รวมกฎหมายและระเบยี บทเ่ี ก่ยี วข้อง การจัดทำและประสานแผนพัฒนาในระดับพื้นทอ่ี ำเภอและตำบล IN_ok.indd 1 สำนกั พฒั นาและสง่ เสรมิ การบริหารราชการจงั หวัด สำนักงานปลดั กระทรวงมหาดไทย 2/10/2562 13:28:21
คำนำ ยุทธศาสตร์ชาต ิ ๒๐ ป ี ให้ความสำคัญอย่างย่ิงยวดในการจัดทำ แผนพฒั นาระดบั พน้ื ทซี่ ง่ึ เปดิ โอกาสใหป้ ระชาชนเขา้ มามสี ว่ นรว่ มในการกาํ หนด ทิศทางการพัฒนาพื้นท่ีของตนเอง และบูรณาการแผนให้มีความเชื่อมโยง สอดคล้องกันในทุกระดับเป็นแผนเดียวกัน ต้ังแต่ระดับหมู่บ้าน ท้องถ่ิน อําเภอ จังหวัด จนถึงกลมุ่ จงั หวัด กระทรวงมหาดไทยในฐานะหน่วยงานหลกั ในการจัดทำและขับเคลื่อนแผนพัฒนาระดับพื้นท่ีจึงได้ประกาศใช ้ “ระเบียบ กระทรวงมหาดไทยวา่ ดว้ ยการจดั ทำแผนและประสานแผนพฒั นาพนื้ ทใี่ นระดบั อำเภอและตำบล พ.ศ. ๒๕๖๒” ในราชกจิ จานเุ บกษา เมอ่ื วนั ท ่ี ๑๑ มถิ นุ ายน ๒๕๖๒ เพื่อใช้เป็นหลักเกณฑ์ในการจัดทำและประสานแผนในระดับพื้นที่อำเภอ และตำบล ตลอดจน แนวทางและกระบวนการประสานแผนระดบั พน้ื ทอ่ี ำเภอ และตำบลกับแผนพฒั นาจงั หวดั ในการน ้ี สำนักพัฒนาและส่งเสริมการบริหาราชการจังหวัด สำนักงานปลัดกระทรวงมหาดไทยจึงได้ดำเนินการรวบรวมกฎหมาย ระเบียบ และข้อส่ังการท่ีเกี่ยวข้องกับการประสานแผนในระดับพื้นที่เพ่ือจัดทำเอกสาร ฉบับน้ี สำหรับให้ผู้เก่ียวข้องใช้ประกอบการจัดทำและประสานแผนระดับ พื้นท่ีต้ังแต่ระดับหมู่บ้าน/ชุมชน ระดับตำบล และระดับอำเภอ รวมถึง แผนพฒั นาทอ้ งถน่ิ ขององคก์ รปกครองส่วนทอ้ งถ่ินในพืน้ ที่ต่อไป สำนักพัฒนาและส่งเสริมการบริหารราชการจงั หวัด สำนักงานปลัดกระทรวงมหาดไทย IN_ok.indd 2 2/10/2562 13:28:21
สารบญั หนา้ ๑. กฎหมายและระเบยี บทเ่ี กย่ี วข้อง: การจัดทำและประสานแผน ในระดับพนื้ ท่อี ำเภอและตำบล ๑.๑ ระเบียบกระทรวงมหาดไทยวา่ ด้วยการจดั ทำแผนและ ๒ ประสานแผนพัฒนาพนื้ ทใี่ นระดบั อำเภอและตำบล พ.ศ. ๒๕๖๒ ๑.๒ ระเบียบกระทรวงมหาดไทยว่าดว้ ยการจดั ทำแผนพัฒนา ๑๒ ขององค์กรปกครองส่วนท้องถ่ิน พ.ศ. ๒๕๔๘ ๑.๓ ระเบยี บกระทรวงมหาดไทยว่าดว้ ยการจัดทำแผนพัฒนา ๒๔ ขององคก์ รปกครองส่วนท้องถ่ิน (ฉบบั ท่ ี ๒) พ.ศ. ๒๕๕๙ ๑.๔ ระเบียบกระทรวงมหาดไทยวา่ ด้วยการจัดทำแผนพฒั นา ๒๙ ขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น (ฉบับที ่ ๓) พ.ศ. ๒๕๖๑ ๑.๕ พระราชบัญญตั ลิ กั ษณะปกครองทอ้ งที ่ พ.ศ. ๒๕๔๗ ๓๓ และทแ่ี กไ้ ขเพ่ิมเติม ๑.๖ ระเบยี บกระทรวงมหาดไทยวา่ ด้วยหลักเกณฑ์การเป็น ๖๖ กรรมการหมู่บา้ น การปฏบิ ตั หิ นา้ ท่ ี และการประชมุ ของ คณะกรรมการหมู่บ้าน พ.ศ. ๒๕๕๑ ๒. หนงั สือส่งั การท่ีเก่ียวข้อง: การจัดทำและประสานแผน ในระดับพื้นทีอ่ ำเภอและตำบล ๒.๑ สำนักงานปลดั กระทรวงมหาดไทย ๘๑ ๒.๒ กรมการปกครอง ๙๕ ๒.๔ กรมการพัฒนาชมุ ชน ๙๙ ๒.๔ กรมส่งเสริมการปกครองทอ้ งถนิ่ ๑๐๕ ___________________ IN_ok.indd 3 2/10/2562 13:28:21
บาํ บัดทกุ ข์ บาํ รงุ สุข IN_ok.indd 4 2/10/2562 13:28:21
กฎหมาย และระเบียบที่เก่ียวขอ้ ง การจัดทำและประสานแผนในระดับพืน้ ท่ีอำเภอและตำบล IN_ok.indd 1 1 2/10/2562 13:28:21
เล่ม ๑๓๖ ตอนพเิ ศษ ๑๔๙ ง ราชกหจิ นจ้าานุเ๑บกษา ๑๑ มถิ นุ ายน ๒๕๖๒ ระเบียบกระทรวงมหาดไทย วา่ ดว้ ยการจัดทาแผนและประสานแผนพฒั นาพน้ื ทใ่ี นระดับอาเภอและตาบล พ.ศ. 2562 โดยที่มาตรา ๕๓/๑ แห่งพระราชบัญญัติระเบียบบริหารราชการแผ่นดิน พ.ศ. ๒๕๓๔ ซ่ึงแก้ไขเพิ่มเติมโดยพระราชบัญญัติระเบียบบริหารราชการแผ่นดิน (ฉบับท่ี ๗) พ.ศ. ๒๕๕๐ กาหนดให้จังหวัดจัดทาแผนพัฒนาจังหวัดให้สอดคล้องกับแนวทางการพัฒนาเศรษฐกิจและสังคม ในระดับชาติและความต้องการของประชาชนในท้องถิ่นในจังหวัด ประกอบกับตามยุทธศาสตร์ชาติ พ.ศ. ๒๕๖๑ ถึง พ.ศ. ๒๕๘๐ ประเด็นยุทธศาสตร์ด้านการปรับสมดุลและพัฒนาระบบการบริหาร จดั การภาครัฐ ขอ้ 4.2 กาหนดให้ภาครฐั บรหิ ารงานแบบบูรณาการโดยมียทุ ธศาสตรช์ าติเป็นเป้าหมาย และเชื่อมโยงการพัฒนาในทุกระดับ ทุกประเด็น ทุกภารกิจ ทุกพื้นท่ี จึงสมควรกาหนดแนวทาง เพอื่ บูรณาการในการจดั ทาแผนและประสานแผนพฒั นาในระดบั พ้นื ทีห่ มบู่ ้าน ชมุ ชน ตาบล และอาเภอ ให้เกิดความเช่ือมโยงสอดคล้องกับทิศทางการพัฒนาในระดับจังหวัด กลุ่มจังหวัด ภาค และประเทศ ไปในทศิ ทางเดียวกนั ได้อยา่ งมีประสทิ ธิภาพ เกดิ ความคุ้มคา่ นาไปสคู่ วามมั่นคง มัง่ คัง่ และยัง่ ยนื อาศัยอานาจตามความในมาตรา ๒๐ แห่งพระราชบัญญัติระเบียบบริหารราชการแผ่นดิน พ.ศ. 2534 และในฐานะท่ีรัฐมนตรีว่าการกระทรวงมหาดไทยรักษาการตามมาตรา 6 แห่งพระราชบัญญัติ องค์การบริหารส่วนจังหวัด พ.ศ. ๒๕๔๐ มาตรา 77 แห่งพระราชบัญญัติเทศบาล พ.ศ. ๒๔๙๖ มาตรา 5 แห่งพระราชบัญญตั ิสภาตาบลและองค์การบริหารส่วนตาบล พ.ศ. ๒๕๓๗ และมาตรา 6 แหง่ พระราชบัญญตั ริ ะเบยี บบรหิ ารราชการเมืองพัทยา พ.ศ. ๒๕๔๒ รัฐมนตรวี า่ การกระทรวงมหาดไทย จึงออกระเบยี บไว้ ดงั นี้ ข้อ ๑ ระเบียบน้ีเรียกว่า “ระเบียบกระทรวงมหาดไทยว่าด้วยการจัดทาแผนและประสาน แผนพฒั นาพ้ืนท่ีในระดับอาเภอและตาบล พ.ศ. 2562 ข้อ ๒ ระเบยี บนใ้ี ห้ใช้บงั คบั ต้ังแตว่ นั ถดั จากวันประกาศในราชกจิ จานุเบกษาเปน็ ต้นไป ขอ้ 3 บรรดาระเบียบ ข้อบังคับ หนังสือสั่งการหรือคาส่ังอื่นใดในส่วนท่ีกาหนดไว้แล้ว ในระเบียบนีห้ รือซึง่ ขดั หรือแย้งกบั ระเบียบนี้ใหใ้ ชร้ ะเบียบนแี้ ทน ข้อ 4 ในระเบยี บน้ี “แผนพัฒนาในระดับพื้นที่” หมายความว่า แผนพัฒนาหมู่บ้าน แผนชุมชน แผนพัฒนา ตาบล แผนพัฒนาท้องถ่ิน แผนพัฒนาอาเภอ และแผนพัฒนาของส่วนราชการหรือหน่วยงานอื่น ทดี่ าเนนิ การในพื้นท่อี าเภอ “การจัดทาแผนและประสานแผนพัฒนาในระดับพื้นท่ี” หมายความว่า การจัดทาแผน และประสานแผนพัฒนาหม่บู ้าน แผนชุมชน แผนพัฒนาตาบล แผนพัฒนาท้องถน่ิ แผนพัฒนาอาเภอ และแผนพัฒนาของส่วนราชการหรือหน่วยงานอ่ืน รวมทั้งองค์กรภาคเอกชนและประชาชน IN_ok.indd 2 2 2/10/2562 13:28:21
เล่ม ๑๓๖ ตอนพเิ ศษ ๑๔๙ ง ราชกหจิ นจ้าานุเ๒บกษา ๑๑ มิถนุ ายน ๒๕๖๒ ทด่ี าเนนิ การในพ้นื ท่ใี ห้มีความเชื่อมโยงและสอดคลอ้ งในทุกระดบั เป็นแผนเดยี วกนั เพอ่ื ใหส้ ะท้อนปัญหา และความตอ้ งการของประชาชนในพ้ืนท่ี และสอดคลอ้ งกับแนวทางตามแผนพัฒนาจังหวัด แผนพัฒนา กลุม่ จังหวัด และแผนพัฒนาภาค ท่เี ป็นการบรู ณาการการทางานของทุกหนว่ ยงานในพนื้ ท่ี “หม่บู ้าน” หมายความว่า หม่บู ้านตามกฎหมายว่าดว้ ยลักษณะปกครองทอ้ งที่ “ชมุ ชน” หมายความว่า ชุมชนท่ไี มม่ ีตาแหน่งกานนั ผู้ใหญบ่ า้ น และอยู่ในพนื้ ทีค่ วามรบั ผิดชอบ ขององคก์ รปกครองส่วนท้องถนิ่ “องคก์ รปกครองสว่ นทอ้ งถ่ิน” หมายความว่า องคก์ ารบรหิ ารส่วนจงั หวัด เทศบาล องคก์ าร บริหารส่วนตาบล เมืองพัทยา และราชการส่วนท้องถิ่นอ่ืนตามท่ีมีกฎหมายกาหนดแต่ไม่รวมถึง กรงุ เทพมหานคร “คณะกรรมการชมุ ชน” หมายความว่า คณะกรรมการของชมุ ชนที่อย่ใู นพืน้ ทค่ี วามรบั ผดิ ชอบ ขององคก์ รปกครองสว่ นทอ้ งถ่ินในเขตเทศบาลและเมอื งพทั ยา “คณะกรรมการหมู่บา้ น” หมายความว่า คณะกรรมการหมู่บา้ นตามกฎหมายวา่ ดว้ ยลักษณะ ปกครองท้องที่ และคณะกรรมการกลางหมู่บ้านอาสาพัฒนาและป้องกันตนเองตามกฎหมายว่าด้วย จัดระเบียบบริหารหมูบ่ า้ นอาสาพัฒนาและปอ้ งกนั ตนเอง “แผนพัฒนาอาเภอ” หมายความว่า แผนพัฒนาท่ีรวบรวมรายการโครงการและแผนงานต่าง ๆ ของอาเภอที่สะท้อนถึงปัญหาและความต้องการของประชาชน ตลอดจนความต้องการของทุกภาคสว่ น ในพ้ืนท่ีอาเภอโดยแผนพัฒนาอาเภอจาเป็นต้องจัดทาเพื่อให้เป็นเคร่ืองมือในการดาเนินงานตามวัตถุประสงค์ และทศิ ทางการพัฒนาของอาเภอในอนาคต “แผนความต้องการระดับอาเภอ” หมายความว่า รายการเกี่ยวกับโครงการและแผนงานต่าง ๆ ท่ีจาเป็นต้องดาเนินการในพ้ืนท่ีอาเภอในแต่ละปีงบประมาณที่ระบุถึงปัญหาและความต้องการของ ประชาชนในพ้ืนท่ีอาเภอและเป็นไปตามลาดับความสาคัญ ที่มาจากแผนพัฒนาหมู่บ้าน แผนชุมชน แผนพฒั นาตาบล แผนพฒั นาท้องถิ่น และแผนของส่วนราชการหรอื หน่วยงานอ่นื ทด่ี าเนนิ การในพ้ืนที่ โดยจัดกลุ่มของปัญหาและความตอ้ งการออกเป็นหมวดหมู่และส่งไปยังจังหวัดหรอื หน่วยงานท่ีเกี่ยวขอ้ ง เพื่อประกอบการจัดทาแผนพัฒนาจังหวัดและแผนปฏิบัติราชการประจาปีของจังหวัดหรือแผนปฏิบัติ ราชการประจาปีของสว่ นราชการ “แผนปฏิบัติงานประจาปีของอาเภอ” หมายความว่า แผนพัฒนาที่รวบรวมโครงการหรือกิจกรรม ของส่วนราชการ รัฐวิสาหกิจ หน่วยงานอื่นของรัฐ องค์กรปกครองส่วนท้องถ่ินท่ีได้รับการจัดสรร งบประมาณรายจ่ายประจาปีที่ต้องดาเนินการในพื้นท่ีอาเภอ และรายงานให้คณะกรรมการบริหารงาน จงั หวัดแบบบรู ณาการทราบ “แผนพัฒนาท้องถิ่น” หมายความว่า แผนพัฒนาท้องถ่ินตามระเบียบกระทรวงมหาดไทย วา่ ดว้ ยการจัดทาแผนพัฒนาขององคก์ รปกครองส่วนท้องถิ่น IN_ok.indd 3 3 2/10/2562 13:28:21
เล่ม ๑๓๖ ตอนพิเศษ ๑๔๙ ง ราชกหจิ นจ้าานเุ๓บกษา ๑๑ มิถุนายน ๒๕๖๒ “แผนพัฒนาตาบล” หมายความว่า แผนพัฒนาท่ีรวบรวมรายการแผนงานหรือโครงการ หรอื กจิ กรรม ท่จี าเป็นต้องทาเพอ่ื การพฒั นาแกไ้ ขปญั หาและความต้องการของประชาชนในพนื้ ทร่ี ะดับตาบล ที่มาจากแผนพัฒนาหมู่บ้าน แผนชุมชน แผนพัฒนาท้องถ่ิน และแผนของส่วนราชการหรือหน่วยงานอื่น ท่ีดาเนินการในพื้นที่ “แผนพัฒนาหมู่บ้าน” หมายความว่า แผนพัฒนาที่กาหนดแผนงานหรือโครงการ หรือกิจกรรม ที่มาจากกระบวนการเรียนรู้เพ่ือจัดการตนเองที่คณะกรรมการหมู่บ้านและประชาชนในหมู่บ้านร่วมคิด วิเคราะห์ปัญหา ศักยภาพความพร้อมของหมู่บ้าน ภายใต้เวทีประชาคมหมู่บ้าน และข้อมูลท่ีคน ในหมู่บ้านจัดเก็บ รวมถึงข้อมูลจากแผนชนิดต่าง ๆ ท่ีมีอยู่ในหมู่บ้าน ไม่ว่าจะเป็นแผนที่ส่วนราชการ หน่วยงาน องคก์ รตา่ ง ๆ ใหก้ ารสนบั สนนุ หรือจัดทาขึ้น เพื่อรวบรวมให้เปน็ กรอบแนวทางการปอ้ งกนั แก้ไขปัญหา และพัฒนาหมบู่ า้ นให้สอดคล้องกับปญั หาและความต้องการท่แี ทจ้ ริงของหม่บู ้าน “แผนชุมชน” หมายความว่า แผนชุมชนตามระเบียบกระทรวงมหาดไทยว่าด้วยการจัดทา แผนพัฒนาขององค์กรปกครองสว่ นท้องถิน่ “การจัดทาเวทีประชาคมหมบู่ ้านและชมุ ชน” หมายความวา่ การจัดทาเวทีประชาคมร่วมกัน ระหว่างประชาชน คณะกรรมการหมู่บ้าน คณะกรรมการชุมชน และส่วนราชการหรือหน่วยงานอื่น ท่ีดาเนินการในพ้ืนที่ เพื่อรวบรวม วิเคราะห์ปัญหา และความต้องการของประชาชนในพ้ืนที่ เพื่อใช้ ประกอบการจัดทาแผนพัฒนาหมู่บ้าน แผนพัฒนาท้องถิ่น และแผนของส่วนราชการหรอื หน่วยงานอน่ื ท่ีดาเนนิ การในพ้ืนที่ ขอ้ ๕ ให้ปลัดกระทรวงมหาดไทยรกั ษาการตามระเบยี บนี้ และมีอานาจตีความ วินิจฉัยปัญหา กาหนดหลกั เกณฑแ์ ละวิธีปฏบิ ตั เิ พือ่ ดาเนินการให้เปน็ ไปตามระเบยี บน้ี หมวด 1 การจดั ทาแผนและประสานแผนพัฒนาหมบู่ า้ นและแผนชุมชน ขอ้ 6 ในการจัดทาแผนและประสานแผนพัฒนาหมู่บ้านและแผนชุมชน ให้เป็นไปตามแนวทาง ดังนี้ (1) จัดทาเวทีประชาคมหมู่บ้านและชุมชน เพ่ือรวบรวมข้อมูลปัญหาความต้องการต่าง ๆ ของหมู่บา้ นและชมุ ชน ทั้งในด้านเศรษฐกิจ สังคมและคณุ ภาพชวี ติ ทรพั ยากรธรรมชาตแิ ละส่งิ แวดลอ้ ม ความมัน่ คงและความสงบเรียบร้อย และการบรหิ ารจัดการ หรืออื่น ๆ (2) บูรณาการจัดทาแผนพัฒนาหมบู่ า้ นและแผนชุมชน ให้นาขอ้ มูลจากเวทปี ระชาคมหมูบ่ า้ น และชุมชน ข้อมูลความจาเป็นพื้นฐาน (จปฐ.) และข้อมูลพื้นฐานระดับหมู่บ้าน (กชช.2ค) มาใช้เป็น ข้อมูลพ้นื ฐานในการจดั ทาแผนพัฒนาหมู่บา้ นและแผนชมุ ชน พร้อมทัง้ จัดลาดับความสาคญั เพ่อื รองรับ การพัฒนาและแก้ไขปัญหาในพ้ืนท่ี รวมท้ังตอบสนองนโยบายสาคัญเร่งด่วนที่จะแก้ไขปัญหา และ พัฒนาระดบั หม่บู า้ นและชุมชนของรฐั บาล IN_ok.indd 4 4 2/10/2562 13:28:21
เล่ม ๑๓๖ ตอนพเิ ศษ ๑๔๙ ง ราชกหจิ นจ้าานุเ๔บกษา ๑๑ มถิ นุ ายน ๒๕๖๒ (3) ส่งแผนพัฒนาหมู่บ้านและแผนชุมชนตาม (2) ให้ ก.บ.ต. และองค์กรปกครองส่วนท้องถ่ิน เพ่ือเปน็ ขอ้ มูลในการจดั ทาแผนพฒั นาตาบล และแผนพฒั นาทอ้ งถ่นิ (4) ประสานจัดทาโครงการเกี่ยวกับการพัฒนาหมู่บ้านและชุมชน เพื่อขอรับการสนับสนุน งบประมาณจากหนว่ ยงานภาครัฐ ภาคเอกชน องคก์ รปกครองส่วนทอ้ งถิ่น และหนว่ ยงานอืน่ ๆ (5) ตดิ ตามผลการดาเนินงานตามแผนพฒั นาหม่บู า้ นและแผนชมุ ชนให้เป็นปจั จบุ ัน (6) ทบทวนการจัดทาแผนพัฒนาหมู่บ้านและแผนชุมชนทุกปี เพ่ือให้แผนงานหรือโครงการ ระดับหมู่บ้านและชุมชน เป็นปัจจุบัน และมีความสอดคล้องกับสภาพปัญหาและความต้องการพัฒนา ของประชาชนในหมู่บา้ นและชุมชน ในการจัดทาแผนตามวรรคหนึ่ง ให้คณะกรรมการหมู่บ้าน เป็นองค์กรหลักท่ีรับผิดชอบ ในการบูรณาการจัดทาแผนพัฒนาหมู่บ้าน หรือให้คณะกรรมการชุมชน หรือหน่วยงานอ่ืนที่เก่ียวข้อง ช่วยดาเนนิ การบูรณาการจดั ทาแผนพฒั นาหมู่บ้านและแผนชมุ ชนกไ็ ด้ ขอ้ 7 ให้นายอาเภอและผู้บริหารองค์กรปกครองส่วนท้องถ่ิน ดาเนินการพัฒนาศักยภาพ คณะกรรมการหมู่บ้าน และคณะกรรมการชุมชน หรือหน่วยงานอื่นที่เก่ียวข้องในการบูรณาการ และประสานงานในการจดั ทาแผนพัฒนาหมู่บ้านและแผนชุมชน ข้อ 8 เพ่ือให้เกิดการบูรณาการในการจัดทาแผนพัฒนาหมู่บ้านและแผนชุมชน ให้อาเภอ และองค์กรปกครองสว่ นทอ้ งถนิ่ เปน็ หนว่ ยงานหลกั ร่วมกันในการจัดทาแผนพัฒนาหมบู่ า้ นและแผนชุมชน ให้สานักงานพัฒนาชุมชนอาเภอ เป็นหน่วยงานสนับสนุนในการจัดทาแผนพัฒนาหมู่บ้าน และแผนชมุ ชน ทั้งน้ี แนวทางการจัดทาแผนพัฒนาหมบู่ า้ นและแผนชมุ ชน ให้เปน็ ไปตามทกี่ ระทรวงมหาดไทย กาหนด หมวด 2 การจดั ทาแผนและประสานแผนพฒั นาตาบล ขอ้ 9 ในตาบลหน่ึง ให้มีคณะกรรมการบริหารงานตาบลแบบบูรณาการ ข้ึนคณะหน่ึง เรียกโดยย่อวา่ ก.บ.ต. โดยประกอบดว้ ย (๑) ปลดั อาเภอผรู้ บั ผดิ ชอบประจาตาบลท่นี ายอาเภอมอบหมาย ประธานกรรมการ (2) ปลัดองค์กรปกครองสว่ นทอ้ งถ่นิ ในตาบล กรรมการ (3) ขา้ ราชการทป่ี ฏบิ ตั งิ านในตาบลที่นายอาเภอแตง่ ตั้งจานวนไมเ่ กินสามคน กรรมการ (4) กานัน ผใู้ หญ่บา้ นในตาบล กรรมการ (5) ผ้ทู รงคุณวุฒิทนี่ ายอาเภอแตง่ ตัง้ จานวนไมเ่ กินหา้ คน กรรมการ (6) พัฒนากรผ้รู บั ผดิ ชอบตาบล กรรมการและเลขานุการ IN_ok.indd 5 5 2/10/2562 13:28:21
