[พิมพขอความ] [พิมพข อความ]
สารบญั 2 การจดั การรายวิชา หนา การอัพโหลดรายวชิ า หมวดหมรู ายวิชา 5 การตั้งคา รายวิชา 5 รูปแบบรายวชิ า 7 9 การตกแตงขอ ความ 15 Text Editor 16 การจัดรูปแบบขอความ 16 19 การทํางานกับไฟล 21 การเพ่ิมไฟล 21 การแสดงไฟลท ี่อัพโหลดไว 22 การแกไข อพั เดท ไฟลท่ีอัพโหลดไว 23 24 การทาํ งานกบั ส่อื (Media 24 รปู ภาพ 27 แสดงรปู ภาพที่ออนไลนอ ยูแลว 28 ไฟลเ สยี ง 36 วดิ ีโอ 39 39 ทรพั ยากร 40 เลเบิล (Label 41 หนาเพจ 43 URL 47 ไฟล (File 49 โฟลเดอร (Folder หนังสอื (Book
สารบัญ (ตอ 3 กจิ กรรม หนา Feedback 53 งานมอบหมาย (Assignment 53 กระดานเสวนา (Forum 60 แบบทดสอบ (Quiz 68 เกรด (Grade) 78 Layout 81 การสรา งแบบทดสอบ(Edit Quiz) 82 88
4 หมายเหตุ คูมือเลม น้ีจัดทาํ ข้ึนสาํ หรบั ประกอบการอบรมหลักสตู ร “การบริหารจัดการการเรยี นการสอนดวยระบบ e-Learning” ขอความที่อยูในเคร่ืองหมาย ‘’ และตวั เอียง หมายถงึ เมนู ช่ือปุม ชือ่ หนาเพจ ของระบบ Moodle เน้ือหาสวนใหญแปลมาจาก https://docs.moodle.org/35/en ผนวกรวมกบั ประสบการณจากผแู ปล บางสาํ นวนจากตนฉบบั ไดทําการปรบั เปลย่ี นใหเขาใจงา ยขึ้นกบั บรบิ ทของภาษาไทย เน้ือหาในคูมือน้ี อา งองิ กับ Moodle 3.5 หากผอู า นใช Moodle เวอรชน่ั อน่ื อยู อาจมหี นาจอ ขอความ คาํ ส่งั ตางๆ แตกตางออกไปบาง เน้อื หาบางสวน โดยเฉพาะเร่ืองการจัดการผูใช จะมบี ริบทท่เี กย่ี วกบั การใชงานในกองทัพอากาศ ซ่ึงอาจจะ นําไปใชเทยี บเคยี งกับของผูอานไมได ปล๊ักอินบางตัวในเนือ้ หา จะไมม ใี น Moodle 3.5 มาตรฐาน จะตองดาวนโหลดและติดต้ังเอง ผูใ ดเหน็ ประโยชนในคมู ือเลม นี้ สามารถ ทําซ้ํา คัดลอกเฉพาะบางสว น ตอเติม ดดั แปลง แกไ ข แจกจาย เพอื่ ประโยชนท างการศกึ ษาไดโ ดยอิสระ
5 การจัดการรายวิชา รายวชิ าเปน พืน้ ที่ ที่ผสู อนจะใชเ พิม่ สือ่ การเรยี นการสอน หรอื กิจกรรม สําหรบั นักเรยี น เขาไป ผใู ชตองมสี ทิ ธ์ิ ระดบั ผูดูแลระบบ หรือ ผูสรา งรายวิชา จงึ จะสามารถสรา งรายวชิ าได จากนนั้ ผสู อนจงึ จะสามารถเพิ่มเน้ือหา หรือ จดั การเนื้อหา ตามท่ตี นตองการ การเพม่ิ รายวชิ า 1. ในการเพิ่มรายวชิ า ใหไปที่ Administration > Site Administration > Courses > Manage courses and categories
6 2. จากนั้นคลกิ๊ เลือกหมวดหมวู ชิ า ทต่ี อ งการเพ่ิมรายวิชา 3. แลวคลก๊ิ ลิงค Create new course การลบรายวิชา ผใู ชท ม่ี ีบทบาทระดับ Manager หรือ Course creator ขึน้ ไป ถงึ จะสามารถลบรายวิชาได ผูส อนไมมีสทิ ธิ์ โดย ท่ี Manager สามารถลบไดทุกรายวิชา สวน Course creator สามารถลบไดเฉพาะรายวิชาที่ตนเองเปนผสู รา งไว เทานน้ั แตจะตองลบภายในเวลา 24 ชม. หลังจากสรางรายวชิ า (สําหรบั กรณที สี่ รา งผดิ พลาด แตถ าหากเลย 24 ชม. ไปแลว จะตองใหผทู ่มี สี ิทธ์ิระดบั Administrator ทําการลบให การลบรายวิชาทาํ ไดด ังน้ี 1. ไปที่ Administration > Site Administration > Courses > Manage courses and categories 2. คลกิ๊ เลือกหมวดหมรู ายวิชา
7 3. คล๊ิกที่ไอคอน ดานทา ยรายวิชาท่ตี องการลบ 4. กดปุม Delete เพื่อยืนยันการลบ หมวดหมรู ายวิชา หมวดหมูร ายวชิ า ใชส ําหรบั จัดเก็บรายวชิ า โดยจะมหี มวดหมูทมี่ ใี หมาต้งั แตต อนติดตง้ั ชอ่ื “Miscellaneous” (สามารถ เปลี่ยนชื่อภายหลังได ผใู ชทม่ี สี ิทธิ์ระดับ Course creator, Administrator หรอื Manager สามารถจดั การหมวดหมู รายวชิ า สามารถใสร ายวชิ าเขาไปในหมวดหมรู ายวิชาได หากเราจัดหมวดหมูรายวิชาใหเ หมาะสม จะชว ยใหผ สู อนและ ผเู รยี น รายช่อื ของรายวิชา ทแี่ สดงในหนา หมวดหมูร ายวิชา จะแสดงชอื่ ผสู อนประจําวชิ านัน้ ๆ พรอมคําอธบิ ายถา หา จํานวนรายวิชาเกนิ 9 วชิ า ระบบจะแสดงแคช ื่อรายวชิ า เทาน้นั การเพิ่มหมวดหมูรายวิชา สว นใหญแ ลว เราจะแบงแยกรายวชิ าตาม สาขาของวิชา หรอื ตามเน้ือหาของวิชา ในการเพม่ิ หมวดหมูรายวิชา ทาํ ไดดงั น้ี 1. ไปที่ Administration > Site administration > Courses > Add a category
8 2. จะเจอหนาจอกาํ หนดรายละเอยี ดของหมวดหมูรายวชิ าใหกรอกขอ มูลตามตองการ 3. กดปมุ Create category การแกไข/ยา ย หมวดหมูรายวชิ า 1. ใหไ ปที่ Administration > Site administration > Courses > Manage courses and categories 2. คลกิ๊ ไอคอน ท่อี ยูตอ ทายชื่อหมวดหมูวิชาทตี่ องการแกไข แลว เลอื ก Edit 3. เราสามารถยา ยลาํ ดบั การเรยี งของหมวดหมูรายวิชาไดโ ดยคล๊ิกที่ไอคอนรูปลูกศรขึน้ ลง ตามตอ งการ การเพิม่ หมวดหมยู อย ในบางสถานศึกษาหรือบางหลักสตู ร จะมโี ครงสรางรายวิชาที่ซบั ซอน การจัดรายวชิ าลงในหมวดหมยู อ ย จะทาํ ใหการบริหารจดั การไดส ะดวกย่งิ ข้นึ เชน เรามหี มวดหมรู ายวิชาช่ือ “วทิ ยาศาสตร” แลวก็มีหมวดหมูรายวิชายอ ยเปน “เคม”ี , “ฟสิกส” และ “ชีวะ” เราสามารถกาํ หนดใหห มวดหมรู ายวชิ าหนงึ่ ไปเปน หมวดหมูยอ ยของอีกหมวดหมรู ายวชิ าหนึง่ ไดโดย
