แผนการจัดการเรียนรู้ศาสนพิธีท้องถิ่น

1 แผนการจดั การเรยี นรู้ศาสนพธิ ที อ้ งถ่นิ ๑.การเรียนรวู้ ัฒนธรรมและศาสนพธิ ที ้องถิ่น ๑.๑ กจิ กรรมการเรยี นรู้ : ทศั นศกึ ษาชุมชนทอ้ งถ่ินท่าวังผา คาอธบิ ายรายวิชา สามเณรมาจากพ้ืนฐานทางสังคมวฒั นธรรมและกลุ่มชาติพันธ์ทุ ่ีหลากหลาย จึงมีความต่างกันท้ัง ความเชื่อ ภาษา วิถีความเป็นอยู่ และขนบธรรมเนียมประเพณี ฯลฯ ดงั น้ัน การใช้ชีวติ อยู่ร่วมกันอย่างสงบสุข จาเป็นต้องมีการเรียนรู้เพื่อสร้างความเข้าใจถึงวิถีชีวิตความเป็นอยู่และวัฒนธรรมของกลุ่มชาติพันธ์ุท่ี หลากหลายในพื้นที่อาเภอท่าวงั ผา จงั หวัดนา่ น โดยให้สามเณรนักเรียนได้ใช้กระบวนการสืบเสาะแสวงหาความรเู้ ก่ียวกับประวัติความเป็นมาของ ชุมชนการเทศน์ การกล่าวคาขอขมาทัยทาน และคากล่าวอุทิศส่วนกุศลแบบพื้นบ้านในแต่ละแหล่งเรียนรู้ ดว้ ยความมุ่งมน่ั ความมีมีวินยั มคี วามใฝเ่ รยี นรู้ สามารถนาประสบการมาเป็นแบบอย่างในการพัฒนาตนเองให้ มที ักษะทาง ศาสนพธิ ีในท้องถิน่ ต่อไป จดุ ประสงค์การเรยี นรู้ ๑. เพื่อให้สามเณรได้เรียนรแู้ หล่งการศกึ ษาภายนอกโรงเรยี น ๒. เพอ่ื เปน็ การพัฒนากระบวนการการเรยี นรขู้ องสามเณร ๓. เพ่ือเป็นการกระตุน้ ทาใหเ้ กดิ การเรียนรู้ของสามเณรภายนอกโรงเรียน กล่มุ เปา้ หมาย สามเณรโรงเรยี นพระปริยตั ิธรรมวัดนโิ ครธาราม จานวน ๑๓๙ รูป ระดับช้นั มธั ยมศึกษาปีที่ ๑ – ๖ จานวน ๘ ช่ัวโมง สาระการเรียนรู้ ๑ การอ่านเทศน์ธรรมมหาชาติและการกล่าวคาขอขมาทัยทาน ของแต่วัดโดยเจ้าอาวาสวัด และพ่ออาจารยว์ ัด(มัคทายก) ๒ ประวตั ิการสร้างวดั ของแตล่ ะวดั ๓ ทกั ษะการอ่านเทศน์ธรรมชาดก แผนกิจกรรมการจัดการเรยี นรู้ ขัน้ เตรียม

2 ๑. ประชุมหาปรึกษาการสถานท่ีท่ีจัดไปทัศนศึกษา ได้แก่วัด วัดศิริธาดา วัดเชียงแล วัด หนอบัว วดั พุ่มมาลา วดั ดอนมูล วดั อมั พวัน วดั ฝายมลู ๒. วางแผนการทากาหนดการการทศั นศกึ ษา ขัน้ ดาเนนิ งาน ๑. ฟงั ประวตั ขิ องแต่ละวดั ว่ามีความเปน็ มาอยา่ งไรจากเจ้าอาวาสวดั และพอ่ อาจารย์วัด (มัคทายก) ๒. ฟังการอา่ นเทศนธ์ รรมชาดกของเจา้ อาวาสวดั และพอ่ อาจารย์วัด (มัคทายก) ๓. ให้สามเณรฝึกอา่ นเทศน์ธรรมชาดกและตวั แทนออกไปอา่ นเทศนธ์ รรมชาดก ๔. สามเณรบันทึกขอ้ มลู ที่ไดแ้ ต่ละวัด ข้นั สรุป สอื่ การเรยี นรู้ ๑. ให้สามเณรออกมานาเสนอสง่ิ ที่ตัวเองไดเ้ รียนรูใ้ นการทศั นศกึ ษา ๒. สรปุ การทศั นศึกษาท่ีไดท้ ากิจกรรมท้งั หมด ๓. สามเณรกรอกแบบประเมนิ ความพึงพอใจ ๑ ใบความรู้ ๒ วดั แต่ละวัด ไดแ้ ก่ วดั ศริ ธิ าดา วดั เชยี งแล วดั หนอบวั วัดพมุ่ มาลา วัดดอนมูล วัดอมั พวัน วดั ฝายมูล ๓ ใบงาน แหล่งเรยี นรู้ ๑ วัดแตล่ ะวดั ไดแ้ ก่ วัดศริ ธิ าดา วดั เชยี งแล วัดหนอบวั วัดพุม่ มาลา วัดดอนมูล วดั อัมพวัน วัดฝายมลู ๒ ใบความรู้ ๓ เจ้าวาสวัด ๔ พอ่ อาจารยว์ ัด (มัคทายก) การวัดผลประเมินผล วิธกี ารวัดและประเมนิ ผล - แบบประเมิน สารวจความพงึ พอใจ - ตรวจใบงาน เคร่อื งมอื วดั และประเมินผล - แบบประเมนิ สารวจความพงึ พอใจ ใบความรู้ กิจกรรมทัศนศึกษาวัฒนธรรมและศาสนพิธที ้องถิน่ ในชมุ ชนท้องถ่ินท่าวังผา โรงเรยี นพระปริยตั ิธรรมวัดนโิ ครธาราม อ.ท่าวังผา จ.น่าน. ๖ กรกฎาคม พ.ศ. ๒๕๕๕ ******* วดั ศริ ิธาดา บ้านนาเตา

3 วัดศิริธาดา บ้านนาเตา ต้ังอยู่ในบริเวณหมู่บ้านนาเตา หมู่ ๓ ตาบลริม อาเภอท่าวังผา จังหวัดน่าน เป็นวัดเก่าแก่แห่งหน่ึงท่ีน่าสนใจในการศึกษาเรียนรู้ โดยเฉพาะอุโบสถมีรูปทรงสถาปัตยกรรมแบบล้านนา ในพระอุโบสถยงั มพี ระประธานปางไสยาสน์ทงี่ ดงามและในอาเภอท่าวงั ผากม็ แี ห่งเดียวเทา่ น้นั ทีพ่ ระประธานใน พระอุโบสถเป็นปางไสยาสน์กับทั้งภายในพระอุโบสถยังแสดงภาพจิตรกรรมเขียนโดยช่างฝีมือพ้ืนบ้านซ่ึงมี เอกลักษณ์เฉพาะไมเ่ หมอื นใคร ประชาชนเปน็ ชนพื้นเมอื งพูดภาษาคาเมอื ง วัดเชยี งแล บ้านเชยี งแล วัดเชียงแล บ้านเชยี งแล หรอื ชาวบ้านทว่ั ไปนิยมเรียกว่าวัดหลวง เปน็ ศูนยร์ ่วมในการทากิจกรรมของ พระสงฆ์และศรัทธาชาวบ้านในตาบลริมเก่า เช่นประเพณีการลงอุโบสถของพระภิกษสุ งฆ์ในช่วงกลางพรรษา การสัมมาคารวะพระสงฆ์เป็นต้น ถึงแม้ปัจจุบันได้แยกการปกครองออกเป็นตาบลท่าวังผา ตาบลแสนทอง และตาบลผาทอง แลว้ ก็ตาม การปฏิบัติสบื ต่อมาเป็นจารีตประเพณอี ันดีงามกย็ ังมกี ารสืบต่อยงั ไม่มีการละเลย จนถงึ ปัจจุบัน บา้ นเชียงแลยังมตี านานเลา่ ถงึ หลานเจ้าเมืองภูคาตามหาพ่อทเ่ี ป็นววั อุศุภราช พอเดินทางมาถึงท่ีบา้ น เชียงแล ได้แลเห็นพ่อท่ีอยู่ที่บริเวณบ้านพ่อและได้พบพ่อในที่สุด จากเหตุการณ์น้ีจึงได้ต้ังชื่อเป็นหมู่บ้ าน เชียงแลหรือกองแล และบ้านพ่อ มาจนถงึ ปจั จุบัน วดั เชยี งแลในอดตี ยงั มพี ระมหาเถระผทู้ รงวทิ ยาคม ทเ่ี ล่อื งลือช่อื ท่านหน่งึ คอื หลวงพอ่ ครูบาอนิ ต๊ะสาร และถือได้ว่าเหรียญรุ่น ๑ ที่ออกในปี พ.ศ. ๒๕๑๐ อาจจะนับได้ว่าเก่าแก่ท่ีสุดในอาเภอท่าวังผาเลยก็ว่าได้ ปัจจุบนั หาดไู ดย้ ากมากตอ่ มามีการสร้างร่นุ บูรณะพระอโุ บสถขนึ้ อกี รุน่ หนงึ่ ประชาชนเป็นชนพื้นเมอื งพูดภาษาคาเมอื ง วัดหนอบัว วดั หนองบัวเป็นวัดท่ีเก่าแก่ประจาหมู่บ้านหนองบัว ต. ป่าคา อ. ท่าวังผา จ. น่าน จากคาบอกเล่าไว้ เดมิ วัดหนองบัวตั้งอยู่ที่รมิ หนองบัว (หนองน้าประจาหมู่บา้ น) ซงึ่ อย่หู ่างจากท่ีตง้ั วัดปจั จุบนั ไปทางทิศตะวันตก ประมาณ ๕๐๐ เมตร ปัจจุบันไม่มีซากโบราณสถานเหลืออยู่เลย ต่อมาได้มีการย้ายวัดมาที่ปัจจุบันน้ี วดั หนองบัว สนั นษิ ฐานวา่ สร้างเมื่อประมาณ พ.ศ. ๒๔๐๕ โดยการนาของครบู าหลวงสุนนั ตะ๊ ร่วมกับชาวบา้ น หนองบัวสร้างขึ้น จึงทาใหว้ ิหารหนองบวั แห่งนี้ เป็นสถาปัตยกรรมไทยล้านนาที่สมบูรณ์ที่สดุ แห่งหน่ึง ซ่ึงหาดู ได้ยากมากในสมัยนี้ และพระวิหารหนองบัวแห่งน้ียังมีจิตรกรรมฝาผนังแบบโบราณท่ีสวยงามอีกด้วย ประวัตวิ ัดหนองบัวและประวัติจิตรกรรมไมม่ ีหลักฐานบันทึกไว้ การสืบประวัติจะต้องอาศัยข้อมูลจากสองทาง ด้วยกันคือ สืบจากคาบอกเล่าของผู้เฒ่าผู้แก่และสืบจากการสังเกตจากรายละเอียดที่แสดงไว้ในภาพเขียน การสืบประวัติจากคาบอกเล่า ท่านพระครูมานิตย์บุญการ หรือ ครูบาปัญญา ผู้เป็นชาวบ้านหนองบัวโดย กาเนิดถือวา่ เป็นผ้รู ู้ท่านหนึ่งได้เล่าไวว้ ่านายเทพผู้เป็นบิดาของท่านได้เป็นทหารของเจ้าอนันตะ๊ ยศ เจ้าผู้ครอง นครนา่ นในขณะนั้น ( เจ้าอนันต๊ะยศ ครองเมืองน่านเม่อื พ.ศ.๒๓๙๕ –๒๔๓๔ ) ต่อมานายเทพไดต้ ิดตามทัพ ไปรบท่ีเมอื งพวนซึ่งเป็นเมืองในแควน้ หลวงพระบาง หลังจดั การศึกเรียบร้อยแล้วจึงยกทพั กลับเมอื งน่าน นาย เทพได้นาช่างเขียนลาวพวนช่ือว่า ทิดบัวผัน มาเขียนจิตรกรรมฝาผนังท่ีวัดหนองบัวแห่งน้ี โดยมีพระภิกษุวัด หนองบัวช่ือ แสนพิจิตร และนายเทพเป็นผู้ช่วยเขียนเสร็จการสืบประวัติจากรายละเอียดของจิตรกรรม ภาพเรือกลไฟและรูปทหารชาวฝร่ังที่ผนังด้านทิศเหนือเป็นส่ิงท่ีสามารถ นามาประเมินอายุของจิตรกรรมได้ ตามประวัติของเรือกลไฟวา่ เรอื กลไฟมแี หล่งกาเนิดในยโุ รปและอเมริกา ในประเทศไทยมหี ลกั ฐานในจดหมาย เหตุหลายแห่งแสดงให้เหน็ ว่าประเทศไทยมีเรือกลไฟใชต้ ั้งแต่ รัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว

4 จึงสันนิษฐานว่าช่างเขียนคงเห็นและนาแบบมาเขียนไว้ และยังมีรูปปืนยาวแบบฝร่งั คอื มดี าบติดปลายปืนด้วย เดิมคนไทยรู้จักใชป้ ืนมาต้ังแต่สมัยอยุธยา รปู แบบปืนมปี ลายกระบอกยาวแต่ไม่ปรากฏว่ามีดาบปลายปืน ปนื ที่ ตัดดาบปลายปืนเป็นแบบฝรั่งที่นามาใช้แพร่หลายในประเทศไทยสมัยรัชกาลท่ี ๔ ถึง รัชการที่ ๕ เป็นต้นมา จึงประเมินอายจุ ิตรกรรมวา่ คงอยใู่ นราวสมัย รชั การท่ี ๔ ถึง รชั การท่ี ๕ เรื่องราวในจิตรกรรม ได้แก่เร่ือง จันทคาธชาดก และเร่ืองพุทธประวัติ ซึ่งเรื่องจนั ทคาธชาดกน้ี เป็นนิยายคติ ธรรมเก่าแก่อนั ดับที่ ๑๑ ในหนังสือ ปัญญาสชาดกปัจฉมิ ภาค ชาวบ้านในภาคเหนือเรยี กว่า คา่ วธรรม จันทคา ชาดก เป็นนิทานธรรมที่สอนให้กุลบุตรและกุลธิดาเอาแบบอย่างจริยธรรมที่ดีงามเช่น การเสียสละเพื่อ ประโยชน์ส่วน รวม ความก ตัญ ญู ก ตเวที ความซ่ือ สัตย์สุจริต และความเมตตากรุณ าเป็น ต้น สิ่งสะท้อนจากภาพจิตรกรรม จิตรกรรมฝาผนังทุกแห่งย่อมมีคุณค่าในแง่ของการเป็นกระจกสะท้อนให้เห็น สภาพความเป็นอยขู่ องผูค้ นสมัยนนั้ โดยเฉพาะความเป็นชาวบา้ น ซึ่งมีลกั ษณะเรยี บง่าย โดยเฉพาะจติ รกรรม ฝาผนังวัดหนองบัวแห่งน้ีได้ทาหน้าที่สะท้อนความเป้นอยู่ของผู้คนสมยั นั้นได้เปน็ อยา่ งดี ภาพจิตรกรรมฝาผนัง จึงเสมือนเปิดโอกาศให้คนดูได้จินตนาการได้อย่างกว้างไกลทาให้รู้สึกเพลิดเพลินสนุกสนาน ใจคอเบิกบาน ชอบกล สิ่งสะท้อนจากภาพเขียนท่ีเห็นได้ชัดคือการแต่งกาย โดยเฉพาะการแต่งกายของผู้หญิงท่ีนุ่งผ้าซิ่น ลายน้าไหล หรือผ้าซิ่นตีนจกทีส่ วยงาม และปัจจุบันยังเป็นหัตถกรรมพ้นื บ้านท่มี ีชอื่ เสียงของชาวไทลื้ออีกด้วย ประชาชนเปน็ ชนเผ่าไทล้อื พูดภาษาไทล้ือ เปน็ เอกลักษณ์ วดั พมุ่ มาลา วดั บา้ นควั ะ วัดพุ่มมาลา ตาบลศรีภูมิ อาเภอท่าวังผา จังหวัดน่าน เดิมเป็นวัดที่มีสถาปัตยกรรมโบราณที่งดงาม กาลเวลาเปล่ยี นแปลผันทาให้มกี ารย้ายวัดจากที่ตงั้ เดมิ มาสร้างวดั ใหม่ ณ สถานท่ีปจั จุบัน ทาให้สถาปัตยกรรม เดมิ ผพุ งั ไปตามกาลเวลาเกอื บไม่เหลอื ซาก วัดพุ่มมาลา ปัจจุบันมีการบูรณะขึ้นมาใหม่มีสถาปัตยกรรมที่สาคัญ คือ พระอุโบสถ และพระวิหาร ภายในพระวิหารมภี าพจิตกรรมฝาผนงั อนั งดงามอกี แหง่ หนง่ึ ดว้ ย หมู่บ้านคัวะ ถือได้ว่าเป็นชุมชนโบราญขนาดใหญ่ท่ีมีเอกลักษณ์ในสาเนียงพูดถือว่าไพเราะมากมีคา กล่าวผู้ทรงคุณวุฒิบางท่านว่า ถ้าชาวบ้านคัวะมาด่า ด่าอย่างไรก็ไม่รู้สึกโกรธเลย เพราะคาด่ามีสาเนียงท่ี ไพเราะมากทาใหไ้ มร่ ู้สกึ โกรธเลยประชาชนเป็นชนเผา่ พ้ืนเมือง แตม่ ภี าษาพดู เปน็ เอกลกั ษณ์ วดั ดอนมูล วิหารสถาปัตยกรรมไทลือ้ วัดดอนมลู ต.ศรีภูมิ อ.ท่าวังผา จ.น่าน สร้างเม่อื พ.ศ.๒๓๗๕ และสร้างเสร็จ เม่ือ พ.ศ.๒๓๘๐ สร้างโดยเจ้าหลวงอนุภาพ มีพระปัญญาเป็นเจ้าอาวาส เม่ือ พ.ศ.๒๔๐๐ ได้สร้าง พระ ประธานและตกแตง่ ฐานชกุ ชีมพี ระทอง เปน็ เจา้ อาวาส ต่อมาเพือ่ พ.ศ.๒๔๗๑ ไดเ้ ปล่ียนไมแ้ ป้นเกล็ดมงุ หลังคา ใหม่ มีพระสอนเป็นเจ้าอาวาส เมื่อ พ.ศ.๒๔๙๐ พระบุญเปลง่ คายวง เจ้าอาวาส นายผ่อง หน่อคา ผใู้ หญ่บ้าน หมู่ ๒ นายวงศ์ นันท์ชัย ผู้ใหญ่บ้านหมู่ ๓ ร่วมกับราษฎรท้ังสองหมู่บ้าน ได้ร่วมกันบูรณะพระวิหารครั้งใหญ่ คือ ได้เปล่ียนไม้แป้นเกล็ดมุงหลังคาใหม่หมดทั้งหลัง เปล่ียนเสาไม้ที่ชารุดเป็น เสาก่ออิฐถือปูน เหลือไว้ เพียง ๒ ต้นท่ีเห็นอยู่ในปัจจุบัน ทาการเจาะช่อหน้าต่างให้กว้างอีกเล็กน้อย (เดิมหน้าต่างกว้างประมาณ ๓๐ เซนติเมตร) ปิดประตูนาคด้านหลังวิหาร (เดิมที่วิหารน้ีมี ๓ ประตู) ใหเ้ หลือเพยี ง ๒ ประตู และไดต้ กแต่งพระ ประธาน ทาฝ้าเพดาน ซุ้มพระประธาน การบูรณะคร้ังนี้แม้จะทาเปน็ คร้ังใหญ่ที่สุดเท่าทเ่ี คยมีการบรู ณะมา แต่กย็ ังรักษาเอกลักษณข์ องศิลปะไทลื้อเดมิ ไว้เป็นอย่างดี โดยเฉพาะโครงสรา้ งหลังคา เม่ือ พ.ศ.๒๕๒๙ วิหาร ไทลื้อหลังน้ีได้ทรุดโทรมลงเป็นอย่างมาก โดยเฉพาะเสาไม้ ๒ ต้น ท่ีคงไว้เมื่อคราวบูรณะคร้ังก่อนได้ทรุดลง

