สื่อการสอน หน่วยที่ 1 เรื่องการซื้อขายสินค้าสำหรับกิจการเจ้าของคนเดียว วิชา การบัญชีธุรกิจซื้อขายสินค้า

กิจการท่ีซือ้ และขายสินคา้ จะมีกิจกรรม 2 ดา้ น คือ ดา้ นผูซ้ ือ้ และดา้ นผูข้ าย สาหรบั กิจการเจา้ ของคนเดียวประเภทธุรกิจ ซือ้ ขายสินคา้ บุคคลคนเดียวจะเป็นผู้ทาการจัดซือ้ ทัง้ หมด ซ่ึงกิจการที่มีการซือ้ ขายสินคา้ จะมีรายไดจ้ ากธุรกรรมซือ้ สินคา้ แลว้ มาขายสินคา้ ใหก้ ับลกู คา้ จะอย่ใู นรูปของการคา้ ปลีกและการคา้ ส่ง ดงั นนั้ จึงตอ้ งรูแ้ ละเขา้ ใจในเร่อื งความหมายของสินคา้ การซือ้ สินคา้ การขายสินคา้ ส่วนลดเงื่อนไขการชาระเงิน การรับคืนและการส่งคืนสินคา้ เพ่ือประโยชน์ใน การทาบัญชี สาหรบั กิจการซอื้ ขายสนิ คา้ ตอ่ ไป

สินค้า (Goods or Merchandising) หมายถึง สินทรพั ยท์ ่ีกิจการซือ้ มาเพื่อจาหน่าย ไม่ไดซ้ ือ้ มาเพ่ือใชใ้ น กิ จ ก า ร โดยมีวัตถุประสงคเ์ พื่อการแสวงหาผลกาไรจากการขาย ซ่ึงสินทรัพยท์ ี่ซือ้ มาเพ่ือจาหน่ายนั้นจะบันทึกไวใ้ น บัญชีสินค้า จัดอยู่ในประเภทสินทรัพย์หมุนเวียน ส่วนสินทรัพย์ที่ซือ้ มาเพื่อใช้ภายในกิจการจะบันทึกไว้ใน บัญชีสินทรัพย์นั้นๆ เชน่ วสั ดสุ านกั งาน อาคาร รถยนต์ อปุ กรณส์ านกั งาน เป็นตน้ กระบวนการผลิตเป็ นสินคา้ หรือการใหบ้ ริการ

โดยท่วั ไป ธุรกิจจะแบง่ ออกเป็น 3 ประเภท 1. ธุรกิจการใหบ้ ริการ (Service Business) เป็นการใหบ้ รกิ ารแก่ลกู คา้ เชน่ รา้ นซกั รดี รา้ นเสริมสวย โรงแรม โรงพยาบาล อซู่ อ่ มรถ เป็นตน้ ตัวอย่างธรุ กิจการใหบ้ ริการ ร้านซักรีด

2. ธุรกจิ พาณิชยกรรม หรือธุรกิจซือ้ ขายสินคา้ (Merchandising Business) เป็นการซอื้ สนิ คา้ มาเพอ่ื ขายตอ่ เชน่ รา้ นขายหนงั สือ รา้ นขายเสอื้ ผา้ สาเรจ็ รูป รา้ นขายยา หา้ งสรรพสนิ คา้ รา้ นสะดวกซอื้ เป็นตน้ ตัวอยา่ งธุรกจิ พาณิชยกรรม

3. ธุรกิจอุตสาหกรรม (Manufacturing Business) เป็นการซอื้ สนิ คา้ หรอื วตั ถดุ บิ มาแปรสภาพ โดยผ่าน กระบวนการผลิต หรอื การประกอบชนิ้ สว่ นกอ่ นแลว้ จงึ นาออกขาย เชน่ โรงงานผลติ ผงชรู ส โรงงานผลติ ผลไมก้ ระป๋ อง โรงงานผลติ สบู่ และเครอ่ื งสาอาง เป็นตน้ ตัวอยา่ งธุรกจิ อุตสาหกรรม

