งานคอม ด.ช. ภูมิรพี ศรีน้อยขาว เลขที่ 7

ด.ช. ภมู ิรพี ศรีน้อยขาว ม.3/2 เลขท่ี 7

ทฤษฎดี นตรีสากลเบือ้ งต้น ทฤษฎดี นตรีสากลเบอื้ งต้น ทฤษฎีดนตรีสากลเป็นสิ่งจาเป็นท่ีตอ้ งศึกษาเพอ่ื เป็นแนวทางพ้นื ฐานสู่การปฏิบ ดนตรีโนต้ ดนตรีสากลและเครื่องหมายต่างๆ คือสญั ลกั ษณ์ที่ใหป้ ฏิบตั ิ ดงั น้นั ทฤษฎีด สากลจึงควรศึกษาและฝึกเพื่อใหเ้ กิดทกั ษะ ปฏิบตั ิจนเกิดความคล่องแคล่วดว้ ยความ สาระการเรียนรู้ ทฤษฎีดนตรีสากล กจิ กรรฝึ กทกั ษะทค่ี วรเพม่ิ ให้นักเรียน 1. อธิบายทฤษฎีดนตรีสากลขนั พ้ืนฐานได้ 2. อ่าน เขียน สญั ลกั ษณ์ต่างๆ ของดนตรีสากล และบนั ทึกโนต้ ดนตรีสากลได้

ทฤษฎดี นตรีสากล 1. บรรทดั ห้าเส้น บรรทดั หา้ เสน้ ประกอบดว้ ยเสน้ ตรงขนานกนั จานวน 5 เส้น และช่องบรรทดั จานวน 4 ช่อง โดยเส้นบรรทดั มีระยะห่างเท่ากนั การนบั เสน้ หรือบรรทดั หา้ เส้นใหน้ บั ตามลาดบั จากล่างไปบนโดย นบั เส้นหรือช่องลา่ งสุดเป็น 1 2 3 4 5 ตามลาดบั ในการบนั ทึกตวั โนต้ และสญั ลกั ษณ์ต่างๆ ทางดนตรีสากลจะบนั ทึกบนบรรทดั หา้ เส้นเป็ นหลกั 2. ตวั โน้ต ตวั โนต้ เป็นสญั ลกั ษณท์ ี่ใชบ้ นั ทึกแทนระดบั เสียง และความยาวของเสียง ส่วนประกอบสาคญั ของตวั โนต้ ไดแ้ ก่ ส่วนหวั ตวั โนต้ และส่วนหางตวั โนต้ ซ่ึงข้ึนอยู่ กบั ลกั ษณะโนต้ ต่างๆ

2.1 เม่ือตวั โนต้ อยตู่ ่ากวา่ เสน้ ท่ี 3 หางตวั โนต้ จะช้ีข้ึน 2.2 เม่ือตวั โนต้ อยสู่ ูงกวา่ เสน้ ที่ 3 หางตวั โนต้ จะช้ีลง 2.3 เมื่อกลุ่มตวั โนต้ อยเู่ สน้ ท่ี 3 หางตวั โนต้ จะช้ีข้ึนหรือลงกไ็ ด้ ข้ึนอยกู่ บั กลุ่มตวั โนต้ การรวบรวมหางตัวเขบ็ต โนต้ ตวั เขบต็ ลกั ษณะเดียวกนั เช่น ตวั เขบต็ 1 ช้นั หรือตวั เขบต็ 2 ช้นั สามารถเขียนหางตวั โนต้ รวบรวมเป็นหมวดหมู่ เพอ่ื ความสวยงาม เป็ นระเบียบง่ายต่อการอ่าน 3. ค่าตวั โน้ต ค่าตวั โนต้ ลกั ษณะตวั โนต้ มีหลายลกั ษณะ คา่ ตวั โนต้ ลกั ษณะ ต่างๆ สามารถเปรียบเทียบคา่ ความยาวโนต้ และมีชื่อเรียกลกั ษณะ โนต้ ต่างๆ ดงั น้ี เปรียบเทียบค่าตัวโน้ต

แผนภูมเปรียบเทยี บค่าตวั โน้ต

ตารางเปรียบเทียบค่านับ ตวั เขบต็ 1 ช้นั ตวั จะเห็นวา่ คา่ จงั หวะนบั ของโนต้ ตวั กลมมาก ที่สุด ตวั ขาว ตวั ดา เขบต็ 2 ช้นั และตวั เขบต็ 3 ช้นั จะมีคา่ ลดลงที ละคร้ังตามลาดบั เช่น

4. ตวั หยุด ตวั หยดุ คือ สญั ลกั ษณ์ทางดนตรีท่ีกาหนดใหเ้ งียบเสียงหรือไม่ให้ เล่นในระยะ เวลาตาม ค่าตวั หยดุ น้นั ๆ ตวั หยดุ มีหลายชนิดสอดคลอ้ งกบั ตวั โนต้ ลกั ษณะต่างๆ ตวั หยุดลกั ษณะต่างๆ ตามค่าตวั โน้ต