5 เล็กน้อย หลังคารั่ว ผนังข้างทรุดแยกออกจากกัน จึงได้เทคอนกรีตเสริมฐานเสาไม้ดังกล่าวเปล่ียนแป้นเกล็ด หลังคาทั้งหมด เทคอนกรีตเสริมฐานรอบพระวิหาร มีนายปั่น บุญมา เป็นช่างผู้ดาเนินการบูรณะ นายสวัสด์ิ หน่อคา กานนั ตาบลศรีภูมิ ทา่ นพระอธิการอุดม ปภสฺสโร เจา้ อาวาส เป็นผู้อานวยการบูรณะ วัดดอนมูลไดร้ ับ พระราชทานวิสงุ คามสีมา เมอ่ื วันท่ี ๑๓ กุมภาพนั ธ์ พ.ศ.๒๕๓๒ และประกาศข้ึนทะเบียนเป็นโบราณสถานใน ราชกิจจานุเบกษา เล่ม ๑๑๗ ตอนพิเศษ ๑๐๓ ง วันท่ี ๖ ตุลาคม ๒๕๔๓ ลักษณะทางสถาปัตยกรรม วิหารไทลื้อวัดดอนมลู เปน็ ลักษณะของสปัตยกรรมไทล้ือที่ยังคงรูปแบบที่ดีทสี่ ุด ลักษณะหลังคาเป็นทรงตะคุ่ม หลังคาสองช้ันลาดต่าลงมาตอนล่าง ลาดคลุมลงมาทั้งส่ีด้านตอนบนทรงจั่วตัดมุงด้วยไม้แป้นเกล็ด (ไม้สักผ่าเป็นแผ่น) มชี ่อฟ้าป้นั เป็นรูปพญานาค ๒ ตัว หันไปทางทิศตะวันออกหน่ึงตวั หนั ไปทางทิศตะวันตก หน่ึงตัว ลาตัวทอดไปบนหลังคาและหางจะพันกันตรงกลางทาเป็นซุ่มปักฉัตร ๕ ชั้น ซ่ึงเป็นลักษณะเด่นของ ศลิ ปะไทล้ือ ตรงมุมหลังคาทั้งสีท่ ิศของหลังคาช้ันล่างปนั้ เป็นรูปสัตว์ ทีส่ วยงามประชาชนส่วนใหญ่เป็นชนเผ่า ไทลอื้ พดู ภาษาไทลือ้ เปน็ เอกลกั ษณ์ วัดอัมพวนั มว่ งไต้ วัดอัมพวัน (ม่วงไต้) เป็นวันที่สาคัญทางยุทธศาสตร์ของความมั่นคงทางอาหารของเมืองน่านในอดีต โดยในอดีตบริเวณหมู่บ้านน้ีเป็นที่ต้ังของฉางข้าวของเจ้าเมืองน่าน ประชาชนหัวเมืองแถบนี้ต้องส่งข้าวเป็น เครอ่ื งบรรณาการแก่เจ้าเมืองน่านกต็ ้องนาขา้ วมารวมกันไว้ ณ ท่ีหมูบ่ ้านแห่งนี้กอ่ น โบราญวัตถทุ ่สี าคญั ได้แก่ หีบคัมภีรท์ ่ีเจ้าเมอื งนา่ นสร้างขึ้นถวายแก่วัด และพระเพชร คู่บ้านคเู่ มอื ง ชาวบ้านกลัวว่าจะถูกขโมยไปจึงทากรง ลอ็ คกญุ แจไวอ้ ยา่ งแนน่ หนา วัดฝายมลู บา้ นฝายมลู ประวตั ิไทยพวนบา้ นฝายมลู หมู่ที่ ๑ ต.ปา่ คา อ.ท่าวังผา จ.น่าน ถิน่ เดมิ (มาตุภูม)ิ บรรพบรุ ุษของชาวไทยพวน มถี ิ่นกาเนิดอย่ทู ่ีเมอื งพวน แขวงนครเชียงขวาง หรือที่เรียกกันวา่ ทงุ่ ไหหิน สาธารณรฐั ประชาธปิ ไตยประชาชนลาวการอพยพเขา้ สดู่ ินแดนของไทย ตามประวัตศิ าสตร์ การอพยพของชาว ไทยพวนเข้ามาสู่ประเทศไทยนั้นเกิดจากสาเหตุหลายประการ อาทิถูกกวาดต้อนมาเพราะสงคราม เข้ามาพึ่ง พระบรมโพธิสมภารด้วยความสมัครใจ เพราะการทามาหากินอัตคัดฝืดเคืองหรืออพยพมาเพราะถูกข่มเหง รงั แกจากพวกญวน จงึ ละท้งิ ถิ่นฐานเดมิ มาหาท่ตี ง้ั แหลง่ แห่งใหม่ทามาหากนิ การอพยพของชาวไทยพวนบา้ นฝายมูล น่าจะอพยพมาในสมัยรัชกาลท่ี ๓ สมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว แห่งกรุงรัตนโกสินทร์ ประมาณ พ.ศ. ๒๓๗๗ เพราะในคร้ังกระนั้น กรมพระราชวังบวรสถานมงคลไปปราบญวนท่ีรอบครองเมืองพวนอยู่ เมื่อ รบได้ชัยชนะแล้ว จึงได้อพยพชาวไทยพวนเข้ามาในประเทศไทยไว้ตามหัวเมืองต่างๆ ทางหัวเมืองฝ่ายเหนือ ชาวพวนอพยพมาพร้อมกันมาต้ังถิ่นฐานที่ บ้านฝายมูล อาเภอท่าวังผา ชาวพวนบ้านหลับหมื่นพวน อาเภอ เวียงสา จังหวัดน่าน ชาวพวนทุ่งโฮ้ง อาเภอเมือง จังหวัดแพร่ เป็นต้น นับจนถึงปัจจุบันเป็นเวลา ๑๗๖ ปี มาแล้ว เอกลักษณ์ของชาวไทยพวน ๑. ประเพณกี าฟา้ จะประกอบพธิ กี าฟ้า (ฮ่ีบ้าน) ทุกๆ ๓ ปี (๒ ปี ฮาม ๓ ปี ไขว)่ ในวนั ข้ึน ๓ ค่า เดือน ๓ ประมาณต้นเดือนกมุ ภาพันธ์ เพ่อื บวงสรวงเจ้าหลวงเหมยฟ้า (เจ้าชมพู) บรรพบุรษุ ของชาวพวน ๒. ภาษาพดู เรามภี าษาพดู เป็นเอกลักษณข์ องตนเอง เรยี กว่า ภาษาพวน ซ่ึงกใ็ ช้พูดมาจนถึงปัจจุบัน

