ%ริปภร1ัย5ยี %ขบอ1เ0งท%วยียั 1บร2%ุนระ1เ3หป%รวยี 1า่ 2บ%งเทป10ยี %ี บพร.ะศห.ว27า %5ง5ป136%-พ2.1ศ50%.62085%535-%2564%0 6% 7% 0% 2553 2554 2555 2556 2557 2558 2559 2560 2560 2559 2558 2557 2556 2555 2554 2553 2560 2559 2558 2557 2556 2555 2554 2553

034 อัตราการสวมหมวกนริ ภยั ของผู้ใชร้ ถจกั รยานยนต์ในประเทศไทย ปี พ.ศ. 2560 4646%%ปี 2560 เฉ0ล3ย่ี 4ทั่วประเทศ รวมผูข้ บั ขี่ ป 2560 เฉล่ยี ทั่วประเทศ และผโู้ ดยสาร อตั ราการสวมหมวกนริ ภยั ของผูใชรถจักรยานยนตในประเทศไทย ป พ.ศ. 2560 ภาคเหนือ รวมผูข ับขี่ และผโู ดยสาร ผใู้ หญ่ ภาคตะวนั ออกเฉยี งเหนอื ผูใหญ 44% 48% ภ4า3%คเห4น3ือ% 42% 43% 44% 46% 51% ภา4ค5%ตะว4นั2%ออก42เ%ฉยี ง42เห%นอื 40% 41% 36% 44% 48% 43% 43% 42% 43% 44% 46% 51% 45% 42% 42% 42% 40% 41% 36% 2560 2560 2559 2559 2558 2558 2557 2557 2556 2556 2555 2555 2554 2554 2553 2553 2560 2560 2559 2559 2558 2557 2558 2556 2557 2555 2556 2554 2555 2553 2554 2553 ภาคกลาง ภาคใต้ 60% 61% ภ5า8%คกล57า%ง 56% 56% 54% 54% 43% ภา5ค0%ใต 46% 44% 41% 40% 41% 40% 60% 61% 58% 57% 56% 56% 54% 54% 43% 50% 46% 44% 41% 40% 41% 40% 2560 2560 2559 2559 2558 2558 2557 2557 2556 2556 2555 2555 2554 2554 2553 2553 2560 2560 2559 2559 2558 2557 2558 2556 2557 2555 2556 2554 2555 2553 2554 2553 5151%%ปี 2560ป เ2ฉ5ล6่ยี 0ทว่ั เฉปลรีย่ะเททั่วศประเทศ ผขู้ ผับูขขับี่ ข่ี ภาคเหนือภาคเหนอื ภาคภตาคะวตันะวอันออกอเกฉเฉยี ยีงงเหเหนนอื อื 49% 52% 49% 52% 47% 47% 46% 48% 48% 49% 55% 55% 48% 45% 45% 45% 44% 44% 40% 47% 47% 46% 48% 48% 49% 48% 45% 45% 45% 44% 44% 40% 2560 2560 2559 2559 2558 2558 2557 2557 2556 2556 2555 2555 2554 2554 2553 2553 2560 2559 2560 2558 2559 2557 2558 2556 2557 2555 2554 2556 2553 2555 2554 2553 ภาคกลาง ภาคใต ภาคกลาง67% 67% 66% 65% 63% 63% 61% 61% ภาคใต้51% 56% 53% 51% 48% 48% 48% 47% 67% 67% 66% 65% 63% 63% 61% 61% 51% 56% 53% 51% 48% 48% 48% 47% 2560 2560 2559 2559 2558 2558 2557 2557 2556 2556 2555 2555 2554 2554 2553 2553 2560 2559 2560 2558 2559 2557 2558 2556 2557 2555 2554 2556 2553 2555 2554 2553 2323%%ป 2560 เฉลี่ยทว่ั ประเทศ ผูโดยสาร แนวโนม อัตราการสวมหมวกนิรภยั ในกลุมผูใหญ ปี 2560 เฉลี่ยทว่ั ประเทศ ผู้โดยสาร 100% ภาคเหนือ ภาคตะวันออกเฉียงเหนอื 90% แนวโนม้ อตั ราการสวมหมวกนิรภัยในกลมุ่ ผู้ใหญ่ 80%100% 70%90% ภาคเหนือ25% 30% 25% 24% 23% 24% 25% 26% ภาค3ต5%ะว3นั 3%ออ2ก8%เฉ2ีย7%งเห28น% อื 22% 28% 20% 60%80%52% 53% 49% 49% 50%70% 47% 47% 47% 46% 2560 2560 2560 40% 49% 47% 47% 47% 2559 2559 2559 60% 53% 2558 2558 2558 30% 52% 2557 2557 2557 50% 2556 2556 2556 2555 2555 2555 2554 2554 2554 2553 2553 2553 2560 2560 2559 2560 2559 2558 2559 2558 2557 2557 2558 2556 2556 2557 2555 2555 2554 2556 2554 2553 2555 2553 2554 2553 25% 30% ภ2า5%คกล24า%ง 23% 24% 25% 26% 35% ภา3ค3%ใต 28% 27% 28% 22% 28% 20% 20% 49% 46% 32% 35% 30% 28% 27% 28% 26% 25% 10%40% ภาคกลาง 12% 26% 19% 18% 16% 16% 17% 18% 0%30% ภาคใต้ 20% 2553 2554 2555 2556 2557 2558 2559 2560 32% 35% 30% 28% 10% 27% ร2ปู 8%ที่264%-225%อัตราก12า%รส26ว% ม1ห9%มว18ก% น1ริ6%ภัย16ข%อ1ง7%ผู้ใ1ห8%ญ่ เปรยี 0%บเทยี บระหวา่ ง ปี พ.ศ. 2553-2560 2560 2553 2554 2555 2556 2557 2558 2559 2560 2559 2558 2557 2556 2555 2554 2553 2560 2559 2558 2557 2556 2555 2554 2553

บทท่ี 4 อตั ราการสวมหมวกนิรภัยจำ� แนกตามกลุม่ ผู้ใช้รถจกั รยานยนต์ ปี พ.ศ. 2560 035 วยั รนุ่ ผู้ใหญ่ 1. สิงห์บรุ ี 34% มากกว่า 80% 1. สิงหบ์ ุรี 47% มากกวา่ 80% 2. อ่างทอง 10% 61-80% 2. อ่างทอง 25% 61-80% 3. ปทมุ ธานี 20% 41-60% 3. ปทมุ ธานี 55% 41-60% 4. นครปฐม 2% 21-40% 4. นครปฐม 41% 21-40% 5. นนทบรุ ี 17% น้อยกว่า 21% 5. นนทบรุ ี 62% น้อยกว่า 21% 6. กรุงเทพมหานคร 14% 6. กรงุ เทพมหานคร 77% 7. สมทุ รปราการ 35% 7. สมุทรปราการ 59% 8. สมทุ รสาคร 20% 8. สมุทรสาคร 43% 9. สมทุ รสงคราม 15% 9. สมทุ รสงคราม 48% รปู ท่ี 4-3 อัตราการสวมหมวกนริ ภยั รวมผู้ขับขีแ่ ละผู้โดยสารในกลมุ่ วยั รุ่นและผู้ใหญ่ รายจังหวัด ปี พ.ศ. 2560

036 อัตราการสวมหมวกนริ ภยั ของผู้ใชร้ ถจกั รยานยนต์ในประเทศไทย ปี พ.ศ. 2560 034 บทที่ 4 อัตราการสวมหมวกนิรภยั จําแนกตามกลมุ ผูใชรถจักรยานยนต ป พ.ศ. 2560 รายงานผลสํารวจอตั ราการสวมหมวกนริ ภยั ของผูใชร ถจักรยานยนตในประเทศไทย ป พ.ศ. 2560 4.2 อัตราการสวมหมวกนิรภัยของเด็ก (เฉพาะผู้โดยสาร) 4 .1 อตั ปรี าพก.าศร.ส2วม5ห6มว0กนริ ภยั ของวยั รนุ และผใู หญ ป พ.ศ. 2560 สจกทในาาวี่จใออกปจนกรมาตัรายงัสกหจะกรรู่หทวามัมงสากวมี่ปรหวากวดัาหสณกรวามรตํมาะนรัดสรหารวมิรสงอต�วำกมภวาๆยจร่านยัวทณมลกงวิรใกว่ัหะาๆนจภรปนรมกกัย้อรสิร7ลวทยาะยภวมุกเังรั่วลมทเัยเอนสปทดะหศยใริวราก็นจมูใภะมนทําน7วกยัเั้นนหี่นเกทลยกวงั่มนเศุ่มณนงัโแทิรวดจอเลฑภ่ก6าดย�ำยะั1ยนทสนน็กู่เใ,ข่ีต้ัานม1นิวรทรอ0ํ่า่ือนภเ่ีนตม2งกพัแย้ัง่ังเาณิจคแ6ดขกลโานด1็ตกฑอะร,ทคยเงณท์1พมปี่ิดนสเ0ตี่บาด่ือเ่ังา2ถำ่�วปพโ็กพรมาึงนด.ตทศแิคจาคยใั้งก.่ีนนนานาสแรปวเ่ั2งาคฉณโต5โรพดินพล5ดร่ าบ่ียเม.3ถยศปปถท–ขวจ.สึน็ีง2ั้งอ่าัก2แา5ปคพงร56รรอนา่ยใ.60รศะนัเตา0วฉเถ.นปรทโพลอจานยีศ2บกัตย่ีักน้มพอ5วารทรตยขราา.5ยงั้ศูอ3ปา.–งนรอ22ะย5ั5ตเนท66รตศ00า์ มีแพนบววโา่ นม แคี งนทว่ีโนไมม้ ม คกี งาทรเ่ี ไปมลม่ ่ยี กี นาแรปเปลลงอย่ี ยนา แงปมีนลยังอสาํยคา่ ญังมนี ตยั้งสแำต� คปญั พต.ศงั้ .แ2ต5ป่ 5ี พ5 .ศ. 2555 (ร(ปู รทปู ี่ท4-ี่ 4)-4ส)าํ หสรำ� บัหอรตับั รอาตัการราสกวามรหสมววมกหนมริ วภกยั นขอริ งภเยัดขก็ อทนงี่ เง่ั ดโดก็ ยทสนี่ าง่ัรโปด พย.สศา. 2รป56ี พ0.ศ. 2560 เปเรปยี รบยี เบทเียทบยี ปบ พป.ีศพ.2.5ศ5.32-2555630-จ2าํ5แ6น0กตจาำ� มแภนูมกิภตาาคมแภสูมดิภงาไควในแรสปู ดทงี่ ไ4ว-้4ในรปู ที่ 4-4 ปี 2560 เฉล่ยี ทัว่ ประเทศ ผโู ดยสผาร้โู ดยสาร 2560 เฉลยี่ ท่วั ประเทศ เเดดก็ ก็ 77%%ป ภาคเหภนาคือเหนือ ภาคตะวนั อภอาคกเตฉะียวงนั เหอนอือกเฉียงเหนือ 8% 181%% 61%1% 6%6% 6%6% 8% 6%9% 8%9% 9% 9%9% 4% 49%% 5%4% 4%4% 3%5% 8% 4%4% 3% 8% 4% 2560 2559 2558 2560 2557 2559 2556 2558 22555755 22555654 22555553 2554 22555360 2559 2560 2558 2559 2557 2558 2556 2557 22555655 22555554 22555453 2553 ภาคกภลาาคงกลาง ภาคใต ภาคใต้ 8% 12% 9% 9% 8% 9% 8% 9% 7% 9% 7% 6% 6% 5% 6% 6% 8% 12% 9% 9% 8% 9% 8% 9% 7% 9% 7% 6% 6% 5% 6% 6% 2560 2559 2558 2560 2557 2559 2556 2558 2557 2555 2556 2554 2555 2553 2554 2553 2560 2559 2560 2558 2559 2557 2558 2556 2557 2556 2555 2555 2554 2554 2553 2553 แนวโนม อตั ราการสวมหมวกนริ ภยั ในกลุมเดก็ 100% แนวโนม้ อตั ราการสวมหมวกนิรภัยในกลุม่ เดก็ 90% 100% 80% 90% 70% 80% 60% 70% 50% 60% 40% 50% 30% 40% 20% 10% 380%% 9% 7% 7% 6% 7% 8% 7% 0% 20% 8% 9%10%2553 7%2556 7%2557 6% 7% 8%2558 2560 7 2554 2555 2559 0% รูปที่ 4-4 อตั ราการสวมหมวกนริ ภัยของเดก็ (เฉพาะผูโดยสาร) เปรียบเทียบระ2ห55ว3าง ป255พ4.ศ. 22555553-22556560 2557 2558 2559 2560 รปู ท่ี 4-4 อัตราการสวมหมวกนิรภัยของเด็ก (เฉพาะผู้โดยสาร) เปรยี บเทียบระหว่าง ปี พ.ศ. 2553-2560

