หน่วยที่ 2 ระบบเทศโนโลยีสารสนเทศ

ระบบสารสนเทศ Information system

Content 1.ความหมายของ Content Content 2. กระบวนการทางาน ระบบสารสนเทศ ของระบบสารสนเทศ 01 02 3.องคป์ ระกอบของ 6. ปฎบิ ตั งิ าน Content Content ระบบสารสนเทศ 06 03 5.ประเภทของ Content Content 4. ลักษณะท่ดี ีของ ระบบสารสนเทศ ระบบสารสนเทศ 05 04

ระบบสารสนเทศ (Information system) ระบบสารสนเทศ (Information system) หมายถึง ระบบทป่ี ระกอบ ดว้ ยส่วนต่างๆ ไดแ้ ก่ ระบบคอมพวิ เตอรท์ ้งั ฮาร์ดแวร์ ซอฟท์แวร์ ระบบเครอื ข่าย ฐานข้อมูล ผู้พฒั นาระบบ ผู้ใช้ระบบ ทุกองค์ประกอบนท้ี างานรว่ มกนั เพ่อื กาหนด รวบรวม จัดเกบ็ ขอ้ มูล ประมวลผลข้อมูลเพือ่ สร้างสารสนเทศ และสง่ ผลลพั ธ์หรือสารสนเทศที่ใหผ้ ู้ใช้เพอ่ื ชว่ ยสนับสนุนการทางาน การตัดสินใจ การวางแผน การบริหาร การควบคุม การวเิ คราะห์และตดิ ตามผลการ ดาเนินงานขององคก์ ร

ระบบสารสนเทศ (Information System) 01 ข้อมูล (Data) คือ 02 สารสนเทศ (Information) คอื ขอเท็จจริงที่ไดจ้ ากการรวบรวมข้อมูล ซึ่งมี ข้อมลู ท่ผี า่ นการประมวลผล เพื่อนาไปใชใ้ น ทั้งที่อยใู่ นรูปแบบตวั อกั ษร, ขอ้ ความ, การตดั สินใจ เชน่ เกรดเฉล่ียของนกั เรยี น, ตัวเลข, เสียง รูปภาพ และ ภาพเคล่อื นไหว ยอดขายประจาเดือน และ สถิตกิ ารขาดงาน 03 ระบบสารสนเทศ (Information System) คือ ระบบทส่ี ามารถจดั การข้อมลู ตง้ั แต่การรวบรวมและตรวจสอบข้อมูล การประมวลผลขอ้ มลู รวมถงึ การดแู ลรกั ษาขอ้ มลู เพอื่ ให้ไดส้ ารสนเทศทีถ่ กู ตอ้ งและทนั ตอ่ ความตอ้ งการของผ้ใู ช้ และผใู้ ชส้ ามารถนาสารสนเทศที่ไดไ้ ปประกอบการตดั สนิ ใจไดอ้ ยา่ งมีประสทิ ธิภาพ

ระบบสารสนเทศ (Information System) ข้อมูล ระบบสารสนเทศ สารสนเทศ

ตวั อย่าง ระบบประมวลผล ขอ้ มูล สารสนเทศ

กระบวนการทางานของระบบสารสนเทศ ระบบสารสนเทศประกอบดว้ ยกระบวนการทางาน ดังตอ่ ไปนี้ 1.การนาเขา้ ข้อมลู (Input) เปน็ การนาขอ้ มลู ดบิ (Data) ท่ีไดจ้ ากการเก็บรวบรวมเข้า สรู่ ะบบ เพอื่ นาไปประมวลผลให้เปน็ สารสนเทศ เชน่ การบันทกึ การขายรายวนั ,บนั ทกึ คะแนน เก็บของนักเรยี น ฯลฯ 2.การประมวลผลขอ้ มลู (Process) เปน็ การคิด คานวณ หรือเปลีย่ นแปลงข้อมูลดิบให้เป็น สารสนเทศ อาจทาได้ดว้ ยการเรยี งลาดับ การคานวณ การจัดรปู แบบ และการเปรยี บเทยี บ ตวั อยา่ งการประมวลผล เชน่ การคานวณรายได้ของผูป้ กครอง การนับจานวนวนั หยดุ ราชการ บนปฏิทนิ ฯลฯ

