หลักสูตรสังคม 2564

หน้า 1 วสิ ยั ทศั น์ โรงเรยี นหารเทารงั สีประชาสรรค์ ภายในปี 2565 โรงเรียนหารเทารังสีประชาสรรค์เปน็ โรงเรียนคุณภาพตามเกณฑ์โรงเรียนมาตรฐาน สากลบนพน้ื ฐานของการมสี ว่ นร่วม สมรรถนะของผูเ้ รียน โรงเรยี นหารเทารังสปี ระชาสรรค์ 1. ความสามารถในการส่อื สาร 2. ความสามารถในการคิด 3. ความสามารถในการแกป้ ญั หา 4. ความสามารถในการใชท้ ักษะชีวิต 5. ความสามารถในการใชเ้ ทคโนโลยี คณุ ลกั ษณะอนั พึงประสงค์ของผเู้ รยี น โรงเรยี นหารเทารังสปี ระชาสรรค์ 1. รักชาติ ศาสน์ กษตั รยิ ์ 2. ซ่อื สัตย์ สุจริต 3. มีวินยั 4 .ใฝเ่ รียนรู้ 5. อยอู่ ย่างพอเพียง 6. ม่งุ มั่นในการทํางาน 7. รกั ความเป็นไทย 8. มจี ิตสาธารณะ คา่ นยิ มหลัก 12 ประการเพื่อสรา้ งคนไทยทีเ่ ขม้ แข็งนาํ ไปส่กู ารสรา้ งสรรค์ประเทศไทยใหเ้ ข้มแขง็ 1. มคี วามรกั ชาติ ศาสนา พระมหากษัตรยิ ์ ซง่ึ เป็นสถาบนั หลักของชาตใิ นปจั จบุ นั 2. ซื่อสตั ย์ เสยี สละ อดทน มีอุดมการณ์ในสิ่งทดี่ งี ามเพอื่ สว่ นรวม 3. กตัญญตู ่อพ่อแม่ ผ้ปู กครอง ครูบาอาจารย์ 4. ใฝ่หาความรู้ หมัน่ ศกึ ษาเลา่ เรยี นทางตรงและทางออ้ ม 5. รักษาวัฒนธรรมไทย ประเพณไี ทยอันงดงาม 6. มีศลี ธรรม รกั ษาความสัตย์ หวังดีต่อผูอ้ น่ื เผอื่ แผ่ แบ่งปนั 7. เข้าใจ เรยี นรู้ การเปน็ ประชาธิปไตยอนั มีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมขุ ท่ถี กู ต้อง 8. มรี ะเบียบวินัย เคารพกฎหมาย ผูน้ อ้ ยรจู้ กั เคารพผูใ้ หญ่ 9. มีสติรตู้ วั รู้คิด รู้ทํา รู้ปฏิบัติ ตามพระราชดาํ รัสของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอย่หู วั 10. รู้จักดํารงตนอยูโ่ ดยใช้หลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงตามพระราชดาํ รสั ของสมเดจ็ พระเจา้ อยู่หวั รู้จกั อดออมไวใ้ ชเ้ ม่ือยามจาํ เปน็ มีไว้พอกนิ พอใช้ ถ้าเหลอื แจกจา่ ย จาํ หนา่ ย และขยายกิจการเมือ่ มีความพร้อมโดยมีภมู ิคมุ้ กนั ที่ดี 11. มีความเขม้ แข็งท้ังทางร่างกายและจิตใจ ไม่ยอมแพต้ ่ออํานาจฝา่ ยตา่ํ หรอื กิเลส มีความละอาย เกรงกลวั ต่อบาปตามหลักของศาสนา 12. คํานงึ ถึงผลประโยชนข์ องส่วนรวมและต่อชาติมากกว่าผลประโยชน์ของตนเอง หลักสตู รกลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศกึ ษา ศาสนาและวัฒนธรรม : โรงเรยี นหารเทารงั สปี ระชาสรรค์

หน้า 2 กลุ่มสาระการเรยี นรสู้ ังคมศกึ ษา ศาสนาและวัฒนธรรม ทําไมต้องเรยี นสงั คมศกึ ษาศาสนาและวฒั นธรรม กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรมช่วยให้ผู้เรียนมีความรู้ความเข้าใจ การดํารง ชีวิตของมนุษย์ท้ังในฐานะปัจเจกบุคคลและการอยู่ร่วมกันในสังคม การปรับตัวตามสภาพแวดล้อม การจัด การทรัพยากรท่ีมีอยู่อย่างจํากัด เข้าใจถึงการพัฒนา เปลี่ยนแปลงตามยุคสมัย กาลเวลา ตามเหตุปัจจัย ต่างๆ เกิดความเข้าใจในตนเองและผู้อื่น มีความอดทน อดกล้ัน ยอมรับในความแตกต่าง และมีคุณธรรม สามารถนาํ ความรู้ไปปรับใช้ในการดําเนินชีวิต เป็นพลเมืองดีของประเทศชาตแิ ละสงั คมโลก เรยี นรู้อะไรในสงั คมศึกษา ศาสนาและวฒั นธรรม กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรมว่าด้วยการอยู่ร่วมกันในสังคมที่มีความ เช่ือมสัมพันธ์กัน และมีความแตกต่างกันอย่างหลากหลาย เพ่ือช่วยให้สามารถปรับตนเองกับบริบทสภาพ แวดล้อมเป็นพลเมืองดี มีความรับผิดชอบ มีความรู้ ทักษะ คุณธรรมและค่านิยมที่เหมาะสม โดยได้กําหนด สาระต่างๆไว้ ดังนี้  ศาสนา ศีลธรรมและจริยธรรม แนวคิดพื้นฐานเก่ียวกับศาสนา ศีลธรรม จริยธรรม หลักธรรม ของพระพุทธศาสนาหรือศาสนาที่ตนนับถือ การนําหลักธรรมคําสอนไปปฏิบัติในการพัฒนาตนเองและ การอยู่ร่วมกันอย่างสันติสุข เป็นผู้กระทําความดี มีค่านิยมที่ดีงาม พัฒนาตนเองอยู่เสมอ รวมท้ังบําเพ็ญ ประโยชน์ตอ่ สงั คมและส่วนรวม  หน้าที่พลเมือง วัฒนธรรมและการดําเนินชีวิต ระบบการเมืองการปกครองในสังคมปัจจุบัน การปกครองระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุข ลักษณะและความสําคัญ การเป็น พลเมืองดี ความแตกต่างและความหลากหลายทางวัฒนธรรม ค่านิยม ความเชื่อ ปลูกฝังค่านิยมด้าน ประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุข สิทธิ หน้าท่ี เสรีภาพการดําเนินชีวิตอย่าง สันติสุขใน สังคมไทยและสงั คมโลก  เศรษฐศาสตร์ การผลิต การแจกจ่าย และการบริโภคสินค้าและบริการ การบริหารจัดการ ทรัพยากรท่ีมีอยู่อย่างจํากัดอย่างมีประสิทธิภาพ การดํารงชีวิตอย่างมีดุลยภาพ และการนําหลักเศรษฐกิจ พอเพียงไปใช้ในชีวติ ประจําวนั  ประวัติศาสตร์ เวลาและยุคสมัยทางประวัติศาสตร์ วิธีการทางประวัติศาสตร์ พัฒนาการของ มนุษยชาติจากอดีตถึงปัจจุบัน ความสัมพันธ์และเปล่ียนแปลงของเหตุการณ์ต่างๆผลกระทบที่เกิดจาก เหตุการณ์สําคัญในอดีต บุคคลสําคัญที่มีอิทธิพลต่อการเปล่ียนแปลงต่างๆในอดีต ความเป็นมาของชาติไทย วัฒนธรรมและภูมปิ ญั ญาไทย แหลง่ อารยธรรมท่สี าํ คญั ของโลก  ภูมิศาสตร์ ลักษณะของโลกทางกายภาพ ลักษณะทางกายภาพ แหล่งทรัพยากรและภูมิอากาศ ของประเทศไทยและภูมิภาคต่างๆของโลก การใช้แผนท่ีและเครื่องมือทางภูมิศาสตร์ ความสัมพันธ์กันของ ส่ิงต่างๆ ในระบบธรรมชาติ ความสัมพันธ์ของมนุษย์กับสภาพแวดล้อมทางธรรมชาติ และสิ่งท่ีมนุษย์สร้างขึ้น การนาํ เสนอขอ้ มลู ภมู สิ ารสนเทศ การอนุรักษส์ ่ิงแวดล้อมเพอื่ การพฒั นาทยี่ ่ังยนื หลกั สูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวฒั นธรรม : โรงเรียนหารเทารังสีประชาสรรค์

หนา้ 3 คุณภาพผู้เรียน จบช้นั มัธยมศึกษาปที ี่ 3  มคี วามรู้เก่ยี วกับความเป็นไปของโลก โดยการศกึ ษาประเทศไทยเปรียบเทียบกบั ประเทศใน ภมู ภิ าคต่างๆในโลก เพื่อพฒั นาแนวคิด เร่ืองการอยรู่ ว่ มกนั อย่างสันตสิ ขุ  มีทักษะที่จําเป็นต่อการเป็นนักคิดอย่างมีวิจารณญาณได้รับการพัฒนาแนวคิด และขยาย ประสบการณ์ เปรียบเทียบระหว่างประเทศไทยกับประเทศในภูมิภาคต่างๆในโลก ได้แก่ เอเชีย ออสเตรเลีย โอเชียเนีย แอฟริกา ยุโรป อเมริกาเหนือ อเมริกาใต้ ในด้านศาสนา คุณธรรม จริยธรรม ค่านิยม ความเชื่อ ขนบธรรมเนียม ประเพณี วัฒนธรรม การเมืองการปกครอง ประวัติศาสตร์และภูมิศาสตร์ ด้วยวิธีการทาง ประวัตศิ าสตร์ และสงั คมศาสตร์  รู้และเข้าใจแนวคิดและวิเคราะห์เหตุการณ์ในอนาคตสามารถนํามาใช้เปน็ ประโยชน์ในการดําเนนิ ชีวิตและวางแผนการดาํ เนนิ งานได้อยา่ งเหมาะสม จบชั้นมธั ยมศึกษาปที ี่ 6  มคี วามรูเ้ กย่ี วกบั ความเป็นไปของโลกอยา่ งกวา้ งขวางและลึกซง้ึ ยง่ิ ขน้ึ  เป็นพลเมืองที่ดี มีคุณธรรม จริยธรรม ปฏิบัติตามหลักธรรมของศาสนาที่ตนนับถือ รวมท้ังมี ค่านิยมอันพึงประสงค์ สามารถอยู่ร่วมกับผู้อื่นและอยู่ในสังคมได้อย่างมีความสุข รวมทั้งมีศักยภาพเพ่ือ การศึกษาต่อในชั้นสงู ตามความประสงคไ์ ด้  มีความรู้เรื่องภูมิปัญญาไทย ความภูมิใจในความเป็นไทย ประวัติศาสตร์ของชาติไทย ยึดม่ันใน วถิ ชี วี ิต และการปกครองระบอบประชาธปิ ไตยอนั มีพระมหากษตั รยิ ท์ รงเปน็ ประมขุ  มีนิสัยท่ีดีในการบริโภค เลือกและตัดสินใจบริโภคได้อย่างเหมาะสม มีจิตสํานึก และมีส่วนร่วมใน การอนุรักษ์ประเพณีวัฒนธรรมไทยและสิ่งแวดล้อม มีความรักทอ้ งถ่ินและประเทศชาติ มุ่งทําประโยชน์ และ สร้างส่ิงทด่ี ีงามให้กับสังคม  มีความรู้ความสามารถในการจัดการเรียนรู้ของตนเอง ชี้นําตนเองได้ และสามารถแสวงหาความรู้ จากแหล่งการเรียนรูต้ า่ งๆในสังคมได้ตลอดชวี ิต หลกั สูตรกลุ่มสาระการเรยี นรู้สงั คมศกึ ษา ศาสนาและวัฒนธรรม : โรงเรียนหารเทารงั สปี ระชาสรรค์

หน้า 4 สาระและมาตรฐานการเรยี นรู้ สาระท่ี 1 ศาสนา ศลี ธรรม จรยิ ธรรม มาตรฐาน ส 1.1 รู้ และเขา้ ใจประวัติ ความสาํ คญั ศาสดา หลักธรรมของพระพุทธศาสนาหรือ ศาสนาท่ีตนนับถือและศาสนาอื่น มีศรัทธาที่ถูกต้อง ยึดม่ัน และปฏิบัติตามหลักธรรม เพ่ืออยู่ร่วมกันอย่าง สันติสขุ มาตรฐาน ส 1.2 เข้าใจ ตระหนักและปฏิบัติตนเป็นศาสนิกชนท่ีดีและธํารงรักษาพระพุทธศาสนา หรือศาสนาท่ตี นนบั ถือ สาระที่ 2 หน้าทพ่ี ลเมือง วฒั นธรรม และการดาํ เนนิ ชวี ิตในสงั คม มาตรฐาน ส 2.1 เขา้ ใจและปฏิบัติตนตามหนา้ ทีข่ องการเป็นพลเมืองดี มีค่านยิ มทด่ี ีงามและ ธํารงรักษาประเพณีและวัฒนธรรมไทย ดาํ รงชวี ิตอยู่ร่วมกนั ในสงั คมไทย และสงั คมโลกอย่างสนั ตสิ ขุ มาตรฐาน ส 2.2 เข้าใจระบบการเมืองการปกครองในสงั คมปัจจุบัน ยึดมั่น ศรัทธาและธํารงรักษา ไวซ้ ง่ึ การปกครองระบอบประชาธปิ ไตยอันมีพระมหากษตั รยิ ท์ รงเป็นประมุข สาระที่ 3 เศรษฐศาสตร์ มาตรฐาน ส 3.1 เข้าใจและสามารถบรหิ ารจดั การทรพั ยากรในการผลิตและการบริโภค การใช้ ทรัพยากรที่มีอยู่จํากัดได้อย่างมีประสิทธิภาพและคุ้มค่า รวมทั้งเข้าใจหลักการของเศรษฐกิจพอเพียง เพื่อ การดํารงชวี ติ อยา่ งมีดุลยภาพ มาตรฐาน ส 3.2 เข้าใจระบบ และสถาบันทางเศรษฐกิจต่างๆ ความสัมพันธ์ทางเศรษฐกิจและ ความจาํ เปน็ ของการร่วมมือกนั ทางเศรษฐกิจในสังคมโลก สาระที่ 4 ประวัติศาสตร์ มาตรฐาน ส 4.1 เข้าใจความหมาย ความสําคัญของเวลาและยุคสมัยทางประวัติศาสตร์สามารถ ใชว้ ธิ ีการทางประวัตศิ าสตรม์ าวเิ คราะห์เหตุการณต์ ่างๆ อย่างเปน็ ระบบ มาตรฐาน ส 4.2 เข้าใจพัฒนาการของมนุษยชาติจากอดีตจนถึงปัจจุบันในด้านความสัมพันธ์และ การเปล่ียนแปลงของเหตุการณ์อย่างต่อเนื่อง ตระหนักถึงความสําคัญและสามารถวิเคราะห์ผลกระทบที่ เกิดขน้ึ มาตรฐาน ส 4.3 เข้าใจความเป็นมาของชาติไทย วัฒนธรรม ภูมิปัญญาไทย มีความรกั ความภูมิใจ และธาํ รงความเป็นไทย สาระท่ี 5 ภมู ศิ าสตร์ มาตรฐาน ส 5.1 เข้าใจลกั ษณะของโลกทางกายภาพและความสมั พนั ธข์ องสรรพสง่ิ ซ่งึ มีผลตอ่ กนั ใช้แผนที่และเครื่องมือทางภูมิศาสตร์ในการค้นหา วิเคราะห์ และสรุปข้อมูลตามกระบวนการทาง ภูมิศาสตร์ ตลอดจนใช้ภูมิสารสรเทศอยา่ งมปี ระสิทธิภาพ มาตรฐาน ส 5.2 เข้าใจปฏิสัมพันธ์ระหว่างมนุษย์กับสิ่งแวดล้อมทางกายภาพท่ีก่อให้เกิดการ สร้างสรรค์วิถีการดําเนินชีวิต มีจิตสํานึกและมีส่วนร่วมในการจัดการทรัพยากรและสิ่งแวดล้อเพ่ือการ พฒั นาทยี่ ่ังยืน หลักสูตรกลมุ่ สาระการเรยี นรู้สงั คมศกึ ษา ศาสนาและวัฒนธรรม : โรงเรยี นหารเทารงั สปี ระชาสรรค์

หนา้ 5 ตัวชี้วัดและสาระการเรียนรูแ้ กนกลางระดบั มธั ยมศกึ ษาตอนตน้ สาระที่ 1 ศาสนา ศลี ธรรม จริยธรรม มาตรฐาน ส 1.1 รู้และเข้าใจประวัติ ความสําคญั ศาสดา หลกั ธรรมของพระพุทธศาสนาหรอื ศาสนา ท่ตี นนบั ถือและศาสนาอนื่ มีศรัทธาท่ีถูกต้อง ยดึ มนั่ และปฏิบัติตามหลกั ธรรม เพ่อื อยู่ ร่วมกันอยา่ งสนั ติสุข ชน้ั ตวั ชีว้ ดั สาระการเรียนรแู้ กนกลาง ม.1 1. อธิบายการเผยแผพ่ ระพุทธศาสนา หรอื  การสงั คายนา ศาสนาท่ีตนนบั ถอื สูป่ ระเทศไทย  การเผยแผพ่ ระพุทธศาสนาเขา้ สู่ ประเทศไทย 2. วิเคราะห์ความสาํ คญั ของพระพุทธศาสนา หรือ  ความสาํ คัญของพระพทุ ธศาสนาต่อสังคมไทยใน ศาสนาท่ีตนนบั ถอื ที่มตี อ่ สภาพ แวดลอ้ มใน ฐานะเปน็ สงั คมไทย รวมท้งั การพฒั นาตนและครอบครัว  ศาสนาประจําชาติ  สถาบนั หลักของสังคมไทย  สภาพแวดล้อมท่ีกวา้ งขวางและครอบคลุม สงั คมไทย  การพฒั นาตนและครอบครวั 3. วเิ คราะห์พทุ ธประวตั ิต้งั แตป่ ระสูตจิ นถึง  สรุปและวเิ คราะห์ พทุ ธประวตั ิ บําเพ็ญทกุ รกริ ิยา หรือประวัติศาสดาท่ีตนนบั  ประสูติ ถอื ตามทีก่ ําหนด  เทวทูต 4  การแสวงหาความรู้  การบําเพญ็ ทกุ รกริ ิยา 4. วิเคราะห์และประพฤตติ นตามแบบอยา่ งการ  พุทธสาวก พุทธสาวิกา ดําเนินชวี ติ และขอ้ คิดจากประวตั ิสาวก ชาดก/  พระมหากสั สปะ เร่อื งเลา่ และ ศาสนิกชนตัวอยา่ งตามที่  พระอุบาลี กําหนด  อนาถบิณฑิกะ  นางวิสาขา  ชาดก  อัมพชาดก  ตติ ตริ ชาดก 5. อธิบายพทุ ธคณุ และขอ้ ธรรมสาํ คญั ในกรอบ  พระรัตนตรัย อริยสจั 4 หรอื หลกั ธรรมของศาสนาท่ีตน  พทุ ธคุณ 9 นับถอื ตามทก่ี าํ หนด เห็นคุณคา่ และนําไป  อรยิ สจั 4 พัฒนาแกป้ ัญหาของตนเองและครอบครัว  ทุกข์ (ธรรมทีค่ วรรู้) o ขันธ์ 5 - ธาตุ 4  สมุทัย (ธรรมทคี่ วรละ) o หลักกรรม - ความหมายและคุณค่า o อบายมุข 6  นโิ รธ (ธรรมท่ีควรบรรลุ) o สุข 2(กายิก, เจตสกิ ) หลักสูตรกลมุ่ สาระการเรยี นรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม : โรงเรยี นหารเทารังสีประชาสรรค์

หนา้ 6 ช้นั ตวั ชว้ี ดั สาระการเรยี นรแู้ กนกลาง o คิหสิ ุข  มรรค (ธรรมทค่ี วรเจริญ) o ไตรสกิ ขา o กรรมฐาน 2 o ปธาน 4 o โกศล 3 o มงคล 38 -ไม่คบคนพาล - คบบณั ฑติ - บูชาผู้ควรบชู า  พุทธศาสนสุภาษติ  ยํ เว เสวติ ตาทโิ ส คบคนเช่นใดเป็นคนเชน่ นัน้  อตฺตนา โจทยตตฺ านํ จงเตือนตน ด้วยตน  นสิ มมฺ กรณํ เสยโฺ ย ใครค่ รวญกอ่ นทําจึงดี  ทุราวาสา ฆรา ทุกขฺ า เรือนทคี่ รองไม่ดนี าํ ทุกข์มาให้ 6. เหน็ คุณค่าของการพฒั นาจิต เพื่อการเรียนรู้  โยนิโสมนสิการ และการดําเนินชีวิต ดว้ ยวิธคี ิดแบบโยนิโส  วิธีคิดแบบคุณค่าแท้ – คณุ คา่ เทยี ม มนสกิ ารคือวธิ คี ิดแบบคณุ คา่ แท้ – คุณค่า  วิธีคิดแบบคุณ - โทษและทางออก เทยี ม และวิธีคิดแบบคุณ – โทษ และทางออก หรอื การพัฒนาจติ ตามแนวทางของศาสนาท่ี ตนนับถอื 7. สวดมนต์ แผเ่ มตตา บรหิ ารจติ และเจรญิ  สวดมนต์แปล และแผเ่ มตตา ปัญญาดว้ ยอานาปานสติ หรอื ตามแนวทาง  วิธปี ฏิบัติและประโยชนข์ องการบริหารจิตและ ของศาสนาท่ีตนับถอื ตามที่กาํ หนด เจริญปัญญา การฝึกบริหารจติ และเจริญปญั ญา ตามหลกั สติปฎั ฐานเน้น อานาปานสติ  นาํ วิธกี ารบรหิ ารจติ และเจรญิ ปัญญาไปใชใ้ น ชีวติ ประจาํ วัน 8. วเิ คราะห์และปฏบิ ัติตนตามหลักธรรมทาง  หลักธรรม (ตามสาระการเรยี นรูข้ ้อ 5) ศาสนาทต่ี นนับถอื ในการดํารงชีวิตแบบพอเพยี ง และดแู ลรักษาสิ่งแวดล้อมเพ่อื การอยู่รว่ มกันได้ อยา่ งสนั ตสิ ขุ 9. วเิ คราะห์เหตุผลความจําเป็นทท่ี กุ คนต้อง  ศาสนิกชนของศาสนาต่าง ๆ มกี ารประพฤติ ศึกษาเรยี นรศู้ าสนาอ่นื ๆ ปฏิบัตติ นและวถิ ีการดําเนินชวี ติ แตกต่างกันตามหลกั ความเช่อื และคาํ สอน ของ ศาสนาท่ตี นนับถือ หลกั สูตรกล่มุ สาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม : โรงเรยี นหารเทารงั สปี ระชาสรรค์

