การท่องเที่ยวภูเก็ต

ชวนอ่าน ส�ำนกั งานกองทุนสนบั สนนุ การวจิ ัย (สกว.) เป็นหนว่ ยงานหนงึ่ ในเครือข่ายองคก์ รบริหารงานวจิ ยั แห่งชาติ (คอบช.) ซงึ่ มหี นา้ ที่ในการบริหารจัดการทนุ วิจยั ด้านการบริหารจดั การการทอ่ งเทย่ี ว ได้เลง็ เหน็ ความสำ� คญั ของการพัฒนางานวจิ ยั เพ่อื ใหส้ ามารถขับเคล่ือนนโยบายในการพัฒนาการท่องเทีย่ วของประเทศ ถ้าผอู้ ่านท่านใดสนใจ ผลงานวจิ ัยดา้ นการท่องเทย่ี ว สามารถตดิ ตอ่ สอบถามไดท้ ี่ สำ� นกั ประสานงานโครงการวิจยั อตุ สาหกรรมการท่องเท่ยี วและบริการ สกว. โทรศพั ท์ 0 2940 5188 หรือคน้ หาได้ที่ elibrary.trf.or.th

จานโปรด เจา้ ของ บรรณาธิการ การท่องเทย่ี วแหง่ ประเทศไทย ยุวดี นริ ตั น์ตระกูล ผู้อำ� นวยการกองวิจยั การตลาด คณะท่ีปรึกษา : กว๋ ยเตย๋ี วเน้ือ ยุทธศกั ดิ์ สภุ สร ผูว้ ่าการการทอ่ งเท่ียวแห่งประเทศไทย กองบรรณาธิการ : ขา้ วคลกุ พริกเกลือ (อาหารถนิ่ จงั หวัดจันทบรุ ี) ฉตั รชยั ชนิ ค�ำ ผูอ้ ำ� นวยการกองประชาสัมพนั ธ์ในประเทศ สมรกั คำ� พทุ ธ รองผ้วู า่ การด้านบริหาร : แกงไตปลา : มสั มนั่ เนื้อ ชมพู มฤศโชติ ผ้อู ำ� นวยการกลมุ่ สารสนเทศการตลาด สจุ ติ รา จงชาณสิทโธ รองผวู้ า่ การด้านตลาดในประเทศ : ขนมจีนน้�ำเง้ยี ว : ขนมจนี (ทกุ น้�ำ) เบญจรตั น์ มรรยาทออ่ น ผู้อำ� นวยการกล่มุ ฐานข้อมลู การตลาด สันติ ชุดนิ ธรา รองผ้วู า่ การดา้ นนโยบายและแผน : กงุ้ อบวุ้นเส้น : รวมมติ รน�้ำกะทิ นาตยา ธนพลเกียรติ ผ้อู ำ� นวยการกองกลยทุ ธ์การตลาด ศรีสดุ า วนภิญโญศักดิ์ รองผู้ว่าการด้านตลาดเอเชยี และแปซิฟกิ ใต้ : เนอ้ื ยา่ งจิม้ แจว่ : แกงจดื มะระ สุดาพร วรพล หวั หนา้ งานวิชาการ กองวจิ ยั การตลาด ธเนศวร์ เพชรสวุ รรณ รองผูว้ ่าการดา้ นตลาดยุโรป แอฟรกิ า ตะวันออกกลาง และอเมรกิ า : ไข่เจียวใสห่ อมแดง : แกงเลียงกงุ้ สด จดิ าภา แจ้งสุวรรณ์ พนกั งานวางแผน 6 งานห้องสมดุ กองวจิ ยั การตลาด ฉทั ทนั ต์ กุญชร ณ อยุธยา รองผู้วา่ การด้านสื่อสารการตลาด : แกงส้มมะละกอ : ซะชิมิ (คุณภาพดๆี ) พรรณรศา อนิ ทุประภา พนักงานวางแผน 5 งานวชิ าการ กองวจิ ัยการตลาด นพดล ภาคพรต รองผู้วา่ การด้านสนิ ค้าและธุรกิจทอ่ งเที่ยว : ขา้ วผดั กะเพราหมสู ับ ไขด่ าว : แกงเขยี วหวานเนือ้ บณั ฑติ เอนกพนู สินสุข พนกั งานวางแผน 4 งานวชิ าการ กองวจิ ัยการตลาด จรญั อ้นมี ทปี่ รึกษา ระดบั 10 : ขา้ วคลกุ กะปิ : กว๋ ยเต๋ียว สุจิตรา แย้มงามเหลอื พนกั งานบันทึกข้อมลู งานวชิ าการ กองวจิ ยั การตลาด นำ�้ ฝน บณุ ยะวฒั น์ ผอู้ �ำนวยการฝ่ายวางแผน : แกงเหลอื ง : ข้าวแผะ (อาหารพน้ื เมอื งโคราช)

Contents สารบัญ 6 • The New Era of Luxury & Top Milestone 2016-2017 8 Tourism on the Move • Food on the Move 20 Tourism Situation 26 Tourism Trends • Foodie Food Tourism Trend 2017 36 Tourism Report • ผลโพลจากงาน WTM 2016 : Trumps, Terrorism, Brexit and MORE 42 Low Carbon Tourism • Food Tourism 2.0 52 Tourism Research • Six New Needs-based Traveller Typologies • Food Will Keep Us Alive 66 Pop Culture Tourism • เทยี่ วท่ัวท้อง จลุ สารฉบับน้ีจดั ท�ำขนึ้ โดยใช้กระดาษ EPO (EcoPaque Offset) Vol.3 No.1/2017 Tourism Authority of Thailand และหมึกพิมพจ์ ากนา้ํ มันถ่วั เหลอื งที่ไม่เปน็ อันตรายต่อสุขภาพ จลุ สารวชิ าการการทอ่ งเทีย่ ว 1600 New Petchburi Road, และเปน็ มิตรตอ่ สิ่งแวดลอ้ ม การท่องเท่ยี วแหง่ ประเทศไทย Makkasan, Ratchathewi, Bangkok 10400, Thailand ตราสัญลกั ษณ์ จากเลม่ เดมิ อนญุ าต 1600 ถนนเพชรบรุ ตี ัดใหม่ แขวงมกั กะสัน Tel: +66 2250 5500 ext. 2620-2 ใหใ้ ช้ไดต้ ามสัญญาอนญุ าตครเี อทฟี เขตราชเทวี กรงุ เทพฯ 10400 Fax: +66 2250 5610 คอมมอนสแ์ สดงทม่ี า-ไม่ใชเ่ พอ่ื การคา้ - โทรศัพท์ : 0 2250 5500 ต่อ 2620-2 Email: [email protected] อนญุ าตแบบเดยี วกนั 3.0 ประเทศไทย โทรสาร : 0 2250 5610 Website: tatreviewmagazine.com Twitter: @etatjournal Facebook : www.facebook.com/tatreviewmagazine

Editor’s Talk บทบรรณาธกิ าร งานเลี้ยง ย่อมมี วันเลิกรา ยุวดี นิรตั น์ตระกูล #จนกว่าจะพบกันใหม่





Tourism on the Move เพยี งความเคลื่อนไหว เรยี บเรยี ง : บัณฑติ อเนกพนู สขุ * * พนักงานวางแผน 4 กองวจิ ัยการตลาด ททท. 8 Tourism Review

Tourism on the Move เพยี งความเคลื่อนไหว หากพดู ถงึ การทอ่ งเทย่ี วแลว้ หลายคนคงจะนกึ ถงึ การเดนิ ทางไปยงั สถานทตี่ า่ ง ๆ ทพี่ กั สายการบนิ และอาหาร ใชแ่ ล้ว อาหาร ปจั จัย 4 ที่มนษุ ยข์ าดไม่ได้ จากผลสำ� รวจพบว่า มากกว่า 1 ใน 3 ของค่าใช้จ่ายในการท่องเท่ียวท้ังหมดถูกใช้ไปในเรื่องของอาหาร เพราะเหตุน้ีเองหลายๆ ประเทศจึงเริ่มกลับมาให้ความสนใจในเร่ืองของการน�ำอาหาร มาใช้เปน็ เคร่ืองมือในการสง่ เสริมการทอ่ งเทย่ี ว Food Tourism หรอื เรยี กงา่ ยๆ กค็ อื การทอ่ งเทย่ี วเชงิ อาหาร หลายคนคงนึกถึงแต่เรื่องกินอย่างเดียว แต่ความจริงแล้ว การท่องเท่ียวเชิงอาหารเป็นมากกว่าน้ัน ส�ำหรับค�ำนิยามของ การท่องเท่ียวเชิงอาหารนั้น การศึกษาและค้นคว้าวิจัยหลายชิ้น เห็นพ้องต้องกันว่า ‘การท่องเท่ียวเชิงอาหาร’ คือการเดินทาง เพ่ือได้สัมผัสถึงประสบการณ์ทางด้านอาหารในแต่ละพื้นท่ี โดยมวี ตั ถปุ ระสงคห์ ลักคอื ความบนั เทงิ และสนั ทนาการ นอกจาก ประสบการณก์ ารรบั ประทานอาหารแลว้ การทอ่ งเทย่ี วเชงิ อาหาร ยังรวมถึงการเยี่ยมชมสถานท่ีท�ำอาหาร เทศกาลอาหาร ตลาด งานแสดงและสาธติ การทำ� อาหาร หรอื กจิ กรรมการทอ่ งเทยี่ วตา่ งๆ ทส่ี มั พนั ธก์ บั อาหาร นอกจากนปี้ ระสบการณก์ ารเดนิ ทางประเภทนี้ ยังเก่ียวเนื่องกับกลุ่มนักท่องเท่ียวท่ีชอบลอง เรียนรู้วัฒนธรรม ใหม่ๆ ในแต่ละท้องท่ี การพัฒนาความรู้ ความเข้าใจในเร่ือง ของคุณภาพและรูปลักษณ์ต่างๆ ซ่ึงเกี่ยวข้องกับสินค้าด้าน การท่องเท่ียว รวมถึงอาหารท้องถิ่นในแต่ละภูมิภาคผ่านการ บริโภค ดังนั้น ประสบการณ์การท่องเท่ียวเชิงอาหารจึงสามารถ เกดิ ขนึ้ ในสถานทเี่ ฉพาะท่ีใดทหี่ นง่ึ หรอื เกดิ ขนึ้ บนวตั ถปุ ระสงคใ์ ด ก็ได้จากท่กี ล่าวมาทัง้ หมด Tourism Review 9

Tourism on the Move เพียงความเคลอ่ื นไหว รูปแบบและประเภทของ Food Tourism เราสามารถเห็นรูปแบบของ Food Tourism ได้หลากหลายแตกต่างกันไปในแต่ละประเทศ เมือง หรือแม้แต่ชุมชน และ นคี่ อื ตวั อย่างและประเภทการท่องเท่ียวเชงิ อาหารท่ีโดดเดน่ Food Tours Food Tours เป็นรูปแบบของการท�ำแพ็กเกจทัวร์ให้นักท่องเท่ียวเลือก โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อสัมผัสรสชาติอาหารท้องถน่ิ เรียนรู้ถึงประวัติความเป็นมา วัฒนธรรม และเคล็ดลับการท�ำอาหารของสถานท่ีนั้นๆ โดยมีไกด์ผู้เช่ียวชาญด้านอาหารและ เครอ่ื งดืม่ ของแต่ละทอ้ งถนิ่ เปน็ ผนู้ �ำทัวรอ์ ธิบายส่ิงต่างๆ และบางครัง้ อาจจะมคี ูม่ ือกจิ กรรมหรือเวิร์กช็อปร่วมด้วย Food Tours ในต่างประเทศ หลายคนคงนึกว่า Food Tours จะต้องหมายถงึ อาหารเท่านัน้ แต่ไม่ใชเ่ สมอไป เพราะตวั อย่างทวั รต์ ่อไปน้คี ือทวั รข์ องหวาน ทีม่ ีชื่อวา่ Dessert Walking Tour in New York City หรือ ทวั รเ์ ดินกินของหวานในนวิ ยอร์ก จดั โดยบรษิ ัทผูช้ �ำนาญการท�ำทวั รช์ ือ่ Viator ท่ีภายหลงั ถูก TripAdvisor เข้ามาซอ้ื กิจการไป โดยทัวรน์ เี้ ป็นทวั รแ์ บบเดนิ รวมระยะเวลาท้งั สิน้ 2 ชวั่ โมง โดยสถานท่ี ก็คอื ตอนลา่ งของแมนฮัตตนั แพ็กเกจของหวานน้นี กั ทอ่ งเท่ยี วจะไดเ้ ดนิ ทางรอบหมู่บา้ น Greenwich และเยีย่ มชมรา้ นขนมหวาน ชื่อดงั ในละแวกทง้ั 6 รา้ นเพอ่ื ลิ้มรสอาหารหวานหลายอยา่ ง ไม่ว่าจะเปน็ ช็อกโกแลตคัพเค้กท่เี หลา่ นกั กนิ ไม่ควรพลาดท่ี Crumbs Bake Shop เมนเู คก้ เรดเวลเวตที่ร้าน Magnolia Bakery และไอศกรมี Gelato ทีร่ า้ น Amorino นอกเหนือจากนี้ ยงั สามารถ เรียนรู้การท�ำคัพเค้กและออกแบบคพั เค้กของตนเองได้อกี ด้วย แล้วในบา้ นเราละ่ ส�ำหรับในประเทศไทยน้ัน เพิ่งจะเร่ิมให้ความสนใจการท่องเที่ยวรูปแบบ Food Tours เมื่อไม่ก่ีปีมานี้เอง ตัวอย่าง การท่องเท่ียวลักษณะน้ีก็คือ Bangkok Food Tours หรือ ทัวร์ชิมอาหารในกรุงเทพฯ โดยบริษัท นวทรรศน์ ฮอสพิทัลลิตี้ จำ� กดั ซง่ึ ตอ้ งการนำ� เสนอรปู แบบการทอ่ งเทยี่ วไทยทแ่ี ตกตา่ งจากบรษิ ัททวั รอ์ น่ื ๆ ทวั่ ไป และเพอ่ื ท�ำใหช้ าวตา่ งชาตไิ ดร้ จู้ กั อาหารไทย มากขนึ้ ตวั อยา่ งแพก็ เกจทเ่ี ดน่ ๆ คอื Historic Bangrak Food Tour หรอื แพก็ เกจทวั รเ์ ดนิ กนิ บรเิ วณยา่ นบางรกั ซงึ่ เปน็ โปรแกรม ทวั รท์ ี่ไดร้ บั รางวลั ยอดเยยี่ มจากการประกวดรางวลั อตุ สาหกรรมทอ่ งเทยี่ วไทย (Thailand Tourism Awards) ครง้ั ท่ี 9 เมอ่ื ปี 2556 แพ็กเกจนี้ใช้เวลาเพียง 3-5 ชั่วโมงเท่านั้น โดยนักท่องเที่ยวจะแวะทดลองชิมอาหารประเภทต่างๆ ตามร้านอาหารท่ีมีช่ือเสียง และกอ่ ต้งั มาหลายสิบปีในย่านบางรกั อาทิ ร้านอาหารมุสลมิ รา้ นเป็ดยา่ งเกา่ แก่ รา้ นอาหารอีสาน ร้านเบเกอร่ี โดยมีมัคคเุ ทศก์ นำ� เดนิ ชมและสมั ผสั กบั รสชาตขิ องวฒั นธรรมอาหารแตล่ ะประเภท รวมถงึ การบอกกลา่ วถงึ ประวตั คิ วามเปน็ มาของรา้ นอาหารนนั้ ๆ และสรรพคุณในอาหารแต่ละชนิด ราคาแพก็ เกจอย่ทู ี่ 1,150 บาทสำ� หรบั ผู้ใหญ่ และ 850 บาทสำ� หรบั เด็ก 10 Tourism Review

