คาํ นาํ การปรับปรุงพันธุพืชหรือพัฒนาพันธุพืชใหไดมาซึ่งพันธุใหม (new plant variety) หรือพันธุที่มี ลักษณะที่ดีทั้งคุณลักษณะทางดานปริมาณ (quantitative) และทางดานคุณภาพ (qualitative) เปนท่ีตองการของ ผูบริโภคหรือนักปรับปรุงพันธุพืช ปจจัยที่สําคัญคือตองมีพอ-แมพันธุพืชที่มีฐานพันธุกรรมท่ีกวางหรือมีความ หลากหลายทางดานพันธุกรรม (genetic diversity) พอสมควร อีกประการหนึ่งฐานขอมูลเช้ือพันธุพืชเปนเรื่อง จําเปน และสําคญั ทส่ี ุดเชน กันในการทจ่ี ะทราบประวตั คิ วามเปน มาตลอดจนคุณลักษณะประจําพันธุแตละพันธุพืช เหลานั้นวามีลักษณะเดนหรือลักษณะดีอยางไร ทิศทางในการวางแผนเพ่ือปรับปรุงพันธุพืชก็จะสะดวกขึ้นถามี ฐานขอ มูลท่ดี ีพอ ปจจุบันพันธุพืชใหมที่ไดรับการปรับปรุงพันธุหรือพัฒนาพันธุโดยนักปรับปรุงพันธุพืช ผูท่ี ปรับปรุงพันธุพืชสามารถย่ืนขอรับสิทธิเพ่ือคุมครองสิทธิ (Plant Variety Protection) ไดตามพระราชบัญญัติ คุมครองพันธุพืช พ.ศ. 2542 ในการตรวจสอบพันธุพืชใหมตามกฎหมายฉบับน้ีจําเปนตองอาศัยฐานขอมูล เก่ียวกับพันธุพืชมากพอสมควร ตั้งแตป พ.ศ. 2540 เปนตนมา กรมวิชาการเกษตรโดยสํานักคุมครองพันธุพืช แหงชาติ ไดทําการศึกษาและเก็บรวบรวมขอมูลเช้ือพันธุพืชตาง ๆ \"ภายใตโครงการอนุรักษพัฒนาพืชสมุนไพร พืชพ้ืนเมืองและจุลินทรีย\" เพ่ืออนุรักษและใชประโยชนอยางสูงสุดของเช้ือพันธุพืช ในระยะเบื้องตนของ โครงการดังกลาว (พ.ศ. 2540 - 2544) สํานักคุมครองพันธุพืชแหงชาติรวมกับศูนยวิจัยพืชสวนจันทบุรี สถาบันวิจัยพืชสวน ศูนยวิจัยยางฉะเชิงเทรา สถาบันวิจัยยางและศูนยวิจัยขาวปทุมธานี สถาบันวิจัยขาว ได ทําการศกึ ษาและรวบรวมขอ มลู เช้ือพนั ธุพ ืชจาํ นวน 4 พชื ไดแก มะมว ง ทเุ รยี น ยางพาราและขา ว ในโอกาสนจ้ี งึ ได จัดทําเอกสารวิชาการฐานขอมูลเชื้อพันธุพืชเหลาน้ีข้ึนมาโดยเปนเรื่องเก่ียวกับขอมูลสําหรับบันทึกลักษณะเช้ือ พนั ธพุ ืช (descriptor) และรายละเอียดเก่ียวกับฐานขอ มูลเช้อื พันธพุ ชื (plant germplasm database) ชนดิ ตางๆ ฐานขอมูลเช้ือพันธุพืช ; ทุเรียน (Plant Germplasm Database for Durian) เอกสารเลมนี้เปนสวน หนึ่งของผลงานภายใตโครงการดังกลาว เปนเรื่องเกี่ยวกับเช้ือพันธุทุเรียนที่พบและมีรายงานการปลูกเล้ียงใน ประเทศไทยมาต้ังแตอดีตจนถึงปจจุบัน ภายในเลมจะประกอบดวยขอมูลสําหรับบันทึกลักษณะเช้ือพันธุทุเรียน การจัดจําแนกกลุมพันธุทุเรียน ช่ือพันธุ ช่ือสามัญ ชื่อวิทยาศาสตร ลักษณะประจําพันธุ ลักษณะทางดาน การเกษตร ตลอดจนภาพประกอบลักษณะของผลทุเรียนประจําแตละพันธุ ฐานขอมูลเชื้อพันธุทุเรียนนับวาเปน ครั้งแรกในการจัดพิมพทางคณะผูจัดทํายินดีนอมรับคําติชมจากทานผูรูและผูเช่ียวชาญทุกทาน เพ่ือปรับปรุง แกไขขอ มลู และความสมบูรณข องฐานขอมลู เชอ้ื พนั ธทุ ุเรียนตอไป (นายวิชา ธิติประเสริฐ) ผอู ํานวยการสาํ นกั คมุ ครองพนั ธพุ ืชแหง ชาติ กรมวชิ าการเกษตร
สารบญั หนา บทนํา การจัดจาํ แนกกลุมพนั ธทุ ุเรยี น การบนั ทกึ ลักษณะประจําเช้ือพนั ธุท เุ รียน (Descriptors for Durian) รายชือ่ พันธทุ ุเรยี นไทย ลักษณะประจําเชื้อพันธุทุเรยี นเรียงตามตัวอกั ษร ก ถึง ฮ คํานิยม เอกสารประกอบการเรยี บเรียง
บทนํา พันธพุ ืชหรอื เช้ือพนั ธพุ ชื เปนปจจัยสําคัญอยางย่ิงในการปรบั ปรุงพันธุและผสมพนั ธุใ หไ ดพันธุท่ี ดีโดยใหผลผลิตสูง เหมาะสมกับดินฟาอากาศ ตานทานโรคและศัตรูพืช ไมมีผลกระทบตอสิ่งแวดลอมและ สุขอนามยั ของประชาชน ตลอดจนมีคุณภาพดีเปนท่ีตองการของตลาดท้ังในและตางประเทศ แตปจจุบันพันธุพืช หรือเช้ือพันธุพืชตามธรรมชาติไดถูกทําลายลงจนใกลจะสูญพันธุโดยกิจกรรมของมนุษย เชน การบุกรุกทําลาย ปาเพื่อทํามาหาเลี้ยงชีพ การขยายแหลงที่อยูอาศัย การสรางเขื่อน เปนตน นอกจากนี้ยังถูกทําลายโดยภัยทาง ธรรมชาติ เชน ความแหงแลง ความหนาวเย็น นํ้าทวม ไฟปา เปนตน นักวิชาการดานพันธุพืช นักอนุรักษ ธรรมชาติไดตระหนักถึงความสูญหายของพันธุพืชซ่ึงถูกทําลายลงไปเรื่อยๆ จึงไดรณรงคใหมีการรวมมือกัน อนุรักษพันธุพืชตามธรรมชาติใหคงอยูสภาพเดิม สวนนักพัฒนาพันธุพืชก็ไดทําการสํารวจ รวบรวมและนํา เทคนิคใหมๆ เขามาใชในการเก็บรักษาเชื้อพันธุพืช การแลกเปล่ียนเชื้อพันธุพืชและขอมูลทางดานเช้ือพันธุพืช เพ่ือจะไดนํามาใชประโยชนในการปรับปรุงพันธุและผสมพันธุใหไดพันธุพืชท่ีดีใหผลผลิตสูงและคุณภาพดี ตอไป กรมวิชาการเกษตรไดมีการรวบรวมและอนุรักษเช้ือพันธุพืชทั้งภายในประเทศและนําเขาจาก ตางประเทศไวจํานวนมากทั้งชนิดและปริมาณไวตามศูนยและสถานีทดลองตางๆ ท่ัวประเทศ นอกจากงาน รวบรวมเก็บรกั ษา ปลกู ตออายุ และการประเมนิ ลกั ษณะประจําพนั ธขุ องเชือ้ พนั ธุแตละชนิดแลว ยังจําเปนตองมี การบันทึกขอมูล (documentation) ไวเพ่ือใชคนควา อางอิง หรือจัดทํารายงานภายหลังซ่ึงมีหลายรูปแบบ เชน บนั ทกึ ลงในสมดุ หรอื กระดาษ บันทึกลงในโปรแกรมซอฟแวรสําเร็จรูปตางๆ เปนตน การบันทึกขอมูลดังกลาว ยิ่งนานวนั ยิ่งมีมากขึ้นและถาไมม รี ะบบการจัดเก็บที่ดีแลว ไมเปนระบบฐานเดียวกันหรือใกลเคียงกัน การคนหา ขอมูล การแลกเปลี่ยนขอมูลในภายหลังจะลาชาและส้ินเปลืองแรงงานหรือคาใชจาย เพราะเปลืองเนื้อท่ีในการ เกบ็ บางคร้งั ไมท นั สมยั ขอมูลจึงเปนลักษณะขอมูลขยะ การแกไขขอมูลเปนไปโดยยากและอาจมีการสับสนได งาย ที่สําคัญขอมูลอาจสูญหายไดโดยงาย ปญหาเหลานี้แกไขไดโดยนําระบบการจัดการฐานขอมูล (Database Management System) ซ่ึงเปนการจัดเก็บรวบรวมขอมูลและการเรียกใชขอมูลจากฐานหรือไฟลขอมูลอยางมี ระบบ เพ่ือใหการใชขอมูลอยางมีประสิทธิภาพและสมบูรณสูงสุด วิธีนี้จําเปนตองมีโปรแกรมประยุกตใชกับ คอมพิวเตอรเพ่ืออํานวยความสะดวกในการเก็บขอมูลลงไฟล การเรียกใชขอมูลจากไฟล การแกไขขอมูลให ทันสมยั ไดโดยงาย การนําขอ มูลออกมาวเิ คราะหท างสถติ หิ รืออกแบบทาํ รายงานไดโดยสะดวก กองควบคุมพืชและวัสดุการเกษตรโดยฝายนําพืชและอนุรักษพืชปา ปจจุบันเปลี่ยนเปน “สํานัก คุมครองพนั ธุพ ืชแหงชาติ” ซ่งึ เดิมมหี นาทร่ี บั ผดิ ชอบงานดา นการอนุรกั ษและจดั ทาํ ทะเบียนพันธุพืชท่ีมีการนําเขา และแลกเปลยี่ นพนั ธจุ ากตา งประเทศ เพื่อการศึกษา ทดลอง คนควาของนักวิชาการเกษตรและนักปรับปรุงพันธุ พืชของกรมวิชาการเกษตร ดังน้ันจึงมีการรวบรวมขอมูลทางดานเชื้อพันธุพืชท่ีมีการนําเขาไวสวนหน่ึง แตจาก การที่กรมวิชาการเกษตรไมเคยมีฐานขอมูลเชื้อพันธุพืช (plant germplasm database) ท่ีเปนระบบมากอน จึงไม สามารถบริการขอมูลใหกับผูจะนําไปใชประโยชน ไดแก นักวิชาการเกษตรหรือนักปรับปรุงพันธุพืชของกรม วิชาการเกษตร ตลอดจนประชาชนผูสนใจไดวาขณะนี้มีทรัพยากรเชื้อพันธุพืชท่ีเก็บรวบรวมและอนุรักษไวใน
