เนื้อหาหน่วย 2 ฝากขาย

หนว่ ยที่ 2 การฝากขายสนิ คา้ 1 . ลกั ษณะท่วั ไป การฝากขาย ( consignmentas ) หมายถงึ การที่บคุ คลคนหน่งึ ซ่งึ เป็นผผู้ ลิตสนิ คา้ หรอื มสี นิ คา้ ไว้เพ่ือจำหนา่ ย เรียกวา่ ผู้ฝากขาย ( consignor ) นำสนิ คา้ ของตนเองส่งไปใหก้ ับบคุ คลอกี คนหน่งึ ชว่ ยขายสินค้าแทนตนเอง เรยี กว่า ผู้รบั ฝากขาย ( consingnee ) ซง่ึ ผู้รับฝากนจ้ี ะได้รบั คา่ นายหน้าเป็นส่งิ ตอบแทน 2 . ขอ้ แตกตา่ งระหว่างการขายสนิ ค้ากับการฝากขาย การขาย การฝากขาย 1.กรรมสิทธ์ิ กรรมสิทธิใ์ นสินค้าจะเป็น 1.กรรมสิทธิ์ กรรมสทิ ธ์ิในสินคา้ เป็นของผ้ฝู ากขาย ของผู้ซือ้ ทนั ทที ีม่ กี ารขาย จนกว่าผูร้ บั ฝากขายจะขายสินคา้ ชนิ้ นัน้ ได้ 2. การจ่ายเงิน ผู้ซื้อจะชำระเงนิ ทันทีทม่ี กี ารซอ้ื – 2. การจา่ ยเงิน ผรู้ ับฝากขายจะส่งเงินพร้อม ขายเกิดข้ึน รายงานการขาย สนิ ค้าคงเหลือใหก้ บั ผฝู้ ากตาม ระยะเวลาทีต่ กลงกนั 3. สนิ ค้าคงเหลือ สนิ คา้ ทยี่ งั ขายไมไ่ ดจ้ ะถือเปน็ สนิ คา้ 3. สินคา้ คงเหลือ สนิ ค้าท่ยี งั ขายไมไ่ ดด้ า้ นผูร้ บั ฝากจะ คงเหลอื ทันที ไมถ่ อื เปน็ สนิ คา้ คงเหลอื ด้านผู้ฝากถอื เป็นสินค้า คงเหลอื ตอ่ เมือ่ ได้รบั รายงานการขายแล้วเทา่ น้ัน 3 . ประโยชน์ของการฝากขายทมี่ ีต่อผฝู้ ากขายกับผรู้ ับฝากขาย ผฝู้ ากขาย ผ้รู บั ฝากขาย 1 . ลดความเสี่ยงเกย่ี วกับการขายเชื่อ และการเก็บเงิน 1 . ลดความเส่ยี งดา้ นการขาดทุน เนอื่ งจากราคาของ จากลูกคา้ หน้ไี มไ่ ด้ เพราะกรรมสิทธิ์ในสินค้ายงั เปน็ สินค้าท่ีเปลยี่ นแปลงตลอดเวลา ผรู้ บั ฝากขายอยแู่ ละในการตามหนี้ ผรู้ บั ฝากอาจเป็นคน เรยี กเกบ็ ให้ 2 . เป็นการเพ่ิมช่องทางในการขายสินค้าให้ขยายมาก 2 . ในกรณีมสี ินคา้ ใหม่ขาย ไมจ่ ำเปน็ ต้องใช้เงนิ ลงทนุ ขึ้น สำหรบั สินคา้ ใหมห่ รอื สินค้าทม่ี ตี น้ ทุนสงู เนือ่ งจากเปน็ ผู้รบั ฝากขายเทา่ นั้นและจะไดร้ บั ผลตอบแทนเปน็ ค่านายหน้า