Tourism on the Move เพยี งความเคลื่อนไหว Tourism Review 11

Tourism on the Move เพียงความเคลอื่ นไหว 12 Tourism Review

Tourism on the Move เพยี งความเคลื่อนไหว Food Festival FoodFestival หรอื เทศกาลอาหาร ทจ่ี ดั ขน้ึ ในแตล่ ะพนื้ ท่ี โดยสว่ นมาก จะเปน็ รายปี แตอ่ าจจะมีปลี ะมากกวา่ 1 ครัง้ ก็ได้ เทศกาลอาหารส่วนใหญ่ จะใชอ้ าหาร วตั ถดุ บิ หรอื ประเภทของอาหารมาจดั เปน็ ธมี หลกั ของเทศกาล จุดประสงค์ของเทศกาลอาหารนั้นมีหลากหลาย แต่โดยส่วนมากแล้วคือ การท�ำให้คนในชุมชนได้มีส่วนร่วมในการท�ำกิจกรรมผ่านการเฉลิมฉลอง และในบางครง้ั จะจดั ข้ึนเพ่ือเฉลมิ ฉลองฤดกู าลเก็บเกี่ยวผลผลิต ถ้าพูดถงึ เทศกาลอาหารแลว้ เราคงจะนึกถึงสถานที่ใหญ่ๆ กลางแจ้ง สักท่ีหน่ึงท่ีมีการรวมตัวกันของอาหารนานาชนิดท่ีผู้เข้าร่วมสามารถกิน ได้มากเท่าที่ใจต้องการ แต่ในความจริงแล้ว Food Festival ยังรวมถึง เทศกาลแปลกๆ รอบโลกท่ีบางคร้ังดูไม่ค่อยจะเก่ียวกับการกินสักเท่าไหร่ ยกตัวอย่างเทศกาล La Tomatina หรือ เทศกาลปามะเขอื เทศของสเปน Food Festival ในต่างประเทศ l The Maine Lobster Festival The Maine Lobster Festival เปน็ เทศกาลอาหารทจี่ ดั ขนึ้ ในรฐั Maine ซ่ึงตั้งอยู่ทางเหนือสุดของเขต New England ประเทศสหรัฐอเมริกา เทศกาลน้ีจะจัดขึ้นทุกๆ ปีในช่วงฤดูร้อน (วันหยุดสุดสัปดาห์แรกของ เดือนสงิ หาคม) มีระยะเวลาทงั้ ส้นิ 5 วัน เปน็ เทศกาลทีด่ งึ ดูดนักท่องเทยี่ ว จำ� นวนนบั หมน่ื คน โดยมจี ดุ ประสงคเ์ พอ่ื สนบั สนนุ สนิ คา้ อาหารทะเลทอ้ งถน่ิ โดยเฉพาะอย่างย่ิง ‘ล็อบสเตอร์’ นอกจากการขายอาหารที่ท�ำมาจาก ลอ็ บสเตอรแ์ ละอาหารทะเลแลว้ ภายในเทศกาลยงั มกี จิ กรรมมากมาย อาทิ การแสดงดนตรี การเดินขบวนพาเหรด และการประกวดแขง่ ขนั ท�ำอาหาร l The Melon Festival ‘The most melon you will find anywhere in the World’ คุณทราบหรือไม่ว่าเมลอนนั้นไม่ใช่ผลไม้ ถูกต้องแล้ว ความจริง เมลอนเป็นผักที่มีต้นก�ำเนิดเก่ียวข้องกับแตงกวา ฟักทอง และพืชตระกูล น้�ำเต้า Melon Festival หรือ เทศกาลเมลอน จัดขึ้นทุกๆ 2 ปี ที่เมือง Chinchilla ในประเทศออสเตรเลีย ซ่ึงมีฉายาว่า ‘Melon Capital of Australia’ หลายๆ คนคงนึกว่าเทศกาลน้ีคือการจ�ำหน่าย สนับสนุนผลไม้ พ้ืนเมือง และกินผลิตภัณฑ์ต่างๆ จากเมลอน แต่อันท่ีจริงแล้วเทศกาลน้ี มมี ากกวา่ นั้น นอกจากจะได้กนิ เมลอนแล้ว ยงั มกี ิจกรรมแปลกๆ มากมาย ท่ีดึงดูดนักท่องเท่ียวจากทั่วโลกให้มาเย่ียมชมสักคร้ัง เช่น ‘Melon Dash for Cash’ ‘Melon Skiing’ ‘Free Melon Feast’ และ ‘Melon Chariot Race’ เปน็ ต้น Tourism Review 13

Tourism on the Move เพยี งความเคลือ่ นไหว Food Festival ของบา้ นเราบา้ ง l เทศกาลกินปลาทู ของดีเมอื งแมก่ ลอง หน่ึงในเทศกาลที่คนชอบกินปลาไม่ควรพลาด เทศกาลนี้จัดมาแล้ว 19 คร้ัง ซ่ึงครั้งที่ 19 จัดข้ึนเม่ือวันท่ี 16-25 ธันวาคม 2559 มีชื่อตอน ว่า ‘พ่ออยากให้เรารักกัน’ เพ่ือระลึกถึงในหลวงรัชกาลที่ 9 โดย จุดเริ่มต้นของงานนี้มาจากเหตุที่ช่วงเดือนตุลาคมถึงธันวาคมจะเป็นช่วง ท่ีปลาทูเติบโตเต็มที่ และมักเดินทางมาจากภาคใต้เพื่อมาหากินบริเวณ ปากอา่ วแมก่ ลอง ซ่งึ เปน็ บรเิ วณท่ีอุดมสมบูรณ์ เพราะเหตนุ ปี้ ลาทูที่จบั ได้ จงึ มกั เปน็ ปลาททู อ่ี ดุ มไปดว้ ยสารอาหารและรสชาตทิ ด่ี เี ยยี่ ม ซงึ่ เปน็ ทม่ี าของ ปลาทแู มก่ ลองอนั มชี อ่ื เสยี ง ภายในงาน ผเู้ ขา้ รว่ มจะไดอ้ ม่ิ อรอ่ ยกบั เมนปู ลาทู ทห่ี ลากหลาย ไมว่ า่ จะเปน็ การจำ� หนา่ ยเมนปู ลาทชู สู ขุ ภาพ มากกวา่ 50 เมนู ท่ีไดร้ บั การปรงุ มาจากปลาทอู นั ขน้ึ ชอื่ ประจำ� จงั หวดั สมทุ รสงคราม ตวั อยา่ ง เชน่ นำ�้ พรกิ ปลาทู ปลาทซู าเตยี๊ ะ ปลาทตู ม้ มะดนั ตบั ปลาทผู ดั ฉา่ นอกจากนี้ ภายในงานยังมีกิจกรรมท่ีจัดขึ้นเพื่อแสดงความอาลัยและน้อมส�ำนึกใน พระมหากรณุ าธคิ ณุ ของพระบาทสมเดจ็ พระปรมนิ ทรมหาภมู พิ ลอดลุ ยเดช ได้แก่ แกลเลอรีภาพถ่าย งานศิลปกรรมล้�ำค่า นิทรรศการ คีตบรรเลง บทเพลงพระราชนิพนธ์ l Samui Coconut Festival งานมหกรรมมะพรา้ วชาวสมยุ เปน็ หนงึ่ ในงานเทศกาลอาหารทม่ี ขี น้ึ เพือ่ สนบั สนนุ ‘มะพรา้ ว’ สนิ คา้ พ้นื เมืองของเกาะสมยุ เนอื่ งจากเกาะสมุย มีช่ือเสียงเร่ืองมะพร้าว และยังมีผลผลิตเป็นอันดับหนึ่งในประเทศไทย ภายในงานจะมกี จิ กรรมมากมาย อาทิ นทิ รรศการมะพรา้ วกบั วถิ ชี วี ติ ชมุ ชน การแสดงผลิตภณั ฑม์ ะพร้าวเพอื่ การท่องเท่ียว ผลติ ภณั ฑ์อาหาร สุขภาพ และความงามจากผลิตภัณฑ์มะพร้าว Beach Fashion Show การแสดง ดนตรี Latin and Jazz โดยงานนี้จะจัดข้ึนทุกปี และครั้งต่อไปจะจัดข้ึน ทห่ี าดเฉวงและหาดบ่อผดุ ในเดอื นสิงหาคม 2560 Cooking Vacation Cooking Vacation คือการเดินทางไปยังสถานท่ีต่างๆ เพื่อศึกษา เรียนรู้ถึงวิธีการท�ำอาหารของแต่ละท้องที่ โดยนักท่องเท่ียวที่เข้าร่วม การท่องเท่ียวเชิงอาหารประเภทนี้ส่วนมากจะมีความสนใจในอาหารของ ท้องถ่ินน้ันๆ และมีความต้องการท่ีจะสามารถท�ำอาหารเหล่านั้นด้วย ตนเองได้เมือ่ พวกเขาเดินทางกลบั บ้าน และต่อไปนค้ี ือตวั อย่างคลาสสอน ทำ� อาหารในแต่ละประเทศ 14 Tourism Review

