เอกสารหลักสูตรนครศรีธรรมราชศึกษา

หลกั สูตรนครศรีธรรมราชศกึ ษา ส�ำนักงานศกึ ษาธกิ ารจังหวัดนครศรีธรรมราช สำ� นักงานปลดั กระทรวงศึกษาธิการ กระทรวงศึกษาธกิ าร



คำ� นยิ ม ผู้วา่ ราชการจงั หวดั นครศรธี รรมราช เราชาวนครฯ อยเู่ มืองพระ ม่ันอยู่ในสจั จะ ศีลธรรม กอปรกรรมดี มมี านะพากเพียร ไมเ่ บยี ดเบียนทำ� อนั ตรายผู้ใด จากค�ำขวัญประจ�ำเมือง จะเห็นได้ว่าชาวนครศรีธรรมราช เป็นผู้ยึดมั่นสัจจะ มีศีลธรรม ท�ำความดีขยัน หมั่นเพียร ไม่เบียดเบียนผู้ใด ดังน้ัน เพื่อเป็นการปลูกนิสัยดังกล่าวให้เกิดข้ึนกับชาวนครฯ จึงจ�ำเป็นต้องให้ศึกษา เรียนรู้ต้ังแต่เยาว์วัย หลักสูตรนครศรีธรรมราชศึกษา ท่ีส�ำนักงานศึกษาธิการจังหวัดนครศรีธรรมราชร่วมกับ หนว่ ยงานท้ังใน และนอกกระทรวงศึกษาธกิ าร รวมทัง้ ผู้ทรงคุณวฒุ ิทุกสาขาอาชพี ไดเ้ ขียนและเรยี บเรยี ง เพือ่ ใชเ้ ป็น แนวทางในการจดั การเรยี นรใู้ หก้ บั ผเู้ รยี น ในระดบั ชน้ั ประถมศกึ ษา และชน้ั มธั ยมศกึ ษานนั้ ถอื เปน็ มติ ใิ หมอ่ กี มติ หิ นง่ึ ที่ได้มีการน�ำเน้ือหาที่เก่ียวข้องกับจังหวัดนครศรีธรรมราชในทุกมิติ ให้ผู้เรียนได้เรียนรู้ผ่านการศึกษาในระบบ นอกระบบและการศึกษาตามอธั ยาศยั รวมทง้ั สำ� หรับการจัดการศกึ ษาทกุ กลุม ด้วยการนำ� เน้อื หาสาระมาเรยี บเรยี ง เป็นหนว่ ยการเรียนรู้ ด้วยส�ำนวนภาษาท่ีง่าย เข้าใจง่าย พร้อมจัดท�ำภาพประกอบท่ีสวยงามเพื่อเป็นสอื่ ในการสรา้ ง ความเข้าใจท่ีชัดเจนยง่ิ ข้ึน จังหวัดนครศรีธรรมราช ให้ความส�ำคัญกับการจัดการศึกษาและมุ่งม่ันให้สถานศึกษาจัดการเรียนรู้ ให้สอดคล้องกับบริบท ความต้องการของชุมชน ความเจริญก้าวหน้าของจังหวัดและของประเทศ ซึ่งสาระส�ำคัญ ส่วนหน่งึ กค็ ือ เรอ่ื งรักหวงแหนท้องถ่นิ ซงึ่ เปน็ บ้านเกดิ ของตนเอง การน�ำเน้ือหาที่เก่ียวข้องกับจังหวัดในเร่ืองต่าง ๆ เข้าสู่การศึกษาของจังหวัด ในรูปแบบที่หลากหลาย ทงั้ สอ่ื สง่ิ พมิ พ์ สอ่ื เทคโนโลยี และสอ่ื อน่ื ๆ นบั เปน็ กระบวนการสำ� คญั ในการปลกู ฝงั คา่ นยิ มทดี่ งี าม ในดา้ นการอนรุ กั ษ์ สร้างสรรค์ สืบสานและพัฒนาท้องถ่ินให้แก่ผู้เรียนได้สืบสานความเป็นชาวนครฯไว้ในจิตวิญญาณความเป็นไทย ซึง่ เปน็ หัวใจส�ำคัญของการรกั ถนิ่ เกดิ ของตนเอง ขอแสดงความชื่นชมและขอบคุณคณะท�ำงานทุกฝ่ายท้ังผู้ทรงคุณวุฒิ ผู้รับผิดชอบแต่ละหน่วยการเรียนรู้ และผู้สนับสนุนส่งเสริมทุกฝ่าย ที่ท�ำให้หลักสูตรนครศรีธรรมราชศึกษา ส�ำเร็จ สมบูรณ์ด้วยดี หวังว่าสถานศึกษา ในจังหวัดนครศรีธรรมราช คงได้น�ำหลักสูตรน้ีไปปรับใช้ตามบริบทของโรงเรียนได้เป็นอย่างดี ซึ่งจะมีการติดตาม ผลการใชต้ อ่ ไป (นายจ�ำเรญิ ทิพญพงศธ์ าดา) ผ้วู า่ ราชการจงั หวัดนครศรธี รรมราช หลกั สตู รนครศรีธรรมราชศกึ ษา ก

คำ� นยิ ม รองผู้ว่าราชการจังหวัดนครศรธี รรมราช หลักสูตรนครศรีธรรมราชศึกษาเล่มนี้เป็นความพยายามของนายจ�ำเริญ ทิพญพงศ์ธาดา ผู้ว่าราชการ จังหวัดนครศรีธรรมราช ท่ีถือว่าเป็นผู้ริเริ่มในการจัดท�ำหลักสูตรนครศรีธรรมราชศึกษา ท่ีเป็นเร่ืองราวการเรียนรู้ ครอบคลุม เรื่องประวัติศาสตร์ ภูมิศาสตร์ ภูมิอากาศ เศรษฐกิจ คมนาคม ทรัพยากรธรรมชาติและส่ิงแวดล้อม ประชากรกบั การเมอื งการปกครอง การศกึ ษา ศาสนา ประเพณี วฒั นธรรม โบราณสถาน โบราณวตั ถุ แหลง่ ทอ่ งเทย่ี ว โครงการพระราชด�ำริ และปัญหาของจังหวัดนครศรีธรรมราช ดังน้ัน หลักสูตรนครศรีธรรมราชศึกษา เล่มนี้ ศึกษานิเทศน์ ส�ำนักงานศึกษาธิการจังหวัดนครศรีธรรมราช ได้ค้นคว้าเรียบเรียง และผู้ทรงคุณวุฒิทุกสาขาอาชีพ ช่วยเติมเต็มให้ถูกต้องสมบูรณ์ตามหลักการ ทฤษฎี และสภาพปัจจุบัน เหมาะอย่างย่ิงส�ำหรับการจัดการศึกษา ทกุ ระดบั ทกุ สงั กดั ในจงั หวดั นครศรธี รรมราช เพอ่ื ใหน้ กั เรยี น นกั ศกึ ษา ไดเ้ รยี นรทู้ อ้ งถนิ่ ของตนเอง มคี วามภาคภมู ใิ จ รกั ศรทั ธา หวงแหน แหลง่ ศลิ ปวฒั นธรรมและดำ� เนนิ ชวี ติ ตามขนบธรรมเนยี มประเพณอี นั ดงี าม มคี ณุ ธรรม จรยิ ธรรม ตามหลกั ศาสนา เหน็ คณุ คา่ ของตนเอง มวี นิ ยั เหน็ ความสำ� คญั ของสว่ นรวมและรว่ มกนั พฒั นาจงั หวดั นครศรธี รรมราช ขอแสดงความชื่นชมยินดีกับคณะท�ำงานทุกฝ่ายที่จัดท�ำหลักสูตรนครศรีธรรมราชศึกษา จนส�ำเร็จ เพ่ือน�ำไปใช้จดั การเรียนรูใ้ ห้กับผู้เรยี นได้มีความรคู้ วามเขา้ ใจ รักและศรทั ธา ในจงั หวัดนครศรธี รรมราช (นายวริ ัตน์ รักษ์พนั ธ์) รองผวู้ ่าราชการจงั หวัดนครศรธี รรมราช ข หลักสตู รนครศรีธรรมราชศึกษา

คำ� นิยม ประธานคณะทำ� งานฝา่ ยผู้ทรงคุณวุฒิ การเรียนรู้เรื่องบ้านเมืองหรือมาตุภูมิของตนเอง เป็นเจตนารมณ์หน่ึงของการจัดการศึกษามา แตค่ รง้ั โบราณ ทงั้ ในสงั คมตะวนั ออกและตะวนั ตก ถอื เปน็ กศุ โลบายทจี่ ะสรา้ งความรจู้ กั ความเขา้ ใจ และความภาคภมู ใิ จ ใหเ้ กิดแก่ผูเ้ รียน อนั จะนำ� ไปสกู่ ารรักหวงแหนและท�ำนบุ �ำรงุ บา้ นเมืองหรอื ท้องถิน่ ให้เจริญรงุ่ เรืองในกาลอนาคต “นครศรีธรรมราช” เปน็ จังหวดั ใหญใ่ นภาคใต้ของประเทศไทย มีความสำ� คัญในทางประวตั ศิ าสตรม์ าแต่ อดตี ควบคกู่ บั ความเปน็ มาของชาตไิ ทยมพี ฒั นาการทางประวตั ศิ าสตรท์ โี่ ดดเดน่ ในคาบสมทุ รภาคใต้มคี วามแปรเปลย่ี นไป ตามปจั จยั แวดลอ้ มทงั้ ภายในและภายนอกทซี่ บั ซอ้ น มคี วามเหมาะสมของทำ� เลทต่ี งั้ ทางภมู ศิ าสตรท์ อี่ ยบู่ นคาบสมทุ ร ซง่ึ อยกู่ งึ่ กลางบนเสน้ ทางการคา้ ระหวา่ งจนี และอนิ เดยี มที ร่ี าบลมุ่ อนั อดุ มสมบรู ณ์ กอ่ ใหเ้ กดิ การตงั้ ถน่ิ ฐานเปน็ ชมุ ชน และเมืองท่ีมีความรุ่งเรือง โดยเฉพาะเป็นแหล่งมรดกทางวัฒนธรรมที่ปัจจุบันกลายเป็นแหล่งโบราณคดี ท่ีมีคุณค่าย่ิง และยังมีพลวัตอยู่จ�ำนวนมากมายในพื้นท่ีของจังหวัดน้ี การเรียนรู้เร่ืองบ้านเมืองนครศรีธรรมราช จึงย่อมกอ่ คณุ ประโยชน์แก่เยาวชนในจงั หวัดน้ีอยา่ งอนนั ต์ น่ายินดีที่จังหวัดนครศรีธรรมราช โดยผู้ว่าราชการจังหวัดนครศรีธรรมราช (นายจ�ำเริญ ทิพญพงศ์ธาดา) ไดร้ เิ รมิ่ และสานตอ่ เจตนารมณน์ ี้ โดยมอบหมายใหส้ ำ� นกั งานศกึ ษาธกิ ารจงั หวดั ไปจดั ทำ� “หลกั สตู รนครศรธี รรมราช” ข้ึนมา ด้วยกระบวนการเรียบเรียงตามโครงสร้างเนื้อหาและหน่วยการเรียนรู้ที่เหมาะสมแก่ระดับช้ันของผู้เรียน ผ่านการตรวจสอบของผู้ทรงคุณวุฒิในท้องถิ่น จนมั่นใจได้ว่าโรงเรียนและครูสามารถขับเคลื่อนให้บังเกิดผลสัมฤทธิ์ แกผ่ เู้ รยี นซง่ึ เปน็ เยาวชนในจงั หวดั นครศรธี รรมราชไดอ้ ยา่ งแทจ้ รงิ (ผศ.ฉัตรชยั ศุกระกาญจน์) ประธานสภาวฒั นธรรมจังหวัดนครศรธี รรมราช ประธานคณะท�ำงานฝา่ ยผทู้ รงคุณวุฒิ หลักสูตรนครศรธี รรมราชศึกษา ค

ค�ำนำ� หลักสูตรนครศรีธรรมราชศึกษา ฉบับนี้ เป็นความคิดริเร่ิมจาก นายจ�ำเริญ ทิพญพงศ์ธาดา ผู้ว่าราชการ จังหวัดนครศรีธรรมราช โดยมอบหมายให้ส�ำนักงานศึกษาธิการจังหวัดนครศรีธรรมราช ด�ำเนินการจัดท�ำหลักสูตร นครศรีธรรมราชศึกษา ประกอบกับคณะกรรมการศึกษาธิการจังหวัดนครศรีธรรมราช (กศจ.) ได้ประชุม ครงั้ ท่ี 11/2561 เมอ่ื วันที่ 24 ตุลาคม 2561 ไดก้ ำ� หนดจัดทำ� แลว้ เสร็จเพือ่ ใชใ้ นปีการศึกษา 2562 โดยให้สถานศึกษา น�ำไปใช้จัดการเรียนการสอน นักเรียน ให้มีความรู้ ความภาคภูมิใจ รัก ศรัทธา หวงแหน แหล่งศิลปวัฒนธรรม และดำ� เนนิ ชวี ิตตามขนบธรรมเนยี มประเพณอี นั ดงี าม มคี ุณธรรม จรยิ ธรรมตามหลักศาสนา เหน็ คณุ ค่าของตนเอง มวี ินยั เหน็ ความสำ� คญั ของสว่ นรวมและร่วมกันพัฒนาจงั หวัดนครศรธี รรมราช หลักสูตรนครศรีธรรมราชศึกษา แบ่งเป็น 2 ส่วน คือ หลักสูตรนครศรีธรรมราชศึกษา และแนวการ จดั การเรยี นรูน้ ครศรธี รรมราชศกึ ษา ซง่ึ มีหน่วยการเรยี นรู้ 14 หน่วย ที่ครอบคลุมเร่อื ง ประวตั ศิ าสตร์ ภูมิศาสตร์ ภูมิอากาศ เศรษฐกจิ คมนาคม ทรพั ยากรธรรมชาติและสิ่งแวดลอ้ ม ประชากรกบั การเมืองการปกครอง การศกึ ษา ศาสนา ประเพณี วัฒนธรรม โบราณสถาน โบราณวัตถุ แหล่งท่องเท่ียว โครงการอันเนื่องมาจากพระราชด�ำริ และปัญหาของจังหวัดนครศรีธรรมราช สามารถน�ำไปใช้จัดการศึกษาทั้งในระบบ นอกระบบและการศึกษา ตามอัธยาศัย รวมท้ังสำ� หรบั การจัดการศกึ ษาทกุ กลุม เชน การศึกษาพิเศษ การศึกษาสาํ หรบั ผมู้ ีความสามารถพเิ ศษ ต้ังแตช่ ้นั ประถมศึกษาปท ่ี 1 จนถึงช้ันมัธยมศึกษาปท ี่ 3 โดยมีมาตรฐานการเรยี นรู้ ตัวชวี้ ดั ตามมาตรฐานการเรียนรู้ และตัวช้ีวัด ของหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพ้ืนฐาน พุทธศักราช 2551 (ฉบับปรับปรุง พ.ศ.2560) เปน็ ขอ กำ� หนดคณุ ภาพของผเู้ รยี น ทง้ั นใี้ นการจดั ทำ� แนวทางการจดั การเรยี นรู้ มอี งคป์ ระกอบ ของมาตรฐานการเรยี นรู้ ตัวชี้วัด สาระส�ำคัญ สาระการเรียนรู้ กิจกรรมการเรียนรู้ การวัดและประเมินผล และรายละเอียดของเน้ือหา สาระคอ นขางละเอยี ด และยังมสี วนประกอบอนื่ เพ่อื ชวยใหสถานศกึ ษา ครู ผสู อนและ ผูเกยี่ วขอ งใหส ามารถน�ำไป จัดการเรยี นการสอนไดอ ยา งมีคณุ ภาพและประสทิ ธภิ าพ ขอขอบคุณท่านผู้ว่าราชการจังหวัดนครศรีธรรมราช ที่ให้แนวทางและเห็นความส�ำคัญในเร่ืองนี้ และขอขอบคุณคณะท�ำงานตามค�ำส่ังจังหวัดนครศรีธรรมราช ที่ 331/2562 ทุกท่านท้ังผู้ทรงคุณวุฒิ ผู้รับผิดชอบ หน่วยการเรียนรู้ รวมท้ังผู้ให้การสนับสนุนข้อมูล ที่ส่งผลให้หลักสูตรนครศรีธรรมราชศึกษา ส�ำเร็จสมบูรณ์ด้วยดี ตลอดทงั้ ขอขอบคณุ สถานศกึ ษาและหนว่ ยงานทางการศกึ ษาทกุ สงั กดั ทนี่ ำ� หลกั สตู รไปปรบั ใชใ้ หเ้ หมาะสมกบั บรบิ ท ของสถานศึกษา ส�ำนักงานศึกษาธิการจังหวัดนครศรีธรรมราชราช ขอขอบคุณในความร่วมมือของทุกท่านมา ณ โอกาสน้ี (นายเจยี ร ทองน่นุ ) ศกึ ษาธกิ ารจังหวดั นครศรีธรรมราช ง หลกั สูตรนครศรีธรรมราชศึกษา

สารบญั ก ข ค�ำนิยม ของ ผู้วา่ ราชการจังหวัดนครศรธี รรมราช ค คำ� นิยม ของ รองผวู้ ่าราชการจงั หวดั นครศรีธรรมราช ง ค�ำนยิ ม ของ ประธานคณะท�ำงานฝ่ายผทู้ รงคณุ วุฒิ 1 ค�ำนำ� 2 เกริ่นน�ำ 2 วิสัยทศั น์ 3 จดุ หมาย 3 สมรรถนะสำ� คัญของผูเ้ รยี น 4 คุณลักษณะอนั พึงประสงค ์ 4 เป้าหมาย 5 แนวทางการบรหิ ารจดั การโครงสร้างเวลาเรยี น 15 ค�ำอธิบายรายวิชานครศรธี รรมราชศกึ ษา 43 แนวการจดั การเรียนรหู้ ลักสูตรนครศรธี รรมราชศกึ ษา 52 มาตรฐานการเรียนรู้/ตวั ช้วี ัด 53 บรรณานุกรม 65 ตัวอย่างแผนการจัดการเรียนร ู้ 67 ภาคผนวก ค�ำสั่ง จังหวัดนครศรีธรรมราช ท่ี 331/2562 76 เรื่อง การแตง่ ตง้ั คณะทำ� งานตามโครงการจดั ท�ำหลกั สตู รนครศรธี รรมราชศกึ ษา คณะผู้จดั ทำ� หลกั สูตรนครศรธี รรมราชศึกษา จ



