การวัดและตรวจสอบในงานบำรุงรักษา

2. จำแนกประเภท ของเคร่ืองมือวัดได้ อยา่ งถกู ต้อง 3. บอกระบบหน่วย วดั ไดอ้ ยา่ งถกู ต้อง หนว่ ยที่ 1 งานเครือ่ งมอื วัด (ต่อ) 1. อธิบายสาเหตขุ อง วิธีการสอน : 1.4 ความคลาดเคล่ือนจากการวดั 1.5 กฎการใช้เครอ่ื งมือวัด การเกดิ ความ การบรรยาย 2 1.6 การระวังรักษาเคร่ืองมอื วดั คลาดเคลอ่ื นจากการ ประกอบสือ่ วดั ไดอ้ ยา่ งถกู ต้อง 2. บอกกฎการใช้ เครื่องมอื วัดได้ 3. บอกวธิ ีการระวงั รักษาเคร่ืองมือวัดได้ วัตถปุ ระสงคเ์ มื่อ สัปดาห์ หัวเรอื่ ง - หัวเร่อื งย่อย นักศึกษาเรยี นจบ หมายเหตุ หน่วยนแ้ี ล้วสามารถ หน่วยท่ี 2 บรรทัดเหลก็ 1. บอกลกั ษณะของ วธิ ีการสอน : 3 2.1 บรรทัดเหลก็ บรรทัดเหลก็ ได้อยา่ ง การบรรยาย 2. ขีดมาตราบนบรรทัดเหลก็ ถูกต้อง ประกอบสื่อ 2. อธิบายขีดมาตราท้งั การสอนแบบ 2 ระบบของบรรทดั ตง้ั คำถาม เหลก็ ได้ หน่วยท่ี 2 บรรทดั เหล็ก (ต่อ) 1. บอกวธิ ีอ่านขีด วิธีการสอน : 2.3 วธิ อี ่านค่าวัดบรรทดั เหลก็ มาตราองั กฤษและ การบรรยาย 2.4 การใช้บรรทัดเหล็กวั เมตริกได้ ประกอบสื่อ 4 2.5 การระวงั รกั ษาบรรทดั เหล็ก 2. บอกวธิ ีการใช้ การสอนแบบ หนว่ ยที่ 3 เครอื่ งมือวดั แบบถา่ ยขนาด บรรทดั เหล็กวดั ตั้งคำถาม 1. คาลปิ เปอร์ ช้ินงานท่ีถกู ตอ้ งได้ 2. การแบง่ ชนิดของคาลปิ เปอร์ 3.3 การใช้คาลปิ เปอร์

3.4 การวัดด้วยคาลิปเปอร์ 3. บอกวิธรี ะวงั รักษา บรรทัดเหลก็ ได้ อยา่ งถกู ตอ้ ง 4. อธบิ ายลกั ษณะงาน ทวี่ ัดดว้ ยคาลิปเปอร์ 5. บอกลกั ษณะของคา ลปิ เปอรว์ ดั นอกและ วดั ใน 6. บอกวิธใี ชค้ าลปิ เปอรท์ ี่ถกู วิธี หน่วยที่ 3 เครอ่ื งมือวัดแบบถา่ ยขนาด 1. บอกวิธีเทียบค่าจาก วธิ ีการสอน : 3.5 การเทยี บขนาดเพอ่ื ทราบค่าวดั คาลปิ เปอร์ การบรรยาย 3.6 ขอ้ ควรระวงั ในการใชค้ าลปิ เปอร์3.7 เกจวัดรู 2. บอกกำหนดข้อควร ประกอบส่ือ ขนาดเลก็ ระวงั ในการใช้คาลิป การสอนแบบ 3.8 เกจยืดหด เปอร์ ต้ังคำถาม หน่วยท่ี 4 ฉากและฉากผสม 3. อธิบายลกั ษณะงาน 4.1 ฉาก ทีว่ ดั ด้วยเกจวดั รูขนาด 5 เล็ก 4. เขา้ ใจวิธีใช้เกจวัดรู ขนาดเลก็ 5. อธบิ ายลกั ษณะงาน ทวี่ ัดด้วยเกจ ยืดหด 6. เขา้ ใจวิธีใช้เกจยืด หดวัดงาน 1. จำแนกลักษณะของ ฉากได้

วัตถปุ ระสงค์เมอ่ื สปั ดาห์ หัวเร่ือง - หวั เรื่องย่อย นกั ศกึ ษาเรียนจบ หมายเหตุ 6 หน่วยที่ 4 ฉากและฉากผสม หนว่ ยนแ้ี ล้วสามารถ 4.2 ฉากผสม 4.3 ขอ้ ควรระวังในการใช้ฉากและฉากผสม 1. อธิบายลกั ษณะของ วิธีการสอน : หน่วยที่ 5 เครือ่ งมือวัดมุม 5.1 เครื่องมอื วดั มุม ฉากผสมได้ การบรรยาย 5.2 ใบวัดมุม 2. บอกข้อควรระวงั ประกอบสือ่ การใชฉ้ ากและฉาก การสอนแบบ ผสมได้ ตัง้ คำถาม 3. บอกหน้าท่ขี อง เครอื่ งมือวดั มมุ ได้ 4. อธิบายวิธีใช้ใบวัด มุมวดั ได้ถกู ต้อง หน่วยท่ี 5 เครื่องมอื วัดมุม (ต่อ) 1. บอกลกั ษณะและ วิธกี ารสอน : 3. บรรทัดวดั มมุ สากล 5.4 การวัดมมุ ด้วยไซนบ์ าร์ ชื่อส่วนต่าง การบรรยาย 7 ๆ ของบรรทดั วัด ประกอบสือ่ หนว่ ยที่ 6 เกจ 6.1 เกจรัศมี มุมสากลได้อย่าง การสอนแบบ 8 6.2 เกจความหนาหรอื ฟิลเลอร์เกจ ถกู ตอ้ ง ตั้งคำถาม หนว่ ยที่ 6 เกจ 3. สแตนดาร์ดวายเกจ 2. บอกลักษณะของ 6.4 เกจวัดเกลียว 9 6.5 เกจทรงกระบอก ไซน์บารไ์ ด้ 6.6 เกจวงแหวน 1. อธบิ ายการใช้งาน วิธกี ารสอน : ของเกจรศั มีได้ การบรรยาย 2. บอกลกั ษณะของเก ประกอบสื่อ จแผ่นได้ การสอนแบบ ตง้ั คำถาม 1. อธบิ ายการใช้งาน วิธีการสอน : ของสแตนดาร์ดวาย การบรรยาย เกจได้ ประกอบสอ่ื 2. บอกลกั ษณะของ การสอนแบบ เกจวัดเกลียวได้ ตงั้ คำถาม

6.7 เกจเพลาเรียว 3. บอกลักษณะและ 6.8 เกจวัดรูเรียว การใชเ้ กจทรง กระบอกไดอ้ ยา่ ง สปั ดาห์ หัวเรอื่ ง - หวั เร่อื งย่อย ถกู ต้อง หมายเหตุ 4. บอกลักษณะและ หน่วยที่ 6 เกจ (ตอ่ ) การใชเ้ กจวงแหวนได้ วธิ กี ารสอน : 6.9 แทง่ ตรวจสอบเกลยี วใน อยา่ งถูกต้อง การบรรยาย 6.10 เกจตรวจสอบเกลยี วนอก 5. บอกลกั ษณะและ ประกอบส่ือ 6.11 เกจกา้ มปู การใช้เกจเพลาเรยี วได้ การสอนแบบ 6.12 เกจบล็อก อยา่ งถกู ต้อง ตัง้ คำถาม 10 6. บอกลักษณะและ การใช้เกจรูเรยี วได้ วธิ กี ารสอน : หนว่ ยที่ 7 เวอร์เนียร์ การบรรยาย วัตถุประสงคเ์ มอ่ื ประกอบส่อื 7.1 เวอร์เนียร์ นกั ศกึ ษาเรยี นจบ การสอนแบบ หน่วยนีแ้ ลว้ สามารถ ตงั้ คำถาม 1. บอกลกั ษณะและ การใชแ้ ทง่ ตรวจสอบ เกลียวในได้ 2. บอกลักษณะและ การใชแ้ หวนตรวจสอบ เกลยี วนอกได้ 3. บอกลกั ษณะและ การใชเ้ กจกา้ มปไู ด้ 4. บอกลักษณะและ การใชเ้ กจ บล็อกได้ 1. บอกวธิ ีอา่ นคา่ เวอร์ เนียร์คาลิปเปอรไ์ ด้ 11 7.2 เวอร์เนียร์คาลิปเปอร์ 7.3 การแบง่ เวอร์เนียร์สเกล

หนว่ ยที่ 7 เวอร์เนยี ร์ (ต่อ) 1. บอกลกั ษณะวธิ ีใช้ วิธีการสอน : 7.4 การใช้งานเวอรเ์ นยี ร์ และข้อควรระวงั ใน การบรรยาย 12 7.5 ขอ้ ควรระวงั ในการใช้เวอรเ์ นียร์ การใช้เวอร์เนียรค์ าลิป ประกอบสือ่ เปอร์ไดอ้ ย่างถูกต้อง การสอนแบบ หนว่ ยท่ี 7 เวอร์เนยี ร์ (ต่อ) ตงั้ คำถาม 7.6 เวอรเ์ นยี ร์วดั ลกึ 7.7 เวอร์เนยี รไ์ ฮเกจ 1. บอกลกั ษณะวธิ ใี ช้ วธิ ีการสอน : 7.8 เวอรเ์ นยี รว์ ดั ฟนั เฟือง และข้อควรระวังใน การบรรยาย หน่วยที่ 8 ไมโครมิเตอร์ การใช้เวอร์เนียร์วัดลกึ ประกอบสอ่ื 8.1 ไมโครมเิ ตอร์ ได้ การสอนแบบ 8.2 ไมโครมิเตอร์วดั นอก 2. บอกลกั ษณะวธิ ใี ช้ ตง้ั คำถาม และขอ้ ควรระวังใน 13 การใช้เวอรเ์ นียร์ไฮเกจ หมายเหตุ ได้ วธิ ีการสอน : สัปดาห์ หวั เรื่อง - หวั เรือ่ งย่อย 3. บอกวธิ วี ัดความ การบรรยาย 14 หนาของฟันเฟืองด้วย ประกอบสอ่ื หนว่ ยท่ี 8 ไมโครมเิ ตอร์ (ตอ่ ) เวอรเ์ นียร์วัดฟนั เฟอื ง 8.3 หลกั การแบง่ สเกล ได้ 8.4วธิ วี ัดด้วยไมโครมิเตอร์ 1. บอกลกั ษณะของ 8.5 การตรวจสอบไมโครมิเตอร์ ไมโครมิเตอรไ์ ดอ้ ย่าง ถูกต้อง 2. อธบิ ายวธิ วี ัดงาน ดว้ ยไมโครมเิ ตอรว์ ดั วัตถุประสงคเ์ มื่อ นกั ศึกษาเรยี นจบ หนว่ ยนี้แล้วสามารถ 1. อธบิ ายหลักการแบง่ สเกลได้ 2.บอกวธิ ีวดั งานดว้ ย ไมโครมิเตอรว์ ัดนอกได้

8.6 ไมโครมเิ ตอร์วัดใน 3. บอกวิธวี ดั งานด้วย การสอนแบบ 8.7ไมโครมเิ ตอรว์ ดั ลึก ไมโครมิเตอร์วดั ในได้ ตัง้ คำถาม 4. อธบิ ายวิธีวดั งาน ดว้ ยไมโครมเิ ตอร์วัดลกึ ได้ หนว่ ยท่ี 9 นาฬกิ าวดั 1. อธิบายลกั ษณะของ วธิ กี ารสอน : 15 9.1 นาฬิกาวัด งานท่ีใช้นาฬิกาวดั ได้ การบรรยาย 9.2 หลกั การทำงานของนาฬกิ าวัด อยา่ งถกู ตอ้ ง ประกอบส่อื 9.3 การอา่ นคา่ 2. บอกวธิ ตี รวจสอบ การสอนแบบ 9.4 วธิ วี ัดหรอื ตรวจสอบด้วยนาฬกิ าวดั 9.5 นาฬิกา ขนาดของชนิ้ งานดว้ ย ต้ังคำถาม วัดใน นาฬิกาวดั ได้ 9.6นาฬกิ าวัดลกึ 3. บอกลกั ษณะวิธีใช้ 9.7 ขอ้ ควรระวังและการบำรุงรกั ษานาฬกิ าวดั และการวดั ด้วยนาฬิกา วดั ในได้ 4. บอกลกั ษณะวิธีใช้ และการวดั ดว้ ยนาฬกิ า วัดลกึ ได้ 5. บอกขอ้ ควรระวงั และการบำรุงรกั ษา นาฬิกาวัดไดอ้ ยา่ ง ถูกตอ้ ง หนว่ ยท่ี 10 ความเรียบผวิ งาน 1. บอกความหมาย วธิ ีการสอน : 10.1 ความเรียบผวิ งาน ของคำท่ีเกี่ยวกบั ผิวได้ การบรรยาย 16 10.2 การวัดคา่ ความหยาบผวิ งาน 2. บอกคา่ ความหยาบ ประกอบส่ือ ละเอียดของผวิ จาก การสอนแบบ กรรมวิธีการผลติ ตา่ ง ๆ ตั้งคำถาม ได้ 17 ทบทวนบทเรยี นและสรุปก่อนสอบ 18 สอบปลายภาค