9 1. คล๊ิกไอคอน ทตี่ อทายชือ่ หมวดหมรู ายวิชาทตี่ องการใหเ ปนหมวดหมูยอ ย 2. กําหนด Parent category ใหเ ปนชอ่ื หมวดหมูหลกั ทตี่ องการ การซอน/แสดง หมวดหมูรายวิชา 1. ไปที่ Administration > Site administration > Courses > Manage courses and categories 2. คลิก๊ ท่ีไอคอน เพือ่ ทําการซอน 3. หากหมวดหมรู ายวชิ าถกู ซอ นอยแู ลว แตตองการแสดง ใหคล๊ิกไอคอน เพื่อแสดง การสรางรายวชิ า ผูใ ชท ่มี สี ิทธ์ิต้งั แตร ะดบั ผูสอน ขนึ้ ไป สามารถแกไขรายละเอยี ดของรายวชิ าได โดยไปท่ี Administration > Course administration > Edit settings ซ่งึ มีการต้งั คา ตา งๆ ดังนี้ การตั้งคา ท่ัวไป (General) Course full name เปน ชอื่ เตม็ ของรายวชิ า มันจะถูกใชไ ปแสดงผลเปนลงิ ค รายชื่อของรายวิชา ในหนาแรก ในหนาแผงหนาปด (Dashboard และในหนารายงานตา งๆ และแสดงเปนชื่อในแถบไตเติล้ ของเว็บบราวเซอร Short name ช่ือรายวิชาอยางสน้ั ในหลายสถานศกึ ษา จะมกี ารใชช อ่ื รหสั วิชา แทนการเรยี กชื่อเต็มๆ เชน นฝ.๑๒๐๒ แทนชื่อวิชา ความรเู บ้ืองตนเกย่ี วกบั การบริหารภาครฐั แนวใหม เรากส็ ามารถนาํ รหสั วชิ ามากรอกในชอง Short name นไี้ ด Course category หมวดหมรู ายวชิ า ท่เี ราจะใสร ายวิชาเขาไป Course start date วันทีเ่ ริม่ ตน รายวิชา การต้ังคานี้มผี ลกระทบกับการแสดงผลล็อก และหวั ขอ วันทใี่ น รายวชิ าแบบ รายสัปดาห ถาเราเลือกรูปแบบรายวชิ าเปน “Weekly” วนั เร่มิ ตนจะไปปรากฏในสว นแรกของรายวชิ า
10 เชน กาํ หนดใหร ายวชิ าเร่มิ ตน วันที่ 27 ก.ค. สวนแรกของรายวชิ าก็จะเปน 27 ก.ค. – 2 ส.ค. การต้งั คานจี้ ะไมผ ลกับ รายวชิ าแบบ “Social” หรือ “Topics” Visible การแสดงรายวิชา เราสามารถซอนรายวิชาจากผูเรยี นได ทาํ ใหไ มเห็นรายชอ่ื วิชานี้ ทกุ ทใี่ นเว็บไซต แตผ ใู ชท มี่ สี ิทธ์ิระดบั ผสู อนข้นึ ไป จะยงั เหน็ ช่อื รายวิชาอยู แตจะมสี ีจางลงตา งจากรายวิชาท่ีไมถูกซอน ถา นกั เรียนเขา ใช งานหนา รายวชิ าทถี่ กู ซอน ดว ยการพมิ พ URL โดยตรงไปท่ีบราวเซอร ก็ไมสามารถเขาใชงานได Course ID number เปนการต้ังคา ไอดีของรายวิชา ซ่งึ ประกอบไปดว ยตวั อักษรและตัวเลข คาน้ีถูกนําไปใช อยางมีศักยภาพไดหลากหลาย โดยทัว่ ไป คานี้จะไมแสดงใหผูเรียนเห็น แตจ ะใชในกันจับครู ายวชิ า กับระบบภายนอก คาํ อธบิ ายรายวิชา (Description) Course summary เปน การกําหนดรายละเอียดของรายวิชา แบบพอสังเขป และจะถูกในไปแสดงผลในหนา แสดงรายช่ือวิชาของหมวดหมูรายวิชา และแสดงในบล็อกคําอธิบายรายวิชา (Course/Site description block) Course summary files ไฟลรูปภาพท่จี ะแนบไปกับรายละเอียดของรายวชิ า สามารถใชไ ฟลประเภทอนื่ ได โดยผูดแู ลระบบตองต้งั คาให โดยไปท่ี Administration > Appearance > Courses แลวไปต้ังคาประเภทไฟลที่ อนุญาตใหแนบในสว น Course summary files extensions
11 รูปแบบรายวิชา Format รูปแบบของรายวชิ า ดรู ายละเอยี ดไดในหัวขอ รูปแบบรายวชิ า ที่จะกลา วถึงตอไป Number of sections จาํ นวนสวนยอยในหนา รายวชิ า คา น้ีใชกบั รูปแบบรายวิชา “weekly” และ “Topics” ถา เราเปล่ียนจาํ นวนสว นยอยน้ี ลดนอยลง กวาของเดิมทีม่ ีอยู เชน เดิมรายวชิ ามี 3 Section แลวเราแกไข ใหเหลือ 2 section เม่อื เราอยใู นโหมดแกไ ขหนารายวิชา section อนั ลางสดุ จะแสดงขึน้ มาแตจ ะมีไตเติ้ลดวยวา “Orphaned activities” จํานวน section นส้ี ามารถกําหนดใหเปน 0 ก็ได ซง่ึ จะทาํ ใหหนา รายวชิ า มีเฉพาะสว นทว่ั ไปบนสุดเทา นน้ั จะ ไมมี section ทเี่ ปน รายสปั ดาห หรือ รายหวั ขอ เลย Hidden sections คา น้ีเปน การเลอื กวา จะให section ที่ถกู ซอนแสดงผลอยา งไรกบั ผูเ รียน โดยคา ตง้ั ตน คือ “Hidden sections are shown in collapsed form” คา น้ีจะแสดง section แบบยบุ เน้ือหาภายใน section เหลือ แตชื่อ section และสีจะเปน สีเทา สว นอกี คา คือ “Hidden sections are completely invisible” คานี้จะไมแ สดง ชอื่ section ใหผ เู รยี นเหน็ เลย Course layout คา นีเ้ ปนการกําหนดวา จะใหแ สดงรายวิชาในหนาเดียว หรอื จะแยกเปนหลายๆ หนาคาน้จี ะ มผี ลกับรายวชิ าทเี่ ปน รูปแบบ “Weekly” และ “Topics” โดยมคี า ใหเ ลอื กคือ (1) “Show all sections on one page” แสดงทกุ section ในหนาเดียว (2) “Show one section per page” แสดง section และ 1 หนา ถา เรา เลือกคา (2) นี้ หนารายวชิ าจะแสดงเปน ลิงครายช่ือของแตละ section ถา เราอยใู น section อนั หน่ึงอนั ใดแลว ก็จะมี ลงิ ค “next” กบั “previous” แสดงขึ้นมา
12 หนา รายวชิ าที่เลือก “Show one section per page” ตัวอยา งการแสดงเนื้อหาในแตล ะ section การแสดงผล (Appearance Force language บังคับใชภ าษา ในหนารายวชิ า เนอ่ื งจาก Moodle รองรบั การแสดงผลแบบหลายภาษา หากผเู รยี นตงั้ คา ภาษา ในโปรไฟลส ว นตวั ไวแตกตางกนั เวลาเขา มาในหนารายวิชา จะทําใหแ สดงผลในภาษาทีแ่ ตกตาง กัน ซึง่ จะทาํ ใหก ารสื่อสารไมตรงกนั ได การบังคับใหใชภ าษาเดียวกันในหนา รายวชิ าจะปองกนั ปญหานไ้ี ด
