E-book ปรากฏการณ์เรือนกระจก

เ อ ก ส า ร ป ร ะ ก อ บ ก า ร เ รี ย น ร า ย วิ ช า วิ ท ย า ศ า า ส ต ร์ ป ร า ก ฏ ก า ร ณ์ เ รื อ น ก ร ะ จ ก ระดับชันประถมศึกษาปที 6

คํานาํ เอกสารประกอบการเรยี น เรือ่ ง ปรากฏการณเ รอื นกระจก กลุม สาระการเรียนรูวิทยาศาสตร สําหรับนกั เรยี นชัน้ ประถมศึกษาปท่ี 6 จัดทําขึ้นเพอื่ ใชประกอบในการจัดกจิ กรรมการเรียนรใู หมคี วามกระชับเหมาะสมกบั วัยของนักเรยี น ชว ยใหอ านเขา ใจงาย มีทัง้ ภาพประกอบพรอ มคําอธิบายและยงั มคี วิ อารโ คด ใหนกั เรียนสามารถสแกนเพือ่ ศึกษาขอมูล เพม่ิ เติม โดยเอกสารจะประกอบไปดว ย 1.สาเหตขุ องการเกิดปรากฏการณเ รอื นกระจก 2.กาซเรอื นกระจกในบรรยากาศ 3.ผลกระทบที่เกิดจากปรากฏการณเรอื นกระจก 4.แนวทางในการแกไ ขปญ หา ผจู ดั ทาํ หวงั เปน อยางยิ่งวาเอกสารประกอบการเรียน จะเปน ประโยชนตอนักเรียนชั้นประถมศึกษาปท ่ี 6 และผทู สี่ นใจเปนอยา งดี หากมสี ิ่งใดในเอกสารฉบับนที้ ต่ี อ งปรับปรุง ผจู ัดทาํ ขอนอ มรบั ในขอ ชแี้ นะและจะนํา มาแกไขหรอื พัฒนาใหถ ูกตองสมบรู ณต อไป คณะผจู ัดทาํ

สารบญั หนา้ เรอื ง 1 มาตรฐานการเรียนรแู ละตัวชี้วัด 2 แนวคิดสําคัญ 3 แบบทดสอบกอ นเรียน 5 ปรากฏการณเรอื นกระจกและภาวะโลกรอ น 6 7 - ปรากฏการณเรอื นกระจก 9 - ภาวะโลกรอน 10 - กิจกรรมท่ี 1 - แบบฝก หัดที่ 1 11 - สาเหตแุ กส เรือนกระจกในบรรยากาศ 12 - แบบฝก หดั ท่ี 2 14 ผลกระทบจากปรากฏการณเ รอื นกระจก 16 แนวทางการลดปรมิ าณแกสเรอื นกระจก 17 - กจิ กรรมท่ี 2 18 - แบบฝก หัดท่ี 3 20 แบบทดสอบหลังเรียน 22 เฉลยแบบทดสอบและแบบฝกหดั

มาตรฐานการเรยี นรูแ้ ละตัวชวี ดั สาระท่ี 3 วิทยาศาสตรโ ลก และอวกาศ มาตรฐาน ว 3.2 เขา ใจองคป ระกอบและความสัมพันธข องระบบโลก กระบวนการเปลี่ยนแปลงภายใน โลกและบนผวิ โลก ธรณีพบิ ตั ภิ ัย กระบวนการเปลี่ยนแปลงลมฟา อากาศและภูมอิ ากาศโลก รวมทง้ั ผลตอ สิง่ มีชีวิตและสิง่ แวดลอ ม ตัวช้ีวดั ป.6/8 สรางแบบจาํ ลองที่อธบิ ายการเกดิ ปรากฏการณเรือนกระจกและผลของปรากฏการณเ รอื นกระจก ตอสง่ิ มชี ีวิต ตวั ช้วี ัด ป.6/9 ตระหนกั ถึงผลกระทบของปรากฏการณเรอื นกระจกโดยนําเสนอแนวทางการปฏิบัตติ น เพอ่ื ลด กิจกรรมทีก่ อ ใหเ กิดแกส เรือนกระจก 1

