Best Practices & Lessons Learned การเพิ่มประสิทธิภาพโลจิสติกส์ภาคอุตสาหกรรม กลุ่มอุตสาหกรรมเครื่องใช้ไฟฟ้าและอิเล็กทรอนิกส์ 2557

Best Practices & Lessons Learned การเพิ่มประสทิ ธภิ าพโลจิสตกิ ส์ภาคอตุ สาหกรรม กลมุ่ เครอ่ื งใชไ้ ฟฟ้าและอเิ ล็กทรอนกิ ส์ มาใชว้ เิ คราะหด์ ้านโลจิสตกิ ส์ เพ่อื ปรบั ปรงุ ระบบใหม้ ีประสิทธภิ าพมากขึ้น ระดบั 5 องคก์ รมีคุณสมบตั ิตามระดบั 4 และ องค์กรประสบความสาเรจ็ ในการลดต้นทนุ โลจสิ ตกิ ส์รวมได้ตามเปา้ หมายทต่ี ้งั ไว้ องค์กรมีการพัฒนากลยุทธ์ในการลดต้นทุนโลจิสติกส์ร่วมกับผู้ส่งมอบและลูกค้าของ องค์กร เช่น มีการใช้ช่องทางในการกระจายสินค้าร่วมกัน ซ่ึงจะทาให้องค์กรสมาชิก ได้รับผลประโยชน์ร่วมกัน (Win-Win Solution) 3.1 ช่วงเวลานาในการส่ังซ้ือของลูกค้า (Customer Lead Time)คือ ช่วงเวลาต้ังแต่ลูกค้าได้ส่ังสินค้าจนกระทั่งลูกค้าได้รับ สนิ คา้ 3.2 อัตราการหมุนเวียนสินค้าคงคลัง (Inventory Turnover) คือ การวัดประสิทธิภาพการจัดการสินค้าคงเหลือของกิจการ หากดัชนีมีคา่ ตา่ แสดงวา่ กิจการมสี นิ ค้าคงเหลือซง่ึ ประกอบดว้ ยวัตถดุ ิบสนิ ค้าระหว่างผลติ และสนิ ค้าสาเร็จรูปเปน็ จานวนมาก ซ่ึงสินค้าเหล่านี้ยังไม่สามารถหมุนเวียนสร้างเป็นยอดขายให้แก่กิจการได้ถือเป็นการวัดประสิทธิภาพการขายของกิจการได้ รปู แบบหนง่ึ 3.3 ชว่ งระยะเวลารอบหมนุ เวียนวัฏจกั รเงินสด (Cash to Cash Cycle Time) คือ ตวั ชีว้ ดั วงจรเงินสดซึง่ ใช้บ่งบอกว่าบรษิ ทั มี การจัดการการหมุนเวียนของเงินสดได้ดีเพียงใดนับจากเวลาท่มี ีการชาระเงินใหก้ ับผูส้ ่งมอบจนกระทง่ั ลูกคา้ ชาระเงนิ คา่ สินค้า ให้บริษัท ตัวชี้วัดในส่วนนี้รวมถึงจานวนของสินค้าคงคลังท่ีมีอยู่ทั้งหมดด้วยซ่ึงสามารถทาให้ต้นทุนสูงข้ึน หรือทาให้การ ตอบสนองต่อคาสัง่ ซ้อื ลดลงได้ 3.4 ตน้ ทนุ การบริหารคาส่งั ซอ้ื คือตน้ ทุนท่ีใช้ไปในการบริหารคาสั่งซ้ือ เช่น การป้อนคาสงั่ ซ้ือ (Order Entry) การประมวลผล คาส่ังซอ้ื ของลูกคา้ (Order Processing) การเตมิ เต็มคาสง่ั ซื้อของลกู ค้า (Order Fulfillment) เป็นต้น 3.5 ต้นทุนฐานกิจกรรม (Activity Based Costing: ABC) คือ วิธีการจัดทาบัญชีต้นทุนที่ใช้วิธีการจัดสรรต้นทุนแต่ละส่วน ใหก้ ับกิจกรรมท่ีเก่ยี วข้อง (เช่น กิจกรรมทางด้านโลจิสติกส)์ ซึง่ ช่วยให้สามารถมองเห็นภาพของกิจกรรมท่ีก่อให้เกิดต้นทุนได้ เปน็ อยา่ งดี 4.ระบบบริหารขอ้ มลู สารสนเทศ และเทคโนโลยีสารสนเทศ ตารางท่ี ข-4 ระบบบรหิ ารขอ้ มลู สารสนเทศ และเทคโนโลยีสารสนเทศ ตวั ช้วี ัด 4.1 การกาหนดรหัสมาตรฐานสาหรับสินคา้ และกระบวนการ ความหมาย องค์กรมีการกาหนดรหัสท่ีเป็นมาตรฐานสาหรับระบุให้กับสินค้า และกระบวนการต่างๆ เช่น รหสั สนิ ค้า รหัสลูกคา้ รหัสผู้สง่ มอบ รหสั คลังสนิ ค้า รหัสใบส่งั ซ้ือ รหสั ใบสงั่ ผลติ เพ่ือ  การสื่อสารข้อมูลในองค์กร เป็นไปด้วยความ ง่าย กระชับ สะดวก รวดเร็ว และเป็น อนั หน่ึงอันเดียวกัน  สามารถพัฒนาไปสูก่ ารจดั การระบบบริหารข้อมลู สารสนเทศในองคก์ ร ทั้งการบันทึก ข้อมลู การประมวลผลข้อมูล และการแสดงผลข้อมูลได้ 90 กรมอุตสาหกรรมพนื้ ฐานและการเหมอื งแร่ กระทรวงอุตสาหกรรม