ในการซอื้ สนิ คา้ (Purchasing) สาหรบั กิจการเจา้ ของคนเดียว จะมคี า่ ใชจ้ า่ ยซงึ่ เป็นตน้ ทนุ สนิ คา้ ท่ีซอื้ มาเพือ่ ขาย คา่ ใชจ้ า่ ยในการขาย เป็นตน้ ซงึ่ กิจการแตล่ ะแหง่ จะมขี นั้ ตอนและวธิ ีการซอื้ สินคา้ ทแ่ี ตกตา่ งกนั ทงั้ นีข้ นึ้ อยกู่ บั ขนาดและการจดั องคก์ ร ของแตล่ ะกิจการ ในกรณีกิจการขนาดเล็ก เจา้ ของอาจจะเป็นผดู้ าเนินการเองทงั้ หมด แตถ่ า้ เป็นกิจการขนาดใหญ่ จะมีหนว่ ยงานเฉพาะที่ทาหนา้ ท่ีโดยตรงทงั้ ในการซอื้ และการขายสนิ คา้ ซง่ึ เป็นการแบง่ แยกหนา้ ท่ีความรบั ผิดชอบ โดยจะมีแผนก จดั ซอื้ ทาหนา้ ท่สี ่งั ซอื้ สนิ คา้ จากผขู้ าย และตอ้ งมกี ารประสานงานกบั หน่วยงานตา่ งๆ 1. แผนกคลังสินค้า มีหนา้ ที่ดแู ล ตรวจสอบปริมาณสินคา้ ว่าสมควรที่จะทาการขอซือ้ เพิ่มเติมหรือไม่ ซ่ึงถา้ พิจารณาแลว้ เห็นสมควรที่จะขอซือ้ ก็จะจดั ทา “ใบขอซือ้ ” (Purchase Requisition) ขึน้ มา 1 ฉบับ ใหผ้ ูม้ ีอานาจลงนามอนุมตั ิ และ จดั ทาสาเนาตามจานวนของระบบงานอยา่ งนอ้ ย 2 ฉบบั รวมเป็น 3 ฉบบั • ตน้ ฉบบั สง่ ใหแ้ ผนกจดั ซอื้ เพ่อื ตดิ ตอ่ กบั ผขู้ ายทาการส่งั ซอื้ สนิ คา้ ตอ่ ไป • สาเนาฉบบั ท่ี 1 สง่ ใหแ้ ผนกบญั ชี เพอื่ ใชเ้ ป็นหลกั ฐานตรวจสอบและบนั ทกึ บญั ชี • สาเนาฉบบั ท่ี 2 แผนกคลงั สนิ คา้ จะจดั เก็บไวเ้ พอ่ื เป็นหลกั ฐานตรวจสอบตอ่ ไป

2. แผนกจดั ซือ้ มหี นา้ ทส่ี ่งั ซอื้ สินคา้ ตามความตอ้ งการของแผนกคลงั สนิ คา้ โดยคานงึ ถงึ ราคา เง่อื นไขการชาระเงินและ ประโยชนท์ ี่กิจการจะไดร้ บั เมอ่ื ไดร้ บั ใบขอซอื้ แลว้ จะทาการสอบถามราคาสนิ คา้ ทจ่ี ะซอื้ จากผขู้ ายหลายราย เพ่ือใหไ้ ดส้ นิ คา้ ท่มี ี คณุ ภาพและราคาเหมาะสม โดยจะจดั ทา “ใบส่งั ซอื้ ” (Purchase Order) สง่ ไปใหผ้ ขู้ าย เพอ่ื ใชเ้ ป็นหลกั ฐานในการส่งั ซอื้ สนิ คา้ ซง่ึ ควรมีสาเนาตามจานวนทีต่ อ้ งการอยา่ งนอ้ ย 3 ฉบบั รวมกบั ตน้ ฉบบั เป็น 4 ฉบบั • ตน้ ฉบบั สง่ ใหผ้ ขู้ ายเพ่อื ใชเ้ ป็นหลกั ฐานในการจดั สง่ สินคา้ ตามท่สี ่งั ซอื้ • สาเนาฉบบั ที่ 1 สง่ ใหแ้ ผนกรบั สนิ คา้ เพอ่ื ตรวจสอบสินคา้ เมือ่ ผขู้ ายสง่ มาให้ ถา้ ไมม่ ีแผนกนีก้ ็จะสง่ ไปใหแ้ ผนก คลงั สนิ คา้ ทาหนา้ ท่แี ทน • สาเนาฉบบั ท่ี 2 สง่ ใหแ้ ผนกบญั ชี เพอ่ื เป็นหลกั ฐานในการตรวจสอบและบนั ทกึ บญั ชี • สาเนาฉบบั ท่ี 3 แผนกจดั ซอื้ เก็บไวเ้ พ่อื เป็นหลกั ฐานในการตรวจสอบตอ่ ไป