13 News items to show กําหนดจํานวนของรายการขา ว ทีจ่ ะแสดงในกลอ ง “Latest news” ถา ตง้ั เปน 0 กลอ ง “Lastest news” จะไมแสดง โดยกลองน้จี ะข้นึ อยูก ับจาํ นวนการโพสตใ น “News Forum” การโพสตใน กระดานเสวนาอนั อ่ืน จะไมนํามาแสดงในกลองนี้ Show gradebook to students จะอนญุ าตใหผ เู รียนเขาถงึ หนา สมุดเกรดของตนเองหรอื ไม หากรายวิชา ของเราไมมกี ิจกรรมทใ่ี หเกรดเลย กค็ วรจะเลือกเปน “No” ไว แตถามีกจิ กรรมท่ใี หเกรดผูเรยี นอยูในหนา รายวชิ า แต เราไมอนญุ าตใหเขาถึงสมดุ เกรด ผเู รยี นยังคงเหน็ เกรดของตนเองได ในหนากจิ กรรมนน้ั ๆ เชน กิจกรรมงานมอบหมาย หรือ แบบทดสอบ Show activity reports เปน การต้งั คา วาจะใหผ เู รยี นเหน็ รายงานการทํากจิ กรรมของตนเองหรือไม การอนุญาตให เห็น จะเปนการเพ่ิมภาระงานของเครื่องเซิรฟเวอรม าก ดงั นนั้ ควรเปดใชงานในกรณีท่ีจําเปนตอ งใชจ รงิ ๆ เทานัน้ ไฟลแ ละการอพั โหลด Maximum upload size เปนการกาํ หนดคา ขนาดไฟลส ูงสดุ ทีผ่ เู รียนจะสามารถอัพโหลดได ในกจิ กรรม ตา งๆ ของรายวชิ า การติดตามความสาํ เร็จของกจิ กรรม (Completion tracking Completion tracking เปนฟเ จอร ท่ีทาํ ใหเ ราสามารถตงั้ หลกั เกณฑใ หก ับทรพั ยากร/กิจกรรมตางๆ วา จะมี สถานะวาทํากจิ กรรมสําเรจ็ แลวหรือยงั เม่อื ผเู รยี นทาํ ผา นหลักเกณฑ ระบบจะบง ชใี้ หเห็นวา สําเร็จแลว และสามารถนํา ผลของการสาํ เร็จกิจกรรมนี้ไปใชเปน เงอื่ นไข ในการเขา ถึงกิจกรรมอื่นๆ ไดอีกดว ย โดยคา ตั้งตน ของระบบ ฟเ จอรนจี้ ะ ไมถ ูกเปดใชง าน ผดู ูแลระบบจะตอ งเปดใชงานกอน โดยไปท่ี Administration > Advanced features แลว ติ๊กเลอื ก Enable completion tracking การอนุญาตใหผเู ยยี่ มชม เขาใชรายวชิ า (Guest access
14 ในสวนนจ้ี ะเปน การอนญุ าตใหผ ูเย่ียมชมเว็บไซต เขาถงึ หนารายวิชาหรอื ไม ดว ยการต้ังคา Allow guest access หากตองการจะใหเฉพาะกลมุ ผูเ ย่ียมชมเขา ใชงาน กส็ ามารถต้ังรหสั ผา น ในการเขาหนา รายวิชาได โดยผเู ยี่ยม ชมจะตอ งกรอกรหสั ใหถกู ตองจงึ จะเขาหนา รายวชิ าได ผูใ ชจะตอ งเขา ระบบดว ยการกดปมุ Log in as a guest การใหผเู ยีย่ มชมเวบ็ ไซต เขา ใชงานในหนา รายวชิ านั้น ผเู ยยี่ มชมจะยงั มสี ิทธใิ์ นหนารายวิชาเพียงแค ผูเย่ยี มชม เทานัน้ จะไมไ ดสิทธแิ์ บบผูเ รียน ทาํ ใหไ มส ามารถทํากจิ กรรม ของผเู รียนได กลุม (Groups) ในบางกรณี เรามคี วามตองการทจ่ี ะตองแบงกลมุ ผเู รยี น ออกแปน กลุม เพ่ือใหท ํากิจกรรม บนหนารายวิชาแยก จากกนั เราสามารถตง้ั คารายวิชาใหร องรบั ความตองการนน้ั ได โดยตัง้ คาในสวนของการตั้งคา กลุมนีเ่ อง โดยมีคาตา งๆ ดงั นี้ Group mode เปนการตัง้ คาโหมดของการแบงกลมุ การเรียนรู มดี งั นี้ No groups ไมม ีการแบง กลุม เปน คาตัง้ ตน ของระบบ Separate groups มกี ารแบงกลมุ แตละกลุม ทํากจิ กรรมของกลมุ ตนเองไดเ ทาน้ัน และจะไมเหน็ กจิ กรรมของกลมุ อนื่ เลย Visible groups มีการแบง กลุม ทาํ กจิ กรรมไดเ ฉพาะในกลุมของตนเอง แตสามารถเขาไปดูกลุม อนื่ ทาํ กจิ กรรมได แตไปรวมทํากิจกรรมไมได Force group mode ถา เลือกเปน Yes คา Group mode ท่เี ราเลือกไว จะถูกบังคบั ใชกบั ทกุ กิจกรรมใน รายวิชา Default grouping ถามีการสรางกลมุ รวม (Grouping) ไว เราสามารถเลือกกลุมรวมเปนคาต้ังตนใหกับ กจิ กรรมตางๆ ของรายวิชาไดโดยการเลือกชอ่ื กลมุ รวม จากดรอบดาวนในสว นน้ี การเปล่ยี นชอื่ บทบาท (Role renaming หากเราตองการเปลยี่ นชื่อบทบาทตางๆ ในรายวชิ า ใหแตกตา งจากทร่ี ะบบต้ังไว สามารถกําหนดไดในสวนนี้
15 การตั้งคารายวชิ าในระดับเว็บไซต ผูด ูแลระบบสามารถตั้งคา ต้ังตนของรายวชิ าได โดยไปท่ี Administration > Site administration > Courses > Course default settings รูปแบบรายวิชา moodle มรี แู บบรายวิชาใหเ ลือกหลากหลาย ข้นึ อยกู ารนําไปใชง าน โดยมรี ูปแบบมาตรฐานที่มาพรอมใชงาน ดงั นี้ แบบรายสปั ดาห (Weekly format) รายวิชาจะถูกจดั แบงเปนแบบสปั ดาหตอ สปั ดาห โดยมวี นั เรม่ิ ตน วนั สน้ิ สดุ ทีแ่ นนอน ระบบจะสรา งsection สาํ หรบั แตละสัปดาห ลงในหนารายวชิ า เราสามารถเพิม่ เนื้อหา กระดานเสวนา แบบทดสอบ และอนื่ ๆ อีกมากมาย ลง ในแตล ะ section ได แบบรายหัวขอ (Topics format รายวิชาจะถูกจัดแบงเปน หวั ขอๆ ซ่งึ ผสู อนสามารถแกไ ขชอ่ื หัวขอไดตามตองการ พ้นื ท่ใี นแตล ะหวั ขอสามารถ ใสท รัพยากร กจิ กรรม เลเบลิ ไดต ามตองการ แบบสงั คม (Social format รปู แบบนีจ้ ะจัดวางอยูบน กระดานเสวนาหลักกระดานหน่ึง เรยี กวา Social forum ซึ่งจะปรากฏเปน รายกายใน หนาหลักของรายวชิ า รูปแบบนเ้ี หมาะสาํ หรับสถานการณทไ่ี มม รี ูปแบบตายตวั มันอาจจะไมเปน รายวชิ าเลยก็ได
