ระบบสารสนเทศเพื่อการจัดกา8

ทส.3205 การบริหารเทคโนโลยสี ารสนเทศ(INT 3205) Management of Information Technology อาจารย์อังคณา รอดประยรู ANGKANA

CHAPTER 1แนวคดิ เกยี่ วกบั ระบบสารสนเทศ ANGKANA

บทนา ในสังคมฐานความรู้ (Knowledge-based Society) ข้อมูล ข่าวสาร และสารสนเทศ (Information) เป็ นสิ่งสาคัญอย่างยิ่งต่อการดาเนินงานท้ังภาครัฐและเอกชน โดยเฉพาะ อย่างยิ่งการประกอบธุรกิจในยุคดิจิทัลท่ีมีการนาเทคโนโลยีสารสนเทศเข้ามาช่ วย ประกอบการตัดสินใจ (Decision Making) ในการจัดการและบริหารงานด้านต่าง ๆ ทาให้ ข่าวสารเป็ นส่ิ งที่ทุกคนจาเป็ นจะต้องได้รั บทราบและเข้าถึงได้อย่างรวดเร็วหัวข้อการเรียนรู้ ข้อมูล สารสนเทศ และระบบสารสนเทศ  สาเหตทุ ี่ทาให้เกิดสารสนเทศระบบสารสนเทศเพ่ือการจัดการ  ลกั ษณะของสารสนเทศ องค์ประกอบ ความสาคัญ และประโยชน์ของระบบสารสนเทศ ANGKANA

ข้อมลู สารสนเทศ และระบบสารสนเทศ ข้อมลู หมายถึง ข้อเทจ็ จริงต่าง ๆ อาจอย่ใู นรูปของตวั เลข ตวั อักษร สัญลกั ษณ์ รูปภาพ หรือเสียงกไ็ ด้ เช่น จานวนนักศึกษาช้ันปี ท่ี 1 และท่ีอย่ปู ัจจุบันของนักศึกษา เป็นต้น

ข้อมลู สารสนเทศ และระบบสารสนเทศ สารสนเทศ หมายถึง ส่ิงที่ ได้จากการประมวลผลข้อมลู และ สามารถนาไปใช้ ประโยชน์ใน การวางแผน การตัดสินใจ และ การค าดการณ์ ในอนาค ตได้ สารสนเทศอาจแสดงในรู ปของ ข้อความ ตาราง แผนภูมิ หรื อ รูปภาพ

ข้อมูล สารสนเทศ และระบบสารสนเทศข้อมลู ประมวลผล สารสนเทศกระบวนการประมวลผลข้อมูลให้เป็ นสารสนเทศ

ข้อมลู สารสนเทศ และระบบสารสนเทศ นอกจากคาว่าข้อมูลและสารสนเทศแล้ว ยงั มีอีกคาหน่ึงท่ีเกี่ยวข้องกัน นั่นคือคาว่า “ความรู้” หรือ “Knowledge” ความรู้ คือ การรับรู้และความเข้าใจสารสนเทศจนถึงระดับที่สามารถวิเคราะห์ และ สังเคราะห์ได้ คือมีความเข้าใจ (Understanding) ในองค์ประกอบต่าง ๆ จนอาจสร้ างเป็ น ทฤษฎี หรื อเป็ นแบบจาลองทางความคิด และสามารถนาไปใช้ เพื่อแก้ปัญหาในการ ดาเนินงานได้ ความสัมพนั ธ์ระหว่างข้อมูล สารสนเทศ และความรู้

