5. HAfta Vitrin Tasarımı

Vitrin Tasarımı ve Vitrin Düzenleme Dr. Ayşegül Paralı

İçerik ➢ Vitrin Nedir? ➢ Vitrin Tasarımının Önemi ➢ Vitrin Tasarımının Tarihsel Süreci ➢ Alıcının Bir Ürünü Satın Almasında Etkili Olan Unsurlar ➢ Vitrin Düzenlemesi ➢ Vitrin Düzenlemesini Etkileyen Genel Faktörler ➢ Amaca Uygun Vitrin Düzenleme ➢ Vitrin Çeşitleri ➢ Vitrin Işıklandırma ➢ Vitrin Örnekleri

Vitrin Nedir? Vitrin, bir dükkânın ya da mağazanın sokaktan camla ayrılan, mal sergilenen ve alıcının ürünü ilk gördüğü yerdir. Vitrin mağazalarda ürünlerin sergilendiği alanlara verilen isimdir. Satılan ürünün alıcı ile ilk görsel teması vitrin aracılığı ile kurulur. Bu nedenle asla küçümsenmemeli veya ihmal edilmemelidir. Vitrin ürünün görsel olarak sergilendiği alıcıda satın alma isteğini ilk uyandıran noktadır. Bu anlamda vitrin aslında satışın ilk adımının yapıldığı noktadır. Nasıl ürünün kalitesi ve fiyatı ürünün satışı üzerinde belirleyici bir etkiye sahipse vitrinler de bu noktada önemli bir yere sahiptir. Alıcının gerek ürün gerekse ürünün satıldığı mekan ile ilgili ilk izlenimleri vitrin ile oluşmaktadır. Dolayısıyla sadece ürünün değil satışın yapıldığı yer ile ilgili de ilk izlenimler vitrin aracılığı ile elde edilir.

Vitrin Nedir? Vitrinler sergilenecek olan ürüne göre çeşitli özellikler kazanabilir. Bu nedenle de mağazaya ve sergilenecek ürüne göre farklı şekillerde tasarlanmaktadır. Vitrin tasarımı başlı başına bir uzmanlık isteyen tasarım alanını oluşturmaktadır. Ürünlerin etkili bir şekilde sergilenmesini sağlarken, mağazaya da kimlik kazandıracak bir vitrin tasarımı yapmak son derece önemlidir. Vitrin tasarımı tamamen mağazaya özgü olarak yapılmakta ve ürünü ön plana çıkaracak biçimde tasarlanmaktadır. Vitrin tasarımı uzmanlık isteyen ve mağazaların genel düzenini etkilerken, ürünlerinde en iyi şekilde sergilenmesi için vitrinlerin biçim, renk ve konum olarak ele alınması işlemidir.

Vitrin Nedir? Marka stratejisi ve pazarlama bağlamında etkili ve hedefli bir tasarımla gerçekleştirilmiş bir vitrin, marka DNA’sının (ürün, kreative, know-how vb) ve imajının (PR, iletişim) en doğru aktarılabileceği alandır. bunun doğru yapılması ile birlikte çoğunlukla beklentinin de üstünde bir ticari getiri mümkün olacaktır.

Vitrin Tasarımının Önemi Vitrinler sadece satışı yapılan ürünlerin sergilendiği basit araçlar olarak görülmemelidir. Basit hususlar göz önüne alınarak yapılan ve alıcı üzerinde olumlu bir etki bırakan vitrin düzenlemeleri, satışlara olumlu katkı yaptığı gibi, firma imajı ve ürün özellikleri ile ilgili bir fikir edinilmesinde önemli bir rol üstlenmektedir. Buna karşılık vitrin satışı garantilemez. Satışın başlangıcında göz ardı edilmeyecek kadar önemliyse de satışın gerçekleşmesi pek çok önemli kritere bağlıdır. Bu nedenle vitrinin bir satış çabalarının sonuçlandırılması üzerinde etkisi genellikle azdır. Hiçbir alıcı bir vitrin düzenlemesinin ya da ürünün vitrinde duruşunun cazibesi ile satın alımda bulunmaz. Fakat doğru vitrin düzenlemesi ve ürünün doğru biçimde sergilenmesi ile satın alım yönünde bir güdülenme oluşur. Satışın sonuçlandırılması içinse diğer kriterler üzerinde durulmalıdır.

