TTA Tibbiyotnoma gazetasi (2014-yil sentabr)

TIBBIYOTNOMA8 №9 2014-YIL SENTABR TIBBIYOTNOMA ТОШКЕНТ ТИББИЁТ АКАДЕМИЯСИ TOSHKENT TIBBIYOT AKADEMIYASI NASHRI №9 2014-YIL SENTABR БЎЙИЧА БЎШ ПРОФЕССОР- ЎҚИТУВЧИ ХОДИМЛАР ТАРКИБИГА ТАНЛОВ ЭЪЛОН 1 октябрь — Талабаликка бағишлов – 2014 Ўқитувчи ва мураббийлар куни ҚИЛАДИ (октябрь 2014 йил) ЮРТИМИЗНИНГ БАХТЛИ Кафедра мудирлари Тиббий профилак- Ассистентлар тик а факультетининг ФАРЗАНДЛАРИМИЗ Тиббий профилактика “Коммунал ва меҳнат Тиббий профилактика факультетининг “Инфор- гигиена”кафедраси факультетининг “Травма- ҚУТЛАЙМИЗ! Шаҳримиздаги “Туркистон” са- матика, биофизика ва тология, ортопедия ХДЖ ройида Тошкент Тиббиёт акаде- нормал физиология” ка- Ката ўқитувчилар ва нейрожарроҳлик” кафе- Ҳурматли профессор- Билимли, зукко, ҳар томон- мияси, Тошкент Давлат стомато- федраси драси ўқитувчилар, қадрли устоз- лама ўрнак олса арзийдиган логия институти ҳамда Ибн Сино Даволаш факультети- лар. Сизларни яқинлашиб талабаларимиз сафи йил жамоатчилик маркази томонидан Тиббий педагогика фа- нинг “УАШ жарроҳлик” Даволаш факультетининг келаётган Ўқитувчи ва му- сайин ортиб бораётганлиги 1-босқичга қабул қилинган талаба- культетининг “Патология” кафедраси “Гисталогия ва тиббий био- раббийлар куни билан чин бизни қувонтиради. ларнинг “Талабаликка бағишлов – кафедра логия кафедраси дилдан самимий муборак- 2014” тантанали қасамёд мароси- Тиббий профилакти- бод этамиз. Қадрли устоз- ми ўтказилди. ОМХ факультетининг ка факультетининг “Жа- Даволаш факультети- мураббийлар, Сизлар- “Суд тиббиёти” кафедра- моат соғлиғини сақлаш нинг “Умумий ва болалар Айтиш жоизки, Тошкент ни барчангизни касб бай- Таъкидлаш жоизки, ҳар йили анъанавий си мактаби жарроҳлиги “кафедраси Тиббиёт академияси ил- рамингиз билан яна бир тарзда ўтказиб келинаётган тадбирда акаде- мий, ташкилий ва бошқа бор қутлаймиз. Сизлар- миянинг профессор-ўқитувчилари, тиббиёт Даволаш факульте- Даволаш фа- Даволаш факультети “Бо- жараёнларда қўлга кирити- га мустаҳкам соғлиқ, соҳаси ходимлари, Ҳиндистоннинг энг йирик тининг “ИКП гематоло- культети “Болалар лалар касалликлари” кафе- лаётган ютуқларни устоз- гўзаллик, оилавий бахт, хо- кардиохирург олимлари ва талабалар ишти- гия ХДТ ва лаборатория касалликлари”кафедраси драси” лар иштирокисиз тасаввур надонингизга файзу ба- рок этдилар. иши” кафедраси этиб бўлмайди. Уларнинг рака тилаймиз. Илмий ва Ҳужжатларни қабул қилиш муддати бир ой меҳнатдаги, илмий-ижодий ижодий фаолиятингизда, “Ягонасан, муқаддас Ватаним, сев- Доцентлар эълон қилинган кундан бошлаб. изланишдаги ва ўқув жа- ўқишларингизда улкан ютуқ ги ва садоқатим сенга бахшида, гўзал раёнидаги фидойилигини ва омад ёр бўлсин. Ўзбекистоним!” шиори остида ташкил этилган Даволаш факультети- Ҳужжатлар ректоратнинг канцелария бўлимига ҳамиша юксак қадрлаймиз. тантанали маросимда Тошкент Тиббиёт ака- нинг “УАШТ ва эндокри- топширилади. Манзилимиз: Олмазор тумани, РЕКТОРАТ демияси ректори Шавкат Каримов, Ўзбекистон нология” кафедраси Фаробий кўчаси, 2 уй. Республикаси Соғлиқни сақлаш, Олий ва ўрта махсус таълим вазирликлари, Ибн Сино жамо- ТТА ректорати ва касаба уюшмаси УАШ акушерлик ва гинекология кафедраси доценти атчилик маркази мутасадди ходимлари сўзга Шаходат Қодирназаровна МОВЛОНОВАнинг чиқиб, биринчи босқичга қабул қилинган тала- баларни табриклаб, масъулиятли касб эга- бевақт вафоти