16 การตกแตงขอความ วิธีการโดยท่วั ไปท่จี ะแกไ ข หรอื เพิ่มขอความ ท่ีแสดงผลในเนอื้ หาตางๆ นน้ั เราจะใช Text Editor หรอื ท่รี จู กั อีกชอ่ื คอื HTML Editor (WYSIWYG) นน่ั เอง เราจะพบคําส่ัง “Edit” ในหนารายวิชาถา เรากดปุม \"Turn editing on\" แลว หรอื เราจะไดเ หน็ HTML Editor ในสว นของ กิจกรรม (Activities) หรือ ทรัพยากรตางๆ (Resources) ผูสอนกับผเู รยี นจะไดเห็น HTML Editor เม่ือโพ สตต อบใน Forum เปน ตน Text Editor Text Editor มไี อคอนจํานวนมากท่จี ะชว ยผใู ชง านใสขอ ความ ไอคอนและฟงกช นั จาํ นวนมาก มักจะเปนท่ี คนุ เคยสําหรับคนท่ีเคยใชง านโปรแกรมประเภท Word Processing (MS Word) มาแลว รายการกลุมไอคอน แถวที่ 1 • ปมุ แสดง/ซอ น ไอคอนแถวท่ี 2 • กาํ หนดรูปแบบหัวขอ เร่ือง หรอื ยอหนา เมื่อคลกิ Dropdown Menu จะปรากฏลกั ษณะรปู แบบ ตางๆ
17 • กาํ หนดรปู แบบตวั อักษรเปน ตวั หนา / ตัวเอยี ง • • กําหนดหัวขอ และลําดับเลข • แทรกลิงค และยกเลิกลิงค แถวที่ 2 แทรกรปู ภาพ วิดีโอ ไฟลแ นบอ่ืน • จัดรูปแบบตวั อกั ษร • การวางตําแหนงของตัวอักษร • การจัดยอหนา • การแทรกตา งๆ • ยกเลกิ หรือทําใหม • เครื่องมือชวยผูพิการ • แทรก Tag HTML การแทรกตางๆ 1. Equation Editor เมอื่ คลกิ จะปรากฏหนาตา งข้นึ
18 การใชง าน Equation Editor สามารถศึกษาเพม่ิ เติมไดที่ แทรกตาราง การเปลี่ยนรปู แบบ Text editors ในบางครงั้ เครือ่ งมือใน text editor ท่ใี ชอ ยูอาจจะยงั ไมต รงกับความตองการของ เรา เราสามารถเปล่ียนรปู แบบ Text editors ไดท ี่ Administration > Site administration > Plugins > Text editors > Manage editors
19 เดิม Atto HTML editor ใหม การจดั รปู แบบขอ ความ เมอ่ื เราพิมพข อความลงใน Moodle มันจะมหี ลายรปู แบบของขอความที่เราจะเลือกได โดยคา ตงั้ ตน เม่ือ เรากรอกขอความลงใน Text area จะมี HTML Editor ปรากฏโดยอัตโนมัติ และรูปแบบขอ ความที่กรอกจะเปน แบบ HTML แตถ าเราเซ็ตคา
20 ‘Editor preferences' ทอ่ี ยูในเมนผู ใู ชท ่ีอยูบนขวา > Preferences เปน “Plain text area” แลว จะปรากฏตัวเลือก รปู แบบอ่ืนๆ ใหเ ลือกเปน Drop down menu ทด่ี า นลางของ Text area แต HTML Editor ก็จะหายไปดว ย ลกั ษณะ Text Editer แบบ Plain text area และตัวเลือก Dropdown menu
การทาํ งานกับไฟล Moodle ชว ยใหผสู อนสามารถ จัดเตรยี มส่ือการเรยี นการสอนไวใหกับผเู รยี น ไดอยางสะดวกงา ยดาย ส่อื การเรียนการสอนสวนใหญจ ะเปน ไฟล เชน Word, PowerPoint, PDF สื่อตา งๆ เหลานี้สามารถแสดงในหนาตางๆ ทลี ะรายการ หรือจัดรวมกนั หลายๆ รายการ ไวใ น โฟลเดอร Moodle สามารถอัพโหลดไฟลไ ดแทบทุกชนดิ แตเคร่ืองผูเรยี นจะตอ งมีโปรแกรมไวเปดไฟลเหลา น้นั ดวย การเพ่ิมไฟล วธิ ีที่ 1 การทจี่ ะเพิม่ ไฟลห รอื โฟลเดอร ผสู อนจะตองเปล่ียนโหมดของหนา วชิ าเปนแกไขเสียกอ น จากน้นั ใหกดลงิ ค แลว เลอื กท่ีไฟล หรอื โฟลเดอร Activity or resource chooser [พิมพข อความ]
สวน Content ในหนาตัง้ คา Resource จะพบหนาจอสาํ หรับตั้งคา Resource และจะมีกรอบ ‘Content’ ซ่งึ จะเปน สว นใชจัดการไฟล และจะพบปุม ถากดทีป่ ุมน้ี เราก็จะพบหนา ตาง File Picker แตใหเ ราใชกรอบ ‘Content’ จัดการไฟลก พ็ อแลว ใหเ รา ลากไฟล จากเคร่ืองของเรามาปลอยในกรอบไขปลา ท่ีมีลกู ศรช้ีลง สีนํา้ เงิน ระบบก็จะทาํ การอพั โหลดไฟลไปยังเซริ ฟ เวอร ทันที หากเราตอ งการจดั ระเบียบไฟล กส็ ามารถคลิกที่ปุม เพอื่ สรางโฟลเดอรส าํ หรบั จดั เกบ็ ไฟลบนเซิรฟเวอร ได วธิ ีที่ 2 ใหทาํ การลากไฟลม าวางในหนา รายวิชาไดเ ลย (เปน ความสามารถเฉพาะ บางประเภทของรายวิชา หรือ บางธีมทใ่ี ช จะไมส ามารถทําได ภาพขณะลากไฟลมาวางในหนา รายวชิ า การแสดงไฟลทอ่ี ัพโหลดไว เมอ่ื เราอพั โหลดไฟลข้ึนไปแลว จะเหน็ เปน รูปภาพขนาดเล็ก มุมมองนีส้ ามารถสลับ สบั เปล่ียนได 3 แบบ คือ (1) Display folder with file icons (2) Display folder with file details และ (3) Display folder as file tree
Display folder with file icons Display folder with file details Display folder as file tree การแกไ ข อัพเดท ไฟลท อ่ี ัพโหลดไว ใหค ลิกท่ีชอ่ื ไฟลท เ่ี ราไดอ ัพโหลดไว จะเจอปอบอัพ สาํ หรบั แกไ ขรายละเอียดของไฟล หากตอ งการอพั โหลดไฟลท ่ใี หมกวา ก็ใหกดปุม ‘Delete’ จากนน้ั ใหล ากไฟลท่ีใหมกวามีใสเ พ่ืออัพโหลดอีกคร้งั
หนา ตา งปอ บอพั รายละเอยี ดของไฟล
การทาํ งานกับสื่อ (Media) ใน Moodle มันมีหลากหลายหนทาง ท่ีเราจะใสส ื่อ เชน ผูส อนใสวดิ โี อ ลงในบทเรียน ผูเรียนใสรูปภาพลง ในกระดานสนทนา เปน ตน รปู ภาพ Moodle อนญุ าตใหเ ราอัพโหลดและใสรูปภาพไดห ลากหลายแหง ผา นทางไอคอน (image ใน HTML Editor ในหนา รายวชิ าสามารถทาํ ใหดดู ีไดด วยการใสรูปภาพ หรือแบนเนอร ในแตล ะสว นของรายวิชา กจิ กรรมการบานสามารถใสร ูปภาพเพื่อการอธบิ ายที่ชดั เจน หรือใสรปู ภาพในแบบทดสอบ เปน ตน ประเภทของ ไฟลรปู ภาพทยี่ อมรบั คือ jpg, png, svg และ gif อัพโหลดและแสดงรูปภาพ จากเครื่องของเรา • ควรท่จี ะทําการลดขนาดรปู ภาพกอนที่จะทาํ การอัพโหลด แทนทจี่ ะไปกาํ หนดขนาดในการแสดงผล • ใน Text Editor ใหก ดไอคอน ‘image’ ตามตัวอยาง • คลกิ ท่ี ‘Browse repositories…’ [พมิ พข อความ]
