หลักสูตรการเลี้ยงปลาดุก

หลักสตู รกิจกรรมทกั ษะอาชพี อตาาชมหีพลนักสูตรแกนกลางกาพรุทศธกึ ศษกั ารขาั้นชพ2ื้น5ฐ5า1น การเลี้ยงปลาดกุ ดกุ โรงเรยี นราชประชานเุ คราะห3์ 1 จงั หวดั เชยี งใหม่ สานกั บรหิ ารงานการศกึ ษาพเิ ศษ สานกั คณะกรรมการการศกึ ษาขน้ั พน้ื ฐาน กระทรวงศกึ ษาธกิ าร

คานา โรงเรยี นราชประชานเุ คราะห์ ๓๑ จงั หวดั เชยี งใหม่ สังกดั สานักบรหิ ารงานการศึกษาพิเศษ ไดนา หลักสตู ร แกนกลางการศึกษาขั้นพ้นื ฐาน พ.ศ. ๒๕๕๑ ไปใช้เป็นกรอบและทิศทางในการพฒั นาหลักสูตร สถานศกึ ษา และ จัดการเรยี นการสอนเพอ่ื พัฒนานกั เรยี น ทกั ษะภาษาและการสื่อสาร ทกั ษะการชว่ ยเหลือ ตนเองและสขุ อนามยั ทกั ษะสงั คมและการดารงชวี ิต ทักษะวชิ าการ และทกั ษะอาชีพ ให้นกั เรียนสามารถ พงึ่ พาตนเอง อยู่กบั ครอบครวั และ สังคมไดอยา่ งมคี วามสขุ เปา้ หมายการพฒั นานกั เรยี น ซงึ่ กาหนดสมรรถนะท่สี าคัญของนกั เรียนไว ๕ ขอ คือ ความสามารถใน การส่อื สาร ความสามารถในการคดิ ความสามารถในการแกปญั หา ความสามารถในการใชท้ กั ษะ ชวี ิตและ ความสามารถในการใช้เทคโนโลยี ดังน้นั หลักสตู รการเลย้ี งกบเปน็ แนวทางให้นักเรยี นไดเลือกเรยี นตาม ความสามารถและความถนัดของตนเอง การฝกึ อาชีพแกนกั เรียนที่ดอ้ ยโอกาสทางการศึกษา เป็นกระบวนการการ หนงึ่ ในการเตรียมความ พรอมในการประกอบอาชีพใหแ้ ก่นกั เรยี น ซงึ่ นอกจากนักเรยี นจะไดรับทักษะทางดา้ น อาชีพแลว้ นกั เรยี นยัง ไดรับการฝกึ ทักษะทางสงั คมควบคู่ไปด้วย หากนักเรยี นไดรบั การฝึกอาชีพจนสามารถประกอบ อาชพี เองได ก็ จะทาให้เขาสามารถเล้ียงดูตนเองและครอบครัวได หลกั สูตรการเลีย้ งกบเล่มน้ี เป็นหลักสูตรม่งุ เน้น กระบวนการพฒั นาดา้ นความคิดและการปฏบิ ัติ เพือ่ เปิดโอกาสให้นักเรยี นไดเลอื กเรียนอาชพี ตามความถนดั และ ความสนใจของตนเอง เพ่อื เป็นพน้ื ฐานให้ นกั เรยี นนาไปประกอบอาชีพในอนาคตไดตามศกั ยภาพ