4. สัญญาฝากขาย การส่งสนิ คา้ ไปฝากขายในทางกฎหมายจะไม่มีบทบญั ญตั ิบังคบั ใหต้ อ้ งมหี นังสอื สัญญาฝากขายเหมือนสัญญาเชา่ ซือ้ แตใ่ นทางปฏบิ ตั ิผู้ฝากขายและผ้รู บั ฝากขายควรทำเป็นหนังสือสัญญาลงลายมือชือ่ คู่สญั ญาทั้งสองฝา่ ยและมี ขอ้ ตกลงเกย่ี วกบั การฝากขายใหก้ บั ผู้รบั ฝากขายอยา่ งชัดเจนซึ่งในหนงั สอื ขอ้ ตกลงเก่ยี วกบั การฝากขายควรมขี ้อความที่ สำคญั ดงั น้ี 1. ราคาขายของสินคา้ ท่ีฝากขาย 2. ระยะเวลาในการขายสนิ คา้ เปน็ เงินเชื่อใหก้ ับผซู้ อื่ 3. การสง่ เงินค่าสนิ คา้ ทีฝ่ ากขาย 4. รายละเอียดในรายงานการฝากขายทผี่ ู้รับฝากขายต้องทำใหผ้ ูฝ้ ากขาย 5. ค่าใช้จ่ายของผ้รู บั ฝากขายที่ผู้ฝากขายจะชดเชยให้ 6. ค่าตอบแทน ค่านายหนา้ หรืออตั รากำไรท่ผี ู้ฝากขายยนิ ดจี ะจา่ ยใหผ้ รู้ ับฝากขายรายงาน 5. การฝากขาย ( consignment account sales ) รายงานการฝากขาย คอื รายละเอียดที่ผู้รับฝากขายจดั ทำข้นึ เพื่อสง่ ให้กบั ผ้ฝู ากขายตามเวลาทีต่ กลง กนั รายละเอยี ดในรายงานการฝากขายควรมสี าระสำคญั ดงั นี้ 1. ชอ่ื ที่ อยู่ ของผ้รู บั ฝากขาย 2. วนั ท่ีท่จี ดั ทำรายงานการฝากขาย 3. ชอ่ื ที่อยู่ ของผ้ฝู ากขาย 4. ประเภทของสนิ คา้ ทรี่ ับฝากขาย 5. ปรมิ าณของสนิ ค้าท่ีรับฝากขาย 6. จำนวนสนิ ค้าทีร่ ับฝากขาย 7. วิธกี ารสง่ เงินทีผ่ ูร้ บั ฝากขาย ขายได้ 8. จำนวนสนิ คา้ ทีร่ บั ฝากขายคงเหลือ

ตัวอย่าง รายงานการฝากขายของรา้ น ก. พานิช ซงึ่ เปน็ ผรู้ บั ฝากขาย และรา้ นโชคดีการคา้ เป็นผู้รบั ฝาก รายงานการขาย เลขท0ี่ 01 ร้าน ก. พานชิ 1 ถ. จรัญสนทิ วงศ์ เขตภาษีเจริญ กรงุ เทพ วนั ที่ 31 มกราคม 2555 รา้ นโชคดกี ารค้า 123 ถ.เพชรเกษม 48 เขตหนองแขม กรงุ เทพฯ สนิ คา้ ท่ีรบั ฝากขาย พดั ลม 18 นว้ิ รายการ จำนวนหน่วย จำนวนเงิน รับสินค้าฝากขาย 10 ขายสินคา้ หนว่ ยละ 600 10 6,000 - หัก คา่ ใชจ้ า่ ย : ค่าขนสง่ เข้า 200 คา่ โฆษณา 200 คา่ บรรจสุ ินคา้ 1,000 คา่ นายหน้า 20% 1,200 2,600 - จำนวนเงินท่ีส่งพร้อมรายงานน้ี 3,400 - สินค้าฝากขายคงเหลอื ไม่มี 6. การบนั ทึกบญั ชฝี ากขาย การบันทึกบญั ชีฝากขายจะมกี ารบันทึกตา่ งจากการขายโดยปกติ เพราะกรรมสทิ ธิ์ในสนิ ค้ายังเปน็ ของผ้ฝู าก ขายอยู่ ดังน้ัน ผู้ฝากขายจึงไม่ถอื ว่าผูร้ บั ฝากขายเปน็ ลูกหน้ีสว่ นผรู้ ับฝากขายก็จะไมถ่ อื วา่ ผู้ฝากเปน็ เจา้ หนี้ และถา้ มี สนิ คา้ คงเหลือนั้นเป็นทรพั ย์สินของตน และตอ้ งแสดงเปน็ สนิ ทรพั ย์ในงบดลุ ตอนส้นิ งวดบญั ชดี ้วย ซึง่ มีหลักการบนั ทึก บญั ชีในแต่ละกรณี ดังนี้

