ประเด็นที่-5-หนังสือเล็มเล็ก-รร.สบปราบพิท

ประเด็นที่ 5 การสง่ เสริมเพอื่ เพิ่มรายได้ครัวเรอื นหรือชมุ ชน จากองคค์ วามรู้ ของงานวิจยั และนวตั กรรม โรงเรยี นสบปราบพิทยาคม ชุดความรู้ “ปุ๋ยปลกู ผักออรแ์ กนิค” คณุ ค่าจากภมู ิปัญญาสูก่ ารพฒั นาคุณภาพชวี ติ รวบรวมเรียบเรียง: ผศ.เศรษฐวชิ ญ์ ชโนวรรณ, น.ส.รุ่งทิวา เหมยลนิ , นายฐิตพิ ล สินธคุ ำ� , น.ส.จริ าภรณ์ แก้วมาเรือน บรรณาธกิ ร: ผศ.ดร.ฟิสิกส์ ฌอณ บัวกนก

ความส�ำคัญของชดุ ความรู้ คุณภาพชีวติ ของคนในชุมชนคือการพัฒนาปจั จยั 4 ใหเ้ กิดประโยชนม์ ากท่ีสดุ ตอ่ มมนษุ ย์ “อาหาร” คอื หนงึ่ ในปจั จยั 4 ท่มี ีความส�ำคญั ต่อคุณภาพชวี ิตมนษุ ย์ เชน่ น้ี แล้วโรงเรียนสบปราบพิทยาคมจึงได้เกิดแนวคิดในการพัฒนาผักที่ปลูกเพื่อเลี้ยงทุกชีวิต ในโรงเรียนใหเ้ ป็นผักที่มีประโยชน์มากท่สี ุด และต่อยอดองค์ความรจู้ ากงานวจิ ัยและ นวัตกรรมต่างๆ จนไดป้ ุย๋ สำ� หรับใสผกั ออร์แกนคิ เพอื่ ท�ำใหผ้ ักออรแ์ กนิคทไี่ ดเ้ ป็นผกั ท่ี ปราศจากการใชส้ ารเคมีอยา่ งแท้จริง เป็นผลิตภัณฑข์ องโรงเรยี นทม่ี ปี ระโยชน์ต่อสุขภาพ อันนำ� มาซง่ึ คณุ ภาพชีวิตของคนในชุมชน

วัตถปุ ระสงค์ชดุ ความรู้ เพือ่ พัฒนาองค์ความรู้ให้กบั โรงเรยี นสบปราบพทิ ยาคม ในการพฒั นาทกั ษะ การปลูกผักออร์แกนิคที่ปราศจากการใชส้ ารเคมีอย่างแท้จริง โดยใช้องค์ความรจู้ าก งานวิจัยและนวตั กรรมเพอ่ื ผลติ ปุ๋ยปลูกผักออร์แกนคิ

วิธไี ด้มาซึง่ ความรู้ ส�ำรวจความตอ้ งการ: โดยส�ำรวจสภาพบรบิ ทและความต้องการของสถานศกึ ษาและชมุ ชน เก่ยี วกบั องค์ความรู้ การจัดกิจกรรมการพฒั นาความรูภ้ มู ปิ ัญญาด้านส่งเสรมิ ทกั ษะในอาชีพของคนในชมุ ชน เพ่ือส่งเสรมิ รายได้ จัดการตอ่ ยอด: สร้างความรู้คนในชมุ ชนเก่ยี วกบั การตอ่ ยอดภมู ิปัญญาท้องถ่ินไป เพ่ือให้เกิดกระบวนการในการ เรียนรู้และพฒั นาร่วมกนั ส่งผลถงึ การก�ำหนดเปา้ หมายเดยี วกนั คือการเพม่ิ รายได้ใหก้ ับคนในชุมชน ถ่ายทอดความรู้: การเพ่ิมรายไดใ้ นชมุ ชนนอกจากมีความรูค้ วามเขา้ ใจในภมู ปิ ัญญาทอ้ งถน่ิ ต้องมกี ารพัฒนา ทกั ษะอาชพี ใหเ้ กดิ ความเชี่ยวชาญ สามารถตอ่ ยอดความรู้และพัฒนาผลิตภัณฑ์ในรูปแบบท่หี ลากหลาย

