Sarawit-Issue045

• เรือ่ งจากปก : ดวงตา ดวงตาคอื หนา้ต่างสขุ ภาพ ฉบบั ที่ 45 / ธนั วาคม 2559 ISSN 2286-9298 Highlight ‹ÍÂâÅ¡¢ŒÍÁÙÅ¢‹ÒÇÊÒÃÇÔ·ÂÒÈÒʵÏà¾×èͤس • บทความพิเศษ : คือหน้าต่างสุขภาพ ท่องแดนปลาดบิ กับโครงการ อาการผิดปกติของดวงตา สามารถบ่งบอก JENESYS 2016 ถึงโรคต่างๆ ภายในร่างกายได้ มิใช่เฉพาะโรคของนัยน์ตาโดยตรงเท่านั้น > • วรทิะเบยีย-์ เงทขคา่ โวนฯ ไทย : • รีไซเคิลแผ่นวงจรอเิ ล็กทรอนิกส์เป็น Magic Stone • ดอกบัวหลวงช่วยป้องกัน ภาวะความจ�ำ บกพร่องจากภาวะเครยี ด • หนา้ ตา่ งขา่ ว วทิ ย-์ เทคโนฯ โลก : ฝผาู่ผ้ ยลเติผยแพร่วิทยาศาสตร์ สำ�นักงานพัฒนาวทิ ยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยีแห่งชาติ (สวทช.) กระทรวงวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี คน้ พบช้ันน้�ำ แขง็ ฝังตัวอย่ใู ต้ผวิ ดาวองั คาร 111 อุทยานวทิ ยาศาสตร์ประเทศไทย ถนนพหลโยธิน ต.คลองหนึง่ อ.คลองหลวง จ.ปทมุ ธานี 12120 โทรศพั ท์ 0 2564 7000 ตอ่ 71185-6 โทรสาร 0 2564 7016 A Team Bulletin เวบ็ ไซต์ http://www.nstda.or.th/sci2pub/ ติดต่อกองบรรณาธกิ าร ทปี่ รึกษา กลุ ประภา นาวานุเคราะห์ โทรศพั ท์ 0 2564 7000 ต่อ 71185 อีเมล [email protected] บรรณาธกิ ารผู้พิมพ์ผ้โู ฆษณา กฤษฎ์ชัย สมสมาน บรรณาธิการอำ�นวยการ นำ�ชยั ชวี ววิ รรธน์ บรรณาธกิ ารบรหิ าร จมุ พล เหมะครี นิ ทร์ กองบรรณาธกิ าร ปริทศั น์ เทียนทอง, วชั ราภรณ์ สนทนา, ศศิธร เทศน์อรรถภาคย์, รกั ฉตั ร เวทวี ุฒาจารย,์ วีณา ยศวงั ใจ, รวศิ ทศั คร บรรณาธิการศลิ ปกรรม ลัญจนา นิตยพฒั น์ ศลิ ปกรรม เกิดศิริ ขันตกิ ิตตกิ ุล, ฉัตรทพิ ย์ สรุ ยิ ะ

Editor’s Note Cover Story พฤติกรรมการท�ำ งานที่เปล่ียนไป วีณา ยศวังใจ ของบรรณาธิการ “ดวงตาคือหน้าต่างของหัวใจ” เป็นสำ�นวนคุ้นหูที่เราได้ยินกันมานาน แต่ ด้วยวิทยาการทางการแพทย์ในสมัยน้ี ดวงตายังเป็นหน้าต่างสุขภาพของเรา สาระวทิ ย์ ฉบบั ท่ี 43 ผมไดก้ ลา่ วถงึ การท�ำ งานทปี่ รบั เปลย่ี นไปของนกั ดว้ ย เพราะสง่ิ ตา่ งๆ ที่ปรากฏในดวงตาสามารถบ่งบอกได้ถงึ โรคภัยท่แี ฝงอยู่ ในรา่ งกายของเรา ซง่ึ ไมใ่ ชแ่ คโ่ รคทเี่ กยี่ วกบั ดวงตาเทา่ นน้ั แตย่ งั รวมถงึ โรคภยั เขียนในยุคดิจิทัลไปแลว้ ในฉบับน้ีจะขอกล่าวถึงการท�ำ งานทต่ี อ้ งปรับเปล่ยี น ไขเ้ จบ็ ทเี่ กดิ ขนึ้ กบั อวยั วะอน่ื ๆ ในรา่ งกายของเราดว้ ย ซงึ่ บางครงั้ สญั ญาณของ ไปของบรรณาธิการในยคุ ดิจทิ ัลบ้างครับ โรคเหลา่ นอ้ี าจปรากฏขนึ้ ในดวงตาลว่ งหนา้ เปน็ เวลานานกอ่ นทอ่ี าการของโรค กล่าวได้ว่า เม่ือเทคโนโลยีด้านไอทีเข้ามามีบทบาทต่อวิถีชีวิตของคนเรา จะเรมิ่ แสดงออกมาเสยี อกี มากขนึ้ การท�ำ งานดา้ นเอกสารกป็ รบั โฉมเปลยี่ นแปลงไปมากครบั เมอ่ื นกั เขยี น Andrew Iwach รองศาสตราจารยค์ ลนิ กิ ทางดา้ นจกั ษวุ ทิ ยาจาก University ต้องปรับตัวกับการใช้คอมพิวเตอร์ในการพิมพ์ตันฉบับ ซ่ึงมีลูกเล่นมากมาย of California San Francisco สหรัฐอเมริกา กล่าววา่ ดวงตาเป็นเพียงพ้นื ท่ี เมอ่ื เทยี บกบั พมิ พด์ ดี ยคุ เกา่ บรรณาธกิ ารในฐานะทม่ี หี นา้ ทตี่ รวจแกไ้ ข ตกแตง่ แหง่ เดยี วในรา่ งกายของเราทส่ี ามารถมองเหน็ เสน้ ประสาท เสน้ โลหติ แดง และ ต้นฉบับ ก็ต้องปรับตัวในการท�ำ งาน ตามเทคโนโลยที ่ีเปลย่ี นแปลงไปเช่นกนั เสน้ โลหติ ด�ำ ได้ โดยทเ่ี ราไมต่ อ้ งท�ำ การผา่ หรอื ตดั เนอื้ เยอ่ื ชนิ้ สว่ นใดๆ ออกเลย เริ่มจากการตรวจสอบความถูกต้องของข้อมูล ถ้าเป็นเมื่อก่อนที่ยังไม่มี และกระบวนการเกดิ โรคใดๆ ทเ่ี ราสามารถสงั เกตเหน็ ไดใ้ นดวงตานนั้ กอ็ าจจะ อินเทอร์เน็ต การตรวจสอบข้อมูลคงต้องค้นคว้าจากหนังสืออ้างอิงต่างๆ เกดิ ข้นึ กบั ส่วนอนื่ ๆ ในรา่ งกายของเราได้ด้วยเช่นกนั บางทีอาจต้องหาที่หอสมุด หรือสอบถามจากผู้รู้ แต่ปัจจุบัน การค้นคว้า ตัวอยา่ งของโรคท่ีมกี ารส�ำ แดงอาการใหเ้ ห็นในดวงตา เช่น โรคเบาหวาน โรค ข้อมูลผ่านอินเทอร์เน็ต ทำ�ได้ง่าย สะดวก รวดเร็วมาก และสามารถค้นคว้า หัวใจ โรคหลอดเลือดโป่งพอง (aneurysm) โรคภูมิคุ้มกันบกพร่องจากเช้ือ จากแหล่งข้อมูลมหาศาล เพียงแค่ปลายนิ้วสัมผัส เราไม่ต้องเดินทางไปหอ เอชไอวหี รอื โรคเอดส์ โรคมะเรง็ และโรคทางพนั ธกุ รรมบางชนดิ ทพ่ี บไมบ่ อ่ ยนกั สมุดอีกแล้ว แหล่งข้อมูลทางอินเทอร์เน็ต เปรียบเสมือนหอสมุดของทั้งโลก แพทยผ์ เู้ ชย่ี วชาญดา้ นดวงตาจงึ แนะน�ำ ใหท้ กุ คนควรตรวจดวงตาเพอื่ ตรวจหา ซึ่งมีทั้งภาษาไทย และภาษาต่างประเทศ เราสามารถพิมพ์แค่คำ�สำ�คัญ ก็ สัญญาณของโรคตา่ งๆ ดว้ ย สามารถหาข้อมูลได้มากมาย บางครั้งสามารถอ่านได้จากแหล่งข้อมูลหรือ เว็บไซต์นับล้านเว็บไซต์ !! Ruth D. Williams จักษแุ พทย์ผู้เช่ียวชาญโรคต้อหินจากเมอื ง Wheaton รัฐ เมื่ออินเทอรเ์ น็ตสามารถอำ�นวยความสะดวกไดม้ ากเชน่ น้ี ความฉาบฉวย อลิ ลนิ อยส์ แนะน�ำ วา่ เราควรตรวจสขุ ภาพดวงตาอยา่ งละเอยี ดและครอบคลมุ หรอื เอางา่ ยเขา้ วา่ ในการเขยี นเรอื่ ง ซง่ึ อาจจะโดยตงั้ ใจหรอื ไมต่ งั้ ใจกต็ าม กอ็ าจ เมือ่ อายุ 40 ปขี น้ึ ไป โดยเฉพาะคนทีม่ ีประวตั ิครอบครัวปว่ ยเปน็ โรคตาหรอื เกิดขึ้นได้เช่นกัน นั่นคือการก๊อปปี้และเพสต์ข้อความ โดยไม่ได้อ้างอิงแหล่ง มีความผิดปกติเก่ียวกับดวงตามาก่อนควรไปพบแพทย์แต่เนิ่นๆ ส่วนคนที่มี ที่มา จึงเป็นหน้าที่ของบรรณาธิการที่จะต้องตรวจสอบด้วย ว่างานเขียนช้ิน อาการเจ็บหรือดวงตาเร่ิมมีปัญหา ให้รีบไปพบแพทย์ทันที เน่ืองจากหลายๆ น้ัน เขียนขน้ึ เอง หรอื มกี ารอ้างองิ มาจากแหล่งใด มากน้อยแคไ่ หน หรอื มกี าร ปัญหาที่เกิดขึ้นกับดวงตาคือสัญญาณท่ีบ่งบอกถึงความผิดปกติที่เกิดขึ้นใน ละเมิดลขิ สิทธ์ิแบบเตม็ ๆ หรือไม่ ร่างกายของเรา งานต่อมาคือการตรวจอาร์ตเวิร์ก ซ่ึงแต่ก่อนบรรณาธิการจะตรวจงาน อาการของโรคบางชนิดที่มีการแสดงออกทางดวงตา อาจต้องอาศัยจักษุ อาร์ตเวิร์กนี้จากกระดาษอาร์ต ปัจจุบันก็สามารถตรวจได้บนหน้าจอ แพทย์ผู้เช่ียวชาญตรวจดวงตาดูอย่างละเอียด แต่ก็มีหลายลักษณะอาการ คอมพิวเตอร์โดยตรงเลย หรือจะพริ้นต์เป็นกระดาษธรรมดามาตรวจก็ได้ ทางดวงตาท่คี นทว่ั ไปสามารถเห็นและท�ำ ความเข้าใจได้ไมย่ าก เช่นกัน ระบบการพิมพ์สมัยใหม่ แม้บรรณาธิการไม่ใช่ผู้เช่ียวชาญด้านการพิมพ์ ตวั อยา่ งสญั ญาณหรอื อาการของโรคบางชนดิ ทแ่ี สดงออกในดวงตาและแพทย์ โดยตรง แตก่ ็ควรจะศึกษาหาความรไู้ วบ้ า้ งพอสมควร เพ่อื ให้เขา้ ใจระบบการ สามารถวนิ ิจฉยั ได้ มดี งั นี้ พมิ พย์ คุ ดจิ ทิ ลั เพอ่ื ใหท้ นั ตอ่ สถานการณแ์ ละน�ำ ความรมู้ าปรบั การท�ำ งานของ ตน เพื่อให้ได้งานท่ีมีประสิทธภิ าพและรวดเรว็ ย่งิ ข้ึน นับตั้งแต่ยุคดิจิทัลท่ีคอมพิวเตอร์และอินเทอร์เน็ตเข้ามามีบทบาทต่อวิถี ชีวิตคนเราปัจจุบัน ผมเช่ือว่าไม่เพียงนักเขียนและบรรณาธิการเท่าน้ันหรอก ครับที่จะต้องปรับตัว แต่เปน็ ในทุกภาคส่วนท่ีดิจิทลั มันเป็นแรงขบั หรือบงั คับ กลายๆ ใหเ้ กิดการเปลี่ยนแปลงอยา่ งรวดเรว็ และเกิดในวงกวา้ งมหาศาล เอา งา่ ยๆ แค่สมาร์ตโฟนทกุ วนั น้ี แมแ้ ตค่ นวัยเกษียณ ยังต้องเรยี นรู้เรือ่ งการเล่น ไลน์จนติดกันเป็นแถว ถา้ เราตกเทรนด์ครั้งนี้ เห็นทา่ จะอย่ยู ากล�ำ บาก...มั้ยครบั !! จมุ พล เหมะครี ินทร์ บรรณาธกิ ารบรหิ าร ฉบบั ที่ 45 2 ธันวาคม 2559