ข้อมูล สารสนเทศ และระบบสารสนเทศ ระบบ (System) หมายถึง กลุ่มของส่ วนประกอบหรื อระบบย่อยต่าง ๆ ท่ีมีการ ทางานร่ วมกันเพ่ือให้บรรลุเป้ าหมายท่ีกาหนดไว้ ซ่ึงส่วนประกอบของระบบประกอบด้วย การนาเข้าสู่ระบบ (Input) การประมวลผล (Process) ผลลัพธ์ (Output) และการให้ข้อมูล สะท้อนกลบั (Feedback)ยกตัวอย่าง ระบบการล้างรถยนต์ด้วยเคร่ืองล้างอัตโนมัติ ส่วนนาเข้า คือ รถที่สกปรก นา้ นา้ ยา เวลา พลงั งาน ทักษะ ความรู้ ความสามารถ การประมวลผล คือ เลือกประเภทการล้าง นารถเข้าเครื่องล้างรถ ผลลพั ธ์ คือ รถยนต์ที่สะอาด

ข้อมลู สารสนเทศ และระบบสารสนเทศ ระบบสารสนเทศ (Information System) เป็นการนาองค์ประกอบที่มีความสัมพนั ธ์ กันของระบบมาใช้ในการรวบรวม บันทึก ประมวลผล และแจกจ่ายสารสนเทศเพ่ือใช้ในการ วางแผน ควบคมุ จัดการและสนับสนนุ การตัดสินใจ องค์ประกอบของระบบสารสนเทศ

ข้อมลู สารสนเทศ และระบบสารสนเทศ กระบวนการทางานของระบบสารสนเทศจะประกอบด้วยส่วนประกอบหลัก 3 ส่วน การนาข้อมลู เข้าสู่ระบบ เป็นกิจกรรมการรวบรวมข้อมูลเข้าสู่ระบบเพ่ือการประมวลผล การประมวลผล เป็ นการนาทรัพยากรท่ีได้นาเข้าสู่ระบบมาปรับเปล่ียนให้อยู่ในรูปท่ีมี ความหมายเพ่ือใช้ประโยชน์ในการตดั สินใจ วางแผน ควบคมุ และดาเนินงานด้านต่าง ๆ ใน การประมวลผลสามารถกระทาด้วยมือ (Manual) หรือจะใช้คอมพิวเตอร์เข้ามาช่วย ผลลัพธ์ เป็ นผลผลิตที่ได้จากการประมวลผล โดยทั่วไปจะอยู่ในรูปของเอกสารหรื อ รายงานสารสนเทศ

ระบบสารสนเทศเพอ่ื การจัดการ ระบบสารสนเทศเพอื่ การจัดการ (Management Information System : MIS) หมายถึง เคร่ืองมือหรืออปุ กรณ์ท่ีทาหน้าที่รวบรวมข้อมูลเพ่ือศึกษา และประมวลผลข้อมูล นั้น พร้ อมท้ังมีการจัดทารายงานข้อมูลให้อยู่ในรูปที่จะนามาใช้ในการปฏิบัติงานบริหาร และตดั สินใจในหน่วยงานได้ MIS เป็นระบบที่รวมความสามารถของผ้ใู ช้งานและคอมพิวเตอร์เข้าด้วยกัน โดย มีจุดมุ่งหมายเพ่ือให้ได้มาซึ่งสารสนเทศเพื่อการดาเนินงานการจัดการ และการตัดสินใจ ในองค์การ นอกจากนั้นยังช่วยผู้บริหารและพนักงานวิเคราะห์ปัญหา แก้ปัญหา และสร้ าง ผลิตภัณฑ์ใหม่โดย MIS จะต้องใช้อุปกรณ์ทางคอมพิวเตอร์ (Hardware) และโปรแกรม (Software) ร่ วมกับผู้ใช้ (Peopleware) เพ่ือก่อให้เกิดความสาเร็จในสารสนเทศที่มี ประโยชน์

สาเหตุที่ทาให้เกดิ สารสนเทศ 1. พัฒนาการของความรู้ ส่ิงประดิษฐ์ หรือผลิตภัณฑ์ใหม่ ๆ 2. พฒั นาการของเทคโนโลยีคอมพิวเตอร์ 3. การพัฒนาด้านเทคโนโลยีการสื่อสาร 4. ความก้าวหน้าของเทคโนโลยีการพิมพ์ 5. ความจาเป็นในการใช้สารสนเทศ