หนวยงานของกรมวิชาการเกษตรจํานวนเทาไร อยูที่ใดบางและมีลักษณะประจําพันธุเปนอยางไร ดังน้ันสํานัก คุมครองพันธุพืชแหงชาติ จึงมีแนวความคิดที่จะจัดทําฐานขอมูลเชื้อพันธุพืชของกรมวิชาการเกษตรขึ้น เพ่ือ รวบรวมเชื้อพันธุพืชที่กระจัดกระจายหรือจัดเปนรูปแบบตางๆ กัน ใหเปนฐานขอมูลที่เปนระเบียบและมี มาตราฐานสากล โดยใชเทคโนโลยีสมัยใหมมาชวยดําเนินการกลาวคือ ใชระบบการจัดเก็บฐานขอมูลทาง คอมพิวเตอร ในการจัดฐานการฐานขอมูลมีลักษณะเปนระบบเช่ือมโยงเครือขายขึ้น กลาวคือ มีศูนยกลาง รวบรวมขอมูลและในขณะเดียวกันสามารถกระจายการใชงาน (distributed database) ไปยังผูใชงาน (user) ท่ีอยู ในเครือขายเดียวกันใหสามารถสืบคน เรียกใช ปรับปรุงขอมูลหรือโอนยายขอมูลระหวางกันไดงายและสะดวก อยางเปน ระบบ จงึ ไดเสนอ \"โครงการการจดั ทําระบบฐานขอมลู เชอ้ื พันธุพืช\" ไปยงั สํานักงบประมาณเมื่อป 2539 และสํานักงบประมาณไดอนุมัติใหดําเนินการการจัดทําระบบฐานขอมูลเชื้อพันธุพืชของกรมวิชาการเกษตร ภายใตโครงการอนุรักษ พัฒนาพืชสมุนไพร พืชพื้นเมืองและจุลินทรียไดตั้งแตป 2540 เปนตนมา ซึ่งสํานัก คมุ ครองพนั ธพุ ชื แหง ชาติไดดําเนินการเปน ไปตามวัตถุประสงคกลาวคือ สามารถเก็บรวบรวมฐานขอมูลเชื้อพันธุ มะมวง ทุเรียน ขาว และยางพารา ไวไดมากพอสมควรและท่ีผานมาไดจัดสัมมนาเชิงปฏิบัติการ เรื่อง “การจัดทํา ระบบฐานขอมูลเช้ือพันธุพืชท้ัง 4 ชนิดพืชของกรมวิชาการเกษตร ในระยะเวลาและสถานท่ีตางกันโดยไดเรียน เชิญทานผูมีประสบการณจากภาคราชการ เอกชน และสถาบันอุดมศึกษา รวมทั้งผูท่ีมีประสบการณในกลุมพืช น้ันๆ ทวั่ ประเทศมาใหค วามเหน็ โดยมีเปา หมายของการสัมมนาเชงิ ปฏิบัติการ คือ 1. เพือ่ ทบทวน/ปรับปรุง โครงสรางฐานขอมลู เช้อื พันธุพชื ใหครบถว นสมบรู ณ 2. เพอ่ื ทบทวน/ปรับปรงุ ขอ มูลท่ีทําการบันทึกในฐานขอมูลเช้ือพนั ธุใหม คี วามถูกตองชัดเจน ในแตล ะลักษณะของพนั ธุพ ืช 3. เพื่อนําขอมูล/ขอเสนอแนะ/ขอคิดเห็นจากนักวิชาการ ผูมีประสบการณ มาพัฒนา ฐานขอมูลเชื้อพนั ธุพ ืช 4. เพ่ือใชเ ปน แบบอยางในการทําฐานขอ มลู เชอ้ื พนั ธุพชื ชนดิ อืน่ ๆ ตอไป เอกสารเลมนี้เปนสวนหนึ่งหลังจากการจัดสัมมนาเชิงปฏิบัติการดังกลาวซึ่งไดปรับปรุง ฐานขอ มูลใหสมบรู ณข ึน้ และดาํ เนนิ การจดั พิมพไวเปน เอกสารทางดานวิชาการเพ่อื การใชป ระโยชนต อ ไป
การจดั จาํ แนกกลุมพนั ธทุ ุเรียน การจําแนกกลุมทุเรียนไทยเปนการจําแนกภายใตระดับ species พบวาลักษณะสามารถใชเปน เคร่ืองจําแนกทุเรยี นไทยไดแ ก รปู รา งใบ ปลายใบ ฐานใบ ทรงผล และหนามผล (ดังตารางที่ 1) ซ่ึงเปนลักษณะท่ี คอ นขางคงท่ีไมแปรปรวนไปตามสภาพแวดลอม การจัดจําแนกกลุมพันธุทุเรียนพอจะจําแนกออกไดเปน 6 กลุม ดงั น้ี 1. กลุมกบ มีลักษณะรูปรางใบ (leaf shape) เปนแบบ ovate – oblong ลักษณะปลายใบ (leaf apex) เปนแบบ acuminate – curve ลักษณะฐานใบ (leaf base) เปนแบบ rounded – obtuse ลักษณะทรงผลของ กลุมกบน้ีจะกระจายอยูใน 3 ลักษณะคือ กลม (rounded) กลมรี (oval) กลมแปน (oblate) มีรูปรางของหนามผล (fruit spine shape) มลี กั ษณะโคง งอ (hooked) ดงั ภาพที่ 1 รปู ไขข อบขนาน (oval-oblong) (acuminate-curve) กลมมน (rounded-obtuse) โคงงอ (hooked) กลมแปน (oblate) กลม (rounded) กลมรี (oval) ภาพท่ี 1 แสดงลักษณะทรงใบ ปลายใบ ฐานใบ ทรงผลและหนามผลของทุเรียนในกลมุ กบ
รายชอ่ื พันธทุ เุ รยี นทจี่ าํ แนกอยูในกลุม กบ ไดแ ก 1. กบแมเฒา 2. กบเล็บเหยีย่ ว 3. กบตาขาํ 4. กบพิกลุ 7. กบสาวนอย(กบกานสนั้ ) 8. กบสุวรรณ 5. กบวัดกลวย 6. กบชายนา้ํ 11. กบตาปุน 12. กบหนา ศาล 15. กบรศั มี 16. กบตาโห 9. กบเจา คุณ 10. กบตาทวม(กบดาํ ) 19. กบสีนาค 20. กบทองกอ น 23. กบตาเฒา 24. กบชมพู 13. กบจําปา(กบแขงสงิ ห) 14. กบเบา 27. กบวดั เพลง 28. กบกานเหลอื ง 31. กบทองเพง็ 32. กบราชเนตร 17. กบตาแจม 18. กบทองคํา 35. กบตามติ ร 36. กลบี สมทุ ร 39. กบซอ นกล่ิน 40. กบตาเปน 21. กบไว 22. กบงู 43. กบมังกร 44. กบลาํ เจยี ก 25. กบพลเทพ 26. กบพวง 29. กบตานวล 30. กบตามาก 33. กบแกว 34. กบตานชุ 37. กบตาแมน 38. การะเกด 41. กบทองดี 42. กบธีระ 45. กบหลังวหิ าร 46. กบหวั ลา น 2. กลุมลวง มีลักษณะรูปรางใบ (leaf shape) รูปไขขอบขนาน (Oval-oblong) ลักษณะปลายใบ (leaf apex) แหลมเรยี ว (acuminate-acute) ลักษณะฐานใบ (leaf base) แหลม (acute) และมน (obtuse) ลกั ษณะทรง ผลกระจายอยูใน 2 ลกั ษณะ คือ ทรงกระบอก (cylindroidal) และรูปรี (elliptic) ลักษณะหนามผลเวา (concave) ดัง ภาพท่ี 2 รายชอื่ พันธทุ เุ รยี นทีจ่ าํ แนกอยใู นกลุมลวง ไดแ ก 1. ลวงทอง 2. ลวงมะรมุ 3. ชะนี 6. ยาํ่ มะหวาด 4. ชะนีกิง่ มว น 5. ชมพศู รี 9. ชะนนี า้ํ ตาลทราย 7. สายหยดุ 8. ชะนีกา นยาว 10. มดแดง 11. สีเทา
รปู ไขข อบขนาน แหลมเรยี ว แหลม (acute) มน (obtuse) (oval-oblong) (acuminate-acute) รปู รี (elliptic) ทรงกระบอก (cylindroidal) เวา (concave) ภาพท่ี 2 แสดงลักษณะรูปรา งใบ ปลายใบ ฐานใบ ทรงผลและหนามผลของทุเรียนในกลมุ ลวง
3. กลุมกานยาว มีลักษณะรูปรางใบ (leaf shape) ปอมปลายใบ (obovate-lanceolate) ลักษณะ ปลายใบ (leaf apex) เรยี วแหลม (acuminate) ลกั ษณะฐานใบ (leaf base) เรียว (cuneate-acute) ลักษณะทรงผลเปน รปู ไขก ลับ (obovate) และรปู กลม (rounded) รปู รางหนามผลนนู (convex) ดงั ภาพท่ี 3 ปอ มปลายใบ (obovate-lanceolate) เรยี วแหลม (acuminate) เรยี ว (cuneate-acute) กลม (rounded) รูปไขก ลบั (obovate) นนู (convex) ภาพท่ี 3 แสดงลกั ษณะรางใบ ปลายใบ ฐานใบ ทรงผลและหนามผลของทเุ รียนในกลมุ กา นยาว รายช่ือพันธุท ุเรียนท่ีจาํ แนกอยูในกลุม กานยาว ไดแก 1. กา นยาว 2.กานยาววัดสกั (เหลอื งประเสริฐ) 3. กานยาวสีนาค 6. ทองสกุ 4. กานยาวพวง 5 กานยาวใบดา ง 7. ชมภบู าน 8.ตน ใหญ
