สรรคสรา งในรูป e-book โดย คนชายขอบ พมิ พจ ากตน ฉบบั โดย สายปา น เพ่อื เผยแพรใหกบั สาธารณชนโดยไมคดิ คาใชจา ย ดว ยความกรณุ าจาก ศราวก ผูประพันธ กนั ยายน 2548
โลกของหนูแหวน คาํ นํา “โลกของหนูแหวน” เปน โลกของธรรมชาติในชนบท ซึง่ มกี จิ กรรมของมนษุ ยไ มมากเชนกับในเมอื ง หนู แหวนจึงอยูใ นโลกทใ่ี กลช ิดกบั ธรรมชาติ จนกระท่งั บางเวลารสู ึกเปน อนั หนง่ึ อนั เดยี วกัน หนแู หวนจึงสามารถ พูดจากบั ผลฝรง่ั แมงปอง เมล็ดตอยตง่ิ รวมทง้ั เงาของตวั เอง เพ่ือทจี่ ะหาความจรงิ เก่ยี วกบั ธรรมชาติ ตนเอง และ ของสงั คม หนูแหวนจึงสามารถเรยี นรูอ ะไรไดม ากมายในโลกสวนตัวของเธอ ธรรมชาตจิ ึงเปน เหมือนโรงเรียน ใหญของหนูแหวน อันท่ีจรงิ แลว ทุกคนสามารถเรียนรูเกอื บทกุ อยา งไดจ ากธรรมชาติ “โลกของหนูแหวน” ไดเขยี นขึน้ เมือ่ 30 ปมาแลว ซง่ึ ธรรมชาตใิ นชนบทหรือแมแตต ามชานเมอื งใหญย ัง บรสิ ทุ ธิ์สดช่นื กวา นม้ี าก ปจจบุ ันกิจกรรมของเมอื งไดแ ผเ ขา ไปในชนบททหี่ า งไกล เชน ผา นรายการโทรทัศน และ การซ้ือสนิ คา เงนิ ผอ น ดงั นั้นโลกของหนูแหวนจงึ ดูหดแคบลง แตโลกทางวัตถุ สนิ คา และการแขง ขนั กนั สงู ก็ทําให คนเรยี กหาและตอ งการกลับคืนสูธรรมชาตอิ ีกคร้ัง เพอื่ หลกี เลยี่ งความสบั สนวุนวายและแสวงหาความสุขทาง จติ ใจ ดงั นั้นโลกของหนูแหวนจงึ ไมไ ดหดแคบลงอยา งทปี่ รากฏ สาํ หรบั บางคนโลกของหนูแหวนยง่ิ จะกวา งใหญ และจําเปนขน้ึ เสียอกี เมอ่ื ชวี ติ เสยี สมดุลไปเนอ่ื งจากการแขง ขนั ทไี่ มรจู บ การบรโิ ภคท่ไี มร อู ิม่ การตองการเดนดงั ท่ไี มร จู ักพอ ความเรา รอ นทีไ่ มเคยสรางซา กถ็ ึงเวลาที่จะตอ งปรับการดาํ เนนิ ชวี ิตใหมใ หไ ดสมดลุ ถึงเวลาทีจ่ ะหวนคืนสู ธรรมชาติ อยูในออมกอดของธรรมชาติ เรยี นรวู า ตนเองคือใคร และอะไรคอื สง่ิ ท่ดี ีในชวี ิต “โลกของหนแู หวน” คงจะไมไ ดตอบปญหาทกุ ขอ แตจะเปด แนวทางใหเ หน็ วา เม่ือเราเพมิ่ ความสนใจในส่งิ ทีเ่ รามองขาม เมื่อเราใหค วามสาํ คญั แกความหลากหลายทต่ี า งดาํ เนินไปตามทางของมัน เมอื่ เราคดิ สิ่งท่ไี มเคยคิด มากอน เราก็สามารถพบคาํ ตอบบางคาํ ตอบสาํ หรบั แกป ญ หาจํานวนมากได “โลกของหนแู หวน” ยงั เปนโลกทส่ี ดใสรา เริง เราสามารถสัมผสั โลกนไี้ ดในทุกบททกุ ตอน ความสดใสรา เรงิ ของหนูแหวนน้เี ปนเครอื่ งมอื สําคญั ในการอยูกบั โลกปจจบุ ันที่ขาดความสมดลุ ไปเร่อื ยจนเกดิ บรรยากาศหดหู รนุ แรง เบ่ือหนาย และหงอยเหงาเดียวดายปกคลมุ ไปทว่ั หนแู หวนยงั เด็กเกินไปทจ่ี ะตอ สูเปลี่ยนแปลงโลกท่ไี มไ ด สมดุลน้ี แตเธอก็โตพอทร่ี ูวิธที ตี่ อสูกับมนั ไมใหผลกระทบดา นลบเหลานมี้ าทาํ ลายโลกสว นตัวของเธอ ทายสุดนข้ี อใหท กุ คนมีความสดใสเบิกบานใน “โลกของหนูแหวน” ศราวก 24 ธนั วาคม 2543 2
สารบาญ 1 6 รจู ักกับหนแู หวน 9 แขง เรอื 12 ผีพงุ ไต 14 ผเี ส้ือกับงาน 16 ตะเกียงวิเศษ 18 แมงปองข้ีโกรธ 20 คลน่ื ความเจรญิ 23 ความตาย 26 ปน ควาย 28 ไมม อี ะไรจะทํา 31 เครอ่ื งฉดุ ระหดั 34 น้าํ ใจเจาแพะ 37 ตกปลา 40 ตอยติง่ 43 แยงตวั 46 ความเงียบ 49 เตาเจา ปญ หา 52 ผตี ากผา ออม 55 หนูแหวนกบั มนษุ ยอ วกาศ 58 พระศรีอาริย 61 พบความจรงิ รําพึงถึงตวั 3
รูจ กั กับหนแู หวน หนแู หวนของเราคนน้ีแขนไมอ อ น แตวาหวั อาจจะออ นเหมอื นกบั เดก็ ไทยทัว่ ๆ ไป หนแู หวนเปน เดก็ ดีท่ี เชื่อฟง ผใู หญ มสี มั มาคารวะและวาจาออ นหวาน แตบ างทีกเ็ ปนเดก็ ทีไ่ มด ีซุกซน เกเร โหยกเหยก บานของหนแู หวนอยูท่ชี ายทงุ มลี ําคลองเลก็ ๆ ไหลผา นหลงั บา น ลําคลองนไี้ หลมาจากไหน หนูแหวนไม รู แตก ็คดิ เอาวาคงไหลมาจากสวรรค หนแู หวนรวู า นํ้าจะตองไหลจากทส่ี ูงลงสทู ี่ตํ่า ถาคลองน้ีไมไ หลจากสวรรคจะ ไหลมาจากไหน พอแมข องหนูแหวนเปน ชาวนา ปูยาของหนูแหวนกเ็ ปน ชาวนา และหนแู หวนก็คงจะเปนชาวนา เหมือนกัน หนแู หวนมีพน่ี อง 3 คน ตัวหนูแหวนอายไุ ด 6 ขวบ ยังเล็กอยู ไมต อ งเลีย้ งควาย ไมตองเรยี นหนงั สือ เลนอยูก บั บานอยา งเดยี ว โลกของหนแู หวนบริสุทธ์แิ บบไรเ ดยี งสา ครงั้ หนึง่ หนูแหวนทําเรอื ลอยไป สัง่ วาถา พบส่งิ ใดแปลกก็ใหก ลบั มาเลาใหฟง แลว หนูแหวนก็เฝา รอเรอื นอยน้ัน หวงั วาวนั หนึง่ มันคงจะกลับมาเลาเร่อื งผจญภยั ท่ี แปลกประหลาดบา ง แตอนจิ จาหนแู หวนหารูไ มว า กระแสนํา้ ไหลไปแลวก็ไมไหลกลับคืนมา เธอจึงตองผดิ หวังใน การรอนี้ หนแู หวนเสยี ใจอยูมากทเี ดียว ท่ีเรือนอ ยนัน้ ใจรา ยทง้ิ เธอไป แตเ ธอกห็ าของเลนใหมไ ด อาจจะเปน ปยุ นนุ ที่เธอเกบ็ ไดต ามบรเิ วณบา น เธอเอามาเปา เลน ดูกระแสลมพัดมันลอยสงู ข้นึ จนบางทกี ็ลับหายไป แลว เธอกค็ ดิ ไปเร่ือยวามันจะลอยไปถงึ ไหน “อาจจะไปตกเมอื งยกั ษ” ถาเธอคดิ อยางนก้ี ็ตองรีบอธษิ ฐานวา “เพย้ี ง ขออยา ใหถ กู กนิ เลย เจาปุยนนุ ” ดงั นั้นหนแู หวนจึงไมส ามารถจะคดิ กฎแหง ความโนม ถวงเหมอื นอยางนิวตนั ที่เห็นลูกแอปเปล ตกลงจากตน ไมได แมข องหนแู หวนชอบเอ็ดหนแู หวนวา ไปเท่ยี วคลุกฝนุ มาสกปรก แตชว ยไมไ ด ตามพ้ืนดินมสี ่ิงท่นี า สนใจ มากมาย “แมไมร วู า การคลานไปตามดินมนั นา สนุกแคไหน” หนแู หวนนึกเถียงในใจทกุ คร้ัง แตกไ็ มไ ดพ ูดออกมา ดงั ๆ คดิ ดซู ิ บางทเี ธอไดพบกับกิง้ กอื ตวั แดง ๆ มขี ายว้ั เยีย้ เวลาเดนิ ขาเหมอื นลูกคลน่ื “โอ ทาํ ไมเธอมีขามากนกั เลา ” หนแู หวนอทุ าน กิง้ กอื ไมตอบ หนแู หวนถามไปวา “เธอมีขาก่ีขานะ” กง้ิ กอื ก็ตอบไมไ ดอกี มันไมเคยนบั ขา ของมันเลยวามอี ยูเ ทาใด มนั รสู กึ อายเหมือนกนั ทีม่ ันไมร จู กั ตัวเอง คนอนื่ มาถามเกีย่ วกบั ตวั ของมนั แท ๆ ยงั ตอบ ไมไ ด มันจงึ รบี คลานหนไี ป แตห นแู หวนไมยอม รีบเอานวิ้ เขยี่ ไวจ ะนบั ขาของมนั กิ้งกอื รสู ึกอายจัด จงึ มวนตัวจน กลมไมย อมใหหนูแหวนนับ หนูแหวนนงั่ นิง่ มองอยพู กั หน่ึงกข็ อโทษที่ทําใหม ันอาย แลวสง่ั วาวันหลังใหนบั ขามา บอกเธอกไ็ ด แตก ง้ิ กอื ตวั น้ันกไ็ มก ลับมาใหเธอเหน็ อีกเลย 4
“การไมรูจักตัวเองคงเปน ของนาอายมาก” หนูแหวนรําพงึ “ถา เชน นั้นเราจาํ เปน ตอ งรูจกั ตวั เองไว” ตง้ั แต นน้ั มาหนูแหวนกเ็ ฝาแตถ ามแมวา หนแู หวนเปนใคร มาจากไหน จนแมช ักรําคาญ หนูแหวนจึงเล่ียงออกไปจะไป คุยกับตนหญาและตน ไม เธอไดเห็นตนฝร่งั ทร่ี มิ รั้วออกลูกมาพวงหนงึ่ “โอโฮ เธอคงจะเจ็บมากนะ” หนแู หวนพูดขน้ึ “เจ็บอะไรกันจะ ” ตนฝรงั่ ตอบ “กท็ ีเ่ ธอมลี ุกนน่ั ไมเจบ็ หรือ แมของฉันบอกวาออกฉนั มาคนเดยี วยังเจบ็ แทบแย ของเธอออกมาตง้ั หกเจ็ด ลูกอยางน้ีตอ งเจ็บมากทเี ดยี ว” “เดก็ นอยเอย” ตนฝร่ังหวั เราะ “ฉนั ไมเจ็บหรอก คนกบั ตนไมไ มเ หมอื นกนั เธอจะเอาความรสู ึกของคนมา ใหแ กค วามรสู กึ ของตน ไมไ มไ ด และเธอก็จะเอาความรสู กึ ของเธอเปน ทต่ี ัง้ แลวบอกวาใคร ๆ จะตองรสู กึ เหมือน เธอกไ็ มไดเหมือนกนั ของตาง ๆ ในโลกนไี้ มเหมอื นกนั หรอก เธอจะตอ งเรยี นรอู ีกมากนัก” หนูแหวนรูสกึ โกรธหนอ ย ๆ ท่ีเจาตน ฝร่งั บงั อาจมาหัวเราะเยาะและอวดรูส่ังเธอ แตเธอกไ็ มรูวา จะโตเ ถยี ง อยา งไร เธอรสู กึ อายเหมอื นกับกิ้งกอื อาย แตวาเธอเปน คนมีอาํ นาจมากวา ตน ฝรง่ั เธอจึงลงโทษมันดว ยการเดด็ เอาลูกของมันมากินเสยี ขณะทเ่ี ธอนัง่ แทะฝรง่ั น้นั กน็ กึ ถึงเรื่องนไ้ี ปพลาง “แปลกนะ ของในโลกนไ้ี มเ หมือนกนั ทา คงใชมงั้ ตางกันเหมือนแมก บั นา แมช อบตีชอบเอ็ดเรือ่ ย แตว านา ใจดี เอาขนมมาฝากทกุ คร้ังเวลามาเยยี่ มแม” คืนนั้นหนูแหวนคงเกบ็ เอาเรอ่ื งนไ้ี ปคดิ อีก ถาพอไมเลาเรอื่ งดาวลูกไกใ หฟ ง กอนนอนหนแู หวนมองไป นอกหนา ตาง นกึ คานอยใู นใจ “ไมใ ชแน เธอตอ งไมใ ชด าวลกู ไก ฉนั ไมเ ห็นพอแมข องเธอเลย ถา เธอเอาพอ แมม า อวดฉันไมไ ดฉ ันไมย อมเชอื่ หรอกวา เธอเปน ลกู ไก ลูกท่ไี หนกนั ไมม พี อแม” แลวหนแู หวนกพ็ ยายามนึกวา มันเปน ดาวอะไรแน แตกน็ ึกไมออก จนกระท่ังมอ ยหลับไป 5
แขงเรอื “เรามาเลนเรือกันดกี วา” หนูแหวนพดู ชักชวนเพ่อื น เม่ือไดพ ักจากการเลนตองเตจนหายเหนื่อยแลว “เอาซี เอาซ”ี เจาเปย กสนับสนนุ “ของฉนั เปนเรือสลัดนะ” เจาเปย กกาํ พราพอแม อยูกบั นา ท่ีไมค อ ยเอา ใจใสกับมันนัก มนั จงึ กินมาก อยากไดม าก บางทกี ็ชอบปลน เพ่ือไมใหขาดแคลนความรักที่มันกําลงั ประสบอยู คนอ่นื ๆ ก็เลือกเรอื กันไป เจา นอยเลอื กเอาเรืออยา งที่พระพาย ไมใชเพราะธรรมะธัมโม แตเพราะเห็นวา พายเรว็ หนตู ิม๋ เลือกเรอื ขาว เพราะเปน ลูกเถา แกโ รงสี เจาแพะคนมกั ใหญใ ฝส งู ไมรูจ ะเลอื กอะไร บอกวา “ของฉนั เลอื กเรือใหญ ใหญเ ทาโบสถเ ลย” สวนหนูแหวนของเราเลอื กเรอื เร จะไดเทยี่ วพเนจรไปไดทั่วโลก เมอ่ื เลอื กเรอื ไดแลว ก็พากันว่งิ ไปเดด็ บวั มาดอกหน่ึง ปลดิ กลบี ใชเปน เรอื “แขงต้ังแตต รงน้ี ถงึ ตรงนี้นะ” เจาแพะวง่ิ ไปเอาเทาขีดเปนเคร่อื งหมาย “ไปไกลอีกหนอยดีกวา ลมกาํ ลังแรง” หนูตมิ๋ วา จริงสิ ตอนนฝ้ี นกําลังตงั้ เคา ลมพดั แรง และกระโชกเปนบางคราว สายนา้ํ ก็ออกเชี่ยว คงจะแขง เรือไดส นกุ หนแู หวนยกเรือกลีบบวั ของตนขึ้นมาเสก “เพ้ียง ขอใหชนะ” และเธอก็เห็นนายเรือของเธอเปนชายหนมุ ทา ทางสงา สวมเสื้อสีแดงสะดุดตา เธอเอาไปอวดกบั เจาเปย ก “นายทายของฉันสวมเสอ้ื แดงสวยเชียว ของเธอเปน อะไร” “ของฉันไวห นวด ถอื ปนดวย” เจาเปยกตอบ หนแู หวนชะโงกไปดูแลว หวั เราะก๊ิก “เออ ไวหนวดเสียเฟอยยังกะลงุ คงแนะ” เสยี งเอะอะของหนูแหวนกบั เพอ่ื นทีต่ ะเบง็ หนนุ เรือของตวั ใหว ิ่งเรว็ ๆ ทาํ ใหปา พลอยสงสยั ถงึ กบั ตอ งโผล หนาตางออกมาดู “เสยี งเอะอะอะไรวะ ไอหน”ู “แขง เรือครบั ปา” “เออ ของใครชนะละ หวา” ปา พลอยชกั “ของหนคู ะ” หนแู หวนตอบเสยี งใส 6
ปา พลอยมองดูหนูแหวนท่กี าํ ลงั กระโดดโลดเตนดวยความเอน็ ดู ปาพลอยอายไุ ด 63 ป ลูกเตา โตไป หมดแลว ตอนนพี้ กั อยูเฉย ๆ ทํางานบา นเลก็ นอ ย แกเปน คนรกั เด็ก เมือ่ มคี วามรกั กม็ คี วามรม รน่ื เปนตนไมใ บ หนาทน่ี กเล็ก ๆ พากนั มาเกาะ บา นของแกกก็ ลายเปนสนามเดก็ เลนไป จนเปนท่ีรกู นั ในหมูบา นวา ถาใครหาลูก ของตนไมพ บกใ็ หมาตามที่บานปาพลอย เจา ชายเสื้อแดง นายทา ยของหนูแหวนคงจะเกง มาก นําเรือลอยล่ิว ๆ นําหนาลําอ่นื ทั้งหมด สายลมทีพ่ ดั กระโชกมาพัดเอาผมหนูแหวนไปขา งหลัง มองเหน็ ประกายตาแหง ความหวังในชยั ชนะจับจองทเ่ี รอื นอ ย แตกอนท่ี เรอื จะถงึ เสน ชัย พายฝุ นก็พัดกระหนา่ํ มาใหเรือพลิกคว่ําลง หนแู หวนรอ งกรีดขึ้น “ฟาไมปราน”ี ปาพลอยโผลห นา ออกมา “อะไรกันอกี ละวะ ฝนฟาจะตกไมย อมกลบั บา น” “ฟา ไมป ราน”ี หนแู หวนยงั คงทองคาํ นั้น ขณะทีเ่ พอ่ื น ๆ วิ่งแตกไปบา น ปา พลอยออกมาเอามือลบู หัว ถาม วา “อะไรหอื อีหน”ู หนูแหวนน้าํ ตาเลด็ เมื่อรูส กึ วา ถกู ปลอบ “ฟา ไมปรานี ลมพดั เรือจมจะ ปา ” “โถ อยา รองไหไ ปเลย เขา ไปในบานกอ นเถอะ เอง็ ว่งิ กลบั ไมทนั แลว เด๋ียวจะเปยกหมด” ปาพลอยจงู หนู แหวนทย่ี งั มนี ํ้าตาไหลพรากเขาบาน แกมองดอู ยา งสงสาร แลว ก็พูดดว ยเสยี งราํ คาญ ๆ วา “เอง็ อยารอ งไหไ ปเลย วะ ฝนมนั แลงมาตัง้ นาน ขาวจะตายฝอยหมดแลว เรอื เอง็ ลมไปลําเดยี วเทานั้น...” “แตวานนั่ มนั เรอื ของหน”ู หนูแหวนรีบขดั 7