เกร่ินนำ� ตามค�ำสั่งหัวหน้าคณะรักษาความสงบแห่งชาติ ที่ 11/2559 เรื่องการบริหารราชการ ของกระทรวง ศึกษาธกิ ารในภูมิภาค ทเ่ี กยี่ วข้องกับศกึ ษาธิการจังหวดั มีดังนี้ ข้อ 4 ในแต่ละจังหวัด ให้มีส�ำนักงานศึกษาธิการจังหวัด สังกัดส�ำนักงานปลัดกระทรวงศึกษาธิการ เพอื่ ปฏบิ ตั ภิ ารกจิ ของกระทรวงศกึ ษาธกิ ารเกยี่ วกบั การบรหิ ารและการจดั การศกึ ษาตามทกี่ ฎหมายกำ� หนด การปฏบิ ตั ิ ราชการตามอ�ำนาจหน้าท่ี นโยบาย และยุทธศาสตร์ของส่วนราชการต่าง ๆ ที่มอบหมาย และให้มีอ�ำนาจหน้าที่ ดงั ต่อไปนี้ 1. รับผดิ ชอบงานธรุ การของคณะกรรมการศึกษาธิการจงั หวัด และการปฏบิ ตั ิงานราชการ ใหเ้ ปน็ ไป ตามอ�ำนาจหนา้ ที่ของคณะกรรมการศึกษาธกิ ารจังหวัด และตามทีค่ ณะกรรมการศึกษาธิการจงั หวดั มอบหมาย 2. สง่ เสริม สนบั สนุนและพัฒนางานดา้ นวิชาการของกระทรวงศึกษาธกิ ารในระดบั จังหวัด 3. สง่ั การกำ� กบั เรง่ รดั ตดิ ตามและประเมนิ ผลการปฏบิ ตั งิ านของสว่ นราชการหรอื หนว่ ยงานและสถานศกึ ษา ในสังกัดกระทรวงศกึ ษาธกิ ารในจงั หวัด ใหเ้ ป็นไปตามนโยบายของกระทรวงศึกษาธกิ าร 4. จดั ทำ� กรอบการประเมนิ ผลการปฏบิ ตั งิ าน และกำ� หนดตวั ชว้ี ดั การดำ� เนนิ งานในลกั ษณะตวั ชว้ี ดั รว่ ม ของส่วนราชการหรือหน่วยงาน และสถานศึกษาในสงั กัดกระทรวงศึกษาธกิ ารในจงั หวดั 5. ปฏบิ ตั ภิ ารกจิ ตามนโยบายของกระทรวงศกึ ษาธกิ ารหรอื ตามทไี่ ดร้ บั มอบหมาย รวมทงั้ ปฏบิ ตั ภิ ารกจิ เกี่ยวกบั ราชการประจ�ำท่ัวไปของกระทรวงศึกษาธิการ และประสานงานตา่ ง ๆ ในระดบั จังหวัด ขอ้ 5 ให้มีศึกษาธิการจังหวัด เป็นผู้บังคับบัญชาข้าราชการ พนักงานราชการและลูกจ้างในส�ำนักงาน ศึกษาธิการจังหวัด อยู่ภายใต้การก�ำกับดูแลของศึกษาธิการภาค โดยอาจให้มีรองศึกษาธิการจังหวัดจ�ำนวนไม่เกิน หน่ึงคนเพ่อื ช่วยเหลอื งานศึกษาธิการจงั หวดั ขอ้ 6 ให้โอนอ�ำนาจหน้าที่ของผู้อ�ำนวยการส�ำนักงานเขตพื้นท่ีการศึกษาประถมศึกษาและอ�ำนาจหน้าท่ี ของผอู้ �ำนวยการสำ� นักงานเขตพ้ืนที่การศึกษามธั ยมศกึ ษา เฉพาะงานทเ่ี ก่ยี วกบั อ.ก.ค.ศ.เขตพ้นื ทีก่ ารศกึ ษาประถม ศึกษาและ อ.ก.ค.ศ.เขตพื้นท่ีการศึกษามัธยมศึกษาตามกฎหมายว่าด้วยระเบียบข้าราชการครูและบุคลากรทางการ ศึกษา ไปเปน็ อำ� นาจหน้าท่ขี องศกึ ษาธิการจังหวดั ขอ้ 8 ในระหว่างที่ยังมิได้มีการจัดต้ังส�ำนักงานศึกษาธิการจังหวัด ให้ส�ำนักงานเขตพ้ืนท่ีการศึกษา ประถมศกึ ษาหรอื สำ� นกั งานเขตพนื้ ทกี่ ารศกึ ษาประถมศกึ ษาเขต 1 ในจงั หวดั ตา่ ง ๆ ทำ� หนา้ ทเ่ี ปน็ สำ� นกั งานศกึ ษาธกิ าร จงั หวดั ในจงั หวดั นนั้ ๆ ไปพลางกอ่ น แลว้ แต่กรณี ประกอบกบั คำ� สงั่ หวั หนา้ คณะรกั ษาความสงบเรยี บรอ้ ยแหง่ ชาติ ท่ี 19/2560 ขอ้ 5 ใหม้ กี ารจดั ตง้ั สำ� นกั งาน ศึกษาธิการภาค จ�ำนวนสิบแปดภาค สังกัดส�ำนักงานปลัดกระทรวง กระทรวงศึกษาธิการ ตามบัญชีรัฐมนตรีว่า การกระทรวงศึกษาธิการประกาศก�ำหนด เพื่อปฏิบัติภารกิจของกระทรวงศึกษาธิการในระดับพื้นท่ี ท�ำหน้าท่ี ขับเคลื่อนการศึกษาในระดับภาคและระดับจังหวัด โดยการอ�ำนวยการ ส่งเสริม สนับสนุน และพัฒนาการศึกษา แบบร่วมมือและบูรณาการกับหน่วยงานในสังกัดกระทรวงศึกษาธิการและหน่วยงานอื่นหรือภาคส่วนที่เกี่ยวข้อง ในพื้นท่ีน้ัน ๆ และข้อ 11 ให้มีส�ำนักงานศึกษาธิการจังหวัด สังกัดส�ำนักงานปลัดกระทรวง กระทรวงศึกษาธิการ เพอ่ื ปฏบิ ตั ภิ ารกจิ ของกระทรวงศกึ ษาธกิ ารเกยี่ วกบั การบรหิ ารและการจดั การศกึ ษาตามทกี่ ฎหมายกำ� หนด การปฏบิ ตั ิ ราชการตามอำ� นาจหน้าที่ นโยบาย และยุทธศาสตร์ของสว่ นราชการต่าง ๆ ท่ีมอบหมาย หลักสตู รนครศรธี รรมราชศกึ ษา 1

เพ่ือให้การบริหารงานของส�ำนักงานศึกษาธิการจังหวัดมีคุณภาพและประสิทธิภาพ จึงได้ก�ำหนดให้มี คณะกรรมการศึกษาธิการจังหวัดนครศรีธรรมราช โดยมีผู้ว่าราชการจังหวัดนครศรีธรรมราช เป็นประธาน คณะกรรมการ และ ในการประชุมคณะกรรมการศกึ ษาธิการจังหวดั นครศรธี รรมราช ครง้ั ที่ 11/2561 เมอื่ วนั ที่ 24 ตลุ าคม 2561 ทป่ี ระชมุ มีมติให้สำ� นักงานศกึ ษาธกิ ารจังหวดั นครศรธี รรมราช จดั ทำ� หลักสตู รนครศรีธรรมราชศกึ ษา ประกอบกบั เปน็ นโยบายของ นายจำ� เริญ ทพิ ญพงศธ์ าดา ผูว้ ่าราชการจังหวดั นครศรธี รรมราช ตอ้ งการให้นักเรียนมี ความรู้ ภาคภูมิใจ รัก ศรัทธา หวงแหน ในแหล่งศิลปวัฒนธรรม และด�ำเนินชีวิตตามขนบธรรมเนียมประเพณี อันดีงาม มีคุณธรรมจริยธรรมตามหลักศาสนา เห็นคุณค่าของตนเอง มีวินัย เห็นความส�ำคัญของส่วนรวม และร่วมกันพัฒนาจังหวัดนครศรีธรรมราช โดยให้ด�ำเนินการให้แล้วเสร็จ เพ่ือให้สถานศึกษาสามารถน�ำไปใช้ จดั การเรียนรู้ตอ่ ไป วิสยั ทัศน์ ผู้เรียนมีความรู้ ความเข้าใจในภูมิสังคม รักถิ่นฐาน ภาคภูมิใจ มีจิตอนุรักษ์ และมีส่วนร่วมในการพัฒนา จงั หวัดนครศรธี รรมราช จุดหมายหลักสตู รนครศรธี รรมราชศกึ ษา หลักสูตรนครศรีธรรมราชศึกษา มุ่งพัฒนาผู้เรียนให้เป็นคนดี มีปัญญา มีความสุข และมีศักยภาพ ในการพัฒนาตนเองตลอดชวี ิต รกั ศรทั ธา และเปน็ พลเมอื งดีของจงั หวดั นครศรธี รรมราช ดังนี้ 1. มคี วามรู้ ความเข้าใจในบรบิ ท สภาพปัญหา และแนวทางการพัฒนาของจงั หวัดนครศรธี รรมราช 2. มีคุณธรรม จริยธรรมตามหลักศาสนา ค่านิยมที่พึงประสงค์ เห็นคุณค่าของตนเอง มีวินัย และเหน็ ความส�ำคญั ของสว่ นรวม 3. มีจิตส�ำนึกรักถ่ินฐาน เป็นพลเมืองดีของชุมชน สังคม และประเทศชาติ ยึดมั่นในการปกครอง ตามระบอบประชาธิปไตยอันมพี ระมหากษตั ริย์ทรงเปน็ ประมุข 4. มจี ิตสำ� นกึ ในการอนุรกั ษ์ประเพณี ศลิ ปวฒั นธรรม ภมู ปิ ัญญาท้องถ่ิน และสง่ิ แวดล้อม มุง่ ทำ� ประโยชน์ เพื่อทอ้ งถ่ิน และอย่รู ่วมกนั อย่างมีความสขุ 5. มีจิตส�ำนึกในพระมหากรุณาธิคุณของสถาบันพระมหากษัตริย์ โดยน้อมน�ำโครงการพระราชด�ำริ สู่การปฏิบตั ิ 2 หลกั สูตรนครศรีธรรมราชศกึ ษา

สมรรถนะสำ� คัญของผเู้ รยี น 1. ความสามารถในการส่ือสาร เป็นความสามารถในการรับและการส่งสาร และวัฒนธรรม ในการใช้ภาษาทอ้ งถิ่นและภาษากลางในการสือ่ สาร แลกเปล่ียนขอ้ มูลข่าวสารและประสบการณ์ อนั เป็นประโยชน์ ตอ่ การพฒั นาตนเองและสงั คม สรา้ งความเขา้ ใจอนั ดดี ว้ ยการสอ่ื สารอยา่ งมเี หตผุ ลและมปี ระสทิ ธภิ าพ ในสงั คมทอ้ งถน่ิ และสังคมชาติ 2. ความสามารถในการคิด เป็นความสามารถในการคิดวิเคราะห์ การคิดสังเคราะห์ การคิดอย่าง สร้างสรรค์ การคิดอย่างมีวิจารณญาณ และการคิดอย่างเป็นระบบ เพ่ือสร้างองค์ความรู้ หรือสารสนเทศ เพอ่ื การตดั สนิ ใจเก่ยี วกบั ตนเอง สงั คมทอ้ งถนิ่ และสงั คมชาติ 3. ความสามารถในการแก้ปัญหา เป็นความสามารถในการแก้ปัญหาและอุปสรรคต่าง ๆ ท่ีเผชิญได้ อย่างถูกต้องเหมาะสม บนพ้ืนฐานของหลักเหตุผล คุณธรรม และข้อมูลสารสนเทศ เข้าใจความสัมพันธ์ และการเปลย่ี นแปลงของเหตกุ ารณต์ า่ ง ๆ ในสงั คม แสวงหาความรู้ ประยกุ ตค์ วามรมู้ าใชใ้ นการปอ้ งกนั และแกป้ ญั หา และมกี ารตัดสนิ ใจท่ีมปี ระสิทธภิ าพ โดยคำ� นงึ ถงึ ผลกระทบท่ีเกดิ ขึน้ ต่อตนเอง สงั คม และสิง่ แวดล้อม 4. ความสามารถในการใชท้ กั ษะชวี ติ เปน็ ความสามารถในการนำ� กระบวนการตา่ ง ๆ ไปใชใ้ นการดำ� เนนิ ชวี ติ ประจำ� วนั การเรยี นรู้ด้วยตนเอง การเรียนรู้อย่างต่อเน่ือง การท�ำงาน และการอยู่ร่วมกนั ในสงั คมด้วยการสรา้ ง เสริมความสัมพนั ธอ์ ันดรี ะหวา่ งบคุ คล การจัดการปัญหาและความขัดแย้งต่าง ๆ อยา่ งเหมาะสม การปรับตวั ให้ทนั กับการเปล่ียนแปลงของสงั คมและสภาพแวดล้อม และการร้จู ักหลีกเลย่ี งพฤตกิ รรมไม่พึงประสงค์ที่สง่ ผลกระทบตอ่ ตนเองและผูอ้ ืน่ 5. ความสามารถในการใช้เทคโนโลยี เป็นความสามารถในการเลือกและใช้เทคโนโลยีด้านต่าง ๆ และมีทักษะกระบวนการทางเทคโนโลยี เพือ่ การพัฒนาตนเองและสงั คม ในด้านการเรียนรู้ การสื่อสาร การท�ำงาน การแก้ปัญหาอย่างสรา้ งสรรค์ ถูกตอ้ ง เหมาะสม และมคี ุณธรรม 6. ความสามารถในการอนรุ กั ษแ์ ละมสี ว่ นรว่ มในการพฒั นา เปน็ ความสามารถในการอนรุ กั ษป์ ระเพณี ศลิ ปวฒั นธรรม ภมู ปิ ญั ญาทอ้ งถน่ิ สง่ิ แวดลอ้ ม และมสี ว่ นรว่ มในการพฒั นาจงั หวดั นครศรธี รรมราชดว้ ยความภาคภมู ใิ จ คุณลกั ษณะอนั พงึ ประสงค์ หลักสตู รนครศรธี รรมราชศกึ ษา มงุ่ พฒั นาผเู้ รียนให้มีคุณลกั ษณะอนั พึงประสงค์ เพอ่ื ใหส้ ามารถอยู่ร่วมกบั ผอู้ นื่ ในสงั คมไดอ้ ยา่ งมคี วามสุข ในฐานะพลเมอื งของจงั หวดั นครศรีธรรมราช ดงั น้ี 1. รกั ชาติ ศาสน์ กษัตรยิ ์ 2. ซ่ือสตั ยส์ ุจรติ 3. มวี นิ ยั 4. ใฝเ่ รียนรู้ 5. อยูอ่ ย่างพอเพียง 6. ม่งุ มนั่ ในการทำ� งาน 7. รกั และภมู ิใจในความเปน็ ชาวจังหวัดนครศรีธรรมราชและความเปน็ ไทย 8. มีจิตสาธารณะ หลกั สูตรนครศรธี รรมราชศึกษา 3

เป้าหมาย สถานศกึ ษาในจงั หวดั นครศรธี รรมราช 1. ช้นั ประถมศกึ ษาปีท่ี 1-3 2. ชนั้ ประถมศกึ ษาปีที่ 4-6 3. ชั้นมัธยมศกึ ษาปีที่ 1-3 แนวทางการบริหารจัดการโครงสรา้ งเวลาเรียน โครงสรา้ งเวลาเรยี นของหลกั สตู รนครศรธี รรมราชศกึ ษา สถานศกึ ษาสามารถเลอื กดำ� เนนิ การตามศกั ยภาพ ความพรอ้ ม และจดุ เน้นของสถานศกึ ษา ทั้งระดบั ชัน้ ประถมศกึ ษาและมัธยมศกึ ษาตอนตน้ ดงั นี้ 1. บูรณาการสาระการเรียนรู้ตามหลักสูตรนครศรีธรรมราชศึกษา กับสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาข้ันพ้ืนฐาน พุทธศักราช 2551 และหลักสูตรแกนกลาง การศึกษาขั้นพ้ืนฐาน พุทธศักราช 2551 (ฉบับปรับปรุง พ.ศ. 2560) ท้ังน้ี ได้ก�ำหนดสาระการเรียนรู้หลักสูตร นครศรีธรรมราชศึกษา เปน็ 14 หนว่ ย ดังนี้ หนว่ ยที่ หน่วยการเรียนรู้ 1 ประวตั ิศาสตรจ์ ังหวัดนครศรธี รรมราช 2 ลักษณะภูมปิ ระเทศ 3 ลกั ษณะภูมิอากาศ 4 เศรษฐกิจ 5 การคมนาคม 6 ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดลอ้ ม 7 ประชากรกับการเมืองการปกครอง 8 การศกึ ษา 9 ศาสนา 10 ประเพณี วฒั นธรรม 11 โบราณสถาน โบราณวัตถุ 12 แหลง่ ท่องเทยี่ ว 13 โครงการอันเน่ืองมาจากพระราชดำ� ริ 14 ปญั หาในจงั หวดั นครศรีธรรมราช ในแต่ละหน่วยนี้จะต้องน�ำไปจัดกิจกรรมการเรียนการสอนซึ่งได้ก�ำหนดรายละเอียดของเนื้อหาสาระ การเรียนรู้ไว้ในแนวการจัดการเรียนรู้หลักสูตรนครศรีธรรมราชศึกษา ซึ่งสอดคล้องกับมาตรฐาน และตัวช้ีวัด กลมุ่ สาระการเรยี นรสู้ งั คมศกึ ษา ศาสนา และวฒั นธรรม ตามหลกั สตู รแกนกลางการศกึ ษาขนั้ พน้ื ฐาน พทุ ธศกั ราช 2551 และหลักสตู รแกนกลางการศกึ ษาขั้นพื้นฐาน พทุ ธศกั ราช 2551 (ฉบับปรับปรงุ พ.ศ. 2560) 2. ก�ำหนดสาระการเรียนรู้หลักสูตรนครศรีธรรมราชศึกษาเป็นรายวิชาเพ่ิมเติม สถานศึกษาสามารถ น�ำหลักสตู รนครศรธี รรมราชศกึ ษา ท้ัง 14 หน่วย ไปจัดทำ� รายวชิ าเพม่ิ เติมไดต้ ามบรบิ ทของแต่ละสถานศกึ ษา 4 หลกั สูตรนครศรธี รรมราชศกึ ษา

คำ� อธบิ ายรายวชิ านครศรีธรรมราชศกึ ษา รายวชิ าพ้ืนฐาน กลุม่ สาระการเรยี นรสู้ ังคมศึกษา ศาสนาและวฒั นธรรม ระดบั ชนั้ ประถมศึกษาปีที่ 1-3 ศึกษาเรียนรู้ วิเคราะห์เก่ียวกับจังหวัดนครศรีธรรมราชในเรื่อง ประวตั ศิ าสตรช์ มุ ชน ลกั ษณะภมู ปิ ระเทศ เศรษฐกจิ การคมนาคม ทรพั ยากรธรรมชาตแิ ละสง่ิ แวดลอ้ ม ศาสนา ประเพณี วฒั นธรรม แหลง่ ทอ่ งเทยี่ ว โครงการ อนั เนอ่ื งมาจากพระราชดำ� ริ และปญั หาในจงั หวดั นครศรธี รรมราช รวมทง้ั แนวทางแกไ้ ขปัญหาตา่ ง ๆ เพือ่ ร่วมมือกัน พัฒนาจงั หวัดนครศรธี รรมราช ใหเ้ จริญรุง่ เรืองสบื ไป โดยใช้กระบวนการเรียนรู้ แบบบรรยาย อภิปราย เปรียบเทียบ สืบค้นหาความรู้ จากหลักฐานทาง ประวัติศาสตร์ ผู้รู้หรือปราชญ์ชาวบ้าน การส�ำรวจ ค้นคว้าหาข้อมูล น�ำมาอภิปราย การทัศนศึกษาสถานที่จริง และใชส้ ่อื จากแนวการจดั การเรยี นรหู้ ลกั สตู รนครศรธี รรมราชศึกษา ประกอบการศกึ ษาเรยี นรู้ เพอื่ ใหเ้ กดิ ความภาคภมู ใิ จ รกั ศรทั ธา หวงแหน ในแหลง่ ศลิ ปวฒั นธรรม และดำ� เนนิ ชวี ติ ตามขนบธรรมเนยี ม ประเพณอี นั ดงี าม มคี ณุ ธรรมจรยิ ธรรมตามหลักศาสนา เหน็ คณุ คา่ ของตนเอง มวี ินัย เหน็ ความสำ� คญั ของสว่ นรวม และมีค่านยิ มที่ดี มีทกั ษะชีวิต ร่วมกันพัฒนาจังหวัดและใชช้ วี ติ อยู่ในสังคมอยา่ งมคี วามสขุ มาตรฐาน ส 1.1 รู้และเขา้ ใจ ประวัตคิ วามสำ� คญั ศาสดา หลักธรรมของพระพทุ ธศาสนาหรือศาสนาทต่ี น นับถอื และศาสนาอน่ื มีศรัทธาทีถ่ กู ตอ้ งยึดมัน่ และปฏบิ ตั ิตามหลกั ธรรมเพื่ออยู่รว่ มกนั อย่างสนั ติสขุ ตัวช้วี ัด ป.2/1 บอกความสำ� คัญของพระพุทธศาสนาหรือศาสนาทีต่ นนับถือ ป.3/1 อธิบายความส�ำคัญของพระพุทธศาสนาหรือศาสนาท่ีตนนับถือ ในฐานะท่ีเป็นรากฐานส�ำคัญของ วัฒนธรรมไทยตามที่กำ� หนดไดถ้ ูกตอ้ ง มาตรฐาน ส 1.2 เข้าใจ ตระหนักและปฏิบตั ติ นเป็นศาสนกิ ชนทดี่ ี และธ�ำรงรกั ษาพระพทุ ธศาสนา หรอื ศาสนา ทตี่ นนบั ถือ ตัวชวี้ ัด ป.1/3 ปฏบิ ตั ติ นในศาสนพธิ ี พธิ ีกรรม และวันสำ� คัญทางศาสนา ตามทีก่ ำ� หนดไดถ้ ูกตอ้ ง ป.2/2 ปฏบิ ตั ิตนในศาสนพิธี พธิ กี รรม และวันส�ำคญั ทางศาสนา ตามทก่ี �ำหนดได้ถูกตอ้ ง มาตรฐาน ส 2.2 เข้าใจระบบการเมืองการปกครองในสงั คมปจั จุบัน ยึดมนั่ ศรัทธา และธำ� รงรกั ษาไว้ ซ่งึ การปกครองระบอบประชาธปิ ไตยอันมีพระมหากษัตริยท์ รงเป็นประมขุ ตัวช้ีวัด ป.3/1 ระบบุ ทบาทหน้าทขี่ องสมาชกิ ของชมุ ชนในการมสี ่วนรว่ มในกิจกรรมต่าง ๆ ตามกระบวนการ ประชาธิปไตย หลักสตู รนครศรธี รรมราชศกึ ษา 5