หน้า 7 ช้นั ตวั ช้ีวัด สาระการเรียนรแู้ กนกลาง 10. ปฏบิ ตั ิตนต่อศาสนกิ ชนอ่นื ในสถานการณ์  การปฏิบตั ิอย่างเหมาะสมต่อศาสนกิ ชนอื่นใน ตา่ งๆได้อยา่ งเหมาะสม สถานการณต์ ่างๆ 11. วิเคราะห์การกระทําของบุคคลทเี่ ปน็  ตัวอย่างบุคคลในทอ้ งถิน่ หรอื ประเทศทีป่ ฏิบตั ติ น แบบอยา่ งดา้ นศาสนสมั พนั ธ์ และนําเสนอ เป็นแบบอย่างดา้ นศาสนสมั พันธ์หรอื มีผลงาน แนวทางการปฏบิ ตั ิของตนเอง ดา้ นศาสนสมั พันธ์ ม.2 1. อธบิ ายการเผยแผพ่ ระพุทธศาสนา หรือ  การเผยแผพ่ ระพทุ ธศาสนาเขา้ สูป่ ระเทศเพอ่ื น ศาสนาท่ตี นนับถอื ส่ปู ระเทศ บ้านและการนบั ถอื พระพทุ ธ -ศาสนาของประเทศ เพอ่ื นบ้าน เพื่อนบา้ นในปจั จุบนั 2. วิเคราะหค์ วามสําคญั ของพระพทุ ธ- ศาสนา  ความสาํ คญั ของพระพทุ ธศาสนาที่ช่วยเสริมสรา้ ง หรอื ศาสนาท่ตี นนบั ถอื ทีช่ ่วยเสรมิ สรา้ งความ ความเขา้ ใจอนั ดกี ับประเทศเพ่อื นบา้ น เข้าใจอันดีกบั ประเทศเพื่อนบา้ น 3. วเิ คราะหค์ วามสาํ คัญของพระพทุ ธศาสนา  ความสําคัญของพระพทุ ธศาสนาตอ่ สงั คมไทยใน หรือศาสนาทตี่ นนบั ถอื ในฐานะท่เี ป็นรากฐาน ฐานะเป็น ของวัฒนธรรม เอกลกั ษณข์ องชาตแิ ละมรดก  รากฐานของวัฒนธรรม ของชาติ  เอกลกั ษณแ์ ละ มรดกของชาติ 4. อภปิ รายความสาํ คัญของพระพทุ ธ -ศาสนา  ความสาํ คญั ของพระพุทธศาสนากบั การพฒั นา หรือศาสนาที่ตนนบั ถือกับการพฒั นาชมุ ชน ชมุ ชนและการจัดระเบียบสงั คม และการจดั ระเบียบสงั คม 5. วิเคราะหพ์ ทุ ธประวตั ิหรือประวัติศาสดาของ  สรปุ และวิเคราะห์ พุทธประวตั ิ ศาสนาที่ตนนับถือตามทก่ี ําหนด  การผจญมาร  การตรัสรู้ 6. วิเคราะห์และประพฤติตนตามแบบอย่างการ  การส่งั สอน ดําเนนิ ชีวิตและข้อคดิ จากประวัติสาวก ชาดก/  พระสารบี ตุ ร เรอื่ งเล่าและ  พระโมคคัลลานะ ศาสนิกชนตัวอยา่ งตามทีก่ าํ หนด  นางขุชชุตตรา  พระเจ้าพมิ พสิ าร 7. อธิบายโครงสรา้ ง และสาระสังเขปของ  มติ ตวินทุกชาดก พระไตรปฎิ กหรอื คัมภีร์ของศาสนาทตี่ นนับถอื  ราโชวาทชาดก  โครงสรา้ ง และสาระสังเขปของพระวนิ ยั ปฎิ ก 8. อธบิ ายธรรมคุณ และข้อธรรมสําคัญในกรอบ อรยิ สจั 4 หรือหลกั ธรรมของศาสนาที่ตนนบั พระสุตตันตปิฎกและพระอภธิ รรมปฎิ ก ถอื ตามท่ีกําหนด เหน็ คณุ คา่ และนําไป  พระรัตนตรัย พฒั นา แกป้ ัญหาของชมุ ชนและสงั คม  ธรรมคณุ 6  อริยสจั 4  ทกุ ข์ (ธรรมทคี่ วรรู้) o ขันธ์ 5 - อายตนะ  สมทุ ยั (ธรรมท่ีควรละ) o หลกั กรรม หลกั สตู รกลุม่ สาระการเรยี นรู้สงั คมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม : โรงเรียนหารเทารงั สีประชาสรรค์

หนา้ 8 ช้ัน ตวั ช้ีวดั สาระการเรียนรูแ้ กนกลาง - สมบัติ 4 - วิบตั ิ 4 o อกุศลกรรมบถ 10 o อบายมุข 6  นิโรธ (ธรรมท่คี วรบรรลุ) o สุข 2 (สามิส, นริ ามสิ )  มรรค (ธรรมท่ีควรเจริญ) o บุพพนมิ ติ ของมัชฌมิ าปฏปิ ทา o ดรุณธรรม 6 o กุลจริ ฏั ฐติ ธิ รรม 4 o กศุ ลกรรมบถ 10 o สตปิ ฏั ฐาน 4 o มงคล 38 - ประพฤตธิ รรม - เวน้ จากความช่ัว - เวน้ จากการด่มื นํา้ เมา  พทุ ธศาสนสภุ าษิต  กมฺมุนา วตฺตตี โลโก สัตว์โลกย่อมเป็นไป ตามกรรม  กลฺยาณการี กลฺยาณํ ปาปการี จ ปาปกํ ทําดี ไดด้ ี ทําชั่ว ได้ช่ัว  สโุ ข ปญุ ญฺ สฺส อุจจฺ โย การสง่ั สมบญุ นาํ สขุ มาให้  ปชู โก ลภเต ปูชํ วนทฺ โก ปฏวิ นทฺ นํ ผู้บชู าเขา ย่อมไดร้ ับการบชู าตอบ ผู้ไหว้เขายอ่ มได้รับการไหวต้ อบ 9. เหน็ คณุ คา่ ของการพฒั นาจิตเพอ่ื การเรยี นรู้  พัฒนาการเรียนรู้ด้วยวธิ ีคิดแบบโยนโิ ส-มนสิการ และดําเนนิ ชวี ติ ด้วยวธิ ีคิดแบบโยนิโส 2 วธิ ี คอื วิธีคิดแบบอุบายปลุกเรา้ คณุ ธรรม และ มนสกิ ารคอื วธิ คี ดิ แบบอบุ ายปลกุ เรา้ คุณธรรม วธิ ีคดิ แบบอรรถธรรมสัมพันธ์ และวธิ ีคดิ แบบอรรถธรรมสมั พนั ธ์ หรอื การ พฒั นาจิตตามแนวทางของศาสนาท่ีตนนบั ถือ 10. สวดมนต์ แผเ่ มตตา บรหิ ารจิตและเจริญ  สวดมนตแ์ ปล และแผเ่ มตตา ปญั ญาดว้ ยอานาปานสติ หรือตาม  รูแ้ ละเข้าใจวิธีปฏบิ ัติและประโยชนข์ องการบริหา แนวทางของศาสนาทตี่ นนับถือ รจิตและเจริญปญั ญา  ฝึกการบรหิ ารจิตและเจริญปัญญาตามหลกั สติ ปฎั ฐาน เน้นอานาปานสติ  นาํ วธิ ีการบริหารจิตและเจรญิ ปัญญา ไปใช้ใน ชีวติ ประจาํ วนั 11.วิเคราะหก์ ารปฏบิ ตั ิตนตามหลักธรรมทาง  การปฏบิ ตั ติ นตามหลักธรรม (ตามสาระ ศาสนาท่ตี นนบั ถอื เพื่อการดํารงตนอย่าง การเรยี นรู้ ข้อ 8.) เหมาะสมในกระแสความเปลย่ี นแปลงของโลก และการอยรู่ ่วมกนั อย่างสนั ติสุข หลักสูตรกลุ่มสาระการเรยี นรู้สงั คมศึกษา ศาสนาและวฒั นธรรม : โรงเรยี นหารเทารงั สีประชาสรรค์

หนา้ 9 ช้นั ตัวชว้ี ัด สาระการเรียนรแู้ กนกลาง ม. 3 1. อธิบายการเผยแผพ่ ระพทุ ธศาสนา หรอื  การเผยแผ่พระพุทธศาสนาเขา้ ส่ปู ระเทศตา่ ง ๆ ศาสนาท่ตี นนับถอื สปู่ ระเทศต่างๆ ทว่ั โลก ท่ัวโลก และการนบั ถือพระพุทธศาสนาของประเทศ เหล่านนั้ ในปัจจุบนั 2. วเิ คราะห์ความสําคญั ของพระพุทธ ศาสนา  ความสําคญั ของพระพทุ ธศาสนาในฐานะทช่ี ว่ ย หรือศาสนาทต่ี นนบั ถอื ในฐานะทช่ี ว่ ย สร้างสรรค์อารยธรรมและความสงบสุขใหแ้ ก่โลก สร้างสรรค์อารยธรรม และความสงบสุขแกโ่ ลก 3. อภิปรายความสาํ คัญของพระพทุ ธศาสนา  สมั มนาพระพทุ ธศาสนากบั ปรชั ญาของเศรษฐกจิ หรอื ศาสนาที่ตนนบั ถอื กับปรัชญาของ พอเพียงและการพัฒนาอย่างยัง่ ยืน (ทส่ี อดคล้อง เศรษฐกิจพอเพยี งและ การพัฒนาอยา่ งย่ังยนื กับหลักธรรมในสาระการเรียนรู้ ขอ้ 6 ) 4. วเิ คราะห์พทุ ธประวัตจิ ากพระพทุ ธรูปปาง  ศกึ ษาพุทธประวัตจิ ากพระพทุ ธรปู ปาง ต่าง ๆ ต่างๆ หรือประวัตศิ าสดาทีต่ นนับถือ ตามท่ี เช่น กาํ หนด o ปางมารวิชัย o ปางปฐมเทศนา o ปางลีลา o ปางประจาํ วันเกิด  สรุปและวิเคราะหพ์ ุทธประวตั ิ  ปฐมเทศนา  โอวาทปาฏิโมกข์ 5. วเิ คราะห์และประพฤตติ นตามแบบอย่างการ  พระอัญญาโกณฑัญญะ ดาํ เนินชวี ติ และข้อคิด จากประวตั สิ าวก ชาดก  พระมหาปชาบดเี ถรี /เรอื่ งเล่าและ  พระเขมาเถรี ศาสนกิ ชนตวั อยา่ ง ตามทกี่ ําหนด  พระเจ้าปเสนทิโกศล  นันทิวสิ าลชาดก  สุวณั ณหงั สชาดก 6. อธบิ ายสงั ฆคุณ และขอ้ ธรรมสาํ คญั ในกรอบ  พระรัตนตรยั อรยิ สัจ 4 หรือหลักธรรมของศาสนาทต่ี นนบั  สังฆคณุ 9 ถอื ตามท่ีกําหนด  อริยสัจ 4  ทุกข์ (ธรรมที่ควรรู้) o ขันธ์ 5 -ไตรลักษณ์  สมุทยั (ธรรมที่ควรละ) o หลักกรรม -วัฏฏะ 3 -ปปญั จธรรม 3 (ตณั หา มานะ ทฎิ ฐ)ิ  นิโรธ (ธรรมที่ควรบรรลุ) o อัตถะ 3  มรรค (ธรรมที่ควรเจรญิ ) o มรรคมีองค์ 8 o ปัญญา 3 o สัปปรุ สิ ธรรม 7 o บญุ กิรยิ าวตั ถุ 10 o อบุ าสกธรรม 7 หลกั สูตรกลมุ่ สาระการเรียนรู้สงั คมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม : โรงเรียนหารเทารังสปี ระชาสรรค์

หน้า 10 ชั้น ตัวช้ีวัด สาระการเรยี นรแู้ กนกลาง o มงคล 38 - มีศลิ ปวิทยา - พบสมณะ - ฟงั ธรรมตามกาล - สนทนาธรรมตามกาล  พทุ ธศาสนสุภาษติ  อตตฺ า หเว ชติ ํ เสยโฺ ย ชนะตนน่นั แลดกี ว่า  ธมฺมจารี สขุ ํ เสติ ผ้ปู ระพฤตธิ รรมยอ่ มอยู่เป็นสขุ  ปมาโท มจฺจุโน ปทํ ความประมาทเป็นทางแห่งความตาย  สุสสฺ ูสํ ลภเต ปญฺญํ ผ้ฟู งั ด้วยดยี อ่ มได้ปัญญา  เรอ่ื งนา่ รู้จากพระไตรปิฎก : พุทธปณธิ าน 4 ในมหาปรนิ ิพพานสูตร 7. เหน็ คณุ คา่ และวเิ คราะหก์ ารปฏบิ ัติตนตาม  การปฏิบตั ิตนตามหลกั ธรรม (ตามสาระ หลักธรรมในการพัฒนาตน เพือ่ เตรียมพร้อม การเรยี นรู้ ขอ้ 6.) สําหรบั การทํางาน และการมีครอบครวั 8. เห็นคณุ ค่าของการพัฒนาจิตเพอื่ การเรยี นรู้  พัฒนาการเรียนรูด้ ้วยวิธคี ิดแบบ โยนิโสมนสกิ าร และดําเนินชวี ิต ด้วยวิธคี ิดแบบโยนิโส 2 วิธี คือ วธิ ีคดิ แบบอรยิ สัจ และวธิ ีคดิ แบบสบื มนสกิ ารคือ วิธคี ดิ แบบอริยสัจ และวิธคี ดิ แบบ สาวเหตุปจั จยั สบื สาวเหตุปัจจัย หรือการพฒั นาจติ ตาม แนวทางของศาสนาท่ตี นนับถือ 9. สวดมนต์ แผ่เมตตา บรหิ ารจิตและเจรญิ  สวดมนต์แปล และแผเ่ มตตา ปญั ญาด้วยอานาปานสติ หรอื ตามแนวทาง  รู้และเขา้ ใจวิธปี ฏิบตั ิและประโยชนข์ องการบริหา ของศาสนาที่ตนนบั ถอื รจติ และเจริญปัญญา  ฝึกการบริหารจิตและเจริญปัญญาตามหลกั สติ ปัฎฐานเน้นอานาปานสติ  นาํ วิธีการบรหิ ารจิตและเจริญปญั ญาไปใช้ใน ชวี ิตประจําวนั 10. วเิ คราะหค์ วามแตกตา่ งและยอมรบั วิถีการ  วิถีการดาํ เนนิ ชวี ิตของศาสนิกชนศาสนาอนื่ ๆ ดาํ เนินชวี ติ ของศาสนิกชนในศาสนาอ่ืนๆ หลักสูตรกลมุ่ สาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวฒั นธรรม : โรงเรยี นหารเทารงั สปี ระชาสรรค์

หน้า 11 มาตรฐาน ส 1.2 เขา้ ใจ ตระหนักและปฏบิ ัติตนเป็นศาสนกิ ชนทีด่ แี ละธํารงรกั ษาพระพทุ ธศาสนา หรือศาสนาท่ตี นนับถอื ชนั้ ตัวชีว้ ัด สาระการเรียนรแู้ กนกลาง ม.1 1. บําเพญ็ ประโยชน์ตอ่ ศาสนสถานของศาสนาที่  การบําเพญ็ ประโยชน์ และการบํารุงรักษาวดั ตนนับถือ 2. อธิบายจรยิ วัตรของสาวกเพือ่ เป็นแบบอยา่ ง  วถิ ีชีวติ ของพระภกิ ษุ ในการประพฤตปิ ฏบิ ัติ และปฏิบัตติ นอย่าง  บทบาทของพระภิกษุในการเผยแผพ่ ระพุทธศาสนา เหมาะสมตอ่ สาวกของศาสนาทต่ี นนับถอื เช่น การแสดงธรรม ปาฐกถาธรรม การประพฤติตน ให้เปน็ แบบอยา่ ง  การเขา้ พบพระภกิ ษุ  การแสดงความเคารพ การประนมมือ การไหว้ การกราบ การเคารพพระรัตนตรัย การฟงั เจริญพระ พุทธมนต์ การฟังสวด พระอภธิ รรม การฟังพระธรรม เทศนา 3. ปฏิบัติตนอย่างเหมาะสมต่อบคุ คลต่างๆ ตาม  ปฏบิ ัติตนอย่างเหมาะสมตอ่ เพ่ือนตามหลกั หลกั ศาสนาทต่ี นนับถือตามทีก่ าํ หนด พระพทุ ธศาสนา หรอื ศาสนาที่ตนนับถอื 4. จัดพิธีกรรม และปฏบิ ตั ติ นในศาสนพธิ ี  การจัดโตะ๊ หมบู่ ชู า แบบ หมู่4 หมู่ 5 หมู่ 7 หมู่ 9 พธิ ีกรรมไดถ้ ูกตอ้ ง  การจุดธูปเทียน การจัดเคร่อื งประกอบโต๊ะหมู่บูชา  คําอาราธนาต่างๆ 5. อธบิ ายประวตั ิ ความสาํ คญั และปฏิบัติตน  ประวตั ิและความสําคัญของวันธรรมสวนะ ในวนั สําคัญทางศาสนาทีต่ นนบั ถอื ตามที่ วนั เข้าพรรษา วันออกพรรษา วนั เทโวโรหณะ กาํ หนดได้ถกู ต้อง  ระเบียบพธิ ี พธิ เี วยี นเทยี น การปฏบิ ตั ติ นในวัน มาฆบชู า วันวสิ าขบชู า วนั อัฏฐมบี ชู า วันอาสาฬหบชู า วันธรรมสวนะและเทศกาลสาํ คญั ม.2 1. ปฏบิ ตั ิตนอย่างเหมาะสมต่อบุคคลต่าง ๆ ตาม  การเปน็ ลกู ทดี่ ี ตามหลักทศิ เบอ้ื งหน้า ในทิศ 6 หลักศาสนาทีต่ นนบั ถอื ตามทก่ี าํ หนด 2. มีมรรยาทของความเปน็ ศาสนิกชนที่ดี ตามที่  การตอ้ นรับ (ปฏิสันถาร) กาํ หนด  มรรยาทของผู้เป็นแขก  ฝกึ ปฏบิ ตั ิระเบียบพธิ ี ปฏบิ ัตติ อ่ พระภิกษุ การยืน การให้ที่นั่ง การเดินสวน การสนทนา การรับสิง่ ของ  การแตง่ กายไปวัด การแตง่ กายไปงานมงคล งาน อวมงคล หลกั สตู รกลมุ่ สาระการเรยี นรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม : โรงเรยี นหารเทารงั สีประชาสรรค์

หนา้ 12 ชัน้ ตัวช้วี ดั สาระการเรยี นร้แู กนกลาง ม.2 3. วิเคราะหค์ ุณค่าของศาสนพธิ ี และปฏบิ ัตติ น  การทําบญุ ตกั บาตร ไดถ้ ูกต้อง  การถวายภตั ตาหารส่งิ ของทค่ี วรถวายและสิง่ ของ ต้องหา้ มสาํ หรบั พระภิกษุ  การถวายสงั ฆทาน เคร่อื งสังฆทาน  การถวายผ้าอาบน้าํ ฝน  การจดั เครื่องไทยธรรม เคร่ืองไทยทาน  การกรวดนํ้า  การทอดกฐนิ การทอดผ้าปา่ 4. อธบิ ายคําสอนทเี่ กยี่ วเน่ืองกับวันสําคญั ทาง  หลักธรรมเบ้อื งตน้ ที่เกย่ี วเน่อื งใน วันมาฆบชู า ศาสนา และปฏบิ ตั ิตนได้ถกู ต้อง วนั วิสาขบชู า วนั อฏั ฐมีบชู า วันอาสาฬหบชู า  วนั ธรรมสวนะและเทศกาลสําคญั  ระเบยี บพธิ ีและการปฏบิ ัติตน ในวันธรรมสวนะ วนั เข้าพรรษา วนั ออกพรรษา วันเทโวโรหณะ 5. อธบิ ายความแตกตา่ งของศาสนพิธีพิธีกรรม  ศาสนพิธี/พิธีกรรม แนวปฏิบัตขิ องศาสนา ตาม แนวปฏิบัติของศาสนาอ่ืนๆ เพือ่ นําไป อ่ืน ๆ ส่กู ารยอมรับ และความเข้าใจซึง่ กันและกัน ม.3 1. วเิ คราะห์หน้าท่แี ละบทบาทของสาวก และ  หน้าท่ีของพระภกิ ษใุ นการปฏบิ ตั ิ ตามหลักพระธรรม ปฏิบัตติ นต่อสาวก ตามทก่ี าํ หนดได้ถูกตอ้ ง วินยั และจรยิ วตั รอย่างเหมาะสม  การปฏบิ ตั ิตนต่อพระภกิ ษใุ นงาน ศาสนพธิ ีที่บา้ น การสนทนา การแตง่ กาย มรรยาทการพดู กับพระภกิ ษุ ตามฐานะ 2. ปฏบิ ัตติ นอย่างเหมาะสมตอ่ บุคคลต่าง ๆ ตาม  การเป็นศษิ ย์ทดี่ ี ตามหลักทิศเบ้ืองขวา ในทิศ 6 ของ หลกั ศาสนา ตามที่กําหนด พระพุทธศาสนา 3. ปฏบิ ัตหิ น้าทีข่ องศาสนกิ ชนทด่ี ี  การปฏิบัติหน้าทีช่ าวพุทธตามพุทธปณิธาน 4 ในมหา ปรนิ พิ พานสูตร 4. ปฏบิ ัติตนในศาสนพธิ พี ิธีกรรมไดถ้ ูกตอ้ ง  พธิ ีทาํ บญุ งานมงคล งานอวมงคล  การนมิ นตพ์ ระภกิ ษุ การเตรียมที่ต้ังพระพุทธรปู และ เครอื่ งบชู า การวงด้ายสายสญิ จน์ การปูลาดอาสนะ การเตรยี มเครื่องรับรอง การจุดธูปเทยี น  ขอ้ ปฏิบตั ิในวนั เลย้ี งพระ การถวายข้าวพระพุทธ การ ถวายไทยธรรม การกรวดนาํ้ 5. อธิบายประวัตวิ นั สําคญั ทางศาสนาตามท่ี  ประวตั ิวนั สาํ คัญทางพระพทุ ธศาสนาในประเทศไทย กาํ หนดและปฏิบัติตนได้ถูกตอ้ ง  วันวิสาขบชู า (วนั สําคญั สากล)  วนั ธรรมสวนะและเทศกาลสาํ คัญ  หลกั ปฏบิ ัตติ น : การฟงั พระธรรมเทศนา การแตง่ กายในการประกอบ ศาสนพิธีท่วี ดั การงดเวน้ อบายมขุ  การประพฤตปิ ฏบิ ตั ิในวันธรรมสวนะและเทศกาล สําคญั หลักสูตรกลุ่มสาระการเรยี นรู้สงั คมศึกษา ศาสนาและวฒั นธรรม : โรงเรยี นหารเทารังสปี ระชาสรรค์