คาอธบิ ายรายวชิ า รายวิชา การเลย้ี งปลาดกุ เวลาเรียน 80 ชั่วโมง ศึกษาข้อมูลวางแผนการเล้ียงปลาดุก คัดเลือกพันธุ เลือกท่ีพ้ืนท่ี ที่เหมาะสม เตรียมบ่อและภาชนะ เตรียม วัสดุอุปกรณ์และแหล่งอาหาร การเลีย้ งดู การปอ้ งกนั รักษา การรักษาคุณภาพนา้ การนาของเสียจาก การเล้ียงไปใช้ ประโยชน์ การทาความสะอาด การคัดขนาด การถนอมอาหารและแปรรูป คานวณค่าใช้จ่าย กาหนดราคาขาย จด บันทึกรายรับ-รายจ่าย และจัดจาหน่าย ปฏิบัติงานการเลี้ยงปลาดุก ต้ังแต่กระบวนการคัดเลือกพันธุจนถึงการจัด จาหน่าย เพอ่ื ให้มีความรู ความเข้าใจและมที กั ษะในการปฏบิ ัตงิ านในการเลีย้ งปลาดุก มีความมุ่งม่นั ทางานจนสาเร็จ และเห็นคุณค่าของ การทางาน ทางานอย่างมีความสุข มีกิจนิสัยการทางานความประณีต รอบคอบ ปลอดภัย ตัดสินใจและ เลือกใช้เทคโนโลยีทม่ี ีผลตอ่ ชวี ิตสงั คมสิ่งแวดล้อมในทางสรา้ งสรรคเ์ หมาะสมกับงาน สามารถนาไปใชใ้ น ชีวิตประจาวัน เห็นคุณค่าของงานอาชีพสุจริต รักชาติ ศาสนา กษัตริย์ ซื่อสัตย์ สุจริต มีวินัย ใฝ่เรียนรู้ รักความ เป็นไทย อยอู่ ย่างพอเพียงตามหลกั ปรชั ญาเศรษฐกิจพอเพียง

ผงั มโนทศั น์ อาชพี การเลยี้ งปลาดกุ ระดบั ชนั้ มธั ยมศกึ ษา หน่วยท่ี 1 เรือ่ งความรูทวั่ ไป หนว่ ยที่ 2 วิธีการจดั การเก่ยี วกบั เกีย่ วกับการเลย้ี งปลาดกุ การเล้ยี งปลาดกุ (จานวน 24 ช่ัวโมง ) ( 12 ช่วั โมง ) อาชพี การเล้ียงกบ จานวน 80 ชวั่ โมง หน่วยที่ 3 หนว่ ยท่ี 4 การให้อาหารปลาและการ ปอง เรื่องการจัดการผลผลิต ( จานวน 20 ช่ัวโมง ) กนั ดแู ละรกั ษาปลา ( จานวน 24 ชวั่ โมง )

การบรู ณาการตามหลกั ปรชั ญาของเศรษฐกจิ พอเพยี ง 2 เงือ่ นไข 3 หลกั การ 4 มติ ิ อาชพี การเลยี้ งปลาดุก ความรู้ คณุ ธรรม 1. แสดงความรเู กย่ี วกับหลักการและ กระบวนการ การ 1. ความมรี ะเบียบ วนิ ัย กิจนิสยั ท่ีดใี นการเรียน เลี้ยงปลาดกุ วิชาการเล้ยี งปลาดุก 2. แสงความรู ความเข้าใจในการเลือกพันธปุ ลา 2. ความรบั ผดิ ชอบ ขั้นตอนหลกั กาการเลีย้ งปลาดุก 3. ความสนใจใฝร่ ู และปฏิบัตงิ านคานงึ ถงึ ความ 3.แสดงความรู ความเข้าใจในการดแู ลรกั ษา และ ปลอดภัย การป้องกนั โรค ตามหลักการและ กระบวนการ 4. ความมมี นษุ ยส์ ัมพนั ธ์ 4. เลือกการจดั การผลติ การขายทถ่ี กู ต้องตาม 5. ความซือ่ สัตย์ กระบวนการ 6. ความสะอาด 7. ประณตี และรอบคอบ พอประมาณ มเี หตผุ ล มภี มู คิ มุ้ กนั 1. เรียนรทู ี่จะแบ่งปนั เวลาในการเลีย้ ง 1.สามารถใช้ความรเู รอ่ื งการ จาแนก 1. มีการวางแผนในการปฏบิ ัติกจิ กรรม กบใหส้ าเรจ็ ทนั เวลา พันธปุ ลาดุกการดูรกั ษา และการให้ 2. ดาเนนิ กิจกรรมตามลาดับ ขนั้ ตอน 2. เรียนรทู จ่ี ะใช้วัสดุ อุปกรณ์และ อาหารปลาดุก 3. มีทักษะในการคดิ การ แกปญั หา ทรัพยากรทม่ี ีในท้องถน่ิ อยา่ ง 2. นาความรกู ารเตรยี มบอ่ ในการ เลี้ยง และการตดั สนิ ใจ คุ้มค่าและ ประหยัดโดยการใช้วัสดุ ปลาดกุ และการจัดการอาหาร ใน 4. มีความเข้าใจวิธีการเลีย้ ง การดแู ล อปุ กรณ์ท่มี ีให้ เกิดประโยชน ทอ้ งถิ่นมา เพื่อลดต้นทุนการ ซ้ืออาหาร ตลอดจนตลาดใน การขาย 3. รจู กั ประเมินความรูความสามารถของ 3. มีความเที่ยงตรงแก่ผ้บู รโิ ภค โรคใน ตนเองและเพือ่ นในกลมุ่ การจาหน่วยผลผลติ 4. เรยี นรจู ะแบ่งภาระหนา้ ทแี่ ละ แกปัญหาตามความสามารถของตนเอง และเพื่อนในกลุ่ม