มาตรฐาน ส 3.1 เข้าใจและสามารถบรหิ ารจัดการทรัพยากรในการผลิตและการบรโิ ภค การใชท้ รัพยากร ท่ีมีอย่จู ำ� กดั ได้อยา่ งมีประสทิ ธภิ าพและคุม้ คา่ รวมทัง้ เข้าใจหลกั การของเศรษฐกจิ พอเพียง เพอื่ การด�ำรงชีวิตอยา่ งมดี ุลยภาพ ตวั ชี้วัด ป.1/3 ยกตัวอย่างการใช้ทรพั ยากรในชวี ติ ประจ�ำวันอย่างประหยดั ป.2/1 ระบทุ รพั ยากรทน่ี �ำมาผลิตสินค้าและบริการที่ใช้ในชวี ติ ประจ�ำวนั มาตรฐาน ส 4.1 เขา้ ใจความหมาย ความสำ� คญั ของเวลา และยคุ สมัยทางประวัติศาสตร์ สามารถใช้วธิ ีการทาง ประวัตศิ าสตรม์ าวเิ คราะห์เหตุการณ์ตา่ ง ๆ อยา่ งเปน็ ระบบ ตวั ชีว้ ดั ป.3/2 แสดงล�ำดับเหตกุ ารณส์ �ำคัญของโรงเรยี นและชมุ ชนโดยระบุหลักฐานและแหล่งข้อมลู ท่ีเกยี่ วขอ้ ง มาตรฐาน ส 4.2 เขา้ ใจพฒั นาการของมนษุ ยชาตจิ ากอดตี จนถงึ ปจั จบุ นั ในดา้ นความสมั พนั ธแ์ ละการเปลย่ี นแปลง ของเหตกุ ารณอ์ ยา่ งตอ่ เนอ่ื ง ตระหนกั ถงึ ความสำ� คญั และสามารถวเิ คราะหผ์ ลกระทบทเ่ี กดิ ขนึ้ ตัวช้ีวัด ป.2/1 สบื ค้นถึงการเปลี่ยนแปลงในวิถีชีวิตประจ�ำวนั ของคนในชุมชน ของตนจากอดีตถึงปัจจบุ ัน ป.3/2 สรปุ ลกั ษณะทีส่ ำ� คัญของขนบธรรมเนียมประเพณี และวัฒนธรรมของชุมชน ป.3/1 ระบุปจั จยั ท่ีมอี ทิ ธิพลตอ่ การตง้ั ถนิ่ ฐานและพัฒนาการของชมุ ชน ป.3/2 สรปุ ลักษณะท่ีส�ำคญั ของขนบธรรมเนียมประเพณี และวัฒนธรรมของชมุ ชน ป.3/3 เปรยี บเทยี บความเหมอื นและความตา่ งทางวฒั นธรรมของชมุ ชนตนเองกบั ชุมชนอืน่ ๆ มาตรฐาน ส 4.3 เขา้ ใจความเป็นมาของ ชาตไิ ทย วฒั นธรรม ภูมปิ ัญญาไทย มีความรัก ความภูมใิ จและธ�ำรง ความเป็นไทย ตัวช้วี ัด ป.2/1 ระบุบุคคลท่ีท�ำประโยชนต์ ่อท้องถน่ิ หรือประเทศชาติ ป.2/2 ยกตัวอยา่ งวัฒนธรรม ประเพณี และภูมิปญั ญาไทยท่ภี าคภูมิใจและควรอนุรกั ษไ์ ว้ ป.3/1 ระบพุ ระนามและพระราชกรณยี กิจโดยสงั เขปของพระมหากษัตรยิ ์ไทยท่ีเปน็ ผสู้ ถาปนา อาณาจกั รไทย ป.3/2 อธิบายพระราชประวตั ิและพระราชกรณยี กจิ ของพระมหากษตั ริย์ ในรชั กาลปจั จุบันโดยสงั เขป ป.3/3 เลา่ วีรกรรมของบรรพบุรษุ ไทยท่มี สี ่วนปกป้องประเทศชาติ 6 หลกั สูตรนครศรธี รรมราชศึกษา

มาตรฐาน ส 5.1 เข้าใจลกั ษณะทางกายภาพของโลก และความสัมพันธข์ องสรรพสิ่งซึง่ มีผลตอ่ กัน ใช้แผนที่ และเคร่อื งมือทางภมู ิศาสตร์ในการคน้ หา วเิ คราะห์ และสรปุ ข้อมลู ตามกระบวนการทาง ภมู ศิ าสตร์ ตลอดจนใช้ ภมู สิ ารสนเทศอยา่ งมปี ระสทิ ธิภาพ ตัวชี้วดั ป.1/1 จำ� แนกส่ิงแวดลอ้ มรอบตัวทีเ่ กดิ ข้นึ เองตามธรรมชาติและท่มี นุษยส์ ร้างขนึ้ ป.2/2 ระบตุ �ำแหน่งและลักษณะทางกายภาพของสิง่ ตา่ ง ๆ ท่ีปรากฏในแผนที่ แผนผงั ภาพถ่าย และลูกโลก ป.2/3 สังเกตและแสดงความสัมพนั ธ์ระหวา่ งโลก ดวงอาทติ ย์ และดวงจนั ทร์ ทท่ี �ำให้เกดิ ปรากฏการณ์ ป.3/1 สำ� รวจขอ้ มลู ทางภมู ศิ าสตรใ์ นโรงเรยี นและชมุ ชน โดยใชแ้ ผนผงั แผนทแ่ี ละรปู ถา่ ย เพอื่ แสดงความ สัมพันธข์ องต�ำแหน่ง ระยะ ทิศทาง ป.3/2 วาดแผนผังเพือ่ แสดงต�ำแหน่งทต่ี ง้ั ของสถานทส่ี ำ� คญั ในบริเวณโรงเรยี นและชุมชน มาตรฐาน ส 5.2 เข้าใจปฏสิ ัมพันธ์ระหวา่ งมนษุ ย์กับส่ิงแวดล้อมทางกายภาพท่ีก่อให้เกิดการสรา้ งสรรค์ วถิ กี ารดำ� เนนิ ชวี ติ มจี ติ สำ� นกึ และมสี ว่ นรว่ มในการจดั ทรพั ยากรและสง่ิ แวดลอ้ ม เพอื่ การพฒั นา ท่ีย่งั ยนื ตัวชว้ี ัด ป.1/1 บอกสิ่งตา่ ง ๆ ท่เี กดิ ตามธรรมชาติทส่ี ง่ ผลต่อความเป็นอยขู่ องมนษุ ย์ ป.2/1 อธบิ ายความสำ� คญั ของสิ่งแวดลอ้ มทางธรรมชาติและท่มี นุษยส์ ร้างขึน้ ป.2/4 มีส่วนร่วมในการจดั การส่งิ แวดล้อมในโรงเรยี น ป.3/2 อธบิ ายการใช้ประโยชนจ์ ากสิง่ แวดลอ้ มและทรัพยากรธรรมชาติในการสนองความต้องการ ข้ันพื้นฐานของมนุษย์และการประกอบอาชีพ ป.3/6 มีส่วนรว่ มในการจดั การส่ิงแวดล้อมในชุมชน หลกั สูตรนครศรธี รรมราชศึกษา 7

ค�ำอธบิ ายรายวชิ านครศรธี รรมราชศึกษา รายวชิ าพ้ืนฐาน กลมุ่ สาระการเรียนรสู้ งั คมศกึ ษา ศาสนาและวัฒนธรรม ระดบั ช้ันประถมศึกษาปที ่ี 4-6 ศึกษาเรียนรู้ วิเคราะห์เกี่ยวกับจังหวัดนครศรีธรรมราชในเร่ือง ประวัติศาสตร์ ลักษณะภูมิประเทศ ลกั ษณะภมู อิ ากาศ เศรษฐกจิ การคมนาคม ทรพั ยากรธรรมชาตแิ ละสงิ่ แวดลอ้ ม ประชากรกบั การเมอื งการปกครอง ศาสนา ประเพณี วฒั นธรรม โบราณสถาน โบราณวตั ถุ แหลง่ ทอ่ งเทยี่ ว โครงการอนั เนอ่ื งมาจากพระราชดำ� ริ และปญั หา ในจังหวัดนครศรีธรรมราช รวมทั้งแนวทางแก้ไขปัญหาต่าง ๆ เพ่ือร่วมมือกันพัฒนาจังหวัดนครศรีธรรมราช ใหเ้ จริญรงุ่ เรืองสบื ไป โดยใช้กระบวนการเรียนรู้ แบบบรรยาย อภิปราย ส�ำรวจ เปรียบเทียบ สืบค้นหาความรู้ จากหลักฐาน ทางประวัตศิ าสตร์ ผูร้ หู้ รือปราชญช์ าวบา้ น การสำ� รวจ คน้ คว้าหาข้อมลู นำ� มาอภปิ ราย การทศั นศกึ ษาสถานท่จี รงิ และใช้สื่อจากแนวการจดั การเรียนรหู้ ลกั สตู รนครศรธี รรมราชศึกษา ประกอบการศกึ ษาเรียนรู้ เพอ่ื ใหเ้ กดิ ความภาคภมู ใิ จ รกั ศรทั ธา หวงแหน ในแหลง่ ศลิ ปวฒั นธรรม และดำ� เนนิ ชวี ติ ตามขนบธรรมเนยี ม ประเพณอี นั ดงี าม มคี ุณธรรมจรยิ ธรรมตามหลกั ศาสนา เห็นคณุ คา่ ของตนเอง มีวินัย เห็นความสำ� คญั ของสว่ นรวม และมีคา่ นิยมท่ีดี มีทักษะชวี ติ ร่วมกันพัฒนาจังหวดั และใชช้ วี ติ อยู่ในสงั คมอยา่ งมีความสขุ มาตรฐาน ส 1.1 รแู้ ละเขา้ ใจ ประวตั ิ ความสำ� คญั ศาสดา หลกั ธรรมของพระพทุ ธศาสนา หรอื ศาสนาทต่ี นนบั ถอื และศาสนาอืน่ มีศรทั ธาท่ถี กู ตอ้ ง ยดึ มนั่ และปฏบิ ัติตามหลกั ธรรมเพอ่ื อยู่รว่ มกนั อย่างสนั ติสุข ตวั ชี้วดั ป.4/1 อธิบายความส�ำคัญของพระพุทธศาสนา หรือศาสนาท่ีตนนับถือ ในฐานะเป็นศูนย์รวมจิตใจของ ศาสนิกชน ป.4/3 ปฏิบตั ติ นในศาสนพิธี พิธกี รรมและวนั สำ� คัญทางศาสนาตามทก่ี ำ� หนดไดถ้ ูกตอ้ ง ป.4/5 ชื่นชมการทำ� ความดขี องตนเอง บุคคลในครอบครวั โรงเรียนและชุมชน ตามหลักศาสนา พรอ้ มทั้ง บอกแนวปฏิบตั ิในการดำ� เนินชวี ติ ป.4/7 ปฏิบัตติ นตามหลักธรรมของศาสนาทตี่ นนับถือ เพอ่ื แก้ปัญหาอบายมุขและสง่ิ เสพตดิ ป.5/5 แสดงความเคารพพระรตั นตรยั และปฏบิ ตั ติ ามไตรสกิ ขาและหลกั ธรรมโอวาท 3 ในพระพทุ ธศาสนา หรอื หลักธรรมของศาสนาที่ตนนบั ถือตามทีก่ �ำหนด ป.5/7 ปฏิบตั ติ นตามหลกั ธรรมของศาสนาท่ีตนนับถือ เพอ่ื การพฒั นาตนเองและสิ่งแวดลอ้ ม มาตรฐาน ส 1.2 เขา้ ใจ ตระหนกั และปฏบิ ัติตนเปน็ ศาสนิกชนทด่ี ี และธำ� รงรกั ษาพระพุทธศาสนา หรือศาสนา ที่ตนนบั ถอื ตัวช้ีวดั ป.5/2 ปฏบิ ัติตนในศาสนพิธี พิธีกรรม และวันสำ� คญั ทางศาสนา ตามทกี่ �ำหนด และอภิปรายประโยชน์ ทีไ่ ดร้ บั จากการเข้ารว่ มกจิ กรรม ป.6/1 อธบิ ายความรเู้ ก่ยี วกบั สถานท่ตี า่ ง ๆ ในศาสนสถาน และปฏิบัตติ นไดอ้ ยา่ งเหมาะสม 8 หลกั สตู รนครศรธี รรมราชศกึ ษา

มาตรฐาน ส 2.1 เขา้ ใจและปฏบิ ตั ติ นตามหนา้ ทขี่ องการเปน็ พลเมอื งดี มคี า่ นยิ มทดี่ งี ามและธำ� รงรกั ษาประเพณี และวฒั นธรรมไทย ดำ� รงชวี ติ อยูร่ ว่ มกนั ในสังคมไทยและสงั คมโลกอยา่ งสนั ติสขุ ตวั ชว้ี ดั ป.4/4 อธิบายความแตกต่างทางวัฒนธรรมของกลมุ่ คนในทอ้ งถ่นิ ป.5/4 มีส่วนร่วมในการอนุรกั ษ์และเผยแพร่ภมู ปิ ญั ญาทอ้ งถ่นิ ของชุมชน ป.6/1 ปฏิบตั ติ ามกฎหมายที่เกี่ยวขอ้ งกับชวี ติ ประจำ� วันของครอบครัวและชุมชน ป.6/5 ตดิ ตามขอ้ มลู ขา่ วสาร เหตกุ ารณต์ า่ ง ๆ ในชวี ติ ประจำ� วนั เลอื กรบั และใชข้ อ้ มลู ขา่ วสารในการเรยี นรู้ ไดเ้ หมาะสม มาตรฐาน ส 2.2 เข้าใจระบบการเมืองการปกครองในสังคมปัจจบุ นั ยดึ มน่ั ศรทั ธา และธ�ำรงรกั ษาไว้ ซ่งึ การปกครองระบอบประชาธิปไตยอนั มพี ระมหากษัตรยิ ท์ รงเปน็ ประมขุ ตวั ชวี้ ดั ป.5/1 อธบิ ายโครงสรา้ ง อำ� นาจ หนา้ ทแ่ี ละความสำ� คญั ของการปกครองสว่ นท้องถิน่ ป.5/2 ระบบุ ทบาทหน้าที่ และวิธกี ารเขา้ ด�ำรงตำ� แหนง่ ของผบู้ รหิ ารทอ้ งถน่ิ ป.5/3 วเิ คราะหป์ ระโยชน์ท่ีชมุ ชนจะได้รับจากองค์กรปกครองส่วนทอ้ งถิ่น ป.6/1 เปรียบเทียบบทบาท หนา้ ท่ีขององค์กรปกครองส่วนทอ้ งถ่นิ และรฐั บาล ป.6/2 มสี ว่ นร่วมในกิจกรรมต่าง ๆ ทีส่ ่งเสรมิ ประชาธิปไตยในท้องถน่ิ และประเทศ มาตรฐาน ส 3.1 เขา้ ใจและสามารถบรหิ ารจดั การทรัพยากรในการผลติ และการบริโภค การใช้ทรัพยากร ท่ีมีอยู่จ�ำกัดไดอ้ ย่างมีประสิทธิภาพและคมุ้ ค่า รวมทั้งเขา้ ใจหลกั การของเศรษฐกจิ พอเพยี ง เพื่อการดำ� รงชีวติ อยา่ งมดี ุลยภาพ ตวั ชี้วดั ป.5/2 ประยกุ ตใ์ ชแ้ นวคดิ ของปรชั ญาของเศรษฐกจิ พอเพยี งในการทำ� กจิ กรรมตา่ ง ๆ ในครอบครวั โรงเรยี น และชมุ ชน ป.5/3 อธิบายหลักการสำ� คญั และประโยชน์ของสหกรณ์ ป.6/3 บอกวธิ แี ละประโยชนข์ องการใชท้ รัพยากรอยา่ งยัง่ ยืน มาตรฐาน ส 3.2 เข้าใจระบบและสถาบนั ทางเศรษฐกจิ ตา่ ง ๆ ความสัมพนั ธ์ทางเศรษฐกิจและความจ�ำเป็นของ การรว่ มมอื กันทางเศรษฐกิจในสังคมโลก ตวั ชีว้ ัด ป.4/1 อธิบายความสมั พันธท์ างเศรษฐกจิ ของคนในชุมชน ป.6/2 ยกตัวอยา่ งการรวมกลุ่มทางเศรษฐกิจภายในทอ้ งถ่ิน หลกั สตู รนครศรีธรรมราชศกึ ษา 9

มาตรฐาน ส 4.1 เข้าใจความหมาย ความส�ำคัญของเวลา และยคุ สมยั ทางประวตั ิศาสตร์ สามารถใชว้ ธิ กี ารทาง ประวัตศิ าสตร์มาวิเคราะหเ์ หตุการณ์ตา่ ง ๆ อย่างเป็นระบบ ตวั ชี้วัด ป.4/3 แยกแยะประเภทหลักฐานท่ใี ช้ในการศึกษาความเป็นมาของทอ้ งถ่ิน ป.5/1 สบื คน้ ความเปน็ มาของท้องถิ่นโดยใชห้ ลักฐานที่หลากหลาย ป.5/3 อธิบายความแตกต่างระหวา่ งความจรงิ กบั ข้อเทจ็ จรงิ เก่ยี วกบั เรือ่ งราวในท้องถ่นิ มาตรฐาน ส 4.2 เขา้ ใจพฒั นาการของมนษุ ยชาตจิ ากอดตี จนถงึ ปจั จบุ นั ในดา้ นความสมั พนั ธแ์ ละการเปลยี่ นแปลง ของเหตกุ ารณอ์ ยา่ งตอ่ เนอื่ ง ตระหนกั ถงึ ความสำ� คญั และสามารถวเิ คราะหผ์ ลกระทบทเ่ี กดิ ขนึ้ ตวั ช้ีวดั ป.4/2 ยกตวั อย่างหลกั ฐานทางประวัติศาสตรท์ ่พี บในทอ้ งถน่ิ ทีแ่ สดงพัฒนาการของมนษุ ยชาติ มาตรฐาน ส 4.3 เข้าใจความเป็นมาของ ชาติไทย วัฒนธรรม ภมู ปิ ัญญาไทย มีความรัก ความภูมใิ จและธำ� รง ความเป็นไทย ตวั ชวี้ ดั ป.4/3 อธบิ ายความสำ� คัญของสถาบนั พระมหากษตั รยิ ต์ ามระบอบประชาธปิ ไตยอันมพี ระมหากษัตริย์ ทรงเป็นประมุข มาตรฐาน ส 5.1 เขา้ ใจลักษณะทางกายภาพของโลก และความสมั พันธ์ของสรรพสงิ่ ซ่งึ มีผลตอ่ กนั ใชแ้ ผนที่ และเครอื่ งมอื ทางภมู ศิ าสตรใ์ นการคน้ หา วเิ คราะห์ และสรุปขอ้ มลู ตามกระบวนการทาง ภมู ศิ าสตร์ ตลอดจนใช้ ภมู สิ ารสนเทศอย่างมปี ระสิทธิภาพ ตวั ชว้ี ดั ป.5/1 สืบคน้ และอธบิ ายขอ้ มูล ลักษณะทางกายภาพในจงั หวัดของตนด้วยแผนที่และรปู ถา่ ย ป.4/1 สบื ค้นและอธิบายข้อมลู ลักษณะทางกายภาพในจงั หวดั ของตนดว้ ยแผนทีแ่ ละรูปถา่ ย ป.5/1 สืบค้นและอธิบายขอ้ มลู ลกั ษณะทางกายภาพในจังหวดั ของตนด้วยแผนท่ีและรปู ถา่ ย ป.6/2 อธบิ ายความสมั พนั ธ์ระหว่างลกั ษณะทางกายภาพกับภัยพบิ ัตใิ นประเทศไทย เพ่อื เตรียมพร้อม รับมอื ภัยพิบตั ิ มาตรฐาน ส 5.2 เขา้ ใจปฏสิ มั พันธ์ระหว่างมนุษย์กบั สงิ่ แวดล้อมทางกายภาพท่กี อ่ ให้เกิดการสร้างสรรค์ วถิ กี ารดำ� เนนิ ชวี ติ มจี ติ สำ� นกึ และมสี ว่ นรว่ มในการจดั ทรพั ยากรและสงิ่ แวดลอ้ ม เพอื่ การพฒั นา ทยี่ ่งั ยนื ตัวชี้วดั ป.4/1 วเิ คราะห์สงิ่ แวดลอ้ มทางกายภาพทสี่ ่งผลต่อการด�ำเนินชวี ติ ของคนในจงั หวัด ป.4/2 อธบิ ายการเปลยี่ นแปลงสงิ่ แวดลอ้ มในจงั หวดั และผลทเ่ี กดิ จากการเปลย่ี นแปลงนนั้ ป.4/3 น�ำเสนอแนวทางการจัดการส่ิงแวดลอ้ มในจังหวดั 10 หลักสตู รนครศรีธรรมราชศกึ ษา

