ขยายผล

การจดั ทําตนแบบแนวปฏบิ ัติท่ีดี ของผลงานท่ไี ดร ับรางวัลเลศิ รัฐ

FOREWORD สำนักงาน ก.พ.ร. ได.สนับสนุนให.หน3วยงานขยายผลการพัฒนาการให.บริการ พร.อมทั้งสนับสนุนให.ภาคส3วนต3าง ๆ มีส3วนร3วมในการบริหารราชการมาอย3างต3อเนื่อง โดยดำเนินการผ3านกลไกการมอบรางวัลเลิศรัฐ เพื่อกระตุ.นและสร.างแรงจูงใจให.หน3วยงาน ราชการมุ3งมั่นปฏิบัติราชการ ก3อให.เกิดประโยชนQและสร.างการเปลี่ยนแปลงต3อระบบ ราชการและความเปRนอยู3ของประชาชน โดยได.นำผลงานที่ได.รับรางวัลเลิศรัฐไปขยายผล ต3อยอดในพื้นที่อื่น เพื่อส3งเสริมให.มีการพัฒนาการให.บริการอย3างต3อเนื่อง และในวงกว.าง โดยได.คัดเลือกผลงานที่มีแนวทางการดำเนินการที่น3าสนใจ และได.นำมาถอดบทเรียน เจาะลึกการทำงานทุกขั้นตอน เพื่อให.เปRนแนวทางปฏิบัติที่ดี (Best practices) จาก 8 ผลงานต.นแบบ เพื่อสร.างความรู.ความเข.าใจให.กับบุคลากรภายในหน3วยงานและ ภายนอก ให.สามารถนำไปประยุกตQใช.ในการดำเนินงานกับบริบทอื่นได. อันจะเปRนต.นแบบ ใหแ. กห3 น3วยงานอน่ื ตอ3 ไป สำนักงาน ก.พ.ร. มิถนุ ายน 2566

Table of Contents Introduction หนา 1 Methodology หนา 2 กรอบวิจยั หนา 3 Governance networks framework การเผยแพรแ ละ หนา 4 การถายโอนนโยบาย (policy transfer) หนา 8

4

Introduction Methodology Pillar 1: Pillar 2: Pillar 3: Pillar 4: Policy transfer Strategy Governance Collaborative Technology networks governance and innovation INTRODUCTION capacity ในยุคป'จจุบันมีการเปลี่ยนแปลงในด6านต8าง ๆ เกิดขึ้น จึงจำเปGนต6องมีการศึกษาวิจัยเพื่อสนับสนุนหรือหักล6างข6อโต6แย6งน้ี อย8างรวดเร็ว และการแข8งขันในทางเศรษฐกิจ เพื่อระบุความท6าทายและอุปสรรคในการบรรลุการดำเนินการบริหาร เปGนไปอย8างเข6มข6นยิ่งกว8าที่เคย นอกจากนี้ การอุบัติขึ้นของ ราชการแบบเครือข8ายที่มีประสิทธิภาพ นอกจากนี้ตามที่กล8าวข6างต6น เทคโนโลยีพลิกโฉม (Disruptive Technology) ได6เข6ามา แม6ว8าประเทศไทยจะมีการดำเนินการเรื่องดังกล8าวมาเปGนเวลาหลายปŒ เปลี่ยนแปลงวิธีการแข8งขัน ความสัมพันธaระหว8างป'จเจกต8อป'จเจก แต8มีความคืบหน6าเพียงเล็กน6อยทั้งในภาครัฐและภาคส8วนอื่น ๆ และป'จเจกต8อรัฐ “การเปลี่ยนแปลงอย8างค8อยเปGนค8อยไป” ถูก (Krutwaysho and Bramwell, 2010) ประเทศไทยมีการปฏิรูปการ แทนที่โดย “การเปลี่ยนแปลงอย8างฉับพลัน” ความสำเร็จหรือ บริหารจัดการภาครัฐที่สำคัญในปŒ 2545 เริ่มต6นด6วยการแก6ไข ความล6มเหลวขึ้นอย8ูกับการตดั สนิ ใจท่รี วดเร็วขน้ึ ดว6 ยเหตุนภ้ี าครฐั พระราชบัญญตั ริ ะเบียบบริหารราชการแผ8นดิน (ฉบับที่ 5) พ.ศ. 2545 จำเปGนต6องปรับตัวให6เข6ากับการเปลี่ยนผ8านอย8างพลิกโฉม เพื่อ และรัฐธรรมนูญแห8งราชอาณาจักรไทยปŒ พ.