บทที่8 บทบาทผลกระทบจากความก้าวหน้าของวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีกับคุณภาพชีวิต

บทท่ี 8 บทบาท ความสําคญั และผลกระทบจากความก้าวหนา้ ทางวทิ ยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี

บทบาทและความสําคญั ของวทิ ยาศาสตร์ และเทคโนโลยกี บั คุณภาพชีวติ ความกา้ วหนา้ ทางดา้ นวิทยาศาสตร์และ เทคโนโลยี ทาใหม้ ีการพฒั นาคิดคน้ สิ่ง อา นว ยค ว า ม ส ะ ด ว กส บ า ยต่ อกา ร ดารงชีวิตเป็นอนั มากเทคโนโลยีไดเ้ ขา้ มา เสริมปัจจยั พ้ืนฐานการดารงชีวิตไดเ้ ป็ น อย่างดี เทคโนโลยีทาให้การสร้างท่ีพกั อาศัยมีคุณภาพมาตรฐานสามารถผลิต สินคา้ และใหบ้ ริการต่างๆ เพ่อื ตอบสนอง ค ว า ม ต้อ ง ก า ร ข อ ง ม นุ ษ ย์ม า ก ข้ึ น

ผลดขี องวทิ ยาศาสตร์ ด้านเทคโนโลยี – นําความสะดวกสบายเข้ามาหา วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีนอกจากช่วยผ่อนแรงในการทางานแล้ว ก็ยงั นาพาเอาความสะดวกสบายเขา้ มาให้กบั มนุษยด์ ้วย เมื่อมีวิทยาศาสตร์และ เทคโนโลยีเขา้ มาเก่ียวขอ้ งจึงทาให้ชีวิตสะดวกสบายมากข้ึน เช่น รถยนต์ เคร่ืองซกั ผา้ เตาแก๊ส เตาอบ เหล่าน้ีเป็นตน้ – ส่งเสริมเทคโนโลยใี ห้ก้าวไกล วิทยาศาสตร์เทคโนโลยชี ่วยอานวยความสะดวกในการทางานเป็ นอยา่ งมาก ซ่ึงนอกจากเคร่ืองจกั รอุตสาหกรรมท่ีมีโปรแกรมคอมพิวเตอร์ต่าง ๆ มาช่วย ทุ่นแรงแลว้ ยงั สามารถช่วยในการคานวณ จดั เก็บขอ้ มูลจานวนมากต่าง ๆ ไว้ อยา่ งเป็นสดั เป็นส่วนอีกดว้ ย

– เปิ ดโลกกว้างไกลให้สตปิ ัญญา วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีดา้ นการสื่อสารทางออนไลน์ ทาให้มนุษยส์ ามารถท่องโลก แสวงหา ความรู้ได้โดยไม่จากัดไม่ว่าจะอยู่มุมใดของโลก ยกตวั อย่างเช่น การศึกษาผ่านระบบดาวเทียม ทางไกลสาหรับเดก็ นกั เรียนที่อยใู่ นถิ่นทุรกนั ดาร เป็นตน้ – ช่วยรักษาสุขภาพและความงาม ปัจจุบนั โรคต่าง ๆ มีการพฒั นาความรุนแรงข้ึนมาก ทางการแพทยจ์ ึงจาเป็นตอ้ งพฒั นาวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยที ้งั เคร่ืองมืออีกท้งั วิธีการรักษาอยเู่ สมอ เช่น เคร่ืองคอมพิวเตอร์สแกนสมอง เครื่องตรวจ คลื่นหัวใจ เป็ นต้น นอกจากน้ันความก้าวล้าของการค้นควา้ ทางวิทยาศาสตร์ยงั สามารถพฒั นา กระบวนการต่าง ๆ เพ่ือเพิ่มความงามและยอ้ นวยั ไม่ใหม้ นุษยม์ ีร่างกายที่ร่วงโรยไปตามอายขุ ยั อีกดว้ ย