“เออ ขารูแ ลว ” ปา พลอยตอบ “แตเอ็งก็รูวา ฝนทําใหต นขาวงอกงาม พอ เอ็งขายขาวไดม าก กจ็ ะเอาเงนิ มา ซอื้ เสื้อตวั ใหมใหเอง็ ยังไงละ ฟา ไมไ ดใ หของทีเ่ ปน โทษอยา งเดียวหรอก” “แตฟ า ก็ทาํ เรอื ของหนลู ม ” หนูแหวนติง “จุ จุ” ปา พลอยทาํ เสยี งดุ โอบหนแู หวนไว ชี้ไปทีท่ อ งทุง ขา งหนา พดู ดว ยเสียงเอาจรงิ เอาจงั วา “เจาดนู ่ีสิ ฟาใหสงิ่ มีประโยชนม า ใหท องทงุ ทอ่ี ุดมใชท ํานากนิ ใหลาํ คลองทค่ี ลาคลาํ่ ดวยปลา แตวา บางทฟี า กฟ็ าดผาลงมา ทําลาย บางทีกบ็ นั ดาลใหน ํา้ ทวม เพ่อื จะดวู าคนเรามศี รทั ธาในชวี ติ และมีความแข็งแกรง ที่จะอยูตอไปหรอื ไม” หนูแหวนนัง่ คิดอยูน าน ทสี่ ุดก็พูดขึ้นมา “ถา อยา งน้ันเวลาแมต ีหนู แมค งอยากใหหนูมีศรัทธาในชีวติ ใชม ั้ยจะปา” 8
ผีพุง ไต คํ่าวันหนง่ึ เดือนมดื หนแู หวนนอนหนนุ ตกั พอดูดวงดาวที่กระจายเต็มทองฟา ลมโชยมาเบา ๆ แตก ท็ ําให รูสกึ หนาว หนูแหวนกอดพอแนน เหลอื บตามองไปท่ีจดุ ระยบิ ระยบั ในทองฟา “วันนท้ี ่นี นั่ คงมีงาน ดาวจึงหัวเราะกนั ใหญ” หนแู หวนนึก แลวหนแู หวนก็เห็นแสงสวางตกแวบลงมา “อะไรจะ พอ ” หนแู หวนถาม “ผีพงุ ไต อยาทกั เดีย๋ วจะเขา ทอง” “ดวงน้คี งเกิดเปนลูกอแี ตนนะพอ” หนแู หวนออกความเหน็ เสยี งอแี ตนหอนรบั อยูขา งลา ง พอ ไมต อบ พูด ตอไปวา “คนดีจะลงมาเกดิ ในสวรรคนะ เวลาเทวดาจะใหค นดมี าเกิด ก็หยิบดาวดีมาดวงหนึง่ แลว พงุ ลงมาที่โลก เปน แสงยาว เพื่อนาํ ทางมนุษย” “ถูกพุงมาอยา งนนั้ คงเวยี นหวั แย นา สงสารนะพอ” “อยาไปสงสารเขาเลยลูก เขาเปนคนดี เขาเกดิ มาเพอื่ จะชว ยโลก ชว ยมนุษยใ หพน จากความทุกขย ากหวิ โหย” แตหนูแหวนไดย ินเสยี งของพอดงั แผน เหมือนตะโกนมาจากที่ไกล แลว รสู กึ ตัวลอยลว่ิ ๆ ไปตกทพี่ ุมไมแหง หน่งึ เธอลืมตากวา งดว ยความตกใจ มองเห็นแสงระยบิ อยใู นความมืด พอสายตาคนุ กบั ความมืด เธอก็เห็นภาพ เด็กชายคนหน่ึงทา ทางสงา นาเกรงขามยนื อยู หนแู หวนใจเตน ต้กึ ๆ คอ มตวั ลงดว ยความเกรง เมอื่ หกั หามความ ต่ืนเตนไวได ถามวา “เธอเปน ใครจะ” “ฉนั เปน คนด”ี เสยี งหว น ๆ ตอบมา “เธอเปนคนทักฉนั เม่อื ก้ใี ชไ หม ฉนั เลยตกลงมา” หนูแหวนหวั เราะกกิ๊ แลวก็ตกใจทไี่ ดย นิ เสยี งดุวา “หัวเราะอะไร เธอหัวเราะฉนั หรอื ” “เปลาจะ ฉนั หวั เราะท่ีเหน็ คนดีโกรธ” “ฉันยอมรบั ละวา ฉนั โกรธ แตฉันก็ยังเปน คนด”ี เด็กชายคนนัน้ ยนื ยัน หนแู หวนดเู ด็กคนนนั้ อยา งเกรง ๆ อีกครัง้ หน่ึง เพราะหนแู หวนเองก็อยากเปน คนดี แตแ มไ มเคยวา อยาง นัน้ สกั ครงั้ หาวา ดีแตก ินกับเลนเทาน้ัน แลวแมกพ็ ร่ําสอนอะไรอกี หลายอยา ง เหมือนกับวาความดเี ปนของนา เคารพเหลือเกนิ หนแู หวนรบี นัง่ คกุ เขา และขอโทษทีไ่ ปทกั ใหตกลงมา แลว ถามวา 9
“เธอ เออ ทานจะไปไหนคะ” เด็กชายนอยเหน็ ทา ทางขัดเขินและคาํ พดู ทตี่ ะกุกตะกักของหนแู หวน ก็ย้ิมไปทวั่ หนาทีบ่ รสิ ทุ ธิ์ สงั่ อยาง เมตตาวา “เธอไมต อ งกลวั ฉนั หรอก พดู อยา งปรกติก็ได สาํ หรบั ฉันจะหาทางไปเกิดในที่เหมาะเพอ่ื ชวยเหลือ มนุษยท่มี ีความหลงผดิ และช่วั รายตา ง ๆ” “ทาน เออ เธอไปชวยคนเหลานั้นทาํ ไม เธอรกั คนเหลา น้นั หรือ” “ถกู แลว ” เด็กดีตอบ “ฉนั รักเขาทกุ ๆ คน ฉนั รักมนษุ ยชาตทิ ง้ั มวล ฉะนั้นฉันจงึ ตองไปชว ยเหลือเขา” “ถา เธอรจู ักไอแพะ เธอจะไมรกั มนั หรอก มันหัวดือ้ และก็ชอบโกงดว ย” “ตอไปถา เธออยากเปน คนดี เธอจะตองเรยี นรูท ่จี ะรักคนทกุ ๆ คน” “ถา อยา งนั้น ไอแกละคนซอื่ กบั ไอแพะคนขี้โกงกเ็ หมือนกันนะซี จะเหมอื นกันไดอ ยางไร ตนหญา สองตน ยังไมเ หมือนกันเลย แตวาทําไมเธอตองไปรักคนทง้ั หมดดวย ในเมอื่ คนท่นี า เกลยี ดก็มี อยางไอ. ..” เด็กดหี วั เราะขดั ขึ้น แลวพูดเสยี งต่ํา ๆ วา “ความรกั ของฉันแผไ ปทั่ว ไมไดเ จาะจงทค่ี นใดคนหนึง่ โดยเฉพาะ มันทําใหมนุษยเปนคนหนงึ่ คนเดียวกนั ” “แตฉนั อยากเปน ตัวฉันมากกวา” หนูแหวนรอง “ฉนั ไมอยากจะเปน คนอนื่ แตวา เอ...ถา ฉันไปเหมอื นไอ แกละ คงนา ขําเหมอื นกันนะ” แลว หนูแหวนก็หวั เราะกกิ๊ อีก “น่เี ธอ หยดุ หัวเราะเสยี ทีไดไหม ฉันเวยี นหัวเสียงเธอเหลอื เกิน มันนา หัวเราะนกั หรือ” “ของแปลกอยางนไ้ี มน า หัวเราะอยา งน้ันหรอื ” หนูแหวนพูดขน้ึ อยางแปลกใจ “เธอคงหวั เราะใหก บั พระ อาทิตยข้นึ ไดนะ แตฉ นั ขอหวั เราะเวลาหมามันหกลมมากกวา ” 10
เด็กดีมองหนแู หวนอยางขดั ใจ หนแู หวนตอนนเี้ รม่ิ รูส กึ ตวั จึงหยุดหัวเราะ ทัง้ สองน่ิงอยนู าน ในที่สุดหนู แหวนถามขึ้นวา “เธอเลนอะไรเปน บาง” “ฉันไมเ ลนหรอก คนดเี ขาไมชอบเลน มาก คนดตี อ งเอางานเอาการ คิดแตส ิ่งทเ่ี กดิ ประโยชนแกคน ทั้งหลาย” “ชีวติ ท่ีไมเ ลน ชีวิตทใ่ี คร ๆ กเ็ หมอื นกนั หมด จะนาอยอู ยางไร” หนแู หวนถาม “เธอไมเ ขา ใจหรอก เพราะเธอเปนเด็กซน” “ใช ฉนั เปน เด็กซน และฉนั กส็ งสารเธอดวยทีต่ องไปยากลําบากเพราะความไมด ีของคนอ่ืน” “เธอไมตอ งมาสงสารฉนั ” เด็กดีตอบ “ฉนั ทําความดีเพ่อื ความดี ตวั ฉันเองเรียกรอ งใหทําความดดี วย” “จรงิ ความดีคงจะเปนของด”ี หนแู หวนพดู อยา งครุนคดิ “แตฉันเกลียดท่ีวาทําไมมันตองขึ้นตน ดวยคําวา “ไม” อยูเ ร่ือย ตองไมเลน ตองไมซ น ไมเ อากอนดินปาไก ชีวติ ของคนปรกติจะทนไดห รอื ” ท้ังสองน่งิ ไปอกี ครงั้ ทส่ี ดุ เดก็ ดีเปนฝายถามข้ึนกอนวา “เธอกําลังคิดอะไรอย”ู หนแู หวนตอบวา “ฉันกาํ ลงั คิดวา ฉนั ควรจะเปน เด็กดหี รอื วา ฉันจะเปนตวั ฉันตอไป เธอละคดิ อะไร” “ฉนั กาํ ลังคดิ วา ฉนั จะกลับขนึ้ ไปบนสวรรค ไมล งมาเกดิ เปนคนดีแลว” 11
ผีเสื้อกับงาน ตะวนั เร่มิ ขึ้นสงู แดดชกั กลา หนูแหวนท่เี อาไมหวดพมุ ไมใบหญามาตามทางจงึ เลยี่ งไปน่งั พักใตตนชมพู สายลมออนพดั โชยดอกไมท ี่ชชู อ สะพร่งั อยบู รเิ วณน้ันก็แกวง ไกลไปมาอยา งเสรี หมผู ีเสอื้ หลากสีบนิ วอนจากดอก หนึง่ ไปอกี ดอกหนง่ึ เหมอื นกับจดหมายรักที่ดอกไมใ ชสงถงึ กัน กุหลายดอกหนง่ึ สชี มพูออน เพง่ิ แรกแยม กาํ ลัง หนมุ คะนอง สงจดหมายทเี่ พราะทีส่ ุดไปแลว เปนผีเส้อื ตวั ใหญมีสสี ลับสลอนสง ไปใหใครนะ หนแู หวนตามดู ไปให ดอกพลับพลึงสขี าวบริสุทธ์ิ เจา ดอกกหุ ลายตองรกั เธอมากทีเดยี ว ดอกพลบั พลึงเอย ในจดหมายจะเขียนวา อยางไร เมอื่ มีความรกั ตอกนั มากเหมอื นอยา ง...เออ ...กลืนกนิ หนแู หวนจําคาํ พูดของแมได เจา ดอกกหุ ลาบจะตอ ง เขียนจดหมายอยางน้ีแน ถงึ ดอกพลบั พลึง ฉนั รักเธอมากจะ รักเหมอื นงูรักกับ ลงชื่อ กุหลาบ แตวาหนูแหวนตอ งผดิ หวังท่เี หน็ ดอกพลับพลงึ สง จดหมายดําไปให “เธอไมรกั เขาหรอื ” หนแู หวนวง่ิ ไปถาม “รกั จะ รักมาก...” “เหมอื นงกู นิ ปลารกั ปลาใชไ หม” หนแู หวนตอ ดอกพลับพลึงพยักหนา อยางเศรา ๆ “แตทําไมเธอสง จดหมายดาํ ใหเ ขาเลา ” “ฉนั รักและอยากจะแตง งานกับเขามาก” ดอกพลบั พลงึ อธิบาย “แตว า เมื่อสกั ครนู ม้ี ีเด็กซนคนหน่งึ เอาไม ฟาดมาถูกฉนั ดูซกิ ลีบรวงไปกลบี สองกลบี ฉนั จะไปอยูกบั เขาไดอ ยางไร” น้ําเสยี งตอนนเี้ ครอื เหมอื นรองไห หนแู หวนรูสกึ สะดงุ ต้งั แตไดย ินคาํ วา “เดก็ ซน” แลว เมอ่ื รูวา เด็กซนก็คือตัวเธอแน หนูแหวนก็ทําเปนไมร ไู ม ชเ้ี ดนิ เลย่ี งไป เธอนกึ เสียใจอกี ครั้งหนงึ่ ทีค่ วามซุกซนเปนเหตใุ หท ั้งสองทีร่ ักกันปานกลนื กนิ ไมส ามารถจะอยู รวมกนั ได แตจะวาเปนความซนก็ไมถูก หนูแหวนนึกคา นตอนเธอเอาไมห วดไปนัน้ เธอทาํ ไปเพราะวาไมร ูจะทาํ อะไรตา งหาก “การไมรูว า จะทําอะไรก็เปนอนั ตรายพอ ๆ กับความซุกซนเหมือนกนั ” หนูแหวนสรุป 12
เสยี งนกรอ งเจือ้ ยแจว บินหาตวั หนอน เสียงผงึ้ บนิ ห่งึ หานาํ้ หวาน มดตวั เลก็ ๆ วงิ่ ไปมาขวักไขว ขา งคาบ อาหารบา งขนดิน ใครก็ทาํ งานกันทั้งนั้น วุนอยูจนไมม ีเวลามาคยุ กบั หนแู หวน เธอเดนิ ใชค วามคดิ เลาะไปตามพมุ ไมอ ยา งชา ๆ ครัน้ แลวกไ็ ดเ หน็ ผีเสอื้ ตัวหนง่ึ เกาะน่งิ ปกพบั สนทิ อยบู นตนแคเตยี้ ๆ “เธอไมทาํ งานเหรอจะ ” หนแู หวนถามดวยความสงสัย “ทาํ ซีจะ” ฉนั กาํ ลงั ทางานทส่ี าํ คัญทีส่ ุดในชวี ติ ฉันออกไขจ ะ” “ออกไขสําคัญที่สดุ อยางไร แมฉนั ไมเคยบอกอยางนั้น” หนูแหวนถาม “เธอไมร จู กั ชีวติ ของฉนั ” ผเี สอ้ื อธิบาย “ตอนฉันมีชวี ติ ใหม ๆ ฉนั ก็เปนไขอ ยางที่ฉนั กําลังจะออกนแ่ี หละ ตอมาสักสองวนั ฉันก็ฟก ออกเปน ตวั หนอน พอเปน ตวั หนอนฉนั ก็เริ่มกนิ กินอยา งเดียวแทบไมท ําอะไรเลย จนเรมิ่ แกตวั ฉันกก็ ลายเปนดกั แด สรา งเกราะหุม ตวั เอง ฉนั อยใู นเกราะนนั้ ไดส กั อาทติ ยหนงึ่ ก็โตเตม็ ที่ เปน ผเี สอ้ื อยา งท่ี เธอเห็นฉันน่แี หละจะ เธอจะเห็นวา ตลอดเวลาท่ฉี นั มีชีวิตน้ัน ฉนั ทาํ งานเพื่อตวั ของฉันเองท้ังนั้น แตต อนนีเ้ ปน ตอนทฉี่ นั ทํางานเพื่อคนอ่ืน เพ่อื ลูกหลานของฉันไดมีชวี ติ คงอยใู นโลกนส้ี ืบไปนแ่ี หละ ฉันจึงวาเปนงานสําคัญท่ีสดุ ในชีวติ ของฉนั ” “เธอไขไ ดส วยมากน่ี เปน แถวไปเลย” หนแู หวนกลาวชม “แตเธอไมกลัวไขของเธอตกลงไปบางหรือ” ผีเส้อื ยมิ้ ทไี่ ดรบั คําชม อธิบายวา “ฉนั ทําใหมันตดิ แนน กบั ใบ ฉนั ไมก ลัวมนั ตกหรอกจะ” ผีเส้อื เหลือบมาดู มอื หนูแหวนท่ยี กขึ้น แลวรบี พดู ตอวา “ถา หากเธอจะไมเขยา กง่ิ ” หนูแหวนลดมอื ลงไขวหลังแลว หวั เราะแกเกอ ผีเสอ้ื พดู ตอไปวา “ถึงจะเปนงานหนัก เหนอ่ื ยมากเพียงไรฉันก็เตม็ ใจทํา” “เธอออกไขแ ลวเธอจะไปไหนตอ จะ ” หนแู หวนถาม “ฉันออกไขแ ลวฉันกต็ าย” ผีเส้ือตอบ “ตาย” หนูแหวนอุทาน “ถา ฉันเปนเธอ ฉันจะไมย อมออกไขเปนอนั ขาด” “เธอจะหลกี เล่ียงงานไมไดดอก ชวี ิตทกุ ชวี ิตลวนมคี วามยากลาํ บาก ถา เธอหลกี เล่ียงงาน เธอจะพบกบั ความยากลาํ บากนบั ไมถ ว น แตถ า เธอทาํ งานแลวเธอจะพบความยากลาํ บากแตใ นงานทเ่ี ธอทําเทาน้ัน แลวก็อกี อยา งหน่ึง.....” ตอนนี้เสยี งของผีเสอื้ ตะกุกตะกักและขาดเห็นหว ง ๆ ดวยความเหน่อื ยและปวดราว “ยงั มไี ขอ ีก 5 ใบทฉี่ นั จะออก ฉนั จะตอ งรบี ออกใหหมด” แลวผเี สือ้ กเ็ บงอยางหนกั ไขกค็ อย ๆ ออกมาทลี ะฟองเรียงตดิ แนนกับใบแค “แลว อกี อยา งหนงึ่ อะไรจะ ” หนูแหวนยงั ตดิ ใจ “อกี อยา งหนงึ่ การทาํ งานตามหนา ที่จะทาํ ใหเ ราภาคภมู ิใจทม่ี ชี ีวิตนีม้ า” ผีเสื้อพูดเทา นน้ั กต็ กลงไปตาย หนแู หวนจับมนั ขึ้นมาเปากน อยูนานก็ไมฟน เธอมองมนั อยา งเศรา ๆ หยิบมันวางไวท่ีใบแคตามเดมิ ระหวา งที่ เดนิ จากไปนั้นหนแู หวนก็บอกตวั เองวา “เราจะตองทําอะไรอยางหนึง่ ท่ที าํ ใหเราภูมิใจทมี่ ชี วี ิตมา เราจะตอ งทาํ งาน ชวยเหลือผอู น่ื ออ รแู ลว ละ เราจะตองกลับบา น” หนูแหวนวง่ิ ตอ๋ื ไป “ชวยใหแ มไมต อ งออกมาตามเรา” 13
ตะเกียงวเิ ศษ วันนพ้ี อ กับพ่ไี ปธรุ ะท่ีอําเภอ หนูแหวนตองรบั งานเลย้ี งควายท่ผี ูกไวบ นโคก เธอออกจากบานแตเ ชา สะพายหอขาวท่แี มเ ตรียมไวให วิง่ ผาซิน่ ปลิวไปตามคนั นา พระอาทิตยด วงโตสแี ดงอยทู ีข่ อบฟา สอ งมากระทบ รวงขาวสเี หลืองเต็มทอ งทุง เฮอ มองไปท่ีไหนก็เห็นแตตน ขาวจนสดุ สายตา ไมรวู าจะปลกู ไปใหใ ครกินกนั ใครเปน คนกินขาวเหลานน้ี ะ หนูแหวนเคยถามพอ พอบอกวา ไมตองเปนหว งหรอก พวกโรงสมี นั มาซอ้ื เอง แตห นูแหวนไม เอาใจใสวา ใครจะมาซ้อื เธอสนใจแตเพยี งวา ใครเปนคนกนิ ขาว พอของหนูแหวนเองก็ชักจนปญญา พอไมร ูวามีคน หลายลานคนท่อี ยตู ามเมอื ง คนเหลานี้ทาํ มาหากินอยา งอ่ืนไมไ ดท าํ นา คนเหลา นเ้ี ปนคนกินขาว แตเ พราะไมรู พอจึงตอบเล่ียงไปวายกั ษเ ปนผูกิน หนูแหวนฟง แลวกเ็ หน็ ดว ยทันที แตไมช า ไมน าน เธอกม็ าถามอกี ทาํ ใหพอ อด เคอื งไมไ ด วายกั ษเอาอะไรหุงขา ว หนแู หวนหอบเอาฟางกองโตมาใหค วาย แลว เธอก็ลงมอื เลนหลายอยาง เอากอนดนิ ขวางนก เดินขาไขว กนั เปนเสนตรง และขณะทเ่ี ธอกาํ ลงั วิ่งกระโดดขาเดียวนั้น เธอไดเ หน็ ตะเกยี งดวงหน่ึง หนูแหวนรบี วงิ่ ไปหยบิ มา เอามือปดฝุน และคราบดนิ ท่ีติดอยู ทันใดนน้ั กม็ ีเหตกุ ารณป ระหลาดเกดิ ข้นึ มคี วนั พลุงมาจากตะเกยี ง พอควนั จาง หนูแหวนก็เหน็ ชายรางใหญสูงเทา ยอดตาล ครัง้ แรกเธอกต็ กใจ แตเ มอ่ื เหน็ ชายน้นั ทาทางเปนมติ ร ก็ถามขน้ึ วา “เธอเปนใคร มาจากไหน” “ขาแตน าย ขา คอื ยกั ษม าจากตะเกียงน้นั ” “ยักษห รอื ” หนูแหวนนกึ ออก “เธอเปน คนกนิ ขา วใชไ หม” “เปลา ๆ” ยักษร ีบปฏเิ สธ มันออกจะโกรธหนอ ย ๆ ทีห่ นแู หวนหาวายักษที่มฤี ทธิอ์ ยางมันมากนิ ขา วของ คน แตเ พราะความที่เคยเปนบา วเขา มนั จงึ หกั หามใจได ตอบวา “ขามีฤทธิ์ จะเนรมติ อะไรไดท ้งั นั้น” “งนั้ หรือ” หนูแหวนทาํ ตาโต “งนั้ เธอทาํ ตัวใหเลก็ ลงมาวงิ่ เลน กบั ฉันดกี วา” ยกั ษทําหนาเหีย่ ว โอดครวญวา “ขา แตนาย ขา ทําไมไ ดห รอก ผิดธรรมเนียมยกั ษ เปน ยกั ษก ต็ องตัวโต” “เอ ง้นั เธอทาํ อะไรไดบ างเลา ” “นาย ขา ทาํ ใหน ายไดท ุกอยาง” ยักษบอก “ฉนั อยากไปตรงโนน ” หนแู หวนชไี้ ปท่ีปาละเมาะไกลลบิ ทันใดนน้ั ตัวเธอกไ็ ปอยูท่ปี าน้ัน หนูแหวนตกใจ เปน กําลังรองข้ึนสดุ เสยี งวา “ยกั ษพ าฉนั กลบั เรว ” หนูแหวนกไ็ ดก ลับมาท่ีเดมิ เธอเดินไปเดินมาสะบดั แขงสะบดั ขา 14
