เปิดที่มาช่วงเริ่มโควิด-19

เปิดทมี่ า! การกาหนดราคาทองคาในประเทศไทย ภายใตส้ ถานการณ์ COVID-19 ณ วนั ที่ 30/03/2563 ตามทสี่ มาคมคา้ ทองคาไดม้ กี ารกาหนดราคาทองคาในประเทศโดยมสี ว่ นตา่ งของราคาซอ้ื ขายทองคา แทง่ ความบรสิ ทุ ธิ์ 96.5% อยทู่ ี่ 100 บาท นนั้ อยา่ งไรก็ตามเนอื่ งจากสถานการณก์ ารแพรร่ ะบาดของเชอ้ื ไวรสั COVID-19 ซงึ่ กระจายไปทว่ั โลกและ สง่ กระทบตอ่ การผลติ ทองคาและการสง่ มอบทองคาของผผู้ ลติ ในตา่ งประเทศ ทัง้ เรอื่ ง การนาเขา้ สง่ ออก ทองคาระหวา่ งประเทศ เรอ่ื งการลดเทยี่ วบนิ ของสายการบนิ ตา่ ง ๆ และมาตรการการปิดประเทศของประเทศ ผผู ้ ลติ บางที่ โดยผผู ้ ลติ ทองในประเทศสวสิ เซอรแ์ ลนด์ ซงึ่ อยใู่ กลพ้ รมแดนอติ าลี และมกี ารผลติ ทองคาราว 1,500 ตันตอ่ ปี หรอื เทยี บเทา่ 1 ใน 3 ของปรมิ าณการผลติ ท่วั โลก ถกู สง่ั ระงับการผลติ ชว่ั คราว เพอื่ ยบั ยงั้ การ ระบาดของเชอื้ ไวรัส COVID-19 ผลกระทบดงั กลา่ วสง่ ผลทาใหร้ าคาทองคาในตลาดโลกมคี วามผนั ผวนสงู มาก โดยราคาซอื้ ขายทองคา Gold Spot ในตลาดโลก มชี ว่ งหา่ งของราคารบั ซอื้ และ ราคาขาย เฉลยี่ มากถงึ 50 - 60 เหรยี ญตอ่ ทรอยออนซ์ และขน้ึ ไปถงึ 100 เหรยี ญตอ่ ทรอยออนซ์ ในบางชว่ ง ทาใหก้ ารกาหนดราคาซอื้ ขายทองคาไทยทา ไดย้ าก และสง่ ผลตอ่ ชว่ งหา่ งของราคาซอื้ ขายทองคาแทง่ ความบรสิ ทุ ธ์ิ 96.5% มากถงึ 1,000 บาท จากสาเหตดุ งั กลา่ ว สมาคมฯ ไดพ้ ยายามอยา่ งเต็มทใี่ นการกาหนดราคา และเพอื่ ใหธ้ รุ กจิ คา้ ทองคา ดาเนนิ ตอ่ ไปได้ จงึ ไดก้ าหนดใหส้ ว่ นตา่ งของราคาซอ้ื ขายทองคาแทง่ ความบรสิ ทุ ธิ์ 96.5% อยทู่ ี่ 300 บาท (ในวนั ท่ี 25 - 27 มนี าคม 2563) และปรับลดลงเหลอื สว่ นตา่ ง 200 บาท ในวนั ท่ี 28 มนี าคม 2563 เป็ นตน้ มา ทงั้ น้ี การกาหนดราคาซอ้ื ขายทองคาในประเทศไทยนนั้ เป็ นการอา้ งองิ อยา่ งมมี าตรฐาน โดยมกี ารนา ราคาทองคาตามราคาตลาดโลกมาคานวณรว่ มกบั คา่ พรเี มยี มจากซพั พลายเออรต์ า่ งประเทศ และอตั รา แลกเปลย่ี นดอลลารส์ หรัฐอเมรกิ าจากธนาคารพาณชิ ย์ ทางสมาคมฯ จะพยายามอยา่ งสดุ ความสามารถ เพอ่ื ทจี่ ะกาหนดราคาทองคาในประเทศใหม้ สี ว่ นตา่ ง ราคารบั ซอ้ื ขายทองคาแทง่ ความบรสิ ทุ ธิ์ 96.5% ไมเ่ กนิ 100 บาทเมอ่ื สถานการณโ์ ลกกลบั มาสภู่ าวะ ปกตโิ ดยเร็วทสี่ ดุ