Tourism on the Move เพยี งความเคลื่อนไหว Tourism Review 15

Tourism on the Move เพยี งความเคลอื่ นไหว l Sushi Making Tour l Blue Elephant Cooking School ทัวร์การท่องเที่ยวเพื่อเรียนรู้วิธีการท�ำซูชิ และหน่ึงใน Blue Elephant Cooking School เป็นหน่ึงในโรงเรียน ตัวอย่างทัวร์นี้ที่ไม่ควรพลาดก็คือ ‘Sushi Workshop & Tuna สอนทำ� อาหารที่CNN แนะนำ� สำ� หรบั นกั ทอ่ งเทย่ี วทตี่ อ้ งการเดนิ ทาง Auction Tour at Tsukiji Fish Market’ หรอื ทวั รเ์ รยี นทำ� ซชู ิและ มาศึกษาวิธีการท�ำอาหารไทย Blue Elephant จะมีการสอนท�ำ ประมลู ปลาทต่ี ลาดปลาTsukiji อนั โดง่ ดงั ในญป่ี นุ่ ท่ีใครๆ กอ็ ยากไป อาหาร 2 คอรส์ ตอ่ วนั โดยผเู้ ขา้ รว่ มคอรส์ ชว่ งเชา้ จะไดไ้ ปเดนิ ตลาด ให้ไดส้ ักคร้งั เพ่ือเลือกซื้อวัตถุดิบมาท�ำอาหารด้วยตนเอง ส่วนผู้ที่เข้าเรียน l Private Cooking Classes in Spain ช่วงบา่ ยจะไดเ้ รียนรู้ถงึ วัตถดุ บิ และส่วนผสมของอาหารไทย คลาสเรียนท�ำอาหารแบบตัวต่อตัวของสเปนที่มีให้เลือก มากมาย ตวั อยา่ งเชน่ ที่ San Sebastia`n ถา้ คณุ เปน็ หนงึ่ ในคนทรี่ กั 1เช0งิ อเทารหนาดรใ์กนาอรนทา่อคงตเทีย่ ว อาหาร คุณต้องไม่พลาดที่จะยอมเสียเวลาเดินทางไปภาคเหนือ ของประเทศสเปน San Sebastia`n เปน็ เมอื งทห่ี ลายคนเหน็ ตรงกนั ในปจั จบุ นั การพฒั นาอตุ สาหกรรมการทอ่ งเทย่ี วนนั้ มคี วาม ว่าเป็นสวรรค์ของคนชอบกิน ความจริงแล้วอาหารสเปนเป็น หลากหลายและซับซ้อน เป็นเหมือนกระบวนการเช่ือมโยงและ วฒั นธรรมทสี่ ำ� คญั อยา่ งหนง่ึ ของแควน้ บาสก์ และอาหารพน้ื เมอื ง สง่ เสรมิ สนบั สนนุ ทรพั ยากรทอ้ งถนิ่ อยา่ งไรกต็ าม ดว้ ยการแขง่ ขนั ของทน่ี กี่ เ็ ปน็ เหมอื นรากฐานและแรงบนั ดาลใจใหก้ บั เมนอู าหารดงั ท่ีมีเพิ่มมากขึ้น รวมถึงปัจจัยที่ส่งผลกระทบต่อสภาพแวดล้อม ของประเทศสเปนหลายชนิด ใครท่ีต้องการรู้วิธีท�ำอาหารสเปน ท�ำให้อุตสาหกรรมการท่องเท่ียวต้องมีการปรับตัวอยู่ตลอดเวลา แทๆ้ ตอ้ งไมพ่ ลาดเมนอู าหารบาสกส์ เปนแทๆ้ อาทิ Cod Fish ราด เป็นที่ทราบกันดีถึงการเปิดกว้างของโลก ณ ปัจจุบัน แน่นอนว่า ซอส Pil Pil นอกเหนอื จากการเรยี นท�ำอาหารแล้ว นักทอ่ งเท่ียว นักท่องเท่ียวต่างเรียกร้องต้องการที่จะได้สัมผัสประสบการณ์ ยังจะได้เรียนรู้ถึงวัฒนธรรมเกี่ยวกับอาหารเด่นๆ ของสเปน ใหมๆ่ อยตู่ ลอดเวลา โดยสว่ นใหญจ่ ะเปน็ ประสบการณบ์ นรากฐาน ยกตัวอยา่ ง ของเอกลักษณ์เฉพาะและวัฒนธรรมในแต่ละท้องถ่ินที่พวกเขา Pica-Pica Culture ได้ไปเยอื น ‘Pica-Pica’ หรอื การกนิ อาหารทเี่ ตม็ ไปดว้ ยอาหารขนาดเลก็ ในชว่ งไม่กปี่ ีทผ่ี า่ นมา อาหารกลายเป็นส่วนประกอบส�ำคัญ ทส่ี ามารถหยบิ กนิ ดว้ ยมอื ได้ (Finger Food) ประกอบกบั เครอ่ื งดมื่ ทชี่ ว่ ยสนบั สนนุ การเรยี นรเู้ รอ่ื งวฒั นธรรมและการใชช้ วี ติ ของผคู้ น เช่นไวน์สกั แกว้ กับบทสนทนาสนุกๆ ในแต่ละท้องถิ่น นอกจากน้ีแล้วอาหารยังเป็นเหมือนจุดรวบรวม Spanish Tapas ระหวา่ งวฒั นธรรม ขนบธรรมเนยี ม และเทรนดก์ ารทอ่ งเทยี่ วใหมๆ่ ทาปาส เป็นเหมือนช่ือเรียกกลุ่มอาหารว่างหรืออาหาร ทเ่ี กยี่ วเนอ่ื งกบั ประเพณี วฒั นธรรม วถิ ชี วี ติ ความเปน็ อยทู่ ดี่ ี ความ เรียกน้�ำย่อย ที่เสิร์ฟพร้อมไวน์หรือเบียร์ กินระหว่างม้ืออาหาร เปน็ เอกลักษณ์ ประชากรศาสตร์ ความยงั่ ยนื และประสบการณ์ มรี ปู แบบทหี่ ลากหลาย เชน่ Rabas(ปลาหมกึ วงแหวนทอด)Patatas World Food Tourism Association ไดศ้ กึ ษาและคาดการณ์ Bravas (มันทอดราดซอสรสเผ็ด) Pimientos de Padrón แนวโน้มความนิยมที่จะเกิดข้ึนเก่ียวกับการท่องเท่ียวเชิงอาหารไว้ (พริกเขียวทอดกับเกลือและน้�ำมัน) และ Pulpo Gallego ดังตอ่ ไปน้ี (ปลาหมึกกาลเิ ซยี ) 16 Tourism Review

Tourism on the Move เพยี งความเคลื่อนไหว 1. การเปล่ียนแปลงด้านประชากรศาสตร์ - ปัจจุบันนักท่องเที่ยวที่ชอบการกินก�ำลังพัฒนาไป อกี ระดบั ซึง่ เกินกว่าการบง่ บอกถึงความชอบกนิ เทา่ นนั้ n ลกู คา้ ชาวเอเชยี จะเปน็ กลมุ่ ทม่ี อี ายนุ อ้ ยที่สุด และอเมรกิ าเหนือจะมอี ายมุ ากทีส่ ุด n ทวปี ยโุ รปและทวปี อเมรกิ าเหนอื เปน็ ภมู ภิ าคที่ไดร้ บั ความนยิ มมากทส่ี ดุ สำ� หรบั ทวั รก์ ารทอ่ งเทยี่ ว เชิงอาหาร n ระยะเวลาโดยเฉลี่ยของทรปิ การทอ่ งเทีย่ วเชงิ อาหารรอบโลกอยทู่ ่ี 5.3 วนั n การเพ่ิมข้ึนของนักท่องเที่ยวที่เกิดข้ึนใหม่ คือพวกที่ชอบโอ้อวดถึงประสบการณ์ความหรูหรา อย่างเช่นทัวร์เรียนท�ำอาหารกับโรงแรมหรู The Ritz-Carlton หรือคอร์สลิ้มรสอาหารอินเทรนด์ หลากหลายทรี่ า้ นอาหารในนครนวิ ยอร์ก 2. กระแสการท่องเท่ียวแบบย่ังยืนท่ีมีเพ่ิมมากขึ้น - มีการค�ำนึงถึงส่ิงปฏิกูลที่เกิดจากอาหาร เคร่ืองด่ืม และภาชนะบรรจุต่างๆ มากขึ้น ยกตัวอย่างเช่น การปลูกฝังทัศนคติเรื่องการลดปริมาณ การนำ� กลับมาใช้ใหม่ (Recycle) 3. การแสวงหาความเป็นเอกลักษณ์ในแต่ละท้องถ่ินยังคงเป็นท่ีนิยม - นักท่องเที่ยวยังคงสนใจ ทจ่ี ะแสวงหา รา้ นอาหาร-เครอ่ื งดมื่ และรา้ นคา้ ใหมๆ่ ในแตล่ ะทอ้ งถนิ่ อยตู่ ลอดเวลา ไมว่ า่ จะเปน็ ในทอ้ งท่ี สนามบิน หรอื แม้แตส่ ถานีรถไฟ 4. อะไรๆ กแ็ พงขึ้นหมด - ราคาสินค้าท่ีเพม่ิ สูงข้นึ ไม่ว่าจะเป็นอาหาร น้ำ� แรงงาน การคมนาคม ซ่ึงเป็นเร่ืองท่ีไม่ค่อยจะดีเท่าไหร่ จึงเป็นท่ีคาดการณ์ว่าการใช้จ่ายของนักท่องเท่ียวเชิงอาหารจะเพ่ิม มากขึ้นกว่ากอ่ นแนน่ อน 5. นักท่องเที่ยวมีความรู้มากข้ึน - รอบรู้มากกว่าเก่า และยังคงตามหาส่ิงแปลกใหม่ตลอดเวลา ผู้ประกอบการธุรกิจอาหารและเครื่องด่ืมท่ีฉลาดๆ จะสามารถคิดค้นเมนู ส่วนผสมใหม่ๆ มาหลอกล่อ และดงึ ดดู ได้ Tourism Review 17

Tourism on the Move เพียงความเคลอื่ นไหว 6. แสวงหาความเป็นเอกลักษณ์ - ยังคงมีความส�ำคัญกับเหล่านักกินอยู่ พวกเขายังคงตามหาความเป็น เอกลักษณ์ผา่ นอาหารเม่ือออกเดินทาง ไม่ว่าจะในประเทศ ภมู ิภาค เมอื ง หรอื ชุมชนอ่นื ๆ 7. การแข่งขันท่ีเพิ่มมากข้ึน - สถานที่ท่ีคุณไม่เคยคิดว่าจะเป็นที่ที่เหล่านักกินจะไป พวกเขาจะท�ำให้คุณ ประหลาดใจในอีกไมช่ ้า 8. การพฒั นาด้านเทคโนโลยีและการสอื่ สาร - ส่งิ ท่ขี าดไมไ่ ดก้ ค็ อื บริการอินเทอร์เนต็ เร็วๆ และฟรี หรอื แม้แต่ อุปกรณ์เทคโนโลยที สี่ ามารถช่วยเหลอื ได้ อย่างเชน่ การนำ� iPad มาใชใ้ นระบบสัง่ อาหารภายในสนามบิน 9. ประสบการณ์กินอาหารแบบ Peer-to-Peer Dining Experiences - เป็นรูปแบบการกินอาหารม้ือค�่ำ ร่วมกับคนแปลกหน้า จัดท�ำขึ้นโดย Airbnb โดยที่เจ้าบ้านซ่ึงเป็นคนท้องถ่ินจะเปิดบ้านให้คนแปลกหน้าได้เข้ามา กนิ อาหารรว่ มกนั ทำ� อาหารรว่ มกนั เพ่อื แลกกบั คา่ ใช้จ่ายเลก็ น้อย 10. แพก็ เกจการทอ่ งเทย่ี วเพอ่ื สขุ ภาพ + อาหาร - ความนยิ มทเ่ี พม่ิ ขนึ้ ของกระแสการทอ่ งเทย่ี วเพอื่ สขุ ภาพทด่ี ขี น้ึ ท�ำให้เกิดแพ็กเกจการท่องเท่ียวใหม่ๆ เหมาะส�ำหรับคนที่รักสุขภาพและรักการกิน ยกตัวอย่างเช่นแพ็กเกจทัวร์ กิน เทีย่ ว ปน่ั : ทรปิ ปนั่ จักรยานสำ� หรับคนชอบกนิ 18 Tourism Review

Tourism on the Move เพียงความเคลอื่ นไหว ท้ายทีส่ ดุ ประเทศไทยเป็นประเทศที่มีช่ือเสียงทางด้านอาหาร ด้วยลักษณะ ภมู ปิ ระเทศทอี่ ดุ มสมบรู ณไ์ ปด้วยทรพั ยากรธรรมชาติ ดังค�ำกลา่ วขานทวี่ ่า ‘ในนำ�้ มปี ลา ในนามขี า้ ว’ เปน็ ประเทศทม่ี ผี ลผลติ ทางการเกษตรทส่ี มบรู ณ์ แหง่ หนง่ึ ของโลก นอกเหนอื จากเรอ่ื งอาหารการกนิ ทขี่ นึ้ ชอื่ แลว้ ประเทศไทย ของเรายงั มชี อ่ื เสยี งดา้ นการทอ่ งเทย่ี วมากมาย ไมว่ า่ จะเปน็ สถานทที่ อ่ งเทย่ี ว ทงี่ ดงาม วฒั นธรรมทแ่ี ตกตา่ งและมคี วามเปน็ เอกลกั ษณ์ จงึ ไมน่ า่ แปลกใจ ที่จะเป็นประเทศที่นกั ท่องเทยี่ วหมายตาและอยากจะมาเยอื นแล้วเยอื นเล่า จากทก่ี ลา่ วมา เราจะเหน็ วา่ ประเทศไทยเรม่ิ ใหค้ วามสำ� คญั กบั การนำ� อาหาร มาเป็นส่วนเสริมที่ช่วยสนับสนุนการท่องเที่ยวมาบ้างแล้ว อย่างไรก็ดี ประเทศไทยก็ยังคงมองถึงการน�ำการท่องเท่ียวเชิงอาหารมาสนับสนุน แนวความคิด ‘การบริโภคอย่างย่ังยืน’ หรือ Sustainable Consumption อีกด้วย ซ่ึงเป็นส่วนหนึ่งท่ีจะสามารถช่วยเหลือและปรับตัวตามเทรนด์ ท่ีจะเกิดขึ้นในอนาคต ไม่ว่าจะเป็นการสนับสนุนสินค้าพื้นเมือง OTOP ที่จะช่วยเหลือชาวบ้าน ในขณะเดียวกันก็ตอบโจทย์ความต้องการของ นักท่องเที่ยวท่ีต้องการแสวงหาความเป็นเอกลักษณ์ นอกจากนี้แล้ว เรายังสามารถเห็นได้ถึงการเพ่ิมจ�ำนวนของกิจกรรมการท่องเที่ยวส่งเสริม สุขภาพท่ีมีเพิ่มมากขึ้น ซ่ึงเป็นไปตามเทรนด์โลกท่ีคนเริ่มหันกลับมาให้ ความสนใจในสขุ ภาพมากขน้ึ อยา่ งไรกด็ ี ประเทศไทยยงั คงตอ้ งกระตอื รอื รน้ อยู่ตลอดเวลา เนื่องจากการแข่งขันด้านการท่องเท่ียวเชิงอาหารน้ัน มีเพ่ิมมากขึ้น จากที่เราเคยเป็นประเทศท่ีมีช่ือเสียงด้านอาหารในภูมิภาค อาเซียนในอดีต แต่ ณ ปัจจุบัน ประเทศเพื่อนบ้านของเราเริ่มพัฒนา การท่องเท่ียวเชิงอาหารอย่างรวดเร็ว ยกตัวอย่างเช่น เวียดนามที่ก�ำลังมี ชือ่ เสยี งโดดเดน่ เรอ่ื งอาหารประจำ� ชาตแิ ละ Street Food Tourism Review 19