1. โรคหลอดเลือดแข็งตัว (atherosclerosis) เกิดจากการสะสมของ 2. ตาโปนผดิ ปกติ (bulging eyes) การท่ดี วงตาโปนอาจเป็นลกั ษณะปกติท่ี คอเลสเตอรอลจำ�นวนมากท่ีด้านในของผนังหลอดเลือดแดงจนเกิดเป็น ถ่ายทอดทางพันธุกรรม หรืออาจเป็นอาการท่ีบ่งบอกว่าผู้ป่วยเป็นโรคเก่ียว ลักษณะคล้ายคราบหนาๆ (plaque) ซ่ึงคราบคอเลสเตอรอลเหล่าน้ีอาจ กับไทรอยด์ เน่ืองจากระดับฮอร์โมนไทรอยด์ท่ีผิดปกติจะทำ�ให้เนื้อเยื่อรอบ หลุดเปน็ ช้ินเลก็ ช้ินน้อยและปะปนอยู่กระแสเลือดไหลไปยงั ส่ดู วงตา และไป ดวงตาปูดโปนหรือบวมผิดปกติ เกาะอยใู่ นหลอดเลอื ดเลก็ ๆ ทอี่ ยใู่ นจอตา ซง่ึ ในการวนิ จิ ฉยั อาจตอ้ งใชว้ ธิ กี าร อลั ตราซาวน์หลอดเลือดแดงร่วมด้วย 2. เส้นประสาทตาผิดปกติ (optic nerve abnormalities) เสน้ ประสาท ตาจะอยูบ่ ริเวณดา้ นหลังของลูกตา ปกตจิ ะเป็นสชี มพู แตห่ ากมสี ซี ดี ลง น่ัน อาจหมายถงึ เปน็ อาการเรม่ิ ตน้ ของโรคปลอกประสาทอกั เสบ เนอื้ งอกในสมอง และหลอดเลอื ดสมองโปง่ พอง 3. จอประสาทตาเสียหาย (retinal defects) มีหลายโรคทีอ่ าจเปน็ สาเหตุ ให้จอประสาทตาเสียหายได้ โดยเฉพาะโรคเบาหวานและโรคความดันโลหิต สูง ที่ทำ�ให้หลอดเลือดและเส้น ประสาทในจอตาถูกทำ�ลาย และ 3. ดวงตามสี แี ตกตา่ งกนั (different colored eyes) คือภาวะที่ม่านตา 2 อาจทำ�ให้ตาบอดได้ในท่ีสุด ซึ่ง ข้างมีสีต่างกัน หรือ heterochromia iridis ซ่ึงโดยปกติแล้วเป็นลักษณะที่ ภาวะที่จอประสาทตาเสียหายน้ัน ถ่ายทอดทางพันธุกรรม แต่ก็อาจมีสาเหตุมาจากการท่ีมีเลือดออกหรือมีสิ่ง อาจแสดงอาการออกมาได้หลาย แปลกปลอมอยูใ่ นดวงตา โรคต้อหิน ดวงตาอกั เสบ กลมุ่ อาการวารเ์ ดนเบิรก์ รูปแบบ เช่น มีเลือดออกเลก็ น้อย (waardenburg syndrome) ท่ีมีความผิดปกติของเม็ดสีมาแต่กำ�เนิด และ มีนํ้าเหลืองๆ ซึมออกมา เกิดจุดสี โรคท้าวแสนปม (neurofibromatosis) ท่ีมีอาการเนือ้ งอกเกิดข้นึ บนผวิ หนัง ขาวเปน็ ปยุ เรยี กวา่ cotton wool spot ซงึ่ จดุ สขี าวปยุ นอ้ี าจเปน็ อาการของ ท่วั ร่างกาย โรคตดิ เชอื้ cytomegalovirus ซ่งึ เปน็ สัญญาณของโรคเอดสด์ ้วย ตวั อยา่ งความผดิ ปกตขิ องดวงตาทพ่ี บไดบ้ อ่ ยและอาจเปน็ สญั ญาณบง่ บอกถงึ โรคร้ายที่คนทั่วไปก็สามารถสงั เกตเห็นไดด้ ้วยตวั เอง ได้แก่ 1. เส้นเลือดฝอยในตาแตก (bloody eye) ที่บริเวณเยื่อบุตาของเราจะมี เสน้ เลอื ดฝอยหลอ่ เลย้ี งอยเู่ ปน็ จ�ำ นวนมาก หากเสน้ เลอื ดฝอยเหลา่ นแี้ ตก เรา จะเหน็ ตาขาวเปน็ สแี ดงกา่ํ ซง่ึ อาการเลอื ดออกใตเ้ ยอ่ื บตุ า (subconjunctival 4. หนังตาตก หรอื เปลือกตาหยอ่ นคล้อย (droopy eyelid หรอื ptosis) ซ่ึงโดยทั่วไปเป็นสัญญาณของอายุท่ีมากขึ้น แต่ในบางกรณีการหย่อนของ เปลือกตานเี้ ป็นอาการทีแ่ สดงถงึ เนื้องอกในสมอง โรคกลา้ มเน้อื ร่วมประสาท (neuromuscular disease) หรือที่รู้จักกันในชื่อ โรคกล้ามเนื้ออ่อนแรง มัยแอสทเี นยี กราวสิ (myasthenia gravis) hemorrhage) อาจเกดิ จากการทมี่ ลี มแรงพดั เขา้ ตาได้ แตก่ รณที พ่ี บในผปู้ ว่ ย ฉบบั ท่ี 45 สว่ นใหญ่ ยงั ไมท่ ราบสาเหตทุ แี่ นช่ ดั แตม่ บี างกรณที อี่ าการเลอื ดออกใตเ้ ยอ่ื บุ ธันวาคม 2559 ตาน้ี เปน็ สญั ญาณของโรคความดนั สงู ชนดิ รนุ แรง และโรคเกลด็ เลอื ดผดิ ปกติ (platelet disorder) 3

5. รมู ่านตาผดิ ปกติ (pupil abnormalities) โดยปกตแิ ลว้ รูมา่ นตาของเรา 7. เปลือกตาหนา (thickened eyelid) การท่ีเปลือกตาหนาหรือสูญเสีย ทง้ั สองขา้ งจะมขี นาดเทา่ กนั มปี ฏกิ ริ ยิ าตอบสนองตอ่ แสงอยา่ งพรอ้ มเพรยี ง รูปทรงไปจากเดิม อาจเป็นสัญญาณของโรคท้าวแสนปม แต่กรณีน้ีจะพบ กัน แต่หากรูม่านตาข้างใดข้างหน่ึงใหญ่กว่าอีกข้าง หรือหดตัวได้ไม่ดีเท่า ได้นอ้ ยมากๆ อีกขา้ งหน่งึ อาจเป็นสญั ญาณของโรคหลอดเลอื ดสมองอักเสบ โรคเน้ืองอก ในสมองหรือเนื้องอกทับเส้นประสาทตา โรคหลอดเลือดในสมองโป่งพอง (brain aneurysm) โรคซิฟิลิส (syphilis) และโรคปลอกประสาทอักเสบ (multiple sclerosis) 6. ฝา้ วงแหวนทก่ี ระจกตา (rings on the cornea) อาจเกดิ จากโรค Wil- 8. ตาเหลอื ง (yellow eyes) การทเ่ี ยอ่ื บตุ าขาวมสี เี หลอื งอาจเปน็ อาการของ son’s disease หรือทเี่ รยี กว่า ภาวะทองแดงคั่งในรา่ งกาย ซงึ่ เป็นโรคทาง โรคตบั อกั เสบและโรคตบั แขง็ เนอ่ื งจากมกี ารสะสมของสารบลิ ริ บู นิ (bilirubin) พันธุกรรมชนิดหนึ่งท่ีพบได้น้อยมาก โดยผู้ป่วยจะมีความผิดปกติในการ ในรา่ งกายมากเกนิ ไป ท�ำ ใหม้ ภี าวะตวั เหลอื ง ตาเหลอื ง หรอื ทเ่ี รยี กวา่ ดซี า่ น ก�ำ จดั ทองแดงออกจากรา่ งกาย ท�ำ ใหม้ ที องแดงสะสมอยตู่ ามสว่ นตา่ งๆ ของ รา่ งกาย รวมถงึ ในสมอง ตบั และในกระจกตา โดยจะเหน็ เปน็ ลกั ษณะคลา้ ย วงแหวนสนิมรอบๆ รูม่านตา (Kayser-Fleischer rings) ซ่งึ ไมเ่ ปน็ อนั ตราย ต่อดวงตา แตค่ วามรุนแรงของโรคนี้เป็นอนั ตรายถึงแก่ชวี ิต จะเหน็ ไดว้ า่ อาการผดิ ปกตติ า่ งๆ ทเี่ กดิ ขน้ึ กบั ดวงตาเรานน้ั สามารถบง่ บอก ถงึ อาการเจบ็ ปว่ ยของรา่ งกายเราได้ ดงั นนั้ หากสงั เกตเหน็ ความผดิ ปกตเิ หลา่ น้ีในดวงตา ควรรีบไปพบแพทย์ เพือ่ รับการตรวจวินจิ ฉัยอย่างละเอียดและ รักษาได้อยา่ งทนั ทว่ งทตี อ่ ไป แหล่งข้อมูลและภาพอ้างองิ http://www.webmd.com/eye-health/features/what-your-eyes-say-about-your-health http://www.horonumber.com/upload/blog/913733aa380533ef.jpg http://img.pai.pt/mysite/media/39/70/6/28c2044a-9702-4108-a05e-16558d34e7ac.jpg http://www.pitt.edu/~super1/lecture/lec45171/img027.JPG http://www.bopss.co.uk/bopss-uploads/before.jpg http://www.bzangygroink.co.uk/images/2005/eye.jpg https://www.daysoftheyear.com/wp-content/images/different-colored-eyes-day1-e1437904870989.jpg http://www.kellogg.umich.edu/blogs/kahana/wp-content/uploads/2015/10/BrowDermPtosis.jpg https://s3.amazonaws.com/classconnection/848/flashcards/8903848/jpg/h34263_13_f0038-14FF6E8FC5A2BB27AD0.jpg http://webeye.ophth.uiowa.edu/transillumination/meibomian.htm https://www.healthgrades.com/symptoms/yellow-eyes--causes ฉบบั ท่ี 45 4 ธนั วาคม 2559

ระเบยี งข่าว วิทย์-เทคโนฯ ไทย กองบรรณาธิการ จพาอกรเถแ์ ้ามแทกลนบวตั กรรมใหม่ กลบั มาใช้ใหม่ได้ และไมเ่ ป็นพษิ กับสิ่งแวดลอ้ ม นอกจากนี้ ยังนำ�ไปใช้เป็นตัวกรองในระบบบำ�บัดน้ําบ่อปลาทดแทน ประเทศไทยมีการนำ�แกลบมาใช้เผาเป็นเช้ือเพลิงอยู่ไม่น้อย ซึ่ง การใชป้ ะการงั ไดด้ ี ชว่ ยลดเวลาและคา่ ใชจ้ า่ ยในการถา่ ยนา้ํ และในอนาคต นา่ จะเปน็ วสั ดทุ ตี่ อบโจทยต์ ลาดกลมุ่ aquaponics ทเี่ พาะเลยี้ งปลาควบคู่ แกลบที่ไดห้ ลงั จากการเผาเรียกวา่ “เถา้ แกลบ” หรือ “แกลบดำ�” ซ่งึ ปจั จบุ นั กับปลูกผกั สวนครัวในระบบบำ�บดั นา้ํ ด้วย เราไมไ่ ดท้ ง้ิ เปล่า แต่น�ำ ไปใช้ประโยชน์ต่อได้ โดยนักวิจยั ไทยได้น�ำ มาแปรรปู เปน็ วสั ดทุ มี่ คี ณุ สมบตั ดิ ขี น้ึ สามารถน�ำ ไปใชป้ ระโยชนไ์ ดห้ ลากหลายทาง และ หนง่ึ ในนัน้ กค็ อื “พอรแ์ มท” พอรแ์ มท เปน็ เถ้าแกลบทผ่ี า่ นกระบวนการข้ึนรูปเปน็ เม็ดทีไ่ มใ่ ช้สารเคมี ในการผลติ มคี วามพรนุ ตวั สงู เบากวา่ หนิ ธรรมชาตถิ งึ 2.5 เทา่ มคี วามแขง็ แรง คงทน ใช้ซาํ้ ไดห้ ลายครง้ั ไมก่ อ่ ใหเ้ กิดมลพษิ กบั สิง่ แวดล้อม มีขนาดเม็ดและ ความพรุนท่ีหลากหลาย เหมาะกับการใช้งานรูปแบบต่างๆ โดยสามารถใช้ เป็นวัสดุสำ�หรับการปลูกพืชในระบบควบคุม เช่น สวนแนวต้ัง สวนดาดฟ้า การปลกู ไมน้ าํ้ หรอื ใชผ้ สมกบั วสั ดปุ ลกู ชนดิ อนื่ เพอ่ื ลดการยบุ ตวั มขี อ้ ดคี อื น�ำ รีไซเคิล แผ่นวงจรอเิ ลก็ ทรอนิกส์ เปน็ Magic Stone ทุกวันน้ีในท้องตลาดมีสินค้าอิเล็กทรอนิกส์รุ่นใหม่ๆ ออกมาเป็นจำ�นวนมาก แน่นอนว่า ขยะอิเล็กทรอนิกส์ก็ย่อมเพ่ิมข้ึนเป็นเงาตามตัว เฉพาะ ประเทศไทย พบว่ามีขยะอิเล็กทรอนิกส์เกิดขึ้นมากกว่า 3 แสนตันต่อปี แต่วันนี้นักวิจัยไทยได้คิดค้นวิธีรีไซเคิลแผ่นวงจรอิเล็กทรอนิกส์ให้กลายเป็นวัสดุ ตกแตง่ ใช้ทดแทนหนิ ธรรมชาตไิ ด้แลว้ นกั วจิ ัยจากศูนย์เทคโนโลยีโลหะและวัสดุแห่งชาติ (เอ็มเทค) สวทช. ได้นำ�แผ่นวงจรอิเล็กทรอนิกส์มารีไซเคิลเป็นวัสดุแผ่นทดแทนหินธรรมชาติ หรือ เมจิกสโตน (magic stone) โดยพฒั นากระบวนการผลิตให้สามารถหลอ่ ขึ้นรปู ไดง้ ่าย ท�ำ พืน้ ผวิ ได้หลากหลายสสี ันและผิวสัมผัส เมจกิ สโตนผ่านการทดสอบคณุ สมบัติดา้ นการใช้งานต่างๆ แลว้ พบว่า มีความแขง็ แรง เหนียว ทนทาน ทนกรดดา่ ง นํ้าหนกั เบา ไมแ่ ตกหกั งา่ ย รับแรง และยดึ เกาะพ้นื ผิวไดด้ ี และยังทำ�ความสะอาดงา่ ยอีกด้วย เหมาะส�ำ หรับใช้เป็นวัสดสุ ำ�หรับประดับตกแตง่ พื้นผิวต่างๆ ทง้ั ภายนอกและภายในอาคาร เชน่ การปดิ ผิวผนัง ปิดผิวเสา การตัดขอบหรอื มุม งานจัดสวน นับวา่ เป็นอกี หนึ่งผลิตภัณฑ์รกั ษโ์ ลกทตี่ อบโจทยค์ วามตอ้ งการของผ้บู ริโภคในปัจจบุ ันได้อยา่ งลงตัว ฉบบั ที่ 45 5 ธันวาคม 2559

