ความฉลาดทางดิจิทัล สุวนัน029

รายงาน เรื่องความฉลาดทางดิจทิ ลั ( DQ : Digital Intelligence Quotient ) เสนอ อาจารยส์ ุธิดา ปรีชานนท์ จัดทาโดย นางสาวสุวนนั อินทิ รหสั นกั ศึกษา 634110029 ค.บ.2 สงั คมศึกษา หมู่ 1 รายงานน้ีเป็นส่วนหน่ึงของรายวิชานวตั กกรรมและเทคโนโลยี สารสนเทศเพอ่ื การส่ือสาร การศึกษา (PC 62506) ภาคการศึกษาที่ 1 ปี การศึกษา 2564 คณะ มนุษยศาสตร์และสงั คมศาสตร์ มหาวทิ ยาลยั ราชภฏั หมูบ่ า้ นจอมบึง จงั หวดั ราชบรุ ี

ก คานา รายงานฉบบั น้ีเป็นส่วนหน่ึงของวิชานวตั กรรมและเทคโนโลยี สารสนเทศเพ่ือการส่ือสาร การศึกษา (PC 62506) นกั ศึกษาช้นั ปี ที่ 2 สาขาสังคมศึกษา มหาวิทยาลยั ราชภฏั หมบู่ า้ นจอมบึง โดยมีจุดประสงค์ เพ่อื ใหป้ ฏิบตั ิตวั ใหเ้ หมาะสม และมีความรับผิดชอบในการใชเ้ ทคโนโลยี โดยเฉพาะ อยา่ งยง่ิ การส่ือสารใน ยคุ ดิจิทลั เป็นการส่ือสารที่ไร้พรมแดนจาเป็นตอ้ งมีความฉลาดทางดิจิทลั ซ่ึงรายงานน้ีจึงมีเน้ือหาเกี่ยวกบั ความฉลาดทางดิจิทลั ความเป็นพลเมืองดิจิทลั (Digital Citizenship) เป็นพลเมืองที่มีความสามารถในการใช้ อินเทอร์เน็ตในการบริหารจดั การ ควบคุม กากบั ตน รู้ผิดรู้ถกู รู้เทา่ ทนั และจะกลา่ วถึงทกั ษะ 8 ดา้ นของ ความฉลาดดิจิทลั ในระดบั พลเมืองดิจิทลั ผจู้ ดั ทาไดเ้ ลือกหวั ขอ้ น้ีในการทารายงาน เน่ืองมาจากเป็นเร่ืองท่ี น่าสนใจ ผจู้ ดั ทาหวงั วา่ รายงานฉบบั น้ีจะใหค้ วามรู้ และเป็น ประโยชน์แก่ผอู้ ่านทกุ ๆ ทา่ น หากรายงานเล่ม น้ีผดิ พลาด ประการใด ตอ้ งขออภยั ณ ที่น้ี ผจู้ ดั ทา นางสาวสุวนนั อินทิ

ข สารบญั คานา ก สารบญั ข ความฉลาด ทางดิจิทลั (DQ Digital Intelligence) 1 ทาไมตอ้ งเพม่ิ ทกั ษะความฉลาดทางดิจิทลั 2 ความเป็นพลเมืองดิจิทลั (Digital Citizenship) คอื อะไร 3 ทกั ษะในการรักษาอตั ลกั ษณ์ท่ีดีของตนเอง (Digital Citizen Identity) 4 ทกั ษะการคดิ วิเคราะหม์ ีวจิ ารณญาณที่ดี (Critical Thinking) 5 ทกั ษะในการรักษาความปลอดภยั ของตนเอง ในโลกไซเบอร์ (Cybersecurity Management) 6 ทกั ษะในการรักษาขอ้ มลู ส่วนตวั (Privacy Management) 7 ทกั ษะในการจดั สรรเวลาหนา้ จอ (Screen Time Management) 8 ทกั ษะในการบริหารจดั การขอ้ มลู ท่ีผใู้ ชง้ านมีการทิ้งไวบ้ นโลกออนไลน์ (Digital Footprints) 9 ทกั ษะในการรับมือกบั การกลน่ั แกลง้ บนโลกไซเบอร์ (Cyberbullying Management) 10 ทกั ษะการใชเ้ ทคโนโลยอี ยา่ งมีจริยธรรม (Digital Empathy) 11 เอกสารอา้ งอิง ค