เล่ม ๑๓๖ ตอนพเิ ศษ ๑๔๙ ง ราชกหิจนจ้าานุเ๕บกษา ๑๑ มิถุนายน ๒๕๖๒ ในการแต่งตั้งผู้ทรงคุณวุฒิตาม (5) ให้คานึงถึงผู้มีความรู้ความสามารถเก่ียวกับการพัฒนา ชมุ ชนในระดบั ตาบล หรือมีประสบการณใ์ นการจดั ทาแผนพฒั นาในระดบั ตาบล องค์ประชุมและการประชมุ ของ ก.บ.ต. ให้นาหมวด 5 คณะกรรมการท่ีมีอานาจดาเนินการ พจิ ารณาทางปกครองตามกฎหมายว่าด้วยวธิ ีปฏิบตั ิราชการทางปกครอง มาใชบ้ งั คบั โดยอนโุ ลม ขอ้ 10 ให้ ก.บ.ต. มีอานาจหน้าท่ี ดังตอ่ ไปนี้ (1) รวบรวมข้อมูลขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น หรือกรมการพัฒนาชุมชน ได้แก่ ข้อมลู ความจาเปน็ พ้ืนฐาน (จปฐ.) ข้อมูลพื้นฐานระดับหมู่บ้าน (กชช.2ค) และข้อมูลอื่น ๆ เพื่อใช้เปน็ ข้อมลู ในการจัดทาแผนพฒั นาตาบล (2) รวบรวมแผนพัฒนาหมู่บ้าน แผนชุมชน และแผนพัฒนาท้องถิ่นในตาบล เพ่ือใช้ ประกอบการจัดทาแผนพัฒนาตาบล (3) จัดทาแผนพัฒนาตาบล ให้นาข้อมูลจาก (1) และ (2) มาวิเคราะห์หรือสังเคราะห์ กลั่นกรอง ประมวลผล เพ่ือกาหนดทิศทางการพัฒนาตาบล และจัดลาดับความสาคัญของแผนงาน หรือโครงการระดับตาบล รวมท้ังจัดทาแผนงานหรือโครงการในการแก้ไขปัญหาในพ้ืนที่ ที่มีความ คาบเกี่ยวตั้งแต่สองหมู่บ้านหรือสองชุมชนขึ้นไป เพ่ือรองรับการพัฒนาและตอบสนองนโยบาย สาคัญเร่งดว่ นในการแกไ้ ขปญั หาและพฒั นาในตาบล (4) จาแนกแผนงานหรือโครงการระดับตาบลท่ีสอดคล้องกับทิศทางการพัฒนาขององค์กร ปกครองส่วนท้องถ่ินในพ้ืนท่ีระดบั ตาบล และจัดทาบัญชปี ระสานโครงการพัฒนา ส่งให้องคก์ รปกครอง สว่ นท้องถิน่ พิจารณาบรรจุไว้ในแผนพฒั นาทอ้ งถน่ิ (5) จัดส่งแผนพัฒนาตาบล ให้ ก.บ.อ. ใช้ประกอบการจัดทาแผนพัฒนาอาเภอ และแผน ความตอ้ งการระดบั อาเภอ (6) ทบทวนการจัดทาแผนพัฒนาตาบลทุกปี เพื่อให้แผนงานหรือโครงการระดับตาบล เป็นปัจจบุ นั ขอ้ 11 ให้สานักงานพัฒนาชุมชนอาเภอเป็นหน่วยงานหลักในการจัดทาแผนพัฒนาตาบล และดาเนนิ การพฒั นาศกั ยภาพ ก.บ.ต. ในการจดั ทาแผนและประสานแผนพัฒนาตาบล ท้งั นี้ แนวทางในการจดั ทาแผนพัฒนาตาบล ใหเ้ ป็นไปตามท่กี ระทรวงมหาดไทยกาหนด หมวด 3 การจดั ทาแผนและประสานแผนพัฒนาอาเภอ ข้อ 12 ในอาเภอหน่ึง ให้มีคณะกรรมการบริหารงานอาเภอแบบบูรณาการ ข้ึนคณะหน่ึง เรยี กโดยย่อว่า ก.บ.อ. โดยประกอบดว้ ย (๑) นายอาเภอ ประธานกรรมการ (๒) ปลดั อาเภอหวั หน้ากลมุ่ งานหรอื ปลดั อาเภอ รองประธานกรรมการ หวั หน้าฝ่ายบริหารงานปกครอง (๓) พฒั นาการอาเภอ กรรมการ IN_ok.indd 6 6 2/10/2562 13:28:22
เล่ม ๑๓๖ ตอนพเิ ศษ ๑๔๙ ง ราชกหจิ นจ้าานุเ๖บกษา ๑๑ มถิ นุ ายน ๒๕๖๒ (4) ท้องถนิ่ อาเภอ กรรมการ (5) หวั หน้าสว่ นราชการ รฐั วิสาหกิจ หรอื หนว่ ยงานอนื่ ของรัฐ ในระดับอาเภอ กรรมการ ท่นี ายอาเภอแต่งตง้ั จานวนไม่เกนิ สบิ สองคน (6) ผแู้ ทนผบู้ ริหารองค์กรปกครองส่วนทอ้ งถนิ่ ในอาเภอซ่ึงคดั เลอื กกนั เอง กรรมการ ประเภทละหน่งึ คน ยกเว้นองคก์ ารบริหารส่วนจงั หวดั และเมืองพทั ยา (7) ผู้ทรงคุณวฒุ ทิ น่ี ายอาเภอแต่งตง้ั จานวนไมเ่ กินห้าคน กรรมการ (8) ปลดั อาเภอผูร้ ับผดิ ชอบสานกั งานอาเภอ กรรมการและเลขานกุ าร (9) ขา้ ราชการสานักงานส่งเสรมิ การปกครองท้องถนิ่ จังหวดั กรรมการและผชู้ ่วยเลขานกุ าร ทีท่ ้องถิน่ จังหวดั มอบหมายจานวนหนงึ่ คน (10) ข้าราชการในสานกั งานพัฒนาชมุ ชนอาเภอ กรรมการและผู้ชว่ ยเลขานุการ ทน่ี ายอาเภอแตง่ ต้ังจานวนหนงึ่ คน กรรมการตาม (5) (6) และ (7) มีวาระอยใู่ นตาแหน่งคราวละห้าปี ในการแตง่ ตง้ั ผูท้ รงคณุ วฒุ ติ าม (7) ให้นายอาเภอแตง่ ต้งั โดยคานึงถงึ ผทู้ ่ีมีความรคู้ วามสามารถ เกี่ยวกับการพัฒนาระดับอาเภอ ด้านการศึกษา หรือมีประสบการณ์ในการจัดทาแผนพัฒนาอาเภอ รวมทั้งด้านภาคประชาสงั คมและเอกชน องค์ประชุมและการประชุมของ ก.บ.อ. ให้นาหมวด 5 คณะกรรมการที่มีอานาจดาเนินการ พจิ ารณาทางปกครองตามกฎหมายวา่ ด้วยวิธีปฏิบตั ริ าชการทางปกครอง มาใช้บังคับโดยอนโุ ลม ขอ้ 13 ให้ ก.บ.อ. มอี านาจหนา้ ท่ี ดังตอ่ ไปนี้ (1) วางแนวทางปฏบิ ตั แิ ละอานวยการการบรหิ ารงานแบบบูรณาการในอาเภอ รวมทงั้ กาหนด กรอบแนวทางปฏิบัติในการประสานแผนพัฒนาพื้นที่ของภาคส่วนต่าง ๆ ในพื้นท่ีอาเภอให้เป็นไป ตามหลักการ นโยบายและกฎหมายท่เี ก่ยี วขอ้ ง (2) จัดทาแผนพัฒนาอาเภอและแผนความต้องการระดับอาเภอ โดยกาหนดทิศทาง การพัฒนาอาเภอ การประสานและรวบรวมข้อมูลจากปัญหาและความต้องการของประชาชน แผนพัฒนาหมู่บา้ น แผนชมุ ชน แผนพัฒนาตาบล แผนพัฒนาทอ้ งถนิ่ และแผนพัฒนาของส่วนราชการ หรือหน่วยงานอนื่ ท่ีดาเนนิ การในพื้นทอ่ี าเภอ (3) จัดทาแผนปฏิบัติงานประจาปขี องอาเภอ โดยรวบรวมโครงการหรือกิจกรรมของส่วนราชการ รัฐวิสาหกิจในสังกัดกระทรวงมหาดไทย องค์กรปกครองส่วนท้องถ่ินที่ได้รับการจัดสรรงบประมาณ รายจ่ายประจาปีที่ต้องดาเนินการในพ้ืนที่อาเภอ และรายงานให้ คณะกรรมการบริหารงานจังหวัด แบบบรู ณาการ (ก.บ.จ.) ทราบ (4) ประสานกับทุกภาคส่วนในพ้ืนที่ รวมท้ังองค์กรปกครองส่วนท้องถ่ินเพ่ือนาแผนพัฒนา อาเภอไปส่กู ารปฏิบัติ รวมทง้ั กากบั ติดตามผล และใหค้ าแนะนาหน่วยงานตา่ ง ๆ ท่ดี าเนนิ งานพฒั นา พ้นื ทรี่ ะดบั อาเภอในดา้ นต่าง ๆ เพอ่ื การพฒั นาและการแก้ไขปญั หาในพ้ืนทอ่ี ย่างย่ังยืน IN_ok.indd 7 7 2/10/2562 13:28:22
เล่ม ๑๓๖ ตอนพิเศษ ๑๔๙ ง ราชกหจิ นจ้าานุเ๗บกษา ๑๑ มถิ ุนายน ๒๕๖๒ (5) ตรวจสอบความซ้าซ้อนของแผนงานหรือโครงการของหน่วยงานต่าง ๆ และองค์กร ปกครองส่วนท้องถ่ินที่ดาเนินการในพ้ืนที่อาเภอ หากตรวจพบความซ้าซ้อนของแผนงานหรือโครงการ ให้ ก.บ.อ. เร่งแจ้งข้อเท็จจริง พรอ้ มท้ังเสนอความเห็นประกอบไปยังหนว่ ยงานท่ีเกี่ยวขอ้ งเพือ่ พจิ ารณา ดาเนนิ การตอ่ ไป (6) ปฏิบัติหน้าท่ีอ่ืน ๆ ตามท่ีคณะกรรมการบริหารงานจังหวัดแบบบูรณาการ (ก.บ.จ.) มอบหมาย (7) แต่งตั้งคณะอนกุ รรมการเพ่อื ปฏิบัตหิ น้าทต่ี ่าง ๆ ตามท่ี ก.บ.อ. มอบหมาย คณะอนุกรรมการตาม (7) อย่างน้อยต้องประกอบด้วย ผู้แทนจากส่วนราชการภายในอาเภอ ผแู้ ทนจากองค์กรปกครองสว่ นทอ้ งถ่ิน และผ้แู ทนภาคประชาสังคม ขอ้ 14 ให้ ก.บ.อ. นากรอบทิศทางการพัฒนาอาเภอและยุทธศาสตร์การพัฒนาจังหวัด มาเป็นแนวทางในการจัดทาแผนพัฒนาอาเภอ และแผนความต้องการระดับอาเภอ โดยกาหนดให้ แผนพฒั นาอาเภอมีระยะเวลาสอดคลอ้ งกับห้วงเวลาของแผนพฒั นาจงั หวัด การกาหนดโครงร่างแผนพัฒนาอาเภอ และแผนความต้องการระดับอาเภอ ให้เป็นไปตามที่ กระทรวงมหาดไทยกาหนด ขอ้ 15 ให้ ก.บ.อ. นาแผนพัฒนาอาเภอ ตามข้อ 14 เสนอผู้ว่าราชการจังหวัดพิจารณา ใหค้ วามเห็นชอบ เม่ือผู้ว่าราชการจังหวัดให้ความเห็นชอบแผนพัฒนาอาเภอตามวรรคหน่ึงแล้ว ให้ ก.บ.อ. ประกาศใช้แผนพัฒนาอาเภอและจัดส่งแผนพัฒนาอาเภอให้หน่วยงานราชการและรัฐวิสาหกิจ รวมท้ังองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นในพ้ืนท่ี เพื่อให้ทุกภาคส่วนนาไปใช้เป็นแนวทางในการพัฒนาพ้ืนท่ี ระดับอาเภอในทิศทางการพฒั นาอาเภอเดยี วกัน ขอ้ 16 ให้ ก.บ.อ. จาแนกแผนงานหรอื โครงการระดับอาเภอในความรับผดิ ชอบขององค์กร ปกครองสว่ นทอ้ งถ่ิน และจัดทาบัญชปี ระสานโครงการพัฒนา ส่งใหอ้ งค์กรปกครองส่วนทอ้ งถิน่ ขอ้ 17 ให้ ก.บ.อ. จัดส่งแผนความต้องการระดับอาเภอ ให้ ก.บ.จ. หรือหน่วยงาน ท่ีเก่ียวข้องเพื่อเป็นข้อมูลในการจัดทาแผนพัฒนาจังหวัดและแผนปฏิบัติราชการประจาปีของจังหวัด หรอื แผนปฏบิ ตั ิราชการของหน่วยงานน้ัน ๆ ขอ้ 18 ให้อาเภอเป็นหน่วยงานหลักในการสนับสนุนการจัดทาแผนพัฒนาอาเภอ และ ดาเนนิ การพัฒนาศักยภาพของ ก.บ.อ. ในการจัดทาแผนและประสานแผนพัฒนาอาเภอ ทั้งน้ี การจัดทาแผนพัฒนาอาเภอ ใหเ้ ปน็ ไปตามแนวทางทกี่ ระทรวงมหาดไทยกาหนด ขอ้ 19 ให้องค์การบริหารส่วนจังหวัดพิจารณาโครงการท่ีองค์กรปกครองส่วนท้องถ่ินขอรับ การประสานโครงการตามบัญชีประสานโครงการพัฒนาขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นหรือโครงการที่ คณะกรรมการบริหารงานจงั หวดั แบบบูรณาการ (ก.บ.จ.) เพือ่ บรรจุไว้ในแผนพฒั นาขององคก์ ารบรหิ าร ส่วนจังหวัด พร้อมท้ังตรวจสอบโครงการดังกล่าวเพ่ือไม่ให้โครงการซ้าซ้อนกับแผนพัฒนาจังหวัด IN_ok.indd 8 8 2/10/2562 13:28:22
เล่ม ๑๓๖ ตอนพเิ ศษ ๑๔๙ ง ราชกหจิ นจ้าานเุ๘บกษา ๑๑ มถิ ุนายน ๒๕๖๒ และแผนปฏิบัติงานของส่วนราชการหรือหน่วยงานอ่ืน และให้จัดทาบัญชีประสานโครงการพัฒนา เพอื่ จัดส่งให้หนว่ ยงานท่ีเก่ยี วข้องพจิ ารณาดาเนนิ การ ขอ้ 20 ให้องค์กรปกครองส่วนท้องถ่ิน ให้ความสาคัญกับการสร้างและพัฒนาศักยภาพ ในการจัดทาแผนและประสานแผนพัฒนาท้องถ่ิน โดยในการจัดทาแผนพัฒนาท้องถ่ินให้เป็นไป ตามระเบียบกระทรวงมหาดไทยวา่ ดว้ ยการจัดทาแผนพัฒนาขององคก์ รปกครองส่วนทอ้ งถิน่ หมวด ๔ การบรู ณาการและประสานแผนพัฒนาในระดับพื้นท่ี ข้อ 21 เพื่อให้เกิดการบูรณาการและประสานแผนพัฒนาในระดับพื้นที่ ให้ดาเนินการ ตามแนวทาง ดงั น้ี (๑) จัดทาเวทีประชาคม เพือ่ ใหท้ กุ ภาคสว่ นมสี ว่ นร่วมในการระดมความคิดเหน็ ของประชาชน เพ่ือใหไ้ ดม้ าซงึ่ ปัญหา และความต้องการจากประชาชนในพ้นื ที่ (๒) ให้มีการประสานแผนในระดบั พื้นที่ โดยการรวบรวมและจัดลาดบั ความสาคญั ของปัญหา และความต้องการของประชาชนในพ้ืนที่ ผ่านกลไกการจัดทาแผนพัฒนาหมู่บ้าน แผนชุมชน แผนพัฒนาตาบล แผนพัฒนาท้องถิ่น และแผนความต้องการระดับอาเภอ เพ่ือให้แผนมีความเชือ่ มโยง สอดคลอ้ งกันในทุกระดบั เป็นแผนเดยี วกัน (๓) ในกรณแี ผนงานหรือโครงการ หรอื พนื้ ท่ี มีความซา้ ซ้อนกันในการจดั ทาแผนระดับอาเภอ กับแผนพฒั นาท้องถนิ่ ให้หารอื ร่วมกนั ระหวา่ งคณะกรรมการบรหิ ารงานอาเภอแบบบรู ณาการกบั องคก์ ร ปกครองส่วนท้องถิน่ ทเี่ ก่ยี วข้อง (4) บูรณาการการงบประมาณ และประสานความร่วมมือเพือ่ ขอรับการสนบั สนุนงบประมาณ ใหเ้ ปน็ ไปตามแผนพฒั นาในระดับพ้ืนท่ี โดยการแสวงหาความรว่ มมอื และการบูรณาการจากทกุ ภาคส่วน ขอ้ 22 ในการดาเนินการตามข้อ ๒1 (๑) ให้นายอาเภอกาหนด วัน เวลา และสถานท่ี ในการจัดทาเวทีประชาคมร่วมกันของหมู่บ้าน ชุมชน และองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นในพ้ืนที่ และอาจประสานใหส้ ว่ นราชการหรือหน่วยงานอื่นท่ีดาเนนิ การในพน้ื ทเี่ ข้ารว่ มเวทีประชาคมดว้ ยกไ็ ด้ การจัดทาเวทีประชาคมตามวรรคหน่ึงในเขตขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น ให้นายกเทศมนตรี หรือนายกเมืองพัทยากาหนด วัน เวลา และสถานที่ในการจัดทาเวทีประชาคมของชุมชน และเมืองพัทยา และอาจประสานส่วนราชการหรือหน่วยงานทด่ี าเนินการในพืน้ ทเี่ ข้ารว่ มเวทีประชาคมดว้ ยก็ได้ ข้อ 23 ปฏิทินการจัดทาแผนและประสานแผนพัฒนาตามระเบียบน้ี ให้เป็นไปตามที่ กระทรวงมหาดไทยกาหนด ขอ้ ๒4 ให้จังหวัดจัดทาแผนพัฒนาจังหวัด และแผนปฏิบัติราชการประจาปีของจังหวัด โดยนาแผนพัฒนาอาเภอ แผนความต้องการระดับอาเภอ แผนพัฒนาท้องถิ่นระดับจังหวัด มาประกอบการจดั ทาแผนพฒั นาทบี่ ูรณาการรว่ มกัน IN_ok.indd 9 9 2/10/2562 13:28:22
เล่ม ๑๓๖ ตอนพิเศษ ๑๔๙ ง ราชกหิจนจ้าานุเ๙บกษา ๑๑ มถิ ุนายน ๒๕๖๒ หมวด ๕ การสนบั สนนุ การดาเนนิ การ ขอ้ 25 การดาเนินการของคณะกรรมการหมู่บ้าน คณะกรรมการชุมชน ก.บ.ต. และ ก.บ.อ. หรือการดาเนินการอื่นใดท่เี ปน็ ไปภายใต้ระเบยี บน้ี ให้หน่วยงานหลักซึ่งรับผิดชอบในการจัดทาแผน ในแต่ละระดบั และหน่วยงานท่เี กี่ยวขอ้ งสนบั สนนุ งบประมาณตามความเหมาะสม ข้อ 26 ให้สานักงานปลัดกระทรวงมหาดไทย กรมการปกครอง กรมการพัฒนาชุมชน และกรมส่งเสริมการปกครองท้องถ่ิน รวมท้ัง องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น สนับสนุนทางวิชาการ วสั ดุอุปกรณ์ และพฒั นาบุคลากรท่ีเก่ียวข้องตามความเหมาะสม ขอ้ 27 จังหวัด ส่วนราชการ รัฐวิสาหกิจ และองค์กรปกครองส่วนท้องถ่ิน พิจารณา นาโครงการหรือกิจกรรมท่ีอยู่ในแผนพัฒนาอาเภอ แผนความต้องการระดับอาเภอ แผนงานโครงการ ระดับตาบล แผนงานหรือโครงการระดับหมู่บ้านและชุมชน ไปประกอบการจัดต้ังคาของบประมาณ หรอื จดั ทางบประมาณรายจ่ายประจาปตี ามอานาจหน้าท่ี โดยให้ความสาคญั เปน็ ลาดบั ตน้ เน่ืองจากเปน็ แผนงานโครงการทผี่ ่านกระบวนการประชาคมของประชาชนในพื้นที่ หมวด ๖ การกากบั ดูแล ขอ้ ๒8 ใหน้ ายอาเภอมหี นา้ ท่ีกากบั ดแู ล และให้คาแนะนาในการประสานแผนพฒั นาหมบู่ า้ น แผนชุมชน แผนพัฒนาตาบล แผนพัฒนาท้องถิ่น แผนพัฒนาอาเภอ ที่ดาเนินการในพ้ืนท่ีอาเภอ เพอื่ ให้การดาเนนิ การตามระเบยี บนเ้ี กดิ ผลสัมฤทธ์ิ ข้อ 29 เพ่ือให้การประสานแผนพัฒนาในระดับพ้ืนที่เกิดผลสัมฤทธิ์ ให้ผู้ว่าราชการจังหวัด มอี านาจหน้าทก่ี ากบั ดูแล และให้คาแนะนาทเี่ ปน็ ประโยชนต์ ามหลกั เกณฑ์ ดงั น้ี (1) บูรณาการการจัดทาแผนพัฒนาในระดบั พ้ืนที่กบั ทกุ ภาคส่วน และสอดคล้องเชอ่ื มโยงกบั แผนพฒั นาจังหวัด (2) ประเมนิ ประสทิ ธภิ าพ ประสทิ ธผิ ล และผลกระทบ ท่ีเกดิ ขน้ึ จากการประสานแผนพัฒนา ในระดับพน้ื ท่ี (3) การมสี ่วนรว่ มของประชาชน และการบริหารกจิ การบ้านเมอื งทด่ี ี (4) พิจารณาให้หน่วยงานใดเปน็ ผดู้ าเนินการ ในกรณีท่ีมคี วามซ้าซอ้ นกนั ในเรื่องงบประมาณ ระยะเวลาดาเนินการ ผดู้ าเนนิ การ หรอื โครงการ ขอ้ ๓0 ให้ผู้ว่าราชการจังหวัดและนายอาเภอกากับดูแล และให้คาแนะนาเพ่ือให้องค์กร ปกครองส่วนท้องถนิ่ ดาเนินการจดั ทาแผนพฒั นาท้องถน่ิ และการประสานแผนพฒั นาท้องถนิ่ ให้สอดคลอ้ ง กับแผนพัฒนาในระดับจังหวัด เพื่อให้เป็นไปตามกฎหมาย กฎหมายว่าด้วยการจัดตั้งองค์กรปกครอง IN_ok.indd 10 10 2/10/2562 13:28:22