ขอ้ มลู ประกอบ 1. การระบาดของไวรสั COVID-19 สง่ ผลกระทบโดยตรงตอ่ หว่ งโซอ่ ปุ ทาน (Supply Chain) ทองคา ทว่ั โลก จากรูปขา้ งตน้ แสดงใหเ้ ห็นถงึ หว่ งโซอ่ ปุ ทานทองคาทวั่ โลกนับตงั้ แตก่ ระบวนการผลติ การสกดั กระบวนการซอื้ ขายในตลาด (Exchange) เพอื่ นาไปสกู่ ระบวนการแปรรปู ในอตุ สาหกรรมเครอื่ งประดบั การเขา้ สตู่ ลาด การเงนิ จนกระทงั่ ถงึ ผบู ้ รโิ ภคขนั้ สดุ ทา้ ย ขณะทรี่ ะบบโลจสิ ตกิ สเ์ ป็ นกลไกสาคญั ในการเชอ่ื มตอ่ ระหวา่ ง กระบวนการตา่ งๆ เนื่องจากการระบาดของไวรัส COVID-19 ทาใหเ้ ทย่ี วบนิ ระหวา่ งประเทศและภายในประเทศถกู ยกเลกิ ขณะทกี่ าร ประกาศปิดเมอื ง (Lockdown) ในหลายประเทศกระทบกบั การขนสง่ ทางบก เมอ่ื ระบบโลจสิ ตกิ สห์ ยดุ ชะงักจงึ ทา ใหห้ ว่ งโซอ่ ปุ ทานทองคาไดร้ บั ผลกระทบตาม นอกจากการระบาดของไวรัส COVID-19 จะกระทบกบั ระบบโลจสิ ตกิ สแ์ ลว้ นัน้ หว่ งโซอ่ ปุ ทานทองคายังไดร้ ับ ผลกระทบจากการทโ่ี รงสกดั (refineries) ทองคา ไดแ้ ก่ Valcambi, Pamp และ Argor-Heraeus ทตี่ งั้ อยใู่ น เมอื ง Ticino ของสวสิ เซอรแ์ ลนด์ ใกลพ้ รมแดนอติ าลี ซงึ่ ผลติ ทองคาราว 1,500 ตันตอ่ ปี หรอื คดิ เป็ น 1 ใน 3

ของปรมิ าณการผลติ ทวั่ โลก ถกู สงั่ “ระงบั ” การผลติ ชวั่ คราวเพอ่ื ยบั ยัง้ การระบาด COVID-19 ทงั้ นี้ Valcambi, Pamp จะระงบั การผลติ จนถงึ วันที่ 29 ม.ี ค.ดา้ น Argor-Heraeus จะระงบั การผลติ ถงึ วนั ที่ 5 เม.ย. ทมี่ าขอ้ มลู โรงสกดั (refineries)ทองคาระงับการผลติ https://www.reuters.com/article/precious-refining-argor/update-1-three-swiss-gold-refineries- suspend-production-due-to-virus-threat-idUSL8N2BG3ZJ ทมี่ าขอ้ มลู หว่ งโซอ่ ปุ ทานทองคาทั่วโลก https://www.gold.org/about-gold/market-structure-and-flows 2. สว่ นตา่ งราคาสญั ญาฟิ วเจอรส์ ทองคาตลาด COMEX ของ Gold Spot เมอ่ื หว่ งโซอ่ ปุ ทานทองคาไดร้ บั ผลกระทบ จงึ เป็ นปจั จยั หลกั ทก่ี อ่ ใหเ้ กดิ “สภาวะไมป่ กต”ิ ในตลาดสญั ญา Exchange of Futures for Physical(EFP) ทงั้ นี้ สญั ญา EFP คอื สญั ญาแลกเปลยี่ นระหวา่ งสญั ญาฟิวเจอรส์ กบั ทองคากายภาพ (Physical Gold) ทมี่ บี ทบาทสาคญั อยา่ งมากในการกาหนดราคาทองคาในตลาด OTC โดย กาหนดราคา(Quoted) ผา่ นโบรกเกอร์ หรอื market makers ตามขอ้ มลู อา้ งองิ จาก CME Group ระบไุ วว้ า่ สญั ญา EFP ถกู คดิ คานวนจากปจั จยั หลาย ประการ อาทิ จานวนวนั กอ่ นจะถงึ กาหนดการแลกเปลย่ี นระหวา่ งทองคากายภาพ (Physical Gold)และสญั ญา ฟิวเจอรส์ , อตั ราดอกเบย้ี , คา่ ใชจ้ า่ ยในการขนสง่ และตน้ ทนุ ในการสกดั ทองคาเพอ่ื ใหส้ ามารถสง่ มอบไดต้ รงตาม มาตรฐาน ในสภาวะปกติ ตลาดทองคาจะมลี กั ษณะ \"Contango\" คอื สภาวะตลาดทร่ี าคาสญั ญาฟิ วเจอรส์ สงู กวา่ ราคา Gold Spot ขณะทผ่ี คู ้ า้ จะใชร้ าคาสญั ญา EFP นามา หัก ออกจากราคาสญั ญาฟิวเจอรส์ ทองคา เพอ่ื ให ้ ไดร้ าคา Gold Spot ดงั นัน้ สญั ญา EFP จงึ มบี ทบาทสาคญั อยา่ งมากในการกาหนดราคาทองคาในตลาด OTC ลกั ษณะสาคญั อกี ประการหนง่ึ คอื ราคาสญั ญา EFP มแี นวโนม้ เขา้ ใกลศ้ นู ยใ์ นทสี่ ดุ เชน่ เดยี วกบั การที่ ราคาสญั ญาฟิวเจอรส์ มแี นวโนม้ จะมาบรรจบกบั ราคา Spot เมอ่ื เขา้ ใกลว้ นั สน้ิ สดุ สญั ญา ดงั นัน้ ธนาคารตา่ งๆจงึ มกั จะถอื สถานะขาย(Short Positions) ในสญั ญา EFP ซงึ่ หมายถงึ การถอื สถานะขาย(Short Position)ในสญั ญา ฟิวเจอรส์ ทองคา ควบคไู่ ปกบั การ ซอื้ ทองคากายภาพ (Physical Gold) เนอ่ื งจากการระบาดของ COVID-19 ทาใหร้ ะบบโลจสิ ตกิ สห์ ยดุ ชะงกั จงึ กระทบตอ่ การขนสง่ ทองคา จากศนู ยก์ ลางตลาดทองคากายภาพอยา่ งตลาดลอนดอนไปยงั นวิ ยอรก์ เพอื่ ทาการสง่ มอบทองคา

