ภาษาไทย 4

VDO

ภาษาเขยี น คือ ภาษาที่เป็นทางการ มคี วามเครง่ ครัด ดา้ นไวยากรณ์ มักใช้ในพิธีการสาคัญต่าง ๆ และการตดิ ต่อทเี่ ป็นทางการ

ลกั ษณะของภาษาเขยี น • ใช้ภาษาทส่ี ละสลวย ถกู ต้องตามหลักเกณฑท์ างภาษา • ไมป่ รากฏคาลงท้าย เช่น ค่ะ ครับ • สะกดถกู ต้อง มีความหมายตรงตามรูปศพั ท์

ระดบั ของภาษาเขยี น ไมเ่ ปน็ ทางการ เป็นทางการ เช่น การเขยี นจดหมายถึงเพื่อน การเขียนบนั ทึก เช่น การเขยี นจดหมายราชการ การเขยี นรายงาน ประจาวัน บทสนทนาในนวนยิ าย บทความสารคดี การเขยี นตารา บทความในนติ ยสารหรือหนงั สอื พิมพ์

ไมเ่ ปน็ ทางการ วันอาทติ ย์ ท่ี ๒๐ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๖๓ ระหว่างนั่งรอข้าวกะเพราหมูสับกับ ไข่ดาวสุก ๆ เม่ือเช้าท่ีสวนรถไฟ ฉันเห็นคน ท่ีมาออกกาลังกายใส่เส้ือสีสันสดใส บางคน ทาหน้าย้ิมแย้ม บางคนทาท่าหอบ บางคน นง่ั คยุ กันท่าทางน่าสนุก

เปน็ ทางการ ๑๕/๓ หมู่ ๓ ตาบลในเมือง อาเภอเมือง พะเยา ๕๖๐๐๐ ๒๑ ธันวาคม ๒๕๖๓ เรียน คุณครูประจาชั้นมธั ยมศกึ ษาปที ี่ ๑/๑ เนื่องจากกระผมป่วยเป็นไข้หวัดใหญ่ จึงไม่สามารถมา เรียนได้ จึงขอลาป่วยเป็นเวลา ๓ วัน ต้ังแต่วันจันทร์ที่ ๒๑ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๖๓ ถึงวันพุธท่ี ๒๓ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๖๓ เม่ือกระผม หายดีแล้ว จะกลับมาเรยี นตามปกติ ดว้ ยความเคารพอย่างสงู กลา้ หาญ แน่วแน่ (ด.ช.กล้าหาญ แนว่ แน่) ขอรับรองวา่ เปน็ ความจริง มานะ แนว่ แน่ (นายมานะ แน่วแน่) ผปู้ กครอง

การเปรียบเทียบภาษาพูด กบั ภาษาเขยี น

ความเข้าใจ ภาษาเขยี น ภาษาพูด ✓ มุ่งส่ือสารใหเ้ ขา้ ใจ ✓ มเี วลากลนั่ กรอง ✓ มุ่งส่อื สารอยา่ งรวดเรว็ ตวั อย่าง ตัวอยา่ ง มีคนขนข้าวของเขาไป มคี นขนของใช้ของเขาไป

ความประณีต ภาษาเขียน ภาษาพดู ✓ ใชภ้ าษาเป็นทางการ ✓ มีการขัดเกลาภาษา ✓ ใช้ภาษาไมเ่ ปน็ ทางการ ตวั อยา่ ง ตัวอย่าง ระวงั แบงก์เก๊ ระวงั ธนบัตรปลอม

การใชภ้ าษาตา่ งประเทศ ภาษาเขยี น ภาษาพูด ✓ หากใช้คาภาษาตา่ งประเทศ ต้องเขยี น คาอธบิ ายภาษาไทยกากับไว้ ✓ ใช้คาภาษาต่างประเทศ ปะปนกบั คาภาษาไทย ตัวอย่าง การรบั ประทานอาหารแบบ Low Fat (ไขมนั ตา่ ) ตัวอยา่ ง เป็นหน่งึ ทางเลือกในการควบคมุ นา้ หนัก การกนิ อาหารแบบ Low Fat เป็นหน่ึงในสูตรการลดน้าหนกั