ศ. 2550 การปฏิรูปนี้ ปรับปรุงชีวิตความเปGนอยู8ที่ดีขึ้นของประชาชน และทำให6 มุ8งเน6นที่การบริหารภาครัฐแนวใหม8และเริ่มถอดบทเรียน ปรากฏการณaใหม8กลายเปGนเรื่องปกติธรรมดา (new normal) จากประเทศตะวันตกโดยนำนโยบายไปปฏิบัติประยุกตaใช6ให6 (OECD, 2015) รัฐบาลทั่วโลกได6ให6ความสำคัญในการส8งเสริม สอดคล6องกับบริบทของประเทศไทย (Bowornwathana, 2000) นวัตกรรมการบริหารภาครัฐมากขึ้น เพื่อแก6ป'ญหาข6อจำกัด การพัฒนาการบริหารราชการแบบเครือข8ายถือเปGนความสำเร็จครั้ง ทางด6านงบประมาณ ป'ญหาการบริหารราชการที่มีความล8าช6า สำคัญในแผนยุทธศาสตรaภาครัฐของประเทศไทยซึ่งริเริ่มโดย และยุ8งยาก (Koppenjan and Klijn, 2004; Roberts, 2000) สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาระบบราชการ การบริหารราชการ และส8งเสริมให6ภาครัฐที่เปGนที่พึ่งของประชาชนและเปGนที่เชื่อถือ แบบเครือข8ายจึงปรากฏชัดในการบริหารนวัตกรรมภาครัฐซึ่งมี ไว6วางใจได6 (Credible and Trusted Government) (OECD, บทบาทสำคัญในการพัฒนาประเทศไทยในยุคป'จจุบัน งานวิจัยฉบับนี้ 2019) นอกจากนี้ ทฤษฎีการบริหารนวัตกรรมภาครัฐรูปแบบใหม8 ศึกษารูปแบบการบริหารราชการแบบเครือข8าย โดยศึกษา มุ8งเน6นยุทธศาสตรaการร8วมมือกันระหว8างภาครัฐและภาคเอกชน เชิงเปรียบเทียบกรณีศึกษา จำนวน 8 ผลงานต6นแบบ ได6แก8 ในการเสริมสร6างนวัตกรรม (Freeman, 1991; Teece, 1992) กรมส8งเสริมสหกรณa โรงพยาบาลระยอง โรงพยาบาลตะกั่วป•า ซึ่งให6ความสำคัญเกี่ยวกับบทบาทของผู6มีส8วนได6ส8วนเสียในการ กรมควบคุมมลพิษ จังหวัดลำพูน สถาบันสารสนเทศทรัพยากรน้ำ ส8งเสริมนวัตกรรมการบริหารภาครัฐ นอกจากนี้ งานวิจัยที่ผ8านมา (องคaการมหาชน) จังหวัดนครศรีธรรมราช กรมป‘องกันและบรรเทา พบว8าการบริหารราชการแบบเครือข8ายนับเปGนกรอบองคaการท่ี สาธารณภัย โดยดำเนินการศึกษาวิเคราะหaเพื่อให6ได6ข6อมูลเชิงลึกท่ี ช8วยเสริมสร6างนวัตกรรมการบริหารงานภาครัฐ (Dente, เปGนประโยชนaเกี่ยวกับความสำคัญของการบริหารราชการแบบ Bobbio and Spada, 2005; Eggers and Singh, 2009) ทั้งนี้ เครือข8ายในการกำหนดนโยบายและสร6างรูปแบบการบริหารใหม8ท่ี ขึ้นอยู8กับระดับประสิทธิภาพของการบริหารราชการแบบ สามารถนำไปใช6ในการพัฒนานวัตกรรม ศึกษาและวิเคราะหaแนว เครือข8าย ซึ่งไม8มีลักษณะของการบริหารราชการแบบดั้งเดิมที่มี ทางการบริหารราชการแบบเครือข8ายในรูปแบบต8าง ๆ ที่ส8งผล ลกั ษณะควบคุมและสั่งการ (Jessop, 1997; Kooiman, 2003) กระทบเชิงนโยบายและการดำเนินการพัฒนานวัตกรรม และศึกษา ป'จจัยที่ส8งผลต8อการบริหารราชการแบบเครือข8ายที่มีประสิทธิภาพ ทั้งนี้ การบริหารราชการแบบเครือข8ายนับเปGนรูปแบบ มากที่สุด และทดสอบความสัมพันธaระหว8างตัวแปรต8าง