ป.5/2 วิเคราะห์อทิ ธิพลของส่งิ แวดลอ้ มทางธรรมชาติทกี่ ่อใหเ้ กิดวิถีการดำ� เนนิ ชวี ิตในภมู ภิ าคของตน ป.5/3 น�ำเสนอตัวอยา่ งท่ีสะทอ้ นให้เห็นผลจากการรักษาและทำ� ลายสง่ิ แวดล้อม และเสนอแนวทาง ในการจดั การส่ิงแวดลอ้ มในภมู ิภาคของตน ป.6/3 นำ� เสนอตวั อย่างทส่ี ะท้อนใหเ้ ห็นผลจากการรักษาและทำ� ลายทรัพยากรและสง่ิ แวดลอ้ ม และเสนอแนวทางในการจัดการอย่างยง่ั ยืนในประเทศไทย หลักสูตรนครศรีธรรมราชศึกษา 11

ค�ำอธบิ ายรายวชิ านครศรธี รรมราชศกึ ษา รายวิชาพ้นื ฐาน กลมุ่ สาระการเรียนรู้สังคมศกึ ษา ศาสนาและวฒั นธรรม ระดบั ชน้ั มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 1-3 ศึกษาเรยี นรู้ วิเคราะหเ์ กี่ยวกบั จงั หวัดนครศรธี รรมราชในเร่อื ง ประวตั ศิ าสตร์ ลกั ษณะภมู ปิ ระเทศ ลกั ษณะ ภมู อิ ากาศ เศรษฐกจิ การคมนาคม ทรพั ยากรธรรมชาตแิ ละสงิ่ แวดลอ้ ม ประชากรกบั การเมอื งการปกครอง การศกึ ษา ศาสนา ประเพณี วฒั นธรรม โบราณสถาน โบราณวตั ถุ แหลง่ ทอ่ งเทย่ี ว โครงการอนั เนอ่ื งมาจากพระราชดำ� ริ และปญั หา ในจงั หวดั นครศรธี รรมราช รวมท้งั แนวทางแก้ไขปญั หาต่าง ๆ เพ่อื ร่วมมือกันพฒั นาจงั หวดั นครศรธี รรมราช ใหเ้ จริญ รุ่งเรอื งสบื ไป โดยใช้กระบวนการเรียนรู้ แบบบรรยาย อภิปราย ส�ำรวจ เปรียบเทียบ สืบค้นหาความรู้ จากหลักฐาน ทางประวตั ศิ าสตร์ ผูร้ ู้หรอื ปราชญช์ าวบ้าน การสำ� รวจ คน้ ควา้ หาขอ้ มูล นำ� มาอภปิ ราย การทศั นศึกษาสถานท่ีจริง และใช้ส่อื จากแนวการจัดการเรียนรู้หลกั สูตรนครศรธี รรมราชศึกษา ประกอบการศกึ ษาเรยี นรู้ เพอ่ื ใหเ้ กดิ ความภาคภมู ใิ จ รกั ศรทั ธา หวงแหน ในแหลง่ ศลิ ปวฒั นธรรม และดำ� เนนิ ชวี ติ ตามขนบธรรมเนยี ม ประเพณีอันดงี าม มีคณุ ธรรมจริยธรรมตามหลักศาสนา เห็นคุณคา่ ของตนเอง มวี ินยั เหน็ ความส�ำคญั ของส่วนรวม และมีคา่ นยิ มทีด่ ี มีทักษะชีวติ รว่ มกนั พฒั นาจงั หวัดและใชช้ ีวิตอยใู่ นสงั คมอย่างมคี วามสขุ มาตรฐาน ส 1.1 รแู้ ละเขา้ ใจ ประวตั ิ ความสำ� คญั ศาสดา หลกั ธรรมของพระพทุ ธศาสนา หรอื ศาสนาทตี่ นนบั ถอื และศาสนาอื่น มีศรทั ธาทีถ่ ูกตอ้ ง ยึดมนั่ และปฏบิ ัตติ ามหลกั ธรรมเพือ่ อยูร่ ว่ มกันอยา่ งสันตสิ ขุ ตวั ช้ีวัด ม.1/8 วเิ คราะหแ์ ละปฏิบัตติ นตามหลกั ธรรมทางศาสนาทต่ี นนับถือในการดำ� รงชีวิตแบบพอเพยี ง และดูแลรกั ษาสิ่งแวดล้อมเพอ่ื การอยรู่ ่วมกันได้อยา่ งสันติสุข ม.2/4 อภปิ รายความสำ� คัญของพระพทุ ธศาสนาหรอื ศาสนาทีต่ นนับถือกบั การพฒั นาชมุ ชนและการจัด ระเบยี บสังคม ม.2/5 วิเคราะหพ์ ทุ ธประวัติหรือประวัติศาสดาของศาสนาท่ตี นนับถอื ตามท่กี �ำหนด ม.2/8 อธิบายธรรมคณุ และข้อธรรมสำ� คัญในกรอบอริยสจั 4 หรือหลักธรรมของศาสนาทต่ี นนับถอื ตามท่กี ำ� หนด เหน็ คณุ ค่าและนำ� ไปพัฒนาแก้ปัญหาของชุมชนและสังคม ม.3/2 ปฏิบัตติ นในศาสนพธิ ี พิธกี รรม และวนั สำ� คัญทางศาสนา ตามที่กำ� หนด และอภปิ รายประโยชน์ ท่ีไดร้ ับจากการเข้ารว่ มกจิ กรรม ม.3/10 วิเคราะหพ์ ระพุทธศาสนาในการฝึกตนไมใ่ ห้ประมาท มุ่งประโยชน์และสนั ติภาพบคุ คลสงั คม และโลก หรือแนวคิดของศาสนาท่ีตนนบั ถือตามทกี่ ำ� หนด 12 หลกั สตู รนครศรีธรรมราชศึกษา

มาตรฐาน ส 1.2 เขา้ ใจ ตระหนักและปฏิบตั ติ นเป็นศาสนกิ ชนท่ดี ี และธำ� รงรกั ษาพระพทุ ธศาสนา หรือศาสนา ท่ตี นนบั ถอื ตัวชี้วดั ป.5/2 ปฏิบตั ติ นในศาสนพธิ ี พธิ ีกรรม และวนั สำ� คัญทางศาสนา ตามท่ีกำ� หนด และอภิปรายประโยชน์ ท่ไี ดร้ ับจากการเขา้ รว่ มกจิ กรรม ป.6/1 อธิบายความรเู้ ก่ยี วกบั สถานที่ตา่ ง ๆ ในศาสนสถาน และปฏบิ ัตติ นไดอ้ ย่างเหมาะสม ม.1/4 จดั พธิ กี รรม และปฏบิ ตั ิตนใน ศาสนพิธี พธิ กี รรมไดถ้ ูกตอ้ ง ม.1/5 อธบิ ายประวตั ิ ความสำ� คญั และปฏบิ ตั ติ นในวนั สำ� คญั ทางศาสนาทต่ี นนบั ถอื ตามทกี่ ำ� หนดไดถ้ กู ตอ้ ง ม.2/4 อธบิ ายค�ำสอนทเี่ กีย่ วเนอ่ื งกับวนั สำ� คญั ทางศาสนา และปฏิบตั ิตนได้ถูกต้อง ม.2/5 อธบิ ายความแตกตา่ งของ ศาสนพธิ ี พธิ กี รรมตามแนวปฏบิ ตั ขิ องศาสนาอนื่ ๆ เพอ่ื นำ� ไปสกู่ ารยอมรบั และความเขา้ ใจซึง่ กนั และกนั ม.3/2 ปฏิบตั ติ นอย่างเหมาะสมตอ่ บคุ คลตา่ ง ๆ ตามหลกั ศาสนา ตามทก่ี �ำหนด ม.3/3 ปฏบิ ตั ิหนา้ ทข่ี องศาสนกิ ชนทด่ี ี ม.3/4 ปฏิบตั ติ นในศาสนพิธี พิธีกรรมไดถ้ ูกต้อง ม.3/5 อธิบายประวตั ิวันส�ำคญั ทางศาสนาตามทกี่ �ำหนดและปฏบิ ตั ิตนได้ถกู ต้อง ม.3/6 แสดงตนเปน็ พุทธมามกะ หรือแสดงตนเปน็ ศาสนกิ ชนของศาสนาทีต่ นนบั ถือ มาตรฐาน ส 2.1 เขา้ ใจและปฏบิ ตั ติ นตามหนา้ ทข่ี องการเปน็ พลเมอื งดี มคี า่ นยิ มทด่ี งี ามและธำ� รงรกั ษาประเพณี และวัฒนธรรมไทย ด�ำรงชีวติ อยรู่ ่วมกันในสังคมไทยและสงั คมโลกอย่างสันตสิ ุข ตวั ชว้ี ัด ม.1/1 ปฏิบัติตามกฎหมายในการคุ้มครองสิทธิของบคุ คล ม.1/2 ระบคุ วามสามารถของตนเองในการท�ำประโยชน์ตอ่ สงั คมและประเทศชาติ ม.2/1 อธิบายและปฏิบตั ิตนตามกฎหมายทเ่ี กีย่ วขอ้ งกบั ตนเอง ครอบครวั ชุมชนและประเทศ ม.3/3 อนรุ กั ษ์วัฒนธรรมไทยและเลือกรบั วัฒนธรรมสากลที่เหมาะสม มาตรฐาน ส 2.2 เข้าใจระบบการเมอื งการปกครองในสังคมปจั จบุ ัน ยึดมน่ั ศรัทธา และธำ� รงรกั ษาไว้ ซงึ่ การปกครองระบอบประชาธปิ ไตยอันมีพระมหากษตั ริยท์ รงเปน็ ประมุข ตัวชว้ี ดั ม.1/3 ปฏบิ ตั ติ นตามบทบญั ญตั ขิ องรฐั ธรรมนญู แหง่ ราชอาณาจกั รไทย ฉบบั ปจั จบุ นั ทเ่ี กย่ี วขอ้ งกบั ตนเอง ม.3/4 วิเคราะห์ประเดน็ ปัญหาที่เป็นอุปสรรคตอ่ การพฒั นาประชาธิปไตยของประเทศไทยและเสนอ แนวทางแกไ้ ข หลักสตู รนครศรีธรรมราชศึกษา 13

มาตรฐาน ส 3.1 เข้าใจและสามารถบรหิ ารจัดการทรัพยากรในการผลิตและการบริโภค การใช้ทรัพยากร ท่ีมอี ย่จู ำ� กัดไดอ้ ย่างมีประสทิ ธิภาพและค้มุ ค่า รวมทั้งเขา้ ใจหลักการของเศรษฐกจิ พอเพยี ง เพอื่ การดำ� รงชีวติ อย่างมีดุลยภาพ ตัวชวี้ ัด ม.1/2 วเิ คราะหค์ า่ นิยมและพฤติกรรมการบริโภคของคนในสงั คมซงึ่ สง่ ผลตอ่ เศรษฐกจิ ของชมุ ชน และประเทศ ม.2/3 เสนอแนวทางการพฒั นา การผลติ ในทอ้ งถนิ่ ตามปรชั ญาของเศรษฐกจิ พอเพียง ม.3/2 มีสว่ นรว่ มในการแกไ้ ขปัญหาและพฒั นาทอ้ งถน่ิ ตามปรัชญาของเศรษฐกจิ พอเพยี ง ม.3/5 วเิ คราะหผ์ ลเสียจากการวา่ งงาน และแนวทางแก้ปัญหา 14 หลักสตู รนครศรีธรรมราชศกึ ษา

แนวการจัดการเรยี นรูห้ ลักสูตรนครศรธี รรมราชศึกษา เพื่อให้การน�ำหลักสูตรนครศรีธรรมราชศึกษาไปใช้ในการจัดการเรียนการสอนได้อย่างมีคุณภาพและ ประสทิ ธภิ าพ จงึ ไดจ้ ดั ทำ� แนวการจดั การเรยี นรใู้ นแตล่ ะหนว่ ยขน้ึ มา ซงึ่ ประกอบไปดว้ ย มาตรฐานการเรยี นร/ู้ ตวั ชว้ี ดั สาระส�ำคญั สาระการเรยี นรู้ กิจกรรมการเรยี นรู้ และการวดั ผลประเมินผล ดังรายละเอยี ดตอ่ ไปน้ี หนว่ ยท่ี 1 ประวตั ิศาสตร์นครศรีธรรมราช 1. มาตรฐานการเรียนร้/ู ตวั ชีว้ ดั มาตรฐาน ส 4.1 เขา้ ใจความหมาย ความสำ� คัญของเวลา และยุคสมัยทางประวตั ิศาสตร์ สามารถใช้ วิธกี ารทางประวัตศิ าสตร์มาวเิ คราะห์เหตุการณ์ต่าง ๆ อย่างเป็นระบบ ป.3/2 แสดงลำ� ดบั เหตกุ ารณส์ ำ� คญั ของโรงเรยี นและชมุ ชนโดยระบหุ ลกั ฐานและแหลง่ ขอ้ มลู ทเี่ กย่ี วขอ้ ง ป.4/3 แยกแยะประเภทหลกั ฐานทใ่ี ช้ในการศึกษาความเป็นมาของทอ้ งถน่ิ ป.5/1 สบื ค้นความเป็นมาของทอ้ งถ่ินโดยใชห้ ลกั ฐานที่หลากหลาย ป.5/2 รวบรวมข้อมลู จากแหล่งตา่ ง ๆ เพอ่ื ตอบคำ� ถามทางประวตั ศิ าสตร์ ป.5/3 อธิบายความแตกตา่ งระหว่างความจรงิ กับขอ้ เท็จจริงเกย่ี วกับเรื่องราวในท้องถน่ิ ป.6/2 น�ำเสนอขอ้ มลู หลกั ฐานทีห่ ลากหลายในการทำ� ความเข้าใจเร่อื งราวสำ� คัญในอดีต ม.1/1 วิเคราะหค์ วามส�ำคัญของเวลาในการศึกษาประวัติศาสตร์ ม.2/1 ประเมินความนา่ เชอื่ ถือของหลักฐานทางประวัตศิ าสตรใ์ นลกั ษณะตา่ ง ๆ มาตรฐาน ส 4.2 เข้าใจพัฒนาการของมนุษยชาติจากอดีตจนถึงปัจจุบัน ในด้านความสัมพันธ์ และการเปลยี่ นแปลงของเหตกุ ารณอ์ ยา่ งตอ่ เนอ่ื ง ตระหนกั ถงึ ความสำ� คญั และสามารถ วเิ คราะหผ์ ลกระทบทเี่ กดิ ขนึ้ ป.1/2 บอกเหตกุ ารณท์ ่เี กดิ ขนึ้ ในอดีตทมี่ ผี ลกระทบตอ่ ตนเองในปจั จุบนั ป.2/1 สืบคน้ ถงึ การเปลี่ยนแปลงในวถิ ชี ีวติ ประจำ� วนั ของคนในชุมชนของตน จากอดีตถึงปัจจุบนั ป.3/1 ระบุปจั จยั ทม่ี ีอทิ ธพิ ลต่อการตั้งถน่ิ ฐานและพัฒนาการของชมุ ชน มาตรฐาน ส 4.2 เข้าใจความเป็นมาของชาติไทย วฒั นธรรม ภมู ิปญั ญาไทย มีความรกั ความภูมใิ จ และธ�ำรงความเป็นไทย ป.1/3 ระบุสิง่ ที่ตนรัก และภาคภูมิใจในท้องถ่ิน หลกั สตู รนครศรีธรรมราชศึกษา 15

2. สาระสำ� คัญ การใชว้ ธิ กี ารทางประวตั ศิ าสตรใ์ นการสบื คน้ ความเปน็ มาของทอ้ งถนิ่ และรวบรวมขอ้ มลู จากแหลง่ ขอ้ มลู และหลกั ฐานทางประวตั ศิ าสตรท์ ม่ี อี ยทู่ ำ� ใหเ้ ขา้ ใจความเปน็ มาของชาตภิ มู ิ เกดิ ความสำ� นกึ รกั และภมู ใิ จในทอ้ งถน่ิ ของ ตนเอง 3. สาระการเรียนรู้ ประวัติศาสตรจ์ งั หวดั นครศรีธรรมราช การตัง้ ถ่นิ ฐาน สมยั ก่อนประวัติศาสตร์ สมัยแรกเร่ิมประวัติศาสตร์ สมยั ประวตั ศิ าสตร์ 4. กิจกรรมการเรียนรู้ ทกั ษะกระบวนการทางประวัตศิ าสตร์ 5 ขน้ั ตอน ข้ันตอน แนวด�ำเนนิ การ 1. ก�ำหนดปญั หาหรือประเด็นทจี่ ะศกึ ษา เป็นการก�ำหนดเป้าหมายที่ชัดเจน เกี่ยวกับประเด็นท่ีต้องการ ศกึ ษา ลักษณะการต้งั ค�ำถามในประเดน็ ศกึ ษา ไดแ้ ก่ - ใคร เปน็ เร่อื งท่ีมคี วามเกย่ี วขอ้ งกบั ใคร - อะไร เกิดอะไรขึน้ ในเหตกุ ารณน์ ้ัน - ทีไ่ หน เหตุการณเ์ กิดขึ้นท่ไี หน - เมอ่ื ใด เหตกุ ารณเ์ กิดขึ้นเมอื่ ใด สมัยไหน - ท�ำไม เหตกุ ารณ์ทเ่ี กิดขึน้ เนื่องจากสาเหตุและปจั จยั ใด - อย่างไร เหตุการณม์ ีผลอยา่ งไรต่อปจั จุบนั การตั้งค�ำถามเป็นการเจาะเรื่องท่ีต้องการจะศึกษาให้ชัดเจน การตง้ั คำ� ถามจะชว่ ยกำ� หนดขอบเขตของเรอ่ื งทศี่ กึ ษาใหแ้ คบลง เพอ่ื เปน็ แนวทางในการค้นหาหลักฐานการแสวงหาค�ำตอบที่ต้องการรู้อย่างมี เหตุผลและทำ� ให้การดำ� เนนิ งานขนั้ ตอนต่อไปสะดวกข้ึน 2. ศกึ ษา สำ� รวจ สบื ค้น รวบรวมขอ้ มลู เป็นการค้นคว้า ส�ำรวจ สืบค้นและรวบรวมข้อมูลว่า มหี ลักฐานอะไร และอยู่ท่ไี หน เช่น ห้องสมุดหอจดหมายเหตุ พพิ ิธภณั ฑ์ โบราณสถาน อุทยานทางประวัติศาสตร์ อนุสาวรีย์ นอกจากนี้ การสัมภาษณ์ผู้ที่มีส่วนร่วมในเหตุการณ์ หรือการขอค�ำแนะน�ำจาก ผเู้ ชย่ี วชาญทางประวตั ศิ าสตรก์ ช็ ว่ ยใหไ้ ดร้ บั ขอ้ มลู เพม่ิ เตมิ สามารถสบื คน้ หลักฐานได้ง่ายขึ้น และอาจได้รับแนวคิดใหม่ ๆ ในการศึกษา ประวัตศิ าสตร์อีกด้วย 16 หลกั สูตรนครศรีธรรมราชศกึ ษา

