การพัฒนาอาชีพให้มีความเข้มแข็ง (อช21003)

หนงั สือเรียนสาระการประกอบอาชีพ รายวชิ า การพฒั นาอาชีพให้มคี วามเข้มแขง็ (อช21003) ระดบั มธั ยมศึกษาตอนต้น (ฉบบั ปรับปรุง พ.ศ. ) หลกั สูตรการศึกษานอกระบบระดบั การศึกษาขนั พืนฐาน พุทธศกั ราช สาํ นกั งานส่งเสริมการศกึ ษานอกระบบและการศึกษาตามอธั ยาศยั สาํ นกั งานปลดั กระทรวงศกึ ษาธิการ กระทรวงศึกษาธิการ ห้ามจาํ หน่าย หนงั สือเรียนเล่มนีจดั พมิ พด์ ว้ ยเงินงบประมาณแผน่ ดินเพือการศึกษาตลอดชีวติ สาํ หรับประชาชน ลิขสิทธิ เป็นของ สาํ นกั งาน กศน. สาํ นกั งานปลดั กระทรวงศึกษาธกิ าร เอกสารทางวชิ าการลาํ ดบั ที /

หนงั สือเรียนสาระการประกอบอาชีพ รายวชิ า การพฒั นาอาชีพให้มคี วามเข้มแขง็ (อช21003) ระดบั มธั ยมศึกษาตอนต้น ฉบับปรับปรุง พ.ศ. ลขิ สิทธิเป็นของ สาํ นกั งาน กศน. สาํ นกั งานปลดั กระทรวงศกึ ษาธิการ เอกสารทางวิชาการลาํ ดบั ที 31/2555

คาํ นํา กระทรวงศึกษาธิการได้ประกาศใชห้ ลกั สูตรการศึกษานอกระบบระดับการศึกษาขันพืนฐาน พทุ ธศกั ราช เมือวนั ที กนั ยายน พ.ศ. แทนหลกั เกณฑแ์ ละวิธีการจดั การศึกษานอกโรงเรียน ตามหลกั สูตรการศึกษาขนั พืนฐาน พุทธศกั ราช ซึงเป็ นหลกั สูตรทีพฒั นาขึนตามหลกั ปรัชญาและ ความเชือพนื ฐานในการจดั การศึกษานอกโรงเรียนทีมกี ลุม่ เป้ าหมายเป็นผใู้ หญ่มีการเรียนรู้และสงั สมความรู้ และประสบการณ์อยา่ งต่อเนือง ในปี งบประมาณ กระทรวงศึกษาธิการไดก้ าํ หนดแผนยทุ ธศาสตร์ในการขบั เคลือนนโยบาย ทางการศึกษาเพอื เพมิ ศกั ยภาพและขีดความสามารถในการแข่งขนั ให้ประชาชนไดม้ ีอาชีพทีสามารถสร้าง รายได้ทีมงั คังและมันคง เป็ นบุคลากรทีมีวินัย เปี ยมไปด้วยคุณธรรมและจริยธรรม และมีจิตสํานึก รับผดิ ชอบต่อตนเองและผอู้ ืน สาํ นกั งาน กศน. จึงไดพ้ ิจารณาทบทวนหลกั การ จุดหมาย มาตรฐาน ผลการ เรียนรู้ทีคาดหวงั และเนือหาสาระทงั กล่มุ สาระการเรียนรู้ ของหลกั สูตรการศึกษานอกระบบระดบั การศึกษา ขนั พืนฐาน พุทธศกั ราช ใหม้ คี วามสอดคลอ้ งตอบสนองนโยบายกระทรวงศกึ ษาธิการ ซึงส่งผลให้ตอ้ ง ปรับปรุงหนังสือเรียนโดยการเพิมและสอดแทรกเนือหาสาระเกียวกับอาชีพ คุณธรรม จริยธรรมและ การเตรียมพร้อม เพอื เขา้ สู่ประชาคมอาเซียน ในรายวชิ าทีมคี วามเกียวขอ้ งสมั พนั ธก์ นั แต่ยงั คงหลกั การและ วธิ ีการเดิมในการพฒั นาหนงั สือทีให้ผเู้ รียนศึกษาคน้ ควา้ ความรู้ดว้ ยตนเอง ปฏิบตั ิกิจกรรม ทาํ แบบฝึ กหดั เพือทดสอบความรู้ความเขา้ ใจ มีการอภิปรายแลกเปลียนเรียนรู้กบั กลุ่ม หรือศึกษาเพิมเติมจากภูมิปัญญา ทอ้ งถนิ แหล่งการเรียนรู้และสืออนื การปรับปรุงหนงั สือเรียนในครังนี ไดร้ ับความร่วมมอื อยา่ งดียงิ จากผทู้ รงคุณวุฒิในแต่ละสาขาวิชา และผเู้กียวขอ้ งในการจดั การเรียนการสอนทีศึกษาคน้ ควา้ รวบรวมขอ้ มลู องคค์ วามรู้จากสือต่าง ๆ มาเรียบเรียง เนือหาให้ครบถว้ นสอดคลอ้ งกับมาตรฐาน ผลการเรียนรู้ทีคาดหวงั ตวั ชีวดั และกรอบเนือหาสาระของ รายวชิ า สาํ นกั งาน กศน.ขอขอบคุณผมู้ สี ่วนเกียวขอ้ งทุกท่านไว้ ณ โอกาสนี และหวงั ว่าหนังสือเรียนชุดนี จะเป็นประโยชนแ์ ก่ผเู้รียนครู ผสู้ อน และผเู้กียวขอ้ งในทุกระดบั หากมขี อ้ เสนอแนะประการใด สาํ นกั งาน กศน. ขอนอ้ มรับดว้ ยความขอบคุณยงิ

สารบัญ หน้า คาํ นาํ คาํ แนะนาํ การใช้หนงั สือเรียน 5 โครงสร้างรายวชิ าการพฒั นาอาชีพให้มคี วามเข้มแขง็ ระดบั มธั ยมศึกษาตอนต้น บทที ศกั ยภาพธุรกจิ ใบความรู้ที การพฒั นาอาชีพเพอื ความเขม้ แขง็ ใบความรู้ที การวิเคราะห์ศกั ยภาพธุรกิจ ใบความรู้ที การวิเคราะห์ตาํ แหน่งธุรกิจ ใบความรู้ที การวเิ คราะหศ์ กั ยภาพธุรกิจบนเสน้ ทางของเวลา บทที 2 การจดั ทําแผนพฒั นาการตลาด ใบความรู้ที การกาํ หนดทิศทางและเป้ าหมายการตลาด ใบความรู้ ที การกาํ หนดและวิเคราะหก์ ลยทุ ธส์ ู่เป้ าหมาย ใบความรู้ ที การกาํ หนดกจิ กรรมและแผนการพฒั นาการตลาด บทที การจดั ทําแผนพฒั นาการผลติ หรอื การบริการ ใบความรู้ที การกาํ หนดคุณภาพผลผลิตหรือการบริการ ใบความรู้ที การวิเคราะหท์ ุนปัจจยั การผลติ หรือการบริการ ใบความรู้ที การกาํ หนดเป้ าหมายการผลิตหรือการบริการ ใบความรู้ที 4 การกาํ หนดแผนกิจกรรมการผลติ หรือการบริการ ใบความรู้ที 5 การพฒั นาระบบการผลติ หรือการบริการ บทที 4 การพฒั นาธุรกจิ เชงิ รุก ใบความรู้ที ความจาํ เป็นและคณุ ค่าของธุรกิจเชิงรุก ใบความรู้ที การแทรกความนิยมเขา้ สู่ตลาดของผบู้ ริโภค ใบความรู้ที การสร้างรูปลกั ษณ์คุณภาพสินคา้ ใหม่ ใบความรู้ที การพฒั นาอาชีพใหม้ ีความเขม้ แข็ง บทที โครงการพฒั นาอาชพี ให้มคี วามเข้มแขง็ ใบความรู้ที การวเิ คราะห์ความเป็นไปไดข้ องแผน ใบความรู้ที การเขียนโครงการพฒั นาอาชีพใหม้ คี วามเขม้ แขง็ ใบความรู้ที การตรวจสอบความเป็นไปไดข้ องโครงการพฒั นาอาชีพใหม้ คี วามเขม้ แข็ง ใบความรู้ที การปรับปรุงโครงการพฒั นาอาชีพ

คาํ แนะนําการใช้หนังสือเรียน หนงั สือเรียนสาระการประกอบอาชีพ รายวิชาการพฒั นาอาชพี ใหม้ คี วามเขม้ แขง็ ระดบั มธั ยมศกึ ษาตอนตน้ รหสั อช เป็นหนงั สือเรียนทีจดั ทาํ ขึน สาํ หรับผเู้ รียนทีเป็นนกั ศกึ ษานอกระบบ ในการศกึ ษาหนงั สือเรียน สาระการประกอบอาชีพ รายวชิ าการพฒั นาอาชีพใหม้ คี วามเขม้ แขง็ ผเู้ รียนควรปฏิบตั ิดงั นี 1. ศึกษาโครงสร้างรายวิชาให้เขา้ ใจในหัวขอ้ และสาระสําคัญ ผลการเรียนรู้ทีคาดหวงั และ ขอบข่ายเนือหาของรายวชิ านนั ๆ โดยละเอียด 2. ศกึ ษารายละเอียดเนือหาของแต่ละบทอยา่ งละเอยี ด และทาํ กิจกรรมตามทีกาํ หนด ถา้ ยงั ไม่ชดั เจน ควรทาํ ความเขา้ ใจในเนือหานนั ใหมใ่ หเ้ ขา้ ใจ ก่อนทีจะศกึ ษาเรืองต่อ ๆ ไป 3. ปฏิบตั ิกิจกรรมใบงานทา้ ยเรืองของแต่ละบท เพอื เป็นการสรุปความรู้ ความเขา้ ใจของเนือหาใน เรืองนนั ๆ อีกครัง และการปฏบิ ตั ิกิจกรรมใบงานของแต่ละบท ผเู้ รียนสามารถนาํ ไปตรวจสอบกบั ครูและ เพือน ๆ ทีร่วมเรียนในรายวิชาและระดบั เดียวกนั ได้ 4. หนงั สือเรียนเลม่ นีมี บท บทที ศกั ยภาพธุรกิจ บทที 2 การจดั ทาํ แผนพฒั นาการตลาด บทที การจดั ทาํ แผนพฒั นาการผลิตหรือการบริการ บทที 4 การพฒั นาธุรกิจเชิงรุก บทที โครงการพฒั นาอาชีพใหม้ ีความเขม้ แข็ง

โครงสร้างรายวชิ า พฒั นาอาชีพให้มีความเข้มแข็ง (อช ) ระดับมัธยมศึกษาตอนต้น สาระสําคญั การพฒั นาอาชีพให้มีความเขม้ แข็ง จําเป็ นต้องศึกษา วิเคราะห์ศกั ยภาพของธุรกิจแลว้ จัดทํา แผนพฒั นาการการตลาด แผนพฒั นาการผลติ หรือการบริการ กาํ กบั ดูแลเพือใหอ้ าชีพสู่ความเขม้ แขง็ ผลการเรียนรู้ทคี าดหวงั 1. อธิบายความหมาย ความสาํ คญั ความจาํ เป็นในการพฒั นาอาชีพใหม้ ผี ลิตภณั ฑห์ รืองานบริการ สร้างรายไดพ้ อเพียงต่อการดาํ รงชีวิต และเหลอื เงินออมตามศกั ยภาพ 2. วิเคราะหศ์ กั ยภาพธุรกิจ การตลาด การผลิตหรือการบริการ แผนธุรกิจ เพอื สร้างธุรกิจใหม้ ีความ เขม้ แขง็ 3. อธิบายวิธีการจดั ระบบการพฒั นาอาชีพสู่ความเขม้ แขง็ 4. ปฏบิ ตั ิการจดั ทาํ แผนโครงการพฒั นาอาชีพใหม้ ีความเขม้ แข็ง ขอบข่ายเนือหาวชิ า บทที ศกั ยภาพธุรกิจ บทที 2 การจดั ทาํ แผนพฒั นาการตลาด บทที การจดั ทาํ แผนพฒั นาการผลิตหรือการบริการ บทที 4 การพฒั นาธุรกิจเชิงรุก บทที โครงการพฒั นาอาชีพใหม้ ีความเขม้ แข็ง

7 บทที ศักยภาพธุรกจิ สาระสําคญั การพฒั นาอาชีพใหม้ คี วามเขม้ แข็งจาํ เป็นตอ้ งรู้จกั การวเิ คราะหศ์ กั ยภาพของธุรกิจ และวิเคราะห์ ตาํ แหน่งธรุ กจิ ของตนในระยะต่าง ๆ ได้ รวมถงึ การวเิ คราะหศ์ กั ยภาพธุรกิจของตนเองบนเสน้ ทางของเวลา ตวั ชีวดั 1. อธิบายความหมาย ความสาํ คญั และความจาํ เป็นของการพฒั นาอาชีพเพือความเขม้ แขง็ 2. อธิบายความจาํ เป็น และคุณค่าของการวิเคราะหศ์ กั ยภาพของธุรกิจ 3. สามารถวิเคราะห์ตาํ แหน่งธุรกิจในระยะต่าง ๆ 4. สามารถวิเคราะห์ศกั ยภาพธุรกิจบนเสน้ ทางของเวลาตามศกั ยภาพของแต่ละพืนที ขอบข่ายเนือหา 1. ความหมาย ความสาํ คญั และความจาํ เป็นในการพฒั นาอาชีพเพอื ความเขม้ แข็ง 2. ความจาํ เป็นของการวเิ คราะห์ศกั ยภาพธุรกิจ 3. การวเิ คราะห์ตาํ แหน่งธุรกิจ 4. การวิเคราะหศ์ กั ยภาพธุรกิจบนเสน้ ทางของเวลาตามศกั ยภาพของแต่ละพนื ที สือการเรียนรู้ ใบความรู้ / ใบงาน การพฒั นาอาชีพเพอื ความเขม้ แข็ง ใบความรู้ / ใบงาน การวิเคราะห์ศกั ยภาพธุรกิจ ใบความรู้ / ใบงาน การวิเคราะหต์ าํ แหน่งธุรกิจ ใบความรู้ / ใบงาน การวเิ คราะห์ศกั ยภาพธุรกิจบนเสน้ ทางของเวลาตามศกั ยภาพของแต่ละพืนที

8 ใบความรู้ที การพฒั นาอาชีพเพอื ความเข้มแข็ง การพฒั นาอาชีพ หมายถงึ การประกอบอาชีพทีมกี ารพฒั นาสินคา้ หรือผลติ ภณั ฑใ์ หต้ รงกบั ความตอ้ งการของลกู คา้ อยตู่ ลอดเวลา โดยมีส่วนครองตลาดไดต้ ามความตอ้ งการของผผู้ ลติ แสดงถงึ ความ มนั คงในอาชีพ การพฒั นาอาชีพเพอื ความเข้มแข็ง มคี วามจาํ เป็นและสาํ คญั คือ 1. ทาํ ใหอ้ าชีพทีประกอบการเจริญกา้ วหนา้ ขึน เขม้ แข็ง พงึ ตนเองได้ 2. ทาํ ใหผ้ ปู้ ระกอบการพฒั นาตนเองไม่ลา้ สมยั 3. ช่วยใหส้ ร้างภาพลกั ษณ์ทีดีใหก้ บั ตนเองและกิจการหรือองคก์ ร 4. ทาํ ใหอ้ งคก์ รดึงบุคลากรทีมีความสามารถสูงเขา้ มาทาํ งานไดม้ ากขึน 5. เป็นการรับประกนั บุคคลทีมีความสามารถใหท้ าํ งานอยกู่ บั องคก์ รต่อไป ใบงานที พฒั นาอาชีพเพอื ความเข้มแขง็ ใหผ้ เู้ รียนรวมกลมุ่ กนั คน อภิปรายว่า “การพฒั นาอาชีพมคี วามจาํ เป็นจริงหรือ อยา่ งไร” แลว้ จด บนั ทึกสรุปผลการอภิปราย ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ...........................................................................................................................................................................