กระบวนการทางานของระบบสารสนเทศ 3.การแสดงผล (Output) เป็นการนาผลลพั ธ์ทีไ่ ดจ้ ากการประมวลผลมาแสดงใน รูปแบบทผี่ ใู้ ชต้ ้องการ เพอ่ื ส่งเสรมิ หรอื ชว่ ยในการตดั สนิ ใจ 4.การจัดเก็บขอ้ มลู (Storage) เปน็ การจดั เกบ็ ข้อมลู ดิบหรือสารสนเทศท้งั หมดท่ี เกีย่ วขอ้ งกบั ระบบสารสนเทศ เนื่องจากการนาขอ้ มลู ดบิ เข้าสรู่ ะบบมกี ารจัดเก็บ จนถงึ ระยะยาวระยะหน่ึงแล้วจงึ นาไปประมวลผล

กระบวนการทางานของระบบสารสนเทศ

ตวั อย่าง ระบบประมวลผล ข้อมูล แสดงผล จดั เกบ็ ข้อมูล

องคป์ ระกอบทส่ี าคญั ของระบบสารสนเทศมี 5 สว่ นคือ 1 ฮารด์ แวร์ (Hardware) 2 ซอฟต์แวร์ (Software) 3 ขอ้ มูล (Data) 4 บุคลากร (Peopleware) 5 ขั้นตอนการปฏิบตั งิ าน (Procedure)

องคป์ ระกอบของระบบสารสนเทศ 1. ฮาร์ดแวร์ (Hardware) หมายถงึ เคร่ืองคอมพิวเตอร์ซึง่ เป็นเคร่อื งมือท่ีชว่ ยในการจัดการ สารสนเทศ คอมพวิ เตอรช์ ว่ ยประมวลผล คัดเลอื ก คานวณ หรอื พิมพร์ ายงาน ผลตามท่ี ต้องการ คอมพิวเตอร์เป็นอปุ กรณ์ทท่ี างานได้รวดเร็ว มีความแมน่ ยาในการทางาน และทางาน ได้ต่อเนื่อง คอมพิวเตอร์และอปุ กรณต์ ่างๆ สามารถแบ่งเป็น 3 หนว่ ย คอื - หนว่ ยรบั ขอ้ มลู (Input unit) ได้แก่ แป้นพิมพ์ เมาส์ ไมโครโฟน - หน่วยประมวลผลกลาง (Central Processing Unit : CPU) - หนว่ ยแสดงผล (Output unit) ไดแ้ ก่ จอภาพ ลาโพง เครอ่ื งพิมพ์

องคป์ ระกอบของระบบสารสนเทศ 2. ซอฟต์แวร์ (Software) คือลาดบั ข้นั ตอนคาสัง่ ใหเ้ คร่อื งคอมพิวเตอร์ ทางานตาม วตั ถปุ ระสงคท์ ่ีวางไว้ ซอฟต์แวร์ จึงหมายถงึ ชุดคาสั่งท่ีเรยี ง เปน็ ลาดบั ข้ันตอนส่งั ให้ คอมพวิ เตอรท์ างานตามต้องการ และประมวลผลเพ่ือให้ไดส้ ารสนเทศท่ตี อ้ งการ ซอฟต์แวร์ หรือชุดคาสง่ั คอมพิวเตอร์ แบ่งออกเปน็ 2ประเภท คอื - ซอฟตแ์ วรร์ ะบบ คือ ซอฟต์แวรท์ ใ่ี ชจ้ ัดการกบั ระบบคอมพวิ เตอร์ และอปุ กรณ์ตา่ งๆ ทมี่ อี ยูใ่ นระบบ เชน่ ระบบปฏบิ ตั ิการวนิ โดว์ส ระบบปฏิบัตกิ ารดอส ระบบปฏบิ ัตกิ ารยนู ิกซ์ - ซอฟต์แวรป์ ระยกุ ต์ ซอฟต์แวรท์ ่พี ัฒนาขึ้นเพ่ือใชง้ านดา้ นต่างๆ ตาม ความตอ้ งการของผูใ้ ช้ เช่น ซอฟต์แวร์กราฟกิ ซอฟต์แวร์ประมวลคา ซอฟตแ์ วร์ตารางทางาน