ภาคผนวก ข ระดบั 1  สามารถนาไปประยุกต์ใช้กับระบบเทคโนโลยีสารสนเทศทางด้านซัพพลายเชนและ ระดบั 2 โลจิสติกส์ อ่ืนๆ เช่น ระบบ ERP4.1 ระบบ CRM4.2ระบบ TMS4.3 ระบบ Barcode4.4 ระดบั 3 ระบบ EDI4.5ระบบ XML/EDI4.6 ฯลฯ ตอ่ ไปได้ ระดบั 4 องคก์ รไมม่ กี ารกาหนดรหสั มาตรฐานใหก้ บั สินค้า และกระบวนการ ระดบั 5 องค์กรมกี ารกาหนดรหสั มาตรฐานใหก้ ับสนิ คา้ บางรายการหรอื กระบวนการบางส่วน องคก์ รมกี ารกาหนดรหสั มาตรฐานใหก้ ับสินค้าทกุ รายการและกระบวนการ ท้งั ระบบ ตวั ชวี้ ัด 4.2 องค์กรมีคุณสมบตั ิตามระดับ 3 และ ความหมาย องค์กรมกี ารประยุกตใ์ ชร้ หสั มาตรฐานท่กี าหนด เข้ากับระบบเทคโนโลยสี ารสนเทศ ระดบั 1 ทางดา้ นซัพพลายเชนและโลจสิ ตกิ ส์ตา่ งๆ (เช่นระบบ ERP ระบบ CRM ระบบ TMS ระดับ 2 ระบบ Barcode ฯลฯ) ภายในองคก์ ร องค์กรมีคณุ สมบัติตามระดบั 4 และ องค์กรขยายขอบเขตการประยุกต์ใช้รหัสมาตรฐานท่ีกาหนดเข้ากับระบบเทคโนโลยี สารสนเทศทางด้านซัพพลายเชนและโลจิสติกส์ ต่างๆ ไปถึงระดับห่วงโซ่อุปทาน (ระหว่างองค์กร) เช่น ใช้ระบบ EDI หรือ XML/EDI ทาการจัดซื้อ การโอนเงิน ระหว่าง องคก์ ร เป็นตน้ การจดั การขอ้ มลู ดา้ นโลจิสตกิ สแ์ ละโซอ่ ปุ ทาน องค์กรมกี ารนาคอมพิวเตอร์ (ฮาร์ดแวร์) และโปรแกรมคอมพิวเตอร์ (ซอฟท์แวร์) มาช่วย ในการจัดการข้อมูลทางด้านซัพพลายเชนและโลจิสติกส์มาใช้ในองค์กร ซึ่งโปรแกรม ดังกล่าวอาจพัฒนาข้ึนเองภายในองค์กร หรือซื้อโปรแกรมสาเร็จรูปจากตัวแทนจาหน่าย ต่างๆ มาติดต้ัง เพ่ือช่วยในการเก็บข้อมูล การประมวลผลข้อมูล หรือการแสดงผลข้อมูล ในกระบวนการตา่ งๆ เชน่ การทารายการสินค้าคงคลงั การวางแผนการผลิต การทาบัญชี เพ่ือ  ใหเ้ กดิ ความสะดวกและความรวดเรว็ ในการทางานมากข้นึ และ  สามารถเช่ือมโยงสารสนเทศเหล่านั้นให้เป็นอันหน่ึงอันเดียวกัน ให้สามารถช่วย สนับสนุนการตัดสนิ ใจภายในองคก์ ร และระหว่างคู่คา้ (ผสู้ ่งมอบ หรอื ลกู คา้ ) ในหว่ ง โซ่อุปทานได้ ตวั อย่างของโปรแกรมทางดา้ นการจัดการซัพพลายเชนและ โลจิสติกส์ เช่น โปรแกรมท่ีมีลักษณะการจัดการข้อมูลแบบระบบ ERP ระบบ CRM หรอื ระบบ TMS เปน็ ตน้ องคก์ รไมม่ ีการใช้คอมพิวเตอรเ์ พอื่ การจดั การข้อมูลในกิจกรรมดา้ นโลจสิ ตกิ ส์ องคก์ รมีการใช้คอมพวิ เตอรเ์ พ่อื การจดั การข้อมลู ในกิจกรรมด้านโลจิสติกส์บางกจิ กรรม กรมอุตสาหกรรมพน้ื ฐานและการเหมืองแร่ 91 กระทรวงอตุ สาหกรรม

Best Practices & Lessons Learned การเพิ่มประสิทธภิ าพโลจิสตกิ ส์ภาคอตุ สาหกรรม กลุม่ เคร่อื งใชไ้ ฟฟ้าและอิเลก็ ทรอนกิ ส์ ระดับ 3 เท่านน้ั ระดบั 4 องคก์ รมกี ารใช้คอมพวิ เตอรเ์ พอื่ การจดั การข้อมูลในกิจกรรมด้านโลจิสติกสท์ กุ กจิ กรรม ระดับ 5 แตย่ งั ไมม่ กี ารเช่ือมโยงข้อมลู ถงึ กนั ตัวชวี้ ดั 4.3 องคก์ รมีการใชค้ อมพวิ เตอรเ์ พื่อการจัดการข้อมลู ในกจิ กรรมด้านโลจสิ ติกสท์ ุกกิจกรรม ความหมาย องคก์ รมีการประยกุ ตใ์ ชโ้ ปรแกรมทางดา้ นซพั พลายเชนและโลจิสตกิ ส์เพ่ือการจดั การ ระดับ 1 ขอ้ มลู (เชน่ ระบบ ERP ระบบ CRM หรอื ระบบ TMS หรอื ระบบลักษณะดังกลา่ วท่ี ระดบั 2 พฒั นาขน้ึ เอง) และมีการเชอ่ื มโยงข้อมูลถงึ กัน ระดบั 3 องค์กรมคี ณุ สมบัติตามระดับ 4 และ องค์กรเช่ือมโยงข้อมูลจากโปรแกรมดังกล่าว เข้ากับโปรแกรมทางฝั่งผู้ส่งมอบ และ ลกู คา้ องค์กรใช้โปรแกรมดังกล่าวเป็นเครื่องมือในการวางแผนการใช้ทรัพยากรในห่วงโซ่ อุปทานให้เกิดประโยชนส์ ูงสดุ การพัฒนาบุคคลกรด้านการบริหารจัดการระบบเทคโนโลยีสารสนเทศ เก่ียวกับ โลจิสตกิ สแ์ ละโซ่อุปทาน องค์กรมีการพัฒนาบุคลากร ให้มีความรู้ ความเข้าใจ ในเรื่องการบริหารจัดการระบบ เทคโนโลยีสารสนเทศต่างๆ เกี่ยวกับโลจิสติกส์และโซ่อุปทาน เช่น ซอฟท์แวร์ด้าน ซัพพลายเชนและโลจิสติกส์ (เช่น ระบบ ERP ระบบ CRM ระบบ TMS เป็นต้น) ระบบ ตรวจติดตามอัตโนมัติ (เช่นระบบ บาร์โค้ด ระบบ GPS เป็นต้น) ระบบแลกเปลี่ยนข้อมูล ทางอิเล็กทรอนิกส์ (EDI,XML/EDI) เพื่อให้บุคลากรในองค์กรสามารถนาความรู้มา ประยุกต์ใช้กับกระบวนการ หรือกิจกรรมต่างๆ ให้เป็นประโยชน์ต่อการตัดสินใจในการ ทางานได้ องค์กรไม่ตระหนักถงึ ความสาคญั ของการพฒั นาบคุ คลากรดา้ นการบริหารจดั การระบบ เทคโนโลยสี ารสนเทศทางดา้ นโลจสิ ตกิ ส์และโซอ่ ปุ ทาน องคก์ รตระหนกั ถึงความสาคญั ของการพัฒนาบคุ คลากรดา้ นการบรหิ ารจัดการระบบ เทคโนโลยสี ารสนเทศทางด้านโลจสิ ติกส์และโซอ่ ปุ ทาน องค์กรมบี คุ คลกรทางดา้ นโลจสิ ตกิ ส์อยา่ งเพยี งพอ องค์กรมคี ณุ สมบตั ติ ามระดบั 2 และ องค์กรมแี ผนสง่ เสริมการฝึกอบรมด้านการบรหิ ารจดั การระบบเทคโนโลยสี ารสนเทศ ทางด้านโลจสิ ติกสแ์ ละโซอ่ ุปทาน 92 กรมอุตสาหกรรมพน้ื ฐานและการเหมอื งแร่ กระทรวงอตุ สาหกรรม