บทที่ 5 อัตราการสวมหมวกนิรภัย จ�ำแนกตามพน้ื ท่ี ปี พ.ศ. 2560

038 อัตราการสวมหมวกนริ ภัย ของผู้ใช้รถจักรยานยนต์ในประเทศไทย ปี พ.ศ. 2560 บทท่ี 5 เนอ้ื หาในบทนน้ี ำ� เสนอผลการวเิ คราะหข์ อ้ มลู ทสี่ ำ� รวจสมุ่ ตวั อยา่ งเปรยี บเทยี บ อัตราการ อตั ราการสวมหมวกนริ ภยั ระหวา่ งพน้ื ทช่ี มุ ชนเมอื ง (กรงุ เทพมหานครและชนั้ สวมหมวกนิรภยั ภมู ิที่ 1 ของจังหวดั ภมู ภิ าค) และพืน้ ที่ชมุ ชนชนบท (ชนั้ ภูมทิ ่ี 3) ประกอบด้วย จำ� แนกตามพืน้ ที่ 5.1 อัตราการสวมหมวกนิรภัยรวมผู้ขับข่ีและผู้โดยสารบริเวณชุมชนเมือง ปี พ.ศ. 2560 และชมุ ชนชนบท ปี พ.ศ. 2560 5.2 อตั ราการสวมหมวกนริ ภยั ของผขู้ บั ขบี่ รเิ วณชมุ ชนเมอื งและชมุ ชนชนบท ปี พ.ศ. 2560 5.3 อัตราการสวมหมวกนิรภัยของผู้โดยสารบริเวณชุมชนเมืองและชุมชน ชนบท ปี พ.ศ. 2560 5.1 อตั ราการสวมหมวกนริ ภยั รวมผขู้ บั ขแ่ี ละผโู้ ดยสารบรเิ วณชมุ ชนเมอื งและชมุ ชนชนบท ปี พ.ศ. 2560 ผลการสำ� รวจพฤตกิ รรมการสวมหมวกนริ ภยั ของผู้ใชร้ ถจกั รยานยนต์ในปี พ.ศ. 2560 ช้ีใหเ้ หน็ วา่ การสวมหมวกนริ ภยั ในกลุ่มวัยรุ่นคิดเป็นอัตราการสวมค่อนข้างน้อยเมื่อเปรียบเทียบกับกลุ่มผู้ใหญ่ โดยกลุ่มวัยรุ่นมีอัตราการสวมหมวก นิรภัยรวมผขู้ บั ข่ีและผู้โดยสารต�่ำกว่ากลมุ่ ผู้ใหญ่ คือ ร้อยละ 18 และ 46 ตามลำ� ดับ โดยเม่ือจ�ำแนกขอ้ มลู เฉพาะกลมุ่ ผู้ขับขแี่ ละขอ้ มลู เฉพาะกลมุ่ ผู้โดยสาร พบวา่ ผลสำ� รวจเป็นไปในทศิ ทางเดยี วกนั (รปู ท่ี 4-1 และ 4-2) อยา่ งไรกต็ าม เมือ่ พิจารณาถงึ แนวโนม้ ของอัตราการสวมหมวกนิรภยั ทงั้ ในกลุม่ วัยรนุ่ และผู้ใหญ่ (รวมผู้ขบั ขแี่ ละผู้โดยสาร) พบวา่ ในกลุม่ ผู้ใชร้ ถจักรยานยนตว์ ัยรนุ่ มีแนวโนม้ ลดลงคอ่ นข้างมากใน ปี พ.ศ. 2560 (รอ้ ยละ 18) ในขณะทกี่ ลุม่ ผู้ใช้รถ จกั รยานยนตผ์ ู้ใหญม่ แี นวโนม้ ลดลงเพยี งเลก็ นอ้ ยใน ปี พ.ศ. 2560 (รอ้ ยละ 46) สำ� หรบั อตั ราการสวมหมวกนริ ภยั รวม ผู้ขับข่แี ละผู้โดยสารท่เี ป็นวยั รนุ่ และผู้ใหญ่ เปรยี บเทียบรายจงั หวัดปี พ.ศ. 2560 แสดงดงั รูปที่ 4-3 100% 74% 71% 30% 90% 47% 30% 51% 27% 27% ท้งั ประเทศ 80% 70% ตะวันออกเฉยี งเหนอื กลางและตะวนั ออก ใต้ 60% 58% 50% 40% 37% 30% 20% 10% 0% เหนอื ชุมชนเมือง ชมุ ชนชนบท รูปท่ี 5-1 อตั ราการสวมหมวกนริ ภัยรวมผขู้ บั ข่แี ละผู้โดยสาร บรเิ วณชมุ ชนเมืองและชมุ ชนชนบท ปี พ.ศ. 2560 รายภาค

บทที่ 5 อัตราการสวมหมวกนริ ภยั จำ� แนกตามพื้นที่ ปี พ.ศ. 2560 039 ตราด 78% สมทุ รปราการ 57% กรงุ เทพมหานคร 76% เชยี งใหม่ 51% 76% ภเู ก็ต 50% พษิ ณุโลก 73% ปทมุ ธานี 49% เพชรบรู ณ์ 72% นครสวรรค์ 47% 72% 46% สโุ ขทัย 71% นครศรธี รรมราช 45% นครศรธี รรมราช 69% พะเยา 42% 68% สรุ นิ ทร์ 41% ปทมุ ธานี 68% ระนอง 41% นนทบรุ ี 68% ตราด 40% แพร่ 67% สระบรุ ี 39% 66% สงิ หบ์ รุ ี 39% สมทุ รปราการ 62% 39% สกลนคร 62% แมฮ่ อ่ งสอน 39% ภเู ก็ต 62% ขอนแกน่ 38% เชยี งใหม่ 61% นนทบรุ ี 38% ลําพนู 60% ลําปาง 36% ขอนแกน่ 57% เพชรบรู ณ์ 35% ชลบรุ ี 57% 35% 57% สมทุ รสงคราม 34% หนองบัวลําภู 56% ระยอง 34% กําแพงเพชร 55% 34% นครราชสมี า 55% ศรสี ะเกษ 33% 54% พษิ ณุโลก 33% พะเยา 53% 32% ชมุ พร 53% สโุ ขทยั 32% สรุ นิ ทร์ 52% อบุ ลราชธานี 31% สรุ าษฎรธ์ านี 52% นครราชสมี า 31% นครสวรรค์ 50% 31% สงขลา 50% ชยั นาท 30% พทั ลงุ 50% เชยี งราย 29% เชยี งราย 49% นครปฐม 29% อตุ รดติ ถ์ 48% กําแพงเพชร 29% รอ้ ยเอ็ด 48% 29% ระนอง 47% น่าน 29% ลําปาง 47% นครนายก 29% อบุ ลราชธานี 47% 29% สพุ รรณบรุ ี 46% พจิ ติ ร 28% สงิ หบ์ รุ ี 46% พงั งา 28% 44% ลําพนู 28% ตรงั 44% เพชรบรุ ี 28% น่าน 43% สตลู 28% สมทุ รสงคราม 43% ราชบรุ ี 28% จันทบรุ ี 42% สงขลา 28% สระบรุ ี 42% ชลบรุ ี 27% ระยอง 42% สกลนคร 27% ราชบรุ ี 41% สมทุ รสาคร 27% พจิ ติ ร 41% อตุ รดติ ถ์ 26% อดุ รธานี 41% พระนครศรอี ยธุ ยา 25% นครปฐม 41% อํานาจเจรญิ 25% 40% กาญจนบรุ ี 24% แมฮ่ อ่ งสอน 39% อทุ ัยธานี 24% มหาสารคาม 39% แพร่ 24% 39% ฉะเชงิ เทรา 24% นครนายก 38% กาฬสนิ ธุ์ 23% อทุ ยั ธานี 38% สระแกว้ 23% มกุ ดาหาร 38% จนั ทบรุ ี 23% 38% ปราจนี บรุ ี 23% ชยั ภมู ิ 38% บรุ รี ัมย์ 22% ชยั นาท 37% ตาก 22% 37% 22% ลพบรุ ี 36% ยโสธร 22% บรุ รี ัมย์ 34% สพุ รรณบรุ ี 22% กาญจนบรุ ี 34% หนองบวั ลําภู 21% ประจวบครี ขี นั ธ์ 33% มหาสารคาม 21% 33% 21% ตาก 33% เลย 19% เพชรบรุ ี 33% สรุ าษฎรธ์ านี 18% พระนครศรอี ยธุ ยา 32% 18% อา่ งทอง 30% ยะลา 18% กาฬสนิ ธุ์ 30% รอ้ ยเอ็ด 17% ฉะเชงิ เทรา 30% 17% นครพนม 28% ชยั ภมู ิ 15% 25% ชมุ พร 14% พงั งา 24% ลพบรุ ี 13% สมทุ รสาคร 10% ตรัง ปราจนี บรุ ี อดุ รธานี เลย มกุ ดาหาร หนองคาย อํานาจเจรญิ สระแกว้ พัทลงุ อา่ งทอง ศรสี ะเกษ ปัตตานี สตลู ประจวบครี ขี ันธ์ ยะลา นราธวิ าส นครพนม หนองคาย บงึ กาฬ ปัตตานี กรงุ เทพมหานคร นราธวิ าส ยโสธร บงึ กาฬ รูปที่ 5-2 เปรียบเทียบอตั ราการสวมหมวกนริ ภัยรวมผ้ขู ับขแ่ี ละผู้โดยสารบริเวณชมุ ชนเมือง (ซ้าย) และชุมชนชนบท (ขวา) ปี พ.ศ. 2560 รายจังหวดั

040 อตั ราการสวมหมวกนริ ภัย ของผู้ใช้รถจักรยานยนต์ในประเทศไทย ปี พ.ศ. 2560 5.2 อตั ราการสวมหมวกนริ ภยั ของผขู้ บั ขบ่ี รเิ วณชมุ ชนเมอื งและชมุ ชน ชนบท ปี พ.ศ. 2560 เม่ือพิจารณาเฉพาะกลุ่มผู้ขับขี่ในภาพรวมของท้ังประเทศผลจากการ ส�ำรวจพบว่าอัตราการสวมหมวกนิรภัยของผู้ขับขี่บริเวณชุมชนเมือง อยู่ในเกณฑ์ค่อนข้างสูงเฉลี่ยร้อยละ 81 ในขณะที่บริเวณชุมชนชนบท มีอัตราการสวมหมวกนิรภัยในกลุ่มผู้ขับขับข่ีเพียงร้อยละ 36 โดยชุมชน เมืองในภาคกลางและตะวันออกยังคงมีอัตราการสวมหมวกนิรภัยสูงกว่า ภมู ภิ าคอ่นื คือ รอ้ ยละ 84 ในขณะทช่ี มุ ชนชนบทพบวา่ ภาคเหนอื มอี ัตราการ สวมหมวกนริ ภยั สูงสดุ คอื ร้อยละ 42 (รปู ที่ 5-3) เมอ่ื พิจารณาในรายจงั หวดั พบวา่ จงั หวดั ปทมุ ธานี มอี ตั ราการสวมหมวกนริ ภยั ของผขู้ บั ข่ีในบรเิ วณชมุ ชน เมืองสูงที่สุดถึงร้อยละ 91 ในขณะที่จังหวัดสมุทรปราการ มีอัตราการสวม หมวกนิรภัยของผู้ขับข่ีในบริเวณชุมชนชนบทสูงท่ีสุด ร้อยละ 73 ซ่ึงสูงกว่า คา่ เฉลย่ี ทั่วท้ังประเทศเกือบ 2 เท่า ดังแสดงในรปู ที่ 5-4 100% 84% 81% 36% 90% 54% 36% 63% 32% 33% ทั้งประเทศ 80% ตะวนั ออกเฉียงเหนือ กลางและตะวันออก ใต้ 70% 66% 60% 50% 42% 40% 30% 20% 10% 0% เหนือ ชมุ ชนเมอื ง ชุมชนชนบท รูปที่ 5-3 อัตราการสวมหมวกนริ ภยั ของผขู้ บั ข่ี บริเวณชุมชนเมืองและชมุ ชนชนบท ปี พ.ศ. 2560 รายภาค

บทท่ี 5 อัตราการสวมหมวกนริ ภัยจ�ำแนกตามพืน้ ที่ ปี พ.ศ. 2560 041 ปทมุ ธานี 91% สมทุ รปราการ 73% กรงุ เทพมหานคร 86% ปทมุ ธานี 61% 84% 56% ตราด 83% นครสวรรค์ 56% เพชรบรู ณ์ 83% เชยี งใหม่ 55% สมทุ รปราการ 82% 54% นครศรธี รรมราช 82% ภเู ก็ต 50% พษิ ณุโลก 80% นครศรธี รรมราช 50% 79% 50% สโุ ขทัย 77% สรุ นิ ทร์ 49% นนทบรุ ี 75% นนทบรุ ี 48% 75% ระนอง 46% ภเู ก็ต 74% สระบรุ ี 46% แพร่ 73% พะเยา 45% สกลนคร 72% สงิ หบ์ รุ ี 45% ชลบรุ ี 70% แมฮ่ อ่ งสอน 44% พทั ลงุ 70% 43% เชยี งใหม่ 69% ตราด 43% กําแพงเพชร 68% สมทุ รสงคราม 42% ชมุ พร 68% 42% ขอนแกน่ 67% เพชรบรู ณ์ 41% สงขลา 66% สโุ ขทัย 40% ลําพนู 66% 40% นครสวรรค์ 65% ศรสี ะเกษ 40% นครราชสมี า 65% ลําปาง 40% สรุ นิ ทร์ 63% 40% สรุ าษฎรธ์ านี 63% ขอนแกน่ 38% หนองบวั ลําภู 62% ระยอง 38% ตรงั 62% 38% พะเยา 62% พษิ ณุโลก 38% สมทุ รสงคราม 61% อบุ ลราชธานี 37% อตุ รดติ ถ์ 59% 37% ระนอง 59% นครนายก 37% เชยี งราย 59% นครปฐม 36% รอ้ ยเอ็ด 58% นครราชสมี า 36% นครปฐม 57% ชยั นาท 36% สงิ หบ์ รุ ี 57% 35% สพุ รรณบรุ ี 57% นา่ น 34% ราชบรุ ี 56% สมทุ รสาคร 34% ลําปาง 55% 34% อบุ ลราชธานี 55% เชยี งราย 34% สระบรุ ี 54% พระนครศรอี ยธุ ยา 33% นา่ น 53% 33% จนั ทบรุ ี 53% กําแพงเพชร 33% 52% สตลู 33% พจิ ติ ร 51% พังงา 33% ระยอง 51% 32% อทุ ัยธานี 51% สงขลา 31% ลพบรุ ี 51% ราชบรุ ี 31% กาญจนบรุ ี 51% เพชรบรุ ี 31% นครนายก 49% พจิ ติ ร 30% พระนครศรอี ยธุ ยา 49% กาญจนบรุ ี 29% ชยั ภมู ิ 48% ชลบรุ ี 29% แมฮ่ อ่ งสอน 48% สกลนคร 29% อดุ รธานี 47% อํานาจเจรญิ 29% มหาสารคาม 47% ฉะเชงิ เทรา 29% เพชรบรุ ี 47% อทุ ยั ธานี 29% ชยั นาท 47% อตุ รดติ ถ์ 28% บรุ รี ัมย์ 46% สระแกว้ 28% มกุ ดาหาร 46% ลําพนู 28% ประจวบครี ขี นั ธ์ 46% 27% ฉะเชงิ เทรา 44% แพร่ 27% สมทุ รสาคร 44% กาฬสนิ ธุ์ 27% อา่ งทอง 42% ปราจนี บรุ ี 27% กาฬสนิ ธุ์ 41% 27% 40% บรุ รี มั ย์ 25% ตาก 39% สรุ าษฎรธ์ านี 25% นครพนม 39% 25% 38% สพุ รรณบรุ ี 24% พงั งา 37% จนั ทบรุ ี 23% ปราจนี บรุ ี 37% 23% 36% มหาสารคาม 23% สระแกว้ 34% ยะลา 22% เลย 34% ตาก 19% สตลู 31% ชมุ พร 17% 30% ลพบรุ ี 17% ยะลา ตรงั อํานาจเจรญิ 13% ยโสธร ศรสี ะเกษ เลย นราธวิ าส หนองคาย รอ้ ยเอ็ด หนองบัวลําภู ปัตตานี ยโสธร อดุ รธานี บงึ กาฬ ชยั ภมู ิ อา่ งทอง มกุ ดาหาร ปัตตานี พทั ลงุ ประจวบครี ขี ันธ์ หนองคาย นราธวิ าส นครพนม บงึ กาฬ กรงุ เทพมหานคร รปู ที่ 5-4 เปรยี บเทียบอตั ราการสวมหมวกนิรภัยเฉพาะผ้ขู ับขบ่ี ริเวณชมุ ชนเมือง (ซ้าย) และชุมชนชนบท (ขวา) ปี พ.ศ. 2560 รายจังหวัด

