ประวัติศาสตร์ความสัมพันธ์ระหว่างประเทศ(อยุธยา-ร3)

ญ่ีป่ ุน

• การค้าขายกับประเทศญ่ีป่ ุนในสมยั อยุธยา • มีหลักฐานปรากฏแน่ชัดว่า มีการตดิ ต่อกันในสมยั พระเจ้าจักรพรรดิ • และในเอกสารของญ่ีป่ ุนได้กล่าวว่า ใน พ.ศ. 2106 มเี รือจากไทยหลายลา ไปค้าขายท่ญี ่ีป่ นุ ใ • นสมัยสมเดจ็ พระเอกาทศรถกม็ กี ารแลกเปล่ียน พระราชสาส์นแสดงไมตรี กับโชกุน อเิ อยาสุ ซ่งึ ทางโชกุนได้แต่งทตู พร้อมเคร่ืองราชบรรณาการมา ถวาย และอนุญาตให้เรือสาเภาไทยมาค้าขายท่ญี ่ีป่ นุ โดยเสรี

• ความสัมพันธ์ทางการค้าระหว่างไทยกับญ่ีป่ ุนดาเนินการมาด้วยดเี ร่ือยมา และทา กาไรให้รัฐบาลไทยอย่างมาก และไทยอย่ใู นฐานะได้เปรียบดลุ ย์กาค้ามาตลอดจนถงึ สมัยของพระเจ้าปราสาททอง ความสัมพนั ธ์ระหว่างไทยกับญ่ปี ่ ุนทงั้ ทางไมตรีและ การค้าเส่ือมลงไป เพราะมีการกวาดต้อนและขับไล่ญ่ีป่ ุนครัง้ ใหญ่ตงั้ แต่ พ.ศ. 2173 ถึง พ.ศ. 2175 ทงั้ นีเ้ น่ืองจากทรงเกรงกลัวอานาจของญ่ีป่ ุน จนกระท่งั ในรัชสมัยสมเดจ็ พระนารายณ์ ฯ การค้าทางเรือระหว่างไทยกับญ่ปี ่ ุนกก็ ระเตอื้ งขึน้ อกี ครัง้ หน่ึง

• สนิ ค้าทีไ่ ทยบรรทกุ ลงในเรือสาเภาไปค้าขายทญ่ี ี่ป่ นุ มี เหรียญเงิน หนงั สตั ว์ เขาสตั ว์ เคร่ืองถ้วยชาม เครื่อง สงั คโลก ข้าว ไหมผ้าดบิ ผ้าไหม ไม้แดง ไม้สวาดิ ไม้ฝาง ไม้กฤษณา ไม้จนั ทร์หอม งาช้าง ช้าง ฟันช้าง ผ้า ตว่ น ผ้าเปลือกไม้ หนงั แผน่ ดบิ รัก ตะกวั่ ดีบกุ หวาย หมาก การบรู พริกไทย หินฝนหมกึ นา้ ตาลดา คร่ัง กายาน ไม้สกั นา้ มะพร้าว นอกจากนีย้ งั มีสนิ ค้าท่ไี ทยนามาจากจีนแล้วเอาไปขายที่ญี่ป่ นุ ด้วยสว่ นสนิ ค้าท่ี ไทยซือ้ จากญ่ีป่ นุ ก็มี ทองคา ทองรูปพรรณ ทองแดง ฉากญ่ีป่ นุ เหรียญญ่ีป่ นุ ต้ลู ายรดนา้ เคร่ืองกระเบอื ้ ง ใบ ชา ภาชนะทาด้วยไม้ ภาชนะทาด้วยเงนิ ภาชนะทาด้วยทองแดง เหลก็ แทง่ เงินแทง่ นา้ มนั ชกั เงา ผ้าแพร หนงั ไก่ ผ้าแพรตว่ น ผ้าถกั ผ้าลกู ไม้ เคร่ืองลายคราม และม้า