ลักษณะของสารสนเทศ สารสนเทศท่ีมีคุณภาพจะช่วยให้ ผู้บริ หารสามารถใช้สารสนเทศนั้น ๆ ในการตัดสินใจได้อย่างมีประสิทธิภาพ คุณลักษณะของสารสนเทศท่ีดีมีคุณภาพควรจะมีลกั ษณะดงั ต่อไปนี้1. ถกู ต้องแม่นยา (Accurate) 7. ตรวจสอบได้ (Verifiable)2. สมบูรณ์ครบถ้วน (Complete) 8. ยืดหย่นุ (Flexible)3. เข้าใจง่าย (Simple) 9.สอดคล้องกบั ความต้องการ (Relevant)4. ทันต่อเวลา (Timely) 10. สะดวกในการเข้าถึง (Accessible)5. เช่ือถือได้ (Reliable) 11. ปลอดภัย (Secure)6. ค้มุ ราคา (Economical)

องค์ประกอบของระบบสารสนเทศคอมพวิ เตอร์ ระบบสารสนเทศคอมพิวเตอร์ ประกอบด้วยส่วนประกอบหลกั 6 ส่วนดงั นี้ ฮาร์ดแวร์ การส่ือสารและเครือข่าย ซอฟต์แวร์บคุ ลากร ข้อมลู กระบวนการ

ความสาคัญของระบบสารสนเทศ การนาเสนอระบบสารสนเทศมาประยกุ ต์ใช้ในงานธุรกิจพอสังเขป ดังนี้ การท้าทายของเศรษฐกิจโลก สภาพแวดล้อมทางธุรกิจในปัจจุบันนี้ “สารสนเทศ” กค็ ือ “อานาจ” และการรู้จัก “คู่แข่งขัน” และ “ลูกค้า” เป็ นปัจจัยท่ีช่ วยส่ งเสริ มให้ การดาเนินงานธุรกิจประสบ ความสาเร็จ ในชีวิตประจาวันผู้บริ หารสามารถรับข้อมูลข่าวสารได้จากแหล่งข้อมูลท่ี หลากหลาย เช่น หนังสือพิมพ์ เวบ็ ไซต์ เป็ นต้น นับว่าเป็ นยุคของการเปลี่ยนแปลงระบบ เศรษฐกิจท้ังด้านการสื่อสารและระบบการขนส่ง ได้ส่งผลต่อการเปลี่ยนแปลงลกั ษณะการ ดาเนินงานธุรกิจขององค์การต่าง ๆ

ความสาคัญของระบบสารสนเทศ การท้าทายของเศรษฐกิจโลก ยังเป็ นยุคของการเปล่ียนแปลงระบบ เศรษฐกิจทั้งด้านการสื่อสารและระบบการขนส่ง เพ่ือ ช่ วยขยายโอกาสทางเศรษฐกิจทุกระดับ ดังนั้น องค์ การจาเป็ นจะต้ องมี ระบบสารสนเทศท่ี มี ประสิ ทธิภาพ เพ่ือให้ เหมาะสมกับยุคของระบบ เศรษฐกิจฐานความรู้ (Knowledge-based Economy)

ความสาคญั ของระบบสารสนเทศ การแข่งขนั ทางการค้า การเจริ ญเติบโตทางเศรษฐกิจและอุตสาหกรรมและ การทาธุรกิจมีความเป็ นอิสระและเสรีมากขึน้ จึงส่งผลให้การ แข่งขนั ทางการค้ามีความรุนแรงมากขึน้ ระบบสารสนเทศท่ีถูกต้องและทันสมัยเป็ นปัจจัย สาคัญอย่างหน่ึงในการแข่งขันขายสินค้าและบริการ โดยเฉพาะ อย่างย่ิงข้อมลู ด้านผลิตภัณฑ์ ราคาและช่องทางการจาหน่าย ซึ่งมี ความสาคัญอย่างยิ่งต่อการประชาสัมพันธ์ โฆษณาและส่งเสริม การขาย

