วชิ า ศท. (GE) ๒๑๑๐๔ เทคโนโลยสี ารสนเทศกบั การปฏิบตั งิ าน ตาํ รวจ
ตาํ ÃÒàÃÕ¹ ËÅ¡Ñ ÊμÙ Ã ¹¡Ñ àÃÂÕ ¹¹ÒÂÊÔºตําÃǨ ÇÔªÒ È·. (GE) òññðô à·¤â¹âÅÂÕÊÒÃʹà·È¡ºÑ ¡Òû¯ºÔ Ñμ§Ô Ò¹ตาํ ÃǨ เอกสารน้ี “໚¹¤ÇÒÁÅѺ¢Í§·Ò§ÃÒª¡ÒÔ หา มมิใหผ ูห นึง่ ผใู ดเผยแพร คดั ลอก ถอดความ หรอื แปลสว นหนง่ึ สว นใด หรอื ทง้ั หมดของเอกสารนเ้ี พอื่ การอยา งอนื่ นอกจาก “à¾Íè× ¡ÒÃÈ¡Ö ÉÒͺÃÁ” ของขาราชการตํารวจเทาน้ัน การเปดเผยขอความแกบุคคลอ่ืนท่ีไมมีอํานาจหนาท่ีจะมีความผิดตาม ประมวลกฎหมายอาญา ¡Í§ºÞÑ ªÒ¡ÒÃÈ¡Ö ÉÒ สํา¹Ñ¡§Ò¹ตาํ ¾ÃÇ.Ȩá.òËõ‹§ªöÒôμÔ
คํานํา หลักสูตรนักเรียนนายสิบตํารวจ (นสต.) เปนหลักสูตรการศึกษาอบรมท่ีมีเปาหมาย เพื่อเสริมสรางใหบุคคลภายนอกผูมีวุฒิประกาศนียบัตรมัธยมศึกษาตอนปลาย (ม.๖) หรือ ประกาศนียบัตรวิชาชีพ (ปวช.) หรือเทียบเทา ที่เขารับการฝกอบรมมีความรู ความสามารถ และ ทักษะวิชาชีพตาํ รวจ รวมถึงพัฒนาบุคลิกภาพรางกายใหเหมาะสมสําหรับการปฏิบัติงานตํารวจ ในกลุมสายงานปองกันปราบปราม ตลอดจนเตรียมความพรอมทางดานจิตใจและวุฒิภาวะใหมี จติ สํานกึ ในการใหบ ริการเพอ่ื บําบัดทกุ ขบ ํารุงสขุ ของประชาชนเปน สาํ คญั กองบัญชาการศึกษา ไดรวมกับ ครู อาจารย และครูฝก ในสังกัดกองบังคับการ ฝกอบรมตาํ รวจกลาง และกลมุ งานอาจารย กองบัญชาการศึกษา ศูนยฝกอบรมตํารวจภูธรภาค ๑ - ๙ และกองบัญชาการตาํ รวจตระเวนชายแดน ตลอดจนผูทรงคุณวุฒิจากภายนอก จัดทําตาํ ราเรียน หลกั สตู รนกั เรยี นนายสบิ ตาํ รวจชดุ นี้ ซงึ่ ประกอบดว ยองคค วามรตู า งๆ ทจ่ี ําเปน ตอ การพฒั นาศกั ยภาพ ของนกั เรยี นนายสบิ ตํารวจใหเ ปน ขา ราชการตาํ รวจทพี่ งึ ประสงคข องประชาชน เพอ่ื ใชส ําหรบั ประกอบ การเรียนการสอนนักเรียนนายสิบตํารวจใหมีความพรอมทั้งดานความรู ความสามารถ กําลังกาย และจติ ใจ จนสามารถเปน ขา ราชการตาํ รวจทป่ี ฏบิ ตั งิ านใหบ รกิ ารสงั คมและประชาชนไดอ ยา งตรงตาม ความตอ งการอยางแทจ รงิ และมคี วามพรอมในการเขาสปู ระชาคมอาเซยี น ขอขอบคุณครู อาจารย ครูฝก และผูทรงคุณวุฒิทุกทาน ที่ไดรวมกันระดมความคิด ใหคาํ ปรึกษา คาํ แนะนาํ ประสบการณที่เปนประโยชน รวมถึงการถายทอดองคความรู ที่เปนประโยชน จนทาํ ใหการจัดทําตาํ ราเรียนหลักสูตรนักเรียนนายสิบตาํ รวจสําเร็จลุลวงไดดวยดี ซ่ึงกองบัญชาการศึกษาหวังเปนอยางย่ิงวาตําราเรียนชุดน้ีคงเปนประโยชนตอการจัดการเรียน การสอนและการจัดการฝกอบรมของครู อาจารย และครูฝก รวมตลอดถึงใชเปนคูมือการปฏิบัติงาน ของขาราชการตํารวจ อันจะสงผลทาํ ใหสํานักงานตํารวจแหงชาติสามารถสรางความเชื่อมั่น ศรัทธา และความผาสุกใหแ กประชาชนไดอ ยา งแทจ ริง พลตํารวจโท ( อภิรตั นยิ มการ ) ผูบ ัญชาการศกึ ษา
ÊÒúÑÞ Ë¹ŒÒ ÇÔªÒ à·¤â¹âÅÂÕÊÒÃʹà·È¡Ñº¡Òû¯ÔºμÑ Ô§Ò¹ตําÃǨ ñ ๒ º··Õè ñ ¤ÇÒÁÃŒ·Ù èÇÑ ä»à¡ÕèÂǡѺ෤â¹âÅÂÕÊÒÃʹà·È ๒ ๑.๑ เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร ๕ ๑.๒ ระบบสารสนเทศและเครอื ขายคอมพวิ เตอร ๖ ๑.๓ อปุ กรณใ นระบบเครือขาย ๑๒ ๑.๔ บทบาทของอินเทอรเ นต็ อินทราเน็ตและเอ็กซท ราเนต็ ñõ ๑.๕ จริยธรรมในการใชเทคโนโลยีสารสนเทศ ๑๖ ๒๑ º··èÕ ò ÃкºÊÒÃʹà·È¢Í§สาํ ¹¡Ñ §Ò¹ตําÃǨá˧‹ ªÒμÔ ๒๑ ๒.๑ ระบบสารสนเทศ ตร. (POLice Information System : POLIS) ๒๓ ๒.๒ ระบบสารสนเทศสถานีตํารวจ (Criminal Record and ๒๓ Information Management Enterprise System : CRIMES) ๒.๓ ระบบประชุมวดี ทิ ศั นท างไกล (Video Conference System) ๒๕ ๒.๔ ศนู ยร ับแจง เหตฉุ กุ เฉนิ ๑๙๑ ๒๗ ๒.๕ ระบบบรหิ ารจดั การใบส่ังออนไลน ๒๗ (Police Ticket Management : PTM) ๒๗ ๒.๖ ระบบสารสนเทศสาํ นักงานตรวจคนเขา เมอื ง ๒๘ (Personal Identification and Blacklist Immigration ๒๘ Control System: PIBICS) ๒.๗ ระบบตรวจสอบลายพิมพนวิ้ มืออตั โนมัติ (Automated Fingerprint Identification : AFIS) ๒.๘ ระบบฐานขอ มลู อาชญากรรม (Criminal Database System : CDS) ๒.๙ การใชคอมพวิ เตอรสเกต็ ชและประกอบภาพใบหนาคนราย (Adobe Photoshop) ๒.๑๐ ระบบฐานขอมูลอาชญากรรมขามชาติ (Case Management Intelligence System : CMIS) ๒.๑๑ ระบบกลองอานหมายเลขปายทะเบียนรถอัตโนมัติ (License Plate)
º··èÕ ó ÃкºÊÒÃʹà·ÈʶҹตÕ าํ ÃǨ ˹Ҍ ๓.๑ ระบบ CRIMES óñ ๓.๒ การขอ Username และ Password เพื่อเขาใชงานระบบ CRIMES ๓๒ ๓.๓ ศนู ยชว ยเหลือ (Help desk) ๓๕ ๓.๔ การฝกปฏิบตั ิ ๕๓ ๓.๔.๑ เจาหนา ท่เี สมยี นประจาํ วัน ๕๔ ๓.๔.๒ เจา หนา ทเี่ สมียนคดี ๕๔ ๓.๔.๓ เจาหนาทฝี่ า ยสบื สวน, ปราบปราม ๗๔ ๙๗
๑ º··èÕ ñ ¤ÇÒÁÃŒ·Ù ÑÇè ä»à¡ÕÂè ǡѺ෤â¹âÅÂÊÕ ÒÃʹà·È ÇÑμ¶»Ø ÃÐʧ¤ : Objects ๑. ผเู รยี นเขาใจบทบาทสําคัญของเทคโนโลยีและการสือ่ สารท่มี ตี อระบบสารสนเทศ ๒. ผเู รียนรูจ ักอปุ กรณทางเทคโนโลยีสารสนเทศไดเ ปน อยางดี ๓. ผเู รียนมคี วามตระหนักรใู นจริยธรรมการใชเ ทคโนโลยีสารสนเทศ ËÇÑ ¢ŒÍàÃÍè× § : Topics ๑.๑ เทคโนโลยสี ารสนเทศและการสอื่ สาร ๑.๒ ระบบสารสนเทศและเครือขายคอมพิวเตอร ๑.๓ อปุ กรณในระบบเครือขา ย ๑.๔ บทบาทของอินเทอรเ นต็ อินทราเน็ตและเอก็ ซทราเนต็ ๑.๕ จรยิ ธรรมในการใชเ ทคโนโลยีสารสนเทศ
๒ º·¹Ó วิวัฒนาการในเร่ืองของเทคโนโลยีในปจจุบันมีความกาวหนาและพัฒนาอยูตลอดเวลา จนทาํ ใหผูใ ชง านคอมพิวเตอรถอื เปน ปจจยั จําเปน ในชวี ติ ประจาํ วันท้งั ทางตรงและทางออ ม ซ่ึงการใช เทคโนโลยีสารสนเทศที่มีประสิทธิผลยอมสามารถสนับสนุนการดําเนินงานไดอยางมีประสิทธิภาพ การศึกษาเก่ียวกับระบบสารสนเทศเพ่ือการจัดการน้ันจึงเก่ียวของกับการนําระบบสารสนเทศ ทเี่ หมาะสมมาใชใ นองคก รใหบรรลุเปาหมายตามตอ งการ ñ.ñ à·¤â¹âÅÂÊÕ ÒÃʹà·ÈáÅСÒÃÊèÍ× ÊÒà ෤â¹âÅÂÊÕ ÒÃʹà·È (Information Technology : IT) หมายถงึ การนาํ เอาความรทู าง เทคโนโลยที กุ ดา นมาจดั การสารสนเทศทตี่ อ งการ โดยอาศยั เครอ่ื งมอื ทางเทคโนโลยใี หมๆ เชน เทคโนโลยี ดา นคอมพวิ เตอร เทคโนโลยดี า นเครอื ขา ยโทรคมนาคมและการสอ่ื สาร ตลอดจนอาศยั ความรใู นกระบวนการ ดาํ เนนิ งานสารสนเทศในขนั้ ตอนตา ง ๆ ตง้ั แตก ารแสวงหา การวเิ คราะห การจดั เกบ็ รวมถงึ การจดั การเผยแพร และแลกเปล่ียนสารสนเทศมาเพ่ิมประสิทธิภาพความถูกตอง ความแมนยําและความรวดเร็วใหทัน ตอ การนาํ มาใชป ระโยชน และเมอ่ื มกี ารนาํ เครอื ขา ยโทรคมนาคมและการสอ่ื สารมาชว ยในการจดั การ โดยการส่ือสารน้ันมาจากคําวา Communication จึงเรียกวาà·¤â¹âÅÂÕÊÒÃʹà·ÈáÅСÒÃÊ×èÍÊÒà (Information and Communication Technology : ICT) ñ.ò ÃкºÊÒÃʹà·ÈáÅÐà¤ÃÍ× ¢‹Ò¤ÍÁ¾ÇÔ àμÍà การศกึ ษาเกยี่ วกบั ระบบสารสนเทศเพอื่ การจดั การนนั้ เกย่ี วขอ งกบั การนาํ ระบบสารสนเทศท่ี เหมาะสมมาใชใ นองคก รใหบ รรลเุ ปา หมายตามตอ งการ ÃкºÊÒÃʹà·È(Information System : IS)จงึ หมายถงึ ระบบตา งๆ ทเี่ กยี่ วขอ งกบั สารสนเทศ ซง่ึ มกั ประกอบดว ยฐานขอ มลู ทน่ี าํ มาใชเ พอ่ื การจดั เกบ็ ดว ยระบบ คอมพวิ เตอรเพ่ือเปนขอมลู ในองคก ร และดวยลาํ พงั เพียงเทคโนโลยีสารสนเทศ คงไมม คี วามหมาย ใดๆ หรืออาจมีประโยชนเพียงนอยนิด หากผูใชไมรูจักนํามาประยุกตใชใหเกิดผลในทางรูปธรรมได ดังนั้น ผูที่มีความรูและรูจักใชประโยชนจากเทคโนโลยีนี้เอง จึงจะสามารถนาํ เทคโนโลยีสารสนเทศ มาเปนเครอ่ื งมือเพือ่ ขับเคลือ่ นรว มกันกบั ระบบสารสนเทศได ñ.ò.ñ ÃкºÊÒÃʹà·È (Information System) หมายถงึ ระบบจดั การขอ มลู จาํ นวนมาก ไมว า จะเปน ขอ มลู ตวั เลข ภาพ เสียงหรือขา วสาร ใหสามารถชวยตัดสินใจในขอ มูลไดอยา งเปนระบบ โดยมีองคป ระกอบสําคญั ๖ สว นดังน้ี ๑) ÎÒôáÇà (Hardware) หมายถึง อปุ กรณต า ง ๆ ทป่ี ระกอบขน้ึ เปน เครอ่ื ง คอมพวิ เตอร สามารถมองเหน็ ดว ยตาและสมั ผสั ได เชน จอภาพ แปน พมิ พ เมาส เปน ตน ซง่ึ แบง ลกั ษณะ การทาํ งานได ๔ หนว ยคอื หนว ยรบั ขอ มลู (Input Unit) หนว ยประมวลผลกลาง (Central Processing Unit : CPU) หนวยแสดงผล (Output Unit) และหนวยความจํา (Memory Unit) ซง่ึ รวมไปถึง หนวยเกบ็ ขอมูลสาํ รอง (Secondary storage)
๓ ๒) «Í¿μáÇà (Software) หมายถึง โปรแกรมหรอื ชดุ คําส่ังทเี่ ขยี นขน้ึ เพือ่ ให เครือ่ งคอมพิวเตอรปฏบิ ัติตาม แบงออกเปน ๒ ประเภทคือ ซอฟตแ วรร ะบบ (System software) และซอฟตแวรประยกุ ต (Application software) ๓) º¤Ø ÅÒ¡Ã (Peopleware) หมายถงึ บคุ คลทเี่ กย่ี วขอ งกบั คอมพวิ เตอรใ นหนา ท่ี ตา งๆ เชน นกั วเิ คราะหระบบ (System Analyst) โปรแกรมเมอร (Programmer) วศิ วกรซอฟตแ วร (Software Engineering) ผูบริหารเครือขา ย (Network Administrator) และผใู ช (User) เปนตน ๔) ¢ÍŒ ÁÅÙ (Data) เปน องคป ระกอบทส่ี าํ คญั อยา งหนงึ่ ในระบบคอมพวิ เตอรท จี่ ะ ตอ งนาํ เขา เพอ่ื ใหไ ดผ ลลพั ธอ อกมา ซงึ่ ขอ มลู ทน่ี าํ เขา จะมหี นว ยทเ่ี ลก็ ทส่ี ดุ ไดแ ก μÇÑ Í¡Ñ ¢ÃÐ (Character) ซ่งึ จะประกอบไปดวย ตัวเลข ตัวอักษร และสญั ลักษณต างๆ เมอ่ื นําตวั อกั ขระเหลา น้มี าประกอบกนั จะทําใหไดหนวยขอมูลท่ีใหญข้ึนคือ ¿Å´ (Field) และการนําฟลดหลายๆ ฟลดมาประกอบกัน จะเปน àä¤Íô (Record) และถานําหลาย ๆ เรคคอรดมาประกอบกันก็จะเปน ä¿Å (File) และหากนําหลาย ๆ ไฟลมารวมกันในลักษณะที่มีความสัมพันธกันในแตละไฟลดวยจะกลายเปน °Ò¹¢ÍŒ ÁÅÙ (Database) เชน ฐานขอ มลู คดอี าญา-จราจร ฐานขอ มลู หมายจบั ฐานขอ มลู ทะเบยี นราษฎร ฐานขอมลู ทะเบียนยานพาหนะ ๕) ¡Ãкǹ¡Òà (Process) คือ ระเบียบวิธีการปฏิบัติในการจัดเก็บขอมูล ใหไ ดผ ลลพั ธห รอื สารสนเทศจากคอมพวิ เตอร ผใู ชจ งึ จาํ เปน ตอ งทราบขน้ั ตอนการทาํ งาน เพอ่ื ใหไ ดง าน ทถี่ กู ตอ งและมปี ระสทิ ธภิ าพ ซงึ่ อาจจะมขี นั้ ตอนสลบั ซบั ซอ นหลายขนั้ ตอน ดงั นน้ั จงึ มคี วามจาํ เปน ตอ ง มีคมู อื การปฏบิ ัตงิ าน เชน คมู ือผใู ช (User Manual) หรอื คูม ือผูด แู ลระบบ (Operation Manual) ๖) à¤Ã×Í¢‹ÒÂáÅСÒÃÊÍ×è ÊÒâŒÍÁÅÙ (Network and Communication) คอื การนํากลุมคอมพิวเตอรและอุปกรณตาง ๆ มาเช่ือมตอกันผานสื่อกลางสงขอมูลใหสามารถสื่อสาร ระหวางกนั ได ñ.ò.ò »ÃÐàÀ·¢Í§à¤ÃÍ× ¢‹Ò¤ÍÁ¾ÇÔ àμÍà à¤Ã×Í¢‹Ò¤ÍÁ¾ÔÇàμÍà (Computer Network) หมายถึง การเชื่อมตอ คอมพิวเตอรตั้งแต ๒ เครื่องขึ้นไปเปนระบบเขาดวยกัน โดยผานส่ือกลางสายเคเบิลหรือส่ืออื่นๆ ทที่ าํ ใหค อมพวิ เตอรส ามารถรบั สง ขอ มลู แกก นั และกนั ได ดงั เชน ทส่ี าํ นกั งานตาํ รวจแหง ชาตไิ ดน าํ ระบบ เครือขายคอมพิวเตอรเขามาใชงานเพื่อจัดเก็บรวบรวมขอมลู และการสืบคน สามารถรองรับการปฏิบตั งิ าน ทง้ั ดานการสืบสวนสอบสวน การปองกันปราบปราม งานอํานวยการ เชน ระบบสารสนเทศสถานี ตํารวจ (CRIMES) ระบบสารสนเทศหลัก ตร. (POLIS) เปนตน ซึ่งเครือขายคอมพิวเตอรนั้น มีหลายชนิด สามารถใชหลักเกณฑการแบงไดหลายวิธี แตถาหากแบงตามกายภาพท่ีเกี่ยวของกับ ระยะทางระหวา งโหนดบนเครอื ขา ยและขอ กาํ หนดดา นการสอ่ื สารและการบรกิ ารเปน หลกั แลว สามารถ แบง ไดเปน ๔ ประเภทดงั น้ี