9 ใบความรู้ที การวเิ คราะห์ศักยภาพธุรกจิ ศักยภาพ คือ ความสามารถภายในร่างกายทีซ่อนเร้น และยงั ไม่ถูกนาํ มาใชใ้ นการพฒั นาธุรกิจหรือ ดาํ เนินการในสิงต่าง ๆ การพฒั นา คือ การเปลยี นแปลงอยา่ งมีกระบวนการโดยมีจุดมุ่งหมายกาํ หนดไว้ การพัฒนาศักยภาพ คือ การนําเอาความสามารถทีซ่อนเร้นภายในมาใช้ประโยชน์อย่างมี กระบวนการ เพือใหไ้ ดผ้ ลงานเกิดประสิทธิภาพทีดีทีสุด การวเิ คราะห์ คือ การแยกแยะสิงทีจะพิจารณาออกเป็นส่วนยอ่ ย ทีมีความสมั พนั ธก์ นั รวมถึงสืบคน้ ความสมั พนั ธส์ ่วนยอ่ ยเหล่านนั การวเิ คราะห์ศักยภาพธุรกจิ คือ การแยกแยะส่วนยอ่ ยของความสามารถทีซ่อนเร้นในตวั ตนนาํ มาใช้ ประโยชนอ์ ยา่ งมกี ระบวนการ เพือผลงานทีดีทีสุด คุณค่าและความจาํ เป็ นของการวเิ คราะห์ศักยภาพธุรกจิ 1. ผปู้ ระกอบการรู้จกั ตวั เอง, คู่แข่งขนั 2. ผปู้ ระกอบการสามารถวางกลยุทธ์ทางธุรกิจไดห้ ลายระดับ และแบ่งแยกหน้าทีไดช้ ดั เจน เหมาะสมกบั ความถนดั 3. ผปู้ ระกอบการสามารถมองหาลทู่ างการลงทุนไดด้ ีขึน ตวั อย่างการวเิ คราะห์ศักยภาพธุรกจิ คุณพงษศ์ กั ดิ ชยั ศริ ิ เจา้ ของร้านเฟอร์นิเจอร์เครืองเรือนไม้ 1. มีใจรักดา้ นการคา้ เฟอร์นิเจอร์ ชอบบริการงานดา้ นการขาย 2. มมี นุษยส์ มั พนั ธท์ ีดี ยมิ แยม้ แจ่มใส เป็นกนั เอง ออ่ นนอ้ มถ่อมตน 3. มคี วามซือสตั ยต์ ่อลกู คา้ ขายสินคา้ เหมาะสมกบั ราคา ไมเ่ อาเปรียบลกู คา้ 4. มคี วามรู้ดา้ นเฟอร์นิเจอร์เครืองเรือนไมเ้ ป็นอยา่ งดี 5. ทาํ เลทีตงั ร้านมคี วามเหมาะสม 6. มเี งินทุนหมนุ เวยี นคลอ่ งตวั 7. มีส่วนแบ่งตลาดในทอ้ งถนิ ประมาณ % 8. ลกู คา้ ส่วนใหญ่อาชีพพนักงานบริษทั ขา้ ราชการ ระดับรายไดป้ านกลาง ในหมู่บา้ นจดั สรร บริเวณใกลเ้ คียงประมาณ หมบู่ า้ นแถบชานเมือง 9. ในทอ้ งถนิ มีผปู้ ระกอบกิจการคา้ เฟอร์นิเจอร์ไมเ้ ช่นเดียวกนั ราย 10. ทิศทางในอาชีพนี ยงั มีอนาคตอีกยาวไกล และมีจาํ นวนหมู่บา้ นจดั สรรเพิมขึนในแถบนีอีก ประมาณ หม่บู า้ น

10 จะเห็นไดว้ ่า การวิเคราะหศ์ กั ยภาพมีความสาํ คญั และจาํ เป็นต่อการพฒั นาอาชีพใหเ้ ขม้ แข็งมาก หาก ไดว้ ิเคราะหแ์ ยกแยะศกั ยภาพของตนเองอยา่ งรอบดา้ น ปัจจยั ภายในตวั ตนผปู้ ระกอบการ ปัจจยั ภายนอกของ ผปู้ ระกอบการ โอกาสและอปุ สรรคในการประกอบธุรกิจการคา้ ยงิ วิเคราะห์ไดม้ ากและถกู ตอ้ งแม่นยาํ มาก จะทาํ ใหผ้ ปู้ ระกอบการรู้จกั ตนเอง อาชีพของตนเองไดด้ ียงิ ขึนเหมอื นคาํ กล่าว รู้เขา รู้เรา รบร้อยครัง ชนะทงั ร้อยครัง ใบงานที การวเิ คราะห์ศักยภาพธุรกจิ ให้ผเู้ รียนวิเคราะห์ศกั ยภาพธุรกิจอาชีพของตนเอง หรืออาชีพทีตนเองสนใจจากปัจจยั ภายในตวั ตน ของผเู้รียนและปัจจยั ภายนอกทีแวดลอ้ ม รวมถึงโอกาสทีดี อุปสรรคทีอาจเกิดขึนเป็ นลาํ ดบั เหมือนตวั อย่าง ใบความรู้ที .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... ..........................................................................................................................................................................

11 ใบความรู้ที การวเิ คราะห์ตาํ แหน่งธุรกจิ ตาํ แหน่งธุรกิจ หมายถึง ระยะเวลาในช่วงการประกอบอาชีพหรือธุรกิจของผปู้ ระกอบการแต่ละ ระดบั ขนั ตอนของการดาํ เนินกิจการ โดยทวั ไปแบ่งระยะดงั นี 1. ระยะเริมตน้ 2. ระยะสร้างตวั 3. ระยะทรงตวั 4. ระยะตกตาํ หรือสูงขึน ซึงจะอธิบายเป็นรูปแบบกราฟดงั นี มลู ค่าธุรกิจ 4.1 ธุรกิจกา้ วหนา้ จะมผี คู้ นเขา้ มา เรียนรู้ทาํ ตาม ทาํ ใหเ้ กดิ วกิ ฤตส่วน แบ่งทางการตลาด 1. ระยะเริมต้น 2. ระยะสร้างตัว 3.ระยะทรงตัว 4.2 ถา้ ไมม่ กี ารพฒั นาธุรกจิ จะซบเซา จาํ เป็นตอ้ งขยายขอบขา่ ย จึงมคี วาม ตอ้ งการใชน้ วตั กรรมเทคโนโลยเี ขา้ มาใช้ เวลา 4. ระยะสูงขึนหรือตกตํา 1. เป็ นระยะที 2- 3 ธุรกิจอยใู่ นช่วงพฒั นา อาชีพหรือธุรกจิ อยู่ ขยายตวั หรือยงั ทรงตวั จะมคี น ในระยะฟักตวั ของ จบั ตามองและพร้อมทาํ ตาม การเขา้ สู่อาชพี (เริมมคี ู่แข่งขนั ) กราฟวเิ คราะห์ตําแหน่งวงจรธุรกิจ

12 1 ระยะเริมต้น เป็นระยะทีอาชีพหรือธุรกิจอยใู่ นระยะฟักตวั ของการเขา้ สู่อาชีพ – ระยะสร้างตวั และระยะทรงตวั ธุรกิจอยใู่ นช่วงพฒั นาขยายตวั หรือยงั ทรงตวั อยจู่ ะมีคนจบั ตา และพร้อมทาํ ตาม (เริมมีคู่แข่งขนั ทางการคา้ ) ระยะตกตาํ หรือสูงขึน . เมือธุรกิจกา้ วหนา้ จะมีผคู้ นเขา้ มาเรียนรู้ ทาํ ตาม ทาํ ใหเ้ กิดวิกฤติส่วนแบ่งทางการตลาด . ถา้ ไม่มีการพฒั นาธุรกิจจะเป็ นขาลง จาํ เป็ นตอ้ งขยายขอบข่ายจึงมีความตอ้ งการใช้ นวตั กรรม เทคโนโลยเี ขา้ ใชง้ าน ผปู้ ระกอบการตอ้ งมีการวิเคราะหต์ าํ แหน่งธุรกิจในอาชีพหรือกิจการของตนใหไ้ ดว้ ่าอยใู่ นช่วงระยะ ใด กาํ ลงั ขยายตวั ทรงตวั หรือเป็ นขาขึนและหรือขาลง ซึงในใบความรู้ต่อไปจะเป็ นการวิเคราะห์มุมมอง กิจการผลประกอบการกาํ ไร – ขาดทุนแต่ละระยะเวลาในการดาํ เนินธุรกิจทีต่อเนืองกนั ทาํ ใหเ้ ราไดท้ ราบว่า ขณะนีเราจดั อยใู่ นช่วงไหนในการวเิ คราะห์จดั ตาํ แหน่งธุรกิจ ระยะทรงตวั ขาขึนหรือขาลง ใบงานที การวเิ คราะห์ทีตาํ แหน่งธุรกจิ ใหผ้ เู้รียนวเิ คราะหต์ าํ แหน่งธุรกิจอาชีพของตนเองหรือาชีพทีตนเองสนใจว่าในขณะนนั อย่ใู นระยะใด และใหเ้ หตุผลประกอบดว้ ย .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ..........................................................................................................................................................................

13 ใบความรู้ที การวเิ คราะห์ศักยภาพธุรกจิ บนเส้นทางของเวลาตามศักยภาพของแต่ละพนื ที เส้นทางของเวลา คือ วฎั จกั รของการประกอบอาชีพ ธุรกิจ สินคา้ หรือบริการในช่วงระยะเวลาหนึง ของการดาํ เนินกิจการ ตวั อย่าง การปลกู คะน้าใน ฤดูกาลการเกบ็ เกยี ว กจิ กรรม การ การ การ การ การจดั การสรุป บริหาร วางแผน เตรียม จดั การ จาํ หน่าย ยอด จัดการ ปัจจยั การ แรงงาน กาํ ไร- ขาดทุน ผลติ การผลติ การ การปลูก การ การเกบ็ ผกั คะน้า เตรียมดิน บาํ รุงรักษา เกียว การ จดั หา การ จัดการ เงินทนุ จดั การ เงินทุน หมุนเวียน เงินทนุ หมนุ เวียน หมุนเวยี น ช่วง ระยะเวลา ระยะเวลา ตวั อย่าง การปลูกผกั คะน้าในช่วงฤดูหนาวแบ่งออกเป็ น ช่วง มีความสัมพนั ธก์ บั กิจกรรม รูปแบบคือ การบริหารจดั การ การผลติ ผกั คะนา้ การจดั การเงินทุนหมนุ เวยี น ระยะเวลา ทีแบ่งเป็ น ช่วงในช่วงฤดูหนาว ขนั ตอนที , , เป็ นการวางแผน, เตรียมปัจจยั การ ผลิต จดั หาแรงงานของกิจกรรมการบริหารจดั การ ซึงสัมพนั ธ์กบั กิจกรรมการจัดการเงินทุนหมุนเวียน ในช่วง , , คือ การเตรียมการส่วนลงทุนจดั หาเงินทุนเพือดาํ เนินกิจกรรม ซึงต่อมามีการต่อเนืองในช่วง , , , , ทีเกียวขอ้ งกบั การผลิต (การเตรียมดิน, การปลกู , การบาํ รุงรักษา, การเก็บเกียว) จนไดผ้ ลิตผลและ จดั จาํ หน่ายไดร้ ับเงินในระยะเวลาที ซึงสัมพนั ธ์กบั การจดั การเงินทุนหมุนเวียน การจดั หาเงินหมุนเวียน ไดร้ ับเงินจากการผลิตคะนา้ ในช่วงระยะเวลาที ซึงสมั พนั ธก์ บั กิจกรรมการบริหารจดั การ คือ การสรุปยอด กาํ ไรขาดทุนเป็นการสรุปรวบยอดผลการประกอบการ จะเห็นไดว้ ่า ในการประกอบธุรกิจอาชีพหนึง ๆ หากไดม้ ีการวิเคราะห์ศกั ยภาพธุรกิจบนเสน้ ทาง ของเวลาอยา่ งต่อเนืองในช่วงดาํ เนินกิจกรรมจะช่วยใหก้ ารดาํ เนินงานเป็นไปตามเป้ าหมายทีกาํ หนดไว้