4. กลุมกําปน มีลักษณะรูปรางใบ (leaf shape) ยาวเรียว (linear-oblong) ลักษณะปลายใบ (leaf apex) เรียวแหลม (caudate-acuminate) ลักษณะฐานใบ (leaf base) แหลม (acute) ลักษณะทรงผล ทรงขอบขนาน (oblong) รปู รา งหนามผลแหลมตรง (pointed) ดังภาพท่ี 4 ยาวเรียว (linear-oblong) (caudate-acuminate) แหลม (acute) ขอบขนาน (oblong) แหลม (pointed) ภาพที่ 4 แสดงลกั ษณะรปู รางใบ ปลายใบ ฐานใบ ทรงผลและหนามผลของทุเรยี นในกลุมกําปน รายชอ่ื พนั ธทุ ุเรยี นทจี่ ําแนกอยูในกลุม กําปน ไดแก 1. กาํ ปนเดิม(กาํ ปนขาว) 2. กาํ ปน เหลือง(เจากรม) 3. กําปนแดง 6. ชายมะไฟ 4. กาํ ปนตาแพ 5. กาํ ปน พวง 9. เห-รา 12. กําปน บางสที อง 7. ปน ทอง 8. เม็ดในกาํ ปน 10. หมอนเดมิ 11. หมอนทอง 13. ลุงเกตุ
5. กลุมทองยอย มีลักษณะรูปรางใบ (leaf shape) แบบปอมปลายใบ (obovate-lanceolate) ลักษณะปลายใบ (leaf apex) เรียวแหลม (acuminate) ลักษณะฐานใบ (leaf base) มน (obtuse) ลักษณะทรงผลเปน รูปไข (ovate) รปู รา งหนามผลนนู ปลายแหลม (pointed-convex) ดังภาพท่ี 5 ปอมปลายใบ (obovate-lanceolate) เรยี วแหลม (acuminate) มน (obtuse) รปู ไข (ovate) นูนปลายแหลม (pointed-convex) ภาพที่ 5 แสดงลกั ษณะรูปรางใบ ปลายใบ ฐานใบ ทรงผลและหนามผลของทเุ รียนในกลุม ทองยอ ย รายชอื่ พันธุทเุ รยี นทีจ่ าํ แนกอยูในกลมุ ทองยอย ไดแ ก 1. ทองยอยเดิม 2. ทองยอยฉตั ร 3. ฉัตร 6. พวงฉัตร 4. ฉัตรสนี าค 5. ฉตั รสที อง 9. ทบั ทมิ 12. แดงรัศมี 7. ทองใหม 8. นมสวรรค 10. ธรณไี หว 11. นกหยบิ 13. อีอึ่ง 14. อีทุย
6. กลุมเบ็ดเตล็ด ทุเรียนที่จัดอยูในกลุมน้ีมีลักษณะไมแนชัดบางลักษณะอาจเหมือนกับกลุมใด กลุมหนึ่งใน 5 กลุมแรก ขณะเดียวกันก็มีลักษณะที่ผันแปรออกไป เชนรูปรางใบ (leaf shape) จะมีลักษณะปอม กลางใบ (elliptical) หรือรูปไขขอบขนาน (oval-oblong) ลักษณะของปลายใบ (leaf apex) เปน แหลมเรียว (acuminate-acute) หรือ cuspidate-acuminate ลักษณะฐานใบ (leaf base) แหลม (acute) หรือ มน (obtuse) ลักษณะทรงผลกระจายกันอยูใน 3 ลักษณะ คือ กลมแปน (oblate) กลมรี (oval) และทรงกระบอก (cylindroidal) หนามผลมลี กั ษณะเวา ปลายแหลม (pointed-concave) หรือนูนปลายแหลม (pointed-convex) ดังภาพท่ี 6 ปอมกลางใบ (elliptical) รูปไขขอบขนาน แหลมเรยี ว (cuspidate-acuminate) (oval-oblong) (acuminate-acute) มน (obtuse) แหลม (acute) กลมแปน (oblate) ทรงกระบอก (cylindroidal) นูนปลายแหลม (pointed-concave) เวาปลายแหลม (pointed-concave) ภาพที่ 6 แสดงลกั ษณะรปู รางใบ ปลายใบ ฐานใบ ทรงผลหนามผล ของทเุ รียนในกลมุ เบ็ดเตลด็
รายช่อื พนั ธุท เุ รียนท่ีจําแนกอยใู นกลุมเบด็ เตล็ด ไดแก 1. กะเทยเนื้อขาว 2. กะเทยเนอื้ แดง 3. กะเทยเน้อื เหลอื ง 4. กระดมุ ทอง 5. กระดุมสีนาค 6. กระโปรงทอง 7. กระปุกทอง(กระปุกทองด)ี 8. กอนทอง 9. เขยี วตาํ ลงึ 10. ขนุ ทอง 11. จอกลอย 12. ชายมังคดุ 13. แดงชา งเขียน 14. แดงตานอ ย 15. แดงตาเผอ่ื น 16. แดงสาวนอ ย 17. ดาวกระจาย 18. ตะพาบน้ํา 19. ตะโก(ทองแดง) 20. ตุม ทอง 21. ทศพิณ 22. ทองคําตาพรวด 23. ทองมวน 24. ทองคํา 25. นกกระจิบ 26. บาตรทองคาํ (อบี าตร) 27. บางขุนนนท 28. เปด ถบ 29. ฝอยทอง 30. พวงมาลัย 31. พวงมณี 32. เมด็ ในยายปราง 33. เม็ดในบางขุนนนท 34. ยินดี 35. ไอใ หม 36. สีทอง 37. สีไพร 38. สาวชมเหด็ 39. สาวชมฟกทอง(ฟก ทอง) 40. หางสิงห 41. เหรยี ญทอง 42. ไอเ ข 43. อินทรชติ 44. อลี า 45. อลี ีบ 46. อยี ักษ 47. อหี นกั 48. ตอสามเสา 49. ทองนพคณุ 50. ทองหยอด 51. ทองหยบิ 52. นมสด 53. เนือ้ หนา 54. โบราณ 55. ฟก ขา ว 56. พนื้ เมืองเกาะชา ง 57. มะนาว 58. เม็ดในกระดุม 59. เม็ดในกา นยาว 60. เม็ดในลวง 61. เมลด็ พงษพ ันธุ 62. เมล็ดเผียน 63. เมลด็ ลบั แล 64. เมลด็ สม 65. เมลด็ อารีย 66. ยามแมวาด 67. ลวงเพาะเมล็ด 68. ลงุ ไหล 69. ลูกหนัก 70. สาเก 71. สาวใหญ 72. หมอนขา ง 73. หมอนละอองฟา 74. หลงลบั แล 75. หา ลูกไมถงึ ผัว 76. เหมราช 77. เหลอื งทอง 78. อีงอน 79. ไอเมน 80. กะเทยขัว้ สนั้
ตารางท่ี 1 การเปรียบเทียบลักษณะตา ง ๆ ของใบและผลทเุ รียน จํานวน 146 สายพนั ธุ กลุม พนั ธุ ทรงใบ(leaf shape) ใบ (leaf) ฐานใบ(leaf bas สายพนั ธุ รปู ไขข อบขนาน(oval- ปลายใบ(leaf apex) กลมมน(rounded 1.กลุมกบ oblong) obtuse) Acuminate-curve 1) กบแมเฒา ปอมกลางใบ (elliptical) Acuminate-curve กลมมน(rounded-obt 2) กบเลบ็ เหย่ียว ปอมปลายใบ(obovate Acuminate-curve แหลม(acute) lanceolate) 3) กบตาขํา Acuminate-curve กลมมน(rounded-obt 4) กบพกิ ลุ ปอมโคนใบ(ovate-lanceolate) เรียวแหลม(acuminate) กลมมน(rounded-obt 5) กบวัดกลวย ปอ มกลางใบ (elliptical) caudate-acuminate แหลม(acute) 6) กบชายน้าํ ขอบขนาน(oblong) เรยี วแหลม(acuminate) มน (obtuse) 7) กบสาวนอ ย รปู ไขขอบขนาน(oval-oblong) cuspidate-acuminate แหลม(acute) ขอบขนาน(oblong) 8) กบสวุ รรณ Acuminate-curve กลมมน(rounded-obt 9) กบเจา คณุ ปอ มกลางใบ (elliptical) เรียวแหลม(acuminate) แหลม(acute) 10) กบตาทวม ปอ มกลางใบ(elliptical) เรียวแหลม(acuminate) แหลม(acute) 11) กบตาปุน ปอมกลางใบ (elliptical) เรยี วแหลม(acuminate) กลมมน(rounded-obtu 12) กบหนาศาล รูปไขข อบขนาน(oval-oblong) แหลมเรียว(acuminate-acute) มน(obtuse) 13) กบจําปา ปอ มกลางใบ (elliptical) เรยี วแหลม(acuminate) กลมมน(rounded-obt ปอมกลางใบ (elliptical)