อยางไมสบายใจ คลา ยกับกลัววา มันจะหายไป แลวถามยกั ษข น้ึ วา “เธอมชี วี ติ สบายดีหรอื ท่นี กึ อะไรปบุ กไ็ ดป บ ถา เรานึกอยากจะไปตรงไหน กไ็ ดอยูตรงนัน้ แลวเราจะมขี าไวท ําไม” ยกั ษมองดูเจานายตัวนอ ยทเี่ อาใจยากของมนั อยางหนักใจ มนั หดขาท้ังสองขา งลงไปในตะเกียง แลว ถาม วา “ขาแตผเู ปนนาย ขา จะเนรมติ เพชรพลอยใหเ อาไหม” “เพชรพลอยหรอื เอาไปใชท ําอะไร” “เอาไปทําสายสรอ ยก็ไดนาย” “สายสรอยหรือ” หนูแหวนถาม “ของฉันมีแลว นี่ไง” เธอถอดเอากานบวั หลวงทห่ี กั มาคลอ งคอออกมาอวด “สวยไหมละ” ยักษทอ ใจลงไปอกี มนั หดลงในตะเกยี งจนถึงทอ ง “ขา แตน าย” ยักษช ี้ไปท่คี วาย “ขา จะเนรมติ ควายใหน ายมาก ๆ เอาไหม” “อยา ทาํ นะ” หนแู หวนรบี ขดั ข้นึ “เธอจะทาํ ใหฉันเดอื ดรอนเสียแลว มอี ยูสองตวั เทา นก้ี เ็ ลย้ี งลาํ บากจะแย อยแู ลว” ยกั ษหมดกาํ ลังใจ มนั ผลุบหายไปในตะเกยี งท้งั ตวั แตแลว ก็โผลหนาบองแบว ออกมา ถามเสยี งตะกกุ ตะกกั วา “ขา จะเนรมติ อาหารใหเอาไหม” หนแู หวนยม้ิ แปน พูดขน้ึ วา “ไมตอ งหรอก วนั นมี้ าเตรยี มขา วมาใหตง้ั แยก ฉนั กนิ ไมหมดแน เธออยากจะ แบงเอาไปบา งกไ็ ด” ไดฟ ง เทานนั้ ยกั ษก ผ็ ลบุ หนา ไปแลว ไมโ ผลมาอีกเลย หนแู หวนมองดตู ะเกยี งพักหนึง่ แลว กโ็ ยนทิ้งไปอยา ง ไมเอาใจใส คณุ หนูทีร่ ัก เด็กชาวนาหลายคนมตี ะเกยี งวเิ ศษอยา งหนูแหวน แตพวกเขามีความเคยชนิ มคี วามพอใจ ไมอ ยากจะตองการอะไรอีก จึงทิง้ ตะเกยี งใหจมดนิ อยอู ยา งนน้ั จนกระท่งั วนั หนึ่งเดก็ ชาวกรุงไดมาเห็น ก็เอามา เนรมิตสิ่งของตาง ๆ มากมาย คุณหนูทราบหรอื เปลาวา ตึกรามบานชอ งใหญ ๆ หรอื ถนนหนทางอันสะอาดใน เมืองน้ัน เนรมติ เอาจากตะเกียงวเิ ศษของเดก็ ชาวนานี่เอง 15
แมงปอ งขี้โกรธ “เจอนแ่ี ลว ” หนูแหวนรองขึ้นดว ยความยินดี เบอื้ งหนา หนแู หวนเปน แมงปอ งขนาดเขอื่ ง “ตอ งจบั เอาไป” “อยานะ” เสียงตวาดแวดจนหนูแหวนสะดงุ “ขืนมาโดนตัวฉนั เปนตอ ยจริง ๆ ดว ย” “เธอไมม หี มดั จะตอยฉนั ไดอ ยางไร” หนูแหวนถามไป “นไี่ ง น่ไี ง” แมงปองสะบดั หางอยางแรง ซึ่งถา เปน กระดงิ่ คงดงั พลิ ึก หนูแหวนเห็นแลว อดขําไมได ก็ หวั เราะออกมาพรืดหนง่ึ “ฉันจะตอยเธอดว ยไอน”ี่ แมงปองตะโกนขน้ึ สดุ เสยี ง “ไมต องมาหวั เราะฉนั ด”ี วา แลวมนั ก็เดนิ ปอง ๆ ไป “ทาํ ไมเธอโกรธงายอยางนั้นนกั เลา จะ ” หนแู หวนถามอยา งญาติดี “ฉันเองกไ็ มร เู หมอื นกนั ” แมงปองตอบเสยี งออนลง “ฉนั รวู าไมพ อใจอะไรอยเู รอ่ื ย พอใครขดั ใจเขา หนอยก็ โกรธ พอ ของฉันยังตอ ยตวั เองเสยี ตายเลย” “ตอ ยไดอยางไรนะ” “คอื อยางน”้ี แมงปองเลา “วนั หนง่ึ มีคนทําขี้เถาบหุ ร่ตี กลงที่หลังของพอ ฉัน พอ ฉันโกรธมาก ตอยไปที่น่ัน จนตวั เองตาย” “พวกเธอข้โี มโหกันอยา งนีท้ ุกตวั หรือ” หนูแหวนถามอยางครัน่ คราม แมงปองพยกั หนา ตอบอยา งภาคภมู แิ ลว เดินจากไป หนแู หวนมองตามอยพู ักหนงึ่ ดว ยความอยากได เธอ จะจบั เอาไปโยนใสไอแ พะ เม่ือวานน้ีมันจบั จ้ิงจกมาโยนใสใ ห เธอจงึ คลานตามไป “ฉันไมช อบใหใครทาํ แผนดนิ สะเทือน” มนั หนั กลับมาตะโกนใสห นา เสยี งดังลนั่ คนข้ีโมโหน่ีตอ งเสียงดีดว ยนะ หนูแหวนราํ พงึ แลว ถามขึ้นวา “เธอตะโกนอยา งน้ไี มแสบคอบา งหรือ” “ไมหรอก เวลาฉันโกรธฉนั ไมน ึกถงึ อะไรหมด บางทีฉันตะโกนจนพูดไมไ ดไ ปตง้ั สามส่วี ัน แตฉ ันกไ็ มรวู า จะทาํ อยางไร” แมงปอ งสารภาพ “พวกเธอเร่มิ โกรธอยา งนี้มาตั้งแตครั้งไหนกนั นะ” หนแู หวนถาม “ฉนั กไ็ มร ูเหมือนกนั แตแ มของฉันเคยเลา วา แตกอนพวกเราไมคอยข้โี กรธกันหรอก อยมู าวันหนึง่ ปูข องปู ของปขู องฉนั ไปขอพิษจากงจู งอางไดหนอยนงึ มาไวท ห่ี าง ตั้งแตน น้ั แหละพวกเราก็ขโ้ี กรธกนั มาเร่อื ย” 16
“ฉนั รแู ลวละ” หนแู หวนพดู ขน้ึ “เธอโกรธเกง เพราะเธอคิดวา เธอมีพิษ มอี ํานาจ แลว เธออยากจะอวดพิษ อวดอํานาจน้นั ดวย ฉันจะตองตัดหางเธอออกดีกวา” “อยานะ” แมงปอ งรอ งขึ้นดวยความตกใจ “ถาเธอตดั หางฉันออก ฉนั ตอ งตายแนทเี ดยี ว” “คนข้ีโกรธก็เหมือนกบั คนตายแลว นน่ั แหละ ยงิ่ คนชอบใชอ ํานาจย่งิ รายใหญ เหมือนอยาง...” หนแู หวน นกึ ถึงแมแตไมไ ดพดู ออกมา แลวหนแู หวนกห็ ยิบไมไ ผบางถอื กระชบั อยูในมือ “อยา นะ” แมงปอ งรอ งขึ้นอกี “ไมไ ดห รอก” ฉันตอ งตดั หางเธออกแน ๆ” หนแู หวนพูดขึน้ แลวคลานใกลเ ขาไปอกี “คนเราพอมีพิษเขาก็ ชอบเอาแตใจตัว แลวกข็ ้โี กรธ อยากจะใหค นอ่ืนเขานับถือเกรงกลัว แตใ ครจะนับถอื ความโกรธได ถาฉนั ปลอ ยให เธอวางอํานาจ ปลอ ยหางเธอไว เธออาจจะตอยตวั เองตายอยา งพอ ของเธอกไ็ ด” หนูแหวนใชค วามวอ งไวกดหางแมงปองไวทพี่ น้ื แลว ถูอยา งแรงจนหางขาดออก แมงปองดนิ้ ดว ยความเจ็บ มนั คลานโซเซคอตกไป หนแู หวนมองตามดวยความสงสาร เธอไมไ ดจ ับมนั ไปโยนใสไอแ พะอยางทต่ี ัง้ ใจไวครั้งแรก และเธอก็ไมรวู า เธอสงสารแมงปองเพราะวามันขี้โกรธ หรอื เพราะวามันถกู ตดั ทอนอาํ นาจจนโกรธอีกได คนที่ ชอบวางอาํ นาจและข้ีโกรธ ในท่สี ดุ ก็จะมีผมู าลิดรอนอาํ นาจไปจนได 17
คลนื่ ความเจริญ หนา แลงปน ี้นา้ํ ไมแหงขอดคลองเหมอื นเคย พอ ไดข า วจากอําเภอมาบอกวาเปนนาํ้ มาจากเข่อื น ปา พลอย ไดยินเขา ก็พมึ พาํ ไปตามประสาคนแกวา “มันก็เหมือนกับกมุ ภกรรณทดนาํ้ แหละวา ” หนแู หวนไดยนิ ไมถ นดั ประกอบกับเธอกําลงั คดิ อะไรอยู เธอไดร ูส กึ ถึงความใหญโ ตทีน่ า กลัว ซง่ึ เธอก็ไมรูว าคืออะไรแน เธอจึงไมไ ด ซักถามวา กมุ ภกรรณเปน ใคร มาจากไหน เหตุใดจงึ มาทดนํา้ แลวในทีส่ ดุ ส่งิ ทห่ี นแู หวนหวาดกลวั กม็ าถึง มคี นแตงตวั ดี ๆ กลุมหน่งึ มาทีห่ มบู าน มเี ครือ่ งขยายเสียง ปา ยโฆษณามาพรอม เจาแกละวงิ่ หนาเริดไปถงึ กอ นใคร แตแ ลว ก็หนามอ ยบน อยางผิดหวงั วา “นึกวาจะมหี นงั ฉาย” ชาวบา นตา งพากนั ออกมาดู หมุนไปรอบผาโฆษณาที่เขียนหนงั สอื ยากเหลือเกนิ จนไมมีใครอา นออก เม่ือ เห็นวามผี คู นมามากแลว ลงุ คงผูใ หญบ า นไวห นวดเฟม ก็ขึน้ ไปยืนประกาศวา “พอ แมพ ่ีนองท้ังหลาย นีค่ ือหนวยพัฒนาชนบท” เสยี งชาวบา นถอนใจดวยความโลงอก ไดรกู นั เสียทวี า เปนหนวยชอื่ ยาก ๆ น้ี เสยี งลุงคงพดู ตอไปวา “หนว ยพฒั นานีเ้ ขาจะมาทําหมบู า นของเราใหเ จริญ ขอพอแมพีน่ อ ง ใหความรว มมอื ดว ย” แลวลงุ คงก็พดู ตอ ไปอีกยดื ยาว มศี พั ทแ สงมากมาย ทุกคนฟงลงุ คงดว ยความยกยอ งนบั ถือ และไดใ หค วาม รวมมอื ดว ยเปน อยา งดี เชน อุม ลูกจงู หลานไปใหห มอตรวจ ชว ยกันขุดบอ ทําถนน ใคร ๆ ก็พูดกนั แตเ รอ่ื งการ พฒั นา ท่บี า นปาพลอย พอตกบายจะมเี ด็ก ๆ มาน่ังคุยกันถงึ เรื่องน้ี ปาพลอยมกั จะพดู อยไู มขาดปากวา เกดิ มา ทองพอทองแมกเ็ พ่ิงเคยเห็นนีแ่ หละ สวนเดก็ ก็คุยกนั แตเ รื่องของเลน อยา งเชน หีบพดู ได ซงึ่ มีสองแบบดว ยกัน หีบอยา งหน่ึงมีขอกลม ๆ มเี สนสนี ้าํ ตาล พอวงกลมหมุนกพ็ ดู ได แตเจาเปย กคานวา “เฮย บางทีมนั หมนุ กไ็ มมี เสยี งดัง ตอนนีม้ ันหมุนเรว็ ๆ นะ ” สว นหบี อีกอยางพอหมนุ ปุมเสยี งดงั กกิ๊ ก็มเี สยี งดัง แตห บี อยางหลังน้บี างทกี ม็ ี เสียงโครกคราก ปา พลอยฟงเด็กท่ีพดู กนั อยา งสนุกสนาน แลว ก็พดู ขนึ้ อยางปลงตกวา “เฮอ เดีย๋ วนี้อะไร ๆ มนั ก็ เปลย่ี นแปลง” “ใช” หนแู หวนเสริมขนึ้ “อยางเจาแกละเดย๋ี วน้กี ก็ ลายเปนคุณหนูไปแลว ” เสยี งเดก็ หวั เราะกนั อาใหญ เจา แกละอายจนหนาแดงทห่ี นูแหวนหาวามันเปน คุณหนู หนั มาทุบเอาดัง พลก่ั พดู ขนึ้ วา “แกก็เปนคณุ หนูวะ” 18
ทุกวนั ตงั้ แตเ ชาหนแู หวนจะตองเวยี นไปท่ีหนวยพฒั นาดูไอโนน จับไอน ่ี บางทีก็ซักถามไปตามเร่ือง ตอน หนง่ึ เธอพูดขน้ึ วา “นา ๆ ท่ใี นเมอื งใหญเ ขาวามตี กึ สงู ๆ จริงหรอื ” “จรงิ ซ”ี หนุมนกั พฒั นาตอบ “บางหลงั สงู เทายอดตาลโนนแนะ” หนูแหวนมองตามมือไป แลวกน็ ึกสงสารชาวเมืองขน้ึ มาจบั ใจทีต่ องไปอยูบนยอดตาลอยา งนน้ั แตเธอก็ ถามตอ ไปวา “แลว พวกเขาขน้ึ ไปอยูขางบนไดอยางไร เออ คะ” หนแู หวนนกึ ถงึ คาํ ลงทายท่ีครสู าวนักพัฒนาไดสอน ใหไ ด “เขาก็ขนึ้ บนั ไดไปนะซ”ี หนุมนักพฒั นาตอบไปอยา งทไ่ี มค ดิ วา จะเปน ปญ หา หนูแหวนกไ็ มเ คยคดิ เหมอื นกนั วาจะมีใครทําบนั ไดใหสงู เทา พะองได ดงั นั้นบนั ไดสงู ๆ สาํ หรบั หนูแหวนก็ คือพะองนั่นเอง แลวเธอกร็ ูสกึ หวาดกลัวในความเจริญยิง่ ถาเธอตองปนข้นึ ลงอยางนั้นทุกวนั คงตายแน ขนาดเจา คําวา ปนเกง ๆ ยงั พลาดตกลงมาเลย เธอเร่ิมรูสกึ วาความหวาดกลัวของเธอกลายเปน ความจริงขึน้ มาแลว เม่ือนกึ ยอ นไปยงิ่ เห็นเปน จริงเปนจงั ขน้ึ อยา งหีบพดู ไดก็โกหกส้นิ ดี เดย๋ี ววาท่นี ่ี ป.ช.ส. เดยี๋ ววาท่นี ี่ ต.ช.ด. ไมรจู ะเอาอยางไหนแน นอกจากนย้ี ังเปน คนเอาแตใ จตวั ดวย ตอนหนงึ่ พูดออกมาวา “ทา นเคยเปนอยางน้ไี หม” เธอกับเพอื่ น ๆ อุตสาหต ะโกนจนสุดเสยี ง วา “ไมเ คยเปน” แตเจาหีบนนั่ กไ็ มเ ห็นตอบ กลบั พูดตอไปวา “ถา ทานเปนอยางน้นั โปรดจงใช. ..” คนในเมอื งกค็ ง เปนเหมอื นอยา งหบี นแี่ หละ หนูแหวนเริม่ รูสกึ วา โลกนอย ๆ ของเธอตอ งสนั่ สะเทือนอยา งรุนแรง ดวยโลกใหมท ี่ใหญก วากวางขวาง กวาและแข็งแรงกวา หนูแหวนทนไมไ ด เธอเลีย่ งหากจากชาวพัฒนา เท่ียวตะลอน ๆ คยุ กับนก เอาเมลด็ ตอยต่งิ อมใหม นั แตกในปากเหมอื นอยา งเคย ในทีส่ ุดหนว ยพัฒนาชนบทกย็ า ยไปที่หมบู า นอื่น หนูแหวนวง่ิ รอ งไชโยล่นั ทุง เมอ่ื วิง่ จนเหนื่อย ความรูสึก หวาดกลัวอยา งเกาก็กลับมาอกี หนูแหวนทรุดตวั ลงน่ังทชี่ ายฝง คลอง มองดูนา้ํ ทีไ่ หลเออื่ ยอยางไมมคี วามคดิ เธอรู แลว วา มันไหลมาจากเขือ่ น ไมไ ดไหลมาจากสวรรคอ ยางทีฝ่ นเอาไว หนแู หวนหยิบกอ นดินเล็ก ๆ โยนลงไป มนั กระทบนํ้าเสียงดังตอ ม แลวนํ้ากก็ ระเพือ่ มเปนคลน่ื แผวงกวางออกไปทกุ ที ๆ “จนกระทงั่ ถึงเขอ่ื น” หนแู หวนบอก กบั ตวั เอง 19