เล่ม ๑๓๖ ตอนพิเศษ ๑๔๙ ง ราชกหจิ นจ้าานเุ๑บ๐กษา ๑๑ มิถุนายน ๒๕๖๒ ส่วนท้องถิ่น และกฎหมายว่าด้วยการกาหนดแผนและข้นั ตอนการกระจายอานาจให้แก่องค์กรปกครอง ส่วนทอ้ งถ่นิ ข้อ ๓1 ให้สานักงานปลัดกระทรวงมหาดไทย ร่วมกับกรมการปกครอง กรมการพัฒนาชุมชน และกรมส่งเสริมการปกครองท้องถิ่น ติดตามและประเมินผลคุณภาพแผนพัฒนาหมู่บ้าน แผนชุมชน แผนพัฒนาตาบล แผนพัฒนาท้องถ่ิน และแผนพัฒนาอาเภอ เป็นประจาทุกปี เพ่ือปรับปรุงคุณภาพ ให้สอดคลอ้ งกบั ความตอ้ งการและปัญหาของประชาชนในพน้ื ที่ บทเฉพาะกาล ขอ้ ๓2 ในวาระเริ่มแรก ให้คณะกรรมการบริหารงานอาเภอ (กบอ.) ท่ีนายอาเภอ แต่ละอาเภอมีคาส่ังแต่งตั้งตามหนังสือกรมการปกครอง ด่วนที่สุด ที่ มท ๐๓๐๕.๑/ว ๙๗๔๕ ลงวันที่ ๑๘ เมษายน ๒๕๖๒ เรื่อง การจัดทาแผนพัฒนาอาเภอ ๕ ปี (พ.ศ. ๒๕๖๑ - ๒๕๖๕) ฉบับทบทวนในปี พ.ศ. ๒๕๖๒ ปฏิบัตหิ นา้ ท่คี ณะกรรมการบริหารงานอาเภอแบบบรู ณาการ (ก.บ.อ.) ตามระเบียบน้ีไปพลางก่อน จนกว่าจะมีการแต่งต้ังคณะกรรมการบริหารงานอาเภอแบบบูรณาการ (ก.บ.อ.) ตามระเบียบน้ี แตท่ ัง้ นี้ ตอ้ งไมเ่ กนิ สามปีนบั แต่วันทีร่ ะเบยี บนใี้ ช้บังคับ ประกาศ ณ วนั ท่ี 31 พฤษภาคม พ.ศ. ๒๕๖๒ พลเอก อนพุ งษ์ เผา่ จนิ ดา รัฐมนตรวี ่าการกระทรวงมหาดไทย IN_ok.indd 11 11 2/10/2562 13:28:22
เลม ๑๒๒ ตอนพเิ ศษ ๑๑๕ ง หนา ๔๖ ๑๗ ตลุ าคม ๒๕๔๘ ราชกิจจานุเบกษา ระเบียบกระทรวงมหาดไทย วาดวยการจัดทาํ แผนพัฒนาขององคก รปกครองสว นทองถิน่ พ.ศ. ๒๕๔๘ โดยท่ีเปนการสมควรปรับปรุงระเบียบกระทรวงมหาดไทย วาดวยการจัดทําและประสาน แผนพฒั นาขององคก รปกครองสว นทอ งถน่ิ พ.ศ. ๒๕๔๖ ใหเ ปนปจ จุบนั อาศยั อํานาจตามความในมาตรา ๕ มาตรา ๑๖ และมาตรา ๑๗ แหงพระราชบัญญัติกําหนด แผนและขั้นตอนการกระจายอาํ นาจใหแ กองคก รปกครองสวนทองถ่ิน พ.ศ. ๒๕๔๒ รัฐมนตรีวาการ กระทรวงมหาดไทยจงึ ออกระเบยี บไว ดงั นี้ ขอ ๑ ระเบียบน้ีเรียกวา “ระเบียบกระทรวงมหาดไทย วาดวยการจัดทําแผนพัฒนาของ องคก รปกครองสว นทอ งถิ่น พ.ศ. ๒๕๔๘” ขอ ๒ ระเบยี บนใี้ หใ ชบังคบั ตัง้ แตวนั ถัดจากวนั ประกาศในราชกจิ จานุเบกษาเปน ตนไป ขอ ๓ ใหยกเลกิ ระเบียบกระทรวงมหาดไทย วาดวยการจัดทําและประสานแผนพัฒนาของ องคก รปกครองสวนทอ งถน่ิ พ.ศ. ๒๕๔๖ บรรดาระเบียบ ขอบังคบั หรือคําสงั่ อื่นใดซ่งึ ขดั หรือแยงกับระเบยี บนี้ใหใ ชระเบียบนี้แทน ขอ ๔ ในระเบียบน้ี “องคก รปกครองสวนทองถน่ิ ” หมายความวา องคการบรหิ ารสวนจงั หวดั เทศบาล เมอื งพทั ยา องคการบรหิ ารสว นตําบล และองคก รปกครองสวนทอ งถน่ิ อน่ื ทมี่ ีกฎหมายจดั ต้งั ยกเวน กรงุ เทพมหานคร “สภาทองถิ่น” หมายความวา สภาองคการบริหารสวนจังหวัด สภาเทศบาล สภาเมืองพัทยา สภาองคก ารบรหิ ารสวนตาํ บล และสภาองคก รปกครองสวนทองถนิ่ อื่นท่มี ีกฎหมายจัดตงั้ “คณะกรรมการพัฒนาทองถ่ิน” หมายความวา คณะกรรมการพัฒนาองคการบริหารสวนจังหวัด คณะกรรมการพฒั นาเทศบาล คณะกรรมการพัฒนาเมืองพทั ยา คณะกรรมการพฒั นาองคการบรหิ ารสวนตําบล และคณะกรรมการพฒั นาขององคกรปกครองสว นทองถิน่ อน่ื ที่มกี ฎหมายจดั ตงั้ “คณะกรรมการสนับสนุนการจัดทําแผนพัฒนาทองถน่ิ ” หมายความวา คณะกรรมการสนับสนุน การจดั ทาํ แผนพัฒนาองคก ารบริหารสว นจงั หวัด คณะกรรมการสนับสนนุ การจดั ทําแผนพฒั นาเทศบาล คณะกรรมการสนับสนุนการจัดทําแผนพฒั นาเมืองพทั ยา คณะกรรมการสนบั สนุนการจัดทาํ แผนพฒั นา องคการบริหารสว นตําบล และคณะกรรมการสนบั สนนุ การจดั ทําแผนพัฒนาขององคกรปกครองสวนทองถ่ินอื่น ทม่ี กี ฎหมายจัดตง้ั 12 IN_ok.indd 12 2/10/2562 13:28:23
เลม ๑๒๒ ตอนพเิ ศษ ๑๑๕ ง หนา ๔๗ ๑๗ ตลุ าคม ๒๕๔๘ ราชกิจจานุเบกษา “คณะกรรมการติดตามและประเมนิ ผลแผนพฒั นาทองถิ่น” หมายความวา คณะกรรมการติดตาม และประเมินผลแผนพฒั นาองคการบริหารสวนจังหวดั คณะกรรมการติดตามและประเมินผลแผนพัฒนาเทศบาล คณะกรรมการติดตามและประเมินผลแผนพัฒนาเมืองพัทยา คณะกรรมการติดตามและประเมินผล แผนพฒั นาองคก ารบริหารสวนตาํ บล และคณะกรรมการตดิ ตามและประเมินผลแผนพัฒนาขององคกร ปกครองสวนทอ งถิน่ ท่ีมกี ฎหมายจดั ตั้ง “อาํ เภอ” หมายความรวมถึงกิง่ อาํ เภอดวย “ผบู รหิ ารทองถิ่น” หมายความวา นายกองคกรปกครองสวนทองถ่ิน หรือผูบริหารทองถิ่น ขององคก รปกครองสวนทองถิ่นอ่ืนที่มีกฎหมายจดั ตั้ง “สมาชกิ สภาทอ งถิ่น” หมายความวา สมาชิกสภาองคก ารบรหิ ารสว นจงั หวดั สมาชกิ สภาเทศบาล สมาชกิ สภาเมืองพทั ยา สมาชิกสภาองคก ารบรหิ ารสว นตาํ บล และสมาชิกสภาองคก รปกครองสว นทองถิ่นอ่ืน ทมี่ ีกฎหมายจัดตั้ง “นายอาํ เภอ” หมายความรวมถึงปลัดอาํ เภอผเู ปน หัวหนา ประจาํ ก่ิงอําเภอดว ย “ปลดั องคกรปกครองสวนทอ งถิ่น” หมายความวา ปลัดองคก ารบรหิ ารสวนจงั หวดั ปลัดเทศบาล ปลัดเมอื งพทั ยา ปลัดองคการบริหารสวนตําบล และปลดั ขององคก รปกครองสวนทอ งถิ่นอืน่ ที่มีกฎหมายจดั ตงั้ “หวั หนาสว นการบรหิ ารทมี่ ีหนาทีจ่ ัดทาํ แผน” หมายความวา ผอู าํ นวยการกองแผนและงบประมาณ ผอู าํ นวยการกองวชิ าการและแผนงาน หวั หนากองวิชาการและแผน หัวหนา งานวิเคราะหน โยบายและแผน หัวหนาสํานักปลัดองคก ารบรหิ ารสวนตาํ บล หรอื ผปู ฏบิ ตั หิ นาทเี่ ชน เดียวกันกับตาํ แหนง ดังกลา ว “พนักงานสว นทองถน่ิ ” หมายความวา ขาราชการสวนจังหวัด พนักงานเทศบาล พนักงานเมืองพัทยา พนักงานสว นตําบล และพนกั งานหรอื ขา ราชการขององคก รปกครองสวนทอ งถน่ิ อ่ืนที่มีกฎหมายจดั ตงั้ “แผนพฒั นา” หมายความรวมถงึ แผนยทุ ธศาสตรก ารพฒั นา และแผนพัฒนาสามป “แผนยุทธศาสตรการพัฒนา” หมายความวา แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมขององคกร ปกครองสวนทองถ่ินที่กําหนดยุทธศาสตร และแนวทางการพัฒนาขององคกรปกครองสวนทองถ่ิน ซ่งึ แสดงถงึ วิสัยทัศน พนั ธกิจ และจุดมงุ หมายเพ่อื การพัฒนาในอนาคต โดยสอดคลองกับแผนพัฒนา เศรษฐกิจและสังคมแหงชาติ แผนการบริหารราชการแผน ดิน ยุทธศาสตรการพฒั นาจงั หวดั อาํ เภอ และ แผนชุมชน 13 IN_ok.indd 13 2/10/2562 13:28:23
เลม ๑๒๒ ตอนพเิ ศษ ๑๑๕ ง หนา ๔๘ ๑๗ ตุลาคม ๒๕๔๘ ราชกิจจานเุ บกษา “แผนพฒั นาสามป” หมายความวา แผนพฒั นาเศรษฐกจิ และสงั คมขององคกรปกครองสวนทองถิ่น ที่สอดคลองกับแผนยุทธศาสตรการพฒั นา อันมีลักษณะเปน การกาํ หนดรายละเอียดแผนงาน โครงการพัฒนา ที่จัดทําขน้ึ สําหรับปง บประมาณแตละป ซงึ่ มีความตอ เนอ่ื งและเปน แผนกาวหนาครอบคลมุ ระยะเวลาสามป โดยมีการทบทวนเพือ่ ปรบั ปรงุ เปน ประจาํ ทกุ ป “แผนการดําเนินงาน” หมายความวา แผนการดําเนินงานขององคกรปกครองสวนทองถิ่น ทีแ่ สดงถงึ รายละเอียดแผนงาน โครงการพฒั นาและกิจกรรมท่ดี ําเนินการจริงทัง้ หมดในพน้ื ทข่ี ององคก ร ปกครองสวนทอ งถ่ินประจําปงบประมาณน้ัน “โครงการพฒั นา” หมายความวา โครงการที่มีวัตถปุ ระสงคสนองตอแผนยุทธศาสตรการพัฒนา ขององคกรปกครองสวนทองถ่ิน และดําเนินการเพื่อใหการพัฒนาบรรลุตามวิสัยทัศนขององคกร ปกครองสว นทองถน่ิ ที่กําหนดไว “การแกไ ข” หมายความวา การแกไ ขขอผดิ พลาดในแผนพัฒนาหรอื แผนการดาํ เนนิ งานใหถ กู ตอ ง โดยไมทําใหวตั ถปุ ระสงคแ ละสาระสําคัญเดมิ เปล่ียนแปลงไป “การเพ่ิมเติม” หมายความวา การเพิ่มเติมแผนงาน โครงการที่ไมมีอยูในแผนพัฒนาสามป ใหปรากฏไวใ นแผนพัฒนาสามป “การเปล่ียนแปลง” หมายความวา การทําใหวัตถุประสงคและสาระสําคัญของแผนพัฒนา เปลี่ยนแปลงไปจากเดมิ ขอ ๕ ใหป ลัดกระทรวงมหาดไทยรักษาการตามระเบยี บนี้ และใหมอี าํ นาจตคี วามและวนิ จิ ฉยั ปญ หาเกี่ยวกับการปฏบิ ัตติ ามระเบียบน้ี และใหมอี าํ นาจกาํ หนดหลกั เกณฑและวิธีปฏิบัติเพ่ือดําเนินการ ใหเ ปน ไปตามระเบียบนไี้ ด ในกรณีทม่ี เี หตจุ ําเปน ใหผ ูว า ราชการจังหวัดมอี ํานาจยกเวนหรอื ผอนผันการปฏบิ ัตติ ามระเบียบน้ี ขององคกรปกครองสวนทอ งถ่นิ ภายในเขตจังหวดั แลว รายงานกระทรวงมหาดไทยทราบภายในสิบหาวัน นบั แตวันทยี่ กเวนหรอื ผอ นผัน ขอ ๖ การจัดทาํ แผนพฒั นาขององคก รปกครองสว นทอ งถ่ิน ตอ งสอดคลอ งกับระเบยี บ วาดวย การประสานการจดั ทําแผนพัฒนาจงั หวัดขององคกรปกครองสวนทองถ่นิ IN_ok.indd 14 14 2/10/2562 13:28:23
เลม ๑๒๒ ตอนพเิ ศษ ๑๑๕ ง หนา ๔๙ ๑๗ ตุลาคม ๒๕๔๘ ราชกจิ จานเุ บกษา หมวด ๑ องคกรจดั ทาํ แผนพฒั นา ขอ ๗ องคกรจดั ทําแผนพัฒนาขององคกรปกครองสวนทอ งถ่ิน ประกอบดว ย (๑) คณะกรรมการพัฒนาทอ งถน่ิ (๒) คณะกรรมการสนบั สนนุ การจดั ทาํ แผนพฒั นาทอ งถิ่น ขอ ๘ ใหผ ูบริหารทองถิ่นแตงต้ังคณะกรรมการพฒั นาทองถน่ิ ประกอบดวย (๑) ผูบรหิ ารทอ งถ่นิ ประธานกรรมการ (๒) รองนายกองคก รปกครองสวนทอ งถนิ่ น้นั ทุกคน กรรมการ (๓) สมาชกิ สภาทองถนิ่ ที่สภาทอ งถิน่ คดั เลอื กจาํ นวนสามคน กรรมการ (๔) ผูท รงคณุ วุฒทิ ี่ผูบริหารทอ งถนิ่ คดั เลอื กจาํ นวนสามคน กรรมการ (๕) ผูแทนภาคราชการและ/หรอื รฐั วิสาหกจิ ท่ีผบู ริหารทอ งถิน่ คดั เลือกจํานวนไมน อยกวาสามคน กรรมการ (๖) ผูแทนประชาคมทองถิน่ ทปี่ ระชาคมทองถนิ่ คดั เลือก จํานวนไมนอยกวา สามคนแตไ มเกนิ หกคน กรรมการ (๗) ปลดั องคกรปกครองสวนทอ งถน่ิ กรรมการและเลขานุการ (๘) หัวหนา สวนการบรหิ ารที่มีหนา ที่จัดทําแผน ผชู วยเลขานกุ าร กรรมการตามขอ ๘ (๓) (๔) (๕) และ (๖) ใหมีวาระอยูในตําแหนงคราวละสองปและอาจ ไดรับการคดั เลือกอีกได ขอ ๙ ใหผูบริหารทองถ่ินแตงตั้งคณะกรรมการสนับสนุนการจัดทําแผนพัฒนาทองถ่ิน ประกอบดว ย (๑) ปลัดองคก รปกครองสวนทอ งถน่ิ ประธานกรรมการ (๒) หวั หนาสว นการบริหารขององคก รปกครองสว นทอ งถน่ิ กรรมการ (๓) ผูแ ทนประชาคมทอ งถ่นิ ที่ประชาคมทอ งถิ่นคดั เลือก จํานวนสามคน กรรมการ (๔) หวั หนาสว นการบรหิ ารทม่ี ีหนา ที่จดั ทําแผน กรรมการและเลขานกุ าร IN_ok.indd 15 15 2/10/2562 13:28:24
เลม ๑๒๒ ตอนพเิ ศษ ๑๑๕ ง หนา ๕๐ ๑๗ ตุลาคม ๒๕๔๘ ราชกิจจานุเบกษา (๕) เจาหนาท่วี ิเคราะหนโยบายและแผน หรอื พนกั งานสวนทองถิน่ ท่ีผบู รหิ ารทองถิ่นมอบหมาย ผูชว ยเลขานุการ กรรมการตามขอ ๙ (๓) ใหมีวาระอยูใ นตาํ แหนงคราวละสองปและอาจไดร ับการคดั เลือกอกี ได ขอ ๑๐ คณะกรรมการพัฒนาทอ งถ่ินมีอาํ นาจหนาท่ี ดังน้ี (๑) กาํ หนดแนวทางการพัฒนาทองถิน่ โดยพิจารณาจาก (๑.๑) อาํ นาจหนา ทีข่ ององคก รปกครองสวนทองถ่ิน โดยเฉพาะอํานาจหนาท่ีที่มีผลกระทบ ตอประโยชนส ุขของประชาชน เชน การปอ งกันและบรรเทาสาธารณภัย การผังเมอื ง (๑.๒) ภารกิจถา ยโอนตามกฎหมายกาํ หนดแผนและขน้ั ตอนการกระจายอํานาจ (๑.๓) ยทุ ธศาสตรก ารพฒั นาประเทศ กลุมจังหวัด และจังหวัด โดยใหเนนดําเนินการ ในยทุ ธศาสตรท ส่ี าํ คญั และมีผลตอประชาชนโดยตรง เชน การแกไขปญหาความยากจน การปองกัน และแกไ ขปญ หายาเสพตดิ (๑.๔) กรอบนโยบาย ทิศทาง แนวทางการพัฒนาขององคกรปกครองสวนทองถิ่น ในเขตจังหวดั (๑.๕) นโยบายของผูบรหิ ารทอ งถิ่นทแี่ ถลงตอสภาทอ งถิ่น (๑.๖) แผนชมุ ชน ในการนําประเด็นขางตนมาจัดทําแผนพัฒนา ใหองคกรปกครองสวนทองถิ่นคํานึงถึง สถานะทางการคลงั ของทองถน่ิ และความจําเปน เรงดว นท่ีตอ งดําเนินการ มาประกอบการพิจารณาดว ย (๒) รวมจัดทํารางแผนพัฒนา เสนอแนะแนวทางการพัฒนา และการแกไขปญหาเกี่ยวกับ การจัดทํารา งแผนพัฒนา ในการจดั ทาํ รา งแผนพฒั นา ใหเ ทศบาล เมืองพัทยา องคก ารบริหารสวนตาํ บล และองคกร ปกครองสว นทอ งถน่ิ อื่นที่มกี ฎหมายจัดตั้ง นาํ ปญหาความตอ งการจากแผนชมุ ชนทเ่ี กนิ ศักยภาพของชมุ ชน ทจ่ี ะดาํ เนินการเองไดมาพิจารณาบรรจุไวในแผนพัฒนา แตหากเกินศักยภาพของเทศบาล เมืองพัทยา องคการบรหิ ารสวนตําบล และองคก รปกครองสว นทอ งถนิ่ อื่นที่มีกฎหมายจัดตั้ง ใหเสนอปญหา ความตองการ ไปยงั องคการบรหิ ารสวนจังหวดั และใหอ งคก ารบรหิ ารสว นจังหวัดนํามาพิจารณาบรรจุไวในแผนพัฒนา ขององคการบรหิ ารสว นจงั หวดั ตามอาํ นาจหนา ที่ (๓) พจิ ารณารา งแผนพฒั นาและรางแผนการดําเนินงาน IN_ok.indd 16 16 2/10/2562 13:28:24
เลม ๑๒๒ ตอนพเิ ศษ ๑๑๕ ง หนา ๕๑ ๑๗ ตลุ าคม ๒๕๔๘ ราชกิจจานเุ บกษา (๔) ใหความเห็นชอบรางขอ กาํ หนดขอบขายและรายละเอยี ดของงานตามขอ ๑๙ (๒) (๕) พิจารณาใหข อคิดเห็นเก่ียวกับการติดตามและประเมินผลแผนพฒั นา (๖) แตง ตงั้ ทป่ี รึกษา คณะอนุกรรมการหรอื คณะทาํ งานอน่ื เพ่ือชวยปฏิบัติงานตามท่ีเห็นสมควร (๗) ในกรณอี งคก ารบรหิ ารสวนตําบล ใหค ณะกรรมการพัฒนาองคการบริหารสวนตําบลมีหนาที่ ประสานกบั ประชาคมหมบู า นในการรวบรวม วิเคราะหป ญหา ความตอ งการของประชาชนในทองถ่ิน และจดั ทาํ เปนโครงการหรือกิจกรรมเพือ่ ประกอบในการจัดทําแผนพฒั นาองคก ารบริหารสว นตําบลดว ย ขอ ๑๑ คณะกรรมการสนบั สนนุ การจัดทาํ แผนพัฒนาทองถนิ่ มีหนา ที่จัดทํารางแผนพัฒนา ใหส อดคลอ งกบั แนวทางการพฒั นาทค่ี ณะกรรมการพฒั นาทอ งถิน่ กําหนด จดั ทํารางแผนการดาํ เนินงาน และจัดทาํ รางขอกาํ หนดขอบขา ยและรายละเอียดของงานตามขอ ๑๙ (๑) ขอ ๑๒ การประชุมของคณะกรรมการพฒั นาทองถ่นิ คณะกรรมการสนบั สนนุ การจดั ทาํ แผน พฒั นาทอ งถิ่น คณะกรรมการตดิ ตามและประเมินผล คณะอนกุ รรมการ และคณะทํางาน ตองมีกรรมการ มาประชมุ ไมน อยกวา ก่ึงหน่งึ ของจํานวนกรรมการทั้งหมด แลวแตก รณีจงึ จะเปน องคประชุม ใหประธานกรรมการเปนประธานในท่ปี ระชุม ถา ประธานกรรมการไมมาประชุมหรือไมอาจ ปฏบิ ัตหิ นา ที่ได ใหกรรมการทม่ี าประชุมเลือกกรรมการคนหน่งึ เปนประธานในที่ประชุม การวินิจฉยั ช้ีขาดของการประชุมใหถือเสียงขางมาก กรรมการคนหน่ึงใหมีเสียงหน่ึงในการลงคะแนน ถา คะแนนเสียงเทา กันใหประธานในทีป่ ระชุมออกเสยี งเพมิ่ ขึ้นอกี เสยี งหนึ่งเปนเสยี งชีข้ าด หมวด ๒ ผูทรงคุณวฒุ ิ ขอ ๑๓ ผูทรงคณุ วฒุ ิตอ งมีคุณสมบตั ิตาม (๑) และไมมีลักษณะตองหามตาม (๒) ถึง (๗) ดงั ตอไปนี้ (๑) เปนผูม คี วามรคู วามสามารถ ซอ่ื สัตย สจุ รติ สามารถตรวจสอบพฤตกิ รรมได (๒) เปน สมาชิกสภาทอ งถนิ่ หรือผบู ริหารทองถิ่นน้ัน (๓) เปนพนักงานหรือลกู จางขององคก รปกครองสว นทอ งถ่นิ น้ัน (๔) เปนผมู สี ว นไดเสียไมวาทางตรงหรือทางออมในสัญญากับองคกรปกครองสวนทองถ่ิน ที่ตนเปนกรรมการ 17 IN_ok.indd 17 2/10/2562 13:28:24