28 • จะเจอหนาตา ง File picker ใหเ ลือก ‘Upload a file’ ท่ดี านซาย แลว กดปุม ‘Browse’ เลือกไฟลใ น เคร่ืองของเราจากนั้นกดปุม ‘Upload this file’ • ใสค ําอธบิ ายรปู ภาพใน ‘Image description’ แลวกดปมุ ‘Insert’ การอพั โหลดดวยการลากวาง (Dragging and dropping) • รปู ภาพสามารถลากและวางเขา สู label ในหนา รายวิชาได ถา ใชเวบ็ บราวเซอรที่รองรับ (ไมร อบรบั IE9, Safari6 หรือตา่ํ กวา หรือ Firefox เวอรช่ันเกา และตองเปด ใชงานปล๊กั อนิ ท ‘media drag and drop’
29 โดยสามารถตัง้ คา ไดท ่ี Administration > Site administration > Plugins > Activity modules > Label • ขณะทเ่ี ราลากรปู ภาพ จะมีหนาตา งสอบถาม หากเราตองการใหแ สดงรปู ภาพในหนา รายวิชา ใหเ ลอื ก ‘Add image to course page’ หากเลือก ‘Create file resource’ จะแสดงเปนช่ือไฟลธรรมดา
30 แสดงรูปภาพทีอ่ อนไลนอยแู ลว ถา เรามรี ูปภาพออนไลนอยูแลวที่ใดก็ได เราสามารถแสดงรูปภาพนีไ้ ดเ ชน กนั โดยไมต องอพั โหลดมาท่ี Moodle แตถารปู ภาพนน้ั ไมสามารถออนไลนได มันจะแสดงผลเปน เครอื่ งหมายกากบาทสีแดงใน Moodle • ใน Text Editor ใหกดไอคอน ‘image’ • เม่ือเจอหนา ตาง ‘Insert/Edit image’ ใหกรอกท่ีอยูรปู ภาพ (URL) ลงในชอ ง ‘Image URL’ โดยทาํ การ คัดลอกรูปภาพจากหนาเวบ็ ที่แสดงรูปนั้น ดวยการกดปุม Ctrl + C •
31 ไฟลเสียง ในเอกสารนจี้ ะเปนการพูดถงึ การใสไฟลเ สียงท่ีผสู อน ตองการใหผูเ รียนฟง ลงไปใน Moodle ไฟลเสยี ง เปนเคร่ืองมือทท่ี รงพลังทจ่ี ะนํามาใชในรายวิชา เชน เทปการสอนของอาจารย ทําใหนักเรียนท่ีขาดเรียนทบทวน ยอนหลังได หรอื การพัฒนาทักษะทางภาษา ชว ยในเรื่องการฟง สําเนียงใหถกู ตอง เปน ตน วธิ ใี นการแสดงไฟลเ สียง ลงิ คไปยงั ไฟลเ สียงท่ีออนไลนอยแู ลว ถาไฟลเ สยี งอยบู นเซริ ฟ เวอรที่ออนไลนอยแู ลว เราสามารถลงิ คถงึ ไฟลน ั้นไดเลย ดว ยการ จากนน้ั เลอื ก จากนนั้ คัดลอก URL ของไฟลลงไป อัพโหลดไฟลเ สียงใหผ ูเรียนดาวนโหลด ใหเ ลือกเพ่มิ ทรัพยากรแบบไฟล Add a resource > File เลอื กไฟลเ สยี งทต่ี องการ ในกรอบ ‘Options’ ใหกาํ หนดคา ‘Display’ เปน ‘Force download’
32 การแสดงไฟลเ สยี งพรอมโชวต วั เลนไฟลเ สียงของมันสามารถเปดหรือบันทกึ ไฟลเ สียงได วิธีท่ี 1 ใชไ อคอน ‘Media’ ใน HTML Editor เม่อื อยูท ี่ HTML Editor ใหค ลิกทไี่ อคอน ‘Media’ จะเจอหนา ตา ง ‘Insert Moodle media’ ใหค ลิกที่ ใหทาํ การเลือกไฟลเสียง ท่ีมอี ยใู นระบบ หรืออัพโหลด ตามท่ีไดกลา วมาแลว เม่ือเลือกไฟลแลว ไฟลเ สยี งของเราจะแสดงในกรอบ ‘Preview’ ใหกดปมุ ‘Insert media’ จะปรากฏชอ่ื ไฟลเสยี งของเราเปนลงิ คส นี าํ้ เงินใน HTML Editor เราไมตองตกใจวาทาํ ไมไมป รากฏเปน รปู ตวั เลนเสียง เม่ือเราทําการบนั ทกึ แลวกลับไปหนารายวชิ าจะปรากฏตวั เลนเอง วิธีที่ 2 ใช Hyperlink
33 (วธิ ีการนไ้ี มไ ดม ขี อ ไดเปรียบไปกวาการใชไ อคอน ‘Media’ ใน HTML Editor แตเ ปน ท่นี ยิ มใน Moodle เวอรช น่ั เกา ๆ • เม่ืออยทู ี่ HTML Editor ใหพิมพช อ งวางลงไปแลว เลือกชองวา งเหลานน้ั • คลิกท่ีไอคอน ‘Hyperlink’ จะเจอหนาตา ง Create link หากมีไฟลท่ีออนไลนอยูแลว ใหคัดลอก URL มาใสในชอง Enter a URL แลวคลกิ Create link หรอื อัพโหลดไฟลท่ีใหม ล้งิ คไฟลจ ะปรากฏทอ่ี ยูของไฟล ในชอ ง URL ของ หนา ตา ง Insert/edit link หนาตา ง File picker จะปรากฏข้ึนมา ใหทาํ การอัพโหลด หรอื เลือกไฟลท ี่ออนไลนอยูแลว เม่อื เลอื กไฟล ไดแ ลวจะปรากฏทีอ่ ยูของไฟล ในชอ ง URL ของหนา ตา ง Insert/edit link กดปุม ‘Insert’ หนา ตา งจะปดไปแลว กลับมาที่ HTML Editor ไมตองตกใจวา ไมป รากฏตวั เลน ไฟลเสียง พบเพยี งเสน แนวนอนสฟี า ใหทาํ การบนั ทึกแลวกลบั ไปท่ีหนารายวชิ าไดเ ลย ท่หี นารายวิชา ลิงคท ีท่ าํ ไวจ ะแสดงดว ยตัวเลน ไฟลเ สยี งโดยอตั โนมตั ิ วิธีที่ 3 ใชโคด แบบฝง (Embedded) จากออนไลนท ่ีมีอยูแลว บางเว็บไซตจะมีโคด แบบฝง สําหรบั ตวั เลน ไฟลเสยี ง ไวใ หอยแู ลว ส่ิงแรกคอื ตองไปทีเ่ วบ็ ดงั กลา ว แลว คดั ลอกโคดมา (ถาเปน เว็บที่ไมมีโคด ใหเ ราสามารถทาํ ไดโดยการ แสดงโคด ของหนาเว็บน้นั วิธกี ารน้ี เหมาะสาํ หรบั ผูที่คนุ เคยกับโคด HTML เปนอยางดี ตัวอยา งเชนเวบ็ ไซต www.youtube.com ใหไปท่ี Share > Embed
34 มาท่ี Edit HTML source ใหค ลิกท่ีไอคอน ‘<>’ แปะโคดที่คัดลอกไวล งในหนา ตา ง ‘HTML source editor’ กดปุม ‘Update’ เมือ่ กลับมาท่ี HTML Editor ทาํ การบันทกึ แลวกลบั ไปหนารายวิชา ไฟลแ บบฝง กจ็ ะ แสดงขนึ้ มา