ภาคผนวก ข ระดบั 4 องคก์ รมคี ณุ สมบตั ติ ามระดับ 3 และ องคก์ รมกี ารปฏบิ ตั ติ ามแผนบางสว่ น ระดับ 5 องค์กรมคี ณุ สมบัติตามระดับ 3 และ องคก์ รมกี ารปฏิบตั ิตามแผนท้ังหมด องค์กรมีการประเมินผลงานของบุคคลกรผู้รับผิดชอบระบบเทคโนโลยีสารสนเทศ ทางด้านโลจสิ ติกส์และโซอ่ ปุ ทาน อยา่ งตอ่ เนื่อง 4.1 ระบบ ERP: Enterprise Resource Planning ระบบเทคโนโลยีสารสนเทศเชิงปฏิบัติการท่ีรวบรวมสารสนเทศมาจาก หลายหน้าที่งานของบริษัท เชน่ ฝา่ ยขาย ฝา่ ยผลิต ฝ่ายบัญชี เข้าดว้ ยกนั ระบบสามารถใชจ้ ัดการสนิ คา้ คงคลัง สร้างคาสง่ั ซื้อ วางแผนตารางการผลติ จดั ตารางจัดส่งสินค้าสาเร็จรูป และสารสนเทศอ่ืนๆ ทั่วทั้งองค์กรได้ปัจจุบันระบบ ERP พฒั นาอย่ใู น รปู แบบซอฟทแ์ วร์สาเรจ็ รปู ทเี่ ป็นทรี่ ู้จักกันดี ได้แก่ ระบบ SAP, Oracle , Intuitive, ECONs 4.2 ระบบ TMS: Transport Management System ระบบเทคโนโลยสี ารสนเทศเชิงปฏิบัตกิ ารซึ่งเชื่อมโยงกับระบบรับคา สัง่ ซื้อ และจะทาการกาหนดตัวผูข้ นส่งและสร้างตารางเวลาการรับสินค้าและจัดสง่ การเตรียมความพร้อมสาหรับบรรจุหีบห่อ และจัดส่ง ระบบ TMS จะติดตามการจัดส่ง การชาระค่าเดินทาง และประสทิ ธิภาพของผู้ส่งซ่ึงไม่ว่าคณุ จะส่งทางรถบรรทุก เคร่อื งบิน หรอื เรอื กต็ าม ระบบ TMS จะสร้างเอกสารท่ปี ระกบติดไปกบั สินคา้ จนถงึ ปลายทาง 4.3 ระบบ CRM: Customer Relationship Management ระบบบริหารงานลกู ค้าสมั พนั ธ์ บรหิ ารการทางานของพนักงาน ขาย วเิ คราะหข์ อ้ มูลลูกคา้ และวิเคราะห์การขายวเิ คราะห์สื่อทใ่ี ช้ วิเคราะหค์ ู่แข่ง ซึ่งช่วยให้ประสิทธิภาพการขายเพ่ิมขน้ึ และ เพม่ิ คุณภาพการให้บริการใหส้ ามารถครองใจลูกค้ามากขนึ้ อีกทงั้ สามารถนาไปขยายตลาดสาหรบั ลูกค้าใหมไ่ ด้ 4.4 Bar Code : คอื สัญลกั ษณ์รหัสแทง่ ทีใ่ ช้แทนข้อมูลตัวเลข มีลักษณะเป็นแถบมีความหนาบางแตกต่างกันขึ้นอยู่กับตวั เลขท่ี กากับอยขู่ า้ งล่างการอ่านขอ้ มูลจะอาศัยหลักการสะท้อนแสงเพื่ออา่ นข้อมูลเข้าเก็บในคอมพิวเตอรโ์ ดยตรงไม่ต้องผ่านการกด ป่มุ ที่แปน้ พิมพก์ ารนาเข้าขอ้ มูลจากรหสั แถบของสินคา้ เปน็ วิธีที่ สะดวกรวดเรว็ และความน่าเชอ่ื ถอื ได้ของขอ้ มลู มีสูง 4.5 ระบบ EDI : Electronics Data Interchange ระบบการแลกเปล่ียนธรุ กรรมทางธุรกจิ เช่น การสั่งซอ้ื ใบกากับภาษี การ โอนเงนิ ระหวา่ งบริษัทค่คู ้าในรูปแบบ มาตรฐานสากลจากเคร่ืองคอมพิวเตอร์เครื่องหนึง่ ไปยงั เครอื่ งหน่ึง ซึ่งตอ้ งใช้รหสั ทีเ่ ป็น มาตรฐาน 4.6 ระบบ XML/EDI ระบบทวี่ ิวัฒนาการมาจาก EDI อานวยความสะดวกดา้ นการค้า และการบรกิ าร โดยเฉพาะการพาณิชย์ อิเลก็ ทรอนิกส์ มจี ุดแข็งในเร่ืองการใช้งานง่าย และประหยัดเวลากวา่ EDI 5. การรว่ มมอื กันระหวา่ งองค์กร ตารางที่ ข-5 การรว่ มมือกันระหวา่ งองค์กร ตัวชว้ี ัด 5.1 การเห็นถึงความสาคัญของการร่วมมือทางด้านโลจิสติกส์ระหว่างธุรกิจท่ีเป็น พันธมิตร5.1 กนั และระหวา่ งธรุ กิจประเภทเดยี วกัน5.2 ความหมาย องค์กรเหน็ ถงึ ความสาคัญของการร่วมมือทางด้านโลจิสตกิ ส์ ระหว่างธรุ กจิ ท่ีเปน็ พันธมติ ร กนั และระหวา่ งธรุ กจิ ประเภทเดยี วกนั โดยอย่บู นพืน้ ฐานของการได้ประโยชนด์ ว้ ยกันท้ัง 2 ฝ่าย กรมอุตสาหกรรมพ้ืนฐานและการเหมอื งแร่ 93 กระทรวงอตุ สาหกรรม