ๆ เพื่อสร6าง การบริหารภาครัฐแบบใหม8ที่ใช6ในการวางแผนการเสริมสร6าง “แนวปฏิบัติที่ดีที่สุด” (best practice) อันจะเปGนพื้นฐานสำหรับการ นวัตกรรมภาครัฐในประเทศไทย และเปGนองคaประกอบสำคัญของ เสนอแนะเชิงนโยบาย พร6อมทั้ง เอื้อประโยชนaในการถ8ายโอนนโยบาย แผนยุทธศาสตรaภาครัฐ รวมทั้งเปGนกลไกที่เหมาะสมที่จะปรับปรุง (policy transfer) หรือประยกุ ตaใชใ6 นการดำเนินงานกบั บรบิ 5ทอ่ืน ๆ การให6บริการสาธารณะ (Bowornwathana, 2000; Krutwaysho and Bramwell, 2010) Page 1

Introduction Methodology Pillar 1: Pillar 2: Pillar 3: Pillar 4: Policy transfer Strategy Governance Collaborative Technology networks governance and innovation METHODOLOGY capacity วตั ถปุ ระสงค,ของการวจิ ยั ข้นั ตองนาทนี่ว1ิจทัยคบรทั้งวนนี้ไวดร/ดรำณเนกินรกรามรวิจัยเอกสาร หรือ การศึกษาเอกสาร 1. เพื่อศึกษารูปแบบการบริหารราชการแบบเครือข8าย (Documentary Research) เพื่อให/ผู/วิจัยสามารถระบุประเด็นสำคัญ (Stake,1995) วิเคราะห^ช`องว`างและออกแบบคำถามที่จำเปdนในการ ที่ก8อให6เกิดนวัตกรรมการบริหารภาครัฐ และเงื่อนไขในการ สมั ภาษณเ^ ชงิ ลึก จดั ตงั้ เครอื ขา8 ยรปู แบบตา8 ง ๆ ขั้นตอจนาทกี่ น2ั้นกาไดรว/ดจิำเัยนเพินกื่อากราสรัสมำภราวษจณ^เชิงลึก (in-depth interviews) โดย 2. เพื่อศึกษาและวิเคราะหaป'จจัยที่ส8งผลต8อการบริหารราชการ ใช/คำถามปลายเปnดเพื่อให/ได/ข/อมูลเชิงลึกเกี่ยวกับประสบการณ^ ความรู/สึก แบบเครอื ขา8 ยและการขยายผลท่มี ปี ระสทิ ธภิ าพมากที่สดุ และแรงจูงใจของผู/มีส`วนได/ส`วนเสีย (May, 2011) และเพื่อให/ได/ข/อมูลท่ี ครอบคลุม ผู/วิจัยกำหนดให/ผู/ให/ข/อมูลหลักในการสัมภาษณ^เปdนแบบ A two-stage analysis เฉพาะเจาะจง โดยคัดเลือกจากผู/มีส`วนได/ส`วนเสียที่เกี่ยวข/องกับแต`ละ กรณีศึกษา และเปdนผู/แทนทั้งจากภาครัฐ ภาคเอกชน และภาคประชาสังคม ข้ันตอนที่ 1 ทบทวนวรรณกรรม โดยบุคคลเหล`านี้เปdนผู/ที่มีส`วนเกี่ยวข/องกับกระบวนการวางแผนและ ศึกษาการดำเนินงานเชงิ บรู ณาการของภาคสว` นตา` ง ๆ การดำเนินการ (Dinica, 2009) งานวิจัยนี้จึงได/ศึกษาหน`วยงานที่เคยได/รับ (Jamal และ Getz, 1995; Gray, 1996) ศกึ ษารปู แบบการ รางวัลการบริหารราชการแบบมีส`วนร`วม และรางวัลบริการภาครัฐ ในระดับ บริหารราชการแบบเครอื ข`าย (Teisman และ Klijn, 2002; ดีเด`นและระดับดี จำนวน 8 หน`วยงานได/แก` กรมส`งเสริมสหกรณ^ Provan และ Kenis, 2008) และแนวคิดทม่ี ผี ลต`อการบรหิ าร โรงพยาบาลระยอง โรงพยาบาลตะกั่วปwา กรมควบคุมมลพิษ จังหวัดลำพูน ราชการแบบเครอื ขา` ย สถาบันสารสนเทศทรัพยากรน้ำ (องค^การมหาชน) จังหวัดนครศรีธรรมราช ข้นั ตอนที่ 2 การวจิ ัยเพื่อการสำรวจ กรมปyองกันและบรรเทาสาธารณภัย การวิเคราะห^ข/อมูลประกอบด/วย การศึกษาครั้งนี้ใช/วิธีการวิจัยเชิงสำรวจ ดังที่ Onwuegbuzie การวิเคราะห^แก`นสาระ (thematic analysis) เพื่อตอบคำถามการวิจัย และ และ Leech (2005, p. 278) กล`าวว`า “การศึกษาเชิงสำรวจ การศึกษาข/ามกรณีศึกษา (cross-case studies) เสนอรูปแบบใหม`ของการ มักจะพัฒนาทฤษฎีเกี่ยวกับแนวทางและปรากฏการณ^ที่ บรหิ ารราชการแบบเครือข`ายท่มี ปี ระสทิ ธภิ าพ (Yin, 2013) เกิดขึ้น” ต/องระบุวัตถุประสงค^การวิจัยเหตุผลและคำถาม เร่ิมตน/ 6 Page 2

ภาพที่ 1 กรอบการวจิ ยั Governance networks framework มติ ิที่ 1 มติ ิท่ี 2 มติ ิที่ 3 มติ ิท่ี 4 ยทุ ธศาสตร* กลไกการมีสวH นรHวม ขดี ความสามารถ เทคโนโลยีและ องค*ประกอบ 1.1 องค*ประกอบ 2.1 ในการกำกับดแู ล นวตั กรรม การวางแผน ผูม< สี วH นไดส< Hวนเสีย องค*ประกอบ 3.1 องค*ประกอบ 4.1 องค*ประกอบ 1.2 องค*ประกอบ 2.2 โครงสรา< งเชิงสถาบัน ขีดความสามารถของ สถาปตF ยกรรม องค*ประกอบ 1.3 บทบาทและ ผม?ู สี ว@ นได?ส@วนเสีย สารสนเทศ ความรับผดิ ชอบ นโยบายและกฎหมาย องคป* ระกอบ 3.2 องค*ประกอบ 4.2 ขดี ความสามารถ ออกแบบและจัดส@ง เชงิ สถาบัน บรกิ ารดิจิทัลภาครฐั องคป* ระกอบ 3.3 Page 3 ขีดความสามารถในการ สร>างความสมั พนั ธภA ายใน เครือขCาย องคป* ระกอบ 3.4 ขีดความสามารถ ในการขยายผล

Introduction Methodology Pillar 1: Pillar 2: Pillar 3: Pillar 4: Policy transfer Strategy Governance Collaborative Technology networks governance and innovation มิติท่ี 1 ยุทธศาสตร> capacity การบริหารราชการแบบเครือข8าย มีทิศทางความสัมพันธaและการพึ่งพาระหว8างองคaการและภาคส8วนต8าง ๆ เชื่อมโยงภาค ส8วนต8าง ๆ เข6าด6วยกันในระดับเดียวกัน มีเป‘าหมายเดียวกัน ก8อให6เกิดการผลักดันการใช6ประโยชนaจากรูปแบบการบริหารนี้ใน กระบวนการวางนโยบาย/ยุทธศาสตร, การวางแผน โครงสร?างเชิงสถาบัน และกฎหมาย ด6วยการที่ชุมชนผลักดันให6องคaการ ต8าง ๆ ไม8ว8าจะเปGนภาครัฐ ภาคเอกชน ภาคประชาสังคม ที่มีส8วนเกี่ยวข6องได6มีการตั้งเป‘าหมาย แบ8งป'น และร8วมกันในการใช6 ทรพั ยากรและความชำนาญในการมีส8วนรว8 มในกลยุทธ นโยบาย เพ่ือแก6ป'ญหาสาธารณะใหม6 ปี ระสทิ ธิภาพมากย่งิ ข้นึ 1 การวางแผน การวางแผน เปOนกระบวนการคิดของในการปฏิบัติ 2 โครงสร>างเชิงสถาบนั ของหน@วยงานในการกำหนดวัตถุประสงค,ในการ 3 นโยบายและกฎหมาย บริหารกลุ@ม/ เครือข@าย เพื่อให?มีเปTาหมายร@วมกัน ข?อตกลงร@วมกัน และทำให?บรรลุวัตถุประสงค,นั้น ในอนาคต โดยเปVดโอกาสให?สมาชิกได?เข?ามาร@วม กำหนดการตัดสินใจ การเลือกและการกำหนด วธิ กี ารทำงาน หน@วยงานของรัฐ อาจกำหนดโครงสร?างเชิงสถาบัน เพื่อสร?