14 การดาํ เนินธุรกจิ อาชีพ การวิเคราะห์ศกั ยภาพธุรกิจบนเส้นทางของเวลา ทาํ ใหท้ ราบถึงผลประกอบการกาํ ไร - ขาดทุน ในช่วงเวลาหนึง หากมีการวเิ คราะหอ์ ยา่ งต่อเนือง เช่น หว้ งเวลา + หว้ งเวลา + หว้ งเวลา ทาํ ให้ไดท้ ราบ และพยากรณ์ถงึ ตาํ แหน่งธุรกิจของตนเองไดว้ ่าอยใู่ นช่วงขาขึน - หรือขาลง การวิเคราะห์ศักยภาพบนเส้ นทางของเวลาตามศักยภาพของแต่ละพืนที คือ การแยกแยะ กระบวนการทางธุรกิจ หรือการดาํ เนินการดา้ นอาชีพหรือการประกอบอาชีพ โดยแบ่งตามช่วงระยะเวลา ดาํ เนินกิจกรรม และมีเป้ าหมายคือ ผลการประกอบการในช่วงเวลานันเมือเปรียบเทียบช่วงก่อนหนา้ นัน จดั อยปู่ ระเภทขาขึนหรือขาลงในตาํ แหน่งธุรกิจโดยเขียนเป็ นผงั การไหลของงาน เพือใช้เฝ้ าระวงั การ ดาํ เนินงานใหก้ าํ หนดภารกิจการทาํ งานเป็นเรือง ๆ จดั ลาํ ดบั ก่อน - หลงั ดงั ต่อไปนี . ศักยภาพของทรัพยากรธรรมชาตใิ นแต่ละพนื ที ทรัพยากรธรรมชาติ หมายถึง สิงทีเกิดขึนเองตามธรรมชาติ ซึงมนุษยส์ ามารถนาํ ไปใชใ้ ห้เกิด ประโยชนต์ ่อชีวิตประจาํ วนั และการประกอบอาชีพได้ เช่น การวางแผนการปลกู คะนา้ มีแหล่งนาํ เพียงพอ ต่อระยะเวลาในการปลกู ฤดูกาล หรือไม่ และความอุดมสมบูรณ์ของดินมมี ากนอ้ ยเพยี งใด ซึงจะส่งผลต่อ การปรับปรุงบาํ รุงดินและการใส่ป๋ ุยคะนา้ . ศักยภาพของพนื ทีตามลกั ษณะภูมอิ ากาศ ลกั ษณะภูมิอากาศ หมายถึง ลกั ษณะอากาศประจาํ ถินในช่วงระยะเวลาหนึง ซึงมีอิทธิพลต่อการ ประกอบอาชีพในแต่ละพืนทีมสี ภาพอากาศทีแตกต่างกนั การเตรียมปัจจยั การปลกู คะนา้ เกียวกบั เมล็ดพนั ธุ์ ควรเลือกเมลด็ พนั ธุใ์ หเ้ หมาะสมกบั ฤดูกาล เพราะจะทาํ ใหค้ ะนา้ มกี ารเจริญเติบโตทีดี . ศักยภาพของภูมปิ ระเทศ และทําเลทตี งั ของแต่ละพนื ที ภูมิประเทศ หมายถึง ลกั ษณะทางกายภาพของแผน่ ดิน ความสูงตาํ ทีราบล่มุ ทีราบสูง ภเู ขา แมน่ าํ ทะเล เป็นตน้ สภาพภมู ิประเทศในการปลกู คะนา้ ควรเลอื กพืนทีทีราบสูงใกลแ้ หลง่ นาํ . ศักยภาพของศิลปะ วฒั นธรรม ประเพณี และวถิ ชี ีวติ ของแต่ละพนื ที ศิลปะ วฒั นธรรม ประเพณี หมายถึง ความเชือ การกระทาํ ทีมีการปฏิบัติสืบเนืองกันมาเป็ น เอกลกั ษณ์ และมีความสาํ คญั ต่อสงั คม ในแต่ละภาคของประเทศไทย มีวถิ ีชีวิต ความเป็นอยู่ และการบริโภคทีแตกต่างกนั การปลกู คะน้า ควรปลกู ใหต้ รงกบั ความตอ้ งการของผบู้ ริโภคและตลาด . ศักยภาพของทรัพยากรมนษุ ย์ในแต่ละพนื ที ทรัพยากรมนุษยใ์ นแต่ละพืนที หมายถึง ความรู้ ความสามารถของมนุษยท์ ีเป็ นภูมิรู้ ภูมิปัญญา ทงั ในอดีตและปัจจุบนั ต่างกนั ในแต่ละทอ้ งถนิ มีความถนดั และความชาํ นาญในการจดั การแรงงาน การดูแล รักษา การเกบ็ เกียวทีไมเ่ หมอื นกนั ส่งผลใหผ้ ลผลิตและรายไดท้ ีต่างกนั

15 ใบงานที การวเิ คราะห์ศักยภาพบนเส้นทางของเวลาตามศักยภาพของแต่ละพนื ที ให้ผูเ้ รียนจัดทําผงั การไหลของการพฒั นาอาชีพของตนเองหรืออาชีพทีสนใจ แลว้ วิเคราะห์ ศกั ยภาพของธุรกิจแต่ละขนั ตอนวา่ มีความสามารถอะไรไดบ้ า้ ง ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ...........................................................................................................................................................................

16 บทที การจดั ทาํ แผนพฒั นาการตลาด สาระสําคญั การจดั ทาํ แผนพฒั นาการตลาดเป็ นการพฒั นาการตลาดของสินคา้ ใหส้ ามารถแข่งขนั ได้ โดยการกาํ หนดเป้ าหมายและกลยทุ ธต์ ่าง ๆ เพอื ใหบ้ รรลเุ ป้ าหมายทางการตลาดทีกาํ หนดไว้ ตวั ชีวดั 1. กาํ หนดทิศทางและเป้ าหมายการตลาดของสินคา้ หรือบริการได้ 2. กาํ หนดและวเิ คราะหก์ ลยทุ ธส์ ู่เป้ าหมายการตลาดได้ 3. กาํ หนดกิจกรรมและแผนการพฒั นาการตลาดได้ ขอบข่ายเนือหา เรืองที ทิศทางและเป้ าหมายการตลาดเพอื พฒั นาการตลาด เรืองที การกาํ หนดกลยทุ ธแ์ ละวเิ คราะหส์ ู่เป้ าหมาย เรืองที วิเคราะห์กลยทุ ธ์ เรืองที กาํ หนดกิจกรรมและแผนการพฒั นาการตลาด สือการเรียนรู้ ใบความรู้ / ใบงาน การกาํ หนดทิศทางและเป้ าหมายการตลาด ใบความรู้ / ใบงาน การกาํ หนดและวเิ คราะหก์ ลยทุ ธส์ ู่เป้ าหมาย ใบความรู้ / ใบงาน การกาํ หนดกิจกรรมและแผนการพฒั นาการตลาด

17 ใบความรู้ที การกาํ หนดทศิ ทางและเป้ าหมายการตลาด ( . กาํ หนดทิศทางการตลาดได้ 2. การกาํ หนดเป้ าหมายการตลาดได)้ การกาํ หนดทิศทางธุรกจิ เป็นการคดิ ใหม้ องเห็นอนาคตการขยายอาชีพใหม้ ีความพอดี จะตอ้ งกาํ หนดใหไ้ ดว้ า่ ในช่วงระยะ ขา้ งหนา้ ควรจะไปถึงไหน อยา่ งไร การกาํ หนดเป้ าหมายการตลาด เป้ าหมายการตลาดเพือการขยายอาชีพ คือ การบอกใหท้ ราบว่า สถานประกอบการนันสามารถทาํ อะไรไดภ้ ายในระยะเวลาเท่าใด ซึงอาจจะกาํ หนดไวเ้ ป็ นระยะสัน หรือระยะยาว ปี หรือ ปี ก็ได้ การกาํ หนดเป้ าหมายของการพฒั นาอาชีพตอ้ งมีความชดั เจนสามารถวดั และประเมินผลได้ การกาํ หนด เป้ าหมายหากสามารถกาํ หนดเป็ นจาํ นวนตวั เลขได้ก็จะยิงดี เพราะทาํ ให้มีความชัดเจนจะช่วยให้การ วางแผนมคี ุณภาพยงิ ขึน และจะส่งผลในทางปฏบิ ตั ิไดด้ ียงิ ขึน การบริหารการตลาด (Marketing Management) เป็ นกระบวนการตดั สินใจทีเกียวกบั การวางแผน การปฏิบตั ิการและการควบคุมกิจกรรมต่าง ๆ ทีทาํ ใหธ้ ุรกิจบรรลเุ ป้ าหมายทีตงั ไว้ ประกอบดว้ ย ส่วน 1. การวางแผนวธิ ีการเพอื บรรลุเป้ าหมาย 2. การปฏิบตั ิตามแผน 3. การควบคุมและตรวจสอบ การตลาดในยคุ โลกาภิวตั น์มีการเปลียนแปลงเร็วมากซึงขึนอย่กู บั กระแสของสงั คม กาํ ลงั ซือของ ผบู้ ริโภค และส่วนแบ่งของตลาด ดงั นนั ผปู้ ระกอบอาชีพจาํ เป็ นตอ้ งศึกษากระบวนการตลาดอย่ตู ลอดเวลา เพอื นาํ มากาํ หนดทิศทางและเป้ าหมายทางการตลาด โดยพยายามผลิตสินคา้ หรือบริการขึนมาทีจะสามารถ ตอบสนองความพึงพอใจของผูบ้ ริโภคให้ไดม้ ากทีสุด ดงั นันจาํ เป็ นทีจะตอ้ งมีการกาํ หนดทิศทางและ เป้ าหมายทางการตลาดมาใชท้ างการตลาด เพือเอาชนะคู่แข่งขนั ทางการตลาดและเป็ นผปู้ ระสบความสาํ เร็จ ในทีสุด การกาํ หนดทิศทางและเป้ าหมายทางการตลาดจะตอ้ งตอบคาํ ถามเหล่านีใหไ้ ดด้ งั นี 1. ตลาดตอ้ งการซืออะไร หมายถึง สินคา้ ทีผบู้ ริโภคตอ้ งการ 2. ทาํ ไมจึงซือ หมายถงึ จุดประสงคใ์ นการซือสินคา้ ไปทาํ ไม 3. ใครคือผซู้ ือ หมายถึง กลมุ่ เป้ าหมายทีจะซือคือกลุม่ ใด 4. ซืออยา่ งไร หมายถึง กระบวนการซืออยา่ งไร เช่น ซือแบบตงั คณะกรรมการการประมลู 5. ซือเมอื ไร หมายถึง โอกาสทีจะซือสินคา้ เมือไร เช่น ทุกวนั ทุกเดือน 6. ซือทีไหน หมายถึง สินคา้ ทีจะซือมีขายตามร้านค้าประเภทใด เช่น ร้านขายของเบ็ดเตล็ด ร้านขายทวั ไป

18 ผปู้ ระกอบการจะตอ้ งสรุปใหไ้ ดว้ า่ ผบู้ ริโภคตอ้ งการสินคา้ ชนิดใดนาํ ไปใชท้ าํ อะไร กลุ่มเป้ าหมายที ตอ้ งซือเป็นกลุ่มทีมกี าํ ลงั ซือหรือไม่ วธิ ีการทีซือ เช่น ซือไดท้ วั ไปหรือตอ้ งผ่านคณะกรรมการ ซือใชเ้ มือใด และควรซือแหล่งใด สิงเหล่านีจะเป็ นทิศทางในการผลิตสินคา้ แลว้ นาํ มากาํ หนดเป้ าหมายทีจะผลิตสินคา้ เช่น ผลติ ผกั อินทรีย์ ผซู้ ือตอ้ งการกินอาหารปลอดสารเคมี คือกลุ่มเป้ าหมายผสู้ ูงอายุในหมู่บา้ น ซือปลีกใช้ ทุกวนั ตามร้านคา้ ในชุมชน นอกจากนีอาจจะตอ้ งวิเคราะห์สิงต่าง ๆ ดงั นี เพอื นาํ มาพิจารณากาํ หนดทิศทางดว้ ย ตวั อย่าง การวิเคราะหพ์ ฤติกรรมการบริโภคของลกู คา้ สายการบิน 1. ตลาดตอ้ งการซืออะไร : การเดินทางทีสะดวก สบาย รวดเร็ว การบริการทีประทบั ใจ มีเทียวบิน ใหเ้ ลอื กมาก มีเทียวบินตรง 2. ทาํ ไมจึงซือ : ตอ้ งการประหยดั เวลา ตอ้ งการเดินทางอยา่ งรวดเร็ว มคี วามภูมิใจ 3. ใครคือผซู้ ือ : นกั ธุรกิจ นกั ท่องเทียว 4. ซืออยา่ งไร : ซือซาํ ซือเมอื มีธุระด่วนและจาํ เป็น ซือจากความประทบั ใจ 5. ซือเมือไร : ซือสมาํ เสมอ ซือเร่งด่วนเป็นครังคราว ซือเมือตอ้ งการเดินทางท่องเทียว 6. ซือทีไหน : ตวั แทนจาํ หน่าย สาํ นกั งานขายของสายการบิน การเลอื กตลาดเป้ าหมาย (Target Market) นัน เป็ นองคป์ ระกอบทีสาํ คญั ของกลยทุ ธท์ างการตลาด ซึงนกั การตลาดจะเลือกตลาดเป้ าหมายได้ จะตอ้ งทาํ การวเิ คราะหส์ ิงต่าง ๆ ดงั ต่อไปนี 1. ผทู้ ีคาดว่าจะเป็ นลกู คา้ ในอนาคตมีลกั ษณะการบริโภคอยา่ งไร มีความตอ้ งการสินคา้ ชนิดใด มีรูปแบบพฤติกรรมการบริโภคอยา่ งไร และผทู้ ีคาดวา่ จะเป็นลกู คา้ ในอนาคตเป็นใครอยทู่ ีไหน 2. ส่วนผสมทางการตลาด และความสามารถในการจดั ส่วนผสมทางการตลาดให้เขา้ ถึงเป้ าหมาย ทางการตลาดทีไดว้ างไว้ 3. เป้ าหมายของกิจการ โดยวิเคราะหถ์ งึ การแสวงหาโอกาสทางการตลาดทีเห็นวา่ พอมชี ่องทาง 4. ปัจจยั อืน ๆ ซึงส่วนมาก ไดแ้ ก่ ตวั แปร หรือสภาพแวดลอ้ มทางการตลาดทีควบคุมไม่ได้ เพราะ ปัจจยั นีมผี ลต่อการเลือกตลาดเป้ าหมายเช่นกนั 5. การแบ่งส่วนตลาด เพือทีจะไดก้ ลยุทธแ์ ละยุทธวิธีทางการตลาดให้เหมาะสมกบั ตลาดแต่ละ ส่วน เป้ าหมายทางการตลาด เป็นการคดั เลอื กกลุ่มลกู คา้ ทีเป็นเป้ าหมายโดยตอ้ งคาํ นึงถึงปัจจยั สาํ คญั คือ ส่วนผสมทางการตลาด ผทู้ ีคาดหวงั ว่าจะเป็นลกู คา้ ในอนาคตและกรณีมีส่วนแบ่งในการตลาด หลกั การกาํ หนดเป้ าหมายทางการตลาด มดี งั นี 1. เป้ าหมายทีกาํ หนดตอ้ งมีความเป็นไปได้ 2. เป้ าหมายตอ้ งชดั เจน 3. การกาํ หนดเป้ าหมายตอ้ งมีความละเอยี ดเพยี งพอ

