ประเด็นที่2-หนังสือเล่มเล็ก-รร.บ้านสามขา

ประเด็นท่ี 2 การพัฒนาความรู้ภูมิปัญญาการเพ่ิมมูลค่า จาก “เร่ืองเล่า” (Storytelling) โรงเรียนบ้านสามขา ชุดความรู้ “จากการเรียนรู้ ต่อยอดความคิด สู่เร่อื งเลา่ ผลติ ภัณฑช์ ุมชน” รวบรวมเรียบเรยี ง: อ.สวุ รรณี เครอื พึ่ง, น.ส.พัชรินทร์ อนิ จนั ทร์, นางสาวสภุ าพร ห้วยทราย บรรณาธิกร: ผศ.ดร.ฟสิ ิกส์ ฌอน บัวกนก

ความสำ� คญั ของชดุ ความรู้ ชุดความรู้นี้เกิดจากการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ของโรงเรียนบ้าน สามขา อ�ำเภอแม่ทะ จังหวัดล�ำปาง จากการจดั กิจกรรมการเรียนรแู้ บบ โครงงานเป็นฐาน (Project-based learning) ของโรงเรียนบา้ นสามขา ทำ� ให้ผู้เรยี นมีความสามารถในการคิดวเิ คราะห์ สงั เคราะห์ มีความคิด สรา้ งสรรค์ ตลอดจน มที ักษะการเรียนรูด้ ้วยตนเอง และท�ำให้ผ้เู รยี นจุด ประกายความคิดที่จะสรา้ งสรรคผ์ ลติ ภัณฑ์ต่าง ๆ ต่อยอดจากองค์ความ รู้เดิมจนท�ำให้สามารถยกระดับวัตถุดิบท่ีมีในท้องถ่ินให้มีมูลค่าที่เพิ่มข้ึน ทำ� ใหผ้ ู้เรยี นไดเ้ รยี นรู้เกี่ยวกบั วิถชี ีวติ ในชมุ ชน ประกอบกับเป็นการสร้าง ความสัมพนั ธร์ ะหวา่ งโรงเรยี นกบั ชมุ ชน ท�ำใหผ้ ู้เรยี นไดใ้ กล้ชิดกับชุมชน มากยิง่ ข้ึน จนเกดิ เปน็ การสำ� นึกรกั ในบา้ นเกดิ ของตนเอง และสามารถ สรา้ งเร่ืองราว เพ่อื เพม่ิ มลู คา่ ของผลิตภณั ฑ์

วัตถุประสงค์ชดุ ความรู้ เพื่อเพิ่มมูลค่าให้ผลิตภัณฑ์ของชุมชนด้วยการเรียบเรียงเร่ืองเล่าเพื่อใช้ในการถ่ายทอด ลกั ษณ์ของชมุ ชน และถ่ายทอดออกมาในรปู แบบเร่ืองเลา่ ของผลิตภัณฑช์ ุมชน เปน็ การสร้างรายได้ จากผลิตภัณฑช์ ุมชน มที กั ษะในการสรา้ งคณุ คา่ ของผลติ ภณั ฑ์ผ่านการบอกจุดเด่นและ สิ่งท่นี ่าสนใจ ของผลิตภณั ฑน์ ้ัน ๆ ในรูปแบบของเร่ืองเล่า สรา้ งโอกาสใหก้ ับนกั เรยี นและผคู้ นในชมุ ชนให้มแี นวทาง ในการประกอบอาชพี

วิธีได้มาซึ่งความรู้ รบั ฟังถอ้ ยวาจา : เปน็ การรบั ฟังการน�ำเสนอขอ้ มูลเกี่ยวกบั ชุมชน วิถชี วี ติ ของคนในชุมชน ความรู้ ความคดิ เพื่อรวบรวมข้อมูลมาใช้ในการสร้างประเด็นการเพ่มิ รายได้รวมถึงการเพิม่ มลู คา่ สรา้ งมูลคา่ จากกจิ กรรม : จัดกิจกรรมการพัฒนาความรภู้ มู ิปญั ญาการเลา่ เร่อื งที่ใหน้ ักเรียนโรงเรียนบา้ น สามขาไดเ้ กดิ ทักษะในการสร้างเรือ่ งเลา่ ให้กับผลติ ภัณฑ์ สง่ ผลให้ผลิตภัณฑม์ มี ลู คา่ ทเ่ี พม่ิ ขนึ้ รอ้ ยคำ� สร้างเร่อื งราว : นักเรียนเกดิ แรงจูงใจทจี่ ะสร้างสรรคเ์ รอื่ งเลา่ ใหก้ ับผลิตภัณฑ์ เพ่ือถา่ ยทอดแรง บันดาลใจของนกั เรียนจนทำ� ให้ผลติ ภณั ฑ์ที่ได้มามคี วามน่าสนใจมากข้ึน