042 อตั ราการสวมหมวกนริ ภัย ของผู้ใช้รถจักรยานยนต์ในประเทศไทย ปี พ.ศ. 2560 5.3 อัตราการสวมหมวกนิรภัยของผู้โดยสารบริเวณชุมชนเมืองและ ชมุ ชนชนบท ปี พ.ศ. 2560 เมอ่ื พจิ ารณาเฉพาะกลมุ่ ผู้โดยสารรถจักรยานยนต์ในภาพรวมของทง้ั ประเทศ การส�ำรวจน้ีพบว่าอัตราการสวมหมวกนิรภัยในบริเวณชุมชนเมืองและชุมชน ชนบทยังอยู่ในเกณฑ์ค่อนข้างต�่ำเฉลี่ยเพียงร้อยละ 35 และร้อยละ 13 ตามลำ� ดบั และเมอ่ื พจิ ารณารายภมู ภิ าคพบวา่ ภาคกลางและตะวนั ออกมอี ตั รา การสวมหมวกนิรภัยบริเวณชุมชนเมืองสูงกว่าภูมิภาคอ่ืน คือ ร้อยละ 37 ในขณะท่ีบริเวณชุมชนชนบท พบว่า ภาคเหนือมีอัตราการสวมหมวกนิรภัย สูงกว่าภูมิภาคอื่น คือ ร้อยละ 18 ส�ำหรับจังหวัดท่ีมีอัตราการสวมหมวก นริ ภัยของผู้โดยสารในเขตชมุ ชนเมืองและเขตชมุ ชนชนบทสงู สุด คือ จังหวดั พษิ ณโุ ลก (รอ้ ยละ 52) และจงั หวดั เชยี งใหม่ (รอ้ ยละ 32) ตามลำ� ดบั อยา่ งไรกด็ ี เม่ือพิจารณาข้อมูลรายจังหวัดพบว่า มีเพียง 12 จังหวัดท่ีมีอัตราการสวม หมวกนิรภัยของผู้ โดยสารในบริเวณชุมชนเมืองสูงกว่าค่าเฉลี่ยท้ังประเทศ ในขณะที่อัตราการสวมหมวกนิรภัยของผู้ โดยสารในบริเวณชุมชนชนบท พบว่า มีเพียง 23 จังหวัดเทา่ น้นั ท่ีมีอตั ราการสวมหมวกนริ ภยั สูงกว่าค่าเฉลีย่ ทงั้ ประเทศ ดงั แสดงในรปู ที่ 5-6 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 18% 24% 37% 22% 35% 12% 10% 9% 13% 30% 30% ทัง้ ประเทศ 20% 10% 0% ตะวนั ออกเฉยี งเหนอื กลางและตะวนั ออก ใต้ เหนอื ชุมชนเมอื ง ชมุ ชนชนบท รปู ท่ี 5-5 อตั ราการสวมหมวกนริ ภัยของผู้โดยสารบริเวณชุมชนเมืองและชุมชนชนบท ปี พ.ศ. 2560 รายภาค

บทที่ 5 อัตราการสวมหมวกนิรภัยจำ� แนกตามพืน้ ท่ี ปี พ.ศ. 2560 043 พษิ ณุโลก 52% เชยี งใหม่ 32% ตราด 51% ภเู ก็ต 31% 47% พะเยา 26% นครศรธี รรมราช 45% 25% สกลนคร 45% นครศรธี รรมราช 24% สโุ ขทยั 44% ตราด 22% เชยี งใหม่ 42% 21% 41% ลําปาง 19% หนองบวั ลําภู 41% ขอนแกน่ 18% แพร่ 41% 17% ภเู ก็ต 39% สงิ หบ์ รุ ี 16% 39% สรุ นิ ทร์ 16% เพชรบรู ณ์ 34% พษิ ณุโลก 15% ลําพนู 33% สระบรุ ี 15% 33% ระนอง 15% กรงุ เทพมหานคร 29% นครสวรรค์ 15% ขอนแกน่ 28% ลําพนู 15% นนทบรุ ี 27% แมฮ่ อ่ งสอน 15% พะเยา 27% นครราชสมี า 14% 25% 14% นครราชสมี า 25% แพร่ 14% สมทุ รปราการ 24% ศรสี ะเกษ 14% 24% 14% อดุ รธานี 24% พจิ ติ ร 13% ชลบรุ ี 24% กาฬสนิ ธุ์ 13% 23% 13% กําแพงเพชร 23% ชยั นาท 13% เชยี งราย 21% เชยี งราย 12% ลําปาง 21% อบุ ลราชธานี 11% 20% 11% อบุ ลราชธานี 20% ชลบรุ ี 11% สรุ าษฎรธ์ านี 20% ปทมุ ธานี 11% 19% อํานาจเจรญิ 11% ชมุ พร 19% 11% สรุ นิ ทร์ 18% ระยอง 10% รอ้ ยเอ็ด 18% ยโสธร 10% สพุ รรณบรุ ี 18% อตุ รดติ ถ์ 10% ระนอง 17% สมทุ รปราการ 10% อตุ รดติ ถ์ 16% เพชรบรู ณ์ 10% จนั ทบรุ ี 16% สกลนคร 10% มหาสารคาม 16% นนทบรุ ี 10% มกุ ดาหาร 16% พงั งา 10% กาฬสนิ ธุ์ 15% หนองบัวลําภู 9% สงิ หบ์ รุ ี 15% ปราจนี บรุ ี 9% 15% เพชรบรุ ี 9% นา่ น 15% 9% ระยอง 15% เลย 9% ปัตตานี 14% ราชบรุ ี 9% ศรสี ะเกษ 14% 9% พจิ ติ ร 14% ตาก 9% นครพนม 14% บรุ รี มั ย์ 8% บรุ รี มั ย์ 14% จนั ทบรุ ี 8% ราชบรุ ี 14% สโุ ขทัย 8% แมฮ่ อ่ งสอน 14% กําแพงเพชร 8% สงขลา 13% 8% 13% นา่ น 8% หนองคาย 13% กาญจนบรุ ี 7% ประจวบครี ขี นั ธ์ 13% 6% 12% อดุ รธานี 6% พังงา 12% 6% นครสวรรค์ 12% สมทุ รสงคราม 6% 10% รอ้ ยเอ็ด 6% อา่ งทอง 10% นครปฐม 6% สระบรุ ี 10% ชยั ภมู ิ 6% ชยั ภมู ิ 9% 6% เลย 9% มกุ ดาหาร 6% ตาก 8% มหาสารคาม 5% 8% 5% ปราจนี บรุ ี 8% ฉะเชงิ เทรา 5% ลพบรุ ี 8% อทุ ยั ธานี 5% 7% นครนายก 5% ชยั นาท 7% 5% นครนายก 6% สพุ รรณบรุ ี 4% ปทมุ ธานี 6% พระนครศรอี ยธุ ยา 4% 5% 4% เพชรบรุ ี 5% สตลู 3% อํานาจเจรญิ 4% ตรงั พระนครศรอี ยธุ ยา ชมุ พร นครพนม สตลู ยะลา สระแกว้ สงขลา หนองคาย ตรงั พัทลงุ ยะลา ลพบรุ ี อทุ ยั ธานี สระแกว้ ฉะเชงิ เทรา บงึ กาฬ ยโสธร สมทุ รสาคร พทั ลงุ สรุ าษฎรธ์ านี สมทุ รสงคราม นราธวิ าส นครปฐม ประจวบครี ขี ันธ์ นราธวิ าส อา่ งทอง กาญจนบรุ ี ปัตตานี สมทุ รสาคร กรงุ เทพมหานคร บงึ กาฬ รปู ที่ 5-6 เปรยี บเทยี บอตั ราการสวมหมวกนริ ภยั เฉพาะผู้โดยสารบรเิ วณชมุ ชนเมอื ง (ซา้ ย) และชมุ ชนชนบท (ขวา) ปี พ.ศ. 2560 รายจงั หวัด

044 อตั ราการสวมหมวกนริ ภยั ของผู้ใชร้ ถจักรยานยนต์ในประเทศไทย ปี พ.ศ. 2560

บทท่ี 6 การเปลย่ี นแปลงอตั ราการสวมหมวกนิรภยั ในประเทศไทยรายจงั หวัด ปี พ.ศ. 2556-2560

046 อัตราการสวมหมวกนริ ภยั ของผู้ใชร้ ถจกั รยานยนต์ในประเทศไทย ปี พ.ศ. 2560 บทที่ 6 เน้ือหาในบทน้ีน�ำเสนอการเปลี่ยนแปลงของอัตราการสวมหมวกนิรภัย การเปลี่ยนแปลง ในประเทศไทย รายจังหวัด 5 ปี ย้อนหลัง ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2556-2560 อัตราการสวม ทั้งในภาพรวมผู้ขับขี่และผู้โดยสาร เฉพาะผู้ขับขี่ และเฉพาะผู้โดยสาร หมวกนริ ภัย ประกอบดว้ ย ในประเทศไทย 6.1 การเปล่ียนแปลงอัตราการสวมหมวกนิรภัยรวมผู้ขับข่ีและผู้ โดยสาร รายจงั หวดั รายจงั หวัด ปี พ.ศ. 2556-2560 ปี พ.ศ. 2556- 6.2 การเปล่ียนแปลงอัตราการสวมหมวกนิรภัยเฉพาะผู้ขับขี่ รายจังหวัด 2560 ปี พ.ศ. 2556-2560 6.3 การเปลย่ี นแปลงอตั ราการสวมหมวกนิรภัยเฉพาะผู้โดยสาร รายจังหวัด ปี พ.ศ. 2556-2560 6.1 การเปลย่ี นแปลงอตั ราการสวมหมวกนริ ภยั รวมผขู้ บั ขแ่ี ละผโู้ ดยสาร รายจงั หวดั ปี พ.ศ. 2556-2560 เมอื่ พจิ ารณาการเปลย่ี นแปลงของอตั ราการสวมหมวกนริ ภยั รวมผขู้ บั ขแี่ ละผู้โดยสาร รายจงั หวดั ในชว่ ง 5 ปี ทผ่ี า่ นมา ต้ังแต่ปี พ.ศ. 2556 ซ่ึงเป็นปีรณรงค์สวมหมวกนิรภัย 100% จนถึงปัจจุบัน ปี พ.ศ. 2560 พบว่า ในภาพรวม หลายจังหวัดมีพัฒนาการที่ดีขึ้นในการส่งเสริมให้ผู้ใช้รถจักรยานยนต์ (ทั้งผู้ขับขี่และผู้โดยสาร) สวมหมวกนิรภัย ขณะขับข่ี ซ่ึงบางจังหวัดมีอัตราการสวมหมวกนิรภัยเพิ่มสูงขึ้นกว่าร้อยละ 10 ได้แก่ พะเยา แม่ฮ่องสอน เป็นต้น ในขณะเดียวกันอกี หลายจงั หวดั กลบั มีอัตราการสวมหมวกนิรภัยลดลงอย่างเห็นไดช้ ดั เจน เชน่ นครราชสีมา อา่ งทอง สตูล เป็นต้น ซึ่งมีอัตราการสวมหมวกนิรภัยลดลงมากกว่าร้อยละ 10 ส�ำหรับการเปล่ียนแปลงอัตราการสวมหมวก นริ ภัยรวมผ้ขู บั ขีแ่ ละผู้โดยสารรถจักรยานยนต์ รายจังหวดั แสดงไว้ในรปู ที่ 6-1 ถึง 6-4