เลม ๑๒๒ ตอนพเิ ศษ ๑๑๕ ง หนา ๕๒ ๑๗ ตลุ าคม ๒๕๔๘ ราชกิจจานเุ บกษา (๕) ตดิ ยาเสพตดิ ใหโทษ (๖) เคยถูกไลออก ปลดออก หรือใหออกจากราชการ หนวยงานของรัฐหรือรัฐวิสาหกิจ เพราะทจุ รติ ตอหนา ทห่ี รือถือวา กระทาํ การทจุ ริตและประพฤตมิ ชิ อบในวงราชการ (๗) ไดร ับโทษจําคกุ โดยคาํ พพิ ากษาถึงที่สุดใหจําคุกต้ังแตสองปข้ึนไปและพนโทษมายังไมถึงหาป นบั ถึงวันท่ไี ดร บั แตงตัง้ ใหดาํ รงตําแหนง ผทู รงคณุ วฒุ ิ เวนแตใ นความผิดอนั ไดก ระทําโดยประมาท ขอ ๑๔ ผทู รงคุณวุฒมิ วี าระอยูในตาํ แหนง คราวละสองปแ ละอาจไดร บั การคดั เลือกอีกได ขอ ๑๕ ผทู รงคุณวุฒพิ น จากตาํ แหนงดวยเหตใุ ดเหตหุ นึ่ง ดังตอ ไปนี้ (๑) ครบวาระการดํารงตําแหนง (๒) ตาย (๓) ลาออก โดยย่นื หนังสือตอ ประธานกรรมการทต่ี นดํารงตําแหนง (๔) คณะกรรมการท่ผี ูทรงคุณวฒุ ดิ าํ รงตําแหนงอยเู ห็นวา มีเหตุอนั ควรและมีมติจํานวนไมนอยกวา สองในสามใหอ อก (๕) มีลักษณะตองหามตามขอ ๑๓ หมวด ๓ การจดั ทําแผนพัฒนา ขอ ๑๖ การจดั ทําแผนยทุ ธศาสตรการพฒั นาใหดาํ เนนิ การตามระเบียบน้ี โดยมขี ้ันตอนดาํ เนนิ การ ดังน้ี (๑) คณะกรรมการพฒั นาทอ งถนิ่ จัดประชุมประชาคมทองถิ่น สวนราชการและรัฐวิสาหกิจ ที่เกีย่ วของ เพื่อแจง แนวทางการพัฒนาทอ งถ่ิน รับทราบปญหา ความตองการ ประเด็นการพัฒนา และประเด็น ที่เกย่ี วของตลอดจนความชวยเหลือทางวิชาการ และแนวทางปฏิบัติที่เหมาะสมกับสภาพพื้นท่ี เพ่ือนํามากําหนด แนวทางการจดั ทําแผนยุทธศาสตรการพัฒนา โดยใหน าํ ขอมูลพ้นื ฐานในการพฒั นาจากหนวยงานตา ง ๆ และขอ มลู ในแผนชมุ ชนมาพิจารณาประกอบการจัดทําแผนยุทธศาสตรการพฒั นา (๒) คณะกรรมการสนับสนุนการจัดทําแผนพัฒนาทองถิ่น รวบรวมแนวทางและขอมูล นาํ มาวิเคราะหเ พ่อื จดั ทํารา งแผนยุทธศาสตรการพัฒนาแลวเสนอคณะกรรมการพฒั นาทองถน่ิ (๓) คณะกรรมการพัฒนาทอ งถิ่นพจิ ารณารางแผนยทุ ธศาสตรก ารพฒั นา เพอื่ เสนอผูบรหิ ารทอ งถนิ่ 18 IN_ok.indd 18 2/10/2562 13:28:25
เลม ๑๒๒ ตอนพเิ ศษ ๑๑๕ ง หนา ๕๓ ๑๗ ตลุ าคม ๒๕๔๘ ราชกจิ จานเุ บกษา (๔) ผูบริหารทองถิ่นพิจารณาอนุมัติรางแผนยุทธศาสตรการพัฒนา และประกาศใชแผน ยุทธศาสตรการพฒั นา สําหรับองคการบริหารสวนตําบลใหผูบริหารทองถ่ินเสนอรางแผนยุทธศาสตรการพัฒนา ตอ สภาองคก ารบริหารสว นตาํ บลเพื่อใหความเห็นชอบกอน แลว ผูบริหารทองถ่นิ จงึ พจิ ารณาอนุมัติและ ประกาศใชแ ผนยุทธศาสตรก ารพัฒนาตอ ไป ขอ ๑๗ การจดั ทําแผนพัฒนาสามป ใหดําเนินการตามระเบียบน้ี โดยมีข้ันตอนดําเนินการ ดงั น้ี (๑) คณะกรรมการพัฒนาทอ งถ่ินรวมกับประชาคมทองถ่ิน กําหนดประเด็นหลักการพัฒนา ใหสอดคลองกับวิสัยทัศน พันธกิจ และจุดมุงหมายเพ่ือการพัฒนาในแผนยุทธศาสตรการพัฒนา รวมทง้ั สอดคลอ งกับปญ หา ความตอ งการของประชาคมและชมุ ชน โดยใหน ําขอมูลพื้นฐานในการพัฒนา จากหนว ยงานตา ง ๆ และขอ มลู ในแผนชุมชนมาพิจารณาประกอบการจดั ทําแผนพัฒนาสามป (๒) คณะกรรมการสนบั สนุนการจดั ทาํ แผนพัฒนาทอ งถิน่ รวบรวมประเด็นหลักการพัฒนา ปญหา ความตอ งการ และขอมลู นํามาจดั ทาํ รา งแผนพัฒนาสามป แลวเสนอคณะกรรมการพฒั นาทอ งถน่ิ (๓) คณะกรรมการพฒั นาทอ งถ่ินพิจารณารางแผนพฒั นาสามปเ พอื่ เสนอผบู ริหารทองถิ่น (๔) ผบู รหิ ารทอ งถ่นิ พจิ ารณาอนุมัตริ างแผนพฒั นาสามปและประกาศใชแ ผนพฒั นาสามป สําหรบั องคก ารบริหารสวนตําบลใหผ ูบรหิ ารทองถ่นิ เสนอรางแผนพัฒนาสามปต อสภาองคก าร บริหารสวนตําบลเพื่อใหความเห็นชอบกอนแลวผูบริหารทองถิ่นจึงพิจารณาอนุมัติและประกาศใช แผนพัฒนาสามปต อไป ขอ ๑๘ แผนพัฒนาสามปใหจัดทําและทบทวนใหแลวเสร็จภายในเดือนมิถุนายนกอน งบประมาณประจาํ ป ผวู า ราชการจงั หวัดมอี าํ นาจขยายเวลาการจัดทําแผนพัฒนาสามปแลวรายงานกระทรวงมหาดไทยทราบ ในกรณขี องเทศบาลผูวาราชการจังหวัดอาจมอบอํานาจใหนายอําเภอได เม่ือมีการขยายเวลา ใหแ จง จังหวัดเพอ่ื รายงานกระทรวงมหาดไทยทราบ สาํ หรับองคการบริหารสวนตาํ บล อาํ นาจของผูวาราชการจังหวัดตามวรรคสองใหเปนอํานาจ ของนายอําเภอแลวแจงจงั หวัดเพือ่ รายงานกระทรวงมหาดไทยทราบ ขอ ๑๙ องคกรปกครองสวนทองถิ่นอาจมอบใหหนวยงานหรือบุคคลภายนอกจัดทําหรือ รวมจดั ทาํ รางแผนพัฒนาได โดยมขี ัน้ ตอนการดําเนินการ ดังน้ี IN_ok.indd 19 19 2/10/2562 13:28:25
เลม ๑๒๒ ตอนพเิ ศษ ๑๑๕ ง หนา ๕๔ ๑๗ ตลุ าคม ๒๕๔๘ ราชกจิ จานุเบกษา (๑) คณะกรรมการสนับสนุนการจัดทําแผนพัฒนาทองถ่ินจัดทํารางขอกําหนดขอบขายและ รายละเอียดของงานทจี่ ะมอบหมายใหหนว ยงานหรอื บคุ คลภายนอกดาํ เนินการ เพื่อเสนอคณะกรรมการ พัฒนาทอ งถ่นิ (๒) คณะกรรมการพัฒนาทองถ่ินพิจารณาใหความเห็นชอบรางขอกําหนดขอบขายและ รายละเอยี ดของงานแลว เสนอผูบ ริหารทองถิ่น (๓) ผูบริหารทองถ่นิ พจิ ารณาอนุมัติขอกําหนดขอบขายและรายละเอียดของงาน ขอ ๒๐ ใหหนวยงานหรือบุคคลภายนอกที่จัดทําหรือรวมจัดทํารางแผนพัฒนาดําเนินการ ตามขัน้ ตอนและวิธีการจัดทํารางแผนพฒั นาตามระเบยี บน้ี หมวด ๔ การแกไ ข การเพ่มิ เตมิ หรือการเปล่ียนแปลงแผนพฒั นา ขอ ๒๑ การแกไขแผนพัฒนาเปนอาํ นาจของผบู ริหารทองถ่นิ ขอ ๒๒ การเพม่ิ เติมหรือเปลี่ยนแปลงแผนพัฒนาสามป ใหดําเนินการตามระเบียบนี้ โดยมี ขน้ั ตอนดําเนนิ การ ดังนี้ (๑) คณะกรรมการสนับสนนุ การจัดทําแผนพฒั นาทองถ่ิน จัดทํารางแผนพัฒนาสามปที่เพิ่มเติม หรอื เปลีย่ นแปลงพรอมเหตุผลและความจําเปนเสนอคณะกรรมการพัฒนาทอ งถิน่ (๒) คณะกรรมการพัฒนาทองถิ่นพิจารณารางแผนพัฒนาสามปท่ีเพิ่มเติมหรือเปล่ียนแปลง เพ่ือเสนอผบู ริหารทอ งถิน่ (๓) ผูบริหารทองถิ่นพิจารณาอนุมัติรางแผนพัฒนาสามปที่เพ่ิมเติมหรือเปลี่ยนแปลงและ ประกาศใชแ ผนพฒั นาสามปทเ่ี พ่ิมเตมิ หรือเปล่ียนแปลง สําหรบั องคการบรหิ ารสว นตําบล ใหผูบรหิ ารทอ งถนิ่ เสนอรางแผนพัฒนาสามปทีเ่ พมิ่ เตมิ หรอื เปลี่ยนแปลงตอสภาองคก ารบริหารสวนตําบลเพ่อื ใหความเห็นชอบกอ น แลวผูบริหารทองถ่ินจึงพิจารณาอนุมัติ และประกาศใชต อไป ขอ ๒๓ การเปล่ียนแปลงแผนยุทธศาสตรการพัฒนาใหดําเนินการตามระเบียบนี้ โดยมี ข้ันตอนดาํ เนนิ การ ดังนี้ (๑) คณะกรรมการสนับสนนุ การจดั ทําแผนพฒั นาทองถน่ิ จดั ทาํ รา งแผนยทุ ธศาสตรก ารพฒั นา ท่ีเปลี่ยนแปลงพรอ มเหตผุ ลและความจาํ เปน เสนอคณะกรรมการพัฒนาทอ งถ่ิน IN_ok.indd 20 20 2/10/2562 13:28:26
เลม ๑๒๒ ตอนพเิ ศษ ๑๑๕ ง หนา ๕๕ ๑๗ ตุลาคม ๒๕๔๘ ราชกิจจานุเบกษา (๒) คณะกรรมการพัฒนาทองถ่ินและประชาคมทอ งถนิ่ พจิ ารณารา งแผนยทุ ธศาสตรก ารพฒั นา ทีเ่ ปล่ียนแปลงเพ่ือเสนอผบู ริหารทองถ่นิ (๓) ผบู รหิ ารทอ งถิน่ พิจารณาอนมุ ตั ริ างแผนยุทธศาสตรก ารพฒั นาทเ่ี ปล่ยี นแปลงและประกาศใช แผนยทุ ธศาสตรการพัฒนาท่ีเปล่ยี นแปลง สําหรับองคการบริหารสวนตําบล ใหผูบริหารทองถิ่นเสนอรางแผนยุทธศาสตรการพัฒนา ทเี่ ปลี่ยนแปลงตอ สภาองคก ารบรหิ ารสวนตาํ บลเพ่อื ใหค วามเห็นชอบกอ น แลวผูบ ริหารทอ งถน่ิ จงึ พจิ ารณา อนมุ ัตแิ ละประกาศใชตอไป หมวด ๕ การนําแผนพัฒนาไปปฏิบัติ ขอ ๒๔ ใหผูบรหิ ารทอ งถิ่นประกาศใชแ ผนพฒั นาที่อนุมตั ิแลว และนาํ ไปปฏบิ ตั ิ รวมทง้ั แจง สภาทอ งถิ่น คณะกรรมการบรหิ ารงานจงั หวดั แบบบูรณาการ องคการบริหารสวนจังหวัด อําเภอ หนวยงาน ท่เี ก่ยี วของ และประกาศใหป ระชาชนในทอ งถน่ิ ทราบโดยทวั่ กนั ภายในสบิ หาวันนบั แตว นั ทปี่ ระกาศใช และปด ประกาศโดยเปด เผยไมนอยกวา สามสบิ วนั ขอ ๒๕ ใหอ งคก รปกครองสว นทองถน่ิ ใชแ ผนพัฒนาสามปเปนกรอบในการจดั ทํางบประมาณ รายจา ยประจําป และงบประมาณรายจา ยเพม่ิ เติม รวมทง้ั วางแนวทางเพอ่ื ใหม กี ารปฏิบตั ใิ หบรรลวุ ัตถุประสงค ตามโครงการท่กี ําหนดไวในแผนพฒั นาสามป ขอ ๒๖ การจดั ทาํ แผนการดําเนนิ งานใหดาํ เนินการตามระเบียบนี้ โดยมีขั้นตอนดําเนินการ ดังนี้ (๑) คณะกรรมการสนับสนุนการจดั ทําแผนพฒั นาทองถิน่ รวบรวมแผนงาน โครงการพัฒนา ขององคก รปกครองสว นทองถิ่น หนว ยราชการสว นกลาง สว นภมู ภิ าค รฐั วิสาหกิจและหนว ยงานอน่ื ๆ ทีด่ ําเนินการในพืน้ ทขี่ ององคก รปกครองสวนทองถิ่น แลว จัดทํารางแผนการดําเนินงาน เสนอคณะกรรมการ พัฒนาทองถิ่น (๒) คณะกรรมการพัฒนาทอ งถิน่ พิจารณารางแผนการดาํ เนนิ งาน แลวเสนอผูบริหารทองถิ่น ประกาศเปน แผนการดาํ เนินงาน ทง้ั นใ้ี หปด ประกาศแผนการดําเนินงานภายในสิบหาวันนับแตวันที่ประกาศ เพือ่ ใหประชาชนในทอ งถิน่ ทราบโดยทั่วกันและตอ งปด ประกาศไวอยา งนอยสามสบิ วัน 21 IN_ok.indd 21 2/10/2562 13:28:26
เลม ๑๒๒ ตอนพเิ ศษ ๑๑๕ ง หนา ๕๖ ๑๗ ตลุ าคม ๒๕๔๘ ราชกิจจานุเบกษา ขอ ๒๗ แผนการดําเนนิ งานใหจ ัดทําเสร็จภายในเดือนธันวาคมของปงบประมาณนัน้ หรือภายใน สามสิบวนั นับแตวันทต่ี ้ังงบประมาณดาํ เนินการหรอื ไดร ับแจง แผนงาน/โครงการจากหนวยราชการสวนกลาง สวนภูมิภาค รัฐวิสาหกิจหรือหนวยงานอ่ืน ๆ ที่ตองดําเนินการในพื้นท่ีองคกรปกครองสวนทองถิ่น ในปง บประมาณน้นั การขยายเวลาการจัดทําและการแกไขแผนการดําเนนิ งานเปนอาํ นาจของผูบ รหิ ารทอ งถ่นิ หมวด ๖ การตดิ ตามและประเมินผลแผนพฒั นา ขอ ๒๘ ใหผ ูบริหารทองถิ่นแตง ต้งั คณะกรรมการติดตามและประเมินผลแผนพัฒนาทองถิ่น ประกอบดวย (๑) สมาชกิ สภาทอ งถ่ินที่สภาทอ งถน่ิ คัดเลอื กจาํ นวนสามคน (๒) ผูแทนประชาคมทองถ่นิ ที่ประชาคมทองถนิ่ คดั เลอื กจํานวนสองคน (๓) ผูแทนหนว ยงานที่เกยี่ วขอ งท่ผี บู รหิ ารทอ งถ่ินคัดเลือกจาํ นวนสองคน (๔) หัวหนา สวนการบริหารทค่ี ัดเลือกกันเองจํานวนสองคน (๕) ผูทรงคณุ วุฒิท่ผี บู รหิ ารทอ งถิน่ คัดเลอื กจาํ นวนสองคน โดยใหคณะกรรมการเลอื กกรรมการหน่ึงคนทําหนาท่ีประธานคณะกรรมการ และกรรมการ อกี หน่ึงคนทําหนาทีเ่ ลขานกุ ารของคณะกรรมการ กรรมการตามขอ ๒๘ ใหมวี าระอยูในตําแหนงคราวละสองปแ ละอาจไดรับการคัดเลอื กอีกได ขอ ๒๙ คณะกรรมการตดิ ตามและประเมินผลแผนพฒั นาทอ งถ่นิ มอี าํ นาจหนาที่ ดงั น้ี (๑) กาํ หนดแนวทาง วธิ กี ารในการติดตามและประเมินผลแผนพัฒนา (๒) ดําเนินการตดิ ตามและประเมินผลแผนพฒั นา (๓) รายงานผลและเสนอความเหน็ ซึ่งไดจากการติดตามและประเมนิ ผลแผนพฒั นาตอผูบริหารทองถิ่น เพื่อใหผ ูบรหิ ารทอ งถิน่ เสนอตอ สภาทอ งถน่ิ คณะกรรมการพัฒนาทองถิ่น และประกาศผลการติดตาม และประเมินผลแผนพัฒนาใหป ระชาชนในทอ งถนิ่ ทราบโดยทั่วกันอยางนอยปละหนึ่งคร้ัง ภายในเดือนธันวาคม ของทุกป ท้ังนีใ้ หปด ประกาศโดยเปดเผยไมน อ ยกวา สามสิบวนั (๔) แตง ตั้งคณะอนกุ รรมการหรอื คณะทํางานเพือ่ ชวยปฏิบตั ิงานตามทีเ่ ห็นสมควร 22 IN_ok.indd 22 2/10/2562 13:28:26
เลม ๑๒๒ ตอนพเิ ศษ ๑๑๕ ง หนา ๕๗ ๑๗ ตุลาคม ๒๕๔๘ ราชกิจจานเุ บกษา ขอ ๓๐ องคกรปกครองสวนทองถิ่นอาจมอบใหหนวยงานหรือบุคคลภายนอกดําเนินการ หรือรวมดําเนนิ การตดิ ตามและประเมินผลแผนพัฒนาไดโดยมขี ้ันตอนดําเนนิ การ ดงั น้ี (๑) คณะกรรมการตดิ ตามและประเมินผลแผนพัฒนาทองถ่ินจัดทํารางขอกําหนด ขอบขาย และรายละเอียดของงานที่จะมอบหมายใหหนว ยงานหรอื บุคคลภายนอกดําเนินการ เพอื่ เสนอผูบรหิ ารทองถิน่ (๒) ผบู รหิ ารทอ งถิ่นพจิ ารณาอนุมตั ิขอกาํ หนด ขอบขายและรายละเอยี ดของงาน (๓) หนวยงานหรอื บคุ คลภายนอกดาํ เนนิ การหรอื รวมดําเนินการติดตามและประเมนิ ผล (๔) ใหหนวยงานหรอื บุคคลภายนอกทด่ี าํ เนนิ การหรอื รวมดําเนินการติดตามและประเมินผล รายงานผลการดาํ เนนิ การซงึ่ ไดจ ากการตดิ ตามและประเมินผลตอคณะกรรมการติดตามและประเมินผล เพอ่ื ประเมนิ ผลการรายงานผล เสนอความเหน็ ตอ ผบู รหิ ารทองถิ่น (๕) ผูบรหิ ารทอ งถิน่ เสนอผลการตดิ ตามและประเมินผลตอ สภาทองถนิ่ คณะกรรมการพัฒนาทองถิ่น และประกาศผลการติดตามและประเมินผลแผนพฒั นาใหป ระชาชนในทองถนิ่ ทราบโดยทวั่ กันอยางนอ ย ปละหนง่ึ คร้งั ภายในเดือนธันวาคมของทกุ ป ท้งั นีใ้ หปด ประกาศโดยเปดเผยไมน อยกวาสามสบิ วัน ขอ ๓๑ เพ่ือประโยชนของประชาชนโดยสวนรวมและเพ่ือใหการบริหารงานขององคกร ปกครองสว นทองถน่ิ สอดคลอ งกับแนวนโยบายของรฐั บาล กระทรวงมหาดไทยอาจจัดใหมีการติดตาม และประเมินผลการดําเนินงานตามแผนพัฒนาขององคกรปกครองสว นทอ งถิ่นไดต ามความเหมาะสม บทเฉพาะกาล ขอ ๓๒ แผนยุทธศาสตรการพฒั นา แผนพฒั นาสามปและแผนปฏบิ ัติการ ที่มีอยูเดิมกอนวันที่ ระเบียบน้มี ผี ลในการประกาศใช ใหมผี ลใชไ ดต อไป ประกาศ ณ วนั ท่ี ๒๙ กนั ยายน พ.ศ. ๒๕๔๘ สมชาย สนุ ทรวัฒน รัฐมนตรีชวยวาการฯ ปฏบิ ตั ิราชการแทน รฐั มนตรีวาการกระทรวงมหาดไทย 23 IN_ok.indd 23 2/10/2562 13:28:27
