COVID-19 га қарши вакциналарнинг ишланмалари бўйича ДАЙЖЕСТ

№133, 23 январь, 2021 й. COVID-19 га қарши вакциналарнинг ишланмалари бўйича ДАЙЖЕСТ Ўзбекистон Республикаси Инновацион ривожланиш вазирлиги ҳузуридаги Илмий-техник ахборот маркази Тошкент-2021

Жаҳонда пандемия билан боғлиқ вазият 2021 й. 22 январь ҳолатига кўра Умумий зарарланганлар сони – 98 317 346 (+ 896 473) Соғайганлар – 70 643 379 (+ 643 222) Вафот этганлар – 2 105 775 (+ 19 657) Мамлакатлар бўйича беморлар сони АҚШ – 25 217 194 (+ 216 885) Ҳиндинстон – 10 634 414 (+ 22 695) Бразилия – 8 699 814 (+ 59 946) Россия – 3 677 352 (+ 21 513) Буюк Британия – 3 583 907 (+ 78 153) Франция (+ 22 848) – 2 987 965 Испания – 2 560 587 (+ 146 421) Италия – 2 428 221 (+ 15 503) Туркия – 2 412 505 (+ 6 289) Ўзбекистон – 78 219 (+ 71) Манба: https://www.worldometers.info/coronavirus/ 2

Ўзбекистонда Хитойнинг COVID-19га қарши вакцинаси клиник синовлари III босқичи бўйича оралиқ ҳисобот 2021 й. 22 январь ҳолатига кўра БИР КУНЛИК МАЪЛУМОТИ Скринингга келганлар сони - 567 Розилик билдирганлар сони - 526 Экспресс тест топширганлар - 521 Улардан ПЦР топширганлар - 408 ПЦР анализи учун кечаги жавоблар– - 258 манфий натижалар ВАКЦИНАЦИЯ 1 - 98 ВАКЦИНАЦИЯ 2 - 49 Вакцинация қилинмаганлар - 119 Тиббй кўрикдан сўнг рад этилганлар - 30 Бошқа сабабларга кўра сўнг рад - - этилганлар ВАКЦИНАЦИЯ БАРЧА ДАВРЛАРИ УЧУН МАЪЛУМОТ Скринингга келганлар сони - 9090 Розилик билдирганлар сони - 8274 Экспресс тест топширганлар - 8139 Улардан ПЦР топширганлар - 6519 ВАКЦИНАЦИЯ 1 - 4131 ВАКЦИНАЦИЯ 2 - 199 Вакцинация қилинмаганлар - 1007 Тиббй кўрикдан сўнг рад этилганлар - 1962 Бошқа сабабларга кўра сўнг рад 794 этилганлар Манба: Ўзбекистон Республикаси Инновацион ривожланиш вазирлиги томонидан тақдим этилган маълумотларга мувофиқ 3

Pfizer камбағал мамлакатларга COVID-19га қарши вакцинани етказиб бериш ҳақида ЖССТ билан келишиб олди Pfizer ва BioNTech компаниялари Жаҳон соғлиқни сақлаш ташкилоти билан вакцинани камбағал мамлакатларга етказиб бериш ҳақидаги шартномани имзолади, деб хабар бермоқда Reuters агентлиги. [2] Вакцина коронавирусга қарши вакциналарни мамлакатлар ўртасида тенг тақсимлашга мўлжалланган COVAX дастури доирасида етказиб берилади. Вакцинани февраль ойидан бошлаб даромад даражаси паст ва ўрта бўлган мамлакатларда тарқатиш режалаштирилган [3]. Хабарларга кўра, тақдим этилган партия унчалик катта бўлмайди. Бу паст даромадли мамлакатларда тиббиёт мутахассислари учун мўлжалланган бўлади. 4

