โมลาริตี (molarity, M)(1)

วิชา เคมี2 สารละลาย รหัส ว32222 โมลาริตี (molarity, M) โมแลลิตี (molality, m) เศษส่วนโมล (Mole Fraction , Xi)

Molarity , Molality and Mole Fraction จดุ ประสงค์ 1. อธบิ ายความหมายของหน่วยความเขม้ ข้นของสารละลายในหน่วยร้อยละ ส่วนในล้านสว่ น สว่ นในพนั ลา้ นสว่ น โมลารติ ี โมแลลติ ี และเศษสว่ นโมล 2. คานวณความเขม้ ขน้ ของสารละลายในหน่วยรอ้ ยละ ส่วนในล้านสว่ น ส่วนในพันล้านส่วน โมลารติ ี โมแลลติ ี และเศษสว่ นโมล

1. โมลาริตี หรือ โมลาร์ Molarity : mol/dm3 : M “มวลของตวั ละลายในหน่วยโมลที่ละลายอย่ใู นสารละลาย 1 dm3” เช่น สารละลาย NaCl 1 M หมายความว่า ในสารละลาย 1 dm3 มี NaCl ละลายอยู่ 1 mol หรอื 58.5 g 1 dm3 = 1 L = 1,000 cm3 = 1,000 mL “จานวนโมลของตวั ละลายในสารละลาย 1 dm3” “จานวนโมลของตวั ละลายในสารละลาย 1 L” หรอื

“จานวนโมลของตัวละลายในสารละลาย 1,000 cm3” หรอื “จานวนโมลของตัวละลายในสารละลาย 1,000 mL” M = mol ตัวละลาย หรอื L ปรมิ าตรสารละลายหนว่ ย dm3 หนว่ ย mol หรือ M dm3

1. โมลาริตี หรอื โมลาร์ Molarity : mol/dm3 : M ปรมิ าตร : โจทยส์ ่วนใหญจ่ ะให้เป็น cm3 หรือ mL ตอ้ งเปล่ยี นให้เป็น 1 dm3 หรือ 1 L โดยใช้ แฟคเตอร์เปลยี่ นหน่วย X 1,000 cm3 1 dm3 มวล : โจทย์ส่วนใหญจ่ ะให้เปน็ กรัม (g) ตอ้ งเปล่ยี นให้เป็น mol โดยใช้แฟคเตอรเ์ ปล่ียนหน่วย X 1 mol (g) มวลโมเลกลุ

หรือ มวล : โจทย์อาจใหห้ นว่ ยอ่นื เชน่ จานวนโมเลกลุ หรอื ปริมาตรท่ี STP ต้องเปล่ยี นใหเ้ ปน็ mol โดยใช้แฟคเตอร์เปล่ียนหน่วย X 1 mol หรือ X 1 mol 6.02x1023 โมเลกลุ 22.4 dm3

1. โมลารติ ี หรือ โมลาร์ Molarity : mol/dm3 : M การคานวณ ถา้ โจทย์ให้ mol ของตัวละลายมาแล้ว และปริมาตรเปน็ cm3 หรือ mL เปลย่ี นปริมาตรเป็น dm3 M = mol ทโ่ี จทย์ให้ X 1,000 cm3 mol ปรมิ าตร cm3 ท่ีโจทยใ์ ห้ 1 dm3 dm3

1. โมลารติ ี หรอื โมลาร์ Molarity : mol/dm3 : M การคานวณ แต่ถา้ โจทย์ใหม้ วลเป็น g และปริมาตรเปน็ cm3 หรือ mL ตอ้ งเปล่ยี น g เป็น mol ก่อน M = มวล g ท่ีโจทย์ให้ X 1 mol (g) X 1,000 cm3 mol ปรมิ าตร cm3 ที่โจทย์ให้ มวลโมเลกุล 1 dm3 dm3