1 ความฉลาด ทางดจิ ิทลั (DQ Digital Intelligence) ความฉลาดทางดจิ ิทัล (DQ: Digital Intelligence) คืออะไร ความฉลาดทางดิจิทลั (DQ: Digital Intelligence Quotient) คือ กลมุ่ ความสามารถทางสงั คม อารมณ์ และการรับรู้ ท่ีจะทาใหค้ นคนหน่ึงสามารถเผชิญกบั ความทา้ ทายของชีวิตดิจิทลั และสามารถ ปรับตวั ใหเ้ ขา้ กบั ชีวติ ดิจิทลั ได้ ความฉลาดทางดิจิทลั ครอบคลมุ ท้งั ความรู้ ทกั ษะ ทศั นคติและค่านิยม ท่ีจาเป็นต่อการใชช้ ีวติ ในฐานะสมาชิกของโลกออนไลน์ กล่าวอีกนยั หน่ึงคือ ทกั ษะการใชส้ ่ือและ การเขา้ สงั คมในโลกออนไลน์ ความฉลาดทางดิจิทลั เป็นผลจากศึกษาและ พฒั นาของ DQ institute หน่วยงานที่เกิดจากความร่วมมือกนั ของภาครัฐและเอกชนทวั่ โลกประสานงาน ร่วมกบั เวิลด์อีโคโนมิกฟอร่ัม (World Economic Forum) ท่ีมุ่งมนั่ ใหเ้ ด็กๆ ทกุ ประเทศไดร้ ับการศึกษาดา้ น ทกั ษะพลเมืองดิจิทลั ท่ีมีคุณภาพและใชช้ ีวิต บนโลกออนไลน์อยา่ งปลอดภยั ดว้ ยความกา้ วหนา้ ของ เทคโนโลยสี มยั ใหม่ อยา่ งไรก็ตาม ระดบั ทกั ษะ ความฉลาดทางดิจิทลั ของเด็กไทยตามรายงาน DQ report 2018 ยงั อยใู่ นระดบั ต่าอยู่ ท้งั น้ีเนื่องจาก สานกั งานส่งเสริมเศรษฐกิจดิจิทลั (ดีป้า) กระทรวงดิจิทลั เพือ่ เศรษฐกิจและสงั คม, สานกั งานคณะ กรรมการการศึกษาข้นั พ้ืนฐาน (สพฐ.) กระทรวงศึกษาธิการ และ DQ Institue ร่วมกนั ทาโครงการ #DQEveryChild โดยศึกษาเด็กไทยอายุ 8-12 ปี ทว่ั ประเทศ 1,300 คน ผา่ นแบบ สารวจออนไลน์ DQ Screen Time Test ชุดเดียวกนั กบั เด็กประเทศอ่ืนๆ รวมกลมุ่ ตวั อยา่ งทวั่ โลกท้งั สิ้น 37,967 คน ผลการศึกษาพบวา่ เดก็ ไทยมีความเส่ียงจากภยั ออนไลน์ถึง 60% ในขณะที่ค่าเฉล่ียของการศึกษา คร้ังน้ีอยทู่ ่ี 56% (จาก 29 ประเทศทว่ั โลก) ภยั ออนไลน์ท่ีพบจากการศึกษาชุดน้ีประกอบไปดว้ ย การกลนั่ แกลง้ บนโลกออนไลน์, ถูกลอ่ ลวงออกไปพบคนแปลกหนา้ จากสื่อสังคมออนไลน์, ปัญหา การเลน่ เกม เดก็ ติดเกม, ปัญหาการเขา้ ถึงสื่อลามกอนาจาร, ดาวน์โหลดภาพหรือวิดีโอท่ียวั่ ยอุ ารมณ์เพศ และพูดคยุ เร่ืองเพศ กบั คนแปลกหนา้ ในโลกออนไลน์ ดงั น้นั ทกั ษะความฉลาดทางดิจิทลั จึงควรที่ จะถูกนามาใชใ้ นการพฒั นา คณุ ภาพและความสามารถของเยาวชนไทย