วตั ถุ สงั คม สง่ิ แวดลอ้ ม วฒั นธรรม 1. รูหลกั การใช้ทรัพยากร 1. รแู ละเขาใจความแตกต่าง 1. การลดการใช้สารเคมี ใน 1. รหู ลกั การใช้ ทรพั ยากร และวัตถุการเลยี งปลาดุก ระหวา่ งบคุ คลอยู่ ร่วมกับคนอื่น การเลย้ี งดู และ วัตถดุ ิบอย่างคุ้มค่า อยา่ งคมุ้ ค่า ไดอย่างมี ความสขุ 2. ใช้วัตถดุ บิ อาหารท่ี 2. รูจักการเลือกใช้ 2. รูจกั กฎ ระเบียบ กติกา ปราศจากสารเคมี วัตถุดิบ อาหารเพือ่ ลด หนา้ ทใ่ี นการอยู ร่วมกบั คนอน่ื ต้นทุนท่มี ีใน ทองถน่ิ และ 3. ยอมรับความคดิ เห็น และ ตามฤดูกาล เคารพในการตัดสนิ ใจ ของ ผู้อืน่ 4. รจู กั มารยาทในสังคม และ การแบ่งปัน

โครงสรา้ งหลกั สตู ร การเลย้ี งกบ ความสาคญั การฝึกอาชีพแกนักเรียนที่ดอ้ ยโอกาสทางการศึกษา เป็นกระบวนการการหน่ึงในการเตรียม ความพรอมใน การประกอบอาชีพให้แกนกั เรยี น ซง่ึ นอกจากนักเรียนจะไดรบั ทักษะทางด้านอาชพี แลว้ นักเรียน ยงั ไดรบั การฝึก ทักษะทางสงั คมควบคไู ปดว้ ย หากนกั เรยี นไดรบั การฝกึ อาชีพจนสามารถประกอบอาชพี เองได ก็จะทาให้สามารถเลย้ี ง ดตู นเองและครอบครวั ได การเลี้ยงปลาดุก ถือเป็นงานทใี่ ช้ความเอาใจใส ความม่งุ ในการทางาน ตองศกึ ษาขน้ั ตอน การทางาน รอบคอบ ปลอดภัย ตัดสนิ ใจและเลอื กใช้เทคโนโลยที ม่ี ผี ลตอ่ ชีวติ และสคั มรอบข้างจนเกดิ ความ และ ผลติ งานทีม่ ี คุณภาพและคงทน ซึ่งผู้ผลิตสามารถจดั จาหน่ายเพอื่ สร้างรายไดให้กบั ตนเองและครอบครวั จุดมงุ่ หมาย 1. เพื่อให้นกั เรยี นมีความรเู รอ่ื งการเลีย้ งปลาดุก 2. เพ่อื ให้นักเรียนมีความรแู ละสามารถปฏบิ ตั ิการเลย้ี งปลาดกุ 3. เพื่อใหน้ ักเรยี นมคี วามรูเพอ่ื เป็นแนวทางในการประกอบอาชพี การเล้ยี งปลาดุก 4. เพ่อื ใหน้ ักเรยี นอย่อู ยา่ งพอเพียงตามหลกั ปรัชญาเศรษฐกจิ พอเพยี ง ผลการเรยี นรู 