Okul Seçelim 18-3

2018 - SAYI 3 Okul Seçelim Okul ve Aile Dergisi    okul_secelim   okulsecelim    okulsecelim



İÇİNDEKİLER 12 ÇOCUKLARDA SANAL OYUN 03 EDİTÖRÜN NOTU BAĞIMLILIĞI 04 ÇOCUĞUNUZUN Dilek SÖYLEMEZ  KUMLA OYNAMASI ŞART 14 ANAOKULUNDA YIL SONU Öznur SİMAV GÖSTERİLERİNİN ÇOCUKLAR 07 YETIŞTIRILME ÜZERİNDEKİ TARZIMIZ BIZI ETKİLERİ NASIL KOŞULLANDIRIR? Ebru ZORLUTUNA.  Derya ÇİÇEK 18 ZEKA OYUNLARI NE İŞE YARAR? Sümeyra Hesna ÇALIŞKAN

Okul Seçelim Editörün notuGünümüzde anne baba olmak, dünyanın daha iyi bir eğitim aldırabilirimen zor işlerinden biri. Çoğu anneler ve sorusunun en doğru cevabını bulmayababalar, işteki sorumluluklarının yanında, çalışıyor. Bir toplumun geleceğiniçocuklarına hem anne hem de baba oluşturan yeni nesillerin, yaşadığımızolmanın ağır yükünü taşıyorlar. çağa uygun ve geleceğe yönelik enÇocukların beyinlerinin öğrenmek için doğru eğitim ve öğretimi almasıprogramlandığı doğru. Fakat beyin erken gerekir. Bu amaçla biz de kendiyaşta uyarılmazsa, çocuklar geleceğimizi garanti altına almakpotansiyellerini gerçekleştiremezler. adına üzerine titrediğimizDemek ki, okul öncesi dönemde çocuklarımızın en iyiye ulaşmasını sizçocuklarımızı iyi eğitmenin değerli velilere ve eğitimcileresorumluluğunu, olanca ağırlığıyla yardımcı olarak sağlamaya çalışıyoruz.omuzlarımızda taşıyoruz. Peki iyi bir anne, Okul seçelim ailesi olarak başlattığımızbaba ve eğitimci olmak için neler bu projeye dergimizin üçüncü sayısıylayapmamız gerekiyor? Şüphesiz her anne karşınızdayız. Keyifle okumanız vebaba, çocuğumu daha iyi nasıl faydalanmanız dileğiyle.eğitebilirim ve nasıl  www.okulsecelim.com Ücretsiz Eğitim Geliştirme Yayınıdır. Her Hakkı Saklıdır. İletişim ve İşbirliği İçin; 0312 504 41 50 [email protected]

SAYFA 4 OKUL SEÇELIM Öznur SİMAV- Pedagog Çocuğunuzun Kumla Oynaması ŞartŞimdi çocuklarımız her türlü oyuncağa sahip, ancak Elleriyle kumu alıp bir elinden öbür eline dökmedenen kolay bulunması gereken en ekonomik oyun geçirebilme çalışmaları yapabilir ve dikkatinimalzemesi olan kumdan mahrum büyüyorlar. Çocuk odaklama becerisi edinebilir. Aradan akan kumlarınbahçelerinde, şartlarına uygun kullanım aşağıya akışını izleyebilir. Kumda el baskıları yapabilirsağlanamadığı için hayvan dışkılarına zemin ve baskıdaki parmaklarını sayabilir. Elinin başka biroluşturmakta...Halbuki amacına uygun kullanılması alanda boyutlarını fark edebilir. Elleriyle dokunmabu değerli malzemeden yararlanma olanağını hissini yaşar ve farklı dokular hakkında bilgi edinir. Yinesağlayacak. Ekonomik değeri en ucuz; fakat fayda ayakları ile de aynı çalışmaları yapabilir, el ve ayakları iledeğeri açısından en pahalı malzeme... aynı hisleri alıp almadığı sorulabilir ve deneyimGünümüzde çocuk oyunlarına ve Yanında hiçbir malzeme edinmesi sağlanır. Kumda nemlilik olursa vücudaoyuncaklarına baktığımızda hep olmasa bile kum ile çeşitli yapışabildiği, kuru olursa akışkan bir yapıya sahipbir yapılandırılmışlık göze oyun üretimleri yapılabilir. olduğu ile ilgili bir yaşantıya sahip olur. Hatta kumu ağzınaçarpıyor. Çocuk, kuma yatarak ve bile alıp, nasıl bir yapıya sahip olduğunu değerlendirebilir.Kum oyunlarında ise çocukların yuvarlanarak boyu ve Elleriyle sanki geniş bir kağıt üzerinde resimkendilerini rahatça ortaya kapladığı alan hakkında bir yaparmışçasına, alan kaygısı duymadan, özgürce resimkoyabilecekleri bir alan var. fikir sahibi olabilir. Kumda çalışabilir. Çizgiler, şekiller, rakamlar yapabilir. AynıÇocuk, kum oyunları ile kendini yarattığı derinliğin farkına çalışmaları ayak kullanarak da yapmaya çalışabilir.özgür hissedebiliyor. varabilir.