ด้านผู้รับฝากขาย 1. จ่ายคา่ ใชจ้ า่ ย เดบิต รบั ฝากขาย จำนวนเงินใช้ค่าใช้จา่ ยจรงิ เครดติ เงนิ สด จำนวนเงนิ ใช้ค่าใช้จ่ายจรงิ 2. ขายสนิ ค้า เดบิต เงนิ สด/ลกู หน้ี จำนวนเงินใช้ราคาขาย เครดิต รับฝากขาย จำนวนเงนิ ใชร้ าคาขาย 3. คดิ คา่ นายหน้า เดบิต รบั ฝากขาย จำนวนเงนิ ใช้คา่ นานหนา้ ท่คี ำนวณได้ เครดติ รายไดค้ า่ นายหน้า จำนวนเงินใช้คา่ นายหนา้ ทค่ี ำนวณได้ 4. สง่ เงินคืนผฝู้ ากขาย เดบติ รบั ฝากขาย จำนวนเงนิ ใชร้ าคาขาย-ค่าใชจ้ ่าย-ค่านายหนา้ เครดติ เงินสด จำนวนเงนิ ใช้ราคาขาย-คา่ ใชจ้ า่ ย-คา่ นายหนา้ ดา้ นผู้ฝากขาย 1. สง่ สนิ คา้ ไปฝากขาย เดบติ ฝากขาย จำนวนเงินใช้ราคาทนุ เครดติ สนิ ค้าฝากขาย จำนวนเงนิ ใช้ราคาทุน 2. จา่ ยคา่ ใช้จ่าย เดบติ ฝากขาย จำนวนใช้ค่าใช้จ่ายจริง เครดติ เงินสด จำนวนใชค้ าใช้จา่ ยจริง 3. รบั เงินค่าฝากขาย เดบิต เงนิ สด จำนวนเงนิ ใชท้ ่รี บั จริง เดบิต ฝากขาย จำนวนเงนิ ใช้ค่าใชจ้ ่ายท้ังหมด+คา่ นายหน้าของผูร้ ับฝากขาย เครดติ ฝากขาย จำนวนใชร้ าคาขาย 4. กำไรหรอื ขาดทุนจากการฝากขาย ถา้ กำไรจากการฝากขายจะ เดบิต กำไรจากการฝากขาย จำนวนเงินใชร้ าคาขาย-คา่ ใชจ้ ่าย ถ้าขาดทนุ จากการฝากขายจะ เครดิต ขาดทุนจากการฝากขาย จำนวนใช้ราคาขาย-คา่ ใช้จ่าย ในการบันทกึ บัญชฝี าก เนอ่ื งจากต้องมกี ารบนั ทกึ ทง้ั ด้านผู้รับฝากขายและผ้รู ับฝาก ขายในทนี่ ต้ี ้องบนั ทกึ บัญชี ดา้ นผู้รบั ฝากขายกอ่ นเสมอ

ตัวอยา่ งที่1 วันที่1 มนี าคม 2556 รา้ นเพชรการคา้ ส่งสินค้าไปฝากรา้ นพลพานชิ จงั หวัดเพชรบรุ ีขายจำนวน 20 ชนิ้ ราคาทุนช้นิ ละ 1,000 บาท กำหนดให้ขายราคาชนิ้ ละ 1,400 บาท และใหค้ ่านายหนา้ 10% ของยอดขาย และ จา่ ยค่าระวางเรือในการขนสง่ สนิ คา้ ไป 200 บาท วนั ที่ 31 มนี าคม รา้ นเพชรการคา้ ได้สง่ รายงานการขายพรอ้ มเงินท่ี เหลือ ดงั นี้ ม.ี ค. 2 จา่ ยคา่ ขนสง่ สินคา้ เข้าร้าน 100 บาท 5 จา่ ยคา่ โฆษณา 200 บาท 11 ขายสนิ ค้า 10 ชิ้น 14,000 บาท 12 จ่ายคา่ บรรจุหีบหอ่ 150 บาท 15 จา่ ยค่าขนส่งใหล้ ูกคา้ 300 บาท 20 ขายสินคา้ 10 ชน้ิ 14,000 บาท การบนั ทกึ บญั ชดี ้านผ้รู บั ฝากขาย เปน็ ดงั น้ี