EX1 ระหว่าง NaCl 0.2 mol ในสารละลาย 400 cm3 กบั NaOH 4 g ในสารละลาย 250 cm3 สารละลายใดมีความเข้มข้นเป็นโมลาร์ (M) มากกวา่ กัน วิธที า 1. NaCl 0.2 mol ในสารละลาย 400 cm3 จาก M = mol ที่โจทยใ์ ห้ X 1,000 cm3 ปรมิ าตร cm3 ที่โจทยใ์ ห้ 1 dm3 M = 0.2 mol X 1,000 cm3 = 0.5 mol/dm3 หรอื 0.5 M 400 cm3 1 dm3

2. NaOH 4 g ในสารละลาย 250 cm3 จาก M = มวล g ทโ่ี จทยใ์ ห้ X 1 mol (g) X 1,000 cm3 ปริมาตร cm3 ทโี่ จทย์ให้ มวลโมเลกลุ 1 dm3 M = 4 g NaOH X 1 mol NaOH X 1,000 cm3 250 cm3 (23+16+1) g NaOH 1 dm3 40 = 0.4 mol/dm3 หรือ 0.5 M เพราะฉะน้ัน NaCl 0.2 mol ในสารละลาย 400 cm3 มคี วามเข้มขน้ เปน็ โมลารม์ ากกวา่ NaOH 4 g ในสารละลาย 250 cm3

EX2 ถ้าต้องการเตรยี มสารละลาย NaCl เขม้ ขน้ 0.2 M จานวน 500 cm3 จะตอ้ งใช้ NaCl ก่ีกรมั วธิ ีทา 1. หา mol NaCl จาก NaCl 0.2 M จานวน 500 cm3 M = mol ตัวละลาย dm3 = mol NaCl dm3 ปริมาตรสารละลายหนว่ ย ปรมิ าตรสารละลายหนว่ ย 0.2 mol/dm3 = mol NaCl x 1,000 cm3 500 cm3 1 dm3 mol NaCl = 0.2 mol x 500 dm3 = 0.1 mol dm3 1,000

EX2 ถา้ ต้องการเตรยี มสารละลาย NaCl เข้มข้น 0.2 M จานวน 500 cm3 จะตอ้ งใช้ NaCl ก่ีกรัม วธิ ีทา 2. เปลย่ี น mol เป็น g 58.5 g NaCl = 0.1 mol NaCl x (23+35.5) g NaCl = 5.85 g NaCl 1 mol NaCl เพราะฉะนัน้ ในการเตรียมสารละลาย NaCl เขม้ ขน้ 0.2 M จานวน 500 cm3 จะตอ้ งใช้ NaCl 5.85 กรมั หรือหา g NaCl ในขนั้ ตอนเดียวเลย จาก NaCl 0.2 M จานวน 500 cm3 g NaCl = 0.2 mol NaCl x 1 dm3 x (2538+.535.5) g NaCl x 500 cm3 = 5.85 g NaCl 1 dm3 1,000 cm3 1 mol NaCl

แบบฝึกหดั เรอ่ื ง โมลาร์ 1.จงหาความเขม้ ข้นเปน็ โมลาร์ (M) เมื่อละลายน้าตาลทราย (C12H22O11) 68.4 g ในนา้ จนได้ปรมิ าตร 800 cm3 (มวลอะตอม C=12 , H=1 , O=16) 2.ถ้าตอ้ งการเตรยี มสารละลายโซเดยี มไฮดรอกไซด์ (NaOH) เขม้ ข้น 0.05 M จานวน 250 cm3 จะต้องใช้โซเดยี มไฮดรอกไซด์กี่กรัม (มวลอะตอม Na=23 , H=1 , O=16) 3.แกส๊ ไฮโดรเจนคลอไรด์ (HCl) ปรมิ าตร 17.92 dm3 ที่ STP ละลายในนา้ จนมี ปริมาตรเป็น 400 cm3 จะมคี วามเข้มขน้ กีโ่ มลาร์