муносабати билан марҳуманинг оила аъзоларига чуқур таъзия изҳор этади. лари бўлмиш шифокорга айланишлари учун тинмай ўқиш, изланиш лозимлигини таъкид- MUASSIS: MUHARRIR TAHRIR HAYATI: Gazeta Pentium-IV ладилар. TOSHKENT Q.Nizomov (Bosh muharrir o’rinbosari), kompyuterida sahifalandi va Toshkent TIBBIYOT TURDIQUL O.Hazratov, D.Hidaуeva, D.Norgulov, Tibbiyot аkademiya RISOGRAFida Тадбир давомида буюк тиббиёт алломала- AKADEMIYASI BOBOMURATOV ри қиёфасида — Ибн Сино ўз “Тиб қонунлари”, L.Abduqodirova. 400 nusxada chop etildi. Гиппократ “Қасамёди”ни ва бошқалар ҳам ўз Manzilimiz: рамзий белгиларини талабаларга топшириш- ди. Магистрлар эса рамзий синов дафтарча- Toshkent shahri, Farobiy си, фонендоскопларини бериб, талабаларнинг ko’chasi, 2-uy ўқишларида муваффақият тилашди. Nashr uchun ma`sul Давоми 2-бетда. Q. Nizomov Gazeta Toshkent Matbuot va axborot Mualliflar fikri tahririyat nuqati nazaridan farqlanishi Ҳикмат Дарахтнинг ҳам кимга мевасию кимга Ҳикмат boshqarmasida 2007-yil 15-yanvarda mumkin. Maqolalardagi ma`lumotlar uchun Topshirish vaqti: 14.00 сояси тегади. 02-0049 raqam bilan ro’yxatga olingan mualliflar javobgardir Gazeta bepul tarqatiladi

TIBBIYOTNOMA TIBBIYOTNOMA2 №9 2014-YIL SENTABR №9 2014-YIL SENTABR 7 ЮРТИМИЗНИНГ БАХТЛИ ФАРЗАНДЛАРИМИЗ ФАРЗАНДЛАРИ СОҒЛОМ ЮРТ (Давоми. Боши 1-бетда.) да биз, ёшлар учун кенг имко- мураббийларим, ота-онамга Бола қалби туғилганида тоза ёзув тахтасига ўхшайди, ўзларини турли балоларга гирифтор қиладилар. Хатоликлар- ниятлар эшиги очилган. Спорт алоҳида миннатдорчилик бил- унга нималар ёзилса, шунга мос инсонга айланади. Бола нинг олдини олиш, яъни авлодларнинг нафакат жисмонан — Ўзбек, рус, инглиз тилида мусобақалари, фан олимпиа- дираман. қалбининг “ёзув тахтаси” бу унинг кўзлари, қулоқлари бақувват, балки руҳан, соғлом, маънан етук, мард ва жа- қасамёд қилаётган талабаларга далари ўтказилиши, бир қатор ҳисобланади. сур, ватанпарвар инсонлар бўлиб вояга етишларига фақат, боқиб, қалбимизни фахр ва иф- давлат мукофотларининг таъ- — Икки йил давомида Тош- тарбия орқалигина эришилади. тихор туйғуси қамраб олади, — сис этилиши фикримнинг ёрқин кент Тиббиёт академияси- Буюк аллома бобомиз Имом Ал-Бухорийнинг «Аль дейди Тошкент Тиббиёт академи- далилидир. Бу йил мен учун га ҳужжат топширдим, учин- - адаб аль -муфрад» китобининг бир бобида, «Оилада БИЗДАН ҲАРАКАТ... яси хотин-қизлар қўмитаси раиси омадли йил бўлди. Юртимизда- чи йили талаба бўлиш менга фарзанд туғилса, ўғил ёки қизлигини сўрамас эдилар, Лола Абдуқодирова. — Бугун бу ги энг нуфузли олий ўқув юрт- насиб этди, — дейди Феруза соғломми? – деб сўрарлар, – ҳа, дейилса, Оламларнинг Кимлардир «пешонасида бўлса, бола ўз-ўзидан яхши ёшлар қалбида ҳаяжон, нигоҳида ларидан бири бўлмиш, ўз олди- Ғуломова. — Мазкур академия- сарвари Аллоҳимга шукур дердилар» , – дейилган. одам бўлиб кетаверади», – дейди. Лекин бирор ишнинг эса қувончни кўрасиз. Акаде- га фақат инсон саломатлигини нинг тиббий-профилактика фа- ўз-ўзидан яхши натижа берганини ким кўрган? мия раҳбарияти томонидан ушбу мустаҳкамлашни мақсад қилган культетига шартнома асосида Луғатни қарайдиган бўлсак «соғлом» сўзининг маъно- қувончли лаҳзаларнинг талаба- Тошкент Тиббиёт академияси- ўқишга кирдим. Академиянинг си: дард-касалдан ҳоли, Соғ, беғубор,соф, расо, руҳий Оддий бир мисол: Тайёрланмаган абитуриент тест лар ҳаётида унутилмас