องคป์ ระกอบของระบบสารสนเทศ 3. ข้อมลู (Data) เป็นวัตถดุ ิบที่ทาใหเ้ กดิ สารสนเทศ ขอ้ มลู ที่เปน็ วตั ถดุ ิบจะตา่ งกนั ขนึ้ กบั สารสนเทศที่ตอ้ งการ เช่น ในสถานศึกษามกั จะตอ้ งการ สารสนเทศทเ่ี กย่ี วขอ้ งกบั ข้อมูล นักเรียน ขอ้ มูลผลการเรียน ข้อมลู อาจารย์ ข้อมูลการใช้จ่ายตา่ ง ๆ ข้อมลู เปน็ สิ่งท่สี าคญั ประการหน่ึงท่มี ีบทบาทต่อการให้เกิด สารสนเทศ

องคป์ ระกอบของระบบสารสนเทศ 4. บคุ ลากร (Peopleware) เป็นส่วนประกอบทีส่ าคัญ เพราะบุคลากรที่มีความรู้ ความสามารถ และเข้าใจวธิ กี ารใหไ้ ดม้ าซง่ึ สารสนเทศ จะเป็นผดู้ าเนนิ การ ในการทางาน ท้งั หมด บคุ ลากรจงึ ต้องมีความรู้ความเข้าใจในการใชเ้ ทคโนโลยสี ารสนเทศ บคุ ลากรภายใน องค์กรเป็นส่วนประกอบท่ีจะทาใหเ้ กิด ระบบสารสนเทศดว้ ยกนั ทกุ คน เชน่ ร้านขายสินค้า แหง่ หน่งึ บุคลากรท่ดี าเนนิ การในรา้ นค้าทุกคน ตั้งแตผ่ ูจ้ ดั การถงึ พนักงานขาย เปน็ ส่วนประกอบที่จะทาใหเ้ กดิ สารสนเทศได้

องคป์ ระกอบของระบบสารสนเทศ 5. ขัน้ ตอนการปฏบิ ัตงิ าน (Procedure) ขน้ั ตอนการปฏิบัตงิ าน เปน็ ระเบียบวธิ ีการ ปฏบิ ัตงิ านในการจัดเก็บรกั ษาข้อมลู ให้อย่ใู นรปู แบบท่จี ะทาให้เปน็ สารสนเทศได้ เชน่ กาหนดให้ มีการป้อนขอ้ มลู ทุกวัน ปอ้ นขอ้ มลู ให้ทันตามกาหนดเวลา มกี ารแกไ้ ขขอ้ มลู ให้ ถูกต้องอยูเ่ สมอ กาหนดเวลาในการประมวลผล การทารายงาน การดาเนินการ ต่าง ๆ ตอ้ งมี ขนั้ ตอน หากข้ันตอนใดมปี ัญหาระบบก็จะมีปญั หาดว้ ย เพราะทกุ ข้ันตอนมีผลตอ่ ระบบ สารสนเทศ

ซอฟต์แวร์ (Software) ฮาร์ดแวร์ (Hardware) ขอ้ มูล (Data) องคป์ ระกอบของระบบสารสนเทศ ข้นั ตอนการปฏิบัติงาน (Procedure) บุคลากร (Peopleware)