ความตาย “ตาย!” เสยี งหนแู หวนรอ งข้ึนดงั ล่ัน เจา แพะสะดุง มนั รีบเอาปลายเทา เขีย่ กระเบื้องออกจากเสน ปากแขง็ พูดข้นึ วา “ยัง” “ตาย” หนแู หวนแผดเสียงขนึ้ อกี พรอมกบั รสู กึ ฉนุ ทเี่ หน็ เจา แพะข้ีโกงอีกครั้งหนง่ึ “ยัง ยงั ดูนี่ไง” เจา แพะชใี้ หดูกระเบ้อื งทีม่ นั เขี่ยออกจากเสนแลว “ไมเ หน็ ตายเลย” “ตาย” หนูแหวนยืนยันและนึกดว ยความโกรธวาไดบานตง้ั หลายบานยังขโี้ กงอีก นกึ เพียงน้ีกฉ็ นุ กกึ ข้ึนมา อกี หลายเทา เธอว่งิ ไปผลกั เจา แพะผซู งึ่ กําลังยนื ขาเดียวอยู พลางรองข้ึนวา “นี่แนะ ไมต าย” เจา แพะเซถลาลงไปนง่ั พบั เพียบ มันควานหากระเบอ้ื งอกี ตัวขวา งไปทหี่ นูแหวนทันที แตก็ไมท นั เธอวิง่ หนี ไปเสยี ไกลแลว การเลน ตองเตระหวา งหนแู หวนกบั เจา แพะเปนอนั ตอ งยุตลิ ง เพราะวา ฝายหนง่ึ ไมยอมตาย หนแู หวนวิ่งมาไดไ กล จนคดิ วา เจาแพะคงไมอ ยากเหน่ือยแรงวิง่ ไลแลว กห็ ยุดและหัวเราะกิก๊ ใหญ เมอ่ื นกึ เหน็ ภาพเจาแพะคูปรับตวั สําคัญลงไปนงั่ พับเพียบท่ีดินอยา งนัน้ สมนาํ้ หนา ตายแลวยงั ไมยอมตาย เลนไดห ลาย บานก็ยงั ไมย อมตาย หนแู หวนไมไดเ รียนวชิ าหนา ทีพ่ ลเมอื ง หนูแหวนจึงไมไ ดทราบเร่อื งสทิ ธแิ ละหนา ที่ หาไม แลวเธอจะตองบอกวา เจาแพะหมดสิทธใิ นการเลนแลว และมีหนาท่ีทีจ่ ะตองออกมาใหเธอเลน แทน เม่ือไมท าํ เชน น้ันก็สมควรทจ่ี ะถกู ลงโทษเพราะวาไปลวงสทิ ธิผดิ หนาที่ และหนแู หวนกย็ ังโตไมพ อทจี่ ะต้งั ขอ สรุปวาใน บางครงั้ ความยงุ ยากที่เกดิ ข้นึ ก็เพราะวา มบี างคนไมย อมตายอยา งเจา แพะ หนูแหวนไมร วู าตอมาอกี ไมนานนัก เธอจะไดรจู กั ความตายอกี แบบหนึง่ บัวเผอ่ื นเพ่อื นบานวิ่งมาบอกแม วา นา ตายเสียแลว เปน ลมตาย หนูแหวนไมต กใจอะไร เพราะนึกวาเดีย๋ วนาก็กลบั มาใหมได เธอเพียงแตนึกสงสยั วา นาเลนพลาดอยางไรจงึ ตายได และวา ใครจะเลนแทนนา แตเมอื่ เหน็ หนาแมซ ีดเผอื ดและรอ งไหโฮออกมา หนู แหวนกต็ กใจมาก เธอไมไ ดคดิ วาแมจ ะเปน คนรองไหไ ด นอกจากจะทําใหคนอน่ื รอ งไห เร่อื งมนั ตองรา ยแรงจริง ๆ หนูแหวนนั่งมองคนโนน ทคี นนีท้ ี เหน็ ทกุ คนมีสีหนา เครง เครยี ดกนั ทง้ั นน้ั เธอรูสกึ กลวั ความตายข้ึนมาจับใจ หนแู หวนไปดเู ขาอาบนํา้ ศพนา นา ตัวซดี นอนนงิ่ ไมกระดกุ กระดิก พูดกไ็ มพ ดู ใครจะทําอะไรนา ก็นอน เฉยอยอู ยางนน้ั เฉยเหมอื นคนตายทีห่ นแู หวนเคยไดรบั คําบอกเลา จนกระทง่ั ถงึ วันเผาศพ หนูแหวนอดรนทน ไมได กระซบิ ถามปา พลอยวา “ปา นา จะกลบั มาไหม” 20
ปา พลอยผไู ดพ บเหน็ ความตายมามาก มองดูหนแู หวนเฉย แกอาจจะกลวั ความตายขนึ้ มาบางกไ็ ด ในทสี่ ดุ แกก็ตอบมาเบา ๆ วา “เขาไมกลบั มา เขาไปเสยี แลว กลบั บา นเกาไปเสยี แลว ” “บานเกา ทีไ่ หนจะ ปา ” หนูแหวนถามดว ยความประหลาดใจ เธอไมเคยทราบมากอ นเลยวานา มีบานเกา อยอู ีก เหน็ วา มอี ยูบานเดียวเทา น้นั ปา พลอยไมตอบ สปั เหรอ เอาผนื มากอ จดุ ไฟขึน้ หนูแหวนมองตามอยา งตนื่ เตน ผสมหวาดกลวั นา ลกุ ข้ึน เถอะ หนูแหวนรอ งไหใ นใจ เธอไมกลาสงเสยี งดงั เลย ความเงยี บท่มี ีคล่ืนเสยี งราํ่ ไห ทําใหห นูแหวนไมกลาทาํ อะไร ไฟไหมอยนู านจนกระทงั่ รา งของนากลายเปนข้ีเถากองเล็ก ๆ เสยี งปา พลอยพูดข้นึ วา “นี่ไง กลบั บา นเกา ไปแลว” หนแู หวนเริ่มเขา ใจสง่ิ ตาง ๆ ชดั เจนขึน้ เธอพอเขาใจแลว วา ความตายคืออะไร ความตายนรี้ ายแรงกวา ความตายทเี่ ธอรจู กั เธอเคยเลนตอ งเตตาย เธอรสู กึ ผิดหวงั เล็กนอย แตเธอกอ็ ยากตายเหมือนกนั เมอื่ เลน เหน่อื ย แลว แตถา เปนอยา งนี้เธอทนไมไหวแน ตายแลวก็ตายเลยไมกลับอีกได กนิ กไ็ มได เดนิ ก็ไมได ว่งิ เลน กไ็ มไ ด จะดี หนอ ยเดียวก็ตรงทใี่ คร ๆ มารองไหใ ห แตว า ...หนูแหวนมองตวั เองอกี ครง้ั หนงึ่ ตัวเนือ้ อยางนเ้ี วลาตายไปแลว ก็ กลายเปน ขเี้ ถา กองนดิ เดยี ว ความตายทําใหต ัวเรามคี า เทากบั ข้ีเถากองหน่ึงเทานน้ั หนแู หวนเดนิ กลับบานพรอม กับพอ อยางไมรูตวั เธอเลย่ี งไปทร่ี มิ นํา้ ทรุดตวั ลงนง่ั หนา ตาหมน หมองจนตน ไผท ักขึ้นวา “เธอเปน อะไรจะ ” “ฉันกลวั ตาย” หนูแหวนตอบ “เธอตายแลวหรอื ” ตน ไผซกั “ยงั ฉันยังไมตาย” หนูแหวนเริม่ รสู กึ สนกุ กับการสนทนาข้ึนมาบา ง “ทําไมเธอถึงกลัวสิง่ ท่เี ธอยังไมไดเปน ได” “ก็ฉันรนู ะ ซวี า ความตายเปน อยางไร” 21
“รแู ลวเธอทาํ ไมจงึ กลัวดวย” “ทาํ ไมจะไมกลวั ”หนแู หวนทําตาโต “เวลาตายแลว เรากก็ ลายเปน ขีเ้ ถากองนิดเดยี ว ไมมคี าอะไร ตายนะ นา กลวั ออก” “เธอกลวั ตวั ของเธอเองจะไมมีคา หรือ” ตน ไผถาม หนแู หวนพยักหนา ตน ไผพ ูดตอ ไปวา “เธอรหู รอื เปลา วาวนั หนึ่งเธอตองตาย ใคร ๆ กต็ อ งตายทง้ั น้นั ” หนแู หวนพยักหนา รับอีกครง้ั อยา งเซ่อื งซึม ตน ไผพดู ตอ ไปอีกวา “ใครกต็ องตายท้ังนั้น วนั หนง่ึ ๆ ทุกคนจะตอ งกลายเปน ของไรค า ปญหาจงึ มอี ยวู า ระหวางที่เรามีชวี ติ อยเู ราจะทาํ ตัวของเราใหม ีคาอยางไรตางหาก แลว อกี อยา งหนงึ่ ” ยอดไผโนมกงิ่ ชไี้ ปทีก่ อหญา “เธอเห็นกอหญา เหลานี้ไหม แม ของเธอเคยใชใ หเธอดายหญาเหลา นี้ใชไ หม” หนแู หวนพยักหนา มองดมู อื ตวั เองอยางนกึ เสียง จําไดวาเธอรูสกึ เจบ็ แสบเพยี งไรเม่อื ตองดายหญา เสียงตนไผพดู ตอไปวา “เธอดายมนั ออก เธอทําใหตน หนึ่งตายได เธอทําใหกอ หนึง่ ตายได แตเ ธอไมสามารถทําใหมนั ท้งั หมดตายได นน่ั ไง มันยังอยทู นี่ ่นั เลย ความตายก็เหมอื นกนั ทําใหเรา ตายไดทลี ะหนทลี ะหนว ยทีละหมู แตวา ไมสามารถทําใหเราทุกคนตายไดหมดเลย เรายังสามารถงอกงามเตบิ โต ไปในทางของเรา ความตายไมไ ดเ ปนของนา กลวั นักหรอก” “จริงหรือน”ี่ หนแู หวนถามขน้ึ หนาตาแจม ใสแทบวาจะกระโดดโลดเตน ตน ไผไกวกิง่ รับอยา งภาคภมู ใิ จท่ี สามารถปลอบหนูแหวนได แตแลว เมอ่ื มองลงมามันก็ตอ งสะดงุ รบี ถามหนูแหวนวา “นน่ั เธอกาํ ลงั จะทําอะไรนะ ” “ฉนั กําลงั ขุดหนอ ไมเ อาไปแกงกิน” หนูแหวนตอบ “มันไมนาํ ความตายมาใหพ วกเธอทัง้ หมดหรอก” 22
ปน ควาย บา ยแลวอากาศรอนอบอาวเหลอื ทน หนูแหวนน่งั แกวง เทา ชา ๆ อยบู นแครอ ยา งเกียจครา น ไอแดดท่รี อ น ระอุทําใหเ ธอไมค ดิ จะกระดิกตวั ไปไหน นอกจากจะแกวง เทาตอ ไปจนโลกแตก แตว า นัน่ อะไรกัน.......... มดดํานนั่ เองคาบของขาว ๆ มาเปน แถว ขนอะไรนะ ขนทาํ ไมนะ หนูแหวนทนสงสัยไมไ ด ก็โดดผลงุ เดนิ ไปหา เสยี งแผนดินกระเทือนทําใหม ดแกตวั หน่ึงเงยหนา ข้ึนมาดู “สวัสดจี ะ ” หนูแหวนทักทาย “สวัสด”ี มดแกต ัวน้นั ตอบอยางไมคอยเต็มคาํ เพราะกาํ ลังคาบของอยู “เธอกําลังขนอะไรจะ ” “ใชจ ะ” ขาดคาํ ไขก ห็ ลดุ ลงมาจากปาก แตว าเคราะหด ไี ขข องมดไมแตกงา ย ๆ เหมือนไขไก หาไมมดเลก็ ๆ ที่นอนอยูขางในกค็ งจะตอ งตายไปแลว ทีหลงั เจา มดทาํ อะไรตองระวังอยา ใหต กอยา ใหห ลน หนูแหวนไมสนใจเรือ่ งไขต ก ถามตอไปวา “เธอขนไปทาํ ไมจะ ” “ฝนจะตกจะ ฉันตองขนไขอ อกจากรัง” หนแู หวนดใี จทไี่ ดท ราบวาฝนจะตก จนแทบจะวิ่งตอ๋ื ไปแตยังตดิ ใจสงสยั อยนู ดิ หน่งึ จึงถามวา “ฝนตกแลว ทาํ ไมเธอตองขนดวย” “ฉันกไ็ มรเู หมอื นกนั ” มดแกตอบ “พวกมดอยางเราทําอยางนมี้ าชา นานแลว พอฝนจะตกเรากข็ นไข ไมม ี ใครมานง่ั คิดหรอก” ใชซ ี ไมมใี ครมาน่งั คิดหรอก หนแู หวนว่งิ เอาขา วจากมดไปบอกแกเ พอ่ื น ๆ วา ฝนจะตก เจา แกละรอ งไชโย สดุ เสยี งจนไดยินเสียงแมต ลาดแวดออกมาจงึ เงยี บ ฝนต้งั เคา มาแลว ลมหอบเอาสดี าํ มาระบายจนทวั่ ฟาดําสนทิ อยขู างบนจนกลายเปนของนากลวั หนแู หวน เคยกลวั เหมอื นกนั วามนั จะตกลงมาเปอ นอะไรหมด เปน โชคดีอยางหนึง่ ของมนุษย ท่ีบงั เอญิ วาสีท่ลี มเอามา ระบายทองฟา นนั้ เปนสีไมด ี ตกงา ย ไมนานนักกต็ กลงมาเปนน้ําใหม นษุ ยใชสอยและหนูแหวนไดเ ลน เปรีย้ ง เสียงฟาผา ดงั สนั่น หนแู หวนรอ งกรีด วิง่ ไปนง่ั ตัวสัน่ อยูใตชายคา ปากท่ซี ดี เพราะความเย็นของน้ํา ก็ยิ่งซีดขึ้นไปอกี ถาเธอไดย ินเบนจามนิ แฟรงคลินเลาวา ฟา ผาเกิดจากอะไร เธอคงไมกลวั อยางน้ี หนแู หวนนง่ั อยู เฉย ๆ จนฝนหายเดนิ กลับไปบา น แสงแดดยามเยน็ ตอ งตัวตดั กบั ผนื นาอันกวา งใหญไพศาล ดเู หมือนปตู ัวเลก็ ๆ ท่คี ลานไปตามชายหาดเพ่ือกลบั รู รุง เชาหนูแหวนต่นื ขนึ้ มาดว ยความแจม ใส เพราะอากาศเยน็ สบาย พอ ออกไปไถนาตง้ั แตเมอ่ื ใดไมรู หนู แหวนเดินผวิ ปากไปท่ีชายทุง เสียงนกรองแจม ใสเหมือนกนั พวกมันมตี วั แมลงกนิ มากเปนพเิ ศษในเชา วนั นี้ ถา หากวาไมมีฝนตกเสียอยา งเดียว โลกกค็ งจะไมเปน อยอู ยา งน้ี แตวา มันมีฝนนี่ มจี นเปนเร่ืองธรรมดา ๆ 23
หนแู หวนเดินไปจนชกั เมอ่ื ย คิดอยากจะทําอยา งอน่ื บา ง “ปน อะไรเลนดกี วา” เมื่อนึกออกเธอก็ลงมอื ขดุ ดนิ ทนั ที “หนูแหวนระวงั หนอ ย” เสยี งมดแกต ัวเดิมนน่ั เองรอ งทกั “รงั ของฉันจะพังหมด” หนูแหวนไมรูด อกวา เปนมดตวั เดิม ใครจะไปจํามดได แตเ ธอกร็ ูสกึ ตวั วา ความไมระวงั ของเธอเกอื บทาํ ให ผูอ น่ื ตอ งเดอื ดรอ นเสียแลว จึงขอโทษมดตวั นั้น และบอกวาตอไปจะขุดเบา ๆ เจา มดมองดหู นแู หวนขุดดนิ งวน แลว ถามข้ึนวา “เธอขุดดนิ ไปทาํ ไมจะ ” “ฉนั จะเอาไปปนอะไรเลน” “เธอปนทําไมละ” มดซัก “กป็ น เลนสนกุ ๆ นะซ”ี หนูแหวนทาํ เสยี งดูถูก “ปญหาอยางน้ีเขาไมถ ามกนั หรอก” เจามดรสู ึกขายหนา ท่โี งไปถามปญ หาอยา งน้ีเขา ได มนั จงึ พดู เสยี งขาด ๆ อยางไมคอยมั่นใจวา “เออ เธอ จะเอาไปปน อะไร” “ฉนั จะเอาไปปน ควายจะ ” “เธอปน ควายไดด วยหรอื ” มดพูดอยา งแปลกใจ “เธอไมใ ชค วายนี่ พวกมดปน ไดแตพวกมดเทานั้น เราเคย เหน็ ควาย แตไ มรูจกั ดี เราปน ไมไ ด” “ปนควายงา ยนดิ เดยี ว บา นฉันมีควายตง้ั สองตวั ฉันรูจักมนั ด”ี หนแู หวนเอาดินทข่ี ุดไดไปนง่ั ถา งขาปน ควายอยใู ตต น ไม ฝมือปนของหนูแหวนไมเลวทเี ดยี ว ปนไมชากไ็ ด ควายตัวหน่ึง พอวางลงกับพื้นมันกอ็ อกเดิน แตวาเดนิ ไดกะโผลกกะเผลก ขาของมันยงั ไมแข็งแรง หนูแหวนตอ ง เอาดนิ มาเพมิ่ ให คราวนี้มนั เดนิ ไดคลอ งทเี ดียว จนไปใกลห ลุมใหญ “ระวังจะตกหลุม” หนแู หวนตะโกนขนึ้ แตมันก็กาวพรวดไปแลว เจาควายตกลงไปรอ งดว ยความเจ็บปวด “แกไมเห็นหลมุ หรอื อยา งไร” หนแู หวนถามอยางโกรธ 24
“ไมเ ห็นหรอกจะ ” เจาควายตอบ “เธอไมไ ดป น ตาใหฉัน” หนูแหวนอยากตอวาไปวา ไมมีตาแลว ยังอยากจะเดินอกี แตเ มอ่ื เหน็ มนั รอ งหนกั ก็สงสารจนนํ้าตาแทบ ไหล เพราะเธอเองก็ผดิ เหมอื นกันทีไ่ มไ ดปน ตาใหมัน หนแู หวนอมุ ควายออกจากหลมุ ดดั แขง ดดั ขาใหม แลว ปน ตาใหดว ย พอเจาควายมตี ามนั กเ็ หลยี วไปเหลียวมาแลว พดู ขึ้นวา “แนะ หางของฉันก็ยงั ไมมี อยา งนเ้ี หลือบยงุ ก็กดั แย” หนแู หวนก็ตองหยบิ เอามนั ขึ้นมาเติมหางให เจา ควายแกวง หางของมันอยางเปนสุขครูหนึง่ แลว รอ งขนึ้ อกี วา “เขา เขาของฉนั ยังไมมเี ลย เธอคงไมอ ยากใหใคร ๆ เรียกฉันวาเจา ทยุ ใชไหม” หนูแหวนหยิบควายขน้ึ มาอยางเพลยี ๆ ติดเขาใหมนั แลวถามอยา งหมดสนุกวา “คงมี อะไรพรอมแลวใชไหม” เจา ควายกม ลงสาํ รวจตวั เองอีกครัง้ แลว รอ งขึน้ วา “นมฉัน...” หนแู หวนไมร อใหม ันพูดจบ ทบุ พลัก่ ลงไป มันก็กลายเปนกอนดินตามเดิม “ปน ยากปนเย็นนัก” เธอข้นึ เสยี ง “เอาไปทาํ ลูกกระสุนดีกวา ” 25
ไมมีอะไรจะทํา หนูแหวนแหงนดยู อดมะขามคอต้ังบา เธออยากจะขนึ้ ไปขา งบน เพ่ือดูไปไดไ กล เผื่อจะไดเ หน็ อะไรแปลก ๆ ใหม ๆ บา ง หลงั จากทไ่ี ดพยายามจนหอบฮัก เธอก็ยงั ขึน้ ไมได ตนมะขามตนน้ีสงู ใหญเกินกวา ท่ีมอื เทา นอย ๆ จะปน ปา ยขึ้นไป หนูแหวนทรุดตวั ลงนั่งพัก แลว ก็นึกถึงคาํ พูดของแมท่วี าไลห ลงั มาเม่อื ตะก้วี า “ทาํ อะไรก็ไมเปน ดแี ตก ินกับเทยี่ ว” หนูแหวนรูสึกหอเหยี่ วใจ แตอดนึกคานในใจไมไ ดวา “จะใหเ ดก็ อายุหกเจด็ ขวบทําอะไรไดดีอยางไรได แคท าํ กาน้ําหกก็วาเสียเทา น้ี ทพี ีล่ ะก็ไมใช ดซู ”ี หนูแหวนกมลงสาํ รวจตัวเอง “ตองตรากตรําจนผอมอยางน”้ี เธอสงสารตวั เองเสียจนน้าํ ตารว งมาสาม เผาะ “ใคร ๆ กช็ า งไมเหน็ ใจเราเลย” หนูแหวนรูสกึ เหมือนอยูคนเดียวในโลก เธอเดินเอ่ือย ๆ ถือไมห วดตน ไมไปตามทางอยางใจลอย นา เบื่อ ออก ไมเห็นจะมอี ะไรทําเลย “บนอะไรจะหนแู หวน” เตานาตัวหน่ึงโผลหวั ออกจากกระดองมาทกั “ฉันเบ่อื จะ ไมเหน็ มอี ะไรทํา ทาํ อะไรกไ็ มด ”ี “เธอไมมีอะไรจะทาํ จริงหรือ” เตานาถาม “ถา อยา งน้ันชว ยอมุ ฉันไปปลอ ยในหนองโนนหนอยไดไ หม จะไป เย่ียมลูกสาวสักหนอ ย” หนแู หวนกมลงอุม เตา ขึน้ มา ตัวมนั หนกั ทีเดยี ว จนหนแู หวนนึกถึงความผอมของตนอีกครงั้ แทบอยากจะ โยนลงไปตามเดมิ แตด ว ยความเคยชนิ เธออมุ มันไปปลอยในหนองท่มี นั ตองการ “ขอบใจมากนะหนแู หวน เธอเปน เดก็ ดนี ่ี เธอตอ งไมท าํ หนาเศราอยางนัน้ เดก็ ดีนอกจากคดิ จะชว ยเหลอื ผอู นื่ แลว ตอ งเปนคนรา เรงิ ดวย” “ฉันเอาเธอมาปลอ ยนี้ เพราะฉันอยากจะอยคู นเดียวมากกวา” หนูแหวนพดู ไปตามตรง “เธอจะไปหาลูก สาวเธอก็ไปเถอะ” “เธอเบื่ออะไรมากมายถึงอยางน้นั ” เตานาชักสงสัย “ฉันไมเ บอ่ื อยางเดียวหรอก ฉนั ยังนา สงสารอีกดว ย ฉนั ไมดสี ําหรับอะไรเลย” “ทาํ ไมเธอถงึ คดิ อยา งน้นั เลา เธอยังชวยอุม ฉันมานี่เลย เธอดสี าํ หรบั ฉนั มาก” เตานาแยง 26