ЖАРдан коронавируснинг янги мутацияси эмлаш самарадорлигини камайтириши мумкин Жанубий Африка Республикасида аниқланган коронавирус мутациясининг янги тури антитаналарга чидамли бўлиб чиқди, бу ҳозирда ишлаб чиқилган вакциналарнинг самарадорлигини камайтириши мумкин. Тадқиқот натижалари bioRxiv электрон кутубхонасида чоп этилган мақолада тақдим этилди [4]. \"501Y.V2 белгиланишини олган коронавируснинг янги мутацияси, илгари тузалиб чиққан одамлардан қон плазмаси ёрдамида киритилувчи антитаналардан \"қочиб қолмоқда\". Ишлаб чиқилган вакциналар бундай мутацияга қанчалик бардош бера олишлари, қайта юқтириш мумкинми ёки йўқлигини аниқлаш бўйича тадқиқотлар олиб борилмоқда\", - дейилади мақолада. Аввалроқ ЖАРда аниқланган мутация аввалги штаммларга қараганда 50 фоизга юқумлироқ эканлиги маълум қилинган эди. У ҳозирнинг ўзидаёқ камида 20 та мамлакатга тарқалди [5]. \"Ушбу мутацияга қарши мавжуд вакциналарнинг самарадорлигини фақат кенг қамровли клиник синовлар йўли билан текшириш мумкин. Тадқиқот натижалари янги таҳдидларга жавоб бера оладиган янги вакциналарни ишлаб чиқиш зарурлигини кўрсатмоқда\", - дея таъкидлашмоқда жанубий африкалик олимлар. ЖАР ҳукумати 21 декабрь куни мамлакатда бошланган пандемиянинг иккинчи тўлқинига 501Y.V2 коронавирус мутанти сабаб бўлганини маълум қилди. У мамлакат жанубида Ҳинд океани соҳилидаги Шарқий Кейп провинциясидаги Нельсон Мандела Бей округида аниқланди. Маҳаллий олимларнинг фикрича, янги штамм асосан ёшларга юқади. 5

Россия ва Исроил COVID-19га қарши вакциналарни биргаликда ишлаб чиқаришни муҳокама қилмоқда Россия ва Исроил вакциналарни биргаликда ишлаб чиқариш масаласини муҳокама қилмоқда, деб хабар берди Россиянинг Исроилдаги элчиси Анатолий Викторов РИА Новостига берган интервьюсида [6]. \"Икки томонлама жиҳатдан вакцинани биргаликда ишлаб чиқариш имкони ҳақидаги масала муҳокама қилинмоқда, бу ҳозир қандай вакцина бўлишини айтмайман, чунки у ҳали ҳам музокаралар мавзуси бўлиб турибди: у ерда кўплаб бошқа вариантлар, айтайлик, AstraZeneca билан бўлиши мумкин. Россия ҳам, Исроил ҳам ушбу компания билан алоқаларга эга ва у ерда бошқа вариантлар ҳам бўлиши мумкин\", - дейди Викторов. Декабрь ойида Россия Президенти Владимир Путин ва Исроил бош вазири Биньямин Нетаньяху телефон суҳбатида жумладан, коронавируснинг тарқалишига қарши курашиш нуқтаи назаридан ҳамкорликни оширишни муҳокама қилишди. Аввалроқ, Қуддусдаги \"Хадасса\" тиббиёт маркази «Спутник V» коронавирусга қарши 1,5 миллион дозали россиялик вакцинани буюртма қилди. Шифохона мамлакат Соғлиқни сақлаш вазирлигидан рухсатномани кутмоқда ва агар рухсат олинмаса, вакцинани ўзининг чет элдаги филиалларида ишлатишни режалаштирмоқда. Вазирлик Исроилда вакцинани рўйхатга олиш учун Россия томони тақдим этган ҳужжатларни кўриб чиқмоқда. \"Зарур ҳужжатлар тақдим этилди, биз шунчаки ушбу мавзу бўйича эҳтимолий қандайдир қарорларни кутмоқдамиз, лекин мен яна бир айтаманки, биз ҳар қандай қарорларга ҳурмат билан муносабатда бўламиз, негаки миллат саломатлиги — бу, айтиш мумкинки, ушбу мамлакат ҳукуматининг ваколатидир\", - таъкидлади элчи. 6