SAYFA 5 OKUL SEÇELIM SAYFA 5Kum oyunları, her yaş gurubunun zevk alarak Çocuğunuz mutlaka kumlaoynayacağı oyunlardır. Ayrıca bireyseldeoynanabilir, arkadaşlarla da oynanabilir. Kurallı oynasın..oyunlardan olmadığı için çocuk kendini rahatçaortaya koyabilir. Birilerinin yönetmesi ve El kaslarını etkin kullandığı, değişik şekilleryönlendirmesi olmadan oynandığı için, kendisi ürettiği, kumu avuçlama hareketi çok kullanıldığıüretimde bulunabilir, çocuğu bilişsel yönden için küçük kaslarında gelişimi desteklenmiş olur.geliştirir. Hayal gücünü en güzel şekilde Çocuklar eğer bir arada oynuyorlarsa en çokkullanabilir. Arkadaşları ile oynuyorsa konuşma alanı yaratmış oluruz. Çocuklar,sosyalleştirir. Bireysel olarak oynamaya gelmiş işbirliğine alışır. Birbirlerine eser ortaya koyarkençocuklar yan yana oynarken arkadaş olabilirler, yardımcı olurlar. Bencillik duygularındanarkadaş olmayı kolaylaştırır ve çekingenlik uzaklaştırır.duygusunu gidermeye destek olur. Bu kadar yararlı bir malzemeden çocuklarımızıVücudun mikroplara karşı direncini artırarak, mahrum etmeyelim, kum havuzlarını çoğaltmak vebağışıklık sistemine destek olur. gereğince kullanılmasını sağlamak için, bizPsikolojik olarak rahatlama duygusu yaratarak, büyükler elimizden ne gelirse yapmaya çalışalım,stresten arındırır. Ayrıca vücudun elektriğini belediyelerle diyalog kuralım, isteklerimizi dilealarak da bir rahatlama duygusu verir. getirelim, ana okullarında mutlaka etkin şekildeKumun akma sesini dinleyebilir, ya da değişik kullanılacak kum havuzlarının yapılmasına destekmateryallerle oynuyorsa bunları doldurma, verip, talep edelim.boşaltma, çarpma, bir kaptan diğerineakıtırken çıkardığı sesleri dinleme, koklama gibietkinliklerde bulunarak, duyularına hitap eder.Kum oyunlarında çeşitli kalıplarda kullanılabilir.Kalıplarla değişik geometrik şekiller hakkındabilgi edinir. Kumun kapladığı alan, hacimhakkında bilgilenir. Su ile kullanıldığındakalıplarla rahatlıkla şekil verilebilir. Kum ile enfazla kullanılan malzeme kova ve kürektir.Kürekle kovaya kumu boşaltırken el-gözkoordinasyonuna destek olur. Miktar kavramıhakkında bilgi edinir. Kaç kez küreği kumladoldurduğunda kovayı doldurabileceğihususunda deneyleyerek tahmin etme becerisikazanır. Kumla birlikte psikomotor gelişimdedesteklenir. Çocuk hareket becerisi kazanır.Genellikle kaydırakların sonunda kum havuzlarıbulunur. Bu nedenle de kaydırak kullanırken,kol ve bacak kasları gelişir, yani büyük kaslarıngeliştiğini söyleyebiliriz.



SAYFA 7 OKUL SEÇELIM SAYFA 7YETİŞTİRİLME TARZIMIZ BİZİ NASIL KOŞULLANDIRIR?Derya ÇİÇEK Hepimizin kişilik özellikleri farklılıklar gösterir. Bu temel özelliklerimizPsikolog çoğunlukla bizi büyüten ve bizim gelişimimizle ilgilenen kişiler tarafından Hepimiz belli özelliklerle dünyaya geliriz. desteklenmiş, telkin edilmiş,Annemizin, babamızın ve onların soylarının kuvvetlendirilmiş, sömürülmüş ya dagenetik özellikleri ile belli bir kişiliğe eğilimli bastırılmıştır. Örneğin birileri tarafındanolarak doğarız. Ailemiz ve çevremiz bize sakar, aptal, yaramaz, lüzumsuz,tarafından bize uygulanan ve sunulan utangaç olduğumuz yeterli sıklıktaöğretim, disiplin ve örneklendirme (model söylenirse, biz de bir süre sonra bunaolma) yöntemleri de bizim şu andaki kişi inanmaya başlarız. Oluşan bu inancımızlaolmamıza katkıda bulunmuştur ve bulunmaya birlikte bir davranış örüntüsü oluştururuzda devam etmektedir. Özdeş ikizlerin bile ve bu davranışın kendi davranışımızkendilerine ait farklı özellikleri vardır ve olduğuna inanırız.hayatla mücadele etme yöntemleri, kişiliklerifarklı olabilir. Biri macerayı seven, girişken,kararlı iken; diğeri kararsız, utangaç veçekingen olabilir.