ความสาคญั ของระบบสารสนเทศ การขยายเครื อข่ายทางการค้ า การดาเนินงานธุรกิจในรูปแบบต่าง ๆ ต้ องปรั บปรุ งและเปล่ียนแปลงให้ สอดคล้ องกับ ความต้องการท่ีเพิ่มขึ้นของผู้บริ โภค รูปแบบ ธุรกิจที่ได้ รั บความนิยมอย่างแพร่ หลาย คือ ธุรกิจแฟรนไชส์ และธุรกิจออนไลน์ ในลักษณะ ข อ งพ า ณิ ช ย์ อิ เ ล็ก ท รอ นิ กส์ (E-Commerce) ซึ่ งระบบสารสนเทศที่ มี ประสิ ทธิ ภาพ จะช่ วยส่ งเสริ มและสนับสนุนการตัดสิ นใจและทา ให้ การขยายการบริ หารงานเป็ นไปอย่ างมี ประสิทธิภาพ

ความสาคัญของระบบสารสนเทศ ความก้าวหน้าทางเทคโนโลยี สารสนเทศ คอมพิวเตอร์ และอินเทอร์ เน็ตได้ถูกพัฒนาให้ เป็นเครื่องมือเพื่อการสื่อสารในการดาเนินงานด้านต่าง ๆ ทั้งทางธุรกิจ เศรษฐกิจ สังคม วิทยาศาสตร์ และการศึกษา ด้วยความก้าวหน้าของเทคโนโลยีที่ช่ วยให้ สารสนเทศกระจายไปยงั ผู้บริโภคได้อย่างมีประสิทธิภาพ สะดวกและรวดเร็ว ทาให้องค์การต่าง ๆ ได้นาเทคโนโลยี ที่ทันสมัยมาประยกุ ต์ใช้เพื่อการพัฒนาระบบสารสนเทศ ให้มีคุณภาพ เพื่อสร้ างโอกาสทางธุรกิจ ให้บริการลูกค้า และเพิ่มประสิทธิภาพการทางานของพนักงาน

ประโยชน์ของระบบสารสนเทศ ระบบสารสนเทศท่ีมีคณุ ภาพจะช่วยส่งเสริมและสนับสนุนการดาเนินงานของ องค์การ ซึ่งประโยชน์ของระบบสารสนเทศที่เด่นชัดมีดังนี้ 1. ช่วยเพิ่มประสิทธิภาพในการทางาน 2. ช่วยสร้างทางเลือกในการแข่งขนั 3. ช่วยสนับสนนุ การตัดสินใจ 4. ช่วยเพิ่มคณุ ภาพชีวิต

ประโยชน์ของระบบสารสนเทศ 1. ช่วยเพ่ิมประสิทธิภาพในการทางาน ระบบสารสนเทศช่วยให้การดาเนินงานมีความถกู ต้อง สะดวก และรวดเร็ว และยัง ช่วยให้การสื่อสารและการติดต่อประสานงานมีความคล่องตัวมากขึ้น การประมวลผล การจัดเกบ็ ข้อมูล การกระจายข้อมูล สามารถกระทาได้อย่างรวดเร็ว ทันต่อเวลา ช่วยลดขนั้ ตอน ทาให้การปฏิบตั ิงานมี ประสิทธิภาพมากขึน้

ประโยชน์ของระบบสารสนเทศ 2. ช่วยสร้างทางเลือกในการแข่งขนั ระบบสารสนเทศสามารถนามา ประยุกต์ใช้เพ่ือการแข่งขันทางธุรกิจ เพ่ือสร้ าง ความพึงพอใจในการให้บริการแก่ลกู ค้า

ประโยชน์ของระบบสารสนเทศ 3. ช่วยสนับสนุนการตดั สินใจ ระบบสารสนเทศช่ วยให้ ข้ อมูล เพื่อการตัดสินใจของผู้บริ หารสาหรับ การสร้ างและขยายโอกาสทางธุรกิจ การ ควบคุมและการเพิ่มผลผลิต ตลอดจน การวิเคราะห์ ความเป็ นไปได้ในการ ลงทุน