“ไมจริงหรอก หนแู หวนยังไมเ ชือ่ “ฉันทาํ อะไรไมไ ด ฉันตอ งอยคู นเดียว ฉนั ไมม ีเพื่อนเลย” “ฉนั เหน็ เธอมีเพือ่ นตงั้ เยอะแยะน”่ี เตานาแยง “ฉันมีเพื่อนตงั้ แยะกจ็ ริง แตเ ขามาแกลงใหฉนั เจบ็ ใจอยูเ รือ่ ย” “อะไรได ฉันไดยนิ แตขาววา เธอแกลง คนอ่ืนมากกวา แตเ อาเถอะ” เตานาตดั บท “ฉนั จะบอกอะไรให เพราะเธอคิดถึงแตตวั เองมากเกินไป แลวเธอกเ็ หน็ วา โลกน้คี ับแคบนาเบื่อหนา ย” “เธอจะใหฉ นั คิดถงึ อะไร คดิ ถึงเจาแพะ คิดถงึ ยอดไผ คดิ ถึงปูอยา งนนั้ หรือ” “ถกู แลว” เตานาตอบ “เธอจะตอ งคิดถงึ อยา งสนใจดว ย ของในโลกนี้ถา เธอสนใจมัน มนั กก็ ลายเปน ของ นา สนใจ” “ถา ฉนั สนใจเธอ ฉันจะทําอะไรกบั เธอด”ี หนูแหวนพูดขน้ึ ลอย ๆ เตารีบวายนํ้าปรูดออกไป แลวตอบวา “เธอกเ็ ปน เพ่ือนกบั ฉนั ซี แลวเราก็มาเลา เรื่องแลกเปลยี่ นกนั จาํ ไว เถอะวา ถา หากเธอสนใจโลกน้ี โลกน้ีก็จะนา สนใจ เธอจะรูเองวา มอี ะไรทท่ี าํ ไดมากมาย มหี นาทที่ ีจ่ ะตองทาํ มี ความจรงิ ท่จี ะตองคน หา และกม็ ีคนท่อี อนแอกวาเธออกี มากมายรอความชวยเหลืออย”ู แลว เตา นากด็ าํ นา้ํ หายไป เหลอื อยูแ ตนาํ้ วน หนแู หวนมองดูนํา้ วนเฉย แลว พูดขน้ึ วา “บางทคี วามนา เบอ่ื ก็อาจจะอยูทีม่ อี ะไรตอ งทาํ มากเกินไปก็ได” 27
เคร่ืองฉดุ ระหดั ถกึ ถึก ถึก เสียงดงั นแ้ี วว มาจากทุงนาบานลงุ คง คงไอเ ครอ่ื งนนั่ แนะ หนูแหวนนกึ ในใจ เธอไดย นิ ขาวลอื วา ลงุ คงเขาไปในกรุง ซอ้ื เครือ่ งอะไรมาทท่ี าํ งานไดสารพดั หนแู หวนไมไดสนใจเรอ่ื งเครอื่ งจักรเครื่องยนตม ากนัก หาไมเ ธอก็คงว่งิ ต๋ือไปเสยี แตแ รกทไ่ี ดย ินเสยี งแลว เธอคดิ จะเดินไปท่โี คกดนิ หาอะไรเลน แตวา เอ ไปดเู จา เครอ่ื ง นั่นหนอยเหน็ จะดี หนูแหวนบา ยหนาไปทางเสยี งนั้นแลว เดนิ ดมุ ไป แสงแดดแผดจารอนเหลือทน หนแู หวนเหลอื บตาดพู ระ อาทติ ยอ ยางเคือง ๆ นกึ ในใจวาถาหากไดเปน เจาของ จะเอาไปแชนาํ้ สกั หนอ ย ท่ีตรงนั้นดูเหมอื นคนทง้ั ละแวกจะมารวมอยู หนแู หวนคอ ย ๆ เบียดแทรกเขา ไปจนอยูขา งหนา เห็นเจา เปยก เจา แกละและหนตู ๋ิมพรอมทเี ดยี ว เสยี งเครอ่ื งยนตดงั จนแสบแกว หู ตวั เลก็ นดิ เดียว เลก็ กวาอแี ตนที่บานเสีย ดว ยซ้าํ ทําไมถงึ เสียงดังไดอยางนี้ ดงั ไปไกลเทาหมาหอนสองชวงได เสยี งลุงคงคยุ โขมงโฉงเฉงแขง กบั เสยี ง เครื่องยนต แกหนาบาน ภาคภูมิใจมากทไ่ี ดเปนเจา ของเครอื่ งวเิ ศษนี้ หนแู หวนน้นั ฟงไมท ัน จับไดความเลา ๆ วา ในเครอื่ งนนั้ มมี า อยู 2 ตวั มาในนั้นมันกนิ นํา้ มนั เปน อาหาร ไมก ินหญา เรย่ี วแรงมนั ชางแยะเสยี จริง หมุนเอา ระหัดลิว่ ไป พาเอานาํ้ ไหลซู ๆ ไมรจู ักเหนด็ เหนือ่ ย เจาดาํ วา ถบี ไดเ รว็ ยงั ไมไดเ ร็วเทา น้ี พอ เคยทาํ เปนถีบเร็ว ๆ ได พกั เดยี วกห็ อบซีโ่ ครงรวน ถกึ ถกึ ถกึ เสยี งเครื่องยนตด งั กอ งถาเปน อแี ตนเหา ใหด ังนาน ๆ อยา งน้ี เปนตอ ง โดนขวา งดว ยกินดินรองเอง ไปแลว แตว าเคร่อื งยนตน ้ีไมม ีใครรูสึกรําคาญมันเลย ลงุ คงหนาบานยิ้มระรน่ื ทกุ คน พากันนับถอื แกขน้ึ ตงั้ แยะในฐานทม่ี ีเคร่ืองยนตวิเศษ มแี รงมากย่งิ กวาควายววั เครอื่ งนีม้ นั เหมอื นกบั ของวเิ ศษท่ี ตกลงมาจากสวรรค ตอไปน้ีพวกชาวบา นก็จะไมต องเหนด็ เหนือ่ ยถีบระหดั แทบทั้งวนั เดนิ เคร่ืองเดยี๋ วมันก็ทําได เสรจ็ เร็วกวา คนทงั้ ละแวกน้ีทาํ เสียดว ยซาํ้ เครอื่ งยนตนม้ี ันชางย่ิงใหญเสยี เหลอื เกิน ทํางานก็เรว็ ตะโกนก็ดัง จน คนเองตองรูส ึกวาตัวเลก็ ลง เลก็ เหมอื นมาเขา ไปอยูในเคร่อื งน้ัน หนแู หวนคิดอะไรออกอยางหนง่ึ เธอแทรกคน ออกมาว่ิงกลบั ไปบา นโดยไมมีใครสังเกต หนแู หวนกลับมาใหมอ กี ตอนใกลเ ทยี่ ง ใคร ๆ เขากลับไปบา นกนิ ขาวกนั หมดแลว เดยี่ วนเี้ หลือแตเ ธอกบั เครอื่ งยนตเทาน้นั เธอดใี จนัก จะไดอ ยูกบั มันตามลาํ พัง จะไดล บู ไดคลํามนั โดยไมมใี ครมามองมาวา เสียง เครื่องยนตย ังคงทํางาน ถกึ ถกึ ถกึ เสยี งดังสน่ันทเี ดยี ว หนแู หวนเลยี บ ๆ เคยี ง ๆ เขาไปใกล เอื้อมมอื จะเขาไป แตะ “อยามาโดนฉนั นะ เปนเดก็ เปนเลก็ เดี๋ยวจะเปน อนั ตราย” เสียงเคร่อื งยนตด เุ อา หนูแหวนหดมือ มองดูเจา เคร่อื งยนตอยางเคอื ง ๆ แลวพดู วา “เธอเปนเหล็กเล็ก ๆ อยามาทําอวดดนี ะ” “ฉันไมไดต ่ําตอยอยางท่เี ธอคิดหรอก ฉันเกดิ จากตา งประเทศนะ” 28
“ตางประเทศเปนอยา งไร อยูไกลแคไ หน” หนแู หวนซกั เธอรแู ตเ พยี งวาท่ที อ่ี ยไู กลทสี่ ุดกค็ ือเมืองกรงุ ที่ เปนตา งประเทศไมรูจกั “ฉนั มาอยไู กลจากเมืองกรุงของเธอตั้งแยะ ตัวฉนั เกดิ จากมันสมองและความคิดที่ชาญฉลาดกวา ของเธอ มากมายนกั พวกเธอไมมีวนั จะรจู กั ฉนั เขาใจฉันไดห รอก” เครอ่ื งจักรพดู หยง่ิ ๆ “เธอจะมาใหญก วาพวกเราไดอยางไร ถึงเธอจะยิ่งใหญอ ยางไร พวกฉนั กใ็ ชเธอได” “เธอใชฉ ันไดก็เพราะวา เขาทาํ ฉนั มาใหเ ธอใชเ ทานน้ั แตเ ธอไมรจู กั ฉันจรงิ ๆ หรอก ถาหากวาเธอเปน เจาของดวงอาทิตย เธอจะทําอยา งไร” เคร่อื งจักรถาม “ฉันกเ็ อาไปแชน ํ้าเสยี บา งนะ ซ”ี หนแู หวนตอบไปตามความรูส กึ “จะไดเยน็ ลงบาง” “เห็นไหม เหน็ ไหม” เครอ่ื งยนตตะโกนข้นึ “นแี่ หละ แสดงวา เธอไมเ จรญิ พอทีจ่ ะใชฉนั ละ พอเธอมีอํานาจ มาก มกี ําลังมาก เธอกจ็ ะใชม นั เพอื่ ประโยชนส วนตัวของเธอ ดวยความเห็นแกตวั ของเธอ ถาเธอเอาดวงอาทิตยไป แชน้ํา คนสักเทา ใดตองตายไปเพราะการกระทําอันน”้ี ตอนน้ีเสียงของเครือ่ งยนตล ะหอ ยลงดว ยความผิดหวัง “ตวั ฉนั ตอ งตกอยูในมอื ของคนโง ๆ เหลา นห้ี รอื เครอ่ื งจักรท่ีทรงพลัง อาวุธที่รา ยแรง ตกอยูใ นมอื คนโง ๆ เหลา นห้ี รอื เครอ่ื งจกั รท่ีทรงพลงั อาวุธทร่ี ายแรงตกอยใู นมอื คนโงแ ลว มันจะมผี ลรา ยสกั เพยี งไหน” หนแู หวนฟง คําพดู ทีเ่ ต็มไปดวยอารมณของเครื่องยนตอ ยา งสนใจ เธอมองมนั ตาโต แลว พดู ข้ึนอยางวติ ก วา “ตายละเธอเปน อะไรไปนี่ พดู เพอ จนไมร ูเ รื่อง ฉนั ตองหาทางชว ยเธอ เธอทํางานมากเกินไปจนตวั รอ นไป หมดแลว เอาน่ีแนะ” หนแู หวนวิดนาํ้ สาดเขาไปท่ีเครอื่ งโครมใหญ มนั สําลักคลัก่ ๆ “นีเ่ ธออยามาทาํ บา ๆ อยางนัน้ ฉนั เกงกวา พวกเธอทาํ งานมากกวาพวกเธอ แขง็ แรงมากกวา เธอนกั แคนไี้ มห นักหนาอะไรหรอก ฉนั ทาํ งานไดว ันละ 24 ชั่วโมง” “แตเ ธอตัวรอนมากไมรูห รือ เวลาเจาเผอื กมันทาํ งานหนกั ฉันอาบนาํ้ ใหมนั มนั ยังชอบใจเลย เธออยา ปากแข็ง” วา แลว หนแู หวนก็เรงสาดน้าํ เขาไปอกี นาสงสารเจาเครอ่ื งยนต มันสําลักนํา้ ใหญ แลว มันกโ็ กรธ ตลาดออกมาวา “หยุดนะ ถา เธอไมห ยุด วนั หลังฉนั จะไปตามพวกพองฉันมา เปนเคร่ืองกําเนดิ ไฟฟา อนั มหมึ า มาตง้ั โรงงานท่นี ่ี มาทําใหชวี ติ ของพวกเธอตอ ง เปลีย่ นไปตามวธิ ที าํ งานของฉัน มาทําใหช วี ติ ของพวกเธอซ้ําซากทง้ั วันไมตอ งทําอะไร นอกจากขนั นอตตัวเดยี ว ฉนั จะทําใหเธอเปน ทาสของฉนั เขาใจไหม” มนั ตะโกนข้นึ สดุ เสยี ง 29
แตว าตอนนหี้ นแู หวนไมฟง อะไรแลว เธอโพงนาํ้ สาดเอา ๆ ทง้ั น้าํ ทัง้ โคลนเปรอะเตม็ ไปหมด จนกระทง่ั เสียงเครอ่ื งยนตเ งยี บไป “คอยยังช่วั หรือยงั ” หนูแหวนถาม มนั ไมตอบ มนั ตายเสยี แลว อีกสองวันตอมา ลุงคงพอมนั เขา กรุง เพอื่ เอาไปซอ ม เสยี งลงุ คงทีด่ าตงั้ แตห ัวบานถึงทายบาน ทวี่ า ใครมา แกลง ทาํ เคร่อื งตาย ทําใหหนแู หวนไมกลาเลา ถึงความพยาบาทของเครือ่ งยนตน นั้ ใหใ ครฟงเลย 30
นํ้าใจเจา แพะ “มาเลน หมากเก็บกนั ไหมละ” หนูแหวนกาํ กอ นหินไวข า งหลัง เอยปากชวนอยางไมคอ ยม่นั ใจ เจาแพะเงยหนา จากกองหินทมี่ ันกาํ ลังนับ ไดกาํ ไรมาโขทเี ดยี ว พอเห็นหนูแหวนมนั ก็ยิม้ ปากกวาง ถามอยางอารมณด ีวา “จะเลนอะไรนะ” “เลนหมากเก็บ” หนแู หวนยํา้ “แตเ ธอตอ งไมเ ลน โกงนะ” “ไมหรอก ฉนั ไมเ คยเลน โกงเธอเลย” “ไมจ รงิ วนั นัน้ ฉนั เผลอนดิ เดียว เธอเพง่ิ ได 12 ปเ ทา น้ัน มาบอกวา ได 17 ป” “เธออยากเผลอทาํ ไมเลา ฉันไมไ ดต ั้งใจโกงเธอจรงิ ๆ อยา งหนูติม๋ คอยวาหนอยฉนั ตัง้ ใจโกง ทีหลังเธอ อยาเผลอก็แลวกนั เอา เลน กเ็ ลน ” เจาแพะตดั บท เพราะรูส กึ วา ย่ิงเถียงก็จะเขาเนือ้ ไปทุกที หนแู หวนนัง่ แปะลง ยม้ิ อยา งประจบ แลว พดู ขน้ึ วา “ใหฉนั เลน กอ นนะ” เจา แพะหนุมวนั 11 ขวบมองอยา ง ปรานตี อบวา “เลน กอนก็ได” หนแู หวนโปรยกอนหนิ เรมิ่ เลน หมากหนึ่ง โยนปุบหยบิ ปบอยางชาํ นาญ เจา แพะจับ ตาดูอยางชนื่ ชมแกมหวาด ทามันจะแยนา พอหนูแหวนโปรยกอ นหนิ เรมิ่ เลนอยางชนื่ ชมแกมตวาด ทา มันจะแย นา พอหนูแหวนโยนอตี วั ข้ึนจะรวบหมากส่ี มนั กต็ ัดสินใจ “ตาย” เจาแพะรองขน้ึ อยางดงั หนูแหวนสะดงุ ปลอ ยใหอีตวั ตกลงถงึ พื้น ปากรองวา “ตายไหน” “ตายนไี่ ง” เจา แพะช้ีใหดอู ีตวั ที่นอนอยูบนพนื้ แลว รวบเอากอ นหินไปเลน หนา ตาเฉย หนแู หวนนง่ิ องึ้ ดว ย ความแคน เคอื ง ในใจอยากจะทุบใหสักอก้ั แตก ไ็ มก ลา เจา แพะทําเปน ไมรไู มชลี้ งมอื เลนอยางตง้ั อกตง้ั ใจ เด๋ยี วเดยี วก็ไดห มากส่ี “ข้นึ รา น” ได 3 ป มันเริม่ หมากหนึ่งใหมอีกคร้งั พอถึงหมากสองเจา แพะทาํ พลาดทอด หมากไปเปนกระจุก หนูแหวนขยับตวั อยางดีใจ เพราะคาดวา คราวนเ้ี จาแพะคงตายหยบิ หมากสองไมไดแน ปลาย เทา เฉี่ยวกองหนิ ไปนิดหนึ่ง เจา แพะเห็นไดช องพูดข้นึ วา “เฉ่ยี วอยา งน้ีตอ งทอดใหม” แลว มนั กห็ ยิบกอนหนิ ข้ึนมา ทําทาวาจะทอดใหม คราวนหี้ นแู หวนเหลืออดรองกร๊ีดขนึ้ แยง เอากอนหนิ คืนมา “ไมเ อา ไมเ อา ตองวางไวอยา งเกา” เธอรอ งขึน้ เจา แพะทําทาจะเถียงไมย อม หนแู หวนเห็นแลว ทงั้ นอยใจ ท้ังเสยี ใจ พูดดวยน้ําเสียงทเี่ ครอื ดวยความรสู กึ วา “ทาํ ไมเธอถึงขโ้ี กงอยา งนี้ เธอก็เปน คนดีนี่นา” เจา แพะมองดู ดวงตาหนแู หวนที่มีตาเออเบา อยา งไมร ูจะทาํ อยา งไรดี ทส่ี ดุ มันพูดข้ึนอยางสํานกึ ผิดและเสยี สละวา “ฉนั ยอมตาย ก็ได เธอเลนเถอะ” หนูแหวนหมดสนกุ เสยี แลว เธอมองกอนหินในมอื เฉย เจา แพะยงิ่ เสยี ใจหนักขนึ้ มนั เอ้ือมมือ 31
