วิชาภาษาไทย กวีโวหาร /รสในวรรณคดีไทย

ภาษาไทย

ภาษาไทย “”

“” กวีโวหาร คอื “เปน็ ศลิ ปะและสุนทรียภาพ ท่ีทาให้บทรอ้ ยกรองถงึ พร้อมดว้ ยแง่งามของเสยี ง และความหมาย” กวโี วหารจงึ เป็นศลิ ปะและลีลาทางภาษาในการแตง่ คาประพันธ์ของกวี ซ่งึ ในการแต่งวรรณคดปี ระเภทรอ้ ยกรอง นอกจากกวีจะตอ้ งส่ือความหมายออกมาให้ ตรงตามความตอ้ งการแล้ว การเลือกสรรและเรยี บเรียงถ้อยคา เพ่ือถ่ายทอดอารมณ์ ความรสู้ กึ ตา่ ง ๆ ใหอ้ อกมาไพเราะงดงาม

“ ” .

“ ” . การเลา่ ชมความงามของทกุ ๆ สิ่ง ชมไดท้ กุ อยา่ งไมว่ า่ จะเป็นชม ตัวละครในเร่อื ง (ซง่ึ อาจเปน็ ตวั ละครทเ่ี ปน็ มนษุ ย์ อมนษุ ย์ หรือสตั ว์ กไ็ ดท้ งั้ นนั้ ) ชมความเก่งกล้าของกษตั รยิ ์ ชมความงามของปราสาท ราชวงั หรือความเจรญิ รงุ่ เรอื งของบา้ นเมอื งกไ็ ด้

“” เรืองเรืองไตรรตั นพ์ น้ พนั แสง รนิ รสพระธรรมแสดง ค่าเชา้ เจดยี ร์ ะดะแซง เสยี ดยอด ยลยงิ่ แสงแกว้ เกา้ แกน่ หลา้ หลากสวรรค์ บทประพนั ธจ์ ากนริ าศนรนิ ทร์ เป็นบทชมความงามของวดั และบา้ นเมืองในสมัยรัตนโกสินทร์ตอนตน้

“” บทกลา่ วแสดงความรกั ทั้งการเกย้ี วพาราสกี นั ในระยะแรก ๆ หรือการพรรณนาบทโอโ้ ลมปฏโิ ลม หรอื พดู จาใหอ้ กี ฝา่ ยหนง่ึ เกดิ ความชอบ

“” ถงึ ม้วยดินส้นิ ฟา้ มหาสมทุ ร ไมส่ น้ิ สุดความรักสมคั รสมาน แม้นเกดิ ในใตฟ้ ้าสธุ าธาร ขอพบพานพิศวาสไม่คลาดคลา แม้นเนือ้ เยน็ เป็นหว้ งมหรรณพ พ่ีขอพบศรสี วสั ด์เิ ปน็ มัจฉา แม้นเป็นบัวตัวพี่เปน็ ภมุ รา เชยผกาโกสมุ ปทุมทอง เจา้ เป็นถ้าอาไพขอให้พ่ี เป็นราชสีห์สมสู่เปน็ ค่สู อง จะติดตามทรามสงวนนวลละออง เป็นคู่ตรองพิศวาสทุกชาตไิ ป พระอภัยมณี (พระอภัยมณีโอโ้ ลมนางละเวง)

“” การกล่าวขอ้ ความแสดงอารมณ์ไมพ่ อใจ ตงั้ แต่น้อยไปจน มาก จงึ เร่มิ ตั้งแต่ไม่พอใจ โกรธ ประชดประชนั ตัดพ้อ เสียดสี และด่าว่าอยา่ งรุนแรง

“” รปู งามนามเพราะน้อยไปหรอื ใจไมซ่ ื่อสมศกั ดิ์เทา่ เส้นผม แต่ใจสัตว์มันยังมีท่ีนยิ ม สมาคมก็แต่ถึงฤดมู นั มึงน่ถี ่อยย่งิ กวา่ ถ่อยอที ้ายเมอื ง จะเอาเร่ืองไมไ่ ด้สกั สิง่ สรรพ์ ละโมบมากตณั หาตาเป็นมัน สกั รอ้ ยพนั ให้มงึ ไมถ่ ึงใจ วา่ หญิงช่ัวผัวยงั คราวละคนเดียว หาตามตอมกันเกรียวเหมือนมงึ ไม่ หนักแผ่นดนิ กูจะอยใู่ ย อา้ ยไวยมงึ อยา่ นับว่ามารดา บทประพันธจ์ ากเรอ่ื งขุนชา้ งขุนแผน ตอนขุนช้างถวายฎกี า

“” การโอดครวญ แสดงความเศรา้ โศกเน่อื งดว้ ยการพราก จากสงิ่ อนั เปน็ ทรี่ กั การกลา่ วขอ้ ความแสดงอารมณโ์ ศกเศรา้ อาลยั รกั

“” ลาดวนเอย๋ จะดว่ นไปก่อนแลว้ ทงั้ เกดแกว้ พิกลุ ยสี่ นุ่ สี จะโรยรา้ งห่างสน้ิ กลน่ิ มาลี จาปเี อย๋ ก่ปี จี ะมาพบ บทประพนั ธ์จากเรอ่ื งขุนชา้ งขุนแผน ตอนขุนแผนพานางวันทองหนี

“” กวีโวหาร คือ ศลิ ปะการใชถ้ อ้ ยคาทีท่ าให้วรรณคดมี รี สชาตยิ ่งิ ข้นึ

ให้นักเรยี นเขียนบทประพันธ์ กลอน บทความ หรอื เน้อื เพลง ตามหัวขอ้ ที่กาหนด