2 ทาไมต้องเพมิ่ ทักษะความฉลาดทางดจิ ิทลั เดก็ ๆ และเยาวชนในยคุ ไอทีเติบโตมาพร้อมกบั อุปกรณ์ดิจิทลั และอินเทอร์เน็ต ดว้ ยลกั ษณะการส่ือสารที่ รวดเร็ว อิสระ ไร้พรมแดน และไมเ่ ห็นหนา้ ของอีกฝ่าย ทาใหก้ ารรับรู้และการใชช้ ีวิตของเด็กรุ่นใหม่มี ลกั ษณะที่แตกตา่ งจากเจนเนอเรชนั่ รุ่นก่อนๆ มาก ทกั ษะชีวติ ใหมๆ่ ตอ้ งไดร้ ับการเรียนรู้และฝึกฝนเพ่ือท่ีเดก็ ที่เติบโตมาในยคุ ที่เตม็ ไปดว้ ยขอ้ มลู ข่าวสารและเทคโนโลยสี ามารถนาไปใชใ้ นชีวิตประจาวนั การใชช้ ีวิต ของคนรุ่นใหม่ยงั ผกู ติดกบั เครือข่ายอินเทอร์เน็ตและส่ือออนไลน์เกือบตลอดเวลา ไมว่ า่ จะเป็นการรับ ข่าวสาร ความบนั เทิง หรือการซ้ือขายสินคา้ และบริการ และการทาธุรกรรมการเงินในอดีต ตวั ช้ีวดั อยา่ ง IQ ไดถ้ กู นามาใชพ้ ฒั นาระดบั ทกั ษะทางสติปัญญาของมนุษย์ ในขณะท่ี EQไดน้ ามาศึกษาเพ่ือพฒั นาระดบั ทกั ษะความฉลาดทางอารมณ์ แตด่ ว้ ยบริบททางสังคมท่ีเปลี่ยนไปปัจจุบนั ทกั ษะความฉลาดทางปัญญาและ ทางอารมณ์ ไม่เพียงพอต่อสิ่งท่ีเยาวชนตอ้ งเผชิญในโลกไซเบอร์ยงิ่ ไปกวา่ น้นั อินเทอร์เน็ตและอปุ กรณ์ ดิจิทลั ถึงแมจ้ ะเพ่มิ ความสะดวกสบาย แตก่ แ็ ฝงดว้ ยอนั ตรายเช่นกนั ไม่วา่ จะเป็น อนั ตรายต่อสุขภาพ การ เสพติดเทคโนโลยี หากใชง้ านสื่อดิจิทลั มากเกินไป หรืออนั ตรายจากมิจฉาชีพออนไลน์ การคกุ คามทางไซ เบอร์ และการกลนั่ แกลง้ ทางไซเบอร์ พลเมืองยคุ ใหม่จึงตอ้ งรู้เทา่ ทนั ส่ือ สารสนเทศ และมีทกั ษะความฉลาด ทางดิจิทลั เพอื่ ที่จะใชช้ ีวิตอยใู่ นสงั คมออนไลน์และในชีวิตจริงโดยไม่ทาตวั เองและผอู้ ื่นใหเ้ ดือดร้อน ดงั น้นั ครอบครัว โรงเรียน ทางภาครัฐ และองคก์ รท่ีเก่ียวของ ควรร่วมส่งเสริมใหเ้ ยาวชนเป็น ‘พลเมืองดิจิทลั ’ ที่มี ความรู้ความเขา้ ใจในเรื่องที่เกี่ยวขอ้ งกบั การใชง้ านอินเทอร์เนต็