บทท่ี 6 การเปลี่ยนแปลงอัตราการสวมหมวกนริ ภยั ในประเทศไทยรายจงั หวัด ปี พ.ศ. 2556-2560 047 002 รายงานผลส�ารวจอัตราการสวมหมวกนริ ภัย บทที่ 6 การเปลีย่ นแปลงอัตราการสวมหมวกนริ ภยั ในประเทศไทยรายจังหวดั ปี พ.ศ. 2556-2560 ของผู้ใช้รถจักรยานยนต์ในประเทศไทย ปี พ.ศ. 2560 เชียงใหม่ -8% 9% 50% ลำ�ปาง -2% 6% 2% พิษณโุ ลำก -10% 2% อตุ รดิตถ์ 0% นครสวรรค์ -30% -10% 7% ก�แพงเพชร 5% เชยี งราย 0% ตาก 18% น่าน พะเยา 7% พิจติ ร 7% เพชรบรู ณ์ แพร่ 12% แมฮ่ อ่ งสอน 5% ลำ�พูน 1% สุโขทยั อทุ ัยธานี 10% 30% -50% รปู ท่ี 6-1 การเปลย่ี นแปลงอตั ราการสวมหมวกนริ ภยั รวมผขู้ บั ขแ่ี ละผู้โดยสาร รายจงั หวดั ปี พ.ศ. 2556-2560 ภาคเหนอื

048 อตั ราการสวมหมวกนริ ภัย ของผู้ใช้รถจกั รยานยนต์ในประเทศไทย ปี พ.ศ. 2560 THAILAND MOTORCYCLE 003 HELMET USE 2017 นครราชสมี า -11% 1% 30% 50% ขอนแก่น -2% 5% อดุ รธานี 5% สกลำนคร -7% ร้อยเอ็ด -5% 1% -4% 2% อบุ ลำราชธานี -5% 2% กาฬสินธุ์ -7% 2% ชยั ภมู ิ นครพนม -1% 2% บุรีรัมย์ -4% 10% มหาสารคาม -2% มุกดาหาร -2% ยโสธร เลำย -4% สรุ นิ ทร์ ศรีสะเกษ -30% -10% หนองคาย หนองบวั ลำ�ภู อ�นาจเจรญิ บึงกาฬ -50% รูปท่ี 6-2 การเปลี่ยนแปลงอัตราการสวมหมวกนิรภัยรวมผู้ขับขี่และผู้โดยสารรายจังหวัด ปี พ.ศ. 2556-2560 ภาคตะวนั ออกเฉยี งเหนอื

บทที่ 6 การเปลี่ยนแปลงอตั ราการสวมหมวกนิรภัยในประเทศไทยรายจงั หวัด ปี พ.ศ. 2556-2560 049 004 รายงานผลสา� รวจอตั ราการสวมหมวกนริ ภยั ของผู้ใช้รถจักรยานยนต์ในประเทศไทย ปี พ.ศ. 2560 พระนครศรีอยุธยา -4% กรุงเทพมหานคร -2% นนทบรุ ี ปทุมธานี -7% สระบรุ ี สมทุ รสาคร 0% นครปฐม สพุ รรณบรุ ี -6% เพชรบุรี -3% ชัยนาท -1% ลำพบรุ ี -3% สิงห์บรุ ี อา่ งทอง -5% 2% กาญจนบรุ ี -3% ประจวบคีรขี ันธ์ -3% 0% ราชบรุ ี 5% สมุทรสงคราม -6% 3% ชลำบรุ ี -11% ระยอง 5% จันทบุรี -8% ปราจนี บุรี -2% สมุทรปราการ ฉะเชิงเทรา -6% ตราด นครนายก -1% สระแกว้ -5% -50% -10% -3% 2% -30% -10% 10% 30% 50% รูปที่ 6-3 การเปลี่ยนแปลงอัตราการสวมหมวกนิรภัยรวมผู้ขับข่ีและผู้โดยสารรายจังหวัด ปี พ.ศ. 2556-2560 ภาคกลางและภาคตะวันออก

050 อตั ราการสวมหมวกนิรภัย ของผู้ใชร้ ถจักรยานยนต์ในประเทศไทย ปี พ.ศ. 2560 THAILAND MOTORCYCLE HELMET USE 2017 005 สรุ าษฎรธ์ านี 6% นครศรธี รรมราช 4% -5% สงขลำา 2% ชมุ พร -8% 2% ตรงั กระบ่ี พังงา -5% 4% พทั ลำงุ -5% ภูเกต็ -5% 5% ระนอง -12% 1% สตลู ำ ยะลำา -1% ปัตตานี นราธวิ าส -50% -30% -10% 10% 30% 50% รูปท่ี 6-4 การเปลี่ยนแปลงอัตราการสวมหมวกนิรภัยรวมผู้ขบั ขี่และผู้โดยสารรายจังหวดั ปี พ.ศ. 2556-2560 ภาคใต้

บทที่ 6 การเปล่ยี นแปลงอัตราการสวมหมวกนิรภัยในประเทศไทยรายจงั หวดั ปี พ.ศ. 2556-2560 051 6.2 การเปลี่ยนแปลงอตั ราการสวมหมวกนิรภยั เฉพาะผ้ขู บั ขีร่ ายจงั หวดั ปี พ.ศ. 2556-2560 หากพจิ ารณาการเปลยี่ นแปลงอตั ราการสวมหมวกนริ ภยั เฉพาะในตำ� แหนง่ ผขู้ บั ขร่ี ายจงั หวดั ตงั้ แตป่ ี พ.ศ. 2556-2560 พบวา่ หลายจงั หวดั มแี นวโนม้ ของอตั ราการสวมหมวกนริ ภยั ของผขู้ บั ขร่ี ถจกั รยานยนต์ไปในทศิ ทางทดี่ ขี นึ้ ซง่ึ บางจงั หวดั มอี ตั ราการสวมหมวกนริ ภยั ของผขู้ บั ขเ่ี พม่ิ สงู ขนึ้ มากกวา่ รอ้ ยละ 10 ไดแ้ ก่ พะเยา แมฮ่ อ่ งสอน เปน็ ตน้ ในขณะเดยี วกนั ก็พบว่ามีหลายจังหวัดท่ีมีแนวโน้มของอัตราการสวมหมวกนิรภัยของผู้ขับขี่รถจักรยานยนต์ลดลงมากกว่าร้อยละ 10 ไดแ้ ก่ อทุ ยั ธานี ตาก นครราชสมี า ตราด สงขลา สตลู เปน็ ตน้ สำ� หรบั การเปลย่ี นแปลงอตั ราการสวมหมวกนริ ภยั ของผขู้ บั ขี่ รถจกั รยานยนต์ในแต่ละจงั หวดั แสดงไว้ในรูปที่ 6-5 ถงึ 6-8006 รายงานผลส�ารวจอตั ราการสวมหมวกนิรภยั บทท่ี 6 การเปลยี่ นแปลงอตั ราการสวมหมวกนิรภยั ในประเทศไทยรายจังหวดั ปี พ.ศ. 2556-2560 ของผู้ใช้รถจักรยานยนต์ในประเทศไทย ปี พ.ศ. 2560 เชียงใหม่ -1% 9% 50% ลำ�ปาง -11% 6% 1% พษิ ณโุ ลำก -2% 2% อุตรดติ ถ์ -2% นครสวรรค์ 6% ก�แพงเพชร -16% 6% เชยี งราย -30% -10% 16% ตาก นา่ น 4% พะเยา 7% พจิ ิตร เพชรบรู ณ์ 12% แพร่ 5% แม่ฮ่องสอน 4% ลำ�พูน สุโขทัย 10% 30% อุทัยธานี -50% รูปที่ 6-5 การเปลี่ยนแปลงอัตราการสวมหมวกนิรภยั เฉพาะผู้ขบั ขรี่ ายจงั หวัด ปี พ.ศ. 2556-2560 ภาคเหนอื

052 อัตราการสวมหมวกนิรภยั ของผู้ใช้รถจกั รยานยนต์ในประเทศไทย ปี พ.ศ. 2560 THAILAND MOTORCYCLE 007 HELMET USE 2017 นครราชสีมา -11% 1% ขอนแกน่ -2% 6% อดุ รธานี 6% สกลำนคร -8% ร้อยเอด็ -5% 2% -3% 2% อบุ ลำราชธานี 2% กาฬสนิ ธ์ุ -1% 3% ชยั ภมู ิ -8% นครพนม 1% บุรีรัมย์ -2% -8% มหาสารคาม มุกดาหาร -2% ยโสธร -1% เลำย สรุ นิ ทร์ -3% ศรสี ะเกษ หนองคาย หนองบวั ลำ�ภู อ�นาจเจรญิ บงึ กาฬ -50% -30% -10% 10% 30% 50% รปู ท่ี 6-6 การเปลี่ยนแปลงอัตราการสวมหมวกนิรภัยเฉพาะผู้ขับข่ีรายจังหวัด ปี พ.ศ. 2556-2560 ภาคตะวนั ออกเฉยี งเหนอื

บทที่ 6 การเปลี่ยนแปลงอตั ราการสวมหมวกนิรภัยในประเทศไทยรายจังหวดั ปี พ.ศ. 2556-2560 053 008 รายงานผลสา� รวจอัตราการสวมหมวกนริ ภยั บทท่ี 6 การเปลี่ยนแปลงอตั ราการสวมหมวกนิรภยั ในประเทศไทยรายจังหวดั ปี พ.ศ. 2556-2560 ของผู้ใชร้ ถจกั รยานยนต์ในประเทศไทย ปี พ.ศ. 2560 พระนครศรีอยธุ ยา -3% 0% 30% 50% กรุงเทพมหานคร -3% นนทบุรี -7% 2% ปทมุ ธานี สระบุรี -9% 3% สมทุ รสาคร -4% 1% นครปฐม -3% สุพรรณบุรี -4% 4% เพชรบุรี -7% 2% ชยั นาท -7% ลำพบุรี -5% 10% สิงห์บุรี -6% อา่ งทอง กาญจนบุรี -10% ประจวบครี ขี ันธ์ ราชบุรี -9% สมุทรสงคราม -3% ชลำบรุ ี -3% ระยอง -5% จนั ทบรุ ี ปราจนี บรุ ี -3% สมุทรปราการ -5% ฉะเชิงเทรา ตราด -12% นครนายก -4% สระแกว้ -30% -10% -50% รปู ท่ี 6-7 การเปล่ียนแปลงอัตราการสวมหมวกนิรภัยเฉพาะผู้ขับข่ีรายจังหวัด ปี พ.ศ. 2556-2560 ภาคกลาง และภาคตะวันออก

054THAILAND MOTORCYCLE อตั ราการสวมหมวกนิรภัย HELMET USE 2017 ของผู้ใช้รถจ0กั ร0ย9านยนต์ในประเทศไทย ปี พ.ศ. 2560 สุราษฎรธ์ านี 6% นครศรีธรรมราช 1% -11% สงขลำา 3% ชุมพร -9% 2% ตรงั กระบี่ 4% พงั งา -6% พัทลำงุ -5% ภูเกต็ -7% ระนอง -16% สตูลำ ยะลำา 4% ปัตตานี 0% นราธิวาส -1% -50% -30% -10% 10% 30% 50% รูปที่ 6-8 การเปลยี่ นแปลงอัตราการสวมหมวกนิรภัยเฉพาะผ้ขู บั ขี่รายจังหวัด ปี พ.ศ. 2556-2560 ภาคใต้

บทที่ 6 การเปลยี่ นแปลงอัตราการสวมหมวกนิรภัยในประเทศไทยรายจังหวดั ปี พ.ศ. 2556-2560 055 6.3 การเปลี่ยนแปลงอัตราการสวมหมวกนริ ภัยเฉพาะผ้โู ดยสาร รายจงั หวัด ปี พ.ศ. 2556-2560 ผลการส�ำรวจอัตราการสวมหมวกนิรภัยของผู้โดยสารรถจักรยานยนต์ ในช่วงหลายปีท่ีผ่านมาพบว่า ยังอยู่ ในเกณฑ์ที่ค่อนข้างต่�ำเพียงร้อยละ 19-24 เท่าน้ัน แต่หากพิจารณาการเปลี่ยนแปลงอัตราการสวมหมวกนิรภัย ของผู้โดยสารรถจกั รยานยนต์ในระดบั พน้ื ทร่ี ายจงั หวดั ตง้ั แต่ ปี พ.ศ. 2556-2560 พบวา่ บางจงั หวดั ทม่ี กี ารสวมหมวก นริ ภัยของผู้โดยสารรถจกั รยานยนตเ์ พ่ิมขึ้นอย่างเหน็ ได้ชัด เช่น พะเยา นครศรีธรรมราช เป็นต้น แต่ในขณะเดยี วกัน บางจงั หวดั กม็ อี ตั ราการสวมหมวกนริ ภยั ของผู้โดยสารรถจกั รยานยนตล์ ดลงอยา่ งชดั เจน ซง่ึ บางจงั หวดั ลดลงมากกวา่ รอ้ ยละ 10 เช่น นครราชสมี า อบุ ลราชธานี เป็นต้น สำ� หรบั การเปล่ยี นแปลงอัตราการสวมหมวกนิรภัยของผู้โดยสาร รายงานผลสา� รวจอัตราการสวมหมวกนิรภัย บทที่ 6 การเปลยี่ นแปลงอัตราการสวมหมวกนิรภัยในประเทศไทยรายจงั หวัด ปี พ.ศ. 2556-2560 ของผู้ใชร้ ถจกั รยานยนต์ในประเทศไทย ปี พ.ศ. 2560 รถจักรยานยนต์ในแต่ละจังหวัด แสดงไว้ในรูปที่ 6-9 ถงึ 6-12010 เชยี งใหม่ -1% 9% ลำ�ปาง 4% -2% 2% พษิ ณุโลำก -4% อตุ รดิตถ์ 1% นครสวรรค์ 3% ก�แพงเพชร เชยี งราย ตาก น่าน 3% พะเยา 16% พจิ ิตร -5% เพชรบรู ณ์ 7% 6% แพร่ 6% แมฮ่ อ่ งสอน 1% ลำ�พูน สุโขทยั -3% อุทัยธานี -2% -50% -30% -10% 10% 30% 50% รูปที่ 6-9 การเปล่ยี นแปลงอัตราการสวมหมวกนิรภัยเฉพาะผู้โดยสารรายจังหวัด ปี พ.ศ. 2556-2560 ภาคเหนอื

