หลักฐานทางประวัติศาสตร์

หน่วยการเรียนรู้ที่ 2 แบ่งเป็ น 2 เร่ือง ประเภทของหลกั ฐานทางประวตั ศิ าสตร์ หลกั ฐานทางประวตั ิศาสตร์ ตัวอย่างหลกั ฐานทางประวัตศิ าสตร์ท้องถน่ิ 1

ประเภทของหลกั ฐาน แบ่งตามลกั ษณะ 2

แบบทดสอบก่อนเรียน หน่วยการเรียนรู้ท่ี 2 หลกั ฐานทางประวตั ิศาสตร์ 3

เลือกคาตอบทถ่ี ูกต้องทสี่ ุดเพยี งคาตอบเดยี ว 1. เครื่องมือทส่ี าคญั ทส่ี ุดทนี่ ักประวตั ศิ าสตร์ใช้อธิบาย เหตุการณ์ในประวตั ศิ าสตร์คืออะไร ก ช่วงเวลา ข ยคุ สมยั ค วิธีการทางประวตั ิศาสตร์ ง หลกั ฐานทางประวตั ิศาสตร์ คาอธิบาย: ง ถูกตอ้ ง เพราะหลกั ฐานทางประวตั ิศาสตร์ คือ ร่องรอยการกระทาของมนุษยใ์ นอดีต ท่ียงั คงหลงเหลืออยใู่ นปัจจุบนั 4

2. ถ้าใช้ลกั ษณะของหลกั ฐานเป็ นเกณฑ์ เราสามารถแบ่งประเภทของ หลกั ฐานทางประวัติศาสตร์ได้ตามข้อใด ก หลกั ฐานช้นั ตน้ และหลกั ฐานช้นั รอง ข หลกั ฐานท่ีเป็นวตั ถุและหลกั ฐานที่ไม่ใช่วตั ถุ ค หลกั ฐานสมยั ก่อนประวตั ิศาสตร์และหลกั ฐานสมยั ประวตั ิศาสตร์ ง หลกั ฐานท่ีเป็นลายลกั ษณ์อกั ษรและหลกั ฐานท่ีไม่เป็น ลายลกั ษณ์อกั ษร คาอธิบาย: ง ถูกตอ้ ง เพราะการแบ่งประเภทหลกั ฐานทางประวตั ิศาสตร์แบ่งไดห้ ลายแบบ โดย การแบ่งโดยใชล้ กั ษณะของหลกั ฐานเป็นเกณฑ์ คือดูวา่ หลกั ฐานน้นั มีลกั ษณะยงั ไง มีการบนั ทึก เป็นลายลกั ษณ์อกั ษรหรือไม่ จึงสามารถจาแนกหลกั ฐานไดเ้ ป็นหลกั ฐานท่ีเป็นลายลกั ษณ์อกั ษร และหลกั ฐานท่ีไม่เป็นลายลกั ษณ์อกั ษร 5

3. เครื่องมือเคร่ืองใช้ทม่ี นุษย์ทาขนึ้ ในสมยั น้ัน ๆ จดั เป็ น หลกั ฐานทางประวตั ิศาสตร์ประเภทใด ก หลกั ฐานช้นั ตน้ ข หลกั ฐานช้นั รอง ค หลกั ฐานที่เป็นลายลกั ษณ์อกั ษร ง หลกั ฐานสมยั ก่อนประวตั ิศาสตร์ คาอธิบาย: ก ถูกตอ้ ง เพราะสิ่งของหรือวตั ถุใด ๆ ที่ทาข้ึนในช่วงเวลาท่ีเกิดข้ึนจริง เราจะเรียกวา่ หลกั ฐานช้นั ตน้ ซ่ึงเป็นหลกั ฐานที่มีความสาคญั มากที่สุดในการศึกษาประวตั ิศาสตร์ 6

4. ข้อใดเป็ นหลกั ฐานทางประวตั ศิ าสตร์ประเภทเดยี วกนั กบั จารึก ก ภาพถ่าย ข จดหมายเหตุ ค โบราณสถาน ง เคร่ืองมือเครื่องใช้ คาอธิบาย: ข ถูกตอ้ ง เพราะจารึกเป็นหลกั ฐานทางประวตั ิศาสตร์ท่ีเป็นลายลกั ษณ์อกั ษรและเป็น หลกั ฐานช้นั ตน้ ในกรณีน้ีหลกั ฐานท่ีเป็นประเภทเดียวกบั จารึก คือ จดหมายเหตุ 7

