เศรษฐศาสตร์

เศรษฐศาสตร์ (Economics) อดัม สมิท (Adam Smith) บิดาแห่งวิชาเศรษฐศาสตร์ในระดับสากล

๑. เศรษฐศาสตร ๒. ระบบเศรษฐกจิ ๓. กลไกราคา ๔. บทบาทของรัฐในการแทรกแซงราคา ๕. ตลาด ๖. สหกรณ ๗. แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสงั คมแหงชาติ ๘. ปรชั ญาของเศรษฐกิจพอเพียงกับการพัฒนาประเทศ ๙. นโยบายการเงินการคลังของรัฐบาล ๑๐. การคา และการเงนิ ระหวางประเทศ ๑๑. ประเทศไทย ๔.๐

จลุ ภาค ศึกษาเศรษฐกิจ หน่วยย่อยๆ (ผู้ผลิต ผู้บริโภค) ทรพั ยากรการผลติ มีจาำ กัด เศรษฐศาสตร์ สไมมดุล่ (Economics) ความตอ้ งการของมนษุ ย์ไมจ่ าำ กดั มหภาค ศึกษาเศรษฐกิจโดยรวม ๖๔

เศรษฐศาสตร์ ๖๕ ทรัพยากรการผลติ ที่ดินธแรลระมทชราพั ตยิ ากร ผปู้ ระกอบการ ทนุ -- โเรคงรง่อื างนจักร แรงงาน ความ ขาดแคลน ปญหาพื้นฐานทางเศรษฐกจิ ผลิตอะไร ผลติ เพ่อื ใคร ผลิตอย่างไร

ระบบเศรษฐกจิ (Economic System) ๖๖

เศรษฐศาสตร์ ๖7 ระบบเศรษฐกิจทนุ นยิ ม • เอกชนเปนเจา ของปจจยั การผลติ • มีเสรีภาพในการดําเนินกิจกรรมทางเศรษฐกจิ • ใชกลไกราคาเปนเครื่องตัดสินแกปญหาพื้นฐาน ทางเศรษฐกิจ ระบบเศรษฐกจิ ผสม • รัฐและเอกชนมีสวนรวมกันแกไขปญหาพื้นฐาน ทางเศรษฐกิจ • ใชกลไกราคา • เปนระบบที่รวมขอดีของระบบเศรษฐกิจ แบบทุนนิยมและสังคมนิยมไวดวยกัน ระบบเศรษฐกจิ สงั คมนยิ ม • กรรมสิทธ์ิปจจัยการผลิตสวนใหญเปนของรัฐบาล • มีเปาหมายดานกระจายรายไดและความเสมอภาค • เอกชนไมมีเสรีภาพในการดําเนินกิจกรรม ทางเศรษฐกิจ

อุปสงค์ของสินค้าและบริการในช่วงเวลาหน่ึง ราคาสินค้า รายได ราคาสินคาอ่ืน ชนิดน้ัน ของผูซื้อ ท่ีเกี่ยวของ P6 (ใชทดแทนกัน P5 ปจ จยั หรือใชประกอบกัน) P4 กาำ หนด P3 อุปสงค์ จํานวน P2 ประชากร P1 รสนิยม ของผูซ้ือ O Q1 Q2 Q3 Q4 Q5 Q6 ฤดูกาล อปุ สงค์ (demand) กฎอุปสงค์ การคาดการณ การโฆษณา ในอนาคต และการสงเสริม ปรมิ าณของสินคาและ ความสมั พนั ธระหวา ง คาดวาราคาสินคา บริการชนดิ ใดชนิดหนง่ึ ราคาและปริมาณสินคา จะแพงข้ึนจึงรีบซื้อ การขาย ท่ผี ซู ื้อตอ งการ เต็มใจ และบรกิ ารชนิดใดชนดิ คาดวาราคาสินคา และมอี าํ นาจซือ้ หน่ึงที่ผชู ื้อตอ งการซอื้ จะถูกลงจึงเลื่อน ในชวงเวลาใดเวลาหนงึ่ จะแปรผกผนั กบั ระดบั การซื้อออกไป ณ ระดับราคาตา งๆ กนั ราคาของสนิ คา ชนดิ นนั้ อุปสงค์ อุปทาน ตน ทุนการผลติ ราคาสินค้า อปุ ทาน (supply) กฎอปุ ทาน ชนิดน้ัน จํานวนผผู ลติ ปรมิ าณของสินคาและ ความสัมพันธระหวา ง หรอื ผขู าย บริการชนดิ ใดชนดิ หน่ึง ราคาและปริมาณสินคา ราคาสนิ คาอืน่ ทีผ่ ูผลติ หรือผูขายยินดี และบริการชนิดใดชนดิ หน่งึ ทอ่ี ยูภายใต นําออกมาเสนอขาย ท่ผี ผู ลติ หรอื ผูข ายตองการ ปจ จยั การผลิต ในชวงเวลาใดเวลาหน่ึง เสนอขายจะแปรผัน เดียวกนั ณ ระดับราคาตางๆ กัน ตรงกับระดับราคาสินคา และบรกิ ารชนิดนัน้ ปจจัย กำาหนด อุปทานของสินค้าและบริการในช่วงเวลาหนึ่ง อุปทาน การคาดการณ P6 ในอนาคต P5 P4 คาดวา ราคาสินคา จะแพงขึน้ P3 จงึ รบี นาํ ออกมาขาย P2 คาดวา ราคาสินคาจะถกู ลง P1 ๖๘ จงึ ชะลอการผลิต O Q1 Q2 Q3 Q4 Q5 Q6