056 อัตราการสวมหมวกนริ ภัย ของผู้ใชร้ ถจักรยานยนต์ในประเทศไทย ปี พ.ศ. 2560 THAILAND MOTORCYCLE 011 HELMET USE 2017 นครราชสีมา -10% ขอนแก่น -6% อดุ รธานี 7% สกลำนคร 0% รอ้ ยเอด็ 0% อุบลำราชธานี -11% 1% กาฬสนิ ธ์ุ 0% ชยั ภูมิ -2% นครพนม 1% บรุ รี มั ย์ -3% -4% มหาสารคาม มุกดาหาร -5% ยโสธร เลำย -5% สุรนิ ทร์ -1% ศรสี ะเกษ 1% หนองคาย -4% หนองบัวลำ�ภู -7% อ�นาจเจริญ 0% บงึ กาฬ -4% -50% -30% -10% 10% 30% 50% รปู ท่ี 6-10 การเปล่ียนแปลงอัตราการสวมหมวกนิรภัยเฉพาะผู้ โดยสารรายจังหวัด ปี พ.ศ. 2556-2560 ภาคตะวนั ออกเฉยี งเหนือ

บทท่ี 6 การเปลยี่ นแปลงอัตราการสวมหมวกนริ ภยั ในประเทศไทยรายจงั หวัด ปี พ.ศ. 2556-2560 057 012 รายงานผลส�ารวจอัตราการสวมหมวกนิรภยั บทที่ 6 การเปล่ียนแปลงอตั ราการสวมหมวกนิรภยั ในประเทศไทยรายจังหวัด ปี พ.ศ. 2556-2560 ของผู้ใชร้ ถจักรยานยนต์ในประเทศไทย ปี พ.ศ. 2560 พระนครศรอี ยธุ ยา -6% 1% กรงุ เทพมหานคร -1% 2% นนทบรุ ี ปทมุ ธานี -7% 1% สระบรุ ี -1% 1% สมุทรสาคร -2% นครปฐม 3% สุพรรณบรุ ี -2% เพชรบรุ ี -3% 0% ชัยนาท 0% ลำพบรุ ี -5% สงิ ห์บุรี -6% 5% อ่างทอง 3% กาญจนบุรี -2% 2% ประจวบคีรขี นั ธ์ ราชบุรี -5% 2% สมุทรสงคราม ชลำบรุ ี -6% 2% ระยอง -7% 1% จันทบรุ ี ปราจีนบรุ ี สมุทรปราการ ฉะเชงิ เทรา ตราด นครนายก สระแก้ว -50% -30% -10% 10% 30% 50% รูปท่ี 6-11 การเปลี่ยนแปลงอัตราการสวมหมวกนิรภัยเฉพาะผู้โดยสารรายจังหวัด ปี พ.ศ. 2556-2560 ภาคกลาง และภาคตะวนั ออก

058 อัตราการสวมหมวกนริ ภัย ของผู้ใชร้ ถจกั รยานยนต์ในประเทศไทย ปี พ.ศ. 2560 THAILAND MOTORCYCLE 013 HELMET USE 2017 สรุ าษฎร์ธานี -4% 3% นครศรีธรรมราช -3% 12% สงขลำา -7% 4% ชมุ พร -6% -6% 3% ตรงั 4% กระบ่ี 0% พงั งา พัทลำุง 3% ภูเกต็ 3% ระนอง 0% สตูลำ ยะลำา ปัตตานี นราธวิ าส -50% -30% -10% 10% 30% 50% รปู ท่ี 6-12 การเปล่ียนแปลงอตั ราการสวมหมวกนริ ภัยเฉพาะผู้โดยสารรายจังหวัด ปี พ.ศ. 2556-2560 ภาคใต้

บทท่ี 7 จังหวัดทม่ี ีอตั ราการสวมหมวกนิรภยั พฒั นาการดีเด่น ปี 2553-2560

060 อตั ราการสวมหมวกนริ ภัย ของผู้ใช้รถจกั รยานยนต์ในประเทศไทย ปี พ.ศ. 2560 บทที่ 7 7.1 จั ง ห วั ด ท่ี มี อั ต ร า ก า ร ส ว ม ห ม ว ก นิ ร ภั ย พั ฒ น า ก า ร ดี เ ด ่ น จังหวดั ที่มีอตั รา ปี 2553-2560 ภาคเหนอื การสวมหมวก ผลจากการส�ำรวจอัตราการสวมหมวกนิรภัยของประเทศไทยในช่วง 8 ปี นิรภัยพฒั นาการ ที่ผ่านมา ต้ังแต่ ปี พ.ศ. 2553-2560 ในภาคเหนือพบว่า ในภาพรวม ดีเดน่ บางจงั หวัดมแี นวโนม้ อัตราการสวมหมวกนิรภยั เพ่มิ ข้นึ เช่น เชยี งใหม่ แพร่ ปี 2553- พะเยา ล�ำพนู เปน็ ต้น ในขณะที่บางจังหวดั กม็ แี นวโน้มลดลงอย่างต่อเนื่อง 2560 เช่น พิษณุโลก อุทัยธานี อุตรดิตถ์ เป็นต้น ส�ำหรับจังหวัดท่ีมีอัตราการ สวมหมวกนริ ภยั พฒั นาการดเี ดน่ ตงั้ แต่ ปี 2553-2560 ในภาคเหนอื 3 อนั ดบั เน้ือหาในบทน้ีน�ำเสนอจังหวัด แรก ไดแ้ ก่ อันดบั ท่ี 1 จงั หวัดเชียงใหม่ อนั ดบั ท่ี 2 จงั หวัดแพร่ และอนั ดบั ที่ ท่ีมีอัตราการสวมหมวกนิรภัย 3 จังหวดั พะเยา ดังแสดงในรปู ที่ 7-1 ถึงรปู ท่ี 7-3 พัฒนาการดีเด่นโดยพิจารณา การเปล่ียนแปลงอัตราการสวม หมวกนริ ภยั ในภาพรวมทง้ั จงั หวดั ตง้ั แต่ปี 2553-2560 โดยจ�ำแนก ออกเป็นแตล่ ะภมู ิภาค ดงั นี้ 7.1 จังหวัดที่มีอัตราการสวม หมวกนิรภัยพัฒนาการดีเด่น ปี 2553-2560 ภาคเหนอื 7.2 จังหวัดที่มีอัตราการสวม หมวกนิรภัยพัฒนาการดีเด่น ปี 2553-2560 ภาคตะวันออก เฉยี งเหนอื 7.3 จังหวัดที่มีอัตราการสวม หมวกนิรภัยพัฒนาการดีเด่น ปี 2553-2560 ภาคกลางและ ตะวันออก 7.4 จังหวัดที่มีอัตราการสวม หมวกนิรภัยพัฒนาการดีเด่น ปี 2553-2560 ภาคใต้

บทที่ 7 จงั หวดั ที่มอี ัตราการสวมหมวกนริ ภัยพัฒนาการดีเด่น ปี 2553-2560 061 “แนวโนมอัตราการสวมหมวกนริ ภยั ในภาพรวม จงั หวัดเชยี งใหม” 100 50% 47% 50% 50% 57% 56% 59% 45% 42% 45% 46% 52% 51% 54% 90 26% 24% 27% 31% 35% 35% 36% 80 2554 2555 2556 2557 2558 2559 2560 70 60 50 38% 40 30 32% 20 10 15% 0 2553 “ชุมชนเมอื ง จงั หวดั เชยี งใหม” “ชุมชนชนบท จงั หวัดเชียงใหม” 100 100 90 90 80 70% 69% 72% 80 70 65% 67% 66% 70 60% 60 61% 60% 64% 63% 66% 60 54% 51% 56% 50% 50 58% 50 45% 45% 44% 46% 40% 39% 42% 53% 40 33% 29% 51% 41% 32% 40 42% 41% 41% 43% 42% 44% 49% 47% 30 31% 32% 30 34% 31% 28% 20 20 25% 23% 22% 20% 10 14% 10 0 0 2553 2554 2555 2556 2557 2558 2559 2560 2553 2554 2555 2556 2557 2558 2559 2560 รวมผขู บั ข่ีและผโู ดยสาร เฉพาะผขู บั ขี่ เฉพาะผโู ดยสาร รูปท่ี 7-1 พฒั นาการอัตราการสวมหมวกนริ ภยั ปี พ.ศ. 2553-2560 จังหวัดเชียงใหม่

062 อตั ราการสวมหมวกนิรภัย ของผู้ใชร้ ถจกั รยานยนต์ในประเทศไทย ปี พ.ศ. 2560 “แนวโนมอตั ราการสวมหมวกนิรภยั ในภาพรวม จงั หวดั แพร” 100 27% 29% 29% 26% 29% 32% 36% 25% 25% 28% 32% 90 23% 14% 25% 22% 13% 15% 18% 12% 12% 9% 80 2555 2558 2559 2560 2554 2556 2557 70 60 50 40 34% 30 30% 20 10 19% 0 2553 “ชุมชนเมอื ง จังหวดั แพร” “ชมุ ชนชนบท จังหวดั แพร” 100 100 90 90 80 72% 78% 78% 76% 75% 80 67% 66% 68% 70 62% 70 66% 68% 60 55% 62% 59% 60 50 52% 50 40 47% 41% 40 31% 31% 30 37% 30 22% 24% 24% 27% 20 27% 20% 23% 32% 31% 29% 25% 26% 20 27% 27% 10 19% 24% 15% 10 21% 20% 16% 19% 13% 0 18% 12% 10% 6% 9% 10% 0 2553 2554 2555 2556 2557 2558 2559 2560 2553 2554 2555 2556 2557 2558 2559 2560 รวมผขู ับขแ่ี ละผูโดยสาร เฉพาะผูขบั ข่ี เฉพาะผูโดยสาร รปู ท่ี 7-2 พัฒนาการอัตราการสวมหมวกนิรภยั ปี พ.ศ. 2553-2560 จังหวัดแพร่

บทท่ี 7 จงั หวัดทีม่ ีอัตราการสวมหมวกนริ ภยั พฒั นาการดีเด่น ปี 2553-2560 063 “แนวโนม อัตราการสวมหมวกนิรภัยในภาพรวม จังหวดั พะเยา” 100 35% 40% 33% 35% 42% 41% 49% 90 31% 34% 30% 37% 36% 45% 80 16% 18% 27% 15% 23% 18% 26% 70 10% 60 2554 2555 2557 2558 2559 2560 50 2556 40 33% 30 20 28% 10 16% 0 2553 “ชมุ ชนเมือง จงั หวดั พะเยา” “ชุมชนชนบท จงั หวดั พะเยา” 100 100 90 90 80 80 70 63% 70 60 57% 60 48% 52% 50 44% 44% 48% 57% 50 41% 41% 41% 39% 38% 50% 36% 33% 40 42% 45% 40 32% 33% 45% 30 38% 38% 33% 32% 33% 30 34% 36% 37% 20 28% 30% 23% 32% 27% 31% 20 24% 27% 24% 26% 20% 16% 14% 10 15% 16% 18% 15% 19% 10 10% 0 0 2553 2554 2555 2556 2557 2558 2559 2560 2553 2554 2555 2556 2557 2558 2559 2560 รวมผขู บั ขีแ่ ละผูโดยสาร เฉพาะผูข ับข่ี เฉพาะผูโดยสาร รปู ท่ี 7-3 พฒั นาการอตั ราการสวมหมวกนริ ภัย ปี พ.ศ. 2553-2560 จงั หวัดพะเยา

064 อัตราการสวมหมวกนิรภัย ของผู้ใชร้ ถจกั รยานยนต์ในประเทศไทย ปี พ.ศ. 2560 7.2 จั ง ห วั ด ท่ี มี อั ต ร า ก า ร ส ว ม ห ม ว ก นิ ร ภั ย พั ฒ น า ก า ร ดี เ ด ่ น ปี 2553-2560 ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ผลจากการส�ำรวจอัตราการสวมหมวกนิรภัยของประเทศไทยในช่วง 8 ปี ท่ีผ่านมา ตั้งแต่ ปี พ.ศ. 2553-2560 ในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ พบว่า ในภาพรวมบางจังหวัดมีแนวโน้มอัตราการสวมหมวกนิรภัยเพิ่มขึ้น เช่น ขอนแก่น อุบลราชธานี หนองบัวล�ำภู เป็นต้น แต่ในหลายจงั หวดั ก็มแี นวโนม้ ลดลงอย่างตอ่ เนือ่ ง เชน่ นครราชสีมา เลย ชยั ภมู ิ เปน็ ตน้ อยา่ งไรก็ตาม จงั หวดั ท่มี ีอตั ราการสวมหมวกนริ ภัยพัฒนาการดเี ดน่ ตงั้ แต่ ปี 2553-2560 ในภาคตะวันออกเฉยี งเหนอื 3 อนั ดับแรก ไดแ้ ก่ อนั ดบั ท่ี 1 จังหวัดขอนแก่น อนั ดบั ที่ 2 จังหวัดอุบลราชธานี และอันดบั ท่ี 3 จังหวัดหนองบวั ลำ� ภู ดังแสดง ในรูปที่ 7-4 ถงึ 7-6