ตวั อยา่ ง รายงานการฝากขายของร้าน ก. พานิช ซงึ่ เปน็ ผูร้ บั ฝากขาย และร้านโชคดกี ารค้าเป็นผรู้ บั ฝาก รายงานการขาย เลขที0่ 01 รา้ น ก. พานชิ วนั ท่ี 31 มกราคม 2555 1 ถ. จรัญสนิทวงศ์ เขตภาษเี จริญ กรุงเทพ รา้ นโชคดกี ารคา้ 123 ถ.เพชรเกษม 48 เขตหนองแขม กรงุ เทพฯ สินค้าท่รี บั ฝากขาย พดั ลม 18 นิว้ รายการ จำนวนหนว่ ย จำนวนเงนิ รับสินคา้ ฝากขาย 10 ขายสนิ คา้ หนว่ ยละ 600 10 6,000 - หัก ค่าใช้จา่ ย : คา่ ขนสง่ เข้า 200 คา่ โฆษณา 200 คา่ บรรจสุ ินคา้ 1,000 ค่านายหน้า 20% 1,200 2,600 - จำนวนเงนิ ทสี่ ่งพรอ้ มรายงานนี้ 3,400 - สินค้าฝากขายคงเหลอื ไม่มี





7. เงินล่วงหน้าจากผ้รู บั ฝากขาย ผู้ฝากขายอาจตกลงขอให้ผู้รบั ฝากขายส่งเงนิ บางส่วนให้เป็นการล่วงหน้า เมอ่ื คาดว่าผูร้ ับฝากขายจะขายสนิ คา้ ได้ แนน่ อนเมื่อผู้ฝากขายไดร้ ับเงนิ ลว่ งหนา้ จะเครดติ ไวใ้ นบญั ชผี ู้รบั ฝากขายไม่ใชบ่ ญั ชีฝากขายเพราะบัญชฝี ากขายแสดงแต่ ราคาสินคา้ ท่ีสง่ ไปฝากขายเท่านั้น เงินล่วงหน้าควรแสดงไว้เป็นหนส้ี ิน จนกว่าผรู้ บั ฝากขายจะขายสนิ คา้ ได้และตกลงนำ เงนิ ล่วงหน้ามาหกั กลบกนั กบั จำนวนท่ผี รู้ ับฝากขายจะตอ้ งจ่ายให้แกผ่ ฝู้ ากขาย