๔ ñ) à¤ÃÍ× ¢Ò‹ ÂÃдѺ·ÍŒ §¶¹èÔ (Local Area Network : LAN) เปน เครือขาย ระยะใกลใ ชกันอยูในบริเวณไมก วา งนกั อาจอยูในองคกรเดียวกันหรอื อาคารทใ่ี กลกัน ซ่ึงระยะไกลสดุ ทส่ี ามารถรบั สง ขอ มลู แบบไมต ดิ ขดั นนั้ อยทู ป่ี ระมาณ ๑๐๐ เมตร ตวั อยา งการใชเ ครอื ขา ย เชน เครอื ขา ย ภายในสํานักงาน ภายในโรงเรียนหรือมหาวิทยาลัย ที่มีการเชื่อมตอระหวางคอมพิวเตอรดวยกัน และอปุ กรณตอพว ง เชน เครอื่ งพิมพ สแกนเนอร ทาํ ใหส ามารถแบง ปนการใชทรพั ยากรได ò) à¤ÃÍ× ¢Ò‹ ÂÃдºÑ àÁÍ× § (Metropolitan Area Network : MAN) เปน เครอื ขา ย ขนาดกลางท่ีใชรับสงขอมูลกันไดประมาณ ๖๐ กิโลเมตร หรือภายในเมืองหรือจังหวัดใกลเคียงกัน เชน ระดับเคเบลิ ทวี ีที่มีสมาชกิ ตามบา นทว่ั ไป เปน ตน ó) à¤ÃÍ× ¢Ò‹ ÂÃдºÑ »ÃÐà·È (Wide Area Network : WAN) เปน เครอื ขา ยขนาดใหญ ใชติดตอบริเวณกวาง จะเช่ือมตอระยะทางไกลมาก จึงมีความเร็วในการส่ือสารไมสูงมากนัก เชน ธนาคารทมี่ สี าขาทว่ั ประเทศจะมบี รกิ ารรบั ฝากถอนเงนิ ผา นตเู อทเี อม็ เปน ตน ใชส อ่ื กลางหลายชนดิ เชน ระบบคลื่นวิทยุ คล่ืนไมโครเวฟ หรือมีการเช่ือมโยงดวยชองสัญญาณดาวเทียม เสนใยแกวนําแสง และการใชงานอินเทอรเน็ตก็จดั วา เปน การตดิ ตอส่อื สารในระบบเครือขา ยระดับประเทศดวย ô) à¤ÃÍ× ¢Ò‹ ÂÊÇ‹ ¹º¤Ø ¤Å (Personal Area Network : PAN) เปน เทคโนโลยเี ครอื ขา ย ไรส าย ซงึ่ ทาํ ใหเ กดิ การเปลยี่ นแปลงแนวคดิ และวธิ กี ารจดั การทางดา นเครอื ขา ยคอมพวิ เตอรข ององคก รตา ง ๆ ทงั้ ในองคก รเดมิ ทมี่ เี ครอื ขา ยคอมพวิ เตอรอ ยแู ลว และองคก รทเี่ กดิ ขน้ึ ใหมท ก่ี าํ ลงั วางแผนตดิ ตงั้ ระบบ เครอื ขา ยคอมพวิ เตอร ซงึ่ เครอื ขา ยไรส ายนไี้ มใ ชเ ทคโนโลยเี ครอื ขา ยคอมพวิ เตอรท มี่ าทดแทนเครอื ขา ย แบบใชสัญญาณ Wired Network แตเปนเทคโนโลยีท่ีสามารถขยายเครือขายแบบใชสัญญาณได นอกจากนน้ั ยงั ถกู นาํ ไปใชใ นบรเิ วณทกี่ ารตดิ ตง้ั สายสญั ญาณมอี ปุ สรรคทางดา นภมู ศิ าสตรห รอื ในบรเิ วณ ทตี่ อ งการความรวดเรว็ ในการตดิ ตงั้ เครอื ขา ยใหมส าํ หรบั การทาํ งานแบบชว่ั คราว ซงึ่ อาจเรยี กวา à¤ÃÍ× ¢Ò‹  äÃÊŒ Ò (Wireless LAN : WLAN) มคี วามสะดวกรวดเรว็ ในการตดิ ตง้ั และรวดเรว็ ในการเคลอื่ นยา ย อุปกรณเครอื ขาย รัศมกี ารใชงานระยะทางประมาณ ๓๓ ฟตุ สาํ หรบั อุปกรณที่นํามาเชื่อมตอ สามารถ เปน คอมพวิ เตอรโ นต บกุ สมารท โฟน เครอ่ื งพดี เี อและเครอ่ื งเลน แบบพกพา ซงึ่ อปุ กรณท งั้ หลายเหลา น้ี สามารถเชื่อมโยงและสงผานขอมูลระหวางกันแบบไรสายได เชน การถายโอนหรือคัดลอกขอมูล การส่งั พิมพง านผานสื่อไรสายอยา งบลทู ูธ เปนตน
๕ ปจจุบันเครือขายคอมพิวเตอรไดถูกหลอหลอมรวมเขาดวยกันกับเครือขายโทรศัพท และเครอื ขา ยการสอ่ื สารทสี่ ามารถสง ผา นไดท ง้ั ขอ มลู ภาพและขอ มลู เสยี ง นอกจากนเ้ี ครอื ขา ยคอมพวิ เตอร ก็มอี ยหู ลายขนาดดวยดังทีก่ ลา วมาแลว ตง้ั แตเ ครอื ขายขนาดเล็กทีส่ รางขนึ้ เพ่ือใชงานสว นตวั จนถงึ เครือขายขนาดใหญค ือระบบอนิ เทอรเ นต็ ทม่ี ีการเชอ่ื มตอ เครอื ขายทงั้ โลกเขา ดว ยกัน ñ.ó Í»Ø ¡Ã³ã¹Ãкºà¤Ã×Í¢‹Ò การที่คอมพิวเตอรจะเช่ือมตอกันเปนเครือขายไดนั้นควรตองมีองคประกอบพ้ืนฐาน ดังตอ ไปน้ี ๑) การดเชื่อมตอเครือขาย (Network Interface Card : NIC) หมายถึง แผงวงจรสําหรับใชในการเช่ือมตอสายสัญญาณของเครือขาย ติดต้ังไวในเครื่องคอมพิวเตอรที่เปน เคร่ืองแมขาย และเครื่องท่ีเปนลูกขาย หนาที่ของการดนี้คือแปลงสัญญาณจากคอมพิวเตอร สงผา นไปตามสายสัญญาณ ทาํ ใหค อมพวิ เตอรในเครอื ขายแลกเปลย่ี นขอ มลู ขา วสารกนั ได ๒) โมเด็ม (Modem : Modulator Demodulator) หมายถึง อุปกรณสําหรบั การแปลง สัญญาณดิจิทัล (Digital) จากคอมพิวเตอรดานผูสง เพ่ือสงไปตามสายสัญญาณขอมูล แบบอนาล็อก (Analog) เมื่อถึงคอมพิวเตอรดานผูรับ โมเด็มก็จะทําหนาท่ีแปลงสัญญาณ อนาลอ็ กใหเ ปน ดจิ ทิ ลั นาํ เขา สเู ครอ่ื งคอมพวิ เตอร เพอ่ื ทาํ การประมวลผล โดยปกตจิ ะใชโ มเดม็ กบั ระบบ เครือขา ยระยะไกล โดยการใชส ายโทรศพั ทเปน ส่ือกลาง เชน เครือขายอนิ เทอรเ น็ต เปนตน
๖ ๓) ฮับ (Hub) คือ อุปกรณเช่ือมตอที่ใชเปนจุดรวม และแยกสายสัญญาณ เพอ่ื ใหเ กดิ ความสะดวกในการเชอ่ื มตอ ของเครอื ขา ยแบบดาว (Star) โดยปกตใิ ชเ ปน จดุ รวมการเชอื่ มตอ สายสัญญาณระหวา ง File Server กบั Workstation ตาง ๆ ๔) อปุ กรณอ นื่ ๆ เชน เราเตอร (Router), สวิตช (Switch), รพี ที เตอร (Repeater), บรดิ จ (Bridge) เปนตน ñ.ô º·ºÒ·¢Í§ÍÔ¹à·ÍÃà ¹μç ÍÔ¹·ÃÒà¹μç áÅÐàÍç¡«·ÃÒà¹μç เทคโนโลยีไดมีการพัฒนารูปแบบและการใชงานใหงายกับการดํารงชีวิตประจําวัน เปน อยา งมาก โดยเฉพาะการจดั การดา นขอ มูลของหนว ยงาน การศกึ ษาเรยี นรู การสืบคน การตดิ ตอ ส่ือสาร ซึ่งระบบการส่ือสารผานทางเครือขายคอมพิวเตอรที่รูจักกันคืออินเทอรเน็ต (Internet) ท่ีเปรียบเสมือนเปนหองสมุดขนาดใหญที่เชื่อมโยงเครือขายคอมพิวเตอรท่ัวโลกเขาดวยกัน โดยอาศยั เครอื ขา ยโทรคมนาคมเปน ตวั เชอื่ มเครอื ขา ย ภายใตม าตรฐานการเชอ่ื มโยงดว ยภาษาเดยี วกนั เพื่อใหคอมพิวเตอรทุกเคร่ืองในอินเทอรเน็ตสามารถสื่อสารระหวางกันได ท่ีเรียกวาโปรโตคอลหรือ TCP/IP (Transmission Control Protocol / Internet Protocol) นบั วาเปนเครือขา ยทีก่ วา งขวาง ท่สี ดุ เน่อื งจากมผี นู ิยมใชอ นิ เทอรเน็ตมากทส่ี ุด การเช่ือมตอเครือขายอินเทอรเน็ต เพื่อใชในการติดตอส่ือสารระหวางซ่ึงกันและกัน ในขน้ั ตอนแรกตอ งมกี ารเชอื่ มตอ คอมพวิ เตอรเ ขา กบั เครอื ขา ยอนิ เทอรเ นต็ เสยี กอ น เพอ่ื ใหแ ตล ะเครอ่ื ง ท่ีอยูในเครือขายสามารถที่จะติดตอส่ือสารรวมกันได โดยการเช่ือมตออินเทอรเน็ตน้ันทําไดหลายวิธี ไมว า จะเปน การเชอ่ื มตอ โดยตรงหรอื การเชอื่ มตอ ผา นทางผใู หบ รกิ าร และนอกจากนนั้ ยงั มกี ารพฒั นาการ เชื่อมตออินเทอรเ น็ตเขากับโทรศพั ทเคลอ่ื นท่ี (มอื ถอื ) โดยผา นระบบ GPRS ซง่ึ สามารถเชื่อมตอได ดวยระบบความเร็วสูงผา นระบบดาวเทยี มตามอัตราคา บรกิ ารหรือวิธีการอนื่ ๆ อกี มากมาย ñ.ô.ñ ÍÔ¹à·ÍÃà ¹μç (Internet) อินเทอรเน็ตเปนเครือขายสาธารณะที่ไดเขามามีบทบาทตอการดาํ เนินชีวิต ในยุคนี้ ธุรกรรมตางๆ มากมายที่มีผูใชบริการผานอินเทอรเน็ต เชน การโอนเงินระหวางบัญชี การจา ยคา สาธารณปู โภค การใชจ ดหมายอเิ ลก็ ทรอนกิ ส การใชโ ซเชยี ลมเี ดยี รวมถงึ การใชอ นิ เทอรเ นต็ เพ่อื งานสืบคน ความรวู ิชาการ และดานความบันเทงิ อินเทอรเน็ตเปนเทคโนโลยีสารสนเทศท่ีถือกําเนิดเม่ือประมาณ ๓๐ ป ทแี่ ลว ในประเทศสหรฐั อเมรกิ า เมอ่ื พ.ศ. ๒๕๑๒ โดยองคก รทางทหารของสหรฐั อเมรกิ า ชอื่ วา ย.ู เอส. ดเี ฟนซ ดพี ารท เมนท (U.S. Defence Department) เปน ผคู ดิ คน ระบบขน้ึ มา มวี ตั ถปุ ระสงค คอื เพอ่ื ให มรี ะบบเครอื ขา ยทไ่ี มม วี นั ตายแมจ ะมสี งคราม ระบบการสอื่ สารถกู ทาํ ลาย หรอื ตดั ขาด แตร ะบบเครอื ขา ย แบบนย้ี งั ทาํ งานได ซง่ึ ระบบดงั กลา วจะใชว ธิ กี ารสง ขอ มลู ในรปู ของคลนื่ ไมโครเวฟ ฝา ยวจิ ยั ขององคก ร จงึ ไดจ ัดตง้ั ระบบเนต็ เวริ กข้ึนมา เรียกวา ARPAnet ยอมาจากคําวา Advance Research Project
๗ Agency net ซึ่งประสบความสําเร็จและไดรับความนิยมในหมูของหนวยงานทหาร องคกร รัฐบาล และสถาบันการศึกษาตางๆ เปนอยา งมาก ระบบเครือขา ยแบบเดิม ระบบเครอื ขา ยแบบใหมทตี่ ดิ ตอ กันไดอยางอิสระ การเชอื่ มตอ ในภาพแบบเดมิ นนั้ ถา ระบบเครอื ขา ยถกู ตดั ขาด ระบบกจ็ ะเสยี หายและทาํ ให การเชอ่ื มตอขาดออกจากกัน แตในเครอื ขา ยแบบใหม แมวาระบบเครือขายหนึ่งถกู ตัดขาด เครอื ขาย กย็ ังดาํ เนินไปไดไ มเ สยี หาย เพราะโดยตวั ระบบกห็ าชองทางอ่ืนเชอ่ื มโยงกันจนได ในระยะแรก เมื่อ ARPAnet ประสบความสําเร็จ ก็มีองคกรมหาวิทยาลัยตางๆ ให ความสนใจเขา มารว มในโครงขา ยมากขน้ึ โดยเนน การรบั สง จดหมายอเิ ลก็ ทรอนกิ ส (Electronic Mail) ระหวางกันเปนหลัก ตอมาก็ไดขยายการบริการไปถึงการสงแฟมขอมูลขาวสารและสงขาวสารความรู ท่วั ไป แตไ มไดใชในเชงิ พาณิชย เนนการใหบ รกิ ารดา นวิชาการเปนหลกั