หนา้ 13 ชั้น ตัวชี้วดั สาระการเรียนรูแ้ กนกลาง 6. แสดงตนเปน็ พทุ ธมามกะ หรือแสดงตนเปน็  การแสดงตนเป็นพทุ ธมามกะ ศาสนิกชนของศาสนาที่ตนนบั ถือ  ขั้นเตรยี มการ  ขั้นพิธีการ 7. นาํ เสนอแนวทางในการธาํ รงรักษาศาสนาที่  การศกึ ษาเรียนร้เู รื่ององคป์ ระกอบของ ตนนับถือ พระพุทธศาสนา นําไปปฏิบัตแิ ละเผยแผต่ ามโอกาส  การศกึ ษาการรวมตัวขององคก์ รชาวพุทธ  การปลูกจติ สํานึกในด้านการบาํ รงุ รกั ษาวัดและพุทธ สถานใหเ้ กิดประโยชน์ สาระท่ี 2 หนา้ ที่พลเมือง วฒั นธรรม และการดําเนนิ ชีวติ ในสังคม มาตรฐาน ส 2.1 เข้าใจและปฏิบัติตนตามหนา้ ท่ขี องการเป็นพลเมอื งดมี คี า่ นิยมทีด่ งี ามและธํารงรักษา ประเพณีและวฒั นธรรมไทย ดาํ รงชีวติ อย่รู ่วมกนั ในสงั คมไทยและสงั คมโลกอยา่ งสนั ติสขุ ชัน้ ตวั ชีว้ ัด สาระการเรยี นรูแ้ กนกลาง ม.1 1. ปฏิบัติตามกฎหมายในการค้มุ ครองสิทธิของ  กฎหมายในการคมุ้ ครองสทิ ธขิ องบคุ คล บุคคล - กฎหมายการคมุ้ ครองเด็ก - กฎหมายการศกึ ษา - กฎหมายการคุ้มครองผบู้ รโิ ภค - กฎหมายลขิ สทิ ธ์ิ  ประโยชน์ของการปฏบิ ัติตนตามกฎหมายการ คมุ้ ครองสทิ ธิของบคุ คล 2. ระบคุ วามสามารถของตนเอง  บทบาทและหนา้ ท่ขี องเยาวชนท่ีมีต่อสังคมและ ในการทาํ ประโยชน์ต่อสังคมและประเทศชาติ ประเทศชาติ โดยเน้นจิตสาธารณะ เช่น เคารพ กตกิ าสงั คม ปฏบิ ัตติ นตามกฎหมาย มสี ว่ นรว่ มและ รบั ผดิ ชอบในกิจกรรมทางสงั คม อนุรกั ษ์ ทรพั ยากรธรรมชาติ รกั ษาสาธารณประโยชน์ 3. อภปิ รายเกี่ยวกบั คุณค่าทางวัฒนธรรมที่เปน็  ความคล้ายคลึงและความแตกต่างระหว่าง ปจั จยั ในการสร้างความสัมพนั ธท์ ่ีดีหรืออาจ วัฒนธรรมไทยกับวัฒนธรรมของประเทศในภูมิภาค นาํ ไปสูค่ วามเขา้ ใจผิด ตอ่ กัน เอเชียตะวันออกเฉียงใต้  วฒั นธรรมท่ีเปน็ ปัจจยั ในการสรา้ งความสมั พนั ธ์ ทด่ี ีหรอื อาจนาํ ไปส่คู วามเขา้ ใจผดิ ต่อกนั 4. แสดงออกถงึ การเคารพในสิทธิของตนเอง  วิธีปฏบิ ตั ิตนในการเคารพในสิทธิของตนเอง และผูอ้ ืน่ และผู้อืน่  ผลทไ่ี ดจ้ ากการเคารพในสิทธิของตนเองและ ผ้อู น่ื หลกั สูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้สงั คมศึกษา ศาสนาและวฒั นธรรม : โรงเรียนหารเทารังสีประชาสรรค์

หนา้ 14 ชั้น ตัวช้วี ัด สาระการเรียนรูแ้ กนกลาง ม.2 1. อธิบายและปฏบิ ตั ติ นตามกฎหมายท่ี  กฎหมายทีเ่ ก่ียวข้องกบั ตนเอง ครอบครัว เช่น เก่ียวขอ้ งกบั ตนเอง ครอบครัว ชมุ ชนและ - กฎหมายเกย่ี วกบั ความสามารถของผเู้ ยาว์ ประเทศ - กฎหมายบัตรประจาํ ตัวประชาชน - กฎหมายเพง่ เกีย่ วกับครอบครัวและมรดก เชน่ การหม้ัน การสมรส การรบั รองบตุ ร การรับบตุ รบญุ ธรรมและมรดก  กฎหมายทเ่ี กีย่ วกบั ชุมชนและประเทศ - กฎหมายเกยี่ วกบั การอนรุ กั ษ์ธรรมชาติและ ส่ิงแวดลอ้ ม - กฎหมายเกยี่ วกบั ภาษีอากร และกรอกแบบ แสดงรายการ ภาษเี งินไดบ้ คุ คลธรรมดา - กฎหมายแรงงาน 2. เหน็ คุณค่าในการปฏบิ ัตติ นตามสถานภาพ  สถานภาพ บทบาท สทิ ธิ เสรภี าพ หนา้ ทใ่ี น บทบาท สทิ ธิ เสรีภาพ หน้าทใ่ี นฐานะ ฐานะพลเมืองดตี ามวถิ ปี ระชาธปิ ไตย พลเมืองดีตามวิถีประชาธปิ ไตย  แนวทางสง่ เสรมิ ใหป้ ฏบิ ตั ติ นเปน็ พลเมืองดตี าม วถิ ปี ระชาธิปไตย 3. วเิ คราะห์บทบาท ความสําคญั และ  บทบาท ความสําคัญและความสัมพนั ธ์ของ ความสมั พนั ธข์ องสถาบันทางสงั คม สถาบันทางสังคม เชน่ สถาบันครอบครัว สถาบันการศึกษา สถาบนั ศาสนา สถาบัน เศรษฐกจิ สถาบนั ทางการเมอื งการปกครอง 4.อธิบายความคล้ายคลงึ และความแตกตา่ งของ  ความคล้ายคลึงและความแตกต่างของ วฒั นธรรมไทย และวฒั นธรรมของประเทศใน วฒั นธรรมไทย และวฒั นธรรมของประเทศใน ภมู ภิ าคเอเชยี เพอ่ื นําไปส่คู วามเขา้ ใจอนั ดี ภูมิภาคเอเชียวฒั นธรรมเปน็ ปัจจัยสําคัญในการ ระหวา่ งกนั สรา้ งความเข้าใจอันดรี ะหวา่ งกนั ม.3 1. อธิบายความแตกต่างของการกระทําความผิด  ลกั ษณะการกระทาํ ความผดิ ทางอาญา และโทษ ระหว่างคดีอาญาและคดแี พง่  ลกั ษณะการกระทาํ ความผิดทางแพง่ และโทษ  ตวั อย่างการกระทาํ ความผิดทางอาญา เช่น ความผดิ เก่ยี วกบั ทรพั ย์  ตัวอย่างการทําความผดิ ทางแพ่ง เชน่ การทํา ผดิ สัญญา การทาํ ละเมิด 2. มีสว่ นรว่ มในการปกปอ้ งคุ้มครองผู้อืน่ ตาม  ความหมาย และความสําคญั ของสทิ ธิมนุษยชน หลักสทิ ธิมนษุ ยชน  การมสี ่วนร่วมคุ้มครองสิทธิมนุษยชนตาม รัฐธรรมนูญ แหง่ ราชอาณาจักรไทยตามวาระ และโอกาสทีเ่ หมาะสม หลักสตู รกลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวฒั นธรรม : โรงเรียนหารเทารังสีประชาสรรค์

หนา้ 15 ชน้ั ตวั ช้ีวดั สาระการเรียนรูแ้ กนกลาง 3. อนุรักษว์ ฒั นธรรมไทยและเลือกรับวฒั นธรรม  ความสาํ คัญของวัฒนธรรมไทย สากลทีเ่ หมาะสม ภมู ิปัญญาไทยและวัฒนธรรมสากล  การอนรุ ักษว์ ัฒนธรรมไทยและภมู ปิ ัญญาไทยที่ เหมาะสม  การเลือกรบั วัฒนธรรมสากลทเี่ หมาะสม 4. วเิ คราะห์ปจั จัยท่ีก่อให้เกดิ ปญั หาความ  ปัจจัยท่ีกอ่ ใหเ้ กิดความขัดแยง้ เชน่ การเมอื ง ขัดแยง้ ในประเทศ และเสนอแนวคิดในการ การปกครอง เศรษฐกิจ สังคม ความเชอื่ ลดความขัดแย้ง  สาเหตุปญั หาทางสงั คม เชน่ ปญั หาส่งิ แวดล้อม ปญั หายาเสพตดิ ปัญหา การทจุ รติ ปัญหาอาชญากรรม ฯลฯ  แนวทางความร่วมมือในการลดความขดั แย้ง และการสรา้ งความสมานฉันท์ 5. เสนอแนวคิดในการดาํ รงชวี ิตอย่างมีความสุข  ปจั จัยทส่ี ง่ เสรมิ การดาํ รงชีวิตใหม้ คี วามสขุ เช่น ในประเทศและสังคมโลก การอยูร่ ่วมกนั อย่างมี ขันติธรรม หลักปรัชญาของ เศรษฐกิจพอเพียง เห็นคณุ ค่าในตนเอง รู้จักมอง โลกในแง่ดี สร้างทกั ษะทางอารมณ์ รู้จกั บริโภค ดว้ ยปญั ญา เลอื กรบั -ปฏิเสธข่าวและวตั ถุต่างๆ ปรบั ปรงุ ตนเองและส่ิงตา่ งๆใหด้ ีขน้ึ อย่เู สมอ มาตรฐาน ส 2.2 เข้าใจระบบการเมอื งการปกครองในสังคมปจั จุบัน ยึดมั่น ศรัทธาและธํารงรกั ษาไว้ ซึง่ การปกครองระบอบประชาธปิ ไตยอนั มพี ระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมขุ ชน้ั ตัวช้ีวดั สาระการเรียนร้แู กนกลาง ม.1 1. อธิบายหลักการ เจตนารมณ์ โครงสรา้ ง และ  หลักการ เจตนารมณ์ โครงสร้าง และสาระสําคัญ สาระสาํ คัญของรัฐธรรมนญู แหร่ าชอาณา ของรฐั ธรรมนญู แหง่ ราชอาณาจักรไทยฉบับ ปัจจบุ นั จกั รไทยฉบบั ปจั จุบนั โดยสงั เขป 2. วิเคราะห์บทบาทการถว่ งดุลของอาํ นาจ  การแบ่งอํานาจ และการถว่ งดลุ อาํ นาจอธิปไตยท้ัง อธปิ ไตยในรัฐธรรมนญู แหง่ ราชอาณาจักรไทย 3 ฝ่าย คือนติ บิ ัญญตั ิ บริหาร ตุลาการ ตามท่ี ฉบับปจั จุบัน ระบุในรัฐธรรมนญู แห่งราชอาณาจักรไทยฉบับ ปัจจบุ นั 3. ปฏบิ ตั ิตนตามบทบญั ญตั ิของรฐั ธรรมนญู แห่ง ราชอาณาจกั รไทย ฉบบั ปัจจุบนั ทเี่ ก่ยี วขอ้ ง  การปฏบิ ัติตนตามบทบัญญตั ขิ องรฐั ธรรมนูญแหง่ กับตนเอง ราชอาณาจักรไทยฉบับปัจจุบัน เกยี่ วกับสิทธิ เสรีภาพและหน้าที่ ม.2 1. อธบิ ายกระบวนการในการตรากฎหมาย  กระบวนการในการตรากฎหมาย - ผ้มู ีสิทธิเสนอรา่ งกฎหมาย - ขัน้ ตอนการตรากฎหมาย - การมสี ่วนรว่ มของประชาชนใน กระบวนการตรากฎหมาย 2. วิเคราะหข์ อ้ มูล ข่าวสารทางการเมืองการ  เหตกุ ารณ์ และการเปลีย่ นแปลงสาํ คญั ของระบอบ ปกครองทีม่ ผี ลกระทบต่อสังคมไทยสมยั การปกครองของไทย ปัจจุบนั  หลักการเลือกขอ้ มลู ข่าวสาร หลักสตู รกลุ่มสาระการเรยี นรู้สงั คมศึกษา ศาสนาและวฒั นธรรม : โรงเรียนหารเทารงั สปี ระชาสรรค์

หนา้ 16 ช้นั ตัวช้วี ัด สาระการเรยี นรูแ้ กนกลาง ม.3 1. อธิบายระบอบการปกครองแบบตา่ งๆ ที่ใช้ใน  ระบอบการปกครอง แบบตา่ งๆ ท่ใี ช้ในยุค ยคุ ปจั จุบนั ปจั จุบัน เช่น การปกครองแบบ  เผดจ็ การ การปกครองแบบประชาธิปไตย  เกณฑก์ ารตัดสนิ ใจ 2. วิเคราะห์ เปรียบเทียบระบอบการปกครอง  ความแตกต่าง ความคล้ายคลงึ ของการปกครอง ของไทยกบั ประเทศอื่นๆ ท่มี กี ารปกครอง ของไทย กับประเทศอ่ืนๆ ท่มี ี ระบอบประชาธิปไตย การปกครองระบอบประชาธิปไตย 3. วเิ คราะหร์ ฐั ธรรมนญู ฉบับปจั จุบันในมาตรา  บทบญั ญัติของรัฐธรรมนูญในมาตราต่างๆ ท่ี ตา่ งๆ ทเ่ี กย่ี วขอ้ งกบั การเลือกตง้ั การมสี ่วน เกย่ี วข้องกบั การเลือกตงั้ การมีสว่ นร่วมและ รว่ ม และการตรวจสอบการใช้อํานาจรัฐ การตรวจสอบการใชอ้ ํานาจรฐั 4. วิเคราะหป์ ระเด็น ปัญหาทีเ่ ปน็ อปุ สรรคต่อ  อาํ นาจหนา้ ทีข่ องรฐั บาล การพัฒนาประชาธิปไตยของประเทศไทยและ  บทบาทสาํ คัญของรฐั บาลในการบริหารราชการ เสนอแนวทางแกไ้ ข แผน่ ดิน  ความจาํ เปน็ ในการมีรฐั บาลตามระบอบ ประชาธิปไตย  ประเด็น ปัญหาและผลกระทบท่ีเปน็ อปุ สรรคตอ่ การพัฒนาประชาธิปไตยของประเทศไทย  แนวทางการแกไ้ ขปัญหา สาระที่ 3 เศรษฐศาสตร์ มาตรฐาน ส 3.1 เข้าใจและสามารถบรหิ ารจัดการทรัพยากรในการผลติ และการบริโภค การใชท้ รัพยากร ท่ีมีอยู่จํากดั ไดอ้ ยา่ งมปี ระสทิ ธิภาพและคมุ้ คา่ รวมทั้งเขา้ ใจหลักการของเศรษฐกจิ พอเพยี ง เพอ่ื การดาํ รงชีวิตอย่างมีดลุ ยภาพ ช้ัน ตัวชี้วัด สาระการเรียนรแู้ กนกลาง ม.1 1. อธิบายความหมายและความสําคัญของ  ความหมายและความสําคัญของเศรษฐศาสตร์ เศรษฐศาสตร์ เบอ้ื งต้น  ความหมายของคาํ ว่าทรัพยากรมจี าํ กดั กบั ความ ตอ้ งการมไี มจ่ ํากัด ความขาดแคลน การเลือกและ คา่ เสียโอกาส 2. วเิ คราะห์ค่านิยมและพฤติกรรมการบรโิ ภค  ความหมายและความสาํ คญั ของการบรโิ ภคอย่างมี ของคนในสงั คมซ่งึ ส่งผลตอ่ เศรษฐกจิ ของ ประสทิ ธิภาพ ชมุ ชนและประเทศ  หลกั การในการบรโิ ภคทด่ี ี  ปจั จยั ทมี่ อี ิทธพิ ลต่อพฤตกิ รรมการบรโิ ภค  คา่ นยิ มและพฤติกรรมของการบรโิ ภคของคนใน สงั คมปัจจุบนั รวมท้ังผลดแี ละผลเสยี ของพฤติกรรม ดังกลา่ ว 3. อธบิ ายความเปน็ มาหลักการและความสําคัญ ของปรชั ญาของเศรษฐกิจพอเพียงตอ่  ความหมายและความเป็นมาของปรชั ญาของ เศรษฐกิจพอเพียง หลักสูตรกลมุ่ สาระการเรยี นรู้สังคมศกึ ษา ศาสนาและวัฒนธรรม : โรงเรยี นหารเทารงั สีประชาสรรค์

หนา้ 17 ชั้น ตวั ชี้วดั สาระการเรยี นรู้แกนกลาง สงั คมไทย  ความเปน็ มาของเศรษฐกิจพอเพียง และหลกั การ ทรงงานของพระบาทสมเดจ็ พระเจา้ อยหู่ วั รวมทัง้ โครงการตามพระราชดําริ  หลกั การของเศรษฐกิจพอเพียง  การประยกุ ต์ใช้ปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง ในการ ดํารงชวี ติ  ความสําคญั คณุ ค่าและประโยชน์ของปรชั ญาของ เศรษฐกจิ พอเพียงต่อสงั คมไทย ม.2 1. วิเคราะหป์ ัจจยั ท่มี ผี ลตอ่ การลงทนุ และการ  ความหมายและความสําคญั ของการลงทนุ และการ ออม ออมต่อระบบเศรษฐกิจ  การบริหารจดั การเงินออมและการลงทนุ ภาค ครวั เรอื น  ปจั จยั ของการลงทนุ และการออมคอื อตั ราดอกเบย้ี รวมทั้งปจั จยั อืน่ ๆ เช่น คา่ ของเงิน เทคโนโลยี การ คาดเดาเกีย่ วกบั อนาคต  ปญั หาของการลงทนุ และการออมในสงั คมไทย 2. อธบิ ายปจั จัยการผลิตสนิ ค้าและบรกิ าร และ  ความหมาย ความสาํ คัญ และหลักการผลติ สนิ ค้า ปจั จยั ที่มีอิทธิพลต่อการผลิตสนิ คา้ และ และบริการอย่างมปี ระสิทธิภาพ บริการ  สํารวจการผลิตสินค้าในท้องถ่ิน ว่ามีการผลิตอะไรบ้าง ใช้วธิ ีการผลิตอย่างไร มีปญั หาด้านใดบ้าง  มกี ารนําเทคโนโลยอี ะไรมาใชท้ ี่มีผลต่อ การผลิต สนิ ค้าและบรกิ าร  นาํ หลกั การผลติ มาวิเคราะห์การผลิตสินค้า และบรกิ ารในท้องถ่ินทั้งดา้ นเศรษฐกิจ สังคมและ สง่ิ แวดล้อม 3. เสนอแนวทางการพัฒนาการผลติ ในท้องถ่ิน  หลักการและเปา้ หมายปรัชญาของเศรษฐกจิ พอเพยี ง ตามปรชั ญาของเศรษฐกจิ พอเพียง  สาํ รวจและวิเคราะห์ปัญหาการผลิตสนิ คา้ และบรกิ าร ในทอ้ งถ่ิน  ประยกุ ต์ใชป้ รชั ญาของเศรษฐกจิ พอเพยี งในการผลติ สินคา้ และบริการในทอ้ งถิ่น 4. อภปิ รายแนวทางการค้มุ ครองสทิ ธิของตนเอง  การรกั ษาและคุม้ ครองสิทธิประโยชน์ของผู้บริโภค ในฐานะผ้บู รโิ ภค  กฎหมายคมุ้ ครองสิทธผิ ู้บริโภคและหนว่ ยงานท่ี เกีย่ วข้อง  การดําเนนิ กจิ กรรมพทิ ักษ์สทิ ธิและผลประโยชนต์ าม กฎหมายในฐานะผ้บู ริโภค  แนวทางการปกป้องสทิ ธิของผ้บู ริโภค ม.3 1. อธบิ ายกลไกราคาในระบบเศรษฐกิจ  ความหมายและประเภทของตลาด  ความหมายและตวั อย่างของอปุ สงค์และอปุ ทาน  ความหมายและความสําคัญของกลไกราคาและการ กาํ หนดราคาในระบบเศรษฐกจิ หลักสตู รกล่มุ สาระการเรียนรู้สงั คมศกึ ษา ศาสนาและวฒั นธรรม : โรงเรยี นหารเทารังสีประชาสรรค์