ระเบียงขา่ ว วทิ ย-์ เทคโนฯ ไทย ดอกบวั หลวงชว่ ยปอ้ งกันภาวะความจำ�บกพร่องจากภาวะเครยี ด เวบ็ ไซต์ของส�ำ นกั งานขอ้ มลู สมนุ ไพร คณะเภสชั ศาสตร์ มหาวทิ ยาลยั มหดิ ล เผยผลการ การศกึ ษาสารสกดั ดอกบวั หลวงทมี่ ผี ลตอ่ ความจ�ำ บกพรอ่ งของหนู โดยการปอ้ นสารสกดั 50% hydroalcoholic จากดอกบวั หลวงสีชมพู (Nelumbo nucifera Gaertn.) ขนาด 10, 100 และ 200 มก./กก.นํ้าหนักตวั ให้แกห่ นูแรท 45 นาที กอ่ นจะกระตนุ้ ให้หนูเกิดความเครยี ด แบบตอ่ เนอื่ ง 12 ชว่ั โมง ติดตอ่ กนั เปน็ เวลา 14 วัน แล้วประเมินความเสียหายของสมอง ผลการทดลองพบวา่ สารสกัดจากดอกบัวป้องกันภาวะความจำ�บกพร่อง และลดระดับ ความเสียหายในสมองของหนูแรท ผ่านการยั้บยั้งการเกิด oxidative stress ในสมอง (ภาวะ ทีม่ อี นมุ ลู อสิ ระมากเกนิ และสง่ ผลใหเ้ กดิ การท�ำ ลายดเี อน็ เอ โปรตนี ไขมนั และโมเลกลุ อืน่ ๆ) ลดระดับการทำ�งานของเอนไซม์ ซึ่งเพิ่มขึ้นจากการได้รับความเครียด นอกจากนี้กลุ่มที่ได้ รับสารสกัดจากดอกบัวยังพบความหนาแน่นของเซลล์สมองเพิ่มขึ้นด้วย แสดงให้เห็นว่า สารสกัดจากดอกบัวหลวงสามารถป้องกันความเสียหายของสมองที่เกิดจากความเครียด โดยอาศัยการต้านอนุมูลอิสระ และยังสามารถสร้างเซลล์ประสาทใหม่ได้ ขอ้ มลู จาก http://www.medplant.mahidol.ac.th/active/shownews.asp?id=1231 http://www.sfrr-thai.net/index.php?lay=show&ac=article&Id=539375948 ภาพจาก https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/e/ed/Sacred_lotus_Nelumbo_nucifera.jpg สดร. นอ้ มถวายภาพดวงจันทร์เตม็ ดวงเหนือพระทน่ี ่ัง ดุสิตมหาปราสาท แด่พระบาทสมเด็จพระเจา้ อย่หู วั ภูมพิ ลอดุลยเดช สถาบนั วจิ ยั ดาราศาสตรแ์ หง่ ชาติ (องคก์ ารมหาชน) (สดร.) กระทรวงวทิ ยาศาสตร์ และเทคโนโลยี เผยภาพดวงจันทร์เต็มดวงเหนือพระท่ีน่ังดุสิตมหาปราสาท ในคืนดวง จนั ทร์เต็มดวงโคจรเข้าใกลโ้ ลกที่สุดในรอบ 68 ปี น้อมแสดงความอาลัยพระบาทสมเด็จ พระปรมินทรมหาภูมพิ ลอดลุ ยเดช ดร.ศรณั ย์ โปษยะจนิ ดา รองผอู้ �ำ นวยการสถาบนั วจิ ยั ดาราศาสตรแ์ หง่ ชาติ เปดิ เผยวา่ ในคืนวนั ที่ 14 พฤศจกิ ายน 2559 ดวงจันทรเ์ ตม็ ดวงปรากฏในต�ำ แหนง่ ใกล้โลกมากที่สดุ ในรอบปนี ี้ ทร่ี ะยะหา่ งประมาณ 356,511 กโิ ลเมตร และยงั เปน็ การโคจรเขา้ ใกลโ้ ลกทสี่ ดุ ในรอบ 68 ปี สดร. ได้ตงั้ ใจเก็บภาพดวงจันทร์เต็มดวงในค่าํ คืนประวัติศาสตร์น้ี เพอ่ื น้อม รำ�ลึกถึงพระมหากรุณาธิคุณ และแสดงความอาลัยต่อการสวรรคตของพระบาทสมเด็จ พระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ท่ีทรงมีความสนพระราชหฤทัยด้านดาราศาสตร์มา ตัง้ แตย่ ังทรงพระเยาว์ เราได้วางแผนการเก็บภาพดวงจนั ทร์ในสถานทีต่ ่างๆ โดยเฉพาะ อย่างย่ิงภาพดวงจันทร์เต็มดวงใกล้โลกเหนือพระที่น่ังดุสิตมหาปราสาท ซ่ึงเป็นท่ีประดิษฐานพระบรมศพ ในช่วงดวงจันทร์ขึ้นจากขอบฟ้า ท้องฟ้าเปิด สามารถบันทึกภาพดวงจันทร์เต็มดวงใกล้โลกได้อย่างชัดเจน ท้ังน้ีเราได้รับความร่วมมืออย่างดีย่ิงจากกองทัพเรือในการให้ความอนุเคราะห์สถานท่ีบันทึก ภาพประวตั ศิ าสตรด์ ังกลา่ ว http://www.narit.or.th/index.php/pr-news/2722-narit-super-fullmoon-2016-king-rama9 ฉบบั ท่ี 45 6 ธันวาคม 2559

ระเบยี งขา่ ว วิทย-์ เทคโนฯ ไทย ผลติ ภัณฑ์สำ�หรบั บรรเทาอาการไมเกรนจากสารสกัด เกก๊ ฮวย “4GRAINE” “ไมเกรน” เปน็ อาการปวดศรี ษะชนิดเร้อื รงั ทไ่ี ม่ใช่แค่ปวดศีรษะเทา่ น้นั แต่สามารถเกดิ ขนึ้ ซา้ํ และอาจจะเปน็ เวลาไหนก็ได้ สามารถ เกิดขึน้ ไดต้ ้งั แตเ่ ด็กอายุ 7-8 ปี จนถึงวยั ทำ�งาน แตท่ ีพ่ บบอ่ ยจะเป็นชว่ งอายุ 15-55 ปี และพบในผู้หญิงมากกว่าผชู้ ายซึ่งอาจจะเกย่ี วขอ้ งกับ ฮอร์โมนบางอยา่ ง โดยเฉพาะอยา่ งยงิ่ ฮอรโ์ มนทเี่ กย่ี วข้องกับประจ�ำ เดือน ในผหู้ ญงิ พบไมเกรนได้ 16-18% สว่ นในผูช้ ายพบได้ 6-8% และ อตั ราการเปน็ ไมเกรนต่อประชากรในโลก คือ 1 ตอ่ 8 มขี ้อสนั นิษฐานทเ่ี ชื่อไดว้ ่า การปวดศีรษะไมเกรนจะเรมิ่ ต้นเกดิ ข้นึ เม่ือมีตัวกระตนุ้ ทีจ่ ะท�ำ ให้เกิดอาการตา่ งๆ เปน็ ลกู โซ่น�ำ ไปส่อู าการปวด ศรี ษะ โดยเฉพาะอยา่ งยงิ่ ระดบั ของสารสอื่ ประสาท serotonin ซง่ึ พบวา่ มผี ลตอ่ การขยายตวั ของหลอดเลอื ดในสมอง เปน็ ผลใหเ้ สน้ เลอื ดฝอย ทมี่ เี สน้ ประสาทพนั รอบเสน้ เลอื ดเหลา่ นถี้ กู ยดื จงึ เปน็ การกระตนุ้ และสง่ ผลใหเ้ กดิ อาการปวดศรี ษะทค่ี อ่ นขา้ งรนุ แรง โดยจะเรมิ่ ตน้ ปวดตบุ ๆ ที่ บริเวณใดบรเิ วณหน่ึงของศีรษะ เช่น เบ้าตา ขมับ ซ่งึ ทำ�ใหเ้ กิดความรำ�คาญ และเมื่ออาการรุนแรงขึ้นจะท�ำ ให้รู้สึกทรมาน อาจมีอาการคอแขง็ ออ่ นแรง มีความรสู้ ึกไวต่อแสง เสียง มีอาการคลน่ื ไสอ้ าเจียนรว่ มด้วย การป้องกนั การเกดิ ไมเกรน ทำ�ได้โดยการหลีกเลย่ี งปจั จัยทม่ี ีผลกระตนุ้ ให้เกดิ อาการ เชน่ ไมใ่ ช้นาํ้ หอม ไม่เครยี ด พักผ่อนให้เพยี งพอ ส่วน การรกั ษาอาการปวดศีรษะไมเกรน จะใชย้ าในการบรรเทาอาการปวด แตอ่ าจมีอาการขา้ งเคียงทไ่ี ม่พึงประสงคเ์ กิดข้นึ ได้ ดังน้ัน ฝ่ายเภสัชและผลิตภัณฑ์ธรรมชาติ สถาบันวิจัยวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งประเทศไทย (วว.) กระทรวงวิทยาศาสตร์และ เทคโนโลยี จึงได้ศึกษาวิจัยและพัฒนาพืชสมุนไพรที่ไม่เป็นพิษ และมีฤทธิ์ในการบรรเทาอาการปวดศีรษะจากไมเกรน โดยการพัฒนาให้เป็น ผลิตภัณฑ์เสริมอาหารในรูปแบบผงชงละลายน้ํา ซึ่งน่าจะเป็นอีกทางเลือกหน่ึงสำ�หรับผู้ท่ีทรมานจากอาการไมเกรน เน่ืองจากสามารถใช้ ผลติ ภณั ฑ์ไดบ้ ่อยครัง้ โดยไมม่ ผี ลข้างเคียงท่ีไมพ่ งึ ประสงค์ เหมอื นกับยารักษาไมเกรนในกลุ่มอ่ืนๆ โดยการนำ�ดอกเกก๊ ฮวยมาสกัด และศกึ ษา ฤทธทิ์ างเภสชั วทิ ยาในการบรรเทาอาการปวดทรี่ นุ แรงในสตั วท์ ดลอง แลว้ น�ำ มาพฒั นาเปน็ ผงชงละลายนา้ํ ทมี่ กี ลนิ่ หอมของดอกเกก๊ ฮวย ตงั้ ชอื่ ผลิตภณั ฑท์ ีว่ จิ ัยและพัฒนาส�ำ เร็จวา่ “4GRAINE” ทง้ั นี้ มกี ารศกึ ษากลไกการออกฤทธท์ิ างเภสชั วทิ ยาของผลติ ภณั ฑ์ พบวา่ สามารถกระตนุ้ serotonin receptor ไดเ้ ชน่ เดยี วกนั กบั sumat- riptan ซง่ึ เปน็ ยาทใี่ ชร้ กั ษาโรคไมเกรนกนั อยใู่ นปจั จบุ นั นอกจากนี้ ผลติ ภณั ฑย์ งั ผา่ นการประเมนิ ความปลอดภยั ในสตั วท์ ดลอง ทงั้ การทดสอบ ความเป็นพิษเฉียบพลนั และก่งึ เร้ือรัง เมือ่ ศกึ ษาประสิทธผิ ลของผลติ ภัณฑ์ในอาสาสมคั ร พบวา่ “4GRAINE” สามารถยบั ย้ังอาการปวดศีรษะ ไมเกรนได้ โดยไมพ่ บผลขา้ งเคยี งใดๆ จากการใช้ผลิตภัณฑ์น้ี http://www.tistr.or.th/tistr/code/tistrorg/newsResearch/160815_134755.pdf ฉบับที่ 45 7 ธันวาคม 2559