ปรากฏการณเ์ รอื นกระจก แนวคิดสาํ คัญ โลกของเรามีปรากฏการณเรือนกระจกเกิดขึ้นอยูตลอดเวลา ซึ่งเปนผลมาจากแกสเรือนกระจก ในบรรยากาศกักเก็บความรอนแลวคายความรอนบางสวนกลับสูผิวโลก ทาํ ใหอากาศบนโลกมี อุณหภูมิเหมาะสมตอการดาํ รงชีวิต แตถามนุษยทํากิจกรรมตางๆ ที่ปลอยแกสเรือนกระจกสู บรรยากาศเพิ่มขึ้น การกักเก็บและคายความรอนกลับสูผิวโลกก็จะเพ่ิมขึ้น ทําใหอุณหภูมิของ อากาศบนโลกสูงขึ้นและอาจทาํ ใหเกิดภาวะโลกรอน ซ่ึงสงผลตอการเปลี่ยนแปลงภูมิอากาศ โลก ดังนั้น ทุกคนควรรวมกันลดกิจกรรมท่ีจะกอใหเกิดแกสเรือนกระจก เชน การลดลงของนํา้ แข็งบรเิ วณ ข้ัวโลก มผี ลทาํ ใหระดับนา้ํ ทะเลสงู ขึน้ และทวมพน้ื ที่ชายฝง 2

แบบทดสอบก่อนเรยี น คําชแี้ จง ใหน ักเรยี นเลอื กคําตอบทีถ่ กู ตอ งทส่ี ุด แลว ทาํ เครอ่ื งหมายกากบาท(X) ในขอที่ 1 - 4 และทําเคร่อื งหมายถกู ( ) ในขอ ท่ี 5 1. ปรากฏการณเรือนกระจกของโลกเกิดจากอะไร ก. หองกระจก ข. แกสบางชนิด ค. สิง่ กอสรางบนโลก ง. ความรอ นจากใตพ ภิ พ 2. ในภาวะปกติ ปรากฏการณเ รอื นกระจกมีประโยชนอ ยา งไร ก. ทําใหโลกมแี หลง นํา้ เพยี งพอ ข. ทําใหพ ืชออกดอกและตดิ ผลนอกฤดู ค. ทําใหโ ลกไดรับแสงจากดวงอาทิตยม ากขน้ึ ง. ทําใหอ ุณหภูมิอากาศของโลกเหมาะสมตอ การดาํ รงชีวติ 3. ขอ ใดไมใชผ ลของการที่แกส เรอื นกระจกในบรรยากาศกักเกบ็ และคายความรอน มากข้ึน ก. มีผลตอ การเปล่ยี นแปลงภมู ิอากาศโสก ข. ทําใหโ ลกไดร ับรังสอี ลั ตราไวโอเลต (UV) มากขนึ้ ค. นํ้าแขง็ ข้วั โลกหลอมเหลวทาํ ใหระดับน้าํ ทะเลสูงขนึ้ ง. ทาํ ใหโ รคระบาดทีห่ ยดุ การระบาดไปแลว กลับมาระบาดใหม 3

4. ปรากฏการณเรอื นกระจก เกิดจากแกส อะไรเพม่ิ ขึน้ ก. แกส ไนโตรเจน ข. แกสออกซเิ จน ค. แกสคารบ อนไดออกไซด ง. แกสอารก อน 5. กจิ กรรมใดตอ ไปนีเ้ ปน การลดแกสเรอื นกระจก 5.1 การปลูกตน ไม 5.2 การคัดแยกขยะกอ นทงิ้ 5.3 การเผาฟางขา วในไรน า 5.4 การใชจ กั รยานแทนการใชร ถยนต 4

ปรากฏการณเ์ รอื นกระจกและภาวะโลกรอ้ น ลองคิดก่อนเรยี น 1.ปรากฏการณเ์ รอื นกระจกมผี ลต่อโลกอยา่ งไร 2.เพราะเหตใุ ดจงึ เกิดภาวะโลกรอ้ น รปู ที 1 เรอื นกระจกสาํ หรบั ปลกู พชื เรารูจักเรอื นกระจกหรอื ไมและรหู รอื ไมว า ปจจุบนั มีการเพาะปลูกพืชบางชนิดในเรือนกระจก หลงั คาและผนงั รอบเรอื นกระจกทาํ จากวสั ดทุ ส่ี ามารถกักเกบ็ ความรอ นได เชน กระจก พลาสติกใส เพื่อใหอุณหภูมขิ องอากาศและความชนื้ ภายในเรือนกระจกเหมาะสมกบั การเจรญิ เติบโตของพืช 5