กลไกราคา (price mechanism) เศรษฐศาสตร์ ๖๙ P6 P5 E ก(ดาุลรยกำภาหาพนด) ราคาสมดุล P4 สภาวะท่ีปริมาณเสนอซื้อ P3 กับปริมาณเสนอขายเทากันพอดี (อุปสงคเทากับอุปทาน) P2 P1 QO 3 Q4 Q5 Q6 Q1 Q2 (/ ) P6 P5 E อุปทานส่วนเกิน P4 H ระดับราคาสินคาและบริการสูงกวา ระดับราคา ณ จุดสมดุล โดยปริมาณ P3 P2 G P1 อุปทานมากกวาปริมาณอุปสงค ทําใหราคาสินคาและบริการ QO 3 Q4 Q5 Q6 () ลดลงเร่ือยๆ จนเขาสูจุดสมดุล Q1 Q2 (/ ) อุปสงค์ส่วนเกิน P6 ระดบั ราคาสนิ คาและบริการตา่ํ กวา P5 E ระดับราคา ณ จดุ สมดุล โดยปรมิ าณ อปุ สงคม ากกวาปริมาณอุปทาน P4 ทําใหราคาสินคา และบริการเพ่ิมขึน้ เรื่อยๆ P3 จนเขาสจู ุดสมดุล P2 P1 เน้อื หาที่สามารถเปดแอปพลเิ คชนั ดไู ด QO () Q1 Q2 3 Q4 Q5 Q6

บในทกบาารทแขทอรงกรแฐั ซงราคา วัตถปุ ระสงค์ แมก ารทาํ งานของกลไกราคาจมีประสทิ ธิภาพทางเศรษฐกิจ การกำาหนดราคาข้นั ต่ำา การกำาหนดราคาขนั้ สูง แตร าคาตลาดอาจจะสงู หรอื ตาํ่ เกนิ ไปจนทาํ ใหผ ผู ลติ หรอื ผบู รโิ ภคไดร บั ความเดอื ดรอ น รัฐบาลจงึ เขาแทรกแซงกลไกราคา โดยมี ๒ มาตรการท่ีสาํ คญั ไดแ ก การกำาหนดราคาข้นั ตำ่า (โดยการพยงุ ราคาหรอื การประกนั ราคา) รัฐบาล ออกนโยบาย เพื่อแก้ไข การแทรกแซง มาตรการการแก้ไขของรัฐ การรับซ้ือสินค้าส่วนเกิน ใกหำา้สหูงกนกลวดไ่ารกราตาคลคาาาขดตั้นลตา่ำาด (จำานำาราคา) ข้าว ผลกระทบ การให้เงินอุดหนุน ราคาสินค้าตกตำ่า (ประกันราคา) ผลกระทบ ผู้ผลิตเดหือรดือรเก้อษนตรกร เกิดอุปทานส่วนเกิน (สินค้าล้นตลาด) 7๐

การกาำ หนดราคาข้นั สงู เศรษฐศาสตร์ 7๑ (เพดานราคา) เปนมาตรการ การปนส่วนสินค้า ทรี่ ฐั บาลควบคุมราคา รัฐบาล ออกนโยบาย ออกมาตรการควบคุม ูผ้ขายน้ำามันพืช น้ำามันพืช เพื่อแก้ไข การแทรกแซง มาตรการการแก้ไขของรัฐน้ำาตาลกลไกตลาด กำาหนดราคาข้ันสูง นำ้าตาล ให้ตำ่ากว่าราคาตลาด ราคาสินค้าแพงเกินไป ผลกระทบ ผลกระทบ ๑๙๙ ขาดตลาด ๑๙๙ หน่วย ๒๙๙ ๒๙๙ หนว่ ย ขาดตลาด ผู้บริโภคเดือดร้อน ขาดตลาด ๓๕๘ หนว่ ย เกิดอุปสงค์ส่วนเกิน (สินค้าขาดตลาด) ผลกระทบ ตรวจตรา น้ำามันพืช น้ำามันพืช น้ำาตาล เจ้าหน้าที่รัฐ ตลาดมืด (black market) การซ้ือขายสินค้า ไม่เปนไปตามราคาควบคุม

ตลาด กจิ กรรมหรือสภาวะทผ่ี ซู้ ือ้ และผู้ขายตดิ ตอ่ ซ้ือขายกัน ไมจ่ าำ เปน ตอ้ งมสี ถานท่ี ไมจ่ ำาเปนตอ้ งพบปะกนั SALE MARKET 7๒ BUY

เศรษฐศาสตร์ 73 ประเภทของตลาด จผ�ำ ู้ขนาวยน ลกั ษณะสนิ ค้า การเขา้ สู่ตลาด ตลาดแขง่ ขันสมบูรณ์ ข้าวเปลือก หนุ้ เหมือนกนั ผูผ้ ลิตเข้าและ ทุกประการ ออกตลาด ตลาดแขง่ ขนั ไม่สมบรู ณ์ ได้อยา่ งเสรี ผงซกั ฟอก แชมพู คล้ายกนั ผผู้ ลิตเข้าและ ไมเ่ หมือนกนั ออกตลาด กึ่งแข่งขนั กึ่งผูกขาด ใชท้ ดแทนกันได้ ได้อยา่ งเสรี ผู้ขายนอ้ ยราย แตกตา่ งกนั แตม่ ี ผผู้ ลิตรายใหม่ มาตรฐานเดยี ว เขา้ สู่ตลาด ผูกขาด ไดค้ อ่ นขา้ งยาก ไม่สามารถ ผผู้ ลิตรายอื่น หาสนิ ค้าอ่นื ไมส่ ามารถเขา้ สู่ ทดแทนได้ ตลาดไดใ้ นระยะส้นั

สหกรณ์ องคก์ รอิสระของกล่มุ บุคคลตัง้ แต่ ๑๐ คนขึ้นไป ท่สี มคั รใจ มคี วามประสงคเ์ ดยี วกนั เปน เจา้ ของรว่ มกนั จัดต้ังและดาำ เนินการตามแนวทางประชาธปิ ไตย ความสาำ คญั ของสหกรณ์ เครอ่ื งมอื ในการแกไ ขปญ หาเศรษฐกจิ และสงั คมของประเทศ การจดั ตง้ั สหกรณ พระราชวรวงศเ ธอ เรม่ิ ตน สมยั พระบาทสมเดจ็ - กรมหมน่ื พทิ ยาลงกรณ พระมงกฎุ เกลา เจา อยหู วั รเิ รม่ิ ศกึ ษาวธิ กี ารสหกรณ พ.ศ. ๒๔๕๗ (พระบดิ าแหง สหกรณไ ทย) โรเบริ ต โอเวน ขวอวิ งัฒสนหากกราณร์ สหกรณว ดั จนั ทร (Robert Owen) ไมจ าํ กดั สนิ ใช เรม่ิ แนวคดิ จงั หวดั พษิ ณโุ ลก สหกรณใ นองั กฤษ ยคุ ปฏวิ ตั อิ ตุ สาหกรรม เปน สหกรณแ หง แรกของสยาม กอ ตง้ั ๒๖ ก.พ. ๒๔๕๙ การเปดรับ ความเอื้ออาทร สมาชิกท่วั ไปและ ตอ่ ชุมชน ด้วยความสมคั รใจ การควบคมุ ขอหงลสกั หกการรณ์ การรว่ มมอื โดยสมาชิกตามหลัก ระหวา่ งสหกรณ์ ประชาธิปไตย การมีสว่ นรว่ ม การปกครองตนเอง การศกึ ษา ทางเศรษฐกจิ การฝก อบรม โดยสมาชิก และขา่ วสาร 7๔ และความเปน อิสระ