Best Practices & Lessons Learned การเพ่มิ ประสทิ ธภิ าพโลจสิ ติกส์ภาคอุตสาหกรรม กลุ่มเครือ่ งใช้ไฟฟา้ และอเิ ล็กทรอนิกส์ ระดบั 1 องค์กรไม่เห็นถึงความสาคัญของการร่วมมือ ทางด้านโลจิสติกส์ระหว่างธุรกิจท่ีเป็น ระดับ 2 พันธมิตรกัน และระหว่างธรุ กจิ ประเภทเดียวกนั ระดบั 3 องค์กรเห็นถึงความสาคัญของการร่วมมือ ทางด้านโลจิสติกส์ระหว่างธุรกิจที่เป็น พันธมิตรกัน และระหวา่ งธุรกิจประเภทเดียวกัน ระดบั 4 องค์กรมีแผนที่จะดาเนนิ การเพ่อื สรา้ งความร่วมมอื ระหว่างกนั ระดับ 5 องค์กรเห็นถึงความสาคัญของการร่วมมือ ทางด้านโลจิสติกส์ระหว่างธุรกิจท่ีเป็น ตวั ชว้ี ัด 5.2 พนั ธมติ รกนั และระหว่างธุรกจิ ประเภทเดยี วกนั ความหมาย องค์กรมโี ครงการทรี่ ว่ มมือกันแต่ยังไม่มีขอ้ ตกลงท่เี ป็นทางการ ระดับ 1 องค์กรเห็นถึงความสาคัญของการร่วมมือ ทางด้านโลจิสติกส์ระหว่างธุรกิจที่เป็น ระดบั 2 พนั ธมิตรกัน และระหวา่ งธุรกิจประเภทเดยี วกนั ระดับ 3 องค์กรมโี ครงการท่รี ว่ มมือกันและมขี ้อตกลงทเ่ี ป็นทางการ องค์กรมีคุณสมบตั ิตามระดบั 4 และ ระดับ 4 องค์กรมีกระบวนการในการพัฒนาโครงการท่ีร่วมมือกันตามข้อตกลงให้สาเร็จตาม วัตถปุ ระสงค์ การให้ความสาคัญของการร่วมมือทางด้านโลจิสติกส์ระหว่างองค์กร และหน่วยงาน วจิ ยั หรือพฒั นา5.3 องคก์ รตระหนกั ถึงความสาคญั ของการร่วมมอื ทางด้านโลจสิ ตกิ ส์ ระหว่างองคก์ ร และ หนว่ ยงานวจิ ยั หรอื พฒั นาโดยอยูบ่ นพื้นฐานของการได้ประโยชน์ด้วยกนั ทัง้ 2 ฝ่าย องคก์ รไม่ตระหนักถึงความสาคญั ของการร่วมมอื ทางด้านโลจสิ ตกิ ส์ ระหวา่ งองคก์ ร และ หนว่ ยงานวิจัยหรือพฒั นา องคก์ รตระหนักถึงความสาคญั ของการร่วมมอื ทางดา้ นโลจสิ ตกิ ส์ ระหวา่ งองคก์ ร และ หน่วยงานวิจยั หรอื พฒั นา องคก์ รมีแผนทจ่ี ะดาเนินการเพอื่ สรา้ งความรว่ มมือระหวา่ งกนั องคก์ รตระหนกั ถึงความสาคญั ของการรว่ มมือทางด้านโลจสิ ติกส์ ระหว่างองค์กร และ หนว่ ยงานวิจัยหรอื พฒั นา องคก์ รมีโครงการทร่ี ว่ มมอื กนั แตย่ งั ไม่มีข้อตกลงท่เี ปน็ ทางการ องค์กรตระหนกั ถงึ ความสาคญั ของการรว่ มมือทางดา้ นโลจสิ ติกส์ ระหว่างองค์กร และ หนว่ ยงานวจิ ยั หรือพฒั นา องค์กรมโี ครงการท่รี ว่ มมือกันและมีข้อตกลงท่เี ป็นทาง 94 กรมอตุ สาหกรรมพ้นื ฐานและการเหมอื งแร่ กระทรวงอตุ สาหกรรม