Tourism Stuation สถานการณท์ อ่ งเทย่ี ว 20 Tourism Review

Tourism Stuation สถานการณ์ทอ่ งเท่ียว Tourism Review 21

22 Tourism Review

Tourism Review 23

24 Tourism Review

Tourism Review 25

Tourism Trends แนวโน้มทอ่ งเท่ยี ว 26 Tourism Review

Tourism Trends แนวโนม้ ทอ่ งเทีย่ ว เรื่อง : วฒุ ชิ ัย กฤษณะประกรกจิ ถ้าคุณเคยมีประสบการณ์การไปกินเล้ียงในภัตตาคารหรูหรากับกลุ่มเพื่อน เมอื่ อาหารนา่ กนิ เรม่ิ ทยอยมาเสริ ฟ์ ถงึ โตะ๊ แตม่ เี พอื่ นบางคนบอกใหค้ นอนื่ ๆ ชะงกั ไวก้ อ่ น เพอื่ ทเี่ ขาจะไดเ้ อาโทรศพั ทม์ อื ถอื ขน้ึ มาถา่ ยรปู อาหารในจานหลากหลายมมุ จนกระทั่งโพสต์ใส่โซเชียลมีเดียเสร็จ จึงยอมให้เพื่อนๆ ได้ลงมือจัดการอาหาร ตรงหนา้ ได้ นน่ั ก็แปลวา่ คณุ คุ้นเคยกับชาวฟู้ดดี้ และพวกเราทุกคนก็ร่วมอยู่ในยคุ สมัยของฟดู้ ดี้ด้วยกนั ฟู้ดด้ีไม่ได้หมายถึงเพียงแค่คนท่ีชอบถ่ายภาพอาหารก่อนกินเท่าน้ัน แต่ฟู้ดด้ีหมายถึงกลุ่มคนท่ีมีความช่ืนชอบและสนใจในเร่ืองอาหาร อยา่ งมากเกนิ ปกตธิ รรมดา คนกลมุ่ นเี้ อาจรงิ เอาจงั กบั เรอื่ งการกนิ อาหาร ปรงุ อาหาร เลอื กวตั ถดุ บิ สรา้ งบรรยากาศรา้ นอาหาร การจดั ตกแตง่ จาน ค้นหาความรู้เก่ียวกับอาหาร ต�ำนาน ประวัติศาสตร์ ความเป็นมา เร่ือยไปถึงการพยายามถ่ายทอดประสบการณ์ เรื่องเล่า รสนิยม และ ตัวตน ออกไปสคู่ นอืน่ ผ่านทางสอ่ื ใหม่ ในยุคนี้ ใครๆ ก็เป็นฟู้ดด้ีกันได้ไม่ยาก เห็นได้จากในวิถีชีวิตประจ�ำวันใกล้ๆ ตัว ท่ีเรามีรายการทีวีสอนท�ำอาหาร แนะน�ำร้านอาหาร ซง่ึ มมี านานเป็นสบิ ๆ ปี ตอนนเ้ี ราเร่ิมตระเวนชมิ ทดลองท�ำ และก็โพสตร์ ูปภาพรวมถึงคลปิ วิดโี อใส่ในสื่อของตวั เองอันได้แก่โซเชียลมีเดีย เทรนด์ฟู้ดด้ีผลักดันให้ผู้บริโภคต้องการจานขนาดใหญ่ผิดปกติ เพ่ือจะได้ภาพถ่ายท่ีดึงดูดพิเศษ บางคนต้องการความหยาดเยิ้มแบบ Food Porn ท่ีมีไขมัน ครีม ชีส และน�้ำตาลปริมาณมากผิดปกติ ในขณะท่ีบางคนต้องการอาหารเพื่อสุขภาพ จานเล็กลง พลังงานลดลง และใชว้ ัตถดุ ิบแบบออรแ์ กนิคอยา่ งแท้จรงิ สรุปก็คือการใส่ใจในทุกๆ รายละเอียดของอาหาร อย่างมากเกินกว่าการกินอาหารตามปกติในชีวิตประจ�ำวัน จนถึงขั้นที่ในปัจจุบัน เราต้องการเสาะแสวงหาอาหารแปลกๆ ออกเดินทางท่องเท่ียวเพื่อตระเวนชิมอาหารตามสถานท่ีเฉพาะเจาะจงเพื่อได้ชิมเมนูนั้นโดยเฉพาะ และการอธบิ ายรายละเอยี ดของรสชาติ เชน่ ไวน์ กาแฟ ขนมหวาน Tourism Review 27

Tourism Trends แนวโน้มท่องเท่ยี ว Generation Yum Y’s World View กลมุ่ ฟดู้ ดแ้ี สดงใหเ้ หน็ ถงึ เทรนดพ์ ฤตกิ รรมผบู้ รโิ ภคทเี่ กยี่ วกบั อาหาร ค�ำถามที่ว่า ท�ำไมเราต้องสนใจเรื่อง ว่าก�ำลังเปล่ียนแปลงไปอย่างรวดเร็วและไปไกลสุดทางมากๆ เรื่องนี้ พฤติกรรมการบริโภคของคนรุ่นใหม่? ค�ำตอบ เกย่ี วพันกับวยั และกลุม่ ประชากรทเี่ ปลย่ี นแปลงไป น้ันส�ำคัญมาก ก็เพราะก�ำลังซ้ือในตลาด กลมุ่ คนหนมุ่ สาวรนุ่ ใหม่ หรอื เรยี กวา่ เจเนอเรชนั วาย หรอื มลิ เลนเนยี ล และแรงขับเคลื่อนระบบเศรษฐกิจในปัจจุบัน เป็นกลุ่มที่แสดงตัวตนผ่านไลฟ์สไตล์แบบใหม่หลากหลายด้าน โดยด้าน ได้เปล่ียนมือจากกลุ่มเบบ้ีบูมเมอร์หรือผู้ใหญ่ ท่ีได้รบั ความนยิ มมากทีส่ ดุ กค็ อื อาหารนน่ั เอง วัยกลางคน ไปสู่กลุ่มคนรุ่นใหม่ เด็กวัยรุ่น สถิติท่ีสนุกๆ เกี่ยวกับมุมมองเรื่องอาหารของคนหนุ่มสาวรุ่นใหม่ เจเนอเรชันวาย มลิ เลนเนยี ล เหลา่ น้หี มดแลว้ จากบทความเร่ือง Is Food The New Status Symbol? ในเว็บไซต์ คนรนุ่ ใหมม่ มี มุ มองแตกตา่ งจากคนรนุ่ เกา่ มีเดียโพสต์ (http://www.mediapost.com/publications/ จดุ สำ� คญั คอื การมองโลกทเ่ี ปลย่ี นไป การมองโลก article/235941/is-food-the-new-status-symbol.html) ในแง่ดีเป็นรากฐานของพฤตกิ รรมทั้งปวง l ร้อยละ 44 ของคนอายุระหว่าง 21-24 ปี โพสตร์ ูปภาพอาหาร l การมองโลกในแง่ดี คิดว่าอนาคต และเครอ่ื งด่มื ทตี่ นเองกำ� ลงั จะกินในโซเชียลมเี ดีย จะดีกว่าน้ี จะสามารถใช้จ่ายเงินได้สบายใจ l ร้อยละ 61 ของคนอายรุ ะหว่าง 21-24 ปี ตอ้ งการไปชิมอาหาร ไม่มีอะไรน่าเป็นห่วง เทียบกับคนรุ่นเก่าที่คิดวา่ ในภตั ตาคารเปิดใหม่ มากกวา่ ไปซอ้ื รองเท้าคู่ใหม่ อนาคตจะเลวร้ายลง พวกเขาจึงบริโภคจับจ่าย l ร้อยละ 52 ของคนอายุระหว่าง 21-32 ปี ต้องการไปร่วมงาน ลดลง อดออม ประหยัด เทศกาลอาหารมากกวา่ ไปงานเทศกาลดนตรี l ความคดิ เกย่ี วกบั ความสขุ ทเี่ ปลยี่ นแปลง กลมุ่ คนหนมุ่ สาวรนุ่ ใหม่ ถงึ แมว้ า่ จะยงั มอี ายนุ อ้ ย รายไดน้ อ้ ย ฐานะ ไป จดุ หมายของชีวิตคอื การมคี วามสขุ พวกเขา ไม่ม่ันคง แต่พวกเขายอมจ่ายเงินส�ำหรับม้ืออาหารราคาแพงเกินฐานะ ถกู เลย้ี งดมู าโดยกลมุ่ คนทขี่ าดแคลนและยดื เวลา ยกตัวอยา่ งในอเมริกา คนอายุน้อยๆ มีแนวโนม้ ทีจ่ ะเขา้ ภัตตาคารหรูหรา ความสขุ ออกไปสคู่ นรนุ่ ลกู ดงั นนั้ พวกเขาซง่ึ เปน็ มากกว่าคนอายุมาก ร้อยละ 42 ของมิลเลนเนียล เข้าภัตตาคารหรู คนรนุ่ ลูก ก็สามารถรับความสขุ อย่างเตม็ ท่ีและ อยา่ งนอ้ ยเดอื นละ 1 ครงั้ เทยี บกบั คนรนุ่ เจเนอเรชนั เอก็ ซแ์ ละเบบบี้ มู เมอร์ ทันทีทันใด ไม่ต้องรอเวลาหรือยืดเวลาออกไป ท่ีมีอายุ 40 ปีขึ้นไป ส่วนใหญ่ปรุงอาหารกินเองภายในครอบครัว หรือ อกี แลว้ ต้องหลายๆ เดอื นจึงจะเขา้ ภัตตาคารหรสู ักคร้งั l แสดงตัวตนผ่านการบริโภคสินค้าและ สาเหตสุ ว่ นหนง่ึ มาจากคนอายนุ อ้ ยยงั มคี วามรบั ผดิ ชอบและคา่ ใชจ้ า่ ย บรกิ ารทป่ี ระณตี พถิ พี ถิ นั มเี อกลกั ษณแ์ ตกตา่ ง ในชวี ติ นอ้ ยอยู่ พวกเขาจงึ มเี งนิ เหลอื ทจี่ ะจบั จา่ ยใชส้ อยฟมุ่ เฟอื ย บางครงั้ จากคนอื่น ในขณะทค่ี นรุน่ ก่อนแสดงตัวตนผา่ น ยอมใช้ 1 ใน 4 ของเงินเดือนทัง้ เดอื น สำ� หรับมอื้ อาหารมอ้ื เดยี ว อยา่ งไร ตำ� แหน่งหน้าท่ีการงานและฐานะทางการเงิน ก็ตาม พวกเขามองหาทางเลือกที่จะประหยัดเงิน ด้วยการใช้คูปองลด l การใชง้ านโซเชยี ลมเี ดยี อยา่ งหนกั ทำ� ให้ ราคาจากบตั รเครดติ เพอื่ ไปใชบ้ รกิ ารในโรงแรมหรหู รา หรอื เลอื กกนิ แบบ ต้องแสวงหาความสุขและตัวตนออกมาแสดง บฟุ เฟ่ต์ เพื่อจะได้คมุ้ เงินทจ่ี ่าย และสามารถถา่ ยภาพไดม้ ากกวา่ ตลอดเวลา โดยถือว่าการสร้างตัวตนออนไลน์ เป็นส่วนหนึ่งของความส�ำเร็จในหน้าท่ีการงาน เลยก็ได้ 28 Tourism Review