5. เส้นน้อย เสน้ นอ้ ย คือ เสน้ ส้นั ๆ ที่อยตู่ ่ากวา่ หรือสูงกวา่ บรรทดั หา้ เสน้ มีระยะห่างเท่ากบั บรรทดั หา้ เส้นโนต้ ที่อยตู่ ่าหรือสูงมากๆ จะตอ้ ง อาศยั เสน้ นอ้ ยตามลาดบั เช่นโนต้ ท่ีคาบเสน้ จะเรียงลาดบั กบั โนต้ ท่ี อยใู่ นช่องถา้ หากเส้นนอ้ ยมีมากกวา่ สามเสน้ ควรใชว้ ธิ ีการเปลี่ยน กญุ แจประจาหลกั หรือใชเ้ คร่ืองหมายคูแ่ ปดช่วย เพอ่ื ใหส้ ะดวกต่อ การอ่าน 6. กญุ แจ

กญุ แจ คือ สญั ลกั ษณ์ทางดนตรีที่บนั ทึกไวท้ ่ีบรรทดั หา้ เส้น เพ่อื กาหนดระดบั เสียงโนต้ ท่ีอยใู่ นช่องและอยบู่ นเสน้ ของบรรทดั หา้ เส้น กญุ แจท่ีใชใ้ นปัจจุบนั มี 3 แบบ ดงั น้ี 6.1 กญุ แจซอล หรือกญุ แจ คือ กญุ แจที่กาหนดใหโ้ นต้ ซอล อยบู่ รรทดั เส้นท่ี 2 กญุ แจชนิดน้ีนิยมมากในกลุ่มนกั ดนตรี นกั ร้อง ใชก้ บั เคร่ืองดนตรีท่ีนิยมทว่ั ไป เช่น กีตาร์ ไวโอลิน ทรัมเป็ต ฯลฯ กญแจซอลมีชื่อเรียกภาษาองั กฤษ คือ เทรเบิลเคลฟ 6.2 กญุ แจฟา หรือกญุ แจ คือ กญุ แจท่ีกาหนดใหโ้ นต้ ฟา อยบู่ นเสน้ ท่ี 4 กญุ แจชนิดน้ีนิยมใชก้ บั เสียงร้องหรือเครื่อง ดนตรีท่ีมีเสียงต่า เช่น เชลโล เบส ทรอมโบน ฯลฯกญุ แจฟามีชื่อ เรียกภาษาองั กฤษอีกชื่อคือ เบสเคลฟ

กญุ แจโดเทเนอร์ ใชบ้ นั ทึกโนต้ ที่เลน่ กบั เชลโล และบาสซูน 6.3 กญุ แจโด หรือกญุ แจ คือ กญุ แจที่กาหนดใหเ้ สียงโด อยู่ บนเสน้ ใดกไ็ ดข้ องบรรทดั หา้ เส้น ใหเ้ ป็นเสียงโดกลาง กญุ แจโดอลั โต กญุ แจโดอลั โต ใชบ้ นั ทึกโนต้ ที่เลน่ กบั วโิ อลา กญุ แจโดเทเนอร์ กญุ แจโดอลั โต ใชบ้ นั ทึกโนต้ ที่เลน่ กบั วโิ อลา

7. การเรียกชื่อตวั โน้ต การเรียกชื่อตวั โนต้ สากลที่นิยมมี 2 ระบบ ไดเ้ เก่ 7.1 ระบบโซฟา (So-Fa system) ใชเ้ รียกตวั โนต้ เรียงลาดบั จากเสียงต่าไปเสียงสูง ดงั น้ี โด (Do) เร (Re) มี (Mi) ฟา (Fa) ซอล (Sol) ลา (La) ที (Ti) 7.2 ระบบตวั อกั ษร ใชเ้ รียกชื่อโนต้ เรียงลาดบั จากเสียงต่าไปเสียง สูง ดงั น้ี A B C D E F G โดยใชต้ วั อกั ษร A แทนดว้ ยตวั ลา การเรียกช่ือโน้ตในกุญแจ เม่ือใชก้ ญุ แจซอล (G clef) เรียงลาดบั จากตวั โด ดงั น้ี

เม่ือใชก้ ญุ แจฟา (F clef) เรียงลาดบั จากตวั โด ดงั น้ี 8. เส้นกนั ห้อง เส้นกนั หอ้ ง คือ เสน้ ตรงแนวต้งั ท่ีขีดขวางบรรทดั หา้ เส้น เพ่ือก้นั แบ่งโนต้ ในแต่ละหอ้ ง ใหม้ ีจานวนจงั หวะตามที่เคร่ืองหมายกาหนด จงั หวะกาหนดไว้ 8.1 ใชก้ ้นั หอ้ งเพลง 8.2 ใชก้ ้นั จบตอนหรือจบทอ่ นเพลง โดยใชเ้ ส้นกนั หอ้ งคู่