SAYFA 8 OKUL SEÇELIM SAYFA 7Küçük çocuklar öğrenebilmek için doğal olarak etrafı ve dünyayı keşfetmek, denemek veherşeyi yaşamak isterler.Genellikle aileleriyle ilk çatışmaları da bununla başlar. Anne ve babalar bebeklerinintehlikeli olduğunu düşündükleri birşey yaptıklarını görürlerse, onları korumak için hemenmüdahale ederler. Çoğunlukla da kontrolü elde tutma çabasıyla kızarlar, bağırırlargereğinden fazla tepki gösterir; hatta ceza verirler. Bu, çevresindeki dünyayı keşfetmeyeçalışan çocuğunun doğal güdülerini engellemeye çalışan kötü anne baba örneği de değildir,bir suç da değildir. Bu çocuğuna karşı sevgi veya korku duyguları tarafından yönlendirilendisiplin ve kontroldür. Hemen hemen hiçkimse iyi anne baba olma konusunda bir eğitimalmaz ve bu hayatın belki de en ilginç taraflarından biridir. Ana babalığın ardındakipsikoloji bu kadar önemliyken pek azımız bu konuyu önemseriz ve kendimizi tam da bu işinortasında bulmadan öğrenmeye çalışırız.Eski büyük aile düzeninde görülen kuşaktan kuşağa doğal öğrenme süreci bu günlerdekiyaşam tarzımız sebebiyle yok olmaya başladı. Bugün değerlerinin ya da deneyimlerininkötü veya yanlış algılanmasından ya da çağdışı kalmaktan korkan dedeler, babaanne veyaanneanneler torunlarına birşeyler öğretme konusunda tereddüt ediyorlar,çekiniyorlar.Anne babalar olarak elimizden geleni yapıyoruz ama bize göre en iyi olan şeyin çocuğumuzaçısından da öyle olması gerekmiyor. Anne babasının kurmaya çalıştığı disipline tepkigösteren çocuk kendisini engellenmiş, öfkeli, kaygılı ve umutsuz hissetmeye başlar.Onaylanmama, engellenme ya da anne babasının kendisine kızacağı kaygısıyla bazıçocuklar yeni birşeyi denemeye korkarlar, çekinirler. Bir çocuğun gelişimi için övülme veonaylanma olmazsa olmaz bir ihtiyaçtır. Şimdi gelin biraz gerilere gidelim...Çocukken bazı çatışmalar yaşadığınız bir Çocuklar, kendilerini iyizamanı anımsayın, düşünün. Belki de sizin hissettikleri veyapmayı çok istediğiniz bir şey vardı ve annebabanız ya da o zamanlar sizinle ilgilenen, çabalarının desteklenip,sizden sorumlu olan başka birisi sizi bu onaylandığınıisteğinizden vazgeçirmeye çalıştı. Belki de kesinve etkin bir şekilde size engel oldular ve o işi ortamlarda gelişipyapmanızı yasakladılar. Hatta belki de sizi serpilirler.korkutup cezalandırdılar ya da sizi tehdit ettiler.Onaylanmak ve herkesi memnun etmek içinisteğinizden vaz mı geçtiniz? Yoksa sonuçlarıgöze alarak o işi yapmaya devam mı ettiniz?Anne babanız ya da öğretmeniniz yeterincegüçlü bir tepki gösterdiyse eğer büyük birolasılıkla vazgeçtiniz. Belki sizin için kolay oldu;belki kendinizi engellenmiş, hayal kırıklığınauğramış ya da rahatlamış hissettiniz. Belki de ençok önem verdiğiniz şey anne ve babanızımemnun etmekti.