1. มีความเข้าใจเกี่ยวกับการเลย้ี ง ความสาคญั ขนั้ ตอน กระบวนการเลย้ี งดูแลปลาดกุ 2. มคี วามสามารถเลอื กใชเ้ ครอ่ื งมอื อุปกรณ์ต่างๆ ทีเ่ ก่ยี วข้องการเล้ียงปลาดกุ 3. มคี วามสามารถในเลอื กวธิ ีการเตรยี มบอ่ และการคดั เลอื กพันธุปลาดกุ 4. มกี ิจนิสัยในการทางานด้วยความประณีต รอบคอบ เป็นระเบยี บเรียบร้อย มคี วามรบั ผิดชอบ และอยู่อย่าง พอเพียงตามหลักปรชั ญาเศรษฐกิจพอเพียง เนอ้ื หาของหลกั สตู ร ประกอบดว้ ยเนอื้ 4 เรอ่ื ง ดงั น้ี 1. ความรทู ว่ั ไปเก่ียวกบั การเลีย้ งปลาดุก 2. วธิ กี ารจดั การเก่ยี วกบั การเลยี้ งปลาดกุ 3. การให้อาหารปลาและการป้องกันดูแลรักษาปลาดุก 4. การจัดการผลผลติ

เวลาเรยี น ใชเ้ วลาเรียนทง้ั หมด 80 ช่วั โมง ภาคทฤษฎี จานวน 32 ช่ัวโมง ภาคปฏบิ ัติ จานวน 48 ชัว่ โมง แหลง่ การเรยี นรแู ละสอื่ ประกอบการเรยี น 1. ใบความรู วชิ าการเลย้ี งปลาดกุ 2. เอกสาร / ใบความรู/VCD/DVD 3. หองสมุด / หองสบื คน้ ขอ้ มลู อนิ เตอรเนตโรงเรียน 4. วัสดุอุปกรณ์ในการปฏบิ ตั งิ าน 5. แหล่งเรยี นรูในชุมชน / วิทยากร / ภมู ิปัญญาท้องถ่นิ การวดั ผลประเมนิ ผลการเรยี น 1. การประเมินความรูภาคทฤษฎรี ะหว่างเรยี นและจบหลกั สูตร 2. การประเมินผลระหว่างเรยี นจากการปฏบิ ตั งิ านทีม่ คี ุณภาพเพียงพอ สามารถสร้างรายไดใหก้ บั ตนเอง ความสาเร็จของการปฏบิ ัติและจบหลกั สูตร ประโยชนทค่ี าดวา่ จะไดรบั 1. นักเรยี นมคี วามเขา้ ใจเก่ยี วกบั การเลี้ยง ขั้นตอนและวิธกี ารเล้ยี ง การดรู กั ษาปลาดกุ ได 2. นกั เรียนมคี วามสามารถวางแผนการ การคัดเลอื กพนั ธุเล้ียงปลาดกุ ได 3. นกั เรยี นสามารถรวู ิธกี ารให้อาหาร และการจดั ดูแลรกั ษาโรคที่เกี่ยวข้องกบการเล้ียงปลาดุกได 4. นกั เรยี นสามารถจดั ทาบญั ชรี ายรบั – รายจา่ ยและการประเมนิ ผลได