การใชอ้ ้างองิ ภาษาพดู ภาษาเขยี น ✓ ไม่สามารถใชเ้ ป็นหลักฐานอ้างอิงได้ ✓ สามารถใช้เปน็ หลกั ฐานอา้ งอิงได้ นอกจากการบนั ทกึ ภาพหรอื เสยี ง ตวั อยา่ ง ๕ ข้อมั้ง ถ้าจาไมผ่ ดิ มี ๔ ขอ้ จา้ ๔ ขอ้ ตามท่ีเจนบอก เราจดเอาไว้ เพราะเราก็ถ่ายรูปไว้ เพอ่ื น ๆ วิชาภาษาไทย มีการบา้ นก่ขี อ้ เหรอ

ความนา่ เชื่อถือ ภาษาพูด ภาษาเขยี น ✓ ขน้ึ อยกู่ บั ผพู้ ดู ✓ ข้นึ อยูก่ บั แหล่งอา้ งองิ ตัวอยา่ ง ตัวอย่าง อาหารจานนอ้ี ร่อย อาหารจานนีร้ สชาติแย่

รปู แบบการสอื่ สาร ภาษาเขยี น ภาษาพดู ✓ เปน็ การสื่อสารโดยไม่ประจญั หนา้ ตวั อยา่ ง ✓ เป็นการสื่อสารประจัญหน้า ตวั อยา่ ง งไามนอ่ กะลงุ่มกู เินลหือกางกสานรลกุ ะกเวล่าน่ อะไรด?ี แมลอว้ ญจะซถอ่ านมผทา้ าดไีไมหเนม?ี่ย

สรปุ บทเรยี น การสอ่ื สารทด่ี ผี ู้ใชภ้ าษาตอ้ งมีความรพู้ นื้ ฐานเกย่ี วกับการใช้ภาษาพดู และภาษาเขียน ทง้ั ลักษณะ ภาษาและระดับของภาษา เพ่ือให้ใชไ้ ด้ถูกตอ้ ง เหมาะสมกับบคุ คลและกาลเทศะ ภาษาพูด ภาษาเขียน ลกั ษณะ ระดับภาษา ลกั ษณะ ระดับภาษา • อาจมคี าฟ่มุ เฟือย หรือสานวน • พิธกี าร • ถูกตอ้ งตามหลกั ภาษา • ทางการ • ทางการ • ไมป่ รากฏคาลงท้าย • ไมท่ างการ ภาษาต่างประเทศ • กึ่งทางการ • สะกดถกู ตอ้ ง มีความหมาย • มกั ใชค้ าซ้า คาซ้อน • สนทนา • ใช้โครงสรา้ งประโยคทีไ่ ม่สมบรู ณ์ • กันเอง ตรงตามรูปศัพท์ • มกี ารตัดหรือรวบคา • ใชค้ าลงท้าย การเปรยี บเทยี บภาษาพูดกับภาษาเขยี น • ออกเสยี งไม่ตรงกบั รูปเขยี น • ความเข้าใจ • การใชอ้ ้างอิง • ความประณีต • ความนา่ เชอื่ ถอื • การใช้ภาษาตา่ งประเทศ • รูปแบบการส่อื สาร

๔หน่วยการเรียนร้ทู ี่ ตอน ๔ สานวน คาพงั เพย และสุภาษิต หลักการใชภ้ าษา ตัวชี้วัด • จาแนกและใชส้ านวนท่ีเปน็ คาพงั เพยและสภุ าษติ

ความรพู้ นื้ ฐานเกี่ยวกับ + ตวั อย่างการใช้สานวน สภุ าษิต คาพังเพย คาคม +สานวน สภุ าษิต คาพังเพย และคาขวญั คาคม และคาขวญั ความหมาย ความเป็นมา ประโยชน์

หลายคนชอบลงทนุ หุ้นหลักลา้ น การใช้สานวนในการสื่อสาร โดยเฉพาะนกั ลงทุนมอื ใหม่ เม่อื ได้ มีประโยชน์อยา่ งไร ? กาไร ก็ไดเ้ พียงหลักพนั เป็นเพราะ... ไม่เขา้ ใจเรอื่ งท่ี ฉนั ก็เหมือนกนั ฉนั เขา้ ใจว่าการลงทุน วทิ ยากรพดู เรอ่ื งการลงทนุ วิทยากรพูดเลย เรอื่ งไกลตวั ไม่นา่ สนใจด้วย มคี วามเส่ยี ง ลงทนุ มาก ของนกั ลงทุนมือใหม่ เหมือนตานา้ พรกิ ละลาย แต่ไดก้ าไรน้อย แม่นา้