เศรษฐศาสตร์ 7๕ สหกรณก ารเกษตร๔ ๑ สหกรณการประมง สหกรณน คิ ม ๗ สหกรณเ ครดิตยูเน่ยี น สหกรณร านคา ๒ หรอื สหกรณผ บู ริโภค ๓ Cashier สหกรณ์ในภาคเกษตร ไดแ้ ก่ สหกรณก์ ารเกษตร สหกรณ์ประมง สหกรณน์ ิคม สหกปรรณะเ์ใภนทปขรอะงเทศ สหกรณ์นอกภาคเกษตร ๕๖ ออมทรพั ย์ สหกรณบ รกิ าร สหกรณออมทรัพย

แผนพฒั นาเศรษฐกจิ และสังคมแห่งชาติ GDPพcันoลnา sนta(nบtา๒ท)๐๑๐ ๑๔,๐๐๐ กาํ หนด แผนปฏิบัติ ๑๒,๒๕๐ ฟน ฟเู ศรษฐกิจ ระดบั กระทรวง เร่ิมแนวคิด ๑๐,๕๐๐ และสังคม ๘,๗๕๐ ขา้ วเปลอื ก ใชแ นวคิด ผลิตสินคา เนน บทบาท การพัฒนา ๗,๐๐๐ ตอเน่อื งจาก ทดแทน เอกชนในการ ทยี่ ่ังยนื รักษา ๕,๒๕๐ วางแผนจาก แผนที่ ๑ การนําเขา พฒั นาเมือง การเติบโต ๓,๕๐๐ บนลงลา ง ขยายการพัฒนา เนน ความมน่ั คง ปรับโครงสราง ขยายการพฒั นา ทางเศรษฐกิจ เนนการเติบโต โครงสราง ทางสังคม เศรษฐกิจ อตุ สาหกรรม ยกระดับ ทางเศรษฐกจิ พน้ื ฐานสูช นบท มากกวา เนน พัฒนาเชิง ปรบั ปรงุ สูนานาชาติ พฒั นาโครงสรา ง ดา นเศรษฐกิจ พืน้ ท่ีชนบท ระบบการผลติ พ้ืนฐาน อาทิ พฒั นาสงั คม สาํ รวจ รองรับ และการตลาด - คมนาคม ควบคเู ศรษฐกิจ แหลงพลังงาน อุตสาหกรรม เพอื่ เปา หมาย ภาคอตุ สาหกรรม ชายฝง ทะเล ท่ีหลากหลาย สดั สวนมากกวา ตะวันออก กระจายสูช นบท เกษตรกรรม เพิม่ บทบาท ลดความแตกตา ง เปนครัง้ แรก ภาคเอกชน ทางรายได การศกึ ษา - ชลประทาน สาธารณสุข - ไฟฟา ลดอตั ราการ เพ่ิมประชากร ๑,๗๕๐ อุตสาหกรรมเติบโตอยางรวดเร็ว ภาวะเศรษฐกิจ ปญหาการกระจายรายได ทุนสํารองเงินตราระหวางประเทศเพิ่มข้ึน สงั คม และ ปญหาการเมืองสงผลตอเศรษฐกิจ การพัฒนากระจุกตัว ปญหาความเหลื่อมลํ้ารายได ผลกระทบ ปญหาชองวางระหวางรายได - สินคาเกษตรตกต่ํา ปญหาสังคมและคุณภาพชีวิต จากการ การพัฒนาโครงสรางพ้ืนฐาน - ทรัพยากรธรรมชาติเสื่อมโทรม ทรัพยากรธรรมชาติเส่ือมโทรม การพัฒนาไมย่ังยืน - ปญหาการวางงาน พฒั นาเศรษฐกจิ ในวงจํากัด สรางความ ไมเทาเทียมกัน ๒๕๐๔ ๒๕๑๐ ๒๕๑๔ ๒๕๑๙ ๒๕๒๔ ๒๕๒๙ ๒๕๓๔ 7๖

