ประเภทของระบบเครือข่าย

ประเภทของระบบเครอื ขา่ ย เครือขา่ ยคอมพิวเตอร์ ( computer network ) เป็นการเชือ่ มตอ่ คอมพวิ เตอรแ์ ละอปุ กรณต์ ่อพ่วงเขา้ ดว้ ยกนั เพ่ือให้สามารถใช้ขอ้ มูลทรพั ยากรร่วมกนั ได้ เชน่ สามารถใชเ้ ครอ่ื งพมิ พร์ ว่ มกัน สามารถใชฮ้ าร์ดดสิ ก์ร่วมกนั แบง่ ปันการใชอ้ ุปกรณ์อน่ื ๆ ทม่ี รี าคาแพงหรอื ไมส่ ามารถจัดหาใหท้ กุ คนได้ แมก้ ระทงั่ สามารถใชโ้ ปรแกรมรว่ มกันได้เปน็ การลดตน้ ทุนขององคก์ รเครอื ข่ายคอมพิวเตอร์สามารถแบง่ ออกเปน็ ประเภทตามพืน้ ท่ีทค่ี รอบคลมุ การใชง้ านของเครือขา่ ย ดังน้ีระบบเครอื ข่ายคอมพวิ เตอรส์ ว่ นบุคคล Personal Area Network : PAN คือ \"ระบบการติดต่อสื่อสารไร้สายส่วนบุคคล\" ย่อมาจาก Personal AreaNetwork หรือเรียกว่า BluetoothPersonal Area Network (PAN)คือเทคโนโลยีการเข้าถึงไร้สายในพื้นท่ีเฉพาะส่วนบุคคล โดยมีระยะทางไม่เกิน 1เมตร และมีอัตราการรับสง่ ข้อมูลความเร็วสูงมาก (สูงถึง 480 Mbps) ซึ่งเทคโนโลยีที่ใช้กันแพร หลาย กเ็ ชน่ • Ultra Wide Band (UWB) ตามมาตรฐาน IEEE 802.15.3a• Bluetooth ตามมาตรฐาน IEEE802.15.1• Zigbee ตามมาตรฐาน IEEE 802.15.4เทคโนโลยีเหล่านี้ใช้สาหรับการติดต่อส่ือสารระหว่างคอมพิวเตอร์และอุปกรณ์ต่อพว่ ง(peripherals) ใหส้ ามารถรับส่งข้อมูลถึงกัน ได้ และยังใช้สาหรบั การรับสง่ สญั ญาณวิดีโอที่มีความละเอียดภาพสูง (high-definition video signal) ได้ด้วย Personal Area Network (PAN)ช่วยให้เราสามารถจัดการข้อมูลระหว่างอปุ กรณ์ต่างๆท่ีเคล่อื นที่ไปมาได้ อย่างหลากหลายคิดค้นโดยนักวิจยั ของ MIT รวมกับIBM โดยจะสร้างกระแสไฟฟ้าแรงต่า(ระดบั พิโคแอมป ) ออกไปตามผิวหนงั โดยเครื่องรับสัญญาณตามจดุ ต่างๆ ของรา่ งกายสามารถรับสญั ญาณได้ เทคโนโลยีนจ้ี ะเหมาะกับการใช้งานทางการแพทย์ เพราะอุปกรณ์ โดยมากจะมีการติดต้ังตามลาตัวมนุษย์พัฒนาโดย Bluetooth SpecialInterest Groupระบบเครอื ขา่ ยคอมพวิ เตอรเ์ ฉพาะท่ี Local Area Network : LAN คอื เครือข่ายขนาดเล็กซงึ่ เชอ่ื มโยงคอมพวิ เตอรแ์ ละอุปกรณ์สื่อสารท่ีอยู่ในทอ้ งที่บริเวณเดยี วกันเขา้ ด้วยกัน เช่น ภายในอาคาร หรือภายในอง๕การท่ีมีระยะทางไม่ไกลมากนัก เป็นตน้ โดยคอมพวิ เตอร์แตล่ ะเคร่ืองจะต่อเข้ากับอุปกรณ์เครือข่าย เช่น ฮับ สวิตช์ เป็นต้น ซ่ึงอุปกรณ์เครือข่ายแต่ละตัวจะเช่ือมต่อกันโดยใช้สายตีเกลียวคู่ สายใย