ภาคผนวก ข ระดบั 5 องคก์ รมีคณุ สมบัติตามระดบั 4 และ องค์กรมีกระบวนการในการพัฒนาโครงการท่ีร่วมมือกันตามข้อตกลงให้สาเร็จตาม วัตถุประสงค์ 5.1 พนั ธมิตร หมายถึง องค์กรธุรกิจ ที่อยู่คนละห่วงโซ่อปุ ทาน แต่มีความสัมพันธ์ส่วนบุคคล (connection) ท่ีดีต่อกนั ซึง่ อาจ รว่ มมือกันในการพัฒนากิจกรรมดา้ นโลจิสติกส์ได้ เช่น องค์กรหน่ึง อยู่ที่ กรุงเทพ อีกองค์กรหน่ึงอยูท่ ่ี เชยี งใหม่ อาจมกี ารตก ลงใช้พาหนะบรรทกุ สินคา้ รว่ มกันในการไปกลับทาให้ไม่ตอ้ งมกี ารว่งิ รถเปล่าเปน็ ตน้ 5.2 ธุรกจิ ประเภทเดียวกนั หมายถึง องคก์ ร ทผ่ี ลิต หรือบรกิ าร สินค้าประเภทเดียวกนั ซ่ึงสามารถร่วมมือกนั บนพื้นฐานท่ีได้ ประโยชน์ท้ัง 2 ฝา่ ย เช่น รว่ มกันในการส่ังซ้ือวตั ถุดิบจากต่างประเทศซ่ึงทาให้มีปริมาณการสั่งซื้อสูงทาให้สามารถตอ่ รองกับ ผคู้ า้ วัตถุดบิ ได้ เปน็ ตน้ 5.3 หน่วยงานวิจัยหรือพัฒนา หมายถึง หน่วยงาน / สถาบัน / มหาวิทยาลัย ท่ีมีการดาเนินการวิจัยและพัฒนา ซ่ึงองค์กร สามารถให้เงินทุนในการสนับสนุนใหว้ ิจยั หรือพัฒนากจิ กรรมด้านโลจิสตกิ ส์ เพ่ือผลประโยชน์ขององคก์ ร หรือเป็นการทาวิจัย รว่ มกัน เพ่อื ยกระดับองค์ความรู้ทางด้านโลจสิ ตกิ ส์ในอุตสาหกรรมเหมืองแรแ่ ละอุตสาหกรรมพ้นื ฐาน กรมอุตสาหกรรมพนื้ ฐานและการเหมืองแร่ 95 กระทรวงอุตสาหกรรม

Best Practices & Lessons Learned การเพ่มิ ประสิทธภิ าพโลจสิ ตกิ ส์ภาคอุตสาหกรรม กลมุ่ เครือ่ งใชไ้ ฟฟา้ และอเิ ล็กทรอนกิ ส์ ภาคผนวก ค ผลการดาเนนิ การ โครงการเพิ่มประสิทธภิ าพโลจิสตกิ ส์อตุ สาหกรรมภาคกลาง กลุ่มอุตสาหกรรมเครอื่ งใช้ไฟฟ้าและอเิ ล็กทรอนกิ ส์ การประเมนิ ศักยภาพดา้ นโลจสิ ตกิ ส์ก่อนและหลงั เข้ารว่ มโครงการ จากผลการประเมินศกั ยภาพดา้ นโลจิสตกิ ส์ก่อนและหลงั เขา้ รว่ มโครงการ พบว่าคะแนนเฉล่ียก่อน และหลงั เขา้ รว่ มโครงการของทงั้ 25 สถานประกอบการ มีผลท่ีดขี น้ึ ทกุ สถานประกอบการดังน้ี ตารางท่ี ค-1 การประเมนิ ศักยภาพด้านโลจิสตกิ สก์ อ่ นและหลงั เขา้ รว่ มโครงการ หวั ข้อการประเมิน ศักยภาพดา้ นโลจิสตกิ ส์เฉลย่ี กอ่ น หลงั แตกตา่ ง 1 การกาหนดกลยทุ ธส์ ถานประกอบการ 1.1 การให้ความสาคญั ต่อกลยุทธ์ดา้ นโลจสิ ติกส์ 2.32 3.08 0.76 1.2 การทาข้อตกลงกบั ผสู้ ง่ มอบหลักและมกี ารแลกเปลี่ยนขอ้ มูล 2.68 2.92 0.24 ระหว่างกัน 1.3 การทาขอ้ ตกลงกบั ลูกค้าหลกั และมกี ารแลกเปลยี่ นข้อมูลระหวา่ ง 2.88 3.16 0.28 กนั 1.4 การจดั ทาระบบในการประเมินและพัฒนาความพงึ พอใจลกู ค้า 2.64 3.36 0.72 1.5 การจัดทาระบบในการพฒั นาและประเมนิ พนักงาน 2.68 3 0.32 2 การวางแผนและความสามารถในการปฏบิ ตั ิงาน 2.1 การกาหนดแผนงานดา้ นโลจสิ ตกิ ส์ 2.2 2.96 0.76 2.2 การพยากรณค์ วามตอ้ งการของลกู ค้าและแนวโนม้ ทางการตลาด 2.56 3.28 0.72 2.3 การวางแผนและการปรบั แผนการทางานดา้ นโลจสิ ตกิ ส์ของสถาน 2.36 3 0.64 ประกอบการ 2.4 ระบบการจัดการและตดิ ตามสถานะของสินค้า วัสดคุ งคลัง และ 2.6 3.08 0.48 กจิ กรรมด้านโลจสิ ตกิ ส์ 2.5 การพฒั นาขัน้ ตอนการทางานและกระบวนการทางานทเี่ ปน็ 2.6 3.12 0.52 มาตรฐาน 2.6 การพัฒนาหนว่ ยงานรบั ผดิ ชอบด้านโลจสิ ติกส์ 1.76 2.48 0.72 96 กรมอุตสาหกรรมพื้นฐานและการเหมืองแร่ กระทรวงอุตสาหกรรม

ภาคผนวก ค หัวข้อการประเมิน ศักยภาพดา้ นโลจสิ ติกส์เฉล่ยี กอ่ น หลัง แตกต่าง 3 ประสิทธิภาพและประสทิ ธผิ ลด้านโลจสิ ตกิ ส์ 3.1 การพฒั นากิจกรรมด้านโลจสิ ติกส์ 1.96 2.56 0.6 3.2 อตั ราการหมุนเวียนสินคา้ คงคลงั และช่วงระยะเวลารอบ 2.76 3 0.24 หมุนเวียนวัฏจักรเงินสด 2.72 3.08 0.36 3.3 ชว่ งเวลานาในการสง่ มอบสนิ คา้ ใหล้ กู คา้ และประสิทธภิ าพในการ 2.84 3 0.16 จัดการคาส่งั ซ้อื 2.28 2.88 0.6 3.4 ประสิทธภิ าพและคุณภาพในการจดั สง่ สนิ ค้า 2.98 3.12 0.14 3.5 สนิ คา้ คงคลังและต้นทนุ คา่ เสยี โอกาส 2.48 2.96 0.48 3.6 กิจกรรมเกี่ยวกับสิ่งแวดล้อมและความปลอดภยั 3.7 การบรหิ ารจัดการต้นทนุ ทีเ่ ก่ยี วขอ้ งกบั โลจสิ ตกิ ส์ 2.56 2.76 0.2 4 ระบบการบรหิ ารขอ้ มลู สารสนเทศและเทคโนโลยสี ารสนเทศ 2.52 3 0.48 4.1 กาหนดรหสั มาตรฐานสาหรบั สนิ คา้ และกระบวนการ 2.4 2.76 0.36 4.2 การจัดการข้อมูลดา้ นโลจสิ ตกิ สแ์ ละโซ่อปุ ทาน 4.3 การพัฒนาบุคลากรด้านการบริหารจดั การระบบเทคโนโลยี 2.62 3.08 0.46 2.56 2.88 0.32 สารสนเทศ 5 ความร่วมมอื ระหวา่ งสถานประกอบการ 2.53 3.01 0.48 5.1 ความรว่ มมอื ดา้ นโลจสิ ติกสร์ ะหวา่ งธุรกจิ ทเี่ ป็นพันธมติ ร 5.2 การใหค้ วามสาคญั ด้านความรว่ มมือดา้ นโลจิสตกิ สก์ บั หน่วย งานวจิ ัยและพัฒนา คา่ เฉลีย่ กรมอตุ สาหกรรมพนื้ ฐานและการเหมอื งแร่ 97 กระทรวงอุตสาหกรรม