มาแตะแขนหนูแหวน พดู ปลอบ ๆ วา “เอานา เลนเถดิ นา ” หนแู หวนสะบดั แขนหนีลกุ ขน้ึ ยนื พดู สะบัดเสยี งอยา ง ไมห ายแคน วา “ไมมใี ครเขาเลน ดวยแลว อุตสาหม าชวนเลนยังโกงเอาอกี ” เธอเดนิ เลยี่ งออกมา พอไดยนิ เสียงเจา แพะรองวา “กลับมากอ น” เทานน้ั เธอกว็ ง่ิ ตอื๋ ไปดว ยแรงเลนตัว เจา แพะลุกขึ้นว่งิ ตาม หนแู หวนก็ยงิ่ เรงฝเทา ข้ึน ทง้ั สองวิง่ ไลก นั มาตามคนั นา พกั หน่งึ เจาแพะก็ตะโกนขน้ึ วา “เรามาเลนไลจบั กนั นะ” “ไมเ อา ไมเอา” หนูแหวนยังไมหายเจบ็ ใจทีเดยี วรองคานมา แตวา เสยี งออนไปมาก แลวว่งิ แนบตอ ไป เจา แพะว่ิงตามไปไมลดละ และเขาใกลไปทุกที แตว า ...... “หนูแหวน หนแู หวน อยาว่งิ ไปตรงนน้ั เจาเผือกควายเปล่ยี วมนั อยทู ่นี ่นั ” หนูแหวนไดยนิ แลว แตก ็นึกวา เจา แพะโกหกจึงยังคงวิ่งตอ ไป เจาเผอื กควายเปลี่ยวทีล่ งุ อําเจาของเองก็ เอาไวไมอ ยูป ลอ ยใหมนั เดินเล็มหญา กนิ อยูแถวนี้ มนั ดเุ หลอื ทน เที่ยวไลขวิดท่ีเดินผา น จนไมม ใี ครกลา เฉียดมา แถวนี้ เจา เผือกเล็มหญาไปสายหัวไป เหมอื นรสู กึ คันเขาอยากจะขวดิ อะไรอยตู ลอดเวลา พอเหน็ หนแู หวนมันกว็ ่งิ เหยาะไปหาทนั ที พอหนูแหวนเหน็ เจาเผอื กเทานัน้ กห็ ยุดกกึ ความกลวั แลน เขา หวั ใจจนไมสามารถจะวิ่งหนีได ขณะนีเ้ จา เผือกเขา มาใกลอยหู า งไปเพียง 3 วาเทา นั้น หนาของหนแู หวนซดี ลงทกุ ที ตวั เลก็ ๆ อยางน้เี จาเผอื กหายใจรดกล็ ม แลว แตแ ลวมนั ก็สะดงุ หยดุ อยู เจา แพะนน่ั เองขวางกอ นดินลอยลิว่ ๆ มาตกอยขู า งหลงั เจาเผอื ก มันตกใจ จึงหยดุ เหลียวกลบั มาดู เจาแพะกว็ ิง่ ไปทันหนแู หวน มันดงึ เอาตวั หนูแหวนมาไวข า งหลัง ยืนเผชญิ หนา กบั เจาเผอื กอยา ง อาจหาญ แลวกระซบิ บอกหนแู หวนวา “เธอวิ่งไปกอ น ไปคอยอยบู นโคกนะ เดย๋ี วฉันตามไป” ไมตอ งบอกครัง้ ท่สี อง หนูแหวนหนั หลงั วง่ิ อา วไปทนั ทีท้งิ เจา แพะเผชญิ หนากับเจา เผือกตามลําพงั เจาแพะ คอย ๆ ทรดุ ตวั ลงเตรยี มกอนดินกอ นหินไวพ รอ ม ก็ระดมขวางยบิ ไปไมทนั ทีเ่ จาเผือกจะตั้งตวั เจา แพะกเ็ ผนอาวไป อยา งไมค ิดชวี ิต ทงั้ สองพบกันอีกคร้งั หน่งึ บนโคก หนา ตาซดี ทั้งคูเพราะเหนือ่ ยและเพราะกลวั เปน พักใหญ หนูแหวนก็พดู ขึน้ วา “ทาํ ไมเธอจึงมาชวยฉัน” ดวงตาบอกท้ังความชมเชยและขอบคุณ เจา แพะเดินไปมา ตอบอยา งไมค อ ยแยแสวา “เธอเปน ผูหญิง ไมร ูอะไรหรอก ผูชายเขากต็ องชวยผหู ญิงกัน ท้ังนั้นแหละ” “ทําไมเธอจงึ ชว ยฉัน” หนแู หวนย้าํ อีกครงั้ หนึ่ง เจาแพะหนั มามองตาหนูแหวนแลวยอ นถามวา “ทําไมเธอจงึ ชอบมาชวนฉันเลน เรอ่ื ย” คราวน้ีหนแู หวนก็ตอบไมไ ดเ หมือนกนั ทําไมเธอถึงชอบมาชวนเจาแพะเลนดวยเรอื่ ย ๆ ทง้ั ๆ ทม่ี ันก็แสน ทีจ่ ะขโ้ี กง บางทีอาจจะเปนเพราะเลน กับเจาแพะแลวรูสึกวา มรี สมชี าติดี หรือวาเปนเพราะเธอสงสารมนั เจาแพะ กําพรา พอแมแ ลวก็ไมค อ ยมใี ครมาเลน ดวย ทาทางมันเหงา 32
“ทําไมเธอจึงมาชวนฉนั เลน เร่ือย” เจา แพะถามมาอกี หนูแหวนรสู ึกกระดากนดิ ๆ เธอมองดเู งาที่ผอมยืด ของเจาแพะมอื ไมย าวเกงกา ง แตว ามอี ะไรบางอยา งที่ม่นั คงอยใู นน้นั “เงาเธอยาวจงั เลย” หนแู หวนพดู ขึน้ ลอย ๆ “ไปว่ิงเลน กันตรงโนน ไหมละ ” “เอาซี” เจาแพะรับคาํ ทันที แลว วง่ิ นาํ ไป หนแู หวนมองตามรางทวี่ ่ิงหยอย ๆ ไป พรอมกับรสู ึกวาโลกของเธอขยายใหญขึ้น และเธอก็สงสยั วาโลกของเจา แพะมนั ใหญขึน้ ดว ยหรือเปลา ถา ผอู า นไดก ลายเปนนกยางบนิ อยูกลางอากาศ ก็จะเห็นเดก็ เล็ก ๆ 2 คนว่ิงเลนอยูกลางทงุ นาอนั กวาง ใหญไพศาล แมวาเขาท้งั สองจะอยหู างกัน แตกม็ ีสายสัมพันธทมี่ องไมเห็นโยงเขาเอาไวเ ปน ความผูกพันหวงใย และสงสารตอกนั เขาทั้งสองเปน เพอ่ื นกัน ท้ัง ๆ ทย่ี ังไมร ูจ ักคาํ น้ีดี 33
ตกปลา “เธอมาดงึ ตัวฉนั ไปทาํ ไม” เสียงไสเ ดือนรอ งขน้ึ อยางตกใจ “ฉนั จะเอาไปตกปลานะ ซ”ี หนูแหวนตอบพลางปด มอื ปด ไม หลังจากทีไ่ ดหยอ นไสเดอื นลงไปใน กะลามะพรา วแลว “โอย ตายแลว เธอจะเอาฉนั ไปใหป ลากนิ อยา งนั้นหรือ” ไสเ ดือนรองอุทธรณ “ทาํ ไมเธอแกลง ฉนั อยา งนน้ั เลา ” หนูแหวนมองไสเดอื นอยางแปลกใจ “ฉันไมไดแ กลงเธอนะ” เธอพดู ข้นึ “ถาฉันแกลง เธอฉันกจ็ ะ เออ เอา เธอไปคลกุ ข้ีเถา นฉ่ี นั เอาไปตกปลา มนั จําเปนน่ี เธอหยดุ รองเสียทเี ถอะ” วาแลว หนูแหวนกล็ งมือขุดหาไสเ ดอื น ตวั อืน่ อีก เมือ่ ไดจนพอใจแลว กบ็ ิดินใสล งไปในกะลา พูดวา “เหน็ ไหม ฉันไมไ ดแ กลงเธอ ฉนั เอาดนิ มาใหเ ธออยู ดวย” หนูแหวนแบกเบด็ คันยาวบายหนาไปทางฝง นํา้ มอี แี ตนว่งิ นําไปขางหนา มันชอบตามหนแู หวนไปตกปลา เพราะมันรูว า ตอนน้เี ปน ตอนท่ีหนูแหวนอารมณด ีที่สุด อกี อยา งหนง่ึ มนั อยากรวู าวันนม้ี ันจะไดรับสวนแบง เปน ปลาอะไรบา ง ระหวา งเดนิ ไป หนูแหวนก็แวะไปเอาหนอนผีเส้อื สองสามตวั ตามตน ไมเ ตีย้ ๆ ใสล งไปอกี “เอาไป เผือ่ ไวก ็ด”ี เธอนึกในใจ พอถงึ ฝง น้ํา หนูแหวนก็หลบเขาอยใู ตเงาไมท ีเ่ กือบจะต้งั ตรง จัดแจงวางขา วของ เกย่ี วเหยือ่ เขา กบั เบด็ เหวี่ยงลงไปในน้าํ วันน้ีทาํ ไมโชคดีก็ไมรู ประเดย๋ี วเดียวปลากม็ าตอดเหย่อื ทุนทผ่ี ูกไวกระเพอื่ มขน้ึ ลง กะวา ปลาฮบุ เหยอื่ แน หนูแหวนกย็ กคนั เบด็ ขน้ึ ไดแลว เปนปลาตะเพยี นขาวโตขนาดฝา มือ หนแู หวนรบี เบนคนั เบ็ดตวดั ปลา มาวางบนฝง และปลดปลาออกจากเบด็ “เธอเอาฉนั ขน้ึ มาทําไม” ปลาพดู ละลาํ่ ละลัก มนั ทั้งกลวั ทงั้ ตกใจ มีนาํ้ ไหลจากตาพราก ๆ “ฉันจะเอาเธอไปกนิ จะใหแ มทําแกงสม ฉันไมไ ดกินแกงสมมาตั้งนานแลว ” “โอย นากลัวจรงิ ” เสียงปลารองข้นึ อยางเสยี วสยอง “หยดุ ทีเถอะนา ” อีแตนเหาขัดข้นั “ฉนั จะกนิ กางเธอดว ย” “พวกเธอน่ชี างโหดรายจรงิ ” ปลาราํ พนั “ฉนั กาํ ลงั อยกู บั ครู กั ของฉัน เธอพรากฉันมา แลวเธอยงั จะกินฉนั ไดลงคออีกหรอื ปลอยฉันไปเถดิ ” “ปลอยเธอไปแลวฉนั จะกินอะไรละ ” หนูแหวนถาม 34
“ปลอยฉันไปเถดิ ” ปลาออนวอนอกี คร้ังหนงึ่ “ใหฉ ันไดม ชี วี ิตทาํ อะไร ๆ อกี ” “ฉนั ไมเหน็ วา ปลาจะทาํ อะไรอยางอน่ื ไดด กี วาถกู กินเลย เธออยา มาออ นวอนฉัน ไมสําเรจ็ หรอก วาแตว า ครู กั ของเธออยูแถวนี้แนหรอื ฉันจะไดตกขน้ึ มาอีก” วาแลวหนูแหวนก็เกย่ี วเหยือ่ โยนเบ็ดลงไปในนํา้ อีก เธอนงั่ รอ คราวนนี้ านแสนนาน ปลากไ็ มมากนิ เหยอ่ื สักที เบอื่ เขา เธอก็หนั ไปถามปลาทีอ่ อนแรงไปมากแลว วา “เธอเปนลูกปลาอนนตห รือเปลา” “เปลา ฉนั เปน ลกู ปลาตะเพียน” “น่นั นะซี ตัวเองถงึ ไดเล็ก เห็นแมบอกวา ปลาอนนตห นนุ แผน ดนิ อยู ถาเปนลกู ปลาอนนตค อ ยนา ปลอยไป หนอย จะไดไปชวยหนนุ แผนดินไมให. ..แตว า ” หนแู หวนทําปากจิก๊ จัก๊ “ถาตกปลาอนนตไ ด คงอิ่มไปหลายม้อื นะ” อีแตนหอนรับสุดเสยี งอยา งเห็นดว ย ในทส่ี ดุ หนูแหวนกร็ สู ึกวาเบ็ดถกู กระตุก ปลามากนิ เหยอ่ื แลว เธอปลดปลาออกจากเบ็ด วางลงใกล ๆ กับ ตวั แรกพูดขึ้นวา “เขาเปน คูรักเธอใชไหม” “ใช ปลอ ยเราไปเถอะ” ปลาตวั แรกขอรองเสยี งเครือ “เปน บาปกรรมเปลา ๆ ถา เธอฆาเรา” หนูแหวนมองดูปลาทั้งสองตวั ทดี่ ีดตัวอยบู นหญา อยา งสงสาร พรอมกับนกึ ถึงคําสอนของหลวงตาเรือ่ งโทษ ของการฆา สัตวตดั ชวี ติ วา หนักหนาเพยี งใด รํ่า ๆ จะหยิบลงไปในนา้ํ แตแ ลวกน็ กึ อะไรขึ้นไดถ ามวา “เธอเคยฟง เทศนไ หม” 35
“เปลา ฉนั ไมเคยฟง เทศน พวกปลาเราไมฟง เทศนกันหรอก” “ง้นั เธอกเ็ ปน ปลาทไี่ มค อ ยดเี ทาไหรน ะซ”ี หนูแหวนพูดขนึ้ อยางดีใจ “สมควรที่จะถกู กนิ ไดแ ลว ” กลา วจบ เธอกร็ ูสกึ ภาคภูมิใจตนเองขน้ึ มาอยางมากทอ่ี ตุ สา หไ ปฟง เทศน แมว าจะดว ยความรสู ึกเบื่อหนา ยก็ตาม “แตเ ธอตัวโตกวา เรา เกง กวา เรา มากินเราน่ไี มยุตธิ รรมเลยนะ” ปลาตัวผทู วงขึน้ หนูแหวนอาปากหวอมองดปู ลา แลว ยอ นวา “แลว เธอกนิ ไสเ ดอื นละ เธอจะกนิ ไสเ ดือน เธอจึงถกู จับ แลว เธอจะมารอ งเอาอะไร” หลงั จากนั้นหนแู หวนกส็ าละวนอยูกบั การเกีย่ วเหย่ือ หยอ นเบ็ด วดั เบ็ด พอตกบา ยหนแู หวนก็ไดปลามา หลายตัว เธอรอยมันเขา ไวเปน พวง แบกคนั เบด็ มุง หนา ไปทบี่ านพรอ มกับอีแตน ปลาเหลา น้ันไมด ิ้นแลว บางตวั ก็ มรี อยเลอื ดไหลเปน ทาง มันตายสนิท พดู ไมไ ด มนั รองขออะไรหนแู หวนไมไ ดอ กี ตอไปแลว แตว า เสียงรองขอความ ยุตธิ รรมทํานองนขี้ องสง่ิ ทีต่ อ งการรกั ษาผลประโยชนต วั เองยงั คงดังอยูท่โี นนท่นี ่ที วั่ โลก 36
ตอยติง่ เพราะวา วนั นห้ี นูแหวนเดนิ ไปชา ๆ เธอจงึ ไดเ หน็ ตอยตงิ่ ตนหน่งึ ขนึ้ อยูโดดเดยี่ วรมิ ทางไมมีอะไรข้นึ ใกล มันเลย มนั เปน ตอ ยตง่ิ เต้ยี ๆ สงู ไมถงึ สองคบื กา นเลก็ ๆ ของมนั โอนเอนไปตามลม พาเอาดอกสีมว งครามไหว ตามไปดว ย เธอรสู ึกวา มันเปนพวกเดยี วกบั เธอ มันเหมือนเธอ เธอจึงรกั มนั “สวัสดจี ะ ตอ ยตง่ิ ” หนแู หวนทัก “สวัสดีหนแู หวน” ตน ตอยตงิ่ ตอบดว ยนาํ้ เสียงแจมใส “เธอผานฉันไปหลายหนแลว ฉันเรยี กเธอไมท นั เลย เธอจะรีบไปไหนกันจะ ” หนแู หวนมองตนตอยต่ิงอยา งรูส ึกผดิ เธอไมน า ปลอ ยใหมนั เหงามานานถงึ ขนาดนเี้ ลย เธอรกั สนกุ จนลมื รักคนอ่นื ไป เพง่ิ มาเหน็ มนั วันนี้เอง หนูแหวนพูดขึ้นคลายราํ พงึ วา “เธอขนึ้ อยลู าํ พงั ตนเดยี วอยางน้หี รือ” “ใชจะ ” “เธอคงเหงามากทเี ดยี ว” หนแู หวนพดู ขนึ้ อยา งเหน็ ใจ “ไมห รอกจะ ” ตอ งติง่ ตอบ “ถา เธอมคี วามรัก เธอกจ็ ะมีเพอื่ น แลวเธอกไ็ มเ หงา ฉันมีเพอ่ื นมากทเี ดียว อยางเธอเปนตน เวลาเธอเดนิ มาคนเดียวชา ๆ เธอมองคนอ่ืนอยา งสงั เกตอยา งเอาใจใส เธอกไ็ ดพ บฉัน ตน ตอ ยต่ิงเลก็ ๆ ท่เี ธอไมเคยเห็นมากอ น พอเธอรักฉัน อยากเปนเพื่อนฉัน ฉันก็ไมเหงาแลว” หนแู หวนพยกั หนา เห็นดวย เสยี งตนตอยติ่งพดู ตอ ไปวา “เมือ่ เธอเงยหนาขึน้ บนฟา เธอเห็นนกเล็ก ๆ ท่บี ินรอนไปมา เขากเ็ ปนเพ่ือนของเธอและก็เปน เพื่อนของ ฉนั ดว ย เวลาลมพดั โชยมาแผว ๆ เธอรสู กึ เย็นสบาย เขากเ็ ปน เพือ่ นของเธอเหมือนกัน ลมเปนเพื่อนทีด่ ีของฉัน จรงิ ๆ ดูสเิ ขาทําใหฉ นั ไกวตัวสนุกทเี ดยี ว ตกกลางคนื บางครงั้ ก็มีดวงจันทร บางครงั้ ฉันกม็ ดี วงดาวเปน เพอื่ น ยิง่ กวา น้นั นะเธอ บางทฉี นั ก็ยังมีนาํ้ คางเมด็ เลก็ ๆ ทหี่ ลงทางมาขอพักพงิ บนใบของฉนั เขาจะเลาเรือ่ งการเดินทาง อนั แสนต่ืนเตน ใหฟ ง จนกระทง่ั เขาละลายหายไป โอ ฉนั ชา งเปนสขุ จริง ๆ ชีวิตชา งนาอภิรมยจ ริง ๆ” หนูแหวนมองตน ตอยต่งิ อยา งท่งึ และยกยอง “ฉันอยูคนเดียวเสมอเหมอื นกับเธอ ฉันมีเพ่อื นมาก เหมือนกัน ฉันเปน เพ่อื นกบั คางคก ตัวหนอน และก็กอนหนิ ตามริมนาํ้ เออ...รุงกินนาํ้ ก็เปน เพอื่ นฉนั เหมือนกัน แตกย็ งั ไมเหมอื นอยา งท่ีเธอพดู เลย” 37
“เพิม่ ความรักเขา ส”ิ ตนตอ ยติง่ แนะนาํ อยางกระตือรอื รน “แลว เธอจะไดอยใู นโลกแหง ความรกั ในโลกของ ความรัก ฉันเติบโตมานไ่ี ง ตอนนฉ้ี นั พรอ มทจี ะขยายพันธอุ อกดวยแลว ดทู เี่ มลด็ ของฉัน ไมชานแี้ หละฉนั จะระเบิด มันออก กระจายมนั ไปท่ัว แลวมนั ก็จะขน้ึ เปนตนตอยติ่งอกี หลาย ๆ ตน อกี หนอ ยมนั ก็จะเต็มทงุ เธอคอยดนู ะ” ตนตอ ยติง่ ระเบิดเมล็ดของมนั ออกดังเพียะ “ดว ยความรกั เราจะทาํ งานอยา งไมร ูจกั เหนด็ เหนอ่ื ย เธอดูสิ มนั กระจายไปท่ัวเลย” ตนตอ ยต่งิ รองขึน้ “ฉันจะทําแผน ดินนี้ใหเหมาะที่ตนตอ ยต่ิงจะอย”ู หนูแหวนมองตาม แลว รองขนึ้ “แนะ เมด็ นน้ั มดมนั คาบเอาไปแลว เมด็ โนน มดก็เอาไป ตายแลว” หนู แหวนเหลยี วกลบั ไปท่ตี น ตอ ยติง่ เธอรสู กึ เสยี ใจแทนมันอยา งยิ่ง เธอนึกเดาตอ ไปไดว าเมลด็ ท่เี หลอื ถาไมถ ูกมด หรือแมลงอนื่ คาบ กแ็ หงตายไปบนดนิ ท่ีแข็งกระดา งน้ี เธอลกุ ขนึ้ ยืนและเดนิ จากตนตอ ยติ่งนีไ้ ปอยา งไมรตู ัว เดนิ มาไมน านเลย เธอกไ็ ดพ บตน ตอ ยติ่งอกี คราวนีม้ นั ข้ึนเปน ดงทีเดยี ว เสยี งมันสะบดั ใบคยุ กันดงั จอกแจก “สวัสดจี ะ” หนแู หวนทกั ไปเนือย ๆ “สวัสดหี นูแหวน” พวกตอยต่ิงรอ งตอบพรอมกนั ทั้งดง “ทาทางเธอไมสบายเลย มาสนกุ กบั พวกเราดีกวา อาปากอมเมล็ดของเราส”ิ หนูแหวนอมเมลด็ ตอ ยต่ิงตามคาํ เรียกรอง อมไดไ มนานมันก็แตกเพยี ะ เธอสะดงุ ตน ตอ ยตง่ิ พากันหวั เราะ ขํากนั ใหญพ ลอยทําใหห นแู หวนรสู กึ สนกุ ไปดว ย เธอวิ่งไปอมเมลด็ ตอ ยติ่งอกี เมล็ด มนั แตกเพยี ะ รสู กึ เจบ็ ๆ คนั ๆ ในปาก “สนกุ จงั เลย” หนแู หวนรองขน้ึ เธอลมื เจา ตน ตอยต่งิ ทเ่ี ปย มดวยความรักตน นน้ั สนทิ “เธอไมขนึ้ ให มากกวานี้อีกหรอื ” “ไมหรอก แคน้กี ็พอแลว ข้ึนไปมาก ๆ เราก็เลนกันไดใ นวงแคน”้ี ดงตอ ยติ่งตอบ “ยงิ่ กวา นัน้ นะ ถา เราข้ึนใหเ ต็มทงุ พวกเธอก็จะเผาเราทิ้งเสีย” ตอยติ่งตน หน่งึ เสรมิ ขน้ึ หนแู หวนฟงแลวหวนนกึ ถงึ ตน ตอยตงิ่ ตนเดมิ ทอี่ ยากจะแตกพนั ธใุ หเตม็ ทงุ ขน้ึ มา เธอถามไปวา “พวกเธอ มเี พื่อนมากไหม” “มีมากซ”ี ดงตอยติง่ ตอบ “พวกเราเปนเพอื่ นกันหมดเลย” “ไมใช” หนแู หวนชแี้ จง “เพ่ือนหมายถึงอยางนกตวั เลก็ ๆ สายลม หรือนาํ้ คางอยางน้ีนะ” “ทาํ ไมพวกเราจึงตองมีเพือ่ นแบบนัน้ ” ดงตอ ยตงิ่ สงสยั “เราอยขู องเรากแ็ ลว ไมเ ห็นจะตองไปคบกับนก เลก็ หรอื น้าํ คางเลย นกเลก็ ๆ บางทกี ็ถา ยรดเรา น้าํ คางก็ทาํ ใหเ ราหนาวส่ัน” “ถาอยา งนั้นเธอกไ็ มม ีความรกั นะซ”ี หนแู หวนพดู “ฉันไดพบตอยติ่งตนหนึ่งข้ึนอยูโ ดดเด่ียว เขามคี วามรกั มาก เขามเี พ่อื นเปนนกเล็ก ๆ เปน สายลม เปน น้ําคาง” “ไมจ รงิ หรอก อยาไปฟง เขา” ดงตอ ยตงิ่ คาน “เขาเหงานะ เขาไมไดรักสง่ิ เหลานนั้ หรอก” “แตเ ขาบอกวาเขารัก ฉันก็เชือ่ วา เขามีความรัก” 38