3. แผนกรบั สินค้า มหี นา้ ที่ตรวจสอบสนิ คา้ ท่ผี ขู้ ายนามาสง่ วา่ มจี านวน คณุ สมบตั ิ ถกู ตอ้ งตรงตามทส่ี ่งั ซอื้ หรอื ไม่ เมื่อผขู้ ายนาสนิ คา้ ทส่ี ่งั ซอื้ มาสง่ พรอ้ มใบกากบั สินคา้ (Invoice) / ใบกากบั ภาษี (Tax Invoice) หรอื ใบสง่ ของ (ผขู้ ายเป็น ผจู้ ดั ทา) ใหก้ บั ผซู้ อื้ ถา้ การตรวจสอบถกู ตอ้ งก็จะลงนามวา่ ไดร้ บั สินคา้ ถกู ตอ้ ง ในใบกากบั สนิ คา้ หรอื ใบสง่ ของใหผ้ ขู้ ายเป็น หลกั ฐาน และจะสง่ สินคา้ ท่ีไดร้ บั ไปยงั แผนกท่ีเก่ียวขอ้ งตอ่ ไปบางแหง่ อาจใชใ้ บกากบั สนิ คา้ หรอื ใบสง่ ของของผขู้ ายเป็นใบรบั สินคา้ โดยผขู้ ายตอ้ งจดั ทาสาเนาตามท่ีตอ้ งการหรอื อาจจะทาเป็น “ใบรบั สินคา้ ” (Received Report) และจดั ทาสาเนาตามท่ี ตอ้ งการอยา่ งนอ้ ย 3 ฉบบั รวมกบั ตน้ ฉบบั เป็น 4 ฉบบั • ตน้ ฉบับ ส่งให้แผนกบัญชี เพ่ือใชเ้ ป็นหลักฐานในการตรวจสอบและจัดส่งให้แผนกการเงินเพ่ือเบิกจ่ายรวมทั้ง ใชเ้ ป็นหลกั ฐานในการบนั ทกึ บญั ชี • สาเนาฉบบั ท่ี 1 ส่งใหแ้ ผนกจดั ซือ้ เพื่อแจง้ ใหท้ ราบวา่ ไดร้ บั สินคา้ ตามท่ีส่งั ซือ้ เรยี บรอ้ ยแลว้ และแผนกจดั ซือ้ จะเก็บไว้ เป็นหลกั ฐานตอ่ ไป • สาเนาฉบบั ที่ 2 สง่ ใหแ้ ผนกคลังสินคา้ เพ่ือใชเ้ ป็นหลกั ฐานในการบนั ทึกบญั ชีคมุ สินคา้ และใชใ้ นการตรวจสอบสินคา้ ทีไ่ ดร้ บั • สาเนาฉบบั ท่ี 3 แผนกรบั สินคา้ เก็บไวเ้ ป็นหลกั ฐานในการตรวจสอบตอ่ ไป

4. แผนกบัญชี มีหน้าท่ีตรวจสอบความถูกต้องของหลักฐานเอกสารการขอซื้อ การส่ังซื้อ การรับสินค้า เง่ือนไขการชาระเงิน การติดตอ่ กบั ผขู้ ายในเรอ่ื งการชาระเงนิ 5. แผนกการเงิน มีหนา้ ที่ตรวจสอบเอกสาร การขอซือ้ การส่งั ซือ้ การรบั สินคา้ เงื่อนไขการชาระเงินการนัดวนั ชาระเงิน ใหก้ บั ผขู้ ายตอ่ ไป ข้ันตอนการซือ้ สินค้า

ในการขายสินคา้ (Selling) นนั้ กิจการอาจขายสินคา้ เป็นเงินสดหรอื เงินเช่ือก็ได้ ขึน้ อยกู่ บั ขอ้ ตกลงระหวา่ งผซู้ ือ้ กับผขู้ าย ซึ่งแต่ละแห่งจะมีขั้นตอนและวิธีการขายสินค้าท่ีแตกต่างกันทัง้ นีข้ ึน้ อยู่กับแต่ละกิจการบางแห่งอาจจะมีหน่วยงานเฉพาะ ที่ทาหน้าที่ในการขายสินค้าโดยแผนกขาย และประสานงานกับหน่วยงานต่างๆ เอกสารที่เก่ียวข้อง ได้แก่ ใบส่งสินค้า ใบกากับสินค้า ใบกากับภาษี ใบเสรจ็ รบั เงิน เป็นตน้ การจัดส่งสินคา้ ไปใหล้ ูกคา้ หรือผูซ้ ือ้ ก็จะจัดส่งใบสง่ สินคา้ /ใบกากับภาษี/ใบกากับสินคา้ ไปพรอ้ มกบั สนิ คา้ เพ่อื แสดงรายละเอยี ดสินคา้ ที่สง่ ไปแตล่ ะครงั้ เมอ่ื ผซู้ อื้ ไดร้ บั สินคา้ และตรวจสอบความถกู ตอ้ งแลว้ จะลงนามรบั สนิ คา้ และเก็บเอกสารไวเ้ พือ่ เป็นหลกั ฐานตอ่ ไป ข้ันตอนการขายสินคา้

