อารยธรรมกรีก

อ า ร ย ธ ร ร ม ก รี ก น า ง ส า ว สุ มิ ณ ณ์ ภ ร ณ์ คุ ณ จั ก ร เ ส รี ม . 5 / 3 เ ล ข ที่ 7

คำนำ หนังสือฉบับนี้จัดทำขึ้นเพื่อประกอบการเรียนวิชาประวัติศาสตร์สากล โดยมี จุดประสงค์เพื่อให้ผู้จัดทำได้ฝึกการศึกษาค้นคว้า และนำสิ่งที่ได้ศึกษา ค้นคว้ามาสร้างเป็นชิ้นงานเก็บไว้เป็นประโยชน์ต่อการเรียนการสอนของ ตนเองและครูต่อไป ทั้งนี้ เนื้อหาได้รวบรวมมาจากหนังสือแบบเรียนประวัติศาสตร์สากล ชั้น มัธยมศึกษาปีที่ 4 - 6 และจากสื่อประกอบการสอนของคุณครู ผู้จัดทำหวังว่า หนังสือฉบับนี้คงมีประโยชน์ต่อผู้ที่นำไปใช้ให้เกิดผลตามความคาดหวัง นางสาวสุมิณณ์ภรณ์ คุณจักรเสรี ผู้จัดทำ

ส า ร บั ญ อ า ร ย ธ ร ร ม มิ โ น น 2 อ า ร ย ธ ร ร ม ไ ม ซิ นี 6 อารยธรรมเฮเลน 9 ห รื อ อ า ร ย ธ ร ร ม ก รี ก ศิ ล ป วั ฒ น ธ ร ร ม ก รี ก 11 ม ร ด ก ท า ง วั ฒ น ธ ร ร ม 11 ด้ า น วิ ท ย า ก า ร แ ข น ง 13 ต่ า ง ๆ

1 อารยธรรมกรีก ตั้งอยู่บริเวณทะเลอีเจียนและทะเลเมดิเตอร์เรเนียน มี ลักษณะเป็นอารยธรรมทางทะเล รากเหง้าของ อารยธรรมกรีก ได้แก่ อารยธรรมอีเจียน ซึ่งประกอบ ด้วย อารยธรรมมิโนน และอารยธรรมไมซีนี ที่มีอายุ ระหว่าง 2,000 - 1,200 ปีก่อนคริสต์ศักราช

2 อ า ร ย ธ ร ร ม มิ โ น น เกิดขึ้นเมื่อประมาณ 2,000 - 1,400 ปีก่อนคริสต์ศักราช เกิดขึ้นที่เกาะครีต ในทะเลอีเจียน

3 อ า ร ย ธ ร ร ม มิ โ น น พัฒนาการทางประวัติศาสตร์ เกิดขึ้นที่เกาะครีต ชาวครีตันมีบทบาทสำคัญ ในการเดินเรือและค้าขายกับแดนต่างๆ สินค้า ส่งออก ได้แก่ น้ำมันมะกอก เหล้าองุ่น ภาชนะ โลหะ รัฐเป็นผู้ผูกขาดทางการค้า มรดกทางวัฒนธรรม ด้านตัวอักษร มีการใช้ตัวอักษรที่เรียกว่า ลีเนียร์ เอ ด้านศิลปกรรม การขุดสำรวจจากนักโบราณคดีชาวอังกฤษ เซอร์ อาเทอร์ อีแวนส์ ขุดสำรวจที่ตั้งของวังคนอสซุส ทำให้ทราบว่า ชาวครีตันมีความสามารถในเชิง สถาปัตยกรรมและวิศวกรรม

4 อ า ร ย ธ ร ร ม มิ โ น น ด้านจิตรกรรม มีภาพวาดปูนเปียก ฟรือ เฟรสโก เกี่ยวข้องกับ วิถีชีวิตผู้คน ด้านศาสนา ชาวครีตันนับถือเทพมารดา สะท้อนให้เห็นถึง บทบาทสตรีชาวครีตัน

5 อ า ร ย ธ ร ร ม มิ โ น น สังคมของชาวครีตัน - มุ่งดำเนินชีวิตทางโลก เพรด้าาะนมีจิสตภรากพรรแมวดล้อมที่ส่งเสริมการประกอบ -อาชชาีพวคทราีตงัทนะไเมล่นแิยลมะปสลร้าองดศภาัยสมีจนภาสากถพกาวานารดรุกปูรนาเนปียก ฟรือ เฟรสโก เกี่ยวข้องกับ - นักบวชไม่มีบทบาทมากนัวกิถีชีวิตผู้คน การสิ้นสุดของอารยธรรมมิโนน - สิ้นสุดเมื่อประมาณ 1,460 ปีก่อนคริสต์ศักราช - พวกไมซินีเข้ารุกรานและยึดครองเกาะครีต เนื่องจากเกาะครีตไม่มี กำแพงเมืองหรือป้อมปราการ จึงถูกโจมตีได้ง่าย - ทำให้อารยธรรมมิโนนได้รับการเผยแพร่ต่อไปโดยพวกไมซินี