หนา้ 18 ชน้ั ตัวช้วี ดั สาระการเรยี นรูแ้ กนกลาง  หลักการปรับและเปล่ยี นแปลงราคาสินค้าและ บรกิ าร 2. มสี ่วนร่วมในการแกไ้ ขปัญหาและพฒั นา  สํารวจสภาพปจั จบุ ันปญั หาทอ้ งถ่ินทงั้ ทางดา้ นสงั คม ท้องถิน่ ตามปรชั ญาของเศรษฐกจิ พอเพียง เศรษฐกิจและส่งิ แวดล้อม  วเิ คราะห์ปญั หาของท้องถิ่นโดยใช้ปรชั ญาของ เศรษฐกจิ พอเพียง  แนวทางการแก้ไขและพัฒนาทอ้ งถิ่นตามปรัชญาของ เศรษฐกจิ พอเพยี ง 3. วเิ คราะห์ความสัมพันธร์ ะหวา่ งแนวคิด  แนวคดิ ของเศรษฐกจิ พอเพียงกบั การพฒั นาในระดับ เศรษฐกจิ พอเพยี งกบั ระบบสหกรณ์ ต่าง ๆ  หลักการสาํ คัญของระบบสหกรณ์  ความสมั พนั ธ์ระหว่างแนวคิดเศรษฐกิจ พอเพียงกบั หลกั การและระบบของสหกรณเ์ พื่อประยุกตใ์ ช้ในการ พัฒนาเศรษฐกิจชมุ ชน มาตรฐาน ส 3.2 เขา้ ใจระบบและสถาบนั ทางเศรษฐกจิ ต่าง ๆ ความสัมพันธ์ทางเศรษฐกิจและความ จําเปน็ ของการรว่ มมือกันทางเศรษฐกิจในสังคมโลก ชน้ั ตัวช้ีวัด สาระการเรียนรูแ้ กนกลาง ม.1 1. วเิ คราะหบ์ ทบาทหน้าทีแ่ ละความแตกตา่ ง  ความหมาย ประเภท และความสาํ คญั ของ ของสถาบันการเงนิ แต่ละประเภทและ สถาบนั การเงินที่มีต่อระบบเศรษฐกจิ ธนาคารกลาง  บทบาทหน้าทแี่ ละความสาํ คญั ของธนาคารกลาง  การหารายได้ รายจ่าย การออม การลงทนุ ซึ่ง แสดงความสมั พันธ์ระหว่างผ้ผู ลติ ผู้บรโิ ภค และ สถาบันการเงนิ 2. ยกตวั อยา่ งทสี่ ะทอ้ นใหเ้ หน็ การพง่ึ พาอาศัย  ยกตวั อยา่ งทีส่ ะท้อนใหเ้ ห็นการพง่ึ พาอาศยั กัน กนั และการแข่งขนั กันทางเศรษฐกจิ ใน และกนั การแข่งขนั กนั ทางเศรษฐกิจในประเทศ ประเทศ  ปัญหาเศรษฐกิจในชุมชน ประเทศ และเสนอ แนวทางแกไ้ ข 3. ระบปุ ัจจยั ทมี่ อี ิทธพิ ลต่อการกาํ หนด อุปสงค์  ความหมายและกฎอปุ สงคอ์ ุปทาน และอปุ ทาน  ปจั จยั ทม่ี ีอทิ ธิพลต่อการกาํ หนดอุปสงค์และอุปทาน 4. อภปิ รายผลของการมกี ฎหมายเกย่ี วกบั  ความหมายและความสําคัญของทรพั ยส์ ินทาง ทรพั ย์สนิ ทางปัญญา ปัญญา  กฎหมายทีเ่ กี่ยวกบั การคมุ้ ครองทรพั ย์สนิ ทาง ปญั ญาพอสงั เขป  ตัวอยา่ งการละเมิดแหง่ ทรัพย์สนิ ทางปญั ญาแต่ ละประเภท หลักสตู รกลมุ่ สาระการเรยี นรู้สงั คมศกึ ษา ศาสนาและวัฒนธรรม : โรงเรยี นหารเทารงั สปี ระชาสรรค์

หน้า 19 ชัน้ ตัวชวี้ ัด สาระการเรยี นรแู้ กนกลาง ม.2 1. อภิปรายระบบเศรษฐกจิ แบบต่างๆ  ระบบเศรษฐกจิ แบบต่างๆ 2. ยกตวั อย่างท่สี ะท้อนให้เหน็ การพง่ึ พาอาศัย  หลักการและผลกระทบการพง่ึ พาอาศยั กัน และ กัน และการแข่งขันกนั ทางเศรษฐกจิ ใน การแขง่ ขนั กันทางเศรษฐกิจในภมู ภิ าคเอเชีย ภมู ภิ าคเอเชีย 3. วเิ คราะหก์ ารกระจายของทรพั ยากร ในโลก  การกระจายของทรพั ยากรในโลกทีส่ ง่ ผลตอ่ ทสี่ ่งผลตอ่ ความสมั พันธท์ างเศรษฐกิจระหว่าง ความสัมพันธ์ทางเศรษฐกจิ ระหวา่ งประเทศ ประเทศ เช่น นํ้ามัน ป่าไม้ ทองคาํ ถ่านหนิ แร่ เปน็ ต้น 4. วเิ คราะหก์ ารแขง่ ขันทางการค้า ในประเทศ  การแขง่ ขนั ทางการค้าในประเทศและ และต่างประเทศส่งผลต่อ คุณภาพสินคา้ ตา่ งประเทศ ปรมิ าณการผลิต และ ราคาสินคา้ ม.3 1. อธบิ ายบทบาทหนา้ ทข่ี องรฐั บาลในระบบ  บทบาทหนา้ ท่ขี องรัฐบาลในการพัฒนาประเทศ เศรษฐกิจ ในดา้ นตา่ ง ๆ  บทบาทและกจิ กรรมทางเศรษฐกจิ ของรัฐบาล เชน่ การผลิตสินคา้ และบริการสาธารณะท่ี เอกชนไม่ดําเนินการ เช่นไฟฟ้า ถนน โรงเรยี น - บทบาทการเกบ็ ภาษีเพ่ือพัฒนาประเทศของ รัฐในระดบั ตา่ ง ๆ - บทบาทการแทรกแซงราคาและ การควบคมุ ราคาเพอื่ การแจกจา่ ยและการ จัดสรรในทางเศรษฐกจิ  บทบาทอ่นื ของรฐั บาลในระบบเศรษฐกจิ ใน สังคมไทย 2. แสดงความคดิ เหน็ ตอ่ นโยบาย และกิจกรรม  นโยบาย และกจิ กรรมทางเศรษฐกจิ ของรฐั บาล ทาง เศรษฐกิจของรัฐบาลท่มี ีตอ่ บุคคล กลมุ่ คน และประเทศชาติ 3. อภิปรายบทบาทความสาํ คญั ของการรวม  บทบาทความสาํ คัญของการรวมกลุ่มทาง กลุม่ ทางเศรษฐกจิ ระหวา่ งประเทศ เศรษฐกจิ ระหว่างประเทศ  ลักษณะของการรวมกลุ่มทางเศรษฐกิจ  กลุ่มทางเศรษฐกิจในภูมภิ าคตา่ งๆ 4. อภิปรายผลกระทบที่เกดิ จากภาวะ เงินเฟ้อ  ผลกระทบที่เกิดจากภาวะเงนิ เฟ้อ เงินฝดื เงินฝืด ความหมายสาเหตุและแนวทางแกไ้ ขภาวะเงิน เฟ้อ เงินฝดื 5. วิเคราะหผ์ ลเสียจากการว่างงาน และ  สภาพและสาเหตุปัญหาการว่างงาน แนวทางแกป้ ัญหา  ผลกระทบจากปญั หาการวา่ งงาน  แนวทางการแก้ไขปัญหาการว่างงาน 6. วเิ คราะห์สาเหตแุ ละวธิ ีการกดี กันทางการค้า  การคา้ และการลงทนุ ระหวา่ งประเทศ ในการค้าระหว่างประเทศ  สาเหตแุ ละวธิ ีการกดี กันทางการค้าในการคา้ ระหว่างประเทศ หลักสูตรกล่มุ สาระการเรยี นรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวฒั นธรรม : โรงเรยี นหารเทารังสีประชาสรรค์

หน้า 20 สาระที่ 4 ประวัติศาสตร์ มาตรฐาน ส 4.1 เข้าใจความหมาย ความสําคัญของเวลา และยคุ สมัยทางประวัตศิ าสตร์ สามารถใช้ วิธกี ารทางประวัตศิ าสตร์มาวิเคราะห์เหตกุ ารณ์ตา่ ง ๆ อย่างเป็นระบบ ช้นั ตัวชว้ี ดั สาระการเรียนรแู้ กนกลาง ม.1 1. วิเคราะห์ความสาํ คญั ของเวลาในการศึกษา  ตัวอยา่ งการใชเ้ วลา ชว่ งเวลาและยคุ สมัยท่ี ประวัตศิ าสตร์ ปรากฏในเอกสารประวตั ศิ าสตรไ์ ทย  ความสําคญั ของเวลา และช่วงเวลาสําหรับ การศึกษาประวัติศาสตร์  ความสัมพันธแ์ ละความสําคัญของอดตี ที่มตี อ่ ปจั จุบนั และอนาคต 2. เทียบศกั ราชตามระบบต่างๆท่ีใชศ้ กึ ษา  ทม่ี าของศกั ราชที่ปรากฏในเอกสารประวตั ิศาสตร์ ประวัติศาสตร์ ไทย ได้แก่ จ.ศ. /ม.ศ. /ร.ศ./ พ.ศ. /ค.ศ.และ ฮ.ศ.  วธิ กี ารเทยี บศักราชต่างๆ และตัวอย่าง การเทยี บ  ตัวอย่างการใชศ้ ักราชต่าง ๆ ทป่ี รากฏในเอกสาร ประวัติศาสตร์ไทย 3. นาํ วธิ กี ารทางประวัตศิ าสตร์มาใชศ้ กึ ษา  ความหมายและความสาํ คญั ของประวตั ิศาสตร์ เหตุการณท์ างประวตั ิศาสตร์ และวิธีการทางประวัตศิ าสตร์ทีม่ คี วาม สัมพันธ์ เชอ่ื มโยงกัน  ตวั อย่างหลักฐานในการศึกษาประวัติศาสตร์ไทยสมัย สโุ ขทยั ทง้ั หลักฐานช้ันตน้ และหลกั ฐานช้ันรอง ( เชอ่ื มโยงกับ มฐ.ส 4.3) เชน่ ข้อความ ในศลิ า จารกึ สมยั สุโขทัย เป็นตน้  นําวธิ ีการทางประวัตศิ าสตรไ์ ปใช้ศึกษาเรอ่ื งราว ของประวตั ิศาสตรไ์ ทยท่มี อี ยูใ่ นทอ้ งถ่ินตนเองใน สมยั ใดกไ็ ด้ (สมัยกอ่ นประวัตศิ าสตร์ สมยั ก่อน สโุ ขทัย สมยั สโุ ขทัย สมัยอยุธยา สมยั ธนบรุ ี สมัยรัตนโกสนิ ทร์ )และเหตุการณ์สาํ คัญในสมัย สโุ ขทัย ม.2 1. ประเมนิ ความน่าเชือ่ ถือของหลักฐาน ทาง  วธิ กี ารประเมินความนา่ เชือ่ ถือของหลกั ฐานทาง ประวัติศาสตรใ์ นลักษณะต่าง ๆ ประวตั ิศาสตร์ในลกั ษณะ ตา่ งๆ อย่างง่าย ๆ เชน่ การศกึ ษาภูมิหลงั ของผทู้ าํ หรอื ผูเ้ กย่ี วขอ้ ง สาเหตุ ช่วงระยะเวลา รูปลักษณ์ของหลกั ฐานทาง ประวตั ศิ าสตร์ เปน็ ต้น  ตัวอย่างการประเมินความน่าเชือ่ ถอื ของหลักฐาน ทางประวัตศิ าสตรไ์ ทยทอ่ี ย่ใู นท้องถ่นิ ของตนเอง หรอื หลกั ฐานสมยั อยุธยา (เชื่อมโยงกบั มฐ.ส 4.3) หลกั สูตรกลุ่มสาระการเรยี นรู้สังคมศกึ ษา ศาสนาและวัฒนธรรม : โรงเรยี นหารเทารังสีประชาสรรค์

หน้า 21 ชัน้ ตวั ชีว้ ดั สาระการเรยี นร้แู กนกลาง 2. วิเคราะหค์ วามแตกตา่ งระหว่างความจริงกบั  ตัวอยา่ งการวเิ คราะห์ข้อมูลจากเอกสารตา่ ง ๆ ใน ขอ้ เทจ็ จริงของเหตุการณท์ างประวตั ิศาสตร์ สมยั อยุธยา และธนบุรี (เชอื่ มโยงกบั มฐ. ส 4.3 ) 3. เหน็ ความสาํ คญั ของการตีความหลักฐานทาง เชน่ ขอ้ ความบางตอน ในพระราชพงศาวดาร ประวัตศิ าสตร์ทีน่ า่ เชือ่ ถือ อยธุ ยา /จดหมายเหตุชาวต่างชาติ  ตวั อย่างการตีความขอ้ มูลจากหลกั ฐานที่แสดง เหตกุ ารณ์สําคญั ในสมัยอยธุ ยาและธนบรุ ี  การแยกแยะระหวา่ งข้อมลู กบั ความคดิ เหน็ รวมทง้ั ความจริงกบั ขอ้ เท็จจริงจากหลกั ฐานทาง ประวตั ศิ าสตร์  ความสาํ คญั ของการวิเคราะหข์ ้อมูล และการตี ความทางประวัตศิ าสตร์ ม.3 1. วิเคราะห์เร่ืองราวเหตกุ ารณส์ าํ คญั ทาง  ข้นั ตอนของวธิ ีการทางประวัตศิ าสตรส์ าํ หรบั ประวัติศาสตรไ์ ดอ้ ยา่ งมีเหตุผลตามวิธกี ารทาง การศึกษาเหตุการณท์ างประวัติศาสตร์ท่ีเกดิ ขนึ้ ใน ประวัติศาสตร์ ทอ้ งถิน่ ตนเอง 2. ใช้วิธีการทางประวัตศิ าสตร์ในการศกึ ษา  วิเคราะหเ์ หตกุ ารณ์สาํ คัญในสมยั รัตนโกสนิ ทร์ เรือ่ งราวต่าง ๆ ท่ตี นสนใจ โดยใช้วธิ ีการทางประวตั ิศาสตร์  นาํ วธิ กี ารทางประวัติศาสตรม์ าใช้ในการศึกษา เร่ืองราวทเ่ี กี่ยวขอ้ งกับตนเอง ครอบครวั และ ทอ้ งถ่นิ ของตน มาตรฐาน ส 4.2 เข้าใจพฒั นาการของมนุษยชาติจากอดีตจนถงึ ปัจจุบนั ในด้านความสมั พันธแ์ ละการเปลี่ยนแปลง ของเหตุการณ์อยา่ งต่อเนื่อง ตระหนักถงึ ความสาํ คญั และสามารถวเิ คราะห์ผลกระทบที่เกดิ ขนึ้ ชั้น ตัวชว้ี ดั สาระการเรยี นรู้แกนกลาง 1. อธิบายพฒั นาการทางสังคม เศรษฐกิจและ  ท่ตี ง้ั และสภาพทางภมู ศิ าสตร์ของประเทศตา่ งๆ ใน ม.1 การเมืองของประเทศต่างๆ ในภมู ิภาคเอเชีย ภมู ภิ าคเอเชยี ตะวนั ออกเฉยี งใตท้ ี่มีผลตอ่ พฒั นาการ ตะวันออกเฉียงใต้ ทางด้านตา่ งๆ  พฒั นาการทางสังคม เศรษฐกิจ และการเมืองของ ประเทศตา่ งๆ ในภูมิภาคเอเชยี ตะวันออกเฉียงใต้ 2. ระบคุ วามสําคัญของแหล่งอารยธรรม ใน  ท่ตี ั้งและความสําคัญของแหลง่ อารยธรรมในภูมภิ าค ภูมิภาคเอเชยี ตะวนั ออกเฉยี งใต้ เอเชียตะวนั ออกเฉียงใต้ เช่น แหลง่ มรดกโลกใน ประเทศตา่ งๆของเอเชยี ตะวันออกเฉียงใต้  อิทธิพลของอารยธรรมโบราณในดนิ แดนไทยท่ีมีต่อ พฒั นาการของสังคมไทยในปัจจบุ ัน ม.2 1. อธบิ ายพฒั นาการทางสังคม เศรษฐกจิ และ  ทีต่ ้ังและสภาพทางภูมศิ าสตรข์ องภูมิภาคต่างๆในทวีป การเมอื งของภมู ภิ าคเอเชยี เอเชีย (ยกเว้นเอเชียตะวันออกเฉียงใต้) ท่มี ีผลต่อ พัฒนาการโดยสังเขป หลกั สตู รกลมุ่ สาระการเรียนรู้สงั คมศึกษา ศาสนาและวฒั นธรรม : โรงเรียนหารเทารงั สีประชาสรรค์

หน้า 22 ช้นั ตัวช้วี ดั สาระการเรยี นร้แู กนกลาง ม.2  พฒั นาการทางสังคม เศรษฐกจิ และการเมอื งของ ภมู ภิ าคเอเชีย (ยกเวน้ เอเชยี ตะวนั ออกเฉยี งใต้) 2. ระบุความสาํ คญั ของแหล่งอารยธรรมโบราณ  ที่ตง้ั และความสาํ คญั ของแหลง่ อารยธรรมโบราณใน ในภูมิภาคเอเชีย ภูมิภาคเอเชยี เช่น แหลง่ มรดกโลกในประเทศตา่ งๆ ใน ภูมภิ าคเอเชยี  อทิ ธพิ ลของอารยธรรมโบราณทีม่ ตี ่อภมู ิภาคเอเชียใน ปัจจบุ ัน ม.3 1. อธบิ ายพัฒนาการทางสังคม เศรษฐกิจ และ  ท่ีตงั้ และสภาพทางภมู ิศาสตรข์ องภมู ภิ าคตา่ งๆของโลก การเมอื งของภมู ภิ าคตา่ งๆ ในโลกโดยสังเขป (ยกเวน้ เอเชยี ) ท่ีมผี ลต่อพัฒนาการโดยสังเขป  พฒั นาการทางสังคม เศรษฐกจิ และการเมอื งของ ภูมภิ าคตา่ งๆของโลก (ยกเวน้ เอเชีย)โดยสังเขป 2. วิเคราะห์ผลของการเปลี่ยนแปลงทน่ี าํ ไปสู่  อิทธิพลของอารยธรรมตะวันตกทม่ี ีผลตอ่ พัฒนาการและ ความร่วมมอื และความขัดแยง้ ในคริสตศ์ ตวรรษ การเปล่ียนแปลงของสงั คมโลก ที่ 20 ตลอดจนความพยายามในการขจดั  ความร่วมมือและความขดั แยง้ ในครสิ ต์ศตวรรษที่ 20 ปญั หาความขัดแย้ง เชน่ สงครามโลกครงั้ ท่ี 1 คร้งั ท่ี 2 สงครามเย็น องคก์ ารความรว่ มมือระหวา่ งประเทศ มาตรฐาน ส 4.3 เขา้ ใจความเป็นมาของชาติไทย วฒั นธรรม ภูมปิ ัญญาไทย มีความรัก ความภมู ใิ จและ ธาํ รงความเปน็ ไทย ชน้ั ตัวช้วี ดั สาระการเรียนร้แู กนกลาง ม.1 1. อธบิ ายเรือ่ งราวทางประวตั ิศาสตร์สมยั ก่อน  สมยั ก่อนประวัตศิ าสตร์ในดินแดนไทยโดยสังเขป สโุ ขทยั ในดนิ แดนไทยโดยสังเขป  รัฐโบราณในดินแดนไทย เช่น ศรีวชิ ัยตามพรลิงค์ ทวาร วดี เปน็ ต้น  รัฐไทย ในดนิ แดนไทย เช่น ล้านนา นครศรีธรรมราช 2. วิเคราะห์พัฒนาการของอาณาจกั รสุโขทัย สุพรรณภูมิ เปน็ ตน้ ในด้านต่าง ๆ  การสถาปนาอาณาจักรสุโขทยั และปัจจยั ที่เกยี่ วข้อง 3. วิเคราะห์อทิ ธิพลของวัฒนธรรม และภูมิ (ปจั จัยภายในและ ปัจจัยภายนอก ) ปัญญาไทยสมัยสโุ ขทยั และสงั คมไทยใน  พัฒนาการของอาณาจักรสุโขทัย ในด้านการเมอื งการ ปจั จุบนั ปกครอง เศรษฐกจิ สังคม และความสัมพนั ธร์ ะหวา่ ง ประเทศ  วฒั นธรรมสมัยสุโขทัย เชน่ ภาษาไทย วรรณกรรม ประเพณสี าํ คญั ศลิ ปกรรมไทย  ภมู ิปัญญาไทยในสมยั สโุ ขทัย เช่น การชลประทาน เครอื่ งสงั คมโลก  ความเส่ือมของอาณาจกั รสโุ ขทัย หลกั สตู รกล่มุ สาระการเรียนรู้สงั คมศึกษา ศาสนาและวฒั นธรรม : โรงเรยี นหารเทารังสปี ระชาสรรค์

หน้า 23 ชั้น ตวั ชี้วัด สาระการเรียนรูแ้ กนกลาง ม.2 1. วเิ คราะห์พฒั นาการของอาณาจักรอยุธยา  การสถาปนาอาณาจักรอยธุ ยา และธนบรุ ีในด้านต่างๆ  ปัจจยั ท่สี ง่ ผลตอ่ ความเจริญรงุ่ เรอื งของอาณาจกั ร 2. วิเคราะห์ปัจจัยท่ีสง่ ผลต่อความมนั่ คงและ อยุธยา ความเจริญรุง่ เรอื งของอาณาจักรอยธุ ยา  พัฒนาการของอาณาจักรอยธุ ยาในด้านการเมืองการ 3. ระบภุ ูมิปัญญาและวฒั นธรรมไทยสมยั ปกครอง สงั คม เศรษฐกิจ และความสัมพันธ์ระหว่าง อยุธยาและธนบรุ ี และอทิ ธิพลของภมู ิ ประเทศ ปญั ญาดงั กลา่ ว ต่อการพัฒนาชาตไิ ทยใน  การเสียกรุงศรีอยธุ ยาครัง้ ท่ี 1 และการกเู้ อกราช ยคุ ตอ่ มา  ภมู ปิ ญั ญาและวัฒนธรรมไทยสมัยอยุธยา เช่น การ ควบคมุ กําลังคน และศลิ ปวฒั นธรรม  การเสียกรงุ ศรีอยุธยาครั้งที่ 2 การกูเ้ อกราช และการ สถาปนาอาณาจกั รธนบุรี  ภมู ิปัญญาและวฒั นธรรมไทยสมยั ธนบรุ ี  วีรกรรมของบรรพบุรษุ ไทย ผลงานของบคุ คลสําคัญ ของไทยและต่างชาติทมี่ สี ่วนสร้างสรรคช์ าตไิ ทย ม.3 1. วิเคราะห์พัฒนาการของไทยสมยั  การสถาปนากรุงเทพมหานครเป็นราชธานีของไทย รัตนโกสนิ ทรใ์ นด้านต่างๆ  ปจั จัยท่สี ่งผลต่อความมั่นคงและ 2. วเิ คราะหป์ จั จยั ทีส่ ่งผลตอ่ ความม่นั คงและ ความเจริญรงุ่ เรืองของไทยในสมยั รตั นโกสนิ ทร์ ความเจรญิ รุ่งเรืองของไทยในสมัย  บทบาทของพระมหากษตั รยิ ์ไทยในราชวงศจ์ ักรีในการ รตั นโกสินทร์ สร้างสรรคค์ วามเจริญและความมั่นคงของชาติ 3.วเิ คราะห์ภูมปิ ญั ญาและวัฒนธรรมไทยสมยั  พัฒนาการของไทยในสมยั รตั นโกสนิ ทรท์ างด้าน รัตนโกสนิ ทร์ และอทิ ธิพลต่อการพฒั นา การเมือง การปกครอง สงั คม เศรษฐกจิ และ ชาตไิ ทย ความสมั พันธร์ ะหวา่ งประเทศตามชว่ งสมัยตา่ งๆ 4.วเิ คราะห์บทบาทของไทยในสมัย  เหตุการณส์ ําคัญสมัยรัตนโกสินทรท์ ีม่ ีผลตอ่ การพัฒนา ประชาธิปไตย ชาติไทย เชน่ การทาํ สนธสิ ัญญาเบาวร์ งิ ในสมยั รัชกาล ที่ 4 การปฏิรปู ประเทศในสมยั รชั กาลท่ี 5 การเขา้ รว่ ม สงครามโลกครัง้ ที่ 1 และครง้ั ท่ี 2โดยวิเคราะห์สาเหตุ ปจั จัย และผลของเหตกุ ารณต์ า่ ง ๆ  ภมู ปิ ญั ญาและวัฒนธรรมไทยในสมัยรตั นโกสินทร์  บทบาทของไทยต้งั แต่เปลย่ี นแปลง การปกครองจนถงึ ปจั จบุ นั ในสงั คมโลก หลกั สูตรกลุม่ สาระการเรยี นรู้สงั คมศึกษา ศาสนาและวฒั นธรรม : โรงเรียนหารเทารังสีประชาสรรค์