ความร้พู ืน้ ฐานเกีย่ วกับ สานวน สภุ าษติ คาพังเพย คาคม และคาขวญั

ความหมาย สานวน คอื ถ้อยคาที่มีความหมายไมต่ รงตัว มีความหมายโดยนัยแฝงอยู่ กนิ ความกว้างและ ลกึ ซึ้ง ตอ้ งอาศัยการตีความจงึ จะเขา้ ใจ สานวนมหี ลายลักษณะ ดงั น้ี สุภาษติ คา คาคม คาขวัญ พังเพย ถ้อยคาทีใ่ ช้ในการ ถ้อยคาทใี่ ช้ ถ้อยคาที่มคี วามคมคาย ถ้อยคาทีแ่ สดงอุดมคติ ตกั เตอื น สงั่ สอน เปรยี บเทียบหรอื เสยี ดสี ใช้เพือ่ เปน็ หรอื เปา้ หมายใน เคร่อื งเตือนใจ เรือ่ งใดเรอ่ื งหนง่ึ ในทางทีด่ ี แฝงดว้ ยข้อคิด

ความเป็นมา วฒั นธรรม ศาสนาและ เชน่ ทางสงั คม ความเชื่อ เช่น • กรวดนา้ คว่าขัน • ไกลปืนเท่ยี ง เชน่ วัฒนธรรม ศลิ ปะการ เชน่ ทางภาษา แสดงหรือ • งอมพระราม วรรณคดี • ชักใย ตานาน นทิ าน ดนตรี ประวตั ศิ าสตร์ เช่น วัฒนธรรม เทยี บเคียงจาก เช่น การดารงชวี ิต ส่ิงทีเ่ กิดข้ึนตาม • ชบุ มอื เปบิ • ตนื่ แต่ไก่โห่ ธรรมชาติ

ประโยชน์ ทาใหถ้ ้อยคา แทนถอ้ ยคาทไี่ ม่ ใหข้ อ้ คดิ สละสลวย ตอ้ งการกลา่ วตรง ๆ ตอ้ งการให้ผรู้ บั สาร ใช้ขยายความ ชว่ ยสรปุ ความขอ้ มูล ให้เขา้ ใจง่ายยงิ่ ข้นึ ตคี วามเอง ทีม่ ีขนาดยาว

ตวั อยา่ งการใชส้ านวน สภุ าษิต คาพังเพย คาคม และคาขวญั สานวนชวนคดิ คาพงั เพย สภุ าษิต จบั ปลาสองมือ

สานวนชวนคิด คาพังเพย สุภาษิต ตักนา้ ใสก่ ะโหลก ชะโงกดูเงา

สานวนชวนคิด คาพงั เพย สุภาษติ รักววั ให้ผูก รักลูกให้ตี

ตวั อยา่ งการใช้ สานวน สุภาษติ คาพังเพย คาคม และคาขวญั

สานวนชวนคิด ประเภท สานวน ความหมาย ไปโรงเรียนวันแรก เพอ่ื น ๆ น่ารกั ดี สุภาษติ คบคนพาล พาลไปหาผิด ควรรอบคอบ ไมต่ ้องรีบรอ้ น เป็นไงบ้างจ๊ะกล้า ? ครับแม่ คาพังเพย คบบัณฑิต คบคคนไมม่ดด่ ีกีก็จ็จะะพพาาเเรราา คาคม บณั ฑติ พาไปหาผล ไปใในทาางงไไมม่ด่ดี ี คคบบคคนนดดีกีก็ ็ ช้า ๆ ได้พรา้ เล่มงาม กจ็ ะพาเเรราาไไปปใในนททาางงทที่ดด่ี ี ี ทาดีได้ดี ทาช่ัวไดช้ ั่ว ทาอยา่ งไร ไดอ้ ยา่ งนั้น เลอื กคบเพ่อื นดี ๆ นะลกู ด่งั สุภาษติ ทีว่ า่ คบคนพาล พาลไปหาผิด คบบณั ฑิต บัณฑติ พาไปหาผล