ประโยชน์ของระบบสารสนเทศ 4. ช่วยเพ่ิมคณุ ภาพชีวิต ระบบสารสนเทศช่ วยให้ การ ดาเนิ นงานต่ าง ๆ มีประสิ ทธิ ภาพและ ป ร ะ สิ ท ธิ ผ ล เ พ่ิ ม ม า ก ขึ้น เ ช่ น ก า ร ติ ดต่ อสื่ อสารท้ั งภายในและภายนอก องค์การ การจองต๋ัวชมภาพยนตร์ ช่วยลด ขั้นตอนในการปฏิบัติงานของบุคคลต่าง ๆ ในองค์การ ระบบสารสนเทศเกี่ยวกับการส่ง เอกสารออนไลน์ สิ่งเหล่านี้ถือได้ว่าระบบ สารสนเทศได้ ช่ วยเพิ่ มคุณภาพชี วิ ตให้ กับ มนษุ ย์

กรณีศึกษา: การใช้เทคโนโลยสี ารสนเทศเพอื่ การบริหารงานร้านไอศกรีม Iberry ร้านไอศครีม Iberry มีคุณวิวฒั น์ และคุณอัจฉรา บุรารักษ์ เป็นเจ้าของ ปัจจุบันมี 10 สาขา ในกรุงเทพฯ 9 สาขา และต่างจังหวัด 1 สาขา Iberry เป็นไอศครีมโฮมเมดที่เน้นรสชาติของผลไม้ ไทย ๆ เช่ น มะยม มะดัน มะม่วง มะพร้าว ฯลฯ

กรณศี ึกษา: การใช้เทคโนโลยสี ารสนเทศเพอ่ื การบริหารงานร้านไอศกรีม Iberry ในช่วงแรก ๆ ร้ าน Iberry ประสบปัญหาในการบริหารงาน 3 ประการ ดังนี้ 1. ปัญหาเร่ืองการควบคุมความเยน็ ในกรณีที่ต้เู ยน็ เกบ็ ไอศครีมมีปัญหา เช่น ไฟดับ หรือต้เู ยน็ เสียกจ็ ะทาให้ไอศกรีมเสียหายได้ 2. ปัญหาเรื่องข้อมูลการขาย จะทาอย่างไรเพื่อให้ทราบว่าในแต่ละวันมีการขาย ไอศกรีม แต่ละรสชาติเป็นจานวนเท่าไร และจะทราบได้อย่างไรว่าพนักงานขายไม่ทุจริตใน การตกั ไอศครีมจากถาด 3. ปัญหาการดูแลพนักงาน เน่ืองจากทางร้ านมีหลายสาขา ทาให้ไม่สะดวกที่จะ เดินทางไปดแู ลในแต่ละสาขาได้ด้วยตนเอง จะมีวิธีใดท่ีจะบริหารงานในหลาย ๆ สาขาได้ใน เวลาเดียวกนั

กรณศี ึกษา: การใช้เทคโนโลยสี ารสนเทศเพอื่ การบริหารงานร้านไอศกรีม Iberry จากปัญหาที่กล่าวมาข้างต้น ผู้บริหารร้ านไอศกรีมได้มีแนวคิดที่จะนาไอที (ทั้ง ฮาร์ดแวร์ ซอฟต์แวร์ และเครือข่าย) เข้ามาช่วยในการแก้ปัญหาด้วยวิธีดงั นี้ 1.ใช้เซ็นเซอร์ ตรวจวัดอุณหภูมิท่ีตู้ไอศกรี ม หากอุณหภูมิเปลี่ยนแปลง เคร่ื อง ควบคุมระบบจะโทรศัพท์อัตโนมัติแจ้งให้ศูนย์ควบคมุ ได้ทราบ 2. ใช้ซอฟต์แวร์ Kiosque สาหรับธุรกิจห้องอาหารเข้ามาช่วยในการเก็บและ วิเคราะห์ข้อมลู การขาย 3. การควบคมุ ดแู ลพนักงานร้านในแต่ละสาขาใช้วิธีการติดต้ังระบบโทรทัศน์วงจร ปิ ด (CCTV) ด้วยระบบ Network Camera สามารถบันทึกภาพและเหตกุ ารณ์ภายในร้ านได้ ตลอดเวลา และสามารถดภู าพผ่านทางเครือข่ายอินเทอร์เนต็