างการมีส@วนร@วม เช@น บรรทัดฐาน กฎเกณฑ, ทางสังคม โครงสร?างกติกาหรือแบบแผน ภายใต? บริบทที่เปลี่ยนแปลงไป ทั้งที่เปOนทางการและ ไมท@ างการ นโยบายของหน@วยงานที่สนับสนุนเพื่อให?เกิดการ บริหารราชการแบบมีส@วนร@วม และการมีกฎหมาย รองรับในการดำเนินการของแต@ละเครือข@ายรวมถึง การนำนโยบายไปขับเคลื่อยไปสู@การปฏิบัติติ ตั้งแต@ การสื่อสาร การสร?างวัตนธรรม การกำหนด ผู?รับผิดชอบและการมีระบบติดตามประเมินผล รวมถึงการจัดสรรทรัพยากรให?เพียงพอกับภารกิจใน การสง@ เสริมการบริหารเครือข@าย Page 4

Introduction Methodology Pillar 1: Pillar 2: Pillar 3: Pillar 4: Policy transfer Strategy Governance Collaborative Technology networks governance and innovation มิติที่ 2 กลไกการมสี CวนรวC ม capacity กระบวนการที่นำประชาชนและผู6มีส8วนได6ส8วนเสียจากทุกภาคส8วนเข6าร8วมในการหาวิธีแก6ไขป'ญหาที่ยุ8งยากซับซ6อน ร8วมกันหาทางออกสำหรับการแก6ไขป'ญหาต8างๆ ในทางสันติเปGนแนวทางในการแก6ไขป'ญหาสังคมที่ยุ8งยากซับซ6อนที่ยอมรับหรือ เปGนฉันทามติของประชาสังคมโดยการมีส8วนร8วม โดยเปGนกระบวนการที่เป“ดโอกาสให6ทุกภาคส8วนเข6ามามีส8วนร8วมในกระบวนการ ตัดสินใจโดยนำเอาความเห็นและข6อเสนอแนะของประชาชนและผู6ที่เกี่ยวข6องหรือผู6มีส8วนได6ส8วนเสียจากทุกภาคส8วนมาเปGน องคปa ระกอบสำคัญในการตดั สนิ ใจและกำหนดแนวทางหรอื นโยบายสาธารณะท่ภี าครฐั จะดำเนนิ การ รูปแบบในการนำกระบวนการในการสร6างการมี ผู<มีสวH นไดส< วH นเสยี ส8วนร8วม เริ่มตั้งแต8ระดับการให6ข6อมูล การให6 บทบาทและ คำปรึกษา และการเข6ามามีบทบาท และในระดับ ความร8วมมือ โดยทุกภาคส8วนมีบทบาทในการ ความรับผดิ ชอบ ขับเคลื่อนการดำเนินการ เพื่อให6เกิดการบูรณาการของทุก ภาคสว8 นท่ีเก่ียวข6อง Page 5

Introduction Methodology Pillar 1: Pillar 2: Pillar 3: Pillar 4: Policy transfer Governance Collaborative Technology Strategy networks governance and innovation capacity มติ ิท่ี 3 ขดี ความสามารถในการกำกับดแู ล (Dimensions of collaborative governance capacity) ป“จจัยสำคัญที่มีผลต`อการบริหารราชการแบบเครือข`ายที่มีประสิทธิภาพในรูปแบบต`าง ๆ และผลกระทบต`อการขยายผลอย`างยั่งยืน การทำงานของเครือข`าย หนึ่ง ๆ ย`อมมี “กรอบการทำงานที่ชัดเจน” (institutionalize framework) การเจรจาหาข/อตกลงร`วมกันดำเนินไปภายใต/ กรอบบรรทัดฐาน (normative) และกรอบระเบียบกฎเกณฑ^ (regulative) ที่ทุกฝwายยึดถือร`วมกัน มีลักษณะเชิงคุณค`า (normative aspect) นั่นคือ มีบรรทัดฐานการตัดสินในเรื่องต`าง ๆ ที่ทุกฝwายยึดถือร`วมกัน (norms)มีชุดคุณค`าหรือค`านิยมในการทำงานร`วมกัน (values) และมีเกณฑ^มาตรฐานในการปฏิบัติเรื่องต`าง ๆ ร`วมกัน (standards) นอกจากนี้ กรอบการทำงานร`วมกันระดับเครือข`าย จะต/องมีกรอบบรรทัดฐานความเปdนผู/นำ ฉันทามติร`วมของทุกฝwาย ความโปร`งใส ภาระความรับผิดชอบและ ความเท`าเทียมกัน Foster-Fishman และคณะ (2001) อธิบายความสามารถในการทำงานร`วมกันในแง`ของ 4 ได/แก` (1) ขีดความสามารถของผู/มีส`วนได/ส`วน เสีย (2) ขีดความสามารถเชิงสถาบัน (3) ขีดความสามารถในการสร/างความสัมพันธ^ และ (4) ขีดความสามารถในการขยายผล สิ่งสำคัญคือมิติเหล`านี้จะไม`ถูก พิจารณาแยกส`วนกัน แต`ละมิติมีปฏิสัมพันธ^และทับซ/อนกัน เช`น หากผู/มีส`วนได/ส`วนเสียมีการพัฒนาความถนัดในการเขียน ทักษะดังกล`าวจะส`งผลต`อส`วนร`วม ในเครือข`าย ทักษะนี้อาจส`งผลต`อทั้งขีดความสามารถส`วนบุคคล เช`น ทักษะในการทำงานร`วมกัน และขีดความสามารถเชิงสถาบัน เช`น ความสามารถในการ จัดหาทรพั ยากรท่เี พยี งพอสำหรับเครอื ข`าย ดงั นนั้ การแยกสม่ี ติ ิเพ่อื ความชัดเจนในการวิเคราะหเ^ ทา` นน้ั ขดี ความสามารถเชงิ สถาบนั ขดี ความสามารถของผมู> ีสวI นได>สIวนเสีย กระบวนการออกแบบนโยบายและโครงสรา6 งเชงิ สถาบันที่ สง8 ผลกระทบตอ8 ยุทธศาสตรกa ารบริหารราชการแบบ ทักษะและองคคa วามร6ูของผู6มีส8วนได6ส8วนเสียกอ8 ให6เกิด เครอื ข8าย ไดแ6 ก8 วิสัยทศั นa และการแก6ไขป'ญหาอย8างสร6างสรรคa ไดแ6 ก8 • ทกั ษะการทำงานร8วมกนั (collaborative skills) และ • กำหนดกรอบการทำงานทีช่ ดั เจน • มกี รอบระเบยี บกฎเกณฑa (regulative) ที่ทกุ ฝา• ย ทกุ ฝา• ยเข6ามามีบทบาทร8วมกัน (collective solutions) ยดึ ถอื รว8 มกัน มลี กั ษณะเชิงคุณค8า (normative • ความรูค6 วามเข6าใจด6านการบรหิ ารราชการแบบ aspect) เครอื ข8าย • มชี ดุ คุณค8าหรอื ค8านิยมในการทำงานรว8 มกัน • ทัศนคตเิ ชิงบวกดา6 นการทำงานรว8 มกัน (values) และมเี กณฑมa าตรฐานในการปฏิบตั เิ รอื่ ง • ทกั ษะความเปGนผ6นู ำ ต8าง ๆ รว8 มกัน (standards) • มที รพั ยากรที่เพยี งพอ Dimensions of collaborative governance ขดี ความสามารถในการขยายผล ขีดความสามารถในการสรา> ง capacity ความสัมพนั ธMภายในเครือขIาย • เครอื ขา8 ยมกี ารจดั การดแู ลตนเองและบรรทัด ฐานค8านยิ มทีท่ ุกฝา• ยไดร6 ว8 มกันกำหนดขนึ้ และ ป“จจัยดา/ นป“จเจกบุคคลทีส่ ง` ผลต`อการหาทางออกในการ ยดึ ถอื ปฏบิ ตั ิร8วมกัน (self-constituted rules แก/ป“ญหาตา` ง ๆ ท่ีทกุ ฝwายเข/ามามีบทบาทร`วมกัน ไดแ/ ก` and norms) • การเสรมิ สร6างความไวว6 างใจซึง่ กันและกัน • กลไกการทำงานท่ีดำเนินไปบนการสรา/ งความ ของทุกฝา• ย (generalized trust) เห็นพอ/ งตอ/ งกนั หรอื ฉนั ทามติร`วมของทุกฝาw ย • พันธสญั ญาทางการเมืองทที่ ุกฝา• ยมตี 8อกนั • การถ`ายทอดองคค^ วามร/ู (political commitment) • ความสมั พนั ธaทีด่ ที ัง้ ภายในและภายนอก เครอื ข8าย ท่มี า: ดดั แปลงจาก Foster- Fishman et al. 2001) Page 6