6 ๓. อาชพี ท่บี รรพบุรุษไดใ้ หแ้ กล่ ูกหลานพวน และยดึ ถอื ปฏบิ ตั ิประกอบอาชีพมาจนถงึ ปจั จบุ ัน คือ ชายตีเหล็ก หญงิ ทอผ้า ลาเหมอื งมหัศจรรยบ์ า้ นฝายมลู ตามประวัติท่ีผู้เฒ่าผู้แก่เล่าสืบต่อๆ กันมาว่า ลาเหมอื งสายนไี้ ด้สรา้ ง(ขดุ เจาะ) มาพร้อมกับฝายลูกที่ ๑ (ฝายน้าย่าง) บ้านฝายมูล แต่สร้างเมื่อ พ.ศ. ใดไม่ปรากฏชัด ต้นเหมือง(ปากเหมือง) จะอยู่ติดกับฝายทางทิศ ตะวันออกของฝาย ลักษณะของลาเหมืองขนาดลึก ๓ เมตร กว้าง ๒.๕๐ เมตร ลาเหมืองจะขนานไปกับ ลาน้าย่าง ยาวประมาณ ๑,๐๐๐ เมตร โดยการขุดเจาะดานหินผาซ่ึงแข็งแกร่งให้เป็นลาเหมืองได้ ว่ากันน่ัน คือ เมื่อ ๑๕๐ ปีล่วงมาแลว้ ใช้จอบ เสียม เหล็กแหลมเจาะขุด และใช้ซงุ แหง้ สอดเขา้ ไปในชอ่ งว่างของดานหิน ผาที่ขุดเจาะ แล้วใช้ฟืนเผาจนหินแตกแยก เพื่อสะดวกในการขุดเจาะ ท้ิงไว้ใหเ้ ย็นเป็นเวลานาน จึงทาการขุด เจาะเป็นชว่ ง ๆ ต่อไป จนเปน็ ลาเหมืองอันนา่ อศั จรรยอ์ นั เกดิ จากความพยายามของชาวบ้านแถบนี้ ท่ีมาของเหมืองมหัศจรรย์ ประมาณปี ๒๕๒๐ นายพยูณ มีทองคา นายอาเภอท่าวังผา (พ.ศ. ๒๕๔๓ เป็นผู้วา่ ราชการจังหวัดสิงหบ์ ุร)ี ท่านได้ไปตรวจเย่ียมการซ่อมแซมเหมืองฝายเมื่อคร้งั นนั้ ได้แสดงความเห็นว่า นับเป็นสิ่งมหัศจรรย์ของบรรพบุรษุ ท่ีสร้างลาเหมอื งแห่งน้ีได้ จึงได้กรุณาต้งั ชอื่ ลาเหมือง แห่งน้ีว่า “ลาเหมือง มหัศจรรย”์ ตง้ั แตบ่ ัดน้ันเปน็ ตน้ มา ตอ่ จากลาเหมอื งมหศั จรรย์ดังกล่าวแล้ว ก็จะเป็นลาเหมืองติดต่อกันไปอีก จากสะพานคอนกรตี ลาน้า ย่างไปทิศทางใต้ ผ่านบ้านฝายมูลไปสิ้นสุดท่ีบ้านตาลชุม ตาบลตาลชุม เป็นระยะทาง ๓,๐๐๐ เมตร เป็นลา เหมืองเส้นเดียวกับลาเหมืองมหัศจรรย์ เป็นลาเหมืองที่หล่อเล้ียงชีวิตชาวเกษตรกร รวม ๓ ตาบล เพื่อใช้ใน การเกษตร ดังนี้ ๑. ตาบลป่าคา ๒. ตาบลศรีภูมิ ๓. ตาบลตาลชุม จานวนครัวเรือนท่ีได้รับผลประโยชน์จาก เหมืองฝายแห่งนี้ประมาณ ๒,๕๐๐ ครัวเรือน จานวนท่ีนาได้รับประโยชน์จากเหมืองฝายแห่งนี้ ประมาณ ๔,๐๐๐ ไร่ มากแห่งหน่ึงของ อาเภอทา่ วงั ผา จังหวัดน่าน ทั้งนี้ พ้ืนที่นาที่ได้รับประโยชนจ์ ากเหมืองฝายแหง่ นี้ เปน็ พ้ืนท่ีนาของเจ้าเมอื งนา่ นในอดตี ด้วย ใบงาน ************** แนวทางบันทึกกิจกรรมการเดินทางทัศนศกึ ษาชมุ ชนท้องถนิ่ ท่าวงั ผา ชอ่ื ......................................สกลุ .....................................เลขท่ี...................ชน้ั ................... *************************** ๑. กจิ กรรมทสี่ ามเณรทไ่ี ด้กระทาในแหล่งเรียนรูแ้ ตล่ ะแหล่ง คอื ได้ทาอะไรบ้าง ๒. ความรู้ทส่ี ามเณรไดร้ ับจากแหลง่ เรียนรู้ทไ่ี ดเ้ ดินทางไปทศั นศึกษาคอื อะไรบา้ ง ๓. ส่ิงที่ยงั สงสัยอยากรู้สง่ิ ท่ยี งั ไมร่ ้คู อื อะไร

7 กาหนดการจัดกจิ กรรมทศั นศกึ ษาวัฒนธรรมและศาสนพิธที ้องถิ่นทา่ วงั ผา โรงเรยี นพระปรยิ ตั ธิ รรมวดั นิโครธาราม ต.ปา่ คา อ.ท่าวงั ผา จ.นา่ น กาหนดการ วนั ท่ี ๖ กรกฎาคม ๒๕๕ ๐๘.๓๐ น. ออกเดินทางจากโรงเรียนพระปรยิ ตั ิธรรมวัดนิโครธาราม ๐๙.๐๐ น. ถงึ วัดศริ ิธาดา (วัดนาเตา) ๑๐.๐๐ น. - กราบพระประธานปางไสยาสน์ในพระอโุ บสถ - ฟังบรรยายสรปุ ประวตั ิวดั ประวตั ิของชมุ ชน ๑๐ นาที (ขอวิทยากรในชุมชน) - ชมการสาธิต การกล่าวคาอาราธนาธรรม ๑๐ นาที (ขอวิทยากรในชมุ ชน) - ชมการสาธติ การอ่านธรรมมหาชาติและอา่ นธรรมพืน้ เมือง ๒๐ นาที (ขอวทิ ยากรในชุมชน) - ชมจิตรกรรมฝาผนังและเรียนรู้วิถีชีวิตรอบๆบรเิ วณวัด ๑๐ นาที ออกเดนิ ทางจากวดั นาเตา ไปถึง วัดเชียงแล ชมุ ชน) - ฟงั บรรยายสรุป ประวตั วิ ดั ประวัตขิ องชมุ ชน ๑๐ นาที (ขอวิทยากรในชุมชน) ๑๑.๐๐ น. - ชมการสาธติ การกล่าวคาสัมมาคารวะผสู้ งู อายแุ ละพระสงฆ์ ๒๐ นาที(ขอวิทยากรใน - พอ่ อาจารย์วัด สาธิตการเวนตานตา่ งๆ ๑๕ นาที (ขอวิทยากรในชมุ ชน) - ชมจิตรกรรมฝาผนงั และเรยี นรู้วิถีชวี ิตรอบๆบรเิ วณวดั ๑๐ นาที ฉันภัตหารเพลท่วี ดั เชยี งแล ๑๒.๐๐ น. เดนิ ทางถึงวัดหนองบัว ๑๓.๐๐ น. - ฟงั บรรยายสรปุ ประวตั ิวัด ประวัตขิ องชุมชน ๑๐ นาที (ขอวทิ ยากรในชมุ ชน) - ชมการสาธิต การเป่าปขี ับไทลือ และชมสาธติ การเล่นเครอื่ งดนตรีพ้ืนบ้าน ๒๐ นาที(ขอวิทยากรในชมุ ชน) - พ่ออาจารยว์ ัด สาธติ การเวนตาน ๑๐ นาที (ขอวทิ ยากรในชุมชน) - ชมจิตรกรรมฝาผนงั และเรียนรู้วิถีชวี ติ รอบๆบรเิ วณวัด ๑๕ นาที ถึงวัดพ่มุ มาลา (วัดควั ะ)

8 ๑๔.๐๐ น. - ฟังบรรยายสรุป ประวัตวิ ัด ประวตั ิของชมุ ชน ๑๐ นาที (ขอวิทยากรในชุมชน) ๑๔.๓๐ น. - ชมการสาธิตการพูดสาเนียงพื้นบา้ นคัวะ ๒๐ นาท(ี ขอวทิ ยากรในชุมชน) ๑๕.๐๐ น. - พ่ออาจารยว์ ัด สาธิตการเวนตาน ๑๐ นาที (ขอวิทยากรในชมุ ชน) - ชมจิตรกรรมฝาผนังและเรียนรวู้ ถิ ชี วี ิตภายในวดั ๑๕ นาที ๑๖.๐๐ น. ถึงวัดดอนมูล - ฟังบรรยายสรุป ประวตั ิวดั เรียนรูป้ ระวัตศิ าสตรห์ มู่บา้ นดอนมูล ๑๐ นาที - ชมสถาปตั ยกรรมไทลอ้ื ๑๐ นาที (ขอวิทยากรในชมุ ชน) - เรียนรสู้ ภาพแวดล้อมชุมชนรอบๆ วัด ๕ นาที - ถึงวัดอมั พวนั (วัดมว่ งไต้) - เรียนรปู้ ระวตั ิศาสตรห์ มู่บา้ นม่วงไต้ ๑๐ นาที - และ เรียนรูก้ ารอา่ นค่าวพ้นื เมอื ง ๑๐ นาที - ถงึ วดั ฝายมูล - ฟงั บรรยายสรปุ ประวัติวดั ประวัติของชมุ ชน ๑๐ นาที (ขอวทิ ยากรในชุมชน) - ชมการสาธิตการพดู สาเนยี งพ้ืนบ้านฝายมลู ๒๐ นาที(ขอวทิ ยากรในชมุ ชน) - สาธิตการอ่านธรรมพื้นเมอื ง ๑๕ นาที - พอ่ อาจารย์วัด สาธติ การเวนตาน ๑๐ นาที (ขอวิทยากรในชมุ ชน) - ชมจิตรกรรมฝาผนงั และเรียนรู้วิถีชีวติ ภายในวดั ๑๕ นาที เดินทางกลบั ถงึ โรงเรยี นพระปริยัตธิ รรมวดั นโิ ครธาราม ๑.๒ กิจกรรมการเรยี นรู้ : เวทีแลกเปล่ียนเรยี นรู้วฒั นธรรมและศาสนพิธีท้องถิ่น คาอธิบายรายวชิ า สามเณรมีความแตกต่างดา้ นความเชือ่ ภาษา วถิ ีความเป็นอยู่ และขนบธรรมเนยี มประเพณี ฯลฯ ดังนน้ั การดารงชวี ติ สมณเพศเปน็ พทุ ธศาสนทายาทที่ดีเพ่ือทาหน้าท่ีสบื พระศาสนาจงึ จาเป็นตอ้ งมีการเรียนรู้ ความเขา้ ใจถึงวัฒนธรรมประเพณีและศาสนพิธที อ้ งถิน่ ของผู้คนในอาเภอท่าวงั ผา จงั หวดั นา่ น สามเณรนักเรียนได้แลกเปล่ียนเรียนรศู้ าสนพิธีท้องถิ่นจากนิทรรศการความรู้จากแหล่งเรียนรู้ใน โรงเรียน ผลการเรียนรู้ ๑. สามเณรมคี วามรู้ความเขา้ ใจในศาสนพธิ ีทอ้ งถิ่นจากการแลกเปลี่ยนเรียนรู้และจากนทิ รรศการ ความรู้จากแหลง่ เรยี นร้ใู นโรงเรียน ๒. สามเณรได้พฒั นากระบวนการการเรียนรู้จากแหลง่ เรียนรดู้ ้วยตนเอง ๓. สามเณรมีความสนใจใฝ่เรียนรู้จากแหลง่ เรียนรู้ภายในโรงเรียน กลุ่มเป้าหมาย ระดับชั้นมัธยมศึกษาปที ี่ ๔ – ๖ สามเณรโรงเรยี นพระปรยิ ตั ิธรรมวดั นิโครธาราม จานวน ๑๓๙ รปู จานวน ๖ ชัว่ โมง