เศรษฐศาสตร์ 77 Thailand ๔.๐ GDPพcนั oลnาsนta(nบtา๒ท)๐๑๐ นอมนาํ ปรชั ญา ของเศรษฐกจิ พอเพยี ง ในการ ๑๔,๐๐๐ เปลี่ยน พัฒนาประเทศ ตอ เน่ืองจาก ๑๒,๒๕๐ กระบวนทัศน เนนคนเปน พัฒนาตอ เนอ่ื ง พฒั นาตอเนื่อง แผนฯ ๘-๑๑ ๑๐,๕๐๐ พฒั นาองคร วม ศูนยกลาง แผนฯ ๘, ๙ จากแผนฯ ๘-๑๐ พัฒนาสู ๘,๗๕๐ ไมแ ยกสวน ให ตอ จากแผนฯ ๘ เศรษฐกจิ สมดุล พัฒนาคนมงุ สู ประเทศ ๗,๐๐๐ ภาคประชาชน มุง พัฒนาสมดุล และยง่ั ยนื การอยรู วมกัน ทม่ี รี ายไดส งู ๕,๒๕๐ มีสวนรวม คน สงั คม สรา งธรรมาภบิ าล เสมอภาค ใชน วัตกรรม เพิม่ มากขึ้น เศรษฐกิจ และ พัฒนาคุณภาพ เปน ธรรม ขบั เคลือ่ น เนน คนเปน สิง่ แวดลอม คนและสังคม มภี ูมคิ ุมกนั ตอ เศรษฐกิจ ศนู ยกลาง เนน ความ การเปลยี่ นแปลง เพิ่มศกั ยภาพ ในการพฒั นา เขม แขง็ ของ ปรบั โครงสราง มนุษย ลด เศรษฐกิจ ความเหลอ่ื มล้ํา ทีย่ ัง่ ยืน พฒั นาเศรษฐกิจ ท่เี ปนมิตรกบั ชมุ ชน ส่ิงแวดลอ ม บรหิ ารภาครัฐ เศรษฐกิจขยายตัว ๓,๕๐๐ คุณภาพชีวิตดีข้ึน ปญหาสังคม ในระดับต่ํา วิกฤตเศรษฐกิจ ลดลง การกระจายรายไดดีขึ้น การสงออกลดลง ๑,๗๕๐ ป ๒๕๔๐ ปญหาเศรษฐกิจถดถอยจาก เนื่องจากปญหา ภาวะเศรษฐกจิ ปญหาการเมือง เชิงโครงสราง สังคม และ ปญหาสถาบัน สถานการณ ผลกระทบ การเงิน เศรษฐกิจโลก จากการ และนโยบาย พฒั นาเศรษฐกจิ หนี้สาธารณะ ทางเศรษฐกิจ เพิ่มขึ้น ๒๕๖๔ ของไทย ๒๕๓๙ ๒๕๔๔ ๒๕๔๙ ๒๕๕๔ ๒๕๕๙ ท่ีมา : ขอ มูล Thailand GDP (constant ๒๐๑๐) http://data.worldbank.org/ อตั ราแลกเปลี่ยน คดิ จาก ๓๕ บาท ตอ ๑ ดอลลา รสหรฐั (กรกฎาคม พ.ศ. ๒๕๖๐)

ปรชั ญาของเศรษฐกจิ พอเพยี ง กับการพฒั นาประเทศ ปรชั ญาของเศรษฐกจิ พอเพยี ง พอประมาณ มเี หตุผล มภี ูมคิ ุ้มกนั ในตัวที่ดี ความรู้ คณุ ธรรม รอบรู รอบคอบ ระมัดระวงั ซือ่ สัตยส จุ ริต ขยนั อดทน สติ ปญ ญา แบง ปน นาำ ไปสู่ แนวทางการดำาเนินชีวิต และการปฏิบัติตนในทุกระดับ เศรษฐกิจ/สังคม/ส่งิ แวดล้อม/วัฒนธรรม สมดุล/พรอ้ มรับต่อการเปล่ียนแปลง เรียบงาย ประหยัด เก็บออม สวนรวมกับชุมชน แแผลนะพสัฒังคนมาแเศหร่งษชฐากติจิ แผน ๙ - ปจจุบัน ฉบับท่ี ๙ ๒๕ฉ๕บ๐ับท-่ี ๒๑๕๐๕๔ ๒๕ฉ๕บ๕ับท- ่ี๒๑๕๑๕๙ ๒๕ฉ๖บ๐ับท- ี่๒๑๕๒๖๔ พ.ศ. ๒๕๔๕ - ๒๕๔๙ ๑ คน ศูนยกลางการพัฒนา ศักยภาพทุกมิติ หลักการพัฒนา ผลประโยชน อยูดีมีสุข แนวคิด ๒ ภูมิสังคม บูรณาการและ ๓ ความเข้มแข็ง รวมตัดสินใจ เช่ือมโยงทุกมิติ และทิศทาง ความแตกตางของ เครือขายกลุมภาครัฐ การพัฒนา ภูมิการดําเนินชีวิตของคน ภาคธุรกิจ องคกร ตนเอง ชุมชน ภูมิคุ้มกันในสังคมไทย ทุนมนุษย ทุนทางการเงิน ทุนสังคม ทุนกายภาพ ทุนทรัพยากรธรรมชาติ และสิ่งแวดลอม ทุนวัฒนธรรม 7๘

เศรษฐศาสตร์ 7๙ ภาค นาขาว ๓๐% ป๓ล๐กู พ%ืช ข้ันที่ ๒ เกษตรกรรม บอน้ํา ๓๐% สหกรณ ท๑ี่อย๐ูอา%ศัย การผลิต / ทฤษฎีใหม่ การตลาด เกษตรอินทรีย์ สวัสดิการ วนเกษตร ข้ันที่ ๓ เกษตรผสมผสาน เครือขาย ความรวมมือ ในประเทศ ทฤษฎีใหม่ข้ันที่ ๑ พ่ึงตนเอง มีรายไดมั่นคง มีเงินออม พออยูพอกิน ชวยเหลือและแบงปน มั่นคงและปลอดภัยดานอาหาร ใหเพ่ือนบานและชุมชน ภาคธุรกิจ จรรยาบรรณทางธุรกิจ ภาคอุตสาหกรรม แสดงความรับผิดชอบตอสังคมและส่ิงแวดลอม เปนธรรม ซ่ือสัตย์ มุงกําไรระยะยาวมากกวาระยะสั้น และแบ่งปน ใหความเปนธรรมแกผูมีสวนไดสวนเสีย วางแผนการบริหารความเสี่ยงอยางรัดกุม ประหยัด เปนมิตร กับสิ่งแวดล้อม คำานึงถึงศักยภาพการลงทุนอย่างรอบคอบ วิจัยและพัฒนาคุณภาพ และมาตรฐาน การสร้างฐานการผลิตในพื้นท่ี สร้างสินค้า ท่ีเปนเอกลักษณ์ การใชวัตถุดิบในชุมชน นําภูมิปญญาทองถ่ินมาตอยอด ใหผลประโยชนตกอยูกับประชาชนในพื้นท่ี