หม่บู า้ นญ่ีป่ ุน

กองทหารอาสาญ่ีป่ ุน

เรือสินคา้ ญ่ีป่ ุน

สินคา้ ระหวา่ งอยธุ ยา-ญ่ีป่ ุน

ชุดเกราะซามไู รญี่ป่ ุน



จีน

• ประเทศทางตะวนั ออกที่ทาการค้าขายด้วยมาเป็นเวลาช้านานแล้ว คือ ประเทศจีน ในสมยั อยธุ ยาตอนต้นนนั้ อยธุ ยาได้สง่ ราชทตู ไปเมอื งจนี ถึง 70 ครัง้ การสง่ ทตู ไปในครัง้ นนั้ จะมีการแตง่ เคร่ืองราชบรรณาการไปถวาย จกั รพรรดิจีนด้วย การกระทาดงั กลา่ วได้ประโยชน์มาก กลา่ วคอื ไมเ่ พียงแตจ่ ะเป็นการเชอ่ื มสมั พนั ธ์ไมตรีตอ่ กนั แล้ว ยงั นาผลประโยชน์ทางด้านการค้ามาให้อยธุ ยาด้วย เพราะเม่ือสง่ เครื่องราชบรรณาการไปครัง้ ใด ก็จะได้ส่ิงของตอบ แทนตลอดจนสทิ ธิพเิ ศษทางการค้า ซงึ่ เมอ่ื รวมคา่ แล้วมากกวา่ บรรณาการของของทส่ี ง่ ไป จากผลประโยชน์ทไ่ี ด้รับ ดงั กลา่ วเป็นเหตใุ ห้พอ่ ค้าเอกชนบางคนคิดปลอมเคร่ืองราชบรรณาการสง่ ไปถวายพระจกั รพรรด์จิ ีน แตใ่ นที่สดุ เม่อื ทางการจีนจบั ได้ จงึ กาหนดให้เรือราชทตู ไทยนาเคร่ืองราชบรรณาการไปกรุงปักก่ิงได้เพียงสามลาเทา่ นนั้ นอกนนั้ ให้ จอดอยทู่ ่ีกวางต้งุ และให้สง่ เครื่องราชบรรณาการเพยี งสามปีตอ่ ครัง้ ประเพณีนีเ้รียกวา่ \"จมิ้ ก้อง\" ซงึ่ รัฐบาลอยธุ ยา ต้องถือปฏิบตั ิตอ่ พระจกั รพรรดิ์จีนแตน่ นั้ มา • สนิ ค้าทไี่ ทยนาไปขายยงั ประเทศจนี ในระยะนนั้ ได้แก่ อาพนั ทองไม้หอมตา่ ง ๆ เนือ้ ไม้กฤษณา หลอฮก (เคร่ืองยา) กระวาน กานพลู พริกไทย ไม้ตา่ ง ๆ เชน่ ไม้แก่นดา ไม้ฝาง ทองคา เงิน พลอยตา่ ง ๆ ตะกวั่ งาช้าง นอระมาด หอระ ดาน หนงั เสอื ลายตา่ ง ๆ ชะมด เคร่ืองเคลอื บ เครื่องปัน้ ดินเผา ผ้าบางชนิด ฝ้ าย นา้ ตาล ข้าว ช้าง นกยงู นกแก้ว (5ส)ี



เทคโนโลยกี ารทาภาชนะเคร่ืองเคลือบ







ภาพวาดนครโสเภณีในสมยั อยธุ ยา

ความรู้เพ่มิ เติม • ชาด- สีแดงท่ีมาจากแร่ หรือสีแดงชาด

ตน้ รัก – สีดา ใชล้ งรักปิ ดทอง หรือทาภาชนะใหใ้ ชค้ งทน

เหตุการณ์ในสมยั สาคญั สาคญั (1) อยธุ ยาตอนตน้ คอ่ นขา้ งเสรี คือ ติดต่อกนั ในอยธุ ยาโดยตรงไม่ตอ้ งผา่ นองคก์ รของรัฐหรือเอกชนไทยท่ีมีทุนกจ็ ะสามารถคา้ สาเภาได้ (2) สมเดจ็ พระบรมไตรโลกนาถ ปฏิรูปการปกครองอาณาจกั ร มีการเกบ็ ภาษีเตม็ เมด็ เตม็ หน่วย (3) สมเดจ็ พระมหาจกั รพรรดิ มีการต้งั พระคลงั สินคา้ เป็นหน่วยงานรับผดิ ชอบดาเนินการเก่ียวกบั การคา้ กบั ต่างประเทศในลกั ษณะผกู ขาด (4) สมเดจ็ พระนารายณ์ พระคลงั สินคา้ มีอานาจผกู ขาดโดยสมบูรณ์

สินคา้ ออก มีผลผลิตทางการเกษตรโดยตรงและแปรรูป ผลิตผลท่ีไดจ้ ากป่ า สตั ว์ สินแร่ เคร่ืองหตั ถกรรม และอ่ืน ๆ - สินคา้ เขา้ เครื่องใชต้ ่าง ๆ ไดแ้ ก่ ผา้ มีแพรมว้ น แพรดอก แพรโล่ เครื่องถว้ ยชาม เคร่ืองกระเบ้ือง พดั ดาบ หอก เกราะ สารส้ม เป็นตน้ - ผลของการคา้ ขายกบั ต่างประเทศ (1) เกิดการขยายตวั ทางการคา้ (2) สร้างความมน่ั คงใหก้ บั อยธุ ยา (3) ไดร้ ับวิทยาการและประสบการณ์อื่น ๆ