รวิศ ทัศคร คณะอุตสาหกรรมเกษตร มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ ค้นพบชั้นนํ้าแข็งฝังตัวอยู่ใต้ผิวดาวอังคาร แหล่งขอ้ มูลอา้ งอิง : http://phys.org/news/2016-11-mars-ice-deposit-lake-superior.html#jCp นา้ํ ถือเป็นปัจจัยสำ�คัญอย่างยิ่งต่อการดำ�รงชีวิตและการตั้งถนิ่ ฐาน ขา่ วดคี รบั เมอ่ื มนษุ ยเ์ ราเพง่ิ จะคน้ พบนา้ํ จ�ำ นวนมหาศาลฝงั อยใู่ น ชั้นใตด้ นิ ของดาวองั คาร !!! ของมนษุ ย์มาทกุ ยคุ ทุกสมัย ไมเ่ ว้นแม้แตย่ ุคอวกาศอยา่ งในปัจจุบนั หลังจากวเิ คราะห์ข้อมูลจากยาน Mars Reconnaissance Orbiter การเดินทางอพยพไปตั้งถ่ินฐานของมนุษย์บนดาวอังคาร คงเป็นไป แล้ว ทีมของนักวิทยาศาสตร์ที่มหาวิทยาลัยเท็กซัสออสตินได้ค้นพบว่า ไม่ไดเ้ ลยถ้ามนั เป็นดาวท่ีแหง้ ผาก และมีนา้ํ เพียงจ�ำ นวนเลก็ น้อยอยา่ งท่ี ใตท้ งุ่ หนิ ทรุ กนั ดารของดาวองั คารนนั้ ยงั มนี าํ้ ทแี่ ขง็ ตวั อยใู่ นปรมิ าณทอี่ าจ ข้อมูลเมื่อสามสิบปีก่อนเคยบอกใว้เช่นนั้น เม่ือเราตรวจดูองค์ประกอบ เทยี บเทา่ กบั ปรมิ าณนา้ํ ในทะเลสาบสพุ เี รยี ทะเลสาบนา้ํ จดื ทใี่ หญท่ สี่ ดุ ใน ของข้วั ดาวองั คารผา่ นกลอ้ งโทรทรรศน์ ทะเลสาบยกั ษท์ ั้งหา้ แห่งของสหรัฐฯ เลยทเี ดียว !!! แต่เม่ือไมน่ านมานเ้ี อง เราเรมิ่ ค้นพบวา่ บางแห่งบนดาวองั คารมนี ํา้ นกั วทิ ยาศาสตรไ์ ดต้ รวจสอบสว่ นหน่งึ ของแถบ Utopia Planitia ท่ี ไหลในชว่ งฤดรู อ้ น แมว้ า่ จะเปน็ นาํ้ เกลอื ทเ่ี ขม้ ขน้ มากทไ่ี หลไดใ้ นอณุ หภมู ิ อยใู่ นแถบละตจิ ดู ชว่ งกลาง คอ่ นไปทางเหนอื ดว้ ยเครอื่ งเรดารท์ ส่ี ามารถ ต่ํา และความดนั ท่ีต่าํ มากของชน้ั บรรยากาศบนดาวอังคาร ทะลุทะลวงพ้นื ได้ในระดบั ตื้น (SHARAD) รวมข้อมูลท่ไี ดใ้ นแถบนี้ จาก การบนิ ผา่ นในวงโคจรกวา่ หกรอ้ ยครง้ั ของยาน ซง่ึ พบแหลง่ สะสมตวั ของ คำ�ถามท่ีสำ�คัญมากๆ สำ�หรับการอพยพคนไปที่นั่นคือ แล้วจะมี นา้ํ ใตด้ นิ ในพนื้ ทท่ี ใี่ หญก่ วา่ มลรฐั นวิ เมก็ ซโิ กเลยทเี ดยี ว แหลง่ นา้ํ สะสมตวั ทรพั ยากรนาํ้ บนดาวองั คารมากพอใหม้ นษุ ยเ์ ราใชง้ านหรอื ไม่ หรอื เราตอ้ ง น้มี คี วามหนาตัง้ แต่ 260–560 ฟุตโดยมีองคป์ ระกอบเปน็ นํ้าแข็งรอ้ ยละ เก็บเกย่ี วนํา้ จากที่อนื่ เชน่ ดงดาวหางออร์ต เพอ่ื ทจ่ี ะมาสนบั สนนุ อาณา 50-85 ผสมอยูก่ ับฝุ่นผงหรอื อนุภาคหินต่างๆ นคิ มในอนาคตของมนษุ ยเ์ ราที่นนั่ .… แหล่งสะสมตัวของน้ํานี้ได้รับการปกป้องจากชั้นบรรยากาศโดยช้ัน ดินปกคลุมทป่ี ระมาณกันวา่ มีความหนาอยูต่ ง้ั แต่ 3–33 ฟุต ภาพท่ี 1 บริเวณ Utopia Planitia แหลง่ ค้นพบ “แหลง่ สะสมตวั นอ้ี าจจะกอ่ ตวั มาเปน็ แบบหมิ ะทต่ี กลงมาสะสมเปน็ ช้ันนาํ้ แขง็ ทม่ี กี ารสะสมตัวอยใู่ ต้พ้ืนผิวดาวอังคาร ช้ันนํ้าแข็งที่ผสมอยู่กับฝุ่นในช่วงหนึ่งของประวัติศาสตร์ของดาวอังคาร เครดติ ภาพ: NASA/JPL-Caltech/Univ. of Arizona เมอ่ื แกนหมนุ ของดาวมคี วามเอยี งมากกวา่ ในปจั จบุ นั ” แคสซี สเตอรม์ นั แห่งสถาบันธรณีฟิสิกส์ มหาวิทยาลัยเท็กซัส ซึ่งเธอเป็นผู้เขียนหลักใน ภาพที่ 2 สว่ นทแี่ รเงาในภาพน้ี เปน็ สว่ นหนึง่ ของแถบพน้ื ที่ รายงานท่ีตีพิมพ์เร่ืองน้ีในวารสาร Geophysical Research Letters Utopia Planitia บนดาวอังคาร ท่บี ่งชถ้ี ึงพื้นทท่ี ม่ี กี าร กลา่ ว ประเมินวา่ มนี ํ้าแข็งปริมาณมหาศาลอย่ใู ต้ดิน ผ่านทางการใช้ ช่ือ Utopia Planitia ความหมายอาจแปลได้ว่าเป็น “ท่ีราบแดน สรวง” หรือ “plains of paradise” เป็นแหลง่ นํ้าแขง็ ท่ีมกี ารสะสมตวั ที่ เครือ่ งมอื ทีเ่ รยี กวา่ Shallow Radar (SHARAD) เพง่ิ ถูกส�ำ รวจนี้อยใู่ นช่วงละติจดู 39–49 องศา ภายในทุ่งราบแห่งนี้ มัน เครดติ ภาพ: NASA/JPL-Caltech/Univ. of Rome/ASI/PSI มปี ริมาณนอ้ ยกว่า 1 เปอรเ์ ซน็ ต์ของแหลง่ น้ําแข็งทเ่ี ป็นท่รี ู้จักกนั ทงั้ หมด บนดาวองั คาร แตม่ นั มคี วามหนากวา่ ทอ่ี นื่ ถงึ สองเทา่ ทงั้ นแี้ หลง่ นา้ํ แขง็ ท่ี อยูใ่ กล้พืน้ ผิวนัน้ นับเปน็ แหล่งทรัพยากรสำ�หรบั นักบินอวกาศน่นั เอง Utopia Planitia เป็นแอ่งพ้ืนที่ท่ีมีเส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ 2,050 ไมล์ ซง่ึ เกดิ ขน้ึ จากการตกกระทบของเทหวตั ถคุ รง้ั ใหญใ่ นตอนตน้ ประวตั ิศาสตรด์ าวอังคาร และมวลสารต่างๆ กเ็ ขา้ มาเติมทบั ถมลงไปใน ชว่ งเวลาต่อมา นา้ํ แขง็ ปรมิ าณมากทตี่ รวจพบดว้ ยเครอ่ื งมอื SHARAD น้ี ไดท้ �ำ ใหเ้ รา มคี วามรคู้ วามเขา้ ใจเกยี่ วกบั ประวตั ศิ าสตรข์ องดาวองั คารมากขนึ้ และยงั สามารถระบุแหล่งทรัพยากรที่มีความเป็นไปได้ที่จะนำ�มาใช้งานใน อนาคต ฉบบั ท่ี 45 8 ธันวาคม 2559

ท่องแดนปลาดิบกับโครงการ JENESYS 2016 อติพร สุวรรณ งานส่งเสริมและพัฒนาเด็กและเยาวชนที่มี่ศักยภาพสูง (JSTP) ฝ่ายพัฒนาบัณฑิตและนักวิจัย สวทช. เยาวชนไทย 23 ชีวิต เข้าร่วมโครงการแลกเปลี่ยนเยาวชนกับประเทศญี่ปุ่น เพื่อศึกษางานด้านวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี วัฒนธรรม การศึกษา และวิถีชีวิต ประชาชนชาวญี่ปุ่น โครงการ JENESYS หรือ Japan-East Asia Network of ทางดา้ นวทิ ยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยขี องประเทศญป่ี นุ่ การแลกเปลย่ี นดา้ น วัฒนธรรม และการได้พักอาศัยกับครอบครัวอุปถัมภ์ชาวญี่ปุ่น แม้จะเป็น Exchange for Students and Youths ดำ�เนินการตามนโยบายของ เพียงระยะเวลาสั้นๆ แต่ก็ได้เรียนรู้วัฒนธรรมและวิถีชีวิตจากชาวญ่ีปุ่นท่ี รัฐบาลญ่ีปุ่นท่ีมีเป้าหมายในการแลกเปลี่ยนเยาวชนระหว่างประเทศญี่ปุ่น แท้จรงิ จึงขอนำ�ประสบการณ์มาแบง่ ปนั ใหก้ ับผู้อา่ นสาระวิทย์คะ่ กบั ประเทศสมาชิกอาเซียน และกล่มุ ประเทศโอเชียเนีย เพ่อื กระชบั ความ สัมพันธร์ ะหว่างประเทศ และสง่ เสริมการสร้างความเข้าใจอันดใี นงานดา้ น อโุ มงคใ์ ตน้ ํ้าลอดอ่าวโตเกยี ว วทิ ยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยขี องประเทศญป่ี นุ่ ซงึ่ โครงการ JENESYS จะแบง่ กลมุ่ เยาวชนเปน็ สาขาตา่ งๆ ไดแ้ ก่ กลมุ่ เทคโนโลยี กลมุ่ ภาษาและวฒั นธรรม เน่ืองจากพวกเราเข้าร่วมในกลุ่มเทคโนโลยี จึงได้ไปเรียนรู้และเยี่ยม ผเู้ ขยี นในฐานะผดู้ แู ลนกั เรยี นไทย จาํ นวน 23 คน มารว่ มโครงการครง้ั น้ี ชมความนา่ ท่งึ ของนวัตกรรมต่างๆ ในญ่ีปุ่น เช่น Tokyo Bay Aqua-Line ระหวา่ งวนั ท่ี 1-8 พฤศจกิ ายน พ.ศ. 2559 โดยเขา้ รว่ มในกลมุ่ เทคโนโลยี นบั ซ่งึ เปน็ อโุ มงคใตน้ า้ํ ลอดอ่าวโตเกียว ยาวประมาณ 9.5 กโิ ลเมตร เชื่อมกับ วา่ เปน็ ประสบการณท์ มี่ คี า่ ยงิ่ จากการทไ่ี ดพ้ บเหน็ นวตั กรรม ความกา้ วหนา้ สะพานยาว 4 กิโลเมตร เปรยี บเสมือนทางด่วนข้ามอา่ วโตเกยี ว ซ่ึงเชอื่ มตอ่ ฉบบั ที่ 45 9 ธันวาคม 2559