ขั้นตอน แนวดำ� เนนิ การ 3. การตรวจสอบและตีความหลักฐาน สามารถแบ่งไดเ้ ปน็ 2 ขั้นตอน คือ 4. การสรุปข้อเทจ็ จรงิ 1) การตรวจสอบและประเมนิ คณุ คา่ ภายนอก เปน็ การวเิ คราะห์ และพิสูจน์หลักฐานที่ได้มาว่าเป็นหลักฐานจริงหรือหลักฐานปลอม 5. การน�ำเสนอขอ้ มูล สง่ิ ทค่ี วรพิจารณา ได้แก่ - ชว่ งเวลาในการสรา้ งหลกั ฐาน - ผ้เู ขียนหรอื ผ้สู ร้างหลักฐาน - รูปเดมิ ของหลักฐาน - จดุ มุ่งหมายในการเขยี นหรือสรา้ งหลักฐาน 2) การตรวจสอบและประเมินคุณค่าภายใน เป็นการประเมิน พิสูจนค์ วามน่าเชือ่ ถือของหลกั ฐาน โดยพจิ ารณาว่าหลกั ฐานชนิ้ น้นั บอก เร่ืองราวอะไรบ้าง เป็นข้อมูลจริงหรือเท็จ จากน้ันน�ำไปตรวจสอบกับ เอกสารหรอื หลกั ฐานชน้ิ อน่ื ๆ วา่ เหมอื นหรอื แตกตา่ งกนั หรอื ไม่ อยา่ งไร เป็นขั้นตอนของการวิเคราะห์และตีความข้อเท็จจริง จากหลกั ฐาน วา่ มอี ะไรเกดิ ขนึ้ บา้ ง เกดิ ขน้ึ ไดอ้ ยา่ งไร เพราะอะไร สง่ิ ตา่ ง ๆ ทเี่ กดิ ขนึ้ มคี วามสมั พนั ธก์ นั อยา่ งไร เพอ่ื สามารถอธบิ ายหรอื ตอบประเดน็ ปญั หาหรอื ประเดน็ การศกึ ษาทต่ี งั้ ไว้ ในการตคี วามหลกั ฐานนนั้ ผตู้ คี วาม ต้องใช้ความคิดอย่างมีวิจารณญาณและต้องตีความด้วยใจเป็นกลาง ไม่เข้าข้างฝ่ายใดฝ่ายหน่ึง ไม่ตีความเกินหรือมากกว่าข้อมูลท่ีปรากฏ ในหลักฐาน และต้องตีความข้อเท็จจริง จากหลักฐานอย่างเคร่งครัด ปราศจากอคติ ไมใ่ ช้ค่านิยมของตนเองหรอื มาตรฐานความคิดความเช่อื ในปจั จบุ ันไปวินจิ ฉัยอดตี เพราะวนั เวลาแตกตา่ งกนั ทัศนคติ วัฒนธรรม ย่อมต่างกันเป็นการน�ำข้อมูลที่ได้รวบรวมไว้มาคัดเลือก และประเมิน เพื่อค้นหาความเก่ียวข้องสัมพันธ์ระหว่างข้อมูลกับข้อเท็จจริงทาง ประวตั ศิ าสตร์ท่ตี ้องการทราบ เปน็ การตอบปญั หาหรอื ประเดน็ ทศ่ี กึ ษา ดว้ ยการนำ� ขอ้ มลู ทผี่ า่ น การตีความ มาเรียบเรียงเป็นเร่ืองราวที่น่าอ่าน น่าสนใจ เข้าใจง่าย มีเหตุมีผล ถูกต้องตามข้อเท็จจริง และมีความต่อเนื่องในเน้ือหา นำ� เสนอหลากหลายรปู แบบ เชน่ การนำ� เสนอหนา้ ชน้ั การเขยี นรายงาน การแสดงแผนภูมิ แผนภาพ ฯลฯ หลักสตู รนครศรีธรรมราชศึกษา 17

5. การวดั และประเมนิ ผล เครอื่ งมือ 1. แบบสังเกต วธิ ีการ 2. แบบตรวจสอบเอกสาร 1. สงั เกต 3. แบบตรวจสอบการนำ� เสนอขอ้ มูล 2. ตรวจสอบเอกสาร 3. การน�ำเสนอขอ้ มลู ฯลฯ ฯลฯ หนว่ ยที่ 2 ลกั ษณะภูมปิ ระเทศ 1. มาตรฐานการเรยี นรู้/ตัวชี้วัด มาตรฐานการเรียนรู้ ส 5.1 เข้าใจลักษณะทางกายภาพของโลกและความสัมพันธ์ของสรรพส่ิง ซึ่งมีผลต่อการใช้แผนที่และเคร่ืองมือทางภูมิศาสตร์ในการค้นหาวิเคราะห์และสรุปข้อมูลตามกระบวนการทาง ภูมิศาสตร์ ตลอดจนใชภ้ ูมสิ ารสนเทศอย่างมปี ระสทิ ธภิ าพ ตวั ช้วี ดั ป.1/1 จ�ำแนกส่ิงแวดล้อมรอบตัวทเ่ี กิดขึ้นเองตามธรรมชาติและท่มี นษุ ย์สรา้ งขึน้ ป.2/2 ระบุต�ำแหน่งและลักษณะทางกายภาพของส่ิงต่าง ๆ ท่ีปรากฏในแผนท่ี แผนผัง ภาพถ่าย และลกู โลก ป.3/1 ส�ำรวจข้อมูลทางภูมิศาสตร์ในโรงเรียนและชุมชน โดยใช้แผนผัง แผนที่และรูปถ่าย เพือ่ แสดงความสัมพนั ธข์ องต�ำแหน่ง ระยะ ทศิ ทาง ป.3/2 วาดแผนผงั เพ่อื แสดงตำ� แหนง่ ทต่ี ง้ั ของสถานทสี่ ำ� คญั ในบรเิ วณโรงเรียนและชมุ ชน ป.5/1 สบื ค้นและอธบิ ายขอ้ มลู ลักษณะทางกายภาพในจังหวัดของตนด้วยแผนทแี่ ละรูปถ่าย มาตรฐานการเรียนรู้ ส 5.2 เข้าใจปฏิสัมพันธ์ระหว่างมนุษย์กับสิ่งแวดล้อมทางกายภาพที่ก่อให้เกิด การสรา้ งสรรคว์ ถิ กี ารดำ� เนนิ ชวี ติ มจี ติ สำ� นกึ และมสี ว่ นรว่ มในการจดั ทรพั ยากรและสง่ิ แวดลอ้ มเพอื่ การพฒั นาทย่ี ง่ั ยนื ตวั ชวี้ ดั ป.1/2 บอกสงิ่ ตา่ ง ๆ ที่เกิดตามธรรมชาตทิ ี่สง่ ผลตอ่ ความเป็นอยขู่ องมนษุ ย์ ป.2/1 อธบิ ายความสำ� คัญของสงิ่ แวดล้อมทางธรรมชาติและทม่ี นษุ ย์สร้างขึน้ 2. สาระสำ� คญั การเรยี นรแู้ ละการสบื คน้ ขอ้ มลู ลกั ษณะภมู ปิ ระเทศของจงั หวดั นครศรธี รรมราช จะสง่ ผล ให้ผเู้ รียนเข้าใจบริบทของพืน้ ทไ่ี ดอ้ ยา่ งถูกต้อง 3. สาระการเรียนรู้ 3.1 ทตี่ ั้ง ขนาด อาณาเขต และลกั ษณะภมู ิประเทศ 3.2 บรเิ วณเทือกเขาตอนกลาง 3.3 บรเิ วณท่ีราบชายฝง่ั ดา้ นตะวันออก 3.4 บริเวณทร่ี าบดา้ นตะวันตก 18 หลกั สตู รนครศรธี รรมราชศึกษา

4. กจิ กรรมการเรยี นรู้ 4.1 จดั กระบวนการเรยี นรแู้ บบกล่มุ และแบบเด่ียวตามความเหมาะสม 4.2 ศึกษาลักษณะกายภาพของพืน้ ท่ใี นตำ� บลทีอ่ าศัยอย/ู่ ศกึ ษาพนื้ ทขี่ องอำ� เภอทอ่ี าศยั อยู่/และศกึ ษา ภูมิประเทศของจงั หวดั นครศรธี รรมราช 4.3 ใหน้ กั เรยี นทำ� โครงงานเชงิ สำ� รวจเกยี่ วกบั ตำ� บลทอี่ าศยั อย/ู่ ศกึ ษาพนื้ ทอี่ ำ� เภอทอ่ี าศยั อย/ู่ และศกึ ษา ภูมิประเทศของจังหวัดนครศรีธรรมราช 5. การวดั และประเมินผล รายการ วธิ ีการ เคร่ืองมอื 1. ทดสอบกอ่ นเรยี น 1. ตรวจแบบทดสอบกอ่ นเรียน 1. แบบทดสอบ 2. สังเกตพฤติกรรมการมีสว่ นร่วม 2. สนทนาซกั ถามเกีย่ วกบั 2. แบบสังเกตพฤตกิ รรมการมีส่วนร่วม 3. อธบิ าย บอกเกย่ี วกบั ลักษณะ ภูมิประเทศของจังหวัด ทางภูมิศาสตร์ ภมู ปิ ระเทศ การสนทนา การแสดงความคดิ เห็น 4. องค์ประกอบและทำ� โครงงาน 3. ตรวจใบงาน 3. ใบงาน 4. ตรวจโครงงาน 4. แบบประเมนิ - โครงงาน หน่วยท่ี 3 ลักษณะภูมิอากาศ 1. มาตรฐานการเรียนร/ู้ ตวั ชว้ี ัด มาตรฐาน ส 5.1 เข้าใจลักษณะทางกายภาพของโลกและความสัมพันธ์ของสรรพส่ิงซึ่งมีผลต่อกัน ใช้แผนที่และเครอ่ื งมอื ทางภูมิศาสตรใ์ นการค้นหา วเิ คราะห์ สรปุ ข้อมลู ตามกระบวนการทางภูมิศาสตร์ ตลอดจนใช้ ภมู สิ ารสนเทศอย่างมีประสิทธภิ าพ ตัวชว้ี ดั ป.6/2 อธบิ ายความสมั พนั ธร์ ะหวา่ งลกั ษณะทางกายภาพกบั ภยั พบิ ตั ใิ นประเทศไทย เพอื่ เตรยี มพรอ้ ม รบั มือภยั พิบตั ิ 2. สาระสำ� คญั ลักษณะทางกายภาพของพื้นทส่ี ง่ ผลต่อการเกิดภยั พบิ ัตทิ แ่ี ตกตา่ งกนั การเข้าใจความสมั พนั ธร์ ะหวา่ ง ลกั ษณะทางกายภาพในประเทศไทยกบั ภยั พบิ ัตจิ ะชว่ ยให้มนุษยอ์ าศัยอยรู่ ่วมกบั ธรรมชาติอย่างย่งั ยืน 3. สาระการเรียนรู้ 3.1 ความสมั พนั ธ์ระหว่างลักษณะทางกายภาพกับภยั พบิ ัติของประเทศไทย เช่น อทุ กภัย แผน่ ดนิ ไหว วาตภยั สึนามิ ภัยแลง้ ดนิ ถลม่ และโคลนถลม่ 3.2 การเตรียมพร้อมรบั มอื ภยั พิบัติ หลกั สตู รนครศรีธรรมราชศึกษา 19

4. กจิ กรรมการเรยี นรู้ 4.1 ศกึ ษาลักษณะทางกายภาพที่ส่งผลตอ่ ภยั พบิ ตั ิ เชน่ ที่ราบเชงิ เขา แมน่ �ำ้ ฯลฯ ท�ำใหเ้ กิดอทุ กภัย 4.2 ก�ำหนดเร่ือง/ความคิดรวบยอด “ความสัมพันธ์ระหว่างลักษณะทางกายภาพกับ ภัยพิบัติ และการเตรียมตัว” 4.3 ระดมสมองเก่ียวกับเรือ่ ง/ความคิดรวบยอดโดยใชเ้ ครอื่ งมือสอื่ สารสบื ค้นขอ้ มลู แลว้ บันทกึ ไว้ 4.4 ออกแบบแผนภาพโครงเรื่อง “ความสัมพันธ์ระหว่างลักษณะทางกายภาพกับภัยพิบัติ และการเตรียมตวั ” 5. การวดั และประเมนิ ผล รายการ วิธกี าร เครอื่ งมือ 1. วิเคราะหส์ าเหตกุ ารเกดิ ภยั 1. สังเกตกระบวนการท�ำกจิ กรรมแผนทีป่ กั หมดุ - แบบสังเกต พบิ ัติและผลกระทบ ในจงั หวัด 2. ตรวจใบกจิ กรรมรรู้ อดปลอดภัยจากภัยพิบัติ นครศรธี รรมราช กจิ กรรมที่ 1 รู้รอบภยั พบิ ตั ิ - ใบกิจกรรม - ใบกจิ กรรม 1. วเิ คราะหแ์ นวทางการจดั การ ตรวจใบกจิ กรรมรรู้ อดปลอดภัยจากภยั พิบตั ิ ภัยพิบตั ิในจังหวัดนครศรธี รรมราช กิจกรรมที่ 2 เผชิญหน้า ภยั พบิ ตั ิ หน่วยที่ 4 เศรษฐกิจ 1. มาตรฐานการเรียนรู้และตัวชวี้ ัด มาตรฐาน ส 3.1 เขา้ ใจและสามารถบรหิ ารจดั การทรพั ยากรในการผลติ และการบรโิ ภคการใชท้ รพั ยากร ทมี่ ีอยจู่ �ำกัดไดอ้ ย่างมปี ระสทิ ธภิ าพและคมุ้ ค่า รวมทัง้ เขา้ ใจหลักการของเศรษฐกิจพอเพียง เพอื่ การดำ� รงชีวติ อย่างมี ดลุ ยภาพ ตวั ชว้ี ดั ป.4/3 อธิบายหลักการของเศรษฐกจิ พอเพียงและนำ� ไปใช้ในชวี ิตประจำ� วนั ของตนเอง ป.5/2 ประยุกต์ใช้แนวคิดของปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงในการท�ำกิจกรรมต่าง ๆ ในครอบครัว โรงเรียน และชุมชน ม.1/2 วเิ คราะหค์ า่ นยิ มและพฤตกิ รรมการบรโิ ภคของคนในสงั คมซง่ึ สง่ ผลตอ่ เศรษฐกจิ ของชมุ ชนและ ประเทศ ม.2/3 เสนอแนวทางการพฒั นาการผลิตในท้องถิน่ ตามปรชั ญาของเศรษฐกจิ พอเพยี ง มาตรฐาน ส 3.2 เข้าใจระบบและสถาบันทางเศรษฐกิจต่าง ๆ ความสัมพันธ์ทางเศรษฐกิจ และความจำ� เป็นของการรว่ มมอื กนั ทางเศรษฐกิจในสังคมโลก ตัวชีว้ ดั ป.4/1 อธบิ ายความสัมพันธท์ างเศรษฐกิจของคนในชมุ ชน ป.6/2 ยกตัวอย่างการรวมกล่มุ ทางเศรษฐกิจภายในท้องถิ่น 20 หลักสตู รนครศรีธรรมราชศึกษา

2. สาระส�ำคญั การศกึ ษาเรยี นรเู้ กยี่ วกบั ระบบการผลติ การบรโิ ภค ความสมั พนั ธ์ ความรว่ มมอื และแนวโนม้ เศรษฐกจิ ของนครศรธี รรมราช โดยนำ� หลักการ แนวคิด และปรชั ญาของเศรษฐกจิ พอเพยี ง เป็นแนวทางในการดาํ รงชีวติ และ การพัฒนาเศรษฐกจิ ใหก้ ้าวทนั โลกยคุ โลกาภิวตั น์ อยา่ งเหมาะสมและยัง่ ยืน 3. สาระการเรยี นรู้ 3.1 เศรษฐกจิ พอเพยี ง ความรเู้ กย่ี วกบั หลกั ปรชั ญาเศรษฐกจิ พอเพยี ง การนำ� ไปประยกุ ตใ์ ช้ ชมุ ชนการเรยี นรตู้ ามแนวทาง ของหลกั ปรชั ญาเศรษฐกิจพอเพยี งในจงั หวัดนครศรีธรรมราช 3.2 เศรษฐกจิ กับชมุ ชนในนครศรีธรรมราช ภาวะเศรษฐกิจ การผลิต การแลกเปล่ียน และการบรโิ ภค ของชุมชนในจงั หวดั นครศรีธรรมราช 3.3 การรวมกลมุ่ ทางเศรษฐกิจในนครศรธี รรมราช 3.3.1 องคก์ รทเ่ี กีย่ วขอ้ งการรวมกลมุ่ ทางเศรษฐกจิ ในนครศรธี รรมราช 1) หอการค้าจังหวดั นครศรีธรรมราช 2) สภาอตุ สาหกรรมจังหวดั นครศรีธรรมราช 3.3.2 การค้าระหว่างประเทศ 1) ด่านศุลกากรนครศรีธรรมราช 2) ดา่ นศลุ กากรสชิ ล 3.4 แนวโนม้ เศรษฐกิจของนครศรธี รรมราช 3.4.1 แนวโนม้ เศรษฐกจิ คา่ นยิ ม และพฤตกิ รรมการบรโิ ภคทสี่ ง่ ผลตอ่ เศรษฐกจิ ของนครศรธี รรมราช 3.4.2 ศูนยก์ ลางธรุ กิจการค้าทสี่ �ำคญั 3.4.3 เศรษฐกจิ ทีส่ �ำคญั ของนครศรธี รรมราช 3.4.3.1 ดา้ นเกษตรกรรม 3.4.3.2 ด้านการประมง 3.4.3.3 ดา้ นอตุ สาหกรรมและเหมืองแร่ 4. กจิ กรรมการเรยี นรู้ 4.1 แนวทางดำ� เนินการ 4.1.1 ผู้เรียนศึกษา ค้นคว้า เกี่ยวกับชุมชนเศรษฐกิจพอเพียงของนครศรีธรรมราชและน�ำมา เปรียบเทยี บใหเ้ ข้ากบั หลกั ปรชั ญาเศรษฐกจิ พอเพียง 4.1.2 ผู้เรียนระบุกิจกรรมท่ีน�ำหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงไปประยุกต์ใช้ในชีวิตประจ�ำวัน โดยระบุกิจกรรมท่ีเกยี่ วกบั ความพอประมาณ มีเหตุผล มภี ูมคิ มุ้ กนั มคี วามรู้ และมคี ณุ ธรรม 4.1.3 สรุป อภปิ ราย และน�ำเสนอเพอื่ แลกเปลี่ยนเรียนรู้ หลักสูตรนครศรีธรรมราชศกึ ษา 21

4.2 แนวทางด�ำเนนิ การ 4.2.1 ผู้เรียนสังเกต ส�ำรวจ ข้อมูลความสัมพันธ์ของการผลิต และการบริโภค ของครอบครัว และชุมชน 4.2.2 ผู้เรียนศึกษา ค้นคว้า ข้อมูลระบบเศรษฐกิจในจังหวัดนครศรีธรรมราช ด้านการผลิต และการบริโภค 4.2.3 สรปุ อภิปราย และน�ำเสนอเพอ่ื แลกเปล่ียนเรยี นรู้ 4.3 แนวทางด�ำเนนิ การ 4.3.1 ผู้เรียนศึกษา ค้นคว้า การรวมกลุ่มทางเศรษฐกิจในระดับชุมชน โดยระบุความจ�ำเป็น ของการรว่ มมอื กนั ของกลุ่มทางเศรษฐกิจ ผนู้ ำ� กลุ่ม วัตถปุ ระสงค์ วิธีดำ� เนินการ และเปา้ หมาย 4.3.2 ผู้เรียนศึกษา ค้นคว้า การรวมกลุ่มทางเศรษฐกิจในระดับจังหวัดนครศรีธรรมราช โดยระบกุ ลมุ่ ทางเศรษฐกิจ ผนู้ ำ� กลมุ่ วัตถปุ ระสงค์ วธิ ดี �ำเนนิ การ และเปา้ หมาย 4.3.3 สรปุ อภิปราย น�ำเสนอเพือ่ แลกเปลยี่ นเรยี นรู้ 4.4 แนวทางด�ำเนินการ 4.4.1 ผู้เรยี นศึกษาพฤติกรรมการบรโิ ภคของ ตนเอง ครอบครัว และชมุ ชน 4.4.2 ผเู้ รยี นศกึ ษา วเิ คราะห์ คา่ นยิ ม และพฤตกิ รรมการบรโิ ภค ทส่ี ง่ ผลตอ่ เศรษฐกจิ ของจงั หวดั นครศรีธรรมราช 4.4.3 สรุป อภิปราย แลกเปล่ียนเรียนรู้ และน�ำเสนอแนวทางการพัฒนาเศรษฐกิจของจังหวัด นครศรธี รรมราช 5. การวดั และประเมินผล รายการ วธิ กี าร เคร่ืองมอื - แบบสงั เกตพฤติกรรมรายบุคคล 1. ความรคู้ วามเขา้ ใจเกย่ี วกบั - สังเกตความเข้าใจและความสนใจ ชมุ ชนเศรษฐกจิ พอเพยี ง ในการท�ำกจิ กรรมรายบคุ คล - แบบสงั เกตพฤติกรรมรายกลุม่ ในนครศรีธรรมราช - สงั เกตการมสี ่วนร่วมในการทำ� กจิ กรรมกล่มุ - แบบประเมนิ ชิน้ งาน - ประเมินชน้ิ งาน - แบบสงั เกตพฤติกรรมรายบุคคล 2. ความสมั พันธ์ของระบบ - สังเกตความเข้าใจและความสนใจ - แบบสังเกตพฤติกรรมรายกล่มุ การผลิต และการบริโภค ในการท�ำกิจกรรมรายบคุ คล ของชมุ ชนในนครศรธี รรมราช - สงั เกตการมีสว่ นรว่ มในการทำ� - แบบประเมนิ ช้นิ งาน กิจกรรมกลุม่ - ประเมนิ ช้ินงาน 22 หลักสตู รนครศรธี รรมราชศกึ ษา