Tourism Trends แนวโนม้ ทอ่ งเท่ยี ว Tourism Review 29

Tourism Trends แนวโน้มทอ่ งเท่ยี ว 30 Tourism Review

Tourism Trends แนวโน้มทอ่ งเทย่ี ว l มลี กั ษณะเปดิ ใจกวา้ ง ยอมรบั ความแตกตา่ ง ทา้ ทายสงิ่ อนั ตราย จงึ ชอบออกเดนิ ทางทอ่ งเทยี่ ว พบปะคนแปลกหนา้ และไมอ่ ดึ อัดเมอ่ื เผชญิ กับวฒั นธรรมทแ่ี ตกตา่ ง อย่างไรกต็ าม ไม่เฉพาะกลุม่ คนอายุนอ้ ยเท่าน้นั ท่ีจะวิ่งตามเทรนด์ฟู้ดด้ี กลมุ่ ผู้ใหญท่ ม่ี ีอายุมากๆ เป็นกลุม่ ทม่ี ีรายไดส้ ูง ฐานะมั่นคง พวกเขามีโอกาสทดลองไลฟ์สไตลแ์ ปลกใหม่ กจ็ ะเปน็ ฟ้ดู ดอ้ี ีกกล่มุ ท่ีน่าสนใจ Sopexa 2015 Foodie Study พบว่าในอเมริกา คนที่ระบุว่าตัวเองเป็นฟู้ดดี้ มีอายุเกิน 35 ปขี น้ึ ไป Food Tourism การตระเวนชิมอาหารท้องถิ่น ไม่ใช่พฤติกรรมแปลกใหม่ส�ำหรับกิจกรรมการท่องเท่ียว อาหาร ถือเป็นส่วนหนึ่งซ่ึงแนบแน่นกับการท่องเท่ียวมาโดยตลอด แต่เทรนด์ฟู้ดดี้ก�ำลังท�ำให้อาหารกลายเป็น องค์ประกอบหลักของกจิ กรรมการท่องเทยี่ วในทริปนัน้ ๆ ไปเลย การทอ่ งเทยี่ ว Food Tourism คอื การเขา้ ไปเรยี นรปู้ ระสบการณอ์ าหารเฉพาะทอ้ งถน่ิ เพอื่ สะทอ้ น ให้เห็นถึงวิถีชีวิต ขนบธรรมเนียม ประเพณี วัฒนธรรม ประวัติศาสตร์ ที่สืบสานตกทอดเป็นมรดก อาหาร การท่องเที่ยวแบบเดิมน้ันเชิดชูสถานท่ีท่องเท่ียวและกิจกรรมการท่องเท่ียวอ่ืนๆ มากกว่า โดยถือว่าม้ืออาหารในระหว่างทริปนั้นเป็นเพียงผลพลอยได้ หรือเป็นแค่ส่วนหนึ่งของบริการอ�ำนวย ความสะดวก กรุ๊ปทัวร์แบบเดิมๆ ส�ำหรับคนสูงอายุ กลุ่มเบบ้ีบูมเมอร์ มักจะต้องพาไปร้านอาหารส�ำหรับ คณะท่องเท่ียวท่ีเสิร์ฟอาหารธรรมดาคุ้นล้ินของนักท่องเท่ียว ผู้น�ำทัวร์มักจะมีเครื่องปรุงท่ีน�ำติดตัว มาจากทางบา้ น นำ�้ พรกิ เผา น�้ำปลาพริก บะหม่ีกึง่ ส�ำเร็จรปู เทรนด์ฟู้ดด้ีเปลี่ยนแปลงรูปแบบการท่องเท่ียวไป ก่อก�ำเนิดเป็นนักท่องเท่ียวกลุ่มใหม่ เป็นกลุ่ม คนรุ่นใหม่ ชาวมิลเลนเนียล หรือเจเนอเรชันวาย คนหนุ่มสาวท่ีมีอายุประมาณ 20-30 ปี ที่มีนิสัย เปิดรบั ประสบการณ์ และมีเครอ่ื งมือสอ่ื สารทนั สมัยตดิ ตวั ตลอดเวลา คนรุ่นใหม่เจเนอเรชันวาย ไม่มีใครสนใจน้�ำปลาพริกที่หัวหน้าทัวร์น�ำติดตัวไปด้วยแล้ว พวกเขา ต้องการประสบการณ์แท้ๆ ของท้องถิ่นที่ไปท่องเที่ยว โดยเฉพาะอย่างย่ิงม้ืออาหารประจ�ำวัน และ อาหารว่างระหวา่ งมือ้ ความคิดเก่ียวกับการท่องเท่ียวเปล่ียนแปลงไปตามยุคสมัยและรุ่นของประชากร เบบี้บูมเมอร์ มองการท่องเที่ยวเป็นการพักผ่อนที่ต้องสะดวกสบาย รักษาสภาพความเป็นอยู่แบบเดิมเอาไว้ให้ได้ มากท่ีสุด ทพ่ี ักอาศยั สะดวกเหมือนอยูบ่ า้ น อาหารการกินรสชาติคนุ้ ล้ินเหมือนอยู่บ้าน ในขณะทเ่ี ดก็ เจเนอเรชนั วาย มองการทอ่ งเทยี่ ววา่ เปน็ การผจญภยั และเปน็ ประสบการณแ์ ปลกใหม่ อาหารเปน็ สว่ นสำ� คญั ของวัฒนธรรมทจ่ี ะให้ประสบการณแ์ ปลกใหม่แก่นกั ทอ่ งเทยี่ วกลมุ่ ใหม่ พวกเขา จึงกินอาหารท้องถ่ินได้อย่างไม่กลัวหรือรังเกียจ ไม่ว่าจะเป็นอาหารรสจัด กลิ่นรุนแรง ใช้วัตถุดิบ แปลกประหลาด ต้องไปน่ังกินข้างถนนหรือในตลาดสดที่เลอะเทอะเปรอะเปื้อน โดยถือเป็นความ สนุกสนาน ท้าทาย รวมไปถึงการผสมผสานอาหารจากหลากหลายท้องถ่ินเข้าด้วยกัน ให้กลายเป็น ฟิวชน่ั ฟ้ดู สตู รแปลกๆ ประสบการณ์เก่ียวกับอาหารช่วยให้นักท่องเท่ียวเชื่อมโยงกับสถานท่ีได้อย่างลึกซ้ึง ร้านอาหาร ในท้องถ่ินทมี่ ีช่ือเสียง มีประวัติศาสตร์ ต�ำนาน เรื่องเล่าความเป็นมา ท�ำให้นักท่องเท่ียวรู้สึกวา่ มาถึง สถานทแ่ี หง่ นน้ั และสามารถกลืนกนิ ส่วนหนึ่งของสถานท่แี หง่ น้นั ได้ Tourism Review 31

Tourism Trends แนวโน้มทอ่ งเทยี่ ว Social Media l จัดตกแต่งจานให้สวย น่ากิน หรือให้มี ลักษณะโดดเด่น แปลกประหลาด พฤติกรรมการบริโภคนั้นเปล่ียนแปลงไป l ขนาดและปรมิ าณในการเสริ ฟ์ แตล่ ะจาน ต า ม เ ท ร น ด ์ แ ล ะ ลั ก ษ ณ ะ ป ร ะ ช า ก ร ศ า ส ต ร ์ ที่มากเกินไปจนแปลก ดึงดูดนักท่องเท่ียวให้ ในขณะทโ่ี ซเชยี ลมเี ดยี และเทคโนโลยกี ารสอ่ื สาร ถา่ ยภาพและแชรใ์ นโซเชยี ลมเี ดยี ถงึ แมส้ ว่ นใหญ่ สมัยใหม่ ที่รวดเร็ว ง่ายดาย และเขา้ ถงึ ไดท้ กุ ท่ี จะไม่ไดส้ นใจรสชาตมิ ากนัก ทกุ เวลา ไดเ้ ขา้ มาขยายเทรนดใ์ หล้ กุ ลามใหญโ่ ต l พิถพี ถิ ันกบั วัตถุดบิ ราคาแพง และเสิรฟ์ ขน้ึ มนั ถกู นำ� มาเปน็ สอ่ื กลางในการสอื่ สารตวั ตน ในขนาดเล็กลง ให้กลายเป็นฟิงเกอร์ฟู้ด เพื่อ ออกไปผา่ นเรอ่ื งเล่าเกยี่ วกับอาหาร นักท่องเท่ียวจะได้ทดลองชิมตัวอย่างอาหารได้ Zagat เวบ็ ไซตแ์ ละแอปพลเิ คชนั ใหบ้ รกิ าร หลากหลายกอ่ นจะอิม่ เรตติ้งคะแนนร้านอาหาร ท�ำการส�ำรวจผู้ใช้ l ปรงุ สตู รกาแฟ เบยี ร์ คอ็ กเทล เครอื่ งดม่ื ของตัวเองจ�ำนวนมากกว่า 9,000 คน ทเี่ ปน็ สตู รเฉพาะของทางรา้ นหรอื ภายในทอ้ งถนิ่ l รอ้ ยละ 60 บอกใหเ้ พ่ือนรว่ มโต๊ะอาหาร l บริการอาหารออร์แกนิคจากฟารม์ ข้นึ สู่ หยดุ กนิ ก่อนทตี่ วั เองจะถ่ายรูปเสร็จ โตะ๊ อาหาร ใช้วตั ถุดิบในทอ้ งถิ่นใกล้เคียง l รอ้ ยละ 41 โพสตร์ ปู ภาพในโซเชยี ลมเี ดยี l เชฟเทเบลิ ผ้เู ชีย่ วชาญพิเศษ ทมี่ าสอน ตลอดเวลาท่ีกนิ อาหาร วิธีการกิน ดื่ม และอธิบายวิธีการชื่นชมอาหาร l ร้อยละ 75 มีความสุขกับการดูรูปภาพ เฉพาะ อาหารในโซเชยี ลมเี ดยี และพวกเขาเลอื กอดุ หนนุ ภตั ตาคารตามรปู ภาพท่เี คยเห็น Foodie Trend 2017 l ร้อยละ 77 ของผู้ตอบแบบสอบถาม เรียกตัวเองวา่ ‘ฟ้ดู ดี้’ บางคนเช่ือว่าเทรนด์ Foodie และ Food สง่ิ ทน่ี า่ สนใจคอื เมนแู ปลกๆ ถกู สรา้ งขน้ึ มา Tourism เร่ิมต้นมาจาก The Bourdain Effect และโด่งดังกลายเป็นกระแสฮิตโดยภาพถ่าย ต้ังช่ือตาม แอนโทนี บอร์เดน เชฟชาวอเมริกัน ในโซเชียลมีเดีย เช่น โครนัท การผสมกัน นักเขียน นักเดินทาง และพิธีกรรายการทีวี ระหวา่ งโดนัทและครวั ซอ็ ง ภตั ตาคารจำ� นวนมาก ชื่อดัง เขาจัดรายการทีวีน�ำเที่ยวแนว Food สร้างเมนูเฉพาะข้ึนมาให้สวยงามและน่าถ่ายรูป Tourism ยอดนิยมมาต้ังแต่ปี 2002 ทางสถานี โดยเฉพาะอยา่ งเชน่ เบเกลิ สีรุง้ FoodNetwork เมอ่ื รายการไปถา่ ยทำ� ทปี่ ระเทศใด เมื่อได้เรียนรู้ถึงพฤติกรรมผู้บริโภคที่ ก็จะจุดกระแสการท่องเที่ยวด้านอาหารใน เปล่ียนแปลงไป เจ้าของร้านอาหารและผู้ให้ ประเทศนัน้ ๆ ใหบ้ ูมสดุ ขีดขน้ึ ทันที บริการด้านการท่องเที่ยว กส็ ามารถปรับตัวตาม มาจนถึงทุกวันนี้ Foodie และ Food ไดอ้ ยา่ งมที ศิ ทางทชี่ ดั เจน ตวั อยา่ งทเ่ี หน็ ไดช้ ดั เจน Tourism อาจจะไม่ใช่เร่ืองใหม่ แต่มันเป็น มากคอื ในสหรฐั อเมรกิ า ในรอบทศวรรษทผี่ า่ นมา เ ท ร น ด ์ ห น่ึ ง ซึ่ ง มี ค ว า ม ส� ำ คั ญ ที่ จ ะ ผ ลั ก ดั น สภาพเศรษฐกิจที่ตกต�่ำอย่างรุนแรง ท�ำให้ เศรษฐกิจและธุรกิจที่เกี่ยวข้องกับการท่องเที่ยว ภัตตาคารหรูหรา ภาคธุรกิจบริการ และการ ได้อยา่ งมาก มนั ท�ำใหจ้ ดุ หมายของนักท่องเทีย่ ว ท่องเที่ยวจ�ำนวนมากได้รับผลกระทบอย่างหนัก ท้ังโลก เปล่ียนแปลงมุ่งไปสู่ท้องถิ่นที่มีอาหาร บางส่วนปรับเปลี่ยนกลุ่มเป้าหมายจากผู้ใหญ่ แปลกใหมแ่ ละโด่งดงั ในโซเชียลมีเดีย ท่ีมีรายได้สูง ไปจับกลุ่มวัยรุ่นท่ีเป็นฟู้ดด้ีแทน รูปแบบทนี่ ิยมท�ำกนั ก็คือ 32 Tourism Review

Tourism Trends แนวโนม้ ท่องเที่ยว สถิตเิ ทศกาล อาหารรอบโลก หลายประเทศจดั งานเทศกาล อาหารเพ่อื กระตุน้ การทอ่ งเท่ียว l M e l b o u r n e F o o d and Wine Festival ประเทศ ออสเตรเลีย มีนักท่องเท่ียวจาก ท่ัวโลกเข้าร่วมปีละมากกว่า 250,000 คน l Pa h i y a s F e st i v a l ประเทศฟิลิปินส์ ท�ำลายสถิติ นั ก ท ่ อ ง เ ท่ี ย ว เ พ่ื อ ชิ ม อ า ห า ร มากท่ีสุดในโลก ในปี 2015 มนี กั ทอ่ งเทย่ี วเขา้ รว่ ม 3.2 ลา้ นคน l Savour ประเทศสงิ คโปร์ ในปี 2014 มีนักท่องเทีย่ ว 18,000 คน l La Tomatina ประเทศ สเปน ในปี 2013 มีนักท่องเท่ียว 50,000 คน l M a i n e L o b s t e r Festival สหรัฐอเมริกา มี นกั ท่องเที่ยว 30,000 คน l San Francisco Street Food Festival มีนักท่องเที่ยว ไมน่ ้อยกวา่ 50,000 คนต่อปี Tourism Review 33

Tourism Trends แนวโน้มทอ่ งเทย่ี ว การลงทุนสร้างสาธารณูปโภคขนาดยักษ์ใหญ่เพื่อดึงดูดนักท่องเท่ียว อย่างเช่นศนู ย์การประชุม สวนสนุก ธีมพารค์ ฯลฯ อาจจะไม่ใช่เรื่องจำ� เปน็ อกี แลว้ เพราะมคี วามเสย่ี งในการลงทนุ สงู กวา่ ใชเ้ วลาคนื ทนุ นานกวา่ ถา้ ประเทศ นนั้ ๆ มรี ้านอาหารโด่งดงั หรอื มีวฒั นธรรมอาหารแปลกใหมท่ ี่ดึงดดู ใจ อาหารกลายเป็นองค์ประกอบหลักของการท่องเท่ียว เทียบเท่ากับ สภาพอากาศ ทพ่ี กั และสถานที่ท่องเทย่ี ว นกั ทอ่ งเท่ยี วจำ� เป็นตอ้ งกนิ อาหาร วันละ 3 ม้ือ จึงแน่นอนว่าเร่ืองอาหารคือส่ิงผลักดันการท่องเท่ียวที่ส�ำคัญ หลายประเทศในโลก รณรงค์ดึงดูดนักท่องเที่ยวด้วยม้ืออาหารท้องถ่ิน และ มีผลท�ำให้นักท่องเท่ียวใช้เวลามากขึ้น กว่าจะเดินทางไปแสวงหาร้านอาหาร และชิมไดค้ รบ กจิ กรรมการทอ่ งเทย่ี วเพอื่ ชมิ อาหาร เรม่ิ ตง้ั แตอ่ าหารทเ่ี สริ ฟ์ บนเครอ่ื งบนิ ตอนเรมิ่ ออกเดนิ ทางไป เรอ่ื ยไปถงึ อาหารกลอ่ งบนรถไฟ รถทวั ร์ รา้ นอาหาร ระหวา่ งทาง ไปจนถงึ จดุ หมายปลายทางคอื รา้ นอาหารชอ่ื ดงั ระดบั โลก ทก่ี ลายเปน็ จุดหมายการทอ่ งเทยี่ วเทยี บเทา่ กบั พิพธิ ภัณฑสถานแหง่ ชาติ 1 ใน 3 ของคา่ ใชจ้ า่ ยของนกั ทอ่ งเทยี่ วทกุ วนั นี้ ใชไ้ ปกบั มอ้ื อาหารพเิ ศษ นักท่องเที่ยวท่ีเป็นฟู้ดด้ี จะออกแบบตารางเส้นทางการท่องเที่ยวตามร้าน อาหารท่ีต้องการไปชิม ให้ความส�ำคัญกับกิจกรรมท่องเท่ียวอื่นๆ น้อยกว่า เยีย่ มชมโบราณสถาน พพิ ิธภณั ฑ์ ถ่ายรูปกับแลนดม์ าร์ค รวมถงึ การชอ้ ปปง้ิ ของทร่ี ะลกึ 34 Tourism Review