หน้า 24 สาระท่ี 5 ภมู ศิ าสตร์ (หลกั สตู รฉบบั ปรับปรงุ พ.ศ.2560) มาตรฐาน ส 5.1 เข้าใจลกั ษณะของโลกทางกายภาพ และความสมั พันธข์ องสรรพสิ่งซงึ่ มผี ลต่อกัน และกัน ใชแ้ ผนทแ่ี ละเคร่อื งมือทางภมู ศิ าสตรใ์ นการค้นหา วิเคราะห์ สรุปตามกระบวนการทาง ภูมิศาสตร์ ตลอดจนใช้ภมู ิสารสนเทศอย่างมปี ระสิทธภิ าพ ชั้น ตัวชี้วดั สาระการเรียนรู้แกนกลาง ม.1 1. วิเคราะหล์ กั ษณะทางกายภาพของ  ท่ตี ัง้ ขนาด และอาณาเขตของทวปี เอเชีย ทวีปออสเตรเลีย และโอเชียเนีย โดย ทวีปออสเตรเลีย และโอเชียเนีย ใชเ้ คร่อื งมือทางภูมศิ าสตรส์ ืบค้น  การใช้เครอ่ื งมอื ทางภูมศิ าสตร์ เช่น แผนท่ี ข้อมูล รปู ถ่ายทางอากาศ ภาพจากดาวเทียมใน การสืบคน้ ลกั ษณะทางกายภาพของทวีป เอเชีย ทวีปออสเตรเลีย และโอเชยี เนีย 2. อธิบายพิกดั ภูมิศาสตร์ (ละตจิ ูด  พกิ ดั ภูมศิ าสตร์ (ละติจูด และลองจจิ ดู ) และลองจิจดู ) เสน้ แบง่ เวลาและ  เส้นแบง่ เวลา เปรียบเทยี บวนั เวลาของโลก  การเปรยี บเทยี บวนั เวลาของโลก 3. วเิ คราะหส์ าเหตุการเกิดภัยพบิ ตั ิ  สาเหตกุ ารเกดิ ภยั พบิ ัติและผลกระทบใน และผลกระทบในทวปี เอเชีย ทวปี ออสเตรเลยี และโอเชยี เนีย ทวีปเอเชีย ทวปี ออสเตรเลยี และโอเชียเนีย ม.2 1. วิเคราะห์ลกั ษณะทางกายภาพของ  ท่ตี ง้ั ขนาด และอาณาเขตของทวีปยุโรป ทวีปยุโรปและทวีปแอฟรกิ าโดยใช้ และทวีปแอฟรกิ า เคร่อื งมอื ทางภูมศิ าสตร์สืบคน้ ข้อมูล  การใช้เครื่องมือทางภมู ิศาสตร์ เชน่ แผน ท่ี รูปถ่ายทางอากาศ ภาพจากดาวเทียมใน การสบื คน้ ลกั ษณะทางกายภาพองทวปี ยุโรปและทวปี แอฟรกิ า 2. อธิบายมาตราสว่ น ทศิ และ  การแปลความหมาย มาตราส่วน ทศิ และ สัญลกั ษณ์ สัญลกั ษณ์ในแผนท่ี 3. วเิ คราะห์สาเหตกุ ารเกิดภัยพิบัติและ  สาเหตกุ ารเกิดภยั พบิ ตั แิ ละผลกระทบใน ผลกระทบในทวปี ยโุ รป และทวปี ทวีปยโุ รป และทวีปแอฟรกิ า แอฟริกา ม.3 1. วิเคราะหล์ ักษณะทางกายภาพของ  ที่ตง้ั ขนาด และอาณาเขตของทวีป ทวีปอเมรกิ าเหนือ และทวีปอเมรกิ า อเมริกาเหนอื และทวปี อเมริกาใต้ ใต้ โดยเลอื กใช้แผนทเ่ี ฉพาะเรอ่ื ง  การเลือกใช้แผนที่เฉพาะเรื่องและ และเครอ่ื งมือทางภูมศิ าสตรส์ ืบคน้ เครอื่ งมือทางภูมิศาสตร์สบื ค้นข้อมูล ข้อมูล ลกั ษณะทางกายภาพของทวีปอเมริกา เหนือ และทวปี อเมริกาใต้ หลักสตู รกลุ่มสาระการเรยี นรู้สงั คมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม : โรงเรียนหารเทารังสปี ระชาสรรค์

หน้า 25 ช้นั ตวั ชวี้ ัด สาระการเรียนรแู้ กนกลาง 2. วิเคราะหส์ าเหตกุ ารเกดิ ภยั พบิ ตั แิ ละ  สาเหตุการเกดิ ภยั พิบตั แิ ละผลกระทบใน ผลกระทบในทวปี อเมรกิ าเหนือ และ ทวปี อเมริกาเหนือ และทวีปอเมริกาใต้ ทวีปอเมริกาใต้ มาตรฐาน ส 5.2 เข้าใจปฏสิ ัมพนั ธ์ระหวา่ งมนษุ ย์กับสง่ิ แวดล้อมทางกายภาพทกี่ ่อใหเ้ กิดการสร้างสรรค์ วถิ ีการดาํ เนินชวี ิต มีจติ สาํ นกึ และมีส่วนรว่ มในการ จดั การทรัพยากรและส่งิ แวดลอ้ ม เพ่อื การพฒั นาท่ยี ัง่ ยืน ชัน้ ตวั ชี้วดั สาระการเรยี นรู้แกนกลาง ม.1 1. สาํ รวจและระบทุ าํ เลที่ตัง้ ของกจิ กรรม  ทําเลทีต่ ง้ั ของกจิ กรรมทางเศรษฐกิจและ ทางเศรษฐกิจและสังคมในทวปี เอเชีย ทวปี สงั คมเช่น พน้ื ท่เี พาะปลกู และเลี้ยงสัตว์ ออสเตรเลีย และโอเชียเนยี แหลง่ ประมงการกระจายของภาษาและ ศาสนาในทวปี เอเชยี ทวปี ออสเตรเลีย และโอเชียเนีย 2. วิเคราะหป์ จั จยั ทางกายภาพและปัจจัย  ปจั จยั ทางกายภาพและปัจจยั ทางสังคม ทางสังคมทีส่ ง่ ผลตอ่ ทาํ เลทีต่ ัง้ ของกิจกรรม ท่ีส่งผลต่อการเปล่ยี นแปลงโครงสรา้ งทาง ทางเศรษฐกิจและสังคมในทวีปเอเชีย ประชากร สิง่ แวดล้อม เศรษฐกจิ สังคมและ ทวีปออสเตรเลีย และโอเชียเนยี วัฒนธรรมในทวปี เอเชยี ทวีปออสเตรเลยี และโอเชยี เนยี 3. สืบค้น อภิปรายประเด็นปัญหาจาก  ประเด็นปญั หาจากปฏิสัมพนั ธ์ระหวา่ ง ปฏสิ ัมพันธร์ ะหวา่ งสิง่ แวดลอ้ มทาง สง่ิ แวดลอ้ มทางกายภาพกับมนษุ ยท์ ีเ่ กดิ ข้ึน กายภาพกับมนษุ ย์ทเ่ี กิดข้ึนในทวีปเอเชีย ในทวีปเอเชยี ทวปี ออสเตรเลยี และโอเชียเนยี ทวปี ออสเตรเลยี และโอเชยี เนีย  แนวทางการจดั การภยั พบิ ตั ิและการ 4. วเิ คราะหแ์ นวทางการจดั การภัยพบิ ัติ และการจดั การทรพั ยากรและสิง่ แวดลอ้ ม จัดการทรัพยากรและสงิ่ แวดล้อมในทวปี ในทวีปเอเชยี ทวีปออสเตรเลีย และ เอเชีย ทวปี ออสเตรเลยี และโอเชยี เนียท่ี โอเชียเนียท่ยี ่งั ยนื ยงั่ ยนื ม.2 1. สาํ รวจและระบุทาํ เลที่ตั้งของกจิ กรรม  ทําเลที่ตั้งของกิจกรรมทางเศรษฐกิจและ ทางเศรษฐกจิ และสังคมในทวปี ยโุ รป และ สังคมเชน่ พ้ืนท่ีเพาะปลูก และเลี้ยงสัตว์ ทวีปแอฟรกิ า แหล่งประมงการกระจายของภาษาและ ศาสนาในทวีปยุโรป และทวีปแอฟรกิ า หลกั สตู รกล่มุ สาระการเรียนรู้สงั คมศกึ ษา ศาสนาและวัฒนธรรม : โรงเรียนหารเทารังสปี ระชาสรรค์

หน้า 26 ชนั้ ตวั ชี้วัด สาระการเรยี นรแู้ กนกลาง 2. วเิ คราะหป์ จั จยั ทางกายภาพและปัจจัย  ปจั จัยทางกายภาพและปัจจัยทางสังคมท่ี ทางสงั คมทสี่ ง่ ผลต่อทาํ เลทีต่ ้งั ของกิจกรรม ส่งผลต่อการเปลยี่ นแปลงโครงสร้างทาง ทางเศรษฐกิจและสงั คมในทวปี ยุโรป ประชากร สิ่งแวดล้อม เศรษฐกจิ สงั คม และทวีปแอฟริกา และวฒั นธรรมในทวปี ยโุ รป และทวีป แอฟรกิ า 3. สบื คน้ น้ อภปิ รายประเด็นปญั หาจาก  ประเดน็ ปัญหาจากปฏสิ มั พนั ธ์ระหวา่ ง ปฏิสัมพนั ธ์ระหว่างส่ิงแวด้อมทางกายภาพ ส่งิ แวดลอ้ มทางกายภาพกับมนุษย์ที่ กบั มนษุ ย์ท่ีเกดิ ข้นึ ในทวีปยุโรป และทวปี เกดิ ข้ึนในทวปี ยโุ รป และทวปี แอฟริกา แอฟริกา 4. วิเคราะห์แนวทางการจัดการภยั พบิ ตั ิ  แนวทางการจัดการภยั พิบัติและการจดั และการจัดการทรพั ยากรและส่งิ แวดล้อม การทรัพยากรและส่ิงแวดล้อมในทวีปยโุ รป ในทวีปยโุ รป และทวปี แอฟรกิ าที่ยงั่ ยนื และทวีปแอฟรกิ าที่ยั่งยนื ม.3 1. สาํ รวจและระบทุ าํ เลท่ีตั้งของกจิ กรรม  ทําเลทต่ี ง้ั ของกิจกรรมทางเศรษฐกิจและ ทางเศรษฐกิจและสงั คมในทวปี อเมริเหนอื สังคมเชน่ พ้นื ทเ่ี พาะปลกู และเล้ียงสัตว์ และทวีปอเมรกิ าใต้ แหล่งประมงการกระจายของภาษาและ ศาสนาในทวปี อเมริกาเหนือ และทวีป อเมริกาใต้ 2. วเิ คราะห์ปัจจยั ทางกายภาพและปัจจัย  ปัจจัยทางกายภาพและปจั จัยทางสังคมท่ี ทางสังคมทส่ี ่งผลต่อทาํ เลที่ต้งั ของกจิ กรรม ส่งผลตอ่ การเปลยี่ นแปลงโครงสร้างทาง ทางเศรษฐกิจและสงั คมในทวปี อเมรกิ า ประชากร ส่ิงแวดลอ้ ม เศรษฐกจิ สังคม เหนอื และทวีปอเมริกาใต้ และวฒั นธรรมในทวปี อเมริกาเหนอื และ ทวีปอเมรกิ าใต้ 3. สบื คน้ อภิปรายประเด็นปัญหาจาก  ประเด็นปัญหาจากปฏสิ ัมพันธร์ ะหวา่ งสงิ่ ปฏสิ มั พนั ธร์ ะหวา่ งสิ่งแวดลอ้ มทาง แวดล้อมทางกายภาพกบั มนษุ ยท์ ีเ่ กิดขน้ึ กายภาพกบั มนษุ ยท์ ี่เกิดขึ้นในทวีป ในทวีปอเมรกิ าเหนอื และทวีปอเมรกิ าใต้ อเมริกาเหนอื และทวีปอเมริกาใต้ 4. วเิ คราะห์แนวทางการจดั การภยั พบิ ัติ  แนวทางการจดั การภัยพบิ ตั ิและการจดั และการจดั การทรัพยากรและส่งิ แวดล้อม การทรัพยากรและสง่ิ แวดลอ้ มในทวปี ในทวปี อเมรกิ าเหนอื และทวปี อเมริกาใต้ อเมรกิ าเหนือ และทวปี อเมริกาใตท้ ีย่ ่ังยนื ท่ยี ง่ั ยนื หลักสูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม : โรงเรยี นหารเทารงั สีประชาสรรค์

หน้า 27 ชน้ั ตัวชี้วดั สาระการเรยี นร้แู กนกลาง 5. ระบคุ วามรู้ร่วมมอื ระหวา่ งประเทศทม่ี ี  เป้าหมายการพฒั นาทย่ี ่งั ยนื ของโลก ผลต่อการจดั การทรัพยากรและส่ิงแวด ลอ้ ม  ความร่วมมือระหว่างประเทศที่มีผลต่อ การจดั การทรพั ยากรและส่ิงแวดลอ้ ม หลักสตู รกลุม่ สาระการเรยี นรู้สงั คมศึกษา ศาสนาและวฒั นธรรม : โรงเรียนหารเทารังสปี ระชาสรรค์

หนา้ 28 ตวั ชวี้ ัดและสาระการเรียนรู้แกนกลางระดับมธั ยมศกึ ษาตอนปลาย สาระที่ 1 ศาสนา ศลี ธรรม จรยิ ธรรม มาตรฐาน ส 1.1 รู้ และเข้าใจประวัติ ความสาํ คัญ ศาสดา หลักธรรมของพระพทุ ธศาสนาหรอื ศาสนา ท่ตี นนบั ถือและศาสนาอน่ื มีศรัทธาทถ่ี ูกตอ้ ง ยึดมั่นและปฏบิ ตั ติ ามหลกั ธรรม เพื่ออยู่ รว่ มกนั อยา่ งสันตสิ ขุ ชัน้ ตัวชีว้ ัด สาระการเรียนรแู้ กนกลาง ม.4-ม.6 1.วเิ คราะหส์ ังคมชมพทู วปี และคตคิ วามเชื่อ  ลักษณะของสังคมชมพูทวปี และคติความเชื่อ ทางศาสนาสมยั ก่อนพระพทุ ธเจ้า หรือสังคม ทางศาสนาสมัยกอ่ นพระพุทธเจ้า สมัยของศาสดาท่ตี นนบั ถือ 2. วิเคราะห์ พระพุทธเจา้ ในฐานะเป็นมนษุ ยผ์ ู้  พระพุทธเจา้ ในฐานะเปน็ มนุษย์ ผฝู้ กึ ตนไดอ้ ยา่ ง ฝกึ ตนได้อยา่ งสงู สดุ ในการตรสั รู้ การก่อตั้ง สงู สุด (การตรัสรู้) วิธกี ารสอนและการเผยแผ่พระพุทธศาสนา หรอื วิเคราะหป์ ระวัตศิ าสดาทีต่ นนับถือตามท่ี  การกอ่ ตัง้ พระพุทธศาสนา วิธกี ารสอน และ กาํ หนด การเผยแผ่พระพุทธศาสนาตามแนวพทุ ธจริยา 3.วเิ คราะหพ์ ุทธประวตั ิด้านการบรหิ าร และการ  พทุ ธประวัตดิ า้ นการบรหิ ารและการธํารงรกั ษา ธํารงรกั ษาศาสนา หรือ วเิ คราะหป์ ระวตั ิ พระพุทธศาสนา ศาสดาที่ตนนบั ถือ ตามที่กาํ หนด  พระพุทธศาสนามีทฤษฎีและวธิ ีการท่เี ป็นสากล 4. วิเคราะหข์ ้อปฏบิ ตั ทิ างสายกลางในพระพุทธ และมขี อ้ ปฏิบตั ิทย่ี ดึ ทางสายกลาง ศาสนา หรอื แนวคิดของศาสนาท่ตี นนบั ถือ ตามทกี่ ําหนด 5. วิเคราะห์การพัฒนาศรัทธา และปัญญาท่ี  พระพุทธศาสนาเนน้ การพัฒนาศรัทธาและปัญญา ถูกตอ้ งในพระพทุ ธศาสนา หรอื แนวคดิ ของ ที่ถูกต้อง ศาสนาที่ตนนับถือ ตามท่กี ําหนด 6. วเิ คราะหล์ กั ษณะประชาธิปไตยในพระพุทธ  ลักษณะประชาธปิ ไตยในพระพุทธ- ศาสนา ศาสนา หรอื แนวคิดของศาสนาทต่ี นนบั ถือ ตามท่ีกําหนด 7. วิเคราะห์หลักการของพระพทุ ธศาสนากับ  หลกั การของพระพทุ ธศาสนากบั หลักวทิ ยาศาสตร์ หลกั วทิ ยาศาสตร์ หรือแนวคิดของศาสนาที่  การคิดตามนัยแห่งพระพทุ ธศาสนาและการคิด ตนนบั ถือตามที่กาํ หนด แบบวิทยาศาสตร์ 8. วิเคราะห์การฝึกฝนและพัฒนาตนเอง การพง่ึ ตนเอง และการมงุ่ อสิ รภาพในพระพุทธ  พระพทุ ธศาสนาเนน้ การฝกึ หดั อบรมตน การพง่ึ ศาสนา หรือแนวคดิ ของศาสนาที่ตนนับถอื ตนเอง และการมุ่งอสิ รภาพ ตามท่ีกําหนด 9. วเิ คราะหพ์ ระพทุ ธศาสนาวา่ เป็นศาสตรแ์ หง่  พระพุทธศาสนาเปน็ ศาสตร์แหง่ การศึกษา การศึกษาซึ่งเน้นความสมั พนั ธ์ของเหตุปจั จัย  พระพุทธศาสนาเนน้ ความสมั พันธข์ องเหตุปจั จยั กบั วธิ กี ารแก้ปญั หา หรอื แนวคิดของศาสนาที่ และวธิ ีการแกป้ ัญหา ตนนบั ถือตามทก่ี าํ หนด หลักสตู รกลุม่ สาระการเรียนรู้สังคมศกึ ษา ศาสนาและวัฒนธรรม : โรงเรยี นหารเทารังสปี ระชาสรรค์

หนา้ 29 ชนั้ ตวั ช้ีวัด สาระการเรยี นรแู้ กนกลาง ม.4-ม.6 10. วเิ คราะหพ์ ระพทุ ธศาสนาในการฝกึ ตนไม่ให้  พระพทุ ธศาสนาฝกึ ตนไมใ่ ห้ประมาท  พระพุทธศาสนาม่งุ ประโยชน์สุขและสันติภาพแก่ ประมาท ม่งุ ประโยชนแ์ ละสนั ตภิ าพบุคคล สงั คมและโลก หรอื แนวคิดของศาสนาที่ตน บคุ คล สังคมและโลก นบั ถือตามท่กี าํ หนด  พระพุทธศาสนากับปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพยี ง 11. วิเคราะห์พระพุทธศาสนากบั ปรัชญาของ และการพฒั นาแบบยัง่ ยนื เศรษฐกิจพอเพยี งและการพัฒนาประเทศ แบบย่งั ยืน หรือแนวคิดของศาสนาที่ตนนับ ถือตามทกี่ ําหนด 12. วิเคราะหค์ วามสาํ คญั ของพระพุทธศาสนา  ความสาํ คัญของพระพุทธศาสนากับการศกึ ษาที่ เกีย่ วกบั การศึกษาท่สี มบูรณ์ การเมืองและ สมบรู ณ์ สันติภาพ หรือแนวคดิ ของศาสนาทีต่ นนับถอื ตามทก่ี าํ หนด  ความสาํ คัญของพระพุทธศาสนากับการเมือง  ความสําคญั ของพระพุทธศาสนากับสันติภาพ 13. วิเคราะห์หลักธรรมในกรอบ อริยสจั 4 หรือหลักคาํ สอนของศาสนาทต่ี นนบั ถือ  พระรัตนตรยั  วิเคราะหค์ วามหมายและคณุ คา่ ของพทุ ธะ ธรรมะ สังฆะ  อริยสจั 4  ทกุ ข์ (ธรรมทีค่ วรรู้) o ขนั ธ์ 5 - นามรปู - โลกธรรม 8 - จิต, เจตสิก  สมทุ ยั (ธรรมทีค่ วรละ) o หลกั กรรม - นยิ าม 5 - กรรมนิยาม ( กรรม 12) - ธรรมนิยาม(ปฏิจจสมุปบาท) o วติ ก 3 o มจิ ฉาวณิชชา 5 o นิวรณ์ 5 o อุปาทาน 4  นิโรธ (ธรรมทีค่ วรบรรลุ) o ภาวนา 4 o วมิ ตุ ติ 5 หลกั สตู รกลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศกึ ษา ศาสนาและวฒั นธรรม : โรงเรยี นหารเทารงั สปี ระชาสรรค์