คําสาํ คัญ 1.ปรากฏการณเ์ รอื นกระจก(greenhouse effect) 2.ภาวะโลกรอ้ น(global warming) ปรากฏการณเ์ รอื นกระจก เปน ปรากฏการณท่เี กิดขน้ึ เองตามธรรมชาติ เกดิ จากแกส เรอื นกระจก ซึง่ เปน แกส บางชนดิ ใน บรรยากาศ แกส ดงั กลาวจะชวยกักเก็บและคายความรอนบางสว นกลบั สผู ิวโลก ทําใหอ ากาศบนโลกมี อณุ หภูมเิ ฉลี่ยเหมาะสมตอ การดาํ รงชวี ิตของสงิ่ มีชวี ิต รปู ที 2 ปรากฏการณเ์ รอื นกระจก แสงอาทติ ยผา นลงมาและแกสคารบอนไดออกไซดแ ละแกส อน่ื ๆ ทพ่ี อกพนู อยูใ นบรรยากาศระดบั ต่ํา จะตัดความ รอนเอาไวไ มใหส ะทอ นออกไปทาํ ใหเ กิดภาวะเรอื นกระจก เม่ือแสงอาทติ ยตกกระทบสผู วิ โลกพลงั งานบางสว นจะ ถกู สูญเสียไป ในการทาํ ใหพ้ืนผวิ ของโลกมอี ุณหภมู เิ พ่ิมสูงข้นึ โดยโลกจะสะทอนและแผกระจายพลงั งานทเี่ หลอื บางสว นกลับคืนสูบ รรยากาศในรูปความรอน 6

ถาปรมิ าณแกสเรือนกระจกในบรรยากาศมากข้นึ จะทาํ ใหการกักเกบ็ และคายความรอ น บางสว นกลบั สผู ิวโลกมากข้นึ ดว ย สงผลใหอ ณุ หภมู เิ ฉล่ียบนโลกสูงขึน้ เรือ่ ยๆ จนโลกอยใู น ภาวะโลกรอ น(global warming) ภาวะโลกรอ้ น คอื การท่อี ณุ หภูมเิ ฉล่ยี ของโลกเพมิ่ ขน้ึ จากภาวะเรือนกระจก สาเหตุ แกส เรอื นกระจกท่เี กิดจากกจิ กรรมของมนษุ ยม ปี ริมาณเพ่ิมข้ึนมากเกินไป จนกอ ใหเกิดภาวะโลกรอน การเปล่ียนแปลงสภาพภูมิอากาศ) ซง่ึ สง ผลกระทบ ตอ ส่ิงมีชวี ติ และระบบนิเวศบนโลกใบนี้อยา งมาก การตดั ไมทาํ ลายปา การขนสง การผลติ ในโรงงานอตุ สาหกรรม การใชเชือ้ เพลิงฟอสซลิ รูห้ รอื ยงั 1.ปรากฏการณเ์ รอื นกระจกมผี ลต่อโลกอยา่ งไร 2.เพราะเหตใุ ดจงึ เกิดภาวะโลกรอ้ น 7

เรอื ง ปรากฏการณเ์ รอื นกระจกของโลก รปู ที 3 การเกิดปรากฏการณเ์ รอื นกระจก ปรากฏการณเ รือนกระจกเปน ปรากฏการณท มี่ อี ยแู ลวตามธรรมชาติ เมอ่ื รังสีจากดวงอาทิตยแผมายงั โลก เมฆ ฝุนละอองในบรรยากาศจะดดู กลืนรังสีไวบางสว นและสะทอ นรังสีกลบั ออกไปบางสว น และรังสีสว นที่เหลือจะ ผา นเขา มายงั โลก ซึ่งพ้ืนทวีปและมหาสมทุ รจะปลอ ยรงั สีทด่ี ูดกลนื ไวบางสว นออกสูบ รรยากาศอีกคร้งั เปน รงั สี ความรอ น เรยี กวา รังสอี ินฟราเรด แกสเรอื นกระจกในบรรยากาศจะดดู กลนื รังสอี นิ ฟราเรดไวส ว นหนงึ่ จากนั้น จะปลอ ยรังสอี ินฟราเรดทดี่ ดู กลืนไวกลับสูโลกอกี ครั้งทาํ ใหเ กิดการสะสมพลังงานความรอ นไวใ นบรรยากาศ ของโลกมากขนึ้ ปรากฏการณน้เี มอื่ เกดิ ข้ึนอยา งตอ เนือ่ งจะทาํ ใหอ ณุ หภมู ขิ องอากาศบนโลกเหมาะสมตอการ ดํารงชีวิตของสงิ่ มีชวี ิต ถา แกส เรอื นกระจกในบรรยากาศเพิ่มมากขน้ึ จะทําใหมี สอื เสรมิ เพมิ ความรู้ การดดู กลืินและปลอ ยรงั สีอนิ ฟราเรดมากขน้ึ เปน สาเหตุ ทําใหอ ณุ หภูมสิ ูงขน้ึ จนเกิดภาวะโลกรอน เปนผลทาํ ใหน้าํ แข็งข้วั โลกหลอมเหลว ระดับนาํ้ ทะเลสงู บางพนื้ ท่ีเกดิ ความแหงแลง และอาจทําใหเ กิดโรคระบาด เชน วัณโรค https://www.ipst.me/10928/ 8

