E-bookววรคทองในวรรณคดี

วรรคทองในวรรณคดี จัดทำโดย นำงสำวนศิ ำรัตน์ กนั ขตั ิ รหัสนกั ศึกษำ ๖๔๑๘๑๐๑๐๑๒๓ สำขำวิชำภำษำไทย ค.บ.กลุ่มท๑ี่ มหำวทิ ยำลัยรำชภฏั ลำปำง เสนอ อ.ภทั รำภรณ์ คำลือสำย

ก คำนำ หนงั สืออิเลก็ โทรนิกส์(E-Book)เล่มน้ี จดั ทำข้ึนเพื่อประกอบกำร เรียนกำรสอนในรำยวชิ ำควำมคิดสร้ำงสรรคก์ บั กำรสรรสร้ำงงำนเขียน ผจู้ ดั ทำไดร้ วบรสมขอ้ มูลเกี่ยวกบั วรรคทองในวรรณคดีเรื่องต่ำงๆ ผจู้ ดั ทำหวงั เป็นอยำ่ งยง่ิ วำ่ หนงั สืออิเลก็ โทรนนิกส์ (E-Book)เล่มน้ีจะเป็ นประโยชนแ์ ก่ผอู้ ่ำน ผู้จดั ทำ นิศำรตั น์ กันขตั ิ

สำรบัญ ข เรื่อง หนำ้ คำนำ ก สำรบญั ข วรรคทองจำกเรื่อง:ขนุ ชำ้ งขนุ แผน ๑ วรรคทองจำกเร่ือง:ลิลิตพระลอ ๒ วรรคทองจำกเร่ือง:ลิลิตพระลอโองกำรแช่น้ำ ๓ วรรคทองจำกเร่ือง:กำพยแ์ ห่เรือ ๔ วรรคทองจำกเรื่อง:พระไชยสุริยำ ๕ วรรคทองจำกเร่ือง:มทั นะพำยำ ๖ วรรคทองจำกเรื่อง:พระอภยั มณี ๗ วรรคทองจำกเรื่อง:อิเหนำ ๘ วรรคทองจำกเร่ือง:นิรำศภูเขำทอง ๙ วรรคทองจำกเรื่อง:สำมคั คีเภทคำฉนั ท์ ๑o วรรคทองจำกเรื่อง อิลรำชคำฉนั ท์ ๑๑

๑ ขนุ ชำ้ ง ขนุ แผน แม่รักลูกลกู ก็ร้อู ย่วู ำ่ รกั ใครอื่นสักหมื่นแสนไมแ่ มเ้ หมือน จะกินนนอนวอนวำ่ แม่ตำเตือน จะจำกเรอื นร้ำงแมก่ ็แตก่ ำย (ขนุ ชำ้ งขนุ แผน) แผนผงั ฉันทลกั ษณ์ : กลอนแปด

๒ ลลิ ิตพระลอ เสยี งฤำเสียงเลำ่ อ้ำง อันใด พีเ่ ลำ่ เอย เสยี งย่อมยอยศใคร ทั่วหลำ้ สองเขอื พ่ีหลับใหล ลืมตน่ื ฤำพี่ สองพี่คดิ เองอ้ำ อย่ำไดถ้ ำมเผือ (ลลิ ิตพระลอ) แผนผงั ฉนั ทลกั ษณ์ โคลงส่ีสภุ ำพ

๓ ลิลติ โองกำรแช่นำ นำ้ จะคลำ้ ยคำติน ปลำดีน้ีกินดี ม้ำดำน้ำลงดำล ไปกลำงนำ้ ฝำกนำ้ จักจำกริลรกั มำ นกจีนจี้ วิ จี่ จะนอนนำนสงั่ ชู้ ไว้เข้ำแก่เขำ้ (ลลิ ิตโองกำรแชน่ ำ้ :กรมพระยำดำรงชำนภุ ำพ) แผนผงั ฉันทลกั ษณ์ โคลง๕ (โคลงมณฑกคติ)

๔ กำพย์แห่เรอื เรื่อยเรอ่ื ยมำรอนรอน ทิพำกรจะตกคำ่ สนธยำจะใกล้คำ่ คำนงึ หนำ้ เจำ้ ตรำตรู เรอ่ื ยเรือ่ ยมำเรียงเรียง นกบินเฉยี งไปทัง้ หมู่ ตวั เดียวพำพลัดคู่ เหมือนพี่อยเุ่ ดียวดำย (กำพยแ์ ห่เรือ:เจ้ำฟ้ำธรรมธิเบศร) แผนผังฉันทลักษณ:์ กำพย์นำนี๑๑

๕ กำพยพ์ ระไชยสรุ ิยำ ไกรกรำ่ งยำงยูงสูงระหง ตลิงปลิงปริงประยงค์ คันทรงสง่ กลนิ่ ฝ่นิ ฟำง มะม่วงพลำงพลองช้องนำง หลน่ เกลอื่ นเถือ่ นทำง กนิ พลำงเดินพลำงหำ่ งเนิน (กำพยพ์ ระไชยสุริยำ:สนุ ทรภู่) แผนผงั ฉนั ทลกั ษณ์:กำพยฉ์ บัง ๑๖