5. อนุสาวรีย์ชาวบ้านบางระจันจัดเป็ นหลกั ฐานทาง ประวตั ิศาสตร์ประเภทใด ก หลกั ฐานช้นั ตน้ ข หลกั ฐานช้นั รอง ค หลกั ฐานท่ีเป็นลายลกั ษณ์อกั ษร ง หลกั ฐานสมยั ก่อนประวตั ิศาสตร์ คาอธิบาย: ข ถูกตอ้ ง เพราะอนุสาวรียช์ าวบา้ นบางระจนั เป็นหลกั ฐานที่สร้างข้ึนเพอื่ ราลึกถึง วรี กรรมของชาวบา้ นบางระจนั ในการยนื หยดั ตอ่ สู้กบั พม่าในสงครามคร้ังเสียกรุงศรีอยธุ ยา คร้ังที่ 2 ถือวา่ เป็นหลกั ฐานช้นั รองเนื่องจากสร้างข้ึนภายหลงั เกิดเหตุการณแ์ ลว้ 8

6. หลกั ฐานทางประวตั ศิ าสตร์ในข้อใดให้ข้อมูลทถ่ี ูกต้อง ทส่ี ุดและน่าเชื่อถือมากทสี่ ุด ก จารึก ข ตานาน ค อนุสาวรีย์ ง พระราชพงศาวดาร คาอธิบาย: ก ถูกตอ้ ง เพราะจารึกจดั เป็นหลกั ฐานช้นั ตน้ ท่ีสร้างข้ึนในช่วงท่ีเกิดเหตุการณ์ อีกท้งั ยงั เป็นหลกั ฐานท่ีขอ้ มูลส่วนมากจะไม่ลบเลือนหายไปง่าย ๆ จึงมีความแม่นยาสูง และไม่ผา่ น การแกไ้ ขหรือชาระ 9

7. เพราะอะไรโบราณสถานและโบราณวตั ถุจงึ เป็ น หลกั ฐานท่ีน่าเช่ือถือมากกว่าอนุสาวรีย์ต่าง ๆ ก เพราะมีอายมุ ากกวา่ ข เพราะสร้างข้ึนโดยผทู้ ี่อยใู่ นเหตุการณ์น้นั ค เพราะมีการบนั ทึกไวเ้ ป็นลายลกั ษณ์อกั ษร ง เพราะส่วนใหญ่เก่ียวขอ้ งกบั เร่ืองราวทางศาสนา คาอธิบาย: ข ถูกตอ้ ง เพราะโบราณสถานและโบราณวตั ถุโดยเฉพาะท่ีเป็นหลกั ฐานช้นั ตน้ เป็นสิ่งท่ีสร้างข้ึนในสมยั ท่ีเกิดเหตุการณ์ยอ่ มมีความน่าเช่ือถือกวา่ อนุสาวรียซ์ ่ึงจดั เป็นหลกั ฐาน ช้นั รองเน่ืองจากสร้างข้ึนหลงั จากที่เกิดเหตุการณ์ไปแลว้ 10

8. ข้อใดเป็ นโบราณวตั ถุ ก โบสถ์ ข วหิ าร ค ศิลาจารึก ง ซากกาแพงเมือง คาอธิบาย: ค ถูกตอ้ ง เพราะโบราณวตั ถุ คือ ส่ิงของตา่ ง ๆ ท่ีมีอายมุ ากกวา่ 100 ปี ข้ึนไปที่สามารถ หยบิ ยกหรือเคล่ือนที่ได้ ศิลาจารึกจึงเป็นโบราณวตั ถุเนื่องจากมีอายเุ กิน 100 ปี และสามารถยก เคล่ือนยา้ ยได้ 11