3 ความเป็ นพลเมืองดิจทิ ัล(Digital Citizenship) คืออะไร ความเป็นพลเมืองดิจิทลั คอื พลเมืองผใู้ ชง้ านส่ือดิจิทลั และส่ือสังคมออนไลน์ท่ีเขา้ ใจบรรทดั ฐานของการ ปฏิบตั ิตวั ใหเ้ หมาะสมและมีความรับผิดชอบในการใชเ้ ทคโนโลยี โดยเฉพาะอยา่ งยง่ิ การสื่อสารในยคุ ดิจิทลั เป็นการส่ือสารที่ไร้พรมแดน สมาชิกของโลกออนไลน์คือ ทกุ คนท่ีใชเ้ ครือขา่ ยอินเทอร์เน็ตบนโลกใบน้ี ผใู้ ชส้ ่ือสงั คมออนไลน์มีความหลากหลายทางเช้ือชาติ อายุ ภาษา และวฒั นธรรม พลเมืองดิจิทลั จึงตอ้ งเป็น พลเมืองท่ีมีความรับผิดชอบ มีจริยธรรม เห็นอกเห็นใจและเคารพผอู้ ื่น มีส่วนร่วมและมุง่ เนน้ ความเป็นธรรม ในสังคม การเป็นพลเมืองในยคุ ดิจิทลั น้นั มีทกั ษะท่ีสาคญั 8 ประการ

4 1.ทักษะในการรักษาอตั ลักษณ์ที่ดีของตนเอง (Digital Citizen Identity) สามารถสร้างและบริหารจดั การอตั ลกั ษณ์ที่ดีของตนเองไวไ้ ดอ้ ยา่ งดีท้งั ในโลกออนไลน์และโลกความ จริงอตั ลกั ษณ์ท่ีดีคอื การท่ีผใู้ ชส้ ่ือดิจิทลั สร้างภาพลกั ษณ์ในโลกออนไลนข์ องตนเองในแงบ่ วก ท้งั ความคดิ ความรู้สึก และการกระทา โดยมีวจิ ารณญานในการรับส่งข่าวสารและแสดงความคดิ เห็น มีความเห็นอกเห็น ใจผรู้ ่วมใชง้ านในสังคมออนไลน์ และรู้จกั รับผดิ ชอบต่อการกระทา ไมก่ ระทาการท่ีผิดกฎหมายและ จริยธรรมในโลกออนไลน์ เช่น การละเมิดลิขสิทธ์ิ การกลนั่ แกลง้ หรือการใชว้ าจาท่ีสร้างความเกลียดชงั ผอู้ ่ืน ทางส่ือออนไลน์

5 2.ทักษะการคดิ วิเคราะห์มวี จิ ารณญาณท่ีดี (Critical Thinking) สามารถในการวิเคราะหแ์ ยกแยะระหวา่ งขอ้ มูลที่ถกู ตอ้ งและขอ้ มลู ท่ีผดิ ขอ้ มลู ท่ีมีเน้ือหาเป็นประโยชน์และ ขอ้ มลู ที่เขา้ ขา่ ยอนั ตราย ขอ้ มูลติดตอ่ ทางออนไลนท์ ี่น่าต้งั ขอ้ สงสัยและน่าเช่ือถือได้ เม่ือใชอ้ ินเทอร์เน็ตจะรู้ วา่ เน้ือหาอะไร เป็นสาระ มีประโยชน์ รู้เทา่ ทนั ส่ือและสารสนเทศ สามารถวเิ คราะห์และประเมินขอ้ มูลจาก แหลง่ ขอ้ มลู ท่ีหลากหลายได้ เขา้ ใจรูปแบบการหลอกลวงต่างๆ ในโลกไซเบอร์ เช่น ข่าวปลอมเวบ็ ปลอม ภาพตดั ต่อ เป็นตน้ การคดิ วิเคราะห์มีวจิ ารณญาณที่ดีมีองค์ประกอบดงั นี้