ประเภทของระบบสารสนเทศ 1.ระบบสารสนเทศแบบประมวลรายการ (TPS : Transaction Processing Systems) เป็นระบบสารสนเทศทเ่ี กีย่ วกับการบนั ทึกและประมวลข้อมลู ท่เี กิดจาก ธรุ กรรม หรอื การปฏบิ ัตงิ านประจาหรืองานข้ันพืน้ ฐานขององค์การ เช่น การซอื้ ขายสนิ ค้า การบนั ทึกจานวนวัสดคุ งคลงั เมื่อใดกต็ ามที่มีการทาธุรกรรมหรือปฏิบัตงิ านใน ลกั ษณะดงั กลา่ วข้อมลู ท่ีเกีย่ วข้องจะเกิดขึน้ ทนั ที เช่น ทกุ ครงั้ ท่ีมีการขายสนิ ค้า ข้อมลู ท่เี กดิ ขน้ึ กค็ อื ชอื่ ลกู ค้า ประเภทของลูกคา้ จานวนและราคาของสินคา้ ที่ ขายไป รวมทั้งวิธีการชาระเงินของลูกค้า



ประเภทของระบบสารสนเทศ 2.ระบบสารสนเทศเพ่อื การจดั การ (MIS : Management Information System) คอื ระบบที่ใหส้ ารสนเทศ ท่ผี บู้ รหิ ารตอ้ งการ เพอ่ื ใหส้ ามารทางาน ได้อยา่ งมีประสิทธภิ าพ โดยจะ รวมทงั้ สารสนเทศภายในและภายนอกสารสนเทศท่ีเก่ยี วพันกบั องค์กรท้ังในอดีตและปัจจบุ ัน นอกจากน้รี ะบบนจี้ ะตอ้ งใหส้ ารสนเทศในชว่ งเวลาท่ีเป็นประโยชน์ เพื่อให้ผบู้ ริหารสามารถ ตดั สนิ ใจในการวางแผนการควบคมุ และการปฏิบัติการขององค์กรได้อยา่ ง ถูกต้อง แม้ว่า ผ้บู รหิ ารท่จี ะได้รบั ประโยชน์จากระบบนสี้ งู สดุ คอื ผู้บรหิ ารระดบั กลาง แต่โดยพนื้ ฐานของระบบน้ี แล้วจะเปน็ ระบบท่สี ามารถสนับสนุนข้อมูลให้ผบู้ รหิ ารท้งั สาม ระดับ คอื ทั้งผูบ้ ริหารระดบั ตน้ ผบู้ ริหารระดบั กลางและผู้บรหิ ารระดบั สูง โดยระบบนจี้ ะใหร้ ายงานทีส่ รุปสารสนเทศซึ่งรวบรวม จากฐานข้อมูลทั้งหมดของบริษทั

https://std2018.vec.go.th/web/

http://www.bcnpy.ac.th/ bcnpy/index.php/th/new s-3/new-release/2431-i nfo วทิ ยาลยั พยาบาลราชชนนี

ประเภทของระบบสารสนเทศ 3.ระบบสนบั สนุนการตดั สินใจ (DSS : Decision Support System) เปน็ ระบบท่ี พัฒนาขึ้นจากระบบ MIS อกี ระดับหน่งึ เน่ืองจาก ถึงแม้วา่ ผู้ท่ีมีหนา้ ทใ่ี นการตัดสินใจจะ สามารถใช้ประสบการณ์หรือใช้ขอ้ มูลท่ีมีอยแู่ ลว้ ในระบบเอม็ ไอเอส ของบริษัท สาหรับทาการ ตัดสนิ ใจได้อย่างมปี ระสทิ ธภิ าพในงานปกติ แตบ่ ่อยคร้งั ที่ผู้ตัดสนิ ใจ โดยเฉพาะอย่างยิ่ง ผบู้ ริหารในระดบั สงู และระดับกลางจะเผชญิ กับการตัดสินใจที่ประกอบด้วยปัจจยั ที่ซบั ซ้อน เกินกวา่ ความสามารถของมนุษยท์ ีจ่ ะประมวล เข้าดว้ ยกันไดอ้ ย่างถูกตอ้ ง จงึ ทาใหเ้ กดิ ระบบ นีข้ ้นึ ซึง่ เป็นระบบทส่ี นับสนุนความตอ้ งการเฉพาะของผู้บรหิ ารแต่ละคน (made by order) ในหลายๆสถานะการณ์ ระบบ น้มี หี นา้ ทีช่ ว่ ยให้การตดั สนิ ใจเป็นไปไดอ้ ย่างสะดวก