19 ตวั อย่าง 1. ตอ้ งการเพิมสินคา้ อกี % จากปี ก่อน 2. ตอ้ งการกาํ ไรต่อยอดขายสูงกวา่ คู่แข่งอยา่ งนอ้ ย % 3. ตอ้ งการเพิมจุดกระจายสินคา้ จาก จุดเป็น จุด

20 ใบงานที / การกาํ หนดทศิ ทางและเป้ าหมายการตลาด ( . กาํ หนดทิศทางการตลาดได้ 2. การกาํ หนดเป้ าหมายการตลาดได)้ ใหผ้ เู้ รียนรวมกลมุ่ กนั คนกาํ หนดทิศทางและเป้ าหมายการตลาดในการพฒั นาสินคา้ ของตนเอง หรือสินคา้ ทีสนใจ 1. ศึกษาตลาดเพอื กาํ หนดทิศทาง 1.1 สินคา้ คือ.......... 1.2 ลกู คา้ ซือไปทาํ อะไร 1.3 กลุ่มเป้ าหมายทีซือสินคา้ คือใคร มีกาํ ลงั ซือหรือไม่ 1.4 ลกู คา้ จะซืออยา่ งไร 1.5 ลกู คา้ ซือใชเ้ มอื ไร 1.6 ซือสินคา้ ไดท้ ีไหน 2. เมือศึกษาทิศทางการตลาดแลว้ ใหก้ าํ หนดเป้ าหมายการตลาดในการผลิตสินคา้ แบบบนั ทกึ สมาชิกในกล่มุ ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. . ทศิ ทางการผลติ สินค้า.................................................................................................................................. .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... . เป้ าหมายการผลติ สินค้า.............................................................................................................................. .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... ..........................................................................................................................................................................

21 ใบงานที / การกาํ หนดทิศทางและเป้ าหมายการตลาด ( . กาํ หนดทิศทางการตลาดได้ 2. การกาํ หนดเป้ าหมายการตลาดได)้ ผเู้ รียนนาํ ทิศทางและเป้ าหมายการตลาดจากใบงานที 1 ไปใหผ้ รู้ ู้วเิ คราะห์ความเป็ นไปได้ แลว้ สรุป ลงในแบบบนั ทึก แบบบันทกึ ชือสินค้า............................................................................................................................................................ สรุปผลการวเิ คราะห์จากผ้รู ู้ .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... แนวทางการแก้ไขจากการแสดงความคดิ เห็นของผ้รู ู้ .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... ..........................................................................................................................................................................

22 ใบความรู้ที 2 การกาํ หนดและวเิ คราะห์กลยุทธ์สู่เป้ าหมาย ( 3. กาํ หนดกลยทุ ธส์ ู่เป้ าหมายได้ 4. วเิ คราะหก์ ลยทุ ธไ์ ด้ ) การกาํ หนดกลยุทธ์ เป็ นการพัฒนาแผนระยะยาวบนพืนฐานของโอกาสและอุปสรรคภายใน สภาพแวดลอ้ มภายนอก จุดแข็งและจุดออ่ นภายในสภาพแวดลอ้ มภายในของบริษทั การกาํ หนด กลยทุ ธจ์ ะตอ้ งรวมทงั การรุก การรับ การกาํ หนดเป้ าหมายก่อนการพฒั นากลยุทธ์ และการกาํ หนดนโยบาย ของบริษทั การกาํ หนดกลยุทธ์ เป็ นการทาํ ให้ธุรกิจเจริญเติบโตเพือความอยรู่ อดเป็ นสาํ คัญ การสร้างความ เจริญเติบโตอย่างต่อเนืองอนั จะนาํ มาซึงยอดขายทีสูงขึน ตน้ ทุนต่อหน่วยลดลงและเป็ นผลเนืองจาก ประสบการณ์ในการผลติ และเป็ นผลทาํ ให้กาํ ไรสูงขึนอีกดว้ ย ถือว่าไดเ้ ป็ นกลยทุ ธก์ ารเจริญเติบโตโดยวิธี ทางลดั เพอื ตดั ลดค่าใชจ้ ่ายทงั ทางดา้ นการเงินและการบริหารจดั การกลยทุ ธ์ กลยุทธ์การพฒั นาการตลาด เป็ นกลยุทธ์ทีนํามาใช้เพือเพิมยอดขายและขยายการเติบโต โดยใช้ ผลิตภณั ฑท์ ีมอี ยอู่ อกจาํ หน่ายในตลาดใหม่ กล่มุ ลกู คา้ ในพืนทีแห่งใหม่ เพือใหส้ ามารถครอบคลมุ ใหค้ รบทุก พนื ทีทงั ในประเทศและต่างประเทศ กลยทุ ธ์ เป็นแนวทางปฏิบตั ิ เพือใหบ้ รรลุวตั ถปุ ระสงค์ กลยุทธ์ คือหลกั วิธีการและแนวทางในการปฏิบตั ิ เพือให้สอดคลอ้ งกับวตั ถุประสงค์ ซึงจะใช้ กลยทุ ธใ์ นระดบั ปฏิบตั ิการ การวเิ คราะห์กลยุทธ์สู่เป้ าหมาย อาจใชว้ ิธีการวเิ คราะห์จุดออ่ น จุดแข็ง (SWOT Analysis) ซึงมีองคป์ ระกอบดงั นี SWOT Analysis จุดแขง็ จดุ อ่อน โอกาส อปุ สรรค SWOT Analysis เป็ นการวิเคราะห์สาํ รวจสภาพภายในองคก์ ร และสภาพแวดลอ้ มภายนอก เพือ นาํ มาสงั เคราะหว์ า่ องคก์ รมีจุดแขง็ (S) จุดออ่ น (W) โอกาส (O) และอปุ สรรค (T) อยา่ งไร ปัจจยั ภายใน คือ สิงทีเราควบคุมไว้ ไดแ้ ก่จุดออ่ น จุดแข็ง ปัจจยั ภายนอก คือ สิงทีเราควบคุมไมไ่ ด้ ไดแ้ ก่ อุปสรรคและโอกาส

23 จุดแข็ง (Strengths) มลี กั ษณะ ดงั นี 1. เป็นงานทีเราถนดั ทาํ แลว้ มคี วามสุข 2. เป็นงานทีโดดเด่น ชุมชนชืนชอบ 3. ทรัพยากรและเครืองมือมคี วามพร้อม จดุ อ่อน (Weakness) มีลกั ษณะดงั นี 1. เป็นงานทีเราไมส่ บายใจทีจะทาํ 2. ตอ้ งการรับความช่วยเหลอื จากคนอนื 3. ทกั ษะบางอยา่ งทีเรายงั ไม่มนั ใจ 4. ขาดทรัพยากรในการทาํ งานใหบ้ รรลุเป้ าหมาย โอกาส (Opportunities) มีลกั ษณะดงั นี คือ 1. โอกาสทีกาํ ลงั จะเกิดขึนทีจะทาํ ใหเ้ ราประสบความสาํ เร็จ 2. มีเครืองมอื ใหม่ทีไดร้ ับการสนบั สนุน 3. มีส่วนแบ่งของตลาดทีเรามองเห็น 4. บุคลากรมีศกั ยภาพทาํ ใหง้ านสาํ เร็จไดง้ ่ายขึน อปุ สรรค (Threats) มีลกั ษณะดงั นี 1. ใครคือค่แู ข่งขนั ทีทาํ ไดด้ ีกวา่ เรา 2. ถา้ สภาพแวดลอ้ มเปลยี นจะทาํ ใหแ้ ผนโครงการเรามปี ัญหา 3. ความขดั ขอ้ งทีจะเกิดจากเราเอง ศึกษาความเป็ นไปได้ ดงั นี คือ 1. ความเป็นไปไดท้ างการเงิน 2. ความเป็นไปไดท้ างการตลาด 3. ความเป็นไปไดท้ างการผลติ 4. ความเป็นไปไดท้ างเทคโนโลยี การกาํ หนดกลยทุ ธ์ 1. ลงทุนตาํ ทีสุด ซึงมคี วามเป็นไปไดท้ างการเงิน 2. ทาํ ในสิงทีทาํ ไดด้ ี ซึงมคี วามเป็นไปไดใ้ นการผลติ 3. ทาํ จาํ นวนนอ้ ย แลว้ ค่อย ๆ เพมิ ไปสู่จาํ นวนมาก 4. เป็นธุรกิจทีสามารถทาํ ไดใ้ นระยะยาว ซึงมีความเป็นไปไดท้ างการตลาด ความสามารถในการแข่งขนั อาจพจิ ารณาในสิงต่าง ๆ ดงั นี 1. อะไรทีเราทาํ ไดด้ ีทีสุดเมือเทียบกบั ผอู้ ืน 1.1 ดีกว่า 1.2 เร็วกว่า

24 1.3 ถกู กวา่ 1.4 แตกต่างกว่า เด่นกว่า 2. มองจุดเด่นทีเรามี 2.1 สินคา้ / บริการของเราดีอยา่ งไร 2.2 ใครคือลกู คา้ ของเรา 2.3 ขนาดตลาดมมี ลู ค่าเท่าไร 2.4 เทคโนโลยใี นการผลติ สุดยอดเพยี งใด 2.5 ถา้ คู่แข่งทาํ ไดจ้ ะใชเ้ วลาอีกนานเท่าไร กลยทุ ธ์การตลาดโดยใช้ P กลยทุ ธก์ ารตลาดนนั มีอยมู่ ากมาย แต่เป็ นทีรู้จกั และเป็ นพืนฐาน คือการใช้ P เป็ นการวางแผนใน แต่ละส่วนใหเ้ ขา้ กนั ในบางครังอาจจะไมส่ ามารถปรับเปลียนทงั P ไดท้ งั หมดในระยะสนั ก็ไมเ่ ป็นไร แต่จะ ค่อย ๆ ปรับจนสมดุลครบทงั 4P ในทีสุด 1. สินค้าหรือบริการ (Product) กาํ หนดสินคา้ ใหต้ รงกบั ความตอ้ งการของลกู คา้ เช่น ลกู คา้ สูงอายุ ตอ้ งการนาํ ผลไมท้ ีมีรสหวานเลก็ นอ้ ย 2. ราคาสินค้า (Price) เป็ นการตงั ราคาทีเหมาะสมกบั สินคา้ หรือบริการ และกาํ ลงั ซือของลกู ค้า พจิ ารณาจากราคาของคู่แข่ง บางครังอาจลดราคาตาํ กวา่ คู่แข่งกไ็ ด้ โดยลดคุณภาพบางตวั ทีไม่จาํ เป็ นก็จะทาํ ใหส้ ินคา้ มรี าคาตาํ กว่าคู่แข่ง หรือกาํ หนดราคาสูงกว่าคู่แข่งก็ไดถ้ า้ สินคา้ ของเราดีกว่าคู่แข่งดา้ นใดเพือให้ ลกู คา้ มีโอกาสเปรียบเทียบ 3. สถานทีขายสินค้า (Place) ควรเลือกทาํ เลขายใหเ้ หมาะสมกบั ลูกคา้ หรือคิดหาวิธีการส่งของ สินคา้ ใหถ้ ึงมอื ลกู คา้ ไดอ้ ยา่ งไร 4. การส่งเสริมการขาย (Promotion) เป็นการทาํ กิจกรรมต่าง ๆ เพือใหล้ กู คา้ รู้จกั สินคา้ และอยากที จะซือมาใช้ เช่น การแจกใหท้ ดลองใช้ การลดราคาในช่วงแรก การแถมไปกบั สินคา้ อืน ๆ

25 ใบงานที / การกาํ หนดและวเิ คราะห์กลยทุ ธ์ทางการตลาด ( 3. กาํ หนดกลยทุ ธส์ ู่เป้ าหมายได้ 4. วเิ คราะหก์ ลยทุ ธไ์ ด้ ) ใหผ้ เู้ รียนรวมกลุ่มกนั คน ร่วมกนั กาํ หนดและวเิ คราะห์กลยทุ ธพ์ ฒั นาทางการตลาดแลว้ สรุปลงใน แบบบนั ทึก แบบบันทกึ สมาชิกในกล่มุ ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. กลยทุ ธ์ .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... การวเิ คราะห์กลยุทธ์ โดยการวิเคราะหจ์ ุดอ่อน จุดแขง็ . จุดแขง็ .......................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... . จุดอ่อน....................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... . โอกาส........................................................................................................................................................ .......................................................................................................................................................................... . อปุ สรรค................................................................................................................................................. .......................................................................................................................................................................... สรุปผลการวเิ คราะห์ .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... ..........................................................................................................................................................................