รายการ วิธกี าร เครอ่ื งมือ - แบบสงั เกตพฤตกิ รรมรายบุคคล 3. การรวมกลุ่มทางเศรษฐกิจ - สังเกตความเข้าใจและความสนใจ ในนครศรีธรรมราช ในการท�ำกิจกรรมรายบุคคล - แบบสงั เกตพฤตกิ รรมรายกลุ่ม - สงั เกตการมสี ว่ นรว่ มในการทำ� กิจกรรมกลุม่ - แบบประเมินช้นิ งาน - ประเมินชน้ิ งาน - แบบสงั เกตพฤติกรรมรายบคุ คล 4. พฤติกรรมของผู้บรโิ ภค - สังเกตความเข้าใจและความสนใจ - แบบสงั เกตพฤติกรรมรายกล่มุ ทส่ี ง่ ผลตอ่ เศรษฐกจิ ของ ในการท�ำกิจกรรมรายบคุ คล นครศรธี รรมราช และแนวทาง - สังเกตการมสี ว่ นรว่ มในการทำ� - แบบประเมนิ ช้นิ งาน การพฒั นาเศรษฐกิจของ กิจกรรมกลุ่ม นครศรีธรรมราช - ประเมนิ ชิ้นงาน หนว่ ยที่ 5 การคมนาคม 1. มาตรฐานการเรียนรู้/ตวั ช้ีวัด มาตรฐาน ส 5.1 เข้าใจลักษณะทางกายภาพของโลกและความสัมพันธ์ของสรรพส่ิงซึ่งมีผลต่อกัน ใชแ้ ผนทแี่ ละเครอื่ งมอื ทางภมู ศิ าสตรใ์ นการคน้ หา วเิ คราะหแ์ ละสรปุ ขอ้ มลู ตามกระบวนการทางภมู ศิ าสตรต์ ลอดจน ใชภ้ ูมสิ ารสนเทศอย่างมปี ระสิทธผิ ล ตวั ช้ีวดั ป.5/1 สืบค้นและอธบิ ายขอ้ มูล ลักษณะทางกายภาพในจงั หวัดของตน ดว้ ยแผนทแ่ี ละรูปถ่าย 2. สาระส�ำคัญ การสืบค้นและอธิบายข้อมูล และเลือกใช้การคมนาคมที่เหมาะสมส่งผลให้มีความสามารถในการใช้ ทักษะชวี ติ ดำ� รงอย่ดู ว้ ยความสงบสขุ 3. สาระการเรยี นร้ ู 3.1 การคมนาคมทางบก 3.2 การคมนาคมทางรถไฟ 3.3 การคมนาคมทางอากาศ 3.4 การคมนาคมทางเรือ 4. กจิ กรรมการเรียนรู้ 4.1 ศกึ ษาการคมนาคมในจังหวดั นครศรีธรรมราช 4.2 อธิบายขอ้ มลู ลกั ษณะการคมนาคมในจังหวดั นครศรธี รรมราช 4.3 เสนอแนวทางการเลือกใช้การคมนาคมทเ่ี หมาะสมและปลอดภยั หลกั สูตรนครศรธี รรมราชศึกษา 23

5. การวดั และประเมินผล รายการ วิธีการประเมนิ ผล เคร่อื งมอื วัดผล 1. สบื ค้นข้อมูล ลกั ษณะทางกายภาพในจังหวัด การประเมินผลงาน แบบประเมินผลงาน ของตน ด้วยแผนทีแ่ ละรูปถา่ ย การทดสอบ แบบทดสอบ 2. อธบิ ายข้อมูล เกี่ยวกบั การคมนาคมในจงั หวดั การประเมนิ ผลงาน แบบประเมินผลงาน ของตน การทดสอบ แบบทดสอบ การประเมินผลงาน แบบประเมนิ ผลงาน 3. เลอื กใช้การคมนาคมได้เหมาะสม ประหยัด และปลอดภยั หนว่ ยท่ี 6 ทรพั ยากรธรรมชาตแิ ละสิ่งแวดล้อม 1. มาตรฐานการเรยี นรู้/ตัวชี้วัด มาตรฐาน ส 5.2 เข้าใจปฏิสัมพันธ์ระหว่างมนุษย์กับส่ิงแวดล้อมทางกายภาพท่ีก่อให้เกิด การสรา้ งสรรคว์ ิถีการดำ� เนนิ ชวี ติ มจี ติ สำ� นึกและมีสว่ นร่วมในการจดั การทรพั ยากร และสง่ิ แวดลอ้ มเพอ่ื การพฒั นา ทย่ี ง่ั ยืน ตัวชว้ี ดั ป.2/4 มีสว่ นรว่ มในการจดั การสิ่งแวดลอ้ มในโรงเรยี น ป.3/2 อธิบายการใช้ประโยชน์จากสิ่งแวดล้อมและทรัพยากรธรรมชาติในการสนองความต้องการ ข้ันพ้ืนฐานของมนษุ ย์และการประกอบอาชพี ป.3/6 มสี ว่ นร่วมในการจัดการส่งิ แวดลอ้ มในชุมชน ป.4/1 วิเคราะหส์ ิ่งแวดล้อมทางกายภาพท่ีสง่ ผลตอ่ การด�ำเนนิ ชีวติ ของคนในจงั หวัด ป.4/2 อธบิ ายการเปลย่ี นแปลงสง่ิ แวดลอ้ มในจงั หวดั และผลทเ่ี กดิ จากการเปลย่ี นแปลงนนั้ ป.4/3 นำ� เสนอแนวทางการจดั การสงิ่ แวดลอ้ มในจังหวดั ป.5/2 วิเคราะหอ์ ทิ ธพิ ลของสงิ่ แวดลอ้ มทางธรรมชาตทิ ่ีก่อให้เกดิ วถิ ีการด�ำเนินชวี ติ ในภูมิภาคของตน ป.5/3 น�ำเสนอตัวอย่างท่ีสะท้อนให้เห็นผลจากการรักษาและท�ำลายส่ิงแวดล้อม และเสนอแนวทาง ในการจดั การสงิ่ แวดลอ้ มในภมู ิภาคของตน ป.6/3 น�ำเสนอตัวอย่างที่สะท้อนให้เห็นผลจากการรักษาและท�ำลายทรัพยากรและส่ิงแวดล้อม และเสนอแนวทางในการจัดการอย่างยง่ั ยนื ในประเทศไทย 2. สาระส�ำคัญ ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมต่าง ๆ ในแต่ละท้องถ่ิน มีประโยชน์ต่อการด�ำรงชีวิตของมนุษย์ การเพิ่มขึ้นของประชากรน้ัน ท�ำให้มีการใช้ทรัพยากรธรรมชาติมากข้ึน ส่งผลต่อทรัพยากรธรรมชาติลดน้อยลง และเสื่อมโทรม ก่อให้เกิดภัยพิบัติจากธรรมชาติกับมนุษย์มากขึ้น ดังนั้นการสร้างจิตส�ำนึกในการอนุรักษ์ ทรัพยากรธรรมชาตแิ ละสิ่งแวดลอ้ ม เปน็ หน้าทขี่ องเราทุกคนที่จะรักษาใหม้ ีความยั่งยนื ตอ่ ไป 24 หลักสูตรนครศรธี รรมราชศึกษา

3. สาระการเรียนรู้ 3.1 ทรพั ยากรปา่ ไมแ้ ละสตั ว์ปา่ 3.1.1 ข้อมลู พ้นื ทปี่ ่าไมโ้ ดยสรปุ 3.1.2 การจ�ำแนกป่าไมใ้ นจังหวดั นครศรธี รรมราช 3.1.3 ทรพั ยากรป่าไม้ที่สำ� คัญในจังหวัดนครศรธี รรมราช โดยมีรายละเอยี ดดงั นี้ 1) อทุ ยานแห่งชาติ 2) เขตรกั ษาพันธส์ุ ตั ว์ปา่ 3) เขตหา้ มล่าสตั ว์ปา่ 3.1.4 สถานการณ์ดา้ นทรัพยากรป่าไมใ้ นจังหวดั นครศรีธรรมราช 3.2 ทรพั ยากรทางทะเลและชายฝัง่ 3.2.1 ทรัพยากรทางทะเลและชายฝ่งั ของจังหวดั นครศรีธรรมราช 1) ปา่ ชายเลน 2) ปะการงั 3) หญา้ ทะเล 4) สัตว์ทะเลหายาก 5) ป่าชายหาด 6) ปา่ พรุ 3.2.2 สถานการณด์ ้านทรพั ยากรทางทะเลและชายฝัง่ ในจงั หวดั นครศรีธรรมราช 3.3 ทรพั ยากรน�ำ้ 3.3.1 แหล่งน้�ำผิวดนิ ธรรมชาติ 1) แหล่งน�ำ้ ธรรมชาติลุม่ นำ้� ชายฝัง่ ทะเลภาคใต้ฝ่ังตะวันออก 2) แหล่งน้�ำธรรมชาติลุ่มน�ำ้ ชายฝ่งั ทะเลภาคใต้ฝง่ั ตะวนั ตก 3) แหล่งน�ำ้ ธรรมชาติลุ่มนำ้� ตาปี 4) แหลง่ นำ�้ ธรรมชาติลมุ่ น�้ำทะเลสาบสงขลา 3.3.2 แหลง่ น�ำ้ ผวิ ดนิ ทส่ี รา้ งขึ้น 1) อา่ งเก็บน้ำ� ห้วยน�ำ้ ใส 2) อา่ งเก็บน�ำ้ คลองกระทนู 3) อา่ งเกบ็ น้�ำคลองดนิ แดง 4) อา่ งเก็บนำ�้ เสมด็ จวน 3.3.3 สถานการณด์ ้านทรพั ยากรน้�ำในจังหวัดนครศรธี รรมราช หลักสูตรนครศรีธรรมราชศกึ ษา 25

3.4 ทรพั ยากรแร่ 3.4.1 ทรพั ยากรแร่ในจังหวัดนครศรธี รรมราช 3.4.2 การใช้ประโยชน์จากทรัพยากรแรใ่ นจังหวัดนครศรธี รรมราช 3.4.3 สถานการณ์ด้านทรพั ยากรแรใ่ นจงั หวดั นครศรธี รรมราช 3.5 ทรพั ยากรดิน 3.5.1 ทรัพยากรดินในจงั หวัดนครศรธี รรมราช 3.5.2 การใช้ประโยชน์ทรพั ยากรดินในจังหวดั นครศรธี รรมราช 3.5.3 สถานการณท์ รพั ยากรดนิ ในจงั หวดั นครศรีธรรมราช 4. กิจกรรมการเรยี นรู้ 4.1 ศึกษาและค้นคว้าเก่ียวกับสภาพ และปัญหาทรัพยากรธรรมชาติและส่ิงแวดล้อมในท้องถ่ินของ ตนเอง และในจงั หวดั นครศรีธรรมราช 4.2 รวบรวมและวิเคราะห์เก่ียวกับสภาพ และปัญหาทรัพยากรธรรมชาติและส่ิงแวดล้อมในท้องถ่ิน ของตนเอง และในจังหวัดนครศรีธรรมราช 4.3 สรุปแนวทางหรือข้อเสนอแนะเก่ียวกับการใช้ทรัพยากรและสิ่งแวดล้อมในท้องถ่ินของตนเอง และในจงั หวดั นครศรธี รรมราช 4.4 ร่วมกจิ กรรมอนรุ ักษท์ รัพยากรธรรมชาตแิ ละส่ิงแวดลอ้ ม 5. การวดั และประเมินผล รายการ วธิ ีการ เคร่ืองมอื 1. แบบทดสอบ 1. สรปุ สภาพและปญั หาเกี่ยวกบั 1. การทดสอบ 2. แบบประเมินผลงาน ทรัพยากรธรรมชาตแิ ละสิ่งแวดล้อม 2. การประเมนิ ผลงาน 1. แบบทดสอบ 2. แบบประเมนิ ผลงาน ในท้องถน่ิ ตนเองและในจังหวัดนครศรธี รรมราช 2. บอกวิธีการใชท้ รพั ยากรธรรมชาตอิ ย่างยงั่ ยนื 1. การทดสอบ และเปน็ มติ รกับส่ิงแวดล้อม 2. การประเมินผลงาน 3. มีส่วนรว่ มในการอนรุ กั ษท์ รพั ยากรธรรมชาติ สงั เกตการมีส่วนร่วมในการทำ� แบบสงั เกตพฤตกิ รรม และสง่ิ แวดล้อมในท้องถ่นิ ตนเอง กจิ กรรม 26 หลกั สูตรนครศรธี รรมราชศึกษา

หนว่ ยท่ี 7 ประชากรกับการเมืองการปกครอง 1. มาตรฐานการเรยี นรูแ้ ละตัวชวี้ ัด มาตรฐาน ส 2.1 ตวั ชีว้ ดั ป.6/1 ปฏบิ ตั ิตามกฎหมายท่เี กี่ยวขอ้ งกับชวี ติ ประจำ� วันของครอบครัวและชุมชน ม.3/1 อธบิ ายและปฏบิ ัติตนตามกฎหมายทเี่ กยี่ วขอ้ งกบั ตนเอง ครอบครัว ชุมชน และ ประเทศ มาตรฐาน ส 2.2 เขา้ ใจระบบการเมืองการปกครองในสงั คมปัจจบุ นั ยึดมั่น ศรัทธาและธำ� รงรกั ษาไว้ ซึ่งการปกครองระบอบประชาธปิ ไตยอนั มพี ระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมขุ ตัวชี้วัด ป.3/1 ระบุบทบาทหน้าที่ของสมาชิกของชุมชนในการมีส่วนร่วมในกิจกรรมต่าง ๆ ตาม กระบวนการประชาธิปไตย ป.5/1 อธบิ ายโครงสรา้ ง อำ� นาจ หนา้ ที่และความส�ำคัญของการปกครองสว่ นท้องถิน่ ป.5/2 ระบบุ ทบาทหนา้ ท่ี และวธิ ีการเข้าด�ำรงต�ำแหนง่ ของผู้บริหารทอ้ งถ่นิ ป.5/3 วเิ คราะห์ประโยชน์ทีช่ มุ ชน จะได้รบั จากองค์กรปกครองส่วนท้องถนิ่ ป.6/1 อธบิ ายโครงสรา้ ง อ�ำนาจ หน้าที่และความสำ� คญั ของการปกครองสว่ นทอ้ งถ่ิน ป.6/2 ระบุบทบาทหนา้ ท่ี และวธิ ีการเข้าด�ำรงต�ำแหน่งของผบู้ ริหารทอ้ งถิน่ ป.6/3 วเิ คราะหป์ ระโยชนท์ ีช่ มุ ชน จะได้รับจากองค์กรปกครองสว่ นทอ้ งถิน่ 2. สาระส�ำคัญ ศกึ ษาประวตั ิ ความเปน็ มา การตง้ั ถนิ่ ฐานของประชากรจงั หวดั นครศรธี รรมราช ประวตั บิ คุ คลสำ� คญั ๆ และลักษณะอุปนิสัยใจคอของคนจังหวัดนครศรีธรรมราช และการเปล่ียนแปลงประชากรของจังหวัดทุกระดับ ทุกเพศและวัย ทเี่ กยี่ วขอ้ งและผกู พันกับการเปลย่ี นแปลงทางการเมืองการปกครอง ตลอดจนประโยชน์ที่ประชากร จะไดร้ บั จากการเมืองการปกครอง และการบริหารขององคก์ รปกครองส่วนท้องถ่นิ 3. สาระการเรยี นรู้ 3.1 ความเป็นมาของประชากรจังหวัดนครศรีธรรมราช 3.2 อุปนิสยั ของคนจังหวดั นครศรีธรรมราช 3.3 บุคคลสำ� คญั จงั หวัดนครศรีธรรมราช 3.4 ประชากรจงั หวดั นครศรีธรรมราช 3.1 ประชากร 3.1.1 จำ� นวนประชากร 3.1.2 เปรยี บเทยี บประชากรระหวา่ งเพศ 3.1.3 อัตราการเพิ่ม ลดของประชากร 3.1.4 การเกดิ – ตาย – การยา้ ยเข้า – การยา้ ยออกของประชากร หลกั สตู รนครศรธี รรมราชศกึ ษา 27

3.1.6 การนับถอื ศาสนา 3.1.7 การประกอบอาชพี 3.2 การเมืองการปกครอง 3.2.1 การเมอื งจังหวดั นครศรีธรรมราช 1) การแบ่งเขตเลือกต้ัง 2) สมาชกิ สภาผูแ้ ทนราษฎร 3.2.2 การปกครอง 1) การบรหิ ารราชการจังหวัดนครศรีธรรมราช - โครงสรา้ ง อำ� นาจและหน้าท่ี 2) การบริหารงานองคก์ ารบริหารส่วนจังหวัด - โครงสรา้ ง และอ�ำนาจหน้าที่ 3) การบรหิ ารงานในเทศบาล (เทศบาลนคร เทศบาลเมอื งและเทศบาลตำ� บล) - โครงสร้าง อำ� นาจและหนา้ ท่ี - ประโยชนท์ ปี่ ระชาชนไดร้ บั จากองคก์ ารบรหิ ารปกครองสว่ นทอ้ งถนิ่ (เทศบาลนคร เทศบาลเมอื งและเทศบาลต�ำบล) 4) การบริหารงานภายในองค์การบริหารส่วนตำ� บล (อบต.) - โครงสรา้ ง อ�ำนาจและหนา้ ท่ี - ประโยชนท์ ีป่ ระชาชนได้รับจากองค์การบริหารสว่ นต�ำบล (อบต.) 4. กจิ กรรมการเรียนการรู้ 4.1 ครเู ลา่ เรือ่ งเกยี่ วกบั ประวตั ิความเปน็ มาจงั หวัดนครศรธี รรมราช และบคุ คลส�ำคัญ ๆ และสนทนา กับนกั เรยี นถึงประวตั แิ ละบคุ คลสำ� คัญ ๆ ทน่ี กั เรียนรู้จกั และผลงานท่ีปรากฎต่อสังคม ชมุ ชน และทอ้ งถิ่น 4.2 ครแู บ่งกล่มุ ใหน้ กั เรียนสืบค้นขอ้ มลู บคุ คลส�ำคญั ๆ ภายในจังหวัดจากห้องสมุด และแหล่งเรยี นรู้ อน่ื ๆ เช่น จากผปู้ กครอง หรือ ปยู่ า่ ตายาย 4.3 ใหน้ กั เรียนจัดทำ� สมุดเล่มเลก็ หรือบนั ทึกลงในสมดุ เรือ่ งบคุ คลสำ� คญั ในจังหวดั 4.4 ใหน้ กั เรยี น ศกึ ษา สนทนา อภปิ รายโครงสรา้ ง อำ� นาจหนา้ ท่ี และ ประโยชนท์ ช่ี มุ ชนไดร้ บั จากของ องค์กรปกครองสว่ นทอ้ งถนิ่ อบต. อบจ เทศบาล แล้วให้นักเรียนทำ� เป็นผงั ความคดิ 4.5 ให้นักเรียน ค้นคว้า ศึกษา สอบถามจากผู้น�ำชุมชน ผู้น�ำองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น เกี่ยวกับ ผลประโยชนท์ ีป่ ระชาชนได้รบั จากองค์กรปกครองส่วนท้องถน่ิ อบต. เทศบาล อบจ. 4.6 ให้นกั เรยี นเปรียบเทยี บหนา้ ทขี่ ององคก์ รปกครองส่วนท้องถ่ิน อบต. เทศบาล อบจ. กบั รฐั บาล 4.7 ครูแบ่งกลุ่มสนทนา อภิปราย บทบาทหน้าท่ีของตนเองเกี่ยวกับการเลือกตั้งระดับท้องถ่ิน จงั หวดั และประเทศ 28 หลักสตู รนครศรีธรรมราชศึกษา