โฮมสเตยก์ บั ชาวญปี่ ุ่น โปรแกรมเข้าร่วมกจิ กรรมของพวกเราส่วนมากจะอย่ทู ีโ่ ตเกียว แต่วันน้ี เราตอ้ งออกเดนิ ทางสเู่ มอื งโยโกสกึ ะ (Yokosuka) เพอื่ รว่ มแลกเปลย่ี นเรยี น รวู้ ฒั นธรรมกบั นกั เรยี นชนั้ มธั ยมศกึ ษาตอนปลายของญป่ี นุ่ และพกั แรมแบบ โฮมสเตย์ 2 คืนกับครอบครัวชาวญ่ีปุ่น ระหว่างเดินทางผู้ประสานงานที่ ดูแลพวกเราได้แจ้งให้แต่ละคนทราบว่าใครจะไปอยู่กับครอบครัวใด มาถึง นทิ รรศการอุโมงคใ์ ตน้ ํ้าลอดอ่าวโตเกียว จุดชมววิ ทีอ่ มุ โิ ฮตารุ เมอื งคะวะซะกิ จงั หวดั คะนะงะวะ กบั เมอื งคซิ ะระซุ จังหวดั ชิบะ บริเวณที่ เราแวะเรยี กวา่ เกาะเทยี มอมุ โิ ฮตารุ (Umihotaru) เปน็ จดุ เชอ่ื มสะพานและ อโุ มงค์ ทนี่ มี่ นี ทิ รรศการแสดงเรอ่ื งราวการกอ่ สรา้ งและเบอื้ งหลงั เทคโนโลยี ในการสรา้ งอุโมงค์ และท่ดี าดฟ้ายงั เปน็ จุดชมววิ 360 องศา มีร้านอาหาร ร้านรวงให้ชอปปิงมากมาย พิพธิ ภณั ฑ์มิไรคัง (National Museum of Emerging พวกเราได้แสดงศิลปะวัฒนธรรมของไทยใหช้ าวอาทิตยอ์ ุทัยได้ชืน่ ชม Science and Innovation : Miraikan) พพิ ธิ ภณั ฑม์ ไิ รคงั เปน็ พพิ ธิ ภณั ฑโ์ ลกแหง่ อนาคต มกี ารแบง่ เปน็ โซนตา่ งๆ แสดงเรื่องราวทางเทคโนโลยีและนวัตกรรม เช่น เรื่องราวเกี่ยวกับอวกาศ เทคโนโลยสี ารสนเทศและอนิ เทอรเ์ น็ต และท่ีเรยี กเสยี งปรบมอื ได้มากทส่ี ดุ Uni Cub ยานพาหนะไฟฟา้ ลกู โลก Geo-Cosmos นักเรยี นไทยเขา้ คลาสเรยี นเขียนพู่กัน ล้อเดียว สญั ญลักษณแ์ หง่ มิไรคัง มอบของทร่ี ะลึกให้กบั ครอบครัวอุปถัมภ์ในวันแรกท่พี บกัน คือการแสดงของอาซิโม่ (ASIMO) หุ่นยนต์ทีมีความสามารถพิเศษในการ เดิน ว่ิง กระโดดโลดเต้น และเตะฟุตบอลได้เหมือนมนุษย์เรา สัญลักษณ์ ส�ำ คญั อยา่ งหนงึ่ ของมไิ รคงั คอื Geo-Cosmos หรอื แบบจ�ำ ลองลกู โลกขนาด มหึมา มองเหน็ เด่นเปน็ สง่าตั้งแตช่ ัน้ 1 ถงึ ช้นั 6 แสดงผลในดา้ นต่างๆ เชน่ เขตแดน สภาพภูมิอากาศของโลกแบบเรียลไทม์ สว่ นเทคโนโลยีท่นี า่ ทง่ึ อีก เรอื่ งคอื ยานพาหนะไฟฟา้ ลอ้ เดยี ว (และมที นี่ งั่ เดยี ว) หรอื ทเ่ี รยี กวา่ Uni Cub นวตั กรรมของฮอนดา้ ท�ำ ใหเ้ ราไปไหนมาไหนไดโ้ ดยไมต่ อ้ งเดนิ การควบคุม ก็ไม่ยุ่งยากซับซ้อน เพียงแค่การโน้มตัวไปในทิศทางต่างๆ เหมาะส�ำ หรบั ใชใ้ นอาคารหรอื ในพพิ ธิ ภณั ฑแ์ หง่ นี้ แตผ่ เู้ ขยี นไมไ่ ดล้ องใชบ้ รกิ าร เนอื่ งจากมี เวลาไมม่ ากนกั ท�ำ ไดเ้ พยี งเดนิ ชมนทิ รรศการสว่ นตา่ งๆ ปดิ ทา้ ยดว้ ยการชอปปงิ ทรี่ า้ นขายของทรี่ ะลกึ ทม่ี สี อ่ื วทิ ยาศาสตรท์ นี่ า่ สนใจใหเ้ ดก็ ๆ ไดซ้ อื้ กลบั ไปเลน่ ทบ่ี ้านมากมาย สาหรบั ผู้เขียน ซื้อเคก้ และไอศกรมี ของมนษุ ยอ์ วกาศติดมอื กลบั มาฝากลกู น้อยทบี่ ้านค่ะ ฉบบั ท่ี 45 10 ธนั วาคม 2559

ยอ้ นวัยเด็กกบั ครอบครวั Ogawa ที่โตเกยี วดีสนยี ์แลนด์ เปน็ 2 กลมุ่ กลมุ่ แรกไปรว่ มแลกเปลย่ี นที่ Yokosuka Meiko High School ช่วงน้เี ดก็ ๆ และผู้เขียน แอบลุ้นกันใหญ่ว่าครอบครัวที่เราจะไปอยู่ด้วย สว่ นผเู้ ขยี นและนกั เรยี นอกี 12 คน ถกู จดั ใหอ้ ยกู่ ลมุ่ Yokosuka Sogo High เป็นอยา่ งไร สาํ หรบั ผเู้ ขยี นไดไ้ ปพกั กบั ครอบครัว Ogawa ซงึ่ ประกอบดว้ ย School โดยนกั เรยี นไทยจะไดเ้ ขา้ เรยี นวชิ าตา่ งๆ กบั บดั๊ ดท้ี เ่ี ปน็ นกั เรยี นญปี่ นุ่ สมาชกิ 5 คน ได้แก่ คุณพ่อ คณุ แม่ และลูกชาย 3 คน ซึง่ ลกู ชายคนโตเปน็ และเป็นครอบครัวอุปถัมภข์ องตนเองดว้ ย ครูสอนภาษาอังกฤษที่ Yokosuka Sogo High School ซึ่งเป็นโรงเรียน  หลังจากเข้าคลาสเรียนกับนักเรียนญ่ีปุ่นแล้วช่วงเย็นโรงเรียนได้จัดงาน ท่ีเราจะได้ไปร่วมแลกเปล่ียนกับนักเรียนและครูด้วย ซ่ึงเราจะถูกแบ่งออก ส่งตัวนักเรียนไทยให้ไปอยกู่ ับครอบครัวอุปถมั ภ์ โดยแตล่ ะครอบครวั จะมา ชมการแสดงและรับนักเรียนไปอยู่แต่ละบ้าน ครอบครัวของผู้เขียนได้แวะ ซูเปอร์มาร์เก็ตก่อนเข้าบ้าน เพราะคุณแม่จะทำ�สุกี้ยาก้ี ต้อนรับเราในคืน วันแรก เรารู้สึกว่าเป็นมื้อท่ีพิเศษสุด ได้ทานสุกี้แสนอร่อยและพูดคุยกับ ครอบครัวในคนื วนั แรกอยา่ งสนกุ สนานเป็นกันเองและอบอ่นุ มาก ท่ีสำ�คญั เรามอบของท่ีระลกึ ตั้งแต่แรกพบกับครอบครวั ซ่ึงโดยปกติ คนไทยมักมอบ ของตอนจากลา และเรามกั ไมค่ อ่ ยแกะหอ่ ของขวญั เดย๋ี วนน้ั แตก่ บั ชาวญป่ี นุ่ เราจะมอบเมอ่ื แรกพบและแกะหอ่ ของขวัญเดี๋ยวนน้ั เลย สําหรับเรารู้สึกดี อย่างน้อยก็ทําให้มีหัวข้อสนทนาจากของที่เรานําไป มอบให้ ไมว่ า่ จะเปน็ อาหาร/ขนมขบเคยี้ ว เสอ้ื ลายชา้ งและของทร่ี ะลกึ แบบ ไทยๆ กระเปา๋ จากฝมี อื คนไทยเปน็ ทถี่ กู ใจมาก และทเ่ี ปน็ ตวั ชว่ ยทดี่ มี าก คอื โปสการ์ดสถานท่ีสำ�คัญของไทย เราเล่าแต่ละสถานทีใ่ หค้ รอบครัวฟงั เคา้ ก็ หวงั ว่าวนั หน่งึ จะมาเยอื นประเทศไทยบ้าง วันนี้ทางครอบครัวถามว่าพรุ่งน้ีอยากไปเที่ยวที่ไหนเนื่องจากโยโกสึกะ อาจจะไมไ่ ดม้ แี หลง่ ทอ่ งเทยี่ วมากนกั มใี หเ้ ลอื ก 3 แหง่ ตามความสนใจ ทแี่ รก คอื ไปวดั ไหวพ้ ระใหญท่ เ่ี มอื งคามาครุ ะ แหง่ ทสี่ องคอื ไปชมบรรยากาศเมอื ง ท่าทีโ่ ยโกฮามา แหง่ สดุ ท้ายคอื ไปยอ้ นวัยเดก็ ท่ีโตเกียวดสิ นยี แ์ ลนด์ แต่ละ แหง่ ตอ้ งขบั รถไปราวชว่ั โมงกวา่ ๆ เราใชเ้ วลานกึ ไมน่ าน เพราะแมจ้ ะอายปุ นู นก้ี ข็ อเลือกดสี นยี ์แลนดก์ ็แล้วกนั คะ่ มาทราบภายหลงั ว่าสมาชิกพวกเราทั้ง 25 คน มีผู้เขียนคนเดียวที่ไปเท่ยี วดิสนีย์แลนด์ สว่ นเด็กๆ ไปคามาคุระและ โยโกฮามาเป็นส่วนใหญ่ วดั เซน็ โซจิหรอี วดั อาซากสุ ะ ฉบบั ที่ 45 11 ธนั วาคม 2559

สาวน้อยในชุดกิโมโนเต็มยศกาํ ลังจะไปศาลเจา้ นบั เปน็ ชว่ งเวลาดๆี ทไี่ ดเ้ ทยี่ วกบั ครอบครวั ชาวญป่ี นุ่ แมว้ า่ วนั น้ี เปน็ วนั เสาร์ ผูค้ นมาเทย่ี วดีสนียแ์ ลนดก์ นั เยอะมาก แต่ก็ไมเ่ ป็นอปุ สรรคตอ่ การรอ คิวเล่นเครื่องเล่นแต่ละอย่าง ระหว่างรอไปก็ชวนกันคุยแลกเปล่ียนในเร่ือง ตา่ งๆ ท่เี หมือนและตา่ งกันระหว่างไทย-ญ่ีปุน่ เราชมขบวนพาเหรดช่วงเย็น แล้วก็แวะซือ้ ของทีร่ ะลึกคขิ อุ าโนเนะตดิ ไม้ติดมือกลบั บา้ น และกลบั สู่โยโก สกึ ะ มอื้ คา่ํ คณุ พอ่ พาเราไปทานซชู ขิ นึ้ ชอื่ วนั นเ้ี ราจะคา้ งกบั ครอบครวั อกี คนื เกบ็ เก่ยี วความทรงจาํ ความประทับใจกับครอบครวั ชาวญี่ปุ่นให้เตม็ ท่ี ทศั นศกึ ษาด้านศิลปวฒั นธรรม (และทอ่ งเท่ยี ว) โปรแกรมของ JENESYS โดยรวมไมอ่ ดั แน่นด้วยวชิ าการมากจนเกนิ ไป กลุ่มพวกเราได้มีโอกาสไปเยี่ยมชมพระราชวังอิมพีเรียล และวัดวาอาราม ทําให้เห็นวิถีชีวิตของชาวญ่ีปุ่นอีกด้วย ไม่ว่าจะเป็นวัดเซนโซจิ (Sensoji Temple) หรือที่รู้จักกันดีในนาม วัดอาซากุสะ ศาลเจ้าเมจิ (Meiji Shrine) ซึ่งในช่วงเดือนพฤศจิกายนที่เราไป พบว่าครอบครัวชาวญี่ปุ่นจะพาเด็ก หญิง เด็กชายท่ีมีอายุ 3-5-7 ขวบ ไปไหว้พระขอพรให้เจริญเติบโต มี สุขภาพแข็งแรง ซึ่งเด็กๆ จะแต่งชุดประจําชาติแบบจัดเต็มกันเลยทีเดียว วันสุดท้ายจะเป็นการนำ�เสนอของนักเรียนในประเด็นมุมมองและ ประสบการณ์ที่ได้รับจากการเข้าร่วมโครงการ JENESYS 2016 ในครั้ง นี้ และรับมอบเกียรติบัตร พวกเราทุกคนรู้สึกอิ่มเอมและประทับใจกับ กิจกรรมตลอด 7 วันที่ญี่ปุ่น นับเป็นประสบการณ์ที่มีค่ายิ่ง ขอขอบคุณ Japan International Cooperation Center (JICE) และสถาน เอกอัครราชทูตญี่ปุ่นประจําประเทศไทย ซึ่งเป็นผู้สนับสนุนหลักอย่างเป็น ทางการมา ณ ที่นี้ด้วยค่ะ ฉบบั ที่ 45 สมาชกิ ทัง้ หมดของ JENESYS2016 กล่มุ เทคโนโลยีถ่ายภาพหมู่หลังรบั เกียรติบัตร ธันวาคม 2559 12

พรนิภา นาเมือง เรียนรู้ดูอดีต เพื่อปัจจุบัน และอนาคต ติดสอยหอ้ ยตามกล่มุ เด็กอัจฉริยะในโครงการ JSTP ของ สวทช. เข้าคา่ ยวิทยาศาสตร์ ศึกษาเรยี นรนู้ อกสถานทท่ี ้ังด้านวิทยาศาสตร์ ชมุ ชน โบราณสถาน และศิลปวัฒนธรรม พร้อมออกเดนิ ทาง ณ หวั ล�ำ โพง โครงการพัฒนาอัจฉริยภาพทางวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ติดตามเรื่องราวเปิดประสบการณ์การเรียนรู้ของเยาวชนโครงการ JSTP ผ่านบทกลอนและภาพถ่ายกันค่ะ สำ�หรับเด็กและเยาวชน (JSTP) ของสำ�นักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และ เทคโนโลยีแห่งชาติ (สวทช.) ระดับมัธยมศึกษาตอนต้น รุ่นที่ 19 ได้จัด โบราณสถานตมุ ปัง กิจกรรมค่ายวิทยาศาสตร์เพื่อพัฒนาศักยภาพและทักษะการเรียนรู้ทาง ด้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีตลอดจนการฝึกทักษะด้านต่างๆ ให้ กับเยาวชนในโครงการ ที่จังหวัดนครศรีธรรมราช ระหว่างวันที่ 21-24 ตุลาคม 2559 ค่ายครั้งนี้มีกิจกรรมที่น่าสนใจมากมาย ไม่ว่าจะเป็นการศึกษาแหล่ง โบราณสถานต่างๆ ในจังหวัดนครศรีธรรมราช การเรียนรู้เรื่องของพืช สมุนไพรนานาชนิด ที่บางชนิดอยู่ใกล้ตัวเรา ได้สัมผัสแทบทุกวันด้วย ซํ้า แต่เราไม่เคยทราบถึงสรรพคุณของมันว่ามีประโยชน์หรือโทษมาก น้อยเพียงใด รวมถึงสมุนไพรในอาหาร การทำ�พริกแกงประกอบอาหาร ประเภทต่างๆ และการเก็บรักษา ซึ่งสมุนไพรบางชนิดไม่ได้มีตลอดทั้งปี และการเรียนรู้วิถีชีวิตของชาวบ้านในอำ�เภอท่าศาลา ที่อยากจะให้ เยาวชนคนรุ่นใหม่ได้รู้ ได้เห็นและได้สัมผัสจริง เพื่อจะได้นำ�ไปปรับใช้ และกลับมาพัฒนาต่อไปในอนาคต ฉบบั ท่ี 45 13 ธนั วาคม 2559