26 ใบงานที / ตรวจสอบผลการวเิ คราะห์กลยทุ ธ์ ใหผ้ เู้ รียนนาํ ผลการวิเคราะห์กลยทุ ธจ์ ากใบงานทีนาํ ไปใหผ้ รู้ ู้ช่วยตรวจสอบความเป็นไปไดแ้ ลว้ สรุป ลงในแบบบนั ทึก แบบบันทึก กลยุทธ์............................................................................................................................................................ .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... สรุปผลการวเิ คราะห์จากผ้รู ู้ .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... แนวทางการแก้ไขจากการแสดงความคดิ เห็นของผ้รู ู้ .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... ..........................................................................................................................................................................

27 ใบความรู้ที การกาํ หนดกจิ กรรมและแผนการพฒั นาการตลาด การตลาดมคี วามสาํ คญั เพราะเป็ นจุดเริมตน้ และมีผลต่อการบรรลุเป้ าหมายสุดทา้ ยของการดาํ เนิน ธุรกิจ ธุรกิจตอ้ งเริมดว้ ยการศกึ ษาความตอ้ งการทีแทจ้ ริงของลกู คา้ จากนนั จึงทาํ การสร้างสินคา้ หรือบริการที ทาํ ใหล้ กู คา้ เกิดความพอใจสูงสุด (Customer Focus) การบริหารตลาด เป็ นกระบวนการวางแผน ปฏิบตั ิงานและการควบคุมกิจกรรมทางการตลาดที ก่อใหเ้ กิดการแลกเปลยี นระหวา่ งผซู้ ือและผขู้ าย พร้อมทงั นาํ ความพอใจมาสู่ทงั ฝ่ าย การกาํ หนดกจิ กรรมเพอื พฒั นาการตลาด เมอื เราทราบวา่ กลยทุ ธท์ ีกาํ หนดไวม้ ดี า้ นใดบา้ ง เช่น กลยุทธ์ 4P ก็คือดา้ นตวั สินคา้ ดา้ นราคา ดา้ น สถานทีขาย และการส่งเสริมการขาย กลยทุ ธท์ งั ดา้ น ใหน้ าํ มากาํ หนดเป็นกิจกรรมทีตอ้ งดาํ เนินการ เช่น 1. กิจกรรมดา้ นพฒั นาตวั สินคา้ พฒั นาใหต้ รงกบั ความตอ้ งการของลกู คา้ 2. กิจกรรมดา้ นราคา ผผู้ ลิตก็ตอ้ งกาํ หนดราคาทีเหมาะสมกบั กาํ ลงั ซือของผบู้ ริโภค และเหมาะสม กบั คุณภาพของสินคา้ 3. กิจกรรมดา้ นสถานที ตอ้ งคิดวา่ จะส่งมอบสินคา้ ใหก้ บั ผบู้ ริโภคไดอ้ ย่างไร หรือตอ้ งมีการปรับ สถานทีขาย ทาํ เลทีตงั ขายสินคา้ 4. กิจกรรมส่งเสริมการขาย จะใชว้ ิธีการใดทีทาํ ใหล้ กู คา้ รู้จกั สินคา้ ของเรา การวางแผนพฒั นาการตลาด ผผู้ ลิตจะตอ้ งนาํ กิจกรรมต่าง ๆ มาวางแผนเพอื พฒั นาการตลาด ซึงสามารถนาํ ไปสู่การปฏิบตั ิใหไ้ ด้ ดงั ตวั อยา่ ง

ที กจิ กรรมทตี ้องดาํ เนนิ การ 28 ศึกษาขอ้ มลู เพอื กาํ หนดทิศทางการ แผนการพฒั นาการตลาด พฒั นาการตลาด แผนการพฒั นาการตลาดปี 2 กาํ หนดเป้ าหมายการตลาด ม.ค. ก.พ. ม.ี ค. เม.ย. พ.ค. ม.ิ ย. ก.ค. ส.ค. ก.ย. ต.ค. พ.ย. ธ.ค. กาํ หนดกลยทุ ธส์ ู่เป้ าหมาย วิเคราะหก์ ลยทุ ธ์ ดาํ เนินการ - การโฆษณา - การประชาสมั พนั ธ์ - การรวบรวมขอ้ มลู ลกู คา้ - การส่งเสริมการขาย - การกระจายสินคา้ - การส่งมอบสินคา้ - ฯลฯ

29 ใบงานที การกาํ หนดกจิ กรรมและแผนการพฒั นาการตลาด ใหผ้ เู้ รียนรวมกลุ่มและร่วมกนั กาํ หนดกิจกรรมและวางแผนการพฒั นาตลาด ลงในแบบบนั ทึกที กาํ หนดให้ แบบบนั ทกึ สมาชิกในกล่มุ ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. กจิ กรรมและแผนการพฒั นาการตลาด ที กจิ กรรมทีต้องดําเนนิ การ แผนการพฒั นาการตลาดปี ม.ค. ก.พ. ม.ี ค. เม.ย. พ.ค. มิ.ย. ก.ค. ส.ค. ก.ย. ต.ค. พ.ย. ธ.ค.

30 บทที การจดั ทําแผนพฒั นาการผลิตหรือการบริการ สาระสําคญั การพฒั นาการผลติ หรือการบริการ หรือจากการกาํ หนดคุณภาพผลผลิตหรือการบริการ วิเคราะห์ ทุนปัจจยั การผลติ หรือการบริการ กาํ หนดเป้ าหมาย การกาํ หนดแผนกิจกรรมและการพฒั นาระบบการผลิต หรือการบริการ จึงจะนาํ สู่การพฒั นาอาชีพใหม้ คี วามเขม้ แขง็ ตวั ชีวดั 1. อธิบายการกาํ หนดคุณภาพผลผลิตหรือการบริการ 2. วเิ คราะหท์ ุนปัจจยั การผลติ หรือการบริการ 3. กาํ หนดเป้ าหมายการผลิตหรือการบริการ 4. กาํ หนดแผนกิจกรรมการผลิต 5. พฒั นาระบบการผลติ หรือการบริการ ขอบข่ายเนอื หา . การกาํ หนดคุณภาพผลผลติ หรือการบริการ . การวเิ คราะหท์ ุนปัจจยั การผลติ หรือการบริการ . การกาํ หนดเป้ าหมายการผลติ หรือการบริการ . การกาํ หนดแผนกิจกรรมการผลิต . การพฒั นาระบบการผลิตหรือการบริการ สือประกอบการเรียนรู้ ใบความรู้ / ใบงาน การกาํ หนดคุณภาพผลผลิตหรือการบริการ ใบความรู้ / ใบงาน การวิเคราะห์ทุนปัจจยั การผลิตหรือการบริการ ใบความรู้ / ใบงาน การกาํ หนดเป้ าหมายการผลติ หรือการบริการ ใบความรู้ / ใบงาน การกาํ หนดแผนกิจกรรมการผลิต ใบความรู้ / ใบงาน การพฒั นาระบบการผลติ หรือการบริการ

31 ใบความรู้ที การกาํ หนดคุณภาพผลผลติ หรือการบริการ การจดั การการผลติ หมายถงึ การสร้างสรรคห์ รือการแปรสภาพสิงหนึงสิงใด ใหเ้ ป็นสินคา้ เป็นกระบวนการทีดาํ เนินงานผลิตสินคา้ ตามขนั ตอนต่าง ๆ อยา่ งต่อเนืองและมีการประสานงานกนั เพือให้ บรรลเุ ป้ าหมายขององคก์ รหรือกิจการการผลติ การกาํ หนดคณุ ภาพผลผลิต เป็นการกาํ หนดคณุ สมบตั ิของผลผลิตตามทีลกู คา้ ตอ้ งการ เชน่ ลกู คา้ ตอ้ งการผกั ปลอดสารพิษ ดงั นนั ตอ้ งพฒั นากระบวนการปลกู ผกั โดยใชส้ ารธรรมชาติแทนป๋ ุยเคมี หรือพฒั นารสชาติของอาหารแปรรูปใหม้ ีรสเปรียวยงิ ขึนเพือใหต้ รงกบั ความตอ้ งการของลกู คา้ กลุ่มวยั รุ่น การบริการ หมายถงึ กระบวนการทีเนน้ การใหบ้ ริการแก่ลกู คา้ โดยตรง โดยการทาํ ใหล้ กู คา้ ไดร้ ับความพงึ พอใจ มีความสุขและไดร้ ับผลประโยชนอ์ ยา่ งเต็มที ลกั ษณะงานอาชพี ในการผลติ งานอาชีพในการผลติ นนั ส่วนใหญ่มอี ยใู่ นภาคเกษตรกรรม และภาคอุตสาหกรรม เช่น ภาคเกษตรกรรม - ผลผลติ ไดแ้ ก่ พืชไร่ พืชสวน ไมด้ อกไมป้ ระดบั นาขา้ ว ปศสุ ตั ว์ ฟาร์ม เป็นตน้ ภาคอุตสาหกรรม - อาชีพตดั เยบ็ เสือผา้ อาชีพผลติ รถยนต์ ผลผลติ คือ รถยนต์ เป็นตน้ การผลิตเพอื ใหไ้ ดผ้ ลผลิตทีดีนนั ตอ้ งใหต้ รงกบั ความตอ้ งการของผใู้ ชห้ รือผซู้ ือใหม้ ากทีสุด คุณภาพของผลผลติ ทีดีนนั ตอ้ งมาจากผผู้ ลติ ทีมีคุณลกั ษณะทีดี ซึงประมวลไดด้ งั นี 1. ซือสตั ยต์ ่อผบู้ ริโภค 2. รักษาคุณภาพของผลผลิตใหค้ งทีและปรับปรุงใหด้ ีขึน 3. ไมป่ ลอมปนผลผลิต 4. ไมเ่ อารัดเอาเปรียบผบู้ ริโภค 5. ไมก่ กั ตุนผลผลติ 6. มคี วามรู้ ความชาํ นาญในงานอาชีพทีดาํ เนินการเป็นอยา่ งดี 7. มคี วามรักและศรัทธาในงานอาชีพทีดาํ เนินการ 8. มคี วามเชือมนั ในตวั เอง 9. มีความคิดริเริม และมีมนุษยสมั พนั ธท์ ีดี ลกั ษณะงานอาชีพการให้บริการ การบริการ เป็นกิจกรรมหรือการกระทาํ ทีผใู้ หบ้ ริการทาํ ขึน เพอื ส่งมอบการบริการใหแ้ ก่ผรู้ ับบริการ ผรู้ ับบริการส่วนใหญ่จะเนน้ ใหค้ วามสาํ คญั กบั “กิจกรรม” หรือ “กระบวนการบริการ” ของผใู้ หบ้ ริการมากกว่า สิงอืน และจะเกิดความประทบั ใจ ในขณะทีผรู้ ับบริการสมั ผสั ไดก้ บั การไดร้ ับบริการนนั ๆ

32 คณุ ภาพของการบริการ วดั ไดจ้ ากการบริการของผใู้ หบ้ ริการ ประการ ดงั นี 1. การยมิ แยม้ เอาใจใส่ เห็นอกเห็นใจต่อความลาํ บากยงุ่ ยากของลกู คา้ 2. การตอบสนองต่อความประสงคข์ องลกู คา้ อยา่ งรวดเร็วทนั ใจ 3. การแสดงออกถงึ ความนบั ถือ ใหเ้ กียรติลกู คา้ 4. การบริการเป็นแบบสมคั รใจและเต็มใจทาํ 5. การแสดงออกถงึ การรักษาภาพลกั ษณ์ของการใหบ้ ริการ 6. การบริการเป็นไปดว้ ยกิริยาทีสุภาพ และมีมารยาทดี ออ่ นนอ้ มถอ่ มตน 7. การบริการมีความกระฉบั กระเฉง กระตือรือร้น มีบางอาชีพทีเป็ นไปไดท้ ังการผลิตและการบริการ เช่น ผปู้ ระกอบการอาชีพร้านอาหาร ตอ้ งมี ผลผลิต เช่น อาหารประเภทต่าง ๆ ควบคู่กบั การบริการ ใบงานที การกาํ หนดคุณภาพผลผลติ หรือการบริการ ใหผ้ เู้ รียนกาํ หนดคุณภาพผลผลิตหรือการบริการ ในงานอาชีพทีผเู้ รียนดาํ เนินการเองหรืออาชีพ ทีสนใจ ใหเ้ หตุผลประกอบ ลกั ษณะงานอาชีพ…………………………………………………………………………………… ประเภทของผลผลติ หรือการบริการ…………………………………………………………………. ชือเจา้ ของธุรกิจ……………………………………………………………………………………... ทีตงั ของธุรกิจ………………………………………………………………………………............ คุณภาพของผลผลติ หรือการบริการทีปรากฏ และอธิบายเหตุผลประกอบคุณภาพนนั ๆ ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ...........................................................................................................................................