9. ใครเป็ นผู้ทรี่ ู้เรื่องราวในท้องถน่ิ มากทสี่ ุด ก นายอาเภอ ข ผอู้ านวยการ ค ผเู้ ฒ่าผแู้ ก่ในชุมชน ง ผวู้ า่ ราชการจงั หวดั คาอธิบาย: ค ถูกตอ้ ง เพราะผเู้ ฒ่าผแู้ ก่ในชุมชนอาศยั อยใู่ นชุมชนมานาน จึงมีความรู้เรื่องราวใน ชุมชนเป็นอยา่ งดี ซ่ึงคาบอกเล่าของผเู้ ฒ่าผแู้ ก่ในชุมชนจดั เป็นหลกั ฐานช้นั ตน้ 12

10. หลกั ฐานทางประวตั ศิ าสตร์ท้องถ่ินข้อใดเป็ น หลกั ฐานช้ันรอง ก ตานานพระธาตุพนม ข เคร่ืองป้ันดินเผาบา้ นเชียง ค ซากกาแพงเมืองพระนครศรีอยธุ ยา ง เมืองโบราณท่ีอุทยานประวตั ิศาสตร์สุโขทยั คาอธิบาย: ก ถูกตอ้ ง เพราะหลกั ฐานช้นั รอง หมายถึง หลกั ฐานที่สร้างหรือเขียนข้ึนหลงั จากท่ีเหตุการณ์ ไดผ้ า่ นพน้ ไปแลว้ โดยรวบรวมขอ้ มูลจากหลกั ฐานอ่ืน ๆ มาประกอบการเขียนหรือสร้าง ซ่ึงตานานไม่ วา่ จะเรื่องใดกต็ าม ถือวา่ เป็นหลกั ฐานช้นั รอง เน่ืองจากตานานมกั จะเล่าเหตุการณ์ต่อ ๆ กนั มาหลายสิบปี หรือหลายร้อยปี จึงมีความน่าเชื่อถือของขอ้ มูลไม่มาก จาเป็นตอ้ งตรวจสอบกบั ขอ้ มูลอ่ืน ๆ 13

ประวตั ศิ าสตร์ ป. 4 หน่วยการเรียนรู้ท่ี 2 หลกั ฐานทางประวตั ิศาสตร์ แผนการจดั การเรียนรู้ที่ 3 ประเภทของหลกั ฐาน ทางประวตั ิศาสตร์ เวลา 2 ช่ัวโมง 14

ช่วยกนั ตอบ หลกั ฐานทางประวตั ิศาสตร์ สามารถใช้ศึกษาเร่ืองราว ทางประวตั ิศาสตร์ได้เพราะอะไร เพราะหลกั ฐานทางประวตั ิศาสตร์ เป็ นข้อเทจ็ จริงหรือร่องรอยการกระทา ของมนุษย์ในอดตี จงึ นามาใช้ในการศึกษา เร่ืองราวทางประวตั ิศาสตร์ 15

หลกั ฐานทางประวัตศิ าสตร์ มีความสาคญั อย่างไร เป็ นเคร่ืองมือสาคญั ทสี่ ุดทน่ี ักประวตั ศิ าสตร์ใช้อธิบาย เหตุการณ์ในประวตั ิศาสตร์ ถ้าไม่มหี ลกั ฐานใด ๆ เลย วชิ าประวตั ิศาสตร์กจ็ ะไม่เกดิ ขึน้ 16

1. ประเภทของหลกั ฐานทางประวัตศิ าสตร์ หลกั ฐานทางประวตั ศิ าสตร์ ข้อเทจ็ จริงหรือร่องรอยการกระทา ของมนุษย์ในอดตี ทย่ี งั หลงเหลืออยู่ในปัจจุบนั ซ่ึงแบ่งเป็ นประเภทต่าง ๆ ได้หลายแบบ 17

1. ประเภทของหลกั ฐานทางประวตั ศิ าสตร์ ประเภทของหลกั ฐานทางประวตั ศิ าสตร์ แบ่งตามลกั ษณะของหลกั ฐานเป็ นเกณฑ์ หลกั ฐานทเี่ ป็ นลายลกั ษณ์อกั ษรและหลกั ฐานท่ีไม่เป็ นลายลกั ษณ์อกั ษร แบ่งตามความสาคญั ของหลกั ฐาน หลกั ฐานช้ันต้นและหลกั ฐานช้ันรอง 18

1. ประเภทของหลกั ฐานทางประวตั ศิ าสตร์ 1.1 ประเภทของหลกั ฐานแบ่งตามลกั ษณะ การแบ่งประเภทหลกั ฐานทางประวตั ิศาสตร์ ตามลกั ษณะ หลกั ฐานท่เี ป็ นลายลกั ษณ์อกั ษร หลกั ฐานทไี่ ม่เป็ นลายลกั ษณ์อกั ษร 19