สานวนชวนคิด ไหน พาแมไ่ ปดู นีไ่ งแม่ ลูกมะพร้าวแห้งจ้ะ หน่อยสิ ทาเปน็ ...........ไปได้ เฮ่ย ! แม่ ผมเจอ ประเภท สานวน ความหมาย หวั กะโหลก กะโหลกคน คาคม กระต่ายตน่ื ตูม ตกใจจนเกนิ เหตุ คาพังเพย ตีตนไปก่อนไข้ ตนื่ กลัวไปก่อน สุภาษติ กระต่ายขาเดียว ไม่ยอมรบั ผิด

สานวนชวนคิด ประเภท สานวน ความหมาย ฉนั อยากลาออกจากงานประจา สุภาษิต ไไมม่ม่มีอีอาาชชพี ีพใใดดตต่าา่ ตต้ออ้ ยย ชอบนินทา แลว้ มาทาธรุ กจิ ของตวั เอง คาพังเพย มมเี เีพพยี ียงงททศั ศั นนคคตตเิ เิทท่าา่ นนนั้ ั้น แต่ก็กลัวคนจะดูถกู ทุกอาชีพมคี ่าเทา่ กนั คาคม ททตี่ ่ีต้อ้อยยตต่าา่ ความคิดของคนทด่ี ถู กู ปากหอยปากปู เทา่ นั้นทด่ี ้อยค่า ปากวา่ ตาขยบิ พดู อยา่ งทาอย่าง ไม่เห็นต้องสนใจเลยเธอจาไว้ ไม่มอี าชีพใดต่าต้อย มีเพยี งทศั นคติเทา่ น้นั ทีต่ อ้ ยต่า

ระหว่างกลับบ้าน สานวนชวนคิด แหวนสวยจัง แวะเลน่ นา้ ขอกแ็ ลว้ กนั นะ ซกั หน่อยดีกวา่ ประเภท สานวน ความหมาย สภุ าษิต กงเกวียน มีโอกาส คาพังเพย กาเกวยี น ควรรีบทา คาขวัญ นา้ ข้ึนให้รีบั ตัก ททาาออยย่า่างงไไรร ไไดดอ้ อ้ ยย่าา่ งงนนั้นน้ั โงแ่ กมหยิ่ง โง่แล้ว อวดฉลาด

สรปุ บทเรียน ความหมาย ความเปน็ มา ประโยชน์ คาพงั เพย • ธรรมชาติ • ทาให้ถอ้ ยคาสละสลวย ถอ้ ยคาทีเ่ ปรยี บเทยี บแฝงขอ้ คิด • การดารงชวี ิต • ใชข้ ยายความให้เขา้ ใจย่ิงขนึ้ • วัฒนธรรมทางสงั คม • แทนถอ้ ยคาที่ไม่ตอ้ งการกลา่ วตรง ๆ สภุ าษิต • ศาสนาและความเช่อื • ชว่ ยสรปุ ความขอ้ มูลท่ีมีขนาดยาว ถ้อยคาท่ีมุ่งเน้นส่ังสอนในทางทด่ี ี • ศิลปะการแสดงหรอื ดนตรี • ให้ขอ้ คดิ • วรรณกรรมและประวัตศิ าสตร์ คาคม ถอ้ ยคาที่คมคาย ใชเ้ พ่อื เตอื นใจ ในการสื่อสารภาษาไทยทั้งการพูดและการเขียน มกี ารนาสานวนไทย มาใชเ้ ป็นจานวนมาก ซึง่ ต้องใช้ใหถ้ กู ตอ้ งตามความหมาย ของขวญั และกาลเทศะ จึงจะเกดิ ประโยชน์ ถ้อยคาทแ่ี สดงอดุ มคตหิ รือเปา้ หมาย

๕หนว่ ยการเรียนรทู้ ่ี ตอน ๔ การแตง่ บทร้อยกรอง หลักการใชภ้ าษา ตวั ชว้ี ัด • แตง่ บทร้อยกรอง

+กาพย์ยานี ๑๑ +กาพยฉ์ บัง ๑๖ • ฉนั ทลกั ษณ์ • ฉนั ทลักษณ์ • แนวทางการแตง่ • แนวทางการแตง่ • ตัวอย่างบทประพนั ธ์ • ตัวอย่างบทประพนั ธ์ +กาพย์สุรางคนางค์ ๒๘ • ฉันทลักษณ์ • แนวทางการแต่ง • ตวั อย่างบทประพันธ์ การแตง่ บทรอ้ ยกรอง