การจัดทาเอกสารในการขายสินค้าของกิจการแต่ละแห่ง จะจัดทาตามแบบฟอร์มของตนเองโดยยึดมาตรฐาน ของรายละเอยี ดท่วั ไปทน่ี ิยมปฏิบตั ิ บางแหง่ อาจทาเป็นชดุ เพอ่ื งา่ ยตอ่ การตรวจสอบ การเก็บเงินและการบนั ทกึ บญั ชี 1. ใบกากบั สินค้าหรือใบส่งของ เป็นเอกสารท่ีออกใหก้ บั ผซู้ ือ้ เพ่ือใชใ้ นการนาสง่ สินคา้ ซ่งึ ในเอกสารจะระบุรายละเอียด เกี่ยวกบั สนิ คา้ ปรมิ าณ และจานวนเงนิ คา่ สินคา้ รวมทงั้ เงอื่ นไขการชาระเงินและระยะเวลาการชาระเงิน 2. ใบกากบั ภาษี เป็นเอกสารทร่ี ฐั บาลกาหนดใหก้ ิจการที่เขา้ สรู่ ะบบภาษีมลู คา่ เพม่ิ ตอ้ งจดั ทา 3. ใบเสร็จรบั เงนิ เป็นเอกสารทผ่ี ขู้ ายออกใหเ้ ป็นหลกั ฐาน เมอ่ื ไดร้ บั ชาระคา่ สนิ คา้ ครบแลว้

ส่วนลด (Discount) หมายถงึ ผลตา่ งระหวา่ งมลู คา่ ปัจจบุ นั ของเงินจานวนหนึ่งกับมลู คา่ โดยประมาณในอนาคตของ เงินจานวนนนั้ หรอื สว่ นท่ีลดใหใ้ นการชาระหนีก้ อ่ นครบกาหนด ซงึ่ ถือเป็นการใหส้ ว่ นลดกบั ลกู คา้ ทีซ่ อื้ สนิ คา้ ของกิจการ หรือนาเงิน มาชาระในระยะเวลาทกี่ าหนด ซงึ่ สามารถจาแนกได้ 2 ประเภท คอื สว่ นลดการคา้ และสว่ นลดเงนิ สด 1. ส่วนลดการคา้ (Trade Discounts) หมายถงึ จานวนเงินท่ผี ขู้ ายยอมลดใหแ้ กผ่ ซู้ อื้ จากราคาเดมิ ท่ีพมิ พไ์ วใ้ น สินคา้ ซงึ่ เป็นสว่ นลดทีเ่ กิดขนึ้ ทนั ทีท่ีมีการตกลงซอื้ ขายสนิ คา้ หรอื บรกิ าร ไมว่ า่ จะซอื้ เป็นเงินสดหรอื เงนิ เช่อื การใหส้ ว่ นลดกบั ลกู คา้ ในแตล่ ะรายอาจไมเ่ ทา่ กนั ทงั้ นีข้ นึ้ อยกู่ บั ปรมิ าณการส่งั ซอื้ เง่ือนไขในการชาระเงิน เป็นตน้ ดงั นนั้ ราคาสทุ ธิที่ซอื้ ขายกนั จงึ เป็ น ราคาขายหลงั จากหกั สว่ นลดการคา้ แลว้ และจะไมบ่ นั ทกึ บญั ชสี ว่ นลดการคา้ ทงั้ ดา้ นผซู้ อื้ และผขู้ าย เพอ่ื เป็นการจงู ใจใหผ้ ซู้ อื้ ซอื้ สนิ คา้ มากขนึ้ โดยผซู้ อื้ และผขู้ ายอาจจะตงั้ เกณฑไ์ วล้ ว่ งหนา้ เชน่ ซอื้ ไมเ่ กิน500บาทลดให้5%และซอื้ ตงั้ แต่ 501-1,000บาท ลดให้ 10% หรอื ถา้ ซอื้ สินคา้ 100 หน่วยขนึ้ ไป จะไดส้ ว่ นลด 10% ในการซอื้ ขายสนิ คา้ แลว้ มสี ว่ นลดการคา้ เกิดขนึ้ ทงั้ ผซู้ อื้ และผขู้ าย จะบนั ทกึ รายการซอื้ และขายสนิ คา้ ในราคาสทุ ธิหลงั หกั สว่ นลด โดยจะไมม่ กี ารบนั ทกึ สว่ นลดการคา้ ในบญั ชีใดๆ เน่ืองจากในใบกากบั สนิ คา้ (Invoice) จะปรากฏดว้ ยราคาขายหลงั หกั สว่ นลดการคา้ แลว้