33 ใบความรู้ที การวเิ คราะห์ทุนปัจจยั การผลติ หรือการบริการ การวิเคราะห์ทุน ซึงเป็นปัจจยั การผลติ จึงมีความจาํ เป็นต่อการพฒั นาอาชีพ จะส่งผลต่อความ เขม้ แขง็ ของอาชีพ ถา้ รู้จกั ลดตน้ ทุน ใชท้ ุนอยา่ งเหมาะสมและประหยดั จดั หาทุนทดแทน ทุน หมายถึง ปัจจยั ทีใชใ้ นการลงทุนในการดาํ เนินการประกอบอาชีพ เพือหวงั ผลกาํ ไรจากการ ดาํ เนินการ ทุนถอื วา่ เป็นปัจจยั สาํ คญั ในการประกอบอาชีพใหด้ าํ เนินงานไปอยา่ งมีประสิทธิภาพ และมีความ เจริญเติบโตอยา่ งต่อเนือง ต้นทุนการผลติ หมายถงึ ทุน ในการดาํ เนินการประกอบอาชีพ แบ่งได้ ประเภท คือ 1. ทุนคงที คือปัจจยั ทีผปู้ ระกอบการจดั หามา เพอื ใชใ้ นการจดั หาสินทรัพยถ์ าวร เช่น ดอกเบียเงินกู้ ทีดิน อาคาร เครืองจกั ร เป็ นตน้ สาํ หรับใชใ้ นการประกอบอาชีพ ทุนคงทีสามารถแบ่งได้ ลกั ษณะ คือ 1) ทุนคงทีทีเป็นเงินสด เป็นจาํ นวนเงินทีตอ้ งจ่ายเป็นค่าดอกเบียเงินกู้ เพือนาํ มาใช้ ในการดาํ เนินการประกอบอาชีพ 2) ทุนคงทีทีไมเ่ ป็นเงินสด ไดแ้ ก่ พนื ที อาคารสถานที โรงเรือน รวมถึงค่าเสือม ราคาของเครืองจกั ร . ทุนหมุนเวียน คือ ปัจจัยทีผูป้ ระกอบการจัดหามา เพือใชใ้ นการดาํ เนินการจัดหา สินทรัพย์หมุนเวียนในการดําเนินกิจกรรมอาชีพ เช่น วตั ถุดิบในการผลิตสินค้าหรื อการบริ การ วสั ดุสินเปลือง ค่าแรงงาน ค่าขนส่ง ค่าไฟฟ้ า ค่าโทรศพั ท์ เป็นตน้ ทุนหมุนเวียนแบ่งออกเป็นดงั นี คือ 1. ค่าวสั ดุอุปกรณ์ในการประกอบอาชีพ ดงั นี .1) วสั ดุอุปกรณ์อาชีพในกลุ่มผลติ ผลผลิต เช่น งานอาชีพเกษตรกรรม เช่น ค่าป๋ ุย พนั ธุพ์ ชื พนั ธุส์ ตั ว์ ค่านาํ มนั เป็นตน้ .2) วสั ดุอุปกรณ์อาชีพในกลุ่มบริการ เช่น อาชีพรับจา้ งซักรีดเสือผา้ เช่น ค่า ผงซกั ฟอก ค่านาํ ยาซกั ผา้ เป็นตน้ 2. ค่าจา้ งแรงงาน เป็ นค่าจา้ งแรงงานในการผลิตหรือบริการ เช่น ค่าแรงงานในการไถดิน ค่าจา้ งลกู จา้ งในร้านอาหาร 3. ค่าเช่าทีดิน/สถานที เป็นค่าเช่าทีดิน/สถานทีในการประกอบธุรกิจ 4. ค่าใชจ้ ่ายอนื ๆ เป็นค่าใชจ้ ่ายในกรณีอืนทีนอกเหนือจากรายการ . ค่าใชจ้ ่ายในครัวเรือน เป็ นแรงงานในครัวเรือนส่วนใหญ่ ในการประกอบอาชีพอาจจะ ไม่ได้นํามาคิดเป็ นต้นทุน จึงไม่ทราบข้อมูลการลงทุนทีชัดเจน ดังนันการคิดค่าแรงในครัวเรื อน จึงจาํ เป็นตอ้ งคิดดว้ ย โดยคิดในอตั ราค่าแรงขนั ตาํ ของทอ้ งถนิ นนั ๆ

34 . ค่าเสียโอกาสทีดิน กรณีเจา้ ของธุรกิจมีทีดินเป็ นของตนเอง การคิดตน้ ทุนใหค้ ิดตาม อตั ราค่าเช่าทีดินในทอ้ งถนิ หรือบริเวณใกลเ้ คียง ในการดาํ เนินงานประกอบอาชีพ การบริหารเงินทุนหรือดา้ นการเงินนัน เป็ นสิงทีผปู้ ระกอบการ ตอ้ งใหค้ วามสาํ คญั เป็นอยา่ งมาก เพราะมผี ลต่อความมนั คงของอาชีพวา่ จะกา้ วหนา้ หรือลม้ เหลวได้

35 ใบงานที การวเิ คราะห์ทุนปัจจยั การผลติ หรือการบริการ ให้ผเู้ รียนกาํ หนดทุนและวิเคราะห์ความจาํ เป็ นในการพฒั นาอาชีพ เพือจะทาํ ให้อาชีพมีความ เขม้ แข็ง รายการทุน เหตุผลในการใช้ทุน รายการ จาํ นวน

36 ใบความรู้ที การกาํ หนดเป้ าหมายการผลติ หรือการบริการ เป้ าหมายการผลิตหรือการบริการ เป็ นสิงทีผูป้ ระกอบอาชีพต้องการมุ่งไปให้ถึง เกิดผลตามที ตอ้ งการ ดว้ ยวิธีการต่าง ๆ เป้ าหมายจึงเป็ นตวั บ่งชีปริมาณทีจะตอ้ งผลิตหรือบริการให้ไดต้ ามระยะเวลาที กาํ หนดดว้ ยความพงึ พอใจของลกู คา้ เต็มใจในการรับบริการ ปัจจยั ทีส่งผลใหป้ ระสบความสาํ เร็จนนั ประกอบดว้ ย . การกาํ หนดกลมุ่ ลกู คา้ เป้ าหมายอยา่ งชดั เจน . การเสริมสร้างส่วนประสมทางการตลาดไดอ้ ยา่ งลงตวั . การคาํ นึงถงึ สภาวะแวดลอ้ มทีควบคุมไมไ่ ด้ . สามารถตอบคาํ ถามต่อไปนีไดท้ ุกขอ้ ข้อมลู ปัจจยั ของลกู ค้า ทีต้องการสินค้าทจี ะพฒั นาขึนใหม่ประกอบด้วย ใครคือ กล่มุ ลกู คา้ เป้ าหมายสาํ หรับผลผลิตทีผลติ ขึนหรือการบริการ ลกู คา้ เป้ าหมายดงั กล่าวอยู่ ณ ทีใด ในปัจจุบนั ลกู คา้ เหล่านีซือผลผลติ หรือการบริการไดจ้ ากทีใด ลกู คา้ ซือผลผลติ หรือการบริการบ่อยแค่ไหน อะไรคือสิงจูงใจทีทาํ ใหล้ กู คา้ เหลา่ นนั ตดั สินใจใชบ้ ริการ เหตุผลทาํ ไมลกู คา้ ถึงใชผ้ ลผลิตหรือบริการของเรา อะไรทีลกู คา้ เหลา่ นนั ชอบและไมช่ อบผลผลติ หรือบริการอะไรทีเรามีอยบู่ า้ ง ข้อมูลปัจจยั ของผลผลติ หรือการบริการ ประกอบด้วย 1. ลกู คา้ ตอ้ งการผลผลติ หรือบริการอะไร 2. ลกู คา้ อยากจะใหม้ ีผลผลติ หรือบริการในเวลาใด 3. งานดา้ นการบริการ ควรตงั ชือวา่ อะไร เพอื เป็นสิงดึงดูดใจลกู คา้ ไดม้ ากทีสุด นอกจากนีขอ้ มลู ดา้ นการกาํ หนดเป้ าหมายการผลิตหรือการบริการใหส้ อดคลอ้ งกบั ความเป็ นจริง และความเป็นไปไดแ้ ลว้ ข้อมลู องค์ประกอบด้านผ้ปู ระกอบการ ในการพฒั นาอาชีพจะตอ้ งพจิ ารณาตามประเดน็ สาํ คญั ๆ ดงั นี 1. แรงงาน ตอ้ งใช้แรงงานมากน้อยทีเพิมหรือลดลงเท่าไร ปัจจุบันมีแรงงานเพียงพอต่อการ ดาํ เนินงานหรือไม่ ถา้ ไม่เพยี งพอจะทาํ อยา่ งไร จะนาํ เครืองจกั รมาใชแ้ ทนแรงงานบา้ งไดห้ รือไม่ 2. เงินทุน ตอ้ งใชเ้ งินทุนมากนอ้ ยเพียงไร ปัจจุบนั มีเงินทุนเพียงพอต่อการดาํ เนินงานหรือไม่ ถา้ ไม่ เพียงพอจะทาํ อยา่ งไร 3. เครืองมอื /อุปกรณ์ ตอ้ งใชเ้ ครืองมือ/อปุ กรณ์อะไร จาํ นวนเท่าไร เพียงพอหรือไม่ ถา้ ไม่เพยี งพอจะ ทาํ อยา่ งไร

37 4. วตั ถุดิบ เป็นสิงสาํ คญั มากขาดไม่ได้ ผผู้ ลติ จะตอ้ งพจิ ารณาวา่ จะจดั หาจดั ซือวตั ถุดิบจากทีใด ราคา เท่าไร จะหาไดจ้ ากแหลง่ ไหน และโดยวธิ ีใด 5. สถานที หากเป็นการประกอบอาชีพดา้ นการผลิต ตอ้ งกาํ หนดสถานทีทีใกลแ้ หล่งวตั ถุดิบ ถา้ เป็ น ธุรกิจดา้ นการบริการ ตอ้ งจดั สถานทีใหม้ ีความเหมาะสม สะอาด และเดินทางสะดวก เป็นหลกั ใบงานที การกาํ หนดเป้ าหมายการผลติ หรือการบริการ ให้ผเู้ รียนรวมกลุ่มกนั - คน กาํ หนดเป้ าหมายการผลิตหรือการบริการ ในการพฒั นาอาชีพที ผเู้ รียนดาํ เนินการเอง หรืออาชีพทีสนใจแลว้ บนั ทึก ดงั นี 1. ลกั ษณะงานอาชีพ…………………………………….………………………………………… 2. ประเภทของผลผลติ หรือการบริการ…………………………………………………………… 3. ชือเจา้ ของธุรกิจ………………………………………………………………………… 4. ทีตงั ของธุรกิจ………………………………………………………………………… 5. เป้ าหมายการผลิตหรือการบริการ……………………………………………………… 6. เหตุผลในการกาํ หนดเป้ าหมายการผลิตหรือการบริการ เพราะ ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ...........................................................................................................................................

38 ใบความรู้ที การกาํ หนดแผนกจิ กรรมการผลติ หรือการบริการ แผนกจิ กรรมการผลติ หรือการบริการ คือ แผนงานทางการประกอบอาชีพทีแสดงกิจกรรมต่าง ๆ ทีตอ้ งปฏบิ ตั ิในการลงทุนประกอบการ โดยมจี ุดเริมตน้ จากจะผลติ สินคา้ และบริการอะไร มกี ระบวนการ ปฏบิ ตั ิอยา่ งไรบา้ ง และผลจากการปฏบิ ตั ิออกมาไดม้ ากนอ้ ยแค่ไหน ใชง้ บประมาณและกาํ ลงั คนเท่าไร เพือใหเ้ กิดเป็นสินคา้ และบริการแก่ลกู คา้ และจะบริหารธุรกิจอยา่ งไรธุรกิจจึงจะอยรู่ อด การกาํ หนดแผนกิจกรรมการผลิตหรือการบริการ เป็ นสิงทีสาํ คญั ยิงต่อการประกอบอาชีพ เพราะ เป็นการกาํ หนดเป้ าหมายในสิงทีตอ้ งการใหเ้ กิด รายละเอียดทีตอ้ งปฏิบตั ิ ผา่ นกระบวนการตดั สินใจอย่างมี ระบบและขอ้ มลู เพือใหเ้ กิดผลการปฏบิ ตั ิบรรลุผลตามเป้ าหมายทีกาํ หนดไว้ โดยมีขนั ตอนการกาํ หนดแผน กิจกรรมการผลติ หรือการบริการ ดงั นี 1. สาํ รวจตวั เองเพอื ใหร้ ู้ถึงสถานภาพปัจจุบนั ของงานอาชีพของตนเอง เป็ นการตรวจสอบขอ้ มลู เกียวกบั แรงงาน เงินทุน เครืองมือ/อปุ กรณ์ วตั ถุดิบ และสถานทีว่า มีสภาพความพร้อมหรือมีปัญหาอย่างไร รวมถงึ ผลผลติ หรือบริการของตนว่ามอี ะไรบกพร่องหรือไม่ 2. สาํ รวจสภาพแวดลอ้ ม เป็นการตรวจสอบขอ้ มลู ภายนอกเกียวกบั สภาพธุรกิจประเภทเดียวกนั ใน ชุมชน ความตอ้ งการของลกู คา้ การดาํ เนินงานตามขนั ตอนที และ เป็นการศึกษาขอ้ มูลเพือระบุถึงปัญหาทีเกิดขึนและควร แกไ้ ข ซึงขอ้ มลู ของทงั สองขอ้ นี อยใู่ นเรืองของสภาพปัญหา และหลกั การและเหตุผล ในส่วนแรกของ แผนงาน/โครงการผลิต หรือ บริการ 3. การกาํ หนดทางเลือกเพือใหก้ ารวางแผนมีความชดั เจน หลงั จากสามารถกาํ หนดสาเหตุของ ปัญหา( ขอ้ และ ขอ้ ) ไดแ้ ลว้ ผปู้ ระกอบการตอ้ งตดั สินใจเพอื พิจารณาหาทางเลือก เพือให้ไดท้ างเลือก หลายทางสู่การปฏิบตั ิ 4. การประเมินทางเลือก เมือสามารถกาํ หนดทางเลือกไดห้ ลากหลายแลว้ (จากขอ้ ) เพือใหไ้ ด้ ทางเลือกสู่การปฏิบตั ิทีเหมาะสมทีสุด ในการวางแผนกลยทุ ธท์ างการตลาด ผปู้ ระกอบการตอ้ งพิจารณา ประเมนิ ทางเลอื กในแต่ละวิธี เพอื ใหส้ ามารถบรรลุเป้ าหมายใหด้ ีทีสุด 5. การตดั สินใจ เมือไดท้ างเลอื กหลายทางเลอื กในการตดั สินใจสามารถใชห้ ลกั ประการในการ พจิ ารณาประกอบการตดั สินใจคือ ) ประสบการณ์ ) การทดลอง ) การวิจยั หรือการวเิ คราะห์ และ ) การตดั สินใจเลอื ก 6. กาํ หนดวตั ถปุ ระสงค์ เป็นการกาํ หนดเป้ าหมายของการดาํ เนินงานวา่ ตอ้ งการใหเ้ กิดอะไร 7. พยากรณ์อนาคตถึงความเป็นไปได้ เป็นการคิดผลบรรลุล่วงหนา้ วา่ หากดาํ เนินการตามแผน กิจกรรมการผลิตหรือการบริการแลว้ ธุรกิจทีดาํ เนินงานจะเกิดอะไรขึน 8. กาํ หนดแนวทางการปฏิบัติ เป็ นการกาํ หนดรายละเอียดขันตอนการปฏิบตั ิว่าจะทาํ อย่างไร เมอื ไร เพือใหเ้ กิดผลตามวตั ถุประสงคท์ ีกาํ หนดไว้