๘ ป พ.ศ.๒๕๒๓ คนทั่วไปเร่ิมสนใจอินเทอรเน็ตมากข้ึน มีการนําอินเทอรเน็ตมาใชในเชิง พาณชิ ย มกี ารทําธรุ กจิ บนอินเทอรเนต็ บรษิ ัท หางรา นตา งๆ กเ็ ขา รว มเครอื ขายอินเทอรเนต็ มากขน้ึ ประเทศไทยไดเริ่มติดตอกับอินเทอรเน็ตในป พ.ศ.๒๕๓๐ ในลักษณะการใชบริการ จดหมายอิเล็กทรอนิกสแบบแลกเปล่ียนถุงเมลเปนครั้งแรก โดยเร่ิมท่ีมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร วิทยาเขตหาดใหญ (Prince of Songkla University) และสถาบนั เทคโนโลยีแหงเอเชยี หรอื สถาบัน เอไอที (AIT) ภายใตโครงการความรวมมือระหวางประเทศไทยและออสเตรเลีย (โครงการ IDP) ซ่ึงเปนการติดตอเช่ือมโยงโดยสายโทรศัพท จนกระทั่งป พ.ศ.๒๕๓๑ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร วิทยาเขตหาดใหญ ไดย่ืนขอท่ีอยูอินเทอรเน็ตในประเทศไทย โดยไดรับที่อยูอินเทอรเน็ต Sritrang.psu.th ซ่ึงนับเปนที่อยูอินเทอรเน็ตแหงแรกของประเทศไทย ตอมาป พ.ศ.๒๕๓๔ บริษทั DEC (Thailand) จาํ กดั ไดข อทอ่ี ยูอนิ เทอรเน็ตเพื่อใชประโยชนภายในของบริษัท โดยไดรบั ท่ีอยูอินเทอรเ น็ตเปน dect.co.th โดยทค่ี ํา “th” เปนสวนที่เรียกวา โดเมน (Domain) ซ่ึงเปนสวนท่ี แสดงโซนของเครือขา ยอินเทอรเนต็ ในประเทศไทย โดยยอมาจากคาํ วา Thailand กลา วไดว า การใชง านอนิ เทอรเ นต็ ชนดิ เตม็ รปู แบบตลอด ๒๔ ชว่ั โมง ในประเทศไทยเกดิ ขน้ึ เปนคร้ังแรกเมื่อเดือนกรกฎาคม ป พ.ศ.๒๕๓๕ โดยสถาบันวิทยบริการ จุฬาลงกรณมหาวิทยาลัย ไดเชาวงจรสื่อสารความเร็ว ๙๖๐๐ บิตตอวินาที จากการส่ือสารแหงประเทศไทยเพ่ือเชื่อมเขาสู อินเทอรเนต็ ทบ่ี ริษทั ยยู เู น็ตเทคโนโลยี (UUNET Technologies) ประเทศสหรัฐอเมรกิ า ในปเดียวกัน ไดมีหนวยงานที่เช่ือมตอแบบออนไลนกับเครือขายอินเทอรเน็ตผาน จฬุ าลงกรณมหาวิทยาลยั หลายแหง ดวยกนั ไดแก สถาบนั เทคโนโลยแี หงเอเชยี (AIT) มหาวทิ ยาลัย มหิดล สถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกลาวิทยาเขตเจาคุณทหารลาดกระบัง มหาวิทยาลัยเชียงใหม และมหาวิทยาลัยอัสสัมชัญบริหารธุรกิจ โดยเรียกเครือขายนี้วาเครือขาย “ไทยเน็ต (THAInet)” ซ่ึงนับเปนเครือขายที่มี “เกตเวย (Gateway)” หรือประตูสูเครือขายอินเทอรเน็ตเปนแหงแรกของ ประเทศไทย (ปจ จุบนั เครือขา ยไทยเน็ตประกอบดว ยสถาบนั การศกึ ษา ๔ แหง เทานน้ั สวนใหญย าย การเช่ือมโยงอินเทอรเน็ตโดยผานเนคเทค (NECTEC) หรือศูนยเทคโนโลยีอิเล็กทรอนิกส และคอมพวิ เตอรแ หงชาติ)
๙ ป พ.ศ.๒๕๓๕ เชนกัน เปนปเริ่มตนของการจัดต้ังกลุมจดหมายอิเล็กทรอนิกส เพอ่ื การศึกษาและวิจยั โดยมีชือ่ วา “เอ็นดับเบิลยจู ี” (NWG: NECTEC E-mail Working Group) โดยการดแู ลของเนคเทค และไดจ ดั ตั้งเครอื ขายช่อื วา “ไทยสาร” (ThaiSarn: Thai Social/Scientific Academic and Research Network) เพอื่ การตดิ ตอ สอ่ื สารและแลกเปลย่ี นขอ มลู ขา วสารระหวา งกนั โดยเร่ิมแรกประกอบดว ยสถาบนั การศึกษา ๘ แหง ปจจุบนั เครือขา ยไทยสารเชือ่ มโยงกับสถาบันตา งๆ กวา ๓๐ แหง ทงั้ สถาบันการศึกษาและหนว ยงานของรัฐ ปจจุบันไดมีผูรูจักและใชอินเทอรเน็ตมากขึ้น โดยมีอัตราการเติบโตมากกวา ๑๐๐% สมาชิกของอินเทอรเน็ตจึงไดขยายวงกวางจากกลุมอาจารยและนิสิตนักศึกษาในระดับอุดมศึกษา ไปสปู ระชาชนทั่วไป อินเทอรเน็ตเปนเทคโนโลยีใหมในการส่ือสารสารสนเทศ เปรียบเสมือนชุมชนแหงใหม ของโลก ซง่ึ รวมคนทว่ั ทกุ มมุ โลกเขา ดว ยกนั จงึ ทาํ ใหม บี รกิ ารตา งๆ เกดิ ขน้ึ ใหมต ลอดเวลา ซงึ่ มที ง้ั ขอ ดี ท่ีเปนประโยชนและขอเสียในเร่ืองคาใชจาย และเน่ืองจากการนําเคร่ืองคอมพิวเตอรของเราเขาเช่ือม กับอินเทอรเ นต็ สามารถกระทาํ ได ๒ ลักษณะ คือ Å¡Ñ É³Ðááเปน การเช่ือมตอโดยตรง การเช่อื มตอ แบบนี้จะเปนการนําระบบของเราเขาเชื่อมตอโดยตรงกับสายหลัก (Backbone) ของอินเทอรเน็ต โดยผา นอปุ กรณท เี่ รยี กวา เกตเวย (Gateway) หรอื เราเตอร (Router) รว มกบั สายสญั ญาณความเรว็ สงู โดยเราจะตอ งตดิ ตอ โดยตรงกับ InterNIC ซง่ึ เปน องคกรทท่ี ําหนา ทเ่ี ปนตวั กลางในการรับสมคั รเปน สมาชิกของชุมชนอินเทอรเน็ต เพือ่ ขอชอ่ื โดเมนและตดิ ต้ังเกตเวยเขา กับสายหลกั การเช่ือมตอแบบนี้
๑๐ จะสามารถตดิ ตอ กบั อนิ เทอรเ นต็ ไดต ลอดเวลา จงึ เหมาะสาํ หรบั องคก รทต่ี อ งการตดิ ตอ สอื่ สารกบั ผอู น่ื ในระบบ ๒๔ ช่ัวโมง แตอยางไรกด็ ี คาใชจา ยในการเชือ่ มตอ ลักษณะนจี้ ะมีราคาแพงมากท้งั ทางดาน อุปกรณและการบํารุงรักษา สวนÅѡɳзÕèÊͧท่ีเปนการเช่ือมตอผานทางผูใหบริการ ผูใหบริการ การเชื่อมตอเขาระบบอินเทอรเน็ต (Internet Service Provider) หรือที่เรียกสั้นๆ วา ไอเอสพี (ISP) จะเปนองคกรๆ หน่งึ ทที่ ําการติดตัง้ และดแู ลเครื่องสาํ หรบั ใหบ รกิ าร (Server) ทต่ี อตรงเขากบั ระบบอนิ เทอรเ นต็ ซง่ึ อนญุ าตใหผ สู มคั รเปน สมาชกิ ขององคก รนาํ ระบบของตนเขา มาเชอ่ื มตอ ได ISP จึงเปรียบเสมือนชองทางผานเขาสูระบบอินเทอรเน็ต ซ่ึงหลังจากท่ีเราเชื่อมตอเขากับอินเทอรเน็ต ไดแลว เราก็สามารถจะเชื่อมตอไปยังที่ใดก็ไดในระบบ และในการเชื่อมตอผานทาง ISP น้ียังแบง ลกั ษณะการเชอ่ื มตอออกเปน ๒ ประเภท ตามความตองการใชงานของสมาชกิ ดังน้ี ก. การเชอื่ มตอ แบบองคก ร (Corporate User Services) เปน องคก รทมี่ กี ารจดั ตง้ั ระบบ เครือขายใชงานภายในองคกรอยูแลว จะสามารถนําเครื่องแมขาย (Server) ของเครือขายนั้นๆ เขาเช่ือมกับ ISP เพือ่ เชอ่ื มโยงเขาสูระบบอนิ เทอรเ น็ตได ข. การเชอื่ มโยงสวนบุคคล (Individual User Services) บุคคลธรรมดาทัว่ ไปสามารถ ขอเชื่อมตอเขาสูอินเทอรเน็ตได โดยใชเคร่ืองคอมพิวเตอรที่ใชอยูเชื่อมตอผานทางสายโทรศัพท ผา นอปุ กรณท เ่ี รยี กวา โมเดม็ (Modem) ซง่ึ คา ใชจ า ยไมส งู มากนกั โดยตดิ ตอ ขอใชบ รกิ ารผา นการสมคั ร เปนสมาชิกของ ISP ซึ่งอาจจะเปนสมาชิกรายช่ัวโมง รายเดือน หรือเปนลักษณะสมาชิกสําเร็จรูป แลวแตทาง ISP น้ันๆ จะใหบริการ โดยทาง ISP จะใหชื่อบัญชี (Internet Account Name) และรหสั ผา น (Password) สําหรับสมาชิกแตล ะคนสําหรบั ใชในการเชื่อมตอเขาสูระบบอินเทอรเนต็
๑๑ เมอ่ื อนิ เทอรเ นต็ ประกอบดว ยเครอื ขา ยทหี่ ลากหลาย ดงั นน้ั จงึ ตอ งมกี ารเชอื่ มตอ ระหวา ง เครอื ขา ยเขา ดว ยกนั เราเตอร (Router) จงึ จดั เปน อปุ กรณส าํ คญั ของเครอื ขา ย เพอื่ ใชส าํ หรบั กาํ หนดเสน ทาง บนเครือขาย นอกจากน้ีระบบคอมพิวเตอรท่ีเชื่อมตอบนเครือขายอินเทอรเน็ตนั้นมีคอนขาง หลากหลายและอาจมีแพลตฟอรมท่ีแตกตางกัน ไมวาจะเปนดานสถาปตยกรรมของฮารดแวร และซอฟตแ วรก ต็ าม เมอ่ื เปน เชน น้ี อปุ กรณเ กตเวย (Gateway) จงึ ถกู นาํ มาใชเ พอื่ ใหร ะบบคอมพวิ เตอร ทีม่ ีระบบแตกตางกันอยางส้นิ เชิงสามารถสอ่ื สารรว มกันเปน เครอื ขายเดยี วกันได ดว ยโครงสรา งของเทคโนโลยอี นิ เทอรเ นต็ ซง่ึ เปน ระบบเปด ทมี่ คี วามยดื หยนุ สงู จงึ เปน ทมี่ า ของการพฒั นาสเู ครอื ขา ยอนิ ทราเนต็ (Intranet) ซงึ่ เปน เครอื ขา ยระดบั องคก รทมี่ ใิ ชเ ครอื ขา ยสาธารณะ อกี ตอ ไป อกี ทงั้ ยงั เชอื่ มโยงเครอื ขา ยอนิ ทราเนต็ ของแตล ะองคก รเขา ดว ยกนั เปน เครอื ขา ยเอก็ ซท ราเนต็ (Extranet) ทเี่ ปด โอกาสใหผ ไู ดร บั อนญุ าตสามารถตดิ ตอ สอื่ สารผา นเครอื ขา ยสว นตวั ได และดว ยอนิ ทราเนต็ และเอก็ ซท ราเนต็ ไดใ ชเ ทคโนโลยเี ดยี วกนั กบั อนิ เทอรเ นต็ ดงั นนั้ ระบบสารสนเทศทใ่ี ชง านกจ็ ะรนั อยบู น พน้ื ฐานของเทคโนโลยเี วบ็ ผา นโปรแกรมเบราวเ ซอร (Browser) ทาํ ใหเ กดิ ความสะดวกตอ การสอื่ สาร และการใชงานเปนอยางย่ิง ไมวาจะเปนการสื่อสารผานอินเทอรเน็ต อินทราเน็ต หรือเอ็กซทราเน็ต ทั้งน้ีคอมพิวเตอรที่ใชสื่อสารเพ่ือการเขาถึงเครือขาย ก็สามารถเปนไดท้ังคอมพิวเตอรสวนบุคคล (Personal Computer : PC) Labtop รวมถงึ การเขา ถงึ แบบไรส ายอยา งเครอ่ื งพดี เี อและโทรศพั ทม อื ถอื ñ.ô.ò Í¹Ô ·ÃÒà¹çμ (Intranets) อนิ ทราเนต็ เปน เครอื ขา ยภายในองคก รทถี่ กู สรา งขน้ึ มาตามมาตรฐานเทคโนโลยี เดียวกันกับอินเทอรเน็ตและเวิลดไวดเว็บ เพียงแตเปนเครือขายสวนบุคคล ดังน้ันพนักงานภายใน องคกรเทานั้นท่ีจะไดรับสิทธ์ิการเขาถึงสารสนเทศบนเครือขายได ในขณะเดียวกันอินทราเน็ต ยังสามารถเชื่อมโยงเขากับอินเทอรเน็ตซึ่งเปนเครือขายสาธารณะได แตไมไดหมายความวาผูใช ภายนอกท่ีเช่ือมโยงผานเครือขายอินเทอรเน็ตจะสามารถเขาถึงอินทราเน็ตขององคกรได เน่ืองจาก อนิ ทราเนต็ มรี ะบบปอ งกนั บคุ คลภายนอกเขา มาใชง าน โดยมไี ฟรว อลล (Firewall) ทาํ หนา ทป่ี อ งกนั บคุ คลภายนอกเขาถึงเครือขา ยสว นตวั จากที่ไดกลาวมาแลววาอินทราเน็ตถูกสรางดวยมาตรฐานเทคโนโลยีเดียวกัน กับอินเทอรเน็ตและเวิลดไวดเว็บ จึงทําใหการใชงานแอปพลิเคช่ันจะดําเนินงานผานเว็บเบราวเซอร ซึ่งเหมือนกับการใชงานผานเว็บทั่วไป ดังน้ันเคร่ืองมือการทํางานบนเว็บแอปพลิเคช่ันจึงสามารถ นํามาใชรวมกับอินทราเน็ตได และแอปพลิเคชั่นท่ีถูกสรางขึ้นเพื่อใชงานบนอินทราเน็ตก็สามารถ นาํ ไปรันใชง านบนเครือ่ งคอมพวิ เตอรห ลากหลายชนิดหลากหลายแพลตฟอรม ñ.ô.ó àÍç¡«· ÃÒà¹çμ (Extranets) จัดเปนเครือขายสวนบุคคลท่ีพัฒนาข้ึนดวยเทคโนโลยีอินเทอรเน็ตเชนเดียวกับ อินทราเน็ต โดยมีจุดประสงคเพ่ือเชื่อมโยงระหวาง ๒ องคกรข้ึนไป การเชื่อมโยงอินทราเน็ต ระหวา งองคก รจะสามารถสถาปนาการเชอ่ื มตอ ถงึ กนั โดยผา นลงิ กเ อก็ ซท ราเนต็ ดว ยเครอื ขา ยสว นตวั
๑๒ ที่เชอ่ื มโยงระหวา งกนั เรยี กวา à¤ÃÍ× ¢‹ÒÂàÊÁÍ× ¹ÊÇ‹ ¹μÇÑ (Virtual Private Networks : VPN) เปน เครือขายท่ีมีการเช่ือมตอระหวางอินเทอรเน็ตภายนอกเขาสูเครือขายภายในองคกร โดยการสราง Tunnel ทเ่ี ปน ทอ สง ขอ มลู ระหวา งกนั และแนน อนเพอ่ื ความปลอดภยั จงึ มกี ารเขา รหสั ในรปู แบบตา ง ๆ ซง่ึ VPN น้นั แบงประเภทตามรปู แบบการเขารหสั ไดแก PPTP L2TP IPsec และ SSL VPN) ประกอบกับความสามารถของไฟรวอลล (Firewall) ที่ติดต้ังบนเครือขายอินทราเน็ต (Intranet) ของแตละองคกร ก็ถือเปนระบบความปลอดภัยอีกช้ันหนึ่งท่ีทําหนาที่คอยสกัดกั้นหมายเลขไอพีท่ีไม เก่ียวขอ งของผูใชทีพ่ ยายามเขาถึงระบบโดยไมไ ดรับอนญุ าต ñ.õ ¨ÃÔ¸ÃÃÁ㹡ÒÃ㪌෤â¹âÅÂÕÊÒÃʹà·È ในทางปฏบิ ตั แิ ลว การระบวุ า การกระทําสงิ่ ใดผดิ จรยิ ธรรมนนั้ อาจกลา วไดไ มช ดั เจนมากนกั ท้ังนี้ยอมข้ึนอยูกับวัฒนธรรมของสังคมในแตละประเทศดวย อยางเชนกรณีในประเทศไทยท่ีเจาของ บริษัทใชกลองวงจรปดติดต้ังในสถานที่ทํางานเพื่อใชในการตรวจจับหรือเฝาดูการทาํ งานของพนักงาน ก็ยังไมถือไดวาเปนการใชคอมพิวเตอรอยางไรจริยธรรม แตในทางกลับกันหากมีกรณีเชนน้ีใน ตา งประเทศถอื วา เปน การละเมดิ สทิ ธสิ ว นº¤Ø ¤Å ã¹ºÃºÔ ·¢Í§¡ÒáÃÐทํา¤ÇÒÁ¼´Ô áÅÇŒ ¹Í¡¨Ò¡¨ÐμÍŒ § È¡Ö ÉÒà¾ÁèÔ àμÁÔ ¾.Ã.º.ÇÒ‹ ´ÇŒ ¡ÒáÃÐทํา¤ÇÒÁ¼´Ô à¡ÂèÕ Ç¡ºÑ ¤ÍÁ¾ÇÔ àμÍà ¾.È. òõöð áÅÇŒ 处 μÍŒ §È¡Ö ÉÒ à¾ÔÁè àμÁÔ ¾.Ã.º.¤ŒÁØ ¤Ãͧ¢ŒÍÁÅÙ ÊÇ‹ ¹ºØ¤¤Å ¾.È. òõöò ÍÕ¡´ŒÇ áμ‹ã¹·Õè¹éÕเมอื่ พิจารณาถึงคณุ ธรรม จรยิ ธรรมเกย่ี วกบั การใชเ ทคโนโลยคี อมพวิ เตอรแ ละสารสนเทศแลว จะกลา วถงึ ใน ๔ ประเดน็ ทร่ี จู กั กนั ในลักษณะตัวยอวา PAPA ประกอบดวย ñ.õ.ñ ¤ÇÒÁ໚¹Ê‹Ç¹μÑÇ (Information Privacy) หมายถึง สิทธิท่ีจะอยูตามลาํ พัง และเปนสิทธิท่ีเจาของสามารถท่ีจะควบคุมขอมูลของตนเองในการเปดเผยใหกับผูอ่ืน สิทธิน้ีใชได ครอบคลุมท้ังปจเจกบุคคล กลุมบุคคล และองคการตางๆ ปจจุบันมีประเด็นเกี่ยวกับความเปน สว นตวั ท่เี ปน ขอนา สังเกตดังน้ี ๑) การเขา ไปดขู อ ความในจดหมายอเิ ลก็ ทรอนกิ สแ ละการบนั ทกึ ขอ มลู ในเครอ่ื ง คอมพิวเตอร รวมทัง้ การบนั ทึก-แลกเปล่ยี นขอ มลู ที่บคุ คลเขา ไปใชบรกิ ารเว็บไซตและกลมุ ขาวสาร ๒) การใชเทคโนโลยีในการติดตามความเคล่ือนไหวหรือพฤติกรรมของบุคคล ซึง่ ทําใหสูญเสียความเปนสว นตวั ซ่งึ การกระทาํ เชน นถ้ี ือเปน การผิดจรยิ ธรรม ๓) การใชข อ มลู ของลูกคาจากแหลง ตางๆ เพอ่ื ผลประโยชนในการขยายตลาด ๔) การรวบรวมหมายเลขโทรศพั ท ที่อยูอเี มล หมายเลขบัตรเครดิต และขอมูล สวนตัวอื่นๆ เพื่อนําไปสรางฐานขอมูลประวัติลูกคาขึ้นมาใหมแลวนําไปขายใหกับบริษัทอ่ืน ดังน้ัน เพ่ือเปนการปองกันการละเมิดสิทธิความเปนสวนตัวของขอมูลและสารสนเทศ จึงควรจะตองระวัง การใหข อ มลู โดยเฉพาะการใชอ นิ เทอรเ นต็ ทม่ี กี ารใชโ ปรโมชน่ั หรอื ระบใุ หม กี ารลงทะเบยี นกอ นเขา ใช บรกิ าร เชน ขอ มูลบัตรเครดติ และทีอ่ ยอู ีเมล