ใบความรู้ที่ 1 หัวข้อเร่ือง – หัวข้อย่อย จดุ ประสงค์เชิงพฤตกิ รรม 1. ฉากและฉากผสม เมื่อนกั ศกึ ษาเรียนจบบทเรียนน้ีแลว้ นกั ศกึ ษาสามารถ 1.1 ลกั ษณะของฉากผสม 1. บอกลกั ษณะของฉากผสมไดอ้ ยา่ งถูกตอ้ ง 1.2 ขอ้ ควรระวงั ในการใชฉ้ ากผสม 2. บอกขอ้ ควรระวงั ในการใชฉ้ ากผสมไดอ้ ยา่ งถกู ตอ้ ง เนื้อหา วธิ ีการสอน รหัส เวลา กจิ กรรม ผู้สอน / ผู้เรียน หนังสือ นาที บทนา ผู้สอน : บรรยายประกอบส่ือ ฉากผสมเป็ นเครื่ องมือที่มีราคาแพงและเป็ น (power point) เคร่ืองมือตรวจสอบที่มีความละเอียดและเม่ือเกิด ผู้เรียน : ฟังการบรรยายและทาการ 3 ความเสียหายก็ไม่สามารถปรับใหถ้ ูกตอ้ งหรือแกไ้ ข บนั ทกึ ในส่วนทีส่ าคญั ไดอ้ ีกดงั น้นั จึงจาเป็นตอ้ งรู้ถึงส่วนประกอบและขอ้ ค ว ร ร ะ ว ัง ใ น ก า ร ใ ช้เ พ่ือ ป้ อ ง กัน ไ ม่ ใ ห้ เ กิ ด ค ว า ม เสียหาย เนื้อหา ฉาก ผู้สอนถาม: นกั เรียนทราบหรือไม่ ฉากผสมเป็ นเคร่ืองมือที่มีประโยชน์ ใช้งานได้ วา่ ฉากผสมมีประโยชน์อยา่ งไร หลายอยา่ ง เช่น ใชใ้ นงานร่างแบบ วดั มุมฉาก วดั ผู้เรียนตอบ: ………… มุม หรือหาศูนยก์ ลางงาน ผู้สอนเฉลย: ฉากผสมสามารถใช้ ส่ วนประกอบและหน้ าที่ของฉากผสม ในงานร่างแบบ วดั มุมฉาก วดั มุม หรือหาศูนยก์ ลางงาน B:95 5(8) ฉากผสมประกอบดว้ ยส่วนตา่ ง ๆ ดงั น้ี 1. บรรทดั เหลก็ มีลกั ษณะเหมอื นบรรทดั เหลก็ แต่มี ความหนามากกวา่ บรรทดั เหล็กทวั่ ๆ ไป ตรงกลาง ของบรรทดั เหลก็ จะมีร่องตลอดความยาว สาหรับ ประกอบกบั ส่วนอื่น ๆ เมอื่ ตอ้ งการใช้

เนื้อหา วธิ ีการสอน รหัส เวลา กจิ กรรม ผู้สอน / ผู้เรียน หนังสือ นาที 2. หัวฉาก ใชป้ ระกอบกบั บรรทดั เหลก็ โดยจะมีร่อง ผู้สอน : บรรยายประกอบสื่อ อยใู่ นตวั สาหรบั ใหบ้ รรทดั เหล็กสอดเขา้ ไป โดยจะมี (power point) ล่ิมเป็นตวั ยดึ เมื่อสอดบรรทดั เขา้ ไป และจะมีสลกั ผู้เรียน : ฟังการบรรยาย จดบนั ทึก เกลียวสาหรับยดึ บรรทดั เหล็กใหแ้ น่นกบั หวั ฉาก หวั และถามในส่วนทีส่ งสยั ฉากน้ีจึงเลื่อนไปมาตามร่องบรรทดั เหล็กได้ สามารถ วดั ฉากหรือวดั เป็นมุม 45 องศารวมท้งั วดั ความสูง และความลึกของงานได้ การใช้หัวฉาก ก. ลากเส้นฉาก B:96 7 (15) ข. ลากเส้นเป็นมมุ 45 องศา ค. ลากเส้นขนาน ง. วดั ความลึก ผู้สอนถาม: ส่วนประกอบใดใน 3. หัวหาศูนย์ ลกั ษณะของหวั หาศนู ย์ เหมือนรูปตวั V ฉากผสมที่ใชใ้ นการหาศูนยก์ ลาง ทามุมกนั 90 องศา ทแี่ ขนท้งั สองจะมีร่องสาหรับ ของเพลา สอดใส่บรรทดั เหล็กโดยจะมีล่ิมเป็นตวั ยดึ ผู้เรียนตอบ: …………. เช่นเดียวกบั หวั ฉาก ใชส้ าหรบั หาศูนยก์ ลางของเพลา ผู้สอนเฉลย: หวั หาศูนย์ กลม

เนื้อหา วิธีการสอน รหัส เวลา กิจกรรม ผู้สอน /ผู้เรียน หนังสือ นาที ผู้สอน : บรรยายประกอบส่ือ (power point) ผู้เรียน : ฟังการบรรยาย จด บนั ทกึ ส่วนทีส่ าคญั การขดี หาศนู ยก์ ลางของงานกลม B:97 15(30) 4. หัววัดมุม ลกั ษณะเป็นรูปวงกลม มีขดี แบ่งจาก 0 – ผู้สอนถาม: หวั วดั มุมมีลกั ษณะ 180 องศา โดยหัววดั มุมน้ีจะมีฐานเป็นฉาก และมีร่อง เป็ นอยา่ งไร สาหรบั ใส่บรรทดั เหล็ก เช่นเดียวกบั หวั หาศูนย์ และหวั ผู้เรียนตอบ: …………. ฉาก ใชส้ าหรับวดั มุมต่าง ๆ หรือขดี เสน้ เอียงเป็นมุม ผู้สอนเฉลย: หวั วดั มุมมี ลกั ษณะเป็นรูปวงกลม มีขีด แบ่งจาก 0 – 180 องศา การเขียนเสน้ เอียงขนานหรือเอียงเป็นมุมดว้ ยหวั วดั มุม A:64 10(40) ข้อควรระวังในการใช้ฉากผสม ฉากผสม เป็นเคร่ืองมือตรวจสอบท่ีละเอียดและมีราคา แพง เมื่อชารุดเสียหายไม่สามารถปรบั ใหถ้ ูกตอ้ งหรือ ใชไ้ ดอ้ ีก ดงั น้นั ขอ้ ควรระวงั มีดงั น้ี 1. อยา่ เก็บฉากหรือฉากผสมไวร้ วมกบั เครื่องมืออื่น 2. อยา่ ใชว้ ดั งานผวิ ดิบหรือหยาบหรืองานที่ไม่ไดล้ บคม 3. อยา่ เอียงหรือใชข้ อบตรวจสอบความราบผวิ งาน เพราะขอบอาจจะกระแทกกบั ผวิ งานและเกิดรอยเยนิ 4. เม่ือตอ้ งการจะเปล่ียนจุดทต่ี รวจสอบให้ยกฉาก หรือ ฉากผสมข้นึ พน้ งาน หา้ มเล่ือนไปมาบนผวิ งาน เพราะ อาจจะทาใหผ้ วิ สมั ผสั งานของฉากหรือฉากผสมสึก

เนื้อหา วิธีการสอน รหัส เวลา หนังสือ นาที 5. อยา่ ทาหล่นพน้ื กจิ กรรม ผู้สอน /ผู้เรียน 6. หลงั จากใชแ้ ลว้ ใหท้ าน้ามนั บาง ๆ ผู้สอน : บรรยายประกอบสื่อ 7. ถา้ เกิดรอยเยนิ บนผวิ ฉากหรือฉากผสม ใหใ้ ชห้ ิน (power point) น้ามนั ฝนออกเทา่ น้นั หา้ มใชต้ ะไบ ผู้เรียน : ฟังการบรรยาย จด บนั ทึก และถามในส่วนท่ีสงสยั สรุป ผู้เรียนและผู้สอนทาการสรุป ร่วมกนั ผู้สอน : มอบหมายงานให้ ผเู้ รียนทาแบบฝึกหดั ทา้ ยบท ผู้เรียน : ทาแบบฝึกหดั ทา้ ยบท 10(50)

สรุปเนื้อหา ฉากผสมเป็นเครื่องมือทีม่ ีราคาแพงและเป็นเคร่ืองมือตรวจสอบทม่ี ีความละเอียดและเม่ือเกิดความเสียหายก็ไม่ สามารถปรบั ใหถ้ ูกตอ้ งหรือแกไ้ ขไดอ้ ีก ฉากผสมเป็ นเคร่ืองมือที่มีประโยชน์ ใชง้ านไดห้ ลายอยา่ ง เช่น ใชใ้ นงานร่างแบบ วดั มุมฉาก วดั มุม หรือหา ศนู ยก์ ลางงาน ส่วนประกอบและหน้าทขี่ องฉากผสม 1. บรรทดั เหล็ก มีลกั ษณะเหมือนบรรทดั เหลก็ แตม่ ีความหนามากกวา่ บรรทดั เหล็กทวั่ ๆ ไป 2. หัวฉาก ใชป้ ระกอบกบั บรรทดั เหล็ก โดยจะมีร่องอยใู่ นตวั สาหรบั ใหบ้ รรทดั เหล็กสอดเขา้ ไป โดยจะมีลิ่มเป็ น ตวั ยดึ เม่ือสอดบรรทดั เขา้ ไป สามารถวดั ฉากหรือวดั เป็นมุม 45 องศา รวมท้งั วดั ความสูงและความลึกของงานได้ 3. หัวหาศูนย์ ลกั ษณะของหวั หาศูนย์ ใชส้ าหรับหาศนู ยก์ ลางของเพลากลม 4. หัววัดมุม ลกั ษณะเป็นรูปวงกลม ใชส้ าหรบั วดั มุมตา่ ง ๆ หรือขดี เสน้ เอียงเป็นมุม ข้อสังเกตในการสอน ผู้สอน ก่อนสอน : ความตรงต่อเวลา ความพร้อมของเครื่องมือและวสั ดุทใี่ ชป้ ระกอบการสอน เตรียมเน้ือหา ขณะสอน : ดูเน้ือหาไม่บอ่ ยนกั เพราะมีการเตรียมตวั มาก่อน ทาใหม้ ีเวลาดูพฤติกรรมของผเู้ รียนไดอ้ ยา่ ง ทว่ั ถึงสงั เกตความสนใจของผเู้ รียนตอ่ เน้ือหาทีท่ าการสอน หลงั สอน : ทราบไดว้ า่ ผเู้ รียนมีความเขา้ ใจและสนใจเรียนมากแค่ไหนจากการสงั เกตระหวา่ งการสอน ผู้เรียน ก่อนเรียน : เตรียมตวั อ่านเน้ือหาก่อนล่วงหนา้ ขณะเรียน : เขา้ ใจการเรียนไดเ้ ร็วข้ึนเพราะมีการเตรียมตวั มาก่อน หลงั เรียน : มีความรู้ ความเขา้ ใจมากข้นึ ข้อทดสอบและเฉลย 1. นกั เรียนทราบหรือไม่วา่ ฉากผสมมีประโยชน์อยา่ งไร (จ) ตอบ ฉากผสมสามารถใชใ้ นงานร่างแบบ วดั มุมฉาก วดั มุม หรือหาศูนยก์ ลางงาน 2. ส่วนประกอบใดในฉากผสมท่ใี ชใ้ นการหาศูนยก์ ลางของเพลา (จ) ตอบ หวั หาศนู ย์ 3. หวั วดั มุมมีลกั ษณะเป็นอยา่ งไร (จ) ตอบ หวั วดั มุมมีลกั ษณะเป็นรูปวงกลม มีขดี แบง่ จาก 0 – 180 องศา

เอกสารอ้างอิง A: ไชยศกั ด์ิ ศรีสุขเดช. การวดั ละเอียด. สานกั พมิ พศ์ ูนยส์ ่งเสริมวชิ าการ.กรุงเทพฯ. 2547. B: ยงยทุ ธ วทิ ยดารง.เอกสารทางวชิ าการรายวิชา งานวดั ละเอียด. สานกั พฒั นาสมรรถนะครูและบุคคลากร อาชีวศึกษา. 2548. เครื่องมือและอุปกรณ์ในการสอน 1. กระดานไวทบ์ อร์ด 2. ปากกาไวทบ์ อร์ด 3. โปรเจคเตอร์ 4. คอมพวิ เตอร์ หมายเหตุ (จ) = คาถามทเี่ ก่ียวกบั ความจา

ใบความรู้ที่ 2 หัวข้อเร่ือง – หัวข้อย่อย จดุ ประสงค์เชิงพฤติกรรม เวอร์เนียร์ เม่ือนกั ศกึ ษาเรียนจบบทเรียนน้ีแลว้ นกั ศึกษาสามารถ 1. การแบ่งเวอร์เนียร์สเกลระบบเมตริก 1. อธิบายหลกั การแบง่ เวอร์เนียร์สเกลระบบเมตริกได้ 2. การอ่านคา่ ความละเอียดของเวอร์เนียร์ระบบเมตริก อยา่ งถูกตอ้ ง 2. อ่านค่าความละเอียดในการวดั ของเวอร์เนียร์ระบบ เมตริกได้ เนื้อหา วธิ ีการสอน รหัส เวลา กจิ กรรม ผู้สอน / ผู้เรียน หนังสือ นาที บทนา ผู้สอน : บรรยายประกอบส่ือ 3 การแบ่งสเกลเวอร์เนียร์นบั วา่ เป็นความรู้ทจี่ าเป็นในการ (power point) อ่านคา่ เวอร์เนียร์ เนื่องจากการการอ่านคา่ เวอร์เนียร์นบั ผู้เรียน : ฟังการบรรยายและ คอ่ นขา้ งมีความซบั ซอ้ น ถา้ เราไม่รู้ถึงหลกั การแบง่ สเกล ทาการบนั ทกึ ในส่วนทสี่ าคญั เวอร์เนียร์ก็จะทาใหอ้ ยากต่อการอ่านค่าความละเอียด เวอร์เนียร์ เนื้อหา การแบ่งเวอร์เนียร์สเกล ผู้สอนถาม: เวอร์เนียร์สเกล 1/20 มม.เราแบ่งขดี มาตรา การแบ่งเวอร์เนียร์สเกลวัดได้ละเอยี ด 1/20 มม. (0.05 หลกั ออกเป็เวอร์เนียร์สเกลได้ กี่ส่วน มม.) ผู้เรียนตอบ: …………. หลกั การแบง่ มีดงั น้ี ผู้สอนเฉลย: 20 ส่วน 1. นาระยะ 19 มม. ของขดี สเกลมาตราหลกั มาแบ่งเป็น เวอร์เนียร์สเกล 20 ส่วน โดยแตล่ ะช่องมีขนาดเทา่ ๆกนั 2.ดงั น้นั 1 ช่องของเวอร์เนียร์สเกลมีคา่ = 19/20 = 0.95 มม. 3. ระยะผลต่างของ 1 ช่องสเกลมาตราหลกั (1 มม.) กบั 1 ช่องของเวอร์เนียร์สเกล (0.95 มม.) มีค่าเทา่ กบั 1-0.95 = 0.05 มม. A:118- 10(13) 4. ผลตา่ ง 0.05 มม. น้ี คอื คา่ ความละเอียดที่เวอร์เนียร์น้ี 119 วดั ได้