Best Practices & Lessons Learned การเพม่ิ ประสิทธภิ าพโลจิสติกส์ภาคอุตสาหกรรม กลุม่ เครื่องใช้ไฟฟา้ และอิเล็กทรอนิกส์ มูลคา่ ที่ผู้ประกอบการสามารถลดต้นทนุ ได้ จากการดาเนินโครงการพัฒนาระบบโลจิสติกส์ 2 โครงการ พบว่าแต่ละโครงการสามารถลด ต้นทุนได้ ดังตารางที่ ค-2 และประเมินมูลค่าท่ีผู้ประกอบการลดต้นทุนได้ดังตารางที่ ค-3 ซ่ึงพบว่าสูงกว่า เป้าหมายท่ีต้งั ไว้ ตารางที่ ค-2 การดาเนินโครงการพฒั นาระบบโลจสิ ติกส์ 2 โครงการ บริษทั ที่ โครงการที่ 1 ลดได้(%) โครงการท่ี 2 ลดได(้ %) 1 การลดปรมิ าณสนิ ค้าคงคลงั ท่ีไม่ 15.34 การลดระยะเวลาในการวาง 20.15 เคล่อื นไหว (สนิ นารอ่ ง - ตัวเก็บ แผนการจดั ซ้ือ (lead time) ประจ)ุ โดยการปรบั ปรุงสนิ ค้าคง โดยการประยกุ ตใ์ ชโ้ ปรแกรม คลงั ให้เป็นคอมมอนส์พาร์ทเพ่ือ สาเรจ็ รปู (Excel VBA) เพอ่ื ลด ลดปรมิ าณสินค้าคงคลังโดยรวม ระยะเวลาในการวางแผนการ อย่างเปน็ ระบบ จดั ซื้อและเพ่ิมการตอบสนอง ของลูกคา้ 2 การจดั การควบคุมสินค้าประเภทตู้ 25.00 การลดเวลาของการผลติ ตู้ MDB 17.37 ไฟฟ้าแรงสูง (สนิ คา้ ตู้ RM6) โดย โดยใชว้ ธิ ีจบั เวลามาตรฐานเพือ่ วเิ คราะหป์ รมิ าณการใช้และการ ลดงานระหวา่ งรอทา (Work-in- สั่งซอื้ ทเี่ หมาะสม Process) 3 การลดปรมิ าณวัตถดุ บิ ระหวา่ งรอ 17.00 การลดระยะเวลาในการใช้เหลก็ 20.00 ทา “Support เหล็กขนึ้ รปู ” ด้วย แผน่ ยาว 2.0 มิลลเิ มตร ดว้ ย วิธีการวิเคราะหข์ อ้ มูลโดยการใช้ วิธีการวิเคราะหร์ ะยะเวลาการ โปรแกรม Excel สงั่ และปรมิ าณการสัง่ ซอ้ื 4 การกาหนดระดับปรมิ าณการ 16.3 การลดความเสี่ยงในการถอื 16.11 ส่ังซอื้ วตั ถดุ ิบนารอ่ ง(ส)ี ท่เี หมาะสม ครองวตั ถุดบิ (เหลก็ แผ่นขนาด ในคลังสนิ ค้า โดยการกาหนด 1.2 มลิ ลิเมตร) โดย การ ระดับการจดั ซื้อและระดบั การเกบ็ ประยุกตใ์ ช้โปรแกรมสาเรจ็ รปู ปรมิ าณวัตถุดิบ เพ่อื ลดต้นทุนใน (Excel VBA) ช่วยในการ ภาพรวม ตัดสินใจการส่งั ซอ้ื เพอื่ ลด ตน้ ทุนในการถือครองวตั ถดุ ิบ อยา่ งเปน็ ระบบ 5 การลดปริมาณสินคา้ คงคลงั (ตู้ 15.55 การเพ่ิมอัตราการหมนุ เวยี นของ 16.28 98 กรมอตุ สาหกรรมพน้ื ฐานและการเหมืองแร่ กระทรวงอตุ สาหกรรม