๑๓ ñ.õ.ò ¤ÇÒÁ¶¡Ù μÍŒ § (Information Accuracy) ในการใชค อมพวิ เตอรเ พอื่ การรวบรวม จัดเก็บ และเรียกใชขอมูลนั้น คุณลักษณะที่สําคัญประการหนึ่ง คือ ความนาเช่ือถือไดของขอมูล ทงั้ น้ี จะขนึ้ อยกู บั ความถกู ตอ งในการบนั ทกึ ขอ มลู ดว ย โดยทว่ั ไปจะพจิ ารณาวา ใครจะเปน ผรู บั ผดิ ชอบ ตอความถูกตองของขอมูลท่ีจัดเก็บและเผยแพร ดังนั้น ในการจัดทําขอมูลและสารสนเทศใหมี ความถูกตองและนาเช่ือถือนั้น ขอมูลควรไดรับการตรวจสอบความถูกตองกอนที่จะนําเขาฐานขอมูล รวมถึงการปรับปรุงขอมูลใหมีความทันสมัยอยูเสมอ นอกจากนี้ ควรใหสิทธิแกบุคคลในการเขาไป ตรวจสอบความถูกตองของขอ มูลตนเองดว ย ñ.õ.ó ¤ÇÒÁ໚¹à¨ÒŒ ¢Í§ (Information Property) สทิ ธิความเปนเจาของ หมายถึง กรรมสทิ ธ์ใิ นการถอื ครองทรัพยสนิ ซง่ึ อาจเปน ทรัพยส ินท่วั ไปทจ่ี บั ตองได เชน คอมพิวเตอร รถยนต หรืออาจเปนทรัพยสินทางปญญา (ความคิด) ท่ีจับตองไมได เชน บทเพลง โปรแกรมคอมพิวเตอร แตส ามารถถา ยทอดและบนั ทกึ ลงในสอื่ ตา งๆ ได เชน สง่ิ พมิ พ เทป ซดี รี อม เปน ตน โดยในการคดั ลอก โปรแกรมคอมพวิ เตอรใ หก บั เพอ่ื น เปน การกระทาํ ทจ่ี ะตอ งพจิ ารณาใหร อบคอบกอ นวา โปรแกรมทจี่ ะ ทําการคัดลอกนน้ั เปนโปรแกรมคอมพิวเตอรท่ีทานมสี ทิ ธใิ์ นระดับใด ñ.õ.ô ¡ÒÃࢌҶ֧¢ŒÍÁÙÅ (Data Accessibility) ปจจุบันการเขาใชงานโปรแกรม หรือระบบคอมพิวเตอรมักจะมีการกําหนดสิทธิตามระดับของผูใชงาน ท้ังนี้ เพื่อเปนการปองกัน การเขา ไปดาํ เนนิ การตา งๆ กบั ขอ มลู ของผใู ชท ไ่ี มม สี ว นเกย่ี วขอ ง และเปน การรกั ษาความลบั ของขอ มลู ดังน้ัน ในการพัฒนาระบบคอมพิวเตอรจึงไดมีการออกแบบระบบรักษาความปลอดภัยในการเขาถึง ของผูใช และการเขาถึงขอมูลของผูอ่ืนโดยไมไดรับความยินยอมนั้น ก็ถือเปนการผิดจริยธรรม เชน เดยี วกบั การละเมดิ ขอมลู สวนตวั ÊÃ»Ø : Summary เทคโนโลยสี ารสนเทศ (Information technology) เปน การนาํ เอาความรทู างเทคโนโลยี ทุกดานมาจดั การสารสนเทศที่ตองการ โดยอาศยั เครอ่ื งมือทางเทคโนโลยี และมีกระบวนการทาํ งาน ๓ ขนั้ ตอน คอื การนาํ เขา ขอ มลู (Input) ประมวลผลขอ มลู (Process) และการแสดงผลขอ มลู (Output) โดยมกี ารเชือ่ มโยงผา นระบบเครอื ขายคอมพวิ เตอร (Computer Network) สาํ นกั งานตาํ รวจแหง ชาตมิ รี ะบบการจดั เกบ็ ขอ มลู หลายดา น ทง้ั ขอ มลู ทเ่ี กย่ี วกบั คดแี ละไม เก่ียวกบั คดี เชน กําลงั พล ยทุ ธภัณฑ บุคคลที่มหี มายจับ บคุ คลผมู ีประวัตคิ ดี ผูมีพฤตกิ ารณต องสงสัย จึงมีระบบสารสนเทศหลากหลาย ดังน้ันระบบสารสนเทศเก่ียวกับการปฏิบัติงานของตํารวจ จึงเปน สงิ่ สาํ คญั ในการเรยี นรู เพอ่ื สามารถนาํ มาใชป ระโยชนใ นการปฏบิ ตั หิ นา ทสี่ บื สวนสอบสวนและปอ งกนั ปราบปรามอาชญากรรมตอไปไดเ ปน อยางดี
๑๔ áËÅ‹§¤Œ¹¤ÇŒÒà¾ÔèÁàμÔÁ พนดิ า พานิชกุล. à·¤â¹âÅÂÕÊÒÃʹà·È. กรงุ เทพฯ : สาํ นกั พมิ พเคทพี ,ี ๒๕๔๘ โอภาส เอย่ี มสริ วิ งศ และคณะ. ÃкºÊÒÃʹà·Èà¾Í×è ¡Òè´Ñ ¡ÒÃ. ¡ÃØ§à·¾Ï : สาํ นกั พมิ พ ซีเอด็ ยูเคชน่ั , ๒๕๕๘.
๑๕ º··Õè ò ÃкºÊÒÃʹà·È¢Í§สํา¹Ñ¡§Ò¹ตาํ ÃǨáË‹§ªÒμÔ ÇμÑ ¶»Ø ÃÐʧ¤ : Objects ๑. ผเู รยี นมคี วามรแู ละสามารถจําแนกระบบสารสนเทศของสํานกั งานตํารวจแหง ชาตไิ ด ๒. ผูเรียนสามารถอธิบายระบบสารสนเทศท่ีสนับสนุนการปฏิบัติงานของตํารวจได อยางเหมาะสม ËÑǢ͌ àÃÍ×è § : Topics ๒.๑ ระบบสารสนเทศตร. (POLice Information System : POLIS) ๒.๒ ระบบสารสนเทศสถานตี ํารวจ (Crimes Record and Information Management Enterprise System : CRIMES) ๒.๓ ระบบประชมุ วดี ิทัศนท างไกล (Video Conference System) ๒.๔ ศนู ยรบั แจง เหตฉุ กุ เฉนิ ๑๙๑ ๒.๕ ระบบบริหารจดั การใบสัง่ ออนไลน (Police Ticket Management : PTM) ๒.๖ ระบบสารสนเทศสาํ นักงานตรวจคนเขาเมือง (Personal Identification and Blacklist Immigration Control System : PIBICS) ๒.๗ ระบบตรวจสอบลายพมิ พน วิ้ มอื อตั โนมตั ิ (Automated Fingerprint Identification : AFIS) ๒.๘ ระบบฐานขอ มลู อาชญากรรม (Criminal Database System : CDS) ๒.๙ การใชค อมพิวเตอรสเก็ตชและประกอบภาพใบหนา คนราย (Adobe Photoshop) ๒.๑๐ ระบบฐานขอ มลู อาชญากรรมขา มชาติ (Case Management Intelligence System : CMIS) ๒.๑๑ ระบบกลอ งอา นหมายเลขปายทะเบยี นรถอตั โนมตั ิ (License Plate)
๑๖ º·นํา ระบบเทคโนโลยีสารสนเทศของสาํ นักงานตาํ รวจแหงชาติมีมากมายหลายระบบ โดยในบริบทน้ีจะกลาวถึง ระบบท่ีพัฒนาข้ึนสาํ หรับผูใชงานระดับสถานีตาํ รวจ และระบบอื่นที่ ใชในหนวยงานภายในสํานักงานตาํ รวจแหงชาติ เชน ระบบตรวจสอบลายพิมพน้ิวมืออัตโนมัติ ระบบขอมูลประวัติอาชญากร ระบบตรวจสอบฐานขอมูลบุคคลทะเบียนราษฎร ระบบตรวจสอบ ยานพาหนะ เปนตน ò.ñ ÃкºÊÒÃʹà·È μÃ. (POLice Information System : POLIS) สาํ นักงานตาํ รวจแหงชาติ ไดดาํ เนินโครงการพัฒนาศูนยขอมูลขอสนเทศ ซงึ่ เปน การพฒั นาระบบสารสนเทศของสํานกั งานตํารวจแหง ชาติ (POLice Information System : POLIS) เริ่มดําเนินงานตั้งแตป ๒๕๓๗ ใชงบประมาณในการดาํ เนินงานทั้งส้ิน ๓๓๑,๗๐๐,๐๐๐ บาท มบี รษิ ัท คอนโทรล ดาตา (ประเทศไทย) จาํ กัด เปนบรษิ ัทคสู ัญญาในการพฒั นา โดยมีวัตถุประสงค เพือ่ รวบรวมขอ มลู คดี ขอมลู บคุ คล ขอ มลู ยานพาหนะ ขอ มูลทองถ่ินตา งๆ ที่เกิดขึน้ ในสถานีตาํ รวจ และกระจายขอ มูลดวยระบบเครือขา ยใยแกวนาํ แสง (Fiber Optic) และเชือ่ มโยงกบั หนว ยงานอ่นื ๆ ในกรุงเทพมหานคร ในลักษณะคลายชุมสายยอย ไดแก กองบัญชาการตํารวจนครบาล ตํารวจภูธร ภาค ๑-๙ และหนวยงานอ่ืนๆ ที่อยูใกลเคียงสามารถใชขอมูลและทรัพยากรรวมกันได ทาํ ใหระบบ ขอ มูลขาวสารเปนรูปแบบเดียวกัน
๑๗ โครงการพัฒนาศูนยขอมูลขอสนเทศ (POLice Information System : POLIS) มรี ะบบงาน ๖ กลมุ ประกอบดว ย ๒๖ ฐานขอ มูล ดังนี้ ¡ÅÁØ‹ ·èÕ ñ ÃкºÊÒÃʹà·ÈÍÒªÞÒ¡ÃÃÁ (Crime Information System : CIS) ประกอบดวยระบบงานยอย ๑๒ ฐานขอมลู ไดแ ก ñ) Ãкº°Ò¹¢ŒÍÁÙÅ·ÐàºÕ¹ÂÒ¹¾Ò˹Рเปนระบบงานบริการสอบถาม ขอมูลเกี่ยวกับทะเบียนยานพาหนะ และขอมูลที่เกี่ยวของกับรถท่ีจดทะเบียน ซึ่งสํานักงานตํารวจ แหง ชาตไิ ดทาํ บนั ทึกขอ ตกลง (MOU) กบั กรมการขนสงทางบก กระทรวงคมนาคม โดยพฒั นาระบบ สอบถามขอ มลู ทะเบยี นยานพาหนะใหข า ราชการตาํ รวจทม่ี หี นา ทท่ี เ่ี กย่ี วขอ งใชใ นการสบื สวน สอบสวน และปอ งกนั ปราบปรามอาชญากรรม เบอ้ื งตน เปน การทาํ สาํ เนา (Copy) ขอ มลู จากกรมการขนสง ทางบก มาเก็บไวท่ีเครื่องแมขายของระบบ POLIS และสงขอมูลเฉพาะท่ีมีการปรับปรุงมาเก็บในทุกๆ วัน แตปจจุบันไดใชรูปแบบ Web Service ËÁÒ¶֧ การสอบถามขอมูลจากเคร่ืองคอมพิวเตอร ลกู ขา ย (Client, ทเี่ ชอ่ื มตอ กบั เครอื ขา ยของระบบสารสนเทศ ตร. (POLIS)) ผา นเครอื่ งคอมพวิ เตอร
๑๘ แมขาย (Server) ของสํานักงานตํารวจแหงชาติ ไปยังเครื่องคอมพิวเตอรแมขาย (Server) ของกรมการขนสง ทางบกและตอบกลบั มาแบบทลี ะรายการ ò) Ãкº°Ò¹¢ÍŒ ÁÙÅãºÍ¹ØÞÒμ¢ºÑ Ã¶ เปน ระบบงานบรกิ ารสอบถามขอ มลู ใบอนุญาตขบั รถและใบอนุญาตผูประจาํ รถ มีลักษณะการทาํ งานเชนเดยี วกบั ขอ ๑) ó) Ãкº°Ò¹¢ÍŒ ÁÅÙ ·ÐàºÂÕ ¹ÍÒÇ¸Ø »¹„ เปน ระบบงานบนั ทกึ /แกไ ข/สอบถาม ขอ มลู ใบอนญุ าตใหมีและใชอ าวุธปน ขอ มูลการโอนยา ยทะเบยี นอาวธุ ปน ô) Ãкº°Ò¹¢ÍŒ ÁÅÙ ãºÍ¹ÞØ Òμ¾¡¾ÒÍÒÇ¸Ø »¹„ เปน ระบบงานบรกิ ารบนั ทกึ / แกไ ข/สอบถามขอมูลเก่ยี วกับใบอนญุ าตพกพาอาวธุ ปน õ) Ãкº°Ò¹¢ŒÍÁÙźؤ¤Å¼ÙŒ¡ÃÐทํา¼Ô´¡®ËÁÒ (ÃÇÁà´ç¡áÅÐàÂÒǪ¹) เปนระบบการบันทึก/แกไข/สอบถามขอมูลประวัติผูกระทําผิดกฎหมาย ขอมูลแผนประทุษกรรม และประวัติผูตองหา ขอมูลผลคดีผูตองหาและรายงานท่ีเก่ียวของซ่ึงกองทะเบียนประวัติจะเปน ผูรับผดิ ชอบในการดําเนินการ ö) Ãкº°Ò¹¢ŒÍÁÙÅʶÔμÔ¤´ÕÍÒªÞÒ¡ÃÃÁ เปนระบบที่นําขอมูลจากระบบ ฐานขอมูลติดตามผลคดีมาจัดทําเปนรายงาน สถิติ เพื่อใหหนวยงานระดับบริหารใชในการวิเคราะห วางแผนปฏบิ ัตกิ ารสําหรับการปอ งกนั ปราบปราม ÷) Ãкº°Ò¹¢ÍŒ ÁÅÙ ÍºØ μÑ àÔ Ëμ¨Ø ÃҨà เปน ระบบการบนั ทกึ ขอ มลู /แกไ ข/สอบถาม ขอ มลู รายละเอยี ดเกยี่ วกบั คดจี ราจรทงั้ ในสว นทเ่ี ปน อบุ ตั เิ หตจุ ราจรทางบก และไมเ ปน อบุ ตั เิ หตจุ ราจร ทางบก ตงั้ แตร บั คดจี นถงึ ผลการตดั สนิ คดีจากชนั้ ศาล ø) Ãкº°Ò¹¢ŒÍÁÙÅ·ÃѾÂËÒ เปนระบบการบันทึก/แกไข/สอบถามขอมูล รถยนตห าย รถหายไดค นื รถหายเบื้องตน พิมพประกาศ ถอนประกาศรถหายรวมถงึ ทรัพยห าย ฯลฯ ซ่งึ กองทะเบยี นประวัติจะเปนผูรบั ผิดชอบในการดําเนินการ ù) Ãкº°Ò¹¢ÍŒ ÁÅÙ º¤Ø ¤Å¾Å´Ñ Ëŧ เปน การเกบ็ ขอ มลู โดยกระบวนการทาํ งาน เรม่ิ ตน สถานตี าํ รวจสง ตาํ หนริ ปู พรรณรายละเอยี ดพรอ มภาพถา ยตามแบบแจง รปู พรรณบคุ คลพลดั หลง มายงั กองทะเบยี นประวตั อิ าชญากร เพอื่ จดั พมิ พป ระกาศสบื หาบคุ คลพลดั หลงและในกรณที ไี่ ดบ คุ คล พลัดหลงคืนใหสถานีตํารวจสงขอมูลมาบันทึกปรับปรุงขอมูลเพื่อพิมพประกาศถอนการสืบคนบุคคล พลดั หลงตอ ไป ñð) Ãкº°Ò¹¢ŒÍÁÙÅ»ÃСÒÈÊ׺¨Ñº เปนระบบการบันทึก/แกไข/สอบถาม ประกาศสบื จบั พมิ พป ระกาศ ถอนประกาศ ซง่ึ กองทะเบยี นประวตั จิ ะเปน ผรู บั ผดิ ชอบในการดาํ เนนิ การ ññ) Ãкº°Ò¹¢ŒÍÁÙźؤ¤Å¾Œ¹â·É เปนระบบการบันทึก/แกไข/สอบถาม ขอมูลประวัติอาชญากร/ท่ีอยู/ตําหนิรูปพรรณ/รูปถายประวัติการตองโทษ/การพนโทษ ฯลฯ ซึ่งกองทะเบียนประวัตจิ ะเปนผูรบั ผดิ ชอบในการดาํ เนินการ