เนื้อหา วธิ ีการสอน รหัส เวลา หนังสือ นาที รูปแสดง เวอร์เนยี ร์สเกลวดั ได้ละเอียด 0.05 มม. กิจกรรม ผู้สอน / ผู้เรียน ผู้สอน : บรรยายประกอบสื่อ (power point) ผู้เรียน : ฟังการบรรยาย จด บนั ทกึ และถามในส่วนท่สี งสยั วธิ ีอ่านเวอร์เนียร์คาลปิ เปอร์วัดละเอยี ด 0.05 มม. ผู้สอนถาม: จากรูป อ่านคา่ ข้นั ท่ี 1 อ่านคา่ วดั เป็นเซนติเมตรจากขดี มาตราหลกั เวอร์เนียร์คาลิปเปอร์ความ ข้นั ท่ี 2 อ่านค่าวดั เป็นมิลลิเมตรจากขีดมาตราหลกั ละเอียด 0.05 มม. ไดเ้ ท่าไร ข้นั ที่ 3 อ่านค่าวดั ทลี่ ะเอียด 0.1 จากขดี มาตราเล่ือน ผู้เรียนตอบ: …………. ข้นั ที่ 4 อ่านคา่ วดั ที่ละเอียด 0.05 จากขีดมาตราเล่ือน ผู้สอนเฉลย: 57.25 มม. B:42-43 10(23) รูปแสดง ตัวอย่างการอ่านค่า A:119- 7(30) 120 จากรูปอ่านคา่ วดั ไดเ้ ท่ากบั 57.25 มม. การแบ่งเวอร์เนียร์สเกลวัดได้ละเอยี ด 1/50 มม. (0.02 มม.) หลกั การแบง่ มีดงั น้ี 1. นาระยะ 49 มม. ของขดี สเกลมาตราหลกั มาแบ่งเป็ น เวอร์เนียร์สเกล 50 ส่วน โดยแต่ละช่องมีขนาดเทา่ ๆกนั 2.ดงั น้นั 1 ช่องของเวอร์เนียร์สเกลมีค่า = 49/50 = 0.98 มม. 3. ระยะผลตา่ งของ 1 ช่องสเกลมาตราหลกั (1 มม.) กบั 1 ช่องของเวอร์เนียร์สเกล (0.98 มม.)

เนื้อหา วธิ ีการสอน รหัส เวลา หนังสือ นาที มีคา่ เท่ากบั 1-0.98 = 0.02 มม. กิจกรรม ผู้สอน /ผู้เรียน 4. ผลต่าง 0.02 มม. น้ี คือค่าความละเอียดทเี่ วอร์เนียร์น้ี ผู้สอน : บรรยายประกอบส่ือ วดั ได้ (power point ) ผู้เรียน : ฟังการบรรยาย จด บนั ทกึ ส่วนทีส่ าคญั รูปแสดง การแบ่งสเกล1/50 มม. วิธีอ่านเวอร์เนยี ร์คาลปิ เปอร์วัดละเอียด 0.02 มม. ผู้สอนถาม: จากรูป จงอ่านเวอร์ ข้นั ที่ 1 อ่านคา่ วดั เป็นเซนติเมตรจากขีดมาตราหลกั เนียร์คาลิปเปอร์วดั ละเอียด 0.02 ข้นั ที่ 2 อ่านค่าวดั เป็นมิลลิเมตร จากขีดมาตราหลกั มม. ข้นั ท่ี 3 อ่านคา่ วดั ท่ีละเอียด 0.1 จากขดี มาตราเลื่อน ผู้เรียนตอบ: …………. ข้นั ที่ 4 อ่านค่าวดั ทีล่ ะเอียด 0.02 จากขดี มาตราเล่ือน ผู้สอนเฉลย: 68.32 มม. B:44-45 10(40) รูปแสดง ตัวอย่างการอ่านค่า ผู้สอนและผู้เรียนทาการสรุป ร่วมกัน จากรูปอ่านคา่ วดั ไดเ้ ทา่ กบั 68.32 มม. สรุป 10(50)

สรุปเนื้อหา การแบ่งเวอร์เนียร์สเกลวัดได้ละเอยี ด 1/20 มม. (0.05 มม.) จะแบ่งระยะ 19 มม. ของขีดสเกลมาตราหลกั ออกเป็ น เวอร์เนียร์สเกลได้ 20 ส่วน การแบ่งเวอร์เนียร์สเกลวัดได้ละเอียด 1/50 มม. (0.02 มม.) นาระยะ 49 มม. ของขีดสเกลมาตราหลกั มาแบ่งเป็ น เวอร์เนียร์สเกล 50 ส่วน วธิ ีอ่านเวอร์เนยี ร์คาลปิ เปอร์วัดระบบเมตริก ข้นั ท่ี 1 อ่านค่าวดั เป็นเซนตเิ มตรจากขีดมาตราหลกั ข้นั ท่ี 2 อ่านคา่ วดั เป็นมิลลิเมตร จากขีดมาตราหลกั ข้นั ท่ี 3 อ่านค่าวดั ทลี่ ะเอียด 0.1 จากขดี มาตราเล่ือน ข้นั ที่ 4 อ่านค่าวดั ท่ีละเอียด 0.02 หรือ 0.05 จากขีดมาตราเลื่อน ข้อสังเกตในการสอน ผู้สอน ก่อนสอน : ความตรงตอ่ เวลา ความพรอ้ มของเครื่องมือและวสั ดุทใ่ี ชป้ ระกอบการสอน เตรียมเน้ือหา ขณะสอน : ดูเน้ือหาไม่บอ่ ยนกั เพราะมีการเตรียมตวั มาก่อน ทาใหม้ ีเวลาดูพฤตกิ รรมของผเู้ รียนไดอ้ ยา่ ง ทวั่ ถึงสงั เกตความสนใจของผเู้ รียนต่อเน้ือหาท่ีทาการสอน หลังสอน : ทราบไดว้ า่ ผเู้ รียนมีความเขา้ ใจและสนใจเรียนมากแค่ไหนจากการสงั เกตระหวา่ งการสอน ผู้เรียน ก่อนเรียน : เตรียมตวั อ่านเน้ือหาก่อนล่วงหนา้ ขณะเรียน : เขา้ ใจการเรียนไดเ้ ร็วข้นึ เพราะมีการเตรียมตวั มาก่อน หลงั เรียน : มีความรู้ ความเขา้ ใจมากข้ึน ข้อทดสอบและเฉลย 1. เวอร์เนียร์สเกล 1/20 มม.เราแบ่งขดี มาตราหลกั ออกเป็ เวอร์เนียร์สเกลไดก้ ่ีส่วน (จ) ตอบ 20 ส่วน 2. จากรูป อ่านค่าเวอร์เนียร์คาลิปเปอร์ความละเอยี ด 0.05 มม. ไดเ้ ท่าไร (ข) ตอบ 57.25 มม. 3. จากรูป จงอ่านเวอร์เนียร์คาลิปเปอร์วดั ละเอียด 0.02 มม. (ข) ตอบ 68.32 มม. เอกสารอ้างอิง A: ไชยศกั ด์ิ ศรีสุขเดช. การวดั ละเอียด. สานกั พมิ พศ์ นู ยส์ ่งเสริมวชิ าการ.กรุงเทพฯ. 2547. B: ยงยทุ ธ วทิ ยดารง.เอกสารทางวชิ าการรายวิชา งานวดั ละเอียด. สานกั พฒั นาสมรรถนะครูและบุคคลากร อาชีวศกึ ษา. 2548.

เคร่ืองมือและอปุ กรณ์ในการสอน 1. 1. กระดานไวทบ์ อร์ด 2. ปากกาไวทบ์ อร์ด 3. โปรเจคเตอร์ 4. คอมพวิ เตอร์ 5. เวอร์เนียร์คาลิปเปอร์ 2. 3. หมายเหตุ (ข) = คาถามเก่ียวกบั ความเขา้ ใจ (จ) = คาถามทีเ่ ก่ียวกบั ความจา

ใบความรู้ที่ 3 หัวข้อเรื่อง – หัวข้อย่อย จุดประสงค์เชิงพฤตกิ รรม นาฬิกาวดั เม่ือนกั ศกึ ษาเรียนจบบทเรียนน้ีแลว้ นกั ศึกษาสามารถ 1. นาฬิกาวดั 1. อธิบายลกั ษณะของงานทใ่ี ชน้ าฬกิ าวดั ไดอ้ ยา่ งถูกตอ้ ง 2. หลกั การทางานของนาฬกิ าวดั 2. บอกหลกั การทางานของนาฬิกาวดั ได้ 3. การอ่านค่าจากการวดั 3. อ่านค่าวดั จากนาฬกิ าวดั ไดอ้ ยา่ งถูกตอ้ ง เนื้อหา วิธีการสอน รหัส เวลา กิจกรรม ผู้สอน / ผู้เรียน หนังสือ นาที บทนา ผู้สอน : บรรยายประกอบสื่อ 2 นาฬกิ าวดั เป็ นเคร่ืองมือวดั ทอี่ ่านค่าระยะทางการ (Power Point) เคลื่อนทขี่ องแกนวดั ดว้ ยเขม็ ซ่ึงตดิ อยกู่ บั หนา้ ปัทม์ ผู้เรียน : ฟังการบรรยายและทาการ โดยอ่านค่าความแตกตา่ งทีไ่ ดจ้ ากการอา้ งอิงคา่ บนั ทกึ ในส่วนท่สี าคญั มาตรฐานใด ๆ ใชว้ ดั ระดบั ความเป็นระนาบ ความ ขนาน ระยะเยอ้ื งศนู ย์ เช่นวดั เพอื่ หาศูนยใ์ นงานกลึง ไดล้ ะเอียดมาก ผู้สอนถาม: ถา้ ตอ้ งการตรวจสอบ เนื้อหา ความกลมหรือความเรียวของเพลา นาฬิกาวดั นกั เรียนควรเลือกเคร่ืองมือวดั ใด นาฬิกาวดั ใช้สาหรับวดั เปรียบเทียบขนาดและ ในการตรวจสอบ ตรวจสอบขนาด รูปร่าง ตาแหน่งผิวของช้ินงาน ผู้เรียนตอบ: ………… ตรวจสอ บค วา ม เที่ยงตรงข องชิ้ น ส่ วนของ ผู้สอนเฉลย: นาฬกิ าวดั เครื่องจกั รว่าอยู่ในตาแหน่งแนวด่ิงหรือแนวราบ A:166 3(5) อยา่ งแทจ้ ริงหรือไม่ ตรวจสอบความคลาดเคลื่อน ไปจากขนาดทก่ี าหนดเท่าใดและความคลาดเคลื่อน น้ันอยใู่ นช่วงพิกดั ที่ยอมให้ผดิ พลาดไปไดห้ รือไม่ ตรวจสอบความกลมหรือความเรียวของเพลา เป็ น ตน้

เนื้อหา วธิ ีการสอน รหัส เวลา กิจกรรม ผู้สอน / ผู้เรียน หนังสือ นาที ลกั ษณะของนาฬิกาวดั ผู้สอน : บรรยายประกอบสื่อ A:136 3(8) นาฬกิ าวดั ประกอบดว้ ยสเกลหยาบและสเกลละเอียด (Power Point) โดยสเกลละเอียดจะอยวู่ งนอกมีเขม็ ยาวเป็นตวั ช้ี ผู้เรียน : ฟังการบรรยายจดบนั ทกึ ส่วนสเกลหยาบจะเป็ นวงเลก็ อยภู่ ายในสเกลละเอียด ส่วนทส่ี าคญั โดยมีเขม็ ส้นั เป็นตวั ช้ี ในหน่ึงช่องของสเกลละเอยี ด จะมีค่าเท่ากบั ค่าความละเอียดของนาฬิกาวดั ที่ ผู้สอนถาม: ถา้ เรามองดูที่ กาหนดไวท้ ่ีหนา้ ปัดค่าความละเอียดของนาฬกิ าวดั มี หนา้ ปัทมข์ องเขม็ ส้นั เราจะทราบ ท้งั แบบ 0.01 มม. และ 0.001 มม. เม่ือหวั สมั ผสั ถูก หรือไม่วา่ เขม็ ยาวน้นั จะหมุนไปกี่ ดนั ข้ึนเขม็ ยาวของหนา้ ปัทมจ์ ะหมุนตามเขม็ นาฬกิ า รอบ เมื่อเขม็ ยาวหมุนครบ 1 รอบ เขม็ ส้นั จะหมุนไป 1 ผู้เรียนตอบ: ………… ช่องสเกล เม่ือมองดูทีห่ นา้ ปัทมข์ องเขม็ ส้นั จะทราบ ผู้สอนเฉลย: ทราบ เพราะถา้ เขม็ ทนั ทีวา่ เขม็ ยาวหมุนไปก่ีรอบ ยาวหมุนครบ 1 รอบ เขม็ ส้นั ก็จะ หมุนไป 1 ช่องสเกลเช่นกนั ส่วนประกอบและหน้าทขี่ องนาฬิกาวดั 1. หวั วดั - เป็นตวั สมั ผสั วดั หรือตรวจสอบช้ินงาน B:56 10(18) โดยตรง 2. แกนเล่ือน - เป็นตวั จบั ยดึ หวั วดั เมื่อหวั วดั ถูกดนั โดยผวิ ชิ้นงาน แกนเล่ือนข้นึ – ลง 3. เขม็ ยาว - บอกคา่ ความคลาดเคลอื่ นของช้ินงาน ภายหลงั การสมั ผสั ช้ินงานของหวั วดั 4. เขม็ วดั รอบ - บอกจานวนรอบของเขม็ วา่ เคลื่อนที่ ไปเป็นระยะทางเทา่ ไร (มม.)