๖ มัทนะพำธำ ควำมรกั เหมือโรคำ บนั ดำลตำให้มดื มน ไม่ยินและไม่ยล อุปสรรคใดใด ควำมรกั เหมอื นโคถกึ กำลังคึกผิขงั ไว้ กโ็ ลดจำกคอกไป บ ยอมอยุ่ ณ ท่ขี ัง ถงึ หำกจะผูกไว้ กด็ ึงไปดว้ ยกำลัง ยงิ่ หำ้ มกย็ ่งิ คลัง่ บ หวนคิดถงึ เจ็บกำย (พระบำมสมเดจ็ พระมงกูฏเกลำ้ เจำ้ อยหู่ ัว) แผนผงั ฉันทลักษณ์:อินทรวิเชียรฉันทร์ ๑๑

๗ พระอภยั มณี แล้วสอนวำ่ อยำ่ ไว้ใจมนษุ ย์ มันแสนสุดลกึ ลำ้ เหนอื กำหนด ถงึ เถำวลั ยพ์ นั เกี่ยวทเ่ี ลีย้ วลด ก็ไม่คดเหมอื นหนึ่งในน้ำใจคน (พระอภยั มณี: สนุ ทรภ)ู่ แผนผังฉนั ทลักษณ์:กลอนแปด

๘ อิเหนำ แล้ววำ่ อนิจจำควควำมรกั พงึ่ ประจักษ์ดง่ั สำยนไ้ หล ตง้ั แตจ่ ะไหลเช่ียวเป็นเกลยี วไป ทีไ่ หนเลยจะไหลคนื มำ สตรใ่ี ดในพิภพจบแดน ไมม่ ีใครไดแ้ คน้ เหมอื นอกข้ำ ดว้ ยใฝ่รักให้เกนิ พกั ตรำ จะมแี ตเ่ วทนำเปน็ เนอื งนติ ย์ (พระรำชนิพลสมเดจ็ พระเลิศหล้ำำนภำลยั ) แผนผังฉันทลกั ษณ์:กลอนบทละคร

๙ นิรำศภเู ขำทอง ไมเ่ มำเหลำ้ แตเ่ รำยังเมำรัก สุดจะหักหำ้ มจติ คิดไฉน ถงึ เมำเหล้ำเช้ำสำยก็หำยไป แต่เมำใจนปี้ ระจำทกุ ค่ำคนื (นริ ำศภูเขำทอง:พระอภยั มณี) แผนผังฉันทลักษณ์:กลอนสุภำพ (กลอนแปด)

๑o สำมคั คีเภทคำฉันท์ ล่วงลปุ ระมำณ กำลอนุกรม หนง่ึ ณ นิยม ทำ่ นทวิชงค์ เมอื่ จะประสทิ ธิ์ วทิ ยะยง เชญิ วรองค์ พรำหมณไป (สำมคั คีเภทคำฉันท์:ชิ บรุ ทัต) แผนผงั ฉันทลักษณ์:มำณวกฉนั ท์ ๘

๑๑ อิลรำชคำฉันท์ อิลำสำเริงสู่ พุธคบู คืนคำม กท็ รงพระครรภต์ ำม ปฏพิ ัทธก์ ำหนดั เชงิ ณ ครำวพระเป็นหญงิ ธ ก็ยง่ิ ละเลงิ เหลิง ตะปำถะเกิงเริง ขณะเปน็ บุรษุ รม (อิลรำชคำฉันท:์ พระยำศรสี ุนทรโวหำร) แผนผังฉนั ทลักษณ์:อุเปนทรวิเชียรฉันท์ ๑๑

๑๒ บรรณำนกุ รม อิกดุ นั .(2550).ขนุ ชำ้ งขนุ แผน. สืบคน้ วนั ท่ี9. มกรำคม 2565. จำก http://oknation.nationtv.tv/ ปิ ยะกฤกษ์ บุญโกศล.(2554).อุเปนทรวเิ ชียรฉนั ท.์ ลืบคน้ วนั ท่ี9.มกราคม 2565. จาก https://krupiyarerk.wordpress.com/ ปิ ยะกฤกษ์ บุญโกศล.(2554).มำณวกฉนั ท๘์ . สืบคน้ วนั ที่9.มกรำคม 2565. จำก https://krupiyarerk.wordpress.com/ พิสิทธ์ิ สุวรรณทำ.(2554).กำพยฉ์ บงั 16. สืบคน้ วนั ที่9.มกรำคม 2565. จำก https://teacherpisit.wordpress.com/ พิสิทธ์ิ สุวรรณทำ.(2554).ฉนั ทลกั ษณ์โคลงสี่สุภำพ. สืบคน้ วนั ท่ี9.มกรำคม2565. จำก https://teacherpisit.wordpress.com/ พิสิทธ์ิ สุวรรณทำ.(2554).ฉนั ทลกั ษณ์กำพยย์ ำนี๑๑. สืบคน้ วนั ท่ี9.มกรำคม2565. จำก https://teacherpisit.wordpress.com/ วรินทร ชยั สมพนั ธส์ กลุ .(2557).ลกั ำณะประพนั ธอ์ ิเหนำ.สืบคน้ วนั ที่10.มกรำคม 2565 จำก https://sites.google.com/ หอ้ งสมุดวชิรญำณ.(2558).อิลรำชคำฉนั ท.์ สืบคน้ วนั ที่10.มกรำคม 2565. จำก https://vajirayana.org/