se) ทรงผล หนามผล ลกั ษณะพิเศษ หมายเหตุ (fruit shape) (fruit spine shape) d- กลม(rounded) โคง งอ (hooked) tuse) กลมรี(oval) กลมแปน(oblate) โคง งอ (hooked) กลมร(ี oval) โคงงอ (hooked) เหมอื นกบ กลมร(ี oval) แมเ ฒา แต ผลใหญกวา tuse) รปู ไข(ovate) เวา ปลายแหลม(pointed-concave) tuse) กลมแปน(oblate) แหลม (pointed) กบกานส้นั กลมแปน(oblate) โคงงอ (hooked) รูปไข( ovate) นูน(convex) เปนพันธุท่ชี อบนํ้ามาก กบดํา ขอบขนาน(oblong) แหลม (pointed) กบแขงสิงห tuse) รปู รี(elliptic) โคงงอ (hooked) ผลแกจ ะมสี ีเหลือง - - use) tuse) รูปร(ี elliptic) นนู ปลายแหลม(pointed-convex) กลม(rounded) - รูปรี(elliptic) รปู ร(ี elliptic) นนู ปลายแหลม(pointed-convex) แหลม (pointed)
กลุม พันธุ ทรงใบ(leaf shape) ใบ (leaf) ฐานใบ(leaf ba สายพนั ธุ รูปไขข อบขนาน(oval-oblong) ปลายใบ(leaf apex) กลมมน(rounded-o 14) กบเบา ขอบขนาน(oblong) มน(obtuse) 15) กบรัศมี รูปไขข อบขนาน(oval-oblong) เรยี วแหลม(acuminate) มน(obtuse) 16) กบตาโห รูปไขข อบขนาน(oval-oblong) เรียวแหลม(acuminate) มน(obtuse) 17) กบตาแจม ยาวเรียว(linear-oblong) acuminate-curve มน(obtuse) 18) กบทองคํา ปอมกลางใบ (elliptical) เรียวแหลม(acuminate) มน(obtuse) 19) กบสีนาค รปู ไขข อบขนาน(oval-oblong) caudate-acuminate มน(obtuse) 20) กบทองกอน รปู ไขข อบขนาน(oval-oblong) caudate-acuminate มน(obtuse) 21) กบไว ปอมโคนใบ(ovate-lanceolate) เรียวแหลม(acuminate) แหลม(acute) 22) กบงู รปู ไขขอบขนาน(oval-oblong) เรียวแหลม(acuminate) กลมมน(rounded-o 23) กบตาเฒา รปู ไขขอบขนาน(oval-oblong) เรยี วแหลม(acuminate) แหลม(acute) 24) กบชมพู รูปไขขอบขนาน(oval-oblong) Acuminate-curve มน(obtuse) 25) กบพลเทพ ยาวเรยี ว(linear-oblong) เรียวแหลม(acuminate) เรยี ว (cuneate-acute 26) กบพวง ปอ มกลางใบ (elliptical) เรยี วแหลม(acuminate) แหลม(acute) 27) กบวดั เพลง ยาวเรยี ว(linear-oblong) caudate-acuminate กลมมน(rounded-o 28) กบกา นเหลือง รปู ไขข อบขนาน(oval-oblong) cuspidate-acuminate กลมมน(rounded-o 29) กบตานวล รปู ไขขอบขนาน(oval-oblong) เรียวแหลม(acuminate) กลมมน(rounded-o 30) กบตามาก รูปไขขอบขนาน(oval-oblong) Acuminate-curve กลมมน(rounded-o 31) กบทองเพ็ง ปอมกลางใบ(elliptical) เรยี วแหลม(acuminate) กลมมน(rounded-o 32) กบราชเนตร ปอมกลางใบ (elliptical) เรียวแหลม(acuminate) เรยี ว (cauneate-acu 33) กบแกว เรยี วแหลม(acuminate) แหลมเรยี ว(acuminate-acute)
ase) ทรงผล หนามผล ลักษณะพเิ ศษ หมายเหตุ obtuse) (fruit shape) (fruit spine shape) เปน พนั ธุส ุกเร็ว ทองคํา obtuse) - นนู ปลายแหลม(pointed-convex) ออกลกู ตามลําตน ทองเพง็ รูปไขกลับ(obovate) โคงงอ (hooked) e) กลมร(ี oval) โคง งอ (hooked) obtuse) กลมแปน (oblate) นูนปลายแหลม(pointed-convex) obtuse) กลมรี(oval) เวา (concave) obtuse) กลมแปน (oblate) นูนปลายแหลม(pointed-convex) obtuse) รปู ไขก ลบั (obovate) เวาปลายแหลม(pointed-concave) obtuse) โคง งอ (hooked) ute) - โคงงอ (hooked) กลมแปน(oblate) โคง งอ (hooked) กลมร(ี oval) แหลม(pointed) กลมแปน (oblate) โคงงอ (hooked) กลม(rounded) โคง งอ (hooked) โคง งอ (hooked) - โคง งอ (hooked) - โคง งอ (hooked) - โคงงอ (hooked) - โคงงอ (hooked) - โคงงอ (hooked) - โคง งอ (hooked) - -
กลุม พนั ธุ ทรงใบ(leaf shape) ใบ (leaf) ฐานใบ(leaf ba สายพันธุ รปู ไขข อบขนาน(oval-oblong) ปลายใบ(leaf apex) กลมมน(rounded-o 34) กบตานุช ปอมกลางใบ (elliptical) กลมมน(rounded-o 35) กบตามิตร ขอบขนาน(oblong) Acuminate-curve แหลม(acute) 36) กลบี สมทุ ร ปอ มกลางใบ(elliptical) เรียวแหลม(acuminate) มน(obtuse) 37) กบตาแมน ปอ มกลางใบ (elliptical) เรียวแหลม(acuminate) มน(obtuse) 38) การะเกด ปอ มปลายใบ(obovate-lanceolate) เรยี วแหลม(acuminate) แหลม(acute) 39) กบซอนกลนิ่ เรียวแหลม(acuminate) เรยี วแหลม(acuminate) แหลม(acute) 40) กบธีระ ปอ มปลายใบ(obovate-lanceolate) แหลม(acute) 41) กบลําเจียก รปู ไขข อบขนาน(oval-oblong) caudate-acuminate แหลม(acute) 42) กบหวั ลาน ปอ มกลางใบ (elliptical) เรยี วแหลม(acuminate) แหลม(acute) และ 2. กลุม ลวง รปู ไขข อบขนาน(oval-oblong) เรยี วแหลม(acuminate) (obtuse) แหลมเรยี ว(acuminate- acute)
ase) ทรงผล หนามผล ลกั ษณะพิเศษ หมายเหตุ (fruit spine shape) obtuse) (fruit shape) obtuse) โคง งอ (hooked) - โคง งอ (hooked) - เปนพันธทุ ี่ไมม ี ซอนกลนิ่ กลมแปน(oblate) - กลิ่นฟุงกระจาย - โคงงอ (hooked) กลม(rounded) โคง งอ (hooked) รปู ไขก ลับ(obovate) นูนนอย(lip) - - กลมร(ี oval) นูนปลายแหลม(pointed-convex) - - มน ทรงกระบอก หนามเวา (concave) (cylindroidal) และ รปู รี(elliptic)
กลมุ พันธุ ทรงใบ(leaf shape) ใบ (leaf) ฐานใบ(leaf b สายพนั ธุ ปลายใบ(leaf apex) รปู ไขข อบขนาน(oval-oblong) แหลม(acute) 47) ลวงทอง รูปไขข อบขนาน(oval-oblong) เรียวแหลม(acuminate) มน(obtuse) 48) ลวงมะรมุ รปู ไขขอบขนาน(oval-oblong) เรยี วแหลม(acuminate) แหลม(acute) 49) ชะนี รปู ไขขอบขนาน(oval-oblong) เรียวแหลม(acuminate) แหลม(acute) 50) ชะนีกงิ่ มวน รูปไขข อบขนาน(oval-oblong) แหลมเรียว(acuminate acute) แหลม(acute) 51) ชมพูศรี แหลมเรียว(acuminate acute) แหลม(acute) 52) ย่าํ มะหวาด ปอ มปลายใบ(obovate lanceolate) เรียวแหลม(acuminate) แหลม(acute) 53) สายหยดุ ขอบขนาน(oblong) แหลมเรียว(acuminate acute) แหลม(acute) 54) ชะนีกา นยาว ปอมโคนใบ(ovate-lanceolate) แหลมเรยี ว(acuminate acute) แหลม(acute) 55) ชะนีนํ้าตาล ปอมปลายใบ(obovate lanceolate) เรยี วแหลม(acuminate) - ทราย - - - 56) มดแดง - - 57) สีเทา เรยี ว (cuneate- เรียวแหลม(acuminate) 3. กลมุ กานยาว ปอมปลายใบ(obovate-lanceolate) เรียว (cuneate-a เรียวแหลม(acuminate) 58) กา นยาว ปอมปลายใบ(obovate-lanceola)