เล่ม ๑๓๓ ตอนพิเศษ ๒๑๘ ง หนา้ ๓ ๒๘ กันยายน ๒๕๕๙ ราชกิจจานุเบกษา ระเบียบกระทรวงมหาดไทย วา่ ด้วยการจดั ทาํ แผนพฒั นาขององคก์ รปกครองสว่ นท้องถ่นิ (ฉบับท่ี ๒) พ.ศ. ๒๕๕๙ โดยที่เป็นการสมควรแก้ไขเพิ่มเติมระเบียบกระทรวงมหาดไทยว่าด้วยการจัดทําแผนพัฒนา ขององคก์ รปกครองส่วนท้องถ่ิน พ.ศ. ๒๕๔๘ อาศัยอํานาจตามความในมาตรา ๕ มาตรา ๑๖ และมาตรา ๑๗ แห่งพระราชบัญญัติกําหนดแผน และข้ันตอนการกระจายอํานาจให้แก่องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น พ.ศ. ๒๕๔๒ รัฐมนตรีว่าการ กระทรวงมหาดไทยออกระเบียบไว้ ดังต่อไปน้ี ขอ้ ๑ ระเบียบนี้เรียกว่า “ระเบียบกระทรวงมหาดไทยว่าด้วยการจัดทําแผนพัฒนา ขององค์กรปกครองสว่ นทอ้ งถ่นิ (ฉบบั ท่ี ๒) พ.ศ. ๒๕๕๙” ข้อ ๒ ระเบียบน้ีให้ใชบ้ ังคบั ต้ังแต่วันถัดจากวนั ประกาศในราชกิจจานเุ บกษาเป็นตน้ ไป ข้อ ๓ ให้แก้ไขคาํ ว่า “แผนพัฒนาสามปี” เป็น “แผนพัฒนาท้องถิ่นสี่ปี” ในระเบียบ กระทรวงมหาดไทยวา่ ด้วยการจดั ทาํ แผนพัฒนาขององคก์ รปกครองส่วนท้องถ่นิ พ.ศ. ๒๕๔๘ ทุกแหง่ ขอ้ ๔ ให้ยกเลิกบทนิยามคําว่า “แผนพัฒนา” “แผนยุทธศาสตร์การพัฒนา” “แผนพัฒนาสามปี” “โครงการพัฒนา” “การเพ่ิมเติม” และ“การเปล่ียนแปลง” ในข้อ ๔ ของระเบียบกระทรวงมหาดไทย ว่าด้วยการจัดทาํ แผนพฒั นาขององค์กรปกครองส่วนทอ้ งถิ่น พ.ศ. ๒๕๔๘ และให้ใช้ความตอ่ ไปนแ้ี ทน “แผนพัฒนา” หมายความวา่ แผนพัฒนาทอ้ งถิ่นส่ีปีขององคก์ รปกครองส่วนทอ้ งถ่ิน “แผนพฒั นาท้องถน่ิ สีป่ ี” หมายความวา่ แผนพัฒนาขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น ที่กําหนด วิสัยทัศน์ ประเด็นยุทธศาสตร์ เป้าประสงค์ ตัวช้ีวัด ค่าเป้าหมาย และกลยุทธ์ โดยสอดคล้องกับ แผนพัฒนาจังหวัด ยุทธศาสตร์การพัฒนาขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นในเขตจังหวัด แผนพัฒนาอําเภอ แผนพัฒนาตําบล แผนพัฒนาหมู่บ้านหรือแผนชุมชน อันมีลักษณะเป็นการกําหนดรายละเอียดแผนงาน โครงการพัฒนา ที่จัดทําขึ้นสําหรับปีงบประมาณแต่ละปี ซึ่งมีความต่อเนื่องและเป็นแผนก้าวหน้า และให้หมายความรวมถึงการเพม่ิ เตมิ หรือเปลี่ยนแปลงแผนพฒั นาท้องถิน่ ส่ปี ี “โครงการพัฒนา” หมายความว่า โครงการที่มีวัตถุประสงค์สนองต่อแผนพัฒนาท้องถิ่นสี่ปี ขององค์กรปกครองสว่ นทอ้ งถ่ินและดาํ เนนิ การเพอ่ื ใหก้ ารพัฒนาบรรลตุ ามวิสัยทัศน์ทีก่ าํ หนดไว้ ขอ้ ๕ ให้ยกเลิกความใน (๑) และ (๒) ของข้อ ๑๐ ของระเบียบกระทรวงมหาดไทย ว่าดว้ ยการจดั ทาํ แผนพัฒนาขององคก์ รปกครองส่วนท้องถน่ิ พ.ศ. ๒๕๔๘ และให้ใชค้ วามตอ่ ไปนแี้ ทน “(๑) กําหนดแนวทางการพฒั นาท้องถน่ิ โดยพิจารณาจาก (ก) อาํ นาจหนา้ ท่ีขององค์กรปกครองสว่ นทอ้ งถ่ิน โดยเฉพาะอํานาจหน้าที่ท่ีมีผลกระทบ ตอ่ ประโยชนส์ ุขของประชาชน เชน่ การป้องกนั และบรรเทาสาธารณภัย การผังเมอื ง (ข) ภารกจิ ถ่ายโอนตามกฎหมายกําหนดแผนและข้ันตอนการกระจายอํานาจ 24 IN_ok.indd 24 2/10/2562 13:28:27
เลม่ ๑๓๓ ตอนพิเศษ ๒๑๘ ง หนา้ ๔ ๒๘ กนั ยายน ๒๕๕๙ ราชกิจจานุเบกษา (ค) ยุทธศาสตร์การพัฒนาประเทศ กลุ่มจังหวัด และจังหวัด โดยให้เน้นดําเนินการ ในยทุ ธศาสตรท์ สี่ าํ คญั และมีผลต่อประชาชนโดยตรง เช่น การแก้ไขปัญหาความยากจน การป้องกันและ แก้ไขปัญหายาเสพติด (ง) กรอบนโยบาย ทิศทาง แนวทางการพัฒนาขององค์กรปกครองส่วนท้องถนิ่ ในเขตจังหวดั (จ) นโยบายของผบู้ รหิ ารท้องถนิ่ ท่แี ถลงตอ่ สภาท้องถ่ิน (ฉ) แผนพฒั นาหมู่บา้ นหรอื แผนชุมชน ในการนําประเด็นข้างต้นมาจัดทําแผนพัฒนา ให้องค์กรปกครองส่วนท้องถ่ินคํานึงถึง สถานะทางการคลังของท้องถิน่ และความจําเป็นเร่งด่วนท่ตี อ้ งดาํ เนินการ มาประกอบการพจิ ารณาด้วย (๒) ร่วมจัดทําร่างแผนพัฒนา เสนอแนะแนวทางการพัฒนา และการแก้ไขปัญหาเกี่ยวกับ การจัดทําร่างแผนพัฒนา ในการจดั ทํารา่ งแผนพัฒนา ให้องค์การบริหารส่วนจังหวัด เทศบาล องค์การบริหารส่วนตําบล เมอื งพัทยา และองคก์ รปกครองสว่ นทอ้ งถิ่นอ่นื ที่มีกฎหมายจัดตั้ง นําปญั หาความตอ้ งการจากแผนพัฒนา หมู่บ้านหรือแผนชุมชน ท่ีเกินศักยภาพของหมู่บ้านหรือชุมชน ที่จะดําเนินการเองได้มาพิจารณาบรรจุไว้ ในแผนพัฒนา แต่หากเกินศักยภาพของเทศบาล องค์การบริหารส่วนตําบลเมืองพัทยา และองค์กร ปกครองส่วนท้องถ่ินอื่นที่มีกฎหมายจัดตั้งให้เสนอปัญหา ความต้องการไปยังองค์การบริหารส่วนจังหวัด และให้องค์การบริหารส่วนจังหวัดนํามาพิจารณาบรรจุไว้ในแผนพัฒนาขององค์การบริหารส่วนจังหวัด ตามอาํ นาจหน้าที่” ขอ้ ๖ ให้ยกเลิกความในข้อ ๑๖ ของระเบียบกระทรวงมหาดไทยว่าด้วยการจัดทํา แผนพฒั นาขององค์กรปกครองส่วนทอ้ งถ่ิน พ.ศ. ๒๕๔๘ ขอ้ ๗ ให้ยกเลิกความในข้อ ๑๗ ของระเบียบกระทรวงมหาดไทยว่าด้วยการจัดทํา แผนพัฒนาขององคก์ รปกครองส่วนทอ้ งถน่ิ พ.ศ. ๒๕๔๘ และใหใ้ ชค้ วามต่อไปนแ้ี ทน “ขอ้ ๑๗ การจัดทําแผนพฒั นาทอ้ งถ่ินสี่ปี ใหด้ ําเนนิ การตามข้นั ตอน ดังนี้ (๑) คณะกรรมการพัฒนาท้องถิ่นจัดประชุมประชาคมท้องถิ่น ส่วนราชการและรัฐวิสาหกิจ ท่ีเกี่ยวข้อง เพ่ือแจ้งแนวทางการพัฒนาท้องถ่ิน รับทราบปัญหา ความต้องการ ประเด็น การพัฒนา และประเด็นที่เกี่ยวข้องตลอดจนความช่วยเหลือทางวิชาการ และแนวทางปฏิบัติที่เหมาะสมกับสภาพ พ้ืนที่เพ่ือนํามากําหนดแนวทางการจัดทําแผนพัฒนาท้องถ่ินสี่ปี โดยให้นําข้อมูลพ้ืนฐานในการพัฒนา จากหน่วยงานต่าง ๆ และข้อมูลในแผนพัฒนาหมู่บ้านหรือแผนชุมชนมาพิจารณาประกอบการจัดทํา แผนพัฒนาทอ้ งถิ่นส่ปี ี (๒) คณะกรรมการสนับสนุนการจัดทําแผนพัฒนาท้องถิ่น รวบรวมแนวทางและข้อมูล นาํ มาวเิ คราะห์เพื่อจัดทํารา่ งแผนพัฒนาทอ้ งถิน่ สปี่ ีแลว้ เสนอคณะกรรมการพัฒนาท้องถ่ิน (๓) คณะกรรมการพฒั นาทอ้ งถิ่นพจิ ารณารา่ งแผนพัฒนาท้องถิน่ สีป่ เี พ่ือเสนอผู้บรหิ ารท้องถ่นิ 25 IN_ok.indd 25 2/10/2562 13:28:28
เลม่ ๑๓๓ ตอนพิเศษ ๒๑๘ ง หน้า ๕ ๒๘ กนั ยายน ๒๕๕๙ ราชกิจจานุเบกษา (๔) ผู้บริหารท้องถ่ินพิจารณาอนุมัติร่างแผนพัฒนาท้องถ่ินสี่ปี และประกาศใช้แผนพัฒนา ท้องถ่นิ สี่ปี เพ่ือให้เป็นไปตามกฎหมายว่าด้วยสภาตําบลและองค์การบริหารส่วนตําบล สําหรับองค์การ บริหารส่วนตําบลให้ผู้บริหารท้องถิ่นเสนอร่างแผนพัฒนาท้องถ่ินส่ีปีต่อสภาองค์การบริหารส่วนตําบล เพ่ือให้ความเห็นชอบก่อน แลว้ ผู้บรหิ ารทอ้ งถน่ิ จงึ พจิ ารณาอนมุ ัติและประกาศใช้แผนพัฒนาท้องถน่ิ สปี่ ตี อ่ ไป” ขอ้ ๘ ให้ยกเลิกความในข้อ ๑๘ ของระเบียบกระทรวงมหาดไทยว่าด้วยการจัดทํา แผนพฒั นาขององค์กรปกครองส่วนทอ้ งถิ่น พ.ศ. ๒๕๔๘ และให้ใชค้ วามต่อไปน้แี ทน “ข้อ ๑๘ แผนพัฒนาท้องถิ่นสี่ปี กรณีเทศบาล องค์การบริหารส่วนตําบล เมืองพัทยา และองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นอ่ืนที่มีกฎหมายจัดตั้ง ให้จัดทําหรือทบทวนให้แล้วเสร็จภายในเดือนตุลาคม ก่อนปีงบประมาณถดั ไป กรณีองค์การบริหารส่วนจังหวัด ให้จัดทําหรือทบทวนให้แล้วเสร็จภายในเดือนพฤศจิกายน ก่อนปงี บประมาณถัดไป ให้นายอําเภอมอี ํานาจขยายเวลาการจัดทําหรอื ทบทวนแผนพัฒนาท้องถ่ินส่ีปีขององค์การบริหาร สว่ นตาํ บล นอกจากวรรคสามให้ผู้ว่าราชการจังหวัดมีอํานาจขยายเวลาการจัดทําหรือทบทวนแผนพัฒนา ท้องถ่นิ สีป่ ี ในกรณขี องเทศบาลตาํ บลผวู้ า่ ราชการจังหวดั อาจมอบอาํ นาจใหน้ ายอาํ เภอก็ได้ ในกรณีมีการขยายเวลาการจัดทําหรือทบทวนแผนพัฒนาท้องถ่ินสี่ปีตามวรรคสาม วรรคสี่ และวรรคหา้ แลว้ ให้จังหวัดแจ้งใหก้ ระทรวงมหาดไทยทราบ” ข้อ ๙ ให้ยกเลิกความในข้อ ๒๒ ของระเบียบกระทรวงมหาดไทยว่าด้วยการจัดทํา แผนพัฒนาขององค์กรปกครองสว่ นท้องถ่ิน พ.ศ. ๒๕๔๘ และใหใ้ ช้ความต่อไปนแ้ี ทน “ข้อ ๒๒ เพื่อประโยชน์ของประชาชน องค์กรปกครองส่วนท้องถ่ินอาจเพิ่มเติมหรือเปล่ียนแปลง แผนพัฒนาทอ้ งถ่ินสี่ปไี ด้ โดยใหด้ ําเนินการตามข้ันตอน ดงั นี้ (๑) คณะกรรมการสนับสนุนการจัดทําแผนพัฒนาท้องถ่ินจัดทําร่างแผนพัฒนาท้องถ่ิน สป่ี ีท่เี พมิ่ เติมหรอื เปลี่ยนแปลงพรอ้ มเหตุผลและความจําเปน็ เสนอคณะกรรมการพัฒนาทอ้ งถ่นิ (๒) คณะกรรมการพัฒนาท้องถิ่นและประชาคมท้องถ่ินพิจารณาร่างแผนพัฒนาท้องถิ่นสี่ปี ทเ่ี พิม่ เติมหรือเปล่ียนแปลงเพ่อื เสนอผู้บริหารทอ้ งถ่นิ (๓) ผู้บริหารท้องถ่ินพิจารณาอนุมัติร่างแผนพัฒนาท้องถิ่นส่ีปีท่ีเพ่ิมเติมหรือเปล่ียนแปลงและ ประกาศใชแ้ ผนพฒั นาท้องถน่ิ สี่ปที เี่ พมิ่ เตมิ หรอื เปลย่ี นแปลง 26 IN_ok.indd 26 2/10/2562 13:28:28
เลม่ ๑๓๓ ตอนพเิ ศษ ๒๑๘ ง หนา้ ๖ ๒๘ กนั ยายน ๒๕๕๙ ราชกจิ จานุเบกษา เพ่ือให้เป็นไปตามกฎหมายว่าด้วยสภาตําบลและองค์การบริหารส่วนตําบล สําหรับองค์การ บริหารส่วนตําบลให้ผู้บริหารท้องถิ่นเสนอร่างแผนพัฒนาท้องถิ่นส่ีปีที่เพ่ิมเติมหรือเปลี่ยนแปลงต่อ สภาองค์การบริหารส่วนตําบลเพ่ือให้ความเห็นชอบก่อนแล้วผู้บริหารท้องถ่ินจึงพิจารณาอนุมัติ และประกาศใช้ตอ่ ไป” ในกรณีแผนพัฒนาท้องถิ่นสี่ปีมีระยะเวลาการใช้บังคับเหลืออยู่ไม่ถึงหน่ึงร้อยแปดสิบวัน ไมใ่ ห้ดําเนนิ การเพมิ่ เตมิ หรือเปลย่ี นแปลง ขอ้ ๑๐ ให้ยกเลิกความในข้อ ๒๓ ของระเบียบกระทรวงมหาดไทยว่าด้วยการจัดทํา แผนพฒั นาขององค์กรปกครองสว่ นทอ้ งถนิ่ พ.ศ. ๒๕๔๘ ขอ้ ๑๑ ให้ยกเลิกความในข้อ ๒๕ ของระเบียบกระทรวงมหาดไทยว่าด้วยการจัดทํา แผนพฒั นาขององคก์ รปกครองสว่ นทอ้ งถน่ิ พ.ศ. ๒๕๔๘ และใหใ้ ช้ความตอ่ ไปน้ีแทน “ข้อ ๒๕ ให้องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นใช้แผนพัฒนาท้องถ่ินส่ีปีเป็นกรอบในการจัดทํา งบประมาณรายจ่ายประจําปี งบประมาณรายจ่ายเพิ่มเติม และงบประมาณจากเงินสะสมในช่วง ของแผนนั้น รวมทั้งวางแนวทางเพื่อให้มีการปฏิบัติให้บรรลุวัตถุประสงค์ตามโครงการพัฒนาที่กําหนดไว้ ในแผนพฒั นาทอ้ งถ่นิ ส่ีป”ี ข้อ ๑๒ ให้ยกเลิกความในข้อ ๒๗ ของระเบียบกระทรวงมหาดไทยว่าด้วยการจัดทํา แผนพัฒนาขององคก์ รปกครองส่วนท้องถ่ิน พ.ศ. ๒๕๔๘ และให้ใชค้ วามตอ่ ไปนีแ้ ทน “ข้อ ๒๗ แผนการดําเนินงานให้จัดทําให้แล้วเสร็จภายในสามสิบวันนับแต่วันท่ีประกาศใช้ งบประมาณรายจ่ายประจําปี งบประมาณรายจ่ายเพิ่มเติม งบประมาณจากเงินสะสม หรือได้รับแจ้ง แผนงานและโครงการจากหน่วยราชการส่วนกลาง ส่วนภูมิภาค รัฐวิสาหกิจหรือหน่วยงานอื่น ๆ ท่ตี อ้ งดําเนนิ การในพืน้ ทีอ่ งคก์ รปกครองสว่ นท้องถน่ิ ในปีงบประมาณนนั้ การขยายเวลาการจดั ทําและการแกไ้ ขแผนการดําเนินงานเป็นอํานาจของผบู้ ริหารท้องถนิ่ ” ข้อ ๑๓ ให้ยกเลิกความใน (๓) ของข้อ ๒๙ ของระเบียบกระทรวงมหาดไทยว่าด้วย การจัดทําแผนพฒั นาขององค์กรปกครองส่วนทอ้ งถนิ่ พ.ศ. ๒๕๔๘ และใหใ้ ชค้ วามตอ่ ไปนี้แทน “(๓) รายงานผลและเสนอความเห็นซ่ึงได้จากการติดตามและประเมินผลแผนพัฒนาต่อผู้บริหารท้องถ่ิน เพ่ือให้ผู้บริหารท้องถ่ินเสนอต่อสภาท้องถ่ิน และคณะกรรมการพัฒนาท้องถ่ิน พร้อมท้ังประกาศผล การติดตามและประเมินผลแผนพัฒนาให้ประชาชนในท้องถ่ินทราบในที่เปิดเผยภายในสิบห้าวัน นับแต่วันรายงานผลและเสนอความเห็นดังกล่าวและต้องปิดประกาศไว้เป็นระยะเวลาไม่น้อยกว่าสามสิบวัน โดยอย่างน้อยปีละสองคร้งั ภายในเดอื นเมษายนและภายในเดอื นตุลาคมของทกุ ปี” ขอ้ ๑๔ ให้ยกเลิกความใน (๕) ของข้อ ๓๐ ของระเบียบกระทรวงมหาดไทยว่าด้วย การจัดทําแผนพัฒนาขององค์กรปกครองสว่ นทอ้ งถน่ิ พ.ศ. ๒๕๔๘ และให้ใชค้ วามตอ่ ไปน้ีแทน 27 IN_ok.indd 27 2/10/2562 13:28:29
เล่ม ๑๓๓ ตอนพิเศษ ๒๑๘ ง หนา้ ๗ ๒๘ กนั ยายน ๒๕๕๙ ราชกิจจานุเบกษา “(๕) ผู้บริหารท้องถ่ินเสนอผลการติดตามและประเมินผลต่อสภาท้องถิ่น และคณะกรรมการ พัฒนาท้องถิ่น พร้อมท้ังประกาศผลการติดตามและประเมินผลแผนพัฒนาให้ประชาชนในท้องถิ่นทราบ ในที่เปิดเผยภายในสิบห้าวันนับแต่วันท่ีผู้บริหารท้องถิ่นเสนอผลการติดตามและประเมินผลดังกล่าว และต้องปิดประกาศโดยเปิดเผยไม่น้อยกว่าสามสิบวัน โดยอย่างน้อยปีละสองครั้งภายในเดือนเมษายน และภายในเดอื นตุลาคมของทกุ ป”ี ขอ้ ๑๕ แผนยุทธศาสตร์การพัฒนา แผนพัฒนาสามปี แผนการดําเนินงาน การติดตาม และประเมินผลแผนพฒั นา ทีม่ อี ยู่เดิมหรอื ดาํ เนินการกอ่ นวันท่ีระเบียบนี้มีผลใช้บังคับ ให้มีผลใช้บังคับได้ ตอ่ ไปจนกวา่ จะมีแผนพัฒนาทอ้ งถิ่นส่ปี ี ประกาศ ณ วันท่ี ๒๑ กันยายน พ.ศ. ๒๕๕๙ พลเอก อนพุ งษ์ เผ่าจนิ ดา รฐั มนตรวี ่าการกระทรวงมหาดไทย 28 IN_ok.indd 28 2/10/2562 13:28:29
เล่ม ๑๓๕ ตอนพิเศษ ๒๔๖ ง ราชกหจิ นจ้าานุเ๑บกษา ๓ ตลุ าคม ๒๕๖๑ ระเบยี บกระทรวงมหาดไทย ว่าดว้ ยการจัดทาแผนพฒั นาขององค์กรปกครองสว่ นท้องถ่ิน (ฉบับท่ี 3) พ.ศ. 2561 โดยท่ีเป็นการสมควรแก้ไขเพ่ิมเติมปรับปรุงระเบียบกระทรวงมหาดไทยว่าด้วยการจัดทา แผนพัฒนาขององค์กรปกครองส่วนท้องถ่ิน พ.ศ. ๒๕๔8 ซึ่งแก้ไขเพ่ิมเติมโดยระเบียบกระทรวงมหาดไทย วา่ ด้วยการจัดทาแผนพฒั นาขององค์กรปกครองสว่ นท้องถนิ่ (ฉบับท่ี 2) พ.ศ. 2559 ให้เปน็ ปจั จุบัน อาศัยอานาจตามความในมาตรา ๕ มาตรา ๑๖ และมาตรา ๑๗ แห่งพระราชบัญญัติ กาหนดแผนและข้ันตอนการกระจายอานาจให้แก่องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น พ.ศ. ๒๕๔๒ รฐั มนตรีวา่ การกระทรวงมหาดไทยจึงออกระเบยี บไว้ ดงั น้ี ขอ้ ๑ ระเบียบน้ีเรียกว่า “ระเบียบกระทรวงมหาดไทยว่าด้วยการจัดทาแผนพัฒนาของ องคก์ รปกครองสว่ นทอ้ งถ่นิ (ฉบับที่ 3) พ.ศ. 2561” ขอ้ ๒ ระเบียบนีใ้ หใ้ ช้บงั คบั ตัง้ แตว่ ันถดั จากวนั ประกาศในราชกจิ จานุเบกษาเป็นตน้ ไป ขอ้ ๓ ให้แก้ไขคาว่า “แผนพัฒนาท้องถิ่นส่ีปี” เป็น “แผนพัฒนาท้องถ่ิน” และแก้ไขคาว่า “แผนพัฒนา” เป็น “แผนพฒั นาทอ้ งถ่ิน” ในระเบยี บกระทรวงมหาดไทยว่าด้วยการจัดทาแผนพฒั นา ขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น พ.ศ. ๒๕๔8 ซ่ึงแก้ไขเพิ่มเติมโดยระเบียบกระทรวงมหาดไทย ว่าดว้ ยการจดั ทาแผนพัฒนาขององคก์ รปกครองสว่ นท้องถน่ิ (ฉบบั ท่ี 2) พ.ศ. 2559 ทกุ แหง่ ขอ้ ๔ ให้ยกเลิกบทนิยามของคาว่า “หัวหน้าส่วนการบริหารที่มีหน้าท่ีจัดทาแผน” “พนักงานสว่ นทอ้ งถิน่ ” “โครงการพฒั นา” ในข้อ 4 ของระเบียบกระทรวงมหาดไทยว่าดว้ ยการจัดทา แผนพัฒนาขององค์กรปกครองส่วนท้องถ่ิน พ.ศ. 2548 ซึ่งแก้ไขเพิ่มเติมโดยระเบียบกระทรวงมหาดไทย ว่าดว้ ยการจัดทาแผนพฒั นาขององค์กรปกครองสว่ นทอ้ งถนิ่ (ฉบบั ที่ 2) พ.ศ. 2559 และใหใ้ ช้ความ ตอ่ ไปนแ้ี ทน “หัวหน้าส่วนการบริหารท่ีมีหน้าท่ีจัดทาแผน” หมายความว่า ผู้อานวยการสานัก หัวหน้าสานัก ผู้อานวยการกองขององค์กรปกครองส่วนท้องถ่ิน หรือตาแหน่งที่เรียกช่ืออย่างอื่นซ่ึงเทียบเท่าตาแหน่ง ดงั กล่าว “พนักงานส่วนท้องถิ่น” หมายความว่า ข้าราชการองค์การบริหารส่วนจังหวัด พนักงานเทศบาล พนักงานเมืองพัทยา พนักงานส่วนตาบล และพนักงานหรือข้าราชการขององค์กรปกครองส่วนท้องถ่ินอื่น ทม่ี ีกฎหมายจัดต้ัง “โครงการพฒั นา” หมายความวา่ โครงการทด่ี าเนนิ การจัดทาบรกิ ารสาธารณะ และกิจกรรม สาธารณะเพอ่ื ให้การพัฒนาบรรลุตามวสิ ัยทัศนท์ ก่ี าหนดไว้ ข้อ 5 ให้ยกเลิกความในวรรคสองของข้อ 8 ของระเบียบกระทรวงมหาดไทยว่าด้วย การจัดทาแผนพฒั นาขององคก์ รปกครองสว่ นทอ้ งถิน่ พ.ศ. 2548 และใหใ้ ช้ความต่อไปน้ีแทน 29 IN_ok.indd 29 2/10/2562 13:28:29