2. สว่ นลดเงนิ สด (Cash Discount) หมายถงึ จานวนเงนิ ท่ีเจา้ หนีย้ อมลดใหแ้ ก่ลกู หนีเ้ ม่อื ชาระเงินภายใน ระยะเวลาท่ีกาหนด โดยปกติการใหส้ ว่ นลดเงินสดจะระบใุ นเอกสารใบสง่ ของหรอื ใบกากบั สนิ คา้ เก่ียวกบั รายละเอยี ดของเงือ่ นไข การชาระเงินทางดา้ นผขู้ ายจะเรยี กวา่ “สว่ นลดจา่ ยสว่ นดา้ นผซู้ อื้ จะเรยี กวา่ “สว่ นลดรบั ”เชน่ 2/10,n/30คอื ถา้ ผซู้ อื้ จา่ ยชาระหนี้ ภายใน 10 วนั จะไดร้ บั สว่ นลด 2% แตอ่ ยา่ งไรก็ตามตอ้ งชาระหนีไ้ ดไ้ มเ่ กิน 30 วนั ซงึ่ นบั จากวนั ท่ีลงในใบกากบั สินคา้ หรอื 2/10,n/30,EOMคือถา้ ผซู้ อื้ จา่ ยชาระหนีภ้ ายใน10วนั จะไดร้ บั สว่ นลด2%แตอ่ ยา่ งไรก็ตามตอ้ งชาระหนีไ้ ดไ้ มเ่ กิน30วนั นบั จากวนั สนิ้ เดือน ซง่ึ จะเกิดขนึ้ เฉพาะในการซอื้ ขายสนิ คา้ เป็นเงนิ เชอ่ื เทา่ นนั้ โดยเป็นสว่ นลดท่ีผขู้ ายยอมลดใหแ้ ก่ผซู้ อื้ ในกรณีท่ีผู้ ซอื้ ชาระหนีค้ า่ สินคา้ ภายในเวลาท่ีกาหนดเพือ่ จงู ใจใหผ้ ซู้ อื้ ชาระหนีค้ า่ สนิ คา้ กอ่ นท่จี ะถงึ วนั สดุ ทา้ ยของกาหนดเวลาชาระหนี้ ซงึ่ สว่ นลดเงินสดจะกาหนดทงั้ อตั ราสว่ นลด และระยะเวลาชาระหนีสว่ นลดเงนิ สดแบง่ ออก 2 ชนิด คือ 2.1 ส่วนลดรับ (Purchase Discount) คอื สว่ นลดเงนิ สดท่เี กิดจากการซอื้ สนิ คา้ เป็นเงินเชือ่ และไดร้ บั จาก เจา้ หนีเ้ มื่อจา่ ยชาระเงิน ซง่ึ จะมีผลทาใหต้ น้ ทนุ ของสินคา้ ทีซ่ อื้ ลดลง การบนั ทกึ บญั ชีเม่ือไดร้ บั สว่ นลดโดยสว่ นลดรบั อาจบนั ทกึ บญั ชี สว่ นลดรบั หรอื บญั ชสี ินคา้ คงเหลือแลว้ แตว่ ิธีบนั ทกึ บญั ชีของกิจการ 2.2 สว่ นลดจ่าย (Sales Discount) คอื สว่ นลดเงินสดที่เกิดจากการขายสินคา้ เงนิ เช่ือและลดใหล้ กู หนีเ้ มอ่ื รบั ชาระเงนิ จะมผี ลทาใหม้ ลู คา่ ขายลดลง สว่ นลดจา่ ยจะบนั ทกึ บญั ชสี ว่ นลดจา่ ยเทา่ นนั้