base) ทรงผล หนามผล ลกั ษณะพเิ ศษ หมาย เหตุ (fruit shape) (fruit spine shape) ลวง รูปรี(elliptic) เวา (concave) รูปรี(elliptic) เวา(concave) กลมรี(oval) นูนปลายแหลม(pointed-convex) กลมรี(oval) เวา (concave) ทรงกระบอก เวา (concave) (cylindroidal) รปู รี(elliptic) เวา (concave) รูปรี(elliptic) เวา(concave) กลมแปน (oblate) เวาปลายแหลม(pointed-concave) กลมร(ี oval) นนู (convex) รูปรี(elliptic) เวา (concave) นายฉลวง/ ทรงกระบอก เวาปลายแหลม(pointed-concave) หอยโขง (cylindroidal) -acute) ไขกลบั (obovate) และ หนามนูน(convex) acute) รูปกลม(rounded) กลมรี(oval) นูน(convex) เปน พนั ธทุ ่ี ออนแอและตาย งา ย
กลุมพนั ธุ ทรงใบ(leaf shape) ใบ (leaf) ฐานใบ(le สายพนั ธุ ปลายใบ(leaf apex) base) 59) กานยาววดั สกั ปอมโคนใบ(ovate-lanceolate) เรยี วแหลม(acuminate) มน(obtuse) 60) กานยาวสีนาค ปอมปลายใบ(obovate- แหลมเรยี ว(acuminate-acute) แหลม(acute) lanceolate) 61) กานยาวพวง ขอบขนาน(oblong) เรียวแหลม(acuminate) มน(obtuse) 62) กา นยาวใบดาง ขอบขนาน(oblong) 63) ทองสกุ รปู ไขขอบขนาน(oval-oblong) เรยี วแหลม(acuminate) มน(obtuse) 64) ชมภูบาน ยาวเรยี ว(linear-oblong) 65) ตน ใหญ แหลมเรยี ว(acuminate-acute) แหลม(acute) 4. กลุม กาํ ปน - 67) กาํ ปนเดิม ยาวเรยี ว(linear-oblong) caudate-acuminate แหลม(acute) 68) กําปนเนอ้ื รปู ไขข อบขนาน(oval-oblong) ยาวเรียว(linear-oblong) -- เหลอื ง 69) กําปน แดง ยาวเรยี ว(linear-oblong) เรยี วแหลม(caudate-acuminate) แหลม(acute) caudate-acuminate แหลม(acute) caudate-acuminate แหลม(acute) caudate-acuminate แหลม(acute) 70) กาํ ปนตาแพ ยาวเรยี ว(linear-oblong) caudate-acuminate แหลม(acute) 71) กาํ ปน พวง ปอ มกลางใบ (elliptical) caudate-acuminate แหลม(acute) 72) ชายมะไฟ ยาวเรียว(linear-oblong) caudate-acuminate แหลม(acute)
eaf ทรงผล หนามผล ลักษณะพเิ ศษ หมายเหตุ (fruit shape) (fruit spine shape) เหลือง รปู ไขกลบั (obovate) นนู ปลายแหลม(pointed-convex) ประเสรฐิ - นนู ปลายแหลม(pointed-convex) กลมรี ( oval ) เวา (concave) มหี นามผลที่นอ ยมาก รปู รี ( elliptic ) เวา (concave) กําปน ขาว รูปรี ( elliptic ) เวา(concave) ขอบขนาน (oblong) แหลม(pointed) ไขกลับ(obovate) นูน(convex) ขอบขนาน (oblong) แหลม(pointed) กลมรี ( oval ) แหลม(pointed) ขอบขนาน (oblong) แหลม(pointed) ขอบขนาน (oblong) แหลม(pointed) กาํ ปน เจา กรม ขอบขนาน (oblong) แหลม(pointed) กาํ ปน ดํา ขอบขนาน (oblong) แหลม(pointed) ผลคอนขา งสีออก ขอบขนาน (oblong) นูน(convex) นํ้าตาลแดงเวลาแกจัด
กลุมพนั ธุ ทรงใบ(leaf shape) ใบ (leaf) ฐานใบ(leaf bas สายพนั ธุ ยาวเรียว(linear-oblong) ปลายใบ(leaf apex) แหลม(acute) ปอ มกลางใบ (elliptical) แหลม(acute) 73) ปนทอง ยาวเรียว(linear-oblong) caudate-acuminate แหลม(acute) 74) เมด็ ในกําปน ปอมกลางใบ (elliptical) caudate-acuminate แหลม(acute) 75) เห-รา ยาวเรียว(linear-oblong) cuspidate-acuminate แหลม(acute) 76) หมอนเดมิ ยาวเรยี ว(linear-oblong) caudate-acuminate แหลม(acute) 77) หมอนทอง เรยี วแหลม(acuminate) 78) ลงุ เกตุ เรยี วแหลม(acuminate) มน(obtuse) มน(obtuse) 5. กลมุ ทองยอ ย ปอ มปลายใบ(obovate-lanceolate) เรยี วแหลม(acuminate) มน(obtuse) 79) ทองยอ ยเดิม ปอมโคนใบ(ovate-lanceolate) เรียวแหลม(acuminate) 80) ทองยอ ยฉตั ร ปอ มปลายใบ(obovate-lanceolate) เรยี วแหลม(acuminate) - 81) ฉัตร ปอ มโคนใบ(ovate-lanceolate) เรียวแหลม(acuminate) มน(obtuse) 82) ฉตั รสีนาค ปอ มโคนใบ(ovate-lanceolate) เรียวแหลม(acuminate) มน(obtuse) 83) ฉตั รสที อง ปอมโคนใบ(ovate-lanceolate) เรยี วแหลม(acuminate) มน(obtuse) 84) พวงฉัตร ปอมโคนใบ(ovate-lanceolate) เรียวแหลม(acuminate) มน(obtuse) 85) ทองใหม รูปไขข อบขนาน(oval-oblong) แหลมเรียว(acuminate acute) แหลม (acute) 86) นมสวรรค ยาวเรียว(linear-oblong) caudate-acuminate
ทรงผล หนามผล ลักษณะพิเศษ หมายเหตุ se) (fruit shape) (fruit spine shape) ขอบขนาน(oblong) นนู ปลายแหลม(pointed-convex) ขอบขนาน(oblong) แหลม(pointed) ขอบขนาน(oblong) แหลม(pointed) ขอบขนาน(oblong) แหลม(pointed) - แหลม(pointed) -- รูปไข(ovate) นนู ปลายแหลม(pointed-convex) ทรงผลมีจุกเหน็ เดน รปู ไข(ovate) นนู ปลายแหลม(pointed-convex) รปู ไข( ovate) นนู ปลายแหลม(pointed-convex) ทรงพมุ เปน รปู ฉัตร รูปไข( ovate) นนู ปลายแหลม(pointed-convex) ปลายก่ิงชลี้ งดนิ รูปไข(ovate) นูนปลายแหลม(pointed-convex) เนอ้ื มีสที องคลา ยทอง รปู ไข( ovate) นูนปลายแหลม(pointed-convex) ใหม ๆ รปู ไข( ovate) นนู ปลายแหลม(pointed-convex) รปู ไข(ovate) นนู (convex) รปู ร(ี elliptic) นูนปลายแหลม(pointed-convex)
กลุมพันธุ ทรงใบ(leaf shape) ใบ (leaf) ฐานใบ(leaf b ปลายใบ(leaf apex) สายพันธุ ปอ มโคนใบ(ovate-lanceolate) มน(obtuse) รูปไขข อบขนาน(oval-oblong) เรียวแหลม(acuminate) มน(obtuse) 88) ทบั ทิม ปอมโคนใบ(ovate-lanceolate) เรยี วแหลม(acuminate) มน(obtuse) 89) ธรณไี หว ปอมโคนใบ(ovate-lanceolate) เรยี วแหลม(acuminate) มน(obtuse) 90) นกหยบิ ปอมโคนใบ(ovate-lanceolate) เรยี วแหลมacuminate) มน(obtuse) 91) แดงรศั มี เรียวแหลม(acuminate) 92) อีอง่ึ - - 93) อีทยุ - 6. กลมุ เบด็ เตลด็ ยาวเรียว(linear-oblong) แหลม(acute) 94) กะเทยเนื้อขาว ปอ มโคนใบ(ovate-lanceolate) cuspidate-acuminate มน(obtuse) 95) กะเทยเนอื้ แดง เรยี วแหลม(acuminate) มน(obtuse) 96) กะเทยเน้อื ยาวเรียว(linear-oblong) cuspidate-acuminate เหลือง ปอมกลางใบ(elliptical) กลมมน(rounded-o caudate-acuminate 97) กระดุมทอง 98) กระดุมสีนาค ปอ มปลายใบ(obovate-lanceolate) caudate-acuminate กลมมน(rounded-o 99) กระโปรงทอง ขอบขนาน(oblong) เรยี วแหลม(acuminate) แหลม(acute) 100) กระปุกทองดี รปู ไขขอบขนาน(oval-oblong) เรยี วแหลม(acuminate) แหลม(acute) 101) กอนทอง รปู ไขขอบขนาน(oval-oblong) เรยี วแหลม(acuminate) แหลม(acute) 102) เขียวตําลึง รปู ไขขอบขนาน(oval-oblong) แหลมเรียว(acuminate-acute) แหลม(acute)