เล่ม ๑๓๕ ตอนพเิ ศษ ๒๔๖ ง ราชกหิจนจ้าานุเ๒บกษา ๓ ตุลาคม ๒๕๖๑ “กรรมการตาม (3) (๔) (๕) และ (6) ให้มีวาระอยู่ในตาแหน่งคราวละสี่ปีและอาจได้รับ การคัดเลอื กอีกก็ได้” ขอ้ 6 ให้ยกเลิกความในวรรคสองของข้อ 9 ของระเบียบกระทรวงมหาดไทยว่าด้วย การจดั ทาแผนพัฒนาขององค์กรปกครองส่วนทอ้ งถิ่น พ.ศ. 2548 และให้ใชค้ วามตอ่ ไปน้แี ทน “กรรมการตาม (๓) ใหม้ ีวาระอยู่ในตาแหนง่ คราวละส่ปี ีและอาจได้รับการคัดเลอื กอีกก็ได้” ขอ้ 7 ให้ยกเลิกความในข้อ 14 ของระเบียบกระทรวงมหาดไทยว่าด้วยการจัดทา แผนพฒั นาขององค์กรปกครองสว่ นท้องถน่ิ พ.ศ. 2548 และให้ใชค้ วามตอ่ ไปนี้แทน “ขอ้ ๑๔ ผทู้ รงคุณวุฒิมวี าระอยใู่ นตาแหนง่ คราวละส่ีปีและอาจได้รบั การคัดเลอื กอกี กไ็ ด้” ขอ้ ๘ ให้เพ่ิมความต่อไปนี้เป็นวรรคสองของข้อ 21 ของระเบียบกระทรวงมหาดไทย ว่าด้วยการจดั ทาแผนพัฒนาขององคก์ รปกครองสว่ นทอ้ งถ่ิน พ.ศ. 2548 “เมื่อผู้บริหารท้องถิ่นได้เห็นชอบแผนพัฒนาท้องถ่ินท่ีแก้ไขแล้ว ให้ปิดประกาศให้ประชาชน ทราบโดยเปิดเผยไม่น้อยกว่าสามสิบวันนับแต่วันท่ีผู้บริหารท้องถ่ินเห็นชอบ พร้อมทั้งแจ้งสภาท้องถิ่น อาเภอ และจงั หวัดทราบดว้ ย” ข้อ ๙ ให้ยกเลิกความในข้อ 22 ของระเบียบกระทรวงมหาดไทยว่าด้วยการจัดทา แผนพัฒนาขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น พ.ศ. 2548 ซ่ึงแก้ไขเพิ่มเติมโดยระเบียบกระทรวงมหาดไทย วา่ ด้วยการจดั ทาแผนพัฒนาขององค์กรปกครองสว่ นท้องถน่ิ (ฉบบั ท่ี 2) พ.ศ. 2559 และใหใ้ ช้ความ ต่อไปนี้แทน “ข้อ ๒๒ เพ่ือประโยชน์ของประชาชน การเพิ่มเติมแผนพัฒนาท้องถ่ิน ให้องค์กรปกครอง ส่วนท้องถิ่นดาเนินการตามขน้ั ตอน ดงั น้ี (๑) คณะกรรมการสนับสนุนการจัดทาแผนพัฒนาท้องถิ่นจัดทาร่างแผนพัฒนาท้องถิ่น ทเ่ี พม่ิ เติมพร้อมเหตุผลและความจาเป็นเสนอคณะกรรมการพัฒนาทอ้ งถนิ่ (๒) คณะกรรมการพัฒนาท้องถิ่นและประชาคมท้องถิ่นพิจารณาร่างแผนพัฒนาท้องถิ่น ทีเ่ พมิ่ เตมิ สาหรับองค์การบรหิ ารส่วนตาบลให้สง่ รา่ งแผนพัฒนาท้องถนิ่ ที่เพิม่ เตมิ ให้สภาองค์การบริหาร ส่วนตาบลพิจารณาตามมาตรา 46 แห่งพระราชบัญญัติสภาตาบลและองค์การบริหารส่วนตาบล พ.ศ. 2537 ดว้ ย เม่ือแผนพัฒนาท้องถิ่นท่ีเพิ่มเติมได้รับความเห็นชอบแล้ว ให้ส่งแผนพัฒนาท้องถิ่นดังกล่าว ใหผ้ ู้บรหิ ารทอ้ งถ่ินประกาศใช้ พร้อมท้ังปดิ ประกาศให้ประชาชนทราบโดยเปิดเผยไมน่ ้อยกว่าสามสบิ วัน นบั แตว่ นั ทผ่ี ู้บริหารทอ้ งถ่นิ ประกาศใช้” ข้อ ๑๐ ให้เพม่ิ ความตอ่ ไปนเ้ี ปน็ ข้อ ๒๒/๑ และขอ้ ๒๒/๒ ของระเบียบกระทรวงมหาดไทย ว่าด้วยการจัดทาแผนพฒั นาขององคก์ รปกครองสว่ นทอ้ งถ่ิน พ.ศ. 2548 IN_ok.indd 30 30 2/10/2562 13:28:29
เล่ม ๑๓๕ ตอนพเิ ศษ ๒๔๖ ง ราชกหิจนจ้าานุเ๓บกษา ๓ ตุลาคม ๒๕๖๑ “ข้อ ๒๒/๑ เพื่อประโยชนข์ องประชาชน การเปล่ียนแปลงแผนพัฒนาทอ้ งถิ่น ใหเ้ ปน็ อานาจ ของคณะกรรมการพัฒนาท้องถ่ิน สาหรับองค์การบริหารส่วนตาบลให้ส่งร่างแผนพัฒนาท้องถ่ิน ทเ่ี ปลยี่ นแปลงให้สภาองค์การบริหารส่วนตาบลพิจารณาตามมาตรา 46 แหง่ พระราชบัญญตั สิ ภาตาบล และองค์การบรหิ ารส่วนตาบล พ.ศ. 2537 ด้วย เมื่อแผนพัฒนาทอ้ งถน่ิ ตามวรรคหน่ึงไดร้ บั ความเหน็ ชอบแลว้ ใหส้ ่งแผนพัฒนาท้องถ่นิ ดังกล่าว ใหผ้ บู้ รหิ ารทอ้ งถิ่นประกาศใช้ พร้อมทั้งปิดประกาศให้ประชาชนทราบโดยเปิดเผยไมน่ ้อยกว่าสามสิบวัน นบั แต่วันทผ่ี ูบ้ รหิ ารท้องถ่นิ ประกาศใช้” “ข้อ ๒๒/๒ ในกรณีการเพิ่มเติมหรือเปล่ียนแปลงแผนพัฒนาท้องถิ่นท่ีเกี่ยวกับโครงการ พระราชดาริ งานพระราชพิธี รฐั พิธี นโยบายรัฐบาล และนโยบายกระทรวงมหาดไทย ให้เปน็ อานาจ ของผู้บริหารท้องถ่ิน สาหรับองค์การบริหารส่วนตาบลให้ส่งร่างแผนพัฒนาท้องถ่ินท่ีเพ่ิมเติมหรือ เปลี่ยนแปลงให้สภาองค์การบรหิ ารส่วนตาบลพิจารณาตามมาตรา 46 แห่งพระราชบัญญัติสภาตาบล และองค์การบริหารส่วนตาบล พ.ศ. 2537 ด้วย และเมื่อแผนพัฒนาท้องถ่ินที่เพ่ิมเติมหรือ เปลย่ี นแปลงไดร้ บั ความเหน็ ชอบแล้ว ให้ปดิ ประกาศใหป้ ระชาชนทราบโดยเปดิ เผยไมน่ อ้ ยกวา่ สามสิบวนั นบั แต่วันที่ได้รบั ความเห็นชอบการเพิ่มเตมิ หรอื เปล่ียนแปลงแผนพฒั นาท้องถิ่นดงั กลา่ ว” ข้อ ๑1 ให้ยกเลิกความในวรรคสามของข้อ 28 ของระเบียบกระทรวงมหาดไทยว่าด้วย การจัดทาแผนพัฒนาขององค์กรปกครองส่วนท้องถน่ิ พ.ศ. 2548 และใหใ้ ชค้ วามตอ่ ไปน้แี ทน “กรรมการตาม (1) (2) (3) (4) และ (5) ให้มีวาระอยู่ในตาแหน่งคราวละส่ีปีและ อาจไดร้ ับการคัดเลือกอกี ก็ได้” ข้อ ๑2 ให้ยกเลิกความใน (๓) ของข้อ 29 ของระเบียบกระทรวงมหาดไทยว่าด้วย การจัดทาแผนพัฒนาขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น พ.ศ. 2548 ซึ่งแก้ไขเพ่ิมเติมโดยระเบียบ กระทรวงมหาดไทยว่าด้วยการจัดทาแผนพัฒนาขององค์กรปกครองส่วนท้องถ่ิน (ฉบับท่ี 2) พ.ศ. 2559 และให้ใชค้ วามตอ่ ไปนี้แทน “(๓) รายงานผลและเสนอความเหน็ ซงึ่ ได้จากการติดตามและประเมินผลแผนพัฒนาท้องถนิ่ ต่อ ผบู้ ริหารทอ้ งถ่นิ เพือ่ ใหผ้ ู้บรหิ ารทอ้ งถิ่นเสนอตอ่ สภาทอ้ งถิ่น และคณะกรรมการพฒั นาทอ้ งถ่ิน พรอ้ มท้ัง ประกาศผลการตดิ ตามและประเมนิ ผลแผนพัฒนาท้องถ่ินให้ประชาชนในท้องถิ่นทราบในทีเ่ ปดิ เผยภายใน สิบห้าวันนับแต่วันรายงานผลและเสนอความเห็นดังกล่าว และต้องปิดประกาศไว้เป็นระยะเวลา ไมน่ อ้ ยกวา่ สามสบิ วันโดยอย่างนอ้ ยปีละหนงึ่ ครัง้ ภายในเดอื นธนั วาคมของทกุ ปี” ข้อ ๑3 ให้ยกเลิกความใน (5) ของข้อ 30 ของระเบียบกระทรวงมหาดไทยว่าด้วย การจัดทาแผนพัฒนาขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น พ.ศ. 2548 ซึ่งแก้ไขเพ่ิมเติมโดยระเบียบ กระทรวงมหาดไทยว่าด้วยการจัดทาแผนพัฒนาขององค์กรปกครองส่วนท้องถ่ิน (ฉบับท่ี 2) พ.ศ. 2559 และให้ใชค้ วามต่อไปน้แี ทน 31 IN_ok.indd 31 2/10/2562 13:28:30
เล่ม ๑๓๕ ตอนพิเศษ ๒๔๖ ง ราชกหจิ นจ้าานุเ๔บกษา ๓ ตลุ าคม ๒๕๖๑ “(5) ผบู้ ริหารท้องถ่ินเสนอผลการติดตามและประเมินผลต่อสภาท้องถ่ิน และคณะกรรมการ พัฒนาท้องถ่ิน พร้อมท้ังประกาศผลการติดตามและประเมินผลแผนพัฒนาท้องถ่ิน ให้ประชาชน ใน ท้ อ ง ถิ่ น ท ร า บ ใน ท่ี เปิ ด เผ ย ภ า ย ใน สิ บ ห้ า วั น นั บ แ ต่ วั น ท่ี ผู้ บ ริ ห า ร ท้ อ ง ถิ่ น เส น อ ผ ล ก า ร ติ ด ต า ม และประเมินผลดังกล่าว และต้องปิดประกาศไว้เป็นระยะเวลาไม่น้อยกว่าสามสิบวันโดยอย่างน้อย ปลี ะหนงึ่ ครั้งภายในเดอื นธันวาคมของทกุ ปี” ประกาศ ณ วนั ที่ ๒๕ กนั ยายน พ.ศ. ๒๕๖๑ พลเอก อนพุ งษ์ เผา่ จนิ ดา รัฐมนตรวี า่ การกระทรวงมหาดไทย 32 IN_ok.indd 32 2/10/2562 13:28:30
พระราชบัญญัติ ลกั ษณะปกครองทอ งที่ พระพุทธศกั ราช ๒๔๕๗ (แกไขเพ่มิ เตมิ ถงึ ปจ จบุ ัน) มีพระบรมราชโองการในพระบาทสมเด็จพระปรเมนทรมหาวชิราวุธ พระมงกุฎเกลา เจาอยูหัวดํารัสเหนือเกลาฯ ใหประกาศทราบท่ัวกันวา เม่ือในรัชกาลแหงสมเด็จพระบรมชนกนาถ พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกลาเจาอยูหัว ไดทรงพระกรุณาโปรดเกลาฯ ใหต้ังพระราชบัญญัติลักษณะ ปกครองทองที่ขึ้นเมื่อพระพุทธศักราช ๒๔๔๐ และไดใชพระราชบัญญัติน้ันเปนแบบแผนวิธีปกครอง ท่ัวพระราชอาณาจักรอันอยูภายนอกจังหวัดกรุงเทพฯ มาจนบัดน้ีพระราชบัญญัติอื่นๆ อันเน่ืองดวยวิธี ปกครองราษฎร ซงึ่ ต้งั ขน้ึ ภายหลงั ตอมา ไดยดึ พระราชบัญญตั ิลกั ษณะปกครองทองที่นี้เปนหลักอีกเปนอันมาก เพราะฉะนั้นพระราชบัญญัติลักษณะปกครองทองท่ี นับวาเปนพระราชบัญญัติสําคัญในการปกครอง พระราชอาณาจักรอยา งหนึ่ง ตั้งแตไดตราพระราชบัญญัติลักษณะปกครองทองท่ี ในพระพุทธศักราช ๒๔๔๐ มา วิธีปกครองพระราชอาณาจักรไดจัดการเปล่ียนแปลงดําเนินมาโดยลําดับหลายอยาง ทรงพระราชดําริเห็นวา ถงึ เวลาอนั สมควรท่จี ะแกไ ขพระราชบญั ญตั ิลกั ษณะปกครองทองท่ีใหตรงกบั วิธีการปกครองท่เี ปนอยทู กุ วนั น้ี จึงไดทรงพระกรุณาโปรดเกลาฯ ใหแกไขพระราชบัญญัติลักษณะปกครองทองที่ รัตนโกสินทรศก ๑๑๖ ของเดิมแหงใดที่ยังใชไดใหคงไว แหงใดท่ีเกาเกินกวาวิธีปกครองทุกวันนี้ก็แกไขใหตรงกับเวลา รวบรวม ตราเปน พระราชบัญญตั ิไวสบื ไปดังน้ี หมวด ๑ วา ดวยนามและการใชพระราชบญั ญัติ มาตรา ๑ พระราชบัญญัติน้ีใหเรียกวา “พระราชบัญญัติลักษณะปกครองทองที่ พระพุทธศกั ราช ๒๔๕๗” มาตรา ๒ พระราชบัญญัตินี้ต้ังแตวันประกาศแลวใหใชท่ัวทุกมณฑล เวนแตในจังหวัด กรุงเทพฯ ช้ันใน และเมื่อใชพระราชบัญญัตินี้แลวใหยกเลิกพระราชบัญญัติลักษณะปกครองทองที่ รตั นโกสินทรศก ๑๑๖ เสยี ใชพ ระราชบัญญตั ินแี้ ทนสืบไป (ไดม ีประกาศลงวนั ที่ ๑๘ กันยายน พ.ศ. ๒๔๕๘ ใหใ ช พ.ร.บ. นีใ้ นเขตชัน้ ในกรุงเทพฯ) 33 IN_ok.indd 33 2/10/2562 13:28:30
- ๒- มาตรา ๓ บรรดาพระราชกําหนดกฎหมายแตกอน บทใดขอความขัดกับพระราชบัญญัตินี้ ใหย กเลิกกฎหมายบทนั้นตัง้ แตวันทไ่ี ดใชพระราชบญั ญตั นิ ี้ไป การยกเลิกตาํ แหนง กํานนั ผใู หญบ า น แพทยป ระจําตาํ บล สารวัตรกํานนั และผูชว ยผูใหญบ า น จะกระทํามิได (เพ่ิมเตมิ ความวรรคสองของมาตรา ๓ โดยมาตรา ๓ แหง พ.ร.บ.ลักษณะปกครองทองที่ (ฉบับที่ ๑๒) พ.ศ. ๒๕๕๒) มาตรา ๔ อํานาจหนาที่สมุหเทศาภิบาล ซ่ึงกลาวตอไปในพระราชบัญญัติน้ีสวนในมณฑล กรุงเทพฯ ใหเปนอํานาจและหนาที่ของเสนาบดีกระทรวงนครบาลหรือขาราชการผูใหญในกระทรวงนครบาล ซ่ึงเสนาบดีกระทรวงนครบาลจะไดรับพระราชทานพระบรมราชานุญาตใหมีอํานาจหนาที่เฉพาะการน้ันๆ อีกประการหนึ่งความที่กลาวตอไปในพระราชบัญญัติน้ี แหงใดมีใจความวา สมุหเทศาภิบาลจะทําไดดวย อนมุ ัติของเสนาบดีใจความอนั นี้ไมต องใชในสวนมณฑลกรุงเทพฯ เพราะหนาท่ีสมุหเทศาภิบาลและเสนาบดี ในสวนมณฑลกรุงเทพฯ รวมอยใู นตาํ แหนง เสนาบดีกระทรวงนครบาล (เม่ือไดประกาศรวมกระทรวงนครบาลกับกระทรวงมหาดไทยเขาดวยกันเปนกระทรวงเดียวเรียกวา กระทรวงมหาดไทยแลวไดตง้ั ตําแหนง สมุหพระนครบาลทําหนา ทีท่ าํ นองสมุหเทศาภิบาล ตอมาตําแหนงเหลานี้ไดลมเลิกไป โดย พ.ร.บ. วาดวยระเบียบราชการบรหิ ารแหงราชอาณาจกั ร พ.ศ. ๒๔๗๖ อํานาจหนา ทีต่ กไปอยูแ กข า หลวงประจาํ จงั หวัด) มาตรา ๕ ใหเ สนาบดผี บู ัญชาการปกครองทอ งทมี่ ีอาํ นาจที่จะตั้งกฎขอบังคับสําหรับจัดการ ใหเ ปน ไปตามพระราชบัญญัตนิ ้ี ถาและกฎน้ันไดรับพระราชทานพระบรมราชานุญาตและประกาศในหนังสือ ราชกจิ จานเุ บกษาแลวกใ็ หถ อื วา เปน เหมอื นสว นหนึ่งในพระราชบญั ญัตนิ ี้ มาตรา ๖ ในการที่จะกําหนดเขตหมูบานและตําบลทั้งปวงในหัวเมืองใด ใหผูวาราชการเมือง น้ันเม่ือไดอนุมัติของสมุหเทศาภิบาลแลว มีอํานาจท่ีจะกําหนดไดและการท่ีจะกําหนดเขตอําเภอนั้น ก็ใหสมุหเทศาภิบาลมีอํานาจที่จะกําหนดได เม่ือไดรับอนุมัติของเสนาบดีกระทรวงมหาดไทยแลวฉะนั้น สวนมณฑลกรุงเทพฯ เสนาบดีกระทรวงนครบาลกาํ หนดไดเด็ดขาด หมวด ๒ วาดวยวธิ ีอธิบายศัพททใ่ี ชในพระราชบญั ญตั ิ มาตรา ๗ ศพั ทว า “บาน” และ “เจาบา น” ซงึ่ กลาวในพระราชบัญญัตินใี้ หพ ึงเขาใจดงั นี้ ขอ ๑ ศัพทวา “บาน” น้ันหมายความวา เรือนหลังเดียวก็ตาม หลายหลังก็ตาม ซึ่งอยูในเขต ท่มี ีเจา ของเปน อสิ ระสวนหน่ึงนบั ในพระราชบัญญตั ินว้ี าบา นหนง่ึ หองแถว และแพ หรือเรือชําซ่ึงจอดประจํา อยูที่ใด ถามีเจาของหรือผูเชาครอบครองเปนอิสระตางหากหองหนึ่ง หลังหนึ่ง ลําหนึ่ง หรือหมูหนึ่ง ในเจาของหรือผูเชา คนหน่งึ นนั้ กน็ ับวาบานหนึง่ เหมือนกัน ขอ ๒ ศัพทวา “เจาบาน” น้ันหมายความวา ผูอยูปกครองบานซ่ึงไดวามาแลวในขอกอน จะครอบครองดวยเปนเจาของก็ตาม ดวยเปนผูเชาก็ตาม ดวยเปนผูอาศัยโดยชอบดวยกฎหมายก็ตาม นับ ตามพระราชบญั ญัตนิ ว้ี า เปนเจา บาน ขอ ๓ วัด โรงพยาบาล โรงทหาร โรงเรียน เรือนจํา ท่ีทําการไปรษณีย สถานีรถไฟ สถานที่ ตา ง ๆ ของรัฐบาล อยูในความปกครองของหัวหนาในทน่ี ั้นไมนับเปนบานตามพระราชบัญญัตนิ ี้ 34 IN_ok.indd 34 2/10/2562 13:28:30
-๓- หมวด ๓ วาดวยลักษณะปกครองหมูบา น ตอน ๑ การตง้ั หมบู า น มาตรา ๘ บานหลายบานอยูในทองที่อันหน่ึงซ่ึงควรอยูในความปกครองอันเดียวกันได ใหจัดเปนหมูบานหน่ึง ลักษณะท่ีกําหนดหมูบานตามพระราชบัญญัตินี้ใหถือความสะดวกแกการปกครอง เปนประมาณ คอื ขอ ๑ ถาเปนที่มีคนอยูรวมกันมาก ถึงจํานวนบานนอย ใหถือเอาจํานวนคนเปนสําคัญ ประมาณราว ๒๐๐ คน เปนหมบู า นหนง่ึ ขอ ๒ ถาเปนที่ผูคนตั้งบานเรือนอยูหางไกลกัน ถึงจํานวนคนจะนอย ถาและจํานวนบาน ไมต ํา่ กวา ๕ บา นแลว จะจัดเปนหมบู านหนง่ึ กไ็ ด ตอน ๒ การแตงตง้ั ผใู หญบาน ผชู วยผใู หญบา น การออกจากตาํ แหนงของผูใหญบาน และผชู วยผใู หญบ าน (ช่ือของตอน ๒ เดิมยกเลิกและใชความใหมแทนโดยมาตรา ๓ พ.ร.บ. ลักษณะปกครองทองท่ี (ฉบบั ท่ี ๒) พ.ศ. ๒๔๘๖) มาตรา ๙ ในหมูบานหนึ่งใหมีผูใหญบานคนหนึ่งและมีผูชวยผูใหญบานฝายปกครอง หมบู านละสองคน เวน แตหมูบ า นใดมีความจาํ เปน ตองมมี ากกวา สองคน ใหขออนมุ ตั กิ ระทรวงมหาดไทย ในหมูบานใด ผวู า ราชการจงั หวดั เหน็ สมควรใหมีผูช วยผูใหญบานฝายรักษาความสงบ ก็ให มไี ดตามจาํ นวนท่กี ระทรวงมหาดไทยจะเห็นสมควร ผูใหญบานจะไดรับเงินเดือน แตมิใชจากเงินงบประมาณประเภทเงินเดือน สวนผูชวย ผูใหญบานฝายรักษาความสงบและผูชวยผูใหญบานฝายปกครอง จะไดรับเงินตอบแทนตามท่ี กระทรวงมหาดไทยกําหนด (ความในมาตรา ๙ ยกเลิกและใชความใหมแทนโดย พ.ร.บ. ลักษณะปกครองทองท่ี (ฉบับที่ ๒) พ.ศ. ๒๔๘๖ (ฉบบั ที่ ๔) พ.ศ. ๒๕๑๐ และขอ ๑ แหง ประกาศของคณะปฏิวัติ ฉบับที่ ๑๑๒ พ.ศ. ๒๕๑๕) มาตรา ๑๐ ผใู หญบา นมีอํานาจหนา ท่ีปกครองบรรดาราษฎรที่อยูในเขตหมบู าน (ความในมาตรา ๑๐ ยกเลิกและใชความใหมแทนโดมาตรา ๓ แหง พ.ร.บ. ลักษณะปกครองทองท่ี (ฉบบั ที่ ๒) พ.ศ. ๒๔๘๖) 35 IN_ok.indd 35 2/10/2562 13:28:31