นกาโยรคบลายงั ขกอารงเรงัฐินบาล ๑. สร้างความเตบิ โต คเวศตารวัมษชเตฐีว้ กบิัดจิโต ทางเศรษฐกจิ (เพม่ิ มลู คา่ ทีแ่ ท้จรงิ ๑. ผลิตภัณฑ์มวลรวมในประเทศ ของ GDP) (Gross Domestic Product : GDP) : มูลคาของสินคาและบริการขั้นสุดทาย บทบาท ๒. การรักษา ท่ีผลิตขึ้นไดภายในประเทศในระยะเวลาหน่ึง ของรัฐบาล เสถยี รภาพทางเศรษฐกจิ โดยยึดอาณาเขตทางการเมือง (political เศรดษ้าฐนกิจ ไม่ใหเ้ กิดภาวะ frontier) เปน สาํ คญั เงนิ เฟอ เงินฝด ๔. ๒. ผลติ ภัณฑม์ วลรวมประชาชาติ ๓. (Gross National Product : GNP) : เพอ่ื ให้เกิด มูลคาของสินคาและบริการข้ันสุดทาย ความเปน ธรรมหรอื ที่ผลิตขึ้นจากทรัพยากรท่ีประชาชนของ ความยตุ ิธรรม ประเทศนัน้ ๆ ทัง้ ท่ผี ลติ ในและนอกประเทศ ทางเศรษฐกิจ ๓. รายได้ตอ่ คน (Per Capita Income) : รายไดเ ฉลย่ี ของบุคคลในประเทศคํานวณได จากผลิตภัณฑมวลรวมในประเทศ (GDP) หารดวยจํานวนประชากรท้ังหมดของ ประเทศ เพอ่ื ใหม้ เี สรภี าพ ทางเศรษฐกิจ GNP = GDP + รายได้สุทธิของปจจัยการผลิตจากต่างประเทศ ๘๐

เศรษฐศาสตร์ ๘๑ การคลงั สาธารณะ การจดั การดา้ นรายได้ รายจา่ ย และหน้ีสาธารณะของรัฐบาล นโยบายการคลัง : การจดั การดา้ นรายรบั (ภาษอี ากร, รฐั พาณชิ ย,์ เงินกู้, อื่นๆ) และรายจ่ายของรฐั บาล ๑บ,๐า๐ท๐ นโยบายการคลังหดตัว นโยบายการคลังขยายตัว ๑๙๙ ชะลอการขยายตวั เพ่อื ใหเ้ ศรษฐกิจขยายตัว ๒๙๙ - เพม่ิ การจดั เกบ็ ภาษี - ลดการจดั เกบ็ ภาษี ๓๕๙ - ลดการใชจ้ า่ ยของรฐั บาล - เพม่ิ การใชจ้ ่ายของรฐั บาล ภาษี : สงิ่ ท่รี ฐั บาลบงั คบั จัดเกบ็ จากประชาชน และนำามาใชเ้ พอ่ื ประโยชนส์ ่วนรวม โดยไม่มีสิ่งตอบแทนโดยตรงแก่ผู้เสยี ภาษี มี ๒ ประเภท ภาษที างตรง ภาษีทางออ้ ม ภาษีเงินไดบุคคลธรรมดา ภาษีเงินไดนิติบุคคล ภาษีศุลกากร ภาษีสรรพสามิต ภาษีการประกันสังคม ภาษีมูลคาเพิ่ม (VAT) โครงสรา้ งอัตราภาษี : มีแบบก้าวหน้า, แบบคงท,ี่ แบบถดถอย งบประมาณแผน่ ดนิ : แผนการใชจ้ า่ ยของรฐั บาลในชว่ งระยะเวลา ๑ ป ตอ้ งเสนอตอ่ รฐั สภา ซึ่งเปน เครอื่ งมือสาำ คัญในการบรหิ ารประเทศ มี ๓ ลักษณะ ขาดดลุ สมดลุ เกินดลุ รายจ่าย รายได้ รายจ่าย รายได้ รายจ่าย รายได้ รายจา ยมากกวา รายได รายจายเทากับรายได รายจา ยนอ ยกวา รายได รายรับทค่ี าดวา จะไดรับ เน้อื หาที่สามารถเปดแอปพลเิ คชนั ดไู ด หนี้สาธารณะ : ข้อผูกพันของรัฐบาล เพ่ือนำามาใช้จ่ายในการบริหารและพัฒนาประเทศ เกิดจากการกู้ยืม การค้ำาประกันเงินกู้ของรัฐบาล และเงินปริวรรตที่รัฐบาลรับรอง

นโยบายการเงิน ควบคมุ ปรมิ าณ (การซอ้ื หรอื ขายหลกั ทรพั ย, อัตรารับชวงซื้อลดตั๋วเงิน, อัตราดอกเบี้ย การบริหารเศรษฐกิจ นโยบาย, อตั ราเงนิ สดสํารองตามกฎหมาย) ของประเทศที่รัฐบาลหรือ การควบคุมคุณภาพ ธนาคารกลางกําหนดขึ้น เพื่อใช (จํากัดการใหกูของ ในการควบคุมปริมาณเงินใหมี ผูใหกูยืมโดยตรง) สภาพคลองที่เหมาะสมกับ การขอความรวมมือใหธ นาคารพาณิชย ภาวะเศรษฐกิจโดยใช ปฏิบตั ิตาม เครื่องมือ ๓ แบบ ปริมาณเงิน (อุปทานของเงิน) M2 เงนิ ในความหมายกวา้ ง M1 M1 บญั ชเี งินฝากออมทรัพย์ เงินในความหมายแคบ เงินในความหมายแคบ บญั ชีเงินฝากกระแสรายวัน บญั ชีเงินฝากกระแสรายวัน ๕๐๐ บัญชีเงนิ ฝากประจำา ๕๐๐ ๑๐๐ ๒๐ ๒๐M3 ๑๐๐ เงนิ ในความหมายกว้างมาก M2 ต๋ัวสัญญาใช้เงนิ เงินในความหมายกว้าง M1 บญั ชเี งินฝากออมทรพั ย์ เงินในความหมายแคบ บัญชเี งินฝากกระแสรายวัน ๒๐ ๕๐๐ บัญชีเงินฝากประจำา เงนิ ฝเฉาพกสาะถกาจิบขันอกงารรฐั เงนิ ๑๐๐ ๘๒