การนับวันครบกาหนดชาระหนี้ ในการซือ้ สินคา้ เงินเชื่อ เม่ือผูซ้ ือ้ และผูข้ ายตกลงเงื่อนไขในการชาระหนีแ้ ลว้ ก็ควรจะคานวณวนั ครบกาหนดไวล้ ่วงหน้า ผซู้ อื้ จะไดท้ ราบวนั ทีต่ อ้ งนาเงนิ ไปชาระหนีแ้ ละรกั ษาผลประโยชนข์ องกิจการในกรณีท่ีมสี ว่ นลดเงินสด สว่ นผขู้ ายจะไดท้ ราบวนั ที่ที่ กิจการจะไดร้ บั เงนิ จากผซู้ อื้ และจะไดท้ วงถามหรอื ติดตามหนีไ้ ดถ้ กู ตอ้ ง บางกรณีจะกาหนดวนั ที่ครบกาหนดไวแ้ น่นอน เชน่ วนั สิน้ เดื อนหรื อวันสิ้นเดื อนถั ดไป ก็ ไม่ จ าเป็ นต้องนั บหรื อค านวณวันที่ ครบก าหนด แต่ ในกรณี ที่ ก าหนดเป็ นจ านวนวั น เช่น 30 วัน 60 วัน ก็ควรจะนับวันท่ีจะครบกาหนดไว้ล่วงหน้า โดยเริ่มนับถัดจากวันที่มีการซือ้ ขายสินค้าเป็ นวันท่ี 1 และนบั ไปจนครบกาหนดเวลาหรอื อาจคานวณหาวนั ครบกาหนด

เมื่อมีการซือ้ หรอื ขายสินคา้ เป็นเงินเช่ือ จะระบเุ ง่ือนไขการชาระเงิน (Credit Terms/Terms of Payment) ไวใ้ น เอกสารเก่ียวกบั การซอื้ ขายสนิ คา้ เชน่ ใบสง่ ของ ใบกากบั สินคา้ เป็นตน้ ซง่ึ เป็นเงอ่ื นไขท่ีกาหนดระยะเวลาในการชาระเงนิ พรอ้ มทงั้ สว่ นลด (ถา้ มี) เชน่ 1. เง่ือนไข n/30 คือ การใหช้ าระหนีภ้ ายใน 30 วนั นบั จากวนั ทปี่ รากฏในใบกากบั สนิ คา้ 2. เงื่อนไข 2/10, n/30 คอื การใหช้ าระหนีภ้ ายใน 30 วนั นบั จากวนั ทป่ี รากฏในใบกากบั สินคา้ แตถ่ า้ ชาระหนีภ้ ายใน 10 วนั จะลดให้ 2% 3. เงือ่ นไข n/EOM (End of month) คือ การใหช้ าระหนีภ้ ายในวนั สนิ้ เดอื นท่ซี อื้ สนิ คา้ 4. เงอื่ นไข n/10 EOM คอื การใหช้ าระหนีภ้ ายในวนั ที่ 10 ของเดือนถดั ไป 5. เงอ่ื นไข 2/10 EOM คอื การใหช้ าระหนีภ้ ายในวนั สนิ้ เดอื นของเดือนถดั ไป แตถ่ า้ ชาระหนีภ้ ายในวนั ที่ 10 ของเดือนถัดไป จะลดให้ 2% 6. เงื่อนไข 2/10 EOM, n/60 คือ การใหช้ าระหนีภ้ ายใน 60 วนั นับจากวนั ท่ีปรากฏในใบกากับสินคา้ แตถ่ า้ ชาระเงิน ภายในวนั ที่ 10 ของเดอื นที่ถดั จากเดือนทซ่ี อื้ สินคา้ จะลดให้ 2% ผู้ซื้อมีสิทธิจะได้รับส่วนลด เมื่อได้ปฏิบัติตามเงื่อนไขในการชาระเงินในช่วงที่กาหนดไว้ ทั้งจานวนแต่ในบางครั้งการชาระเงิน ในระยะเวลาทีก่ าหนดเพยี งบางสว่ น ก็อาจจะไดร้ บั สทิ ธิสว่ นลดดว้ ยก็ได้ ทงั้ นีข้ นึ้ อยกู่ บั ขอ้ ตกลงระหวา่ งกนั