แกว้ นาแสงหรือคลื่นวทิ ยุ และเครือข่ายแลนจะเช่ือมต่อถึงกันด้วยอุปกรณ์จัดเส้นทาง (router) การสร้างเครือข่ายแลนนี้แต่ละองค์กร สามารถดาเนินการเองได้ โดยการวางสายสัญญาณสื่อสารภายในอาคารหรือภายในพื้นที่ของตนเอง เครือข่ายแลนมีต้ังแต่เครือข่ายขนาดเล็กท่ีเช่ือมโยงคอมพิวเตอร์ตั้งแต่สองเครื่องข้ึนไปภายในห้องเดียวกัน จนถึงเชื่อมโยงระหว่างห้องหรือองค์กรขนาดใหญ่ เช่น ภายในสานักงาน ภายในโรงเรียนหรือมหาวิทยาลัย เป็นต้น ทาให้เคร่ืองคอมพิวเตอร์หลายๆ เครื่องที่เช่อื มตอ่ กัน สามารถส่งข้อมูลแลกเปล่ียนกันได้อย่างสะดวก รวดเร็ว และยงั สามารถใชท้ รพั ยากรร่วมกันไดอ้ กี ดว้ ยระบบเครือขา่ ยนครหลวง Metropolitan Area Network : MAN เครือข่ายครอบคลุมบริเวณเมืองใหญ่ หรือ แมน (อังกฤษ: MetropolitanArea Networks, MANs) คือ เครือข่ายคอมพิวเตอร์ ขนาดใหญ่มากจะมีขนาดครอบคลุมเมืองหรือบริเวณมหาวิทยาลัยระบบโครงสร้างพนื้ ฐานโดยปกติแลว้ จะเป็นระบบไร้สายเช่นการใช้คลื่นไมโครเวฟหรือใช้ใยแกว้ นาแสง เป็นตัวเช่ือมต่อระหว่างสถานทต่ี ่างๆเขา้ ด้วยกนั

ตัวอย่างการใช้งานจริง เช่น ภายในมหาวิทยาลัยหรือในสถานศึกษา จะมีระบบแมนเพ่ือเช่ือมต่อระบบแลนของแต่ละคณะวิชาเข้าด้วยกันเปน็เครอื ขา่ ยเดยี วกันในวงกว้าง - เทคโนโลยที ี่ใชใ้ นเครอื ข่ายแมนได้แก่ ATM, FDDI และ SMDS ระบบเครือข่ายแมนที่จะเกิดในอนาคตอันใกล้ คือระบบท่ีจะเชื่อมต่อ คอมพิวเตอร์ภายในเมืองเข้าด้วยกันโดยผ่านเทคโนโลยี Wi-Maxระบบเครอื ขา่ ยบริเวณกว้างWide Area Network : WAN คือ ระบบเครือข่ายแบบ WAN หรือระบบเครือข่ายบริเวณกว้าง จะเป็นระบบเครือข่ายท่ีเชื่อมโยงเครือข่ายแบบทอ้ งถิน่ ตั้งแต่ 2 เครอื ข่ายขนึ้ ไปเข้าดว้ ยกันผ่านระยะทางทไ่ี กลมาก โดยการเช่ือมโยงจะผ่านช่องทางการส่ือสารข้อมูลสาธารณะของบริษัทโทรศัพท์หรือองค์การโทรศัพท์ของประเทศต่างๆ เช่น สายโทรศัพท์แบบอนาลอก สายแบบดิจทิ ัล ดาวเทียม ไมโครเวฟ เป็นต้นประเภทของเครอื ข่าย WAN