เนื้อหา วธิ ีการสอน รหัส เวลา หนังสือ นาที 5. แผน่ สเกล - บอกคา่ ความละเอียด โดยแบง่ ออกเป็ น กิจกรรม ผู้สอน /ผู้เรียน 100 ช่องเทา่ ๆ กนั เมื่อเขม็ ยาวหมุนไป 1 รอบ จะอ่าน ผู้สอน : บรรยายประกอบสื่อ คา่ ได้ 1 มม. (Power Point) 6. กรอบนอก - หมุนปรับใหจ้ ดุ ศนู ย์ (ขีด 0) ของแผน่ ผู้เรียน : ฟังการบรรยาย จด สเกลตรงกบั เขม็ ยาวพอดีเพอื่ ท่จี ะกาหนดจุดเริ่มตน้ ใน บนั ทึกส่วนท่สี าคญั การอ่านคา่ หรือตรวจสอบชิ้นงานในข้นั ตอนตอ่ ไป 7. ขดี พกิ ดั - กาหนดคา่ ของพกิ ดั ที่ยอมรับ หรือ คลาดเคล่ือนจากค่าทกี่ าหนด 8. สกรูล็อค - ล็อคตาแหน่งสเกลของหนา้ ปัทม์ 9. กระจกหนา้ ปัทม์ - ป้องกนั ฝ่ นุ หรือส่ิงแปลกปลอม เขา้ ไปทาความเสียหายใหอ้ ุปกรณ์ หรือ ส่วนประกอบ อื่น ๆ 10. ตวั เรือน - ป้องกนั หรือครอบอุปกรณ์ (กลไก ภายใน) ไม่ใหเ้ กิดความเสียหาย 11. กา้ น - สาหรับจบั ยดึ อุปกรณ์ (ขาต้งั ) ใชใ้ นการ ตรวจสอบ หรือวดั งาน หลักการทางานของนาฬิกาวัด รูป แสดงกลไกการทางานของนาฬิกาวัด B:57- 15 (33) 58 การส่งผา่ นการเคล่ือนที่ จากหวั วดั ไปยงั เขม็ ยาว จะ ใชก้ ลไกของเฟื องเป็ นตวั ส่ง จากรูป เม่ือแกน S เคล่ือนทข่ี ้นึ ลง เฟืองแรค (เฟืองสะพาน) ทีแ่ กนจะดนั ใหเ้ ฟืองพนิ เนียนหมายเลข 1a น้นั หมุน เฟือง 1a จะมี

เนื้อหา วิธีการสอน รหัส เวลา กจิ กรรม ผู้สอน /ผู้เรียน หนังสือ นาที แกนร่วมกบั เฟืองหมายเลข 1b เฟือง 1b จะขบอยกู่ บั ผู้สอน : บรรยายประกอบ เฟืองพนิ เนียนหมายเลข 2c ซ่ึงตดิ อยกู่ บั เขม็ ยาว หรือ (Power Point) หนา้ ปัทม์ ผู้เรียน : ฟังการบรรยาย จด ระยะทางการเคล่ือนทข่ี องแกน และการเคล่ือนที่ บนั ทกึ ส่วนท่สี าคญั ของเขม็ สามารถกาหนดเป็นค่าคงที่ ที่ถูกตอ้ งดว้ ย สดั ส่วนจานวนเฟื อง และช่วงฟันของแรค (เฟือง สะพาน) ตวั อยา่ งเช่น เม่ือ S เคลื่อนที่ไป 1 มม. เขม็ ยาว จะหมุนไป 1 รอบ แลว้ แบ่งสเกลออกเป็น 100 ช่อง เทา่ กนั จะไดค้ วามกวา้ งของช่องสเกลเป็น 0.01 มม. นอกจากน้ีเขม็ ส้นั จะติดอยกู่ บั ฟันเฟือง 1b ดงั น้นั เม่ือ เขม็ ยาวหมุนไป 1 รอบ เขม็ ส้นั จะหมุนไป 1 ช่อง (1/10 รอบ) ถา้ กาหนดใหส้ ดั ส่วนจานวนฟันระหวา่ งฟันเฟื อง 1b และพนิ เนียนหมายเลข 2c เป็น 10:1 เพอื่ ป้องกนั การถอยหลงั (Back Lash) ของฟันเฟือง เน่ืองจากเฟืองแรค และพนิ เนียนน้นั จะมีช่วงถอยหลงั (การคลอนตวั ) อยู่ จึงมีฟันเฟืองซ่ึงมีขนาดและจานวน ฟันเฟื องเท่ากบั ฟันเฟืองหมายเลข 1 เรียกวา่ ฟันเฟือง หมายเลข 2 ขบอยกู่ บั พนิ เนียน c แลว้ มีสปริงกน้ หอยตดิ อยเู่ พอื่ ยนั รับช่วงถอยหลงั ของฟันเฟืองท้งั หมดทาให้ หนา้ ฟันเฟืองทกุ ตวั สมั ผสั กนั เพยี งดา้ นเดียวตลอดเวลา การอ่านค่าจากการวัด รูป แสดงส่วนประกอบในการอ่านค่านาฬิกาวัด

เนื้อหา วิธีการสอน รหัส เวลา กิจกรรม ผู้สอน / ผู้เรียน หนังสือ นาที การอ่านค่าบนหนา้ ปัทมข์ องนาฬกิ าวดั จากรูป ให้ ผู้สอน : บรรยายประกอบสื่อ B:56 10(43) อ่านจานวนมลิ ลิเมตรดว้ ยเขม็ วดั รอบ ก่อน แลว้ (Power Point) อ่านจานวนความละเอียด 0.01 มม. ดว้ ยเขม็ ยาว ผู้เรียน : ฟังการบรรยายและทา โดยแผน่ สเกล เม่ือแกนวดั เคล่ือนท่ขี ้นึ ใหอ้ ่าน การบนั ทึกในส่วนทสี่ าคญั คา่ จากตวั เลขดา้ นนอก ในทศิ ทางตามเขม็ นาฬกิ า แต่ถา้ แกนวดั เล่ือนเคล่อื นทล่ี งใหใ้ ชต้ วั เลขดา้ นใน ของหนา้ ปัทมอ์ ่านคา่ ในทิศทางทวนเขม็ นาฬกิ า ผู้สอนถาม: ในการอ่านค่านาฬิกา วดั เราสามารถอ่านคา่ ไดก้ ่ีแบบ ผู้เรียนตอบ: ………… ผู้สอนเฉลย: 2 แบบ คอื ถา้ แกนวดั เคล่ือนทขี่ ้ึนจะสามารถอ่านคา่ ได้ ในทศิ ทางบวก ขณะเดียวกนั ถา้ รูป แสดงระยะการเคล่ือนท่ีของเขม็ ในทิศทางตามเขม็ แกนวดั เคลื่อนซ่ึงจะสามารถอ่าน นาฬิกา คา่ ไดใ้ นทศิ ทางลบ แกนวดั เคล่ือนท่ขี ้นึ อ่านคา่ ไดใ้ นทิศทางบวกเมื่อ เทยี บกบั ตาแหน่งอา้ งอิง จากรูป เขม็ วดั รอบ อ่านคา่ ได้ 1.00 มม. ท่เี ขม็ วดั ละเอียด 0.01 มม. อ่านค่าได้ 0.91 มม. ค่ารวม 1.91 มม. รูป แสดงระยะการเคล่ือนทขี่ องเขม็ ในทิศทางทวนเขม็ นาฬิกา

เนื้อหา วิธีการสอน รหัส เวลา กิจกรรม ผู้สอน / ผู้เรียน หนังสือ นาที แกนวดั เคล่ือนท่ีลง อ่านค่าไดใ้ นทิศทางลบเม่ือ ผู้สอน : บรรยายประกอบส่ือ เทยี บกบั ตาแหน่งอา้ งอิง จากรูป (Power Point) เขม็ วดั รอบ อ่านค่าได้ -1.00 มม. ผู้เรียน : ฟังการบรรยายและทา ทเ่ี ขม็ วดั ละเอียด 0.01 มม. อ่านค่าได้ -0.54 มม. การบนั ทึกในส่วนทีส่ าคญั ค่ารวม -1.54 มม. สรุป ผู้เรียนและผู้สอนทาการสรุป ร่วมกัน 7(50)

สรุปเนือ้ หา นาฬิกาวัด ใชส้ าหรับวดั เปรียบเทยี บขนาดและตรวจสอบขนาด รูปร่าง ตาแหน่งผวิ ของชิ้นงาน ตรวจสอบความ เที่ยงตรงของชิ้นส่วนของเครื่องจกั รว่าอยใู่ นตาแหน่งแนวด่ิงหรือแนวราบอยา่ งแทจ้ ริงหรือไม่ ตรวจสอบ ความคลาดเคลื่อนไปจากขนาดท่กี าหนดเท่าใดและความคลาดเคล่ือนน้นั อยใู่ นช่วงพกิ ดั ท่ียอมใหผ้ ดิ พลาดไปได้ หรือไม่ ตรวจสอบความกลมหรือความเรียวของเพลา หลกั การทางาน การส่งผา่ นการเคลื่อนท่ี จากหวั วดั ไปยงั เขม็ ยาว จะใชก้ ลไกของเฟืองเป็นตวั ส่ง ระยะทางการ เคล่ือนทีข่ องแกน และการเคล่ือนทข่ี องเขม็ สามารถกาหนดเป็ นคา่ คงที่ ทถี่ ูกตอ้ งดว้ ย สดั ส่วนจานวนเฟื อง และ ช่วงฟันของแรค ฟันเฟืองหมายเลข 2 ขบอยกู่ บั พนิ เนียน c แลว้ มีสปริงกน้ หอยติดอยเู่ พอ่ื ยนั รับช่วงถอยหลงั ของฟันเฟื องท้งั หมดทาใหห้ นา้ ฟันเฟื องทุกตวั สัมผสั กนั เพยี งดา้ นเดียวตลอดเวลา การอ่านค่าจากการวดั อ่านค่าไดใ้ นทศิ ทางบวกเม่ือเทียบกบั ตาแหน่งอา้ งอิง แกนวดั จะเคลื่อนทีข่ ้ึน อ่านค่าไดใ้ นทศิ ทางลบเมื่อเทียบกบั ตาแหน่งอา้ งอิง แกนวดั จะเคล่ือนทีล่ ง ข้อสังเกตในการสอน ผู้สอน ก่อนสอน : ความตรงตอ่ เวลา ความพรอ้ มของเคร่ืองมือและวสั ดุท่ใี ชป้ ระกอบการสอน เตรียมเน้ือหา ขณะสอน : ดูเน้ือหาไม่บอ่ ยนกั เพราะมีการเตรียมตวั มาก่อน ทาใหม้ ีเวลาดูพฤตกิ รรมของผเู้ รียนไดอ้ ยา่ ง ทว่ั ถึงสงั เกตความสนใจของผเู้ รียนตอ่ เน้ือหาท่ที าการสอน หลงั สอน : ทราบไดว้ า่ ผเู้ รียนมีความเขา้ ใจและสนใจเรียนมากแคไ่ หนจากการสงั เกตระหวา่ งการสอน ผู้เรียน ก่อนเรียน : เตรียมตวั อ่านเน้ือหาก่อนล่วงหนา้ ขณะเรียน : เขา้ ใจการเรียนไดเ้ ร็วข้นึ เพราะมีการเตรียมตวั มาก่อน หลังเรียน : มีความรู้ ความเขา้ ใจมากข้นึ ข้อทดสอบและเฉลย 1.ถา้ ตอ้ งการตรวจสอบความกลมหรือความเรียวของเพลานกั เรียนควรเลือกเครื่องมือวดั ใดในการตรวจสอบ (ว) ตอบ นาฬกิ าวดั 2. ถา้ เรามองดูทห่ี นา้ ปัดของเขม็ ส้นั เราจะทราบหรือไม่วา่ เขม็ ยาวน้นั จะหมุนไปกี่รอบ (จ) ตอบ ทราบ เพราะถา้ เขม็ ยาวหมุนครบ 1 รอบ เขม็ ส้นั ก็จะหมุนไป 1 ช่องสเกลเช่นกนั 3. ในการอ่านค่านาฬกิ าวดั เราสามารถอ่านคา่ ไดก้ ่ีแบบ (จ) ตอบ 2 แบบ คอื ถา้ แกนวดั เคลื่อนทข่ี ้นึ จะสามารถอ่านคา่ ไดใ้ นทิศทางบวก ขณะเดียวกนั ถา้ แกนวดั เคล่ือนซ่ึงจะ สามารถอ่านค่าไดใ้ นทิศทางลบ

เอกสารอ้างองิ A: ไชยศกั ด์ิ ศรีสุขเดช. การวดั ละเอียด. สานกั พมิ พศ์ นู ยส์ ่งเสริมวชิ าการ.กรุงเทพฯ. 2547. B: ยงยทุ ธ วทิ ยดารง.เอกสารทางวชิ าการรายวิชา งานวดั ละเอียด. สานกั พฒั นาสมรรถนะครูและบคุ คลากร อาชีวศกึ ษา. 2548. เคร่ืองมือและอปุ กรณ์ในการสอน 1. กระดานไวทบ์ อร์ด 2. ปากกาไวทบ์ อร์ด 3. โปรเจคเตอร์ 4. คอมพวิ เตอร์ หมายเหตุ (จ) = คาถามเกี่ยวกบั ความจา (ว) = คาถามทเ่ี ก่ียวขอ้ งกบั การวเิ คราะห์