-๔- มาตรา ๑๑ ราษฎรผูมีสิทธิเลือกผูใหญบานตองมีคุณสมบัติและไมมีลักษณะตองหาม ดงั ตอไปนี้ (๑) มสี ญั ชาตไิ ทยและมอี ายไุ มต า่ํ กวาสบิ แปดปบริบูรณใ นวนั ที่ ๑ มกราคม ของปท่ีมีการเลือก (๒) ไมเ ปนภิกษุ สามเณร นักพรต หรอื นกั บวช (๓) ไมเปน คนวิกลจรติ หรือจติ ฟน เฟอ นไมสมประกอบ (๔) มีภูมิลําเนาหรือถิ่นที่อยูประจํา และมีชื่อในทะเบียนบานตามกฎหมายวาดวยการ ทะเบยี นราษฎร ในหมูบ า นนน้ั ตดิ ตอกนั มาแลว ไมนอยกวาสามเดอื นจนถงึ วนั เลอื ก (ความในมาตรา ๑๑ ยกเลิกและใชความใหมแทนโดย พ.ร.บ. ลักษณะปกครองทองท่ี (ฉบับที่ ๒) พ.ศ. ๒๔๘๖ มาตรา ๓ พ.ร.บ. ลักษณะปกครองทองท่ี (ฉบับที่ ๓) พ.ศ. ๒๔๘๙ มาตรา ๓ พ.ร.บ. ลักษณะปกครองทองท่ี (ฉบับที่ ๙) พ.ศ. ๒๕๓๕ ความในมาตรา ๑๑ (๑) ยกเลิกและใชความใหมแทนโดยมาตรา ๓ พ.ร.บ. ลักษณะปกครอง ทองท่ี (ฉบับท่ี ๑๐) พ.ศ. ๒๕๔๒ และมาตรา ๓ แหง พ.ร.บ. ลกั ษณะปกครองทองที่ (ฉบบั ที่ ๑๑) พ.ศ. ๒๕๕๑) มาตรา ๑๒ ผูท่ีจะไดรับเลือกเปนผูใหญบานตองมีคุณสมบัติและไมมีลักษณะตองหาม ดงั ตอไปน้ี (๑) มีสญั ชาตไิ ทยโดยการเกิด (๒) อายไุ มต่าํ กวาย่สี ิบหา ปบริบูรณในวนั รบั เลอื ก (๓) มีภูมิลําเนาหรือถิ่นที่อยูเปนประจําและมีชื่อในทะเบียนบานตามกฎหมายวาดวยการ ทะเบยี นราษฎรในหมูบา นนั้นติดตอ กนั มาแลว ไมน อ ยกวา สองปจนถึงวนั เลือกและเปน ผทู ี่ประกอบอาชพี เปน หลักฐาน (๔) เปนผเู ลอื่ มใสในการปกครองตามรฐั ธรรมนญู ดว ยความบริสุทธใิ์ จ (๕) ไมเปน ภกิ ษุ สามเณร นักพรต หรอื นกั บวช (๖) ไมเปนผูมีรางกายทุพพลภาพจนไมสามารถปฏิบัติหนาที่ได วิกลจริต จิตฟนเฟอน ไมสมประกอบ ติดยาเสพติดใหโทษ หรือเปนโรคตามที่รัฐมนตรีวาการกระทรวงมหาดไทยประกาศกําหนด ในราชกจิ จานุเบกษา (๗) ไมเปนสมาชิกรัฐสภา สมาชิกสภาทองถิ่นหรือผูบริหารทองถิ่น ขาราชการการเมือง ขา ราชการประจํา พนักงาน เจาหนาที่ หรือลูกจางของหนวยงานของรัฐ หรือของรัฐวิสาหกิจ หรือขององคกร ปกครองสวนทองถนิ่ หรือลูกจางของสวนราชการ หรือลูกจา งของเอกชนซ่งึ มีหนา ทที่ ํางานประจํา (๘) ไมเปน ผมู ีอิทธิพลหรือเสยี ช่ือในทางพาลหรอื ทางทจุ ริต หรือเสอ่ื มเสยี ในทางศีลธรรม (๙) ไมเปนผูเคยถูกใหออก ปลดออก หรือไลออกจากราชการ หนวยงานของรัฐ รฐั วสิ าหกจิ หรือองคกรปกครองสว นทองถิ่น เพราะทุจริตตอหนาท่ี และยังไมพนกําหนดเวลาสิบปนับแตวัน ถกู ใหออก ปลดออก หรอื ไลออก (๑๐) ไมเปนผูเคยตองรับโทษจําคุกโดยคําพิพากษาถึงที่สุด เวนแตเปนโทษสําหรับ ความผิดที่ไดก ระทาํ โดยประมาท หรือความผิดลหโุ ทษ และยังไมพนกาํ หนดเวลาสิบปน บั แตวันพนโทษ IN_ok.indd 36 36 2/10/2562 13:28:31
-๕- (๑๑) ไมเปนผูเคยตองคําพิพากษาถึงท่ีสุดวากระทําผิดเกี่ยวกับกฎหมายวาดวยปาไม กฎหมายวาดวยปาสงวนแหงชาติ กฎหมายวาดวยการสงวนและคุมครองสัตวปา กฎหมายวาดวยอุทยาน แหง ชาติ กฎหมายวา ดวยศลุ กากร กฎหมายวา ดว ยอาวุธปน เครอ่ื งกระสนุ ปน วตั ถรุ ะเบิด ดอกไมเพลงิ และสิ่งเทียมอาวุธปน ในฐานความผิดเก่ียวกับอาวุธปน เครื่องกระสุนปน หรือวัตถุระเบิดท่ีนายทะเบียนไม อาจออกใบอนุญาตใหได กฎหมายวา ดว ยท่ดี ิน ในฐานความผดิ เกี่ยวกบั ทีส่ าธารณประโยชน กฎหมายวา ดว ย ยาเสพติด กฎหมายวาดวยการเลือกตั้ง และกฎหมายวาดวยการพนัน ในฐานความผิดเปนเจามือหรือ เจาสํานกั (๑๒) ไมเปนผูเคยถูกใหออกจากตําแหนงตามมาตรา ๑๔ (๖) หรือ (๗) และยังไมพน กาํ หนดเวลาสิบปน บั แตวันถกู ใหออก (๑๓) ไมเปนผูเคยถูกลงโทษใหออก ปลดออก หรือไลออกจากตําแหนงกํานัน ผูใหญบาน แพทยประจําตําบล หรือผูชวยผูใหญบาน ตามกฎหมายวาดวยระเบียบขาราชการพลเรือน และยังไมพน กาํ หนดเวลาสิบปนบั แตวันถกู ใหออก ปลดออก หรือไลอ อก (๑๔) มีพ้ืนความรูไมต่ํากวาการศึกษาภาคบังคับ หรือที่กระทรวงศึกษาธิการเทียบไมต่ํา กวาการศึกษาภาคบังคับ เวนแตในทองที่ใดไมอาจเลือกผูมีพ้ืนความรูดังกลาวได ผูวาราชการจังหวัดโดย อนุมัตริ ฐั มนตรวี าการกระทรวงมหาดไทย อาจประกาศในราชกิจจานุเบกษายกเวน หรือผอนผันได (๑๕) ไมเปนผูอยูในระหวางเสียสิทธิในกรณีท่ีไมไปใชสิทธิเลือกตั้งหรือถูกเพิกถอน สิทธิเลอื กต้ัง (ความในมาตรา ๑๒ ยกเลิกและใชความใหมแทนโดย มาตรา ๔ พ.ร.บ. ลักษณะปกครองทองท่ี (ฉบับท่ี ๙) พ.ศ. ๒๕๓๕ มาตรา ๔ พ.ร.บ. ลักษณะปกครองทองท่ี (ฉบับที่ ๑๐) พ.ศ. ๒๕๔๒ และใหเพ่ิมเติม มาตรา ๑๒ (๑๕) โดยมาตรา ๔ แหง พ.ร.บ. ลกั ษณะปกครองทอ งที่ (ฉบับที่ ๑๑) พ.ศ. ๒๕๕๑) มาตรา ๑๓ การเลือกผูใหญบานตองเปนไปโดยสุจริตและเที่ยงธรรม และใหกระทําโดย วธิ ลี ับ ทงั้ น้ี ตามหลกั เกณฑแ ละวิธกี ารทีก่ ระทรวงมหาดไทยกําหนดโดยประกาศในราชกิจจานเุ บกษา เพอื่ ประโยชนใ นการเลอื กผูใหญบา น ใหม ีคณะกรรมการคณะหนึ่งซง่ึ นายอําเภอแตงต้ังจาก เจาหนาที่ของรัฐไมเกินสามคน และราษฎรผูมีสิทธิเลือกผูใหญบานในหมูบาน ซึ่งเปนท่ียอมรับนับถือของ ราษฎรในหมูบานจํานวนไมนอยกวาสี่คนแตไมเกินเจ็ดคน เพื่อทําหนาท่ีตรวจสอบคุณสมบัติและลักษณะ ตองหามของผสู มัครรบั เลอื กเปน ผูใหญบา น การแตงตั้งกรรมการ วิธีการเลือกประธานคณะกรรมการ และวิธีการตรวจสอบตามวรรคสอง ใหเปนไปตามหลกั เกณฑแ ละวธิ ีการท่กี ระทรวงมหาดไทยกําหนดโดยประกาศในราชกจิ จานุเบกษา เมื่อราษฎรสวนใหญเลือกผูใดเปนผูใหญบานแลว ใหนายอําเภอออกคําสั่งเพ่ือแตงตั้งและ ใหถือวาผูน้ันเปนผูใหญบานนับแตวันที่ไดรับแตงตั้ง ในกรณีท่ีผูรับเลือกมีคะแนนเสียงเทากัน ใหใชวิธี จับฉลาก ทั้งน้ี เมื่อนายอําเภอไดมีคําส่ังแตงต้ังผูใหญบานแลวใหรายงานใหผูวาราชการจังหวัดเพ่ือออก หนังสอื สําคัญใหไวเปน หลกั ฐาน 37 IN_ok.indd 37 2/10/2562 13:28:32
-๖- ในกรณีที่มีการคัดคานวาผูซึ่งไดรับเลือกเปนผูใหญบานตามวรรคส่ีไดรับเลือกมาโดย ไมส ุจริตและเท่ียงธรรม ใหนายอําเภอดําเนินการสอบสวน และถาผลการสอบสวนไดความตามท่ีมีผูคัดคาน ใหรายงานผวู าราชการจังหวดั และใหผ ูวา ราชการจังหวัดส่ังใหพนจากตําแหนงโดยเร็ว ท้ังน้ี ภายในเกาสิบวัน นับแตวนั ที่นายอาํ เภอมคี าํ สงั่ แตง ต้ัง การพนจากตําแหนงของผูใหญบานตามวรรคหา ไมกระทบกระเทือนกิจการที่ผูใหญบาน ไดก ระทําลงไปในขณะท่ดี ํารงตําแหนง (ความในมาตรา ๑๓ ยกเลิกและใชความใหมแทนโดย พ.ร.บ. ลักษณะปกครองทองท่ี (ฉบับที่ ๒) พ.ศ. ๒๔๘๖ พ.ร.บ. ลักษณะปกครองทองที่ (ฉบับท่ี ๓) พ.ศ. ๒๔๘๙ เพิ่มเติมวรรคหา โดยมาตรา ๕ พ.ร.บ. ลักษณะปกครองทองท่ี (ฉบับท่ี ๙) พ.ศ. ๒๕๓๕ และมาตรา ๕ แหง พ.ร.บ. ลักษณะปกครองทองท่ี (ฉบับที่ ๑๑) พ.ศ. ๒๕๕๑) มาตรา ๑๔ ผูใหญบ า นตอ งพนจากตาํ แหนงดว ยเหตุใดเหตุหนงึ่ ดงั ตอไปน้ี (๑) มอี ายุครบหกสิบป (๒) ขาดคุณสมบัติหรือมีลักษณะตองหามตามมาตรา ๑๒ เวนแตในกรณีท่ีไดรับอนุญาต จากผูวาราชการจังหวัดใหลาอุปสมบทหรือบรรพชาตามประเพณี มิใหถือวามีลักษณะตองหามตาม มาตรา ๑๒ (๕) (๓) ตาย (๔) ไดร บั อนุญาตจากนายอาํ เภอใหล าออก (๕) หมูบานท่ีปกครองถูกยุบ (๖) เมื่อราษฎรผูมีคุณสมบัติและไมมีลักษณะตองหามตามมาตรา ๑๑ ในหมูบานนั้น จํานวนไมนอยกวาก่ึงหน่ึงของราษฎรผูมีคุณสมบัติและไมมีลักษณะตองหามตามมาตรา ๑๑ ท้ังหมด เขาชื่อ กันขอใหอ อกจากตําแหนง ในกรณเี ชนนั้นใหนายอาํ เภอสง่ั ใหพ นจากตาํ แหนง (๗) ผูวาราชการจังหวัดสั่งใหพนจากตําแหนง เมื่อไดรับรายงานการสอบสวนของ นายอาํ เภอวา บกพรองในหนาท่ี หรือประพฤตติ นไมเ หมาะสมกบั ตําแหนง (๘) ไปเสียจากหมูบานที่ตนปกครองติดตอกันเกินสามเดือน เวนแตเมื่อมีเหตุอันสมควร และไดรบั อนญุ าตจากนายอาํ เภอ (๙) ขาดการประชุมประจําเดือนของกํานัน ผูใหญบานท่ีนายอําเภอเรียกประชุมสามครั้ง ติดตอกนั โดยไมม เี หตุอนั ควร (๑๐) ถูกปลดออกหรือไลออกจากตําแหนง เน่อื งจากกระทําความผดิ วนิ ยั อยางรา ยแรง (๑๑) ไมผ า นการประเมินผลการปฏิบัติหนา ที่ ซ่งึ ตอ งทําอยางนอยทกุ หาปนับแตวันที่ไดรับ การแตง ต้งั ทั้งนี้ ตามหลกั เกณฑแ ละวิธีการที่กระทรวงมหาดไทยกําหนดโดยประกาศในราชกิจจานุเบกษา ในกรณีท่ีผูใหญบานพนจากตําแหนงตาม (๘) ใหนายอําเภอรายงานใหผูวาราชการจังหวัด ทราบโดยเรว็ ดว ย 38 IN_ok.indd 38 2/10/2562 13:28:32
-๗- หลักเกณฑและวิธีการที่กระทรวงมหาดไทยกําหนดตาม (๑๑) ตองกําหนดใหราษฎร ในหมบู า นมสี วนรวมในการประเมนิ ผลการปฏิบัติหนาทข่ี องผใู หญบ านดว ย (ความในมาตรา ๑๔ ยกเลิกและใชความใหมแทนโดย พ.ร.บ. ลักษณะปกครองทองที่ (ฉบับท่ี ๘) พ.ศ. ๒๕๓๒ เพ่ิมเติม (๑ ทวิ) โดยมาตรา ๖ พ.ร.บ. ลักษณะปกครองทองท่ี (ฉบับที่ ๙) พ.ศ. ๒๕๓๕ และมาตรา ๕ พ.ร.บ. ลักษณะปกครองทอ งท่ี (ฉบบั ท่ี ๑๑) พ.ศ. ๒๕๕๑) มาตรา ๑๕ ผใู หญบ านและกาํ นันทอ งทรี่ วมกันพิจารณาคัดเลือกราษฎรซึ่งมีคุณสมบัติตาม มาตรา ๑๖ เปน ผชู ว ยผใู หญบานฝายปกครองและผชู ว ยผูใ หญบา นฝายรกั ษาความสงบ (ความในมาตรา ๑๕ ยกเลิกและใชความใหมแทนโดย พ.ร.บ. ลักษณะปกครองทองที่ (ฉบับที่ ๒) พ.ศ. ๒๔๘๖ และ (ฉบับท่ี ๔) พ.ศ. ๒๕๑๐) มาตรา ๑๖ ผูมีสิทธิจะไดรับคัดเลือกเปนผูชวยผูใหญบานฝายปกครอง หรือผูชวย ผูใหญบา นฝา ยรักษาความสงบ ตอ งมคี ณุ สมบัตแิ ละไมมีลกั ษณะตอ งหามตามมาตรา ๑๒ (ความในมาตรา ๑๖ ยกเลิกและใชความใหมแทนโดย พ.ร.บ. ลักษณะปกครองทองที่ (ฉบับท่ี ๒) พ.ศ. ๒๔๘๖ (ฉบับที่ ๓) พ.ศ. ๒๔๘๙ (ฉบับที่ ๔) พ.ศ. ๒๕๑๐ และมาตรา ๕ (ฉบับท่ี ๑๐) พ.ศ. ๒๕๔๒) มาตรา ๑๗ เมือ่ ผูใ ดไดรบั คัดเลอื กเปนผูชวยผใู หญบานฝา ยปกครองหรอื ผชู ว ยผใู หญบาน ฝายรักษาความสงบ ใหกํานันรายงานไปยังนายอําเภอเพ่ือออกหนังสือสําคัญไวเปนหลักฐานและใหถือวาผูน้ัน เปนผูชวยผูใหญบานฝายปกครองหรือผูชวยผูใหญบานฝายรักษาความสงบตั้งแตวันท่ีนายอําเภอ ออกหนงั สอื สําคัญ (ความในมาตรา ๑๗ ยกเลิกและใชความใหมแทนโดย พ.ร.บ. ลักษณะปกครองทองท่ี (ฉบับท่ี ๒) พ.ศ. ๒๔๘๖ (ฉบับท่ี ๓) พ.ศ. ๒๔๘๙ และ (ฉบบั ที่ ๔) พ.ศ. ๒๕๑๐) มาตรา ๑๗ ทวิ ในหมูบานใดมีผูชวยผูใหญบานฝายรักษาความสงบ ผูวาราชการจังหวัด จะแตงต้ังใหผูชวยผูใหญบานฝายปกครองเปนผูชวยผูใหญบานฝายรักษาความสงบอีกตําแหนงหน่ึงก็ได สวนเงนิ คาตอบแทนใหเ ปนไปตามทกี่ ระทรวงมหาดไทยกาํ หนด (ความในมาตรา ๑๗ ทวิ ยกเลิกและใชความใหมแทนโดย พ.ร.บ. ลักษณะปกครองทองท่ี (ฉบับที่ ๔) พ.ศ. ๒๕๑๐ และประกาศของคณะปฏวิ ัตฉิ บับท่ี ๑๑๒ พ.ศ. ๒๕๑๕) มาตรา ๑๘ ผูชวยผูใหญบานฝายปกครองและผูชวยผูใหญบานฝายรักษาความสงบอยูใน ตําแหนงคราวละหา ป นอกจากออกจากตําแหนงตามวาระ ผูชวยผูใหญบานฝายปกครองและผูชวยผูใหญบาน ฝายรักษาความสงบตองออกจากตําแหนงเพราะขาดคุณสมบัติหรือมีลักษณะตองหามตามมาตรา ๑๒ หรือ เพราะเหตุเชน เดยี วกบั ทีผ่ ูใหญบานตองออกจากตาํ แหนง ตามมาตรา ๑๔ (๒) ถงึ (๗) ถาตําแหนงผูชวยผูใหญบานฝายปกครองหรือผูชวยผูใหญบานฝายรักษาความสงบวางลง ใหมีการคัดเลือกผูชวยผูใหญบานฝายปกครองหรือผูชวยผูใหญบานฝายรักษาความสงบแทน และใหนํา ความในมาตรา ๑๕ มาตรา ๑๖ และมาตรา ๑๗ มาใชบงั คบั โดยอนุโลม ผูซ ึง่ ไดร บั คัดเลือกตามวรรคสามอยูในตําแหนง ตามวาระของผซู งึ่ ตนแทน เมื่อผูใหญบ า นตองออกจากตาํ แหนงไมวาดว ยเหตุใด ใหผูชวยผูใหญบานฝายปกครองและ ผูชวยผูใ หญบา นฝา ยรกั ษาความสงบตอ งออกจากตําแหนง ดว ย (ความในมาตรา ๑๘ ยกเลิกและใชความใหมแทนโดย พ.ร.บ. ลักษณะปกครองทองท่ี (ฉบับที่ ๒) พ.ศ. ๒๔๘๖ (ฉบบั ที่ ๔) พ.ศ. ๒๕๑๐ และมาตรา ๖ (ฉบบั ที่ ๑๐) พ.ศ. ๒๕๔๒) 39 IN_ok.indd 39 2/10/2562 13:28:33
-๘- มาตรา ๑๙ เม่อื ปรากฏเหตุอยางใดอยา งหนง่ึ ดังตอ ไปน้ี ใหเ ลือกผใู หญบา นขึ้นใหม (๑) กรณีที่หมูบานใดมีจํานวนราษฎรเพิ่มขึ้นไมวาดวยเหตุใดก็ตาม เมื่อกํานันและ ผูใหญบานในตําบลนั้นปรึกษากันเห็นวา จํานวนราษฎรนั้นเกินกวาความสามารถของผูใหญบานคนเดียว จะดูแลปกครองใหเรียบรอยได ใหกํานันรายงานตอนายอําเภอเพื่อพิจารณาและเสนอความเห็นไปยังผูวา ราชการจังหวัด ในกรณีที่ผูวาราชการจังหวัดเห็นสมควร ใหตั้งหมูบานขึ้นใหมและเลือกผูใหญบานเพ่ิมเติม ขึ้นใหมได (๒) กรณีที่ผูใหญบานของหมูบานใดวางลง ใหเลือกผูใหญบานภายในกําหนดสามสิบวัน นบั แตว ันทีผ่ ูใหญบ านของหมูบา นนน้ั วา งลง ในกรณีท่ีมีความจําเปนไมอาจจัดใหมีการเลือกผูใหญบานภายในกําหนดตาม (๒) ได ใหผูวาราชการจังหวัดขยายเวลาออกไปไดเทาท่ีจําเปน และในระหวางท่ียังมิไดมีการเลือกผูใหญบาน ผูวาราชการจังหวัดจะแตงต้ังผูใหญบานในตําบลนั้นคนหนึ่งเปนผูรักษาการแทนผูใหญบาน หรือจะแตงตั้ง บุคคลผูมีคุณสมบัติและไมมีลักษณะตองหามตามมาตรา ๑๒ เปนผูรักษาการผูใหญบานจนกวาจะมี การเลอื กผใู หญบา นก็ได (ความในขอ ๒ ยกเลิกและใชความใหมแทนโดย พ.ร.บ. ลักษณะปกครองทองท่ี (ฉบับท่ี ๒) พ.ศ.๒๔๘๖ และมาตรา ๖ แหง พ.ร.บ. ลักษณะปกครองทอ งท่ี (ฉบบั ๑๑) พ.ศ. ๒๕๕๑) มาตรา ๒๐ เมื่อผูใหญบานตองออกจากตําแหนงดวยเหตุประการใด ๆ เปนหนาที่ของ กาํ นนั นายตําบลน้ัน จะตองเรียกหมายต้ังและสํามะโนครัวทะเบียนบัญชีท่ีไดทําข้ึนไวในหนาท่ีผูใหญบานน้ัน คืนมารักษาไว เม่ือผูใดรับตําแหนงเปนผูใหญบานแทน ก็ใหมอบสํามะโนครัวและทะเบียนบัญชีทั้งปวงให แตหมายต้ังนั้นกํานันตองรีบสงใหกรมการอําเภอ อน่ึงการที่จะเรียกคืนหมายตั้งและสํามะโนครัวทะเบียน บัญชีที่ไดกลาวมาในขอ นี้ ถาขดั ของประการใดกํานนั ตองรีบแจงความตอกรมการอําเภอ มาตรา ๒๑ ถาผใู หญบา นคนใดจะทาํ การในหนา ทไ่ี มไดใ นคร้งั หนง่ึ คราวหน่ึงใหม อบหนา ท่ี ใหแกผูชวยผูใหญบานฝายปกครองคนใดคนหนึ่งเปนผูรักษาการแทนจนกวาผูใหญบานน้ันจะทําการใน หนาท่ีได และรายงานใหกํานันทราบ ถาการมอบหนาที่น้ันเกินกวาสิบหาวัน ใหกํานันรายงานใหนายอําเภอ ทราบดวย (ความในมาตรา ๒๑ ยกเลิกและใชความใหมแทนโดยมาตรา ๙ แหง พ.ร.บ. ลักษณะปกครองทองท่ี (ฉบับท่ี ๔) พ.ศ. ๒๕๑๐) ตอน ๓ การตง้ั หมบู า นชัว่ คราว มาตรา ๒๒ ถาในทองที่อําเภอใดมีราษฎรไปตั้งชุมนุมทําการหาเลี้ยงชีพแตในบางฤดู ถาและจํานวนราษฎรซ่ึงไปตั้งทําการอยูมากพอสมควรจะจัดเปนหมูบานไดตามพระราชบัญญัติลักษณะ ปกครองทอ งทเ่ี พอ่ื ความสะดวกแกการปกครอง ก็ใหน ายอาํ เภอประชุมราษฎรในหมูน้ันเลือกวาที่ผูใหญบาน คนหนง่ึ หรอื หลายคนตามควรแกก ําหนดทวี่ าไวในพระราชบญั ญัตลิ ักษณะปกครองทองทีน่ ี้ IN_ok.indd 40 40 2/10/2562 13:28:33