ปทาญ งหเศารทษส่ี ฐาำ กคิจัญ เศรษฐศาสตร์ ๘3 ๑,๐๐๐ บาท ๑๙๙ เงนิ เฟอ (inflation) ๒๙๙ ภาวะที่ระดับราคาสนิ คา และบริการ เงินฝด (deflation) โดยทว่ั ไปสงู ขึ้นเรื่อยๆ อยา งตอ เนอื่ ง ภาวะที่ระดับราคาสนิ คาและบรกิ าร 8 โดยทั่วไปลดลงเรอ่ื ยๆ อยา งตอเน่อื ง สาเหตุ ๑. เงินเฟอที่เกิดจากอุปสงคเกิน ๑. ภาวะเศรษฐกิจตกตํ่า ๒. เงินเฟอที่เกิดจากอุปทาน ๒. การหดตัวของอุปสงค ๓. เงินเฟอที่เกิดจากอุปสงคและ ๓. ตนทุนจากอัตราแลกเปลี่ยนลดลง ๔. มาตรการปรับเพิ่มภาษี อุปทานรวมกัน ๕. ปริมาณเงินหมุนเวียนในระบบเศรษฐกิจ มีไมเพียงพอ ผลกระทบ ๑. อํานาจซื้อของเงินหรือรายได ๑. อํานาจซื้อของเงินหรือรายไดที่แทจริง ท่ีแทจริงลดลง ผูท่ีมีรายไดคงที่เสียเปรียบ สูงข้ึน ผูท่ีมีรายไดคงท่ีไดเปรียบ ๒. ผลกระทบตอฐานะการคลังของรัฐบาล ๒. ผูผลิตและผูขายขายสินคาไมได ๓. ผลกระทบตอดุลการชําระเงิน ๓. ผลกระทบตอฐานะการคลังของรัฐบาล ๔. ผลกระทบตอดุลการชําระเงิน ระหวางประเทศ ระหวางประเทศ * ดัชนีราคา (price index) เปนตัวเลขที่ใชวัดอัตราการเปล่ียนแปลงราคาสินคาและบริการในชวงระยะเวลาหน่ึง ดัชนีราคามีหลายประเภท อาทิ ดัชนีราคาผูบริโภค ดัชนีราคาขายปลีก ดัชนีราคาขายสง ซ่ึงการคํานวณ ภาวะเงินเฟอ จะใชดัชนีราคาผูบริโภคในการคํานวณ

๑,๐๐๐ บาท ๑๙๙ แกไ้ ขโดย เงนิ เฟอ (inflation) ๒๙๙ ใช้นโยบาย การคลงั ๑. ลดการใชจายของรัฐ เงนิ ฝด (deflation) แกไ้ ขโดย โดยใชงบประมาณเกินดุล ใชน้ โยบาย ๑. เพ่ิมการใชจายของรัฐ การเงิน ๒. เพ่ิมการเก็บภาษี โดยใชงบประมาณขาดดุล ๑. ขายหลักทรัพย ๒. ลดการเก็บภาษี ๒. เพ่ิมอัตรารับชวงซื้อลดตั๋วเงิน ๓. เพ่ิมอัตราดอกเบี้ยนโยบาย ๑. ซื้อหลักทรัพย ๔. เพิ่มอัตราเงินสดสํารอง ๒. ลดอัตรารับชวงซื้อลดต๋ัวเงิน ๓. ลดอัตราดอกเบี้ยนโยบาย ตามกฎหมาย ๔. ลดอัตราเงินสดสํารอง ตามกฎหมาย นโยบายการเงินท่ีใช้อัตรารับช่วงซ้ือลดต๋ัวเงิน กรณีที่ประชาชนถือตั๋วสัญญาใช้เงิน มีความต้องการใช้เงินก่อนครบสัญญาไถ่ถอนคืน โอนกรรมสิทธ์ิ โอนกรรมสิทธ์ิ ตั๋วสญั ญาใช้เงนิ ต๋ัวสญั ญาใช้เงนิ อัตราคิดลด ๕% อตั รารบั ช่วงซื้อลด ๓% ๑๐,๐๐๐ บ. ๑๐,๐๐๐ บ. ๙,๕๐๐ บ. ธนาคารพาณิชย์ ๑,๐๐+๐ บ. จะได้ดอกเบี้ย ๑๐% ๙,๗๐๐ บ. (อัตราดอกเบี้ย ๑๐% เมื่อครบสัญญา ธนาคารกลาง เมื่อครบสัญญา) ๘๔

เศรษฐศาสตร์ ๘๕ (tighเงt นิ mตoึงney) ภาวะท่ีปรมิ าณเงนิ หรือเงนิ ก้ยู ืมในระบบเศรษฐกิจ มีน้อยหรือหาไดย้ ากไม่เพียงพอกบั ความตอ้ งการ ของประชาชนและธุรกิจเอกชน อัตราดอกเบ้ยี ในการกูย้ ืมจึงปรบั ตัวสูงขน้ึ แตก่ ารขยายตัวของการผลิตและการลงทนุ ลดลง สาเหตุ การแก้ไขภาวะเงนิ ตึง ๑. นโยบายทตี่ อ้ งการควบคุม ๑. ขยายวงเงินก้ทู ี่ธนาคารพาณชิ ย์ ปริมาณเงินของรัฐบาล กยู้ มื จากธนาคารแหง่ ประเทศไทย เพื่อแกป้ ญหาภาวะเงินเฟอ ๒. ลดอัตราเงินสดสำารอง หรือปรมิ าณเงินในระบบ เศรษฐกจิ มากเกินไป ตามกฎหมายของ ๒. อตั ราการขยายการผลติ และ ธนาคารพาณชิ ยล์ ง การลงทนุ สูงเกนิ ไป ๓. ใหธ้ นาคารพาณชิ ย์นาำ พนั ธบัตร ๓. ปริมาณเงนิ ออมลดลง รฐั บาลท่มี ีอยมู่ าไถถ่ อนคนื ๔. อัตราดอกเบี้ยในต่างประเทศ ๔. เพ่มิ อัตราดอกเบ้ยี เงนิ ฝาก สงู กว่าในประเทศ เพ่อื ลดอตั ราเงินเฟอ

กระาหรคว้า่าแงปลระะกเาทรศเงนิการค้าระหว่างประเทศ การซื้อขายสินคาและบริการโดยผานเขตแดนของชาติ ๑ ประเทศที่ทําการซื้อขายแลกเปลี่ยนสินคาและบริการ ระหวางกัน เรียกวา ประเทศคูคา สาเหตุความแตกต่าง ด้านทรัพยากร การผลิต ด้านรสนิยม ด้านต้นทุน ในการบริโภค การผลิตสินค้า ด้านเทคโนโลยี ในการผลิต ๘๖