бир тари- га имтиёзли равишда ўқишга талабалари сафига қўшилиш жиҳатдан шикаст етмаган, ғоявий-мафкуравий, маъна- варақасини қандай тўлдирсин? Ўрганмаган талаба инглиз хий санага айланиши назарда ту- қабул қилиндим. Буни буюк ор- мен учун катта бахт. Оиламиз- вий жиҳатдан тоза, пок деган маъноларни билдиради. тилида сўзлаши мумкинми? Оқибат нималиги тушунти- тилиб, мазкур тадбир тантанали зуларим сари ташланган илк да шифокор касбини танлаган- рилмаган, ўргатилмаган фарзанд қандай қилиб оқибатли равишда ўтказилди. Ҳар бир та- қадамим деб биламан. Ватаним, лар бўлмаган, келгусида оқ ли- Президентимиз таъкидлаганларидек: «Биз соғлом бўлсин, бола меҳрли бўлмаса бунга фақат ўзи айбдорми? лаба мустақил Ватан тақдири би- устозларим, ота-онам олдида бос кийиб, тиббиёт соҳасида деганда, нафақат жисмоний, балки маънавий жиҳатдан Ёки унга етарлича тарбия бера олмаётган ота-онами? лан ўз тақдирини боғлашга, бутун менга юклатилган масъулиятни кўплаб ютуқларга эришишга ҳам соғлом болани ўзимизга тасаввур этамиз. Айни фаолиятини она диёрга ва унинг оқлашга, янада кўпроқ ўқиб, из- ҳаракат қиламан. вақтда бугунги шиддатли замон, ҳаётнинг ўзи ёш авлод Дунёда китоблар кўп, лекин инсон учун энг азиз неъмат буюк келажагига бахшида этиш- ланишга ҳаракат қилишга ваъда тарбияси борасида олдимизга янги-янги, ўта муҳим ва – фарзанд тарбияси ҳақида махсус китоблар жуда кам, за- га, инсоният тафаккури камоли- бераман. Тадбир якунида Тошкент Тиб- долзарб вазифаларни қўймокда». монга ҳамнафас тарбиявий рисолалар йўқ ҳисоб. га улкан ҳисса қўшган аждодла- биёт академиясининг бади- римиз меросини чуқур ўрганишга, — Шу йил ҳарбий хизматни та- ий ҳаваскорлик ҳамда “Адрена- Оллоҳ инсон жисмини соғлом, мукаммал яратган. ШУКРОНАЛИК ҲИССИ улар ёққан чироқларни янада му- момлаб, Тошкент Давлат стомато- лин” жамоаларининг чиқишлари Унинг юраги, ўпкаси, кўзи, мияси юз йилдан ортиқ яшаш- наввар этишга қасамёд қилади. логия институтига имтиёзли бал- барчага манзур бўлди. Бундан га мўлжалланган. Аммо баъзи ҳолларда одамнинг ўзи Инсон бахт учун туғилади. Лекин у бахтни қандай ҳис қилади, лар асосида 1-босқичга ўқишга ташқари Тиббиёт академияси соғлом муҳитни бузади... қандай туяди? Шукр қилаётганидачи. Ўшандай дақиқиаларда ин- Оқ либослари ўзига ярашган, кирдим, — дейди Исо Сагдул- ҳамда Тошкент Давлат стома- сон ўтган умрига ва яшаётган кунларига қарайди. Кечаги тур- келгусида инсон саломатлигини лаев. — Ҳаяжонли дақиқаларда тология институти ҳаётини ёри- МАЪНАВИЯТИ БУТУН ХАЛҚ мушига қараб, бугунги кунини мулоҳаза қилади. Шунинг учун асрашга бел боғлаган талаба- қасамёд қилдик. Келгусида тувчи кўргазмали стендлар, ўқиш ҳам «Ислоҳот – ислоҳот учун эмас, аввало инсон учун», «Янги ларни суҳбатга чорладик. халқимизга керакли мутахассис фаолияти, соғлом турмуш тар- Мамлакатимизда ҳар йили 500 минг нафар атрофи- уй қурмай туриб, эскисини бузманг», – деган машҳур шиорлар бўлиб етишишни режалаштирдим. зини тарғиб этувчи кўргазмалар да фарзанд дунёга келади. Бугунги фарзандларимиз халқимиз ўртасида кенг ёйилиб, қўллаб-қувватланаётганлиги — Биз юртимизнинг бахтли Бизга кўплаб шарт-шароитлар ташкил этилди. йигирма, ўттиз йилдан кейин миллатнинг навқирон ва- бежиз эмас, албатта. «Ким эдигу, ким бўлдик?» – деган савол фарзандларимиз, — дейди Зул- яратиб берганликлари учун Юрт- килларига айланишади. ўртага ташланмоқда. Буни