5. การวัดผลประเมินผล รายการ วิธกี าร เคร่ืองมือ 1. สนทนา ศกึ ษาประวัติ และผลงานของ 1. น�ำการสนทนา 1. แบบสอบถาม บคุ คลสำ� คัญ ๆ ภายในจังหวดั 2. การสอบถาม 2. แบบสังเกตท�ำงาน นครศรธี รรมราช จากแหลง่ เรียนรตู้ ่าง ๆ 3. การสังเกตการท�ำงาน 3. แบบตรวจชิ้นงาน ผปู้ กครอง ปยู่ ่า ตายาย และให้บันทกึ ลง 4. การนำ� เสนอผลงาน (การศึกษา 4. แบบประเมนิ ผลงาน ในสมดุ /จัดท�ำสมดุ เลม่ เลก็ คน้ คว้า/รายงาน) 2. อภปิ ราย ศกึ ษา โครงสร้าง อำ� นาจ 1. นำ� การสนทนา 1. แบบทดสอบ บทบาทหนา้ ที่ และประโยชน์ท่ชี มุ ชน 2. การสอบถาม 2. แบบสอบถาม จะได้รบั จากองคก์ รปกครองส่วนทอ้ งถ่นิ 3. การทดสอบ 3. แบบประเมนิ ผลงาน เทศบาล ต�ำบล อบต. และบันทกึ ลง 4. การประเมนิ ผลงาน (รายงาน 4. แบบตรวจชน้ิ งาน สมดุ งาน การศกึ ษาคน้ ควา้ การสมั ภาษณ์ อภิปราย วเิ คราะห์ สรปุ ) 1. แบบสอบถาม 3. ศึกษา อภปิ ราย เปรียบเทียบ อ�ำนาจ 1. การสอบถาม 2. แบบทดสอบ หนา้ ท่ขี ององค์กรปกครองสว่ นท้องถน่ิ 2. การทดสอบ 3. ประเมินผลงาน กบั รฐั บาล และประโยชนท์ ชี่ มุ ชนไดร้ บั 3. การนำ� เสนอผลงาน 4. แบบตรวจชนิ้ งาน จากองคก์ รปกครองสว่ นทอ้ งถนิ่ 4. จัดท�ำรายงาน สรปุ ช้ินงาน 1. แบบสอบถาม 4. แบ่งกลุ่มสนทนา อภิปราย บทบาท 1. น�ำการสนทนา 2. แบบทดสอบ หน้าที่ของตนเอง เกย่ี วกับการเลือกตัง้ 2. การสอบถาม 3. แบบประเมินผลงาน ระดับท้องถิน่ จงั หวัด และประเทศ 3. การมสี ว่ นร่วมในการท�ำกจิ กรรม 4. แบบตรวจชิน้ งาน 4. จัดทำ� รายงาน สรปุ ชน้ิ งาน หน่วยท่ี 8 การจดั การศึกษา 1. มาตรฐานการเรียนรู/้ ตวั ชว้ี ัด มาตรฐาน ส 2.1 เขา้ ใจและปฏบิ ตั ติ นตามหนา้ ทขี่ องการเปน็ พลเมอื งดมี คี า่ นยิ มทด่ี งี ามและธำ� รงรกั ษา ประเพณีและวฒั นธรรมไทยด�ำรงชีวิตอยู่รว่ มกนั ในสังคมไทยและสงั คมโลกอยา่ งสนั ตสิ ุข ป.6/5 ติดตามข้อมูล ข่าวสาร เหตุการณ์ต่าง ๆ ในชีวิตประจ�ำวัน เลือกรับและใช้ข้อมูลข่าวสาร ในการเรยี นรไู้ ดเ้ หมาะสม 2. สาระสำ� คญั การจัดการศกึ ษาจังหวัดนครศรีธรรมราช ทัง้ การศึกษาในระบบ การศกึ ษานอกระบบ และการศึกษา ตามอัธยาศัย ต้องเน้นความสำ� คัญทงั้ ความรู้ คุณธรรม กระบวนการเรยี นรู้และบูรณาการตาม ความเหมาะสมของ แต่ละระดับการศึกษา ซึ่งสถานศึกษาและหน่วยงานที่เก่ียวข้องด�ำเนินการจัดการศึกษาให้สอดคล้องกับบริบทและ เออ้ื ตอ่ ความต้องการของผู้เรยี น หลกั สตู รนครศรธี รรมราชศกึ ษา 29

3. สาระการเรยี นรู้ 3.1 การจดั การศกึ ษาในจงั หวัดนครศรีธรรมราช 3.2 ระบบการจดั การศกึ ษา 4. กิจกรรมการเรยี นรู้ 4.1 การนำ� เขา้ ส่บู ทเรยี น ใช้กระบวนการ สือ่ ทเ่ี หมาะสม 4.2 ขัน้ สอน ใช้กระบวนการ ใบงาน ใบความรู้ ส่ือ การศึกษาแหลง่ เรยี นรู้ ท่ีสอดคลอ้ งและเหมาะสม 4.3 ขน้ั สรปุ 5. การวดั และประเมนิ ผล รายการ วิธีการ เครอ่ื งมือ 1. แบบสงั เกตการร่วมกิจกรรม 1. ความร่วมมือในการทำ� กจิ กรรม 1. สังเกตการร่วมกิจกรรม 2. แบบประเมนิ การนำ� เสนองาน 3. แบบประเมนิ ผลงาน/ชนิ้ งาน 2. การนำ� เสนอ 2. สังเกตการน�ำเสนอผลงาน 3. ประเมินผลงาน/ช้ินงาน 3. ประเมนิ ผลงาน / ชิน้ งาน หนว่ ยที่ 9 ศาสนา 1. มาตรฐานการเรียนร/ู้ ตวั ชว้ี ัต มาตรฐาน ส 1.1 รู้และเขา้ ใจประวตั ิความส�ำคัญศาสดา หลักธรรมของพระพุทธศาสนาหรือศาสนา ที่ตนนับถอื และศาสนาอืน่ มีศรทั ธาทถี่ กู ต้องยึดม่นั และปฏบิ ตั ติ ามหลกั ธรรมเพอื่ อย่รู ว่ มกันอย่างสนั ตสิ ขุ ป.2/1 บอกความส�ำคัญของพระพุทธศาสนา หรอื ศาสนาทต่ี นนับถอื ป.3/1 อธิบายความส�ำคัญของพระพุทธศาสนาหรือศาสนาท่ีตนนับถือในฐานะท่ีเป็นรากฐานส�ำคัญ ของวฒั นธรรมไทยตามทก่ี ำ� หนดไดถ้ ูกตอ้ ง ป.4/1 อธบิ ายความสำ� คญั ของพระพทุ ธศาสนาหรอื ศาสนาทต่ี นนบั ถอื ในฐานะเปน็ ศนู ยร์ วมจติ ใจของ ศาสนิกชน ป.4/5 ช่ืนชมการท�ำความดีของตนเองบุคคลในครอบครัวโรงเรียนและชุมชนตามหลักศาสนาพร้อม ท้งั บอกแนวปฏิบัตใิ นการดำ� เนินชีวติ ป.5/5 แสดงความเคารพพระรตั นตรัยและปฏบิ ตั ิตามไตรสกิ ขาและหลักธรรมโอวาท 3 ในพระพุทธ ศาสนาหรือหลักธรรมของศาสนาทีต่ นนบั ถอื ตามที่กำ� หนด ป.5/7 ปฏบิ ัตติ นตามหลกั ธรรมของศาสนาที่ตนนับถอื เพื่อการพฒั นาตนเองและสิ่งแวดลอ้ ม ม.1/8 วิเคราะห์และปฏิบัติตนตามหลักธรรมทางศาสนาที่ตนนับถือในการด�ำรงชีวิตแบบพอเพียง และดแู ลรักษาสิ่งแวดล้อมเพอื่ การอยู่ร่วมกนั ได้อยา่ งสนั ติสขุ ม.2/4 อภิปรายความส�ำคัญของพระพุทธศาสนาหรือศาสนาท่ีตนนับถือกับการพัฒนาชุมชน และการจัดระเบียบสงั คม ม.2/5 วเิ คราะหพ์ ุทธประวัตหิ รือประวัติศาสดาของศาสนาท่ตี นนบั ถือตามทก่ี �ำหนด 30 หลกั สตู รนครศรธี รรมราชศกึ ษา

ม.2/8 อธบิ ายธรรมคณุ และข้อธรรมสำ� คญั ในกรอบอริยสัจ 4 หรือหลกั ธรรมของศาสนาทีต่ นนับถอื ตามที่กำ� หนด เหน็ คณุ คา่ และนำ� ไปพัฒนาแกป้ ัญหาของชมุ ชนและสงั คม ม.3/2 ปฏบิ ตั ติ นในศาสนพธิ ี พธิ กี รรมและวนั สำ� คญั ทางศาสนาตามทก่ี ำ� หนดและอภปิ รายประโยชน์ ท่ไี ด้รับจากการเขา้ ร่วมกิจกรรม มาตรฐาน ส 1.2 เขา้ ใจตระหนักและปฏิบตั ิตนเป็นศาสนกิ ชนท่ดี แี ละธ�ำรงรกั ษาพระพทุ ธศาสนาหรือ ศาสนาที่ตนนบั ถอื ป.4/1 อภิปรายความส�ำคญั และมีสว่ นรว่ มในการบำ� รุงรักษาศาสนสถานของศาสนาทีต่ นนับถือ ป.4/3 ปฏบิ ัตติ นในศาสนพิธี พิธีกรรมและวนั ส�ำคญั ทางศาสนาตามท่กี ำ� หนดไดถ้ กู ต้อง ป.5/2 ปฏบิ ตั ติ นในศาสนพธิ ี พธิ กี รรมและวนั สำ� คญั ทางศาสนาตามทกี่ ำ� หนดและอภปิ รายประโยชน์ ท่ีไดร้ ับจากการเข้ารว่ มกิจกรรม ป.6/1 อธิบายความรู้เกย่ี วกบั สถานทต่ี ่าง ๆ ในศาสนสถานและปฏิบตั ติ นได้อยา่ งเหมาะสม ม.1/4 จัดพิธีกรรมและปฏิบัตติ นในศาสนพธิ ี พิธกี รรมไดถ้ กู ต้อง ม.1/5 อธิบายประวัติความส�ำคัญและปฏิบัติตนในวันส�ำคัญทางศาสนาที่ตนนับถือตามท่ีก�ำหนดได้ ถกู ตอ้ ง ม.2/5 อธิบายความแตกต่างของศาสนพิธี พิธีกรรมตามแนวปฏิบัติของศาสนาอ่ืน ๆ เพ่ือน�ำไปสู่ การยอมรับและความเขา้ ใจซง่ึ กนั และกนั ม.3/2 ปฏิบตั ติ นอยา่ งเหมาะสมต่อบคุ คลต่าง ๆ ตามหลักศาสนาตามทีก่ ำ� หนด ม.3/3 ปฏบิ ัติหน้าท่ขี องศาสนกิ ชนท่ดี ี ม.3/4 ปฏิบตั ิตนในศาสนพิธี พิธีกรรมได้ถกู ต้อง ม.3/6 แสดงตนเป็นพุทธมามกะหรอื แสดงตนเป็นศาสนิกชนของศาสนาท่ตี นนบั ถือ 2. สาระสำ� คัญ ศาสนพิธี พิธีกรรมของศาสนาต่าง ๆ ที่ชาวนครศรีธรรมราชส่วนใหญ่นับถือ ได้แก่ ศาสนาพุทธ ศาสนาอิสลาม ศาสนาคริสต์ มีลักษณะส�ำคัญท่ีศาสนิกชนพึงปฏิบัติตนอย่างเหมาะสมเม่ือต้องเข้าร่วมพิธีอย่างมี มรรยาท เขา้ ร่วมในศาสนพธิ ี พธิ ีกรรมและกิจกรรมในวนั สำ� คัญทางศาสนาตามท่กี ำ� หนด และปฏบิ ัติตนได้ถูกตอ้ ง 3. สาระการเรียนรู้ 1. ศาสนาในจงั หวดั นครศรธี รรมราช 1.1 ศาสนาทช่ี าวนครศรีธรรมราชสว่ นใหญน่ ับถือ 1.2 ประวัตทิ างศาสนาในจงั หวัดนครศรีธรรมราช 2. ศาสนาพุทธ 2.1 ประวัตศิ าสนาพุทธ 2.2 หลกั ธรรมสำ� คญั ทางพทุ ธศาสนา 2.3 หลักการปฏิบตั ิ หลกั สตู รนครศรีธรรมราชศกึ ษา 31

2.4 ศาสนสถาน สถานที่สำ� คัญทางพระพทุ ธศาสนา ประเพณที ่สี �ำคัญทางพระพทุ ธศาสนา 3. ศาสนาอสิ ลาม 3.1 ประวตั ิศาสนาอสิ ลาม 3.2 หลกั คำ� สอน 3.3 หลักการปฏิบัติ 4. ศาสนาคริสต์ 4.1 ประวตั ศิ าสนาคริสต์ 4.2 พิธีกรรมสำ� คญั ในศาสนาครสิ ต์ 4.3 คริสตจกั รในจังหวดั นครศรธี รรมราช 4. กิจกรรมการเรยี นร ู้ 1. ขน้ั น�ำเขา้ สู่บทเรียน ใชส้ ่ือทเี่ หมาะสมตามสาระการเรยี นรู้ เชน่ เพลง แผนภาพ บตั รคำ� (คำ� ขวญั จังหวดั นครศรธี รรมราช) การนง่ั สมาธิ การสวดมนต์ ฯลฯ 2. ขน้ั สอน 2.1 ครูชวนสนทนาเกีย่ วกบั ศาสนาต่าง ๆ และใหน้ กั เรียนแสดงความคิดเหน็ 2.2 แบ่งกล่มุ มอบใบงาน ใบความรู้ อภิปรายกลมุ่ 2.3 ตัวแทนกลุม่ นำ� เสนอ 2.4 ครูและนกั เรยี นสรปุ องคค์ วามรรู้ ่วมกนั 2.5 ในวนั สำ� คัญทางศาสนาตา่ ง ๆ ใหน้ กั เรียนเขา้ รว่ มกิจกรรมทุกคน บันทกึ การเขา้ รว่ มกจิ กรรม แลว้ น�ำมาแลกเปล่ยี นเรยี นร้หู รอื จัดนทิ รรศการ 5. การวัดและประเมนิ ผล รายการวัดผลประเมนิ ผล วธิ ีการ เครอ่ื งมือ ความรู้ ความเขา้ ใจเก่ยี วกับศาสนาต่าง ๆ - สังเกตความสนใจ - แบบสงั เกตพฤตกิ รรมรายบุคคล ในจังหวัดนครศรีธรรมราช ในการทำ� กิจกรรมรายบุคคล - สงั เกตการมสี ว่ นร่วม - แบบสังเกตพฤตกิ รรมรายกลุม่ ในการท�ำกจิ กรรมกลมุ่ - ประเมินช้นิ งาน - แบบประเมนิ ชิ้นงาน การปฏบิ ัติตนและการเข้ารว่ มกจิ กรรม - การเขา้ รว่ มกจิ กรรม - แบบบนั ทกึ การเข้ารว่ มกจิ กรรม ในวนั สำ� คัญของศาสนาทีต่ นเองนบั ถอื ในวันสำ� คัญของศาสนา ทตี่ นเองนับถอื 32 หลกั สตู รนครศรีธรรมราชศึกษา

หน่วยท่ี 10 ประเพณี วัฒนธรรม 1. มาตรฐานการเรียนร้/ู ตวั ชี้วัด มาตรฐาน ส 4.3 เข้าใจความเปน็ มาของชาติไทย วฒั นธรรม ภูมิปัญญาไทย มีความรัก ความภมู ิใจ และธำ� รงความเป็นไทย ตวั ช้วี ดั ป.2/2 ยกตวั อย่างวฒั นธรรมประเพณีและภูมิปัญญาไทยทีภ่ าคภูมิใจและควรอนรุ กั ษ์ไว้ ป.3/2 ยกตัวอยา่ งวฒั นธรรมประเพณีและภูมปิ ญั ญาไทยที่ภาคภูมใิ จและควรอนรุ กั ษ์ไว้ ป.3/3 เปรยี บเทยี บความเหมอื นและความตา่ งทางวฒั นธรรมของชมุ ชนตนเองกบั ชมุ ชนอน่ื สาระท่ี 2 หนา้ ที่พลเมือง มาตรฐาน ส 2.1 รู้และปฏิบัติตนตามหน้าที่ของการเป็นพลเมืองดีมีค่านิยมท่ีดีงามและธ�ำรงรักษา ประเพณีและวัฒนธรรมไทยดำ� รงชวี ิตอยู่ร่วมกนั ในสงั คมไทยและสงั คมโลกอย่างสันตสิ ุข ตัวชีว้ ดั ป.3/1 สรปุ ประโยชน์และปฏบิ ตั ิตนตามประเพณแี ละวฒั นธรรมในครอบครวั และทอ้ งถน่ิ ป.4/4 อธิบายความแตกตา่ งทางวัฒนธรรมของกลุ่มคนในทอ้ งถน่ิ ป.5/3 เหน็ คุณคา่ วฒั นธรรมไทยท่มี ผี ลต่อการดำ� เนนิ ชวี ติ ในสงั คมไทย ป.6/2 วิเคราะหก์ ารเปลยี่ นแปลงวฒั นธรรมตามกาลเวลาธำ� รงรักษาวฒั นธรรมอนั ดีงาม ม.1/3 อภิปรายเกี่ยวกับคุณค่าทางวัฒนธรรมที่เป็นปัจจัยในการสร้างความสัมพันธ์ท่ีดีหรือน�ำไปสู่ ความเขา้ ใจผดิ กัน ม.2/4 อธิบายความคล้ายคลึงและความแตกต่างของวัฒนธรรมไทยและวัฒนธรรมของประเทศใน ภมู ภิ าคเอเชยี เพ่อื น�ำไปสคู่ วามเขา้ ใจอนั ดรี ะหวา่ งกัน ม.3/3 อนรุ กั ษว์ ัฒนธรรมไทยและเลอื กรบั วฒั นธรรมสากลท่ีเหมาะสม 2. สาระสำ� คญั ประเพณีเป็นกิจกรรมท่ีมีการปฏิบัติสืบเน่ืองกันมา เป็นเอกลักษณ์และมีความส�ำคัญต่อสังคม เช่น การแตง่ กาย ภาษา ศาสนา ศิลปกรรม กฎหมาย คุณธรรม ความเชอ่ื ฯลฯ อันเป็นบ่อเกดิ ของวฒั นธรรมของสงั คม เช้ือชาติต่าง ๆ กลายเป็นประเพณีประจ�ำชาติและถ่ายทอดกันมาโดยล�ำดับ ประเพณีและวัฒนธรรมของท้องถ่ิน จงึ มีความจ�ำเปน็ ทบี่ ุคคลในท้องถิ่นต้องเรยี นรู้ สบื ทอด ธำ� รงรกั ษาไว้ และภาคภมู ใิ จตอ่ ประเพณแี ละวฒั นธรรมทอ้ งถนิ่ ท่ีดงี าม 3. สาระการเรียนรู้ 3.1 ประเพณีท้องถนิ่ นครศรีธรรมราช 3.1.1 ประเพณีสารทเดือนสิบ 3.1.2 ประเพณีแหผ่ า้ ข้ึนธาตุ 3.1.3 ประเพณใี หท้ านไฟ หลักสตู รนครศรธี รรมราชศกึ ษา 33