SAYFA 9 OKUL SEÇELIMÇocukken hissedilen en büyük korku, anne ve dahil olmak istediğimiz grubun bizi dışlamasıbabamızın sevgisini kaybetme ve bu sevgiyi gibi durumlar yaşamak bu nedenle tahammülhissedememe olasılığıdır; 'Eğer.... yaparsan edilemezdir.artık seni sevmeyeceğim. Eğer yaparsan annen Çocukluktan çıkıp bağımsızlığa doğru ilerleyenartık seni sevmeyecek. Eğer yaparsan babanı gençler için başedilmesi gereken sıradaki birküstürürsün.' gibi çocuğa karşı kullanılan diğer sorun, anne babalarının kendilerini rahatcümleler, pek çok çocuğu karşılaştıkları bırakmasını sağlamak olarak karşılarına çıkar.baskıyla mücadeleye devam etmektencaydırmaya yeter. Belki bu şekilde çocuğu Gencin yetişkin olabilmesi için anne-babaeğitmek ve disiplin etmek görünürde işe yarar, bağımlılığından kurtulması gerekmektedir;yaşamlarını güvenli bir şekilde sürdürürler. diğer yandan bir anne ya da baba için kendiAnne ve babalarına ya da birlikte yaşadıkları yaşamını sürdürebilmesinin ana nedeniyetişkinlere sorun yaşatmadan çocukluklarını çocuğunun kendisine ihtiyaç duyması olabilir.geçirirler. Ancak çocuklar büyüdükçe ve herbiri Böylesi patolojik bir durumda anne ya da babaartık bir birey olmaya başladıkça, ailelerinin çocuğunu elinde tutabilmek ya da onuonlara sağladığı güvenli ortamdan uzaklaşmaya kaybetmemek adına elinden geleni yapar.Bubaşlarlar. Bu da çocuğun daha önce durum çocuğu psikolojik olarak anneye ya daöğrenemediği, bilinç düzeyinde varolmayan babaya o kadar bağımlı yapar ki, annesi ya dayeni korkuların gelişmeye başlaması anlamına babası öldüğünde ya da herhangi bir nedenlegelir. Macera dolu olanlar dışındaki ayrı yaşamak zorunda kaldığında çocuk birdeğişikliklerin hemen hepsi az ya da çok kaygı yetişkin bile olmuş olsa bu kayıp durumunuoluşturur, acı verir. İlk kez okula başlamak, ilk kaldıramaz; ruhsal bir çöküntü, psikolojik birkez sınıfın önünde yüksek sesle birşeyler hastalık yaşar ya da hayatının geri kalanınıokumak ya da öğretmenin sorduğu soruya cevap sürekli endişe yaşayarak geçirir.vermek durumunda olmak, ilk kez dişdoktoruna gitmek, ilkokuldan ortaokula ‘Annenin ya da babanın korkusu bazen çokgeçmek...vb. bu gibi durumların hepsi bir çocuk daha uç noktalara gidebilir: Bunuiçin değişikliktir ve çocuk açısından yapmamalısın, sana zarar verebilir. Buradabakıldığında ürkütücü olabilir. annenin yanında otur. Eğer oraya çıkarsan düşersin, kolun kırılabilir.’ gibi telkinlerBaşarısız olmak veya alay edilmek hemen çocuğun annesinin yanında 'güven' içindehepimizin en büyük korkuları arasında yer oturmasını sağlarken, çocuk parkta kaydırağaalır. Bulunduğumuz ortamdaki insanlardan en tırmanan çocukları izler. Diğer çocuklar gibiazından birinin bizi onayladığını, denemeye, oynamaya cesaret edemez, çünküdesteklediğini, kabullendiğini duymak ve zihninin bir tarafında güvende olmak demekhissetmek isteriz. Çünkü böyle hissetmek bizim diğer çocuklar gibi tehlikeye atılmayıp anneninkendimizi güvende hissetmemizi sağlar. Tam yanında oturmak demektir. Annesi tarafındantersi durumda da varlığımızın tehdit edildiği yapılan olumsuz telkin ve uyarılarla bu düşüncehissine kapılırız; başkalarının bizimle alay şekillenmeye başlar bilinçaltında ve diğeretmesi, bulunduğumuz ortamdaki diğer ortamlarda da bilinç bunu genellemeye başlar: kişilerden farklı olduğumuzun hissettirilmesi, 

SAYFA 10 OKUL SEÇELIM'Çocuğum beni gözünün önünden ayırmaya Disiplin bir çocuk için mutlaka gereklidir.korkuyor' bu sözleri söyleyen anneler, Çocukların dengeli olması ve kendilerinimuhtemelen daha önce korkmayan çocuklarına, güvende hissetmelerini sağlar. Kurallarla çocukkorkması gerektiği yönünde telkinlerde nereye kadar gidebileceğini ya da gitmemesibulunmuştur ve artık çocuğun da içine şüphe ve gerektiği yeri anlar. Disiplin aynı zamanda birendişe tohumları ekilmiştir. 'Bunu bensiz çocuğa 'Sana değer veriyorum, benim içinyapamazsın' , 'Bunu yapmak için bana önemlisin bu nedenle her istediğini yapmanaihtiyacın var.' sözleri de çok sık söylendiği izin veremem' mesajı verir. Çocuğun kendisininzaman çocukta çok derin bir etki oluşturan bir bir şeyler yapması çok önemlidir. Disiplin adildiğer masum telkindir. Çocuk bu sözleri anne ve olduğu sürece, çocuklar onu kabul ederler.babasından ya da başka birinden o kadar çok Bazen yüksek sesle itiraz edip aşırı tepkiduyar ki artık buna inanmaya başlar. Kendi gösterseler de içgüdüsel olarak anne vebaşına tuvalete gitmek, kendi başına giyinmek, babalarının bunu onların iyilikleri için yaptığınıkendi yatağını yapmak, kendi yemeğini bilirler. Ayrıca çocuk kendi başına bir şeylerpişirmek, kendi başına yıkanmak çocuk için yaptıkça ve anne babasından ona güvendikleriyapılması neredeyse mümkün olmayan oldukça hissini aldıkça kendine güvenme duygusunugüç bir iş haline dönüşür.  Çocuk gitgide kendini arttırır. Öğrenme hevesi ve motivasyonu artar.hemen her konuda yetersiz ve beceriksizhissetmeye başlar.Bu kişilerin benlik Disiplin adil olduğuşemalarında yetersizim beceriksizim sürece, çocuklar onubilinçaltında yerlerini alır. Onlara uygulanandavranış biçimlerinden dolayı hayatlarının kabul ederler.mahvolduğunu farkeden, özgüvenleri düşükolduğu için ya da kendilerini yetersiz veyabeceriksiz hissettikleri için yaşamları boyuncaistediklerini yapamayan, karşısına çıkan çoğufırsatı değerlendirmeye dahi cesaret edemeyenpek çok yetişkin ya da ergen insan psikolojikdestek almak zorunda kalıyor:Uzak ülkelere tatile gitmek istiyorum amauçmaya korkuyorum. İşimde terfi aldım amabu işi becerebileceğimi pek sanmıyorum.Yeni bir işe başvurmak istiyorum ama butopluluk önünde konuşmamı gerektiriyor veben bunu asla yapamam. O kadar sıkılganım kisürekli gergin ve endişeli bir halim var,hayatım mahvoluyor.’ bu cümleleri psikolojikdestek almaya gelen insanlardan sık sıkduyuyoruz. Kimsenin bunları hissetmesigerekmiyor ama insan bir kere onu sınırlayandüşüncelerinin girdabına kapıldı mı bunu nasıldeğiştireceğini bilemiyor.