ฉนั ทลักษณ์ในบทร้อยกรองมีความสาคญั อย่างไร บทประพันธข์ องคนน้ีเนือ้ หาดมี ากเลยนะ ถวิลหาคนไกลเพราะใจเหงา ถวลิ หาความรักทเ่ี คยหวาน บอกรกั ฉนั ห่วงฉนั ทุกคืนวัน ขม่ ใจนานจากลาน้าตาริน การประกวดแตง่ บทร้อยกรองปนี ี้ ฉนั ก็เห็นด้วย เนื้อหาดี แตฟ่ งั แลว้ นนั่ สิ ไมเ่ พราะเลย คนส่งเขา้ มาประกวดกันลน้ หลามเลย ไมร่ ่ืนหูเลย น่าเสยี ดาย

กาพยย์ านี ๑๑ บทประพนั ธ์ทน่ี ยิ มแต่งขึน้ เพอื่ ใชพ้ รรณนาหรอื เลา่ เร่อื ง

ฉนั ทลักษณ์ กาพยย์ านี ๑๑

ฉนั ทลักษณ์ กาพย์ยานี ๑๑ ๑ บท

ฉนั ทลักษณ์ กาพย์ยานี ๑๑ ๑ บท บาทเอก บาทโท

ฉนั ทลกั ษณ์ กาพยย์ านี ๑๑ ๑ บท วรรคหน้า วรรคหลัง บาทเอก บาทโท

ฉนั ทลกั ษณ์ กาพยย์ านี ๑๑ ๑ บท วรรคหน้า วรรคหลัง บาทเอก บาทโท

ฉนั ทลกั ษณ์ กาพยย์ านี ๑๑ ๑ บท วรรคหน้า วรรคหลัง บาทเอก บาทโท

ฉนั ทลกั ษณ์ กาพยย์ านี ๑๑ ๑ บท วรรคหน้า วรรคหลัง บาทเอก บาทโท

แนวทางการแต่ง กาพย์ยานี ๑๑ ๑ คาสุดทา้ ยของบทนยิ มใชค้ าท่ีมเี สียงวรรณยุกตส์ ามญั และจัตวา ๒ คาสง่ สัมผัสไมน่ ิยมใชค้ าทมี่ ีเสยี งเดียวกัน เช่น เกิดบนแผน่ ดินไทย มีฤทยั รักแผ่นดิน ๓ สัมผสั ภายในวรรคจะช่วยใหบ้ ทประพนั ธม์ ีความไพเราะมากข้ึน แต่จะมหี รอื ไม่มกี ็ได้ ข้ึนอยกู่ ับความนยิ มของกวี

ตัวอย่างบทประพันธ์ สุจรติ กายา หนา เมตตา ใหล ผดิ ประโยชน์ไซร้ มา ห่วงใย เวลา เรา เติมคาในชอ่ งว่างให้เปน็ บทประพันธ์ทไ่ี พเราะ และ สัตว์โลกน้ันเกดิ มา พึงทา สจุ ริต มีเนื้อความสมบรู ณ์ ความรกั และ ห่วงใย มี เวลา แสนนอ้ ยนดิ เกือ้ กูลกนั เถดิ หนา มิหลง ผิด ในมายา จงปันให้ด้วย เมตตา จะนาพาความสขุ เอย

กาพย์ฉบงั ๑๖ บทประพนั ธท์ ่นี ิยมแตง่ ขึน้ เพื่อใชแ้ สดงความสดดุ ี หรือเพื่อเปน็ บทปลุกใจ

ฉนั ทลักษณ์ กาพยฉ์ บงั ๑๖

ฉนั ทลักษณ์ กาพย์ฉบงั ๑๖ ๑ บท

ฉนั ทลกั ษณ์ กาพย์ฉบัง ๑๖ ๑ บท วรรคหนา้ วรรคหลงั

ฉนั ทลกั ษณ์ กาพย์ฉบัง ๑๖ ๑ บท วรรคหนา้ วรรคหลงั

ฉนั ทลักษณ์ กาพยฉ์ บัง ๑๖ ๑ บท วรรคหนา้ วรรคหลัง

แนวทางการแต่ง กาพย์ฉบัง ๑๖ ๑ คาสดุ ท้ายของบทนยิ มใช้เสยี งสามัญและเสียงจัตวา ๒ สมั ผัสภายในวรรคนิยมใชเ้ ป็นคู่ ๆ ทกุ วรรค ใชไ้ ดท้ ้งั สัมผัสสระ และสัมผัสอกั ษร