35 วิดีโอ วดิ โี อเปนเครื่องมที ีม่ ีพลงั มาก ท่จี ะใชใน Moodle จะทาํ ใหผูเ รียนสามารถ ยอนดูการบรรยายได ทําให เขา ใจ และเห็นภาพไดมากกวา ไฟลเ สยี ง เราจะเกบ็ ไฟลวดิ โี อไวท ี่ใด แนะนาํ ใหอัพโหลดไฟลวดิ โี อไวที่ Moodle จะทําใหเราสามารถบรหิ ารจัดการ ควบคุมไดเตม็ ท่ี อยา งไรก็ ตามหากมีเงื่อนไขดานพืน้ ท่จี ดั เก็บ หรือขีดจาํ กดั ในการอัพโหลด กส็ ามารถอัพโหลดไปยังเวบ็ ไซตท่ใี หบ ริการดา นนี้ ได เชน ยูทูบ หรอื Vimeo เปนตน เวบ็ เหลา น้ีสามารถฝงโคด ใน Moodle ไดง าย และกาํ หนดความเปนสวนตัวได ถา ตองการ วดิ ีโอท่จี ดั เก็บไวทตี่ างโดเมน Flash video players ตองการการอนุญาตใหเ ลนวดิ โี อ ที่เก็บไวบนตา ง URL เชน yourmoodle.org ตองการการอนมุ ัติใหเ ลนไฟลวดิ โี อที่อยบู น yourvideo.org ไฟลอ นุมัติ (Permission files) จะถูกเกบ็ บนรูธของ โดเมนที่ไฟลว ิดโี อถูกเก็บไว yourvideos.org/crossdomain.xml ถา yourvideos.org ไมไดก ําหนดนโยบายที่ จะอนุมัติให yourmoodle.org เลนไฟลวิดีโอ ตัว Flash Player กจ็ ะไมถูกอนุมัติ หลายๆ เวบ็ ท่ีใหบริการไฟล วิดโี อ เชน YouTube.com มีการกําหนดนโยบายใหทกุ โดเมนสามารถเลน ไฟลว ิดีโอไดอ ยแู ลว ดงั นน้ั เราจึงเลนไฟล จาก Youtubeใน Moodle ไดโดยไมม ีปญ หาใดๆ วธิ กี ารแสดงไฟลว ดิ ีโอ วธิ ีท่ี 1 เชือ่ มลงิ คไ ปยังวิดีโอทอ่ี อนไลนอยูแลว ถาไฟลว ดิ ีโอของเรา เก็บอยบู นโลกออนไลนอ ยูแลว (เชน Youtube) เราสามารถลงิ คไปยังไฟลวิดีโอได งา ยๆ โดยการเพ่ิมทรัพยากรแบบ URL (Add a resource > URL) แลว ใหเ ราแปะ URL ของไฟลวิดโี อลงไป หมายเหตุ ถาเว็บไซตท จ่ี ัดเกบ็ ไฟลว ิดีโอน้นั โดนแบน ผเู รียนกจ็ ะไมสามารถชมไฟลว ิดีโอน้ัน ผา นทาง Moodle ได วิธีท่ี 2 อัพโหลดวดิ ีโอ แลวใหนักเรยี นดาวนโ หลด เลือกวธิ นี ้ี ถาเราตองการท่จี ะอพั โหลดวดิ ีโอไปไวใ น Moodle แลวใหผใู ชดาวนโ หลดไฟลไ ปเกบ็ ไวท่เี คร่ือง ของผูใชเ อง โดยเลอื ก Add a resource > File
36 หมายเหตุ วิธกี ารนว้ี ดิ ีโอจะถูกเลน ดวยโปรแกรมท่ีถูกติดต้ังอยูทีเ่ คร่ืองของผใู ชเ อง วธิ ีท่ี 3 ใชไ อคอน Media เม่ืออยูที่ HTML Editor ใหค ลิกทีไ่ อคอน ‘Media’ คลิก ‘Browse repositories…’ จะเลือกอัพโหลดไฟลว ิดีโอ หรือเลอื กไฟลว ดิ โี อทไ่ี ดอัพโหลดไวแ ลวตามตองการ เมื่อคลิก ‘Upload this file’ จะกลับมาทห่ี นาตา งกอ นหนา พรอมกับแสดงพรวี วิ ของไฟลวดิ โี อ ใหท าํ การบันทึกแลวกลบั ไปที่หนารายวิชา กจ็ ะปรากฏตวั เลน ไฟล
37 วิธที ่ี 4 ใช Hyperlink ทาํ แบบเดียวกนั กับการใช Hyperlink ในไฟลเสยี ง แตกตา งเพียงเลือกไฟลวดิ ีโอแทนไฟลเ สียง วิธีท่ี 5 ใชโคด แบบฝง (Embedded) จากออนไลนท มี่ ีอยูแลว ทําแบบเดียวกนั กบั ท่ีกลา วไวในไฟลเสียง
[พมิ พข อความ] ทรัพยากร เลเบลิ (Label) เลเบิลทําหนาท่ีเปน ตัวเติมเต็มพ้ืนท่ีวางๆ ในหนารายวชิ า เราสามารถใชมันในการใส ขอความ รูปภาพ สื่อ ตางๆ หรือโคดเพื่อค่นั ระหวางทรัพยากรตางๆ ในแตล ะสวนของหนารายวิชา มนั มีประโยชนหลายอยาง และสามารถ ชว ยใหห นาตาของหนารายวิชาดดู ีขึ้นได เราอาจจะใชเลเบิลในการใสแบนเนอร และคาํ อธิบาย เพ่ือแยกแยะระหวาง พน้ื ท่ี ท่แี ตกตางกนั แตในอีกดานหน่ึง การใชเลเบิลใสส ่ือมลั ตมิ ีเดีย จนมากเกินพอดี กจ็ ะทาํ ใหการโหลดของ หนา วชิ าชาได การเพิม่ ใหเปดโหมดแกไขรายวชิ ากอน คลกิ ทีล่ ิงค ‘Add an activity or resource’ ใหเลือก Label ท่รี ายการดา นซา ย ใหเ ราใสเ นอื้ หาลงในชอง ‘Label text’ ซง่ึ ปกติจะมี HTML Editor ปรากฏดว ย เมอ่ื กรอกเนอ้ื หาเสร็จ ก็คลิกท่ีปมุ ‘Save and return to course’ ขอความท่ีพมิ พใ นชอง Label text จะปรากฏในหนารายวชิ า [พมิ พข อความ]
40 หนาเพจ ทรพั ยากรแบบหนาเพจน้ี จะสรางลงิ คไปยงั หนาจอที่ผสู อนสรา งไว ซ่ึงใช HTML Editor ชว ยในการสราง เน้ือหา ทําใหผูสอนสามารถสรา งเนือ้ หาที่หลากหลาย ทง้ั ขอความ รปู ภาพ ไฟลเ สียง วดิ ีโอ การเพิ่มหนาเพจ ใหเปด โหมดแกไขรายวชิ ากอน คลิกที่ลิงค ‘Add an activity or resource’ ใหเลือก Page ทีร่ ายการดานซา ย และคลิก Add ในหนา ‘Adding a new page’ ใหใส ‘Name’ และ ‘Description’ และใสเ น้อื หาของหนา เพจในสวน ของ ‘Page content’
41 ทําไมตองใช หนา เพจ ไมใช ไฟล 1. การเปด ดไู ดอยางเรียบเนยี น ไมส ะดดุ เพราะไมตองไปเรยี กเปดโปรแกรมอ่นื เพื่อมาเปด ไฟล 2. สามารถใชงานผา นอปุ กรณมือถือ แท็บเล็ต ไดด วย ไฟลจะเปดดูในอุปกรณมือถอื ได จะตองมีโปรแกรม เปด ไฟลช นดิ น้ันๆ ติดต้ังดว ย 3. ผูส อนสามารถแกไ ขเนอ้ื หาไดงาย 4. สะดวกตอการเขาถึงมากกวา และผอู า นสามารถปรบั แตงขนาดขอ ความได 5. สามารถใสล งิ คไปยัง ไฟล หนาเว็บ หรือ อภิธานศพั ท ได จะใชหนา เพจแทนไฟลเ มื่อใด หนา เน้อื หาไมต อ งการพมิ พ มคี วามตองการปรับปรงุ เน้ือหาคอ นขางจะบอย ถา เราไมต อ งการกําหนดควบคมุ การแสดงผลของเนื้อหาทเ่ี ขม งวด ถา เราตองการทจ่ี ะทําการอางองิ ถงึ มนั บอย เชน หนาตารางเวลา หนากาํ หนดการตางๆ หนารายการสงิ่ ที่ ตอ งอา น เปน ตน URL ทรัพยากรแบบ URL (Uniform/Universal Resource Locator) คือลิงคบ นอินเทอรเ น็ต ท่เี ชอื่ มไปยงั เว็บไซต หรือไฟล ผูสอนสามารถใชทรพั ยากร URL น้เี ปนลงิ คไปยังเว็บไซตส าํ หรบั คนควา ขอ มลู ชว ยประหยดั เวลา ของผูเ รยี นทจี่ ะตองไปพิมพ URL ของเว็บไซตเอง URL สามารถแสดงผลไดห ลายแบบ เชน เปดในหนาตา งใหม ให ผเู รียนเขาถงึ เม่ือเสร็จกป็ ดแลวกลับมาหนาเดิมอยางงา ยดาย