6 3.ทกั ษะในการรักษาความปลอดภัยของตนเอง ในโลกไซเบอร์ (Cybersecurity Management) สามารถป้องกนั ขอ้ มลู ดว้ ยการสร้างระบบความปลอดภยั ท่ีเขม้ แขง็ และป้องกนั การโจรกรรมขอ้ มลู หรือการ โจมตีออนไลนไ์ ด้ มีทกั ษะในการรักษาความปลอดภยั ของตนเองในโลกออนไลน์ การรักษาความปลอดภยั ของตนเองในโลกไซเบอร์คอื การปกป้องอปุ กรณ์ดิจิทลั ขอ้ มูลที่จดั เกบ็ และขอ้ มูลส่วนตวั ไมใ่ หเ้ สียหาย สูญ หาย หรือถูกโจรกรรมจากผไู้ มห่ วงั ดีในโลกไซเบอร์ การรักษาความปลอดภยั ทางดิจิทลั มีความสาคญั ดงั น้ี 1. เพ่ือรักษาความเป็นส่วนตวั และความลบั หากไม่ไดร้ ักษาความปลอดภยั ใหก้ บั อุปกรณ์ดิจิทลั ขอ้ มูล ส่วนตวั และขอ้ มลู ที่เป็นความลบั อาจจะร่ัวไหลหรือถูกโจรกรรมได้ 2. เพื่อป้องกนั การขโมยอตั ลกั ษณ์ การขโมยอตั ลกั ษณ์เร่ิมมีจานวนท่ีมากข้ึนในยคุ ขอ้ มูลข่าวสาร เนื่องจากมี การทาธุรกรรมทางออนไลน์มากยง่ิ ข้นึ ผคู้ นเร่ิมทาการชาระค่าสินคา้ ผา่ นสื่ออินเทอร์เน็ต และทาธุรกรรมกบั ธนาคารทางออนไลน์ หากไม่มีการรักษาความปลอดภยั ที่เพยี งพอ มิจฉาชีพอาจจะลว้ งขอ้ มลู เก่ียวกบั บตั ร เครดิตและขอ้ มลู ส่วนตวั ของผใู้ ชง้ านไปสวมรอยทาธุรกรรมได้ เช่น ไปซ้ือสินคา้ กูย้ มื เงิน หรือสวมรอยรับ ผลประโยชนแ์ ละสวสั ดิการ 3. เพอื่ ป้องกนั การโจรกรรมขอ้ มูล เนื่องจากขอ้ มลู ต่างๆ มกั เกบ็ รักษาในรูปของดิจิทลั ไม่วา่ จะเป็นเอกสาร ภาพถา่ ย หรือคลิปวีดิโอ ขอ้ มูลเหลา่ น้ีอาจจะถกู โจรกรรมเพอื่ นาไปขายต่อ แบลค็ เมล์ หรือเรียกค่าไถ่ 4. เพอื่ ป้องกนั ความเสียหายของขอ้ มูลและอปุ กรณ์ ภยั คุกคามทางไซเบอร์อาจส่งผลเสียตอ่ ขอ้ มูลและ อุปกรณ์ดิจิทลั ได้ ผไู้ มห่ วงั ดีบางรายอาจม่งุ หวงั ใหเ้ กิดอนั ตรายต่อขอ้ มลู และอปุ กรณ์ท่ีเก็บรักษามากกวา่ ท่ีจะ โจรกรรมขอ้ มูลน้นั ภยั คุกคามอยา่ งไวรัสคอมพวิ เตอร์ โทรจนั และมลั แวร์สร้างความเสียหายร้ายแรงใหก้ บั คอมพวิ เตอร์หรือระบบปฏิบตั ิการได