กิจกรรมที 1 ปรากฏการณเ์ รอื นกระจกของโลกเปนอยา่ งไร ทํากิจกรรมนีเพอื 1.สรา งแบบจําลองและอธิบายการเกดิ ปรากฏการณเรอื นกระจกของโลก 2.รวบรวมขอมลู และอธบิ ายผลของปรากฏการณเ รอื นกระจกท่ีมีตอ ส่งิ มชี วี ติ และสง่ิ แวดลอ ม วสั ดอุ ุปกรณ์ 1.กระดาษ 6.ฟว เจอรบอรด 2.สี 7.กาว 3.เทปใส 8.หมดุ ปกบอรด 4.กรรไกร 5.ดินน้ํามนั ขนั ตอนการทํากิจกรรม 1.ใหนกั เรยี นศกึ ษาใบความรู เรอ่ื งปรากฏการณเรือนกระจกของโลก 2.นําขอ มูลท่ศี กึ ษาได มาออกแบบแบบจาํ ลอง 3.ครูมีเหรียญใหแ ตละกลมุ 20 เหรียญ เพือ่ นํามาซือ้ วสั ดุอุปกรณใ นการสรา งแบบจาํ ลอง โดยใชเ หรยี ญเลือกซื้อ วัสดุอปุ กรณอ ยางประหยดั 4.นําเสนอแบบจาํ ลอง และโหวตผลงานการสรา งแบบจําลองของแตล ะกลุม ดว ยการติดสติ๊กเกอรท แ่ี บบจาํ ลอง 9

แบบฝกหัดที 1 ปรากฎการณเ์ รอื นกระจก คําชี้แจง จงเตมิ คําในรปู ภาพใหส มบูรณ บรรยากาศ พืน้ ผวิ โลก รงั สีดวงอาทติ ย ความรอ น รังสีอนิ ฟราเรด แกส ดวงอาทิตย 10

สาเหตแุ ก๊สเรอื นกระจกในบรรยากาศ CO2 แกส ทีเ่ ปนองคป ระกอบของบรรยากาศโลกหอ หมุ โลกไวเสมือนเรอื นกระจก ท่ดี ูดซับและปลด ปลอยรังสภี ายในชว งความถี่ (คลื่นแมเ หลก็ ไฟฟา ) อนิ ฟราเรดรอน (Thermal Infrared- Range) ทําใหเกดิ การสูญเสยี ความรอนบางสว นออกสูห ว งอวกาศภายนอก และปลดปลอย ความรอนกลับสพู นื้ ผิวโลก คารบอนไดออกไซด เกิดจากกิจกรรมการเผาไหมเ ชอ้ื เพลงิ ฟอสซลิ และการตัดไมทาํ ลายปา CH4 มีเทน เกิดจากการกาํ จดั ขยะดว ยวิธีฝง กลบ การทาํ ฟารม ปศุสตั ว N2O ไนตรสั ออกไซด เกดิ จากฟาผา ฟาแลบ ภูเขาไฟระเบดิ รวมถึงอตุ สาหกรรมเคมี การใชปยุ การใชเชอื้ เพลิงฟอสซลิ HFCs ไฮโดรฟลอู อโรคารบอน เปน สารท่ีใชอ ยูในเคร่อื งปรบั อากาศ ตูเยน็ สเปรย PFCs เพอรฟลูออโรคารบ อน ใชเ ปนตัวทําละลายและสารตง้ั ตน ในการผลิต หรอื จากกระบวนการถลงุ อลมู เิ นยี ม SF6 ซัลเฟอรเฮกซะฟลอู อไรด นํามาใชเปนฉนวนไฟฟา จากอุปกรณสวิทชไ ฟฟา แรงสงู NF3 ไนโตรเจนไตรฟลอู อไรด อยใู นกระบวนการผลิตอุปกรณอเิ ลก็ ทรอนกิ ส 11