กายภาพ (Physical Gold)ตามสญั ญา ขณะทโ่ี รงสกดั (refineries) ทองคาบางแหง่ มกี ารระงับการผลติ ชว่ั คราวจงึ กระทบตอ่ การสกดั ทองคาในตลาดลอนดอนทอ่ี ยใู่ นรปู แบบของทองคาแทง่ น้าหนัก 400 ออนซใ์ หเ้ ป็ นทองคา แทง่ น้าหนัก 100 ออนซ์ ตามลักษณะของสญั ญาฟิวเจอรส์ ในตลาด COMEX เมอื่ ตน้ ทนุ การขนสง่ และตน้ ทนุ ในการสกดั ทองคาเพมิ่ สงู ขน้ึ จงึ สะทอ้ นในราคาสญั ญา EFP สง่ ผลให้ ราคาสญั ญา EFP พงุ่ สงู ขน้ึ จากระดบั ปกตทิ ่ี 2 ดอลลารต์ อ่ ออนซจ์ นกระทง่ั แตะระดบั สงู สดุ ถงึ 40 ดอลลารต์ อ่ ออนซ์ เมอื่ เป็ นเชน่ นัน้ ธนาคารตา่ งๆทส่ี ว่ นใหญถ่ อื สถานะขาย(Short Positions) ในสญั ญา EFP “จาเป็ นตอ้ งปิดสถานะขาย(Short Positions) ในสญั ญา EFP” ดว้ ยการทาธรุ กรรมฝ่ังตรงขา้ ม คอื การซอ้ื สญั ญา ฟิวเจอรส์ ควบคไู่ ปกบั การขายทองคากายภาพ (Physical Gold) จงึ เป็ นเหตผุ ลทที่ าใหร้ าคาสญั ญาฟิวเจอรส์ ท องคาตลาด COMEX ปรับตัวสงู ขนึ้ อยา่ งมาก จนสว่ นตา่ ง(Spread) ระหวา่ ง สญั ญาฟิวเจอรส์ ทองคาตลาด COMEX กบั Gold Spot กวา้ งขน้ึ จากระดบั ปกติ รปู แสดงสว่ นตา่ งระหวา่ งสญั ญาฟิ วเจอรส์ ทองคาตลาด COMEX กบั Gold Spot ตง้ั แตป่ ี 1975-ปจั จบุ นั ทม่ี าของขอ้ มลู สญั ญา EFP https://www.cmegroup.com/trading/metals/precious/gold-futures-and-options/exchange-for- physical-gold-futures.html