7 4. ทกั ษะในการรักษาข้อมูลส่วนตัว (Privacy Management) มีดุลพินิจในการบริหารจดั การขอ้ มลู ส่วนตวั รู้จกั ปกป้องขอ้ มูลความส่วนตวั ในโลกออนไลน์โดยเฉพาะการ แชร์ขอ้ มลู ออนไลน์เพ่อื ป้องกนั ความเป็นส่วนตวั ท้งั ของตนเองและผอู้ ื่น รู้เท่าทนั ภยั คุกคามทางอินเทอร์เน็ต เช่น มลั แวร์ ไวรัสคอมพิวเตอร์ และกลลวงทางไซเบอร์

8 5. ทกั ษะในการจดั สรรเวลาหน้าจอ (Screen Time Management) สามารถในการบริหารเวลาท่ีใชอ้ ุปกรณ์ยุคดิจิทลั รวมไปถึงการควบคุมเพื่อใหเ้ กิดสมดุลระหวา่ งโลก ออนไลน์ และโลกภายนอก ตระหนกั ถึงอนั ตรายจากการใชเ้ วลาหนา้ จอนานเกินไป การทางานหลายอยา่ ง ในเวลาเดียวกนั และผลเสียของการเสพติดสื่อดิจิทลั สานกั วิจยั สยามเทคโนโลยอี ินเทอร์เน็ตโพลลร์ ะบวุ า่ วยั รุ่นไทยเกือบ 40 % อยากใชเ้ วลาหนา้ จอมากกวา่ ออกกาลงั กาย และผลการสารวจจาก We are social พบวา่ ในแต่ละวนั คนไทยใชเ้ วลาหนา้ จอ ดงั น้ี

9 6. ทกั ษะในการบริหารจัดการข้อมูลที่ผู้ใช้งานมกี ารทงิ้ ไว้บนโลกออนไลน์ (Digital Footprints) สามารถเขา้ ใจธรรมชาติของการใชช้ ีวิตในโลกดิจิทลั วา่ จะหลงเหลือร่อยรอยขอ้ มลู ทิ้งไวเ้ สมอ รวมไปถึง เขา้ ใจผลลพั ธ์ที่อาจเกิดข้นึ เพ่ือการดูแลส่ิงเหล่าน้ีอยา่ งมีความรับผิดชอบรอยเทา้ ดิจิทลั (Digital Footprints) คืออะไรรอยเทา้ ดิจิทลั คือ คาท่ีใชเ้ รียกร่องรอยการกระทาต่างๆ ที่ผใู้ ชง้ านทิ้งรอยเอาไวใ้ นโลกออนไลน์ โซเชียลมีเดีย เวบ็ ไซตห์ รือโปรแกรมสนทนา เช่นเดียวกบั รอยเทา้ ของคนเดินทาง ขอ้ มลู ดิจิทลั เช่น การ ลงทะเบียนอีเมล การโพสตข์ อ้ ความหรือรูปภาพ เม่ือถูกส่งเขา้ โลกไซเบอร์แลว้ จะทิง้ ร่อยรอยขอ้ มลู ส่วนตวั ของผใู้ ชง้ านไวใ้ หผ้ อู้ ่ืนติดตามไดเ้ สมอ แมผ้ ใู้ ชง้ านจะลบไปแลว้ ดงั น้นั หากเป็นการกระทาท่ีผดิ กฎหมาย หรือศีลธรรม ก็อาจมีผลกระทบต่อช่ือเสียงและภาพลกั ษณ์ของผกู้ ระทา กลา่ วงา่ ยๆ รอยเทา้ ดิจิทลั คือทกุ ส่ิง ทุกอยา่ งในโลกอินเทอร์เน็ตท่ีบอกเร่ืองของเรา เช่น