Tourism Trends แนวโนม้ ท่องเท่ียว นกั ทอ่ งเทยี่ วทกุ คนสามารถใชอ้ ปุ กรณก์ ารสอ่ื สาร และตอ้ งการน�ำเสนอเรอื่ งเลา่ ของตวั เอง ผา่ นการทอ่ งเทยี่ วทม่ี คี วามเฉพาะตวั ประสบการณด์ า้ นอาหารทแ่ี ปลกใหม่ แตกต่าง หรูหรา หรือผจญภัย เป็นเร่ืองเล่าท่ีน่าสนใจ ไม่แพ้กิจกรรมการท่องเท่ียว อื่นๆ American Culinary Traveler Report ปี 2013 ระบวุ ่านกั ท่องเท่ียวมีความสขุ กับกิจกรรมม้ืออาหารเพ่ิมข้ึนจากร้อยละ 40 ไปเป็นร้อยละ 51 ระหว่างช่วงปี ค.ศ. 2006 ถึง 2013 อยา่ งไรกต็ าม ยังมีนักท่องเทยี่ วบางกลุ่มที่ไม่สนใจเรื่องอาหาร คอื นักทอ่ งเทย่ี ว สงู อายุ และนกั ทอ่ งเทยี่ วกลมุ่ ชาวเอเชยี จะมนี สิ ยั ตดิ อาหารคนุ้ ลนิ้ มากกวา่ นกั ทอ่ งเทย่ี ว ชาวตะวันตก นักท่องเที่ยวชาวจีนจ�ำนวนมากไม่อยากไปต่างประเทศเพราะไม่ชอบ รสชาติอาหารแปลกถ่ิน และจะเลือกเดินทางท่องเท่ียวไปยังสถานท่ีท่ียังเสิร์ฟอาหาร คนุ้ เคย โรงแรมพลาซา่ แอทธนิ ี นวิ ยอรก์ แกป้ ญั หานดี้ ว้ ยการเสริ ฟ์ อาหารเชา้ สไตลจ์ นี มขี ้าวสวย โจก๊ นำ้� เต้าหู้ เปน็ ตน้ และมีหนังสือพิมพภ์ าษาจนี ให้บริการ ในขณะที่คนกลุ่มใหม่ซ่ึงเป็นคนกลุ่มใหญ่ ก�ำลังเคลื่อนเข้ามามีอิทธิพลหลัก ในสงั คมรว่ มสมยั พวกเขาเตบิ โตมาเพอื่ มคี วามสขุ แบบทนั ทที นั ใด ในระบบการศกึ ษาที่ สง่ เสรมิ การทำ� งานเปน็ ทมี อยรู่ ว่ มเปน็ สว่ นหนงึ่ ในสงั คม พวกเขารสู้ กึ วา่ ตอ้ งมสี ว่ นรว่ ม กับคนอืน่ ทำ� ตามคนอ่ืน เฉลิมฉลองตลอดเวลา และน�ำเสนอตัวตนออกสู่ภายนอก กจิ กรรมการทอ่ งเทย่ี วแบบเนน้ เรอ่ื งอาหาร กลมุ่ คนแบบฟดู้ ด้ี และเจเนอเรชนั วาย จึงเกย่ี วพันกนั อย่างลึกซงึ้ Tourism Review 35

Tourism Report รายงานสถานการณท์ ่องเทยี่ ว ผลโพลจากงาน aTrnudmMpOs,RTEerrorism, Brexit เรียบเรียง : พรรณรศา อินทุประภา* เรยี บเรียงจาก World Travel Market (WTM) 2016 Industry Report * พนักงานวางแผน 5 กองวจิ ัยการตลาด การทอ่ งเท่ียวแห่งประเทศไทย 36 Tourism Review

Tourism Report รายงานสถานการณท์ อ่ งเท่ยี ว งาน World Travel Mart (WTM) 2016 จัดขึ้นเมอื่ วันที่ 7-9 พฤศจกิ ายน 2559 ณ ศนู ย์แสดงสนิ ค้าและนทิ รรศการ ExCel กรุงลอนดอน ซึง่ ไดจ้ ดั ติดต่อ กนั มาตงั้ แตป่ ี ค.ศ. 1980 (พ.ศ. 2523) เปน็ งานสง่ เสรมิ การขายทางการทอ่ งเทยี่ ว ระดับโลกที่มีความส�ำคัญในตลาดนักท่องเท่ียวสหราชอาณาจักร นับเป็นสถานที่ ที่ผู้ประกอบการธุรกิจด้านการท่องเที่ยวสามารถพบผู้ค้ารายใหญ่ คู่ค้ารายใหม่ พรอ้ มอัปเดตเรอ่ื งราวข่าวสารล่าสุดในธรุ กจิ ท่องเทย่ี ว Mr.Paul Nelson โฆษกและผจู้ ดั การฝา่ ยประชาสมั พนั ธข์ องงาน WTM ระบวุ า่ การจดั งาน WTM เปดิ โอกาสใหม้ กี ารเจรจาซอื้ ขายดา้ นการทอ่ งเทย่ี วโดยตรงระหวา่ งผปู้ ระกอบการธรุ กจิ ทอ่ งเทีย่ ว ส่งผลใหเ้ กดิ สญั ญาการซื้อขายระหวา่ งผซู้ อ้ื ทีเ่ ปน็ สมาชิกของ WTM Buyers’ Club และผู้ขายจากท่ัวโลกที่มีมูลค่ามากกวา่ 2,500 ล้านปอนด์ จากการเจรจาซอ้ื ขายธรุ กิจจำ� นวน กว่า 865,500 ครัง้ ทั้งนี้ ผู้ขายจากกลุม่ ตลาดอาหรับ ลาตนิ อเมริกา และแอฟริกา ล้วนเป็น ตัวแปรส�ำคัญท่ีผลักดันให้เกิดการตกลงซ้ือขายภายในงานมูลค่ากว่า 4 พันล้านปอนด์ กลา่ วไดว้ า่ แม้อุตสาหกรรมการท่องเทยี่ วตอ้ งเผชญิ กับอุปสรรคนานปั การในปี 2559 แต่กย็ งั เชอ่ื มน่ั ว่าการท่องเทีย่ วในปี 2560 จะสดใส ผจู้ ดั งาน WTM ไดส้ ำ� รวจความคดิ เหน็ กลมุ่ ผมู้ สี ว่ นไดส้ ว่ นเสยี หลกั ของการจดั งาน ไดแ้ ก่ ผแู้ สดงสนิ คา้ ผซู้ อื้ อาวโุ สจาก WTM Buyers’ Club และผเู้ ขา้ รว่ มงาน รวมทง้ั หมด 2,044 ราย เพ่ือน�ำผลดังกล่าวมาวิเคราะห์หาข้อมูลท่ีน่าสนใจ รวมท้ังประเด็นร้อนท่ีผู้เข้าร่วมงานพูดถึง และให้ความสนใจตลอดระยะเวลา 3 วันที่จดั งาน ผลจากการส�ำรวจความคิดเห็นของผู้เข้าร่วมงาน พบว่าผู้ประกอบธุรกิจการท่องเที่ยว ยังเห็นสัญญาณทด่ี ีและมีความเชื่อมน่ั วา่ การท่องเที่ยวในปหี นา้ จะเตบิ โตมากขน้ึ แม้ว่าในปนี ้ี โลกจะเผชญิ กบั สถานการณ์ทางเศรษฐกจิ และการเมืองทเ่ี ปราะบาง รายงานฉบบั นเ้ี ปน็ ผลการสำ� รวจความคดิ เหน็ และพฤตกิ รรมการเดนิ ทางจากนกั ทอ่ งเทยี่ ว ชาวสหราชอาณาจกั รจำ� นวน 1,145 คน ทเ่ี ดนิ ทางทอ่ งเทย่ี วชว่ งภาคฤดรู อ้ นปี 2559 (เดนิ ทาง ไม่ต่ำ� กวา่ 7 วนั ทั้งภายในและภายนอกสหราชอาณาจักร) Tourism Review 37

Tourism Report รายงานสถานการณท์ ่องเทย่ี ว ข้อมูลทนี่ า่ สนใจ จ�ำนวน 9 ประเด็นทไี่ ด้จากการส�ำรวจความคดิ เหน็ 1. Industry Optimism อนาคตของอุตสาหกรรมการท่องเที่ยวยงั สดใส l 2 ใน 3 (หรือร้อยละ 66.67) ของชาวสหราชอาณาจกั รเดินทางท่องเทย่ี ว ในปี 2559 l รอ้ ยละ 67 ของผเู้ ขา้ รว่ มงาน WTM 2016 คาดวา่ อตุ สาหกรรมการทอ่ งเทย่ี ว จะเติบโตได้ดีในปีหน้า และรอ้ ยละ 15 เชอื่ วา่ จะเติบโตอยา่ งเหน็ ไดช้ ัด l สาธารณรัฐประชาชนจนี เป็นประเทศท่จี ะได้รับประโยชนจ์ ากการขยายตวั ของภาคการท่องเที่ยวอย่างมาก l มากกวา่ 2 ใน 3 (รอ้ ยละ 75) ของผปู้ ระกอบการดา้ นการทอ่ งเทยี่ วคาดหวงั วา่ ธรุ กิจจะโตข้นึ ในปหี นา้ โดยรอ้ ยละ 21 มั่นใจวา่ ธุรกิจจะเติบโตข้นึ อย่างแน่นอน 2. Brexit การลงประชามติออกจาก EU ของสหราชอาณาจักร l รอ้ ยละ 47 ของผปู้ ระกอบการธรุ กจิ ดา้ นการทอ่ งเทยี่ วเหน็ วา่ Brexit สง่ ผล ทางลบกับการด�ำเนินการทางธุรกิจ และร้อยละ 30 คิดว่า Brexit จะท�ำให้ต้นทุน ทางธุรกจิ สงู ขึน้ l ร้อยละ 44 ของนักท่องเที่ยวมีความกังวลเก่ียวกับอัตราแลกเปลี่ยน เงินปอนด์ และร้อยละ 43 รู้สึกกังวลเกี่ยวกับการใช้จ่ายในการเดินทางท่ีสูงขึ้น เน่ืองจากคา่ เงนิ ปอนดท์ ล่ี ดลงอย่างรวดเร็ว l ร้อยละ 65 ของชาวสหราชอาณาจักรวิตกกังวลกับผลกระทบจาก Brexit ตอ่ การเดินทางท่องเทย่ี ว l ร้อยละ 42 ของผู้ประกอบการธุรกิจการท่องเท่ียวคิดว่า Brexit ส่งผล ใหเ้ กดิ ปญั หาการจา้ งแรงงาน เนอ่ื งจากขอ้ กำ� หนดแรงงานทอี่ นญุ าตใหเ้ ขา้ มาทำ� งาน ในสหราชอาณาจกั รมีขอ้ จำ� กัดและเข้มงวด 3. Emerging Destinations แหล่งทอ่ งเท่ยี วแห่งใหม่ l ประเทศปลายทางท่ีคาดว่าจะได้รับความนิยมอย่างมากในปี 2560 ได้แก่ จนี ไอซแ์ ลนด์ อนิ เดยี และคิวบา l จีนเป็นประเทศที่นักลงทุนต้องการเข้าไปท�ำธุรกิจมากท่ีสุดในปี 2560 (รอ้ ยละ55) ตามมาดว้ ยประเทศอนิ เดยี (รอ้ ยละ49) ควิ บา(รอ้ ยละ40) และไอซแ์ ลนด์ (ร้อยละ 37) l ประเทศปลายทางท่ีนักท่องเที่ยวชาวสหราชอาณาจักรต้องการเดินทางไป มากที่สุด ได้แก่ ไอซ์แลนด์ (ร้อยละ 39) คิวบา (ร้อยละ 24) จีน (ร้อยละ 21) และอินเดยี (ร้อยละ 20) 38 Tourism Review