42 การเพ่ิม URL เปด โหมดแกไขหนา รายวชิ า คลิกทล่ี งิ ค 'Add an activity or resource' แลวเลือก URL จากรายการซา ยมือ จะเจอหนา ตาง ‘Adding a new URL’ ใหกรอก ‘Name’ ซ่งึ จะถูกนําไปสรา งเปน ลงิ คในหนารายวชิ า และกรอก ‘Description’ ในกรอบ ‘Content’ ใหก รอก URL ของหนา เว็บไซตหรือไฟลท ตี่ องการ จากนัน้ กบ็ ันทึกผลแลวกลับไปที่ หนา รายวิชา ตวั เลอื กการแสดงผล ‘Automatic’ จะเลอื กตัวเลือกท่ดี ที ี่สดุ ให ‘Embed’ จะทําการแสดงผลโดยฝง เนอ้ื หาของ URL นั้นลงในหนา ของ Moodle เลย ‘Open’ จะไมมีหนาตาของ Moodle เลยมันจะทําการเปดหนา เพจ นั้นโดยตรง ‘In pop-up’ เหมือนกับ ‘Open’ แตมันจะเปดในหนาตางใหมข อง Web browser โดยหนาตางใหมนีจ้ ะ ไมแ สดงเมนู หรอื วา Address bar เลย
43 การลากและวาง URL เปน อกี หน่ึงทางเลือกในการจัดการกับ URL โดยผูดแู ลตองไปเปด ใชง านฟเ จอร Drag and Drop ท่ี Site administration > Development > Experimental > Experimental settings > Save changes เม่อื เปด ใชงานกจ็ ะสามารถ Drag and Drop ได หลังจากปลอยเมาส จะมีหนาตางขน้ึ ใหตั้งช่ือลงิ คทจ่ี ะไปแสดงหนา รายวิชา ไฟล เมอ่ื เราตองการแชรไฟลกับผเู รยี น เชน เอกสาร Word หรอื งานนําเสนอ PowerPoint เราจะสรางเปน ทรพั ยากรแบบไฟล ผเู รียนจะเขาถงึ ไฟลอยางไรขึ้นอยูก บั การต้ังคา ในทรัพยากรไฟล หมายเหตุ ผใู ชง านจะสามารถเปดไฟลไดกต็ อเม่ือ มโี ปรแกรมท่ีใชเ ปดไฟลประเภทนัน้ ติดตง้ั อยูในเคร่ืองดวย
44 การเพิม่ ทรัพยากรไฟล วธิ ีแบบรวดเร็ว ใหเ ปด โหมดแกไขหนา รายวิชา ทาํ การลากไฟลมาวางในสวนของหนา วิชาท่เี ราตองการใหแ สดง ถาจําเปนก็ใหคลกิ ที่ไอคอนดินสอ เพอื่ กําหนดไตเต้ิล และต้งั คา อ่นื ๆ วธิ กี ารปกติ เปด โหมดแกไขหนา รายวชิ า คลิกทลี่ ิงค 'Add an activity or resource' แลวเลอื ก File จากรายการซายมือ ใหก าํ หนดคา ‘Name’ และ ‘Description’ ในกรอบ ‘Content’ ใหท าํ การเลอื กไฟลโดยกดปุม ‘Add’ หรอื ทําการลากไฟลมาวางในกรอบไขปลาก็ได ต้ังคาการแสดงผลและคา อื่นๆ ตามตองการ คลกิ ปมุ ‘Save and return to course’
45 ตวั เลอื กการแสดงผล Automatic – ทําการเลอื กวา จะแสดงผลอยา งไรใหโดยอตั โนมตั ิ Embed – แสดงหนา ของ Moodle มสี ว นหัว บล็อก สวนทา ย แสดงไตเติล้ และคําอธิบาย ของทรัพยากร ไฟล แลว แสดงไฟลโดยตรงในหนาเพจเลย (เหมาะสาํ หรับ รปู ภาพ ภาพเคล่ือนไหว Flash วดิ โี อ ไฟล PDF) Force download – ผูใชงานจะคลกิ บนทรพั ยากรไฟล จากนัน้ เวบ็ บราวเซอรจ ะเดงหนาตางถามวา เรา ตองการจะบนั ทึกไฟลไ วที่ใด Open – ไมมกี ารเปด ดว ยหนา Moodle แคแ สดงไฟลใ นเว็บบราวเซอรท้ังหนา เลย In pop-up – เหมือนกับ 'Open' แตจ ะเปดในหนา ใหม แตในหนา ตางใหมน ีจ้ ะไมม ที ้ังเมนู และ Address bar ตวั เลือกท้ังหมดจะแสดงผลโดยตรงในเว็บบราวเซอรไดกต็ อเม่อื เปน รูปภาพ ขอความ ไฟล PDF (ตดิ ตั้งปลก๊ั อนิ แลว ถาไมสามารถแสดงในเวบ็ บราวเซอรไ ดโ ดยตรง เว็บบราวเซอรจ ะถามใหเราบนั ทกึ ไฟลแ ทน ขอแนะนาํ โดยสรุป ถา เราตอ งการให Moodle เรียงลาํ ดับไฟลทั้งหมดใหเ รา เลอื ก Automatic ถาเราตอ งการใหผูใชด าวนโ หลดไฟล แลวไปเปดในเครื่องของตนเอง เลอื ก Force download ถาเราตอ งการแสดงไฟลเ ปน สว นหนงึ่ ของหนา เพจ Moodle เลอื ก Embed ถา เราตองการแสดงไฟลใ นเว็บบราวเซอรโดยไมมีหนาตาของ Moodle เลย เลอื ก Open ถา ตองการแสดงไฟลในอีกหนาตา งหนึ่งเลือก In Pop-up ตวั เลอื กเพิ่มเติม ถาเราตองการแสดงขนาดของไฟล หรอื ประเภทของไฟล ในหนารายวชิ าดวย กส็ ามารถทําไดง า ยๆ ดว ย การเลอื กในชอ งที่ ‘Show size’ และ ‘Show type’ ของกรอบ ‘Appearance’ น่ันเอง
46 การแสดงไฟลตั้งตน ของเว็บไซต เราอาจจะใชทรพั ยากรไฟลเพ่ือลิงคไปหนาเว็บ ถาเรามีโฟลเดอรทจ่ี ัดเกบ็ เนอ้ื หาเว็บโดยมีไฟล index.html คลิกปุม ‘Turn editing on’ ทําการลากไฟลซปิ ของโฟลเดอรเ นื้อหาเว็บ มาวางในสวนของหนา วิชาที่เราตองการใหป รากฏลงิ ค จะปรากฏหนาตางมาถามเราใหเลือก ‘Create file resource’ แลว กดปุม ‘Upload’ เมอ่ื ปรากฏลงิ คใ นหนารายวชิ าแลว ใหเ รากดท่ไี อคอน ‘Update’ ทกี่ รอบ ‘Content’ ใหค ลิกท่ีไอคอนไฟลท ี่เราเพ่ิงลากไปวาง จะปรากฏหนาตา งอกี อนั ใหกดทีป่ มุ ‘Unzip’ จะปรากฏเปน ไอคอนโฟลเดอรท เี่ ราเพง่ิ จะ unzip มา ใหค ลิกแลว ไปในโฟลเดอรน้นั โฟลเดอร ทรัพยากรแบบ โฟลเดอร จะทําใหเราสามารถแสดงรายการทรัพยากรหลายๆ รายการรวมกนั ได อาจจะ แตกตางประเภทกัน สามารถอัพโหลดไปทีเดียวได (zip ไฟล) หรือจะทาํ การเพ่ิมทลี ะรายการเขา ไปในโฟลเดอรท ่ี สรา งวา งๆ ไวก ไ็ ด เม่อื เราคลิกท่ลี งิ คทรพั ยากร โฟลเดอร ทหี่ นา รายวชิ า กจ็ ะปรากฏรายการทรัพยากรตา งๆ ที่อยู ภายในโฟลเดอรข ึ้นมา การใชโฟลเดอร แสดงรายการไฟลจ ะดกี วาการใชไฟลหลายๆ รายการ เพราะพน้ื ทว่ี าง ระหวางแตละรายการจะนอยกวา แตไฟลตางๆ ที่อยใู นโฟลเดอร จะถูกบังคบั ใหด าวนโ หลดท้งั ส้ิน เราไมสามารถท่ี