SAYFA 12 OKUL SEÇELIMÇOCUKLARDASANAL OYUNBAĞIMLILIĞI DILEK SÖYLEMEZ PSK. DANIŞMAN Teknolojinin güzel yanları bir tarafa, çocuklarımızın bağımlılık seviyesindeki kullanımı, ailelerin hem bilinçlenmesini hem de önlem almasını gerekli kılıyor. Manoush Zomorodi 2017 TED konuşmasında çok önemli bir konuya değinerek şu ifadeyi kullanmış: “Dünyada sadece iki sektör müşterilerine “kullanıcı” diye hitap eder: Uyuşturucu satıcıları ve bilişim teknolojileri.” Buradan bakınca oyun ve internet bağımlılığını daha iyi anlayabiliriz. HANGI ÇOCUKLAR OYUNLARA DAHA ÇOK BAĞIMLI OLUR? Dikkat ederseniz, oyunların hepsinde aşama atlama, puan toplama, kazanma gibi sonuçlar vardır. İnsan kazandığında, bir aşama ilerlediğinde; beyinde haz duygusu tetiklenerek dopamin salgılar. Tüm bağımlılıklarda olduğu gibi haz duygusu bir süre sonra tolerans geliştirdiğinden aynı etkiyi sağlamak için dozun arttırılması gerekir. Çocuğun oyunda sağladığı haz duygusunu arttırması ise oyun süresini uzatarak olur. Aslına bakarsanız, sadece çocuklar değil, yetişkinlerde aynı şekilde bağımlı olurlar. Bu yazıyı internetten okuyan çoğu kişi, tüm sosyal medya kanallarına her gün bir şekilde zaman ayırmaktadır. Geçirilen vakitle birlikte kullanılan uygulamalar artmakta, aynı etki için daha uzun sürelerde vakit geçirilmektedir. Beynin salgıladığı dopaminle birlikte haz duygusunu günlük hayatta sıklıkla yaşayamayan çocuk ve yetişkinler daha bağımlı olur.

SAYFA 13 OKUL SEÇELIMOYUN BAĞIMLILIĞI ÖNLENEBİLİR Mİ? Eğer çocuğun bir hedefi yoksa Kullanım süresini kontrol etmek için dışsal uyarıcılar koymak bir diğer yöntemdir. Alarm Herhangi bir spor sanat ya da ilgi alanına gibi.dönük bir faaliyet içerisinde değilse Kullanılan saati değiştirmek de önemlidir. Sıklıkla kullanılan saate farklı eylem Aile içerisinde iletişim problemleri varsa konularak diğer zamanlarda sınırlı kullanım olabilir. İhtiyaçları yeterli karşılanmıyorsa bağımlıolma ihtimali çok daha yüksektir. Zamanı başka faaliyetlerle doldurmak ve sosyal ortamlarda daha çok bulunmayaÖncelikle diğer bağımlılıklardan ayrı olarak çalışmak en önemli başa çıkma yöntemidir.kullanan kişinin bundan rahatsız olması Unutmayın, oyunu oynayan kişi mutlulukgerekir. Genellikle bu durumdan rahatsızlık verdiği için oynar. Bu duyguyu başkaduyan çevresindeki kişilerdir. Bu sebeple şekillerde doyurursanız aşırı kullanımınönlemek, kişiye bunu fark ettirmekle başlar. önüne geçmiş olursunuz.