Introduction Methodology Pillar 1: Pillar 2: Pillar 3: Pillar 4: Policy transfer Strategy Governance Collaborative Technology networks governance and innovation capacity มติ ทิ ี่ 4 เทคโนโลยแี ละนวัตกรรม การดำเนินการแบบมีส`วนร`วมกลไกที่ดีที่สุดในการยกระดับนวัตกรรมการบริหารภาครัฐ ผ`านการกระตุ/นให/เกิดการเรียนรู/ร`วมกัน การเปลี่ยนผ`าน และการริเริ่มแนวคิดใหม` ๆ เพื่อตอบสนองต`อการเปลี่ยนแปลงอย`างฉับพลัน (Roberts, 2000) การจัดการปกครองสาธารณะแนวใหม`เปdนแนวคิดที่ผสมผสาน ระหว`างทฤษฎีนวัตกรรมภาคเอกชน (Freeman, 1991;Teece, 1992; Edquist, 2005) และทฤษฎีการจัดการปกครองแบบร`วมมือกัน (collaborative governance) (Hartley, 2005; Ansell and Gash, 2008) โดยเฉพาะการทำงานรว` มกันแบบเครอื ขา` ยระหว`างผ/มู ีสว` นได/ส`วนเสียทั้งภาครัฐ ภาคเอกชน และ ภาคประชาสงั คมจะชว` ยเสรมิ สรา/ งการนวตั กรรมการบรหิ ารภาครฐั (Hartley, Sørensen and Torfing, 2013; Ansell and Torfing, 2014) เนื่องจากผู/มี ส`วนได/ส`วนเสียมีความรู/ ความเชี่ยวชาญ และประสบการณ^ที่หลากหลายซึ่งจะช`วยให/เกิดความเข/าใจป“ญหาที่ลึกซึ้งยิ่งขึ้น การเจรจาหารือนำมาซึ่งมุมมองจาก ภายนอกสู`ภายใน การคิดเชิงวิพากษ^ การบูรณาการความคิดริเริ่มอย`างสร/างสรรค^ การออกแบบแนวคิด ทดสอบ และประเมินต/นแบบ (prototypes) ร`วมกัน เปdนวิธีที่มีแนวโน/มที่จะแก/ไขป“ญหาได/ดีที่สุด รวมทั้งการส`งเสริมความเปdนเจ/าของร`วมกัน และการส`งเสริมการมีส`วนร`วมอย`างกว/างขวางในการออกแบบ การแก/ไขป“ญหาเชิงนวัตกรรม (Eggers and Singh, 2009) การทำงานร`วมกันกระตุ/นนวัตกรรมโดยการควบคุมแทนที่จะกำจัดความแตกต`าง (Gray, 1996) พร/อมทั้งให/ข/อเสนอว`า การแลกเปลี่ยนระหว`างผู/มีส`วนได/ส`วนเสียที่มีประสบการณ^ มุมมองความคิดเห็นความคิด และทรัพยากรที่แตกต`างกัน มักจะท/าทาย ภูมิป“ญญาดั้งเดิมและสร/างแรงบันดาลใจในการสร/างสรรค^สิ่งใหม` ๆ การทำงานแบบเครือข`ายในการนำไปสู`นวัตกรรมขึ้นอยู`กับ (1) การรับรูข/ องผู/มีส`วนส`วน เสียเกี่ยวกับความเร`งด`วนของป“ญหาหรือความท/าทายต`าง ๆ (2) การกำหนดทิศทางการดำเนินการ (Direction-Setting) จัดการกับความขัดแย/งที่เกิดขึ้นการ พึ่งพาซึ่งกันและกันที่มีอยู`และโครงสร/างแรงจูงใจในการบรรลุฉันทามติที่ตกลงกันหรือข/อตกลงร`วมกัน และ (3) การดำเนินการ (Implementation) ขอบเขต ทม่ี กี ระบวนการในการแบง` ปน“ คา` ทรพั ยากรและความเสย่ี งทเ่ี กย่ี วขอ/ งกบั นวตั กรรม (Brown and Osborne, 2013) อย`างไรก็ตาม Sørensen และ Torfing (2017) ให/ข/อเสนอแนะว`า แม/ว`ากระบวนการทำงานแบบเครือข`ายอาจจะไม`ประสบความสำเร็จในการเสริมสร/างนวัตกรรม แต`ปฏิสัมพันธ^ระหว`างผู/มีส`วนส`วน เสยี อาจก`อใหเ/ กดิ ทนุ ทางสงั คม ความคดิ ริเร่มิ ในการแกไ/ ขปญ“ หาท่อี าจนำไปสน`ู วตั กรรมในภายหลงั หรอื ในบริบทที่แตกตา` งกนั ปจP จยั สนบั สนนุ การออกแบบและการสIงมอบบริการ 11 Page 7