การบญั ชเี ก่ยี วกับเงนิ ลว่ งหน้าหรอื เงนิ ทดรอง 1. ทางด้านผรู้ บั ฝากขาย เม่ือจา่ ยเงินลว่ งหน้าให้แกผ่ ูฝ้ ากขาย จะเดบติ บญั ชรี บั ฝากขายหรือบัญชีเจา้ หนีผ้ ้ฝู าก ขาย แลว้ แตว่ ธิ ีการบนั ทกึ การรับฝากขายแยกตา่ งหากหรอื รวมกับการขายโดยปกติ เม่อื จ่ายเงินล่วงหนา้ ให้ผูฝ้ ากขาย เดบติ รบั ฝากขายหรือเจ้าหน-้ี ผฝู้ ากขาย xxx เครดิต เงินสด xxx เม่ือจ่ายเงินคา่ สินค้าหลังจากหกั ค่าใช้จา่ ยตา่ ง ๆ คา่ นายหนา้ และเงนิ ลว่ งหน้าแลว้ จะบนั ทึกเฉพาะการจ่ายเงนิ ทีเ่ หลือคืนให้ผฝู้ ากขาย ไม่ตอ้ งบันทกึ การหกั เงนิ ล่วงหนา้ ไว้ เพราะจ่ายเงินคืนนอ้ ยลงเท่าจำนวนเงินลว่ งหน้า จงึ บนั ทกึ เฉพาะการจา่ ยเงนิ คืน ดังนี้ เดบิต รบั ฝากขายหรือเจ้าหน-ี้ ผู้รับฝากขาย xxx เครดติ เงนิ สด xxx 2. ทางด้านผฝู้ ากขาย เมอ่ื ได้รบั เงนิ ลว่ งหน้าจากผรู้ ับฝากขาย เดบิต เงินสด xxx เครดิต ลูกหน-ี้ ผรู้ บั ฝากขาย xxx เม่อื ผรู้ บั ฝากขายสง่ เงนิ ค่าสินค้าหลงั จากหักค่าใชจ้ ่ายต่าง ๆ และค่านายหน้าพรอ้ มเงินลว่ งหน้าแล้ว ผู้ฝากขาย จะเดบติ บัญชีลูกหนี้-ผรู้ บั ฝากขายเท่าจำนวนเงนิ ล่วงหน้า เปน็ การหักกลบลบหนี้กนั และบนั ทกึ พร้อมรายการ อน่ื ๆ ดังตวั อยา่ งการบันทกึ รายการ เมื่อไดร้ บั รายงานดงั กลา่ ว คอื เดบิต เงนิ สด xxx ฝากขาย xxx ลกู หนี้-ผู้รบั ฝากขาย(เงินล่วงหน้า) xxx คา่ นายหน้า-ผูร้ บั ฝากขาย xxx เครดิต ขายโดยการฝากขาย xxx ทำนองเดียวกัน ผูฝ้ ากขายอาจจา่ ยเงนิ ทดรองใหแ้ กผ่ ูร้ ับฝากขาย เพื่อไว้ใช้จา่ ยคา่ ใช้จ่ายต่าง ๆ เกย่ี วกับการรบั ฝากขาย การลงบญั ชเี มอื มีการจ่ายเงนิ ทดรองจะเปน็ ดงั นี้

ดา้ นผูร้ ับฝากขาย ดา้ นผู้ฝากขาย เมื่อรับเงนิ ทดรอง เมอ่ื จ่ายเงินทดรอง เดบติ เงนิ สด xxx เดบิต ลกู หน-้ี ผ้รู บั ฝากขาย xxx เครดติ รับฝากขายหรือเจา้ หน-้ี ผฝู้ ากขาย xxx เครดติ เงนิ สด xxx เมอื่ จา่ ยเงินทดรองคืน เม่อื รบั เงนิ ทดรองคืน เดบิต รับฝากขายหรือเจ้าหน-้ี ผฝู้ ากขาย xxx เดบิต เงนิ สด xxx เครดติ เงนิ สด xxx เครดติ ลกู หน-้ี ผู้รับฝากขาย xxx 8. สนิ ค้าฝากขายรบั คนื ถ้าผูร้ ับฝากขายสง่ สนิ คา้ กลบั คนื มายังผูฝ้ ากขาย ให้ลงรายการกลบั กนั กับรายการที่บันทึกไว้ เมอื่ สง่ สินค้าไปฝากขาย โดยบนั ทกึ เฉพาะราคาทุนของสินค้า สว่ นคา่ ใช้จา่ ยทเ่ี กีย่ วกบั สินคา้ ฝากขายไมว่ ่าจะเปน็ สว่ นท่ผี ฝู้ ากขายจา่ ยไปหรอื ผรู้ ับ ฝากขาย รวมทง้ั คา่ ขนสินค้ากลบั คืน ให้ถือเปน็ ค่าใช้จ่ายของงวดบญั ชีนน้ั ไมร่ วมเป็นราคาทนุ ของสินค้ารับคืน นอกจากนี้ ถ้าสนิ ค้าทคี่ นื กลบั มาชำรดุ เสียหาย หรอื เสอ่ื มคุณภาพอาจต้องตรี าคาต่ำกวา่ ทนุ ก็ไดถ้ ้ามกี ารซ่อมแซมสนิ คา้ ทค่ี นื เพอื่ ใหอ้ ยู่ในสภาพที่พร้อมจะขายได้ คา่ ซอ่ มแซมเหลา่ นั้นให้ถือเป็นคา่ ใช้จา่ ยในงวดท่มี ีการจ่ายนน้ั