โครงสรา้ งเนอื้ หาของหลกั สตู ร ประกอบดว้ ยเนอ้ื หา 4 เรอ่ื ง ดงั น้ี เรอื่ งท่ี 1 ความรทู ว่ั ไปเกย่ี วกบั การเลย้ี งปลาดกุ จานวน 12 ชว่ั โมง จานวน 4 ชัว่ โมง 1. ความสาคัญของการเลีย้ งปลาดุก จานวน 4 ชั่วโมง 2. แนะนาชิ้นส่วน วสั ดุ อปุ กรณ์ต่างๆ ที่เกย่ี วกบั การเล้ียง จานวน 4 ชัว่ โมง 3. ลกั ษณะของพื้นทีใ่ นการเลี้ยง เรอื่ งท่ี 2 วธิ กี ารจดั การเกย่ี วกบั การเลย้ี งปลาดกุ จานวน 24 ช่ัวโมง 1. วิธีการเตรยี มบอ่ จานวน 8 ชว่ั โมง 4 ชว่ั โมง 2. จานวนนา้ ที่ใสในบอ่ เล้ยี งปลาดุก จานวน 4 ชั่วโมง 8 ช่วั โมง 3. คุณสมบัตขิ องพันธปุ ลา จานวน 4. วิธกี ารคดั เลือกขนาดปลาจากบอออุบาลเพอ่ื ปลอ่ ยเล้ยี ง จานวน เรอ่ื งท่ี 3 การใหอ้ าหารปลาและการปอ้ งกนั ดูแลรกั ษาปลาดกุ จานวน 24 ชัว่ โมง 1. หลักการใหอ้ าหารปลา จานวน 4 ชว่ั โมง 2. การคานวณสดั ส่วนการใหอ้ าหารปลาดุก จานวน 4 ชั่วโมง 3. คานวณสัดสว่ นการใหอ้ าหารปลาในแตล่ ะครงั้ ให้เหมาะสมกบั ปลาดุก จานวน 4 ชั่วโมง 4. เวลาทเี่ หมาะสมในการใหอ้ าหารปลาดกุ จานวน 4 ชั่วโมง 5. การปอ้ งกันและการกาจัดศัตรขู องปลาดุก จานวน 8 ชั่วโมง เรอื่ งท่ี 4 การจดั การผลผลติ จานวน 20 ชวั่ โมง จานวน 4 ชั่วโมง 1. ประโยชนจากการเลี้ยงปลาดกุ จานวน 4 ชั่วโมง 2. ข้อดี ขอ้ เสยี จากการเล้ียงปลาดกุ จานวน 4 ชั่วโมง 3. ตลาดในการรองรับปลาดุก จานวน 8 ช่ัวโมง 4. การจดั ทาบญั ชี รายรบั – รายจา่ ย ผลตอบแทนกาไร