“ความเหงาไมม ีเพ่อื น ทําใหเรารกั สงิ่ ท่ไี มรไู มข ีก้ บั เรา หรอื แมส ิ่งทเี่ ปน ปฏปิ กษก ับเราได” ดงตอ ยต่งิ อธิบาย “เราจะรักสง่ิ ท่คี ลา ยกับเราหรอื เขา กับเราไดเทาน้ัน โอ ชางนาสงสารตอยตง่ิ ตนนั้นจรงิ ๆ” หนูแหวนพลอยสลดใจไปดว ย ยิ่งนึกถงึ ภาพมดทคี่ าบเอาเมลด็ ของมนั ไป เธอพูดอยางไมแนใจนกั วา “เธอ จะหมายความวา นกเลก็ ๆ สายลม หรือนํา้ คา ง ไมไ ดเอาใจใสกับตอ ยต่งิ ตน นัน้ เลยใชไ หม” “ถกู แลว ” ดงตอยตงิ่ ตอบ “เขาไปรักส่ิงเหลานี้ขางเดียว เพราะความเหงาไมมเี พอ่ื นของเขา เธอไปชว ยขดุ เขามาทีน่ ไี่ ดไ หม เขาจะไดส นุกกับพวกเราได” หนูแหวนรับคาํ เดนิ กลับไปท่ตี นตอ ยตงิ่ ตน เดิม “ฉันจะเชือ่ ใครด”ี เธอราํ พังข้ึนระหวา งทาง “ฉนั จะเชื่อตน ตอ ยตงิ่ หรือจะเชื่อดงตอ ยต่งิ ” เธอหยุดยนื อยูท ่ตี น ตอ ยต่ิง มองมนั น่ิง ในทส่ี ดุ หนแู หวนกห็ ันหลังกลบั “ฉนั ไมขดุ เธอไปหรอก ไมว า เธอจะมีความรกั หรอื มคี วามเหงา เพราะวาถาฉันขดุ เธอไปแลว ฉนั ก็ไมร วู าจะขุดตวั ฉันไปวางไว ตรงไหน” 39
แยง ตวั วนั หนง่ึ หนแู หวนน่งั มองดพู อ มีความคดิ ทีไ่ มเคยรูส ึกมากอ นเกดิ ขึ้น ชายคนนีห้ รือคอื พอ ของเธอ ผูชายท่ี นุงกางเกงหลวมโพลก ถอดเส้ือน่ังจกั ตอกอยตู รงนีห้ รือคอื พอของเธอ ผูช ายรปู รางสูงใหญผิวเกรยี มแดด เคราเขยี ว คร้มึ มีรอยสกั ตามตวั กลามเนือ้ ทีห่ นาอกและตนแขนเปน มัด ๆ สง่ิ เหลานี้ไมเหน็ บอกความเปน พอ ของเธอท่ี ตรงไหน “พอ ” หนแู หวนเผลอเรยี กออกไป “อะไรหอื ” พอ เงยหนาข้ึนมองหนแู หวน เขาคงเปนพอ เราจรงิ ๆ หนูแหวนนกึ ในใจ เขาเปน พอ เราจรงิ ๆ แนแ ลว แลว เธอก็ถามอยางกระตอื รอื รน วา “พอแปลกใจไหมวา หนเู ปน ลกู ของพอ ” พอเลกิ ค้วิ ตอบไปวา “เปลา พอ ไมแปลกใจอะไร” หนูแหวนหนา สลดลงนิดหนงึ่ เธอคอ ย ๆ เดนิ เลี่ยงออกมา พอ สน่ั หวั ชา ๆ ตะโกนตามไปวา “ไปเทย่ี วเลน ที่ไหนระวังอยาใหห กลมนะลูก พอ เปน หวง” หนแู หวนไดย นิ เสียงเตอื นดว ยความเปนหว งเชนวาใจก็เฟองฟูขึน้ ถา เธอถามพอดวยคําถามทีผ่ ูใหญเขาใจได เปนตน วา “พอจา พอ เห็นหนูเปนคนอยา งไร” หนูแหวนคงไดร บั คําตอบที่ นา พอใจกวาน้ี เธอแบกเอาความสงสยั นไี้ ปถามแมงมมุ ตวั ดาํ ใหญท่ชี กั ใยอยูท กี่ อตะไคร “เธอเคยรูส ึกอยางนีไ้ หม” หนแู หวนเรม่ิ ตน “วันหนึง่ เธอสงสยั วา พอ ของเธอหรือคือพอของเธอ” “ฉนั ไมเ คยเหน็ พอ ฉันวา ฉันไมม พี อ หรอก เอาเขา จรงิ นะ ฉันยงั ไมรูเลยวาพอแปลวา อะไร” แมงมุมถาม หนูแหวนมองแมงมมุ อยา งแปลกใจ “เธอแยกไมออกหรือวาแมงมมุ ตวั ไหนเปนพอของเธอ ตวั ไหนเปนแม ของเธอ ตัวไหนเปน พีข่ องเธอ นอ งเธอ” “ฉนั รูแตว า มแี มงมุม มีทที่ ฉี่ ันจะชักใยได มีสง่ิ ทฉี่ ันจะกินได” แมงมมุ ตอบ “เธอไมรูห รือวา มแี มงมุมตวั อ่ืนท่ีไมใ ชต วั เธอ” หนูแหวนพูดเนนเสยี ง “มแี มงมุม มที ่ชี กั ใย มสี งิ่ ท่กี นิ ไดเทานัน้ ” แมงมมุ พูดซา้ํ “ถา เธอไมรูวาเธอไมเหมอื นกับตวั อ่ืน ตา งกับตัวอื่น เธอกไ็ มม ีตวั เธอนะ ซ”ี หนูแหวนพดู ดว ยสําเนียงโกรธ “ฉนั ไมเหน็ วา จาํ เปนจะตอ งคํานงึ ถึงสงิ่ นน้ั การท่จี ะมตี วั ฉันหรือไมมีก็ไมเห็นจะแปลกอะไร ในเมื่อยังมแี มง มมุ มที ีช่ กั ใย มีส่ิงทกี่ นิ ได” “แลว กม็ สี ่ิงทด่ี งึ ใยเธอดวย” หนแู หวนกวาดมือไปทีใ่ ยแมงมมุ อยางเหลอื อด ใยขาดสะบน้ั แมงมมุ ไตห นไี ป อยางรวดเร็ว มันคงไปหาทชี่ กั ใยและสงิ่ ทีก่ นิ ไดใหม ในไมชามันก็จะลมื นกึ ถงึ สงิ่ ที่ดงึ ใยของมนั สนิท 40
แมงมมุ นี่ชางโงเ สียเหลือเกนิ ไมรวู า มีตัวของตัวเองเลย หนูแหวนนึกในใจเม่อื เดนิ จากมา สูเ ราไมไ ด เรามี ตัวของเราไมเหมือนกบั พอ ไมเ หมอื นกบั แม ไมเ หมือนกับหนตู ๋มิ “เราเปนตัวของเราจริง ๆ ดว ย” หนแู หวนตะโกน ขึน้ อยางสบายใจ “ฉันตา งหากเปน ตัวของเธอ” มีเสียงทว งเบา ๆ อยูข างลา ง หนูแหวนกม ลงดูกเ็ ห็นเงาของเธอในนํ้า เธอทรดุ ตวั ลงนง่ั ริมตลิง่ ชะโงกหนา ไปถามเสียงเครียดวา “เธอ อวดดอี ยา งไรถึงวา เปนตัวฉัน เธอเปน เงาของฉันเทานน้ั ” “ทาํ ไมเธอไมคิดวาเธอเปนเงาของฉนั บา งเลา ” เงายอ นเงา “แลว เธออวดดอี ยางไรจึงวา ตวั เธอเปน ตวั ของ เธอ” “ฉนั ตองเปนตวั ของฉนั แน ๆ เพราะฉนั เปน คนทําอะไรแลวเธอก็เปน คนตาม” หนูแหวนพูดเสยี งหนกั “น่ี ไง” แลว เธอก็ยกมือข้ึน เงากย็ กมอื ขึน้ ดว ย “ฉนั ไมไ ดทาํ ตามเธอหรอก เธอตา งหากทําตามฉัน หรอื อยา งนอ ยทีส่ ุดเรากท็ าํ พรอม กนั ” “แตเ ธอก็ตอ งยอมรับนะวาฉนั เปนคนทํา” หนูแหวนพดู ขึน้ อยางไมรวู าจะพดู อะไร เธอออกจะเสยี ใจไมนอ ย เม่ือเงามาแยงเปน ตวั เธอ แยง ความภมู ิใจในการท่เี ปน ตวั เธอ “ถาเธอชอบเลน กับเจาแพะ เธอจะรูหรือวาเธอชอบเลน กับมัน เวลาเธอยกมอื ข้ึน เธอรวู า เธอยกมอื ขึ้น เพราะเธอเหน็ ฉันที่เปน ตัวเธอยกข้ึน” เงาอธบิ าย “แตฉ ันเปนคนทาํ ฉันเปนคนทํา” หนูแหวนตะโกน “เธออาจจะเปนคนทาํ แตฉ นั เปน ตัวเธอจรงิ ๆ” เงาตอบ 41
“ไมเอา” หนแู หวนแทบจะรองกรด๊ี “ฉันเปน คนทํา แลวฉนั ก็เปนตวั ฉันคนเดยี ว ฉันจะเอาตวั ฉนั คนื มา” วา แลวหนแู หวนก็จวงมือลงไปในน้ําอยางแรง เกิดเปนคลน่ื กระฉอก เงาของหนูแหวนกเ็ ตน พรา “ตวั ฉันจะหายไมม ีเหมือนอยา งเจา แมงมมุ หรือ” หนแู หวนพูดอยางตกใจ “เหน็ ไหม” เงาพดู ดว ยน้ําเสยี งมชี ัย “ฉนั เปนตวั เธอจรงิ ๆ ถาเธอไมย อมรบั วาฉันเปนตวั เธอ ตวั เธอก็ไมม ”ี หนูแหวนนั่งคิดมองดูน้าํ แนว จนกระทัง่ กระฉอกคลนื่ สงบเหน็ เงาชัดดังเดิม เธอก็เอย ขน้ึ มา “เธออยาอวด ดไี ปเลย ถึงเธอจะเปน ตวั ฉัน เธอก็เปนเพยี งสวนหนง่ึ เทานัน้ ตัวฉนั มีมากกวา ตัวเธออีก บางทีอีแตนก็เปนตวั ฉนั เวลาใครไลต ีมนั ฉนั กโ็ กรธแทน บา นของฉันกเ็ ปน ตวั ฉัน เวลาฉนั คดิ วามันเลก็ กวาบา นของหนูตม๋ิ ฉันก็รูสกึ เสยี ใจ ฉนั ไมหวงหรอกท่เี ธอจะเปนตวั ฉันอีกตวั หน่ึง” หนแู หวนลกุ ขึน้ เดนิ บายหนาไปที่บานแลว หวั เราะก๊กิ ข้นึ “แตก ็แปลกเหมอื นกนั นะ ถาตวั เราจะเปน ยอด กระถินรมิ รว้ั ทแ่ี มเ กบ็ เอามาจ้ิมนํ้าพริกตอนเชา ๆ ดว ย” เธอราํ พึง 42
ความเงยี บ วันนหี้ นูแหวนอยูบา นคนเดียว พอ กับพไ่ี ปธรุ ะท่อี าํ เภอ แมไปเยย่ี มนา ผูชายทีไ่ ดขา ววา ไมคอยสบาย พอ ใคร ๆ ไปกันหมด เสยี งสัง่ เสียกันเซง็ แซล ะลายไป ความเงยี บกเ็ ขา มาแทนทคี่ วามอกึ ทกึ คึกโครม เงยี บจนหนู แหวนรสู ึกเหงา บานไมเคยเงียบอยางน้ี ถาเปนกลางทองนาคอ ยวา อกี อยา งหนึ่ง เงียบจรงิ ๆ หนแู หวนทนไมไหว รองขึน้ วา “วู วู เงียบจรงิ ฉนั เปน หนูแหวน” “จุ จุ เงียบหนอยซิ เธอกําลงั จะทาํ ลายฉนั ” มีเสียงเรยี บทว งขนึ้ “เธอเปนใคร” หนแู หวนถามขึน้ ทนั ที “ฉนั คอื ความเงียบ เธออยาพดู ใหดงั นกั ฉันทนเสียงดงั ๆ ไมได” “เธอมาทีน่ ่ีทําไมเลา” หนแู หวนพดู เสียงกระซิบ “เธอเรยี กฉันไมใชห รอื ” ความเงียบพูดเสยี งแผว “ฉนั ไมไ ดเรียกเธอ ความจริงฉันเบอื่ เธอ เธอทาํ ใหฉนั เหงา ในความเงียบไมเ หน็ มอี ะไรเลย” “ความเงียบหรือไมม อี ะไร ทุกอยา งเกิดขน้ึ ในความเงยี บ ถาเธอตง้ั ใจฟง เธอก็จะไดยนิ เสยี งของความ เงยี บ” “ฉันไมเ ห็นไดย นิ เสยี งอะไรเลย เงยี บออกอยางน”้ี “เธอฟงส”ิ ความเงยี บพูด “พวกคนอยางเธอสามารถฟง เสียงของความเงียบได ถา เธอเอาใจใสกับเสยี งท่ี ไมมคี วามหมาย น่ันไงเสยี งนกรอ ง โนน เสยี งปลาฮบุ เหยอื่ เสยี งนํ้าไหล เสยี งตน ขาวงอกรวง” หนูแหวนหนาตาแจม ใสข้นึ “จรงิ สิ มีเสยี งอยา งนนั้ จรงิ ๆ ดวย ฉันฟง ชัดทเี ดียว” เสียงความเงียบพูดตอ ไปวา “เธอเหน็ แสงแดดไหม ในแสงแดดก็มเี สยี ง เธอรวู า ดวงอาทิตยเ ปน ลูกไฟดวง ใหญ กองไฟเล็ก ๆ เสยี งฟนปะทุกย็ ังดัง ถา ใหญโ ตอยา งนั้นเสยี งก็ดังลั่น มีพายุปน ปว นไปหมด” “จริงดว ย” หนแู หวนรองขน้ึ “เสียงคงดงั สน่ันเลย แสงแดดน้ีหนวกหพู ลิ กึ ...วา แตเ ธอจะใหฉ นั เอาฟนใสเขา ไปสกั ดุนไดไหม” “ไมไดห รอก” ความเงียบพูดข้ึน “ถา เธอตอ งการฟงเสยี งของความเงยี บ เธอกต็ องใหค วามสนใจเฉย ๆ ไม ตอ งทาํ อะไร แลว ตอนกลางคืนเธอจะไดยนิ เสียงดาวยกั ควิ้ หลิว่ ตาหยอกลอกัน” 43
“เสียงของดาวไกลไปนี่ ฟง เสยี งใกล ๆ หนอ ยไมไดห รอื ” หนูแหวนถาม “ไดสิ เมือ่ เธออยูในความเงยี บ เธออาจจะไดย นิ เสยี งหวั ใจเธอเตน ฟง เสยี งตัวเธอพูดกับตัวเธอเองชดั เจน” “ฉนั ไมค อ ยไดพ ูดกับตวั ฉนั มากเทาไรหรอกจะ ” หนแู หวนทวง “ฉันพูดกับคนอื่น” “ไมจรงิ หรอก เธอพูดกับตวั เธอเองมากกวา พดู กับคนอนื่ เวลาเธอคดิ อะไรเธอกพ็ ดู กับตัวเอง เธอพูดวาฉนั จะไปตกปลา ฉันจะไปเลน กับเจา แพะ ฉันกลบั บา นดีกวาฝนตกแลว แลว กอ็ ะไรอีกหลายอยางในความเงียบ เธอจะ ไดย ินเสียงเหลา น้ไี ดชัดเจน และมนั ชวยใหเธอตดั สินใจอะไรไดดว ย” หนูแหวนนงั่ ฟง เงยี บ ความเงียบพูดตอไปวา “ความรสู กึ ของเธอก็พดู กบั เธอดว ย บางทีเธอเสยี ใจทีเ่ อากอน ดินขวางไกอายโตงจนขาหัก บางทเี ธอกภ็ มู ิใจที่เธอชว ยหนตู ม๋ิ หกลมขาแพลง ท้ัง ๆ ท่ีเธอกไ็ มชอบหนตู ๋มิ เทาไหร ความรสู ึกดชี ว่ั จะพูดกับเธอในความเงยี บเสมอ” “ใหฉนั นงั่ ฟงอยา งเดยี วหรอื ฉนั ทาํ อะไรในความเงียบบา งไมไ ดห รอื ” หนแู หวนพูด “ไดส”ิ ความเงียบตอบอยา งหนกั แนน “ในความเงยี บเธอสามารถทาํ ความตอ งการทีเ่ รนลบั ของเธอให สาํ เร็จได เธอน่งั ฝนวาจะมีบานใหญก วาของหนูตมิ๋ มีของกินของเลนมาก ๆ มรี ูปรางสวยเหมือนนางฟา มผี ูชายมา ติดเกรยี วเหมือนแมบ ัวลอย ในความฝนอนั เงยี บสงบ เธอทําอะไรไดทงั้ น้นั ” “แตมันไมเ ปนความจรงิ น”ี่ หนแู หวนพดู เสยี งเศรา ๆ “เอาอยา งทที่ าํ ไดจรงิ ๆ เถิด” “เธอจะทําอะไรก็ไดน ีจ่ ะ จะนั่งเย็บผา หรอื สานกระบงุ กไ็ ด ในความเงยี บไมมใี ครรบกวนเธอ เธอเหน็ ไหม เลา วา ฉันเปนเพ่อื นทด่ี ีของเธออยา งไร ฉนั มแี ตช วยเธอ ไมเ คยรบกวนเธอเลย” “เธอเปน เพื่อนทดี่ ีของฉนั จรงิ ๆ” หนูแหวนพึมพาํ “ฉนั เสียดายทไ่ี มไดค บกบั เธอมากอ น” หลังจากน้นั หนแู หวนก็ไดเ พอื่ นใหมค ือความเงียบ เธอพดู คยุ กับมันอยา งสนกุ สนาน เดย๋ี วนีเ้ ธอไมก ลวั ความเงียบ ไมเหงาเมอ่ื อยใู นความเงียบ ฟง เสียงของตัวเอง และนง่ั ฝน ในความเงยี บ วนั หน่งึ หนแู หวนเดนิ หนาระทมทุกข ลดั ทงุ นาไปนง่ั คนเดยี วอยทู ี่โคกดิน เธอราํ พงึ ถงึ ความเงยี บ ความ เงียบก็มาหา “แยจริง” หนูแหวนบน “โลกนช้ี า งอึกทึกจัง” ความเงยี บนิ่งเฉย “ใคร ๆ ชา งมาวนุ วายในโลกของฉนั เสยี จริง ๆ” หนแู หวนรําพนั “ฉนั นง่ั เฉย แมก ็วานั่งออ ยสรอย ความ จริงฉันอยากจะคยุ กับเธอมากกวา เดนิ ไปทางไหนก็ตองระวงั ตวั แจ หมามันคอยเหา จะกัด ฉันเกลียดหมาทุก ๆ ตัว นอกจากหมาท่ีฉนั เลี้ยง” “มาอยกู บั ฉนั ไหม” ความเงียบชวน “ฉนั กอ็ ยกู บั เธอแลวไง” หนแู หวนทว งอยา งสงสยั “มาอยูกับฉันเรื่อย ๆ เปนตวั ฉันเลย เปน ความเงยี บ แลวเธอจะไมไ ดยินเสยี งอะไร” ความเงยี บอธิบาย “ในตวั ฉนั เงียบสนิท มีโลกทัง้ โลก จกั รวาลทั้งจักรวาลลอยอยู ไมม ีอะไรมีเสียงเลย” หนแู หวนนั่งคิดอยูครหู นงึ่ แลวถามวา “ในตัวเธอไมม ีเสยี งเลยใชไ หม” 44