3.1.4 ประเพณีกวนข้าวยาคู 3.1.5 ประเพณีลากพระ 3.1.6 ประเพณอี าบน�้ำคนแก่ 3.1.7 ประเพณตี ักบาตรธูปเทียน 3.1.8 ประเพณีสวดดา้ น 3.1.9 ประเพณีแหน่ างดาน 3.2 เอกลักษณท์ างวฒั นธรรมจงั หวดั นครศรธี รรมราช 3.2.1 เอกลกั ษณด์ า้ นภาษาและวรรณกรรม 3.2.2 เอกลักษณด์ า้ นหัตถกรรม 3.2.3 เอกลกั ษณด์ า้ นศลิ ปกรรม 3.2.4 เอกลักษณด์ ้านอาหารการกิน 4. กจิ กรรมการเรียนร ู้ 4.1 สนทนาเกยี่ วกับประเพณีวฒั นธรรมท้องถนิ่ นครศรีธรรมราช ที่รู้จักหรือเคยร่วมประเพณี 4.2 ศึกษาใบความรู้ ใบงาน ในรูป Power point หรือเอกสาร 4.3 รว่ มแลกเปลยี่ นเรียนรู้ สนทนา วเิ คราะห์ และอภปิ ราย เก่ียวกับประเพณี วฒั นธรรม ตามที่ได้ ศกึ ษาจากใบความรู้ ใบงาน 4.4 ร่วมกบั สรปุ ผลจากกจิ กรรมการเรียนรู้ ตามใบความรู้ ใบงาน 4.3 น�ำเสนอผลการเรยี นเป็นรายบุคคล/รายกลมุ่ ในรูปผลงาน/ชน้ิ งาน 5. การวัดและประเมินผล รายการ วธิ กี าร เคร่อื งมอื 1. การประเมินก่อนเรยี น ตรวจแบบทดสอบก่อนเรยี น แบบประเมนิ กอ่ นเรียน 2. การประเมนิ ระหวา่ ง 1) ตรวจใบงาน 1) ใบงาน การจัดกจิ กรรมการเรยี นรู้ 2) สังเกตพฤติกรรม 2) แบบสังเกตการทำ� งาน การท�ำงานรายบคุ คล/รายกลมุ่ รายบคุ คล/รายกล่มุ 3. การประเมนิ หลังเรยี น 3) สังเกตคุณลักษณะอนั พึงประสงค์ 3) แบบสงั เกตคณุ ลกั ษณะ อันพงึ ประสงค์ 1. ตรวจแบบทดสอบหลังเรียน 1. แบบประเมนิ หลังเรียน 2. ตรวจผลงาน/ช้นิ งาน 2. แบบประเมนิ ผลงาน/ชิ้นงาน 34 หลักสูตรนครศรีธรรมราชศกึ ษา

หน่วยท่ี 11 โบราณสถาน โบราณวตั ถุ 1. มาตรฐานการเรยี นร้/ู ตัวชว้ี ดั มาตรฐาน ส 4.2 เข้าใจพัฒนาการของมนุษยชาติจากอดีตจนถึงปัจจุบันในด้านความสัมพันธ์ และการเปล่ียนแปลงของเหตุการณ์อย่างต่อเนือ่ ง ตระหนกั ถึงความสำ� คญั และสามารถวเิ คราะหผ์ ลกระทบท่ีเกิดขึน้ ตัวชวี้ ัด ป.4/2 ยกตวั อยา่ งหลักฐานทางประวตั ศิ าสตรท์ ี่พบในท้องถนิ่ ท่ีแสดงพัฒนาการของมนษุ ยชาติ 2. สาระส�ำคัญ การศึกษา สืบคน้ และทศั นศกึ ษาแหลง่ เรยี นรู้ โบราณสถาน โบราณวัตถทุ ี่พบในทอ้ งถน่ิ นครศรธี รรมราช จะทำ� ใหผ้ เู้ รยี นมคี วามรู้ มคี วามรกั ภาคภมู ใิ จ หวงแหน และรว่ มอนรุ กั ษโ์ บราณสถาน โบราณวตั ถใุ นทอ้ งถนิ่ ของตนเอง 3. สาระการเรียนรู้ 3.1 โบราณสถาน 3.1.1 วัดพระมหาธาตุวรมหาวิหาร ประกอบด้วย 1) พระบรมธาตเุ จดยี ์ 2) เจดยี ์ราย 3) วหิ ารพระม้า 4) วหิ ารเขยี น 5) วหิ ารโพธิ์ลังกา 6) วิหารสามจอม 7) วหิ ารพระแอด 8) วิหารทับเกษตร (ระเบยี งตีนธาตุ) 9) วิหารคด (ระเบียงคด) 10) วิหารธรรมศาลา 11) พระวหิ ารหลวง 12) วิหารโพธพ์ิ ระเดิม 13) พระพุทธบาทจ�ำลอง 14) ศาลาศรีพุทธศิ าล 15) ประตูวดั (5 ประต)ู 3.1.2 หอพระพุทธสิหงิ ค์ 3.1.3 วัดท้าวโคตร 3.1.4 วดั เสมาเมือง 3.1.5 วัดเสมาชัย 3.1.6 วดั หน้าพระลาน หลกั สตู รนครศรธี รรมราชศึกษา 35

3.1.7 เจดีย์ยกั ษ์ 3.1.8 วัดประดพู่ ฒั นาราม 3.1.9 วดั แจง้ วรวหิ าร 3.1.10 หอพระสูง 3.1.11 วัดท่าโพธ์ิวรวหิ าร 3.1.12 วัดวังตะวนั ตก 3.1.13 วดั สระเรยี ง 3.1.14 วัดชายนา 3.1.15 ศาลพระเสอ้ื เมอื ง 3.1.16 ฐานพระสยม (ฐานพระสยมภูวนาท) 3.1.17 หอพระอศิ วร 3.1.18 หอพระนารายณ์ 3.1.19 แหล่งน�้ำศักดสิ์ ทิ ธใ์ิ นจังหวัดนครศรีธรรมราช 3.1.20 ศาลากลางจังหวดั นครศรีธรรมราช 3.1.21 สนามหนา้ เมือง 3.1.22 ก�ำแพงเมอื งนครศรีธรรมราช 3.1.23 สระลา้ งดาบศรีปราชญ์ 3.1.24 อนุสาวรยี ว์ ีรไทย 3.1.25 วดั สอ (วัดสรรเสริญ) 3.1.26 วดั วงั ไทร 3.1.27 วดั ธาตนุ อ้ ย 3.1.28 วัดอินคีรี 3.1.29 วัดเขาขุนพนม 3.1.30 วดั ภเู ขาหลัก 3.1.31 วดั แมเ่ จ้าอย่หู ัว 3.1.32 วัดควนชะลกิ 3.1.33 วดั พัทธสมี า 3.1.34 วัดเขาพระทอง 3.1.35 วดั โมคลาน 3.1.36 โบราณสถานตุมปงั 3.1.37 โบราณสถานเขาคา 3.1.38 วดั ธาตธุ าราม (วดั เขาธาตุ) 36 หลกั สตู รนครศรธี รรมราชศึกษา

3.2 โบราณวตั ถุ 3.2.1 เงินตรานโม (หัวนะโม) 3.2.2 ใบเสมาวัดเสมาชัย ใบเสมาวดั ทา้ วโคตร 3.2.3 ศลิ าจารึกวัดเสมาเมืองและศลิ าจารกึ วดั หัวเวยี ง 3.2.4 ศิลาจารึกวัดมเหยงคณ์ 3.2.5 ศิลาจารกึ หบุ เขาช่องคอย 3.2.6 ศิวลึงค์และฐานโยนีไทรณะ 3.2.7 พระวษิ ณุ (พระนารายณ)์ 3.2.8 ภาชนะดินเผาทรงหม้อสามขา 3.2.9 กลองมโหระทึกสำ� ริด 3.2.10 เครอ่ื งถ้วยท่พี บในจังหวดั นครศรีธรรมราช 3.2.11 เครอ่ื งมือหนิ 3.2.12 เคร่อื งปั้นดนิ เผาศรวี ิชัยและตามพรลงิ ค์ 3.2.13 เครือ่ งถมเมอื งนคร 3.2.14 สายสรอ้ ยสามกษตั รยิ ์ 4. กจิ กรรมการเรยี นรู้ 4.1 ครูให้นักเรียนดูวีดิทัศน์โบราณสถาน โบราณวัตถุในจังหวัดนครศรีธรรมราชแล้วชวนนักเรียน สนทนาถงึ ประวตั ิความเปน็ มา 4.2 ครแู บง่ กลมุ่ นกั เรยี นใหส้ บื คน้ ขอ้ มลู โบราณสถาน ในทอ้ งถนิ่ จากปราชญช์ าวบา้ น แหลง่ เรยี นรอู้ น่ื ๆ 4.3 ใหน้ กั เรยี นแตล่ ะกลมุ่ นำ� เสนอประวตั คิ วามเปน็ มา คณุ คา่ ความภาคภมู ใิ จ ของโบราณสถานโบราณ วัตถใุ นท้องถน่ิ 4.4 ให้นกั เรยี นจัดทำ� สมดุ เล่มเล็ก เร่อื งโบราณสถาน โบราณวัตถุ ในทอ้ งถิ่นตนเอง คนละ 1 เรื่อง 4.5 ครพู านกั เรียนไปทัศนศกึ ษาแหลง่ เรยี นรู้ โบราณสถาน โบราณวัตถุในทอ้ งถนิ่ 4.6 นำ� เสนอแนวทางการอนุรกั ษ์โบราณสถาน โบราณวตั ถใุ นจงั หวดั นครศรธี รรมราช 5. การวดั และประเมนิ ผล รายการ วิธกี าร เครือ่ งมือ 1. ความรว่ มมอื ในการท�ำงานกล่มุ 1. สังเกตการท�ำงานการน�ำเสนอผลงาน 1. แบบสังเกต 2. การน�ำเสนอผลงาน 2. แบบบันทกึ คะแนน 3. ชนิ้ งาน 2. ตรวจชน้ิ งาน หลักสตู รนครศรีธรรมราชศึกษา 37

หนว่ ยท่ี 12 แหล่งทอ่ งเท่ยี วในจังหวดั นครศรธี รรมราช 1. มาตรฐานการเรียนร้/ู ตวั ชี้วัด มาตรฐาน ส 5.2 เข้าใจปฏิสัมพันธ์ระหว่างมนุษย์กับสภาพแวดล้อมทางกายภาพท่ีก่อให้เกิด การสรา้ งสรรค์ วฒั นธรรม มจี ติ สำ� นกึ และมสี ว่ นรว่ มในการอนรุ กั ษท์ รพั ยากร และสง่ิ แวดลอ้ ม เพอ่ื การพฒั นาทย่ี งั่ ยนื ตวั ชี้วดั ป.4/3 มีส่วนรว่ มในการอนุรักษส์ งิ่ แวดล้อมในจงั หวัด ป.5/2 อธิบายอิทธิพลของส่ิงแวดล้อมทางธรรมชาติที่ก่อให้เกิดวิถีชีวิตและการสร้างสรรค์วัฒนธรรม ในภมู ิภาค ป.6/3 จัดทำ� แผนการใชท้ รัพยากรในชุมชน 2. สาระส�ำคญั นครศรธี รรมราช เป็นจงั หวัดทีเ่ คยเจริญรุง่ เรืองทางศาสนา ศิลปวัฒนธรรมและประเพณีมาต้งั แตอ่ ดีต จนถงึ ปัจจบุ นั มีความสมบูรณข์ องธรรมชาติ ภเู ขา ปา่ ไม้ ชายทะเล และวถิ ีชีวติ ของผู้คนท่สี ืบทอดกันมาอยา่ งงดงาม เปน็ แหล่งท่องเทย่ี วทีน่ า่ สนใจ ศึกษาและเรียนรแู้ กช่ าวนครศรีธรรมราชและจังหวดั อืน่ ๆ 3. สาระการเรียนรู้ 3.1 ประเภทของแหลง่ ทอ่ งเทย่ี ว 3.1.1 แหล่งท่องเทย่ี วกลมุ่ ภูเขาและนำ้� ตก 3.1.2 แหล่งท่องเที่ยวกลุม่ ทะเล ชายหาด 3.1.3 แหล่งท่องเทย่ี วสถานทสี่ ำ� คญั 3.1.4 แหลง่ ทอ่ งเทยี่ วกล่มุ ความเช่ือ คติชนวทิ ยา 3.1.5 แหลง่ ท่องเที่ยวกลุม่ ชุมชนเขม็ แข็ง 3.1.2. วธิ ีการปฏบิ ัติตนเป็นนักทอ่ งเท่ียวท่ีดี 3.2.3. การเปน็ มัคคเุ ทศก์ท่ีดี 3.2.4. การอนุรักษส์ ถานทท่ี อ่ งเที่ยว 3.2.5. หน่วยงานที่เก่ียวข้องกบั การทอ่ งเทยี่ ว 3.2.6. กลยุทธ์การพัฒนาการทอ่ งเท่ยี ว 4. กจิ กรรมการเรยี นรู้ 4.1 ครใู หน้ กั เรยี นดภู าพสถานทที่ อ่ งเทย่ี วตา่ ง ๆ ทเี่ ปน็ ทร่ี จู้ กั อยา่ งกวา้ งขวางในจงั หวดั นครศรธี รรมราช เช่น ธรรมชาติ ภูเขา น�้ำตก ชายทะเล โบราณสถาน และภาพประเพณีวัฒนธรรมต่าง ๆ และให้นักเรียนบอกช่ือ สถานทเ่ี หลา่ นนั้ รวมทง้ั ขอ้ มลู อน่ื ๆ ทเี่ กย่ี วขอ้ งกบั สถานทน่ี นั้ ๆ เทา่ ทน่ี กั เรยี นมคี วามรเู้ ดมิ ครอู าจเพม่ิ เตมิ ขอ้ มลู เพอื่ เปน็ ความรใู้ หแ้ กน่ กั เรยี น 4.2 ใหน้ กั เรยี นคนทเ่ี คยไปสถานทท่ี อ่ งเทยี่ วตา่ ง ๆ ออกมาเลา่ ประสบการณ์ การเดนิ ทางและใหเ้ หตผุ ล ทำ� ไมตอ้ งการไปสถานทนี่ นั้ ๆ มคี วามสำ� คญั อยา่ งไร 38 หลักสตู รนครศรธี รรมราชศึกษา

4.3 นักเรียนแบ่งกลุ่ม ๆ กลุ่มละ 3 - 5 คน ท�ำโครงงานวางแผนการเดินทางท่องเท่ียวสถานท่ี ทอ่ี ยากไปทส่ี ดุ ในทอ้ งถน่ิ ตนเองหรอื ในจงั หวดั และใหแ้ ตล่ ะกลมุ่ มมี คั คเุ ทศกน์ ำ� เทยี่ ว 1 คน รายละเอยี ดทต่ี อ้ งเตรยี ม - การเตรยี มตวั เดนิ ทาง - วธิ กี ารเดนิ ทาง - วธิ หี าขอ้ มลู สถานทท่ี อ่ งเทยี่ ว - วธิ กี ารปฏบิ ตั ติ นทดี่ ี 4.4 ให้แต่ละกลุ่มน�ำเสนอโครงงานหน้าชั้นเรียน พร้อมให้เหตุผลท�ำไมถึงอยากไป และช่วยกันสรุป แผนการเดนิ ทางใหม้ คี วามสมบรู ณ์ ครเู พมิ่ เตมิ ความรเู้ กย่ี วกบั การปฏบิ ตั ติ นการเปน็ นกั ทอ่ งเทย่ี วทด่ี แี ละการอนรุ กั ษ์ สถานทที่ อ่ งเทยี่ วและอน่ื ๆ ทเ่ี ปน็ ความรใู้ หน้ กั เรยี น เนน้ ยำ�้ มคั คเุ ทศกจ์ ะตอ้ งเปน็ ผทู้ ม่ี คี วามรใู้ นสถานทนี่ นั้ ๆ เปน็ อยา่ งดี ซึง่ ทุกคนท่ีสนใจสามารถเปน็ ได้ นับเปน็ อาชพี หน่ึงที่มีรายไดด้ นี ่าสนใจ และคัดเลอื กโครงงานการเดนิ ทางทอ่ งเที่ยว 1 โครงงาน เพอื่ จะไดน้ ำ� ไปทศั นศกึ ษาตอ่ ไป 4.5 นำ� นกั เรยี นไปทศั นศกึ ษา และใหน้ กั เรยี นทกุ คนบนั ทกึ ความรจู้ ากการไปศกึ ษาและประโยชนท์ ไ่ี ดร้ บั กลบั มาจดั ทำ� เปน็ รายงานและจดั นทิ รรศการสรปุ ผลจากการไปทศั นศกึ ษา เพอ่ื ประชาสมั พนั ธแ์ หลง่ ทอ่ งเทย่ี ว 4.6 นกั เรยี นชว่ ยกนั วางแผนพฒั นาแหลง่ ทอ่ งเทยี่ ว โดยบอกแนวทาง/วธิ กี ารการพฒั นาแหลง่ ทอ่ งเทยี่ ว ในชมุ ชนของตนเอง แลว้ นำ� เสนอสรปุ วธิ กี าร/แนวทางทเ่ี ปน็ ไปไดแ้ ละดที สี่ ดุ เปน็ แนวในการปฏบิ ตั ติ อ่ ไป 5. การวัดและประเมนิ ผล รายการ วธิ ีการ เครื่องมือ 1. พฤติกรรมการท�ำงานกล่มุ สงั เกต แบบสงั เกตพฤตกิ รรม สังเกต/สอบถาม แบบสอบถาม 2. การนำ� เสนอผลงาน ตรวจชิ้นงาน แบบตรวจชิ้นงาน 3. ชิน้ งาน - โครงงาน - สมุดบนั ทกึ - รายงานผล -นทิ รรศการ หลกั สูตรนครศรีธรรมราชศกึ ษา 39

หนว่ ยที่ 13 โครงการอนั เน่ืองมาจากพระราชดำ� ริ 1. มาตรฐานการเรยี นร/ู้ ตวั ช้วี ัด มาตรฐาน ส 4.3 เขา้ ใจความเปน็ มาของชาตไิ ทย วฒั นธรรม ภมู ปิ ัญญาไทย มีความรกั ความภมู ิใจ และธ�ำรงความเปน็ ไทย ตัวชีว้ ดั ป.3/1 ระบุพระนามและพระราชกรณียกิจโดยสังเขปของพระมหากษัตริย์ไทยท่ีเป็นผู้ทรงสถาปนา อาณาจักรไทย ป.3/2 อธบิ ายพระราชประวตั แิ ละพระราชกรณยี กจิ ของพระมหากษัตริยใ์ นรัชกาลปัจจุบันโดยสังเขป ป.4/3 อธิบายความส�ำคัญสถาบันพระมหากษัตริย์ตามระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ ทรงเป็นพระมุข ป.5/2 ประยุกต์ใช้แนวคิดของปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงในการท�ำกิจกรรมต่าง ๆ ในครอบครัว โรงเรียน และชมุ ชน ป.6/4 อธบิ ายภมู ิปญั ญาไทยท่สี �ำคัญสมัยรตั นโกสนิ ทร์ทีน่ ่าภาคภมู ใิ จ และควรคา่ แก่การอนรุ ักษ์ไว้ 2. สาระส�ำคญั การศึกษาพระราชกรณียกิจเก่ียวกับโครงการพระราชด�ำริน�ำสู่การปรับใช้ในชีวิตประจ�ำวัน แสดงถึง การรักษ์และภมู ิใจในความเป็นไทย 3. สาระการเรียนรู้ โครงการพระราชด�ำริของพระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพติ ร (รัชกาลที่ 9) ในจงั หวดั นครศรธี รรมราช 4. กิจกรรมการเรียนรู้ 4.1 สบื คน้ โครงการพระราชดำ� ริในจงั หวดั นครศรธี รรมราชทแ่ี ก้ปญั หาการดำ� รงชีวติ ของประชาชนใน ชมุ ชน/หรือพัฒนาวถิ ชี ีวิตของประชาชนในชุมชน 4.2 น�ำผลการสืบค้นจดั ล�ำดับความตอ้ งการปรบั ใช้ส่วู ิถชี วี ติ และแลกเปลย่ี น 4.3 แต่ละกล่มุ เลือก 1 โครงการพระราชดำ� ริมาออกแบบโครงงานปฏิบตั ิ ของกลมุ่ ตนเอง 4.4 น�ำเสนอผลการปฏบิ ัตโิ ครงงานและผลทเี่ กิดขนึ้ ในชีวิตประจำ� วนั ด้วยวธิ ีการทีห่ ลากหลาย 5. การวดั และประเมนิ ผล รายการ วธิ ีการ เครือ่ งมือ 1. ชิ้นงาน แบบบนั ทึกการสบื ค้น ตรวจสอบ แบบบนั ทึกการสบื คน้ 2. ชิน้ งาน โครงงานปฏิบตั ิ ตรวจสอบ สมั ภาษณ์ แบบบนั ทกึ การตรวจสอบโครงงาน แบบสัมภาษณ์ 40 หลักสูตรนครศรีธรรมราชศกึ ษา