ภาคผนวก ค บริษทั ท่ี โครงการท่ี 1 ลดได้(%) โครงการท่ี 2 ลดได(้ %) Slurpee) ทถี่ ูกส่งกลบั ภายในเวลา สินคา้ คงคลัง (สินคา้ นารอ่ ง 2-3 6 3 เดอื น โดยการพัฒนาระบบการ 16.10 รายการ) โดยการพฒั นาระบบ 19.70 7 บารุงรกั ษาแบบทวผี ล(Total 28.73 การจดั การสนิ ค้าคงคลัง เพือ่ ลด 80.70 Preventive Maintenance) เพื่อ ปริมาณสนิ ค้าคงคลงั อย่างบูรณา 8 ลดปรมิ าณสินค้าคงคลงั 20.00 การ 29.6 9 โครงการปรับปรุงประสทิ ธภิ าพ 16.00 โครงการเพมิ่ ประสทิ ธิภาพการ 17.80 10 การสง่ มอบสนิ คา้ 50 บรหิ ารวตั ถดุ ิบคงคลัง 31.5 11 โครงการปรบั ปรงุ ความแมน่ ยาใน 49.45 โครงการปรบั ปรงุ เพือ่ ลดความ 30 12 การพยากรณ์และกาหนดแนวทาง 30.11 สูญเสยี ที่เกดิ ขึ้นในกระบวนการ 22.00 ในการส่งั ซื้อแบบประหยัด เพ่อื ลด ตอบสนองความตอ้ งการของ 13 ต้นทุนในการถอื ครองวตั ถุดิบดง 35.24 ลกู ค้า 25.71 คลงั โครงการลดระยะเวลาเฉลยี่ การ โครงการลดตน้ ทุนการถอื ครอง ตอบสนองคาสัง่ ซื้อจากลูกคา้ วัตถดุ บิ คงคลัง (Inventory (Average Order Cycle Time) Cost) โครงการเพม่ิ ความสามารถในการ โครงการลดระดับสนิ คา้ คงคลงั ตอบสนองความตอ้ งการของลูกคา้ และปรบั ปรุงการบริหารจดั การ คลังสนิ ค้า การปรบั ปรุงระบบการพยากรณ์ โครงการปรบั ปรุงการจัดวางผัง สายการผลิต โครงการลดปรมิ าณการส่งั ซอื้ โครงการปรับปรุงขน้ั ตอนการ วัตถุดบิ คงคลัง คานวณตน้ ทุนสินคา้ โครงการควบคมุ สต็อควัตถดุ ิบใน โครงการปรบั ปรุงระบบการ คลังสินค้า จดั เกบ็ คลังสินคา้ โดยใชก้ าร ควบคมุ ดว้ ยสายตา (Visual โครงการลดปรมิ าณการสัง่ ซือ้ Control) วตั ถดุ บิ ท่ีใช้ในการผลติ แบบ Make โครงการปรบั ปรุงระบบการ to Order จัดเก็บสนิ คา้ คงคลงั กรมอุตสาหกรรมพนื้ ฐานและการเหมืองแร่ 99 กระทรวงอตุ สาหกรรม

Best Practices & Lessons Learned การเพ่มิ ประสิทธภิ าพโลจิสตกิ ส์ภาคอตุ สาหกรรม กลุม่ เครือ่ งใช้ไฟฟา้ และอิเลก็ ทรอนิกส์ บริษัทที่ โครงการที่ 1 ลดได้(%) โครงการท่ี 2 ลดได(้ %) 14 เพ่ิมประสทิ ธภิ าพการหยบิ สินค้า 40.00 เพ่มิ ประสิทธิภาพการใชเ้ ลข 21.88 15 สาเรจ็ รปู ด้วยการจดั ผงั คลังสนิ คา้ 46 หมายบารโ์ ค้ด 42.85 16 และ ABC Analysis 17.34 20.73 17 เพม่ิ ประสทิ ธภิ าพพื้นทก่ี ารจดั วาง 19.57 ลดตน้ ทนุ ค่าล่วงเวลาดว้ ยการ 18.67 สนิ คา้ คงคลังดว้ ยระบบ ABC จัดทาเวลามาตรฐาน UPS รุน่ 18 Analysis 13.33 ICON-SERIES 800i 20.25 19 โครงการลดปริมาณสินคา้ คงคลัง 40.00 โครงการลดพ้นื ท่ีเพ่ือรองรบั การ 17.45 นารอ่ งประเภท Spare Parts ผลิตทเ่ี พ่ิมข้นึ 20 โครงการปรบั ปรุงการจัดเก็บสินคา้ 36.00 โครงการปรบั ปรุงระบบการ 23.00 21 คงคลังประเภทวตั ถุดิบนาร่องเพื่อ 42.25 จัดเก็บคลงั สินคา้ สาเร็จรูปโดยใช้ 38.18 22 ลดตน้ ทุนการถอื ครองสินคา้ คง 30.13 วิธกี ารจัดกลมุ่ ABC 78.05 คลงั โครงการเพม่ิ ประสิทธิภาพในการ โครงการเพม่ิ ประสทิ ธิภาพใน เคล่ือนยา้ ยสนิ คา้ การลดปริมาณสินคา้ คงคลังโดย ใชห้ ลกั การพยากรณ์ การเพิ่มประสิทธภิ าพการจดั เก็บ ลดปรมิ าณการจดั เกบ็ สนิ ค้าคง วัตถดุ ิบผลติ หลกั ดว้ ยการจัดระบบ คลงั ด้วยการคานวณ EOQ คลงั สนิ ค้าแบบ ABC Analysis เปรยี บเทยี บความตอ้ งการ วตั ถดุ ิบเบรคเกอรก์ ับปริมาณคง แนวทางการปรบั ปรุงระบบ คลังที่มีอยู่ สารสนเทศเกีย่ วกบั การบรหิ าร ลดปรมิ าณการจดั เกบ็ สนิ ค้าคง และการจดั การคลงั สินค้า คลัง โครงการ การเพ่มิ ประสทิ ธภิ าพ ความถูกต้องของการพยากรณ์ โครงการการเพม่ิ ประสิทธิภาพ การปรับปรงุ ระบบการจดั การ โครงการเพม่ิ กระสทิ ธภิ าพการ คลังสนิ ค้า ปรบั ปรุงระบบการควบคมุ วัตถดุ ิบ โครงการเพม่ิ ประสิทธภิ าพ การ คงคลงั ประเภท bobbin ลดระดบั การจัดเกบ็ สนิ คา้ คงคลงั ทีไ่ ม่เคลอ่ื นไหว (Dead Stock) 100 กรมอุตสาหกรรมพืน้ ฐานและการเหมอื งแร่ กระทรวงอตุ สาหกรรม