ชั้น หน้า 30 ม.4-ม.6 ตัวชวี้ ดั สาระการเรยี นรู้แกนกลาง o นพิ พาน  มรรค (ธรรมที่ควรเจรญิ ) o พระสทั ธรรม 3 o ปญั ญาวฒุ ิธรรม 4 o พละ 5 o อบุ าสกธรรม 5 o อปริหานิยธรรม 7 o ปาปณิกธรรม 3 o ทฏิ ฐธมั มกิ ตั ถสังวตั ตนิกธรรม 4 o โภคอาทิยะ 5 o อริยวัฑฒิ 5 o อธปิ ไตย 3 o สาราณยี ธรรม 6 o ทศพธิ ราชธรรม 10 o วปิ ัสสนาญาณ 9 o มงคล 38 - สงเคราะห์บตุ ร - สงเคราะหภ์ รรยา - สนั โดษ - ถูกโลกธรรมจิตไม่หวั่นไหว - จติ ไมเ่ ศรา้ โศก - จิตไม่มัวหมอง - จิตเกษม - ความเพียรเผากเิ ลส - ประพฤติพรหมจรรย์ - เห็นอรยิ สัจ - บรรลุนพิ พาน  พุทธศาสนสุภาษติ  จติ ตฺ ํ ทนฺตํ สุขาวหํ จติ ทีฝ่ ึกดแี ล้วนาํ สุขมาให้  นอุจฺจาวจํ ปณฑฺ ิตา ทสฺสยนฺติ บัณฑิตยอ่ มไมแ่ สดงอาการขน้ึ ๆ ลง ๆ  นตฺถิ โลเก อนินฺทโิ ต คนทไี่ ม่ถูกนินทา ไม่มใี นโลก หลักสูตรกลมุ่ สาระการเรียนรู้สงั คมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม : โรงเรยี นหารเทารงั สีประชาสรรค์

ชัน้ ตวั ชว้ี ดั หน้า 31 ม.4-ม.6 สาระการเรยี นรแู้ กนกลาง  โกธํ ฆตวฺ า สุขํ เสติ ฆา่ ความโกรธได้ย่อมอยู่ เปน็ สุข  ปฏิรปู การี ธรุ วา อุฎฐฺ าตา วนิ ฺทเต ธนํ คนขยนั เอาการเอางาน กระทาํ เหมาะสม ย่อมหาทรพั ยไ์ ด้  วายเมถว ปุริโส ยาว อตถฺ สสฺ นิปปฺ ทา เกดิ เป็นคนควรจะพยายามจนกว่าจะประสบ ความสาํ เรจ็  สนฺตฎฺฐี ปรมํ ธนํ ความสนั โดษเป็นทรพั ยอ์ ย่างย่ิง  อิณาทานํ ทุกฺขํ โลเก การเป็นหน้เี ปน็ ทุกข์ในโลก 14. วเิ คราะหข์ ้อคดิ และแบบอย่าง  ราชา มุขํ มนสุ สฺ านํ การดําเนนิ ชีวิตจากประวตั ิสาวก ชาดก เร่ืองเล่า และศาสนกิ ชนตัวอย่าง ตามท่ี พระราชาเปน็ ประมขุ ของประชาชน กาํ หนด  สติ โลกสฺมิ ชาคโร สติเปน็ เครอ่ื งตนื่ ในโลก  นตฺถิ สนฺตปิ รํ สขุ ํ สุขอน่ื ย่ิงกวา่ ความสงบไม่มี  นพิ พฺ านํ ปรมํ สุขํ นิพพานเป็นสุข อยา่ งย่งิ  พทุ ธสาวก พุทธสาวกิ  พระอัสสชิ  พระกีสาโคตมเี ถรี  พระนางมลั ลิกา  หมอชวี ก โกมารภัจ  พระอนุรทุ ธะ  พระองคุลิมาล  พระธมั มทินนาเถรี  จิตตคหบดี  พระอานนท์  พระปฏาจาราเถรี  จูฬสภุ ัททา  สุมนมาลาการ หลกั สตู รกลุม่ สาระการเรยี นรู้สงั คมศกึ ษา ศาสนาและวัฒนธรรม : โรงเรียนหารเทารังสีประชาสรรค์

ชนั้ ตัวชวี้ ดั หนา้ 32 ม.4-ม.6 สาระการเรียนรแู้ กนกลาง  ชาดก  เวสสันดรชาดก  มโหสธชาดก  มหาชนกชาดก  ชาวพุทธตัวอยา่ ง  พระนาคเสน - พระยามลิ ินท์  สมเด็จพระวันรตั (เฮง เขมจารี)  พระอาจารย์มนั่ ภรู ิทตฺโต  สชุ พี ปญุ ญานุภาพ  สมเด็จพระนารายณม์ หาราช  พระธรรมโกศาจารย์ (พุทธทาสภกิ ขุ) 15. วเิ คราะหค์ ณุ ค่าและความสาํ คญั ของการ  พระพรหมมงั คลาจารย์ (ปัญญานนั ทภิกขุ) สังคายนา พระไตรปฎิ ก หรือคมั ภรี ข์ อง  ดร.เอม็ เบดการ์ ศาสนาท่ตี นนบั ถือ และการเผยแผ่  พระบาทสมเดจ็ พระจลุ จอมเกลา้ เจา้ อยู่หวั  พระโพธญิ าณเถร (ชา สุภทฺโท) 16. เชอ่ื มั่นตอ่ ผลของการทาํ ความดี  พระพรหมคณุ าภรณ์ (ป.อ.ปยตุ โต) ความช่ัว สามารถวเิ คราะหส์ ถานการณท์ ่ี  อนาคาริก ธรรมปาละ ต้องเผชิญ และตดั สินใจเลอื กดําเนนิ การ  วธิ กี ารศึกษาและค้นคว้าพระไตรปิฏก และคมั ภีร์ หรอื ปฏิบัตติ นไดอ้ ย่างมีเหตผุ ลถกู ตอ้ งตาม ของศาสนาอ่ืน ๆ การสังคายนาและการเผยแผ่ หลักธรรม จรยิ ธรรม และกาํ หนดเป้าหมาย พระไตรปิฏก บทบาทการดําเนนิ ชวี ติ เพ่อื การอยูร่ ว่ มกัน  ความสําคญั และคุณคา่ ของพระไตรปฏิ ก อยา่ งสนั ตสิ ุข และอยู่รว่ มกนั เป็นชาตอิ ยา่ ง  ตวั อย่างผลที่เกิดจากการทําความดี ความช่ัว สมานฉันท์  โยนโิ สมนสกิ ารด้วยวธิ คี ิดแบบอริยสจั  หลกั ธรรมตามสาระการเรียนรขู้ ้อ 13 17. อธิบายประวตั ศิ าสดาของศาสนาอนื่ ๆ โดยสงั เขป  ประวตั ิพระพุทธเจา้ มฮุ มั มดั พระเยซู  คุณค่าและความสําคัญของคา่ นยิ มและจรยิ ธรรม 18. ตระหนกั ในคุณค่าและความสําคญั ของ  การขจดั ความขัดแย้งเพอื่ อยู่รว่ มกนั อยา่ งสันติสุข ค่านยิ ม จริยธรรมทีเ่ ปน็ ตวั กาํ หนดความ เชื่อและพฤติกรรมที่แตกตา่ งกันของศา สนกิ ชนศาสนาต่างๆ เพ่ือขจัดความขดั แยง้ และอย่รู ่วมกันในสังคมอยา่ งสันติสขุ หลกั สตู รกลุ่มสาระการเรยี นรู้สงั คมศกึ ษา ศาสนาและวฒั นธรรม : โรงเรยี นหารเทารังสปี ระชาสรรค์

หนา้ 33 ชน้ั ตวั ชี้วดั สาระการเรยี นรูแ้ กนกลาง ม.4-ม.6 19. เห็นคุณค่า เชอื่ มน่ั และมุง่ มนั่ พฒั นาชวี ิต  พัฒนาการเรียนรู้ด้วยวิธีคิดแบบโยนโิ สมนสกิ าร ด้วยการพัฒนาจิตและพัฒนาการเรียนรู้ 10 วธิ ี (เน้น วธิ คี ดิ แบบแยกแยะสว่ นประกอบ ดว้ ยวธิ คี ิดแบบโยนิโสมนสิการ หรือการ แบบสามัญญลักษณะแบบเป็นอย่ใู นขณะปจั จบุ นั พัฒนาจติ ตามแนวทางของศาสนาที่ตน และแบบ วภิ ัชชวาท ) นับถอื 1) วิธีคดิ แบบสืบสาวเหตุปัจจัย 20. สวดมนต์ แผ่เมตตา และบรหิ ารจิตและ 2) วธิ ีคดิ แบบแยกแยะส่วนประกอบ เจริญปญั ญาตามหลักสตปิ ฏั ฐาน หรือตาม 3) วธิ คี ดิ แบบสามัญลักษณะ แนวทางของศาสนาที่ตนนบั ถอื 4) วิธีคิดแบบอริยสจั 5) วธิ ีคดิ แบบอรรถธรรมสัมพันธ์ 21. วิเคราะหห์ ลกั ธรรมสําคญั ในการอยรู่ ว่ มกนั 6) วธิ ีคดิ แบบคุณค่าแท้- คณุ ค่าเทียม อย่างสนั ติสุขของศาสนาอน่ื ๆ และชกั ชวน 7) วิธีคดิ แบบคณุ -โทษ และทางออก ส่งเสรมิ สนบั สนนุ ใหบ้ คุ คลอนื่ เห็น 8) วิธคี ดิ แบบอุบาย ปลุกเรา้ คณุ ธรรม ความสําคญั ของการทําความดี ตอ่ กนั 9) วิธีคดิ แบบเป็นอยูใ่ นขณะปัจจุบนั 10) วิธีคิดแบบวิภชั ชวาท 22. เสนอแนวทางการจัดกิจกรรม ความร่วมมอื  สวดมนต์แปล และแผเ่ มตตา ของทกุ ศาสนาในการแกป้ ญั หาและพฒั นา รูแ้ ละเขา้ ใจวิธปี ฏิบตั ิและประโยชน์ของการบรหิ า สังคม รจติ และเจริญปญั ญา  ฝึกการบรหิ ารจิตและเจรญิ ปญั ญาตามหลกั สติ ปัฎฐาน  นาํ วธิ กี ารบริหารจติ และเจรญิ ปัญญาไปใช้ใน การพัฒนาการเรียนรู้ คุณภาพชีวิตและ สังคม  หลกั ธรรมสาํ คญั ในการอยู่ร่วมกันอย่าง สนั ติสขุ o หลกั ธรรมในพระพุทธศาสนา เช่น สาราณยี ธรรม 6 อธปิ ไตย 3 มจิ ฉา วณชิ ชา 5 อริยวฑั ฆิ 5 โภคอาทยิ ะ 5  ครสิ ตศ์ าสนา ไดแ้ ก่ บญั ญัติ 10 ประการ (เฉพาะทเ่ี กยี่ วข้อง)  ศาสนาอสิ ลาม ได้แก่ หลกั จริยธรรม (เฉพาะทเ่ี กี่ยวขอ้ ง)  สภาพปญั หาในชมุ ชน และสงั คม หลกั สูตรกลมุ่ สาระการเรียนรู้สังคมศกึ ษา ศาสนาและวัฒนธรรม : โรงเรียนหารเทารังสปี ระชาสรรค์

หน้า 34 มาตรฐาน ส 1.2 เขา้ ใจ ตระหนกั และปฏบิ ตั ติ นเป็นศาสนิกชนทด่ี ี และธํารงรักษาพระพุทธศาสนา หรอื ศาสนาทต่ี นนับถอื ช้ัน ตวั ชว้ี ดั สาระการเรียนรู้แกนกลาง ม.4-ม.6 1. ปฏบิ ัตติ นเป็นศาสนกิ ชนท่ีดีตอ่ สาวก สมาชิก  ปฏิบตั ิตนเป็นชาวพุทธทด่ี ีตอ่ พระภิกษุ ในครอบครัว และคนรอบข้าง  การเขา้ ใจในกจิ ของพระภกิ ษุ เชน่ การศกึ ษา การปฏบิ ตั ิธรรม และการเปน็ นกั บวชที่ดี  คุณสมบตั ิทายกและปฏคิ าหก  หนา้ ที่และบทบาทของพระภิกษุ ในฐานะ พระนกั เทศก์ พระธรรมทตู พระธรรม จาริก พระวิทยากร พระวิปสั สนาจารย์ และพระนกั พัฒนา  การปกปอ้ งค้มุ ครอง พระพทุ ธศาสนาของ พุทธบรษิ ทั ในสังคมไทย  การปฏบิ ตั ิตนตอ่ พระภิกษุทางกาย วาจา และใจ ท่ีประกอบดว้ ยเมตตา  การปฏสิ นั ถารท่เี หมาะสมต่อพระภกิ ษุ ในโอกาสต่าง ๆ  ปฏิบตั ิตนเป็นสมาชกิ ทด่ี ีของครอบครัวและ สังคม  การรักษาศลี 8  การเข้าร่วมกิจกรรมและเป็นสมาชิกของ องค์กรชาวพุทธ  การเปน็ ชาวพุทธที่ดี ตามหลกั ทศิ เบือ้ ง บน ในทิศ 6  การปฏบิ ตั ติ นทเ่ี หมาะสมในฐานะ ผปู้ กครองและ ผู้อยูใ่ นปกครอง ตาม หลักทิศเบือ้ งล่าง ในทิศ 6  การปฏสิ นั ถารตามหลกั ปฏิสนั ถาร 2  หนา้ ทีแ่ ละบทบาทของอบุ าสก อบุ าสิกา ทม่ี ตี อ่ สังคมไทยในปัจจุบัน  การปฏบิ ตั ติ นเปน็ สมาชกิ ทด่ี ขี อง ครอบครวั ตามหลกั ทศิ เบื้องหลงั ในทศิ 6 หลกั สูตรกลมุ่ สาระการเรยี นรู้สังคมศกึ ษา ศาสนาและวัฒนธรรม : โรงเรียนหารเทารงั สปี ระชาสรรค์

หน้า 35 ช้นั ตัวชีว้ ัด สาระการเรียนรูแ้ กนกลาง  การบาํ เพญ็ ตนใหเ้ ปน็ ประโยชนต์ ่อ ม.4-ม .6 2. ปฏบิ ตั ิตนถกู ต้องตามศาสนพิธพี ิธีกรรมตาม ครอบครัว ชุมชน ประเทศชาติและโลก  ประเภทของศาสนพิธีในพระพุทธศาสนา หลักศาสนาทตี่ นนบั ถือ  ศาสนพธิ ีเน่อื งดว้ ยพุทธบัญญัติ เช่น พธิ ี แสดงตนเปน็ พทุ ธมามกะ พธิ เี วยี นเทียน ถวายสังฆทาน ถวายผ้าอาบนาํ้ ฝน พิธี ทอดกฐนิ พิธีปวารณา เปน็ ตน้  ศาสนพธิ ีทน่ี ําพระพทุ ธศาสนา เขา้ ไป เกย่ี วเนอื่ ง เชน่ การทาํ บญุ เลี้ยงพระใน โอกาสต่างๆ  ความหมาย ความสําคัญ คติธรรม ในพิธกี รรม บทสวดมนตข์ องนักเรียน งานพธิ ี คณุ ค่าและ ประโยชน์  พธิ ีบรรพชาอุปสมบท คณุ สมบตั ิของ ผู้ขอ บรรพชาอปุ สมบท เครอื่ ง อฏั ฐบริขาร ประโยชน์ของการ บรรพชาอปุ สมบท  บญุ พิธี ทานพธิ ี กุศลพธิ ี  คณุ ค่าและประโยชน์ของศาสนพิธี 3. แสดงตนเป็นพทุ ธมามกะหรือ แสดงตนเป็นศา  การแสดงตนเปน็ พทุ ธมามกะ สนกิ ชนของศาสนาท่ตี นนับถอื  ข้ันเตรียมการ  ขน้ั พธิ ีการ 4. วเิ คราะห์หลักธรรม คตธิ รรมทีเ่ กย่ี วเนอื่ งกบั  หลกั ธรรม/คตธิ รรมท่ีเกย่ี วเน่ืองกับ วันสําคญั ทางศาสนา และเทศกาลท่ีสําคัญ วันสาํ คัญ และเทศกาลทีส่ าํ คญั ใน ของศาสนาทตี่ นนบั ถือ และปฏิบตั ติ นได้ พระพทุ ธศาสนาหรือศาสนาอนื่ ถกู ตอ้ ง  การปฏบิ ตั ติ นท่ถี กู ตอ้ งในวันสาํ คัญ 5. สัมมนาและเสนอแนะแนวทางในการธํารง และเทศกาลที่สําคัญในพระพทุ ธศาสนา หรือ รักษาศาสนาทตี่ นนับถือ อนั ส่งผลถึงการ ศาสนาอ่นื พัฒนาตน พฒั นาชาตแิ ละโลก  การปกปอ้ ง คมุ้ ครอง ธาํ รงรักษพระพุทธศาสนา ของพทุ ธบริษทั ในสงั คมไทย  การปลูกจิตสาํ นึก และการมีส่วนรว่ มในสังคม พทุ ธ หลกั สตู รกลุ่มสาระการเรยี นรู้สงั คมศกึ ษา ศาสนาและวฒั นธรรม : โรงเรียนหารเทารังสปี ระชาสรรค์

หนา้ 36 สาระท่ี 2 หน้าทพ่ี ลเมือง วฒั นธรรมและการดําเนนิ ชีวิตในสังคม มาตรฐาน ส 2.1 เข้าใจและปฏิบัตติ นตามหนา้ ทขี่ องการเปน็ พลเมอื งดี มคี า่ นิยมท่ีดงี ามและธํารงรกั ษา ประเพณีและวฒั นธรรมไทย ดาํ รงชีวติ อยู่ร่วมกนั ในสงั คมไทยและสงั คมโลกอยา่ งสนั ติสขุ ชนั้ ตวั ชีว้ ัด สาระการเรียนรูแ้ กนกลาง ม.4-ม.6 1. วิเคราะห์และปฏิบตั ติ นตามกฎหมายท่ี  กฎหมายเพ่งเก่ียวกับนติ ิกรรมสัญญา เชน่ ซือ้ เก่ยี วข้องกับตนเอง ครอบครวั ชมุ ชน ขาย ขายฝาก เชา่ ทรพั ย์ เชา่ ซอื้ กู้ยืมเงิน จํานํา ประเทศชาติ และสงั คมโลก จาํ นอง  กฎหมายอาญา เชน่ ความผิดเกีย่ วกบั ทรพั ย์ 2. วเิ คราะหค์ วามสาํ คัญของโครงสร้างทางสงั คม ความผิดเก่ยี วกับชีวติ และร่างกาย การขัดเกลาทางสงั คม และ การเปลย่ี นแปลง  กฎหมายอน่ื ทสี่ าํ คัญ เชน่ รัฐธรรมนูญแห่ง ทางสงั คม ราชอาณาจกั รไทยฉบบั ปัจจุบัน กฎหมายการ รบั ราชการทหาร กฎหมายภาษีอากร กฎหมาย 3. ปฏบิ ัตติ นและมสี ่วนสนับสนุนให้ผูอ้ น่ื คมุ้ ครองผู้บรโิ ภค ประพฤตปิ ฏบิ ตั ิเพอื่ เปน็ พลเมอื งดขี อง  ข้อตกลงระหว่างประเทศ เชน่ ปฏิญญา ประเทศชาติและสังคมโลก สากลว่าดว้ ยสทิ ธมิ นษุ ยชน กฎหมาย มนษุ ยธรรมระหว่างประเทศ  โครงสร้างทางสังคม - การจดั ระเบยี บทางสังคม - สถาบนั ทางสงั คม  การขัดเกลาทางสงั คม  การเปลยี่ นแปลงทางสังคม  การแก้ปัญหาและแนวทางการพฒั นาทางสังคม  คุณลักษณะพลเมอื งดีของประเทศชาติ และ สงั คมโลก เช่น - เคารพกฎหมาย และกตกิ าสงั คม - เคารพสทิ ธิ เสรีภาพของตนเองและบุคคล อื่น - มีเหตผุ ล รับฟงั ความคดิ เหน็ ของผู้อื่น - มีความรับผิดชอบต่อตนเอง สังคม ชุมชน ประเทศชาติและสงั คม - เข้าร่วมกิจกรรมทางการเมืองการปกครอง - มีส่วนรว่ มในการป้องกนั แก้ไขปญั หา เศรษฐกิจ สังคม การเมืองการปกครอง สงิ่ แวดล้อม - มคี ุณธรรมจริยธรรมใชเ้ ป็นตวั กําหนด ความคิด หลักสูตรกลุม่ สาระการเรียนรู้สงั คมศึกษา ศาสนาและวฒั นธรรม : โรงเรยี นหารเทารังสีประชาสรรค์