base) ทรงผล หนามผล ลกั ษณะ หมายเหตุ (fruit shape) (fruit spine shape) พิเศษ obtuse) รูปไข( ovate) นนู ปลายแหลม(pointed-convex) เนอื้ จะมสี ีขาว รปู ไข( ovate) นนู ปลายแหลม(pointed-convex) รูปไข(ovate) นูนปลายแหลม(pointed-convex) ผลสุกเร็วและ กระดุม รปู ไข( ovate) นนู ปลายแหลม(pointed-convex) รวงงาย รูปไข( ovate) นูนปลายแหลม(pointed-convex) ปลูกขน้ึ งาย รูปไข( ovate) นนู (convex) และโตเร็วกวา พนั ธอุ น่ื ๆ รูปไข( ovate) นนู ปลายแหลม(pointed-convex) ทรงกระบอก แหลม(pointed) (cylindroidal) กลมรี(oval) นูนปลายแหลม(pointed-convex) กลมแปน (oblate) นนู ปลายแหลม(pointed-convex) obtuse) กลมแปน (oblate) - รูปไข(ovate) นนู ปลายแหลม(pointed-convex) นนู ปลายแหลม(pointed-convex) กระปุกทอง - นูนปลายแหลม(pointed-convex) ทรงกระบอก นนู ปลายแหลม(pointed-convex) (cylindroidal) กลมรี(oval)
กลุม พันธุ ทรงใบ(leaf shape) ใบ (leaf) ฐานใบ(l สายพนั ธุ ขอบขนาน(oblong) ปลายใบ(leaf apex) แหลม(acute 103) ขนุ ทอง แหลมเรยี ว(acuminate acute) 104) จอกลอย รปู ไขขอบขนาน(oval-oblong) เรียวแหลม(acuminate) แหลม(acute 105) ชายมังคดุ ปอมกลางใบ (elliptical) caudate-acuminate แหลม(acute 106) แดงชางเขียน รปู ไขขอบขนาน(oval-oblong) แหลมเรยี ว(acuminate-acute) แหลม(acute 107) แดงตานอย ปอมปลายใบ(obovate-lanceolate) แหลมเรยี ว(acuminate-acute) กลมมน(roun 108) แดงตาเผ่อื น ปอมกลางใบ (elliptical) cuspidate-acuminate กลมมน(roun 109) แดงสาวนอย ปอ มปลายใบ(obovate-lanceolate) เรียวแหลม(acuminate) เรียว(cuneate 110) ดาวกระจาย ปอมกลางใบ (elliptical) caudate-acuminate กลมมน(roun 111) ตะพาบน้ํา ปอมกลางใบ (elliptical) caudate-acuminate กลมมน(roun 112) ตะโก รูปไขข อบขนาน(oval-oblong) caudate-acuminate กลมมน(roun 113) ตมุ ทอง ปอ มกลางใบ(elliptical) cuspidate-acuminate กลมมน(roun 114) ทศพิณ ปอมกลางใบ(elliptical) cuspidate-acuminate แหลม(acute 115) ทองคําตาพรวด ปอ มปลายใบ(obovate-lanceolate) เรยี วแหลม(acuminate) เรียว(cuneate 116) ทองมวน รปู ไขข อบขนาน(oval-oblong) เรยี วแหลม(acuminate) แหลม(acute 117) นกกระจบิ - - กลมมน(roun 118) บาตรทองคํา รปู ไขข อบขนาน(oval-oblong) Acuminate-curve
leaf base) ทรงผล หนามผล ลกั ษณะ หมายเหตุ (fruit shape) (fruit spine shape) พเิ ศษ e) กลมแปน(oblate) นนู ปลายแหลม(pointed-convex) กล่นิ หอม หวาน e) รปู ร(ี elliptic) นนู ปลายแหลม(pointed-convex) เฉพาะตวั e) กลมร(ี oval) นนู (convex) e) ทรงกระบอก นนู ปลายแหลม(pointed-convex) น้ําหนักผลเบา nded-obtuse) นนู ปลายแหลม(pointed-convex) nded-obtuse) - นนู ปลายแหลม(pointed-convex) พูมีลกั ย้มิ ทองแดง e-acute) - นูนปลายแหลม(pointed-convex) ทองคาํ พรวด nded-obtuse) รปู ไขก ลับ(obovate) แหลม(pointed) อีบาตร nded-obtuse) รูปไข( ovate) นูนปลายแหลม(pointed-convex) nded-obtuse) กลมแปน (oblate) นูนปลายแหลม(pointed-convex) nded-obtuse) กลมร(ี oval) e) - - e acute) กลมแปน(oblate) นูนปลายแหลม(pointed-convex) กลมแปน (oblate) นูนปลายแหลม(pointed-convex) e) กลมรี(oval) แหลม(pointed) - กลมร(ี oval) นูนปลายแหลม(pointed-convex) nded-obtuse) กลมร(ี oval) นูนปลายแหลม(pointed-convex)
กลุมพันธุ ทรงใบ(leaf shape) ใบ (leaf) ฐานใบ(l สาพันธุ ปอ มกลางใบ (elliptical) ปลายใบ(leaf apex) กลมมน(roun 121) เปด ถบ ยาวเรียว(linear-oblong) มน(obtuse) 122) ฝอยทอง cuspidate-acuminate เรียวแหลม(acuminate) 123) พวงมาลัย ยาวเรยี ว(linear-oblong) แหลมเรียว(acuminate-acute) กลมมน(roun 124) พวงมณี รูปไขขอบขนาน(oval-oblong) เรียวแหลม(acuminate) แหลม(acute 125) เมด็ ในยายปราง ปอมกลางใบ (elliptical) cuspidate-acuminate กลมมน(roun 126) เมด็ ในบางขนุ นนท รปู ไขข อบขนาน(oval-oblong) cuspidate-acuminate แหลม(acute 127) ยินดี รปู ไขข อบขนาน(oval-oblong) เรยี วแหลม(acuminate) แหลม(acute 128)สที อง ยาวเรียว(linear-oblong) caudate-acuminate แหลม(acute 129)สีไพร ขอบขนาน(oblong) caudate-acuminate แหลม(acute 130)สาวชมเห็ด รปู ไขข อบขนาน(oval-oblong) Acuminate-curve แหลม(acute 131)สาวชมฟก ทอง รปู ไขข อบขนาน(oval-oblong) เรียวแหลม(acuminate) แหลม(acute 132)หางสงิ ห ยาวเรียว(linear-oblong) เรยี วแหลม (acuminate) 133)เหรยี ญทอง ปอ มกลางใบ (elliptical) Acuminate-curve กลมมน(roun 134)ไอเข ปอ มกลางใบ (elliptical) cuspidate-acuminate กลมมน(roun 135)อนิ ทรชติ รูปไขขอบขนาน(oval-oblong) Acuminate-curve กลมมน(roun 136)อีลา รูปไขขอบขนาน(oval-oblong) เรียวแหลม(acuminate) กลมมน(roun 137)อีลีบ รูปไขขอบขนาน(oval-oblong) caudate-acuminate แหลม(acute
leaf base) ทรงผล หนามผล ลกั ษณะ หมายเหตุ (fruit shape) (fruit spine shape) พิเศษ nded-obtuse) กลมร(ี oval) - หนาม รูปรี((elliptic) นนู ปลายแหลม(pointed-convex) คอ นขาง แหลมและถี่ นนู ปลายแหลม(pointed-convex) มเี น้อื นอ ย นูนปลายแหลม(pointed-convex) nded-obtuse) กลมรี(oval) นนู ปลายแหลม(pointed-convex) กง่ิ ขนานกบั e) รปู ร(ี (elliptic) เวา ปลายแหลม(pointed-concave) พน้ื ดิน nded-obtuse) กลมแปน (oblate) e) กลมแปน(oblate) นูนปลายแหลม(pointed-convex) แหลม(poited) e) กลมแปน(oblate) นนู ปลายแหลม(pointed-convex) ฟก ทอง e) กลมแปน (oblate) นูนปลายแหลม(pointed-convex) ตะเข e) กลมร(ี oval) เวาปลายแหลม(pointed-concave) ปลายกิ่งชี้ลงดนิ e) รปู ไขก ลับ(obovate) e) กลมรี(oval) - กลมร(ี oval) - - - nded-obtuse) - - nded-obtuse) กลมร(ี oval) นูนปลายแหลม(pointed-convex) nded-obtuse) - nded-obtuse) - e) กลมร(ี oval) ขอบขนาน(oblong)