10 7. ทกั ษะในการรับมือกบั การกลน่ั แกล้งบนโลกไซเบอร์ (Cyberbullying Management) การกลนั่ แกลง้ บนโลกไซเบอร์คอื การใชอ้ ินเทอร์เนต็ เป็นเคร่ืองมือหรือช่องทางเพ่ือก่อใหเ้ กิดการคุกคาม ลอ่ ลวงและการกลน่ั แกลง้ บนโลกอินเทอร์เน็ตและสื่อสังคมออนไลน์ โดยกลุ่มเป้าหมายมกั จะเป็นกลมุ่ เดก็ จนถึงเดก็ วยั รุ่น การกลนั่ แกลง้ บนโลกไซเบอร์คลา้ ยกนั กบั การกลน่ั แกลง้ ในรูปแบบอ่ืนหากแตก่ ารกลน่ั แกลง้ ประเภทน้ีจะกระทาผา่ นสื่อออนไลนห์ รือสื่อดิจิทลั เช่น การส่งขอ้ ความทางโทรศพั ท์ ผกู้ ลน่ั แกลง้ อาจจะเป็นเพ่อื นร่วมช้นั คนรู้จกั ในส่ือสังคมออนไลน์ หรืออาจจะเป็นคนแปลกหนา้ กไ็ ด้ แต่ส่วนใหญ่ผทู้ ่ี กระทาจะรู้จกั ผทู้ ่ีถกู กลนั่ แกลง้ รูปแบบของการกลน่ั แกลง้ มกั จะเป็น ดงั เช่น เคยมีกรณี เดก็ ผหู้ ญิง อายุ 11 ปี ไปเล่นอินเทอร์เน็ตท่ีร้านแลว้ ลืมออกจากบญั ชีการใชง้ านเฟซบุ๊ก ทา ใหม้ ีคนสวมรอยใชเ้ ฟซบ๊กุ ของเธอ ไปโพสตข์ อ้ มูลตามกลุม่ สนทนาที่ขายบริการทางเพศมีเน้ือหาเชิงเชิญ ชวนวา่ ‘สาววยั ใสวยั ประถมยงั ไม่เคยเสียสาว สนใจติดต่อผา่ นอินบอ็ กซ์เฟซบ๊กุ น้ี’ดว้ ยความที่เธอไม่รู้เรื่อง พอมีคนแอดเฟรนดม์ าก็รับเลย เนื่องจากไมไ่ ดค้ ิดถึงอนั ตรายหรือภยั ตา่ งๆคิดแคอ่ ยากมีเพือ่ นเยอะๆ ต่อมา ปรากฎวา่ ส่วนใหญ่จะเป็นผชู้ ายส่งขอ้ ความมาหา ซ่ึงตอนแรกกค็ ุยดีๆปกติธรรมดา สกั พกั กถ็ ามวา่ อยทู่ ่ีไหน เคยรึยงั ขอเบอร์โทรติดต่อหน่อยจะนดั ข้ึนห้อง ทาให้ เธอกลวั มากแต่โชคดีที่เธอมีสมั พนั ธภาพกบั พ่อแม่ ค่อนขา้ งดี จึงเล่าใหผ้ ปู้ กครองฟังวา่ เกิดอะไรข้ึน แมก่ ร็ ับฟัง และช่วยกนั รับมือกบั การกลน่ั แกลง้ บนโลก ออนไลน์น้ี

11 8. ทักษะการใช้เทคโนโลยอี ย่างมีจริยธรรม (Digital Empathy) มีความเห็นอกเห็นใจ และสร้างความสมั พนั ธ์ที่ดีกบั ผอู้ ื่นบนโลกออนไลน์ แมจ้ ะเป็นการส่ือสารที่ไม่ไดเ้ ห็น หนา้ กนั มีปฏิสมั พนั ธ์อนั ดีต่อคนรอบขา้ ง ไม่วา่ พ่อแม่ ครู เพอื่ นท้งั ในโลกออนไลน์และในชีวิตจริง ไม่ด่วน ตดั สินผอู้ ่ืนจากขอ้ มูลออนไลนแ์ ตเ่ พยี งอยา่ งเดียว และจะเป็นกระบอกเสียงใหผ้ ทู้ ่ีตอ้ งการความช่วยเหลือคิด ก่อนจะโพสตล์ งสงั คมออนไลน์ (Think Before You Post)ใคร่ครวญก่อนที่จะโพสตร์ ูปหรือขอ้ ความลงใน สื่อออนไลน์ ไม่โพสตข์ ณะกาลงั อยใู่ นอารมณ์โกรธสื่อสารกบั ผอู้ ื่นดว้ ยเจตนาดี ไม่ใชว้ าจาท่ีสร้างความ เกลียดชงั ทางออนไลน์ ไม่นาลว้ งขอ้ มลู ส่วนตวั ของผอู้ ื่น ไมก่ ลน่ั แกลง้ ผอู้ ่ืนผา่ นสื่อดิจิทลั โดยอาจต้งั ความ ถามกบั ตวั เองก่อนโพสตว์ า่