เศรษฐศาสตร์ ๘7 ไม่มีเงื่อนไข นโยบายการค้าเสรี ไม่มีการจัดเก็บภาษีศุลกากร ไม่มีการให้สิทธิพิเศษ ยึดหลักแบ่งงานกันทำา หรือจงใจเลือกปฏิบัติต่อสินค้า ตามความชำานาญของตน ประเทศใดประเทศหนึ่ง ไม่มีข้อจำากัดทางการค้า ไม่มีการกำาหนดโควต้า มีเงื่อนไข นโยบายการค้าแบบคุ้มกัน มีข้อกำาหนดและมาตรฐาน มีการจำากัดปริมาณการนำาเข้า ของสินค้านำาเข้า กำาหนดโควต้า มีการจัดเก็บภาษีศุลกากร มีการทุ่มตลาด มีการให้สิทธิประโยชน์แก่ผู้ผลิต ภายในประเทศ เช่น การจ่ายเงินอุดหนุนการส่งออก

ระบบอตั ราแลกเปล่ยี น ราคาตอหนวยของเงินตราสกุลหนึ่งเม่ือเปรียบเทียบกับเงินตราสกุลอ่ืนตามอัตราท่ีกําหนดโดยท่ัวไป แบงเปน ๒ ระบบใหญ คือ ระบบอัตราแลกเปล่ียนคงท่ี ระบบอัตราแลกเปลี่ยนลอยตัว การเงินระหว่างประเทศ ระบบอตั ราแลกเปล่ยี นคงท่ี ระบบการเงนิ ทีเ่ กดิ จากการซ้อื ขาย รั ฐ บ า ล ห รื อ ธ น า ค า ร ก ล า ง กํ า ห น ด อั ต ร า แ ล ก เ ป ลี่ ย น ไ ว  ค ง ท่ี สินคา การกยู ืม การลงทนุ หรือการ ไมเปลี่ยนแปลงขึ้นลงตามกลไกตลาด อาจผูกคาของสกุลเงินตรา ชว ยเหลือระหวา งประเทศทีต่ องมี ของประเทศไวกับเงินตราสกุลอื่นหรือโลหะมีคา หรือผูกคากับ การชําระเงนิ ตราตา งประเทศ สกุล สกุลเงินตราท่ีม่ันคงหลายสกุลท่ีเรียกวา ระบบตะกราเงิน (basket ท่ีประเทศคูคาตอ งการ of currency) ระบบอัตราแลกเปล่ียนลอยตัว ข้ึนอยูกับ อุปสงคและอุปทานของเงินตราตางประเทศ แบงเปน ๒ ระบบ คือ ๑. ลอยตัวเสรีขึ้นลงตามกลไกตลาด ๒. ลอยตัวท่ีมีการจัดการ ดุลการชาำ ระเงิน ดุลบญั ชเี ดินสะพัด ดลุ บญั ชที นุ และการเงนิ ข้าว ข้าว ดลุ บรกิ าร ดลุ รายได้ ๑๐๐ รายการแสดงการเคล่ือนยา้ ย ของเงินทุนเขา้ และออกประเทศ ดุลการคา้ ผู้ปตเบพ่ารรื่องะิจแชสาดบ่วคนยภัย แดลุละเงบนิ รโิจอานค ดุลการคา้ รายการแสดงความแตกตางระหวางมูลคาการนําเขาสินคากับมูลคาการสงออกสินคาของประเทศ ในชวงระยะเวลาหนึ่ง อาจเปนดุลการคาเกินดุล ขาดดุล หรือสมดุล มูลค่าสินค้าส่งออก - มูลค่าสินค้านำาเข้า ทนุ สาำ รองเงนิ ตราระหวา่ งประเทศ ดลุ การชาำ ระเงิน เปน สนิ ทรพั ยส ภาพคลอ งทางการเงนิ ระหวา งประเทศทเ่ี กบ็ สะสมไวใ นธนาคารกลาง เกนิ ดลุ ทนุ สำารองฯ เพอ่ื ชาํ ระหนร้ี ะหวา งประเทศ ซงึ่ ประกอบดว ยทองคาํ เงนิ ตราตา งประเทศสกลุ หลกั และสิทธิพเิ ศษถอนเงนิ (Special Drawing Rights : SDRs) ดุลการชำาระเงนิ สทิ ธพิ เิ ศษถอนเงนิ (Special Drawing Rights : SDRs) ขาดดุล ทุนสำารองฯ เปนทุนสํารองเงินตราระหวางประเทศรูปแบบหนึ่ง ออกโดยกองทุนการเงิน ระหวางประเทศ (IMF) ท่ีจัดสรรใหกับประเทศสมาชิกและถูกใชเปน หนวยการเงินทางบัญชี ซึ่งมีมูลคาเทียบกับกลุมเงินตราสกุลหลัก เชน ดอลลารสหรฐั ยโู ร เยนญป่ี นุ และปอนดสเตอรล ิง ๘๘

เศรษฐศาสตร์ ๘๙ การลงทนุ ระหว่างประเทศ การที่ผู้ประกอบการนำาเงินทุน สินทรัพย์ และเทคโนโลยีไปลงทุน ในอีกประเทศหนึ่ง ประกอบด้วยการลงทุนโดยทางตรง และการลงทุนโดยทางอ้อม หนุ้ การลงทนุ โดยทางตรง การลงทุนโดยทางอ้อม เอกชนท่เี ปน เจา้ ของทนุ และผปู้ ระกอบการ ผู้เปนเจา้ ของทนุ ไมไ่ ด้ดาำ เนินการเองโดยตรง เปน บุคคลกลุ่มเดยี วกนั และดาำ เนินกจิ การเอง แตซ่ ้อื หลักทรัพย์ทั้งของภาครฐั และ ผลตอบแทนของการลงทนุ โดยทางตรง คือ กาำ ไร เอกชนตา่ งประเทศ ผลตอบแทนของการลงทุน โดยทางอ้อม คือ ดอกเบ้ยี และเงนิ ปนผล การบรู ณาการทางเศรษฐกิจ การที่รฐั บาลของประเทศตา่ งๆ ตงั้ แต่ ๒ ประเทศขน้ึ ไป ตกลงนำาเศรษฐกิจของตนมาเช่อื มโยง เพื่อเสรมิ สร้างและรกั ษาประโยชน์ทางเศรษฐกจิ (Customs Union) (Economic Union) เขตการค้า ศสุลหกภาากพร ตลาดร่วม เศสรหษภฐากพจิ ทาสงกหาภราเพมอื ง เสรี (Common Market) (Political Union) (FreAegrTereamdeenAtrse)a /