ระบบสนับสนนุ การตดั สนิ ใจ DSS

ประเภทของระบบสารสนเทศ 4.ระบบสนับสนุนการตดั สนิ ใจแบบกลมุ่ (GDSS : Group Decision Support System) เป็นระบบยอ่ ยหน่ึงในระบบสารสนเทศเพื่อการจดั การ โดยที่ระบบสนับสนุนการตดั สนิ ใจจะ ช่วยผูบ้ รหิ ารในเรื่องการตดั สินใจในเหตกุ ารณ์หรอื กิจกรรมทางธุรกจิ ท่ไี มม่ ีโครงสร้างแน่นอน หรือก่ึงโครงสรา้ ง ระบบสนบั สนนุ การตดั สินใจอาจจะใชก้ บั บุคคลเดียวหรอื ชว่ ยสนบั สนุนการ ตัดสินใจเป็นกล่มุ นอกจากน้นั ยังมรี ะบบสนบั สนนุ ผู้บรหิ ารเพื่อชว่ ยผู้บรหิ ารในการตัดสนิ ใจ เชิงกลยุทธ์





ประเภทของระบบสารสนเทศ 5.ระบบสารสนเทศภมู ศิ าสตร์ (GIS : Geographic Information System) ระบบสารสนเทศภูมิศาสตร์ หรือ Geographic Information System : GIS คอื กระบวนการทางานเกีย่ วกับขอ้ มลู ในเชิงพนื้ ทด่ี ว้ ยระบบ คอมพวิ เตอร์ ทใ่ี ช้กาหนดขอ้ มลู และสารสนเทศ ท่ีมคี วามสัมพนั ธ์กับตาแหนง่ ในเชิงพื้นที่ เช่น ทอี่ ยู่ บา้ นเลขท่ี สมั พันธ์กบั ตาแหน่งในแผนที่ ตาแหนง่ เส้นรุ้ง เสน้ แวง ขอ้ มูลและแผนทีใ่ น GIS เปน็ ระบบข้อมูลสารสนเทศที่ อยใู่ นรูปของตารางขอ้ มลู และฐานข้อมลู ที่มีส่วนสัมพนั ธก์ บั ขอ้ มูลเชงิ พน้ื ที่ (Spatial Data) ซึง่ รูปแบบและ ความสัมพันธ์ของขอ้ มูลเชงิ พน้ื ทีท่ ั้งหลาย จะสามารถนามาวเิ คราะห์ดว้ ย GIS และทาใหส้ อื่ ความหมายใน เรอ่ื งการเปลยี่ นแปลงที่สมั พันธก์ ับเวลาได้ เชน่ การแพรข่ ยายของโรคระบาด การเคลื่อนย้าย ถนิ่ ฐาน การบกุ รกุ ทาลาย การเปลยี่ นแปลงของการใช้พื้นท่ี ฯลฯ ขอ้ มูลเหล่านี้ เมอ่ื ปรากฏบนแผนท่ีทาให้สามารถแปลและ สื่อความหมาย ใช้งานไดง้ า่ ย



https://mophgis.maps.arcgis.com/apps/opsdashboard/index.html#/210413ebb5ff49bb8914808af6473322