6 อ า ร ย ธ ร ร ม ไ ม ซิ นี เจริญรุ่งเรืองราว 1,400 - 1,120 ปีก่อนคริสต์ศักราช เกิดขึ้นบริเวณคาบสมุทรเพโรพอนนีซัส

7 อารยธรรมไมซินี สมัยอาณาจักรกลาง (2,050 - 1,786 ปีก่อนคริสต์ศักราช) พัฒนาการทางประวัติศาสตร์ พวกไมซินีเป็นชนเผ่าอินโด-ยูโรเปียน รับอารยธรรมมิโนนมาเป็น ของตัวเอง อาศัยเป็นชุมชน แต่ละชุมชนเป็นอิสระต่อกัน มีป้อมปราการเป็น ศูนย์กลาง มีความชำนาญในการเดินเรือและการรบ ขยายอิทธิพลไปทั่วฝั่งตะวันออกของทะเลเมดิเตอร์เรเนียน เข้ายึด เมืองทรอยในสงครามโทรจันได้ การค้า กษัตริย์ทรงผูกขาดการค้าทุกประเภท มีฐานะเป็นกษัตริย์นักค้า ควบคุมขุนนางซึ่งช่วยกษัตริย์บริหารจัดการและจดบันทึกผลผลิต และการจ่ายค่าแรงและเก็ยภาษี

8 อารยธรรมไมซินี มรดกทางวัฒนธรรม สิ่งที่พวกไมซินีทิ้งไว้ให้แก่ชาวกรีกรุ่นหลังคือ ความเชื่อทางศาสนา ได้แก่ รูปบูชาเทพซุส เฮรา และโพไซดอน การอุทิศตนให้แก่การกีฬา การสิ้นสุด พวกดอเรียนเข้ารุกราน อารยธรรมต้องยุติลงชั่งขณะ เป็นยุคมืด ของอารยธรรมกรีก ในยุคมืดมีการประพันธ์งานวรรณกรรมมหากาพย์อีเลียดและโอดิส- ซีย์ ของมหากวีโฮเมอร์ ระหว่าง 1,120 - 800 ปีก่อนคริสต์ศักราช การค้าขายที่เคยเจริญไป ตกที่ชาวต่างชาติ เช่น ชาวพีนีเซีย ส่งผลให้วัฒนธรรมของชาวฟินีเซีย เข้ามาแทนที่

9 อารยธรรมเฮเลน หรือ อารยธรรมกรีก พัฒนาการทางประวัติศาสตร์ - กรีกฟื้นตัวจากยุคมืดเมื่อ 800 ปีก่อนคริสต์ศักราช มีการจัดตั้งนครรัฐขึ้น แต่ละนครรัฐมีอิสระจากกัน - นครรัฐ (โพลิส) ที่สำคัญ ได้แก่ เอเธนส์ คอรินท์ สปาร์ตา ทีบส์ และ ไมซินี

10 อารยธรรมเฮเลน หรือ อารยธรรมกรีก 700 ก่อนคริสต์ศักราช ชาวกรีกให้ความสำคัญกับการค้าทาง ทะเลมากขึ้น มีการขยายอาณานิคมและเมืองท่าค้าขาย ทำให้ เจริญรุ่งเรืองด้านศิลปวัฒนธรรมอีกครั้ง ระหว่าง 492 - 449 ปีก่อนคริสต์ศักราช เกิดสงครามกรีก- เปอร์เซียขึ้น กรีกเป็นฝ่ายชนะ ทำให้กลายเป็นยุคทองของ เอเธนส์ ใน 431 ปีก่อนคริสต์ศักราช เกิดสงครามเพโลพอนนีเซียน ระหว่างเอเธนส์กับสปาร์ตา เกิดความเสียหาย ทำให้มาซิดอน ขยายอำนาจครอบครองได้ โดยพระเจ้าอเล็กซานเดอร์มหาราช สมัยพระเจ้าอเล็กซานเดอร์มหาราช เรียกว่า ยุคเฮเลนิสติก จักรวรรดิกรีกขยายดินแดนถึงเอเชียตะวันตกเฉียงใต้ (เอเชีย ไมเนอร์) อียิปต์ เปอร์เซีย จนถึงอินเดีย ทำให้อายรธรรมแพร่หลาย มีการจัดตั้งเมืองอเล็กซานเดรีย ชายฝั่งทะเลเมดิเตอร์เรเนียน ทางตอนเหนือของอียิปต์ เป็นเมืองศูนย์กลางการค้าและศิลป วัฒนธรรมกรีก

11 การเสื่อมอำนาจของกรีก - เมื่อสิ้นยุคของพระเจ้าอเล็กซานเดอร์มหาราช จักรวรรดิกรีกก็แตกแยกและ ถูกผนวกเข้าเป็นส่วนหนึ่งของจักรวรรดิโรมัน เมื่อ 200 ปีก่อนคริสต์ศักราช ศิลปวัฒนธรรมกรีก มรดกทางวัฒนธรรม อุดมการณ์ประชาธิไตยของกรีกได้ถ่ายทอดใหแก่โลกตะวันตก ได้ รับสมญานามว่า บิดาแห่งระบอบหารปกครองประชาธิปไตย การเฉลิมฉลองเทพซุส ที่จัดขึ้นทุก 4 ปี เป็นต้นกำเนิดของกีฬา โอลิมปิกในปัจจุบัน รูปแบบสถาปัตยกรรมที่สร้างด้วยหินอ่อน หลังคาหน้าจั่ว มีเสา เรียงราย ตกแต่งตามลักษณะหัวเสา แบบดอริก แบบไอโอนิก แบบโครินเธียน