http://www.sbma.org.sg/the-day-the-efp-broke/ ทมี่ าของรูปภาพ https://www.bloomberg.com/news/articles/2020-03-24/scramble-for-gold-sends-new-york-premium- to-a-four-decade-high 3. สว่ นตา่ งราคา Bid-Ask Spread ของ Gold Spot แหลง่ ทม่ี า: Reuters จากรปู ขา้ งตน้ แสดงถงึ สว่ นตา่ งระหวา่ งราคารบั ซอื้ และราคาขายของ Gold Spot ในตลาดโลก (ขอ้ มลู ณ วนั ท่ี 23 - 27มนี าคม 2563) ซงึ่ มสี ว่ นตา่ งมากถงึ 22 เหรยี ญตอ่ ทรอยออนซ์ ทงั้ น้ีราคา Gold Spot เป็ นราคา Over-the-counter (OTC) ซง่ึ กาหนดโดยผซู ้ อื้ และผขู ้ าย ซงึ่ โดยปกตแิ ลว้ สว่ น ตา่ งระหวา่ งราคาเสนอซอื้ และเสนอขายอยทู่ ี่ 0.5 - 1.0 เหรยี ญตอ่ ทรอยออนซ์ อยา่ งไรกต็ ามในสถานการณท์ ไ่ี ม่ ปกตกิ ารเสนอราคาของผซู ้ อ้ื และผขู ้ ายแตล่ ะแหง่ อาจแตกตา่ งกนั มาก โดยราคา Gold Spot ในตลาดลอนดอนใน วันนัน้ มบี างขณะทร่ี าคาพุ่งขนึ้ ไปถงึ 100 เหรยี ญตอ่ ทรอยออนซ์ แตโ่ ดยเฉลยี่ สว่ นตา่ งอยทู่ ป่ี ระมาณ 46 เหรยี ญ ตอ่ ทรอยออนซต์ ามรปู ถดั ไป

4. ตวั อยา่ งการคานวณราคาทองคา แหลง่ ทมี่ า: ราคาซอื้ ขาย Gold Spot 99.99% จากระบบซอ้ื ขาย J.P. Morgan วันองั คารที่ 24/3/20 จากรปู แสดงราคาซอ้ื ขาย Gold Spot จากระบบซอื้ ขายของซพั พลายเออรต์ า่ งประเทศในวนั องั คารที่ 24 มนี าคม 2563 โดยราคารบั ซอื้ Gold Spot อยทู่ ่ี 1,556.73 เหรยี ญตอ่ ทรอยออนซ์ และราคาขาย Gold Spot อยทู่ ่ี 1,602.39 เหรยี ญตอ่ ทรอยออนซ์ (ซง่ึ มสี ว่ นตา่ งของราคาซอ้ื ขายอยทู่ ่ี 46 เหรยี ญตอ่ ทรอยออนซ)์ เมอื่ นามาคานวณรวมกบั อตั ราแลกเปลย่ี นดอลลารส์ หรัฐอเมรกิ าจากธนาคารพาณชิ ยซ์ ง่ึ มรี าคารับ ซอ้ื ดอลลารท์ ี่ 32.85 บาทตอ่ ดอลลารแ์ ละขายที่ 32.90 บาทตอ่ ดอลลาร์ ทาใหร้ าคารับซอื้ ทองคาแทง่ ความ บรสิ ทุ ธิ์ 96.5% อยทู่ ี่ 24,177 บาทตอ่ บาททองคาและราคาขายอยทู่ ่ี 24,930 บาทตอ่ บาททองคา ซง่ึ มสี ว่ นตา่ ง ของราคารับซอ้ื และขายอยทู่ ่ี 753 บาทตอ่ บาททองคา ราคา Gold Spot ราคารับซื้อ ราคาขายออก ส่วนต่างราคา (Bid) (Offer) 46 1,556.73 1,602.39 (เหรียญตอ่ ทรอยออนซ์) 32.85 32.90 0.05 อตั ราแลกเปลีย่ น (บาทตอ่ ดอลลาร์สหรฐั )

ราคาทองแท่ง 96.5 24,177 24,930 753 (บาท) แมว้ า่ สว่ นตา่ งราคารบั ซอื้ และขาย Gold Spot จะลดลงจากวนั ท่ี 24/3/20 อยา่ งไรก็ดี ราคารบั ซอื้ และ ขาย Gold Spot จากระบบซอื้ ขาย J.P. Morgan ในวนั ศกุ รท์ ่ี 27/3/20 ยงั มคี วามหา่ งของราคารบั ซอ้ื และขายที่ 5 เหรยี ญตอ่ ทรอยออนซ์ สะทอ้ นวา่ ตลาดทองคายังไมก่ ลบั สสู่ ถานการณป์ กตทิ ร่ี าคารับซอื้ และขาย Gold Spot จะมคี า่ อยปู่ ระมาณ 0.5 - 1.0 เหรยี ญตอ่ ทรอยออนซ์ แหลง่ ทม่ี า: ระบบซอื้ ขาย J.P. Morgan วนั ศกุ รท์ ่ี 27/3/20