9 สาระการเรียนรู้ ๑. ศาสนพิธีในทอ้ งถนิ่ ท่าวงั ผา แผนกจิ กรรมการจดั การเรียนรู้ ขั้นเตรยี ม ๑. ประชมุ หาจดั เปน็ แหลง่ เรยี นรูภ้ ายในโรงเรยี น ขั้นดาเนินงาน ๑. กาหนดกจิ กรรมเรียนรจู้ ากแหลง่ เรยี นรภู้ ายในโรงเรยี น ขน้ั สรปุ ๑. ใหส้ ามเณรสามารถสรุปความรจู้ ากกจิ กรรมการเรียนรู้ สอื่ การเรยี นรู้ ๑. นทิ รรศการ ๒. ใบงาน แหลง่ เรียนรู้ ๑ นิทรรศการภายในโรงเรยี น การวดั ผลประเมินผล วิธีการวดั และประเมินผล - ตรวจใบงาน เครื่องมือวดั และประเมินผล - แบบประเมิน

10 ผลการเรียนรู้ท่ีคาดหวัง กจิ กรรม บทบาทครู ผลการดาเนนิ กจิ กรรม ปญั หาอปุ สรรค วิธีแก้ปญั หา ๑. ส า ม เ ณ ร มี ให้ กระตนุ้ ให้ ๒. ส า ม เณ ร มี ความ รู้ความเข้าใจ นักเรยี น ความรู้ความเข้าใจ ในศาสนพิธีท้องถ่ิน ได้เรยี นรู้ นกั เรียน ในศาสนพิธีท้องถ่ิน จากการแลกเปล่ียน จาก สนใจใน จากการแลกเปลี่ยน เรี ย น รู้ แ ล ะ จ า ก แหล่ง เรี ย น รู้ แ ล ะ จ า ก นิทรรศการ ความรู้ เรียนรู้ การ นิทรรศการ ความรู้ แสวงหา จากแหล่งเรียนรู้ใน ป้าย ความรู้ จากแหล่งเรียนรู้ใน โรงเรยี น นิทรรศ โรงเรยี น ๒. สามเณรได้พฒั นา การ ๒. สามเณรได้พัฒนา กระบวนการการ ภายใน กระบวนการการ เรยี นรู้จากแหล่ง โรงเรยี น เรยี นรู้จากแหล่ง เรียนรู้ด้วยตนเอง เรียนรดู้ ้วยตนเอง ๓. สามเณรมีความ ๓. สามเณรมีความ สนใจใฝ่เรียนรจู้ าก สนใจใฝ่เรียนร้จู าก แหลง่ เรียนรู้ภายใน แหลง่ เรยี นรู้ภายใน โรงเรยี น โรงเรยี น ๒.การเรยี นรู้การสวดมนต์ ๒.๑ กิจกรรมการเรยี นรู้ : ฝึกอ่านคล่องสวดได้ คาอธิบายรายวิชา

11 สามเณรของโรงเรียนพระปริยัติธรรมวัดนิโครธารามส่วนหน่ึงมีความสามารถด้านการอ่านและ เขียนภาษาไทยยังไม่คล่อง จะทาให้ไม่สามารถเรียนและฝึกการสวดมนต์ได้มีคุณภาพ ด้วยการอ่านและเขียน ภาษาไทยได้คล่องน้ัน เป็นพื้นฐานของการฝึกสวดมนต์ ดังนั้น สามเณรเหล่านี้จึงควรได้รับการฝึกทักษะให้ สามารถอา่ นและเขียนภาษาไทยไดค้ ลอ่ งยง่ิ ข้นึ ผลการเรียนรู้ ๑. สามเณรมีความรู้มีความสามารถด้านการอ่านและเขยี นภาษาไทยได้คลอ่ ง กลมุ่ เป้าหมาย เชงิ ปรมิ าณ ระดบั ช้นั มัธยมศึกษาปที ี่ ๑ – ๖ โรงเรยี นวดั นโิ ครธาราม จานวน ๑๖ รปู เชิงคุณภาพ นกั เรยี นโรงเรียนพระปรยิ ตั ิธรรมวัดนโิ ครธารามจานวน ๑๖ รูป สามารถอ่านออกสวดได้ และนาทกั ษะการอ่าน การสวด ไปประยุกตใ์ ช้ในชวี ิตประจาวนั ได้อยา่ งเหมาะสม สาระการเรยี นรู้ กระบวนการเรียนรู้ต้องให้ผู้เรียนมีความสามารถในการส่ือความคิดผ่านการพูด อ่าน เขียน หรือ นาเสนอข้อมูล สามารถใชภ้ าษาในการส่อื สารได้ทงั้ ภาษาไทยและภาษาอังกฤษ รวมไปถึงการสวดที่นกั เรียน ตอ้ งนาไปใชใ้ นชวี ิตประจาวนั และสามารถใชเ้ ทคโนโลยสี ารสนเทศเพื่อพัฒนาการเรยี นรู้ แผนกิจกรรมการจดั การเรียนรู้ ข้ันเตรียม ๑. ประชุมครูแต่ละกลุ่มสาระการเรยี นรคู้ ดั กรองสามเณรทีจ่ ะร่วมกจิ กรรม ๒. ประชุมวางแผนการจัดการเรียนการสอนของแตล่ ะกล่มุ สาระการเรยี นรู้ ขัน้ ดาเนนิ งาน ๑. จัดกจิ กรรมการสอนเสรมิ ความรตู้ ามแผนทีว่ างไว้ ส่ือการเรียนรู้ ๑. แบบฝกึ ทักษะ ๒. ใบงาน ๓. แบบทดสอบ แหล่งเรียนรู้ ๑. ห้องสมดุ โรงเรียน ๒. อินเตอร์เน็ต การวัดผลประเมนิ ผล วธิ ีการวดั และประเมนิ ผล - ตรวจใบงาน - ตรวจแบบทดสอบ - สังเกตพฤตกิ รรมรายบุคคล

12 - สงั เกตพฤตกิ รรมกลมุ่ เครือ่ งมือวัดและประเมนิ ผล - แบบทดสอบ - แบบสงั เกตพฤติกรรม ผลการเรยี นรทู้ ่ีคาดหวัง กจิ กรรม บทบาทครู ผลการดาเนนิ กิจกรรม ปัญหาอุปสรรค วธิ แี กป้ ญั หา ๓. ส า ม เ ณ ร มี ให้ กระตนุ้ ให้ ๔. ส า ม เณ ร มี ความ รู้ความเข้าใจ นักเรียน ความรู้ความเข้าใจ ในศาสนพิธีท้องถิ่น ได้เรยี นรู้ นกั เรียน ในศาสนพิธีท้องถิ่น จากการแลกเปลี่ยน จาก สนใจใน จากการแลกเปล่ียน เรี ย น รู้ แ ล ะ จ า ก แหลง่ การ เรี ย น รู้ แ ล ะ จ า ก นิทรรศการ ความรู้ เรียนรู้ แสวงหา นิทรรศการ ความรู้ จากแหล่งเรียนรู้ใน ป้าย ความรู้ จากแหล่งเรียนรู้ใน โรงเรียน นทิ รรศ โรงเรียน ๒. สามเณรได้พัฒนา การ ๒. สามเณรได้พัฒนา กระบวนการการ ภายใน กระบวนการการ เรยี นรู้จากแหล่ง โรงเรียน เรยี นรู้จากแหลง่ เรียนรู้ดว้ ยตนเอง เรียนร้ดู ว้ ยตนเอง ๓. สามเณรมีความ ๓. สามเณรมีความ สนใจใฝ่เรยี นรู้จาก สนใจใฝ่เรยี นรู้จาก แหล่งเรยี นรู้ภายใน แหลง่ เรยี นรู้ภายใน โรงเรียน โรงเรยี น ภาษาไทย แบบฝึกทกั ษะ คาชแี้ จง ให้นักเรยี นเลือกคานามที่ไมช่ เี้ ฉพาะ (สามานยนาม)ทีก่ าหนดใหแ้ ล้วนาไปเขยี น ในวงกลมใหถ้ กู ตอ้ ง ตวั อย่าง หนงั สือ แขง็ แรง ดวงดาว ยมิ้ แยม้ พจนานุกรม สารวจ กระทง บุญคุณ มหาวทิ ยาลยั จงั หวดั สุภาพ โรงเรียน สุโขทยั นาฬิกา สมชาย กระเป๋ า บา้ นกลาง ปากกา

13 นาฬิกา ............................................ ............................................ . . ............................................ ............................................ ............................................ . . . ............................................ ............................................ ............................................ . . . ........................................... ............................................ ............................................ ............................................ . . . ............................................ ............................................ .......................................... . . . ............................................ ............................................ . ............................................ .. .......แ....บ...บ....ฝ....ึก...ท....กั....ษ....ะ....ภ...าษาไทย เรอ่ื ง ชนิดข..อ....ง...ค....า............................... .. แบบฝกึ ทกั ษะ คาชี้แจง ให้นักเรยี นเลือกคานามทเี่ ป็นชื่อเฉพาะ (วสิ ามานยนาม)ท่กี าหนดใหแ้ ล้วนาไป เขยี นในวงกลมให้ถกู ต้อง ตวั อย่าง ดาวศุกร์ ยมิ้ แยม้ พจนานุกรม ดวงจนั ทร์ กระทง ดอกมะลิ มหาวทิ ยาลยั หนงั สือ จงั หวดั สุนขั จิ้งจอก โรงเรียน สุโขทยั สมชาย ดวงอาทิตย์ บา้ นกลาง สวนสัตว์เชียงใหม่