บทท่ี 7 จงั หวดั ทม่ี ีอตั ราการสวมหมวกนริ ภัยพัฒนาการดเี ดน่ ปี 2553-2560 065 “แนวโนม อตั ราการสวมหมวกนริ ภยั ในภาพรวม จังหวดั ขอนแกน” 100 42% 48% 48% 49% 46% 45% 46% 90 37% 42% 43% 43% 40% 39% 42% 80 23% 23% 28% 24% 20% 22% 70 17% 60 2554 2555 2556 2557 2558 2560 50 45% 2559 40 30 35% 20 10 16% 0 2553 “ชมุ ชนเมือง จังหวัดขอนแกน ” “ชุมชนชนบท จงั หวดั ขอนแกน ” 100 100 90 90 80 72% 73% 71% 72% 69% 80 70 66% 67% 70 60 64% 67% 64% 64% 62% 60 49% 60% 52% 59% 50 42% 50 41% 41% 42% 40 44% 40 37% 37% 37% 41% 30% 37% 36% 22% 34% 30 36% 30 37% 33% 37% 32% 39% 30% 32% 20 20 26% 21% 22% 21% 21% 10 15% 10 11% 17% 18% 14% 0 0 2553 2554 2555 2556 2557 2558 2559 2560 2553 2554 2555 2556 2557 2558 2559 2560 รวมผขู ับขีแ่ ละผูโดยสาร เฉพาะผขู บั ขี่ เฉพาะผูโดยสาร รปู ท่ี 7-4 พฒั นาการอตั ราการสวมหมวกนริ ภยั ปี พ.ศ. 2553-2560 จงั หวัดขอนแก่น

066 อัตราการสวมหมวกนริ ภัย ของผู้ใช้รถจกั รยานยนต์ในประเทศไทย ปี พ.ศ. 2560 “แนวโนม อตั ราการสวมหมวกนริ ภัยในภาพรวม จงั หวัดอุบลราชธานี” 100 53% 45% 48% 48% 49% 48% 49% 90 46% 39% 42% 41% 41% 42% 43% 80 28% 20% 27% 20% 23% 21% 70 18% 60 52% 2554 2555 2556 2557 2559 2560 50 2558 40 42% 30 20 10 11% 0 2553 “ชมุ ชนเมือง จงั หวดั อุบลราชธาน”ี “ชมุ ชนชนบท จงั หวัดอบุ ลราชธานี” 100 100 90 90 80 80 70 65% 66% 62% 60% 70 60 57% 55% 57% 57% 60 50 52% 59% 55% 52% 52% 50% 50% 50 41% 40% 40 48% 38% 40 35% 32% 35% 35% 29% 30 38% 38% 30 20 29% 27% 34% 30% 27% 27% 30% 31% 34% 24% 24% 20 29% 24% 10 11% 10 15% 13% 14% 13% 14% 12% 14% 0 8% 2553 2554 2555 2556 2557 2558 2559 2560 0 2553 2554 2555 2556 2557 2558 2559 2560 รวมผูขบั ข่ีและผูโดยสาร เฉพาะผขู ับข่ี เฉพาะผูโดยสาร รปู ท่ี 7-5 พัฒนาการอตั ราการสวมหมวกนิรภยั ปี พ.ศ. 2553-2560 จงั หวดั อบุ ลราชธานี

บทที่ 7 จงั หวดั ท่มี อี ัตราการสวมหมวกนิรภัยพฒั นาการดเี ดน่ ปี 2553-2560 067 “แนวโนมอัตราการสวมหมวกนริ ภัยในภาพรวม จังหวดั หนองบวั ลำภ”ู 100 39% 38% 33% 32% 37% 29% 31% 90 34% 34% 30% 28% 32% 26% 28% 80 74% 23% 23% 16% 19% 15% 15% 70 22% 60 55% 2554 2555 2557 2558 2559 2560 50 2556 40 30 37% 20 10 0 2553 “ชมุ ชนเมือง จงั หวัดหนองบัวลำภู” “ชมุ ชนเมือง จังหวัดหนองบวั ลำภ”ู 100 100 88% 90 90 80% 83% 80 75% 72% 80 72% 71% 70 70 77% 73% 78% 64% 65% 71% 60 62% 67% 67% 60 50 58% 52% 58% 61% 56% 56% 50 40 48% 49% 33% 42% 40 34% 30 38% 30 32% 30% 29% 28% 28% 29% 23% 27% 20 20 26% 23% 25% 23% 19% 19% 20% 10 10 17% 11% 12% 11% 10% 0 0 2553 2554 2555 2556 2557 2558 2559 2560 2553 2554 2555 2556 2557 2558 2559 2560 รวมผขู บั ข่แี ละผูโดยสาร เฉพาะผขู ับข่ี เฉพาะผโู ดยสาร รูปที่ 7-6 พัฒนาการอัตราการสวมหมวกนิรภยั ปี พ.ศ. 2553-2560 จังหวดั หนองบวั ล�ำภู

068 อตั ราการสวมหมวกนิรภยั ของผู้ใชร้ ถจกั รยานยนต์ในประเทศไทย ปี พ.ศ. 2560 7.3 จั ง ห วั ด ท่ี มี อั ต ร า ก า ร ส ว ม ห ม ว ก นิ ร ภั ย พั ฒ น า ก า ร ดี เ ด ่ น ปี 2553-2560 ภาคกลางและภาคตะวันออก ผลจากการส�ำรวจอัตราการสวมหมวกนิรภัยของประเทศไทยในช่วง 8 ปี ทผี่ ่านมา ต้ังแต่ ปี พ.ศ. 2553-2560 ในภาคกลางและภาคตะวนั ออก พบว่า อตั ราการสวมหมวกนิรภัยในกรงุ เทพมหานคร มีแนวโนม้ ลดลงอย่างตอ่ เนอ่ื ง ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2553 จนถึง ปี พ.ศ. 2560 แต่ยังอยู่ในระดับท่ีค่อนข้างสูง เมื่อเปรียบเทียบกับจังหวัดอื่นๆ (รูปที่ 7-7) ในขณะท่ีบางจังหวัดมีแนวโน้ม อัตราการสวมหมวกนริ ภยั เพ่มิ ขนึ้ เชน่ นครปฐม ชยั นาท ปทมุ ธานี เปน็ ตน้ สำ� หรับจงั หวดั ทม่ี อี ตั ราการสวมหมวกนริ ภัยพัฒนาการดเี ดน่ ต้งั แต่ ปี 2553- 2560 ในภาคกลางและภาคตะวนั ออก 3 อนั ดบั แรก (ไมร่ วมกรงุ เทพมหานคร) ได้แก่ อนั ดับที่ 1 จังหวัดนครปฐม อนั ดบั ท่ี 2 จงั หวดั ชัยนาท และอันดับที่ 3 จงั หวัดปทมุ ธานี ดังแสดงในรปู ท่ี 7-8 ถึง 7-10 “แนวโนมอตั ราการสวมหมวกนริ ภยั ในภาพรวม จงั หวัดกรุงเทพมหานคร” 100 93% 92% 90% 89% 87% 86% 86% 86% 90 82% 80% 78% 77% 76% 75% 76% 80 82% 45% 43% 40% 40% 40% 38% 39% 70 60 2554 2555 2556 2557 2558 2559 2560 50 40 45% 30 20 10 0 2553 รูปท่ี 7-7 พฒั นาการอัตราการสวมหมวกนิรภยั ปี พ.ศ. 2553-2560 จังหวดั กรงุ เทพมหานคร

บทที่ 7 จังหวัดทม่ี อี ตั ราการสวมหมวกนริ ภยั พัฒนาการดเี ด่น ปี 2553-2560 069 “แนวโนมอตั ราการสวมหมวกนริ ภยั ในภาพรวม จงั หวดั นครปฐม” 100 57% 47% 53% 52% 49% 47% 51% 45% 35% 39% 90 11% 6% 40% 38% 37% 35% 8% 6% 6% 6% 7% 80 2554 2555 2560 2556 2557 2558 2559 70 60 50 46% 40 30 33% 20 10 6% 0 2553 “ชุมชนเมอื ง จังหวัดนครปฐม” “ชมุ ชนชนบท จงั หวดั นครปฐม” 100 100 90 90 80 80 70 67% 68% 59% 70 62% 62% 60 56% 55% 54% 60 51% 50 55% 50 42% 43% 42% 40% 39% 34% 38% 40 48% 39% 45% 42% 40% 43% 40 30 38% 30 39% 30% 33% 33% 33% 32% 20 20 13% 27% 28% 10 4% 6% 5% 5% 4% 5% 6% 8% 9% 5% 7% 6% 7% 6% 8% 10 0 0 2553 2554 2555 2556 2557 2558 2559 2560 2553 2554 2555 2556 2557 2558 2559 2560 รวมผขู ับข่ีและผูโดยสาร เฉพาะผขู ับขี่ เฉพาะผโู ดยสาร รปู ท่ี 7-8 พัฒนาการอตั ราการสวมหมวกนิรภัย ปี พ.ศ. 2553-2560 จังหวดั นครปฐม

070 อัตราการสวมหมวกนริ ภัย ของผู้ใช้รถจกั รยานยนต์ในประเทศไทย ปี พ.ศ. 2560 “แนวโนม อตั ราการสวมหมวกนริ ภยั ในภาพรวม จังหวัดชัยนาท” 100 43% 46% 41% 42% 90 37% 33% 36% 80 30% 36% 36% 36% 70 26% 12% 11% 15% 30% 33% 60 50 21% 2556 2557 2558 12% 14% 40 32% 30 2554 13% 2559 2560 20 26% 10 2555 11% 0 2553 “ชุมชนเมอื ง จังหวดั ชยั นาท” “ชมุ ชนชนบท จงั หวัดชัยนาท” 100 100 90 90 80 80 70 70 60 54% 59% 55% 60 50 49% 49% 47% 50 43% 45% 40% 41% 40 31% 30% 40 32% 32% 44% 48% 46% 35% 38% 30 28% 39% 41% 40% 30 35% 36% 35% 20 26% 26% 32% 29% 33% 20 25% 23% 21% 20% 10 18% 17% 19% 16% 10 12% 12% 10% 15% 12% 14% 11% 13% 0 8% 0 2553 2554 2555 2556 2557 2558 2559 2560 2553 2554 2555 2556 2557 2558 2559 2560 รวมผขู ับขีแ่ ละผโู ดยสาร เฉพาะผูข ับข่ี เฉพาะผโู ดยสาร รปู ที่ 7-9 พฒั นาการอัตราการสวมหมวกนริ ภัยปี พ.ศ. 2553-2560 จงั หวัดชัยนาท

บทท่ี 7 จังหวดั ทมี่ ีอตั ราการสวมหมวกนิรภยั พฒั นาการดเี ด่น ปี 2553-2560 071 “แนวโนม อตั ราการสวมหมวกนิรภัยในภาพรวม จงั หวัดปทุมธาน”ี 100 65% 70% 69% 71% 70% 68% 69% 53% 56% 55% 55% 56% 54% 55% 90 27% 18% 15% 14% 13% 17% 14% 80 2554 69% 2555 2556 2557 2558 2559 2560 70 60 50 56% 40 30 20 10 17% 0 2553 “ชุมชนเมอื ง จงั หวดั ปทุมธาน”ี “ชุมชนชนบท จังหวัดปทมุ ธาน”ี 100 100 90 92% 95% 95% 93% 92% 90% 90 80 88% 91% 80 70 75% 73% 73% 74% 69% 69% 71% 70 63% 63% 61% 61% 60 66% 60 57% 57% 57% 57% 50 50 40 45% 48% 45% 49% 44% 50% 49% 49% 40 30 32% 30 20 29% 20 10 19% 10 12% 13% 11% 12% 10% 13% 13% 13% 16% 12% 11% 13% 12% 0 0 2553 2554 2555 2556 2557 2558 2559 2560 2553 2554 2555 2556 2557 2558 2559 2560 รวมผูขบั ขแ่ี ละผูโดยสาร เฉพาะผขู ับขี่ เฉพาะผูโดยสาร รปู ท่ี 7-10 พฒั นาการอตั ราการสวมหมวกนริ ภยั ปี พ.ศ. 2553-2560 จงั หวัดปทุมธานี

072 อตั ราการสวมหมวกนริ ภัย ของผู้ใชร้ ถจกั รยานยนต์ในประเทศไทย ปี พ.ศ. 2560 7.4 จั ง ห วั ด ที่ มี อั ต ร า ก า ร ส ว ม ห ม ว ก นิ ร ภั ย พั ฒ น า ก า ร ดี เ ด ่ น ป ี 2553-2560 ภาคใต้ ผลจากการส�ำรวจอัตราการสวมหมวกนิรภัยของประเทศไทยในช่วง 8 ปี ที่ผ่านมา ต้ังแต่ ปี พ.ศ. 2553-2560 ในพ้ืนท่ีภาคใต้ พบว่า ในภาพรวม บางจงั หวดั มแี นวโนม้ อตั ราการสวมหมวกนริ ภยั เพม่ิ ขน้ึ อยา่ งเหน็ ไดช้ ดั เจน เชน่ ยะลา นราธิวาส ภเู กต็ เปน็ ตน้ ในขณะทบี่ างจงั หวัดในพนื้ ท่ภี าคใตแ้ นวโน้ม ลดลงอย่างตอ่ เน่อื ง เชน่ ตรัง พัทลุง สตูล เปน็ ตน้ ส�ำหรับจังหวดั ทม่ี อี ัตรา การสวมหมวกนิรภัยพัฒนาการดีเด่น ต้ังแต่ ปี 2553-2560 ในภาคใต้ 3 อันดบั แรก ไดแ้ ก่ อนั ดบั ที่ 1 จังหวัดยะลา อันดบั ท่ี 2 จงั หวดั นราธิวาส และ อนั ดบั ท่ี 3 จังหวดั ภเู กต็ ดังแสดงในรปู ที่ 7-11 ถึง 7-13