шукроналик тарозиси деса бўлади. Бу фия номидаги Давлат мукофо- бошимизга, таълим берган устоз- Дилором ХИДАЕВА муболаға эмас. Келинг, тарозининг бир палласига «кеча» мизни, ти соҳибаси Нигора Туймуродо- «Менинг Ватаним», «Мен муқаддас юртнинг фарзан- иккинчи палласига «бугун» имизни қўйиб, ҳаётимизга бир карай- ва. — Сабаби гўзал диёримиз- маънавиат ва маърифат диман ва шу юртга муносиб фарзанд бўлишим керак» лик: Бугун кўзларимиз ана шу ва бошқа юзлаб неъматлар билан деган ғояни онгу шуурида мустаҳкамлаб камолга етган безанган. БАХТни қураётир. Ортга қарасак, кеча – бахтсизлик биз- бўлими мудири ёш авлод эртанги кунимизнинг яратувчилари, келажаги- ни кузатаётганини кўрамиз. мизнинг давомчилари ҳисобланади. Лира ПИРЖАНОВА, Инсонга маънавий саломатлик жуда зарур. Ле- ТТА Маънавиат-маърифат бўлими услубчиси кин баъзан одамлар нафс, кибр, жаҳолатга берилиб Ҳикмат Ҳикмат Ким қайси бир ишни қилишни Ҳикмат билмайди, ким нима иш қилишни. Ҳикмат Меҳнатнинг ўзи кифоя эмас, уни кўрсата билиш ҳам керак.

TIBBIYOTNOMA6 №9 2014-YIL SENTABR TIBBIYOTNOMA №9 2014-YIL SENTABR 3 2014-2015 ўқув йилининг Ернинг ўлчови ҳақидаги, сай- Мен, айниқса, ОМХ факуль- ИСТИҚЛОЛ БЕРГАН 1 — октябрь Устозлар ИМКОНИЯТЛАР кунига бағишланади бошланиши 2 сентябрь ёрамизнинг шарсимон шаклга тети талабаларига ўтилган УСТОЗИМ НУРИМ куни Республикамизнинг эга эканлиги ҳақидаги далил- “М устақиллик дарслари\"да Меҳри булоқ, қалби қуёшим, таълим муассасалаларида, лар мавжудлиги, китоб XVII аср- қатнашиб шу нарсага амин Болаликдан, силаган бошим. Бу ҳаётни, сиз ўргатдингиз, жумладан, Тошкент га қадар Европа университетла- бўлдимки, талаба-ёшларимиз Сизга таъзим, қилай устозим. Бошимда сиз, порлаган қуёш, Тиббиёт академияси барча рида астрономия фани бўйича улуғ алломаларнинг авлоди Машаққатга, бериб сиз бардош. Қадрингизга етмадик гоҳо, факультетларида “Ягонасан, асосий дарслик сифатида ўқитиб эк анлигидан фахрланишди. Жорий йилда мамлакати- лар замонавий ўқув жиҳозлари Улғайдикми, бўлиб бaғpи тош. муқаддас Ватаним, севги ва келинганлиги, Аҳмад Фарғоний Шуни алоҳида таъкидлаш ло- миз мустақиллигининг 23 йил- билан таъминланган, педа- Илк қаламни, тутқазиб қўлга, садоқатим сенга бахшида, лигини кенг нишонладик. Ўтган гогик кадрларнинг малакаси- Саховатни, солдингиз дилга. биринчилардан бўлиб астро- зимки, Президентимиз маъ- даврларга назар ташлайди- ни ошириш ишлари изчил да- Улғайгач сўнг, билиб қадрингиз, ган бўлсак, республикамиз- вом эттирилмоқда. Талаба- Бизни бошлаб, сиз тўғpи йўлга. гўзал Ўзбекистоним!” номик асбоб-устурлоб назари- рузаси уларда катта қизиқиш даги барча соҳаларда улкан ларни амалиётдан ажратмаган Сизга қандай, раҳмат айтайин, ислоҳотлар амалга оширилди. ҳолда машғулотларни сифат- Пойингизга, таъзим қилайин. шиори остида “Мустақиллик ясини, Нил дарёси сув сатҳини уйғотганлигининг гувоҳи бўлдим. Жумладан, таълим тизимида ли олиб бориш мақсадида бир Сиз ўргатган барча нарсани, ҳам. Таълим тизими ижтимо- қанча намунали ўқув марказ- Ўлгунимча, жонда сақлайин. дарслари” бўлиб ўтди. ўлчайдиган асбоб “Нилометр”ни Ушбу маърузани чуқур ўрганиш, ий соҳалар ичида кенг кўламли лари ташкил этилди. Шунинг- Устоз десам, дилим яйрагай, соҳа ҳисобланиб, ўзига хос дол- дек, профессор-ўқитувчилар Ҳатто булбул, устоз сайлагай. Ушбу дарслар Президентимиз кашф қилганлиги ҳақида ўрта асрларда яшаб ижод этган зарбликни