กลมุ พันธุ ทรงใบ(leaf shape) ใบ (leaf) ฐานใบ(l สายพันธุ ปลายใบ(leaf apex) รปู ไขขอบขนาน(oval-oblong) แหลม(acute 138) อียกั ษ ปอมโคนใบ(ovate-lanceolate) caudate-acuminate กลมมน(roun 139) อหี นกั cuspidate-acuminate 140) ทองหยอด - กลมมน(roun - แหลม(acute 141) ทองหยบิ ปอ มกลางใบ(elliptical) 142) นมสด ปอมปลายใบ(obovate แหลมเรยี ว(acuminate-acute) กลมมน(roun lanceolate) cuspidate-acuminate 143) ฟกขาว ปอ มกลางใบ (elliptical) แหลม(acute 144) พ้ืนเมืองเกาะชาง caudate-acuminate แหลม(acute 145) เม็ดในกระดมุ - - 146) เมด็ ในกานยาว ปอมโคนใบ(ovate-lanceolate) ปอ มโคนใบ(ovate-lanceolate) แหลมเรยี ว(acuminate-acute) เรยี วแหลม(acuminate)
leaf base) ทรงผล หนามผล ลักษณะพเิ ศษ หมายเหตุ (fruit shape) (fruit spine shape) e) ผลเลก็ เนอื้ สี nded-obtuse) กลมร(ี oval) - เหลืองคลายจําปา - รปู ไข( ovate) นนู ปลายแหลม(pointed-convex) กลมร(ี oval) เวา ปลายแหลม(pointed-concave) nded-obtuse) กลม(rounded) แหลม(pointed) e) - - nded-obtuse) กลม(rounded) เวา ปลายแหลม(pointed-concave) - กลมรี(oval) นูน (convex) e) กลมร(ี oval) เวา ปลายแหลม(pointed-concave) e) กลมรี(oval) เวา (concave)
การบันทกึ ลกั ษณะประจําเช้ือพันธทุ ุเรียน (Descriptors for Durian) ฐานขอมูลเชื้อพันธุทุเรียน ในเอกสารเลมนี้ไดทําการบันทึกลักษณะทางดานสัณฐานวิทยา (morphology) เปน หลัก ประกอบดวย ลักษณะรูปทรง (shape) สีสัน (colour) ขนาด (size) ตลอดจนการบันทึกคุณภาพโดยใชประสาท สัมผัส (panel test) และจํานวนนับเชิงปริมาณ เปนตน ในการบันทึกลักษณะแตละพันธุ ลักษณะที่สําคัญ คือ ลักษณะ ประจําพันธุ (characteristics) ซึ่งเปนลักษณะท่ีไมมีการแปรปรวนไปตามสภาพแวดลอม และลักษณะทางดาน การเกษตร (agriculture descriptor) ซ่ึงเปนลักษณะอาจท่ีแปรปรวนไปตามสภาพแวดลอม แตบางคร้ังจะเปนลักษณะท่ี เดนและสําคัญของพันธุน้ัน ๆ จึงไดบันทึกไว นอกจากน้ีบางพันธุจะมีขอมูลในหัวขอบันทึกเพ่ิมเติม (note) ไวดวย ขอมูลสวนนี้จะเปนขอมูลท่ีไดรับมาจากการบอกเลาของผูมีประสบการณในการจําแนกพันธุทุเรียนโดยประสบการณ ซง่ึ เปนเกษตรกรชาวสวนทุเรียนโดยตรง ขอมูลสวนใหญจะมีภาษาอังกฤษและภาษาลาตินกํากับไวดวยเพ่ือการคนควา ในภายหลังและเปนมาตรฐานเดียวกัน สําหรับการบันทึกสี (colour) จะบันทึกเปนรหัสสีโดยใชมาตรฐานการ เปรียบเทียบสีจากแผนเทียบสี RHS (Royal Horticultural Society Colour Chart) ของประเทศอังกฤษ เชน YG 10 C เปนตน อยางไรก็ตามโครงสรางการบันทึกลักษณะประจําเช้ือพันธุทุเรียนของกรมวิชาการเกษตรจะประกอบดวย หวั ขอหลกั ดงั ตอ ไปน้ี 1. ขอ มูลเบ้ืองตน (Passport Data) 2. การบริหารเชือ้ พนั ธุ (Management) 3. ลักษณะประจาํ พนั ธุ (Characterizations) 4. การประเมนิ ผล (Evaluation) 5. รปู ภาพประกอบ (Picture)
ขอ มลู เบอ้ื งตน PASSPORT DATA ในการจดั ทาํ ระบบฐานขอมลู เชือ้ พนั ธทุ เุ รยี น การบันทกึ ขอมลู เบ้อื งตน นับวา เปน สงิ่ สาํ คัญอนั ดบั แรก ทั้งน้เี พื่อทราบประวตั ิของเชอ้ื พันธุทุเรยี นทีต่ องการจะตรวจสอบและเพอ่ื การใชประโยชนในการเก็บรวบรวมขอ มลู และอนุรักษเชอื้ พันธุทเุ รียน การแลกเปลีย่ นเชือ้ พันธทุ เุ รยี นทั้งในและตา งประเทศ การขออนุญาตนําเขา หรอื สงออก ตามกฎ ระเบยี บและกฎหมายตา ง ๆ ทเี่ กยี่ วของทางดานอนุรกั ษ ดา นคุมครองและใชป ระโยชนจ ากเชื้อพันธทุ เุ รยี นและ รวมถึงการขน้ึ ทะเบียนพันธทุ เุ รยี น การจดทะเบยี นพนั ธพุ ืชตามกฎหมายเพอ่ื คมุ ครองสิทธิ เปนตน หัวขอ การบันทึก ขอ มลู เบือ้ งตน ในการตรวจสอบพนั ธุท ุเรียน มีดงั น้ี คือ 1. หมายเลข (accession number) เช้ือพันธุทุเรยี นแตล ะตวั อยางท่เี กบ็ รวบรวมจะตองมรี หสั หมายเลขกาํ กบั ไวท กุ ตวั อยา งหรอื ทุกพนั ธุเ พอ่ื สะดวก ในการเรยี กใชข อมูลและอางองิ ขอ มูลในภายหลงั ได ในท่ีนห้ี มายเลขประจําเช้อื พนั ธทุ ุเรยี นจะกาํ หนดไวเปน ตวั เลข เรียงตามลําดบั เชน 0001 พนั ธุกบกา นเหลือง, 0002 พันธุกบกน ปา น เปน ตน 2. ช่อื พนั ธุ (name) 3. ชอ่ื เดิม (former name) 4. ชอ่ื วทิ ยาศาสตร (scientific name) เชน Durio zibethinus Murray. เปนตน 5. ประวตั ิพนั ธุ (Information) 5.1 แม-พอ พนั ธุ (pedigree) ในทนี่ ี้หมายถงึ การผสมพนั ธเุ ทยี มซง่ึ เกิดจากการกระทําโดยมนษุ ยเทานน้ั (artificial hybrid) 5.2 ความเปน มา 5.3 วันเดอื นปที่แนะนํา (date) (DDMMYYYY)* 5.4 ชอ่ื และท่อี ยูสถาบันหรือหนว ยงานทผ่ี ลติ เช้ือพันธุทเุ รียน (name and address of institution) *DD หมายถึง เลข 2 หลัก แทน วนั ที่ MM หมายถึง เลข 2 หลัก แทน เดือน YY หมายถึง เลข 4 หลัก แทน ป 6. สถานภาพของพันธุ (status of sample)
6.1 พนั ธพุ ื้นเมอื ง (indigenous) 6.2 พนั ธลุ กู ผสม (artificial hybrids) 6.3 พันธตุ างประเทศ (introduction) 6.4 อนื่ ๆ 7. วนั เดือนปท ีไ่ ดร ับ (acquisition date) (DDMMYYYY) 8. ลักษณะของตวั อยางท่ไี ดร ับ (type of material received) 8.1 เมลด็ (seed) 8.2 กงิ่ พนั ธุ (scion) 8.3 สว นขยายพนั ธพุ ืชในสภาพปลอดเชือ้ (in vitro) 8.4 อ่ืนๆ (other) เชน ตนพันธุ (planting material) โปรดระบรุ ายละเอยี ดการขยายพนั ธุ 9. ปริมาณท่ไี ดรบั (accession size) 9.1 จาํ นวนนบั เชงิ ปรมิ าณ (quantity) 9.2 จํานวนนบั เชิงนา้ํ หนกั (weight) 9.3 ตามภาชนะบรรจุ (packing) 10. หมายเลขอื่นๆ (other number) 10.1 หมายเลขเดิมทีเ่ จา ของเชือ้ พนั ธกุ าํ หนดไว (donor number) 10.2 หมายเลขทะเบียนนาํ พชื (plant introduction number) 10.3 อ่ืนๆ (other) 11. แหลง ทม่ี า (source) (DDMMYYYY) 11.1 ผูใ ห (donor) (DDMMYYYY) - ชอ่ื และท่ีอยู (name and address) - วันที่ / เดอื น / ป ทไ่ี ดร บั (date) 11.2 ผนู าํ เขา (importer) - ช่ือและท่อี ยู (name and address) - วันที่ / เดือน / ป ท่นี าํ เขา (date) 11.3 ผูเ กบ็ ตัวอยาง (collector) (DDMMYYYY) - ชอ่ื และท่ีอยู (name and address) - วนั ที่ / เดอื น / ป ท่เี ก็บตวั อยา ง (date)