39 9. ประเมนิ แนวทางการปฏิบตั ิทีวางไว้ เป็นการตรวจสอบความสมบรู ณ์ของแผนกิจกรรมการผลิต หรือการบริการวา่ มคี วามสอดคลอ้ งกนั หรือไมอ่ ยา่ งไร สามารถทีจะปฏบิ ตั ิตามขนั ตอน วิธีการทีกาํ หนดไว้ ไดห้ รือไม่อยา่ งไร หากพบว่าแผนกิจกรรมการผลติ หรือการบริการทีจดั ทาํ ขึนยงั ไม่มีความสอดคลอ้ ง หรือมี ขนั ตอนวธิ ีการใดทีไมม่ นั ใจ ใหจ้ ดั การปรับปรุงใหมใ่ หม้ ีความสอดคลอ้ งและเหมาะสม 10. ทบทวนและปรับแผน เมือสถานการณ์สิงแวดลอ้ มทีเปลียนแปลงไป และผลลพั ธ์ไม่เป็ นไป ตามทีกาํ หนด เป็ นการพฒั นาแผนกิจกรรมการผลิตหรือการบริการในระหว่างการปฏิบตั ิตามแผน เมือมี สถานการณ์เปลยี นแปลงไป หรือมีขอ้ มลู ใหม่ทีสาํ คญั การควบคมุ คณุ ภาพการผลติ หรือการบริการ หมายถึง การจดั กิจกรรมต่าง ๆ เพอื ใหผ้ ลผลติ หรือการบริการไดต้ ามทีกาํ หนดคุณภาพไว้ ทาํ ให้ ตอบสนองความตอ้ งการและสามารถสร้างความพงึ พอใจใหก้ บั ลกู คา้ บนแนวคดิ พนื ฐานวา่ เมอื กระบวนการดี ผลลพั ธท์ ีออกมากจ็ ะดีตาม การจดั การเกยี วกบั การควบคมุ คุณภาพการผลติ หรือการบริการ การควบคุมคุณภาพนนั มวี ตั ถุประสงคเ์ พอื ใหผ้ ลิตภณั ฑห์ รือการบริการบรรลจุ ุดมงุ่ หมาย ดงั ต่อไปนี 1. สินคา้ ทีสงั ซือหรือสงั ผลิตมีคุณภาพตรงตามขอ้ ตกลงหรือเงือนไขในสญั ญา 2. กระบวนการผลติ ดาํ เนินไปอยา่ งถกู ตอ้ งเหมาะสม 3. การวางแผนการผลติ เป็นไปตามทีกาํ หนดไว้ 4. การบรรจุหีบห่อดีและเหมาะสม หมายถึงสามารถนาํ ส่งวสั ดุยงั จุดหมายปลายทาง ในสภาพดี ขนั ตอนการควบคุมคุณภาพการผลติ แบ่งออกเป็น ขนั ตอน คือ 1. ขันการกาํ หนดนโยบาย เป็นการกาํ หนดวตั ถปุ ระสงคอ์ ยา่ งกวา้ ง ๆ เช่น ระดบั สินคา้ ขนาดของตลาด วิธีการจาํ หน่าย ตลอดถงึ การรับประกนั ขอ้ กาํ หนดเหลา่ นีจะเป็นเครืองชีนาํ วา่ กิจการจะตอ้ ง ทาํ อะไรบา้ ง เพือใหบ้ รรลุวตั ถุประสงคท์ ีไดก้ าํ หนดไว้ 2. ขันการออกแบบผลติ ภัณฑ์ หมายถึง การกาํ หนดคุณลกั ษณะของผลิตภณั ฑ์ การออกแบบผลติ ภณั ฑ์ ซึงจะตอ้ งมคี วามสมั พนั ธก์ บั ระบบการผลติ 3. ขันตอนการควบคมุ คณุ ภาพของการผลติ การควบคุมคุณภาพการผลิต แบ่งออกเป็น ขนั ตอนยอ่ ย ขนั คือ การตรวจสอบคณุ ภาพของชินส่วน การควบคุมกระบวนการการผลิตและการ ตรวจสอบคณุ ภาพของผลติ ภณั ฑ์ โดยในการตรวจสอบทงั ขนั นี ส่วนใหญ่จะใชเ้ ทคนิคการสุ่มตวั อยา่ ง เพราะผลิตภณั ฑท์ ีผลิตไดน้ นั มจี าํ นวนมากไม่อาจจะทาํ การตรวจสอบไดอ้ ยา่ งทวั ถงึ ภายในเวลาจาํ กดั 4. ขันการจดั จาํ หน่าย การควบคุมคุณภาพในการจาํ หน่าย จะใหค้ วามสาํ คญั กบั บริการ หลงั การขาย ซึงในระบบการตลาดสมยั ใหม่ ถือว่าเป็ นเรืองสาํ คญั มาก เพราะสินคา้ บางชนิดโดยเฉพาะ

40 อย่างยิงสินค้าประเภทเครื องมือ เครื องจักรหรื ออุปกรณ์ทางไฟฟ้ า หรื อ เครื องอิเล็กทรอนิกส์หรื อ คอมพิวเตอร์ ซึงมีวิธีการใชแ้ ละการดูแลรักษาทีค่อนขา้ งยุ่งยาก ผผู้ ลิตหรือผขู้ ายจะต้องคอยดู และเพือ ใหบ้ ริการหลงั การขายแก่ผซู้ ืออยเู่ สมอ เพือสร้างความพึงพอใจ ซึงจะมีผลต่อการสร้างความเชือมนั และ ความกา้ วหนา้ ทางธุรกิจในอนาคต การควบคุมคุณภาพการผลติ หรือการบริการมคี วามสาํ คญั ตอ่ การกาํ หนดกจิ กรรมการผลิตหรือ การบริการเป็นอยา่ งมาก เพราะการผลติ สินคา้ หรือการบริการทีดีนนั ตอ้ งมคี ณุ ภาพทคี งที ดีเสมอตน้ เสมอปลาย จึงจะคงความพงึ พอใจต่อลกู คา้ ใหซ้ ือสตั ย์ และเชือมนั ในคุณภาพของสินคา้ และการบริการตลอดไป ………………………………………………………………. ใบงานที การกาํ หนดกจิ กรรมการผลติ หรือการบริการ ใหผ้ เู้ รียนกาํ หนดแผนกิจกรรมการผลิตหรือการบริการในการพฒั นาอาชีพของผเู้ รียน หรืออาชีพ ทีสนใจโดยบนั ทึก ดงั นี ลกั ษณะงานอาชีพ…………………………………………………………………………………… ประเภทของผลผลติ หรือการบริการ………………………………………………………………… ชือเจา้ ของธุรกิจ……………………………………………………………………………………... ทีตงั ของธุรกิจ……………………………………………………………………………………….. แผนกิจกรรมการผลิตหรือการบริการ คือ ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. แผนนีไดม้ กี ารจดั การควบคุมคุณภาพดา้ นใดบา้ ง ............................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... เหตุผล เพราะ..................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ...........................................................................................................................................................

41 ใบความรู้ที การพฒั นาระบบการผลติ หรอื การบรกิ าร การประกอบอาชีพทงั ดา้ นการผลิตและการบริการ ทีดาํ เนินการอย่จู ะสามารถดาํ เนินไปไดด้ ว้ ยดี แลว้ ก็ตาม แต่เพือให้การประกอบอาชีพนีมีความก้าวหน้าและมนั คง ผปู้ ระกอบการธุรกิจต้องคาํ นึงถึง การพฒั นาระบบการผลิตหรือการบริการอยา่ งต่อเนือง การพฒั นาระบบการผลติ หรือการบริการ สามารถดาํ เนินการไดด้ งั นี 1. ลกั ษณะการผลิตและการใหบ้ ริการ หมายถึง สภาพของแหล่งใหบ้ ริการทีดีทีผใู้ ชบ้ ริการสามารถ สมั ผสั จบั ตอ้ งได้ ลกั ษณะของสินคา้ และผลติ ภณั ฑด์ ูดี น่าซือ น่าใช้ 2. ความไวว้ างใจ หมายถึง ความสามารถในการนําเสนอผลิตภณั ฑ์หรือการบริการตามคาํ มนั สญั ญาทีใหไ้ วอ้ ยา่ งตรงไปตรงมาและถกู ตอ้ ง และมกี ารรับรองคุณภาพจากหน่วยงานทีเกียวขอ้ ง 3. ความกระตือรือร้นดา้ นการบริการ หมายถงึ การแสดงความเตม็ ใจทีจะช่วยเหลอื และพร้อมทีจะ ใหบ้ ริการผใู้ ชบ้ ริการอยา่ งทนั ท่วงที 4. ความเชียวชาญ หมายถึง ความรู้ ความสามารถ ในการปฏิบตั ิงานบริการทีรับผิดชอบอยา่ งมี ประสิทธิภาพ ความน่าเชือถอื ในตวั สินคา้ รับรองดว้ ยตราสินคา้ 5. อธั ยาศยั ทีนอบนอ้ มดา้ นการบริการ หมายถงึ ความมีมิตรไมตรี ความสุภาพนอบนอ้ มเป็นกนั เอง 6. ใหเ้ กียรติผอู้ ืน จริงใจ มนี าํ ใจ และความเป็นมติ รของผปู้ ฏิบตั ิงานผลผลติ และบริการ 7. ความน่าเชือถือ หมายถึงความสามารถในด้านการสร้างความเชือมนั ด้วยความซือสัตยข์ อง ผปู้ ระกอบการธุรกิจ 8. ความปลอดภยั หมายถึง สภาพทีปราศจากอนั ตราย ความเสียงภยั และปัญหาต่าง ๆ 9. การเขา้ ถึงบริการ หมายถึง การติดต่อเพือการซือผลิตภณั ฑ์หรือใชบ้ ริการ ดว้ ยความสะดวกไม่ ยงุ่ ยาก 10. การติดต่อสือสาร หมายถึง ความสามารถในการสร้างความสัมพนั ธ์ และสือความหมายได้ ชดั เจน ใชภ้ าษาทีง่าย และรับฟังความคิดเห็นของผรู้ ับบริการ 11. ความเขา้ ใจลกู คา้ หมายถงึ ความพยายามในการคน้ หาและทาํ ความเขา้ ใจกบั ความตอ้ งการของ ผใู้ ชบ้ ริการ และใหค้ วามสาํ คญั ตอบสนองความตอ้ งการของผใู้ ชบ้ ริการโดยทนั ที คุณภาพของการผลิตหรือการบริการเป็ นสิงสาํ คญั ทีผปู้ ระกอบการธุรกิจตอ้ งรักษาระดบั คุณภาพ และพฒั นาระดบั คุณภาพการผลติ หรือการบริการใหเ้ หนือกวา่ คู่แข่งขนั โดยเสนอคุณภาพการผลิตหรือการ ใหบ้ ริการตามลกู คา้ คาดหวงั หรือเกินกวา่ สิงทีลกู คา้ คาดหวงั ไวเ้ สมอ

42 .ใบงานที การพฒั นาระบบการผลติ หรอื การบรกิ าร ใหผ้ เู้ รียนอธิบายการพฒั นาระบบการผลิตหรือการบริการในการพฒั นาอาชีพทีผเู้ รียนดาํ เนินการ หรืออาชีพทีสนใจ ดงั นี ...................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................ ...................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................ ...................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................ ...................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................ ...................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................ ...................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................

43 บทที การพฒั นาธุรกิจเชิงรุก สาระสําคญั การพฒั นาธุรกิจเชิงรุก จะตอ้ งเห็นความจาํ เป็นและคุณค่าของธุรกิจเชิงรุก การแทรกความนิยมเขา้ สู่ความตอ้ งการของผบู้ ริโภค การสร้างรูปลกั ษณค์ ุณภาพสินคา้ ใหม่ และการพฒั นาอาชีพอยา่ งต่อเนือง ตวั ชีวดั 1. ความจาํ เป็นและคุณค่าของธุรกิจเชิงรุก 2. อธิบายการแทรกความนิยมเขา้ สู่ความตอ้ งการของผบู้ ริโภคอยา่ งแทจ้ ริง 3. อธิบายการสร้างรูปลกั ษณ์คณุ ภาพสินคา้ ใหม่ 4. อธิบายการพฒั นาอาชีพใหม้ คี วามเขม้ แข็ง ขอบข่ายเนอื หา เรืองที ความจาํ เป็นและคุณค่าของธุรกิจเชิงรุก เรืองที การแทรกความนิยมเขา้ สู่ความตอ้ งการของผบู้ ริโภค เรืองที การสร้างรูปลกั ษณ์คุณภาพสินคา้ ใหม่ เรืองที การพฒั นาอาชีพใหม้ ีความเขม้ แขง้ สือการเรียนรู้ ความจาํ เป็นและคุณค่าของธุรกิจเชิงรุก การแทรกความนิยมเขา้ สู่ตลาดของผบู้ ริโภค ใบความรู้ที การสร้างรูปลกั ษณ์คุณภาพสินคา้ ใหม่ ใบความรู้ที การพฒั นาธุรกิจเชิงรุก ใบความรู้ที การพฒั นาอาชีพใหม้ คี วามมนั คง ใบงานที การพฒั นาอาชีพใหม้ ีความเขม้ แข็ง ใบความรู้ที ใบงานที

44 ใบความรู้ที ความจาํ เป็ นและคุณค่าของธุรกจิ เชิงรุก 1. ความหมายของธุรกิจเชิงรุก ธุรกิจเชิงรุก หมายถึง การบริหารจัดการธุรกิจแบบมีแบบแผน เป็ นระบบการพฒั นางานทีดี อาํ นวยประโยชน์ใหก้ บั ผปู้ ระกอบการ สามารถวางแผนติดตามและควบคุมให้การดาํ เนินงานในทุกดา้ นได้ อยา่ งมปี ระสิทธิภาพ 2. ความจาํ เป็นและคุณค่าของธุรกิจเชิงรุก ธุรกิจเชิงรุก เป็นความพยายามทีจะหาวธิ ีการใหไ้ ดเ้ ปรียบทางการแข่งขนั ทางธุรกิจ เป็ นการพฒั นา สินคา้ ให้ตรงกับความตอ้ งการของผบู้ ริโภค สินค้าไดร้ ับการพฒั นาอย่างต่อเนืองตลอดเวลา ผูบ้ ริโภคมี โอกาสเลือกซือสินคา้ ไดห้ ลากหลาย