๑๙ ñò) Ãкº°Ò¹¢ŒÍÁÙźؤ¤Å¼ÙŒÁÕ¾ÄμÔ¡Òó㹷ҧÁԪͺ (ºØ¤¤Å¹‹Òʹã¨) จัดเก็บขอมูลบุคคลที่ตองคอยสอดสองพฤติการณและติดตามความเคลื่อนไหวของบุคคลนั้นๆ เพ่อื ใชในการสืบสวนสอบสวนคดี ¡ÅÁ‹Ø ·Õè ò ÃкºÊÒÃʹà·Èà¾Íè× ¡ÒúÃËÔ Òà (Management Information System : MIS) ประกอบดว ยระบบงานยอย ๔ ฐานขอมูล ไดแ ก ñ) Ãкº°Ò¹¢ŒÍÁÙÅà§Ô¹à´×͹ เปนระบบการบันทึก/แกไข/สอบถามขอมูล เงนิ เดอื นขา ราชการตาํ รวจ ขา ราชการบํานาญ และลูกจา ง ฯลฯ ò) Ãкº°Ò¹¢ŒÍÁÙÅกําÅѧ¾Å เปนระบบการบันทึก/แกไข/สอบถามขอมูล กาํ ลังพลตาํ รวจ ประวตั ิ การแตงตงั้ โอนยา ย เล่อื นเงินเดือน เลอ่ื นตําแหนง ฯลฯ ó) Ãкº°Ò¹¢ŒÍÁÙÅá¼¹§Ò¹áÅЧº»ÃÐÁÒ³ เปนระบบการบันทึก/แกไข/ สอบถามขอมูลท่ีเกี่ยวของกับงบประมาณของสํานักงานตํารวจแหงชาติ ทั้งการจัดต้ังและจัดสรร งบประมาณรายจายประจําป เพ่ือประโยชนในการบริหารควบคุมและการกํากับดูแลงบประมาณ รายจาย ตลอดจนติดตามและประเมินผลการใชจายงบประมาณตามแผนงานโครงการของแตละ หนวยงานในสงั กดั สํานักงานตํารวจแหง ชาติ ô) Ãкº°Ò¹¢ÍŒ ÁÅ٠ʧ‹ กาํ Å§Ñ บาํ Ã§Ø เปน ระบบการบนั ทกึ /แกไ ข/สอบถามขอ มลู เกย่ี วกบั วสั ดุ ครภุ ณั ฑ การเบกิ จาย การบํารุงรกั ษาและคา ใชจ ายในการซอ ม ฯลฯ ¡ÅØÁ‹ ·èÕ ó ÃкºÊÒÃʹà·Èà¾è×ͤÇÒÁÁ¹èÑ ¤§ (Security Information System : SIS) ประกอบดว ยระบบงานยอย ๒ ฐานขอมูล ไดแก ñ) Ãкº°Ò¹¢ŒÍÁÙÅ·ÐàºÕ¹¡ÅÒ§ÊѹμÔºÒÅ เปนระบบการบันทึก/แกไข/ สอบถามขอ มูลเรือ่ งราวและเหตกุ ารณท ีเ่ กิดข้ึนในอดีตและปจจบุ ัน ขอ มลู ประวัตบิ ุคคลท่มี ีพฤติการณ ประวตั ิกลมุ บคุ คล หรอื อาชญากร ฯลฯ ò) Ãкº°Ò¹¢ŒÍÁÙŤ¹ÃŒÒ¢ŒÒÁªÒμÔ เปนระบบการบันทึก/แกไข/สอบถาม ขอมูลประวัติคนรายขามชาติ และรายละเอียดประวัติคนราย ซึ่งไดรับขอมูลจากตํารวจสากล หรอื หนวยงานตํารวจในตา งประเทศ โดยจะเช่อื มโยงกับระบบเครือขายสบื สวนสอบสวน ¡ÅÁØ‹ ·èÕ ô ÃкºÊÒÃʹà·Èà¾×èÍ¡ÒúÃÔ¡ÒÃÊѧ¤Á (Social Service Information System : SSIS) ประกอบดวยระบบงานยอ ย ๒ ฐานขอ มูล ไดแก ñ) Ãкº°Ò¹¢ŒÍÁÙŨÃҨà เปนระบบการบันทึก/แกไข/สอบถามขอมูล เพ่ือควบคุมการรับ-เบกิ จา ยใบสง่ั ใหกบั หนวยปฏิบตั ิ รวมท้งั การยกเลิกใบสั่งทเ่ี บิกไปแลว โดยสามารถ ตรวจสอบยอดใบส่ังคงเหลือในคลังได ò) Ãкº°Ò¹¢ŒÍÁÙŹÔμÔàǪ เปนระบบการบันทึก/แกไขขอมูลตามแบบ รายงานการตรวจพิสูจนศพของสถาบันนิติเวชวิทยา และสามารถสอบถามขอมูลคนตายไมทราบช่ือ เม่ือมีญาติของผูตายมาติดตอขอดูศพ และสามารถพิมพรายงานการตรวจศพ เพ่ือสงใหพนักงาน สอบสวนเจาของคดหี รอื บริษัทประกนั ชวี ติ ได
๒๐ ¡ÅØ‹Á·èÕ õ Ãкº¢ŒÍÁÙÅÍè×¹à¾×èÍʹѺʹع§Ò¹´ŒÒ¹»‡Í§¡Ñ¹»ÃÒº»ÃÒÁÍÒªÞÒ¡ÃÃÁ (Service Crimes Information System : SCIS) ประกอบดว ยระบบงานยอ ย ๒ ฐานขอ มลู ไดแ ก ñ) Ãкº¢ÍŒ ÁÙÅâ¤Ã§¢‹Ò¡ÒÃÊ׺ÊǹÊͺÊǹ¤´Õ เปน ระบบสอบถามขอ มลู จากระบบงานตา งๆ ทพ่ี ฒั นาขน้ึ เชน ระบบฐานขอ มลู ผกู ระทาํ ผดิ กฎหมาย ระบบสถติ คิ ดอี าชญากรรม ระบบภาพถาย เพื่อใหเกิดความเช่ือมโยงและตอเน่ืองกันเปนระบบท่ีชวยใหเจาหนาท่ีสืบสวน ปฏบิ ตั งิ านไดค ลอ งตวั ขน้ึ เชน สอบถามขอ มลู คดอี กุ ฉกรรจ คดสี ะเทอื นขวญั คดฉี อ ฉล และคดฆี าตกรรม ได นอกจากนย้ี งั สามารถใชใ นการวเิ คราะหเ หตกุ ารณแ ละความสมั พนั ธอ ยา งตอ เนอ่ื งกบั บคุ คล องคก าร และแสดงผลลัพธตา งๆ ทางจอภาพในแบบของขอความและรปู ภาพๆ ได ò) Ãкº°Ò¹¢ŒÍÁÙÅÀÒ¾¶‹Ò เปนระบบการบันทึก/แกไข/สอบถามขอมูล บคุ คลและเหตกุ ารณท เี่ กยี่ วขอ งกบั อาชญากรรม เปน ระบบฐานขอ มลู เพอื่ สนบั สนนุ ระบบฐานขอ มลู อนื่ ในลกั ษณะการเช่อื มโยงขอมูลกนั เชน ระบบบุคคลผูกระทาํ ผดิ กฎหมาย ระบบทรัพยห าย ระบบบุคคล พลัดหลง ระบบประกาศสืบจบั บุคคลพน โทษ ฯลฯ เปนตน โดยการนาํ เขา ขอมูลในรปู แบบภาพถา ย ตอ งใชอ ปุ กรณส แกนเนอรแ ละกลองถายรปู ซงึ่ กองทะเบยี นประวตั ิจะเปน ผูร ับผดิ ชอบในการดาํ เนนิ การ ¡ÅÁ‹Ø ·Õè ö ÃкºÊÒÃʹà·ÈʶҹÕμÒí ÃǨ (Police Station Information System : PSIS) ประกอบดวยระบบงานยอย ๔ ฐานขอมูล ไดแ ก ñ) Ãкº§Ò¹ºÃÔËÒÃÀÒÂã¹Ê¶Ò¹Õตาํ ÃǨ (˹‹Ç§ҹ‹ÍÂ) เปนระบบ รวบรวมขอ มลู การบรหิ ารงานในสถานตี ํารวจ เชน ประวตั บิ คุ ลากรในสถานตี าํ รวจ ขอ มลู การเงนิ ขอ มลู สงกาํ ลังบาํ รุง ฯลฯ เชน การจัดตารางเวลาในการปฏิบัติหนาท่ี การควบคุมการใชจายงบประมาณ การควบคมุ วัสดุ ครภุ ณั ฑ และส่อื อุปกรณ ฯลฯ ò) Ãкº°Ò¹¢ÍŒ ÁÅÙ μ´Ô μÒÁ¼Å¤´Õ เปน ระบบทเ่ี กบ็ รวบรวมขอ มลู รายละเอยี ด เกี่ยวกับคดีอาญา คดีอุกฉกรรจและสะเทือนขวัญ ตั้งแตรับคดีจนถึงผลการดาํ เนินคดีจากชั้นศาล เชื่อมโยงขอมูลจากระบบสถิติคดีอาชญากรรม เชน คนหาขอมูลเลขคดี หนวยงาน เพ่ือนาํ มาบันทึก ผลของคดีน้ันๆ ไวใชในการติดตามความคืบหนาของผลคดีท่ียังไมสิ้นสุด นอกจากนี้ยังเชื่อมโยง ขอ มลู กบั ระบบฐานขอ มลู อบุ ตั เิ หตจุ ราจร หมายจบั ทรพั ยห าย คนหายพลดั หลง (กรณถี กู ลกั พาตวั เรยี ก คาไถ) นติ ิเวช เครอื ขา ยสืบสวนประวตั ิผูกระทาํ ผิด ó) Ãкº§Ò¹¢ŒÍÁÙŨÃҨà เปนระบบการบันทึก/แกไข/สอบถามขอมูล การออกใบสัง่ (สีเหลอื ง) การบนั ทึกคะแนน และการชาํ ระคา ปรบั ô) Ãкº°Ò¹¢ŒÍÁÙÅ»‡Í§¡Ñ¹»ÃÒº»ÃÒÁÍÒªÞÒ¡ÃÃÁ จัดเก็บขอมูลบุคคล และสถานท่ตี ามประเภทกลมุ ขอมูลตางๆ เพือ่ ใชในการสบื สวนและการปองกันปราบปราม ชื่อโครงการพัฒนาศนู ยขอมูลขอ สนเทศ (POLice Information System : POLIS) มีการใชงานในหลากหลายช่ือ เชน ระบบ POLIS, ระบบสารสนเทศหลัก ตร. (โครงการ POLIS), ระบบสารสนเทศ ตร. (POLIS) ซึ่งในปจจุบันสํานักงานตาํ รวจแหงชาติก็ยังไมไดมีชื่อท่ีระบุชัดเจน เปนลายลักษณอักษรเพียงแตใชกันทั่วไปในหนังสือราชการวา “ระบบสารสนเทศ ตร. (POLIS)” และใชอยางไมเปน ทางการวา “ระบบ POLIS”
๒๑ ต้ังแต ๑ ตุลาคม ๒๕๕๙ เปนตนมา สํานักงานตํารวจแหงชาติไดมีหนังสือสั่งการ๑ ใหทุกหนวยงานนําระบบสารสนเทศสถานีตํารวจ (CRIMES) มาใชในการบริหารจัดการขอมูล ดานการสอบสวน สบื สวนและปอ งกนั ปราบปราม ทาํ ใหร ะบบสารสนเทศ ตร. (POLIS) จะคงเหลือ การบนั ทกึ ขอ มลู เพยี ง ๕ ระบบ ประกอบดว ยระบบกาํ ลงั พล ระบบพสั ดุ ระบบบนั ทกึ ใบสงั่ จราจร ระบบ ควบคมุ ใบสงั่ จราจร (อยรู ะหวา งการพฒั นาไปเปน ระบบ PTM) และระบบสารสนเทศอาชญากรรม (CIS) ของกองทะเบยี นประวตั ิอาชญากร แหลง คน ควา เพม่ิ เตมิ : ศนู ยเ ทคโนโลยสี ารสนเทศกลาง สาํ นกั งานเทคโนโลยสี ารสนเทศและการสอ่ื สาร (ศทก.สทส.) ò.ò ÃкºÊÒÃʹà·ÈʶҹÕตําÃǨ (Criminal Record and Information Management Enterprise System : CRIMES) CRIMES คือ ระบบสารสนเทศที่รวบรวมขอมูลการรับแจง ขอมูลเกี่ยวกับคดี เพอื่ เปน เครอ่ื งมอื ชว ยในการสบื สวน สอบสวน ปอ งกนั ปราบปรามอาชญากรรม อนั เปน ระบบทอ่ี ํานวย ความสะดวกใหกับเจาหนาท่ีผูปฏิบัติงาน โดยเปนจุดศูนยกลางสูการเชื่อมตอไปยังฐานขอมูลของ หนวยงานตางๆ ท้ังในสํานักงานตํารวจแหงชาติและหนวยงานภายนอก นอกจากน้ันยังเปนระบบ ที่รองรับการแลกเปลี่ยนขอมูลระหวางหนวยงานในกระบวนการยุติธรรม ซึ่งถือวาระบบนี้ชวยให ประชาชนท่ีมาติดตอสถานีตํารวจ ไดรับการอาํ นวยความสะดวกและความยุติธรรมไดอยางโปรงใส และรวดเรว็ ซงึ่ ¨Ðä´Œ¡Å‹ÒÇâ´ÂÅÐàÍÕ´㹺··Õè ó ตอ ไป ò.ó Ãкº»ÃЪÁØ ÇÕ´·Ô ÈÑ ¹· Ò§ä¡Å สาํ ¹Ñ¡§Ò¹ตาํ ÃǨáË‹§ªÒμÔ (Video Conference System) ระบบประชุมวีดิทัศนทางไกล สาํ นักงานตาํ รวจแหงชาติ (Video Conference System) คือ การนาํ เทคโนโลยีตางๆ มาใชสาํ หรับการประชุมท่ีผูเขารวมประชุมอยูคนละสถานที่ โดยไมจาํ กัดระยะทาง สามารถประชุมรวมกันและมีปฏิสัมพันธโตตอบกันได สามารถสงท้ังภาพ และเสยี งไปยงั สถานท่ตี า งๆ ได ปจ จุบนั หนวยงานตางๆ ของสํานกั งานตาํ รวจแหงชาตไิ ดมกี ารตดิ ตง้ั ใชงานระบบประชุมวีดิทัศนทางไกลแบบฮารดแวรหลายหนวยงาน เชน ศูนยปฏิบัติการสํานักงาน ตาํ รวจแหงชาติ ศูนยปฏิบัติการกองบัญชาการตาํ รวจนครบาล ศูนยปฏิบัติการตํารวจภูธรภาค ๑-๙ กองบัญชาการตาํ รวจตระเวนชายแดน กองบัญชาการตาํ รวจสอบสวนกลาง โรงเรียนนายรอยตาํ รวจ กองบญั ชาการศึกษา และตาํ รวจภูธรจงั หวัดหลายๆ แหง ทง้ั นี้ กองบงั คบั การตาํ รวจสอื่ สารยงั ไดจ ดั หาโปรแกรมหรอื ซอฟตแ วรใ นการประชมุ วดี ิทัศนทางไกลใหห นว ยงานตางๆ ของสาํ นกั งานตํารวจแหงชาติทั่วประเทศ เชน GIN conference, SCOPIA โดยใหดาวนโ หลดเพอื่ ใชใ นการเฝาฟง การประชมุ ของผบู งั คับบัญชาในสังกดั ได ๑ หนงั สอื ตร.ที่ ๐๐๓๓.๔๑/๓๒๕๙ ลงวนั ท่ี ๙ ก.ย. ๒๕๕๙
๒๒ ปจจุบันระบบประชุมวีดิทัศนทางไกล สํานักงานตํารวจแหงชาติมีระบบแมขาย ที่ทําใหสามารถทําการประชุมไดแบบหลายหนวยพรอมๆ กัน เรียกวา MCU (Multipoint Control Unit) ซง่ึ ตดิ ตงั้ อยทู ก่ี องบงั คบั การตาํ รวจสอื่ สาร สามารถรองรบั การประชมุ พรอ มกนั จาํ นวน ๑๒๐ แหง โดยจัดแบงจํานวนหองประชุมไดตามความเหมาะสม ซ่ึงระบบการประชุม Video Conference ของสํานักงานตํารวจแหงชาติ โดยกองตํารวจสื่อสารไดจัดทําระบบใหสามารถทําการประชุม ไดหลากหลายเสนทางการส่ือสาร เชน VPN, Internet เปนตน ซึ่งจะทําใหหนวยงานตางๆ ของสาํ นกั งานตาํ รวจแหง ชาตสิ ามารถทาํ การประชมุ ไดต อ เนอ่ื ง รวมทง้ั ยงั สามารถใชง านระบบโทรศพั ท เขา รว มการประชมุ ในลกั ษณะของ Voice Conference ไดอ กี ทางหนงึ่ ดว ย ทง้ั นหี้ ากเครอื ขา ยหลกั มปี ญ หา ก็สามารถใชเครือขายสํารองในการประชุมไดอีกทางหนึ่ง นอกจากน้ีปจจุบันยังสามารถรองรับระบบ การประชุมทางไกลผานทางเครือขา ยโทรศพั ทเ คลอื่ นที่ระบบ ๓G, ๔G ไดอ กี ดวย แหลงคน ควา เพม่ิ เติม : กองบังคบั การตํารวจสอ่ื สาร สาํ นักงานเทคโนโลยสี ารสนเทศและการส่ือสาร (สส.สทส.)