บทท่ี 7 จังหวัดทม่ี อี ัตราการสวมหมวกนริ ภยั พัฒนาการดเี ด่น ปี 2553-2560 073 “แนวโนมอตั ราการสวมหมวกนิรภยั ในภาพรวม จงั หวดั ยะลา” 100 36% 28% 25% 23% 23% 22% 29% 90 18% 17% 41%7% 80 26% 21% 3% 3% 17% 23% 70 3% 2% 2558 2% 6% 60 2556 2557 50 2554 2555 2559 2560 40 35% 30 20 26% 10 6% 0 2553 “ชมุ ชนเมอื ง จงั หวัดยะลา” “ชุมชนชนบท จังหวดั ยะลา” 100 100 90 90 80 80 70 70 60 60 50 40% 50 40 37% 37% 40 30 29% 28% 25% 24% 23% 31% 29 30 25% 24% 25% 25% 30% 24% 22% 20 27% 29% 20 20% 20% 23% 22% 10 3% 2% 6% 10 4% 18% 18% 18% 19% 8% 19% 17% 17% 19% 16% 2% 3% 3% 3% 4% 2% 2% 4% 7% 2% 3% 0 0 2553 2554 2555 2556 2557 2558 2559 2560 2553 2554 2555 2556 2557 2558 2559 2560 รวมผูขับขี่และผโู ดยสาร เฉพาะผูขับขี่ เฉพาะผโู ดยสาร รูปท่ี 7-11 พัฒนาการอัตราการสวมหมวกนิรภยั ปี พ.ศ. 2553-2560 จงั หวดั ยะลา

074 อตั ราการสวมหมวกนิรภัย ของผู้ใช้รถจักรยานยนต์ในประเทศไทย ปี พ.ศ. 2560 “แนวโนมอัตราการสวมหมวกนริ ภัยในภาพรวม จงั หวดั นราธวิ าส” 100 90 80 70 60 50 40 30 26% 25% 24% 21% 23% 21% 18% 18% 20 10 15% 19% 19% 18% 16% 13% 13% 17% 2% 6% 7% 5% 5% 3% 3% 5% 0 2554 2555 2556 2557 2558 2559 2560 2553 “ชมุ ชนเมอื ง จังหวัดนราธิวาส” “ชุมชนชนบท จงั หวัดนราธิวาส” 100 100 90 90 80 80 70 70 60 60 50 42% 41% 40% 50 40 35% 35% 34% 40 30 31% 32% 30% 26% 24% 30 21% 20 24% 13% 12% 23% 25% 20 19% 16% 8% 18% 17% 6% 14% 12% 12% 15% 15% 14% 15% 15% 3% 3% 9% 11% 11% 10% 11% 10 3% 5% 10 0 0 2% 3% 3% 3% 4% 2% 3% 4% 2553 2554 2555 2556 2557 2558 2559 2560 2553 2554 2555 2556 2557 2558 2559 2560 รวมผูข บั ขีแ่ ละผโู ดยสาร เฉพาะผูข ับขี่ เฉพาะผูโดยสาร รปู ท่ี 7-12 พัฒนาการอตั ราการสวมหมวกนิรภัย ปี พ.ศ. 2553-2560 จังหวัดนราธวิ าส

บทที่ 7 จังหวัดท่มี ีอตั ราการสวมหมวกนิรภยั พฒั นาการดเี ดน่ ปี 2553-2560 075 “แนวโนม อตั ราการสวมหมวกนิรภยั ในภาพรวม จงั หวดั ภูเก็ต” 100 76% 75% 76% 66% 68% 68% 71% 71% 67% 68% 56% 57% 60% 62% 90 57% 44% 44% 27% 32% 37% 80% 24% 2554 2555 2556 2557 2559 2560 80 2558 70 71% 60 50 51% 40 30 20 10 0 2553 “ชมุ ชนเมือง จงั หวัดภเู ก็ต” “ชมุ ชนชนบท จงั หวดั ภูเกต็ ” 100 92% 100 89% 90 90 88% 85% 80 84% 82% 81% 75% 74% 77% 80 70 76% 67% 70 60 65% 68% 62% 65% 67% 60 53% 51% 53% 57% 55% 55% 50% 62% 50 56% 50 46% 48% 46% 46% 48% 49% 50% 40 49% 41% 40 45% 39% 30 34% 30 32% 31% 20 29% 20 27% 26% 25% 24% 26% 10 24% 10 16% 0 0 2553 2554 2555 2556 2557 2558 2559 2560 2553 2554 2555 2556 2557 2558 2559 2560 รวมผขู บั ขแ่ี ละผโู ดยสาร เฉพาะผขู ับข่ี เฉพาะผูโ ดยสาร รูปที่ 7-13 พฒั นาการอตั ราการสวมหมวกนริ ภยั ปี พ.ศ. 2553-2560 จงั หวัดภูเก็ต

076 อตั ราการสวมหมวกนริ ภยั ของผู้ใชร้ ถจักรยานยนต์ในประเทศไทย ปี พ.ศ. 2560

บทท่ี 8 สรปุ ผลการสำ� รวจและขอ้ เสนอแนะ

078 อัตราการสวมหมวกนิรภยั ของผู้ใช้รถจักรยานยนต์ในประเทศไทย ปี พ.ศ. 2560 บทที่ 8 8.1 สถานการณ์ปัจจุบันของการสวมหมวกนิรภัยของผู้ใช้รถ สรปุ ผล จกั รยานยนตใ์ นประเทศไทย การสำ� รวจ จากการส�ำรวจพฤติกรรมการสวมหมวกนิรภัยของผู้ ใช้รถจักรยานยนต์ และขอ้ เสนอแนะ ในประเทศไทย ประจำ� ปี พ.ศ. 2560 โดยมจี ำ� นวนกลุ่มตัวอยา่ งของผู้ใช้รถ จักรยานยนต์ท่ีได้จากการส�ำรวจรวมท้ังสิ้น 1,553,004 คน แบ่งเป็นผู้ขับขี่ เน้อื หาในบทนน้ี ำ� เสนอข้อสรุปผล 1,163,871 คน และผู้โดยสาร 389,133 คน ครอบคลุมพนื้ ท่ี 77 จงั หวัด ส�ำรวจการสวมหมวกนิรภัยของ ท่ัวประเทศ สามารถสรุปประเด็นตา่ งๆ ท่ีส�ำคญั ท่ีไดจ้ ากผลการส�ำรวจได้ ดังนี้ ผู ้ ใ ช ้ ร ถ จั ก ร ย า น ย น ต ์ ใ น - ผู้ใช้รถจักรยานยนต์ในประเทศไทย มีอัตราการสวมหมวกนิรภัยรวม ประเทศไทยในชว่ ง 8 ปที ผี่ า่ นมา ผู้ขับขี่และผู้โดยสาร ร้อยละ 43 หากพิจารณาจ�ำแนกตามต�ำแหน่ง ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2553 จนถึง ท่ีน่ัง พบว่า ผู้ขับขี่มีอัตราการสวมหมวกนิรภัย ร้อยละ 50 และใน ปี พ.ศ. 2560 เพื่อสะท้อนให้ ขณะที่ผู้โดยสารรมีอตั ราการสวมหมวกนริ ภยั ร้อยละ 20 เห็นถึงแนวโน้มและสถานการณ์ - เมื่อพิจารณาอัตราการสวมหมวกนิรภัยในภาพรวม (รวมผู้ขับขี่และ การสวมหมวกนิรภัยของผู้ ใช้รถ ผู้โดยสาร) จ�ำแนกตามภูมิภาค พบว่า ภาคกลางและภาคตะวันออก จกั รยานยนต์ในประเทศไทยตงั้ แต่ มีอัตราการสวมหมวกนิรภัยสูงสุด ร้อยละ 52 และ ภาคตะวันออก อดตี จนถงึ ปจั จบุ นั พรอ้ มทงั้ ขอ้ เสนอ เฉยี งเหนอื มอี ตั ราการสวมหมวกนริ ภยั ต่�ำสุด ร้อยละ 33 แนะตา่ งๆ โดยมรี ายละเอยี ดดงั นี้ - เม่ือพิจารณาอัตราการสวมหมวกนิรภัยในภาพรวม (รวมผู้ขับข่ีและ 8.1 สถานการณ์ปัจจุบันของ ผู้โดยสาร) รายจังหวัด พบว่า กรงุ เทพมหานคร มอี ตั ราการสวมหมวก การสวมหมวกนิรภัยของผู้ ใช้รถ นิรภัยสูงสุด ร้อยละ 76 และจังหวัดท่ีมีอัตราการสวมหมวกนิรภัย จกั รยานยนต์ในประเทศไทย ตำ่� สดุ คือ บึงกาฬ ร้อยละ 13  8.2 แนวโน้มของการสวมหมวก - เม่ือพิจารณาอัตราการสวมหมวกนิรภัยจ�ำแนกตามกลุ่มผู้ ใช้รถ นริ ภยั ของผู้ใชร้ ถจกั รยานยนต์ใน จกั รยานยนตต์ ามชว่ งอายุ พบวา่ กลมุ่ วยั รนุ่ ยงั คงมอี ตั ราการสวมหมวก ประเทศไทย ปี พ.ศ. 2553-2560 นิรภยั รวมผขู้ บั ขีแ่ ละผู้โดยสารต�่ำกวา่ กลุม่ ผู้ใหญ่ คอื ร้อยละ 18 และ 8.3 การเปลี่ยนแปลงและ 46 ตามลำ� ดับ พัฒนาการของอัตราการสวม - จากการสำ� รวจการสวมหมวกนริ ภยั ของเดก็ ทนี่ งั่ โดยสารรถจกั รยานยนต์ ห ม ว ก นิ ร ภั ย ใ น ร ะ ดั บ จั ง ห วั ด จ�ำนวน 61,102 คน พบวา่ อตั ราการสวมหมวกนิรภัยยังอยู่ในเกณฑ์ ปี พ.ศ. 2553–2560 ทีต่ ่ำ� มาก คดิ เปน็ ค่าเฉลย่ี ทั้งประเทศอยูท่ ่ปี ระมาณรอ้ ยละ 7 เทา่ น้ัน 8.4 ข้อเสนอแนะส�ำหรับการ - หากเปรียบเทียบอัตราการสวมหมวกนิรภัยรวมผู้ขับขี่และผู้โดยสาร ขับเคล่ือนการรณรงค์ส่งเสริม ระหวา่ งบรเิ วณชมุ ชนเมอื งและชมุ ชนชนบท ในภาพรวมของทงั้ ประเทศ การสวมหมวกนิรภัยของผู้ ใช้รถ พบว่า ในพ้นื ท่ีเขตชุมชนเมอื งยังคงมีอัตราการสวมหมวกนิรภยั สูงกวา่ จกั รยานยนต์ในประเทศไทย เขตชมุ ชนชนบท คือ รอ้ ยละ 71 และ 30 ตามล�ำดบั

บทที่ 8 สรุปผลการส�ำรวจเเละข้อเสนอแนะ 079 8.2 แนวโน้มของการสวมหมวกนิรภัยของผู้ใช้รถจักรยานยนต์ ในประเทศไทย ปี พ.ศ. 2553-2560 จากการสำ� รวจอตั ราการสวมหมวกนริ ภยั ของประเทศไทย ในชว่ ง 8 ปที ผ่ี า่ นมา ตั้งแต่ ปี พ.ศ. 2553-2560 ซง่ึ มจี �ำนวนกลุม่ ตัวอยา่ งของผู้ใช้รถจกั รยานยนต์ ท่ีถูกส�ำรวจกว่าปีละ 1,000,000 คน ซ่ึงการส�ำรวจอย่างต่อเนื่องเป็นระยะ เวลานานทำ� ใหส้ ามารถสะทอ้ นใหเ้ หน็ ถงึ แนวโนม้ การสวมหมวกนริ ภยั ของผู้ใช้ รถจักรยานยนต์ในประเทศไทย โดยสามารถสรปุ ประเด็นสำ� คญั ต่างๆ ได้ดังนี้ - จากผลการสำ� รวจอตั ราการสวมหมวกนริ ภยั ตงั้ แตป่ ี พ.ศ. 2553–2560 พบวา่ อตั ราการสวมหมวกนริ ภยั ในภาพรวม (รวมผขู้ บั ขแ่ี ละผู้โดยสาร) มีสดั สว่ นเพม่ิ ขน้ึ จากรอ้ ยละ 44 ในปี พ.ศ. 2553 เปน็ ร้อยละ 46 ในปี พ.ศ. 2554 หลังจากน้ันอัตราการสวมหมวกนิรภัยรวมผู้ขับขี่และ ผู้โดยสารมแี นวโน้มลดลงเลก็ น้อย เหลือเพยี งร้อยละ 42-43 ในชว่ ง ปี พ.ศ. 2555-2560 เมื่อพิจารณาแยกตามต�ำแหน่งท่ีน่ัง อัตราการ สวมหมวกนริ ภยั ในตำ� แหนง่ ผขู้ บั ขห่ี รอื ผู้โดยสารมแี นวโนม้ ไปในทศิ ทาง เดยี วกนั - เมื่อพิจารณาอัตราการสวมหมวกนิรภัยในภาพรวม (รวมผู้ขับขี่และ ผู้โดยสาร) จ�ำแนกตามภูมิภาค ผลจากการส�ำรวจ พบว่า ภาคกลาง และตะวันออกมีอัตราการสวมหมวกนิรภัยสูงกว่าภูมิภาคอื่นและ สูงกว่าคา่ เฉล่ยี ท้งั ประเทศ ท้ัง 8 ปี (ปี พ.ศ. 2553-2560) ในขณะที่ ภูมิภาคอื่นๆ ไม่ว่าจะเป็นภาคเหนือ ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ และภาคใต้ พบว่า มีอัตราการสวมหมวกนิรภัยต่�ำกว่าค่าเฉลี่ย ทัง้ ประเทศ ทง้ั 8 ปี และเมอื่ พิจารณาแยกตามตำ� แหน่งที่น่ัง เฉพาะ ผขู้ ับข่ีและผู้โดยสาร พบวา่ มีแนวโนม้ ไปในทิศทางเดยี วกัน - เม่ือพิจารณาอัตราการสวมหมวกนิรภัยจ�ำแนกตามกลุ่มผู้ ใช้รถ จักรยานยนต์ ระหวา่ งผู้ใหญแ่ ละวัยรุ่น (รวมท้งั ผขู้ ับข่แี ละผู้โดยสาร) ผลจากการส�ำรวจ พบว่า อัตราการสวมหมวกนิรภัยในกลุ่มผู้ใช้รถ จักรยานยนต์ผู้ใหญ่สูงกวา่ กลุ่มวัยรุ่น ตลอดท้ัง 8 ปี ในขณะท่ีอัตรา การสวมหมวกนริ ภัยในผู้โดยสารกลุ่มเด็กยงั คง พบว่ามีอตั ราการสวม หมวกนริ ภยั อยใู่ นเกณฑท์ ค่ี อ่ นขา้ งตำ�่ มากทงั้ 8 ปี และเปน็ ทนี่ า่ สงั เกตวา่ อัตราการสวมหมวกนิรภัยในกลุ่มวัยรุ่นมีแนวโน้มลดลงอย่างต่อเน่ือง ต้ังแต่ ปี พ.ศ. 2554-2558 และเพ่ิมข้ึนเล็กน้อยในปี พ.ศ. 2559 ซ่ึงในปี พ.ศ. 2560 พบว่าอัตราการสวมหมวกนิรภัยในกลุ่มวยั รุ่นลดลง คอ่ นขา้ งมาก