u ขน้ึ รถไฟ ลอ่ งไป กบั สายใต้ พรอ้ มสหาย เพอ่ื นพอ้ ง นอ้ งชายหญงิ มงุ่ สแู่ ดน อาณาจกั ร ตามพรลงิ ก์ * ไมห่ ยดุ นง่ิ ศกึ ษา พากา้ วไป เขา้ สเู่ มอื ง นคร ศรธี รรมราช ประวตั ศิ าสตร์ มากมาย เปน็ ไฉน โบราณสถาน ทม่ี อี ยู่ นน้ั เปลย่ี นไป ยงั คงไว้ ใหเ้ หน็ ประตมิ ากรรม เขา้ เรยี นรู้ ดอู ดตี ทเ่ี ลา่ ขาน เปน็ ต�ำ นาน ทางวตั ถุ อนั ลอื ลา้ํ ไดร้ เู้ หน็ จบั ตอ้ ง และจดจ�ำ เปน็ ทางน�ำ วจิ ยั ใน ปจั จบุ นั มหาธาตวุ รมหาวหิ าร นมสั การ บรมธาตุ เจดยี ช์ น้ั ทง้ั กรมศลิ ป์ ชาวเมอื ง รว่ มแรงกนั ชว่ ยผลกั ดนั มรดก โลกสบื ไป สเู่ ขาคา ตมุ ปงั หลงั ปา่ เขา เสยี งบอกเลา่ ศวิ ลงึ ค์ พงึ พบได้ ไปดกู นั ชาวบา้ นเค้าขายอะไรกันบา้ ง รปู เคารพ สลกั จากหนิ ทราย ใหไ้ ดค้ ลาย สงสยั กระไรกนั เข้าสวนสมนุ ไพรกนั มอี ะไรบา้ งนะ วดั พระมหาธาตุวรมหาวหิ าร เสน้ ทางศึกษา โบราณสถานตุมปงั กระเจี๊ยบแดง u สมนุ ไพร ของไทย นน้ั มคี า่ ใชเ้ ปน็ ยา ต�ำ รบั กบั อาหาร ต�ำ ๆๆ แล้วกต็ ำ� ไดท้ ง้ั ทา ทง้ั อบ รบั ประทาน มาเนน่ิ นาน แตป่ ยู่ า่ และตายาย สรรพคณุ หลากหลาย มากมายนกั มารจู้ กั รกั ษาไว้ อยา่ ใหห้ าย u ไปเรยี นรู้ วถิ คี น ทา่ ศาลา เชา้ ขน้ึ มา จบั จา่ ย ของใชส้ อย ทง้ั เปน็ ไข้ ปวดตวั ทว่ั ทง้ั กาย กไ็ ดค้ ลาย หายเจบ็ ดดี งั เดมิ เขา้ สวนปาลม์ กรดี ยาง เลย้ี งลกู นอ้ ย ไมท่ อ้ ถอย ใครไดเ้ หน็ เปน็ ปลม้ื ใจ หลงั รจู้ กั สมนุ ไพร ในอาหาร วางแผนการ ศกึ ษา ประยกุ ตใ์ ช้ ขมน้ิ ชนั นน้ั แก้ ทอ้ งอดื เฟอ้ นอนละเมอ บ�ำ รงุ ธาตุ ชว่ ยสง่ เสรมิ ลงมอื ปรงุ ประกอบ อาหารไทย ตามสไตล์ ทเี ดด็ เผด็ พรกิ แกง หวั หอมใหญ่ ขเ้ี หลก็ ใชเ้ พม่ิ เตมิ ใหไ้ ดเ้ คลม้ิ หลบั สบาย หายเรว็ พลนั ไปตลาด ตง้ั แต่ เมอ่ื เชา้ ตรู่ ใบชะพลู ผกั เปน็ กอง ของสดแหง้ ทง้ั กระเทยี ม พรกิ สด และหอมแดง ชว่ ยกนั แบง่ จบั จา่ ย จนครบครนั กระเจย๊ี บแดง ลดความดนั ขบั เสมหะ ปสั สาวะ ไมอ่ อก ชว่ ยทง้ั นน้ั ถงึ เวลา เขา้ ครวั ปฏบิ ตั ิ บรรจงคดั วตั ถดุ บิ หยบิ เลอื กสรร เหงา้ ของไพล ชว่ ยได้ ใหห้ ายคนั เพยี งสน้ั สน้ั เทา่ น้ี ดนี กั แล พรกิ กระเทยี ม ลงครก โขลกเรว็ พลนั แลว้ สบั หน่ั ขา่ ตะไคร้ ไวพ้ รอ้ มเตมิ สมนุ ไพร นน้ั มี ขอ้ จ�ำ กดั ตอ้ งฝกึ หดั ศกึ ษา มาถอ่ งแท้ วจิ ยั ยา ทนั สมยั พรอ้ มดแู ล ประโยชนแ์ ก่ ชาวบา้ น ลกู หลานไทย ฉบบั ที่ 45 14 ธันวาคม 2559

มเี ครอ่ื งแกง สตู รเดด็ เผด็ สะทา้ น เปน็ ผลงาน เคลด็ ไมล่ บั จบั ใสเ่ สรมิ พฒั นา ปรบั เปลย่ี น รสดง้ั เดมิ สตู รแรกเรม่ิ ของชาว เจเอสทพี ี (JSTP)* เอาความรู้ วทิ ยว์ ทิ ย์ มาเขา้ แทรก เพม่ิ ความแปลก สมนุ ไพร หลากหลายสี โมเลกลุ อาหาร แกส๊ โตรโนมี (Gastronomy)* สวยงามดี รสชาติ บาดหวั ใจ u ปทู างฝนั ปน้ั ดนิ ใหเ้ ปน็ ดาว ดง่ั ผา้ ขาว วาววบั แตง่ เตมิ สี มาเขา้ รว่ ม โครงการ เจเอสทพี ี (JSTP)* เปน็ อกี ท่ี ปน้ั ฝนั นกั วจิ ยั รว่ มเตมิ ฝนั ปนั โอกาส ใหค้ นกลา้ ตอบปญั หา คาใจ คลายสงสยั ทอ่ งโลกกวา้ ง ฟากฟา้ นภาลยั หาความนยั ไปสู่ โลกความจรงิ ความอยากรู้อยากเหน็ เปน็ ตน้ เหตุ ชา่ งสงั เกต เหตกุ ารณ์ ไมห่ ยดุ นง่ิ จนิ ตนาการ สานคดิ เหนอื ความจรงิ คน้ หลายสง่ิ หลายอยา่ ง ทางปญั ญา จดุ เรม่ิ ตน้ หนทาง นกั ประดษิ ฐ์ สกู่ ารคดิ เปน็ ระบบ ครบสาขา วทิ ยากร ผเู้ ชย่ี วชาญ เพม่ิ ปญั ญา ตา่ งสาขา สรรหา มาครบครนั เรม่ิ สรา้ งสรรค์ ปนั ผลงาน ตามความคดิ รถู้ กู ผดิ ตามค�ำ น�ำ ทางฝนั ส�ำ เรจ็ บา้ ง ผดิ หวงั บา้ ง มาแชรก์ นั ใหค้ งมน่ั มง่ั คง่ั และยง่ั ยนื วศิ วะ นายแพทย์ ครอู าจารย์ สรา้ งผลงาน วจิ ยั ไมอ่ าจฝนื ทกุ อาชพี จะสง่ สขุ ทกุ วนั คนื พรอ้ มหยบิ ยน่ื ความเจรญิ ใหช้ าตไิ ทย สวยงามตามทอ้ งเรื่อง วตั ถุดบิ ลงมอื กนั เลย หิวแล้ว!! ภาพจาก : ผศ. ดร.อัปสร บุญยงั อาจารยส์ ำ�นกั วชิ าวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยวลัยลกั ษณ์ ฉบบั ท่ี 45 15 ธันวาคม 2559

โลกจนิ ตนาการทเ่ี ตม็ ไปดว้ ยความสขุ ไรซ้ ง่ึ ความทกุ ขท์ ห่ี ลายคนคงจะคดิ ขึน้ ตามท่ีคิดจินตนาการไว้ได้ภายใน 1-2 ปี แต่เชือ่ ไดเ้ ลยวา่ อกี สบิ ปียี่สบิ ปี เชน่ นนั้ ในขณะทโี่ ลกของความเปน็ จรงิ มที ง้ั สขุ ทกุ ข์ สมหวงั ผดิ หวงั ปะปน ข้างหน้า มันจะต้องเกิดขึ้นอย่างแน่นอน และน่ันก็เป็นเหตุผลท่ีทุกสาขา กันไป และเปลย่ี นแปลงไปตามกาลเวลา อยา่ งไรก็ตามก็ตอ้ งสามารถอยู่กบั อาชีพจะต้องมุ่งพัฒนางานวิจัยอย่างต่อเน่ืองตามกาลเวลาที่เปล่ียนแปลง โลกของความเปน็ จรงิ ใหไ้ ด้ อยตู่ ลอดเวลา เพอ่ื เป็นประโยชน์แกก่ ารดำ�รงชีวิตของมนษุ ยชาติ โดยกต็ ้อง ชัดเจนว่า...ความอยากรอู้ ยากเห็นและการแสวงหาคำ�ตอบจนบรรลผุ ล อาศัยกำ�ลังความสามารถจากเยาวชนท่ีจะมาเป็นนักวิจัย นักวิทยาศาสตร์ ส�ำ เรจ็ สมความปรารถนา ความพยายาม ไดก้ อ่ ใหเ้ กดิ สง่ิ แปลกใหม่ สงิ่ อ�ำ นวย และนักเทคโนโลยี ได้เชื่อมโยงโลกประวัติศาสตร์ วิทยาศาสตร์ และ ความสะดวก และเทคโนโลยตี า่ งๆ ขน้ึ แมว้ า่ บางสงิ่ บางอยา่ งจะยงั ไมไ่ ดเ้ กดิ เทคโนโลยที ไี่ ด้เรยี นรู้ มาพัฒนาต่อยอดตอ่ ไปในอนาคต *อาณาจกั รตามพรลงิ ก์ หมายถงึ ดนิ แดนทมี่ ดี นิ สแี ดง ซง่ึ ในอดตี ในคมั ภรี ม์ หานเิ ทศของอนิ เดยี ทเ่ี ขยี นขน้ึ ราวพทุ ธศตวรรษ ท่ี 7-8 เรยี กดินแดนแถบนวี้ ่า อาณาจักรตามพรลงิ ก์ มีศนู ย์กลางอยทู่ ่นี ครศรีธรรมราชในปจั จุบนั https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%88%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AB%E0%B8%A7%E0%B 8%B1%E0%B8%94%E0%B8%99%E0%B8%84%E0%B8%A3%E0%B8%A8%E0%B8%A3%E0%B8%B5% E0%B8%98%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%A1%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%8A * JSTP คอื โครงการพฒั นาอจั ฉรยิ ภาพทางวทิ ยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยสี �ำ หรบั เดก็ และเยาวชน (Junior Science Talent Project : JSTP) เป็นโครงการเพ่ือพัฒนาเยาวชนท่ีมีความสามารถพิเศษทางวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีให้เป็นนักวิชาการ นักวิจยั และนักวทิ ยาศาสตร์ ท่มี คี ุณภาพ และทำ�ประโยชน์ตอ่ ประเทศชาติได้เตม็ ศกั ยภาพ จัดทำ�โดย สวทช. ผู้สนใจเข้ารว่ ม โครงการอ่านรายละเอียดเพ่มิ เติมไดท้ ่ี http://www.nstda.or.th/jstp/ *Molecular Gastronomy หมายถงึ นวตั กรรมการท�ำ อาหารโดยอาศยั เครอื่ งมอื ทางวทิ ยาศาสตร์ และอาศยั วธิ กี ารศกึ ษา องคป์ ระกอบของเครอื่ งปรงุ อยา่ งวทิ ยาศาสตร์ ศกึ ษาปฏกิ ริ ยิ าทางเคมที ท่ี �ำ ใหเ้ ครอื่ งปรงุ เปลย่ี นรสหรอื เปลย่ี นสี เพอื่ ใหเ้ กดิ การ สรา้ งสรรคท์ ่ีได้ทงั้ รูปทรงใหม่ๆ และรสชาตทิ แ่ี ตกตา่ งจากของเดิม http://bambicuisine.lnwshop.com/article/3/บทความเกย่ี วกบั อาหารแนว-molecular-gastronomy-จากนติ รสาร-gourmet-and-cuisine-ครบั สเฟารซะบวุ๊กิทย์ วนั น้ี !!! สาระวทิ ย์ ไดเ้ พิ่มชอ่ งทางการสือ่ สาร แสดงความคดิ เหน็ ถงึ กอง บ.ก. ดาวนโ์ หลดสาระวทิ ยฉ์ บบั ใหม่ และแจ้งความเคลือ่ นไหวของสาระวทิ ย์ ให้แกส่ มาชกิ และผู้อ่านทว่ั ไปแล้ว เข้าไปชมได้ท่ี https://www.facebook.com/sarawit2you ฉบับที่ 45 16 ธันวาคม 2559