11.4 แหลง ที่มาภายในประเทศ (indigenous source) representation - ระบุช่อื อําเภอ / ชอ่ื จงั หวดั 11.5 แหลงท่มี าจากตา งประเทศ (introduction source) - ระบุช่อื ประเทศหรอื รหัสประเทศตาม ISO (international standard code for the of name of countries) 11.6. ตําแหนงทเ่ี กบ็ ตวั อยาง โดยระบเุ สนรุง แลวตามดว ยทศิ เหนอื หรอื ใต (latitude of collection source) - ระบุเปน องศาของเสนรุงดา นทิศเหนอื หรอื ทิศใต 11.7. ตําแหนง ทเ่ี กบ็ ตัวอยาง โดยระบเุ สน แวงแลวตามดวยทศิ เหนือหรอื ทศิ ใต (longitude of collection source) - ระบเุ ปนองศาของเสนแวงดา นทศิ เหนือหรือทศิ ใต 11.8. ระดับความสงู จากระดับนาํ้ ทะเลของสถานที่เกบ็ ตวั อยาง (latitude of collection source) - ระบเุ ปนความสูงของพืน้ ที่เหนือระดับนา้ํ ทะเล (m) 12. ตัวอยา งสาํ หรบั ทาํ ตัวอยา งแหง (herbarium specimen) 13. ภาพถา ย (photograph) 14. บนั ทกึ เพิม่ เติม (note)
การบรหิ ารเชอื้ พันธทุ ุเรยี น MANAGEMENT การบริหารเชอ้ื พนั ธทุ เุ รียนเปนการปฏิบตั ติ ามข้ันตอนท่ีเก่ยี วของกับหลกั วชิ าการและตามกฎระเบยี บและ กฎหมายตา งๆ ทัง้ นเ้ี พื่อการนาํ เชอื้ พันธุทเุ รยี นไปใชป ระโยชนส ูงสดุ หวั ขอ ทคี่ วรพิจารณาดาํ เนนิ การ มดี ังนค้ี ือ 1. การกักกันพืชและการขออนุญาต (plant quarantine and permits) การนําเขา และสง ออกเช้อื พนั ธทุ เุ รียน (Durio zibethinus Murray.) จะตองปฏิบตั ิตามพระราชบัญญตั ิกักพชื พ.ศ. 2507 พระราชบญั ญัติพนั ธุพ ืช พ.ศ. 2518 และคําสงั่ กรมวชิ าการเกษตร ท่ี 352/2528 เรอื่ ง ระเบยี บการนําพันธพุ ืชเขามา ในประเทศไทยและกําหนดแหลงรวบรวมพันธพุ ชื เปนตน 1.1 การนาํ เขา (import) - ใบอนญุ าตนาํ เขา (import permit) Yes/No - ใบรบั รองปลอดศัตรพู ืชจากประเทศตนทาง (Phytosanitary Certificate) Yes/No - การปองกันกาํ จัดศตั รูพชื ทางกกั กนั พชื (quarantine treatment) Yes/No - สถานกกั พืช (Post Entry Quarantine) Yes/No - ทะเบียนนาํ พชื (plant introduction) Yes/No 1.2 การสง ออก (export) - การปอ งกนั กําจดั ศตั รูพชื ทางกักกนั พชื (quarantine treatment) Yes/No - ใบรบั รองปลอดศัตรพู ืช (Phytosanitary Certificate) Yes/No - ใบอนญุ าตสง ออก (export permit) Yes/No 2. การแลกเปลย่ี นพนั ธรุ ะหวา งประเทศ (exchange of germplasm) 2.1 ใหป ฏบิ ัติตามระเบียบกรมวิชาการเกษตรวาดวยหลกั เกณฑการแลกเปลยี่ นสวนขยายพันธุพ ืชระหวางประเทศ พ.ศ. 2531 ซึง่ ปริมาณสว นขยายพนั ธพุ ืชทอ่ี นญุ าตใหแ ลกเปลีย่ นกับตางประเทศตามระเบยี บดังกลา วมเี งอื่ นไขดังน้ี คือ กลมุ พันธุพ ชื สวน กิ่งตาทเุ รียน พนั ธลุ ะ 10 ตา กิง่ พนั ธทุ ุเรียน พนั ธลุ ะ 5 ตน 2.2 หมายเลข (accession number) ทส่ี ามารถแลกเปล่ยี นพันธุ (Passport Data I) - Yes/No 3. การเก็บรวบรวมพนั ธแุ ละอนุรักษ (collection and conservation) 3.1 แหลงรวบรวมและอนุรักษเชอ้ื พนั ธุท ุเรียน(maintenance site of collection) - ชอ่ื และท่ีอยู (name and address) รหัส/code - ผูดูแล (curator) รหัส/code
3.2 วธิ ีการเก็บรวบรวมและอนรุ ักษเชือ้ พนั ธทุ เุ รยี น (methods) รหสั /code 3.2.1 ex situ (นอกทีเ่ ดมิ ตามธรรมชาติ) รหสั /code - แปลงพนั ธุทเุ รียน (field collection) 3.2.2 in vitro (สว นขยายพนั ธุใ นสภาพปลอดเชอ้ื ) (Passport Data 1) (Passport Data 5) 3.3 หมายเลขทเ่ี กบ็ รวบรวม (accession number) 3.4 ปริมาณท่ีเก็บรวบรวม (collection size) 3.5 ระยะเวลาในการเกบ็ รวบรวม (period of collection) 3.6 วธิ กี ารจดั การ (management) 3.6.1 การดูแลรกั ษา (maintenance and treatment) 3.6.2 อืน่ ๆ (other) 4. การนาํ ไปใชป ระโยชน (economic use) 5. บันทึกเพิม่ เติม (note)
รายชอ่ื พนั ธทุ เุ รียนไทย Accession Number ช่อื พันธุ (ไทย) ชอื่ พนั ธุ (องั กฤษ) 00001 กบกานเหลือง Kop Kanlueang 00002 กบกนปา น Kop Konpan 00003 กบแกว Kop Kaeo 00004 กบงู Kop Ngu 00005 กบจําปา / กบแขง สิงห Kop Champa (Kop khaengsing) 00006 กบเจาคณุ Kop Chaokhun 00007 กบชมพู Kop Chomphu 00008 กบชายนา้ํ Kop Chainam 00009 กบซอ นกล่ิน / ซอนกล่ิน Kop Sonklin (Sonklin) 00010 กบตาขาํ Kop Takham 00011 กบตาแจม Kop Tachaem 00012 กบตาเฒา Kop Tathao 00013 กบตาทว ม / กบดํา Kop Tathuam (Kop dam) 00014 กบตานวล Kop Tanuan 00015 กบตานุช Kop Tanut 00016 กบตาปนุ Kop Tapun 00017 กบตาเปน Kop Tapen 00018 กบตามาก Kop Tamak 00019 กบตามติ ร Kop Tamit 00020 กบตาแมน Kop Tamaen 00021 กบตาโห Kop Taho 00022 กบทองกอน / ทองกอ น Kop Thongkon (Thongkon) 00023 กบทองคาํ / ทองคํา Kop Thongkam (Thongkam) 00024 กบทองดี Kop Thongdi 00025 กบทองเพ็ง / ทองเพ็ง Kop Thongpheng (Thongpheng) 00026 กบธีระ Kop Thira 00027 กบเบา Kop Bao 00028 กบพลเทพ Kop Phonthep 00029 กบพวง Kop Phuang Accession Number ช่อื พันธุ (ไทย) ช่ือพนั ธุ (องั กฤษ)
Search
Read the Text Version
- 1
- 2
- 3
- 4
- 5
- 6
- 7
- 8
- 9
- 10
- 11
- 12
- 13
- 14
- 15
- 16
- 17
- 18
- 19
- 20
- 21
- 22
- 23
- 24
- 25
- 26
- 27
- 28
- 29
- 30
- 31
- 32
- 33
- 34
- 35
- 36
- 37
- 38
- 39
- 40
- 41
- 42
- 43
- 44
- 45
- 46
- 47
- 48
- 49
- 50
- 51
- 52
- 53
- 54
- 55
- 56
- 57
- 58
- 59
- 60
- 61
- 62
- 63
- 64
- 65
- 66
- 67
- 68
- 69
- 70
- 71
- 72
- 73
- 74
- 75
- 76
- 77
- 78
- 79
- 80
- 81
- 82
- 83
- 84
- 85
- 86
- 87
- 88
- 89
- 90
- 91
- 92
- 93
- 94
- 95
- 96
- 97
- 98
- 99
- 100
- 101
- 102
- 103
- 104
- 105
- 106
- 107
- 108
- 109
- 110
- 111
- 112
- 113
- 114
- 115
- 116
- 117
- 118
- 119
- 120
- 121
- 122
- 123
- 124
- 125
- 126
- 127
- 128
- 129
- 130
- 131
- 132
- 133
- 134
- 135
- 136
- 137
- 138
- 139
- 140
- 141
- 142
- 143
- 144
- 145
- 146
- 147
- 148
- 149
- 150
- 151
- 152
- 153
- 154
- 155
- 156
- 157
- 158
- 159
- 160
- 161
- 162
- 163
- 164
- 165
- 166
- 167
- 168
- 169
- 170
- 171
- 172
- 173
- 174
- 175
- 176
- 177
- 178