080 อตั ราการสวมหมวกนิรภัย ของผู้ใชร้ ถจกั รยานยนต์ในประเทศไทย ปี พ.ศ. 2560 - จากผลการส�ำรวจอัตราการสวมหมวกนิรภัยของผู้ใช้รถจักรยานยนต์ ต้ังแต่ปี พ.ศ. 2553-2560 เม่ือพิจารณาแนวโน้มของอัตราการ สวมหมวกนิรภัยจ�ำแนกตามพ้ืนที่ตลอดท้ัง 8 ปี พบว่า อัตราการ สวมหมวกนิรภัยในเขตชุมชนเมืองยังคงมีแนวโน้มสูงกว่าเขตชุมชน ชนบท โดยในเขตชุมชนเมืองมีอัตราการสวมหมวกนิรภัยในภาพรวม ค่อนข้างสูงกว่าร้อยละ 71 ในขณะท่ีในเขตชุมชนชนบทมีอัตราการ สวมหมวกนิรภยั ในภาพรวมเพียงร้อยละ 30 โดยประมาณ ซึ่งจะเหน็ ได้ว่าอัตราการสวมหมวกนิรภัยในเขตชุมชนชนบทอยู่ในเกณฑ์ท่ี ค่อนข้างต่ำ� เกือบเท่าตวั เมอ่ื เปรียบเทยี บกับเขตชมุ ชนเมืองสอดคลอ้ ง กับข้อเท็จจริงในปัจจุบันท่ีความเข้มข้นของการกวดขันการสวมหมวก นริ ภยั มกั จำ� กดั อยู่ในเขตเมืองเป็นสว่ นใหญ่ 8.3 การเปลี่ยนแปลงและพัฒนาการของอัตราการสวมหมวกนิรภัย ในระดบั จงั หวดั ปี พ.ศ. 2553–2560 จากผลการสำ� รวจอตั ราการสวมหมวกนริ ภยั ท่ีไดม้ กี ารเกบ็ รวบรวมตอ่ เนอื่ งกนั ตลอดระยะเวลา 8 ปี ตง้ั แตป่ ี พ.ศ. 2553 จนถึง ปี พ.ศ. 2560 แมว้ ่าในภาพ รวมมีแนวโน้มเพิ่มข้ึนเล็กน้อยในช่วงปี พ.ศ. 2554 หลังจากน้ันก็ลดลงเล็ก นอ้ ยและคงทจ่ี นถงึ ปจั จบุ นั แตห่ ากพจิ ารณาในระดบั พนื้ ทห่ี รอื รายจงั หวดั พบวา่ ในภาพรวมหลายจังหวัดมีการเปล่ียนแปลงและมีพัฒนาการท่ีดีข้ึนด้านการ สง่ เสรมิ การสวมหมวกนริ ภยั ของผู้ใชร้ ถจกั รยานยนต์ ซงึ่ สามารถสรปุ ประเดน็ ตา่ งๆ ท่ีสำ� คญั ไดด้ งั น้ี - ผลจากการส�ำรวจอัตราการสวมหมวกนิรภัยในระดับจังหวัด ระหว่าง ปี พ.ศ. 2556-2560 พบว่า ในภาพรวมหลายจงั หวัดมีพัฒนาการท่ีดี ข้ึนในการส่งเสริมให้ผู้ใช้รถจักรยานยนต์ (ท้ังผู้ขับขี่และผู้โดยสาร) สวมหมวกนิรภัยขณะขับข่ี ซึ่งจังหวัดมีอัตราการสวมหมวกนิรภัย เพ่ิมสูงขึ้นกว่าร้อยละ 10 ได้แก่ พะเยา แม่ฮ่องสอน เป็นต้น ในขณะเดยี วกนั อกี หลายจงั หวดั กลบั มอี ตั ราการสวมหมวกนริ ภยั ลดลง อยา่ งเหน็ ไดช้ ดั เจน เชน่ นครราชสมี า อา่ งทอง สตลู เปน็ ตน้ ซง่ึ มอี ตั รา การสวมหมวกนริ ภัยลดลงมากกว่าร้อยละ 10 - เมื่อพิจารณาการเปล่ียนแปลงอัตราการสวมหมวกนิรภัยเฉพาะผู้ขับขี่ รายจงั หวดั ระหวา่ ง ปี พ.ศ. 2556-2560 พบวา่ หลายจงั หวดั มแี นวโนม้ ของอัตราการสวมหมวกนิรภัยของผู้ขับขี่รถจักรยานยนต์ไปในทิศทาง ท่ีดีขึ้น ซึง่ บางจงั หวัดมีอัตราการสวมหมวกนิรภยั ของผขู้ ับข่เี พม่ิ สงู ข้นึ มากกว่าร้อยละ 10 ได้แก่ ได้แก่ พะเยา แม่ฮ่องสอน เป็นต้น ในขณะเดียวกันก็พบว่ามีหลายจังหวัดที่มีแนวโน้มของอัตราการ สวมหมวกนิรภัยของผู้ขับข่ีรถจักรยานยนต์ลดลงมากกว่าร้อยละ 10 ได้แก่ ตาก อทุ ัยธานี นครราชสมี า ตราด สงขลา สตลู เป็นต้น

บทท่ี 8 สรุปผลการสำ� รวจเเละขอ้ เสนอแนะ 081 - หากพจิ ารณาการเปลย่ี นแปลงอตั ราการสวมหมวกนริ ภยั ของผู้โดยสาร รถจักรยานยนต์ในระดบั พ้นื ท่ีรายจังหวดั ต้ังแต่ ปี พ.ศ. 2556-2560 พบวา่ บางจงั หวดั ทมี่ กี ารสวมหมวกนริ ภยั ของผู้โดยสารรถจกั รยานยนต์ เพ่ิมข้ึนอย่างเห็นได้ชัด เช่น พะเยา นครศรีธรรมราช เป็นต้น แต่ ในขณะเดยี วกนั บางจงั หวดั กม็ อี ตั ราการสวมหมวกนริ ภยั ของผู้โดยสาร รถจกั รยานยนตล์ ดลงอยา่ งชดั เจน ซง่ึ บางจงั หวดั ลดลงมากกวา่ รอ้ ยละ 10 เชน่ อบุ ลราชธานี เปน็ ตน้   - จังหวัดทีม่ อี ตั ราการสวมหมวกนริ ภัยพัฒนาการดีเดน่ ตง้ั แต่ ปี 2553- 2560 ในภาคเหนอื 3 อันดบั แรก ได้แก่ อันดบั ที่ 1 จังหวดั เชยี งใหม่ อันดบั ท่ี 2 จังหวดั แพร่ และอันดบั ที่ 3 จังหวัดพะเยา - จังหวัดท่ีมอี ตั ราการสวมหมวกนริ ภยั พัฒนาการดีเด่น ตง้ั แต่ ปี 2553- 2560 ในภาคตะวันออกเฉียงเหนอื 3 อันดับแรก ได้แก่ อันดบั ที่ 1 จังหวัดขอนแก่น อันดับท่ี 2 จังหวัดอุบลราชธานี และอันดับท่ี 3 จังหวัดหนองบัวล�ำภู - จงั หวดั ทม่ี อี ัตราการสวมหมวกนริ ภัยพัฒนาการดเี ด่น ต้งั แต่ ปี 2553- 2560 ในภาคกลางและภาคตะวันออก 3 อันดับแรก (ไม่รวม กรงุ เทพมหานคร) ไดแ้ ก่ อนั ดบั ที่ 1 จงั หวดั นครปฐม อนั ดบั ที่ 2 จงั หวดั ชัยนาท และอันดบั ท่ี 3 จังหวัดปทุมธานี - จงั หวดั ทมี่ อี ตั ราการสวมหมวกนริ ภยั พฒั นาการดีเดน่ ต้งั แต่ ปี 2553- 2560 ในภาคใต้ 3 อันดับแรก ได้แก่ อันดับท่ี 1 จังหวัดยะลา อันดบั ท่ี 2 จังหวดั นราธิวาส และอันดบั ท่ี 3 จงั หวดั ภูเกต็

082 อตั ราการสวมหมวกนริ ภัย ของผู้ใชร้ ถจักรยานยนต์ในประเทศไทย ปี พ.ศ. 2560 8.4 ข้อเสนอแนะส�ำหรับการขับเคลื่อนการรณรงค์ส่งเสริมการ สวมหมวกนริ ภยั ของผใู้ ชร้ ถจกั รยานยนตใ์ นประเทศไทย จากผลการศกึ ษาวิจัยพฤตกิ รรมการสวมหมวกนริ ภยั ของผู้ใช้รถจกั รยานยนต์ ในประเทศไทย โดยมลู นิธไิ ทยโรดส์และเครือข่ายเฝา้ ระวังสถานการณ์ความ ปลอดภัยทางถนน (Road Safety Watch, RSW) คน้ พบสาเหตุและแนวโนม้ ของผู้ใช้รถจกั รยานยนต์ในประเทศไทยท่จี ะไมส่ วมหมวกนริ ภัย เม่อื (1) ร้สู กึ ไม่มีความเสี่ยงที่จะถูกตรวจจับ (2) ไม่ค่อยพบเห็นจุดตรวจ/ด่านตรวจ (3) ทราบสถานทแ่ี ละเวลาของจดุ ตรวจ/ดา่ นตรวจได้ (4) ไมท่ ราบวา่ ผู้โดยสาร ไมส่ วมหมวกนิรภัยนนั้ “ผดิ กฎหมาย” และ (5) รู้สกึ ว่าตำ� รวจไมก่ วดขนั จบั กุม อย่างเข้มงวด ซึ่งจากผลการศึกษาดังกล่าวประกอบกับข้อมูลผลการส�ำรวจ พฤติกรรมการสวมหมวกนิรภัยของผู้ ใช้รถจักรยานยนต์ ในประเทศไทยท่ีได้ ดำ� เนนิ การสำ� รวจตงั้ แตป่ ี พ.ศ. 2553 เปน็ ตน้ มาจนถงึ ปจั จบุ นั จงึ มขี อ้ เสนอแนะ ในการขับเคลื่อนการรณรงค์ส่งเสริมการสวมหมวกนิรภัยของผู้ ใช้รถ จกั รยานยนต์ในประเทศไทย ดงั นี้ 1. การจัดกิจกรรมรณรงค์สวมหมวกนิรภัยควรเน้นกิจกรรมการรณรงค์ บริเวณนอกเขตเมอื งของแต่ละจงั หวดั 2. สนับสนุนให้มีการทดลองใช้นวัตกรรมของรูปแบบการบังคับใช้กฎหมาย ท่ีมีประสทิ ธิภาพและมกี ารประเมินผลสมั ฤทธิ์ในพื้นท่นี ำ� ร่อง เช่น การสุ่ม เวลาและสถานที่ตรวจจับ เป็นต้น 3. ส่งเสริมและสนับสนุนการสวมหมวกนิรภัยให้เป็นเรื่อง “วัฒนธรรม ความปลอดภยั ” รวมถงึ ใชเ้ ปน็ มาตรการองคก์ ร เพอื่ ปลกู จติ สำ� นกึ ใหแ้ กผ่ ทู้ ่ี ใช้รถจักรยานยนต์ตระหนักถึงความปลอดภัยของตนเองขณะขับขี่หรือ โดยสาร 4. สร้างการรับรู้ของประชาชนในเร่ืองกฎหมายบังคับ โดยเฉพาะเร่ือง ผู้โดยสารไมส่ วมหมวกนริ ภยั นั้น “ผดิ กฎหมาย” ผา่ นการตรวจจับจริงให้ ผสู้ ญั จรไดพ้ บเห็นและรับรู้ เปน็ ต้น