หัวข้อเรื่อง – หัวข้อย่อย ใบความรู้ที่ 4 1. เคร่ืองมือวดั มุม จุดประสงค์เชิงพฤติกรรม เมื่อนกั ศกึ ษาเรียนจบบทเรียนน้ีแลว้ นกั ศกึ ษาสามารถ 1.1 เครื่องมือวดั มุม 1. บอกหนา้ ท่ขี องเครื่องมือวดั มุมได้ 1.2 ใบวดั มุม 2. อธิบายวธิ ีใชใ้ บวดั มุมวดั ไดถ้ ูกตอ้ ง เนื้อหา วธิ ีการสอน รหัส เวลา กิจกรรม ผู้สอน / ผู้เรียน หนังสือ นาที บทนา ผู้สอน : บรรยายประกอบสื่อ 2 ในการทางานดา้ นอุตสาหกรรม มุมของชิ้นงานถือ (power point) เป็ นส่วนท่ีมีความสาคญั อย่างหน่ึง การที่ช้ินงานมี ผู้เรียน : ฟังการบรรยายและทาการ มุมท่ีถูกตอ้ งจะสามารถประกอบเขา้ กบั ชิ้นงานอื่นๆ บนั ทึกในส่วนทีส่ าคญั ได้ค่อนข้างดี ดังน้ันจึงตอ้ งมีความรู้ในเรื่องของ เคร่ืองมือวดั มุมและการอ่านคา่ ของมุมท่ีถูกตอ้ ง ผู้สอนถาม: ถา้ ตอ้ งการวดั มุมของ เนื้อหา ช้ินงาน นกั เรียนคิดวา่ จะใช้ เครื่องมือวัดมมุ เครื่องมือใดบา้ งในการวดั มุม การวดั คา่ มุมของชิ้นงาน มีความสาคญั เท่าๆกบั การ ผู้เรียนตอบ: ………… วดั ความยาวของชิ้นงาน เครื่องมือวดั มุมแตล่ ะชนิด ผู้สอนเฉลย: ใบวดั มุม บรรทดั วดั วดั คา่ มุมไดล้ ะเอียดแตกตา่ งกนั และไม่สามารถทจี่ ะ มุมสากล วดั เกินกวา่ ความละเอียดท่ีสามารถจะวดั ได้ ดงั น้นั จึงตอ้ งเลือกใชว้ ดั ตามความละเอียดท่ตี อ้ งการ ช้ินงานแต่ละช้ินมีลกั ษณะเป็นมุมทีต่ า่ งกนั ท้งั น้ี เพอื่ ใหเ้ กิดความสวยงาม หรือเพอื่ ประกอบร่วมกบั ชิ้นงานอื่นๆ หน่วยวัดมมุ หน่วยวดั มุมทใ่ี ชเ้ ป็นสเกลของเครื่องมือวดั คือ องศา ถา้ แบง่ เสน้ รอบวงของวงกลมออกเป็ น 360 ส่วนเทา่ ๆกนั ในหน่ึงส่วนมีค่าเท่ากบั 1/360 ของ เสน้ รอบวง หรือเทา่ กบั 1 องศา

เนื้อหา วธิ ีการสอน รหัส เวลา กิจกรรม ผู้สอน / ผู้เรียน หนังสือ นาที ใน 1 องศา แบง่ เป็น ผู้สอน : บรรยายประกอบส่ือ A:70-71 20 (22) 1 องศา = 60 ลิปดา (1o=60’) (power point) 1 ลิปดา = 60 ฟิลิปดา (1’ = 60”) ผู้เรียน : ฟังการบรรยาย จดบนั ทกึ ดงั น้นั 1 องศา = 3600 ฟิลิปดา และถามในส่วนที่สงสยั การเรียกช่ือมมุ มุมทใ่ี ชเ้ รียกกนั ข้นึ อยกู่ บั จานวนองศา ผู้สอนถาม: มมุ ทม่ี ีคา่ มากวา่ 180 มุมที่เล็กกวา่ 90 องศา เรียกวา่ มุมแหลม องศา มีชื่อเรียกวา่ อะไร มุมทเ่ี ทา่ กบั 90 องศา เรียกวา่ มุมฉาก ผู้เรียนตอบ: …………. มุมทโี่ ตกวา่ 90 องศา เรียกวา่ มุมป้าน ผู้สอนเฉลย: มุมกลบั มุมทีเ่ ท่ากบั 180 องศา เรียกวา่ มุมตรง มุมที่โตกวา่ 180 องศา เรียกวา่ มุมกลบั การบวกมมุ การบวกมุม ก็เหมือนกบั การรวมปริมาณเขา้ ดว้ ยกนั หรือการบวกเขา้ ดว้ ยกนั 35o+27o = 62o 3o15’+7o49’ = 10o64’ = 11o4’ 265o15’52”+10o55’17” = 275o70’69” = 276o10’69” = 276o11’9” การลบมุม ค่าของมมุ ถา้ ลบกนั ไม่ไดต้ อ้ งมีการยมื คา่ จากองศา แปลงเป็ นลิปดาและลิปดาก็จะแปลงเป็ นฟิ ลิปดา เพอ่ื ใหส้ ามารถลบกนั ได้ 15o-8o =7o 15o3’-6o8’ =14o63’-6o8’ =8o55” 39o18’13”-17o27’52” =38o77’73”-17o27’52” =21o50’21”

เนื้อหา วิธีการสอน รหัส เวลา กิจกรรม ผู้สอน /ผู้เรียน หนังสือ นาที ใบวัดมุม ผู้สอน : บรรยายประกอบสื่อ ลักษณะงานทใี่ ช้วดั ด้วยใบวัดมุม (power point) การผลิตชิ้นงานใหไ้ ดข้ นาดตามแบบกาหนดบางคร้งั ผู้เรียน : ฟังการบรรยาย จด จะตอ้ งทาช้ินงานใหเ้ ป็นมุม วธิ ีทาชิ้นงานใหม้ ีลกั ษณะ บนั ทึกส่วนที่สาคญั เป็นมุม อาจจะมีจดุ มุ่งหมายเพอ่ื ลบคมใหส้ วยงาม และ เพอื่ ประกอบกบั ชิ้นงานอื่น สาหรับการวดั หรือการ ผู้สอนถาม: ถา้ ตอ้ งการวดั มุม ตรวจสอบมุมของช้ินงานอยา่ งไม่ละเอียดนกั เช่น ± 1 ชิ้นงานทไ่ี ม่ละเอียดนกั เช่น ± 1 องศา จะใชเ้ คร่ืองมือวดั ท่เี รียกวา่ “ใบวดั มุม” นกั เรียนคิดวา่ จะใชเ้ ครื่องมือใด ในการวดั ผู้เรียนตอบ: …………. ผู้สอนเฉลย: ใบวดั มุม ภาพ ชิน้ งานทต่ี ้องตรวจสอบมมุ B:102- 10(32) 103 ลกั ษณะโครงสร้างของใบวัดมมุ ลกั ษณะโครงสร้างทส่ี าคญั ของใบวดั มุมประกอบดว้ ย ใบบอกองศาทีม่ ีลกั ษณะโคง้ เป็นรูปคร่ึงวงกลมมขี ีด สเกลแบง่ องศา 0o – 180o โดยเริ่มจากดา้ นซา้ ยมือ คา่ ความละเอียดของขดี สเกลเท่ากบั 10 ฐานดา้ นล่างของ ใบบอกองศาใชป้ ระกอบกบั ผวิ งานขณะวดั และแขนวดั มุมซ่ึงยดึ ติดกบั ใบบอกองศาดว้ ยแป้นเกลียวดงั ภาพ ปลายดา้ นบนจะแหลมเพอ่ื ใหอ้ ่านคา่ วดั องศาไดอ้ ยา่ ง ถูกตอ้ ง ปลายดา้ นล่างจะทาหนา้ ทเ่ี ป็นแขนประกบกบั ผวิ งาน เพราะฉะน้นั ใบวดั มุมสามารถวดั มุมของงานท่ี ใบบอกองศา และแขนวดั มมุ สามารถประกอบกบั ผวิ งานไดเ้ ทา่ น้นั

เนื้อหา วธิ ีการสอน รหัส เวลา ส่ วนประกอบของใบวัดมุม หนังสือ นาที กิจกรรม ผู้สอน /ผู้เรียน ผู้สอน : บรรยายประกอบส่ือ (power point) ผู้เรียน : ฟังการบรรยาย จด บนั ทึก และถามในส่วนท่ีสงสยั ภาพ ส่วนประกอบของใบวดั มมุ ผู้สอนถาม: จากภาพ จงบอก ส่วนประกอบของใบวดั มุม ส่วนประกอบของใบวดั มุม ผู้เรียนตอบ: …………. ก. ใบบอกองศา ผู้สอนเฉลย: ก. ใบบอกองศา ข. แป้นเกลียวยดึ ใบบอกองศา ข. แป้นเกลียวยดึ ใบบอกองศา ค. แขนวดั มุม ค. แขนวดั มุม วธิ ีอ่านค่ามมุ องศา เน่ืองจากลกั ษณะสรา้ งของใบวดั มุมสามารถใชว้ ดั มุม ไดท้ ้งั สองดา้ น โดยองศาท่ีอ่านไดจ้ ากขีดสเกลบอก องศาทแ่ี ตกตา่ งกนั คอื ภาพ การวดั มมุ ด้านขวา B:103- 8 (40) 104 ภาพ การใชใ้ บวดั มุม วดั มุมของช้ินงานซ่ึงอยทู่ างขวา ของแขนวดั มุม ค่าวดั มมุ องศาของช้ินงานมีค่าเทา่ กบั ค่า วดั องศาท่ีอ่านได้ ดงั ภาพ ค่าทอ่ี ่านไดเ้ ท่ากบั 42 องศา ภาพ การวัดมมุ ด้านซ้าย

เนื้อหา วธิ ีการสอน รหัส เวลา หนังสือ นาที ภาพ การใชใ้ บวดั มุม วดั มุมของชิ้นงานซ่ึงอยทู่ าง กจิ กรรม ผู้สอน / ผู้เรียน ซา้ ยมือของแขนวดั มุมคา่ วดั องศาของชิ้นงานมีคา่ ผู้สอน : บรรยายประกอบส่ือ เทา่ กบั 180o – ค่าวดั องศาทอี่ ่านได้ (180o – 138o = (power point) 42o) ผู้เรียน : ฟังการบรรยาย จดบนั ทกึ วิธีวดั มุมองศาด้วยใบวัดมุม และถามในส่วนทส่ี งสยั ก่อนวดั จะตอ้ งปรับแป้นเกลียวใหแ้ ขนวดั มุม หมุน ดว้ ยความฝืดทพ่ี อเหมาะ กดฐานของใบบอกองศาให้ แนบกบั ผวิ งาน หมุนแขนวดั มุมเขา้ หาผวิ งานจน สมั ผสั กบั ผวิ งาน อ่านค่าวดั องศา ถา้ เป็ นช้ินงานทไ่ี ม่ สามารถอ่านค่าวดั องศาขณะวดั ได้ ใหข้ นั แป้นเกลียว ยดึ แขนวดั มุมเสียก่อนจงึ ยกข้ึนอ่าน ภาพ วิธีใช้ใบวดั มมุ วดั มมุ ของชิน้ งาน B:104- 5(45) 105 วิธีการบารุงรักษา 1. ขณะวดั มุมของชิ้นงาน จะตอ้ งวางใบวดั มุมให้ ถูกตอ้ งโดยคานึงถึงแนวแกนท้งั สาม (y – y’, x – x’ และ z – z’) ดงั ภาพ ภาพ แนวแกนวัดมมุ

เนื้อหา วิธีการสอน รหัส เวลา หนังสือ นาที 2. แนวเล็งของสายตาจะตอ้ งอยใู่ นตาแหน่งที่ถูกตอ้ ง กิจกรรม ผู้สอน / ผู้เรียน 3. ปลายเขม็ ช้ีขีดสเกลจะตอ้ งแหลมพอ ผู้สอน : บรรยายประกอบสื่อ 4. ขีดสเกลบอกองศาจะตอ้ งชดั เจน (power point) 5. ช้ินงานจะตอ้ งลบคมใหเ้ รียบร้อย ผู้เรียน : ฟังการบรรยาย จดบนั ทึก 6. จะตอ้ งกวดแป้นเกลียวยดึ แขนวดั มุมก่อนยกใบวดั และถามในส่วนท่ีสงสยั มุมข้ึนมาอ่านคา่ วดั องศา 7. ควรยดึ หรือวางช้ินงานใหม้ น่ั คงขณะวดั 8. ขณะใชใ้ บวดั มุมวดั มุมช้ินงานจะตอ้ งกดใบบอก องศาและแขนวดั มมุ ใหแ้ นบสนิทกบั ผวิ งานจริง ๆ สรุป ผู้สอนและผู้เรียนทาการสรุป ร่วมกัน 5(50)