ผลกระทบจากความก้าวหน้าทาง วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยตี ่อด้าน ส่ิงแวดล้อม ผลกระทบด้านบวกจากความก้าวหน้าทางวทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยตี ่อด้านสิ่งแวดล้อม • ทาให้เกิดการจดั สภาพแวดลอ้ มที่ดีข้ึน โดยการแบ่งเป็นยา่ นต่าง ๆ เช่น ยา่ นที่อยอู่ าศยั ยา่ นอุตสาหกรรม ยา่ น เกษตรกรรม • เกิดการประดิษฐ์ของเทียมข้ึนใชเ้ ช่น การนาพลาสติกมาใชแ้ ทนเหล็กการใชย้ างสงั เคราะห์แทนยางธรรมชาติ • มีการขยายตวั ของเขตเมืองและชนบท

ผลกระทบจากความก้าวหน้าทาง วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยตี ่อด้าน สิ่งแวดล้อม (ต่อ) ผลกระทบด้านลบจากความก้าวหน้าทางวทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยตี ่อด้าน สิ่งแวดล้อม ทาใหเ้ กิดภาวะโลกร้อน (Global Warming) หรือภาวภมู ิอากาศเปลี่ยนแปลง (Climate Change) เพราะก๊าคาร์บอนไดออกไซด์ หรือมีเทน เพม่ิ ข้ึนอยา่ ง ต่อเนื่องจากโรงงาน อุตสาหกรรมรถยนต์ การเผาเช้ือเพลิงฟอสซิล และการ ตดั ไมท้ าลายป่ าส่งผลกระทบตา่ ง ๆ ภยั ธรรมชาติต่างๆเกิดบอ่ ย

ผ ล ก ร ะ ท บ จ า ก ค ว า ม ก้ า ว ห น้ า ท า ง วทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยตี ่อเศรษฐกิจ ผลกระทบด้านลบจากความก้าวหน้าทางวทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยตี ่อเศรษฐกิจ • สงั คมไทยเปล่ียนแปลงจากสงั คมทนุ นิยมเป็นสงั คมบริโภคนิยม • การกระจายรายไดไ้ ม่เป็ นธรรม เน่ืองจากพฒั นาอุตสาหกรรมขนาดใหญ่ของรัฐบาลมากกว่า อุตสาหกรรมขนาดเล็ก • การไดเ้ ปรียบของสงั คมเมืองตอ่ สงั คมชนบท • การอพยพแรงงานจากภาคเกษตรกรรมออกไปสู่ภาคอุตสาหกรรมทาให้เกิดปัญหาสังคมในเวลา ตอ่ มา • ระบบเศรษฐกิจอยภู่ ายใตอ้ ิทธิพลของชาวตา่ งชาติ • ราคาสินคา้ ภาคเกษตร ไมเ่ ป็นธรรม ผลประโยชน์อยกู่ บั พอ่ คา้ คนกลาง •การใชบ้ ตั รเครดิต สามารถจบั จา่ ยใชส้ อยไดง้ า่ ยมากข้ึน ทาให้อตั ราการเป็ นหน้ีสูงข้ึน เป็ นสาเหตุท่ี ทา ใหเ้ กิดปัญหาทางสงั คม

ผลกระทบดา้ นบวกจากความก้าวหน้าทาง วิทยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยีตอ่ มนษุ ย์ โดยแบ่งผลกระทบออกเป็น 2 ดา้ น ดว้ ยกนั คือ 1.ผลกระทบในทางด้านบวกของวิทยาศาสตร์ และ เทคโนโลยี วทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี มีความสาคญั และมีประโยชน์ ต่อมนุษยม์ ากเพราะ สามารถผลิตสินคา้ และให้บริการต่าง ๆ เพ่ือตอบสนองความตอ้ งการ มีการคิดคน้ และ พฒั นาสิ่ง อานวยความสะดวกมีมาตรฐานความเป็ นอยู่และคุณภาพ ชีวติ ท่ีดีข้ึน