Tourism Report รายงานสถานการณ์ทอ่ งเท่ียว 4. Aviation อากาศยาน l ผู้บริหารกว่าร้อยละ 60 คิดว่าธุรกิจการบินด้วย เครื่องบินที่เร็วกว่าเสียง (Supersonic Flying) ส�ำหรับใช้ ในการขนส่งผู้โดยสารจะกลายเป็นธุรกิจสายการบินส�ำคัญ ในอนาคต l ร้อยละ 73 เห็นด้วยกับนโยบายต่อต้านของ Jet2.com ทลี่ งโทษควำ�่ บาตรการขายเครอ่ื งดมื่ แอลกอฮอล์ ในทา่ อากาศยานนานาชาตลิ อนดอนฮที โธรว ์ กอ่ นเวลา08.00 น. l รอ้ ยละ 27 ของนักท่องเทยี่ วชาวสหราชอาณาจกั ร เคยประสบปญั หาในการเดนิ ทางกบั ผโู้ ดยสารทมี่ คี วามประพฤติ ไม่พึงประสงค์ (Disruptive Passenger) ขณะโดยสาร เครื่องบินมาแลว้ 5. Responsible Tourism การท่องเทยี่ วอย่างมีความรับผิดชอบ l รอ้ ยละ 59 ของนกั ทอ่ งเทยี่ วชาวสหราชอาณาจักร คิดว่าความรบั ผดิ ชอบต่อการทอ่ งเที่ยวเปน็ หนา้ ทขี่ องทกุ คน ขณะท่ีร้อยละ 25 คิดว่าเรื่องนี้เป็นความรับผิดชอบของ รฐั บาลเทา่ นั้น l ผู้โดยสารเครื่องบินที่ยินยอมจะจ่ายค่าชดเชยการ ปลอ่ ยกา๊ ซคารบ์ อนไดออกไซดจ์ ากการเดนิ ทางโดยเครอื่ งบนิ ด้วยความสมัครใจ มเี พยี งรอ้ ยละ 4 เท่านั้น l ร้อยละ 75 ของนักท่องเทย่ี วชาวสหราชอาณาจกั ร เห็นว่าการท่องเท่ียวเชิงอนุรักษ์ท่ีมุ่งเน้นแนวคิดของการ พัฒนาอย่างย่ังยืนเป็นปัจจัยท่ีมีอิทธิพลให้ตัดสินใจออก เดนิ ทาง l นกั ทอ่ งเทยี่ ว 7 ใน 10 คน เหน็ วา่ ภาคอตุ สาหกรรม การท่องเท่ียวตระหนักถึงความส�ำคัญของการพัฒนาการ ท่องเท่ยี วอย่างยัง่ ยนื มากขนึ้ ตลอด 10 ปีท่ผี ่านมา l รอ้ ยละ 75 ของผเู้ ชย่ี วชาญดา้ นการทอ่ งเทยี่ วเหน็ วา่ โครงการ Tourism Caps* จะชว่ ยแกไ้ ขปญั หาแหลง่ ทอ่ งเทยี่ ว ท่มี ีความแออัดของนกั ทอ่ งเที่ยวไดจ้ ริง * Tourism Caps คือโครงการทีม่ งุ่ เนน้ การจ�ำกดั จำ� นวนนักทอ่ งเทย่ี ว ที่เดินทางเข้าพื้นที่ Tourism Review 39

Tourism Report รายงานสถานการณ์ทอ่ งเท่ยี ว 6. US Election 7. The Sharing Economy การเลือกตง้ั ประธานาธบิ ดสี หรัฐอเมริกา เศรษฐกิจแบ่งปัน l สหรัฐอเมริกาเผยเป้าหมายว่าจะเพิ่มจ�ำนวน l ร้อยละ 47 ของผู้เข้าร่วมงานส่งเสริมการขาย นักท่องเท่ียวต่างชาติที่เดินทางเข้าสหรัฐฯ ให้ได้ 100 ไม่ได้รับผลกระทบจากการขยายตัวของธุรกิจห้องพัก ลา้ นคนภายในปี 2564 Airbnb l ผู้เชี่ยวชาญจากภาคการท่องเที่ยวร้อยละ 60 l รอ้ ยละ 32 ต่ืนตัวกบั ผลกระทบทเี่ กดิ จากธรุ กิจ เชอื่ วา่ จะเกดิ ผลดตี อ่ การทอ่ งเทย่ี วหากนางฮลิ ลารี คลนิ ตนั หอ้ งพกั Airbnb ในขณะทร่ี อ้ ยละ 21 กลบั มองเหน็ โอกาส ขึ้นเป็นประธานาธิบดี ในขณะท่ีร้อยละ 7 กลับเชื่อว่า ท่ดี ี จะเกิดผลดีต่อการท่องเที่ยวมากกว่าหากเป็นนายโดนัลด์ l ร้อยละ 12 ของชาวสหราชอาณาจักรเคยใช้ ทรมั ป์ บริการห้องพักจาก Airbnb โดยร้อยละ 60 มั่นใจว่า l รอ้ ยละ 3 ของนกั ทอ่ งเทย่ี วชาวสหราชอาณาจกั ร จะกลับไปใชบ้ ริการอกี อยากโดยสารเครื่องบินนง่ั ข้างนายโดนัลด์ ทรมั ป์ ขณะท่ี l ร้อยละ 30 ของนักท่องเที่ยวชาวสหราช- ร้อยละ 17 อยากนั่งขา้ งนางฮลิ ลารี คลนิ ตนั อาณาจักรท่ีไม่เคยใช้บริการห้องพัก Airbnb ยังไม่สนใจ ท่จี ะใชบ้ รกิ ารในอนาคต 40 Tourism Review

Tourism Report รายงานสถานการณท์ อ่ งเทยี่ ว 8. Terrorism 9. UK Trends การกอ่ การร้าย แนวโน้มการทอ่ งเทีย่ วในสหราชอาณาจกั ร l การกอ่ การรา้ ยเปน็ ความกงั วลอนั ดบั แรกสำ� หรบั l ผู้ปกครองมากกว่าร้อยละ 50 จะพาบุตรหลาน นักท่องเท่ียวและผู้ที่เกี่ยวข้องกับธุรกิจการท่องเที่ยว ไปเที่ยวในช่วงเปดิ ภาคเรยี น โดยร้อยละ 47 ของนักท่องเที่ยวมองว่าการก่อการร้าย l ในปที ่ผี า่ นมา ร้อยละ 34 ของนักทอ่ งเที่ยวชาว เป็นสง่ิ ทีก่ ่อใหเ้ กดิ ความกลัวเมอ่ื เดินทาง สหราชอาณาจกั รมาเลอื กหาขอ้ มลู การเดนิ ทางจากแผน่ พบั l รอ้ ยละ 75 ของนกั บรหิ ารระบวุ า่ ภาคธรุ กจิ ไดร้ บั l นกั ทอ่ งเทยี่ วกวา่ รอ้ ยละ70 มองหาตราสญั ลกั ษณ์ ผลกระทบโดยตรงจากภัยกอ่ การรา้ ย ABTA* และ ATOL** เวลาเลือกซื้อแพ็กเกจทอ่ งเท่ยี ว l ร้อยละ 44 เช่ือว่าวิกฤติผู้อพยพส่งผลกระทบ l ชาวสหราชอาณาจกั รกวา่ 9 ใน 10 (รอ้ ยละ 90) ต่อเศรษฐกิจและภาคธุรกิจ ขณะที่ร้อยละ 28 เชื่อว่า ให้ความส�ำคัญกับความปลอดภัยในทรัพย์สินของตนเอง ปัญหาดังกล่าวจะส่งผลกระทบต่อการตัดสินใจเดินทาง ขณะเดนิ ทาง ของนกั ทอ่ งเท่ียว l ร้อยละ 37 เช่ือว่าความหวั่นวิตกด้านความ * Association of British Travel Agents (ABTA) ปลอดภัยจากภัยก่อการร้ายจะกระทบกับเศรษฐกิจ คอื สมาคมธุรกจิ ทอ่ งเท่ียวแหง่ ราชอาณาจกั ร และร้อยละ 22 เชื่อวา่ ปัญหาดังกล่าวจะสง่ ผลกระทบต่อ หรอื สมาคมตวั แทนการท่องเที่ยวในสหราชอาณาจกั ร การตัดสนิ ใจเดินทางของนักทอ่ งเทย่ี วเช่นกัน ** Air Travel Organiser’s Licence (ATOL) บริษัทรับประกนั ความปลอดภัยในชีวติ และทรพั ยส์ นิ ของนักท่องเท่ียวระหว่างการเดนิ ทางทอ่ งเท่ยี วในตา่ งประเทศ ดำ� เนินการภายใตก้ ารดูแลของรัฐบาลกลางแห่งสหราชอาณาจกั ร Tourism Review 41

Low Carbon Tourism ท่องเท่ยี วเกีย่ วเนอื่ งเร่อื งโลกรอ้ น 42 Tourism Review

Low Carbon Tourism ทอ่ งเทีย่ วเกีย่ วเน่ืองเรือ่ งโลกร้อน เรือ่ ง : โตมร ศุขปรีชา ในยุคสมัยที่ทุกอย่างล้วนแต่ผนึกแน่นอยู่ในโลกดิจิทัล แม้กระทั่ง การทอ่ งเทยี่ วเดนิ ทาง ดเู หมอื นจะยงั เหลอื อาหารเพยี งอยา่ งเดยี วเทา่ นนั้ ท่ยี ังดื้อดงึ เป็นอนาล็อก ก็ใช่น่ะสิครับ ถ้าไม่อนาล็อก แปลงร่างเป็นดิจิทัลกันหมด ก็แล้ว เราจะกินมนั เข้าไปไดอ้ ย่างไร ประสบการณ์การเดินทางเพื่ออาหาร (อย่างที่เรียกว่า Culinary Travel Experience) คือสิ่งท่ีเราต้อง ‘สัมผัส’ ในทางกายภาพ เพราะฉะนนั้ รา้ นอาหาร (ซง่ึ อาจแปลงกายมาในรปู แบบอนื่ ๆ ไดอ้ กี มาก) จงึ น่าจะเป็นแนวรบสดุ ทา้ ยที่ไม่ถกู Digitized ไปอยา่ งเต็มตวั แต่ช้าก่อน-ถึงแม้อาหารจะเป็นสิ่งท่ีต้องสัมผัสทางกายภาพ (หรือพูดแบบเก๋ๆ ว่าเป็นอนาล็อก) แต่ ‘ระบบ’ ที่แวดล้อมอาหารอยู่ สว่ นใหญ่ล้วนเปล่ียนแปลงไปเปน็ ระบบดิจิทัลกนั หมดแล้ว โดยเฉพาะ App ทีเ่ ก่ียวกับอาหาร แม้ เกร็ก ฮอง (Greg Hong) ซีอีโอของ App ท่ีชื่อ Reserve ซ่ึงเป็น App ส�ำหรับการจองและแนะน�ำร้านอาหารท่ีได้รับความนิยม และถอื กนั วา่ เปน็ Uber แหง่ วงการอาหารจะบอกวา่ การกนิ อาหารนอกบา้ น จะเป็นความบันเทิงสด (Live Entertainment) สุดท้ายท่ีเหลืออยู่ เพราะแม้เราจะขยับทุกประสบการณ์เข้าสู่โลกดิจิทัลแล้ว แต่เราก็ยัง ถวลิ หาประสบการณ์แบบจรงิ แท้ (Authentic Experiences) ท่ีจะท�ำให้ เราได้นั่งบิขนมปังร่วมกัน Reserve เป็น App ทีท่ ำ� หนา้ ท่คี ล้ายๆ เปน็ กงเซียร์จ (Concierge) หรอื พอ่ บา้ นโรงแรมในดา้ นอาหาร ผคู้ อยคน้ หารา้ นอาหารทด่ี ที สี่ ดุ ใหเ้ รา โดยจะดูทงั้ เรือ่ งวนั เวลา จำ� นวนโต๊ะ ราคา และอน่ื ๆ จากนน้ั กจ็ องท่ีน่งั ให้เราได้เลย มันจึงกลายเป็น App ท่ีได้รับความนิยมทั้งในนิวยอร์ก ลอสแอนเจลิส และบอสตนั Tourism Review 43