สรุปเนือ้ หา เคร่ืองมือวดั มมุ เครื่องมือวดั มุมแต่ละชนิดวดั ค่ามุมไดล้ ะเอียดแตกต่างกนั และไม่สามารถทจ่ี ะวดั เกินกวา่ ความ ละเอียดท่ีสามารถจะวดั ได้ หน่วยวัดมมุ หน่วยวดั มุมทใ่ี ชเ้ ป็ นสเกลของเครื่องมือวดั คือ องศา การบวกมมุ การบวกมุม กเ็ หมือนกบั การรวมปริมาณเขา้ ดว้ ยกนั หรือการบวกเขา้ ดว้ ยกนั การลบมุม ค่าของมุมถา้ ลบกนั ไม่ไดต้ อ้ งมีการยมื คา่ จากองศาแปลงเป็ นลิปดาและลิปดาก็จะแปลงเป็ นฟิ ลิปดา เพอ่ื ใหส้ ามารถลบกนั ได้ ลกั ษณะโครงสร้างของใบวัดมมุ ลกั ษณะโครงสร้างท่สี าคญั ของใบวดั มุมประกอบดว้ ยใบบอกองศาท่มี ีลกั ษณะ โคง้ เป็ นรูปคร่ึงวงกลมมีขีดสเกลแบง่ องศา 0o – 180o และแขนวดั มุมซ่ึงยดึ ติดกบั ใบบอกองศาดว้ ยแป้นเกลียว ส่วนประกอบของใบวดั มมุ ใบวดั มุมประกอบดว้ ย ใบบอกองศา แป้นเกลียวยดึ ใบบอกองศา แขนวดั มุม วธิ ีอ่านค่ามมุ องศา สามารถอ่านไดท้ ้งั ทางดา้ นซา้ ยและทางดา้ นขวา ท้งั น้ีข้นึ อยกู่ บั ลกั ษณะของช้ินงานและ ลกั ษณะการวดั วิธีวดั มุมองศาด้วยใบวดั มุม ก่อนวดั จะตอ้ งปรบั แป้นเกลียวใหแ้ ขนวดั มุม หมุนดว้ ยความฝืดท่ีพอเหมาะ กดฐานของใบบอกองศาใหแ้ นบกบั ผวิ งาน หมุนแขนวดั มุมเขา้ หาผวิ งานจนสมั ผสั กบั ผวิ งาน อ่านคา่ วดั องศา ถา้ เป็ นช้ินงานทไี่ ม่สามารถอ่านคา่ วดั องศาขณะวดั ได้ ใหข้ นั แป้นเกลียวยดึ แขนวดั มุมเสียก่อนจึงยกข้ึนอ่าน ข้อสังเกตในการสอน ผู้สอน ก่อนสอน : ความตรงตอ่ เวลา ความพร้อมของเคร่ืองมือและวสั ดุที่ใชป้ ระกอบการสอน เตรียมเน้ือหา ขณะสอน : ดูเน้ือหาไม่บ่อยนกั เพราะมีการเตรียมตวั มาก่อน ทาใหม้ ีเวลาดูพฤตกิ รรมของผเู้ รียนไดอ้ ยา่ ง ทว่ั ถึงสงั เกตความสนใจของผเู้ รียนต่อเน้ือหาทท่ี าการสอน หลงั สอน : ทราบไดว้ า่ ผเู้ รียนมีความเขา้ ใจและสนใจเรียนมากแค่ไหนจากการสงั เกตระหวา่ งการสอน ผู้เรียน ก่อนเรียน : เตรียมตวั อ่านเน้ือหาก่อนล่วงหนา้ ขณะเรียน : เขา้ ใจการเรียนไดเ้ ร็วข้ึนเพราะมีการเตรียมตวั มาก่อน หลงั เรียน : มีความรู้ ความเขา้ ใจมากข้ึน ข้อทดสอบและเฉลย 1. ถา้ ตอ้ งการวดั มุมของช้ินงาน นกั เรียนคิดวา่ จะใชเ้ คร่ืองมือใดบา้ งในการวดั มุม (ว) ตอบ ใบวดั มุม บรรทดั วดั มุมสากล

2. มุมที่มีคา่ มากวา่ 180 องศา มีชื่อเรียกวา่ อะไร (ข) ตอบ มุมกลบั 3. ถา้ ตอ้ งการวดั มุมช้ินงานทไ่ี ม่ละเอียดนกั เช่น ± 1 นกั เรียนคิดวา่ จะใชเ้ ครื่องมือใดในการวดั (ว) ตอบ ใบวดั มุม 4. จากภาพ จงบอกส่วนประกอบของใบวดั มุม (จ) ตอบ ก. ใบบอกองศา ข. แป้นเกลียวยดึ ใบบอกองศา ค. แขนวดั มุม เอกสารอ้างอิง A: ไชยศกั ด์ิ ศรีสุขเดช. การวดั ละเอียด. สานกั พมิ พศ์ นู ยส์ ่งเสริมวชิ าการ.กรุงเทพฯ. 2547. B: ยงยทุ ธ วทิ ยดารง.เอกสารทางวชิ าการรายวชิ า งานวดั ละเอียด. สานกั พฒั นาสมรรถนะครูและบคุ คลากร อาชีวศึกษา. 2548. เคร่ืองมือและอุปกรณ์ในการสอน 1. กระดานไวทบ์ อร์ด 2. ปากกาไวทบ์ อร์ด 3. โปรเจคเตอร์ 4. คอมพวิ เตอร์ หมายเหตุ (ข) = คาถามเก่ียวกบั ความเขา้ ใจ (จ) = คาถามทีเ่ ก่ียวกบั ความจา (ว) = คาถามท่เี ก่ียวกบั การวเิ คราะห์

ใบความรู้ท่ี 5 หัวข้อเร่ือง – หัวข้อย่อย จุดประสงค์เชิงพฤติกรรม เกจ เมื่อนกั ศกึ ษาเรียนจบบทเรียนน้ีแลว้ นกั ศกึ ษาสามารถ 1. เกจบล็อค - ลกั ษณะรูปร่างของเกจบล็อค 1. บอกลกั ษณะและการใชเ้ กจ บลอ็ คได้ - วสั ดุท่ีใชท้ าเกจบล๊อค 2. บอกวสั ดุที่ใชใ้ นการทาเกจบลอ๊ คไดอ้ ยา่ งถูกตอ้ ง - เกจบลอ๊ คมาตรฐาน 3. อธิบายลกั ษณะของเกจบล็อคมาตรฐานแตล่ ะ - ข้นั ตอนการประกอบเกจบลอ๊ ค - ข้นั ตอนการเลือกเกจบลอ๊ ค เกรดไดอ้ ยา่ งถูกตอ้ ง - การใชง้ านเกจบล๊อค 4. บอกข้นั ตอนการประกอบและการเลือกเกจบลอ็ ค ไดอ้ ยา่ งถูกตอ้ ง 5. อธิบายการเก็บและการบารุงรกั ษาเกจบลอ็ กได้ - การเกบ็ และบารุงรกั ษาเกจบลอ๊ ค อยา่ งถูกตอ้ ง เนื้อหา วธิ ีการสอน รหัส เวลา กจิ กรรม ผู้สอน / ผู้เรียน หนังสือ นาที บทนา ผู้สอน : บรรยายประกอบสื่อ 3 นอกเหนือจากเกจท้งั หมดท่ีไดเ้ รียนกนั ไปก่อนหนา้ (power point) น้ีแล้วน้ัน ยงั มีเกจท่ีสาคัญๆอีก ได้แก่ เกจบล็อค ผู้เรียน : ฟังการบรรยาย และถาม หรือเกจเหล่ียม ซ่ึงเกจท้งั สองมีความสาคญั อยา่ งไร ผสู้ อนในกรณีท่ไี ม่เขา้ ใจ น้นั เราจะมาทาความเขา้ ใจกนั ในวนั น้ี เนื้อหา เกจบล็อค (Gauge Block, Slip Gauge) ผู้สอนถาม: ถา้ ตอ้ งการใชเ้ กจ เกจบล็อกหรือเกจเหลี่ยมเป็ นแท่งสี่เหลี่ยมทาจาก บล็อกวดั ชิ้นงานใหไ้ ดค้ วามเทีย่ งท่ี เหล็กผสม มีผิวแข็ง เจียระไนอยา่ งดี มีความเที่ยง เป็นมาตรฐานท่สี ุดควรวดั ที่ ขนาดสูง ผา่ นการคลายความเครียดในเน้ือเหล็กดว้ ย อุณหภมู ิเท่าไหร่ A:101 2(5) ความร้อนและความเยน็ ขนาดของเกจแตล่ ะช้ิน จะ ผู้เรียนตอบ: ………… มีขนาดบอกไวโ้ ดยทาใหม้ ีขนาดผวิ สาเร็จท่ีอุณหภูมิ ผู้สอนเฉลย: วดั ที่อุณหภมู ิ 20oC 20oC (68oF) ดงั น้ัน เกจเหล่ียมจะมีความเที่ยงขนาด ท่ีมาตรฐานอุณหภูมิวดั 20oC เกจบล็อค เป็ น แท่งทดสอบขน าดมาตรฐาน สามารถใชท้ ดสอบขนาดเคร่ืองมือวดั ใน การวดั

เนื้อหา วิธีการสอน รหัส เวลา กจิ กรรม ผู้สอน / ผู้เรียน หนังสือ นาที ขนาดงานและใชว้ ดั เปรียบเทียบ ดงั น้ันเกจบล็อคจึง ผู้สอน : บรรยายประกอบส่ือ ถูกสร้างข้ึนมาให้มีขนาดแน่นอน ผิวของเกจบล็อค (power point) จะมีความเรียบเป็ นมันเงา มีขนาดให้เลือกหลาย ผู้เรียน : ฟังการบรรยาย และถาม ขนาดตามตอ้ งการ ผสู้ อนในกรณีท่ไี ม่เขา้ ใจ ลกั ษณะรูปร่างของเกจบลอ็ ค 1.) รูปสี่เหล่ียมจตั ุรัส 2.) รูปสี่เหล่ียมผนื ผา้ 3.) รูปทรงกระบอก ผู้สอนถาม: เกจบลอ็ คแบ่ง รูปแสดง เกจบลอ็ ครูปส่ีเหล่ียมจัตรุ ัส ออกเป็น 4 เกรด เกจบล็อคชนิดใด ท่ีใชต้ รวจสอบค่ามาตรฐานของ เครื่องมือวดั ผู้เรียนตอบ: ………… B:139- 3(8) ผู้สอนเฉลย: เกจบล็อค เกรด 1 140 รูปแสดง เกจบลอ็ ครูปส่ีเหล่ยี มผืนผ้า

เนื้อหา วิธีการสอน รหัส เวลา กจิ กรรม ผู้สอน /ผู้เรียน หนังสือ นาที ผู้สอน : บรรยายประกอบส่ือ (power point) ผู้เรียน : ฟังการบรรยาย และ ถามผสู้ อนในกรณีทไี่ ม่เขา้ ใจ รูปแสดง เกจบลอ็ ครูปทรงกระบอก B:140 4(12) วสั ดทุ ใี่ ช้ทาเกจบล๊อค เกจบล๊อคทนี่ ิยมใชใ้ นปัจจุบนั ทาจาก 1.) เหล็กเคร่ืองมือ (Tool Steel) 2.) เหลก็ ซิลิกอน ไนไตร (Silicon Nitride) 3.) เหลก็ คาร์ไบด์ (Tungsten Carbide) 4.) เซรามิก ทาจากเซอโคเนี ยม (Zirconium) (Cera Block) เกจบล๊อคมาตรฐาน เกจบล๊อคมาตรฐาน แบง่ เป็น 4 เกรด คือ 1.) เกรด K เกจบล๊อคชนิดน้ีมีความเท่ียงตรง และความ แม่นยาสูงสุด ขนาดทกุ ช้ินไม่มีความผดิ พลาดในการ ผลิตและจะใชง้ านในหอ้ งปฏิบตั กิ ารมาตรฐานเท่าน้นั ใชเ้ ป็ นเกจบลอ๊ คตน้ แบบแลว้ นาเกจบล๊อคเกรดตา่ กวา่ มาสอบเทียบ 2.) เกรด 0 เกจบล๊อคชนิดน้ีใชใ้ นหอ้ งทดลองท่ตี อ้ งการ ตรวจสอบความเทีย่ งตรง และแม่นยาในการสอบเทียบ ของเครื่องมือท่ีตอ้ งการความละเอียดสูง 3.) เกรด 1 เกจบลอ๊ คใชต้ รวจสอบคา่ มาตรฐานของ เคร่ืองมือวดั และเกจวดั ตา่ ง ๆ

เนื้อหา วิธีการสอน รหัส เวลา กจิ กรรม ผู้สอน /ผู้เรียน หนังสือ นาที 4.) เกรด 2 เกจบล๊อคใช้ตรวจสอบเคร่ืองมือวัด ใน ผู้สอน : บรรยายประกอบส่ือ A:105 5(17) สายการผลิตในโรงงาน และใชป้ ระกอบต้งั ค่าท่ีตอ้ งการ (power point) ความละเอียดในการตดิ ต้งั อุปกรณ์ในโรงงาน ผู้เรียน : ฟังการบรรยาย และ ถามผสู้ อนในกรณีทไี่ ม่เขา้ ใจ ข้นั ตอนการประกอบเกจบล๊อค เนื่องจากเกจบล๊อคมีหลายขนาด ขนาดที่ตอ้ งการอาจ ไม่สามารถหาขนาดไดจ้ ากเกจบล๊อค จาเป็ นตอ้ งใช้ใช้ เกจหลาย ๆ ชิ้นประกอบร่วมกนั การนาเกจบล๊อคหลาย ชิ้น มาประกอบเขา้ ด้วยกันขนาดที่ไดอ้ าจผิดพลาดได้ เม่ือปี ค.ศ. 1870 เซอร์โจเซฟ วทิ เวอร์ท ไดท้ าชิ้นงานให้ มีผิวเรียบเป็ นมนั เงา และได้ทาความสะอาดผวิ งานท้งั สองให้สะอาดเม่ือนาช้ินงานท้ังสองมากดและเล่ือน สมั ผสั กนั ปรากฏวา่ ชิ้นงานท้งั สองเกาะติดกนั แน่น และ ตอ้ งออกแรงมากจงึ จะทาให้ช้ินงานท้งั สองแยกออกจาก กนั ข้นั ตอนการเลอื กเกจบล๊อค B:143 8(25) 1.) จะตอ้ งทราบขนาดทีจ่ ะประกอบเกจบลอ๊ คใหม้ ี จานวนแผน่ นอ้ ยทสี่ ุด 2.) ใหท้ าความสะอาดเกจบลอ๊ ค โดยใชผ้ า้ สะอาดเช็ดให้ ปราศจากคราบน้ามนั 3.) สงั เกตผวิ ของเกจบลอ๊ คบริเวณท่ีตอ้ งประกอบผวิ ของเกจจะมีผวิ เรียบเป็นมนั เงา 4.) ใหป้ ระกอบเกจบลอ๊ คขนาดใหญส่ ุดกบั ขนาดของเก จบลอ๊ คท่ีมีขนาดใกลเ้ คยี งก่อน เพราะเกจบลอ๊ คขนาด ใหญจ่ ะสามารถติดไดแ้ น่นกวา่ ดีกวา่ 5.) ทดสอบการเกาะยึดแน่นของเกจบล๊อคท้ังสอง ก่อนทีจ่ ะประกอบขนาดของเกจบลอ๊ ค แผน่ ตอ่ ไป