๒๓ ò.ô ȹ٠Âà ѺᨧŒ àËμ©Ø Ø¡à©¹Ô ñùñ ศูนยรับแจงเหตุฉุกเฉิน ๑๙๑ หรือ “ระบบ ๑๙๑” หรือ “Call Center ๑๙๑” เกิดขึ้นในกรมตาํ รวจประมาณป ๒๕๒๐ ในขณะน้ันใชผูรับโทรศัพทเพียง ๒๐ คูสาย งาน ๑๙๑ อยูในกองกาํ กับการศูนยรวมขาวของกองบัญชาการตาํ รวจนครบาล ตอมาในป ๒๕๒๓ กองตาํ รวจ สื่อสารไดเขียนโครงการของบจากประเทศญ่ีปุน ในป ๒๕๓๒ ประเทศญี่ปุนไดใหงบมาพัฒนา ศนู ย ๑๙๑ ประมาณ ๒๐๐ ลา นบาท ตอมาในป ๒๕๓๕ กรมตาํ รวจ ไดน ําเทคโนโลยี C๓I มาใชใน ระบบของศูนย ๑๙๑ กองบญั ชาการตํารวจนครบาลใชงบประมาณ ๒๕๐ ลา นบาท ดําเนินการพัฒนา ระบบของศนู ย ๑๙๑ ในป ๒๕๓๙-๒๕๔๔ คณะรฐั มนตรี ในคราวประชุมเมอ่ื ๑ เม.ย. ๒๕๔๖ ไดมมี ติ เห็นชอบใหสวนราชการและหนวยงานของรัฐที่มีหนาท่ีบริการประชาชนไปพิจารณาความเหมาะสม และเปน ไปไดในการจัดต้งั ศนู ยบริการประชาชนขน้ึ ในหนว ยงาน ในสวนของสํานักงานตํารวจแหง ชาติ จงึ ไดก ําหนดแนวทางการพฒั นาศนู ยบ รกิ ารประชาชน (Call Center) โดยการปรบั ปรงุ ระบบสารสนเทศ และการสอ่ื สาร โทรศพั ทส ายดว น ๑๙๑ เรยี กวา “ศนู ยร บั แจง เหตฉุ กุ เฉนิ ๑๙๑” ของตํารวจภธู รจงั หวดั ในแตละจงั หวัดเพียงแหง เดียว ò.õ ÃкººÃÔËÒèѴ¡ÒÃãºÊ§èÑ Í͹äŹ (Police Ticket Management : PTM) สาํ นักงานตาํ รวจแหงชาติมีนโยบายท่ีจะเพิ่มชองทางในการใหบริการชาํ ระ คาปรับคดีจราจรแกประชาชน เพ่ืออํานวยความสะดวก ลดความขัดแยงระหวางเจาหนาท่ีตํารวจ กบั ประชาชน จงึ มกี ารออกคาํ สง่ั คณะทํางานพจิ ารณาการออกระเบยี บ ขอ กาํ หนด หลกั เกณฑ ขอ ตกลง และวิธีการเก่ียวกับการชําระคาปรับโดยวิธีการธุรกรรมทางอิเล็กทรอนิกส บัตรเครดิต หรือวิธีการอื่น โดยผานธนาคารหรือหนวยบริการรับชาํ ระเงินโดยมีผูบัญชาการสํานักงานเทคโนโลยีสารสนเทศ และการส่ือสาร เปนคณะทํางาน เน่อื งจาก ๑) ระบบ PTM มีการใชงานระบบเครือขายของ ตร. เชื่อมโยงระบบระหวาง ธนาคารกรงุ ไทย ไปยังหนว ยตางๆ ของ ตร. ๒) มีการใช Username áÅÐ Password และการกาํ หนดสิทธิ์การเขาถึงขอมูล ระบบจากระบบ POLIS ๓) มีการเรียกใช Web Service สําหรับตรวจสอบขอมูลใบอนุญาตขับขี่ และทะเบยี นยานพาหนะผา นระบบ POLIS ๔) มีการโอนขอมูลการออกใบสั่ง และขอมูลอื่นๆ ที่เก่ียวของจาก PTM สรู ะบบ POLIS จากน้ัน สํานักงานตาํ รวจแหงชาติไดมีการลงนามในบันทึกขอตกลงความรวมมือ (MOU) กับบริษทั ธนาคารกรงุ ไทย จาํ กัด (มหาชน) พฒั นาระบบ PTM โดยธนาคารกรงุ ไทยเปน ผู พฒั นาโปรแกรม จดั หาเครอ่ื งคอมพวิ เตอรแ มข า ย จดั หาชอ งทางการรบั ชาํ ระเงนิ คา ปรบั ใหก บั สํานกั งาน ตํารวจแหง ชาติ โดยแบงการพฒั นาเปน ๓ ระยะ ดงั นี้
๒๔ ระยะท่ี ๑ การออกใบสงั่ จากกลอง ระยะที่ ๒ การออกใบส่ังเลม ระยะท่ี ๓ พฒั นา Application สําหรบั ออกใบสั่งผานอุปกรณพกพา »ÃÐ⪹·Õäè ´ÃŒ ºÑ ¨Ò¡Ãкº PTM ๑. ลดข้นั ตอนการออกใบสั่งและการบนั ทกึ ขอ มลู ใบสง่ั จราจร ๑.๑ สามารถนําภาพการกระทําผดิ ใสในระบบได ๑.๒ สามารถตรวจสอบขอมูลผูครอบครองรถจากระบบได ๑.๓ สามารถพมิ พใ บสัง่ ออกจากระบบได ๒. ประชาชนมคี วามสะดวกในการชาํ ระคาใบสัง่ จราจร ๒.๑ สามารถชําระเงินคาปรับทางธนาคารได เชน เคานเตอรธนาคาร, ATM Internet/Mobile Banking เปน ตน ๒.๒ ลดระยะเวลาและคา ใชจาย โดยมคี า ธรรมเนียมไมเ กิน ๒๐ บาทตอ ใบสั่ง ๓. สามารถตรวจสอบสถานะใบส่งั และขอ มลู การชําระคา ปรบั ผานระบบได
๒๕ ๔. สงขอมูลผูคางชําระคาใบสั่งจราจรผานระบบไปยังกรมการขนสงทางบกเพื่อระงับ การออกเครือ่ งหมายแสดงการเสยี ภาษีประจําป ๕. สามารถตรวจสอบไดวาใบสั่งท่ีออกน้ัน เปนใบสั่งท่ีชอบดวยกฎหมายหรือไม และมกี ารชําระเงนิ ผา นทางชอ งทางใด แหลง คน ควา เพม่ิ เตมิ : ศนู ยเ ทคโนโลยสี ารสนเทศกลาง สาํ นกั งานเทคโนโลยสี ารสนเทศและการสอ่ื สาร (ศทก.สทส.) ò.ö ÃкºÊÒÃʹà·ÈÊíÒ¹¡Ñ §Ò¹μÃǨ¤¹à¢ŒÒàÁ×ͧ (Personal Identification and Blacklist Immigration Control System : PIBICS) เปนระบบสารสนเทศท่ีทางสํานักงานตรวจคนเขาเมืองพัฒนาขึ้นโดยมี บรษิ ทั คอนโทรล ดาตา (ประเทศไทย) จํากดั เปน บรษิ ทั คสู ญั ญา เพอื่ รวบรวมขอ มลู ประวตั กิ ารเดนิ ทาง เขา–ออกราชอาณาจักรไทย สามารถเชอื่ มโยงขอมูลตางๆ ได เชน ขอ มลู การขออยูตอ การตรวจสอบ บญั ชีเฝาดู การตรวจสอบเปรียบเทียบกบั ภาพบุคคลกบั ผทู ่ีมีบญั ชีตอ งหาม (Black List) และใบหนา คนทเ่ี คยเขา มาในราชอาณาจกั ร หรอื รปู ทอี่ ยใู นหนงั สอื เดนิ ทาง (Passport) รวมทง้ั ประวตั ทิ เ่ี คยเขา มา ในอดตี เพอ่ื ปอ งกนั การสวมรอย ปอ งกนั การปลอมพาสปอรต ซงึ่ ดา นตา งๆ ของสํานกั งานตรวจคนเขา เมอื ง มีอยูทั่วราชอาณาจักร สามารถเชื่อมโยงขอมูลถึงกันได ระบบโครงขายสวนตัวเสมือน (Virtual Private Network : VPN) ทาํ ใหข อ มลู มคี วามทนั สมยั และทนั ตอ เหตกุ ารณ การดําเนนิ การนอี้ ยภู ายใน กํากับดูแลของÈÙ¹Âà·¤â¹âÅÂÕÊÒÃʹà·È สาํ ¹Ñ¡§Ò¹μÃǨ¤¹à¢ŒÒàÁ×ͧ (È·Ê.μÁ.) ทําหนาท่ีเปน “áÍ´Á¹Ô ” หรอื ผดู แู ลระบบ มหี นา ทค่ี อยควบคมุ และออกแบบระบบใหม ปี ระสทิ ธภิ าพ ระบบ PIBICS จะชว ยในการบรู ณาการขอ มลู ถอื วาเปน กระดูกสันหลงั เปนคลังขอ มลู ของสํานักงานตรวจคนเขาเมือง
๒๖ ทั้งน้ี ขอ มลู เปรียบเสมือนอาวุธการจะรบกันในยคุ ของฐานขอ มูล (Knowledge Base) จําเปนตอ ง มีขอมูลในปริมาณที่มากและทันสมัยถึงจะรบชนะ ซึ่งการบริหารงานแบบใชขอมูลเปนการเสริม การทาํ งานใหก บั ทมี สอบสวนของ สตม.ดว ย ระบบฐานขอ มลู ในระบบ PIBICS ทง้ั หมด ๒๕ ฐานขอ มลู ดงั น้ี ภาพรวมระบบงานสารสนเทศสํานักงานตรวจคนเขาเมอื ง ระบบในกลุมงานตรวจคนเขาเมอื ง • ระบบการเดนิ ทางเขา-ออกราชอาณาจกั ร • ระบบหนังสือเดินทางไทย • ระบบการจัดเกบ็ บัตรเดนิ ทางเขา -ออกราชอาณาจกั ร ตม.๖ • ระบบตรวจผโู ดยสารผา นลํา • ระบบการตรวจลกู เรอื • Visa On Arrival ระบบในกลุม งานควบคุม (บรกิ าร) คนเขา เมอื ง • ระบบขออยูต อ ในราชอาณาจักร • ระบบแจง ทพ่ี กั อาศัย • ระบบการอนญุ าตใหกลับเขามาในราชอาณาจักร • ระบบการขอมถี ิ่นทีอ่ ยูในราชอาณาจักร • ระบบงานทะเบยี นใบสําคญั ถ่นิ ท่ีอยู • ระบบสลักหลงั แจงออกและตรวจลงตรา • ระบบงานทะเบยี นคนตา งดาว ระบบในกลุมงานการกระทาํ ความผดิ • ระบบบัญชีบคุ คลตอ งหา มและบัญชีเฝา ดู • ระบบงานทะเบียนผตู อ งกัก • ระบบพิธกี ารเขา เมืองเกี่ยวกับคนไทยทท่ี ําความผดิ ในตางประเทศ • ระบบสบื สวน • ระบบสอบสวนและตดิ ตามคดี ระบบในกลมุ งานธรุ การและอํานวยการ • ระบบฝก อบรม • ระบบจดั เก็บคาธรรมเนยี มและคา ปรบั • ระบบคา ลวงเวลา • ระบบทะเบียนพล • ระบบคดวี นิ ยั • ระบบสวสั ดิการ
๒๗ การเชื่อมโยงขอ มูลกับระบบสารสนเทศอ่ืนๆ • ระบบงานเชือ่ มตอ ขอมูลจากโครงการ POLIS (ขอมูลหมายจบั ) • ระบบงานเชื่อมตอขอมูลกับกองการตางประเทศ (ตท.) ระบบ CMIS (ขอ มลู หมายจับขา มชาต)ิ แหลง คนควาเพิ่มเติม : ศนู ยเทคโนโลยีสารสนเทศ สาํ นกั งานตรวจคนเขา เมอื ง (ศทส.ตม.) ò.÷ ÃкºμÃǨÊͺÅÒ¾ÔÁ¾¹ÔéÇÁ×ÍÍÑμâ¹ÁÑμÔ (Automated Fingerprint Identification : AFIS) เปนการนาํ เทคโนโลยีคอมพิวเตอรมาใชงานรวมกับหลักวิชาพิมพน้ิวมือ โดยในข้ันตอนการทํางานน้ัน ลายพิมพน้ิวของอาชญากรท่ัวประเทศจะถูกสงมาตรวจสอบและเก็บ ในฐานขอ มลู ระบบ AFIS ของกองทะเบียนประวัตอิ าชญากร Software ของระบบ AFIS จะอาน และแยกประเภทของลายพิมพน้ิวมือแตละน้ิววาเปนลายประเภทใด เชน ประเภทโคง ประเภท มดั หวาย ประเภทกน หอย เปน ตน และแสดงจดุ ใจกลางของลายเสน ในลายนวิ้ มอื และจดุ สาํ คญั ลกั ษณะ พิเศษของลายเสนแลวคาํ นวณคาสัมพันธของจุดตางๆ ดังกลาวเปนคาทางคณิตศาสตรโดยอัตโนมัติ จากนน้ั ระบบจะนาํ คา ทไี่ ดไ ปคน หาเปรยี บเทยี บขอ มลู ในระบบ AFIS หากพบขอ มลู ทต่ี รงกนั กแ็ สดงวา ผนู ้ันเคยมปี ระวตั ิการกระทําความผิดมากอ น ระบบ AFIS จะเชื่อมโยงไปยงั ระบบฐานขอมลู ประวัติ อาชญากร เพอ่ื ทจ่ี ะแสดงรายละเอยี ดและยนื ยนั ประวตั ขิ องผตู อ งหา ตาํ หนริ ปู พรรณ แผนประทษุ กรรม และภาพถาย ใชเปนขอ มลู และหลกั ฐานในการดาํ เนนิ คดีกบั ผตู อ งหาไดอยา งแมนยํา แหลงคนควาเพิ่มเตมิ : กองทะเบียนประวตั อิ าชญากร สํานกั งานพิสูจนหลักฐาน (ทว.สพฐ.) ò.ø Ãкº°Ò¹¢ÍŒ ÁÙÅÍÒªÞÒ¡ÃÃÁ (Criminal Database System : CDS) เปนระบบที่รวบรวมขอมูลเก่ียวกับประวัติอาชญากรมาจัดเก็บเชนเดียวกับระบบ สารสนเทศอาชญากรรม (ระบบ CIS) ซ่ึงปจจุบันกองทะเบียนประวัติอาชญากรเปนผูดูแล ผูบันทึก และใชงานขอมูล แตระบบ CDS หนวยงานศนู ยพ ิสจู นหลกั ฐานตา งๆ ทวั่ ประเทศเปนผบู ันทกึ ขอมลู และใชงานขอมูล ความสามารถของระบบ CDS สามารถสืบคนจากช่ือ-นามสกุล ตาํ หนิรูปพรรณ วิธีการกระทาํ ความผิด ลักษณะเชนน้ีในพ้ืนที่ใกลเคียงกันมีก่ีคดี และในแตละคดีมีบุคคลใด เปน ผูตอ งสงสัย จึงทําใหงานสบื สวนสามารถทราบขอมลู ของอาชญากรรมทตี่ อ งการไดอยา งรวดเร็ว แหลง คน ควา เพ่ิมเติม : กองทะเบยี นประวตั อิ าชญากร สาํ นกั งานพสิ ูจนห ลกั ฐาน (ทว.สพฐ.) ò.ù ¡ÒÃ㪤Œ ÍÁ¾ÇÔ àμÍÃÊ à¡μç ªá ÅлÃСͺÀÒ¾ãºË¹ÒŒ ¤¹ÃÒŒ  (Adobe Photoshop) เปนเทคนคิ การบอกเลา เหตุการณท ี่ผูพบเห็นภาพใบหนา ลกั ษณะตาํ หนิรปู พรรณ การสวมเสื้อผาของผูตองสงสัยออกมาเปนรูปภาพวาดเพ่ือนาํ ไปสูการออกหมายจับ หรือกระบวน สืบสวนหาผูกระทําความผิดผานเทคโนโลยีท่ีทันสมัยในยุคปจจุบันโดยไมมีการใชโปรแกรมประยุกต