ประเภทของระบบสารสนเทศ 6.ระบบสารสนเทศเพ่ือผบู้ รหิ ารระดับสูง (EIS : Excutive Information System) เปน็ ระบบทส่ี ร้างขึ้น เพือ่ สนับสนนุ สารสนเทศและการตดั สินใจสาหรบั ผู้บริหารระดบั สูงโดยเฉพาะ หรอื สามารถกล่าวไดว้ ่า ระบบน้ีคอื สว่ นหนงึ่ ของ DSS ท่ีแยกออกมา เพื่อเนน้ การใหส้ ารสนเทศท่สี าคัญตอ่ การบริการแกผ่ บู้ ริหาร 7. ปญั ญาประดษิ ฐ์ (AI : Artificial Intelligence) ระบบที่ทาใหเ้ ครอื่ งคอมพวิ เตอรก์ ลายเป็น ผ้ชู านาญการณ์ ในสาขาใดสาขาหนึง่ คลา้ ยกบั มนษุ ย์ ระบบผเู้ ชีย่ วชาญมีสว่ นคลา้ ยคลงึ กบั ระบบอน่ื ๆ คอื เป็นระบบคอมพิวเตอรท์ ีช่ ่วยผูบ้ ริหารแกไ้ ขปญั หาหรอื ทาการ ตดั สนิ ใจได้ดีขนึ้ อยา่ งไรก็ดีระบบผู้เชยี่ วชาญ จะแตกต่างกบั ระบบอืน่ อยูม่ าก เนือ่ งจากระบบผเู้ ช่ยี วชาญจะเกยี่ วขอ้ งกับการจัดการ ความรู้ (Knowledge) มากกว่าสารสนเทศ และถกู ออกแบบใหช้ ว่ ยในการตัดสนิ ใจโดยใช้วธิ เี ดียวกับผูเ้ ชย่ี วชาญท่ี มนุษย์ โดยใช้ หลกั การทางานดว้ ยระบบ ปัญญาประดษิ ฐ์ (Artificial Intelligence)

ระบบสารสนเทศเพ่อื ผ้บู รหิ ารระดบั สงู

ปญั ญาประดษิ ฐ์ Streaming Pro

ประเภทของระบบสารสนเทศ 8.ระบบสานักงานอัตโนมตั (ิ OAS: Office Automation System) เป็นระบบทใี่ ชบ้ ุคลากรน้อยทสี่ ุด โดยอาศัยเครอ่ื งมอื แบบ อัตโนมตั แิ ละระบบสื่อสารเชอ่ื งโยงขา่ วสารระหว่างเคร่อื งมือเหลา่ นัน้ เข้าดว้ ยกนั QAS มจี ุดมุ่งหมายใหเ้ ป็นระบบทีไ่ มใ่ ช้กระดาษ (Paperless System) ส่งขา่ ว สารถึงกนั ดว้ ยขอ้ มลู อิเล็กทรอนิกส์ (Electronic Data Interchange) แทน ซ่งึ มรี ปู แบบในการใช้ งาน 2 ลักษณะคอื 1. รูปแบบของระบบงานพิมพแ์ ละการประมวลผลทางอิเลก็ ทรอนิกส์ (Electronic Publishing & Processing System) ไดแ้ ก่ การส่อื สารดว้ ยขอ้ ความ รปู ภาพ จดหมายอเิ ลก็ ทรอนิกส์ (Electronic Mail : E-Mail) โทรสาร (FAX)หรอื เสยี งอเิ ลก็ ทรอนกิ ส์ (Voice Mail) เปน็ ต้น 2. รปู แบบการประชมุ ทางไกลด้วยระบบอเิ ลก็ ทรอนิกส์ (Electronic Meeting System) เป็นเทคนคิ ท่ีทาให้กลุม่ คนทว่ั โลก สามารถตดิ ตอ่ สือ่ สารกนั ได้ คล้ายการพูดคุยกนั โดยตรง เช่น การประชมุ ทางไกลแบบมีแตเ่ สยี ง (Audio Conferencing),การ ประชมุ ทางไกลแบบมที ง้ั ภาพและเสยี ง (Video Conferencing) หรอื ทง้ั จดหมายอิเล็กทรอนิกส์ โทรสาร และ เสยี ง อิเลก็ ทรอนกิ ส์รวมกัน เปน็ ต้น

ระบบสานกั งานอตั โนมตั ิ

Q&A