เน้อื หาความรู้ เรอ่ื งเล่า ของ ผลิตภณั ฑ์ แครก็ เกอร์ขา้ วกลอ้ งงอกหอมล้านนา, ผงโรยขา้ วห้วยสามขา, และชาผักไชยา ซึ่งได้มีรายละเอียดดังตอ่ ไปน้ี 1)แครก็ เกอรข์ า้ วกล้องงอกหอมลา้ นนาข้าว มหี ลายสูตรใหเ้ ลือกตามความชอบ ไม่จ�ำกัดเพยี งสตู รใดสูตรหนึง่ สร้างความหลาก หลายและตอบโจทย์ความตอ้ งการผู้บริโภคที่ต่างกนั มที ั้ง สูตรสีเหลืองทอมงี ทงั้ รสชาตเิ ผ็ดเลก็ น้อยและรสหวานเลก็ นอ้ ย สตู รสีคล้�ำ รสชาติเค็มติดขม สูตรสีเหลืองเข้ม รสชาติหวานมัน โดยสรรพคณุ แครก็ เกอร์ข้าวกล้องงอกหอมลา้ นนาขา้ ว ป้องกันโรคน่วิ ฟืน้ ฟูกลา้ มเนือ้ ป้องกนั โรคหวั ใจ มีกากอาหารสงู มสี ารกาบาสงู มีสารต้านอนุมูลอิสระ มีแคลเซียมสงู และ มโี ปรตนี

2)ผงโรยขา้ วหว้ ยสามขา เปน็ การยกระดับผลิตภณั ฑ์สู่สากล เช่นเดียวผงโรยข้าวของญ่ีปนุ่ กลายเป็นผงโรยขา้ วห้วยสามขาขน้ึ ในทส่ี ดุ โดยมรี สชาติดังน้ี สูตรปลา : วตั ถุดบิ หลักคอื ปลาแหง้ ลกั ษณะแข็ง สีดำ� รสออกเคม็ สูตรกุง้ : วตั ถดุ ิบหลักคอื กุง้ แห้ง ลกั ษณะแขง็ สนี �้ำตาล รสออกเค็ม กล่ินไมแ่ รง สตู รฝักทอง : วตั ถุดบิ หลกั คือฝกั ทอง ลกั ษณะแข็งมาก จดื และมัน สตู รถั่ว : วตั ถดุ บิ หลกั คอื ถ่ัว ลกั ษณะแข็ง รสชาตมิ ัน ประโยชน์ผงโรยข้าวห้วยสามขาประหยดั เวลาในการรบั ประทานอาหารได้ดใี นช่วงเวลาที่เร่งรีบ และสามารถ พกพาสะดวก เกบ็ รกั ษาไวไ้ ด้นาน ๓ เดือน โดยยังคงรสชาตทิ เ่ี หมอื นเดมิ

3)ชาผักไชยา “ชาผกั ไชยา” เปน็ พืชผกั ท่หี าได้ในหมบู่ ้าน เป็นผักทขี่ ึ้นโดย ไมม่ กี ารใชส้ ารเคมี และมีอย่ทู ว่ั ไป การดืม่ ชาผกั ไชยาของโรงเรียนบ้าน สามขาจงึ ปลอดภยั และได้คณุ ค่าท่แี ทจ้ ริง มกี ล่ินหอมของผักไชยาอ่อน ทเี่ กบ็ ใบท่สี ามจากยอดเพราะไมอ่ ่อนและไม่แกเ่ กนิ ไป นับว่าเป็นส่วนท่ี ดีท่ีสุดมาใช้ทำ� ชาของโรงเรยี นบา้ นสามขา สรรพคุณของชาผกั ไชยา ชว่ ยในการหมนุ เวยี นโลหิต ช่วยย่อยอาหาร บำ� รงุ สายตา ลดไขมันรวม ถึงปรบั สมดุล การเผาผลาญ บรรเทาอาการริดสดี วงทวาร ควบคมุ ระดบั น�้ำตาลในเลือด เพิม่ แคลเซียม ลดการอกั เสบในเส้นเลอื ด และ ชว่ ยบ�ำรุงสมอง

ประโยชนท์ ี่ได้รับ สามารถเพิ่มมูลค่าให้ผลิตภัณฑ์ของชุมชนด้วยการเรียบเรียง เรื่องเล่าเพ่อื ใชใ้ นการถา่ ยทอดอตั ลกั ษณ์ชมุ ชน รวมถึงการสร้างรายได้ จากผลิตภัณฑ์ชมุ ชน