แบบฝกหัดที 2 แก๊สเรอื นกระจกในบรรยากาศ คําช้ีแจง จากรปู กิจกรรมใดบางที่สงผลใหปรมิ าณแกส เรอื นกระจก ทําเคร่อื งหมาย ลงใน หนา ขอ ความท่ี ในบรรยากาศสงู ขน้ึ และกิจกรรมดังกลา วเปนการเพ่ิมแกสเรอื นกระจกใด เลอื กและระบุชอ่ื แกสเรือนกระจก 1.การปน จกั รยาน เกดิ คือ _______________ ไมเกดิ 2.การใชเชอ้ื เพลิงของยานพาหนะ เกิด คือ _______________ ไมเกดิ 3.การท้ิงขยะโดยไมคัดแยก เกดิ คือ _______________ ไมเ กิด 4.การเผาปาหรอื เกดิ ไฟปา เกิด คอื _______________ ไมเกดิ 12

แบบฝกหัดที 2 แก๊สเรอื นกระจกในบรรยากาศ 5.การคดั แยกขยะกอนทงิ้ เกิด _______________ ไมเกดิ คือ 6.การทาํ ปศุสตั วจํานวนมาก เกิด คอื _______________ ไมเ กดิ 7.การใชไฟฟาปรมิ าณมาก เกดิ คือ _______________ ไมเ กิด 8.ซอ้ื วัตถดุ บิ ในปริมาณที่พอเหมาะ เกิด คอื _______________ ไมเกดิ 13

ผลกระทบจากปรากฏการณเ์ รอื นกระจก 1 ระดบั นา้ํ ทะเลเพิ่มสงู ข้ึนเนอื่ งจากธารนา้ํ แข็งท่ีกําลงั ละลาย และอณุ หภมู ิทั่วโลกที่กาํ ลงั สงู ข้ึน จากการขยายตวั ทางความรอ นของนาํ้ ในมหาสมุทร 2 ระบบทางธรรมชาติ ซึ่งไดแ ก ธารน้าํ แขง็ ปะการัง ปา ชายเลน ระบบนิเวศของทวีปอารกตกิ ระบบนิเวศของเทอื กเขาสูง ปา สนแถบหนาว ปาเขตรอ น เขตลมุ นา้ํ ในทงุ หญา และ เขตทงุ หญา ในทองถิน่ จะถูกคุกคามอยางรุนแรง 14

ผลกระทบจากปรากฏการณเ์ รอื นกระจก 3 มนษุ ยบ างพน้ื ทต่ี องมีการยา ยถ่ินฐานใหม 4 ทาํ ใหส ัตวแ ละพชื ตา งๆ ตองปรบั ตัวอยางหนกั เพื่อความอยูรอด 15

แนวทางการลดปรมิ าณแก๊สเรอื นกระจก คอยางพอ ารเกิด ยัดพลั ยากรอยา งรู บ ิรโภ ลดก ประห ใ ชท ัรพ คณุ คา งงาน ขยะ เพียง เลือกซอ้ื วัตถดุ บิ ใน พกภาชนะสว นตัว ปด เครือ่ งใชไ ฟฟา ใชน าํ้ อยา งประหยัด ปรมิ าณที่พอเหมาะ เมือ่ ไมไ ดใช ไมกนิ ทง้ิ กนิ ขวาง ลดการใชโฟม เลอื กเคร่ืองใชไฟฟา เลอื กใชส ่งิ ของ ทปี่ ระหยัดพลงั งาน ที่นํากลบั มาใชใ หมไ ด ลดการใชพลาสตกิ ใชระบบขนสง เลอื กซอ้ื ผลติ ภณั ฑ สาธารณะ ท่ีใสใจสง่ิ แวดลอ ม แยกขยะเพือ่ รีไซเคลิ เลอื กใชผลิตภัณฑ ทีซ่ ้ือเตมิ ใหมได อ่านบทความเพมิ เติมไดท้ ี https://www.carethebear.com/article/detail/21 16