14 สวนสัตว์เชยี งใหม่ ........................................................ ........................................................ ........................................................ ........................................................ ........................................................ ........................................................ ........................................................ ........................................................ ........................................................ ........................................................ ........................................................ ........................................................ ........................................................ ........................................................ ........................................................ ........................................................ ........................................................ ........................................................ .............................................แ...บ....บ....ฝึกทักษะภาษาไทย เร่ือง ชนิด.ข...อ....ง..ค....า.......................................... แบบฝึกทกั ษะ คาชแ้ี จง ให้นักเรียนเขยี นบอกลักษณะของคานามทีก่ าหนดให้ ขอ้ ที่ คานาม คานามบอกลักษณะ ๑. บา้ น ตึก มงุ้ ๒. ยกั ษ์ ภตู ผีปศี าจ ฤาษี ๓. รถ ชอ้ น ฉตั ร

15 ๔. ปนื ขา้ วหลาม ปล้องไม้ไผ่ ๕. เขม็ หนงั สือ เกวียน ๖. ภิกษุ สามเณร ชี ๗. ถนน แม่นา้ ๘. สตั ว์ เสอื้ กางเกง ๙. แห โพงพาง สวงิ ๑๐. เรือ เครอ่ื งบิน แบบฝกึ ทกั ษะภาษาไทย เรอ่ื ง ชนดิ ของคา แบบฝกึ ทกั ษะ คาชแี้ จง ให้นกั เรียนเขยี นเคร่ืองหมาย หน้าประโยคทีม่ ีคานาม รวมหมู่ และเขยี นเครื่องหมาย  หน้าประโยคที่ไม่มี คานามรวมหมู่ ตวั อย่าง  บริษัท เอกชนช่วยเหลือนา้ ทว่ มโดยการบรจิ าคเงิน

16 ๑. ฝูงลงิ อาศัยอยบู่ นต้นไม้ ๒. กลมุ่ คนเร่ิมทยอยกนั กลบั บ้าน ๓. ชมรมนกั ยงิ ปนื ร่วมกนั บริจาคเงินชว่ ยน้าทว่ ม ๔. เหล่าทหารเตรยี มพร้อมในสนามรบ ๕. ครูแบง่ นกั เรยี นเปน็ หมู่ เพ่ือใหท้ ารายงาน ๖. ชาวนากาลังไลต่ ้อนฝงู ววั ๑ ฝูง ใหก้ ลับบ้าน ๗. คณะนกั ศึกษากาลงั ฟังวิทยากรใหค้ วามรเู้ ร่อื งน้าทว่ ม ๘. โขลงชา้ งทาลายพืชไรข่ องชาวบ้านเสยี หายมาก ๙. รถหนึง่ คันบรรทกุ คนได้ ๗ คน ๑๐. สมาคมสตรีไทยเปดิ อบรมวชิ าชพี ภาคฤดหู นาว แบบฝกึ ทักษะภาษาไทย เรื่อง ชนดิ ของคา แบบฝกึ ทกั ษะ คาชแ้ี จง ให้นกั เรยี นเขยี นคาวา่ “ การ ”หรือ “ ความ ” หน้าคา ท่กี าหนดใหถ้ กู ต้อง ตวั อย่าง การประชมุ ความ พยายาม

๑. ฝัน 17 ๓. เจรญิ ๕. เจรจา ๒ เล่นดนตรี ๗. สวยงาม ๔. เลย้ี งสตั ว์ ๙. อา่ น ๖. สะดวก ๘. โต้วาที ๑๐.------- ซือ่ สตั ย์ แบบฝึกหดั จงประสมคาจากพยัญชนะท่กี าหนดให้กบั สระ -าแล้วอา่ น พยญั ชนะ สระ คา

18 ๑ ต -า ๒ อ -า ๓ ป -า ๔ ผ -า ๕ ม -า ๖ จ -า ๗ น -า แบบฝึกหดั จงประสมคาจากพยญั ชนะทกี่ าหนดใหก้ บั สระ เ – แล้ว อา่ น ๑. เ + ก

19 ๒. เ + ข ๓. เ + ค ๔. เ + ม ๕. เ + จ แบบฝึกหดั จงประสมคาจากพยัญชนะทก่ี าหนดใหก้ ับสระ แ- แลว้ อา่ น ๑ แ +ต = ๒ แ +พ = ๓ แ +ห =

20 ๔ แ +ม = ๕ แ +ล = ๖ แ +ว แบบฝึกหดั จงประสมคาจากพยญั ชนะทกี่ าหนดให้กบั สระ โ- แลว้ อา่ น ๑ โ- + ก = ............................................. ............................................ ๑ โ- + ม = ............................................. ............................................ ๑ โ- + ล = ............................................. ............................................ ............................................. ............................................

21 ๑ โ- + ห = ๑ โ- + พ = ............................................. ............................................ แบบฝกึ หดั จงประสมคาจากพยัญชนะทีก่ าหนดให้กับสระ เ - แล้วอา่ น ๑ เ + ม = ......... ๒ เ + ส = ............ ๓ เ + พ = ............ ๔ เ + บ = ............

๕ เ+ด 22 = ............ แบบฝกึ หดั จงประสมคาจากพยัญชนะท่ีกาหนดให้กบั สระ ไ- แล้วอ่าน ๑ ไ + ม = ......... ๒ ไ + ส = ............ ๓ ไ + ต = ............ ๔ ไ + ข = ............

๕ ไ+ด 23 = ............ แบบฝึกหัด จงประสมคาจากพยัญชนะท่กี าหนดใหก้ ับสระ เ-ะ แลว้ อา่ น ๑ เ-ะ + ม = ......... ๒ เ-ะ + ส = ............ ๓ เ-ะ + ต = ............ ๔ เ-ะ + ข = ............ ๕ เ-ะ + ด = ............

24 แบบฝึกหัด จงประสมคาจากพยัญชนะทก่ี าหนดใหก้ ับสระ ไ- แล้วอา่ น ๑ ไ + ม = ......... ๒ ไ + ส = ............ ๓ ไ + ต = ............ ๔ ไ + ข = ............ ๕ ไ + ด = ............

25 แบบฝกึ หัด จงประสมคาจากพยญั ชนะทก่ี าหนดใหก้ ับสระ แ- แลว้ อา่ น ๑ แ- + ก = ............................................. ............................................ ๒ แ- + ม = ............................................. ............................................ ๓ แ- + ล = ............................................. ............................................ ๔ แ- + ห = ............................................. ............................................ ๕ แ- + พ = ............................................. ............................................

26 แบบฝึกหัด จงประสมคาจากพยญั ชนะท่ีกาหนดใหก้ บั สระ เ- าแล้วอ่าน ๑ เ-า + ก = ............................................. ............................................ ๒ เ-า + ม = ............................................. ............................................ ๓ เ-า + ล = ............................................. ............................................ ๔ เ-า + ห = ............................................. ............................................ ๕ เ-า + พ = ............................................. ............................................ แบบฝกึ หัด จงประสมคาจากพยญั ชนะที่กาหนดให้กบั สระ เ- ะแล้วอ่าน .............................................

27 ๑ เ-ะ + ก = ๒ เ-ะ + ม = ............................................. ............................................ ๓ เ-ะ + ล = ............................................. ............................................ ๔ เ-ะ + ห = ............................................. ............................................ ๕ เ-ะ + พ = ............................................. ............................................ แบบฝึกหดั จงประสมคาจากพยัญชนะที่กาหนดให้กับสระ แ- ะแลว้ อา่ น ๑ แ-ะ + ก = ............................................. ............................................ ............................................. ............................................

28 ๒ แ-ะ + ม = ๓ แ-ะ + ล = ............................................. ............................................ ๔ แ-ะ + ห = ............................................. ............................................ ๕ แ-ะ + พ = ............................................. ............................................ แบบฝกึ หดั จงประสมคาจากพยัญชนะท่กี าหนดให้กับสระ เ-อ แล้วอ่าน ๑ เ-อ + ต = ............................................. ............................................ ๒ เ-อ + น = ............................................. ............................................

29 ๓ เ-อ + บ = ............................................. ............................................ ๔ เ-อ + ป = ............................................. ............................................ ๕ เ-อ + ท = ............................................. ............................................ แบบฝึกหดั จงประสมคาจากพยญั ชนะทีก่ าหนดให้กับสระ -อ แลว้ อ่าน ๑ -อ + ต = ............................................. ............................................ ๒ -อ + ด = ............................................. ............................................ ๓ -อ + ค = ............................................. ............................................