касб этади. Чунки ва таҳсил олувчи барча босқич Буюк шохлар ҳатто сизларсиз, Ислом Каримовнинг шу йил 14-15 қизиқарли маълумотлар берилди. буюк аллома ва мутафаккирлар- таълим-тарбия, интеллектуал (бакалавриатура ва магистра- Бу шохликка, сира етмагай. май кунлари Самарқанд шаҳрида нинг илмий мероси бугунги кун- мулк, ахборот ресурслари, кас- тура) талабалари учун хорижий Устозларга, таърифлар етмас, Абу Райҳон Беруний томони- да ҳам мамлакатимиз тараққиёти бий маҳорат, ишлаб чиқариш давлатларда малака ошириш Устоз бўлиш, дўстлар осонмас. “Ўрта асрлар Шарқ алломала- дан дунё илм-фанида биринчи- учун муҳим эканлигини очиб каби бир қанча механизмлар ҳамда тажриба алмашиш имко- Устоз ҳар он, мўътабар зотдир, лардан бўлиб денгизлар наза- такомили билан боғлиқ. Булар- ниятлари яратилган. Агарда бу Унда сабр, сира туганмас. ри ва мутафаккирларининг та- риясини, Ернинг шарсимон гло- бериш ва оммалаштириш ёш нинг натижаси сифатли кадрлар олиб борилган ислоҳотларни Бари бир камдир, қилсак ҳам рихий меро- салоҳиятини намоён этади. чуқур таҳлил қиладиган бўлсак, авлодни ҳар улар замирида истиқлол бер- таъзим, си, унинг за- 1997 йилнинг август ойида ган имкониятлар ётади. Зеро, Чарчамангиз, бериб сиз томонлама қабул қилинган Кадрлар тайёр- Президентимиз таъкидлагани- БУЮК АЖДОДЛАРИМИЗ МЕРОСИмонавий ци- баркамол, лаш миллий дастурининг қабул дек, “Буларнинг барчаси, ав- таълим. вилизация қилиниши соҳа ривожида туб вало, мустақилликка эриш- Сиз туфайли, қаранг ўқтувчим, ривожида- ВА ЁШЛАР ТАРБИЯСИ буюк аждод- бурилиш ясади. Хусусан, тизим- ган биринчи кунлардан бош- Шу кунларга, етдим устозим. ги роли ва ларимиздан нинг моддий базасини янгилаш лаб “Ислоҳот - ислоҳот учун ибрат олиш ва бойитиш, керакли ўқув ада- эмас, аввало, инсон учун” де- Урунов Давронбек аҳамияти” биётлари билан таъминлаш, ган принципни ҳаётга татбиқ Давлатали ўғли, руҳида тарби- педагогик кадрлар малакасини этганимизнинг амалий сама- мавзуи- ошириш, янги инновацион ва раси, десак, ҳеч қандай хато Даволаш факультети 207-А бусини яратганлигини, Колумб ялашда долзарб аҳамиятга эга. информацион технологиялар- бўлмайди” (Каримов И.А. Мам- гуруҳ талабаси. даги халқаро конференцияда саёҳатидан беш юз йил олдин ни жорий этиш, инглиз тилини лакатимизни янада обод этиш Ўзбекистон Республикаси чуқур ўрганиш ва ўқитиш син- ва модернизация қилишни сўзлаган маърузаси мазмун- Тинч ва Атлантика океанлари Олий ва ўрта махсус таълим ва- гари амалий саъй-ҳаракатлар қатъият билан давом эттириш моҳиятига бағишланди. ислоҳотларнинг асосий мезони- йўлида. 21 жилд. Т.: Ўзбекистан, ортида қитъа (Америка) мавжуд- зирининг 343-буйруғи ва Тошкент ни ташкил этди. 2013. 5-бет). Мустақиллик дарсида Президентимиз лиги ҳақидаги қарашларини, ге- Тиббиёт академияси ректорининг маърузасидан ўрин олган Ўрта одезия фанига асос солганлиги 286-сонли буйруғи асосида 2014- Тошкент Тиббиёт академи- Дарҳақиқат, Ўзбекистан ул- асрларнинг илк даврида Шарқда баён қилинди. яси ҳам мустақиллик йиллари- кан имкониятлар мамлакати. амалга оширилган буюк илмий 2015 ўқув йилининг сентябрь да ташкил этилган олий ўқув Шунинг учун ҳам юртимиз бер- юрти ва таълим тизимида амал- ган барча имкониятлардан ўз Абу Али ибн Сино “Тиб ойида бакалавриат ва магистра- га оширилган ислоҳотларнинг вақтида тўлиқ фойдаланиб, де- кашфиётлар қилган замонавий қонунлари” асарида тиббиёт тура