หอ้ งภาพวทิ ย์ (SciGallery) ภาหพลภังายดใวนงหตลาอมดนเุษลยือ์ ด ภาพสามมติ ิแสดงให้เห็นสิ่งที่เกิดขึ้นภายในหลอดเลือดบริเวณด้านหลังของดวงตามนุษย์ ในภาพน้ี เราไมส่ ามารถมองเหน็ การเคลอื่ นตวั ของเลอื ดทห่ี ลอ่ เลยี้ งในบรเิ วณดงั กลา่ ว แตเ่ ปน็ ภาพทด่ี เู หมอื นดนิ แดนลล้ี บั โดยมแี สงสวา่ งใหเ้ ห็นอยู่ตรงปลายทาง จักษุแพทย์จะใช้ภาพประเภทน้ี ในการตรวจวินิจฉัยโรคท่ีเกี่ยวข้องกับดวงตา โดยภาพน้ีถ่ายมาจาก หลอดเลือดทมี่ ขี นาดเพยี ง 0.1 มิลลเิ มตร เท่านั้น ภาพโดย : Peter Maloca, University of Basel ฉบบั ที่ 45 17 ธนั วาคม 2559

ฉบบั ที่ 45 https://witsanook.files.wordpress.com/2015/07/enzymatic-browning1.jpg ธันวาคม 2559 18

สาระน่ารูจ้ าก อย. ฉบบั ที่ 45 19 ธนั วาคม 2559

ssociciety มอ.จบั มอื สวทช. เสิร์ฟงานวิจัยจากหิ้งสู่ห้างในงาน สเปกตรัม Thailand Tech Show ภูมภิ าค จ.สงขลา 22 พฤศจิกายน 2559 ณ ศูนย์การค้าเซ็นทรัลเฟสติวัล อ.หาดใหญ่ จ.สงขลา - มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ (มอ.) โดย ผศ. คำ�รณ พิทักษ์ รักษาการผู้อำ�นวยการอุทยานวิทยาศาสตร์ภาคใต้ และสำ�นักงานพัฒนา วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ (สวทช.) กระทรวงวิทยาศาสตร์และ เทคโนโลยี โดย นางสุวภิ า วรรณสาธพ ผูช้ ่วยผ้อู �ำ นวยการ สวทช. พร้อม ด้วยผู้บริหารหน่วยงานพันธมิตร ร่วมเปิดงาน “Thailand Tech Show ภูมิภาค คร้ังที่ 2/2559 จังหวัดสงขลา” ตลาดเทคโนโลยีท่เี ข้าถึงงา่ ย เป็น ผลงานวิจยั และพัฒนาจาก สวทช. และหนว่ ยงานร่วม ซึ่งได้เลือกสรรแล้ว ว่าเหมาะสมสำ�หรับผู้ประกอบการ นักลงทุน และผู้สนใจประกอบธุรกิจ เทคโนโลยใี นเขตภาคใต้ ทกุ ผลงานลว้ นพรอ้ มใหต้ อ่ ยอดเชงิ พาณชิ ย์ รบั การ ถา่ ยทอดเทคโนโลยี เพอ่ื น�ำ ไปใชใ้ นการผลติ จ�ำ หนา่ ย และ/หรอื การประกอบ ธรุ กจิ แบบไมส่ งวนสทิ ธ์ิ ครอบคลมุ หลากหลายกลมุ่ อตุ สาหกรรม ทง้ั เกษตรและ ประมง วสั ดแุ ละเครอ่ื งจกั ร เภสชั -ภณั ฑเ์ ครอ่ื งส�ำ อาง และการแพทย์ อ่านรายละเอยี ดเพิม่ เตมิ ได้ที่ http://www.nstda.or.th/news/22396-nstda-thailand-tech-show กระทรวงวทิ ย์ฯ สวทช. จบั มือ กลุ่มบริษทั สพุ รีม โพรดกั ส์ เสรมิ แกร่งธรุ กจิ ส่สู ากลตอ่ ยอดวจิ ัยและพฒั นาเทคโนโลยี ด้านสุขภาพ การแพทย์ สาธารณสุข สิง่ แวดลอ้ ม และการเกษตร 14 พฤศจิกายน 2559 – กระทรวงวทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี โดย สำ�นกั งานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยแี หง่ ชาติ (สวทช.) จบั มอื บริษัทสพุ รมี โพรดักส์ จ�ำ กัด ลงนามความร่วมมอื การพัฒนาเทคโนโลยีดา้ นสุขภาพ การแพทย์ สาธารณสุข สิ่งแวดล้อม และการเกษตร เพอื่ เพ่ิมขดี ความสามารถและ ความพรอ้ มของบริษัทฯ ในการแข่งขนั สรู่ ะดบั สากล อ่านรายละเอยี ดเพิ่มเตมิ ไดท้ ี่ http://www.nstda.or.th/news/22375-nstda ฉบับที่ 45 20 ธันวาคม 2559

sci society สดร. ร่วม มช. จัด “ดดู าวฟรี ทำ�ดีเพ่ือพ่อ” รวมพลงั แห่งความภกั ดถี วายแด่ในหลวง ร.9 22 พฤศจิกายน 2559 สถาบนั วิจยั ดาราศาสตร์แห่งชาติ (องคก์ ารมหาชน) (สดร.) กระทรวงวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ร่วมกับภาควิชาฟิสิกส์และวัสดุศาสตร์ คณะ วทิ ยาศาสตร์ มหาวทิ ยาลยั เชยี งใหม่ จัดกจิ กรรม “ดดู าวฟรี ทำ�ดเี พอื่ พอ่ ” รวมพลังแหง่ ความดี เพื่อประกาศความจงรักภักดแี ละนอ้ มรำ�ลึกถงึ พระมหากรณุ าธคิ ณุ ของพระบาท สมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช พานักเรียน นักศึกษา และประชาชนชาว เชยี งใหม่ จ�ำ นวนกวา่ 1,500 คน รว่ มกจิ กรรรมดูดาว สอ่ งวัตถุทอ้ งฟ้า อาทิ ดาวศกุ ร์ ดาว องั คาร กาแลก็ ซแี อนโดรเมดา และกลมุ่ ดาวฤดหู นาวมากมาย ผา่ นกลอ้ งโทรทรรศนห์ ลาก หลายชนดิ พรอ้ มแนะน�ำ การดูดาวเบื้องตน้ สอนการใช้แผนที่ดาว ณ บริเวณอ่างแก้ว มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ จังหวัดเชียงใหม่ http://www.narit.or.th/index.php/pr-news/2736-narit-cmu-rama9 จตั ุรสั วทิ ยาศาสตร์ อพวช. รว่ มกับ มหาวิทยาลัยกรุงเทพ เปิดตวั นทิ รรศการ “การเดินทางของบติ : เทคโนโลยีการสือ่ สาร เบื้องหลงั ชีวติ ดิจิทัล” องคก์ ารพพิ ธิ ภณั ฑว์ ทิ ยาศาสตรแ์ หง่ ชาติ (อพวช.) โดยจตั รุ สั วทิ ยาศาสตร์ อพวช. รว่ มกบั มหาวทิ ยาลยั กรงุ เทพ โดยการสนบั สนนุ ของกองทนุ วจิ ยั และ พฒั นากจิ การกระจายเสยี ง กจิ การโทรทศั นค์ มนาคม เพอ่ื ประโยชนส์ าธารณะ (กทปส.) ภายใตก้ �ำ กบั ดแู ลส�ำ นกั งานคณะกรรมการการกจิ การกระจายเสยี ง กจิ การ โทรทศั น์ และกจิ การโทรคมนาคมแหง่ ชาติ (กสทช.) พฒั นานทิ รรศการ “การเดนิ ทางของบติ : เทคโนโลยกี ารสอ่ื สารเบอ้ื งหลงั ชวี ติ ดจิ ทิ ลั ” เพอ่ื จดั แสดงพน้ื ฐานการ ท�ำ งานของระบบสอ่ื สารแบบดจิ ทิ ลั หวงั ใหเ้ ยาวชนและประชาชนเกดิ ความเขา้ ใจในเรอ่ื งดจิ ทิ ลั มากยง่ิ ขน้ึ ในรปู แบบนทิ รรศการเชงิ ปฏสิ มั พนั ธ์ หรอื interactive exhibition พรอ้ มเปดิ ใหเ้ ขา้ ชมตง้ั แตว่ นั น้ี – เดอื นกนั ยายน 2560 ณ จตั รุ สั วทิ ยาศาสตร์ อพวช. ชน้ั 4 อาคารจามจรุ สี แควร์ สามยา่ น กรงุ เทพฯ http://www.nsm.or.th/index.php?option=com_k2&view=item&id=5887:2016-11-24-02-34-29&Itemid=277 ฉบบั ที่ 45 21 ธนั วาคม 2559

sci society วว. รว่ มจดั งานสรา้ งความรู้ ความเขา้ ใจ ยกระดบั โอทอป ดว้ ย วทน. จ.รอ้ ยเอด็ ดร.ลักษมี ปลง่ั แสงมาศ ผู้ว่าการ สถาบันวิจยั วิทยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี แห่งประเทศไทย (วว.) เปน็ ประธานเปดิ งาน “การสร้างความรู้ ความเขา้ ใจ ใน การยกระดับโอทอปด้วยวทิ ยาศาสตร์ เทคโนโลยี และนวตั กรรม (วทน.)” ซ่ึง จดั โดยความรว่ มมอื ระหวา่ ง สำ�นักปลัดกระทรวงวทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี สถาบนั วจิ ยั วทิ ยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยแี หง่ ประเทศไทย (วว.) กรมวทิ ยาศาสตร์ บรกิ าร ส�ำ นกั งานพฒั นาวทิ ยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยแี หง่ ชาติ ส�ำ นกั งานนวตั กรรม แห่งชาติ และสถาบันเทคโนโลยีนิวเคลียร์แห่งชาติ เมื่อวันอังคารท่ี 22 พฤศจกิ ายน 2559 ณ ห้องกนั เกรา โรงแรมราชภัฏกรีนวิว จ.รอ้ ยเอ็ด โอกาสน้ี ผู้ว่าการ วว. แนะนำ�โครงการ “การยกระดับโอทอป ด้วย วทน.” ปี 2560 ให้แก่ผู้ร่วมงาน รวมทั้งในงานยังมีการเสวนาเร่ือง “วทิ ยาศาสตร์ เทคโนโลยี และนวตั กรรม ยกระดบั โอทอปไดอ้ ยา่ งไร” พรอ้ มทงั้ กิจกรรม STI for OTOP Upgrade Matching เพอ่ื ใหค้ �ำ ปรกึ ษาเชิงลึก แก้ไข ปัญหาและพัฒนาผลิตภัณฑ์ของผู้ประกอบการโอทอปและมีการรับสมัคร ผู้ประกอบการตามแนวทางคปู องวิทย์เพ่อื โอทอปอีกด้วย ฉบบั ที่ 45 http://www.tistr.or.th/tistr/newsboard/shownews.php?Category=newsboard&No=644 ธันวาคม 2559 22

sci society อาเซยี น ทง่ึ ! เทคโนโลยแี สงซนิ โครตรอน หวงั พฒั นางานวจิ ยั รว่ มกนั สถาบนั วจิ ัยแสงซนิ โครตรอน (องคก์ ารมหาชน) จดั กิจกรรมค่ายวทิ ยาศาสตร์ ซนิ โครตรอนอาเซยี น ครง้ั ที่ 5 (The 5th ASEAN Synchrotron Science Camp) ระหว่างวันที่ 14–18 พฤศจิกายน 2559 ณ สถาบันวิจัยแสงซินโครตรอน จ.นครราชสีมา กิจกรรมดังกล่าวจัดข้ึนเพื่อสร้างเครือข่ายกับสถาบัน อุดมศกึ ษาในกลมุ่ ประเทศสมาชิกอาเซยี น ผ่านความร่วมมือในการศึกษาวจิ ัยและพฒั นา อกี ทัง้ เพื่อใหน้ ิสิต นักศกึ ษา เขา้ ใจถงึ บทบาทของวทิ ยาศาสตร์และ เทคโนโลยี โดยเฉพาะดา้ นเทคโนโลยีแสงซนิ โครตรอนตอ่ ความเจริญก้าวหนา้ ของประเทศ ซง่ึ ในปนี ี้สถาบนั ฯ ได้รบั การตอบรับการเข้าร่วมจากกลุ่มประเทศ อาเซยี นอยา่ งมาก โดยมีนักศกึ ษาอาเซียนเขา้ ร่วมกวา่ 50 ท่าน ประกอบไปดว้ ย ประเทศพมา่ เวยี ดนาม มาเลเซีย อนิ โดนีเซีย กมั พูชา ฟลิ ิปปินส์ และมี ผู้เข้าร่วมกิจกรรมทั้งสน้ิ กว่า 90 ท่าน http://www.slri.or.th/th/index.php?option=com_content&view=article&id=4805:2016-11-21-05-56-59&catid=48:2010-11-01-18-56- 16&Itemid=325 UAV STARTUP 2017 ภาพมุมสูง การดูสภาพการจราจร หรือแม้แต่การช่วยเหลือภัยพิบัติ ต่างๆ หรือการเข้าไปเก็บภาพในสถานที่อันตรายที่คนไม่ควรเข้าไป การ UAV ย่อมาจาก Unmanned Aerial Vehicle หรือที่เรียกสั้นๆ ว่า จับภาพผู้กระทำ�ความผิด การถ่ายภาพเหตุการณ์การชุมนุมจากมุมสูง และช่วยได้ภาพมุมสูงที่สวยๆ มาใช้ตัดต่อนำ�เสนอโปรโมตสถานที่ท่อง เครื่องบินไร้คนขับ, อากาศยานไร้คนขับ สามารถนำ�มาประยุกต์ใช้ได้ เที่ยวได้ด้วย ซึ่งในต่างประเทศก็ใช้กันอย่างแพร่หลายทีเดียว... อย่างหลากหลาย ไม่ว่าจะเป็นการขนส่ง การโจมตีทางอากาศ การถ่าย และโอกาสดีๆ มาถึงแล้วกับการค้นหาไอเดียธุรกิจรุ่นใหม่ ที่สามารถตอบโจทย์ความต้องการของผู้ใช้งานและภาคอุตสาหกรรม เมื่อ สำ�นักงานพัฒนาเทคโนโลยีอวกาศและภูมิสารสนเทศ (GISTDA) จับมือกับพันธมิตรคู่ซี้ สำ�นักงานนวัตกรรมแห่งชาติ (องค์การมหาชน) (NIA) สานความฝันต่อเติมความคิดสุดบรรเจิด กับ “โครงการประกวด ธุรกิจนวัตกรรม ด้าน UAV Application” ที่จะทำ�ให้คุณหรือใครได้ ก้าวมาเป็นส่วนหนึ่งบนแถวหน้าของการพัฒนานวัตกรรมด้าน UAV ของประเทศ สามารถ click ดูรายละเอียดเพ่มิ เตมิ ไดท้ ่ี http://www.nia.or.th/uav-startup/ ฉบับที่ 45 23 ธันวาคม 2559