47 จะใสไฟลร ูปภาพในโฟลเดอร แลวใหม นั แสดงผลในหนา Moodle ได มนั จะถูกบงั คับใหดาวนโ หลดทง้ั ส้ิน แมวา ไฟลร ูปภาพจะสามารถเปด ในเวบ็ บราวเซอรไ ดอยแู ลวก็ตาม การเพ่มิ โฟลเดอร หมายเหตุ โฟลเดอรท ี่เราจะอัพโหลดมาที่ Moodle จะตอ งทาํ การ zip กอน (ตองเปน .zip เทานน้ั ถาเรามีไฟลของโฟลเดอรท ี่ zip เรยี บรอยแลว ก็มีวธิ กี ารเพ่ิมโฟลเดอร 2 วิธีดังน้ี 1 วิธีลัด คลกิ ทีป่ มุ ‘Turn editing on’ ในหนารายวชิ าเพ่ือเปด โหมดแกไข ลากไฟล zip ของโฟลเดอรมาวางในหนารายวิชาตรงบริเวณทเ่ี ราตองการ จะปรากฏหนาตา งเพื่อถามวาเราตองการจะทําอยางไรกบั ไฟลทีว่ างลงไป ใหเ ลือก ‘Unzip files and create folder’ แลวกดปุม ‘Upload’ จะปรากฏรายการทรพั ยากรแบบโฟลเดอรใ นหนา รายวชิ า โดยต้งั ช่ือตามชื่อไฟลท เี่ ราวางลงไป ถา ตองการแกไขชื่อก็คลิกทีไ่ อคอน ‘Edit title’ 2 วธิ ีธรรมดา คลิกทปี่ ุม ‘Turn editing on’ ในหนารายวชิ าเพื่อเปด โหมดแกไข คลกิ ที่ลิงค 'Add an activity or resource' แลวเลือก Folder จากรายการซายมือ
48 กําหนดชือ่ ‘Name’ และ ‘Description’ ใหลากไฟล zip ของโฟลเดอรท ี่เราเตรยี มไว วางลงในกรอบไขป ลา ในสวน ‘Content’ เมอ่ื ไฟลถูกอัพโหลดเสรจ็ ใหค ลิกทไ่ี อคอนของไฟลน น้ั จะปรากฏหนา ตางใหก ดปุม ‘Unzip’ คลิกที่ไฟล zip อกี คร้ังแลวกดปุม ‘Delete’ หากเราตองการลบ จากนนั้ ทาํ การตงั้ คา ตวั เลอื กอื่นๆ ถาตอ งการ เสร็จแลวทําการบันทึกแลวกลับไปหนา รายวชิ า หมายเหตุ ไฟลหรือโฟลเดอร ท่ตี งั้ ชื่อภาษาไทย เม่ือทาํ การ unzip แลว บางคร้ังจะกลายเปน ภาษาที่อา น ไมรูเรื่อง ใหทําการเปลยี่ นชือ่ ใหมอกี ทหี ลังจาก unzip แลว บน Moodle การสรา งและอัพโหลดไปยังโฟลเดอรใหม ใหเลอื กวิธนี ี้ถา เราตองการสรา งโฟลเดอรไวท่ี Moodle แลวคอ ยอัพโหลดไฟลไปไวท ่ีโฟลเดอร คลกิ ทปี่ มุ ‘Turn editing on’ ในหนารายวชิ าเพื่อเปดโหมดแกไข คลิกทล่ี ิงค 'Add an activity or resource' แลว เลอื ก Folder จากรายการซายมือ กาํ หนดช่อื ‘Name’ และ ‘Description’ คลิกท่ีไอคอน ‘Create folder’ จากนนั้ ตั้งชอื่ โฟลเดอร แลว คลิกทป่ี มุ ‘Create folder’
49 คลิกเขา ไปทโ่ี ฟลเดอรท ่เี ราสรางข้ึน ทําการเพมิ่ ทีละไฟลด ว ยการลากแลว วางในกรอบไขปลา จนครบ ต้งั คา อนื่ ๆ ตามตองการ แลว กดปมุ ‘Save and return to course’ หนงั สือ (Book) โมดลู หนงั สอื ทําใหเ ราสามารถ สรา งทรพั ยากรทมี่ หี ลายหนา ในรูปแบบอีบคุ ไดโ ดยงาย เวบ็ ไซตท ่ีถูกสราง มากอนหนา น้ีกส็ ามารถนําเขามาในโมดูลหนงั สือไดโดยตรง หนงั สือสามารถพิมพไดท้ังหมด หรือเลือกบางบท โมดลู หนงั สืออนุญาตใหม บี ทหลกั และบทยอย แตไมส ามารถลงลึกไปมากกวา น้ี น่นั หมายความวา ในบทยอยจะไม สามารถมีบทยอยของมันไดอีก เน่ืองจากวา โมดลู หนงั สือมีจดุ มงุ หมายเพอ่ื ใชงา นงา ยๆ สําหรบั ผสู อนและผูเรียน การเพ่ิมหนังสือ คลิกท่ปี ุม ‘Turn editing on’ ในหนารายวิชาเพอ่ื เปดโหมดแกไข กดลิงค ‘Add an activity or resource’ ในสวนท่ีตองการใสหนังสือ ใสค า ‘Name’ และ ‘Description’ กําหนดลักษณะเลขบทที่ ‘Chapter formatting’ โดยมตี วั เลือกดังนี้ None บทหลักและบทยอยจะไมถกู จดั รูปแบบเลย ใหเลอื กตัวเลอื กน้หี ากตองการรูปแบบเลขบท แบบพเิ ศษ เชน ก.ปฐมบท และบทยอ ยใช ก.๑ ความเปนมา เปนตน Number บทหลักและบทยอย จะถูกนําดวยตัวเลข (1., 1.1, …) Bullets บทยอย จะถูกยอหนาและนําดวยจดุ นํา Indented บทยอ ยจะถกู ยอหนา
50 กําหนดชอ่ื เร่ืองเองท่ี ‘Custom titles’ ถาเราไมอนุญาตใหกาํ หนดชอ่ื เร่ืองเอง ชื่อเรอื่ งของบทจะถูกแสดง ทส่ี ว นบนสุดของหนาเนื้อหา ถา เราอนญุ าตใหก ําหนดชือ่ เรื่องเอง เราจะสามารถกําหนดชื่อเร่อื งได แตกตางจาก ชื่อท่ปี รากฏในสารบญั หรือจะไมใหแสดงชอื่ เรอ่ื งอะไรเลยกไ็ ด หลงั จากกําหนดคาตา งๆ ไดต ามตองการแลว ใหกดปุม เรากจ็ ะกลบั มาทหี่ นา หลักของรายวชิ า จะพบวา ช่ือหนังสือทเี่ ราเพง่ิ จะสรางน้ันปรากฏเปนลิงคไ วแลว ใหค ลิกท่ี ลงิ คชื่อหนังสอื ดังกลา ว เพ่ือเขา สหู นา กําหนดเนื้อหาของหนังสอื ซึง่ เราจะตองเพม่ิ Chapter กอ น ใหก รอก ‘Chapter title’ และ ‘Content’ จากนั้นกดปมุ ‘Save changes’ เมื่อไดส รา งบทอยางนอย 1 บทแลว จะปรากฏบลอ็ ก ทางมุมบนซายมือ ชอื่ วา ‘Table of contents’ ให คลิกที่ไอคอน ‘Add new chapter’ เพือ่ เพิม่ บทใหม ในหนากรอกรายละเอียด Chapter น้ีเราจะสามารถเลือก ‘Subchapter’ ไดแ ลวถาเราตองการใหเปน บทยอย การนาํ เขา Chapter ใหท ําการ zip ไฟลของหนา เว็บ ไฟลรูปภาพ มลั ติมีเดีย แลวกโ็ ฟลเดอร ไวก อน ถา เราตอ งการนาํ เขา ไป เปนบทยอ ยใหเ พ่ิม “_sub” ตอ ทายชื่อไฟล html หรอื โฟลเดอร
51 ใหไ ปที่ ADMINISTRATION > Book administration > Import chapter ใหเ ลือกวา จะใหไฟล html หรอื โฟลเดอร แสดงเปนบทเรียน ทาํ การลากไฟล zip ท่ีไดเ ตรยี มไว มาวางในกรอบ ไขปลา แลว กดปุม ‘Import’ หมายเหตุ บทเรียนท่จี ะทาํ การ Import ไดจ ะเปนรูปแบบ HTML ไฟลและไฟลอ นื่ ๆ ที่เก่ียวขอ งเทา น้ัน เราสามารถเลือกการแสดงผลหนงั สอื ได 3 รปู แบบ ดงั น้ี
Search