босқичларида таҳсил олув- намунаси сифатида мамлака- мократик давлат ва фуқаролик математика, тригонометрия ва ге- фанлари тараққиётининг асосий чи талабаларга Президентимиз тимизни сифатли шифокорлар жамиятини ривожлантириш- ография фанлари тарққиётига ул- йўналишини олдиндан белгилаб Ислом Каримовнинг “Ўрта аср- билан таъминлашдаги асосий га муносиб ҳисса қўшмоғимиз кан ҳисса қўшган Муҳаммад ибн берганлигини, Европанинг етак- лар Шарқ алломалари ва мута- ўқув маскани ҳисобланади. Ака- лозим. Мусо ал-Хоразмий ҳақида, унинг чи университетларида беш юз факкирларининг тарихий мероси, демияда ҳам таълим сифатини ўнлик позицион ҳисоблаш тизи- йил давомида тиббиёт айни шу унинг замонавий цивилизация ошириш ва янгилаш мақсадида Нилуфар НИЁЗОВА, мини, ноль белгиси ва қутблар асар асосида ўқитиб келинганли- ривожидаги роли ва аҳамияти” турли лойиҳалар, ўқув режа- Ижтимоий фанлар координатларини биринчилардан ги ҳақида гап борди. лари ишлаб чиқилмоқда. Бу- кафедраси катта бўлиб асослаб берганлигини, бу- мавзуидаги халқаро конференция- гунга келиб барча кафедра- ўқитувчиси, ф.ф.н. Маҳмуд Замахшарий алло- да сўзлаган маърузаси мазмун- гунги кундаги замонавий компью- мамиз араб тили грамматикаси моҳиятини янада чуқурроқ тер технологияларини пойдево- асосчиси эканлиги, тарихда би- ўрганиш мақсадида академия ри ҳисобланган алгоритм тушун- ринчи кўп тилли луғат-арабча- “Ижтимоий фанлар” кафедраси часи ҳам шу олим томонидан ил- форсча-туркий луғатнинг асос- профессор-ўқитувчилари томо- гари сурилгани алоҳида таъкид- чиси бўлганлиги, шунингдек, ўрта нидан 8 соатлик “Мустақиллик ланди. Бундан ташқари, маъру- асрларда яшаб ижод қилган бир дарслари” ўқитилмоқда. зачи профессор-ўқитувчиларимиз қанча буюк алломаларимиз фао- Аҳмад Фарғонийнинг IX асрда лияти ҳақида ҳам маърузачила- Суҳроб НОРҚУЛОВ, ёзилган “Астрономия асослари” римиз талабаларга жуда кўп янги фалсафа фанлари номзоди, асарида оламнинг тузилиши, маълумотларни етказди. ОМХ факультети декан муовини Ҳикмат Киши қанча доно бўлса, шунча вазмин Ҳикмат бўлади. Ишлашга шароит яратиб берадигандан Ҳикмат ҳалақит қиладиган кўп. Ҳикмат

TIBBIYOTNOMA4 №9 2014-YIL SENTABR TIBBIYOTNOMA №9 2014-YIL SENTABR 5 Изланганга толе ёр O’tmishi ulug’ – kelajagi porloq O’zbekiston ИЛК БОР ДОКТОРЛИК ДИССЕРТАЦИЯ ҲИМОЯСИ ,,Biz buyuk ajdodlarimiz bilan faxrlanishimiz, g’ururlanishimiz kerak, faqat g’ururlanishning o’zi yetarli emas, kelinglar, o’zimiz ham, huddi ular kabi ana shu Мамлакатимизда “Кадрлар тайёрлаш bebaho merosga o’z hissamizni qo’shaylik” миллий дастури”, “Таълим I. Karimov тўғрисидаги қонун” ижросини таъминлаш усулларини такомиллаштириш” берди. Мен Ўзбекистонга илк Mamlakatimizda milliy qadriyatlarni tiklash, boy asosladi, tibbiyot tarixida eng mashhur alloma Ibn Sino ва таълим тизимидаги мавзусидаги докторлик диссерта- бор ташриф буюришим, илмий tariximizni buyuk ajdodlarimizning bebaho meroslarini ‘’Tib qonunlari” asari qariyb, 500 yil davomida Yevropaning ислоҳотларга катта цияси 14.00.21-Стоматология их- ишга расмий оппонент қилиб та- o’rganish borasida ulkan ishlarni olib borilishi, fan va ta’lim yetakchi universitetlarida tibbiyot ilmi sifatida o’qitib kelindi. эътибор қаратилмоқда. тисослиги бўйича ҳимоя қилинди. клиф қилинганимда ростини айт- tizimini rivojlanishsida yangi kashfiyotlar, ilm-fan yutuqlariga Buyuk alloma va mutaffakkirlarimiz