เนื้อหา วิธีการสอน รหัส เวลา กจิ กรรม ผู้สอน /ผู้เรียน หนังสือ นาที การใช้งานเกจบล๊อค ผู้สอน : บรรยายประกอบสื่อ B:144- 10(35) 145 1. เช็ดทาความสะอาดเกจบล๊อค เกจบล๊อค บริเวณที่ (power point) A:106 5(40) เรียบเป็นเงาใหส้ ะอาด ผู้เรียน : ฟังการบรรยาย และ 2. นาด้านที่เรียบเป็ นเงากดเข้าหากันต้ังแต่ขอบ และ ถามผสู้ อนในกรณีทไ่ี ม่เขา้ ใจ ค่อยเลื่อนพร้อมกดดว้ ย 3. เล่ือนและกดเกจบล๊อคจนกระทง่ั เกจบล๊อคเสมอกนั 4. ลองดึงเกจบล๊อคทดสอบวา่ ยดึ ติดแน่นหรือไม่ ถา้ ยดึ ผู้สอนถาม: จงบอกวธิ ีในการ ตดิ แน่นดีแสดงวา่ การประกอบขนาดเกจบลอ๊ คถูกตอ้ ง ถอดเกจบล็อค 5. การถอดเกจบลอ๊ คสามารถทาได้ 2 วธิ ี ซ่ึงจะเลือกวธิ ี ผู้เรียนตอบ: ………… ใดก็ได้ ผู้สอนเฉลย: 1.) วธิ ีการเลื่อน โดยการเล่ือนออกจากกนั 1.) วธิ ีการเล่ือน โดยการเล่ือน 2.) วธิ ีการหมุน โดยการหมุนออกจากกนั ออกจากกนั 2.) วธิ ีการหมุน 6. ทาความสะอาดแลว้ ชโลมน้ามนั และเก็บใส่กล่องที่ โดยการหมุนออกจากกนั ตาแหน่งเดิม การเก็บและบารุงรักษาเกจบล๊อค เกจบลอ๊ คเป็นเครื่องวดั ที่มีความละเอียดสูงและราคา แพง การใชง้ านจะตอ้ งใชด้ ว้ ยความระมดั ระวงั และใช้ อยา่ งถูกวธิ ี 1. ก่อนใชง้ านควรทาความสะอาดเกจบล๊อคใหด้ ีก่อนใช้ งาน 2. เมื่อเลิกใชค้ วรเก็บชโลมน้ามนั และเกบ็ ใส่กล่องให้ เรียบรอ้ ย 3. อยา่ ให้เกจบลอ๊ คท่ีมีรอยเยนิ กบั เกจบล๊อคทีด่ ี เพราะ ทาใหเ้ กจบลอ๊ คชารุดเสียหาย 4. พยายามหลีกเล่ียงการใชม้ ือเปล่าจบั เกจบลอ๊ คขณะวดั งาน เน่ืองจากความร้อนจากมือจะทาใหเ้ กจขยายตวั ควรสวมถุงมือหรือใชไ้ มห้ นีบจบั เกจบล๊อคขณะวดั ขนาดงาน 5. เม่ือพบเกจบล๊อคชารุด มีรอยเยนิ ควรแยกออกและ ซ่อมส่วนท่ชี ารุดทนั ที

เนื้อหา วธิ ีการสอน รหัส เวลา สรุป กิจกรรม ผู้สอน /ผู้เรียน หนังสือ นาที ผู้สอนและผู้เรียนทาการสรุป ร่วมกนั ผู้สอน: มอบหมายงาน แบบฝึกหดั ทา้ ยบท ผู้เรียน : ทาแบบฝึกหดั ทา้ ยบท 10(50)

สรุปเนือ้ หา เกจบลอ็ ค เป็นแทง่ ทดสอบขนาดมาตรฐาน สามารถใชท้ ดสอบขนาดเคร่ืองมือวดั ใน การวดั ขนาดงานและใช้ วดั เปรียบเทียบ เกจบลอ็ กหรือเกจเหลี่ยมเป็นแท่งส่ีเหล่ียมทาจากเหล็กผสม มีผวิ แขง็ เจียระไนอยา่ งดี มีความ เที่ยงขนาดสูง ผา่ นการคลายความเครียดในเน้ือเหล็กดว้ ยความรอ้ นและความเยน็ เกจบล๊อคมาตรฐาน แบ่งเป็น 4 เกรด คือ 1.) เกรด K เกจบลอ๊ คชนิดน้ีมีความเท่ียงตรง และความแม่นยาสูงสุด 2.) เกรด 0 เกจบล๊อคชนิดน้ีใชใ้ นหอ้ งทดลองทีต่ อ้ งการตรวจสอบความเท่ยี งตรง และแม่นยาในการสอบเทยี บ ของเคร่ืองมือ 3.) เกรด 1 เกจบล๊อคใชต้ รวจสอบคา่ มาตรฐานของเคร่ืองมือวดั และเกจวดั ต่าง ๆ 4.) เกรด 2 เกจบล๊อคใชต้ รวจสอบเครื่องมือวดั ในสายการผลิตในโรงงาน ข้อสังเกตในการสอน ผู้สอน ก่อนสอน : ความตรงตอ่ เวลา ความพรอ้ มของเคร่ืองมือและวสั ดุทีใ่ ชป้ ระกอบการสอน เตรียมเน้ือหา ขณะสอน : ดูเน้ือหาไม่บ่อยนกั เพราะมีการเตรียมตวั มาก่อน ทาใหม้ ีเวลาดูพฤติกรรมของผเู้ รียนไดอ้ ยา่ ง ทว่ั ถึงสงั เกตความสนใจของผเู้ รียนต่อเน้ือหาทีท่ าการสอน หลงั สอน : ทราบไดว้ า่ ผเู้ รียนมีความเขา้ ใจและสนใจเรียนมากแค่ไหนจากการสงั เกตระหวา่ งการสอน ผู้เรียน ก่อนเรียน : เตรียมตวั อ่านเน้ือหาก่อนล่วงหนา้ ขณะเรียน : เขา้ ใจการเรียนไดเ้ ร็วข้ึนเพราะมีการเตรียมตวั มาก่อน หลงั เรียน : มีความรู้ ความเขา้ ใจมากข้นึ ข้อทดสอบและเฉลย 1. ถา้ ตอ้ งการใชเ้ กจ บล็อกวดั ช้ินงานใหไ้ ดค้ วามเทย่ี งท่ีเป็นมาตรฐานท่ีสุดควรวดั ทอ่ี ุณหภมู ิเท่าไหร่(ว) ตอบ วดั ท่อี ุณหภูมิ 20oC 2. เกจบลอ็ คแบง่ ออกเป็น 4 เกรด เกจบล็อคชนิดใดทีใ่ ชต้ รวจสอบค่ามาตรฐานของเคร่ืองมือวดั (จ) ตอบ เกจบลอ็ ค เกรด 1 3. จงบอกวธิ ีในการถอดเกจบลอ็ ค (จ) ตอบ 1.) วธิ ีการเลื่อน โดยการเล่ือนออกจากกนั 2.) วธิ ีการหมุน โดยการหมุนออกจากกนั

เอกสารอ้างอิง A: ไชยศกั ด์ิ ศรีสุขเดช. การวดั ละเอียด. สานกั พมิ พศ์ ูนยส์ ่งเสริมวชิ าการ.กรุงเทพฯ. 2547. B: ยงยทุ ธ วทิ ยดารง.เอกสารทางวชิ าการรายวชิ า งานวดั ละเอียด. สานกั พฒั นาสมรรถนะครูและบคุ คลากร อาชีวศึกษา. 2548. เครื่องมือและอปุ กรณ์ในการสอน 1. กระดานไวทบ์ อร์ด 2. ปากกาไวทบ์ อร์ด 3. โปรเจคเตอร์ 4. คอมพวิ เตอร์ หมายเหตุ (จ) = คาถามเก่ียวกบั ความจา (ว) = คาถามที่เก่ียวขอ้ งกบั การวเิ คราะห์

หัวข้อเร่ือง – หัวข้อย่อย ใบความรู้ท่ี 6 1. บรรทดั เหล็ก 1.1 บรรทดั เหล็ก จดุ ประสงค์เชิงพฤติกรรม 1.2 ขดี มาตราบนบรรทดั เหล็ก เมื่อนกั ศกึ ษาเรียนจบบทเรียนน้ีแลว้ นกั ศึกษาสามารถ 1. บอกลกั ษณะของบรรทดั เหล็กไดอ้ ยา่ งถูกตอ้ ง 2. อธิบายขีดมาตราท้งั 2 ระบบของบรรทดั เหล็กได้ เนื้อหา วธิ ีการสอน รหัส เวลา หนังสือ นาที กจิ กรรม ผู้สอน / ผู้เรียน A:16 1 บทนา ผู้สอน : บรรยายประกอบ power บรรทดั เหล็กเป็นเคร่ืองมือวดั ข้นั พน้ื ฐานท่ีนิยมใช้ point 2(3) กนั อยา่ งแพร่หลาย เน่ืองจากสามารถใช้วดั ขนาด ผู้เรียน : ฟังการบรรยายและทาการ ของงานได้อย่างรวดเร็วและยงั ใช้เป็ นบรรทัด บนั ทกึ ในส่วนทส่ี าคญั สาหรบั ขีดระยะงาน เนื้อหา บรรทัดเหลก็ บรรทดั เหล็กเป็นเคร่ืองมือวดั พ้นื ฐานทรี่ ูจ้ กั ผู้สอนถาม: นกั เรียนคดิ วา่ กนั ดี ใชส้ าหรับวดั ความยาวของช้ินงาน ปกติจะทา เครื่องมือวดั พน้ื ฐานท่ีเรารูจ้ กั กนั ดี จากเหล็กไรส้ นิม หรือเหลก็ แหนบที่ชุบอาบผวิ ดา้ น และใชง้ านไดง้ า่ ยคอื อะไร ไว้ เพอื่ ป้องกนั สนิม และเพอ่ื ไม่ใหแ้ สงสะทอ้ นเขา้ ผู้เรียนตอบ: ………… ขณะวดั บรรทดั เหล็กมีหลายขนาดและมากแบบ จึง ผู้สอนเฉลย: ไมบ้ รรทดั สามารถเลือกใชไ้ ดต้ ามตอ้ งการ การแบ่งขดี สเกล หรือขีดมาตราสาหรบั วดั อาจจะขีดสเกลเพยี งดา้ น เดียวหรือท้งั สองดา้ นของบรรทดั ก็ได้ และอาจจะ ขีดสเกลวดั เป็นนิ้ว หรือมิลลิเมตรลว้ น อยา่ งใดอยา่ ง หน่ึงหรือมีท้งั สองระบบ ในบรรทดั เหล็กอนั เดียวกนั กไ็ ด้ มีความละเอียดทวี่ ดั ไดต้ ้งั แต่ 1/8 น้ิว, 1/16น้ิว, 1/32นิ้ว, 1/64นิ้ว และ 0.5 มิลลิเมตร, 1 มิลลิเมตร บรรทดั เหลก็ มีความหนาต้งั แต่ 0.3-1 มิลลิเมตร ส่วนความกวา้ งและความยาวมีหลาย ขนาด จึงเลือกใชไ้ ดต้ ามความเหมาะสมของช้ินงาน

เนื้อหา วธิ ีการสอน รหัส เวลา หนังสือ นาที กจิ กรรม ผู้สอน / ผู้เรียน A:16-19 20(23) ชนิดของบรรทดั เหลก็ ผู้สอน : บรรยายประกอบ power 1. บรรทดั เหลก็ ทว่ั ไป (Solid Steel Rule) ทาจาก point เหลก็ เครื่องมือ มีลกั ษณะแขง็ บดิ งอไม่ได้ มขี นาด ผู้เรียน : ฟังการบรรยาย ท่สี ามารถวดั ความยาวไดต้ ้งั แต่ 4น้ิว, 6นิ้ว, 12นิ้ว, 20นิ้ว, 30น้ิว, 40น้ิว หรือ 72น้ิว ความกวา้ ง ผู้สอนถาม: บรรทดั เหล็กทว่ั ไปทา ทวั่ ไปจะประมาณ 1 น้ิว ส่วนขนาดของบรรทดั มาจากเหลก็ ชนิดใด เหลก็ เมตริก จะยาวจาก 15เซนติเมตร ถึง 1 เมตร ผู้เรียนตอบ: ………… ในระบบองั กฤษ นอกจากจะแบ่งสเกลวดั เป็น ผู้สอนเฉลย: มี2ระบบ คือ ระบบ เศษส่วนแลว้ ยงั แบง่ สเกลวดั เป็ นทศนิยม สเกลที่ องั กฤษ และระบบเมตริก ขดี จะขีดเป็นขนาด .100 (1/10) น้ิว , 0.050 (1/20) นิ้ว, 0.020 (1/50) น้ิว และ 0.010 (1/100) น้ิว ใช้ สาหรบั วดั ในงานเขยี นแบบและอุตสาหกรรมการ บิน 2. บรรทดั เหลก็ ชนิดหนา้ แคบและงอตวั ได้ (Narrow Flexible Rule) บรรทดั ชนิดน้ีจะยาว 6 นิ้ว กวา้ ง 1/2 น้ิว หนา 1/64 นิ้ว ทาจากเหลก็ สปริงชุบผวิ แขง็ และอบออ่ น สามารถงอตวั ไปมาได้ ใช้ สาหรบั วดั รูหรือช่องขนาดเลก็ ๆ หรือระยะทสี่ ้นั กวา่ ความยาวของบรรทดั ชนิดน้ี 3. บรรทดั แบบขอเกี่ยว (Hook Rule) บรรทดั ชนิดน้ี วดั ช้ินงานไดส้ ะดวกรวดเร็วเพราะมีขอเกี่ยว แม้ ขอบของชิ้นงานที่เป็นจุดอา้ งอิง หรือเร่ิมตน้ สาหรับการวดั จะมน หรือลบคมเป็นมุม (Chamfer) ก็สามารถวดั ไดส้ ะดวกและถกู ตอ้ ง กวา่ บรรทดั อื่น นอกจากน้ี ยงั ใชว้ ดั งานท่มี ี ลกั ษณะโคง้ กลม หรือใชส้ าหรบั ต้งั ขนาดของคา ลิปเปอร์ 4. บรรทดั ขนาดส้นั (Short Rule Set) จะมีเป็นชุด ระบบนิ้วจะประกอบดว้ ยบรรทดั ขนาดส้นั 5 ขนาด คอื 1/4 นิ้ว, 3/8 น้ิว, 1/2น้ิว, 3/4นิ้ว