หนา้ 37 ชัน้ ตัวช้วี ัด สาระการเรียนรู้แกนกลาง ม.4-ม.6 4. ประเมนิ สถานการณส์ ิทธมิ นุษยชนในประเทศ  ความหมาย ความสาํ คัญ แนวคิดและหลกั การ ไทย และเสนอแนวทางพัฒนา ของสิทธมิ นษุ ยชน  บทบาทขององค์กรระหวา่ งประเทศ ในเวทโี ลกท่ีมีผลต่อประทศไทย  สาระสําคัญของปฏญิ ญาสากลวา่ ดว้ ยสิทธิ มนษุ ยชน  บทบญั ญตั ขิ องรัฐธรรมนญู แหง่ ราชอาณาจักร ไทย ฉบบั ปจั จุบนั เกยี่ วกับสทิ ธมิ นษุ ยชน  ปัญหาสิทธมิ นุษยชนในประเทศ และแนวทาง แกป้ ญั หาและพฒั นา 5. วเิ คราะห์ความจาํ เป็นที่ต้องมีการปรบั ปรงุ  ความหมายและความสาํ คญั ของวัฒนธรรม เปลีย่ นแปลงและอนุรกั ษว์ ัฒนธรรมไทยและ  ลกั ษณะและ ความสาํ คญั ของวฒั นธรรมไทยที่ เลอื กรับวัฒนธรรมสากล สาํ คัญ  การปรบั ปรงุ เปลย่ี นแปลงและอนุรักษ์ วัฒนธรรมไทย  ความแตกต่างระหวา่ งวัฒนธรรมไทยกบั วัฒนธรรมสากล  แนวทางการอนุรักษ์วฒั นธรรมไทยทดี่ งี าม  วธิ กี ารเลือกรบั วัฒนธรรมสากล มาตรฐาน ส 2.2 เข้าใจระบบการเมอื งการปกครองในสังคมปัจจุบัน ยดึ มนั่ ศรทั ธาและธาํ รงรักษาไว้ ซึ่งการปกครองระบอบประชาธปิ ไตยอนั มีพระมหากษตั ริยท์ รงเปน็ ประมขุ ช้นั ตวั ชว้ี ดั สาระการเรียนรแู้ กนกลาง ม.4-ม.6 1. วเิ คราะห์ปญั หาการเมืองที่สาํ คญั ในประเทศ  ปญั หาการเมอื งสาํ คญั ทเี่ กิดขึ้นภายในประเทศ  สถานการณ์การเมืองการปกครองของสงั คมไทย จากแหล่งข้อมลู ตา่ งๆ พรอ้ มท้งั เสนอ แนวทางแกไ้ ข และสังคมโลก และการประสานประโยชนร์ ว่ มกนั  อทิ ธิพลของระบบการเมอื งการปกครอง 2. เสนอแนวทาง ทางการเมอื งการปกครองที่ นําไปส่คู วามเข้าใจ และการประสาน ที่มีผลตอ่ การดาํ เนินชวี ติ และความสัมพันธ์ ประโยชน์รว่ มกันระหว่างประเทศ ระหวา่ งประเทศ  การประสานประโยชน์ร่วมกนั ระหวา่ งประเทศ 3. วเิ คราะหค์ วามสาํ คัญและ ความจาํ เปน็ ทีต่ อ้ ง เชน่ การสรา้ งความสัมพนั ธร์ ะหวา่ งไทยกบั ธํารงรกั ษาไวซ้ งึ่ การปกครองตามระบอบ ประเทศตา่ ง ๆ ประชาธปิ ไตย อนั มีพระมหากษตั รยิ ์ทรงเปน็  การแลกเปลีย่ นเพอ่ื ช่วยเหลือ และสง่ เสริมด้าน ประมขุ วัฒนธรรม การศึกษา เศรษฐกิจ สงั คม  การปกครองตามระบอบประชาธปิ ไตยอนั มี พระมหากษตั ริยท์ รงเปน็ ประมขุ - รปู แบบของรัฐ - ฐานะและพระราชอํานาจของ พระมหากษตั ริย์ หลกั สตู รกลมุ่ สาระการเรยี นรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม : โรงเรียนหารเทารงั สปี ระชาสรรค์

หน้า 38 ชน้ั ตวั ชวี้ ัด สาระการเรยี นรูแ้ กนกลาง 4. เสนอแนวทางและมสี ่วนรว่ มในการตรวจสอบ การใชอ้ าํ นาจรฐั  การตรวจสอบการใช้อาํ นาจรัฐ ตามรัฐธรรมนูญ แหง่ ราชอาณาจกั รไทย ฉบบั ปจั จุบนั ทมี่ ีผลต่อ การเปล่ยี นแปลงทางสังคม เชน่ การตรวจสอบ โดยองคก์ รอสิ ระ การตรวจสอบโดยประชาชน สาระที่ 3 เศรษฐศาสตร์ มาตรฐาน ส 3.1 เข้าใจและสามารถบริหารจดั การทรัพยากรในการผลติ และการบริโภค การใช้ทรพั ยากร ทม่ี อี ยจู่ าํ กดั ได้อยา่ งมีประสิทธิภาพและคุม้ ค่ารวมทั้งเขา้ ใจหลกั การของเศรษฐกิจ พอเพยี ง เพื่อการดํารงชีวติ อย่างมีดลุ ยภาพ ชั้น ตัวชีว้ ัด สาระการเรยี นรแู้ กนกลาง ม.4–ม.6 1. อภิปรายการกําหนดราคาและคา่ จา้ งใน  ระบบเศรษฐกิจของโลกในปจั จบุ ัน ผลดี และผลเสีย ระบบเศรษฐกิจ ของระบบเศรษฐกจิ แบบต่างๆ  ตลาดและประเภทของตลาด ข้อดีและขอ้ เสยี ของ 2. ตระหนักถึงความสําคญั ของปรชั ญาของ เศรษฐกิจพอเพียงทมี่ ตี ่อเศรษฐกจิ สงั คม ตลาดประเภทต่าง ๆ ของประเทศ  การกาํ หนดราคาตามอุปสงคแ์ ละอุปทาน 3. ตระหนักถงึ ความสาํ คญั ของระบบ การกําหนดราคาในเชงิ กลยทุ ธท์ มี่ ีในสงั คมไทย สหกรณใ์ นการพัฒนาเศรษฐกจิ ในระดบั  การกาํ หนดคา่ จา้ ง กฎหมายทเ่ี ก่ยี วขอ้ งและอัตรา ชมุ ชนและประเทศ ค่าจ้างแรงงานในสงั คมไทย 4. วิเคราะหป์ ญั หาทางเศรษฐกิจในชมุ ชน  บทบาทของรัฐในการแทรกแซงราคา และการควบคมุ และเสนอแนวทางแก้ไข ราคาเพอ่ื การแจกจา่ ย และจดั สรรในทางเศรษฐกิจ  การประยกุ ตใ์ ชเ้ ศรษฐกจิ พอเพียง ในการดําเนินชีวิต ของตนเอง และครอบครัว  การประยกุ ต์ใช้เศรษฐกจิ พอเพียงใน ภาคเกษตร อตุ สาหกรรม การค้าและบรกิ าร  ปัญหาการพัฒนาประเทศที่ผ่านมา โดยการศึกษา วเิ คราะห์แผนพฒั นาเศรษฐกจิ และสงั คมฉบับที่ผา่ น มา  การพัฒนาประเทศท่ีนําปรัชญาของเศรษฐกจิ พอเพยี ง มาใช้ ในการวางแผนพัฒนาเศรษฐกิจ และสังคมฉบับปัจจุบนั  ววิ ัฒนาการของสหกรณใ์ นประเทศไทย  ความหมายความสาํ คัญ และหลักการของระบบ สหกรณ์  ตัวอย่างและประเภทของสหกรณ์ในประเทศไทย  ความสําคญั ของระบบสหกรณใ์ นการพฒั นาเศรษฐกจิ ในชุมชนและประเทศ  ปญั หาทางเศรษฐกจิ ในชุมชน  แนวทางการพฒั นาเศรษฐกจิ ของชมุ ชน  ตัวอยา่ งของการรวมกลมุ่ ท่ปี ระสบความสําเร็จในการ แกป้ ัญหาทางเศรษฐกิจของชมุ ชน หลกั สูตรกลุม่ สาระการเรยี นรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวฒั นธรรม : โรงเรยี นหารเทารังสปี ระชาสรรค์

หน้า 39 มาตรฐาน ส 3.2 เข้าใจระบบและสถาบนั ทางเศรษฐกจิ ต่างๆ ความสมั พนั ธท์ างเศรษฐกิจและความจําเปน็ ของการรว่ มมือกันทางเศรษฐกิจในสังคมโลก ชั้น ตวั ชว้ี ัด สาระการเรียนรแู้ กนกลาง ม.4–ม.6 1. อธิบายบทบาทของรฐั บาลดา้ นนโยบาย  บทบาทของนโยบายการเงินและการคลังของ การเงนิ การคลงั ในการพฒั นาเศรษฐกจิ ของ รัฐบาลในดา้ น ประเทศ - การรกั ษาเสถียรภาพทางเศรษฐกจิ - การสรา้ งการเจรญิ เตบิ โตทางเศรษฐกจิ - การรักษาดลุ การคา้ ระหว่างประเทศ - การแทรกแซงราคาและการควบคุม ราคา  รายรับและรายจ่ายของรัฐท่มี ผี ลตอ่ งบประมาณ หนี้สาธารณะ การพัฒนาทางเศรษฐกจิ และ คณุ ภาพชีวติ ของประชาชน - นโยบายการเก็บภาษีประเภทต่าง ๆ และการใชจ้ ่ายของรัฐ - แนวทางการแก้ปัญหาการวา่ งงาน  ความหมาย สาเหตุ และผลกระทบทเ่ี กิดจาก ภาวะทางเศรษฐกิจ เช่น เงนิ เฟ้อ เงนิ ฝดื  ตัวช้ีวัดความเจริญเตบิ โตทางเศรษฐกิจ เช่น GDP , GNP รายไดเ้ ฉล่ียตอ่ บคุ คล  แนวทางการแก้ปญั หาของนโยบายการเงิน การคลงั 2. วเิ คราะห์ผลกระทบของการเปิดเสรที าง  วิวฒั นาการของการเปิดเสรที างเศรษฐกจิ ในยุค เศรษฐกจิ ในยุคโลกาภวิ ัตน์ทมี่ ีผลตอ่ สงั คมไทย โลกาภวิ ตั น์ของไทย  ปัจจัยทางเศรษฐกิจทีม่ ีผลตอ่ การเปิดเสรีทาง เศรษฐกจิ ของประเทศ  ผลกระทบของการเปิดเสรที างเศรษฐกิจของ ประเทศท่ีมีตอ่ ภาคการเกษตร ภาคอตุ สาหกรรม ภาคการคา้ และบริการ  การค้าและการลงทนุ ระหว่างประเทศ  บทบาทขององคก์ รระหว่างประเทศในเวที การเงนิ โลกที่มผี ลกับประเทศไทย 3. วิเคราะห์ผลดี ผลเสยี ของความร่วมมอื ทาง  แนวคิดพื้นฐานทเ่ี กีย่ วข้องกับการคา้ ระหว่าง เศรษฐกจิ ระหว่างประเทศในรูปแบบต่าง ๆ ประเทศ  บทบาทขององค์การความร่วมมือทางเศรษฐกจิ ท่ีสําคัญในภูมภิ าคต่าง ๆ ของโลก เช่น WTO , NAFTA , EU , IMF , ADB , OPEC , FTA , APECในระดบั ตา่ ง ๆ เขตสีเ่ หลี่ยม เศรษฐกิจ  ปจั จยั ตา่ ง ๆ ท่ีนาํ ไปสูก่ ารพงึ่ พา การแขง่ ขนั การ ขดั แย้ง และการประสานประโยชนท์ าง เศรษฐกิจ  ตัวอย่างเหตกุ ารณ์ทน่ี ําไปสู่การพงึ พาทาง เศรษฐกิจ หลกั สูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้สงั คมศึกษา ศาสนาและวฒั นธรรม : โรงเรียนหารเทารังสีประชาสรรค์

หนา้ 40 ช้นั ตวั ชว้ี ดั สาระการเรียนรู้แกนกลาง  ผลกระทบจากการดาํ เนนิ กจิ กรรมทางเศรษฐกิจ ระหว่างประเทศ  ปัจจัยต่าง ๆ ท่ีนําไปสู่การพึ่งพาการแข่งขัน การ ขัดแย้งและการประสารประโยชน์ทางเศรษฐกิจ วธิ ีการกดี กนั ทางการค้าในการค้าระหว่างประเทศ สาระที่ 4 ประวตั ศิ าสตร์ มาตรฐาน ส 4.1 เข้าใจความหมาย ความสําคญั ของเวลา และยุคสมัยทางประวัติศาสตร์ สามารถใช้ วธิ กี ารทางประวัติศาสตรม์ าวเิ คราะห์เหตุการณต์ า่ งๆ อย่างเป็นระบบ ชนั้ ตวั ช้ีวดั สาระการเรยี นรู้แกนกลาง ม.4–ม.6 1. ตระหนักถึงความสาํ คัญของเวลาและยุคสมัย  เวลาและยุคสมัยทางประวตั ิศาสตร์ที่ปรากฏใน ทางประวัติศาสตรท์ ี่แสดงถงึ การเปลย่ี นแปลง หลกั ฐานทางประวตั ศิ าสตรไ์ ทยและ ของมนุษยชาติ ประวตั ิศาสตร์สากล 2. สรา้ งองค์ความร้ใู หม่ทางประวตั ิศาสตร์โดยใช้  ตัวอยา่ งเวลาและยคุ สมยั ทางประวตั ศิ าสตร์ วธิ กี ารทางประวัติศาสตรอ์ ยา่ งเปน็ ระบบ ของสงั คมมนษุ ยท์ ี่มปี รากฏในหลกั ฐานทาง ประวตั ิศาสตร์ (เชอ่ื มโยงกบั มฐ. ส 4.3)  ความสําคัญของเวลาและยุคสมัยทาง ประวตั ิศาสตร์  ขั้นตอนของวิธกี ารทางประวตั ิศาสตร์ โดย นําเสนอตวั อย่างทีละข้นั ตอนอย่างชดั เจน  คุณคา่ และประโยชนข์ องวิธกี ารทางประวตั ิ ศาสตร์ท่มี ีต่อการศกึ ษาทางประวัติศาสตร์  ผลการศึกษาหรอื โครงงานทางประวัติศาสตร์ มาตรฐาน ส 4.2 เข้าใจพัฒนาการของมนุษยชาตจิ ากอดตี จนถงึ ปัจจบุ ัน ในด้านความสมั พันธแ์ ละ การเปลย่ี นแปลงของเหตุการณอ์ ยา่ งตอ่ เนื่อง ตระหนกั ถงึ ความสาํ คญั และสามารถ วิเคราะห์ผลกระทบทเี่ กดิ ขน้ึ ชนั้ ตัวชี้วัด สาระการเรียนรูแ้ กนกลาง ม.4-ม.6 1. วเิ คราะห์อทิ ธิพลของอารยธรรรมโบราณ  อารยธรรมของโลกยุคโบราณ ไดแ้ ก่ อารยธรรม และการติดตอ่ ระหว่างโลกตะวันออกกับโลก ลุ่มแมน่ ํา้ ไทกรีส-ยูเฟรตสี ไนล์ ฮวงโห สินธุ และ ตะวนั ตกท่ีมผี ลต่อพัฒนาการและการเปล่ียน อารยธรรมกรีก-โรมนั แปลงของโลก  การติดต่อระหว่างโลกตะวนั ออกกบั โลกตะวนั ตก 2. วิเคราะห์เหตุการณ์สาํ คญั ตา่ งๆท่ีส่งผลต่อการ และอิทธิพลทางวฒั นธรรมที่มตี ่อกันและกัน เปล่ียนแปลงทางสงั คม เศรษฐกจิ และ  เหตุการณส์ าํ คญั ต่างๆทส่ี ่งผลตอ่ การเปลีย่ น การเมอื ง เขา้ ส่โู ลกสมยั ปัจจุบนั แปลงของโลกในปัจจบุ นั เช่น ระบอบฟิวดลั 3. วเิ คราะห์ผลกระทบของการขยายอิทธิพล การฟน้ื ฟศู ิลปวทิ ยาการสงครามครเู สด การสํารวจ ของประเทศในยโุ รปไปยงั ทวีปอเมริกา ทางทะเล การปฏริ ูปศาสนา การปฏวิ ตั ทิ าง แอฟรกิ าและเอเชีย อุตสาหกรรม หลักสูตรกล่มุ สาระการเรยี นรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม : โรงเรยี นหารเทารงั สีประชาสรรค์

ชั้น ตวั ชี้วัด หน้า 41 4. วเิ คราะหส์ ถานการณข์ องโลกใน ครสิ ต์ศตวรรษที่ 21 สาระการเรยี นรแู้ กนกลาง  วิทยาศาสตร์ การปฏวิ ตั อิ ุตสาหกรรม จักรวรรดิ นิยม ลทั ธชิ าตินยิ ม เปน็ ต้น  ความร่วมมอื และความขดั แยง้ ของมนษุ ยชาติ ในโลก  สถานการณส์ าํ คญั ของโลกในคริสตศ์ ตวรรษที่ 21 เชน่ - เหตกุ ารณ์ 11 กันยายน 2001 (Nine Eleven) - การขาดแคลนทรัพยากร - การก่อการร้าย - ความขดั แยง้ ทางศาสนา ฯลฯ มาตรฐาน ส 4.3 เข้าใจความเปน็ มาของชาตไิ ทย วัฒนธรรม ภูมิปัญญาไทย มีความรกั ความภูมใิ จและ ธาํ รงความเปน็ ไทย ชน้ั ตัวชวี้ ดั สาระการเรียนรูแ้ กนกลาง ม.4 – ม.6 1. วเิ คราะห์ประเดน็ สําคญั ของประวตั ศิ าสตร์  ประเดน็ สาํ คัญของประวตั ศิ าสตรไ์ ทย เช่น ไทย แนวคดิ เกย่ี วกบั ความเป็นมาของชาตไิ ทย 2. วเิ คราะหค์ วามสาํ คญั ของสถาบัน อาณาจักรโบราณในดนิ แดนไทย และอิทธิพลท่ี มีตอ่ สงั คมไทย ปจั จัยท่ีมีผลต่อการสถาปนา พระมหากษัตรยิ ์ต่อชาตไิ ทย อาณาจกั รไทยในช่วงเวลาตา่ งๆ สาเหตุและ 3. วเิ คราะหป์ จั จัยทสี่ ง่ เสริมความสร้างสรรค์ ผลของการปฏิรปู ฯลฯ  บทบาทของสถาบันพระมหากษตั รยิ ์ในการ ภมู ิปัญญาไทย และวัฒนธรรมไทย ซึ่งมผี ล พัฒนาชาตไิ ทยในด้านตา่ งๆ เชน่ การป้องกัน ตอ่ สงั คมไทยในยุคปัจจุบนั และรักษาเอกราชของชาติ การสรา้ งสรรค์ 4. วิเคราะหผ์ ลงานของบุคคลสําคญั ทั้งชาว วฒั นธรรมไทย ไทยและต่างประเทศ ทีม่ ีส่วนสร้างสรรค์  อิทธิพลของวฒั นธรรมตะวนั ตก และตะวนั ออก วฒั นธรรมไทย และประวตั ิศาสตร์ไทย ทมี่ ตี อ่ สงั คมไทย 5. วางแผนกาํ หนดแนวทางและการมีส่วนรว่ ม  ผลงานของบคุ คลสําคัญทั้งชาวไทยและ การอนุรกั ษภ์ มู ปิ ญั ญาไทยและวฒั นธรรม ต่างประเทศ ทม่ี สี ว่ นสรา้ งสรรค์ วัฒนธรรมไทย ไทย และประวัติศาสตรไ์ ทย  ปัจจัยทีส่ ่งเสริมความสร้างสรรค์ภมู ิปญั ญาไทย และวัฒนธรรมไทย ซงึ่ มผี ลตอ่ สงั คมไทยในยุค ปัจจบุ ัน  สภาพแวดลอ้ มท่มี ีผลต่อการสรา้ งสรรค์ภูมิ ปัญญาและวฒั นธรรมไทย  วิถชี วี ติ ของคนไทยในสมยั ต่างๆ  การสืบทอดและเปล่ียนแปลงของวัฒนธรรมไทย  แนวทางการอนรุ ักษภ์ ูมปิ ญั ญาและวฒั นธรรม ไทยและการมีส่วนรว่ ม ในการอนุรกั ษ์  วิธกี ารมีสว่ นร่วมอนรุ ักษ์ภมู ปิ ญั ญาและ วฒั นธรรมไทย หลักสตู รกลุ่มสาระการเรยี นรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวฒั นธรรม : โรงเรียนหารเทารงั สปี ระชาสรรค์

หน้า 42 สาระท่ี 5 ภมู ิศาสตร์ (หลกั สตู รฉบับปรับปรุง พ.ศ.2560) มาตรฐาน ส 5.1 เข้าใจลักษณะของโลกทางกายภาพ และความสัมพันธ์ของสรรพส่ิงซ่ึงมีผลต่อกันและกัน ใช้แผนที่และเครื่องมือทางภูมิศาสตร์ในการค้นหา วิเคราะห์ สรุปตามกระบวนการทาง ภูมศิ าสตร์ ตลอดจนใชภ้ มู สิ ารสนเทศอยา่ งมปี ระสทิ ธภิ าพ ช้นั ตวั ช้วี ัด สาระการเรียนรูแ้ กนกลาง ม.4 – ม.6 1. วิเคราะหก์ ารเปลี่ยนแปลงทาง  การเปลย่ี นแปลงทางกายภาพ กายภาพในประเทศไทยและภมู ภิ าค (ประกอบดว้ ย 1. ธรณภี าค 2.บรรยากาศ ต่างๆของโลก ซ่งึ ได้รบั อิทธพิ ลจาก 3.อทุ กภาค 4.ชวี ภาค) ของพื้นทีใ่ นประเทศ ปจั จัยทางภมู ศิ าสตร์ ไทยและภูมิภาคต่างๆของโลก ซ่งึ ไดร้ บั 2. วเิ คราะห์ลักษณะทางกายภาพซง่ึ ทํา อทิ ธพิ ลจากปัจจยั ทางภมู ิศาสตร์ ใหเ้ กดิ ปญั หาและภัยพบิ ตั ิทาง  การเปล่ียนแปลงทางกายภาพที่ส่งผลตอ่ ธรรมชาตใิ นประเทศไทยและภูมภิ าค ประเทศ ภูมอิ ากาศและทรัพยากรธรรมชาติ ตา่ งๆของโลก  ปัญหาทางกายภาพและภยั พบิ ตั ิทาง 3. ใชแ้ ผนทแ่ี ละเครอ่ื งมือทางภูมศิ าสตร์ ธรรมชาติในประเทศและภมู ิภาคต่างๆของโลก ในการค้นหา วเิ คราะห์ และสรปุ  แผนทีแ่ ละองค์ประกอบ ข้อมลู ตามกระบวนการภูมิศาสตร์  การอ่านแผนที่เฉพาะเรอ่ื ง และนําภูมิสารสนเทศมาใช้ประโยชน์  การแปลความหมายรูปถ่ายทางอากาศและ ในชวี ติ ประจาํ วนั ภาพจากดาวเทยี ม  การนําภมู สิ ารสนเทศไปใช้ใชีวติ ประจําวนั หลักสตู รกลมุ่ สาระการเรียนรู้สงั คมศึกษา ศาสนาและวฒั นธรรม : โรงเรียนหารเทารงั สีประชาสรรค์