เนอ้ื หาความรู้ การท�ำปุ๋ยไว้ใช้เองโดยท่ีไม่พึ่งพาสารเคมีท�ำให้เราม่ันใจได้ว่าปุ๋ยท่ี เราใสบ่ ำ� รงุ พชื ผกั ทเ่ี ราปลูกจะปลอดภัยแนน่ อน ซึง่ การทำ� ปุย๋ น้นี อกจากจะ ได้ปุ๋ยอินทรีย์ท่ีปลอดภัยแล้วเรายังสามารถน�ำมาใช้เป็นหารายได้ใน ครอบครวั หรอื ในชุมชนไดอ้ ีกดว้ ย การท�ำปุ๋ยโดยมีหลกั การคือ เลี้ยงดิน ใหด้ นิ เลยี้ งพชื และ ให้พืชเล้ยี งเราง

1. วิธีการทำ� ปยุ๋ น�้ำ ส่วนผสม 1.ผลไม้ หรอื ผกั 3 สว่ น 2.กากน้�ำตาล หรือ นำ้� ตาลทรายแดง 1 สว่ น 3.หัวเชอ้ื จลุ นิ ทรยี ์ 1 สว่ น 4.น้ำ� สะอาด 10 สว่ น วธิ ที �ำ 1.ใสผ่ ลไมล้ งในภาชนะทบึ แสงมีฝาปดิ 2.ละลายน�้ำและกากน�้ำตาลหรือน�้ำตาลทรายแดง ใหเ้ ข้ากนั และเติมลงในภาชนะใส่ผลไมท้ ีเ่ ตรยี มไวค้ ลุกเคลา้ ใหเ้ ข้ากนั 3.เติมหัวเชือ้ จุลินทรยี ์ คนใหท้ ่วั 4.ปิดฝาให้สนทิ เก็บให้มดิ ชดิ ในที่รม่ 5.ทง้ิ ไว้ 3 เดอื น และเปิดใช้งาน

*สัดสว่ นการใช้ 1/500 : ส�ำหรบั ไม้ที่มีใบบาง 1/200 : ส�ำหรับไม้ทม่ี ีใบหนา หรือไมผ้ ล 1/200 : ปรบั ปรุงบ�ำรุงดิน 1/100 : ไลแ่ มลงวัน 1/10 + เกลือ : ฆา่ หญ้า แบบเข้มขน้ : ราดชักโครกหรือพน้ื หอ้ งน�้ำเพ่อื ดบั กลิ่น และย่อยสลายส่งิ ปฏกิ ลู

1. วิธกี ารท�ำปยุ๋ แห้ง ส่วนผสม 1.อนิ ทรยี ์วตั ถุ เชน่ ใบไม้ หญ้า ฟาง 4 ส่วน 2.มลู สตั วห์ รอื ป๋ยุ คอก 1 สว่ น 3.ร�ำ (ถา้ มี) 4.น้�ำสะอาด + ปุ๋ยน�ำ้ วธิ ที ำ� 1.คลกุ เคล้าอนิ ทรยี ว์ ัตถกุ บั มลู สตั วห์ รือปยุ๋ คอก 2.โรยร�ำ (ถ้ามี) และปุ๋ยนำ�้ ผสมน้ำ� (1/200) คลกุ เคลา้ ใหเ้ ขา้ กนั แคพ่ อชน้ื ๆไม่ตอ้ งแฉะ 3.ปดิ คลุมทง้ิ ไว้ 3 สปั ดาห์ 4.กลบั กองป๋ยุ ท�ำ 3คร้ัง 5.เมือ่ ครง้ั ที่ น�ำเข้าพกั ไว้ในท่รี ม่ เพอ่ื คลายความรอ้ น

ประโยชน์ทไี่ ด้รับ นกั เรียนไดเ้ รยี นรวู้ ัตถุดิบในทอ้ งถิน่ มาดดั แปลงใช้งาน กอ่ ใหเ้ กิดการพัฒนาทางจิตใจควบคู่ไปกับ การเรียนรู้ เห็นคณุ ค่าและมีทศั นคติทด่ี ีต่อทอ้ งถ่นิ มคี วามรู้ความเขา้ ใจกับการพัฒนาคุณภาพชีวิตจากการ ดูแลการกนิ ตลอดจนสามารถน�ำมาสร้างเป็นอาชพี ให้แก่ตนเอง สรา้ งรายไดใ้ หแ้ กโ่ รงเรยี นรวมถงึ ครัวเรือน