-๙- มาตรา ๒๓ ผูซ่ึงสมควรจะเปนวาท่ีผูใหญบานตามมาตรา ๒๒ ตองมีคุณสมบัติและไมมี ลักษณะตองหามตามมาตรา ๑๒ (๑) (๒) (๔) (๕) (๖) (๗) (๘) (๙) (๑๐) (๑๑) (๑๒) (๑๓) และ (๑๔) (ความในมาตรา ๒๓ ยกเลิกและใชความใหมแทนโดยมาตรา ๗ แหง พ.ร.บ. ลักษณะปกครองทองท่ี (ฉบบั ที่ ๑๐) พ.ศ. ๒๕๔๒) มาตรา ๒๔ ผูใหญบานเชนนี้ใหเรียกวา วาท่ีผูใหญบาน เพราะเหตุที่เปนตําแหนงช่ัวครั้ง หนึ่งคราวหนึ่งแตมีอํานาจและหนาที่เทาผูใหญบานทุกประการ ถาราษฎรเลือกผูหนึ่งผูใดอันสมควรจะวาที่ ผใู หญบา นได กใ็ หร ายงานขอหมายตงั้ ตอ ผูว า ราชการเมือง มาตรา ๒๕ หมายตั้งวาที่ผูใหญบานนี้ใหผูวาราชการเมืองทําหมายพิเศษตั้ง เพื่อให ปรากฏวาผูน้ันวาท่ีผูใหญบานตั้งแตเดือนน้ันเพียงเดือนน้ันเปนที่สุด ตามกําหนดฤดูกาลท่ีราษฎรจะต้ัง ชมุ นมุ กันอยูใ นท่ีนน้ั เมอื่ ราษฎรอพยพแยกยายกนั ไปแลว ก็ใหเ ปน อนั สิ้นตําแหนงและหนาที่ เมื่อถึงฤดูใหม กใ็ หเ ลอื กต้ังใหมอ กี ทุกคราวไป มาตรา ๒๖ หมูบานท่ีจัดขึ้นชั่วคราวนี้ ใหรวมอยูในกํานันนายตําบลซ่ึงไดวากลาวทองท่ีนั้น แตเดิม เวนไวแตถาทองที่เปนทองที่ปาเปลี่ยวหางไกลจากกํานัน เมื่อมีจํานวนคนท่ีไปต้ังอยูมากผูวาราชการ เมืองเหน็ จําเปน จะตอ งมกี ํานนั ขนึ้ ตา งหาก ก็ใหเลือกและตั้งวาท่ีกํานันไดโดยทํานองต้ังวาที่ผูใหญบานตามที่ ไดกลาวมาแลว ตอน ๔ หนา ทีแ่ ละอาํ นาจของผใู หญบ านและผูชว ยผูใหญบ า น (ความซึ่งเปนช่ือของตอน ๔ ถูกยกเลิกและใชความใหมแทนแลวโดยมาตรา ๑๐ แหง พ.ร.บ.ลักษณะ ปกครองทอ งท่ี (ฉบับท่ี ๔) พ.ศ.๒๕๑๐) มาตรา ๒๗ ผูใหญบานทําหนาท่ีชวยเหลือนายอําเภอในการปฏิบัติหนาที่และเปนหัวหนา ราษฎรในหมูบานของตน และมอี ํานาจหนา ที่ดงั ตอ ไปน้ีดว ย (๑) อํานวยความเปนธรรมและดูแลรักษาความสงบเรียบรอยและความปลอดภัยใหแก ราษฎรในหมูบาน (๒) สรา งความสมานฉันทและความสามัคคีใหเ กิดขึ้นในหมูบา น รวมท้ังสงเสริมวัฒนธรรม และประเพณีในทองที่ (๓) ประสานหรืออํานวยความสะดวกแกราษฎรในหมูบานในการติดตอหรือรับบริการกับ สว นราชการ หนว ยงานของรัฐ หรอื องคก รปกครองสว นทอ งถิ่น (๔) รับฟงปญหาและนําความเดือดรอน ทุกขสุขและความตองการที่จําเปนของราษฎร ในหมูบาน แจงตอสวนราชการ หนวยงานของรัฐ องคกรปกครองสวนทองถิ่น หรือองคกรอื่นที่เก่ียวของ เพอื่ ใหก ารแกไ ขหรือชวยเหลอื (๕) ใหการสนับสนุน สงเสริม และอํานวยความสะดวกในการปฏิบัติหนาท่ีหรือการ ใหบ รกิ ารของสวนราชการ หนวยงานของรฐั หรือองคก รปกครองสว นทอ งถิ่น 41 IN_ok.indd 41 2/10/2562 13:28:34
- ๑๐ - (๖) ควบคุมดูแลราษฎรในหมูบานใหปฏิบัติใหเปนไปตามกฎหมายหรือระเบียบแบบแผน ของทางราชการ โดยกระทาํ ตนใหเ ปน ตวั อยา งแกราษฎรตามทท่ี างราชการไดแนะนาํ (๗) อบรมหรือชี้แจงใหราษฎรมีความรูความเขาใจในขอราชการ กฎหมาย หรือระเบียบ แบบแผนของทางราชการ ในการนี้ สามารถเรยี กราษฎรมาประชุมไดต ามสมควร (๘) แจงใหราษฎรใหความชวยเหลือในกิจการสาธารณประโยชนเพื่อบําบัดปดปอง ภยนั ตรายสาธารณะอันมมี าโดยฉุกเฉิน รวมตลอดท้งั การชวยเหลือบรรเทาทุกขแ กผ ูประสบภัย (๙) จัดใหมีการประชุมราษฎรและคณะกรรมการหมูบานเปนประจําอยางนอยเดือนละ หนง่ึ คร้ัง (๑๐) ปฏบิ ัติตามคาํ สง่ั ของกํานันหรือทางราชการและรายงานเหตุการณที่ไมปกติซ่ึงเกิดข้ึน ในหมบู า นใหก าํ นันทราบ พรอมทั้งรายงานตอ นายอําเภอดวย (๑๑) ปฏิบัติตามภารกิจหรืองานอ่ืนตามกฎหมายหรือระเบียบแบบแผนของทางราชการ หรอื ตามทีก่ ระทรวง ทบวง กรม หนว ยงานอ่ืนของรัฐ ผวู า ราชการจงั หวัด หรือนายอาํ เภอมอบหมาย (ความในมาตรา ๒๗ ยกเลิกและใชความใหมแทนโดยมาตรา ๗ แหง พ.ร.บ. ลักษณะปกครองทองท่ี (ฉบับที่ ๑๑) พ.ศ. ๒๕๕๑) มาตรา ๒๘ ผใู หญบานมหี นาที่และอาํ นาจในการทีเ่ กี่ยวดว ยความอาญาดังตอไปนี้ คอื ขอ ๑ เม่ือทราบขาววามีการกระทําผิดกฎหมายเกิดข้ึน หรือสงสัยวาไดเกิดข้ึนในหมูบาน ของตน ตอ งแจง ความตอกาํ นันนายตาํ บลใหท ราบ ขอ ๒ เม่ือทราบขาววามีการกระทําผิดกฎหมายเกิดขึ้น หรือสงสัยวาไดเกิดข้ึนในหมูบานที่ ใกลเ คียง ตองแจงความตอ ผใู หญบ า นหมูบา นนน้ั ใหท ราบ ขอ ๓ เม่ือตรวจพบของกลางท่ีผูที่กระทําผิดกฎหมายมีอยูก็ดี หรือสิ่งของที่สงสัยวาไดมา โดยการกระทําผิดกฎหมาย หรือเปนสิ่งของสําหรับใชในการกระทําผิดกฎหมายก็ดี ใหจับสิ่งของน้ันไวและ รบี นําสง ตอกาํ นนั นายตาํ บล ขอ ๔ เมื่อปรากฏวาผูใดกําลังกระทําผิดกฎหมายก็ดี หรือมีเหตุควรสงสัยวา เปนผูที่ได กระทําผดิ กฎหมายกด็ ี ใหจ ับตวั ผูนั้นไวแ ละรบี นําสง ตอกํานันนายตําบล ขอ ๕ ถามีหมายหรือมีคําสั่งตามหนาที่ราชการ ใหจับผูใดในหมูบานนั้น เปนหนาที่ของ ผูใหญบ านทจ่ี ะจับผนู ้นั และรบี สงตอกาํ นัน หรือกรมการอาํ เภอตามสมควร ขอ ๖ เมื่อเจาพนักงานผูมีหนาที่ออกหมายสั่งใหคนหรือใหยึด ผูใหญบานตองจัดการให เปนไปตามหมาย มาตรา ๒๘ ทวิ ผูชวยผูใหญบานฝา ยปกครองมีอํานาจหนา ท่ีดงั ตอไปน้ี (๑) ชวยเหลือผูใหญบานปฏิบัติกิจการตามอํานาจหนาท่ีของผูใหญบานเทาที่ไดรับ มอบหมายจากผูใ หญบ านใหก ระทํา (๒) เสนอขอแนะนาํ และใหค าํ ปรกึ ษาตอ ผใู หญบา น ในกิจการท่ีผูใ หญบา นมอี าํ นาจหนาที่ ผชู ว ยผูใ หญบ า นฝายรักษาความสงบมีอํานาจหนา ทด่ี ังตอ ไปนี้ (๑) ตรวจตรารักษาความสงบเรียบรอ ยภายในหมบู า น 42 IN_ok.indd 42 2/10/2562 13:28:34
- ๑๑ - (๒) ถารูเห็นหรือทราบวาเหตุการณอันใดเกิดข้ึนหรือจะเกิดขึ้นในหมูบานเก่ียวกับความ สงบเรยี บรอย ใหน ําความแจงตอ ผใู หญบาน ถาเหตุการณตามวรรคหนึ่งเกิดข้ึนหรือจะเกิดข้ึนในหมูบานใกลเคียง ใหนําความแจงตอ ผูใหญบานในทองท่นี ั้นและรายงานใหผ ใู หญบานของตนทราบ (๓) ถา มคี นจรเขา มาในหมบู า นและสงสัยวา ไมไ ดมาโดยสจุ รติ ใหน าํ ตวั สงผใู หญบาน (๔) เมื่อมีเหตุรายเกิดขึ้นในหมูบาน ตองระงับเหตุ ปราบปราม ติดตามจับผูรายโดยเต็ม กาํ ลัง (๕) เม่ือตรวจพบหรือตามจับไดสิ่งของใดที่มีไวเปนความผิดหรือไดใชหรือมีไวเพ่ือใชใน การกระทาํ ความผิดหรือไดมาโดยการกระทาํ ความผิด ใหร บี นําสง ผใู หญบ าน (๖) เม่ือมีเหตุอันควรสงสัยวาผูใดไดกระทําความผิดและกําลังจะหลบหนีใหควบคุมตัวสง ผูใหญบา น (๗) ปฏบิ ัติตามคาํ สง่ั ของผใู หญบาน ซึ่งสง่ั การโดยชอบดว ยกฎหมาย (ความในมาตรา ๒๘ ทวิ บัญญัติเพิ่มโดยมาตรา ๗ แหง พ.ร.บ. ลักษณะปกครองทองท่ี (ฉบับท่ี๒) พ.ศ. ๒๔๘๖ ตอมาถูกยกเลิกและใชความใหมแทนโดยมาตรา ๑๑ แหง พ.ร.บ. ลักษณะปกครองทองท่ี (ฉบับท่ี ๔) พ.ศ. ๒๕๑๐) มาตรา ๒๘ ตรี ในหมูบานหนึ่งใหมีคณะกรรมการหมูบานประกอบดวย ผูใหญบาน เปนประธาน ผูชวยผูใหญบาน สมาชิกสภาองคกรปกครองสวนทองถ่ินที่มีภูมิลําเนาในหมูบาน ผูนําหรือ ผูแทนกลุมหรือองคกรในหมูบาน เปนกรรมการหมูบานโดยตําแหนง และกรรมการหมูบานผูทรงคุณวุฒิ ซ่ึงนายอําเภอแตงต้ังจากผูซ่ึงราษฎรในหมูบานเลือกเปนกรรมการหมูบานผูทรงคุณวุฒิจํานวนไมนอยกวา สองคน แตไ มเกนิ สิบคน คณะกรรมการหมูบานมีหนาที่ชวยเหลือ แนะนํา และใหคําปรึกษาแกผูใหญบาน เก่ียวกับ กิจการอันเปนอํานาจหนาที่ผูใหญบาน และปฏิบัติหนาที่อ่ืนตามกฎหมาย หรือระเบียบแบบแผน ของทางราชการ หรือที่นายอาํ เภอมอบหมาย หรอื ทีผ่ ูใหญบานรอ งขอ ใหคณะกรรมการหมูบานเปนองคกรหลักท่ีรับผิดชอบในการบูรณาการจัดทําแผนพัฒนา หมบู าน และบรหิ ารจัดการกจิ กรรมทดี่ าํ เนนิ งานในหมบู านรวมกบั องคกรอื่นทุกภาคสวน ผูนําหรือผูแทนกลุมหรือองคกรใดจะมีสิทธิเปนกรรมการหมูบานตามวรรคหนึ่ง ใหเปนไป ตามหลักเกณฑท่กี ระทรวงมหาดไทยกําหนดโดยประกาศในราชกิจจานเุ บกษา กรรมการหมูบานผทู รงคณุ วฒุ ติ องมีคณุ สมบัตเิ ชนเดียวกบั ผูมสี ิทธเิ ลือกผูใ หญบ า น วิธีการเลือกและการแตงต้ัง วาระการดํารงตําแหนง และการพนจากตําแหนงของกรรมการ ผูทรงคุณวุฒิ และการปฏิบัติหนาที่ การประชุม และการวินิจฉัยช้ีขาด ของคณะกรรมการหมูบานใหเปนไป ตามหลกั เกณฑและวิธกี ารที่กระทรวงมหาดไทยกําหนดโดยประกาศในราชกจิ จานุเบกษา คาใชจายในการจัดประชุมคณะกรรมการหมูบาน ใหกระทรวงมหาดไทยจายเปนเงิน อุดหนุน ใหตามหลกั เกณฑท่กี ระทรวงมหาดไทยกาํ หนด โดยความเห็นชอบของกระทรวงการคลงั (ความในมาตรา ๒๘ ตรี ถูกยกเลิกและใชความใหมแทนโดยมาตรา ๘ แหง พ.ร.บ. ลักษณะปกครอง ทองที่ (ฉบบั ที่ ๑๑ พ.ศ. ๒๕๕๑) 43 IN_ok.indd 43 2/10/2562 13:28:35
- ๑๒ - มาตรา ๒๘ จัตวา ในการปฏิบตั ิหนาที่เก่ียวกบั การรกั ษาความสงบเรียบรอ ย ใหผูใหญบาน และผชู ว ยผูใหญบ า นฝา ยรักษาความสงบใชอาวุธปน ของทางราชการได การเกบ็ รกั ษาและการใชอาวธุ ปนใหเ ปน ไปตามขอ บังคบั ของกระทรวงมหาดไทย (ความในมาตรา ๒๘ จัตวา บัญญัติเพ่ิมโดยมาตรา ๑๓ แหง พ.ร.บ. ลักษณะปกครองทองท่ี (ฉบับที่ ๒) พ.ศ. ๒๔๘๖) หมวด ๔ วาดว ยลกั ษณะปกครองตาํ บล ตอน ๑ การตง้ั ตําบล มาตรา ๒๙ หลายหมูบานรวมกันราว ๒๐ หมูบาน ใหจัดเปนตําบลหนึ่ง และเมื่อ สมุหเทศาภิบาลเห็นชอบดวยแลว ใหผูวาราชการเมืองกําหนดหมายเขตตําบลน้ันใหทราบไดโดยชัดวา เพียงใดทุกดาน ถาที่หมายเขตไมมีลําหวย, หนอง, คลอง, บึง, บาง หรือส่ิงใดเปนสําคัญก็ใหจัดใหมีหลัก ปก หมายเขตไวเ ปนสาํ คัญ มาตรา ๒๙ ทวิ ในตําบลหนึ่งใหมีกํานันคนหนึ่ง มีอํานาจหนาที่ปกครองราษฎรที่อยูใน เขตตําบลนัน้ กาํ นนั จะไดร ับเงนิ เดือนแตม ใิ ชจากเงินงบประมาณประเภทเงนิ เดือน ในตําบลหนึ่งใหมีคณะกรรมการตําบลคณะหนึ่ง มีหนาท่ีเสนอขอแนะนําและใหคําปรึกษา ตอกาํ นันเกีย่ วกับกิจการทีจ่ ะปฏบิ ตั ติ ามอํานาจหนาที่ของกํานัน คณะกรรมการตําบลประกอบดวยกํานันทองท่ี ผูใหญบานทุกหมูบานในตําบล และแพทย ประจําตําบล เปนกรรมการตําบลโดยตําแหนง และครูประชาบาลในตําบลหน่ึงคน กรรมการหมูบาน ผูทรงคุณวุฒิหมูบานละหน่ึงคน เปนกรรมการตําบลผูทรงคุณวุฒิ โดยนายอําเภอเปนผูคัดเลือกแลวรายงาน ไปยังผูวาราชการจังหวัด เพื่อออกหนังสือสําคัญใหไวเปนหลักฐานและใหถือวาผูนั้นเปนกรรมการตําบล ผทู รงคุณวฒุ ติ ้งั แตว นั ที่ผวู าราชการจงั หวดั ออกหนังสอื สําคญั กรรมการตําบลผทู รงคณุ วฒุ ิอยใู นตําแหนงคราวละหาป นอกจากออกจากตําแหนงตามวาระ กรรมการตําบลผูทรงคุณวุฒิตองออกจากตําแหนง เพราะพนจากตําแหนงครูประชาบาลหรอื กรรมการหมูบา นผูทรงคณุ วฒุ ิ ถาตําแหนงกรรมการตําบลผูทรงคุณวุฒิวางลง ใหมีการคัดเลือกขึ้นแทนใหเต็มตําแหนง ท่วี า งและใหอ ยูในตําแหนง ตามวาระของผซู ึ่งตนแทน 44 IN_ok.indd 44 2/10/2562 13:28:35
- ๑๓ - การคัดเลือกกรรมการตําบลผูทรงคุณวุฒิข้ึนแทนตําแหนงที่วาง ใหกระทําภายในหกสิบวัน นับแตวันท่ีตําแหนงน้ันวาง ถาตําแหนงน้ันวางลงกอนถึงกําหนดออกตามวาระไมเกินหนึ่งรอยแปดสิบวัน จะไมคัดเลือกขน้ึ แทนกไ็ ด (ความในมาตรา ๒๙ ทวิ บัญญัติเพ่ิมโดยมาตรา ๘ แหง พ.ร.บ. ลักษณะปกครองทองที่ (ฉบับที่ ๒) พ.ศ. ๒๔๘๖ ตอมาถูกยกเลิกและใชความใหมแทนแลวโดยมาตรา ๑๔ แหง พ.ร.บ. ลักษณะปกครองทองท่ี (ฉบับที่ ๔) พ.ศ. ๒๕๑๐) มาตรา ๒๙ ตรี ในการประชุมคณะกรรมการตาํ บล ตองมกี รรมการตาํ บลมาประชุมไมนอย กวากึ่งจํานวน จึงจะเปนองคประชุม ใหกํานันเปนประธาน การวินิจฉัยชี้ขาดใหถือเสียงขางมาก ถาคะแนน เสยี งเทากันใหประธานออกเสยี งอีกเสยี งหน่ึงเปนเสียงชี้ขาด (ความในมาตรา ๒๙ ตรี บัญญัติเพ่ิมโดยมาตรา ๘ แหง พ.ร.บ. ลักษณะปกครองทองที่ (ฉบับท่ี ๒) พ.ศ. ๒๔๘๖ ตอมาถูกยกเลิกและใชความใหมแทนโดยมาตรา ๑๕ แหง พ.ร.บ. ลักษณะปกครองทองที่ (ฉบับที่ ๔) พ.ศ. ๒๕๑๐) ตอน ๒ การตง้ั กาํ นนั และกํานนั ออกจากตาํ แหนง มาตรา ๓๐ ใหนายอําเภอเปนประธานประชุมผูใหญบานในตําบลนั้น เพื่อปรึกษาหารือ คัดเลือกผูใหญบานคนหน่ึงในตําบลน้ันข้ึนเปนกํานัน เมื่อผูใหญบานท่ีมาประชุมเห็นชอบคัดเลือกผูใดแลว ใหนายอาํ เภอคัดเลือกผูนน้ั เปนกํานนั ในกรณีท่ีมีผูสมควรไดรับการคัดเลือกเปนกํานันมากกวาหน่ึงคน ใหนายอําเภอจัดใหมี การออกเสียงลงคะแนน เม่ือผูใหญบานคนใดไดรับคะแนนเสียงสูงสุดใหนายอําเภอคัดเลือกผูน้ันเปนกํานัน ในกรณที ่ีไดร ับคะแนนเสียงเทากนั ใหใ ชวธิ จี บั สลาก การลงคะแนนตองเปนไปโดยสุจริตและเท่ียงธรรม และใหกระทําโดยวิธีลับตามหลักเกณฑ และวธิ กี ารท่กี ระทรวงมหาดไทยกาํ หนด โดยประกาศในราชกิจจานุเบกษา เม่ือคัดเลือกผูใดเปนกํานันตามวรรคหนึ่งหรือวรรคสองแลว ใหนายอําเภอรายงานไปยัง ผวู าราชการจงั หวดั เพือ่ ออกหนงั สอื สําคญั ใหไวเปนหลกั ฐาน การประชุมผูใหญบานตามวรรคหนึ่งตองมีผูใหญบานมาประชุมไมนอยกวากึ่งหน่ึงของ จํานวนผูใหญบา นทงั้ หมดทม่ี อี ยูในตาํ บลน้นั จึงเปน องคประชมุ ใหน ําบทบัญญตั ิในวรรคหา และวรรคหกของมาตรา ๑๓ มาใชบังคับกับการเลือกกํานันดวย โดยอนุโลม (ความในมาตรา ๓๐ ยกเลิกและใชความใหมแทนโดย มาตรา ๙ แหง พ.ร.บ. ลักษณะปกครองทองท่ี (ฉบบั ท่ี ๑๑) พ.ศ. ๒๕๕๑) 45 IN_ok.indd 45 2/10/2562 13:28:36
Search
Read the Text Version
- 1
- 2
- 3
- 4
- 5
- 6
- 7
- 8
- 9
- 10
- 11
- 12
- 13
- 14
- 15
- 16
- 17
- 18
- 19
- 20
- 21
- 22
- 23
- 24
- 25
- 26
- 27
- 28
- 29
- 30
- 31
- 32
- 33
- 34
- 35
- 36
- 37
- 38
- 39
- 40
- 41
- 42
- 43
- 44
- 45
- 46
- 47
- 48
- 49
- 50
- 51
- 52
- 53
- 54
- 55
- 56
- 57
- 58
- 59
- 60
- 61
- 62
- 63
- 64
- 65
- 66
- 67
- 68
- 69
- 70
- 71
- 72
- 73
- 74
- 75
- 76
- 77
- 78
- 79
- 80
- 81
- 82
- 83
- 84
- 85
- 86
- 87
- 88
- 89
- 90
- 91
- 92
- 93
- 94
- 95
- 96
- 97
- 98
- 99
- 100
- 101
- 102
- 103
- 104
- 105
- 106
- 107
- 108
- 109
- 110
- 111
- 112
- 113
- 114
- 115
- 116
- 117
- 118
- 119
- 120
- 121
- 122
- 123
- 124
- 125
- 126
- 127
- 128
- 129
- 130
- 131
- 132
- 133
- 134
- 135
- 136
- 137
- 138