สรุป ข้อมูล หมายถึงข้อเท็จจริ งต่าง ๆ ที่อยู่ในรูปของตัวเลข ตัวอักษร สัญลักษณ์ รูปภาพ หรือเสียง และเม่ือมาผ่านการประมวลผล จึงได้เป็น สารสนเทศ ซึ่งหมายถึง ส่ิงท่ีได้ จากการประมวลผลข้อมูลและสามารถนาไปใช้ประโยชน์ในการวางแผน การตัดสินใจ และ คาดการณ์ ในอนาคตได้ สารสนเทศประกอบด้วย 3 ส่วน คือ 1) ส่วนรับข้อมูล 2)ส่วนประมวลผล 3)ส่วนแสดงผล สิ่งที่ผลักดันให้เกิดสารสนเทศ เช่น ความต้องการในตัวผลิตภัณฑ์ใหม่ ๆ ที่ผลิต ได้อย่างรวดเร็ว สามารถเผยแพร่ ท่ัวโลก อีกท้ังช่วยประหยัดเวลาในการผลิต และช่วยให้ ผ้ ูบริ หารตัดสิ นใจง่ ายขึน้

สรุป สารสนเทศที่ดีต้องมีความถูกต้องแม่นยา ประกอบด้วยข้อเท็จจริ งท่ีสมบูรณ์ ครบถ้วน เม่ือพิจารณาสารสนเทศแล้วจะต้องเข้าใจง่าย ช่วยให้ผู้บริหารตัดสินใจทันเวลา ข้อมูลมีความน่าเชื่อถือ สามารถตรวจสอบและเปรียบเทียบให้เห็นได้ เพ่ือให้เกิดความ ม่ันใจในการนาไปใช้ และยังสามารถใช้ในงานที่มีวัตถปุ ระสงค์ต่าง ๆ กันได้ สนองความ ต้องการของผ้ทู ี่นาไปใช้ มีความสะดวกในการใช้สารสนเทศในระดับต่าง ๆ ของผู้ใช้ และ ที่สาคัญมีความปลอดภัยจากผ้ทู ี่ไม่มีสิทธิในการเข้าถึงข้อมูลหรือสารสนเทศระบบเทคโนโลยีสารสนเทศคอมพิวเตอร์ ประกอบด้วย 6 ส่วนหลกั ๆ1) ฮาร์ดแวร์ 4) การสื่อสารหรือเครือข่าย2) ซอฟต์แวร์ 5) กระบวนการทางาน3) ข้อมูล 6) บคุ ลากรที่จัดการให้คอมพิวเตอร์ทางาน (User)

คาถามท้ายบท1. ประโยชน์ที่ร้ านไอศกรีม Iberry นาไอทีเข้ามาช่วยการบริหารงาน นอกจากการ แก้ปัญหาข้างต้นแล้ว นักศึกษาคิดว่าทางร้านยงั ได้รับประโยชน์ใดได้บ้าง2. นักศึกษาคิดว่าในอนาคตร้ านไอศกรีม Iberry สามารถนาไอทีเข้ามาช่วยงานด้านใด อีกได้บ้าง3. จากแนวคิดการนาไอทีมาใช้แก้ปัญหาของผู้บริหารร้ านไอศกรีม Iberry นักศึกษาคิด ว่าสามารถนาแนวคิดนี้ไปประยุกต์ใช้กับธุรกิจใดได้บ้าง จงอธิบายและยกตัวอย่าง ประกอบ

THE END

ทส.3205 การบริหารเทคโนโลยสี ารสนเทศ (INT 3205) Management of Information Technology http://www.stjohn.ac.th/engineer/information%20technology/file/Download/ mit/chapter1.ppt