ค เอกสารอา้ งอิง 6 เหตุการณ์ สะเทือนใจ!! จากภยั Cyberbullying - จส. 100 [Online]. แหล่งที่มา http://www.js100.com/en/site/post_share/view/25700 [4 มกราคม 2561] 9 ขอ้ ควรปฏิบตั ิของพลเมืองดิจิทลั ยคุ ใหม่ [Online]. แหล่งท่ีมา http://www.okmd.or.th/okmd- opportunity/digital-age/258/ [2 มกราคม 2561] ดีป้าจบั มือพนั ธมิตรขบั เคล่ือนความฉลาดทางดิจิทลั ใหเ้ ด็กไทยเทียบเท่ามาตรฐาน [Online].แหล่งท่ีมา http://www.ryt9.com/s/prg/2778991 [3 มีนาคม 2561] โจ๋ไทยเมินออกกาลงั กาย 40% อยากเลน่ เน็ต-เกมมากกวา่ [Online]. แหล่งท่ีมา http://www.manager.co.th/qol/viewnews.aspx?NewsID=9560000154824 [2 มกราคม 2561] ผลวจิ ยั ช้ีวยั รุ่นอยู่ ‘หนา้ จอ’ นาน ยง่ิ ผกู พนั กบั พอ่ แม่-เพื่อนลดลง [Online]. แหลง่ ท่ีมา http://www.manager.co.th/Around/ViewNews.aspx?NewsID=9530000030132 [24 มกราคม 2561] วิทยา ดารงเกียรติศกั ด์ิ. พลเมืองดิจิทลั [Online]. แหล่งที่ม khttp://www.infocommmju.com/icarticle/images/stories/icarticles/ajwittaya/digital/Digital_Citizenship.pd f [1 กุมภาพนั ธ์ 2561] วิวรรณ ธาราหิรัญโชติ. ทกั ษะทางดิจิตอลท่ีจาเป็นสาหรับเดก็ ในอนาคต [Online]. แหล่งท่ีม khttp://www.bangkokbiznews.com/blog/detail/642553 [3 มกราคม 2561] สานกั งานคณะกรรมการกิจการกระจายเสียง กิจการโทรทศั น์ และกิจการโทรคมนาคมแห่งชาติ.คมู่ ือ Cyber Security สาหรับประชาชน [Online]. แหลง่ ท่ีมา https://www.nbtc.go.th/getattachment/News/รวมบทความ- (1)/ค่มู ือ-Cyber-Security-สาหรับประชาชน/คูม่ ือ-CyberSecurity-สาหรับประชาชน.pdf.aspx [12 มกราคม 2561] Digital Southeast Asia / Thailand In 2017 – An Overview [Online]. แหล่งท่ีมาhttp://my-thai.org/digital- southeast-asia-thailand-2017-overview/ [12 มกราคม 2561] Digital Intelligence (DQ) A Conceptual Framework & Methodology for Teachingand Measuring Digital Citizenship [Online]. แหล่งที่มา https://www.dqinstitute.org/wp-content/uploads/2017/08/DQ- Framework-White-Paper-Ver1-31Aug17.pdf [16 มกราคม 2561]