SAYFA 14 OKUL SEÇELIMAnaokulunda     Yıl sonu gösterileri birçok okuldaYıl Sonu yapılmaktadır. Bu gösterilerin olumluGösterilerinin olduğu kadar olumsuz etkileri deÇocuklar olabilir. Bazı çocuklar yıl sonuÜzerindeki gösterisine çıkmak için can atarkenEtkileri bazıları ise istememektedir. İstemeyen çocuklar azınlıkta olsa da nedenleriEBRU ZORLUTUNA göz ardı edilmemelidir. ÇocuğunuzunPSIKOLOG yıl sonu gösterisi, özgüvenini belirleyen tek ölçüt değildir. Çocuğunuzun yüzlerce insan karşısına çıkıp gösteri yapamamasını özgüven eksikliğine bağlamamak gerekir. Bazı anaokulları yılsonu gösterisini çocukların gelişimini olumsuz yönde etkilediği için eğitim sistemlerinden kaldırıyorlar. Nedenlerini ise şöyle sıralıyorlar;

SAYFA 15 OKUL SEÇELIM Küçük yaştaki çocukların kalabalık karşısında kaygılanabileceğini belirtiyorlar. Kaygılı çocukları yılsonu gösterisine zorlamanın kaygısını daha da arttırabileceğini ifade ediyorlar. Bazı çocukların sahneye çıktıktan sonra kaygılanabileceğini aktarmaktadırlar. Çocukların rolünü unutmasının travmatik bir etki yaratabileceği söylenmektedir. Komik duruma düşme ve hata yapma sonucunda kaygı, utanma, ağlama gibi tepkiler de travmatik etkiler yaratabilmektedir. Anne-babaların çocuğun performansına odaklanması ve yapamadıklarında hesap sorma davranışları olabilmektedir. Her çocuğun, yıl sonu gösterisinde kaygılanacağı düşünülmemelidir. Yıl sonu gösterisinin çocuklar üzerinde olumlu etkileri olduğunu belirten görüşler de vardır. Bunlar;     • Topluluk önünde konuşma,     • Kendini ifade edebilme,     • Komutları yerine getirebilme,     • Performans kaygısını yönetebilme,     • Birlikte hareket edebilme gibi kazanımları olduğunu aktarmaktadırlar. \"Yıl sonu gösterisine katılmayan çocuklar için aileler ne yapmalı?\"   Çocuğunuz yıl sonu gösterisi ile ilgili belirlenen hareketleri yapmak istemediğinde anlayış gösterilmelidir. Çocukların çalışmanın sonuna kadar sabretmesi 3-4 yaş dönemi için kolay olmayabilir.   Çocuğun ihtiyacı, gösterilen hareketler yerine oyun oynamak olabilir. Oyun, çocuğun en temel ihtiyaçlarından birisidir.   Çocuk direnç gösterdiği halde yapması yönünde ısrar edildiğinde gergin ve kaygılı hissedebilirler. Bu duygularla gruba katılması istenmeyen davranışlara neden olabilir.

SAYFA 16 OKUL SEÇELIM  Çocuğunuz böyle bir durum yaşadığını söylediğinde \"Anaokulları yıl sonukendinizi çaresiz hissedebilirsiniz. “Diğer çocuklar gösterileri için nasılyapıyor, benim çocuğum neden yapmıyor?” Diye iyileştirmelerdüşünebilirsiniz. Size tavsiyem, çocuğunuzu aslazorlamayın.  Yıl sonu gösterisi çalışmalarına katılmak yapmalıdır?\"istemediğinde, arkadaşlarını izleyebileceğinisöyleyebilirsiniz. Yılsonu gösterisinin olumlu etkilerine inanan okulların dikkat edebilecekleri ayrıntılar ise;  Çocuğunuzun kendini hazır hissettiğindekatılabileceğini anlatabilirsiniz. Yıl sonu gösterisinde bir grup 15 dakikayı aşmadan  Yıl sonu gösterisine katılmak isteyip istemediğini dönüşümlü olarak yapılabilir.sorabilirsiniz. Yapmamanız gereken tek şey, defalarca  Gösteri öncesi çalışmalar yapılırken öğretmenlerinsormamaktır. tutumları gözlenmelidir. Öğretmenlerin hareketleri  Duygularını ve kendini ifade etmesine fırsat yetiştirme telaşı ve gerginliği çocuklaratanıyabilirsiniz. Duygu ve düşüncelerini eleştirmeden, yansıyabilmektedir. Çocuklar üzerinde olumsuz etkisuçlamadan, sakince dinlemeniz iyi hissetmesini yaratan bu durum, etkinliğe katılmak istememeleriylesağlayacaktır. sonuçlanabilmektedir. Kendini ifade etmekte zorlanan  Bu süreçte okulunuzda psikolog varsa ondan destek çocuklar, kötü hissetseler bile yapmaya devamalabilirsiniz. Bu durumun altında yatan nedenlerin edebilmektedirler.                                                                     araştırılması önemlidir. Okulda çözülemeyecek bir     sorunsa okul dışında bir çocuk psikoloğundan yardım Anaokulları, gösterileri reklam amacıyla ya da veliyealabilirsiniz. somut bir şey sunmak adına yapmamalıdır.