Vitrin Tasarımının Önemi Görsel İmaj: Markanın DNA’sına uygun bir hikaye anlatabilmek... Ticari Akış: Müşteriyi markaya görsel olarak yakınlaştırabilmek ve mağazaya girişi sağlamak… Okunurluk: Ürün gamlarının (Bir işletmede son ürün olarak müşteriye satılabilen ürünlerin )kümesi tanıtılması ve yeni koleksiyonlar hakkında ufak ipuçları vermek… Satış Etkisi: Stratejik bir satış hedeflenerek ciroyu arttırmak…

Vitrin Tasarımının Önemi Uluslararası platformda vitrin tasarımları genellikle markaların görsel (visual) mağazacılık bölümlerince yapılmaktadır. bu bölümler, pazarlama, mimari ve iç mimari bölümleri ile beraber çalışır. Ana merkezde yapılan bu tasarımlar, ayrıca bölgesel merkezlerdeki yetkililere de bilgi verilerek geliştirilir ve uygulanır.

VİTRİN TASARIMININ TARİHSEL SÜRECİ Geleneksel dükkan tipi başlangıçta, tek hacimli, tek katlı, derinliği ve cephesi fazla olmayan yerlerdi.Dükkanda müşteri için yer yoktu, alıcı ise sokaktaydı.Satıcı, mallarını dükkanın duvarlarında ve önünde sergilerdi. Bu durum satıcının dükkanda oturduğu yerden mallarının tümüne uzanma olanağı sağlardı.Dükkan cepheleri açık olduğu için de alıcı, malların tümünü görme ve seçme olanağına sahipti.Dükkan cepheleri satış yapılmayan zamanlarda ahşap veya metal kapaklarla örtülürdü.Bu kapaklar aynı zamanda, tezgah görevini de üstlenirdi.

İklim koşullarından korunabilmesi ve güvenliğinin sağlanabilmesi ise dükkanlarda “ vitrin” bölümlerinin oluşturulmasına neden oldu. Ancak, çekme cam bulunana dek dükkan ve vitrinler tam bir gelişme gösterememiştir. “ İlk cam vitrin 18. yüzyıl başında görülür ama lüks olduğu için ancak yüzyılın ortasında yaygınlaşabilir.Önce küçük cam plakalar, sonra tek yüzey halinde cam vitrin yapılır; işlevi; en basit formuyla bir alışveriş yerini, dükkanını tanımlamaktır ve istenmeyen hava koşullarından ürünü korumak ve dükkan kapandıktan sonraki zamanda bile ürünün görünebilmesini sağlamaktır.

Sanayi devrimiyle başlayan kentleşme, kent merkezinde ticaret, iş ve alışveriş alanlarının çoğalmasına neden olmuştur. 1820’lerde yapılan Paris pasajları,insanların sıkça uğradığı, dönemin cazibeli alışveriş mekanlarıdır.Walter Benjamin’in o dönemin pasajları, mağazaları ve reklamlarıyla ilgili gözlemlerinden oluşan “Pasajlar” eseri, bu konuda önemli bir kaynaktır.Benjamin’e göre pasajların ortaya çıkışının başlıca nedeni tekstil ticaretindeki gelişmedir. Eserinde, bu pasajlarda yer alan dükkanların genel karakteri hakkında da önemli bilgilere ulaşırız.Şehrin önemli ticari merkezlerinden olan, şık görünümlü Paris pasajlarında malların sergilenmesi sırasında dükkanların vitrinlerinde yapılan tiyatral düzenlemeler ve bu sırada oluşan görüntü karmaşasına da değinmiştir.

“Geleneksel vitrin düzenlemeleri 1880’li yılların başına dek uzanır, o yıllarda Amerika’da aynalı camın geniş çapta kullanılmaya başlaması, vitrin düzenlemelerini, büyük mağazaların sürekli özelliği durumuna getirir…1900’lü yıllarda, Marshall Field’de çalışan Arthur Fraser dünyaca ünlü bir düzenleme sanatçısı olur; yoldan geçenlerin dikkatini çekmek amacıyla Fraser, masalların ağır bastığı vitrinlerden simgeciliğe ve soyut tasarımlara geçmişti. “Halk bunları anlamaz” yolundaki eleştirilere kulak asmayan Fraser “ insanları düşündürücek” vitrin tasarımları yapar. İlk vitrin düzenleme uzmanlarından biri de L. Frank Baum’ du… Bu vitrin düzenlemeleri, malları sergilemekten ve insanları eğitmekten tutun da uyku maratonu gibi yarışmaların yapıldığı alanlar yaratmaya kadar her türlü amaca hizmet etmiştir.

Günümüzde alışverişin, sadece ihtiyaç karşılamak üzere yapılan dolaysız bir eylem olduğu artık söylenemez. Mağazalar ve vitrinler modaya ayak uyduran toplumun göstergesi konumundadır. Firmalar vitrinlerinde, marka ve o markanın önerdiği yaşam biçimini tüketiciye, kışkırtıcı bir biçimde pazarlar. Hatta ticari bakımından kendini kanıtlamış bazı büyük firmaların mağaza vitrinlerinde, camın neredeyse kullanılmadığı, mağazanın dışarıya açılımına imkan vermeyen, kapalı vitrinlere rastlanır. Gene bu tip mağazaların, reklam fotoğraflarında satılan ürün de neredeyse gösterilmez. Bütünün bölümleri gösterilir ve bütün hakkında üstü kapalı bir bilgi verilir. Bir yaşam tarzı pazarlamasıdır. İçimizde oluşturulan merakla, bir sarsıntı yaratılmak istenir.