หนา้ 43 สาระท่ี 5 ภมู ิศาสตร์ มาตรฐาน ส 5.2 เข้าใจปฏิสัมพันธ์ระหวา่ งมนุษยก์ ับส่งิ แวดล้อมทางกายภาพท่ีก่อให้เกดิ การสรา้ งสรรค์ วถิ ีการดาํ เนินชีวติ มีจติ สาํ นึกและมีสว่ นร่วมในการ จัดการทรพั ยากรและสง่ิ แวดล้อม เพ่อื การพัฒนาท่ีย่งั ยืน ชน้ั ตัวช้วี ดั สาระการเรยี นรู้แกนกลาง ม.4–ม.6 1. วิเคราะห์ปฏสิ ัมพันธร์ ะหวา่ ง  ปฏสิ มั พนั ธร์ ะหวา่ งส่งิ แวดล้อมทางกายภาพ ส่งิ แวดลอ้ มทางกายภาพกับกจิ กรรม กับวถิ ีการดาํ เนนิ ชีวิตภายใตก้ ระแสโลกาภวิ ตั น์ ของมนุษยใ์ นการสร้างสรรค์วิถี ได้แก่ การดําเนินชวี ติ ของทอ้ งถ่นิ ทงั้ ใน - ประชากรและการต้งั ถน่ิ ฐาน (การกระจาย ประเทศไทยและภูมิภาคตา่ งๆของโลก และการเปล่ียนแปลงประชากร ชุมชนเมอื ง และเห็นความสาํ คญั ของสง่ิ แวดล้อม และชนบทและการกลายเป็นเมือง ทีม่ ีผลตอ่ การดาํ รงชีวติ ของมนษุ ย์ - การกระจายของกิจกรรมทางเศรษฐกจิ (เกษตรกรรม อตุ สาหกรรมการผลิตการบริการ และการทอ่ งเทีย่ ว) 2. วิเคราะห์สถานการณ์ สาเหตุ และ  สถานการณก์ ารเปลีย่ นแปลงดา้ น ผลกระทบของการเปล่ียนแปลงดา้ น ทรพั ยากรธรรมชาติและส่งิ แวดล้อมได้แก่ การ ทรัพยากรธรรมชาติและสงิ่ แวดล้อม เปลีย่ น แปลงสภาพภมู ิอากาศความเส่อื มโทรม ของประเทศไทยและภูมภิ าคต่างๆ ของ ของโลก สิ่งแวดล้อม ความหลากหลายทางชีวภาพ และภัยพบิ ัติ  สาเหตแุ ละผลกระทบของการเปล่ยี นแปลง ดา้ นทรัพยากรธรรมชาติและสิง่ แวดล้อมของ ประเทศไทยและภูมิภาคต่างๆ ของโลก  การจดั การภัยพิบัติ 3. ระบุมาตรการปอ้ งกันและแกไ้ ข  มาตรการป้องกนั และแกไ้ ขปญั หา ปญั หากฎหมายและนโยบายดา้ น ทรัพยากรธรรมชาตแิ ละส่ิงแวดลอ้ มในประเทศ ทรพั ยากรธรรมชาติและส่งิ แวดลอ้ ม และระหว่างประเทศ ตามแนวทางการพัฒนา บทบาทขององค์การท่เี กีย่ วข้องและ ทีย่ ง่ั ยนื ความมนั่ คงของมนุษย์และการบริโภ การประสาน ความรว่ มมือทัง้ ใน คอย่างรบั ผิดชอบ ประเทศและระหว่างประเทศ  กฎหมายและนโยบายดา้ นทรัพยากรธรรมชาติ และส่ิงแวดล้อมทั้งในประเทศและระหวา่ ง ประเทศ  บทบาทขององคก์ าร และการประสานความรว่ ม มือทั้งในประเทศและระหวา่ งประเทศ หลักสูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศกึ ษา ศาสนาและวฒั นธรรม : โรงเรยี นหารเทารงั สปี ระชาสรรค์

ชั้น ตวั ชีว้ ัด หนา้ 44 สาระการเรยี นรแู้ กนกลาง 4. วิเคราะห์แนวทางและมีส่วนรว่ ม  แนวทางการจดั การทรัพยากรธรรมชาตแิ ละ ในการจัดการ และสิ่งแวดลอ้ มเพ่ือ สง่ิ แวดลอ้ ม การพัฒนาท่ยี ง่ั ยืน  การมีส่วนรว่ มในการแกป้ ัญหา และการดําเนิน ชีวิตตามแนวทางการจดั การทรัพยากรและ สง่ิ แวดลอ้ มเพอื่ การพัฒนาที่ยัง่ ยืน หลกั สูตรกล่มุ สาระการเรยี นรู้สงั คมศกึ ษา ศาสนาและวัฒนธรรม : โรงเรียนหารเทารงั สปี ระชาสรรค์

หนา้ 45 โครงสรา้ งหลักสตู ร กลุม่ สาระการเรียนรู้สงั คมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม ระดับมธั ยมศึกษาตอนต้น รายวิชาพ้ืนฐาน จาํ นวน 60 ชว่ั โมง 1.5 หนว่ ยกติ ชั้นมธั ยมศกึ ษาปที ่ี 1 จํานวน 60 ชั่วโมง 1.5 หนว่ ยกิต จาํ นวน 20 ช่วั โมง 0.5 หน่วยกิต ส21101 สังคมศึกษาพื้นฐาน 1 จํานวน 20 ชว่ั โมง 0.5 หน่วยกติ ส21102 สงั คมศึกษาพื้นฐาน 2 ส21103 ประวตั ิศาสตร์ 1 ส21104 ประวัติศาสตร์ 2 ชน้ั มัธยมศกึ ษาปที ี่ 2 จาํ นวน 60 ชว่ั โมง 1.5 หน่วยกิต ส22101 สังคมศึกษาพื้นฐาน 3 จํานวน 60 ชว่ั โมง 1.5 หน่วยกิต ส22102 สงั คมศกึ ษาพ้ืนฐาน 4 จํานวน 20 ช่ัวโมง 0.5 หนว่ ยกิต ส22103 ประวัตศิ าสตร์ 3 จาํ นวน 20 ชั่วโมง 0.5 หนว่ ยกิต ส22104 ประวัตศิ าสตร์ 4 ช้ันมธั ยมศึกษาปีท่ี 3 จํานวน 60 ชั่วโมง 1.5 หนว่ ยกิต ส23101 สงั คมศึกษาพืน้ ฐาน 5 จํานวน 60 ชั่วโมง 1.5 หน่วยกติ ส23102 สงั คมศกึ ษาพื้นฐาน 6 จํานวน 20 ชว่ั โมง 0.5 หนว่ ยกติ ส23103 ประวตั ิศาสตร์ 5 จํานวน 20 ชวั่ โมง 0.5 หน่วยกติ ส23104 ประวตั ิศาสตร์ 6 รายวชิ าเพม่ิ เติม จํานวน 20 ชว่ั โมง 0.5 หนว่ ยกิต ชั้นมัธยมศกึ ษาปีที่ 1 จํานวน 20 ชั่วโมง 0.5 หน่วยกิต ส 20231 หนา้ ทพี่ ลเมือง 1 ส 20232 หน้าท่ีพลเมือง 2 ช้นั มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 2 จํานวน 20 ชั่วโมง 0.5 หนว่ ยกติ ส 20233 หน้าที่พลเมอื ง 3 จํานวน 20 ชั่วโมง 0.5 หนว่ ยกติ ส 20234 หน้าท่พี ลเมอื ง 4 ชั้นมัธยมศึกษาปที ่ี 3 จาํ นวน 20 ชั่วโมง 0.5 หนว่ ยกิต ส 20235 หน้าท่ีพลเมอื ง 5 จํานวน 20 ช่ัวโมง 0.5 หน่วยกิต ส 20236 หนา้ ทีพ่ ลเมือง 6 หลักสูตรกลุ่มสาระการเรยี นรู้สงั คมศกึ ษา ศาสนาและวฒั นธรรม : โรงเรียนหารเทารงั สปี ระชาสรรค์

รายวิชาเพิ่มเติม (สาํ หรบั แผนการเรียนทั่วไป ม.2/4 – 2/6) หน้า 46 ชัน้ มธั ยมศกึ ษาปีที่ 2 ภาคเรียนที่ 1 1.0 หน่วยกิต ส22201 ปากพะยูนศกึ ษา จํานวน 40 ช่วั โมง 1.0 หน่วยกิต ภาคเรียนท่ี 2 ส22202 รักษ์เลสาบ จาํ นวน 40 ชว่ั โมง หลกั สตู รกลุม่ สาระการเรยี นรู้สงั คมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม : โรงเรียนหารเทารงั สีประชาสรรค์

หน้า 47 คาํ อธบิ ายรายวิชาพ้ืนฐาน ส21101 สังคมศกึ ษา ศาสนาและวัฒนธรรม 1 รายวิชาพื้นฐาน กลุ่มสาระการเรยี นรู้ สงั คมศึกษา ศาสนาและวฒั นธรรม ชัน้ มธั ยมศกึ ษาปที ่ี 1 ภาคเรียนที่ 1 เวลา 60 ชัว่ โมง จาํ นวน 1.5 หน่วยกติ …………………………………………………………………………………………………………………………. ศึกษา วิเคราะห์ อภิปราย การสังคายนา การเผยแผ่พระพุทธศาสนาเข้าสู่ประเทศไทยความสําคัญ ของพระพุทธศาสนาต่อสังคมไทย พุทธประวัติ ชาดก วันสําคัญทางพระพุทธศาสนา การพัฒนาจิตและ การเจริญปัญญาด้วยวิธีคิดแบบโยนิโสมนสิการ อธิบายพุทธคุณ ข้อธรรมสําคัญในกรอบอริยสัจ 4 และ หลักธรรมของศาสนาที่ตนนับถือตามที่กําหนดและปฏิบัติตนในการดํารงชีวิตแบบพอเพียงและดูแลรักษา สิ่งแวดล้อมเพือ่ การอยู่รว่ มกนั ได้อย่างสันตสิ ุข อธิบายพิกัดทางภูมิศาสตร์ เสน้ แบง่ เวลาและเปรยี บเทียบวัน เวลาของโลก ของประเทศไทย วิเคราะห์ ลักษณะทางกายภาพของทวีปเอเชีย ทวีปออสเตรเลียและโฮเชียเนีย โดยใช้เคร่ืองมือทางภูมิศาสตร์ใน การสืบค้น สํารวจ ระบุทําเลท่ีต้ังของกิจกรรมทางเศรษฐกิจและสังคม วิเคราะห์ปัจจัยทางกายภาพและ ปัจจัยทางสังคมที่มีผลต่อทําเลที่ต้ังของกิจกรรมทางเศรษฐกิจและสังคมในทวีปเอเชีย ทวีปออสเตรเลีย และโอเชียเนีย วิเคราะห์สาเหตุการเกิดภัยพิบัติและการจัดการภัยพิบัติ สืบค้น อภิปรายประเด็นปัญหา จากปฏิสัมพันธ์ระหว่างสภาพแวดล้อมทางกายภาพกับมนุษย์ เพ่ือการจัดการทรัพยากรและสิ่งแวดล้อมใน ทวีปเอเชีย ทวีปออสเตรเลีย และโอเชียเนียอย่างยั่งยืนโดยบูรณาการกับหลักปรัชญาของเศรษฐกิจ พอเพยี ง โดยใช้กระบวนการทางภูมิศาสตร์ ทักษะความรู้ ความจํา ความเข้าใจ การคิดวิเคราะห์ กระบวน การกลุ่ม กระบวนการสร้างค่านิยม กระบวนการสร้างความตระหนัก และกระบวนการปฏิบัติในการสืบค้น ขอ้ มลู และการอภปิ ราย เพื่อให้เกิดความรู้ ความเข้าใจ สามารถส่ือสารสิ่งที่เรียนรู้ มีความสามารถในการตัดสินใจสามารถ ทํางานร่วมกับผู้อ่ืน เห็นคุณค่าของการนําความรู้ไปใช้ประโยชน์ในชีวิตประจําวัน มีคุณธรรม จริยธรรม และน้อมนําหลักของปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงมาใช้ในการดําเนินชีวิตและค่านิยมที่เหมาะสม มีคุณลักษณะ อันพึงประสงค์ในด้านรักชาติ ศาสตร์ กษัตริย์ ซื่อสัตย์สุจริต มีวินัย ใฝ่เรียนรู้ รักความเป็นไทย มีจิต สาธารณะ ดํารงตนอยู่ในสังคมได้อย่างมีความสุขและเรียนรู้อยู่ร่วมกันกับสังคมโลกในศตวรรษท่ี 21 อย่างมปี ระสทิ ธภิ าพ ตัวชีว้ ดั ส 1.1 ม.1/1 – 8 , ส 1.2 ม.1/3, 5 ส 5.1 ม.1/1 – 3 , ส 5.2 ม.1/1 – 4 รวม 17 ตวั ชีว้ ัด หลกั สูตรกลมุ่ สาระการเรยี นรู้สังคมศกึ ษา ศาสนาและวัฒนธรรม : โรงเรยี นหารเทารังสปี ระชาสรรค์

หน้า 48 ส21102 สงั คมศึกษา 2 รายวิชาพ้นื ฐาน กลมุ่ สาระการเรยี นรู้ สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม ช้นั มธั ยมศกึ ษาปที ่ี 1 ภาคเรียนที่ 2 เวลา 60 ชัว่ โมง จาํ นวน 1.5 หน่วยกติ …………………………………………………………………………………………………………………………. ศึกษา วิเคราะห์ อภิปราย ประวัติพุทธสาวก พุทธสาวิกาและและศาสนิกชนตัวอย่าง บําเพ็ญ ประโยชน์ต่อศาสนสถานของศาสนาท่ีตนนับถือ การปฏิบัติตนต่อศาสนิกชนอ่ืนในสถานการณ์ต่างๆได้ อย่างเหมาะสม อธิบายจริยวัตรของสาวกเพื่อเป็นแบบอย่างในการประพฤติปฏิบัติ และปฏิบัติตนอย่าง เหมาะสมต่อสาวกของศาสนาท่ีตนนับถือ ปฏิบัติตนในศาสนพิธีได้ถูกต้อง อภิปรายเหตุผลความจําเป็นท่ี ทกุ คนตอ้ งศึกษาเรียนรศู้ าสนาอนื่ ๆ และวิเคราะห์การกระทําของบคุ คลท่ีเป็นแบบอย่างด้านศาสนสัมพนั ธ์ ศึกษา วิเคราะห์ อภิปรายกฎหมายในการคุ้มครองสิทธิของบุคคล บทบาทและหน้าท่ีของเยาวชน ที่มีต่อสังคมและประเทศชาติ กฎหมายรัฐธรรมนูญ วัฒนธรรมไทยกับวัฒนธรรมของประเทศในภูมิภาคเอเชีย ตะวนั ออกเฉยี งใต้ ศึกษา วิเคราะห์ อภิปราย เศรษฐศาสตร์เบื้องต้น กฎอุปสงค์ อุปทาน การบริโภคอย่างมีประสิทธิภาพ หลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง หลักการทรงงานของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว การประยุกต์ใช้ เศรษฐกิจพอเพียงในการดํารงชีวิต สถาบันการเงิน บทบาทหน้าที่ความสําคัญของธนาคารกลาง การแข่งขัน ทางเศรษฐกิจในประเทศ ทรัพย์สนิ ทางปัญญา กฎหมายทรพั ย์สินทางปญั ญา โดยใช้กระบวนการทกั ษะความรู้ ความจํา ความเข้าใจ กระบวนการกลมุ่ กระบวนการสร้าง ค่า นิยม กระบวนการคิด กระบวนการสร้างความตระหนกั และกระบวนการปฏบิ ตั ใิ นการสบื ค้นข้อมลู และการอภปิ ราย เพื่อให้เกิดความรู้ ความเข้าใจสามารถสื่อสารส่ิงท่ีเรียนรู้ มีความสามารถในการตัดสินใจสามารถ ทํางานร่วมกับผู้อื่น เห็นคุณค่าของการนําความรไู้ ปใช้ประโยชน์ในชีวติ ประจําวัน มีคุณธรรม จริยธรรมและ น้อมนําหลักของปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงมาใช้ในการดําเนินชีวิตและค่านิยมที่เหมาะสม มีคุณลักษณะ อันพึงประสงค์ในด้านรักชาติ ศาสตร์ กษัตริย์ ซ่ือสัตย์สุจริต มีวินัย ใฝ่เรียนรู้ รักความเป็นไทย มีจิตสาธารณะ ดาํ รงตนอยใู่ นสงั คมได้อยา่ งมีความสขุ และเรียนรอู้ ยูร่ ่วมกันกับสงั คมโลกในศตวรรษที่ 21 อยา่ งมีประสิทธภิ าพ ตวั ชีว้ ดั ส 1.1 ม.1/4,9,11 , ส 1.2 ม.1/1,2,4 ส 2.1 ม.1/1-4 , ส 2.2 ม.1/1 – 3 ส 3.1 ม.1/1 – 3 , ส 3.2 ม.1/1,3,4 รวม 19 ตวั ช้วี ดั หลักสตู รกลุม่ สาระการเรียนรู้สงั คมศกึ ษา ศาสนาและวฒั นธรรม : โรงเรยี นหารเทารงั สีประชาสรรค์

หน้า 49 ส21103 ประวัตศิ าสตร์ 1 รายวชิ าพื้นฐาน กลุ่มสาระการเรียนรู้ สงั คมศกึ ษา ศาสนาและวฒั นธรรม ช้ันมัธยมศึกษาปีที่ 1 ภาคเรยี นที่ 1 เวลา 20 ช่ัวโมง จํานวน 0.5 หนว่ ยกิต …………………………………………………………………………………………………………………………. ศึกษาความสําคัญของเวลาการศึกษาประวัติศาสตร์ ความสําคัญของอดีตที่มีต่อปัจจุบันและอนาคต ท่ีมาและตัวอย่างการใช้ศักราชในเอกสารประวัติศาสตร์ไทย วิธีการเทียบศักราชตามแบบต่างๆ การนําวิธี การทางประวัติศาสตร์ไปใช้ศึกษาเร่ืองราวของประวัติศาสตร์ไทยที่มีอยู่ในท้องถิ่นและเหตุการณ์สําคัญสมัย สุโขทัย ประวัติศาสตร์ไทยสมัยก่อนสุโขทัยในดินแดนไทยโดยสังเขป รัฐโบราณ รัฐไทยในดินแดนไทยและ ประวัตศิ าสตร์ความเปน็ มาของท้องถ่ินจังหวดั สงขลา โดยใช้กระบวนการคิดวิเคราะห์ กระบวนการศึกษาค้นคว้าข้อมูล กระบวนการปฏิบัติ กระบวนการ กลมุ่ กระบวนการเรียนร้แู บบบรู ณาการ กระบวนการแก้ปัญหาและวิธีการทางประวัติศาสตร์ เพอ่ื ใหเ้ กิดความรู้ ความเขา้ ใจถงึ ความสําคัญของเวลาและยุคสมยั ทางประวตั ศิ าสตรส์ ามารถใชว้ ิธี การทางประวัตศิ าสตรม์ าวิเคราะห์เหตกุ ารณ์ต่างๆอย่างเป็นระบบ เข้าใจความเป็นมาของชาตไิ ทย พัฒนา การด้านตา่ งๆ วฒั นธรรมไทย ภมู ปิ ญั ญาไทยและภาคภูมิใจในท้องถ่นิ ของตน มีคุณลักษณะอันพึงประสงค์ ด้านรกั ชาติ ศาสน์ กษตั รยิ ์ ซ่อื สตั ย์สุจริต มวี ินัย ใฝ่เรียนรู้ มุ่งมั่นในการทาํ งาน อยู่อยา่ งพอเพียงและรกั ความเป็นไทยและเรียนรู้อยูร่ ่วมกันกบั สังคมโลกในศตวรรษท่ี 21 อยา่ งมปี ระสิทธิภาพ ตัวชว้ี ดั ส 4.1 ม.1/1 , ม.1/2 , ม.1/3 ส 4.3 ม.1/1-2 รวม 5 ตัวชว้ี ัด หลกั สูตรกล่มุ สาระการเรยี นรู้สงั คมศึกษา ศาสนาและวฒั นธรรม : โรงเรยี นหารเทารังสปี ระชาสรรค์

หนา้ 50 ส21104 ประวตั ศิ าสตร์ 2 รายวิชาพน้ื ฐาน กลุ่มสาระการเรียนรู้ สงั คมศกึ ษา ศาสนาและวฒั นธรรม ช้นั มธั ยมศึกษาปีท่ี 1 ภาคเรียนท่ี 2 เวลา 20 ช่ัวโมง จํานวน 0.5 หน่วยกติ …………………………………………………………………………………………………………………………. ศึกษา วิเคราะห์พัฒนาการของอาณาจักรสุโขทัยในด้านการเมืองการปกครอง เศรษฐกิจ สังคม และความสัมพันธ์ระหว่างประเทศ วัฒนธรรม ภูมิปัญญาไทยสมัยสุโขทัย ความเสื่อมของอาณาจักรสุโขทัย ท่ีต้ังและสภาพภูมิศาสตร์ที่มีผลต่อพัฒนาการทางประวัติศาสตร์ สังคม เศรษฐกิจและการเมืองของประเทศ ต่างๆ ในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ความร่วมมือผ่านกลุ่มอาเซียนท่ีถือว่าเป็นพัฒนาการของภูมิภาค ท่ีต้ังและความสําคัญของแหล่งอารยธรรมในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ อิทธิพลของอารยธรรมโบราณ ในดินแดนไทยทมี่ ีผลตอ่ พัฒนาการของสังคมไทยสมัยปจั จบุ นั โดยใช้กระบวนการคดิ วิเคราะห์ กระบวนสร้างความตระหนัก กระบวนการสืบค้นข้อมูล กระบวนการ ปฏิบัติ กระบวนการกลุ่ม กระบวนการเรียนรู้แบบบูรณาการ กระบวนการแก้ปัญหา และวิธีการทาง ประวัติศาสตร์ เพ่ือใหเ้ กิดความรู้ ความเข้าใจถึงความสําคัญ สามารถใช้วิธีการทางประวัติศาสตรม์ าวิเคราะห์เหตุการณ์ ต่างๆ อย่างเป็นระบบ เข้าใจความเป็นมาของชาติไทย พัฒนาการด้านต่างๆ วัฒนธรรมไทย ภูมิปัญญาไทย เกิดความรู้ความเข้าใจ ความภาคภูมิใจ พัฒนาการเมืองการปกครอง เศรษฐกิจ สังคม วัฒนธรรมและภูมิ ปัญญาสมัยสุโขทัย มีความเข้าใจอารยธรรม การพัฒนาสังคม เศรษฐกิจและการเมืองของประเทศต่างๆ การรวมกลุ่มเป็นอาเซียนของประเทศในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ มีคุณลักษณะอันพึงประสงค์ด้าน รักชาติ ศาสน์ กษตั ริย์ ซ่ือสัตย์สุจริต มีวินัย ใฝ่เรียนรู้ มุ่งมนั่ ในการทํางาน อยู่อย่างพอเพียง รักความเป็นไทย และมีจติ สาธารณะและเรียนรู้อยรู่ ่วมกนั กบั สงั คมโลกในศตวรรษที่ 21 อยา่ งมปี ระสทิ ธภิ าพ ตัวชว้ี ัด ส 4.2 ม.1/1 , ม.1/2 ส 4.3 ม.1/1 , ม.1/3 รวม 4 ตวั ชี้วัด หลักสตู รกลมุ่ สาระการเรยี นรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวฒั นธรรม : โรงเรียนหารเทารงั สีประชาสรรค์