๒๘ ที่ตายตัว เปนการเลือกใชเทคโนโลยีท่ีเหมาะสม ผสมผสานกับความเชี่ยวชาญของเจาหนาที่ กองทะเบียนประวัติอาชญากร ที่ฝกฝนจนเกิดความชํานาญ เช่ียวชาญ ในวิชาการสเก็ตชภาพ ผูตองสงสัยสวนลําดับข้ันตอนการวาดภาพสเก็ตชคนรายน้ัน ผูเสียหายตองมาคัดเลือกชิ้นสวนตางๆ ของใบหนา เชน โครงหนา ค้วิ คาง ปาก จมูก ฯลฯ จากสมุดแฟมภาพสเกต็ ชอาชญากร โดยจดหมาย เลขรหัสใตรูปนาํ ไปใหเจาหนาที่ประกอบรูปคนราย ทาํ ใหหลายๆ คดีคลี่คลายจนดําเนินการจับตัว ผกู ระทําความผดิ มาดําเนินคดีได แหลงคน ควา เพ่มิ เตมิ : กองทะเบยี นประวัติอาชญากร สาํ นกั งานพิสูจนห ลักฐาน (ทว.สพฐ.) ò.ñð Ãкº°Ò¹¢ŒÍÁÙÅÍÒªÞÒ¡ÃÃÁ¢ŒÒÁªÒμÔ (Case Management Intelligence System : CMIS) สํานกั งานตํารวจแหง ชาตเิ ปน หนว ยรบั ผดิ ชอบและเปน หนว ยงานเจา ภาพในกรอบ ความรวมมือวาดวยอาชญากรรมขามชาติของอาเซียนไดมีการจัดทําความตกลงแลกเปล่ียนขาวกรอง มีความรวมมอื ระหวางกนั และมีความรวมมอื ในดา นอื่นๆ เชน อนุสัญญาอาเซยี นวาดวยการตอ ตาน การกอ การรา ย นอกจากนยี้ งั มกี รอบความรว มมอื ภายใตส นธสิ ญั ญาอาเซยี นวา ดว ยการใหค วามชว ยเหลอื ซ่ึงกันและกันทางอาญา (Mutaul Legal Assistance Treaty : MLAT) อีกกรอบหน่ึงท่ีจะใช ในอนาคตและไดจัดต้ังศูนยประสานงานปราบปรามอาชญากรรมขามชาติ (Transnational Crime Coordination Center (TCCC)) (ศอปช.) แบงเปนระดับสํานักงานตํารวจแหงชาติ (ศอปช.ตร.) กองบญั ชาการ (ศอปช.ภ.) กองบังคบั การ (ศอปช.ภ.จว.) ขน้ึ มา เพอื่ ดาํ เนนิ การประสาน การปฏิบัติ การสืบสวน ปราบปราม จับกุม และดําเนินคดีกับอาชญากร กลุมองคกรอาชญากรรม ขามชาติที่มีลักษณะเปนกระบวนการและเปนเครือขายทั้งในประเทศและตางประเทศผานระบบ ฐานขอ มูลอาชญากรรมขา มชาติ (Case Management Intelligence System : CMIS) เปนระบบ ที่รวบรวมขอมูลขาวสารเก่ียวกับตัวบุคคลและกลุมบุคคลหรือองคกรท่ีมีลักษณะเปนเครือขาย มีพฤติการณกระทาํ ผิดเกี่ยวกับอาชญากรรมขามชาติเพ่ือนาํ ไปสูการจับกุมและตรวจยึดหรืออายัด ทรัพยของผูกระทําผิด รวมทั้งประชาสัมพันธรูปแบบแผนประทุษกรรมของกลุมอาชญากรโดย กองการตา งประเทศ (ตท.) เปน ผดู แู ลระบบ หนว ยงานระดบั กองบญั ชาการ (กองบงั คบั การกองกํากบั การ สืบสวน) และกองบังคับการ (กองกํากับการสืบสวน) เปนผูบันทึกขอมูลอาชญากรรมขามชาติ และความผิดอาญาทเ่ี ขา ขา ยอาชญากรรมขามชาติลงในระบบและใชขอมลู รวมกัน แหลงคนควา เพิม่ เตมิ : กองการตา งประเทศ สํานกั งานตาํ รวจแหง ชาติ (ตท.) ò.ññ Ãкº¡ÅÍŒ §ÍÒ‹ ¹ËÁÒÂàÅ¢»‡Ò·ÐàºÂÕ ¹Ã¶ÍμÑ â¹ÁμÑ Ô (License Plate) สืบเนื่องจากจุดตรวจ/ดานตรวจตางๆ มีเจาหนาท่ีทําการตรวจบริการ การเดนิ ทางของประชาชนเปน บางเวลา ไมต อ เนอื่ ง ทําใหเ ปน ชอ งวา งในการทก่ี ลมุ คนรา ยลําเลยี งยาเสพตดิ และกออาชญากรรมตางๆ ได สาํ นักงานตาํ รวจแหงชาติจึงไดหาวิธีการนําเทคโนโลยีเพื่อรักษา
๒๙ ความปลอดภัย สบื สวน ปอ งกันและปราบปรามอาชญากรรมตา งๆ ในป พ.ศ.๒๕๕๕ ผบู ญั ชาการ ตํารวจแหงชาติสมัยน้ัน จึงไดจัดตั้งศูนยสกัดก้ันการลาํ เลียงยาเสพติดข้ึน เพ่ือสกัดกั้นการลําเลียง ยาเสพติดท่ีมีแหลงผลิตภายนอกประเทศ มิใหเขาสูพื้นที่ตอนในของประเทศ รวมท้ังปองกันและ ปราบปรามอาชญากรรมตางๆ โดยใชระบบกลองวงจรปดท่ีสามารถนําภาพที่เห็นมาแปลงเปนขอมูล หรือเรียกวาอานปายแผนทะเบียน แลวทําการบันทึกขอมูลจาํ นวนรถท่ีผานเสนทางจุดนั้นๆ ทาํ ให เจา หนา ทต่ี าํ รวจสามารถนําขอ มลู นนั้ ๆ มาใชใ นการคดั แยกรถ ตรวจสอบรถ แจง เตอื นภยั รถกรณรี ถตอ งสงสยั ซง่ึ จดุ ตดิ ตง้ั ระบบกลอ งอา นแผน ปา ยทะเบยี น มอี ยทู วั่ ทกุ ภาคทวั่ ประเทศ ทง้ั หมด ๓๗๖ จดุ ประสทิ ธภิ าพ ของระบบกลอ งอา นปายทะเบียน สามารถใชไ ดก บั ยานพาหนะ รถยนต รถบรรทกุ ทาํ งานไดทงั้ เวลา กลางวนั และกลางคนื จากนนั้ ขอ มลู ทถ่ี กู แปลงแลว จากดา นตรวจจํานวนมากทงั้ ประเทศ จะถกู สง ขนึ้ มา ท่ีศูนยควบคุมสวนกลาง ท่ีกองบังคับการสกัดก้ันการลําเลียงยาเสพติด กองบัญชาการตํารวจ ปราบปรามยาเสพติด ในทันที ในสวนศูนยควบคุมส่ังการฯ ไดดําเนินการจัดทําเว็บบริการ สาํ หรับ ขา ราชการตํารวจทเี่ กยี่ วขอ งใหส ามารถเขา ถงึ ขอ มลู โดยมรี หสั ลบั ในการเขา ถงึ ขอ มลู เพอื่ ทจี่ ะสามารถ ใชบ รกิ ารในการตรวจสอบสบื คน หาและดขู อ มลู สถานทต่ี ง้ั ของกลอ ง หมายเลขทะเบยี นรถ ประเภทรถ ภาพถายรถ วันและเวลาท่ีถูกตอง อีกทั้งสามารถเรียกดูภาพและประวัติการใชเสนทางยอนหลังของ ยานพาหนะ และเชอื่ มโยงเสนทางของยานพาหนะ ทัง้ กอ นหนา และหลังใชเ สนทาง ไดอยางรวดเร็ว โดยอัตโนมัติและมีประสิทธิภาพสูง เจาหนาท่ีจึงตองศึกษาเพื่อใหเขาถึงหลักการทาํ งานและนาํ ขอมูล มาวิเคราะห สืบสวนประกอบกบั เทคโนโลยีอนื่ ๆ แหลงคนควา เพิม่ เตมิ : กองบงั คบั การสกัดกน้ั การลาํ เลียงยาเสพติด กองบญั ชาการตํารวจปราบปราม ยาเสพติด (บก.สกัดกัน้ การลําเลยี งยาเสพตดิ บช.ปส.) ÊÃØ»·ŒÒº· : Summary ดวยภารกิจของสํานักงานตํารวจแหงชาติมีความหลากหลายเปนเรื่องยากที่ระบบ สารสนเทศที่นํามาใชงานจะตอบสนองความตองการใหครอบคลุมทุกหนวยงานในสังกัดใหเบ็ดเสร็จ ระบบงานเดียว จึงเปนเหตุผลใหทุกหนวยงานพยายามที่จะพัฒนาระบบสารสนเทศข้ึนมาใชงานเอง เพ่ือตอบสนองความตองการในภารกิจของตัวเองใหครบทุกมิติ และสิ่งที่สํานักงานตํารวจแหงชาติ ตองทําเปนลําดับแรก คือ ตองทําใหทุกระบบมีความเช่ือมโยงกันใหไดมากที่สุด เพื่อความตอเนื่อง และรองรับงานสบื สวนสอบสวน เพราะการกระทําผิดของผตู องสงสัย ๑ คน สามารถสรางฐานขอมลู ใหเกิดขึ้นกับทุกหนวยงาน ดังนั้น ทุกองคกรตองบูรณาการขอมูลรวมกันเพื่อลดความซ้ําซอน และลดงบประมาณของประเทศชาติไดอยางมหาศาล ซึ่งในภาพรวมของการแบงประเภทของระบบ สารสนเทศในสํานักงานตาํ รวจแหง ชาติ จงึ แบง ไดเปน ๒ ประเภทใหญๆ คอื ÃкºÊÒÃʹà·ÈÊÒí ËÃѺ ¼ÙŒãªŒ§Ò¹ÃдѺʶҹÕตําÃǨ อันไดแก ระบบสารสนเทศ ตร. (POLice Information System : POLIS) ระบบสารสนเทศสถานีตํารวจ (Crimes Record and Information Management
๓๐ Enterprise System : CRIMES) ระบบประชุมวีดิทศั นท างไกล (Video Conference System) ศูนยร บั แจงเหตุฉกุ เฉิน ๑๙๑ และระบบบรหิ ารจัดการใบสัง่ ออนไลน (Police Ticket Management : PTM) สว นÃкºÊÒÃʹà·È͹×è ·ãèÕ ªãŒ ¹Ë¹Ç‹ §ҹÀÒÂã¹สาํ ¹¡Ñ §Ò¹ตาํ ÃǨá˧‹ ªÒμนÔ น้ั มกั เปน ระบบ เฉพาะภายในภารกิจของแตล ะหนวย เชน สาํ นักงานตรวจคนเขาเมืองใชร ะบบสารสนเทศ สาํ นกั งาน ตรวจคนเขา เมอื ง (Personal Identification and Blacklist Immigration Control System : PIBICS), กองทะเบยี นประวตั อิ าชญากรใชร ะบบตรวจสอบลายพมิ พน ว้ิ มอื อตั โนมตั ิ (Automated Fingerprint Identification : AFIS) ระบบฐานขอมลู อาชญากรรม (Criminal Database System : CDS) และการใชคอมพิวเตอรสเก็ตชและประกอบภาพใบหนาคนราย, กองการตางประเทศใชระบบ ฐานขอมูลอาชญากรรมขามชาติ (Case Management Intelligence System : CMIS) และกองบัญชาการปราบปรามยาเสพติดใชระบบกลองอานหมายเลขปายทะเบียนรถอัตโนมัติ (License Plate) áËŧ‹ ¤Œ¹¤ÇÒŒ à¾èÁÔ àμÔÁ ศ.พ.ต.อ.หญิง พชั รา สินลอยมา และคณะ. เอกสารประกอบการสัมมนา โครงการพฒั นา ประสิทธิภาพดานการนําเทคโนโลยีมาใชในการปฏิบัติงานของเจาหนาที่ตาํ รวจระดับสถานีตาํ รวจ. กรงุ เทพฯ : โรงเรียนนายรอ ยตํารวจ, ๒๕๕๖
๓๑ º··èÕ ó ÃкºÊÒÃʹà·ÈʶҹตÕ ําÃǨ (CRIMES) ÇÑμ¶Ø»ÃÐʧ¤ : Objects ๑. ผเู รียนมคี วามรเู ก่ียวกับระบบสารสนเทศสถานีตํารวจ (CRIMES) ๒. ผเู รยี นสามารถสบื คน และใชร ะบบสารสนเทศสถานตี าํ รวจ (CRIMES) เพอ่ื สนบั สนนุ การปฏิบตั งิ านไดอยา งเหมาะสม ËÑÇ¢ŒÍàÃÍè× § : Topics ๓.๑ ระบบ CRIMES ๓.๒ การขอ Username และ Password เพอื่ เขา ใชงานระบบ ๓.๓ ศนู ยช ว ยเหลือ (Help desk) ๓.๔ การใชง าน ๓.๔.๑ เจา หนา ทีเ่ สมียนประจาํ วัน ๓.๔.๒ เจาหนาทเ่ี สมยี นคดี ๓.๔.๓ เจาหนา ทส่ี บื สวน, ปราบปราม
๓๒ º·นาํ การรวบรวมขอมูล การรับแจงขอมูลเกี่ยวกับคดีท่ีถูกตองเปนระบบ รวมทั้ง การเช่ือมโยงแลกเปลี่ยนขอมูลกับหนวยงานภายนอกและนําขอมูลไปใชประโยชนในงานดานตาง ๆ ของตํารวจ เปรยี บเสมอื นกระบวนการทํางานของ “สายพานขอ มลู ” ทจ่ี ะตอ งลําเลยี งขอ มลู ทด่ี สี ง ตอ ไป ยงั จดุ ตา ง ๆ เพอื่ นําไปใชป ระโยชนใ นกระบวนการยตุ ธิ รรมหนว ยงานตา ง ๆ ทงั้ อยั การ ศาล ราชทณั ฑ และหนว ยงานอนื่ ทเ่ี กยี่ วขอ ง สาํ นกั งานตํารวจแหง ชาตติ ระหนกั ถงึ ขอ มลู ทจ่ี ะตอ งถกู ตอ งและเปน ระบบ มากทสี่ ดุ เพราะขอ มลู ทดี่ มี ปี ระสทิ ธผิ ล จะเปน ตวั บง ชก้ี ระบวนการอาํ นวยความยตุ ธิ รรมทมี่ เี สถยี รภาพ จงึ ไดมกี ารพัฒนาระบบท่นี าํ มาใชง านระดบั สถานตี ํารวจทกุ แหง ทวั่ ประเทศ ó.ñ Ãкº CRIMES CRIMES ยอมาจาก Criminal Record and Information Management Enterprise System สํานักงานตํารวจแหงชาติเล็งเห็นความสําคัญของการใชเทคโนโลยี ในการปฏิบัติงานจึงใหปรับปรุงงานเทคโนโลยีสารสนเทศใหทันสมัยมีประสิทธิภาพ สามารถ ตอบสนองตอการปฏิบัติงานของสถานีตํารวจไดมากย่ิงข้ึน โดยในป พ.ศ. ๒๕๔๙ ไดทําการศึกษา สภาพปญหารวบรวมขอมูลความตองการของสถานีตํารวจวิเคราะหและพิจารณาความเปนไปได อยางรอบคอบ จากน้ันจึงจัดทําโครงการพัฒนาเทคโนโลยีสารสนเทศสถานีตํารวจ (CRIMES) และเร่ิมพฒั นาระบบในป พ.ศ. ๒๕๕๔ เรยี กวา ระบบสารสนเทศสถานตี ํารวจ (Criminal Record Information Management Enterprise System : CRIMES) โดยมีข้นั ตอนการทํางาน ดังนี้ • เจาหนาท่ีตํารวจจะบันทึกขอมูลการแจงของทุกราย ลงระบบสารสนเทศสถานีตํารวจ (CRIMES) ทันที ชวยลดปญ หาการเลือกปฏิบตั ิปฏิเสธการรบั แจง • พนกั งานสอบสวนพจิ ารณาแลว หากตอ งทําการสบื สวน หาขอมูลเพ่ิม จะสงขอมูลใหกับเจาหนาที่ตาํ รวจ ฝายสืบสวน ปราบปราม ผานระบบเพื่อดําเนินการ ในสว นทเ่ี กย่ี วขอ งตอ โดยทป่ี ระชาชนไมต อ งใหข อ มลู กบั เจาหนาท่ตี าํ รวจซ้าํ หลายครัง้ จะมเี พียงการใหขอ มูล เพิ่มเตมิ ในภายหลงั เกิดการบริการท่ีสะดวกรวดเร็วมากข้นึ • การเช่ือมโยงขอมูลกับหนวยงานราชการอ่ืนทําให เจาหนาที่ตํารวจสามารถสืบคนและตรวจสอบขอมูล เบื้องตนไดผานระบบ ลดเวลาในการติดตอขอขอมูล ระหวา งหนวยงาน ทาํ ใหส ะดวกรวดเรว็ ข้ึน