30 ๔ -อ + ถ = ............................................. ............................................ ๕ -อ + ม = ............................................. ............................................ วทิ ยาศาสตร์ ใบความรเู้ รอ่ื ง ความหลากหลายของสตั ว์ ***** การจาแนกสตั ว์โดยใชเ้ กณฑ์การมกี ระดูกสันหลัง สามารถแบง่ ออกเป็น 2 กลุ่มใหญ่ๆ คอื 1. สัตวไ์ มม่ กี ระดกู สันหลัง คอื สัตว์ทีไ่ ม่มแี กนค้าจุนลาตวั ทเี่ รียกว่า แกนสันหลงั เปน็ กลมุ่ ของสตั วท์ ม่ี ี มากท่ีสุดในโลก จาแนกเป็นกล่มุ ย่อยๆ ได้ดังน้ี 1. พอริเฟอรา ลักษณะ ลาตวั มรี ปู รา่ งคลา้ ยถุง และมชี ่องเปิดทางเดียวที่ทาหนา้ ท่เี ป็นทัง้ ปากและ ทวารหนกั พบในนา้ เค็มมากกวา่ นา้ จืด เช่น ฟองน้าถตู วั ฟองน้าแก้ว ฟองนา้ หินปูน 2. ไนดาเรยี ลักษณะ ลาตวั มีรปู ทรง 2 แบบ คือ ทรงกระบอก และทรงกระดงิ่ คว่า รอบชอ่ งปากมี อวยั วะคลา้ ยหนวด เรียกวา่ เทนตาเคิล พบทงั้ ในน้าจืดและนา้ เคม็ เชน่ แมงกะพรุน ดอกไมท้ ะเล ปะการัง 3. แพลทิเฮลมินทิส ลกั ษณะ ลาตัวแบน มีปากแต่ไมม่ ที วารหนัก บางชนิดดารงชพี เปน็ อิสระ ถ้า เป็นปรสิตจะมอี วัยวะสาหรบั เกาะเปน็ ขอเกยี่ ว และดูดอาหาร เช่น พลานาเรีย พยาธใิ บไม้ พยาธติ ัวตืด 4. แอนเนลิดา ลกั ษณะ ลาตวั กลม ยาว คล้ายวงแหวนต่อกันเปน็ ปลอ้ ง รา่ งกายประกอบดว้ ย กลา้ มเนื้อ 2 ชุด คอื กล้ามเนอื้ ตามขวางและกล้ามเนอ้ื ตามยาว มอี วัยวะขับถา่ ยพเิ ศษ เรยี กวา่ เนฟริเดยี เชน่ ไสเ้ ดือนดิน แม่เพรียง ปลิงน้าจดื 5. มอลลัสกา ลกั ษณะ มีลาตวั อ่อนน่ิม และไมแ่ บง่ เปน็ ปลอ้ ง บางชนิดมโี ครงรา่ งที่แข็งหมุ้ อยู่ ภายนอก แตบ่ างชนดิ เปน็ แกนอยู่ภายใน พบท้งั บนบก ทช่ี ื้นแฉะ น้าจืดและนา้ เค็ม เชน่ หมึก หอย ลนิ่ ทะเล

31 6. นีมาโทดา ลกั ษณะลาตัวกลม ยาว รปู ทรงกระบอก มคี วิ ทเิ คิลปกคลมุ รา่ งกาย มีทางเดินอาหาร แบบสมบรู ณ์ เช่น หนอนนา้ ส้มสายชู พยาธิตัวกลม 7. เอไคโนเดอร์มาตา ลกั ษณะลาตัวประกอบด้วยโครงร่างแข็ง ภายในเปน็ แผน่ หนิ ปูน และไม่ แบ่งเปน็ ปล้อง ผิวภายนอกหยาบ ขรุขระ เพราะมีสารประกอบพวกหนิ ปูน เชน่ ดาวทะเล เมน่ ทะเล 8. อาร์โทรโพดา ลักษณะ มีรยางค์ เปน็ ขอ้ ปล้องต่อกัน ทาหนา้ ทใ่ี นการเคล่อื นทีแ่ ละจับอาหาร ลาตัวแบง่ ออกเป็นสว่ นๆ ได้แก่ หัว อก และท้อง เช่น แมลงชนดิ ต่างๆ แมงดา แมงมุม ตะขาบ กง้ิ กือ 2. สัตว์มกี ระดกู สนั หลัง เปน็ กล่มุ ของสัตว์ที่มแี กนสนั หลัง ซงึ่ เปน็ โครงร่างทค่ี อ่ นข้างแข็ง มีลกั ษณะเปน็ ท่อยาวขนานกับความยาวของลาตวั ซึง่ จะเปลยี่ นเปน็ กระดกู สันหลงั เม่อื โตเต็มวยั สามารถแบง่ ออกเปน็ กลมุ่ ยอ่ ยๆ ไดด้ งั นี้ 1. สตั วพ์ วกปลา ลกั ษณะ มีรปู รา่ งเรียวยาว ดารงชีวิตอยใู่ นน้า ใช้เหงือกในการหายใจ เคลอ่ื นที่ โดยใช้ครีบ ผวิ หนงั มเี กล็ด บางชนิดออกลูกเปน็ ไข่ บางชนดิ ออกลูกเปน็ ตวั เช่น ฉลาม ปลาดุก ปลาชอ่ น ปลา ตะเพยี น เปน็ ตน้ 2. สตั วส์ ะเทินนา้ สะเทนิ บก ลกั ษณะ สามารถอาศัยอยูท่ ้ังบนบกและในน้า หายใจโดยใชเ้ หงือก ปอด และผวิ หนงั ผวิ หนงั มลี กั ษณะเปยี กชืน้ วางไขใ่ นน้า เช่น กบ องึ่ อา่ ง คางคก ซาลาเมนเดอร์ เป็นต้น 3. สตั วเ์ ลื้อยคลาน ลักษณะผิวหนงั แห้งเปน็ เกล็ด หายใจโดยใช้ปอด ไข่มีเปลือกเหนียวหอ่ หุ้ม เช่น งู เต่า จระเข้ เปน็ ต้น 4. สตั ว์ปกี ลกั ษณะ เป็นสัตวเ์ ลอื ดอนุ่ หายใจโดยใชป้ อด ไข่มเี ปลอื กแขง็ หอ่ หมุ้ ขนมีลกั ษณะเป็น แผงปกคลมุ รา่ งกายและใช้ในการเคล่อื นท่ี เชน่ ไก่ นก เป็ด เปน็ ต้น 5. สัตว์เลี้ยงลูกด้วยนา้ นม ลักษณะ เป็นสัตวเ์ ลือดอุ่น หายใจโดยใชป้ อด ตวั อ่อนจะเจรญิ เติบโต ภายในร่างกายของแม่ ตวั อ่อนเมื่อคลอดออกมานอกรา่ งกายจะดดู นมแม่เปน็ อาหาร เช่น คา้ งคาว สุนัข วาฬ แมว มนุษย์ เปน็ ต้น

32 ใบงาน ชอื่ – สกุล......................................................................... ********* คาสง่ั ใหน้ ักเรียนเขียนคาอา่ นตอ่ ไปนใ้ี ห้ถูกต้อง 1. มะม่วงเขยี วเสวย อ่านว่า .......................................................... 2. มะกรูด อ่านว่า .......................................................... 3. ลเิ วอรเ์ วิรต์ อา่ นวา่ .......................................................... 4. มอส อ่านวา่ .......................................................... 5. แหน อา่ นวา่ .......................................................... 6. จอกหหู นู อา่ นว่า .......................................................... 7. ท่อลาเลยี ง อา่ นว่า .......................................................... 8. ไซเลม อ่านวา่ .......................................................... 9. โฟลเอม อา่ นว่า .......................................................... 10. ไผเ่ หลอื ง อ่านว่า .......................................................... คาสง่ั ใหเ้ ขยี นคาอ่านตอ่ ไปนี้ให้ถกู ต้อง 1. เฟนิ เขียนวา่ .......................................................... 2. ลา – ไย เขียนวา่ .......................................................... 3. ดอก – ลนิ – ล่ี เขียนว่า .......................................................... 4. ต้น – ไซ เขยี นวา่ .......................................................... 5. ผัก – แวน่ เขยี นว่า ..........................................................

33 6. สน – ฉัด เขียนว่า .......................................................... 7. ตน้ – โพ เขยี นวา่ .......................................................... 8. มะ – เขอื – เทด เขยี นวา่ .......................................................... 9. นอ้ ย – หน่า เขียนวา่ .......................................................... 10. มนั – เทด เขียนวา่ .......................................................... ใบงาน คาสง่ั ให้นกั เรียนบอกชอ่ื สัตวต์ ่อไปนี้ แล้วจดั จาแนกกลมุ่ สัตว์ใหถ้ กู ต้อง ชอ่ื – สกุล.............................................................................

34 .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .......................................................................................................... .................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................ ................................ .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ..............................................................................................................................................................................

35 .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ใบงาน คาส่ัง ใหน้ ักเรยี นเขยี นบรรยาย รปู ร่างลักษณะของสตั วต์ อ่ ไปนี้ ช่อื – สกุล............................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............... .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................ .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ใบงาน ช่อื – สกลุ .............................................................................

36 คาส่ัง ให้นกั เรียนเขียนบรรยาย รปู ร่างลกั ษณะของสัตว์ตอ่ ไปนี้ .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ใบงาน ช่ือ – สกลุ ............................................................................. คาสั่ง ใหน้ กั เรยี นเขียนบรรยาย รปู ร่างลักษณะของสตั ว์ต่อไปน้ี

37 .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ใบงาน ช่ือ – สกลุ ............................................................................. คาสัง่ ใหน้ ักเรียนเขยี นบรรยาย รปู ร่างลักษณะของสัตวต์ ่อไปนี้

38 .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ใบงาน ช่อื – สกุล............................................................................. คาสง่ั ใหน้ ักเรยี นเขยี นบรรยาย รูปร่างลักษณะของสัตว์ต่อไปนี้

39 .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ใบงาน ช่ือ – สกุล............................................................................. คาส่งั ใหน้ ักเรยี นเขียนบรรยาย รูปรา่ งลกั ษณะของสตั วต์ อ่ ไปนี้

40 .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ใบงาน ช่อื – สกุล............................................................................. คาสง่ั ใหน้ กั เรียนเขียนบรรยาย รปู ร่างลกั ษณะของสตั วต์ ่อไปนี้ .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ..............................................................................................................................................................................

41 .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ใบงาน ช่ือ – สกุล............................................................................. คาสั่ง ใหน้ กั เรยี นเขยี นบรรยาย รูปร่างลกั ษณะของสัตว์ต่อไปน้ี .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ..............................................................................................................................................................................