ความเงียบนงิ่ รับ หนูแหวนถามตอไปวา “เสยี งที่เธอใหฉ นั ฟงละ ดังมาจากไหน” “พวกเธอคดิ ขึ้นเอง มันดงั เพราะพวกเธอคดิ วามันดงั ” ความเงยี บตอบ “ฉนั ไมไดยินเสียงอะไรเลย เธอจะ มาเปน ความเงียบไหมละ ” หนแู หวนนัง่ อยใู นความเงยี บพักหนง่ึ แลว สัน่ ศรี ษะตอบวา “ไม ถา ฉนั เปน ความเงียบ ตัวฉันก็ไมม เี สยี ง ตวั ฉนั ก็ทําเสยี งดงั ไมไ ด ตวั ฉนั กไ็ มม ีความหมาย ฉนั จะอยูอยา งอกึ ทึกดกี วา ” วา แลวหนูแหวนก็วง่ิ รองเอะอะไปล่ันทุง “การอยูกับความเงียบนาน ๆ ไมด เี ลย ไมไดมผี ูอ ่นื มาทักทว งเรา” เธอพูดกบั ตัวเอง “ทําใหฟุง ซาน” 45
เตาเจา ปญหา หลวงตาทีว่ ดั เทศนบ อ ย ๆ วา คนเราทําอะไรตอ งมีความย้ังคิด มสี ตสิ ัมปชญั ญะ หนูแหวนไมรเู ลยวา สตสิ มั ปชัญญะนม้ี ีความสําคญั อยางไร จึงจาํ เปน ตองมีมนั ไวก อ นจะทําอะไร พอ เองก็เตอื นหนูแหวนอยูเนอื ง ๆ วา “แหวนเอย จะทําอะไรก็อยาโมโหหนุ หนั นัก เอง็ มนั โทโสรา ย” หนแู หวนเองบางคร้ังกส็ าํ นกึ ผิดท่ีชอบทําอะไร ตามใจ เชน กระทืบเทาประชดพอ อยูเ หมอื นกนั เธอจงึ บอกตวั เองวา ตอ ไปจะตอ งคดิ อะไรกอนทํา ไมวูวาม เธอ พยายามปฏิบัตติ ามความเช่อื น้ีอยางเครง ครดั ท้ังยังไดเ ตอื นอแี ตน หมาคหู ขู องเธอใหทําเชนนั้นดว ย เชน บอกวา อยาเทีย่ วไปไลก ดั ไอโตง หรอื ถาไดย ินเสยี งใบตองแหง แกวง ก็อยาเหา เปน ตน วันหน่งึ หนูแหวนกาํ ลังกางมงุ อยู เธอจบั หมู ุงเออ้ื มไปจะเก่ียวกับตะปู แลวคิดอะไรไดก พ็ ดู กับมงุ วา “ทําไม เธอไมคดิ จะกางตัวเธอเองบางเลา ปลอยใหฉันตอ งกางเธอทุกวัน เธอไมล ะอายบา งหรอื ” มงุ ทาํ เสยี งรําคาญตอบวา “เอาอีกแลวหนแู หวน เธอนอนดน้ิ ยงั ไมพออีกหรอื ทบั ฉันเสยี จะแย ซาํ้ ตอนเชา บางทยี ังไมยอมเก็บ ปลอ ยใหฉนั ตองยนื ขา มวันขามคืน เมื่อยแทบเปนลม เธอยังจะมาใหฉันลุกขนึ้ เอาหไู ปเกย่ี ว ตะปูเองอีกหรอื ” หนูแหวนกลับกลายเปนฝายที่จะตองนกึ ละอายบาง แตกย็ ังขืนพดู วา “ถึงอยางนัน้ กเ็ ถอะ เธอก็ควรคดิ จะ ลกึ ขน้ึ เองบาง” “เธอนี่อยางไรนะ” มงุ พูดเสียงสัง่ สอน “เธอมีความตองการมากเกนิ ไปแลว ละ” “เปลา” หนแู หวนรบี ปฏิเสธ “ฉนั เพยี งอยากใหเ ธอรูจกั คิดบางเทานัน้ หลวงตากบั พอ ยงั สอนไวเลย” “แลวเธอคิดหรอื เปลาทเ่ี ธอพูดอยางน”ี้ มุงยอนเอา “คดิ ซ”ี หนแู หวนตอบ “ฉนั คิดจะใหเธอทําอะไรดวยตวั เองเปนไงเลา” “ไมจ ริงหรอก มนั เปนความตอ งการของเธอตา งหากเธอไมอยากจะกางมงุ ฉันรจู ักเธอดหี รอก” “อยาเลย” หนแู หวนตดั บท “ความคดิ กับความตองการกไ็ มเห็นจะตา งกนั ตรงไหน ฉนั จะนอนดกี วา ไม อยากจะตอลอตอ เถียงกบั เธอ” หลงั จากวนั ทหี่ นูแหวนทะเลาะกบั มงุ มาแลว เธอกช็ กั สงสัยคําสอนของหลวงตากบั ของพอวาจะใหทําอะไร แน เธอไปถามตัวแกวที่กําลงั กินใบแคอยวู า “เธอเคยคดิ อะไรกอ นทาํ ไหม” ตวั แกว ทําหนา ยุงท่ีหนแู หวนมาขัดจังหวะการกนิ ของมนั ตอบวา “ฉนั ไมเ ขา ใจคําถามของเธอหรอก เวลา ฉนั อยากจะกินฉนั ก็กนิ ฉันไมเ ห็นตอ งคดิ อะไรเลย ทําไมฉนั ตอ งคดิ ดวยเลา ” 46
หนูแหวนตอบวา “ฉันไมร ูเหมือนกนั หลวงตากับพอ สอนเอาไววา จะทาํ อะไรก็ใหค ดิ กอ น อยา ทาํ ไป ตามใจตวั ฉันไมเ ขา ใจมันมากนกั ดอก แตฉันคดิ วาเมื่อเราโตขึ้นแลวเราก็ควรทาํ อะไรใหเ ปนผูใ หญขึ้น ไมใ ชทาํ อะไรตามความตอ งการ” “ความคิดกับความตอ งการตา งกันตรงไหนเลา ” ตัวแกวเอาคําพดู ของหนแู หวนมายอ นถาม หนูแหวน ไมไ ดอยูตอบ เธอเดนิ จากไปบอกกบั ตวั เองวา ตัวแกวยงั เด็กนกั วนั หลงั เขาคงจะสาํ นกึ ผิดวาการทาํ อะไรตามใจไม ดอี ยางไร หนแู หวนเดินมงุ หนา ไปทางหนองน้าํ พลางบน พึมพําวา “เปนเด็กก็ไมด ี ใคร ๆ เขาดถู ูกวาเปน เดก็ แต เปนผูใหญก็ไมดเี หมอื นกัน ตอ งคดิ โนนคดิ นน่ี าเบ่ือออก” เธอเดินไปจนใกลหนองก็พบเตา นาตวั ใหญหมอบนิง่ อยู เธอจงึ ทักวา “เธอกําลังทาํ อะไรนะ ” “ฉันกาํ ลงั คดิ ” เตานาตอบ “เธอมคี วามตอ งการหรอื เปลา” “มสี ิ ใคร ๆ ก็มีความตองการท้งั นนั้ แหละ” “ถา อยางนั้นเธอคงพอรวู าความตองการกบั ความคดิ ตางกนั อยางไร” หนแู หวนถาม เตานาขยับตัวนิดหนึ่งพูดข้ึนวา “เธอนชี่ างคดิ ความคดิ กบั ความตอ งการเปนของคกู ัน ความคิดไหลไปกับ ความตอ งการ แตความคดิ จะเปนผูบ อกวา จะทําอะไร อยางไร แคไหน เมือ่ ใดจงึ จะไดตามความตองการ” “เธออธบิ ายใหง ายกวา นไี้ ดไหม” หนแู หวนถาม “เมอ่ื เธออยากไดช มพเู ธอกค็ ิดเอาไมส อย อยา งน้ีเธอพอเขา ใจไหม “เตา นาสอบถาม หนแู หวนพยกั หนา เตา นาพูดตอไปวา “เมอ่ื เธออยากใหพ อ รกั เธอกพ็ ยายามเอาใจพอ เมอื่ เธอปลกู ตนมะพรา ว เธออยากใหม ันโต 47
เธอกร็ ดนํ้ามัน แมว าเธอจะเหนื่อย เธอกไ็ มค ดิ จะวิ่งเลน เพราะเธออยากจะใหต นมะพรา วโต เธอพอเขาใจไหม คราวน”้ี “ฉนั ไมเ ขาใจมากนักหรอก แตไมเปน ไร ฉนั ไมค อยอยากรูจริงเทา ใดนกั เรอ่ื งยาก ๆ อยา งน”ี้ “เธอไมไดสงสัยจริง ๆ อยางนัน้ ใชไ หม” เตานาพดู สาํ เนยี งออกผิดหวงั “เปลา ๆ” หนแู หวนรีบปฏเิ สธ แลวถามเอาใจวา “เธอสงสยั อะไรมากหรือ” “ถูกทเี ดยี ว” เตานาพูดเสียงแจมใสขน้ึ “ฉันมองดูโลกนด้ี วยปญหา ทาํ ไมพระอาทิตยต องขน้ึ ทางตะวันออก ทาํ ไมตนไมจ ึงออกดอก ทําไมคนอยา งเธอจึงอยูใ นนํ้าอยา งพวกฉนั ไมไ ด” หนูแหวนมองเตานาอยางยกยอ ง “ชวี ิตของเธอนา สนใจ นาตืน่ เตน มากนะ” “ไมจ รงิ ทเี ดยี ว ฉันชางสงสัยมากจนฉันทําอะไรไมไ ดเ ลย พอฉนั จะกะพริบตา ฉันก็จะถามวา ทาํ ไมตอ ง กะพริบตา แลวฉนั เลยไมไ ดก ะพรบิ ตา” หนูแหวนเร่มิ มองเตา นาดว ยความหนกั ใจ เตานาพดู ตอ ไปวา “อยา งเธอกเ็ หมอื นกนั เวลาเธอพบหลวงตา เธอทําอยา งไร” “ฉนั กไ็ หวหลวงตานะ ซ”ี หนแู หวนตอบอยางไมเห็นเปน ปญ หา “ทําไมเธอตอ งไหวหลวงตา ทาํ ไมไมใหห ลวงตาไหวเ ธอบาง” หนูแหวนสะดงุ “เรอ่ื งอยา งน้ีเขาไมส งสัยกันหรอก เธอพูดอยางน้ีเธอจะตอ งตกนรกรไู หม” “นรกเปน อยา งไร ทําไมตอ งตกนรก ตกไปทาํ ไม” เตา นาซักเรว็ ปรอ๋ื หนูแหวนน่ิงมองเตา นาอยางหมดปญ ญาจะพูดใหฟง เธอถอนใจพูดขนึ้ วา “ฉันไมร ูว า จะอธบิ ายใหเ ธอฟง อยางไร แตฉนั คิดวาฉนั จะตอ งไปจากเธอดีกวา หัวของฉนั หมนุ ไปหมดแลว ” หนแู หวนหันหลังเดนิ มา แลว กส็ ะดงุ เมื่อไดยนิ เสยี งเตานามถามอีกวา “เวลาเธอเดินทาํ ไมจงึ ตองกาวเทา ซายกอน” เธอรีบวิง่ ตื๋อหนีมา รอ งตะโกนตอบวา “ฉันมขี าอยสู องขา ง จะกาวขาไหนกอ น กไ็ มหนกั ตัวเธอหรอก” หนูแหวนวิ่งมาจนหอบ เธอหยุดยืนดตู น หญา ถามมันวา “ทาํ ไมเธอตองออกดอก” ตนหญา ไมตอบ มนั ไกวตัวกบั สายลมอยางสบายใจ หนแู หวนถามซํา้ อกี มันจงึ ตอบมาเออื่ ย ๆ วา “ฉนั สบายใจ ฉันไมม ีปญ หา ฉันไม ตอ งการตอบปญหาดวย” หนูแหวนมองดูตนหญาอยางขดั ใจ เออ้ื มมอื ไปถอนตนหญา เธอเดนิ กลับไปบา นอยาง ครุนคดิ วนั น้นั หนูแหวนเงยี บขรึมไปอยา งผดิ ปรกติ จนกระท่งั พอตองถาม “เปน อะไรหือแหวน เอ็งดเู งยี บเชียบ เชยี ววะ” หนูแหวนเงยหนา มองดูพอ แลว ตอบคําถามอยางเด็ก ๆ ทีท่ าํ ใหผใู หญแ ปลกใจอยูเสมอวา “ฉันกาํ ลงั มองดู โลกดว ยปญหาจะพอ” 48
ผตี ากผา ออ ม มบี างวันที่ทองฟา มีสมี ากกวาปรกติ เปนเสน สหี ลายสโี คง ทาบอยบู นฟา ชาวบา นบอกตามความเช่อื วามนั คอื รงุ กนิ นํา้ แลวก็ไมเ อาใจใสกับมันอกี แตวาหนูแหวนชอบดูรงุ กนิ นํ้า มันสวยดแี ละนาต่ืนเตนดว ย หลงั จากความ มืดมิดของฟาฝน เวลาครึ้มฝนหนูแหวนกม็ องเห็นรุง ทีอ่ ยเู บอ้ื งหลัง ความดําทะมนึ ของเมฆโกงคอกินนาํ้ ดว ยความ กระหาย มนั คงกนิ เอา ๆ จนกระทัง่ นา้ํ หมดฟา เผยใหแลเห็นตวั มันเดน สดใส ถาหากวาฝนตกแลว ไมม ีรุงเธอก็ เสยี ใจไปกับมันวาพลาดโอกาสจะมากนิ นาํ้ หรอื ถา หากมรี ุง สองตัวเธอก็เห็นใจมนั วาจะไมพ อกิน และเธอก็มัก ปลอบใจตัวเองวามนั อาจจะเปน พอ ลกู กนั กไ็ ด บางทีเธอทนสงสยั ไมไดก ไ็ ปถามเม็ดฝนท่ีจบั อยูตามใบไมว าตัวไหน เปนพอตวั ไหนเปนลกู แตเม็ดฝนไมตอบ มนั กลวั จนหนาวสัน่ กลวั รุงจะมากนิ “เธอรกั รงุ ไหมจะ ” หนูแหวนถามนกกระจาบ “ฉันรักเขามากจะ เวลาเขาออกมาฝนกห็ ยดุ ตก ฉันกอ็ อกหากนิ ได” นกกระจาบตอบ ใคร ๆ กค็ งรกั รงุ กินนํา้ อยางนี้ หนูแหวนนกึ วนั หนง่ึ รุงกนิ น้าํ มาตวั เดียว เธอจงึ ไปถามแมว า “แมจ า รงุ อกี ตัวหนึ่งทําไมไมม า” แมไมต อบ กลบั เอด็ วา “เอง็ ละมันชอบแตน ่งั ดรู ุงกินน้ํา งานการไมรจู ักชวยทาํ มนั จะมรี ุง ตวั เดียวสองตวั ก็เหมือนกนั ” หนแู หวนไมร จู ะพดู อะไรกเ็ ลีย่ งหนมี า นึกแตว า แมไมรูอะไรรุง ตวั เดียวกับรุงสองตวั มนั จะ เหมือนกันไดอยา งไร ถงึ มีรุงตวั เดียวกนั มนั ก็ยังตา งกัน บางตัวสั้น บางตัวยาว บางตัวก็สีสด บางตัวก็สีจาง หนู แหวนแทบจะจาํ ไดดว ยซํ้าไปวา ตัวไหนชื่ออะไร หนแู หวนเดินหลบไปเลนทชี่ ายทงุ วนั นนั้ พระอาทิตยตกไปแลว แตก็ยังสองแสงสเี หลอื งสีแดงแผนซา นไป ทั่วฟา ทีช่ าวบา นเรียกวาตะวนั ยอแสง พวกผีกพ็ ากันมาตากผา ออ มกันเปน การใหญ หนูแหวนไดพบผีตวั หนึ่งกาํ ลงั ตากผา ออมงวนอยู เธอเขาไปถามดว ยความสงสยั “เธอมาจากไหนนะ ทาํ ไมหนา ตานา เกลยี ดอยางนล้ี ะ” “ฉนั เปน ผี ฉันมาตากผาออ มใหลูก” “เธอเปน ผีหรอื ” หนแู หวนชักขนลกุ “เธอจะหลอกฉนั หรือเปลา” “ฉันไมทาํ เชนน้ันหรอก” ผีตอบนา้ํ เสยี งออกจะเศรา ๆ “เพียงแตฉ ันรปู รางไมสวยเทา นนั้ คนกพ็ ากัน เกลยี ดกลวั ฉนั จนฉนั ไมกลาจะไปไหนแลว นถ่ี า ตะวันไมยอแสงฉนั กไ็ มอ อกมาตากผา ออ ม” “เธอไมห ลอกฉันจรงิ ๆ นะ” หนแู หวนถามยาํ้ เพ่ือใหแ นใจ “ไมดอก ผีจะไปทําอะไรคนได ความกลัวของเธอตางหากท่หี ลอกเธอ” 49
หนูแหวนคอ ยคลายใจ เหลียวไปดูรอบ ๆ จึงไดสังเกตเหน็ ผตี วั อนื่ ๆ อกี หลายตวั อยูบริเวณนน้ั “พวกเธอน่เี หมอื น ๆ กันจรงิ นะ” หนแู หวนพดู ขึน้ ลอย ๆ “ไมเ หมือน” ผีพดู ข้ึนทันที “พวกเราตา งกนั มาก ตวั นัน้ ไมมจี มูก ถดั ไปตวั โนน ไมม หี ู เธอเห็นไหม” หนแู หวนพยกั หนาเห็นดวย ผีพดู ตอไปวา ...นอกจากรปู รางจะไมเหมอื นกนั แลว เรายงั มคี วามรสู กึ มี ประวตั ิไมเ หมอื นกนั อกี ” หนูแหวนน่ิง ไมร ูวา จะพูดอะไร ทส่ี ุดเธอกลาวขึน้ วา “ฉันอยากจะรกั เธอเหมือนกัน แตเ ธอนาเกลยี ด เหลือทน ฉันขอโทษเธอดว ยนะ” “ไมเปนไร” ผตี อบเบา ๆ “พวกเราชินกับส่งิ นี้แลว เธอไมวิ่งหนีเรากด็ ใี จพอแลว” “ถาเปนรุง กินน้าํ คอยวาหนอย” หนูแหวนสารภาพ “ฉันดูเขาไมเ บ่อื และรูด ว ยวา ตัวไหนตางกบั ตวั ไหน เธอรูจ กั รงุ ตัวทช่ี ่อื สามเสน หรอื เปลา ฉนั สงสารเขาจงั เลย เขามสี ีนอยกวา ตวั อน่ื เขาไมค อ ยมาบอ ยหรอก” ผมี องหนแู หวนดว ยความช่ืนชม ออ นวอนวา “เธอจาํ ฉนั อยางนนั้ บา งไดไหม เธอจะรกั ฉันบางไดไ หม ฉนั อยากจะถูกรัก อยากใหใ ครจําได อยากใหใครเห็นวาฉนั ไมเหมอื นกับคนอื่น” “ความรักเปนอยางนั้นหรอื ” หนแู หวนถามขน้ึ “ถูกแลว ” ผตี อบ “ความรักทาํ ใหสิง่ น้ันไมเหมือนกบั สง่ิ อน่ื และกลายเปน ของพเิ ศษมีอยอู นั เดยี ว เมื่อเธอ รูสึกวาเธอเปน พเิ ศษของใคร เธอก็ถูกเขารกั เมอ่ื เธอเหน็ ใครพเิ ศษมีอยคู นเดยี วในโลก เธอกร็ ักเขา” “มเี ทา นเ้ี องหรือ” หนูแหวนยํ้า 50
Search