SAYFA 17 OKUL SEÇELIM Yıl sonu gösterisi kalabalık gruplar karşısında Topluluk önünde konuşmadeğil de İngilizce performans ya da portfolyo becerilerini geliştirmek için 200gibi küçük gruplarla yapılabilir. Bu bazı kişiye gerek olmayabilir. 30-40çocukları performans anksiyetesi kişiyle de sosyal becerileriyaşamasından da koruyabilir.                                geliştirilebilir.                                      Çocuklar bu gösterilere katılması için Yıl sonu gösterileri, okul yararınazorlanmamalıdır.                                                        değil çocukların yararına                           düzenlenmelidir.                              Anne-babaları memnun etmek için gösteriler  yapılmamalıdır.                                                          Performansı iyi olan çocukları öne   çıkartmadan her çocuğa eşit rolYıl sonu gösterisinin olumlu etkilerinden dağılımı verilebilir. Rol alamayanbazıları yukarıda belirtilmiştir. Fakat çocuklar çocuğun kendini yetersizbu becerileri sadece yıl sonu gösterisiyle hissetmemesi için ona uygun görevkazanmazlar. ayarlanabilir.



SAYFA 18 OKUL SEÇELIMZEKAOYUNLARINE İŞEYARAR?Sümeyra Hesna Bu terimlerin her biri son zamanlarda ebeveynler içinÇALIŞKAN daha çok önem arz etmekte. Peki nedir bu üstün zeka denilen şey? Aslında pozitif bir engellilik durumudur.Son zamanlarda daha sık Çünkü üstün zekalı ya da üstün yetenekli çocuk, adınaduyduğumuz bazı kavramlar her ne denirse densin problemi olan çocuk demektir.var;  üstün yeteneklilik, üstün Evet bazı şeyleri yaşıtlarından çok daha iyi ve etkilizeka, IQ puanı veya IQ yapıyor olabilir ama bu, ona beraberinde birçok soruntestleri… da getirmektedir. Ki eğitim sistemi içinde bu tür çocukları tanıyıp onlara eğitim verebilecek öğretmen sayısının azlığı ve eğitim sistemimizde bu çocukları destekleyen programların olmadığını göz önünde bulundurursak, çocuklar için problem daha ciddi bir hale gelmektedir.

OKUL SEÇELIMSAYFA 19Bu çocukları tespit ederken kullanılanyöntemlerden ve tespit edildikten sonrakisüreçten bahsedelim. Öncelikle bu testlerintamamı çok ama çok eski testler… Mesela ençok kullanılanlardan, Stanford-Binet testi1906 yılında, Wisc-r zeka testi 1979 yılındakullanılmaya başlanmıştır. O yıllara aittestlerin günümüzde uygulandığını gözönünde bulundurursak birçok çocuğunüstün yetenekli çıkması sizce de olası değil Çocuklarda IQmi? Ki şöyle bir gerçek var ; Mesela Binet’inbu testi yapma amacı sanıldığı gibi üstün puanından daha önemliyeteneklileri tespit etmek değil, aksinebaşarısız olanları tespit edip başarılı olan aslında potansiyelolmalarına yardım etmektir. IQ nun,öğrencileri zeka değerlerine göreyükseltmektir.sıralamasına da şiddetle karşı çıkmıştır. Fakatgünümüzde bu testler maalesef etiketlemeamaçlı kullanılıyor ve maalesef güvenilir Yurt dışında üstün yetenek programlarına öğrenci seçerken IQsonuçlar da elde edilemiyor. Son dönemde skoru sadece %20'lik bir önem taşımaktadır. Bu da testlerinyapılan araştırmalar, 11 yaşına kadar yapılan genel geçerliği konusunda bize bazı ipuçları veriyor. Diyelim kitestlerin akademik başarıyı öngörmede de üstün yetenekli olduğu bir şekilde tespit edilen bir çocuğunuz/oldukça yetersiz olduğunu gösteriyor. Bunun öğrenciniz var. Bu çocuğa yapılacak en doğru yaklaşım onanedeni erken yaşta beyin gelişiminin henüz bunu kesinlikle söylememektir. Çünkü eğer bunu onatamamlanmamış olması. Erken yaşta yapılan söylerseniz, ihtiyaç duydukları en önemli şeyi ellerinden almıştestler, yalnızca eğitimli ailelerin olursunuz. Neyi mi? Kendi akranlarıyla iletişim kurma ihtiyacınıçocuklarının öne çıkmasını sağlıyor. Bu elbette. Bu çocuklar bir şekilde zaten kendi akranlarından farklıyüzden mutlaka erken yaşta bir tarama olduklarını hissederler ama bunu bir yetişkinin ona söylemesi,yapılması gerekiyorsa gelişim ölçen AGTE onu akranlarından uzaklaştıracak ve tehlikeli sonuçlar(Ankara Gelişim Tarama Envanteri) ve Denver doğuracaktır. II gelişimsel tarama testleri daha uygungörülüyor. 