เงอ่ื นไขการส่งมอบสนิ ค้า ในการส่งมอบสินคา้ ที่ตกลงซือ้ ขายกัน ผซู้ ือ้ และผูข้ ายจะตอ้ งมีการตกลงกันเรื่องของการสง่ มอบสินคา้ และภาระค่าขนส่ง สินคา้ ว่าเป็นหนา้ ที่ของผู้ใด โดยค่าขนส่งสินคา้ (Transportation) หมายถึง ค่าใชจ้ ่ายในการขนส่งที่ซือ้ หรือขายสินคา้ เพื่อเคลื่อนยา้ ยสินคา้ จากคลังสินคา้ ของผูข้ าย ไปยังคลังสินคา้ ของผูซ้ ือ้ ในการขายสินคา้ จะตอ้ งระบุเง่ือนไขในการรบั ผิดชอบ คา่ ขนสง่ วา่ ผซู้ อื้ หรอื ผขู้ ายจะเป็นผรู้ บั ผิดชอบในการจา่ ยคา่ ขนสง่ ซง่ึ เงือ่ นไขในการกาหนดคา่ ขนสง่ มีดงั นี้ 1. F.O.B. Shipping point (Free on board at the shipping point) เป็นการส่งมอบ สินคา้ ตน้ ทาง ณ กิจการของผขู้ าย ดงั นนั้ ผซู้ ือ้ จะเป็นผรู้ บั ภาระค่าขนส่งซึ่งเรยี กว่า “ค่าขนสง่ เขา้ ” จะถือเป็นตน้ ทนุ ของสินคา้ ที่ซือ้ กรรมสทิ ธิ์ในสนิ คา้ จะเป็นของผซู้ อื้ ตงั้ แตผ่ ขู้ ายจดั สง่ สินคา้ ให้ 2. F.O.B. Destination (Free on board at destination) เป็นการสง่ มอบสินคา้ ปลายทาง ณกิจการของผซู้ อื้ ดงั นนั้ ผขู้ ายจะเป็นผรู้ บั ภาระคา่ ขนสง่ เรยี กวา่ “คา่ ขนสง่ ออก” จะถือเป็นคา่ ใชจ้ า่ ยในการขายกรรมสิทธิ์ในสนิ คา้ จะยงั เป็นของผขู้ ายจนกวา่ สินคา้ นนั้ จะสง่ มอบใหผ้ ซู้ อื้ โดยปกตกิ ารซอื้ ขายสินคา้ ทีผ่ ขู้ ายตอ้ งรบั ภาระคา่ ขนสง่ สินคา้ ดว้ ย ราคา สนิ คา้ มกั จะสงู กวา่ กรณีทผี่ ซู้ อื้ เป็นผรู้ บั ภาระคา่ ขนสง่ เน่ืองจากผขู้ ายไดน้ าเอาคา่ ขนสง่ สินคา้ เขา้ ไปรวมกบั ราคาขายสินคา้ ดว้ ย ใน การสง่ สินคา้ นนั้ คา่ ขนสง่ ที่เกิดขนึ้ จะรวมถงึ คา่ ใชจ้ า่ ยตา่ งๆ ทเี่ กิดขนึ้ เชน่ คา่ ระวางสินคา้ คา่ ประกนั ภยั สินคา้ เป็นตน้