2. ผลกระทบในทางดา้ นลบของวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ความกา้ วหน้าของการพฒั นาทางเศรษฐกิจอุตสาหกรรมท่ี มนุษยส์ ร้างสรรคข์ ้ึน โดยอาศยั วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มาไดส้ ่งผลกระทบในดา้ นท่ีเป็ นผลเสีย สร้างความ เสียหาย ทาลายธรรมชาติและส่ิงแวดลอ้ ม จนก่อให้เกิดปัญหาตามมา มากมายและรวดเร็ว และทวีความรุนแรงมากย่งิ ข้ึน ซ่ึงมนุษย์ เองตอ้ งทาการปรับตวั เพ่ือรับมือกบั ปัญหาท่ีอาจ เกิดข้ึนใน อนาคต



ผลกระทบของวทิ ยาศาสตร์ และเทคโนโลยที ี่มีต่อมนุษย์ สามารถแบ่งออกเป็น 4 ส่วน คือ 1.1 ผลกระทบของวทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยตี ่อสงั คม 1.2 ผลกระทบของวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีต่อเศรษฐกิจ 1.3 ผลกระทบของวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยตี ่อวฒั นธรรม 1 .4 ผ ลกร ะทบข องวิทย า ศา สตร์ และเ ทค โ น โ ลยีต่ อ ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดลอ้ ม



ผลกระทบของวิทยาศาสตร์และ เทคโนโลยตี ่อสงั คม ๑. ยคุ เกษตรกรรม สภาพเศรษฐกิจและสงั คมเป็นสงั คมแบบด้งั เดิม การผลิตดา้ น การเกษตร เพาะปลูกและ เล้ียงสัตว์ พ่ึงพาธรรมชาติ สังคมเรี ยบง่ายไม่ซับซ้อน เป็ นยุคอดีตจนก่อนการ ปฏิวัติ อุตสาหกรรม

ผลกระทบทางด้านสังคม (ต่อ) ๒. ยคุ อุตสาหกรรม มีการนาเคร่ืองจกั รไอนา้ํ มาพฒั นาไปสู่เคร่ืองจกั รกล มาใช้แทนแรงงานคน และสัตว์ ก่อให้พลงั การผลิตจานวนมาก (Mass Production) สภาพสังคมเปลี่ยนไปสู่การตลาดและการบริโภคนิยม กา้ ว เขา้ สู่ความทนั สมยั สภาพสังคมซบั ซอ้ น หลากหลายมากข้ึน

ผลกระทบทางด้านสังคม (ต่อ) ๓. ยคุ เทคโนโลยขี ่าวสารขอ้ มูล มีการนาระบบคอมพิวเตอร์มา เชื่อมโยงระบบโทรศพั ท์ โทรสาร ติดต่อ ทว่ั โลก เป็นยคุ โลกไร้ พรมแดนการติดต่อสื่อสารรวดเร็ว เป็นยคุ ท่ีมีการเปลี่ยนแปลงอยา่ ง มากมายจนคนในสงั คมปรับตวั ไม่ ทนั กบั คล่ืนการเปลี่ยนแปลงสงั คม โลก (Future Shock)

ผลกระทบจากความกา้ วหนา้ ทางเทคโนโลยี ความกา้ วหนา้ ทางวทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี มีผลกระทบต่อวิถีชีวิตของเราอยา่ งมาก ทาให้ ตอ้ งปรับตวั เพ่ือให้สามารถดาเนินชีวิตเขา้ กบั ความกา้ วหนา้ ท่ีพุ่งเขา้ หาตวั เรา ไม่ว่าเราจะอยู่ ส่วนไหน เราก็จะไดร้ ับผลกระทบเหล่าน้นั อย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้ ผลกระทบท่ีกล่าวถึงน้นั อาจ แบ่งเป็น 5 ทาง คือ · ผลกระทบทางสงั คม(ชีวติ ความเป็นอยู่ อาชีพ การศึกษา ฯ) · ผลกระทบทางส่ิงแวดลอ้ ม · ผลกระทบทางการเมือง การปกครอง · ผลกระทบทางเศรษฐกิจ การเงิน อุตสาหกรรม · ผลกระทบทางศิลปวฒั นธรรม