42 .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. แบบทดสอบกอ่ น – หลังเรยี น ชอ่ื – สกุล......................................................................... ********* คาสัง่ ให้นักเรยี นเขียนคาอา่ นตอ่ ไปน้ใี ห้ถูกต้อง 1. เซลล์ อ่านว่า .......................................................... 2. กลอ้ งจุลทรรศน์ อ่านว่า .......................................................... 3. โครโมโซม อ่านว่า .......................................................... 4. แมงดา อ่านว่า .......................................................... 5. แมลงวัน อ่านว่า .......................................................... 6. ไมโทรคอนเดรยี อา่ นว่า .......................................................... 7. ผนังเซลล์ อ่านวา่ .......................................................... 8. สปีชรี ์ อา่ นว่า .......................................................... 9. นกเพนกวิน อา่ นวา่ .......................................................... 10. สงิ โต อา่ นวา่ .......................................................... คาสั่ง ให้เขียนคาอ่านตอ่ ไปน้ีใหถ้ ูกตอ้ ง 1. สะ – ไล เขียนวา่ .......................................................... 2. ฟมิ เขยี นวา่ .......................................................... 3. ผะ – หนัง – เซล เขียนวา่ .......................................................... 4. เยอ่ื – หุ้ม – เซล เขยี นว่า .......................................................... 5. เลน เขียนว่า .......................................................... 6. นวิ – เครียด เขยี นวา่ .......................................................... 7. ไซ – โท- พลา-ซึม เขยี นว่า .......................................................... 8. คลอ – โร – พลาด เขียนว่า .......................................................... 9. เซล-สืบ-พนั เขยี นว่า .......................................................... 10. พนั -ทุ-สาด เขียนวา่ .......................................................... 11. วดิ -ทะ-ยา-สาด เขียนวา่ .......................................................... 12. วิด-สะ-วะ-กา เขียนว่า .......................................................... 13. อะ – สุ-จิ เขยี นวา่ .......................................................... 14. สัง-เคราะ-แสง เขียนวา่ ..........................................................

43 15. เอน-โด-พลา-ซมึ เขียนวา่ .......................................................... ใบงาน ชอื่ – สกุล.............................................................................................. คาสง่ั ใหน้ ักเรยี นจัดจาแนกสัตว์ต่อไปนใ้ี หถ้ ูกต้อง สตั ว์ไมม่ กี ระดกู สันหลัง ไดแ้ ก่ .............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................. สตั ว์มกี ระดกู สนั หลัง สตั วเ์ ล้ยี งลูกด้วยนม .............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................. สัตว์ปีก .............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................. สัตว์เลือ้ ยคลาน .............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................. สัตวส์ ะเทนิ นา้ สะเทินบก .............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................. ภาษาอังกฤษ

44 ใบความรู้ การเทยี บพยัญชนะไทยกับองั กฤษ พยัญชนะไทย พยัญชนะอังกฤษ ก ตวั ต้น(Initial) ตัวสะกด(Final) ขค ง Kk จฉชฌ ญ Kh k ด ต Ng ng ถฐทฑธ นณ Ch t บ ป Yn ผพภ ฝฟ Dt ม ย Tt ร ลฬ Th t ว ซ ทร ศ ษ ส Nn หฮ Bp Pp Ph p Fp Mm Y- Rn Ln W- St H- หมายเหตุ ตัวสะกดแมก่ ด = t , แม่กบ =p , แม่กน=n, แมก่ ง=ng, แม่กม=m , แมก่ ก=k การเทียบสระไทยกับองั กฤษ

45 สระภาษาอังกฤษ สระภาษาไทย ภาษาอังกฤษ คาอา่ น a แอ , อา , อะ e เอ i อิ o โอ u อุ

46 Chaimai manee piti ภาษาอังกฤษ คาอา่ น TPMCJtPoierinhtaameitnjaritneanabneamuairee kittichai tudtu kradad khamdee namtan nan wanjan wat ban talad jomjai surin chiangmai tak payao ayuttaya ให้นักเรียนเขียนคาอา่ นเป็นภาษาไทยใหถ้ ูกตอ้ ง โดยศึกษาการเทยี บ เสียงจากใบงานทม่ี อบให้

47 Jintana Teeranai Prajinburee Tomtam Kittichai Tudtu Kradad Khamdee Namtan nan wanjan wat ban talad jomjai surin chiangmai tak payao ayuttaya ใหน้ กั เรยี นเขยี นคาอา่ นเปน็ ภาษาองั กฤษให้ถูกต้องโดยศึกษาจาใบความรทู้ ี่ให้ ภาษาไทย คาอ่านภาษาอังกฤษ มานี มานะ ปิติ มะลิ ป้อม พชร แกว้ ตา หนองคาย ท่าวงั ผา

48 ปัว เชยี งคา สองแคว ตน้ ไม้ คนดี ใจดี ใจดา ภาษา ตาราง ไทย ธนาคาร นานอ้ ย รปู ภาพ ธนพงษ์ นิกร วีรภัทร สาริท ลพบรุ ี ใหน้ กั เรียนเขยี นชอ่ื – นามสกุล ของเพือ่ นท้งั หมดลงในตางรางใหถ้ กู ตอ้ งโดย ศกึ ษาจากใบความรู้ ชือ่ ภาษาไทย ชื่อภาษาองั กฤษ 1 2 3 4 5 6

49 7 8 9 10 11 12 13 ใบความรู้ เรือ่ ง อตั ราส่วน อตั รา (rate) หมายถึง ขอ้ ความที่แสดงความเก่ยี วข้องกันของปริมาณสองปริมาณ เชน่ ยาสฟี นั 2 หลอด ราคา 90 บาท นมถ่ัวเหลือง 6 กลอ่ ง ราคา 44 บาท อัตราส่วน (ratio) คอื การเปรยี บเทยี บจานวนสิ่งของตัง้ แต่ 2 ส่ิงขึ้นไป โดยใช้สญั ลักษณ์ “ : ” อ่านวา่ “ตอ่ ” แสดงการเปรยี บเทยี บ เช่น อตั ราส่วนของจานวนยาสีฟนั 2 หลอด ตอ่ ราคา 90 บาท เขยี นแทนดว้ ย 2 : 90 หรือ 2 90 ขอ้ สาคัญ ในการเขียนอัตราสว่ น การสลับตาแหนง่ ของจานวนในแต่ละอตั รายอ่ มไดอ้ ัตราสว่ นทแี่ ตกต่างกนั เชน่ อัตราสว่ น 2 : 5 ไมเ่ ท่ากับ 5 : 2 การเขียนอตั ราสว่ นแสดงการเปรียบเทียบ 1. ถ้าเปน็ การเปรียบเทยี บปรมิ าณสงิ่ ของอย่างเดยี วกันท่ีมหี นว่ ยเดยี วกนั ไมต่ อ้ งเขยี นหน่วยกากับไว้ เชน่ 1) แอนมีเงนิ 20 บาท น้องมเี งนิ 15 บาท เขียนอตั ราสว่ นแสดงการเปรยี บเทียบจานวนเงินของ แอนตอ่ จานวนเงินของน้องเป็น 20 : 15 2) รปู สเี่ หลี่ยมผืนผา้ รูปหน่งึ มีความกวา้ ง 3 เมตร และความยาว 5 เมตร เขยี นอตั ราส่วนแสดง การเปรยี บเทียบความยาวดา้ นกว้างตอ่ ความยาวด้านยาวเปน็ 3 : 5

50 2. ถ้าเปน็ การเปรียบเทยี บปริมาณส่ิงของอย่างเดียวกนั แตม่ ีหน่วยต่างกนั ควรเขยี นหนว่ ยกากบั ด้วย เช่น - แต้มสงู 160 เซนติเมตร ตองสูง 1.85 เมตร เขยี นอตั ราสว่ นแสดงการเปรียบเทยี บความสงู ของแตม้ ต่อความสงู ของตองเป็น 160 : 185 หรอื เขียนอตั ราสว่ นแสดงการเปรยี บเทียบ ความสงู ของแตม้ เป็นเซนติเมตรตอ่ ความสูงของตองเป็นเมตรเป็น 160 : 1.85 การเขยี นอัตราส่วนแทนอัตราตัวอยา่ ง อตั ราส่วน อัตรา อตั ราครู 1 คน ต่อ นักเรียน 25 คน อัตราสว่ นของจานวนครู ตอ่ จานวนนักเรียน เป็น 1 : 25 ไขไ่ ก่ 10 ฟอง ราคา 38 บาท อตั ราส่วนของจานวนไขไ่ ก่เป็นฟอง ต่อ ราคาเป็นบาท เป็น 10 : 38 คา่ โดยสารรถประจาทางตลอดสาย อตั ราส่วนของจานวนผโู้ ดยสารเปน็ คน ต่อ คา่ โดยสาร คนละ 8 บาท เปน็ บาท เปน็ 1 : 8 รถยนตว์ ่ิงดว้ ยอตั ราเรว็ 80 กโิ ลเมตรต่อ อตั ราสว่ นของระยะทางเป็นกโิ ลเมตร ต่อ เวลาที่ใช้ ชว่ั โมง เดินทางเปน็ ชั่วโมง เปน็ 80 : 1 การผสมปุ๋ยอนิ ทรยี ์สูตรหนง่ึ ใชห้ ญ้าสด อตั ราสว่ นของนา้ หนกั หญา้ สด ตอ่ น้าหนักมลู ไก่ 50 กโิ ลกรัม ตอ่ มูลไก่ 6 กิโลกรัม เป็น 50 : 6 นมสด 12 กระป๋อง ราคา 90 บาท อตั ราส่วนของจานวนนมสดเป็นกระป๋อง ต่อ ราคา เป็นบาท เปน็ 12 : 90 อตั ราส่วนเขียนเปน็ สัญลกั ษณ์ได้ ดงั น้ี a : b อา่ นวา่ อตั ราส่วน a ตอ่ b