คา่ ขนส่งสินคา้ ท่ีซือ้ มาเป็นตน้ ทนุ สินคา้ ซง่ึ แตกต่างจากค่าขนส่งสินคา้ ที่ขายไปซึ่งเป็นค่าใชจ้ ่ายในการดาเนินงาน ดงั นั้น คา่ ขนสง่ สินคา้ จงึ แบง่ ออกเป็น 2 บญั ชี คือ 1. ค่าขนสง่ เขา้ เป็นบญั ชคี า่ ใชจ้ า่ ยซงึ่ ผซู้ อื้ เป็นผรู้ บั ผิดชอบภาระคา่ ขนส่งเอง เม่ือกิจการอยใู่ นฐานะผซู้ ือ้ โดยถือเป็นตน้ ทนุ ของสินคา้ ทาใหต้ น้ ทนุ สินคา้ ทกี่ ิจการซอื้ มาสงู ขนึ้ 2 ค่าขนส่งออก เป็นบัญชีค่าใชจ้ ่ายซ่ึงผูข้ ายเป็นผูร้ บั ผิดชอบภาระค่าขนส่ง เม่ือกิจการอยู่ในฐานะผู้ขาย โดยถือเป็น ค่าใชจ้ ่ายในการขายไม่ถือเป็นตน้ ทุนของสินคา้ เนื่องจากการตงั้ ราคาขายนัน้ ผูข้ ายตอ้ งคานวณหรือตงั้ ราคารวมไวก้ ับสินคา้ ที่ขายเรียบรอ้ ยแลว้ ถ้ามีลูกคา้ รายใดตอ้ งการใหก้ ิจการเป็นผูจ้ ัดส่งสินคา้ ให้ และจะบันทึกเป็นค่าใชจ้ ่ายในการขายเพิ่มขึน้ ค่าขนสง่ ทจี่ า่ ยแทนกนั เป็นเงื่อนไขการขนสง่ ที่ระบใุ หผ้ ขู้ ายเป็นผรู้ บั ภาระคา่ ใชจ้ า่ ยเกี่ยวกบั การขนสง่ แตผ่ ซู้ อื้ จา่ ยแทนใหผ้ ขู้ ายไป กอ่ น ในทางตรงกนั ขา้ ม ผซู้ อื้ อาจเป็นผรู้ บั ภาระ แตผ่ ขู้ ายจา่ ยแทนใหผ้ ซู้ อื้ กอ่ นก็ได้ โดยจะเรยี กเก็บเงินภายหลงั

การรบั คนื และการสง่ คนื สนิ คา้ จะเกิดขนึ้ เน่ืองจากสินคา้ ท่ีผซู้ อื้ ไดร้ บั จากผขู้ ายนนั้ ไมถ่ กู ตอ้ งตามใบส่งั ซอื้ เชน่ สนิ คา้ ผิดเงือ่ นไข สินคา้ ชารุดเสยี หาย เป็นตน้ เม่ือเกิดเหตกุ ารณเ์ หลา่ นีข้ นึ้ ผซู้ อื้ จะแจง้ ใหผ้ ขู้ ายทราบและสง่ สนิ คา้ นนั้ คืนใหผ้ ขู้ าย โดยผขู้ ายอาจจะสง่ สนิ คา้ มาใหเ้ พ่อื เป็นการแลกเปลย่ี น แตบ่ างครงั้ ผขู้ ายไมส่ ามารถสง่ สนิ คา้ แลกเปลยี่ นก็จะตอ้ งลดยอดหนีส้ ิน ในบญั ชีตอ่ กนั กรณีซอื้ ขายสนิ คา้ เป็นเงนิ เชื่อ หรอื สง่ คืนเงนิ สดใหผ้ ซู้ อื้ กรณีที่ซอื้ ขายเป็นเงนิ สด 1. ด้านผู้ซือ้ เม่อื มกี ารสง่ คนื เกิดขนึ้ ผซู้ อื้ จะจดั ทาเอกสารเพื่อแจง้ ผขู้ ายขอใหผ้ ขู้ ายลดราคาคา่ สินคา้ ใหโ้ ดยออกใบขอลดหนี”้ (Debit Memorandum or Debit Note) หรอื “ใบสง่ คืน” ซง่ึ จะมีรายละเอยี ดสนิ คา้ ทส่ี ง่ คืนทงั้ หมดในกรณีที่มไิ ด้ จา่ ยชาระคา่ สนิ คา้ หรอื ใหผ้ ขู้ ายสง่ เงินคา่ สนิ คา้ ที่สง่ คนื นนั้ ใหก้ บั ผซู้ อื้ ในกรณีท่ีจา่ ยชาระคา่ สินคา้ แลว้ 2. ดา้ นผขู้ าย เมื่อมีการรบั คืนสินคา้ และยินยอมทจี่ ะลดราคาสินคา้ ใหก้ บั ผซู้ อื้ แลว้ ผขู้ ายจะจดั ทาเอกสารเพอ่ื แจง้ ใหผ้ ซู้ อื้ ทราบเรยี กวา่ “ใบหกั หนี/้ ใบลดหนี”้ (Credit Memorandum or Credit Note) หรอื “ใบรบั คนื ” และแจง้ ใหผ้ ซู้ อื้ ทราบวา่ ผขู้ ายไดล้ ดยอดหนีค้ า่ สนิ คา้ ใหใ้ นกรณีท่ยี งั มิไดจ้ า่ ยชาระคา่ สนิ คา้ หรอื จะสง่ เงินคา่ สินคา้ ท่ีรบั คืนใหก้ บั ผซู้ อื้ ในกรณีท่ีไดร้ บั ชาระคา่ สินคา้ แลว้