ผลกระทบจากความก้าวหน้าทาง วทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยตี ่อการเมือง ใชส้ ่ือมาเป็นเครื่องมือในการส่ือสารเพื่อใหป้ ระชาชนทวั่ ไปไดท้ ราบถึง หลกั การของ การเมืองและทาใหป้ ระชาชนรู้สึกตื่นตวั ทางการเมืองการ รณรงคใ์ หไ้ ปใชส้ ิทธิเลือกต้งั และมีการใชส้ ่ือ เพื่อใหเ้ กิดความเขา้ ใจผา่ น ส่ือต่างๆท่ีมีอยแู่ ลว้ เช่นโทรทศั นว์ ทิ ยคุ อมพวิ เตอร์

ผลกระทบจากความก้าวหน้าทางวิทยาศาสตร์และ เทคโนโลยตี ่อด้านสังคมและวฒั นธรรม ผลกระทบทางดา้ นวัฒนธรรม วฒั นธรรม คือ วิถีชวี ิตท่เี กิดจากระบบความสมั พนั ธร์ ะหว่าง มนษุ ยก์ บั มนษุ ย์ มนษุ ย์ กบั สงั คม และมนุษยก์ ับธรรมชาติ วฒั นธรรมจาํ แนกออกเป็น 3 ดา้ น ไดแ้ ก่ จิตใจ สงั คม และวตั ถุ ตลอดระยะเวลาอนั ยาวนานนีว้ ฒั นธรรมไทยไดม้ ีการเปล่ียนแปลง และ ปรบั ปรุง เพ่ือใหเ้ ขา้ กบั สภาพสงั คมและส่งิ แวดลอ้ มท่เี ปล่ียนไป ตามลาํ ดบั อย่าง มีประสทิ ธิภาพ

ผลกระทบทางด้านสุขภาพของประชากร ขอ้ มูลการศึกษาภาวะโรคของคนไทย พบวา่ สาเหตุหลกั ของ การสูญเสียปี สุขภาวะของคน ไทยมาจากโรคไม่ติดต่อเป็ นหลัก ตามด้วย กลุ่มโรคติดต่อโดยเฉพาะโรคเอดส์ซ่ึงเป็ น โรคติดต่อท่ีเกิดจากพฤติกรรม สุขภาพท่ีไม่เหมาะสม และการบาดเจ็บโดยเฉพาะจาก อุบตั ิเหตุจราจร - ปัจจยั ทางสังคมนอกระบบสาธารณสุข (Social determinants of health) การพฒั นาเศรษฐกิจท่ีผ่านมามีผลทาให้ สุขภาพคนไทยดีข้ึนจาก “การอยู่ดีกินดี” แต่ ขณะเดียวกนั กส็ ร้างปัญหา ตามมา เช่น ปัญหาจากมลภาวะ พฤติกรรมสุขภาพ ปัญหาสังคม ปัญหาการ กระจายรายได้ เกิดปัญหาท้งั สุขภาพทางกายและทางจิตใจ

ผลกระทบทางด้านสุขภาพของประชากร ระบบบริการสาธารณสุขไทยในปัจจุบนั และปัญหา 1.จานวนเจา้ หนา้ ที่สาธารณสุขไม่เพยี งพอ 2.การขาดความเป็ นธรรมในการกระจายของบุคลากรสาธารณสุข 3.บริ การท่ีจาเป็ นสาหรับปัญหาสุขภาพใหม่ 4.ระบบบริการปฐมภมู ิขาดคุณภาพและไม่เขม้ แขง็ 5.ศกั ยภาพของบุคลากรยงั มีจากดั ในการจดั การกบั ปัญหาสุขภาพท่ี เปล่ียนแปลงไป

จัดทําโดย •นาย วสวตั ติ์ วรโชตปิ รชี าวงศ์ เลขท่ี 10