SAYFA 20 OKUL SEÇELIM Bir şekilde üstün etiketi yapıştırılan bir çocuk Mesela Einstein’in beynine mükemmel olma baskısı altında, risksiz ve otopsi yapıldığında oldukça hata yapmayacağı etkinlikler seçerek yüksek miktarda miyelin mükemmel olma ünvanını yitirmeme çabası tespit edilmiş. içinde bulur kendini. Bu da yeni bir beceri edinmesini güçleştirirken aynı zamanda sahip Aynı zamanda yapılan bazı araştırmalar da, olduğu yeteneğinin de körelmesine sebep miyelinin okuma, konuşma, öğrenme becerileriyle oluyor. Eğitimcilerin bu çocuklara yaklaşımı, de yakından ilişkili olduğunu ortaya koyuyor. Aynı onu sınıf içinde ayrıştırmadan ekstra görevler kas gelişiminde olduğu gibi, ağırlığı yavaş yavaş vermek ve onu eğitim anlamında tatmin artırınca kaslar nasıl gelişiyorsa, düzenli çalışmayla etmek olmalıdır.  da miyelin miktarı artıyor. Ayrıca miyelin bir kez çoğaldı mı azalmıyor. Bu söylediğimiz, futboldan Çocuklarda IQ puanından daha önemli olan müziğe, matematikten dansa kadar birçok beceri aslında potansiyel yükseltmektir. Bir çocuğun için geçerli. En önemli bilgi ise herkesin hayat boyu potansiyelini yükseltmek aslında beraberinde miyelin düzeyini artırabilmesi. Fakat elbette bu artış IQ puanı artışı vb sonuçları da doğurur. Zaten çocukluk döneminde daha hızlı oluyor, 30’lu bir önceki yazmızda da zeka oyunlarının IQ yaşlarda bir azalma olsa da bu artış hayat boyu puanını artırdığı sonucuna varıldığından devam ediyor.  Miyelinin artmasında rol oynayan bir bahsetmiştik. Bazı çocuklar kendilerini diğer diğer faktör de hata yapmak. Hatalara dikkat edip çocuklara göre çok daha fazla geliştirebilir. Bu onları düzeltmeye odaklanmak yeteneğin aşamada genler elbette önemli fakat asıl gelişmesinde önemli bir rol oynuyor. önemli olan içine doğduğu çevre, aile ortamı ve o ortamda yaşanan deneyimlerin kalitesidir. Yani zeka oyunlarının oynanması sürecinde en sık Çünkü yetenek dediğimiz şey aslında genlerin rastlanan davranış hata yapmak. Bir oyunu çevre ile etkileşimi sonucunda ortaya çıkıyor. oynarken hata yapar ve tekrar tekrar uğraşarak o Sıkı ve düzenli çalışma ve aynı zamanda hatayı düzeltir. Bu hem yeteneğini geliştirirken motivasyonu yitirmeme de potansiyelin aslında odaklanma becerisini ve çalışma azmini de yeteneğe dönüşmesinde oldukça etkili… destekler. Sonuç olarak bu tür oyunlarla ne kadar Genelde çocuklar çalışmaktan hoşlanmıyor. çok vakit geçirirse ve ne kadar erken başlarlarsa Çünkü çalışmaları istendiğinde tüm eğlenceli yeteneklerini geliştirme, yeni beceriler kazanma, buldukları faaliyetleri bir kenara bırakmak odaklanma gibi davranışları da o derece gelişmiş zorunda kalıyorlar. Bu konuda yapılan olacak.  araştırmalarda, çocuklarını geliştirmeye yönelik faaliyetlerde bulunan ailelerin çocuklarının, çalışmak eylemine daha sıcak baktıkları görülüyor. Bu kadar dikkat dağıtıcı etkenin olduğu bir çağda çocuklarına konsantrasyon ve çalışma becerisi kazandıran aileler belki de hem çocuklarının hem de dünyanın geleceği için en önemli yatırımı yapıyorlar. Peki yetenek nasıl geliştirilir? Yetenek dediğimiz şey de aslında çok yönlü bir kavram. Bazı nörobilim araştırmaları beyinde bulunan ve miyelin adı verilen beyaz madde ile yetenek arasında son derece yüksek bir bağlantı olduğunu söylüyor. 

BirlikteDaha GÜÇLÜYÜZ!Makale ve yaşanmış tecrübelerinizi paylaşmak için; [email protected] Sosyal Medyada Takip Edinokul_secelim okulsecelimokulsecelim okulsecelim\"Okulumu seçiyorum, geleceğe yürüyorum...\"www.okulsecelim.com