Россия Соғлиқни сақлаш вазирлиги коронавирус вакцинасини сақлашга бўлган талабларни камайтирди «Спутник V» вакцинасини чиқариш бўйича ишлаб чиқариш майдончаларидан бирида уни плюс ҳароратда сақлаш мумкин бўлган модификацияланган препаратни чиқара бошлашди [8]. Соғлиқни сақлаш вазири Михаил Мурашко унинг муассаси «Спутник V» коронавирусга қарши Россия вакцинасининг рўйхатга олиш гувоҳномасига ўзгартиришларни тасдиқлаганини маълум қилди, деб хабар беришди Соғлиқни сақлаш вазирлиги матбуот хизмати. Энди уни 2-8 °C ҳарорат (аввалги минус 18°Cга нисбатан) да сақлаш мумкин. \"Ишлаб чиқарувчи плюс 2 дан плюс 8 даража ҳароратда суюқ шаклни ташиш ва сақлаш шартида вакцинанинг барқарорлигини таъминлашга муваффақ бўлди, бу экспертиза томонидан тасдиқланди. Ушбу совуқ режим иммунобиологик препаратларни сақлаш учун стандарт ҳисобланади\", - деди вазир. Унинг сўзларига кўра, модификацияланган вакцинани ҳозир ишлаб чиқариш майдончаларидан бирида чиқаришмоқда. \"Сақлашнинг янги шартлари билан «Спутник V» вакцинасини ишлаб чиқариш майдончаларидан бирида чиаришни бошлаш бизга қамровни кенгайтириш ва аҳоли учун янги коронавирус инфекциясига қарши оммавий эмлашдан фойдаланиш имконини ошириш имконини беради\", - таъкидлади вазир.Мурашко ҳозирда «Спутник V» вакцинасининг муомалада: бири минус 18 даража Цельсий ҳароратида, иккинчиси - плюс ҳароратда сақлаш режимига эга бўлган иккита модификацияси бўлишини тушунтирди [9]. 7

Қирғизистон ва Россия COVID-19га қарши вакцинани ишлаб чиқариш борасида музокара олиб бормоқда Қирғизистон Россия билан COVID-19га қарши вакцинани ишлаб чиқаришни республикага кўчириш имкониятини муҳокама қилмоқда, деб хабар берди Қирғизистон Республикаси Соғлиқни сақлаш вазири Олимқодир Бейшеналиев 22 январь, жума куни бўлиб ўтган матбуот анжуманида [10]. \"Россия томони билан россиялик вакциналарни етказиб бериш, вакциналар ишлаб чиқаришни Қирғизистон ҳудудига кўчириш имконияти бўйича ёзишмалар ва музокаралар олиб борилмоқда. Бу масалани ўрганиш учун Россияга мутахассислар юбориш режалаштирилмоқда\", - маълум қилди у. Аввалроқ вазирлик Россия Қирғизистонга 500 минг дозадаги «Спутник V» вакцинасини бепул етказиб беришга рози бўлгани ҳақида хабар берган эди. 8

Манбалар 1. Reported Cases and Deaths by Country, Territory, or Conveyance // https://www.worldometers.info/coronavirus/ (22.01.2021 г.) 2. Exclusive: Pfizer-BioNTech agree to supply WHO co-led COVID-19 vaccine scheme – sources // https://www.reuters.com/article/uk-health-coronavirus- covax-pfizer-exclu/exclusive-pfizer-biontech-agree-to-supply-who-co-led-covid- 19-vaccine-scheme-sources-idUKKBN29Q2SB (22.01.2021 г.) 3. Pfizer договорилась с ВОЗ о поставках вакцины против COVID-19 в бедные страны — Reuters // https://nv.ua/world/geopolitics/koronavirus-vakcinu- pfizer-postavyat-v-bednye-strany-poslednie-novosti-50136959.html (22.01.2021 г.) 4. Новая мутация коронавируса из ЮАР может снизить эффективность вакцинации // https://nauka.tass.ru/nauka/10519205 (22.01.2021 г.) 5. SARS-CoV-2 501Y.V2 escapes neutralization by South African COVID-19 donor plasma // https://www.biorxiv.org/content/10.1101/2021.01.18.427166v1 (22.01.2021 г.) 6. Россия и Израиль обсуждают совместное производство вакцин от COVID-19 // https://ria.ru/20210122/vaktsina-1594105245.html (22.01.2021 г.) 7. Россия обсуждает с Израилем совместное производство вакцин от коронавируса // https://aif.ru/health/coronavirus/rossiya_obsuzhdaet_s_izrailem_sovmestnoe _proizvodstvo_vakcin_ot_koronavirusa (22.01.2021 г.) 8. Минздрав снизил требования к хранению вакцины от коронавируса // https://www.rbc.ru/society/21/01/2021/60092c159a7947e65f00bbc6 (22.01.2021 г.) 9. Минздрав разрешил хранить \"Спутник V\" при температуре плюс 2-8 градусов // https://www.interfax.ru/russia/746150 (22.01.2021 г.) 10.Киргизия и Россия ведут переговоры о производстве вакцины от COVID-19 // https://ria.ru/20210122/kirgiziya-1594122966.html (22.01.2021 г.) 9

Ўзбекистон Республикаси Инновацион ривожланиш вазирлиги ҳузуридаги Илмий-техник ахборот маркази Тошкент-2021