แผนการจดั กจิ กรรมหลกั สตู ร การเลย้ี งปลาดุก จานวน 80 ชวั่ โมง จุดประสงค์ เพอื่ ให้ผเู้ รียนสามารถปฏบิ ตั ิการทาการ เลี้ยงปลาดกุ ได้ และมีความรูเ้ พ่ือเป็นแนวทางในการ ประกอบอาชีพ ท่ี จดุ ประสงค์ เนอ้ื หา กจิ กรรม สอ่ื การเรยี นรู้ การวดั และ จานวน การเรยี นรู้ การเรยี นรู้ ประเมนิ ผล ชว่ั โมง 1 - เพือ่ ให้ - ความสาคัญของ - ครูอธบิ าความสาคญั - คมู่ อื การ -แบบทด 4 ผเู้ รยี นสามารถ การเล้ียงปลาดุก ในการประกอบอาชีพ เล้ียงปลาดกุ สอบกอ่ เรียน บอกคาสาคญั - แนะนาชนิ้ สว่ น การเลี้ยงปลาดุก - ใบความรู้ - ใบงาน 4 ของการเล้ียง วัสดุ อุปกรณ์ - ครอู ธบิ ายความการ - วิดโี อการ - ปฏิบตั ิ ปลาดุก ต่างๆทเี่ ก่ยี วกบั การ วัสดุต่างๆเลย้ี งปลาดกุ เลี้ยงปลาดุก เล้ยี งปลาดุก - ครูอธิบายพ้นื ทข่ี อง - ลักษณะของ การเล้ยี งปลาดุก 4 พน้ื ท่ใี นการเลย้ี ง 2 - เพื่อให้ - วธิ ีการเตรียมบอ่ - ครอู ธิบายพื้นทก่ี าร - คมู่ อื การ - ใบงาน 8 ผเู้ รยี นเขา้ ใจ - จานวนนา้ ที่ใส่ จัดการเตรยี มบอ่ เลย้ี งปลาดุก - ปฏบิ ตั ิ 4 หลกั การ วิธกี าร ในบอ่ เล้ียงปลาดกุ - ครูอธิบายพน้ื ที่ของ - ใบความรู้ ข้นั ตอนการ - คณุ สมบตั ิของ การเลีย้ งปลาดกุ - วิดโี อการ 4 เลยี้ งดปู ลาดกุ พันธุป์ ลา - อธยิ ายการคานวณ เลีย้ งปลาดุก 8 - วธิ กี ารคดั เลือก สดั สว่ นการใหอ้ าหาร ขนาดปลาจากบอ่ อ อุบาลเพือ่ ปล่อย ปลาในแตล่ ะครัง้ ให้ เล้ียง เหมาะสมกับปลาดุก 3 - เพ่อื ให้ - หลกั การให้ - หลกั การใหอ้ าหาร - คมู่ อื การ - ใบงาน 4 ผูเ้ รียนบอก อาหารปลา ปลา เลี้ยงปลาดกุ - ปฏิบตั ิ 4 หลักการให้ - การคานวณ - การคานวณสดั ส่วน - ใบความรู้ อาหารปลาได้ สัดสว่ นการให้ การใหอ้ าหารปลาดุก - วดิ ีโอการ และคานวณการ อาหารปลาดุก - คานวณสัดส่วนการ เลีย้ งปลาดุก ให้อาหารปลา ให้อาหารปลาในแต่ละ

- ฝึกการให้ - คานวณสดั ส่วน ครงั้ ให้เหมาะสมกับ 4 4 อาหารปลาเปน็ การให้อาหารปลา ปลาดกุ 8 ทีแ่ ละเปน็ เวลา ในแตล่ ะคร้ังให้ - เวลาท่ีเหมาะสมใน ได้ เหมาะสมกับปลา การใหอ้ าหารปลาดุก - บอกโรคและ ดุก - การปอ้ งกนั และการ การกาจัดโรค - เวลาท่ีเหมาะสม กาจดั ศตั รขู องปลาดุก การเล้ยี งปลาดกุ ในการใหอ้ าหาร ได้ ปลาดกุ - การป้องกันและ การกาจัดศตั รขู อง ปลาดกุ

ที่ จุดประสงคก์ าร เนอ้ื หา กจิ กรรม สอ่ื การเรยี นรู้ การวดั และ จานวน เรยี นรู้ การเรยี นรู้ ประเมนิ ผล ชว่ั โมง ๔ ผลท่คี าดว่าจะ - เพื่อใหผ้ ู้เรยี น - ประโยชนจ์ ากการ - ใบความรู้ ใบงาน 4 ได้รับจากการ สามารถบอก เลีย้ งปลาดกุ - สื่อจากเว็บ เลย้ี งปลาดกุ ประโยชน์ทไ่ี ด้ - ข้อดี ขอ้ เสีย จาก ไซด์ 4 จาหน่าย / จากการเลย้ี งปลา การเลี้ยงปลาดุก 4 ผลตอบแทนและ ดุก ได้ - ตลาดในการ 8 กาไร - บอกข้อดแี ละ รองรบั ปลาดุก ขอ้ เสยี ของการ - การจัดทาบัญชี เลีย้ งปลาดกุ เพื่อหาผลตอบแทน - ตลาดในการ กาไร รองรบั ปลาดกุ - จัดทาบญั ชี เพอ่ื หา ผลตอบแทน กาไร