xizmatlari, ilmiy asarlari Шуни таъкидлаб ўтиш жоизки, дис- сам менда иккиланиш пайдо erishishda muhim ahamiyat kasb etmoqda. Prezidentimiz hozirgi kunda ham insoniyatning inetlektual taraqqiyotining Ўзбекистон Республикаси Пре- сертация иши Ўзбекистон Респу- бўлганди, диссертация иши би- takidlaganidek: ,,Jamiyat taraqqiyotidagi har qanday shakllanishida, ayniqsa ularning merosini yoshlarimiz зидентининг 2012 йил 24 июл- бликаси Президентининг 2011 йил лан танишганимда ҳозирги кунда o’zgarishlar, yangiliklar ayniqsa insoniyat rivojiga katta o’rganishi, ilm fan rivojalanishida muhim ahamiyatga egadir. даги ПФ-4456-сонли «Олий ма- 28 ноябрдаги «Соғлиқни сақлаш тиббиётни долзарб муаммолари- turtki beradigan jarayonlar, kashfiyotlar o’z-o’zidan yuz лакали илмий ва илмий-педагог тизимини ислоҳ қилишни янада ни ечимига қаратилган илмий иш bermaydi. Buning uchun avvalo asriy an’analar, tegishli Davlatimiz mustaqilligining 23 yilligi munosabati bilan, oliy, кадрлар тайёрлаш ва аттестация- чуқурлаштириш чора-тадбирлари қизиқишимни уйғотди. Бугунги дис- shart sharoitlar, tafakkur maktabi, madaniy- ma’naviy muhit o’rta va maxsus ta’lim tizimi o’quv dargohlarida, olib boriladigan дан ўтказиш тизимини янада тако- тўғрисида»ги №ПҚ-1652 сонли сертация ҳимояси жуда юқори са- mavjud bo’lmog’I kerak”. Ana shunday ezgu maqsad va ,, Mustaqillik darslari” aynan, buyuk ajdodlarimiz merosini миллаштириш тўғрисида» Фармо- Қарорида белгиланган вазифалар, вияда ўтди, ҳамма саволларим- tafakkur bilan yashayotgan xalqimizni jahon taraqqiyotiga o’rganish, bu meros butun insonoyatning ma’naviy boyligi нини ва Вазирлар Маҳкамасининг яъни замонавий талаблар ва стан- га тўлиқ қониқарли жавоб олдим. qo’shgan ulkan xissasi, Sharqu G’arbni o’zaro bog’lagan sifatida ta’n olinganligiga bag’ishlanadi. Mamlakatimizda hozirgi 2012 йил 28 декабрдаги 365-сон- дартларга мувофиқ аҳолига юқори Диссертант Боймурадовни инглиз buyuk sivilizatsiyalar tutashgan yurtimizning tarixini va kunda 31 million aholining 60 foizdan ortig’ini yoshlar tashkil ли “Олий ўқув юртидан кейинги таъ- сифатли тиббий ёрдам кўрсатишни тилида ўз илмий ишининг натижа- kelajagini yana bir bor o’rganish maqsadida, 2014-yil may etadi. Qabul qilingan milliy dasturga ko’ra, 12-yillik ta’lim olish, лим ҳамда олий малакали илмий ва таъминлашга хизмат қилади. ларини баён қилиши, саволлар- oyida ,, O’rta asrlar Sharq allomalari va mutafakkirlarining eng zamonaviy loyihalar asosida, 1500dan ortiq akademik илмий-педагог кадрларни аттеста- Таъкидлаш жоизки диссертация га аниқ ва мукаммал жавоб бери- tarixi, merosi, uning zamonaviy sivilizatsiya rivojidagi litsey va kollejlar faoliyat ko’rsatmoqda. Keng ko’lamli olib циядан ўтказиш тизимини тако- ҳимояси жаҳон андозаларига мос ши мени жуда қувонтирди. Дис- roli va ahamiyati” mavzusida xalqaro konferensiya borilgan islohatlar natijasida, oliy o’quv yurtlari soni 2 martta миллаштириш чора-тадбирлари равишда бўлиб ўтди, ҳимоя ин- сертантда ўз мавзусига бўлган bo’ldi. Konferensiyada AQSh, Buyuk Britaniya, Italiya, oshib, 60ta universitet va institutlar faoliyat ko’rsatmoqda. тўғрисида”ги қарорини бажариш глиз тилида қилинди, биринчи оп- қизиқиш ва ундаги ғоялар бугунги Xitoy, Janubiy Koreya, Germaniya, Yaponiya, Hindiston, ҳамда Олий аттестация комис- понент узоқ хориждан, Германия- кундаги замонавий тиббиётни