1. ประเภทของหลกั ฐานทางประวตั ิศาสตร์ 1.1 ประเภทของหลกั ฐานแบ่งตามลกั ษณะ หลกั ฐานท่เี ป็ นลายลกั ษณ์อกั ษร หมายถงึ หลกั ฐานที่เขียน เป็นตวั หนงั สือ 20

1. ประเภทของหลกั ฐานทางประวตั ศิ าสตร์ 1.1 ประเภทของหลกั ฐานแบ่งตามลกั ษณะ ตัวอย่าง จารึก 21

1. ประเภทของหลกั ฐานทางประวตั ิศาสตร์ 1.1 ประเภทของหลกั ฐานแบ่งตามลกั ษณะ ตัวอย่าง จดหมายเหตุ 22

1. ประเภทของหลกั ฐานทางประวตั ิศาสตร์ 1.1 ประเภทของหลกั ฐานแบ่งตามลกั ษณะ ตวั อย่าง หนังสือ ประวตั ศิ าสตร์ 23

1. ประเภทของหลกั ฐานทางประวตั ศิ าสตร์ 1.1 ประเภทของหลกั ฐานแบ่งตามลกั ษณะ หลกั ฐานท่ีไม่เป็ นลายลกั ษณ์อกั ษร หมายถงึ หลกั ฐานท่ีไม่ไดเ้ ขียน เป็นตวั หนงั สือ 24

1. ประเภทของหลกั ฐานทางประวตั ิศาสตร์ 1.1 ประเภทของหลกั ฐานแบ่งตามลกั ษณะ ตัวอย่าง สิ่งของ เคร่ืองใช้ 25

1. ประเภทของหลกั ฐานทางประวตั ิศาสตร์ 1.1 ประเภทของหลกั ฐานแบ่งตามลกั ษณะ ตวั อย่าง ภาพถ่าย 26

1. ประเภทของหลกั ฐานทางประวตั ิศาสตร์ 1.1 ประเภทของหลกั ฐานแบ่งตามลกั ษณะ คาบอกเล่า ตัวอย่าง 27

บูรณาการอาเซียน หลกั ฐานทางประวตั ิศาสตร์ของประเทศสมาชิกอาเซียนมีความแตกต่างกนั ไป ในทนี่ ีจ้ ะยกตัวอย่าง ประเทศเวยี ดนาม หลกั ฐานทางประวตั ศิ าสตร์ของเวยี ดนาม เช่น • กลองมโหระทึกอารยธรรมดองซอน • โบราณสถานเมืองเว้ 28

หลกั ฐานทางประวตั ศิ าสตร์ จารึก หนังสือประวตั ศิ าสตร์ จดหมายเหตุ เคร่ืองประดบั ภาพถ่าย คาบอกเล่า บนั ทึก 29

ภาพถ่ายถือว่าเป็ นหลกั ฐานทไ่ี ม่เป็ นลายลกั ษณ์อกั ษร เพราะอะไร หลกั ฐานที่เป็ นลายลกั ษณ์อักษรจะต้องเป็ น หลกั ฐานทมี่ กี ารเขียนหรือจารึกตวั หนังสือเอาไว้ ดงั นั้น ภาพถ่ายไม่มกี ารจารึกหรือเขียนตัวหนังสือ จงึ จดั อย่ใู นหลกั ฐานทไ่ี ม่เป็ นลายลกั ษณ์อักษร 30

สรุปความรู้  การศึกษาประวตั ิศาสตร์ตอ้ งอาศยั หลกั ฐานทางประวตั ิศาสตร์  หลกั ฐานทางประวตั ิศาสตร์แบ่งตามลกั ษณะ ไดแ้ ก่  หลกั ฐานที่เป็นลายลกั ษณ์อกั ษร  หลกั ฐานท่ีไม่เป็นลายลกั ษณ์อกั ษร 31

อ่านเนื้อหาเกย่ี วกบั ประเภทของ หลกั ฐานทางประวตั ศิ าสตร์ เร่ือง ประเภทของหลกั ฐาน แบ่งตามความสาคญั 32