12 ด้านสถาปัตยกรรม เป็นวิหารสำหรับบูชาเทพ นิยมสร้างบนเนินสูง ซึ่งชาวกรีกให้ความสำคัญมากกว่าการสร้างวังกษัตริย์ ด้านประติมากรรม ส่วนใหญ่เป็นรูปปั้นเทพเจ้า มีลักษณะเป็น มนุษย์เหมือนจริง - ยุคเฮเลนิก เน้นแสดงสรีระของมนุษย์ในลักษณะเปลือยกาย แสดงเสื้อผ้าที่ดูพริ้วเหมือนจริง เรียกว่า ธรรมชาตินิยม - ยุคเฮเลนิสติก เน้นแสดงออกตามธรรมชาติที่เป็นจริงของมนุษย์ แสดงความเจ็บปวด ทุกข์ทรมาน ด้านจิตรกรรม - ยุคเฮเลนิก สร้างงานจิตรกรรมบนภาชนะเครื่องปั้นดินเผา โดยวาดรูป สัตว์ ชีวิตความเป็นอยู่ของคน นิยมใช้สีแดงกับดำเป็นหลัก - ยุคเฮเลนิสติก มีการวาดภาพจิตรกรรมฝาผนังขนาดใหญ่ นำกรวดเม็ด เล็กๆมาเรียงเป็นภาพ เรียกว่า โมเสก ด้านนาฏกรรม กรีกเป็นต้นตำรับของการแสดง มีจุดมุ่งหมายเพื่อ บูชาเทพเจ้าไดโอนิซัส ซึ่งเป็นเทพแห่งเหง้าองุ่น เวที่ที่ใช้แสดงเป็น โรงละครกลางแจ้ง มีอัฒจรรย์ไว้บรรจุผู้ชมนับพันคน มีทั้งละคร ประเภทโศกนาฏกรรมและสุขนาฏกรรม

13 ด้านวรรณกรรม ส่วนใหญ่เป็นนิทาน ตำนานและประวัติศาสตร์ ชาวกรีกได้ชื่อว่าเป็นผู้ให้กำเนิดวิชาปรัชญาแก่โลกตะวันตก เป็น ชาติแรกที่สนใจแสวงหาความจริงเกี่ยวกับมนุษย์ - บุคคลสำคัญด้านปรัชญา ได้แก่ โซเครตีส เพลโต อริสโตเติล - ประวัติศาสตร์ เขียนโดย เฮโรโดตัส ได้รับยกย่องให้เป็นบิดาแห่งวิชา ประวัติศาสตร์ของโลกตะวันตก เป็นผู้วางรากฐานการเขียน ประวัติศาสตร์ - ทูดูดิดิส มีผลงานคือ งานเขียนประวัติศาสตร์สงครามเพโลพอนนี เซียน เน้นวิเคราะห์สาเหตุที่ทำให้เกิดเหตุการนั้นๆ ให้ความสำคัญกับ การเรียงลำดับข้อมูล ด้านวิทยาการแขนงต่างๆ ด้านปรัชญา - ลัทธิเอพิคิวเรียน ผู้ก่อตั้งคือ เอพิคิวรุส ลัทธินี้ไม่เชื่อในเทพเจ้าหรือ สวรรค์ ความสุขเป็นสิ่งที่มนุษย์ต้องแสวงหาโดยการดำรงชีวิตดีงาม - ลัทธิสโตอิก ผู้ก่อตั้งคือ ชิโน ลัทธินี้สอนว่า จุดมุ่งหมายในชีวิตคือการ หลุดพ้นจากกิเลส เน้นคุณธรรมและการดำรงชีวิตเหมือนเอพิคิวเรียน

14 ด้านการแพทย์ - ฮิปโปคราตีส เป็นผู้วางราหฐานการแพทย์ ได้รับยกย่องว่าเป็นบิดา แห่งการแพทย์ของโลก เชื่อว่าโรคทุกชนิดเกิดจากธรรมชาติ ไม่ใช่ เทพเจ้าลงโทษ - ฮิโรฟิตุส ทำการผ่าตัดร่างกาย สังเกตการไหลเวียนของเลือด ฯลฯ ด้านการแพทย์ - ยูคลิด และ ปิทาโกรัส ผู้วางรากฐานความรู้วิชาเรขาคณิตให้แก่โลก ปัจจุบัน - อาร์คิมิดีส ผู้ค้นพบวิธีหาปริมาตร ตั้งกฎคานดีดคานงัด และคิด ระหัดวิดน้ำแบบเกลียวลูกรอก ค้นพบค่าพาย กฎการลอยตัวของวัตถุ