Introduction Methodology Pillar 1: Pillar 2: Pillar 3: Pillar 4: Policy transfer Strategy Governance Collaborative Technology networks governance and innovation capacity การเผยแพรCและการถาC ยโอนนโยบาย (policy transfer) การเผยแพร8และการถ8ายโอนนโยบาย (policy transfer) เปGนหนึ่งในเป‘าหมายสูงสุดของการวิจัยนี้ Dolowitz และ Marsh (2000, หน6า 5) นิยามการถ8ายโอนนโยบายว8า “เปGนกระบวนการที่นำองคaความรู6เกี่ยวกับนโยบาย การบริหารจัดการ สถาบันและความคิด ในระบบการเมืองเดียว (ตั้งแต8อดีตหรือป'จจุบัน) มาใช6ในการพัฒนานโยบาย และแนวคิดในระบบการเมืองอื่น” การถ8ายโอนนโยบายไม8ใช8 เพียงแค8การคัดลอกนโยบายของประเทศอื่น ๆ แต8อาจรวมถึงการถอดบทเรียน การเรียนรู6การเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นอย8างลึกซึ้งในเนื้อหา ของนโยบาย และการแลกเปล่ียนองคaความร6ู (Rose, 1991; Dolowitz และ Marsh 1996; Radaelli, 2000) การขยายผลมุ8งเน6นการศึกษาปฏิสัมพันธaของเครือข8ายเพื่อเข6าใจกระบวนการจัดตั้งโครงสร6างเชิงสถาบัน คำถามที่เกิดขึ้นคือ ประสิทธิภาพของเครือข8ายส8งผลต8อผลลัพธaที่แท6จริงหรือไม8 เครือข8ายนโยบายมีอิทธิพลต8อผลลัพธaเชิงนโยบายหรือไม8 และในทางกลับกัน ผลลัพธaก็สามารถส8งผลต8อปฏิสัมพันธaระหว8างเครือข8ายได6หรือไม8 ตัวอย8างเช8น แหล8งข6อมูลของผู6มีส8วนได6ส8วนเสียในเครือข8ายมีอิทธิพลต8อ ผลลัพธaของนโยบาย การเรียนรู6ของนักแสดงมีอิทธิพลต8อทักษะของผู6มีส8วนได6ส8วนเสียและในเครือข8ายจะมีอิทธิพลต8อผลลัพธaของนโยบาย ด6วย แนวคิดและการแบ8งป'นบทเรียนถือเปGนสิ่งที่จำเปGนในการหาทางออกร8วมกัน นอกจากนี้ ยังควรพิจารณาความรู6และค8านิยมที่แตกต8าง กัน ตลอดจนแรงจูงใจและมมุ มองของความสำเรจ็ ทห่ี ลากหลายดว6 ย โมเดลการขยายผล แรสง@วจmนูงใเoจสtขียivอa(งatผicoู?มtnoสี )r@ว’นs ได? (nโคeรtwงสoรrา?kงsเชtrงิ uสcถtาuบreนั ) ส@วทนรเัพสียยา(กacรtขoอr’งsผrู?มeสี so@วuนrไcดe? s) ทักษะของผมู? ีสว@ น ปฏสิ มั พนั ธร, ะหวา@ งเครือข@าย ได?ส@วนเสีย (network interaction) (actor’s skill) กาdร(eพsvuฒั esนltoaาpiอnmยa@าbeงlnยeง่ัt)ยืน องส(คกa@วt,คcานrรtวaไoถาดnrา@ม?สs’ยรsfว@ ทeขู?นsrออkเ)สดงilผียl ?ูมี ผลลพั ธ,เชงิ นโยบาย นภวาตัคกรiฐัรnรn(มpoกuvาbaรtlบiicoรnหิ s)eารcงtาoนr (policy outcome) ทม่ี า: ดดั แปลงจาก Marsh & Smith (2000) Page 8