45 ใบความรู้ที การแทรกความนยิ มเข้าสู่ตลาดของผ้บู ริโภค การแทรกความนิยมเข้าสู่ความต้องการของผ้บู ริโภค การแทรกความนิยมเขา้ สู่ความตอ้ งการของผบู้ ริโภค จะตอ้ งรู้ว่าช่วยอะไรใหก้ บั ใคร กลยทุ ธเ์ ป็นส่วนประกอบทางการตลาดทีตอ้ งแทรกความนิยมเขา้ สู่ความตอ้ งการของลกู คา้ ซึงส่วนประกอบ ทางการตลาดเบืองตน้ ไดแ้ ก่ ผลิตภณั ฑ์ ( Product ) ซึงเป็ นทงั สินคา้ ( Goods ) หรือบริการ ( Services ) หรือทงั สองอยา่ ง ซึงผปู้ ระกอบการตอ้ งชีแจงไดว้ า่ ผลิตภณั ฑข์ องตนคืออะไร ใชป้ ระโยชนไ์ ดอ้ ยา่ งไร และ มุง่ หวงั ว่าจะตอ้ งหาทางผลกั ดนั ใหเ้ ป็ นทียอมรับของลูกคา้ ในตลาดให้ไดโ้ ดยการแทรกรสนิยมเขา้ สู่สินคา้ หรือบริการนนั ๆ ผลติ ภณั ฑ์คอื สิงตอบสนองความต้องการของลูกค้า ผปู้ ระกอบการควรคาํ นึงถงึ สินคา้ ทีขายใหก้ บั ลกู คา้ เปรียบเสมอื นผแู้ กป้ ัญหาทางการตลาด ปัญหา ของลกู คา้ คือ ความตอ้ งการสิงทีมาตอบสนองใหก้ บั ตนเอง เช่น ลูกคา้ นิยมกลินใบเตยในขนมปัง ผผู้ ลิต จึงนาํ ใบเตยมาใชเ้ ป็นส่วนผสมในขนมปัง การใชใ้ บเตยในขนมปังจึงเป็นการแทรกความนิยมลงในสินคา้ รูปที ความสมั พนั ธร์ ะหว่างผลติ ภณั ฑก์ บั ลกู คา้ ผลติ ภณั ฑ์ ลกู คา้ ( สิงทีธุรกิจขาย ) ( สิงทีลกู คา้ ตอ้ งการ )

46 ใบความรู้ที การสร้างรูปลกั ษณ์คุณภาพสินค้าใหม่ การสร้างรูปลกั ษณ์คุณภาพสินคา้ ใหม่ เป็ นการพฒั นาสินคา้ ใหต้ รงกบั ความตอ้ งการของผบู้ ริโภค เช่น มีความสวยงาม ใชง้ านสะดวก มคี วามทนทาน การพฒั นาผลติ ภณั ฑข์ องธุรกิจมหี ลายรูปแบบ ซึงการ พฒั นาผลิตภณั ฑ์ อาจมีสาเหตุมาจากความมนั คงของธุรกิจ หรือการเติบโตของธุรกิจจึงตอ้ งมีการพฒั นา ผลติ ภณั ฑใ์ หม้ คี ุณภาพแตกต่างกนั ไป แต่ละธุรกิจจะพฒั นาไดต้ ่อเมือผปู้ ระกอบการรับรู้ความตอ้ งการใน การตดั สินใจซือสินคา้ และบริการ จึงกาํ หนดทิศทางทางวธิ ีการพฒั นาผลิตภณั ฑไ์ ดเ้ หมาะสมสอดคลอ้ งกบั ความตอ้ งการของผปู้ ระกอบการ แนวทางพิจารณาผลิตภณั ฑไ์ ม่หมายถึงเฉพาะรูปแบบหรือวตั ถุสิงของทีเป็ นรูปร่างเท่านัน แต่ยงั รวมไปถึงคุณค่าของผลติ ภณั ฑแ์ ละการบริการดว้ ย ดงั นนั ผลิตภณั ฑจ์ ึงหมายถงึ สินคา้ ทีสามารถตอบสนอง ความพอใจทีจบั ตอ้ งไดแ้ ละจบั ตอ้ งไม่ได้ ส่วนประกอบทีสาํ คญั ในการพฒั นาผลิตภณั ฑ์ มี ประการ คือ 1. ผลิตภณั ฑน์ นั ตอ้ งมีคุณค่าและตอบสนองความตอ้ งการของผบู้ ริโภคไดม้ ากทีสุด 2. ส่วนประกอบของผลิตภณั ฑต์ อ้ งมอี ยา่ งครบถว้ น หนา้ ทีในการพฒั นาผลติ ภณั ฑ์ ในการคิดคน้ ผลติ ภณั ฑใ์ หมอ่ อกสู่ตลาด ผผู้ ลิตควรดาํ เนินการ ดงั นี 1. รวบรวมขอ้ มลู สาํ หรับปรับปรุงและวธิ ีการดาํ เนินการพฒั นาผลิตภณั ฑ์ 2. กาํ หนดแผนการพฒั นาผลิตภณั ฑ์ 3. ดาํ เนินการและติดตามผลพฒั นาผลิตภณั ฑใ์ หม้ ีประสิทธิภาพ 4. วางแผนกลยทุ ธก์ ารขายผลติ ภณั ฑ์

47 ใบงานที การพฒั นาธุรกจิ เชงิ รุก ใหผ้ เู้ รียนรวมกลุ่มกนั อภิปรายแลกเปลียนเรียนรู้ซึงกนั และกนั เพอื ดาํ เนินการพฒั นาธุรกจิ เชิงรุกใน การทีจะทาํ ใหอ้ าชีพทีประกอบการอยหู่ รืออาชีพทีสนใจมคี วามเขม้ แขง็ สามารถครองอยใู่ นตลาดไดน้ าน ตามหวั ขอ้ ดงั นี 1. มคี วามจาํ เป็นอยา่ งไรทีจะตอ้ งพฒั นาธุรกิจเชิงรุก ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................... 2. คิดว่าการแทรกความนิยมของสินคา้ ทีจะพฒั นาขนึ ใหม่เขา้ สู่ความตอ้ งการของผบู้ ริโภค อะไรบา้ ง อยา่ งไร ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................... 3. คิดวา่ จะกาํ หนดรูปลกั ษณค์ ุณภาพสินคา้ ทีจะพฒั นาขึนใหม่ เป็นอยา่ งไร เพราะเหตุใด ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................

48 ใบความรู้ที การพฒั นาอาชีพให้มคี วามเข้มแขง็ การพฒั นาอาชีพเขา้ สู่ความเขม้ แข็งของผปู้ ระสบความสาํ เร็จมีมากมาย จะมลี กั ษณะการกระทาํ ที สอดคลอ้ งกนั เป็นส่วนใหญ่วา่ ความเขม้ แขง็ ของอาชีพขึนอยกู่ บั องคป์ ระกอบอยา่ งนอ้ ย ประการ คือ ( ) การลดความเสียงในผลผลิต ( ) ความมุ่งมนั พฒั นาอาชีพ และ ( ) การยดึ หลกั คณุ ธรรม ลดความเสียงผลผลติ ม่งุ มนั พฒั นาอาชพี สคู่ วามมนั คงยงั ยนื ยดึ หลกั คณุ ธรรม จากแผนภมู ิ จะพบวา่ องคป์ ระกอบร่วมทงั องคป์ ระกอบเป็นตวั ส่งผลต่อความเขม้ แขง็ ในอาชีพ ทีเราจะตอ้ งนาํ มาบรู ณาการใหเ้ ป็นองคร์ วมเดียวกนั การลดความเสียงผลผลติ การประกอบอาชีพมกั จะประสบกบั ความเสียง เช่น - เสียงต่อการขาดทุน ตอ้ งจดั การโดยการหาตลาดไวล้ ว่ งหนา้ เช่น มกี ารประกนั ราคาผลผลิต - เสียงต่อการไมม่ ีเงินทุนในการดาํ เนินการ แกป้ ัญหาความเสียงดว้ ยการจดั หาแหลง่ เงินทุน หรือ พยายามทีจะลดตน้ ทุนการผลติ การพฒั นาอาชีพ เป็นกระบวนทีเนน้ ความสาํ คญั การพฒั นาระบบการจดั การทงั การผลิตและการตลาดใหต้ รงกบั ความ ตอ้ งการของลกู คา้ ดงั นี คณุ ภาพผลผลติ ลดต้นทนุ การผลติ การพฒั นาอาชพี การสง่ มอบ ความปลอดภัย

49 ปัจจยั ร่วมทงั ดา้ น เป็นปัจจยั ทีส่งผลต่อการพฒั นาอาชีพ โดยมลี กั ษณะความสาํ คญั ดงั นี 1. คุณภาพผลผลติ เป็นเรืองทีเราจะตอ้ งใหค้ ุณภาพตรงความตอ้ งการของลกู คา้ ใหม้ ากทีสุด เพอื ใหล้ กู คา้ มนั ใจไดว้ ่าจะไดร้ ับสินคา้ /บริการทีดีเป็นไปตามความคาดหวงั 2. ลดต้นทุนการผลติ เกียวขอ้ งกบั การกาํ หนดราคาผลผลิตทีจะตอ้ งเป็นราคาทีลกู คา้ สามารถซือ ผลผลติ ของเราได้ แต่ไม่ใช่กาํ หนดราคาตาํ จนกระทงั รายไดไ้ ม่พอเพยี ง ดงั นนั การลดตน้ ทุนจึงเป็นเรือง สาํ คญั ทีเราจะตอ้ งศกึ ษาเรียนรู้หาวธิ ีลดตน้ ทุนทีทาํ ใหม้ รี ายไดเ้ พียงพอ ไมใ่ ช่ไปลดตน้ ทุนกบั ค่าแรงงาน แต่เป็นการบริหารจดั การใหล้ ดความเสียหายในปัจจยั การผลิต และการจดั การใหไ้ ดผ้ ลผลิตสูง 3. การส่งมอบผลติ ผล ใหล้ กู คา้ ตอ้ งเป็นไปตามขอ้ ตกลงทงั เวลานดั หมายและจาํ นวนผลผลติ ตวั อยา่ ง เช่น อาชีพร้านตดั เยบ็ เสือผา้ ชาย ส่วนใหญ่มกั จะผดิ นดั ทาํ ใหเ้ สียหายกบั ลกู คา้ ทีมกี าํ หนดการ จะใชเ้ สือผา้ จึงหนั ไปใชบ้ ริการเสือผา้ สาํ เร็จรูปทีมีความสะดวกมองเห็นสินคา้ และตดั สินใจเลอื กซือได้ ทนั ที ทาํ ใหป้ ัจจุบนั ร้านเยบ็ เสือผา้ ชายเกือบหายไปจากสงั คมไทย 4. ความปลอดภยั ทงั ผผู้ ลติ และผบู้ ริโภคผลผลิต เช่น อาชีพเกษตรอนิ ทรีย์ คนงานไม่มโี อกาส สมั ผสั กบั สารพษิ ทาํ ใหก้ ารทาํ งานปลอดภยั ขณะเดียวกนั ผลผลติ จากเกษตรอนิ ทรียเ์ ป็นอาหารทีปลอดภยั การยดึ หลกั คุณธรรม การยดึ หลกั คุณธรรม เป็นพฤติกรรมภายในของผปู้ ระกอบอาชีพ ทีสาํ คญั ส่งผลต่อความมนั คงของ อาชีพ ดงั นี ความขยนั ความประหยดั คณุ ธรรมประกอบอาชีพ ความซือสตั ย์ ความอดทน

50 คุณธรรมทงั ประการดงั กล่าวหลายคนบอกว่า เป็นเรืองทีตอ้ งปลกู ฝังมาแต่เยาวว์ ยั จึงจะเกิดขนึ ได้ ความเชือนีเป็นจริง เราสามารถเรียนรู้ สร้างความเขา้ ใจ มองเห็นคุณค่า ปรับเปลยี นและตกแต่งพฤติกรรม เพือใชเ้ ป็นเครืองมอื สร้างความสาํ เร็จใหก้ บั ตนเองได้ 1. ความขยนั มีลกั ษณะพฤติกรรมของการทาํ อะไรอยา่ งเอาจริงเอาจงั แข็งขนั ไม่เกียจคร้าน ถา้ ผปู้ ระกอบอาชีพเป็นอยา่ งนี เขาจะมองเห็นงานอยา่ งทะลไุ ปขา้ งหนา้ มุ่งมนั เอาจริงเอาจงั ยกระดบั ความสาํ เร็จไปอยา่ งต่อเนือง ความมนั คงกจ็ ะเกิดขึน 2. ความประหยดั เป็นพฤตกิ รรมของการยบั ยงั ระมดั ระวงั การใชจ้ ่ายใหพ้ อ สร้างความคุม้ ค่า ใหม้ คี วามเสียหายนอ้ ยทีสุด พฤติกรรมเช่นนีเป็นเรืองของความรอบคอบในการทาํ งาน 3. ความซือสัตย์ เป็นลกั ษณะการประพฤติตรงและจริงใจต่อลกู คา้ ทีมงานไมค่ ิดทรยศ คดโกง หลอกลวง คู่คา้ ผรู้ ่วมทนุ เป็นพฤตกิ รรมทีสร้างความภกั ดี ความไวว้ างใจต่อลกู คา้ ทีมงานหุน้ ส่วน 4. ความอดทน มีลกั ษณะพฤตกิ รรมทีสามารถอดกลนั งดเวน้ ทนอยไู่ ดก้ บั ความยากลาํ บาก ไม่ทิงงาน ไมย่ กเลกิ ขอ้ ตกลงง่าย ๆ