ระหวอา่ งงคปก์ รระเทศ องค์การทางการเงนิ ระหวา่ งประเทศ องค์การสำาคัญซึ่งมีส่วนในการพัฒนา หรือแก้ไขปญหา ทางเศรษฐกิจของไทยและประเทศสมาชิกในกลุ่ม กองทนุ การเงนิ ระหวางประเทศ (International Monetary Fund : IMF) ธนาคารระหวางประเทศเพอื่ การบรู ณะและการพฒั นา (International Bank for Reconstruction and Development : IBRD) หรอื ธนาคารโลก (World Bank) ๙๐

เศรษฐศาสตร์ ๙๑ • อ(งWคoก์ rาlรdกาTรraคdา้ โeลกOrganization : WTO) • ส(TหhภeาพEuยุโrรoปpean Union : EU) • (ขNอ้ oตrกtลhงAกาmรeคrา้ iเcสaรnีอเFมrรeกิ eาเTหrนadือe Agreement : NAFTA) องคก์ ารครวะาหมวรา่ว่ งมปมรือะทเทาศงเศรษฐกิจ องค์การสำาคัญ ซึ่งมีส่วนในการพัฒนา หรือแก้ไขปญหาทางเศรษฐกจิ ของไทย และประเทศในกล่มุ สามาชกิ • ป(AรSะEชAาคNมcอoาmเซmียนunity) • ความร่วมมอื ทางเศรษฐกจิ ในเอเซีย - แปซฟิ ก (เอเปก) • องค์การประเทศผู้ส่งออกน้ำามันดิบ (Organization of the Petroleum Exporting Countries) หรือโอเปก (OPEC)

ประเทศไทยคอื ๔อะ.ไ๐ร : ประเทศไทย ๔.๐ เปนวิสัยทัศนเชิงนโยบายที่เปล่ียนแปลงเศรษฐกิจแบบเดิม ไปสูเศรษฐกิจที่ขับเคล่ือนดวยนวัตกรรม เพื่อใหไทยเปนกลุมประเทศที่มีรายไดสูง ในชวงปแรก ประเทศไทย ๓.๐ เศรษฐกิจเติบโตอยางตอเน่ือง แตปจจุบันเติบโตเพียง ๓ - ๔ % ตอปเทาน้ัน ซึ่งตกอยูในชวงรายไดปานกลางมากวา ๒๐ ป พัฒนาเศรษฐกิจ อัตราการเติบโตทางเศรษฐกิจของไทย ติดกับดักรายได้ปานกลาง ๙ จาก ๗ - ๘ % ต่อป ประเทศไทย ๑.๐ ๖ สังคมเกษตรกรรม ๓ ม๓า-ก๔กว%่า ๒ต๐่อปป  ประเทศไทย ๒.๐ ๐ ๒๕๐๐ ๒๕๑๒ ๒๕๒๐ ๒๕๒๘ ๒๕๓๖ ๒๕๔๖ ๒๕๕๖ สังคมอุตสาหกรรมเบา ยกขีดความสามารถ ๔ กลุ่มเปาหมาย ประเทศไทย ๓.๐ สังคมอุตสาหกรรมหนัก เกษตรแบบดั้งเดิม SMEs แบบเดิม บริการมูลค่าต่ำา แรงงานทักษะต่ำา ประเทศไทย ๔.๐ เกษตรสมัยใหม่ Smart SMEs บริการมูลค่าสูง แรงงานมีความรู้ สังคมขับเคล่ือนด้วยนวัตกรรม ธุรกิจ Start - up มีทักษะสูง ๙๒

เศรษฐศาสตร์ ๙3 ปจจุบันประเทศไทยยังติดอยูในโมเดลเศรษฐกิจแบบ “ทำามาก ได้น้อย” จึงตองปรับเปลี่ยนเปน “ทำาน้อย ได้มาก” จึงตองเปลี่ยนจากการผลิตสินคา “โภคภัณฑ์” ไปสูสินคาเชิง “นวัตกรรม” และเปล่ียนจากการขับเคล่ือนประเทศดวยภาคอุตสาหกรรม ไปสูการขับเคลื่อนดวยเทคโนโลยี ความคิดสรางสรรค และนวัตกรรม การเปลี่ยนแปลงกระบวนการผลิตสู่การสร้างนวัตกรรม เดิม ทำามาก ได้น้อย ทำาน้อย โผภลคิตภสินัณคฑ้า ์ ททุเรอียดน ททุเรอียดน ใหม่ ได้มาก นผวลัติตสกินรคร้าม ความได้เปรียบในเชิงแข่งขัน รวมพลังประชารัฐ ด้วยนวัตกรรม ภาครัฐ กลุ่มสาธารณสขุ สุขภาพ และเทคโนโลยที างการแพทย์ สนับสนุน กล่มุ หุ่นยนตอ์ ัจฉรยิ ะ มหาวิทยาลัย - แคลวบะรคะุมบบอเิ ลก็ ทรอนกิ ส์ - กลุ่มดิจติ อล และ ภาคเอกชน สถาบันวิจัย เทคโนโลยี ภาคการเงิน เครือข่ายต่างประเทศ และอนิ เทอรเ์ นต็ เชือ่ มตอ่ กลุ่มอตุ สาหกรรม สรา้ งสรรค์ วฒั นธรรม ๔.๐และบริการท่ีมีคณุ ภาพสงู กลมุ่ อาหาร เกษตร และเทคโนโลยชี ีวภาพ ท่ีมา : คณะกรรมการจัดทํายุทธศาสตรชาติ (๒๕๖๐), (ราง) ยุทธศาสตรชาติระยะ ๒๐ ป (พ.ศ. ๒๕๖๐ - ๒๕๗๙)