Quiz บ้านนักคิด สวัสดีฮะ ด้วยโอกาสครบรอบ 100 ปี งานวิจัยข้าวไทย ในปี พ.ศ. 2559 ได้มีการถวายพระราชสมัญญานามเพ่ือเป็นการ เฉลิมพระเกียรติแด่พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวและพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ในฉบับที่แล้ว เหมียวเลยถามถงึ พระราชสมญั ญาของทง้ั สองพระองค์ว่าคืออะไรบ้าง คําตอบคอื พระบาทสมเด็จพระจลุ จอมเกลา้ เจ้าอยู่หัว รชั กาลที่ 5 เป็น “พระบดิ าแหง่ การปฏิรูปขา้ วไทย” และ พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช รัชกาลที่ 9 เปน็ “พระบดิ าแห่งการวจิ ยั และพฒั นาขา้ วไทย” ผู้โชคดีท่ีได้รับรางวัลประจาํ ฉบับท่ี 44 มีดงั ต่อไปนี้ รางวัลที่ 1 กระเป๋าใส่ดนิ สอผ้าใยกญั ชง ไดแ้ ก่ คณุ รังสิมา วงศ์ธนทรพั ย์ รางวลั ท่ี 2 ชุดของขวัญ นักบันทกึ นอ้ ย (สมดุ โนต้ +ชดุ ดนิ สอ สวทช.) ได้แก่ ด.ญ.นริศรา แรตสันเทยี ะ ด.ญ. จนั ทรรัตน์ จันทรอ์ นันต์ รางวัลท่ี 3 พวงกญุ แจ world scientists ไดแ้ ก่ คณุ จรยิ า กาํ หยี คณุ สโรชา เพง็ ศรี คณุ จริ กานต์ แสวงรมั ย์ ด.ญ.มนสชิ า เออ้ื อาภรณ์ คณุ ปยิ ะนารถ สงิ หส์ ถติ ย์ ปัญหาประจำ�ฉบับที่ 45 เดอื นธนั วาคม ลมหนาวพดั มาแผว่ ๆ เหมียวกม็ เี กม word scramble มาใหเ้ ล่นกนั ฮะ คือให้เรียงตัว อักษรภาษาอังกฤษท่ีให้มาในแต่ละบรรทัดนี้ใหม่ให้เป็นคําศัพท์ท่ีมีความหมาย โดยคําศัพท์ท้ังหมด 9 คำ�น้ี ก็แนน่ อนว่าเก่ียวกบั ฤดหู นาว ถา้ พร้อมแล้ว ไปเล่นกนั เลยฮะ รางวัลประจำ�ฉบับท่ี 45 ไดแ้ ก่ รางวลั ท่ี 1 ผา้ พนั คอมัดย้อม รางวัลที่ 2 ชดุ ของขวัญ จํานวน 1 รางวลั world scientists (จานรองแกว้ +พวงกุญแจ) จํานวน 7 รางวลั (สงวนสิทธใิ์ นการส่มุ เลือกลาย) สง่ คําตอบมาร่วมสนกุ ไดท้ ี่ กองบรรณาธิการสาระวิทย์ ฝา่ ยเผยแพร่ วิทยาศาสตร์ สํานักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ 111 อุทยานวิทยาศาสตร์ประเทศไทย ถ.พหลโยธิน ต.คลองหนึ่ง อ.คลองหลวง จ. ปทุมธานี 12120 หรอื สง่ ทางโทรสารหมายเลข 0 2564 7016 หรอื ทาง e-mail ท่ี [email protected] อยา่ ลมื เขยี น ช่อื ทอ่ี ยู่ มาด้วยนะฮะ หมดเขตส่งคําตอบ วนั ท่ี 25 ธันวาคม 2559 คําตอบจะเฉลยพร้อมประกาศรายชื่อผ้ไู ดร้ บั รางวัลใน สาระวิทย์ ฉบบั ที่ 46 สําหรบั ของรางวัล เราจะจดั ส่งไปให้ทางไปรษณีย์ ฉบบั ท่ี 45 24 ธันวาคม 2559

ปฏิทนิ พระอจั ฉริยภาพ ทางด้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ในหลวง รัชกาลท่ี 9 ปฏทิ นิ พุทธศักราช 2560 ขอ้ มลู : ฝ่ายเผยแพรว่ ทิ ยาศาสตร์ ออกแบบ: ฝา่ ยส่อื วิทยาศาสตร์ ผลิตและจดั จำ�หน่าย: ศนู ยห์ นังสือ สวทช. ราคาชดุ ละ 99 บาท จ�ำ นวน 5 แผน่ รวมปก จัดจ�ำ หนา่ ยโดย ศูนยห์ นงั สอื สวทช. พระอัจฉริยภาพทางด้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีของพระบาทสมเดจ็ พระปรมนิ ทรมหาภมู ิพลอดลุ ยเดช รชั กาลท่ี 9 ในดา้ นตา่ งๆ เป็นที่ ประจกั ษช์ ัดแกป่ วงชนชาวไทยและนานาประเทศเสมอมา “ดิน นํ้า ลม ไฟ พ่ึงตนเอง เทคโนโลยีสารสนเทศ-การส่ือสาร-การคมนาคม” เป็นการรวบรวมพระราชกรณียกิจบางส่วนของพระองค์ เพ่ือเป็นการเทิดพระเกียรติพระอัจฉริยภาพทางด้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ให้ประชาชนคนไทยได้ร่วมรำ�ลึกว่า พระองค์ทรงทำ�เพ่ือประชาชน ทุกระดบั ให้อยดู่ ี กนิ ดี มีความสามารถในการพ่งึ พาตนเอง และพฒั นาตนเองเพ่อื ให้ก้าวทนั โลกอยูเ่ สมอ สนใจ ตดิ ตอ่ สอบถาม และสง่ั ซื้อได้ท่ี ศนู ย์หนังสือ สวทช. โทรศัพท์ 0 2564 7000 ต่อ 1179-80 Email: [email protected] เว็บไซต์: http://www.nstda.or.th/cyberbookstore/ Facebook : https://www.facebook.com/NSTDAbookstore ฉบับที่ 45 25 ธนั วาคม 2559

SJocikeensce สง่ิ ท่ีพอ่ ต้องการ มากกวา่ สงิ่ ใดท้ังหมด ส�ำ หรับวันครสิ ต์มาส นกี้ ็คือลกู ฉบบั ที่ 45 26 ธันวาคม 2559

ประทีป ด้วงแค คณะวนศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ Hylobชaะนteมี sงกpฎุileatus ชะนีมงกุฎเป็นสัตว์จำ�พวกลิงไม่มีหาง ระบุเพศได้โดยดูจากสีสัน บนลำ�ตัว ตัวผ้มู ขี นปกคลุมลำ�ตวั สดี �ำ ทั้งหมด ยกเว้นทค่ี ิว้ และวงรอบ ใบหน้าจะมีขนสีขาวหรือสีครีม ตัวเมียมีขนปกคลุมลำ�ตัวสีขาวนวล แตข่ นบรเิ วณหนา้ อกและบนหวั จะมสี ดี �ำ ซงึ่ มองแลว้ คลา้ ยใสเ่ อย๊ี มอนั เปน็ ทมี่ าของช่อื เรียกอีกช่อื หนง่ึ วา่ ชะนเี อี๊ยมดำ� มกี ารแพร่กระจาย เฉพาะบริเวณภาคตะวนั ออกของประเทศไทย ฉบบั ที่ 45 27 ธันวาคม 2559

ใบสมคั รสมาชิก ‹ÍÂâÅ¡¢ŒÍÁÙÅ¢‹ÒÇÊÒÃÇÔ·ÂÒÈÒʵÏà¾×èͤس ชือ่ /สกุล ...................................................................................................................................................................................................................................................... ที่อยปู่ จั จบุ นั จังหวัด .................................................................................................................................................................................................................................. โทรศพั ท์ ...........................................................................................E-mail (โปรดเขียนตัวบรรจง) ....................................................................................................... วุฒกิ ารศึกษา ปวช./ปวส. ม. 6 ปรญิ ญาตรี ปริญญาโท ปริญญาเอก อื่นๆ ............................................................................................................................................... อาชีพปัจจบุ นั ครู/อาจารย์ นักเรียน (ชั้น............) นิสิต/นกั ศกึ ษา (ปี............คณะ.....................................................) รบั ราชการ/พนง. รัฐวิสาหกจิ พนง. บริษัทเอกชน ธรุ กจิ ส่วนตัว อ่ืนๆ.......................................... วันท่ี .........../............./.................... สมัครสมาชิกสง่ มาตามทีอ่ ยูด่ า้ นลา่ ง สิทธพิ เิ ศษสำ�หรับสมาชิก ไดร้ ับ e-magazine สาระวทิ ย์ อยา่ งต่อเน่อื งทางอเี มลโดยไมเ่ สยี ค่าใช้จ่ายใดๆ กองบรรณาธกิ าร สาระวทิ ย์ ซ้อื หนังสือของ สวทช. ลด 20% ท่ศี นู ยห์ นงั สอื สวทช. ฝา่ ยเผยแพรว่ ทิ ยาศาสตร์ ส�ำ นกั งานพฒั นาวทิ ยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยแี หง่ ชาติ 111 อทุ ยานวิทยาศาสตร์ประเทศไทย หมายเหตุ 1. ท่านสามารถส่งไฟล์หรือถ่ายเอกสารแบบฟอร์มนี้เพ่ือให้ท่านอื่นท่ีสนใจ ถ.พหลโยธนิ ต.คลองหนง่ึ อ.คลองหลวง จ.ปทมุ ธานี 12120 สมคั รเปน็ สมาชกิ ได้ โทรสาร 0 2564 7016 e-mail: [email protected] 2. โปรดสง่ ใบสมัครกลับมายังกอง บ.ก. ตามที่อยู่ขวามือ หรอื ทางโทรสาร หรอื ทางอีเมล ค�ำ คม นักวทิ ย์ Science is the acceptance of what works and thme orerejeccotiuornagoef wthhaant wdeoems inghott.tThhinakt.needs นำ�ชัย ชีววิวรรธน์ Jacob Bronowski, Mathematician, Biologist ภาพ https://en.wikipedia.org/wiki/File:Bronowski.jpg วทิ ยาศาสตร์ คอื การยอมรบั ว่าอะไรใช้การได้ และปฏิเสธว่าอะไรใชก้ ารไมไ่ ด้ จาคอบ โบรนาวสกี ซึ่งตอ้ งอาศัยความกล้าหาญมากกว่าทเ่ี ราคิด (พ.ศ. 2451-2517) จาคอบ โบรนาวสก,ี นกั คณิตศาสตรแ์ ละนกั ชวี วิทยา นกั คณติ ศาสตร์ นักชวี วิทยา นักประวตั ศิ าสตร์วทิ ยาศาสตร์ กวี และนกั ประดษิ ฐ์ เขามีเช้ือสายโปแลนด์-ยวิ โด่งดงั จากการเป็นพธิ กี รและผู้เขียนบทในรายการ สารคดชี ดุ ทางโทรทศั น์ของบบี ีซใี นปี พ.ศ. 2516 เร่อื ง The Ascent of Man และหนงั สอื ที่เขียนข้นึ ภายหลัง เขาสญู เสยี สมาชกิ ในครอบครวั ไปจำ�นวนมากระหวา่ ง ยคุ นาซีเรอื งอำ�นาจ เขาเขยี นหนังสอื หลายเลม่ หลายแนว รวมทงั้ The Common Sense of Science (2494) Magic, Science and Civilisation (2521) และ The Origins of Knowledge and Imagination (2521) สาระวิทย์ เปน็ นติ ยสารอิเล็กทรอนกิ ส์ (e-magazine) รายเดอื น มจี ุดประสงคเ์ พือ่ เผยแพรข่ ้อมูลขา่ วสารและความรูด้ า้ นวิทยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยที งั้ ของไทยและต่างประเทศ ให้แก่กลมุ่ ผอู้ ่านท่เี ป็นเยาวชน และประชาชนทวั่ ไป โดยสามารถดาวนโ์ หลดได้ฟรีท่ี www.nstda.or.th/sci2pub/ หรอื บอกรับเป็นสมาชกิ ได้โดยไมเ่ สียคา่ ใชจ้ า่ ยใดๆ จัดทำ�โดย ฝ่ายเผยแพรว่ ทิ ยาศาสตร์ สำ�นักงานพฒั นาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแหง่ ชาติ (สวทช.) ฉบับที่ 4ขอ้ 5ความตา่ งๆ ที่ปรากฏในนติ ยสารอเิ ล็กทรอนกิ สฉ์ บับนี้ เปน็ ความเหน็ โดยอสิ ระของผู้เขยี น สำ�นกั งานพฒั นาวิทยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยแี ห่งชาติ ไม่จ�ำ เปน็ ตอ้ งเห็นพอ้ งดว้ ย ธนั วาคม 2559 28