เครือข่าย WAN สามารถแบ่งเปน็ ประเภทใหญๆ่ คือ 1 . เครือข่ายส่วนตัว (private network) เป็นการจัดต้ังระบบเครือข่ายซึ่งมีการใช้งานเฉพาะองค์กร เช่น องค์กรท่ีมีสาขาอาจทาการสร้างระบบเครือข่าย เพ่ือเชอ่ื มตอ่ ระหว่างสานักงานใหญก่ ับสาขาทมี่ ีอยู่ เปน็ ต้น การจดั ตัง้ ระบบเครือข่ายส่วนตัวมีจดุ เดน่ ในเรือ่ งของการรักษาความลับของข้อมลู สามารถควบคุมดแู ลเครอื ข่ายและขยายเครือข่ายไปยงั จุดท่ีต้องการ ส่วนข้อเสียคือในกรณีที่ไม่ได้มีการส่งข้อมูลต่อเนื่องตลอดเวลา จะเสียค่าใช้จ่ายสูงมากเม่ือเทียบกบั การส่งข้อมูลผา่ นเครือขา่ ยสาธารณะ และหากมกี ารส่งข้อมูลระหว่างสาขาต่างๆ จะตอ้ งมกี ารจดั หาชอ่ งทางส่ือสารเช่ือมโยงระหว่างแต่ละสาขาด้วย ซ่งึ อาจจะไม่สามารถจดั ช่องทางการส่อื สารไปยังพน้ื ที่ท่ตี อ้ งการได้ 2. เครือข่ายสาธารณะ (PDN: public data network) หรือบางคร้ังเรียกว่าเครือข่ายมูลค่าเพิ่ม (VAN: ValueAdded Network) เป็นเครือข่าย WAN ท่ีจะมีองค์กรหนึ่ง (third party) เป็นผู้ทาหน้าท่ีในการเดินระบบเครือข่าย และให้เช่าช่องทางการส่ือสารให้กับ บริษัทต่างๆ ท่ีต้องการสร้างระบบเครือข่าย ซึ่งบริษัทจะลดค่าใช้จ่ายของตนลงได้ เน่ืองจากมีบุคคลอ่ืนมาช่วยแบ่งปันค่าใช้จ่ายไป ซึ่งจะนิยมใช้กนั มาก เนื่องจากมีค่าใช้จ่ายต่ากวา่ การจัดต้ังเครือข่ายส่วนตัว สามารถใช้งานได้ทันทีโดยไม่ต้องเสียเวลาในการจัดต้ังเครือข่ายใหม่ รวมทั้งมีบริการให้เลือกอย่าง หลากหลาย ซ่ึงแตกต่างกันไปทั้งในสว่ นของราคา ความเร็ว ขอบเขตพนื้ ท่บี รกิ าร และความเหมาะสมกับงานแบบต่าง ๆชนดิ ของคอมพวิ เตอร์ แบง่ ตามลกั ษณะ ให้บรกิ าร1) เครือข่ายแบบรับ-ให้บริการหรือไคลเอนท์/เซิร์ฟเวอร์ (client-server network) จะมีเครื่องคอมพิวเตอร์ท่ีเป็นเคร่ืองให้บริการต่างๆ เช่น บริการเว็บ และบริการฐานข้อมูล การให้บริการข้ึนกับการร้องขอบริการจากเครื่องรับบริการ เช่นการเปิดเว็บเพจ เครื่องรับบริการจะร้องขอบริการไปที่เคร่ืองบริการเว็บ จากนั้นเคร่ืองให้บริการเว็บจะตอบรับและส่งข้อมูลกลับมาให้เคร่ืองรับบริการ ข้อดีของระบบน้ีคือสามารถให้บริการแก่เคร่ืองรับบริการได้เป็นจานวนมาก ข้อด้อยคือระบบน้ีมีคา่ ใชจ้ ่ายในการติดตั้งและการบารงุ รักษาคอ่ นขา้ งสูง

2) เครอื ขา่ ยระดบั เดียวกนั (Peer-to-Peer network : P2P network) เคร่อื งคอมพิวเตอร์สามารถเปน็ ไดท้ ง้ั เครอื่ งใหบ้ รกิ ารและเคร่ืองรับบริการในขณะเดียวกัน การใช้งานส่วนใหญ่มักใช้ในการแบ่งปันข้อมูล เช่น เพลง ภาพยนตร์ โปรแกรม และเกมเครือข่ายแบบน้ีเร่ิมแพร่หลายมากขึ้นในผู้ใช้งานอินเทอร์เน็ตการใช้งานจะมีซอฟต์แวร์เฉพาะ เช่น โปรแกรม eDonkey,BitTorrent และ LimeWire ข้อดีของระบบแบบนี้คือง่ายต่อการใช้งาน และราคาไม่แพง ข้อด้อยคือไม่มีการควบคุมเรื่องความปลอดภัย จึงอาจพบวา่ ถูกนาไปใช้ประโยชนใ์ นทางไมถ่ ูกต้อง เช่น การแบ่งปันเพลง ภาพยนตร์ และโปรแกรมท่ีมีลขิ สิทธิ์ซง่ึ เป็นการกระทาผดิ กฎหมาย