เนื้อหา วิธีการสอน รหัส เวลา หนังสือ นาที กิจกรรม ผู้สอน /ผู้เรียน B:16-17 10(33) และ 1น้ิว และจะมีดา้ มยดึ สาหรบั ถือวดั ทาใหว้ ดั งาน หรืวดั ขนาดในมุมไหนก็ได้ โดยสะดวกใชส้ าหรับวดั ขนาดของร่องบ่าในรูหรือร่องท่ีเป็นข้นั ๆ 5. บรรทดั แบบมีปากเล่ือนวดั (Slide Caliper Rule) ใช้ สาหรับวดั ขนาดงานกลม ท่อ หรือขนาดของงานอ่ืนๆ ท่วี ดั ดว้ ยบรรทดั เหล็กชนิดอ่ืนๆแลว้ ไม่สะดวกหรือ ไดข้ นาดไม่แน่นอน ซ่ึงสามาระวดั ไดท้ ้งั ขนาด ภายนอกและภายใน 6. บรรทดั วดั ลึก (Rule Depth Gage) บรรทดั ชนิดน้ี ประกอบดว้ ย หวั วดั ซ่ึงมีร่องสาหรับใหบ้ รรทดั เหล็ก เล่ือนข้นึ ไปมาได้ โดยหวั วดั จะกดกบั ผวิ งานแลว้ จะ เล่ือนบรรทดั เหล็กเขา้ วดั ขนาดในร่อง หรือความลึก ของรู ขีดมาตราบนบรรทัดเหล็ก ผู้สอน : บรรยายประกอบ บรรทดั เหลก็ ไดแ้ บง่ ขีดสเกลออกเป็ น 2 ระบบ power point และ บรรทดั เหล็ก ➢ ระบบองั กฤษ ผู้เรียน : ฟังการบรรยาย จด ➢ ระบบเมตริก บนั ทึกส่วนทสี่ าคญั หลกั การแบง่ สเกลของระบบองั กฤษ มี 4 แบบคอื ผู้สอนถาม: นกั เรียนคดิ วา่ บรรทดั เหล็กแบง่ ขีดสเกล ออกเป็ นกี่แบบ ผู้เรียนตอบ: …………. ➢ 1 นิ้ว แบ่งเป็น 8 ช่อง ผู้สอนเฉลย: 2 แบบ คือ ระบบองั กฤษ และ ระบบ เมตริก ➢ 1 นิ้ว แบง่ เป็น 16 ช่อง

เนื้อหา วิธีการสอน รหัส เวลา ➢ 1 นิ้ว แบ่งเป็น 32 ช่อง หนังสือ นาที กิจกรรม ผู้สอน /ผู้เรียน ผู้สอน : บรรยายประกอบ power point และ บรรทดั เหลก็ ผู้เรียน : ฟังการบรรยาย จด บนั ทึกส่วนท่สี าคญั ➢ 1 นิ้ว แบ่งเป็น 64 ช่อง B:18 หลกั การแบ่งสเกลระบบเมตริกมี 2 แบบ คอื ➢ 1 ช่องสเกลมีคา่ ความละเอียดเทา่ กบั 0.5 มม. ➢ 1 ช่องสเกลมีคา่ ความละเอียดเทา่ กบั 1 มม. ผู้สอนและผู้เรียนทาการสรุป 10(43) สรุป ร่วมกนั 7(50)

สรุปเนื้อหา บรรทดั เหล็กเป็นเคร่ืองมือวดั พ้นื ฐานที่รูจ้ กั กนั ดี ใชส้ าหรบั วดั ความยาวของชิ้นงาน ปกตจิ ะทาจากเหลก็ ไร้ สนิมมีหลายขนาดและมากแบบสามารถเลอื กใชไ้ ดต้ ามตอ้ งการ ชนิดของบรรทัดเหล็ก 1. บรรทดั เหลก็ ทว่ั ไป (Solid Steel Rule) 2. บรรทดั เหลก็ ชนิดหนา้ แคบและงอตวั ได้ (Narrow Flexible Rule) 3. บรรทดั แบบขอเกี่ยว (Hook Rule) 4. บรรทดั ขนาดส้นั (Short Rule Set) 5. บรรทดั แบบมีปากเลื่อนวดั (Slide Caliper Rule) 6. บรรทดั วดั ลึก (Rule Depth Gage) ขีดมาตราบนบรรทัดเหลก็ บรรทดั เหลก็ ไดแ้ บ่งขีดสเกลออกเป็ น 2 ระบบ คอื ระบบองั กฤษ และ ระบบเมตริก หลกั การแบง่ สเกลของระบบองั กฤษ มี 4 แบบคือ - 1 น้ิว แบง่ เป็น 8 ช่อง - 1 น้ิว แบง่ เป็น 16 ช่อง - 1 นิ้ว แบง่ เป็น 32 ช่อง - 1 นิ้ว แบง่ เป็น 64 ช่อง หลกั การแบง่ สเกลระบบเมตริกมี 2 แบบ คอื - 1 ช่องสเกลมีคา่ ความละเอียดเทา่ กบั 0.5 มม. - 1 ช่องสเกลมีค่าความละเอียดเทา่ กบั 1 มม. ข้อสังเกตในการสอน ผู้สอน ก่อนสอน : ความตรงต่อเวลา ความพร้อมของเครื่องมือและวสั ดุท่ีใชป้ ระกอบการสอน เตรียมเน้ือหา ขณะสอน : ดูเน้ือหาไม่บ่อยนกั เพราะมีการเตรียมตวั มาก่อน ทาใหม้ ีเวลาดูพฤตกิ รรมของผเู้ รียนไดอ้ ยา่ ง ทวั่ ถึงสงั เกตความสนใจของผเู้ รียนตอ่ เน้ือหาท่ที าการสอน หลังสอน : ทราบไดว้ า่ ผเู้ รียนมีความเขา้ ใจและสนใจเรียนมากแค่ไหนจากการสงั เกตระหวา่ งการสอน ผู้เรียน ก่อนเรียน : เตรียมตวั อ่านเน้ือหาก่อนล่วงหนา้ ขณะเรียน : เขา้ ใจการเรียนไดเ้ ร็วข้ึนเพราะมีการเตรียมตวั มาก่อน หลงั เรียน : มีความรู้ ความเขา้ ใจมากข้นึ

ข้อทดสอบและเฉลย 1. นกั เรียนคิดวา่ เคร่ืองมือวดั พน้ื ฐานท่เี รารูจ้ กั กนั ดีและใชง้ านไดง้ า่ ยคอื อะไร(ว) ตอบ ไมบ้ รรทดั 2. บรรทดั เหล็กทว่ั ไปทามาจากเหล็กชนิดใด (ร) ตอบ มี 2 ระบบ คือ ระบบองั กฤษ และระบบเมตริก 3. นกั เรียนคิดวา่ บรรทดั เหลก็ แบง่ ขดี สเกลออกเป็ นกี่แบบ(ร) ตอบ 2 แบบ คอื ระบบองั กฤษ และ ระบบเมตริก เอกสารอ้างอิง A: ไชยศกั ด์ิ ศรีสุขเดช. การวดั ละเอียด. สานกั พมิ พศ์ นู ยส์ ่งเสริมวชิ าการ.กรุงเทพฯ. 2547. B: ยงยทุ ธ วทิ ยดารง.เอกสารทางวชิ าการรายวชิ า งานวดั ละเอียด. สานกั พฒั นาสมรรถนะครูและบคุ คลากร อาชีวศึกษา. 2548. เครื่องมือและอปุ กรณ์ในการสอน 1. กระดานไวทบ์ อร์ด 2. ปากกาไวทบ์ อร์ด 3. โปรเจคเตอร์ 4. คอมพวิ เตอร์ 5. อุปกรณ์ในการสอน ไดแ้ ก่ บรรทดั เหล็ก หมายเหตุ (ร) = คาถามเก่ียวกบั ความรู้ (ว) = คาถามทเ่ี ก่ียวขอ้ งกบั การวเิ คราะห์

ใบความรู้ที่ 7 หัวข้อเร่ือง – หัวข้อย่อย จุดประสงค์เชิงพฤตกิ รรม ไมโครมิเตอร์ เม่ือนกั ศึกษาเรียนจบบทเรียนน้ีแลว้ นกั ศกึ ษาสามารถ 1. จาแนกประเภทของไมโครมิเตอร์ได้ 1. ประเภทของไมโครมิเตอร์ 2. บอกลกั ษณะของไมโครมิเตอร์วดั นอกไดอ้ ยา่ งถูกตอ้ ง 2. ไมโครมิเตอร์วดั นอก 3. อ่านไมโครมิเตอร์วดั ละเอียด1/100 มม.1/1000 มม. และ 2/1000มม.ไดอ้ ยา่ งถูกตอ้ ง 2.1 ช่ือส่วนประกอบและหนา้ ท่ี 2.2 หลกั การแบง่ สเกลคา่ ความละเอียด เนื้อหา วธิ ีการสอน รหัส เวลา กิจกรรม ผู้สอน / ผู้เรียน หนังสือ นาที บทนา ผู้สอน : บรรยายประกอบส่ือ A:136 2 ไมโครมิเตอร์เป็ นอุปกรณ์วดั ละเอียดอีกชนิดหน่ึงท่ี (power point) 3(5) นิยมใชใ้ นงานอุตสาหกรรมต่าง ๆ อยา่ งแพร่หลาย ผู้เรียน : ฟังการบรรยายและทาการ ไมโครมิเตอร์ถือกาเนิดข้ึนมาต้งั แต่ประมาณปี ค.ศ. บนั ทึกในส่วนที่สาคญั 1848 โดยชาวฝร่ังเศส หลงั จากไดร้ ับความนิยมก็ได้ มีการพฒั นาปรับปรุงให้สามารถใช้งานไดส้ ะดวก และละเอียดมากข้นึ ตามลาดบั เนื้อหา ผู้สอนถาม: เพราะเหตุใดการอ่าน ไมโครมิเตอร์ เป็ นเคร่ืองมื อวัดท่ีใช้กันอย่าง คา่ วดั ของเวอร์เนียร์คาลิปเปอร์กบั กวา้ งขวางในอุตสาหกรรมการผลิต เพราะเป็ น ไมโครมิเตอร์จงึ มีความแตกตา่ งกนั เคร่ืองมือท่ีสามารถวดั ไดอ้ ยา่ งถูกตอ้ งตามตอ้ งการ อยา่ งเห็นไดช้ ดั ท้งั น้ีเน่ืองจากมีสเกลท่ีอ่านไดง้ ่าย หากเปรียบเทียบ ผู้เรียนตอบ: ………… กบั เวอร์เนียร์คาลิปเปอร์แลว้ จะเห็นว่าแมเ้ วอร์เนียร์ ผู้สอนเฉลย: เวอร์เนียร์คาลิปเปอร์ คาลิ ปเปอ ร์จะสามารถวัดได้ล ะเอี ยดเท่ ากับ จะมีขดี สเกลท่ใี กลเ้ คียงกนั เป็น ไมโครมิเตอร์ แต่การอ่านค่าวดั จะแตกต่างกนั อยา่ ง จานวนมากทาใหย้ งุ่ ยากในการอ่าน เห็นไดช้ ัด ท้งั น้ีเน่ืองจากเวอร์เนียร์คาลิปเปอร์จะมี และความผดิ พลาดในการอ่านก็ ขีดสเกลท่ีใกลเ้ คียงกนั เป็ นจานวนมากทาให้ยงุ่ ยาก เกิดไดง้ า่ ย ส่วนไมโครมิเตอร์จะมี ในการอ่านและความผิดพลาดในการอ่านก็เกิดได้ ขดี สเกลท่ใี กลเ้ คยี งกนั อยา่ งมาก ง่าย ส่วนไมโครมิเตอร์จะมีขีดสเกลที่ใกล้เคียงกนั ทส่ี ุดเพยี งแค่ 2 ขดี เทา่ น้นั อยา่ งมากทส่ี ุดเพยี งแค่ 2 ขดี เท่าน้นั

เนื้อหา วิธีการสอน รหัส เวลา กิจกรรม ผู้สอน / ผู้เรียน หนังสือ นาที ทาให้การอ่านค่าท่ีสเกลอ่านได้ง่ายและความ ผู้สอน : บรรยายประกอบส่ือ ผดิ พลาดในการอ่านเกิดไดย้ ากมาก (power point) ผู้เรียน : ฟังการบรรยาย ประเภทของเวอร์เนียร์คาลิปเปอร์ ไมโครมิเตอร์ทาการจาแนกออกเป็นประเภทหลกั ๆ ผู้สอนถาม: ถา้ ตอ้ งการวดั ความ ได้ 3 ประเภท คอื หนาของแผน่ โลหะควรเลือกใช้ 1ไมโครมิเตอร์วดั นอก ไมโครมิเตอร์ชนิดในในการวดั 2ไมโครมิเตอร์วดั ใน ผู้เรียนตอบ: ………… 3ไมโครมิเตอร์วดั ลึก ผู้สอนเฉลย: ไมโครมิเตอร์วดั นอก ซ่ึงแตล่ ะประเภทเหมาะกบั ลกั ษณะงานท่แี ตกต่างกนั B:56 3(8) ไมโครมิเตอร์วดั นอก ไมโรมิเตอร์วดั ใน ไมโครมิเตอร์วดั ลึก