กิจกรรมที 2 เราจะลดปรมิ าณแก๊สเรอื นกระจกได้อยา่ งไร ทํากิจกรรมนีเพอื 1.รวบรวมขอมูลและบอกกิจกรรมของมนุษยท ม่ี ีผลตอการเพิ่มปริมาณแกส เรือนกระจก 2.อภปิ รายและเสนอแนวทางการปฏบิ ัตติ นเพ่ือลดกิจกรรมท่กี อใหเกดิ แกสเรือนกระจก วสั ดอุ ุปกรณ์ htpp://ipst.me/10926 ชดุ เกม Too Little Too Late ขนั ตอนการทํากิจกรรม 1.รวมกันอภปิ รายและบันทึกวา กิจกรรมใดบา งของมนุษยท ่สี ง ผลตอการเพิ่มปริมาณแกสเรือนกระจก 2.คาํ นวณปรมิ าณการปลอยแกส เรอื นกระจกของตนเอง โดยกรอกขอมลู พฤติกรรมการดาํ รงชีวติ ของ ตนเองลงในเว็บไซตข ององคก ารบริหารจดั การกาซเรือนกระจก ซง่ึ จะแสดงออกมาเปนคารบ อนฟตุ พริ้นท ของบคุ คล และบนั ทกึ ผล htpp://ipst.me/10920 3.เปรียบเทียบปรมิ าณการปลอยแกส เรอื นกระจกของตนเองกับเพื่อน และวิเคราะหห าสาเหตทุ ท่ี าํ ใหผ ลของ คารบอนฟตุ พรน้ิ ทของตนเองและเพ่ือนแตกตางกนั บนั ทกึ ผล 4.รว มกนั เลน เกม Too Little Too Late โดยกอ นเลนเกมใหอา นคูมอื การเลน ใหเขาใจ และบนั ทกึ ผลเก่ียว กับกจิ กรรมทเี่ พิ่มปรมิ าณแกสเรือนกระจกและแนวทางการลดปริมาณแกส เรอื นกระจก 5.รวมกนั อภิปรายขอ มลู ทีไ่ ดจ ากการคํานวณคารบ อนฟตุ พริน้ ทและที่ไดจากการเลนเกมวา กจิ กรรมใดบาง ที่เพิ่มปรมิ าณแกส เรอื นกระจก และแกไ ขขอมูลท่ีบันทกึ ไวใ นขอ 1 ใหถูกตอง 6.รว มกนั อภิปรายแนวทางการปฏบิ ตั ติ นเพือ่ ลดกจิ กรรมท่ีกอ ใหเ กิดแกส เรือนกระจก นําเสนอในรปู แบบท่ีนา สนใจและ เผยแพรค วามรูในชองทางตางๆ 17

แบบฝกหัดที 3 แนวทางการลดปรากฎการณแ์ ก๊สเรอื นกระจก คําช้ีแจง ใหน กั เรียนพจิ ารณารปู ภาพ แลวโยงเสนใหถกู ตอ ง 1 2 เพม่ิ แกส เรือนกระจก 3 4 ลดแกส เรือนกระจก 5 18

รูอ้ ะไรในเรอื งนี ปรากฏการณเ์ รอื นกระจกและภาวะโลกรอ้ น ปรากฏการณเ รือนกระจก ในธรรมชาตเิ ปนปรากฏการณท่แี กส เรอื นกระจกในบรรยากาศดูดกลืนรงั สอี ินฟราเรด และปลอยรังสอี นิ ฟราเรดทด่ี ูดกลืนไวบ างสว นกลบั สโู ลกอีกครง้ั ทําใหเ กิดการกกั เก็บความรอนไวในบรรยากาศของโลก สง ใหอ ุณหภมู ขิ องอากาศโดยเฉลยี่ บนโลกเหมาะสมตอ การดํารงชีวติ แตปจ จบุ นั ปรมิ าณแกสเรอื นกระจกในบรรยากาศ เพิม่ ขึ้นตอ เนื่องจากกจิ กรรมตา งๆ ของมนุษย ทําใหการกักเก็บและคายความรอนจากแกส เรอื นกระจกมากขน้ึ จนทําให เกิดภาวะโลกรอน ทําใหเ กิดการเปลี่ยนแปลงภูมิอากาศโลก และสง ผลตอการดํารงชวี ิตของส่งิ มีชวี ิต จงึ จําเปนตอ งชว ย กันปรบั เปลย่ี นพฤตกิ รรมและลดกจิ กรรมตา งๆ ท่ีกอ ใหเ กิดแกสเรือนกระจกสบู รรยากาศ เราไดเ รียนรูมาแลว วา ปรากฏการณเรอื นกระจกสงผลตอสิ่งมชี ีวิตและสง่ิ แวดลอม นอกจากปรากฏการณเ รอื น กระจกแลว ยงั มีอะไรอีกบางทสี่ ง ผลตอ สิ่งมีชวี ิตและสง่ิ แวดลอมเราจะไดเ รียนรูก นั ตอไป 19