๓๓ • หากประชาชนตองการทราบผลความคืบหนาคดี ของตน ก็สามารถสอบถามไดจากเจาหนาท่ีตาํ รวจ ซ่ึงจะทาํ การตรวจสอบขอมูลในระบบและแจงใหทราบ ไดทันที • เจาหนาท่ีตํารวจฝายปราบปรามจะนําขอมูลในระบบ ไปวางแผนควบคุมอาชญากรรม เพ่ิมกําลังสายตรวจ ในพื้นท่ีของตนไดทันตอสถานการณ ทาํ ใหประชาชน มีความปลอดภยั ในชวี ิตและทรัพยสนิ มากขึ้น
๓๔ ระบบสารสนเทศสถานีตํารวจ (CRIMES) ระยะท่ี ๑ ประกอบดวยระบบงาน ๕ กลุม ไดแก (๑) ระบบงานบนั ทึกขอมลู (Data Entry) ประกอบดว ยขอมลู - คดอี าญาทวั่ ไป คดอี บุ ตั เิ หตจุ ราจร เหตทุ รพั ยห าย เหตรุ ถหาย เหตคุ นหายพลดั หลง เหตคุ นตายไมท ราบชอ่ื แผนประทษุ กรรม เหตุที่ตอ งรายงาน - การออกคาํ ขอตา งๆ : หมายจับผัดฟองฝากขัง ประกนั ตวั - ขอมลู หมายจบั - ความคบื หนา/ผลคดี : ความเหน็ ชนั้ พนกั งานสอบสวน สั่งฟอง / ไมฟอง - การบริหารจดั การคดีของหวั หนา งานสอบสวน การโอนคดี - การปลอยตวั ชั่วคราว - การจับกมุ การประกันตวั เปนตน
๓๕ (๒) ระบบงานสบื คน ขอ มลู (Data Search) เปนสวนสําคัญในการนําขอมูลไปใชประโยชนในการปฏิบัติงานตํารวจ สามารถ ตรวจสอบขอมูล เพอ่ื ตดิ ตามจบั กมุ คนรา ยไดอ ยา งรวดเร็ว มปี ระสิทธิภาพ อนั ประกอบดว ย - ขอมูลจากระบบสารสนเทศของสํานักงานตํารวจแหงชาติ ไดแก ขอมูลคดีอาญา คดจี ราจร หมายจบั ผกู ระทาํ ผดิ ประวตั กิ ารแจง เบอ้ื งตน ขอ มลู ยานพาหนะ/อาวธุ /ทรพั ยใ นคดี เปน ตน - ขอ มูลจากหนว ยงานภายนอก ไดแ ก ขอ มลู ทะเบยี นราษฎร ขอ มลู ยานพาหนะ ขอ มลู ประกนั สงั คม ขอ มลู ประกนั สขุ ภาพ ขอ มูลคนตา งดาว ขอมูลทะเบียนพาณิชย รวมถึงออกแบบรองรบั การเช่ือมโยงและแลกเปล่ยี นขอมูล ของหนว ยงานในกระบวนการยุตธิ รรม ไดแ ก ศาล อยั การ กรมคุมประพฤติ เรอื นจํา ฯลฯ (๓) ระบบงานบรกิ ารขอ มูลอเิ ล็กทรอนกิ ส (e-Data Services) ระบบรายงานสถิติในรูปแบบตางๆ เชน รายงานสถิติคดีตามชวงเวลาแยกตาม สถานี ภาค หรอื ท้งั ประเทศ รายงานสถิติคดีอาญา ๔ ประเภท สถติ ิการรับแจง (๔) ระบบแจงเตือน (Alarm & Alert Services ) แจงเตือนเกี่ยวกับการครบกําหนดเวลาของงานตางๆ เชน ครบกําหนดฝากขัง ครบกําหนดประกันตัว แจงเตือนเกี่ยวกับการตรวจสอบอัตโนมัติ เชน การพบหมายจับอ่ืนๆ ขณะทาํ การบันทกึ ขอ มลู ของผูตอ งหา เปน ตน (๕) ระบบงานบรหิ ารจดั การขอ มลู และระบบ (Data & System Management) สาํ หรบั ผดู แู ลระบบ ประกอบดวย - ระบบบริหารสิทธิตางๆ สําหรับขอมูลโปรแกรมระบบงาน, ระบบ Backup & Restore ของขอมูลระบบงาน ระบบบริหารการเชือ่ มโยงและเฝาดูการทาํ งานของเครอื่ งคอมพิวเตอร ลูกขา ย เปนตน - ระบบบริหารจดั การคดีในสว นของหัวหนางาน เพอ่ื การควบคุม เรงรัด ตรวจสอบ ความคืบหนาทางคดี ในความรับผิดชอบของพนักงานสอบสวนได ó.ò ¡ÒÃ¢Í Username áÅÐ Password à¾è×ÍࢌÒ㪧Œ Ò¹Ãкº CRIMES เครื่องคอมพิวเตอรท่ีจะใชขอ Username และ Password จะตองเช่ือมตอเครือขาย VPN - Network หรอื การใชงานผา นอนิ เทอรเ น็ตดว ยการเชอ่ื มตอ SSL VPN (Secure Sockets Layer Virtual Private Network) ซงึ่ เปน VPN ทท่ี ําใหส ามารถใชง านผา นทางหนา เวบ็ เบราวเ ซอรไ ด โดยไมจ าํ กดั วา ตอ งใชเ ครอ่ื งในสถานตี าํ รวจเพยี งเทา นน้ั โดยผขู อสทิ ธใ์ิ ชง านระบบ CRIMES กจ็ ะตอ ง ขอสทิ ธกิ์ ารใชงาน SSL VPN อกี ดว ย
๓๖ ¡. ¡ÒÃ㪌§Ò¹ VPN Network ¡ÒÃÊÁ¤Ñ Ã㪌§Ò¹Ãкº GRIMES Í»Ø ¡Ã³·èÕμŒÍ§ãª§Œ Ò¹ ๑. เครอ่ื ง Thin client ท่ี สน./สภ. หรอื เครอ่ื งสว นตวั ทเี่ ชอื่ มตอ ผา นสายระบบ VPN ตร. ๒. โปรแกรม “ตรวจสอบและสมัครสมาชิก” โหลดไดท่ีคลังดาวนโหลดหนาเว็บ CRIMES ๓. เคร่อื งอานบัตรประจาํ ตวั ประชาชน Smart Card Reader ๔. คลิกไอคอน “ตรวจสอบและสมัครสมาชิก” ระบบจะแสดงหนาจอ คลิกที่ “ตรวจสอบสทิ ธ์กิ ารใชง าน” ระบบจะแสดงหนาจอ ตามขอ ๗
๓๗ ๕. เสียบบัตรประชาชนของเจาหนาที่ตาํ รวจที่ตองการขอ Username ที่เครื่อง Card Reader ๖. โดยระบบจะอา นขอมลู ๑๓ หลัก ช่อื สกุล วันเดือนปเกิด จาก Chip ในบัตร μÃǨÊͺ¡Ñº°Ò¹กาํ Å§Ñ ¾Å Ãкº POLIS เพอ่ื หาเลขตาํ แหนง และ Duty code (หมายความวา จะตอ งมีขอ มูลขาราชการตาํ รวจในระบบฐานขอ มูลกาํ ลังพล เชน เลข ๑๓ หลัก ยศ ชอ่ื สกุล วนั เดือน ปเกดิ เลขตําแหนงและรหสั สายงาน กอนการขอ Username) ถา มขี อมูลจากฐานกําลงั พลแลว จะตรวจสอบวามี User POLIS หรือไม ๖.๑ ถา ไมม ีจะกาํ หนดใหใหม (ใหสมัคร POLIS กอนสมัคร CRIMES) ๖.๒ ถามีจะแสดง Username ตวั เดยี วกบั POLIS ๗. คลิกท่ี “ยอมรับเง่ือนไขการใชงาน พรอมแสดงรหัสผูใชงาน” ระบบจะแสดง Username กรณีมีขอ มูลขาราชการตํารวจในระบบฐานขอ มลู กาํ ลงั พล (POLIS) จะแสดงหนา จอ
๓๘ - กรุณาตรวจสอบขอมูลบัตร และขอมูลกาํ ลังพล วาถูกตองตรงกันหรือไม ถา ขอ มลู ไมถ กู ตอ ง ตดิ ตอ เจา หนา ทก่ี ําลงั พลของ บก. ใหป รบั ปรงุ ขอ มลู กําลงั พลใหถ กู ตอ งและเปน ปจ จบุ นั ๘. ถาตองการเปล่ียนรหัสผา น (password) ใหม หรือจํารหสั ผา นไมได ให คลิกปมุ ระบบจะแสดง Password ไดท นั ที ๙. สามารถนํารหัสผูใชงานและรหัสผาน ท่ีไดจากระบบ ล็อกอินระบบ GRIMES
๓๙ ๑๐. หากตอ งการเปลยี่ นรหสั ผา นใหม ระบบจะแสดงหนา จอ (มมุ จอดา นบนขวา) คลกิ “แกไ ขรหสั ผาน” ๑๑. ใสรหัสผานใหมอยางนอย ๘ ตัวอักษร แตไมเกิน ๒๕ ตัวอักษร จากนั้นคลิก “ยืนยนั การเปลย่ี นรหัสผา น” ระบบจะแสดงรหสั ผา นที่ทานเปลีย่ น
๔๐ ¡ÒÃÊÁ¤Ñ à SSL VPN ¼Ò‹ ¹Ãкº CRIMES ๑. ลอ็ กอนิ เขา สรู ะบบ Crimes ไดท ่ี URL พมิ พ http://172.31.191.72 หรอื http:// crimespolice.com (หากทา นไมส ามารถลอ็ กอนิ หรือลืมรหัสผา น ใหทาํ ตาม “¡ÒÃÊÁ¤Ñ Ã㪌§Ò¹Ãкº Crimes” หนาที่ ๓) ๒. คลิกที่ หรอื คลกิ ท่ชี ือ่ ระบบจะแสดงหนาจอ (มมุ จอดา นบนขวา) คลิก “ขอ มูลบคุ คล” ๓. คลกิ “¢ÍÊÔ·¸Ôì㪌§Ò¹ SSL VPN”
๔๑ ๔. ใสขอมูล (ชองหมายเลข ๑-๔) - หมายเลขโทรศพั ทต ดิ ตอ* - อเี มล (ถา ม)ี - ปฏิบัติหนาท*่ี - เลข Laser หลังบัตร* ไมต องใส (-) ๕. เสยี บบตั รประชาชนและคลิกปุม (หมายเลข ๕) ๖. แนบไฟลค ําขอใชง านทห่ี วั หนา หนว ยรบั รอง (หมายเลข ๖) / แนบไฟล/ รปู บตั รประจาํ ตวั เจา หนา ทร่ี ฐั (หมายเลข ๗) (**หากบตั รหายหรือทาํ บัตรใหม ใหแ นบหนังสอื รับรองการเปนขา ราชการ ในสงั กัด โดยใหห วั หนาสถานีหรอื รองหัวหนาสถานี เซน็ รับรอง) ๗. คลกิ “สง คํารอ งให ศทก.” (๘) รอประมาณ ๑-๒ วนั หรอื จนกวา จะมี SMS แจง สถานะ ๗.๑ SMS อนุมัติ สามารถใชงานไดทันทีผานโปรแกรม GlobalProtect **โดย Username และ Password ของ SSL VPN จะรว มกับระบบ Crimes”
๔๒ ๗.๒ SMS ไมอนุมัติ สามารถตรวจสอบสถานะไดท่ีหนาเว็บ Crimes เมนู “μÃǨÊͺʶҹД ๗.๒.๑ สงคาํ ขอใหม ไดท่ีเมนู “ÊÌҧคํา¢ÍãËÁ‹” ทาํ ตามขอ ๔-๖ อีกคร้ัง รอประมาณ ๑-๒ วัน หรอื จนกวาจะมี SMS แจง สถานะ
๔๓ ¡ÒÃμÍ‹ ÍÒÂØ SSL VPN ¼‹Ò¹Ãкº Crimes ¡Ã³Õ·èÕ ñ ËÁ´ÍÒÂØ Ãкºá¨Œ§àμ×͹ÅÇ‹ §Ë¹ŒÒ óð Ç¹Ñ ๑. ลอ็ กอนิ เขา สรู ะบบ Crimes ไดท ี่ URL พมิ พ http://172.31.191.72 หรอื http:// crimespolice.com ๒. หนา จอจะมี Pop Up แจง วนั หมดอายลุ วงหนา ๓๐ วัน ใหท า นคลิก “μÍ‹ ÍÒÂ”Ø ๒.๑ ใสขอมลู เลข Laser หลังบัตร * ไมต องใส - (ตามรปู ดา นลาง) (๑)) เสียบบัตรประชาชนและคลิกปุม (ตามรูปดานลาง (๒)) ระบบตออายุรหัสผาน ไปอีก ๙๐ วนั นับจากวันทเี่ สียบบัตรตออายุ
Search
Read the Text Version
- 1
- 2
- 3
- 4
- 5
- 6
- 7
- 8
- 9
- 10
- 11
- 12
- 13
- 14
- 15
- 16
- 17
- 18
- 19
- 20
- 21
- 22
- 23
- 24
- 25
- 26
- 27
- 28
- 29
- 30
- 31
- 32
- 33
- 34
- 35
- 36
- 37
- 38
- 39
- 40
- 41
- 42
- 43
- 44
- 45
- 46
- 47
- 48
- 49
- 50
- 51
- 52
- 53
- 54
- 55
- 56
- 57
- 58
- 59
- 60
- 61
- 62
- 63
- 64
- 65
- 66
- 67
- 68
- 69
- 70
- 71
- 72
- 73
- 74
- 75
- 76
- 77
- 78
- 79
- 80
- 81
- 82
- 83
- 84
- 85
- 86
- 87
- 88
- 89
- 90
- 91
- 92
- 93
- 94
- 95
- 96
- 97
- 98
- 99
- 100
- 101
- 102
- 103
- 104
- 105
- 106
- 107
- 108
- 109
- 110
- 111
- 112
- 113
- 114
- 115
- 116
- 117
- 118
- 119
- 120
- 121
- 122
- 123
- 124
- 125
- 126
- 127
- 128
- 129
- 130
- 131
- 132
- 133
- 134
- 135
- 136
- 137
- 138
- 139
- 140
- 141
- 142
- 143
- 144
- 145
- 146
- 147
- 148
- 149
- 150
- 151
- 152
- 153
- 154
- 155
- 156