ри- Misr, Rossiya, Indoneziya, Saudiya Arabistoni, Quvayt, Yoshlarimizga yaratib berilayotgan shart sharoitlar, ta’lim сияси фаолиятини янада тако- дан таклиф қилинди. Ҳимоя жара- вожлантириш учун хизмат қилади. Ozorbayjon kabi ellikka yaqin mamlakatlarning olimlari, tizimining islohatlari uchun O’zbekiston davlat byudjetidan 35% миллаштириш мақсадида амал- ёнида чет элдан ташриф буюрган Бажарилган илмий иш жуда катта nufuzli xalqaro tashkilotlar rahbarlari, oily ta’lim mablag’ aynan ta’lim tarbiya sohasiga yo’lantirilmoqda. ,, 21- га оширилган чора-тадбирлар олим иштирокида инглиз тилида илмий ва амалий аҳамиятга эга, muassasalari professorlari ishtirok etdilar. Qadimiy shahar asr – Bilim va intelektual tafakkur asri” deb bejiz aytilmagan. амалда кенг қўлланилмоқда. савол-жавоблар бўлиб ўтди. Мам- халқаро стандартларга жавоб бе- Samarqandda bo’lib o’tgan bu konferensiya, o’rta asr Yosh avlodni milliy va umuminsoniy qadriyatlar ruhida Олий таълим муассасаларида лакатимиз олимлари орасида ин- ради. Мен келажакда мамлакат- Sharq allomalarining dunyo tamaddumida tutgan o’rni, tarbiyalashga etarlicha e’tibor berish,o’zining tarixiy,madaniy катта илмий ходим институти ва глиз тилини мукаммал гапиради- ларимиз ўртасида халқаро илмий ilm fan, tibbiyot rivojiga qo’shgan xissasi, hozirgi kunda va intellektual merosini avaylab-asrashga,boyitish va мустақил изланувчилар институ- ган олимларимизнинг ҳам борли- алоқаларни йўлга қўямиз деган ularning xayoti va ijodini o’rganish, kelajakda zamonaviy ko’paytirishga yo’naltirishimiz lozim. ти фаолият кўрсатмоқда. Олий ги мулоқотни жонли ва қизиқарли умиддаман. ilm fan taraqqiyoti uchun muhim ahamiyatga egaligiga таълим муассасалари қошидаги ўтишини таъминлади. Профес- zamin yaratdi. TTA qoshidagi akademik litsey, ijtimoiy fanlar илмий кенгашлар ҳам ўз фао- сор Жозеф Бенедикт Фольц дис- Қутбиддин НИЗОМОВ, kafedrasi mudiri: Yunusova Sh.S лиятларини бошлаган. Тошкент сертация ҳимоясига юқори баҳо “Тиббиётнома” махсус Tadqiqotchi olimlarning fikricha, Sharq xususan Тиббиёт академияси ҳузуридаги Markaziy Osiyo mintaqasi IX-XII va XIV-XV asrlarda, фан доктори илмий даражаси- мухбири Sharq uyg’onish davri – Sharq Renissansi, dunyo ilmiy ни берувчи 16.07.2013.tib.17.01 jamoatchiligi tomonidan haqli ravishda tan olingan. рақамли илмий кенгашда янги Sharq uyg’onish davrining o’ziga xos xususiyati avvalo талаблар бўйича илк бор док- matematika, astornomiya, fizika, kimyo, geodeziya, торлик диссертацияси ҳимоя farmokologiya, tibbiyot kabi aniq va tabiiy fanlar namoyon қилинди.Мустақил изланувчи bo’ldi. O’rta asrlarning ilmiy kashfiyotlari haqida gapirar Боймурадов Шуҳрат Абдужали- ekanmiz, Muhadmmad Ibn Muso Al-Xorazmiy, nol ловичнинг “Юз скелети суякла- belgisi va qutblar koordinatlarini birinchi bo’lib asoslab ри қўшма жароҳатланган бемор- berdi. Uning nomi va asarlari ,,algoritm” va ,,algebra” ларда диагностика ва даволаш kabi zamonaviy atamalarda abadiylashtirildi. Ahmad Farg’oniy yerning o’lchovi haqidagi dastlabki ma’lumotlarni sayyoramizning sharsimon ko’rinishga ega ekanligini, Abu Rayhon Beruniy dunyo ilm fanida birinchi bo’lib yer radiusini hisoblab chiqdi. Kolumb sayohatidan 500 yil oldin Tinch va Atlantika okeanlari ortida qit’a mavjudligini Ҳикмат Ҳикмат Бор қадрига етмайди, йўқ излаб Ҳикмат тополмайди. Ҳикмат Қадринг ўтмай қадрлашмайди.