แบบทดสอบหลังเรยี น คาํ ชี้แจง ใหน ักเรียนเลือกคาํ ตอบทถ่ี ูกตอ งทส่ี ดุ แลว ทาํ เครอ่ื งหมายกากบาท(X) ในขอที่ 1 - 4 และทําเครื่องหมายถูก( ) ในขอที่ 5 1. ปรากฏการณเรือนกระจกของโลกเกิดจากอะไร ก. หองกระจก ข. แกส บางชนดิ ค. สิ่งกอ สรางบนโลก ง. ความรอนจากใตพภิ พ 2. ในภาวะปกติ ปรากฏการณเรือนกระจกมปี ระโยชนอ ยางไร ก. ทําใหโลกมีแหลงนํา้ เพยี งพอ ข. ทําใหพืชออกดอกและตดิ ผลนอกฤดู ค. ทําใหโ ลกไดร บั แสงจากดวงอาทติ ยม ากขึ้น ง. ทาํ ใหอ ุณหภูมิอากาศของโลกเหมาะสมตอการดาํ รงชวี ติ 3. ขอ ใดไมใชผลของการที่แกส เรอื นกระจกในบรรยากาศกักเก็บและคายความรอ น มากขึน้ ก. มีผลตอ การเปลีย่ นแปลงภูมิอากาศโสก ข. ทําใหโลกไดร ับรงั สีอลั ตราไวโอเลต (UV) มากขึ้น ค. นาํ้ แข็งข้ัวโลกหลอมเหลวทําใหร ะดับนํ้าทะเลสงู ขึน้ ง. ทําใหโ รคระบาดท่ีหยดุ การระบาดไปแลวกลับมาระบาดใหม 20

4. ปรากฏการณเรอื นกระจก เกิดจากแกส อะไรเพม่ิ ขึ้น ก. แกส ไนโตรเจน ข. แกสออกซเิ จน ค. แกสคารบ อนไดออกไซด ง. แกสอารก อน 5. กจิ กรรมใดตอ ไปนีเ้ ปน การลดแกสเรอื นกระจก 5.1 การปลูกตน ไม 5.2 การคัดแยกขยะกอ นทงิ้ 5.3 การเผาฟางขา วในไรน า 5.4 การใชจ กั รยานแทนการใชร ถยนต 21

เฉลย แบบทดสอบ/แบบฝก หดั

แบบทดสอบก่อนเรยี น คําชแี้ จง ใหน กั เรียนเลอื กคาํ ตอบทถี่ กู ตอ งทีส่ ดุ แลวทาํ เครอ่ื งหมายกากบาท(X) ในขอ ท่ี 1 - 4 และทําเครื่องหมายถูก( ) ในขอท่ี 5 1. ปรากฏการณเรอื นกระจกของโลกเกดิ จากอะไร ก. หอ งกระจก ข. แกสบางชนดิ ค. ส่ิงกอสรางบนโลก ง. ความรอนจากใตพภิ พ 2. ในภาวะปกติ ปรากฏการณเ รือนกระจกมปี ระโยชนอ ยา งไร ก. ทาํ ใหโ ลกมีแหลง นํา้ เพียงพอ ข. ทําใหพชื ออกดอกและติดผลนอกฤดู ค. ทําใหโลกไดร ับแสงจากดวงอาทติ ยมากขน้ึ ง. ทาํ ใหอุณหภมู อิ ากาศของโลกเหมาะสมตอ การดํารงชวี ติ 3. ขอ ใดไมใ ชผลของการทแ่ี กส เรือนกระจกในบรรยากาศกักเก็บและคายความรอ น มากข้ึน ก. มีผลตอการเปล่ยี นแปลงภูมิอากาศโสก ข. ทําใหโ ลกไดรบั รังสอี ัลตราไวโอเลต (UV) มากข้ึน ค. นํ้าแข็งขวั้ โลกหลอมเหลวทําใหร ะดับน้าํ ทะเลสูงขึน้ ง. ทาํ ใหโ รคระบาดท่ีหยดุ การระบาดไปแลว กลบั มาระบาดใหม 23