Low Carbon Tourism ท่องเที่ยวเก่ยี วเนอ่ื งเรือ่ งโลกร้อน นอกจาก Reserve แล้ว ยังมี App เกี่ยวกับอาหารอีกหลาย App ที่โดง่ ดังมากกอ็ ย่างเชน่ Yelp ซ่งึ ถ้าคุณอยู่ในอเมริกา รบั รองวา่ Yelp จะให้ ขอ้ มลู ทเ่ี ปน็ ประโยชนม์ าก เพราะเปน็ ขอ้ มลู แบบ Crowdsourcing คอื มผี คู้ น มากมายเข้ามารีวิวร้านอาหารต่างๆ ล้นหลามจนสามารถใช้เป็นเกณฑ์ ตดั สนิ ใจไดว้ ่าร้านน้นั ๆ ดหี รอื ไม่ นอกจากนี้ ยังมี App ช่ือ OpenTable ที่ท�ำหน้าท่ีคล้ายๆ Reserve คือจองโต๊ะอาหารให้ แต่จะ Real Time แบบนาทีสุดท้ายก็สามารถจองได้ และเป็น App ท่ีได้รบั ความนิยมอกี เชน่ กนั Yelp, Reserve และ OpenTable เปน็ App ท่ีไม่ไดใ้ ช้เฉพาะคนที่อยู่ ในเมอื งนน้ั ๆ เทา่ นน้ั แตห่ ากคณุ กำ� ลังเดนิ ทาง และไม่ร้จู ะไปปรึกษาหารอื ใครดีว่าควรไปกินอาหารดีๆ ท่ีร้านไหน และไม่อยากเส่ียงเลือกไปสุ่มๆ ซึ่งอาจส่งผลให้ต้องพบกับร้านท่ีไม่มีคุณภาพ App เหล่าน้ีช่วยคุณได้ เพราะนอกจากจะชว่ ยคน้ หา ตดั สนิ ใจ เลอื กสรรแลว้ ยงั บอกไดด้ ว้ ยวา่ มโี ตะ๊ วา่ ง หรอื เปลา่ จองได้ไหม วธิ ีจองควรทำ� อย่างไร โดยเฉพาะกับรา้ นอาหารหรๆู ประเภทมิชลนิ หลายๆ ดาวทั้งหลาย นน่ั แสดงใหเ้ หน็ วา่ -โลกแหง่ อาหารกำ� ลงั กา้ วเขา้ มาซอ้ นทบั กบั โลกแหง่ การเดนิ ทางจนแทบจะเป็นหน่งึ เดยี วกันแลว้ ทจ่ี รงิ เทรนดน์ ้ีไม่ใหมน่ ะครบั ผมเคยเจอกบั มคั คเุ ทศกห์ นมุ่ ทนั สมยั เกไ๋ ก๋ มากคนหนึง่ ทีเ่ บอรล์ ิน เขาไมไ่ ด้น�ำทวั รต์ ระเวนไปทัว่ เมืองเหมอื นมัคคเุ ทศก์ คนอืน่ ๆ แต่ทำ� ‘ทัวร์กนิ ’ ที่ตงั้ ชื่อเท่ๆ วา่ Gastronomic Rally หรือเป็นการ พาแรลลเ่ี พ่อื ยว่ั นำ้� ยอ่ ยในกระเพาะอาหาร ทัวร์ของเขาเร่ิมต้นด้วยร้านอาหารพิซซ่าบ้านๆ ริมถนนท่ีไม่มี นักท่องเที่ยวที่ไหนรู้จัก แต่รสชาติอร่อย (มาก) จากนั้นก็เปลี่ยนร้านไปยัง รา้ นอาหารในแถบถน่ิ เบอรล์ นิ ตะวนั ออกทท่ี วั รสิ ตไ์ มม่ วี นั แวะไปได้ มนั ไมอ่ ยู่ ในแผนที่กินของใคร แต่เป็นร้านอาหารคอนเซ็ปต์ร้านหนังสือ (เพราะเขา รู้ว่าผมชอบอ่านชอบเขียน) ที่คนมากินอาหารจะเอาหนังสือมาท้ิงไว้เพ่ือ แลกเปลี่ยนหยบิ เล่มอ่นื ๆ ไปอา่ น เมื่อเสร็จจากอาหารเรียกน้�ำย่อยและอาหารมื้อหลักแล้ว ก็พาเราไป ตบท้ายกับของหวานอีกร้านหนึ่ง ก่อนตระเวนทัวร์ลงใต้ดิน พาไปน่ังดริงค์ ในบาร์ลับที่ต้องยกฝาทอ่ ระบายน�ำ้ ขนึ้ ถงึ จะลงไปได้ น่ันคือเม่อื เกือบสิบปีทีแ่ ลว้ ! 44 Tourism Review

Low Carbon Tourism ท่องเที่ยวเกี่ยวเนอ่ื งเร่อื งโลกรอ้ น Tourism Review 45

Low Carbon Tourism ทอ่ งเที่ยวเกย่ี วเนื่องเรอ่ื งโลกร้อน ทุกวันนี้ ‘ทัวร์กิน’ (Food Tourism) แบบน้ี แพร่หลายไป การเปลี่ยนแปลงเหล่านี้ส่งผลสะท้อนกลับไปท่ี ‘ผู้พิพากษา ทัว่ โลก ‘การกิน’ ก�ำลงั กลายเปน็ หมดุ หมายสำ� คัญของนกั ท่องเทย่ี ว อาหาร’ รายใหญ่ของโลกอย่างมิชลิน ซึ่งเคยเป็นผู้ตัดสินได้ว่า ท่ีไม่ได้ไปตามท่ีต่างๆ เพียงเพ่ือเห็น แล้วก็ควักบะหมี่กึ่งส�ำเร็จรูป อาหารอะไรดี อาหารอะไรไม่ดี ผ่านการให้ดาวของตัวเอง มิชลิน ออกมาตม้ นำ้� รอ้ นชงกนิ อกี ตอ่ ไป การเดนิ ทางหมายถงึ การไปสดู อากาศ ถูกวิจารณ์ว่า จะเอารสนิยมแบบคนขาวมาตัดสินอาหารในโลก ใหม่ๆ เข้าปอด ล้ิมชิมรสชาติใหม่ๆ ของอาหารที่ตัวเองไม่เคยคุ้น ตะวันออกได้อย่างไร เช่น อาหารแสนอร่อยล้�ำรสในโตเกียว ฯลฯ การเดินทางคือการพาตัวเองเข้าสู่ ‘ประสบการณ์’ ใหม่ๆ ท้ังปวง ซ่ึงในตอนหลังมิชลินก็ปรับตัว ท่ีเห็นได้ชัดท่ีสุดคือการเพิ่มเซคชัน ที่ไม่มีโอกาสไดส้ ัมผัสหากไม่ได้ออกเดนิ ทาง ใหม่เข้าไปในการให้ดาว เชน่ เซคชัน Best Food Stalls ในฮอ่ งกง ดว้ ยเหตนุ ้ี ร้านอาหารจ�ำนวนมากจงึ สร้างส่งิ ที่เรียกว่า Travel และมาเกา๊ เปน็ ตน้ Brand Identity ขนึ้ มาใหต้ ัวเอง รา้ นอาหารทเ่ี ปน็ หัวหอกเรือ่ งนีค้ ือ พดู แบบบ้านๆ กค็ อื มิชลนิ ต้องมาให้ดาวอาหารขา้ งทาง! NOMA ในโคเปนเฮเกน ที่เปลี่ยนภูมิทัศน์ด้านการท่องเที่ยวให้กับ ในอดีต Foodie Tour หรือทัวร์ของนักกินจ�ำกัดอยู่เฉพาะ เดนมารก์ หลงั จากไดร้ ับรางวัล World Best Restaurant จาก San คนช้ันสูงที่สามารถจองร้านอาหารหรูๆ ได้เท่านั้น แต่ในปัจจุบัน Pellegrino มาหลายต่อหลายคร้งั เราจะพบว่า ‘คุณค่า’ ของการกินเปล่ียนไป การกินท่ีดีไม่ได้จ�ำกัด เทรนด์ใหญ่ท่ีสุดของการเดินทางเพ่ือการกิน คือการแสวงหา อยู่เฉพาะร้านหรูเท่าน้ัน แต่เป็นร้านอะไรก็ได้ท่ีอร่อย เราจึงเห็น ความหลากหลายทางอาหาร แตไ่ ม่ใชแ่ คค่ วามหลากหลายทางอาหาร เทรนด์อย่าง Food Truck (โดยเฉพาะในนิวยอร์ก) ที่คนไปเข้าคิว เทา่ นนั้ ทเ่ี ปลยี่ นไป ตวั นกั ทอ่ งเทย่ี วเดนิ ทางเองกห็ ลากหลายซบั ซอ้ น กินอาหารจีนห่อง่ายๆ จากซินเจียง หรืออาหารไทยประเภทผัดๆ ข้ึนมากด้วย เขาบอกว่า จากสมัยก่อน พวก Foodie จะหมายถึง หรอื ไมก่ เ็ ปน็ รา้ นประเภททเ่ี รยี กวา่ Gastropub คอื เปน็ ผบั ทมี่ อี าหาร เบบบ้ี มู เมอรช์ ายทที่ อ่ งเทย่ี วไปในแถบโพรวองซเ์ พอ่ื หาอาหารทำ� จาก อรอ่ ยซอ่ นแทรกอยู่ เห็ดทรัฟเฟิลกิน บัดนี้ได้เปลี่ยนไปเป็นหญิงสาวยุคมิลเลนเนียล แนวโน้มใหม่เหล่านี้ท�ำให้เกิดการรวมตัวกันเป็น Farmers’ ทเี่ ดนิ ทางคนเดยี ว แลว้ ตระเวนไปตาม ‘เสน้ ทางเบยี ร’์ ของเดนเวอร์ Market หรอื Food Festival รวมถงึ Food/Beverage Tour ทวั่ โลก หรือไม่ก็เป็นครอบครัวของคนเจนเอ็กซ์ ท่ีพาลูกๆ ไปตระเวนกิน โดยต้องมีลกั ษณะสรา้ งสรรค์ ทนั สมัย และให้ความรู้สึกกงึ่ ทดลอง อาหารข้างทางในฮ่องกงหรอื สงิ คโปร์ WFTA หรือ World Food Travel Association ใช้เครื่องมือ ท่ีเรยี กวา่ Psycho Culinary เพ่อื แยกแยะดวู ่านักทอ่ งเท่ียวเดินทาง www.pbs.org/newshour/rundown/cost-eat-10-best-restaurants-world/ ในปัจจุบันต้องการอาหารแบบไหนบ้าง โดยอาหารท่ีเขาแยกแยะ ออกมามี 13 ประเภท คือ Adventurer (การผจญภัยทางอาหาร) Ambiance (ให้ความส�ำคัญกับสถานที่) Authentic (ต้องเป็น อาหารของชาติน้ันแท้ๆ) Budget (ราคาถูก) Eclectic (มีความ ผสมผสาน) Gourmet (อาหารช้ันสูง) Innovative (ใช้นวัตกรรม มาท�ำอาหาร) Localist (เป็นอาหารพ้นื เมือง) Novice (แปลกใหม)่ Organic (เปน็ อาหารอินทรีย)์ Social (ได้สังสรรค์) Trendy (เก๋ๆ) และ Vegetarian โดยเม่ือดูจากทั้งหมดน้ี WFTA บอกว่า ตลาดของ Food Tourism ทีเ่ ปน็ อาหารชน้ั สงู แบบ Gourmet นัน้ มมี ูลคา่ เพยี ง 8.1% ของตลาดท้ังหมดเท่าน้ัน แสดงให้เห็นว่านักท่องเที่ยวเดินทาง ทห่ี ลากหลายซบั ซอ้ นขนึ้ ตอ้ งการ ‘แหวกขนบ’ มากกวา่ จะไปตามรอย อาหารชัน้ สูงเหมือนท่ีเคยเปน็ มาในอดตี 46 Tourism Review

Low Carbon Tourism ท่องเที่ยวเกี่ยวเนอ่ื งเร่อื งโลกรอ้ น Tourism Review 47

Low Carbon Tourism ท่องเท่ยี วเกีย่ วเนอื่ งเร่อื งโลกรอ้ น 48 Tourism Review

Low Carbon Tourism ทอ่ งเทีย่ วเกี่ยวเนอื่ งเรอ่ื งโลกร้อน การทำ� แคค่ มู่ อื รา้ นอาหารนน้ั ไมเ่ พยี งพอสำ� หรบั เหล่า Foodie แล้วนะครับ เพราะพวกเขาต้องการ ค�ำแนะน�ำแบบ ‘ปากต่อปาก’ หรือ ‘เพื่อนแนะน�ำ’ มากกว่า เพราะฉะนั้นจึงต้องสร้างช่องทางเข้าถึง ที่ให้ความคนุ้ เคยเปน็ กันเองมากขน้ึ ที่น่าสนใจอีกข้อหนึ่งก็คือเทรนด์การกินแบบ Social ซง่ึ ในปัจจุบนั มอี อนไลน์แพลตฟอรม์ ทีเ่ รียกวา่ Get Gone คอยท�ำหน้าท่ีจับคู่ระหว่างเชฟในท้องถิ่น เจ้าของบ้าน และหัวหน้าทัวร์ คล้ายๆ กับที่ Airbnb ท�ำกับที่พัก ท�ำให้นักท่องเท่ียวเดินทางสามารถ ตระเวนกิน และมี ‘ประสบการณ์การกิน’ ได้ตั้งแต่ อาหารท่ีบ้านคนไปจนถึงเข้าคลาสท�ำชีส หรือคลาส ท�ำอาหารแบบยั่งยืน หรือกระท่ังเข้าไปอยู่ในฟาร์ม เลย้ี งปศุสัตวเ์ พื่อเรยี นรูก้ ารกินต้ังแต่ต้นทางเลยกม็ ี Tourism Review 49

Low Carbon Tourism ทอ่ งเทีย่ วเกี่ยวเนอื่ งเรอื่ งโลกร้อน Food Tourism ทีเ่ ป็นแบบ Social จึงไมไ่ ด้หมายถงึ แคจ่ ัด Mingle Party หรอื ทำ� โต๊ะยาวๆ เป็น Long Table ให้คนแปลกหน้ามานั่ง ตดิ กนั เทา่ นนั้ แตย่ งั หมายถงึ การทนี่ กั ทอ่ งเทย่ี วเดนิ ทางไดไ้ ปใชช้ วี ติ หรอื มปี ระสบการณต์ รงกบั ผผู้ ลติ อาหารในทอ้ งถน่ิ ดว้ ย ซง่ึ ในอกี แงห่ นงึ่ ก็สร้างความยั่งยืน กระตุ้นการใช้จ่าย และท�ำให้ท้องถิ่นแต่ละที่มีความตื่นตัว เห็นคุณค่าของตัวเอง และปลุกเศรษฐกิจในระดับ Micro แบบที่ไมเ่ คยมีมากอ่ น นอกจากนี้ ทุกวันน้ีนักท่องเที่ยวเดินทางยังไม่ได้ ‘สักแต่ว่าไป’ เท่านั้น ทว่าจะเดินทางไปไหน ต้องมีการดีไซน์ทริปให้มีคอนเซ็ปต์ ตา่ งๆ มารองรับ การทอ่ งเทยี่ วแบบใหมน่ ีต้ ้องการส่งิ ที่เรียกวา่ ‘เรอื่ งเลา่ ’ (Storytelling) มาเปน็ ฐาน ซึ่งเราจะพบวา่ ในนวิ ยอร์ก มบี รษิ ัท ที่ให้บรกิ ารด้านนีอ้ ยหู่ ลายแห่ง เชน่ Indagare Travel ซง่ึ มีซอี ีโอเปน็ อดตี บรรณาธิการของนิตยสาร Town&Country 50 Tourism Review