La Popular Bir Manken Hikayesi

LA POPULAR Mağazanın ilk sahibi La Popular Meksikanın olan Chihuahua kentinde bulunan Pascuala 1917 yılında kurulan bir Esparza 25 gelinlik Mart 1930 dükkanıdır. Bu yılında bu dükkanın diğerlerinden mankeni farklı kılan ise; vitrindeki vitrinine manken LA PASCUALİTA… yerleştiriyor. Fakat derisinin rengi, kılcal damarlarına kadar varan ince detaylar halkın dikkatini çekiyor.

Bu durumun gerçekliği tartışılsa da ünü dünyaya yayılan bir abiye ve gelinlik mağazası olan La Popular günümüzde100 yaşındadır. Halk, mankenin Pascuala Esparza’nın düğününden önce hayatını kaybeden kızına olan benzerliğini fark ediyor ve bundan sonra söylentilerin arkası kesilmiyor.

İnsanlar, La Pascualita'nın 1930'da Meksika'nın Chihuahua kentinde bir gelin dükkanının vitrininde ilk kez görünmesinden bu yana pek çok hikaye yazdılar.. Yerlilerin sadece mankeninin gerçeğe yakın görünümünden değil, aynı zamanda kızına olan yakın benzerliğinden de çok etkilendikleri söylenmektedir. Yerel efsaneye göre, La Pascualita, düğün gününde trajik bir şekilde ölen orijinal dükkan sahibinin Pascuala Esparza’nın kızının korunmuş cesedidir. En popüler efsanelerden biri, La Pascualita bir kara dul örümceği Diğer hikayeler, Bayan Pascualita'nın tarafından trajik bir şekilde ısırıldığında ve düğün gününde akrebin zehrine ölümünden sonra, oyuncak bebeğin ruhunun yenik düştüğünde evlenmeye hazırlanıyordu. Pascualita, kızını mumyaladı yaşadığını öne sürüyor. İnsanlar arasında ve sonsuza dek en güzel gelin olabilmesi için mağazasının vitrinine yıllardır ve hala bunun bir manken mi yoksa bir yerleştirdi. Manken, kızın ölümünden kısa bir süre sonra vitrinde belirince ceset mi olduğu merak konusu olmuştur. de bunun bir manken olmadığı efsanesini doğurdu.

La Pascualita, şimdiye kadar gördüğünüz herhangi bir büyük mağaza mankenine asla benzemez. Yüzü sadece şaşırtıcı derecede etkileyici (kalın kirpikleri ve camsı gözlü bir bakışla tamamlanmış), elleri özenli detaylarla yapılmış ve şaşırtıcı derecede gerçekçidir. Bacaklarında varisli damarlar bile vardır. Alışveriş merkezlerine hakim olan ve tek amacı giyindikleri kıyafetleri göstermek olan boş, beyaz mankenlerin aksine, La Pascualita'nın, ürkütücü gerçekçi özellikleri sayesinde Meksika turistik bir cazibe merkezi haline gelmiştir…

Efsanenin farklı versiyonları sayısızdır ve her türlü varyasyonu bulmak mümkündür. Bugün hala geçerli olan şey, La Popular'ı ziyaret eden gelinlerin çoğunun, uzun ve mutlu bir evliliği garanti ettiğine inandıkları için ünlü mankenin giydiği elbiseyi seçmeleridir. Pascualita'nın mucizeler yaratabilen bir tür aziz olduğuna inananlar da var ve yardım istemek veya hayatlarının aşkını bulmak için mum alıyorlar, birçoğu ondan korkuyor ve geceleri dükkandan geçmemeyi tercih ediyor. Bu bebeğin gerçek bir kadına olan tüyler ürpertici benzerliği - üstün bir zanaat eserinin ürünü - bu mankeni çevreleyen tüm mitlerin olası açıklamalarından biridir: gözleri ona yaklaşanları görüyor ve ayrıntılı elleri her zaman harekete geçmeye hazır gibi durmaktadır. Bir bakıma Pascualita, insanın en büyük arzularından birini somutlaştırıyor: doğayı titizlikle yeniden üretmek, bu durumda mükemmel bir oyuncak bebek biçiminde. Bu manken aynı zamanda bir kült nesne, fetişizmin açık bir ifadesi ve yarattığımız nesnelerin etrafında mitleri örmeye eğilimimizdir.