4. ปรากฏการณเรอื นกระจก เกิดจากแกส อะไรเพม่ิ ขึ้น ก. แกส ไนโตรเจน ข. แกสออกซเิ จน ค. แกสคารบ อนไดออกไซด ง. แกสอารก อน 5. กจิ กรรมใดตอ ไปนีเ้ ปน การลดแกสเรอื นกระจก 5.1 การปลูกตน ไม 5.2 การคัดแยกขยะกอ นทงิ้ 5.3 การเผาฟางขา วในไรน า 5.4 การใชจ กั รยานแทนการใชร ถยนต 24

แบบฝกหัดที 1 ปรากฎการณเ์ รอื นกระจก คําชี้แจง จงเตมิ คําในรปู ภาพใหส มบูรณ ชัน้ บรรยากาศ พน้ื ผิวโลก รังสดี วงอาทิตย ความรอน รงั สอี ินฟราเรด แกส ดวงอาทิตย รังสีอินฟราเรด ความรอน รงั สีดวงอาทิตย พนื้ ผิวโลก ชั้นบรรยากาศ แกส 25

แบบฝกหัดที 2 แก๊สเรอื นกระจกในบรรยากาศ คําช้ีแจง จากรูป กจิ กรรมใดบางที่สงผลใหปริมาณแกสเรือนกระจก ทาํ เครื่องหมาย ลงใน หนาขอ ความที่ ในบรรยากาศสูงขึ้น และกจิ กรรมดงั กลา วเปนการเพ่มิ แกสเรอื นกระจกใด เลอื กและระบุช่อื แกสเรอื นกระจก 1.การปน จักรยาน เกดิ คือ _______________ ไมเกิด 2.การใชเชื้อเพลิงของยานพาหนะ เกดิ คอื _แ_ก_ส _ค_าร_บ_อ_น_ได_อ_อ_ก_ไซ_ด_ ไมเ กดิ 3.การทิง้ ขยะโดยไมค ัดแยก เกิด คอื _แ_ก_ส _มเี_ท_น_________ ไมเกดิ 4.การเผาปา หรอื เกดิ ไฟปา เกดิ คือ _แ_ก_ส_ค_าร_บ _อ_น_ได_อ_อ_ก_ไซ_ด_ ไมเกิด 26

แบบฝกหัดที 2 แก๊สเรอื นกระจกในบรรยากาศ 5.การคดั แยกขยะกอนทงิ้ เกดิ คอื _______________ ไมเ กิด 6.การทาํ ปศุสัตวจ ํานวนมาก เกดิ คือ _แ_ก_ส _มเี_ท_น_________ ไมเกดิ 7.การใชไ ฟฟาปริมาณมาก เกิด คือ _แ_ก_ส _ค_าร_บ _อ_น_ได_อ_อ_ก_ไซ_ด_ ไมเ กดิ 8.ซอื้ วตั ถดุ ิบในปริมาณท่พี อเหมาะ เกดิ คือ _______________ ไมเ กิด 27

แบบฝกหัดที 3 แนวทางการลดปรากฎการณแ์ ก๊สเรอื นกระจก คําช้ีแจง ใหน กั เรียนพจิ ารณารปู ภาพ แลวโยงเสนใหถกู ตอ ง 1 2 เพม่ิ แกส เรือนกระจก 3 4 ลดแกส เรือนกระจก 5 28

บรรณานกุ รม สถาบนั สง่ เสรมิ การสอนวทิ ยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี (สสวท.) (2555). วทิ ยาศาสตร์ ชนั ประถมศึกษาปที 6 พมิ ครงั ที 1 กรงุ เทพฯ : โรงพมิ พ์ สกสค.ลาดพรา้ ว https://www.scimath.org/resources/10928/index.html https://www.namrum.go.th/news_detail. https://www.carethebear.com/article/detail/9 https://www.pinterest.com https://www.flation.com https://www.freepik.com

ค ณ ะ ผู จั ด ทาํ นางสาวธนาพร โหรเวช รหสั นกั ศึกษา 61131113014 นางสาวทุตยิ าทร มานะศรี รหสั นกั ศึกษา 61131113016 นางสาวณฏั ฐิตา สัจจพันธ รหัสนกั ศกึ ษา 61131113021 นางสาวศรนั ยา สมอาษา รหัสนักศึกษา 61131113029 นางสาวนนั ทวัน กําแตง รหสนั ักศกึ ษา 61131113030 นักศกึ ษาช้นั ปที่ 4 คณะครุศาสตร สาขาวชิ าวทิ ยาศาสตรทั่วไป หมเู รยี น 01