ภาคผนวก ค บรษิ ัทท่ี โครงการที่ 1 ลดได้(%) โครงการที่ 2 ลดได(้ %) 23 โครงการเพม่ิ ประสิทธภิ าพความ 37.69 การปรบั ปรงุ ระบบการจดั การ 22.34 ถกู ต้องของการพยากรณ์ 31.54 คลงั สนิ คา้ 95.23 24 โครงการเพมิ่ ประสิทธิภาพการ โครงการเพมิ่ ประสทิ ธิภาพการ บรหิ ารสินคา้ ค้าประเภท CCL 19.05 ปรบั ปรุงกระบวนการรับสนิ คา้ 15.56 สาเรจ็ รูปจากฝา่ ยการผลิตเข้า 25 โครงการเพมิ่ ประสทิ ธภิ าพการลด คลงั สินค้า ระดบั ของสินคา้ คงคลังท่ีไม่ โครงการเพม่ิ ประสทิ ธิภาพการ เคลื่อนไหว (Dead Stock) ปรับปรุงระบบการจดั การพ้นื ที่ คลังสนิ ค้า ตารางท่ี ค-3 การประเมนิ มูลค่าทผี่ ู้ประกอบการสามารถเพม่ิ รายไดห้ รอื ลดตน้ ทนุ ได้ รายได้ ตน้ ทุนขาย สนิ คา้ คงเหลือ มลู ค่าทล่ี ดได้ (ลา้ นบาท) บริษทั ที่ (ล้านบาท) (ล้านบาท) (ลา้ นบาท) 73.62 1 615.32 523.25 480 46.17 50.16 2 269.45 205.32 181.68 2.51 117.2 3 398.62 347.68 290.50 0.81 0.74 4 41.78 24.97 15.48 6.32 9.78 5 900 814 720 3.56 4.21 6 58.90 35.80 2.60 24.6 5.71 7 31.70 21.80 1.08 0.87 1.69 8 1,470.84 975.00 11.15 0.88 9 16,800.00 9,800.00 105.20 10 32.5 24.7 7.83 11 48.2 39.1 11.3 12 320 217.6 96 13 54.6 43.07 8.64 14 187.80 183.80 6.1 15 575.30 564.70 5.8 16 58.15 40.62 8.21 กรมอตุ สาหกรรมพ้นื ฐานและการเหมืองแร่ 101 กระทรวงอุตสาหกรรม

Best Practices & Lessons Learned การเพมิ่ ประสิทธภิ าพโลจสิ ตกิ ส์ภาคอุตสาหกรรม กล่มุ เครื่องใช้ไฟฟา้ และอิเลก็ ทรอนกิ ส์ บรษิ ัทท่ี รายได้ ตน้ ทนุ ขาย สนิ ค้าคงเหลอื มลู ค่าท่ีลดได้ 17 (ลา้ นบาท) (ล้านบาท) (ล้านบาท) (ลา้ นบาท) 18 19 165.40 118.88 31.04 2.65 20 198.19 211.3 31.5 2.5 21 1,522.47 1,464.52 33.20 7.10 22 643.40 578.32 34.12 8.3 23 4,396.91 4,295.26 11.4 0.83 24 33.11 14.11 5.20 0.95 25 141.50 140.00 4.55 1.35 รวม 2,451.56 2,350.00 9.5 1.5 134.85 130.56 8.7 1.2 (ลา้ นบาท) 31,550.55 23,164.36 2,120.78 375.21 102 กรมอตุ สาหกรรมพืน้ ฐานและการเหมอื งแร่ กระทรวงอตุ สาหกรรม

ภาคผนวค ง ภาคผนวก ง ประมวลภาพกจิ กรรมในการดาเนนิ โครงการเพมิ่ ประสทิ ธภิ าพโลจสิ ตกิ สอ์ ุตสาหกรรมภาคกลาง กลมุ่ อุตสาหกรรมเครื่องใช้ไฟฟา้ และอิเล็กทรอนิกส์  การให้คาปรกึ ษาแนะนารายองค์กร รูปที่ ง-1 ผ้เู ชย่ี วชาญ ผศ.ดร. วจิ ิตรสวัสด์ิ สุขสวัสด์ิ ณ อยุธยา และอาจารยพ์ รเทพ แกว้ เช้อื ให้คาปรกึ ษาเชิงลึก บรษิ ัท ซซี ี หมอ้ แปลงไฟฟา้ จากดั รปู ท่ี ง-2 ผเู้ ชี่ยวชาญ ผศ.ดร. วิจิตรสวสั ด์ิ สขุ สวสั ดิ์ ณ อยธุ ยา และอาจารย์พรเทพ แกว้ เช้ือ ใหค้ าปรกึ ษาเชงิ ลึก บรษิ ัท เทอรม์ เี ดซ จากดั กรมอตุ สาหกรรมพ้ืนฐานและการเหมอื งแร่ 103 กระทรวงอตุ สาหกรรม

Best Practices & Lessons Learned การเพ่มิ ประสิทธภิ าพโลจิสติกส์ภาคอตุ สาหกรรม กลมุ่ เครื่องใชไ้ ฟฟา้ และอเิ ลก็ ทรอนิกส์ รปู ที่ ง-3 ผเู้ ชีย่ วชาญ อาจารย์พฒั นพงษ์ แสงหตั ถวัฒนา และอาจารย์อรณิชา อนชุ ติ ชาญชัย ใหค้ าปรึกษาเชิงลกึ บรษิ ทั บิทไวส้ ์ (ประเทศไทย) จากดั รูปที่ ง-4 ผเู้ ชีย่ วชาญ อาจารยพ์ ัฒนพงษ์ แสงหตั ถวฒั นา และอาจารย์อรณิชา อนชุ ิตชาญชัย ให้คาปรึกษาเชิงลึก บรษิ ัท ทซี ี เวลดิง้ จากัด 104 กรมอุตสาหกรรมพื้นฐานและการเหมืองแร่ กระทรวงอตุ สาหกรรม

ภาคผนวค ง  สัมมนาสรุปผลโครงการเพมิ่ ประสิทธิภาพโลจิสตกิ สอ์ ุตสาหกรรมภาค กลางกลุม่ อตุ สาหกรรมเครือ่ งใชไ้ ฟฟ้าและอิเลก็ ทรอนิกส์ รูปท่ี ง-5 การจดั กิจกรรมประชาสมั พนั ธ์ผลการดาเนินงาน รูปท่ี ง-6 การจดั กิจกรรมประชาสมั พนั ธผ์ ลการดาเนนิ งาน กรมอตุ สาหกรรมพ้นื ฐานและการเหมืองแร่ 105 กระทรวงอตุ สาหกรรม

Best Practices & Lessons Learned การเพ่ิมประสิทธภิ าพโลจิสติกส์ภาคอตุ สาหกรรม กลมุ่ เคร่ืองใช้ไฟฟา้ และอิเลก็ ทรอนกิ ส์ รปู ที่ ง-7 การจดั กจิ กรรมประชาสมั พันธผ์ ลการดาเนนิ งาน รูปที่ ง-8 การจัดกิจกรรมประชาสมั พันธผ์ ลการดาเนินงาน 106 กรมอตุ สาหกรรมพื้นฐานและการเหมอื งแร่ กระทรวงอตุ สาหกรรม