หน่วยที่ 8 รายได้ประชาชาติ

E-book หลักเศรษฐศาสตร์ รายไดป้ ระชาชาติ วทิ ยาลยั เทคนคิ ลพบุรี สำนักงานคณะกรรมการการอาชวี ศกึ ษา

รายได้ประชาชาติ ในปัจจบุ นั ทุกประเทศในโลกตา่ งก็มกี ารศกึ ษาเก่ียวกบั ตวั เลขรายไดป้ ระชาชาตอิ ยา่ งจริงจงั ท้งั น้ีเพราะ รายไดป้ ระชาชาติก็ คอื รายไดป้ ระเทศน้นั เอง ตวั เลขที่เกี่ยวกบั รายไดป้ ระชาชาติเป็นเครื่องมือตวั หลกั และตวั แรกสาหรบั แสดงฐานะทางเศรษฐกิจของประเทศ ทีช่ ดั เจนกว่าตวั ช้ีวดั อืน่ เพราะเป็นตวั เลขทวี่ ดั ไดแ้ ละเก็บ ขอ้ มูลได้ การศกึ ษาการเปล่ียนแปลงประชาชาติจะช่วยใหเ้ ราทราบความเคล่อื นไหวในทางเศรษฐกิจไดด้ ีข้นึ และ สามารถคาดการณ์เกี่ยวกบั เหตกุ ารณท์ างเศรษฐกิจและหาทางป้องกนั ปัญหารุนแรงต่าง ๆ รายไดป้ ระชาชาติ โดย ต้งั มาตรฐานการเก็บขอ้ มลู และวางหลกั เกณฑเ์ ก่ยี วกบั การคานวณไวใ้ ห้เป็นแนวเดียวกนั เพอื่ ใชเ้ ปรียบเทียบกบั ประเทศอืน่ ไดด้ ว้ ย ประเทศไทยไดเ้ ร่ิมจดั ทารายไดป้ ระชาชาติ ต้งั แต่ปี พ.ศ. 2593 ในปัจจบุ นั รายไดป้ ระชาชาติของประเทศ ไทยคานวณข้นึ โดยกองบญั ชีประชาชาติ สานกั งานคณะกรรมการพฒั นาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติสานกั นายกรฐั มนตรี การวัดรายได้ประชาชาติในระดับต่าง ๆ โดยทว่ั ไป ถา้ เราดูสถติ เิ กี่ยวกบั รายไดป้ ระชาชาติ (ต้งั แต่มกราคม ถึงธนั วาคม) ของแต่ละ่ ปี เราจะเห็นไดว้ า่ การวดั รายไดป้ ระชาชาตมิ ีดว้ ยกนั หลายระดบั เพ่ือใหเ้ ป็นทเี่ ขา้ ใจ เราควรจะพจิ ารณา การวดั รายไดป้ ระชาชาตใิ น ระดบั ตา่ ง ๆ นน่ั มีความหมายอยา่ งไร ผลิตภณั ฑภ์ ายในประเทศเบ้อื งตน้ (Gross Domestic Products = GDP) ผลติ ภณั ฑภ์ ายในประเทศเบ้อื งตน้ หมายถงึ มูลคา่ รวมของสินคา้ และบริการข้นั สุดทา้ ยเป็นตวั เงนิ และ คดิ ตามราคาตลาดท่ีผลิตข้ึนภายในอาณาเขตของประเทศน้นั ในระยะเวลา 1 ปี โดยรวมมูลคา่ ของสินคา้ และ บริการทช่ี าวตา่ งชาติผลติ ไดใ้ นประเทศเขา้ ไปดว้ ย ผลิตภัณฑ์ประชาชาติเบื้องต้น (Gross National Products = GNP) ผลิตภณั ฑป์ ระชาชาติเบ้อื งตน้ หมายถงึ มูลคา่ รวมของสินคา้ และบริการข้นั สุดทา้ ยที่ประชาชาตไิ ด้ โดยพลเมอื งของประเทศน้นั ในระยะ 1 ปี คาจากดั ความของ GNP แตกตา่ งกบั GDP เพราะ GNP ถือเอามูลคา่ รวมของสินคา้ และบริการข้นั สุดทา้ ยท่ีผลิตข้นึ โดยพลเมืองของประเทศเท่าน้นั

ผลิตภณั ฑ์ประชาชาติสุทธิ (Net National Products = NNP) ผลติ ภณั ฑป์ ระชาชาติสุทธิ หมายถึง มูลคา่ รวมของสินคา้ และบริการข้นั สุดทา้ ยซ่ึงคิดตามราคาตลาดท่ี พลเมืองของประเทศน้นั ผลติ ไดใ้ นระยะเวลา 1 ปี โดยหักคา่ เส่ือมราคา (depreciation) ของทรัพยากรออก แลว้ NNP จะทาใหท้ ราบว่าในแตล่ ะปี น้นั ประเทศใดประเทศหน่ึงสามารถผลิตสินคา้ และบริการได้ เพิม่ ข้ึนสุทธิ เป็นจานวนเทา่ ใด คา่ เส่ือมราคา หมายถงึ ค่าสึกหรอหรือการเส่ือมค่าของทรพั ยส์ ินที่ใชใ้ นการผลิตสินคา้ และบริการ รวมท้งั ทรัพยส์ ินสูญหาย เช่น ถูกไฟไหม้ ซ่ึงรวมแลว้ เรียกว่า ค่าใชจ้ า่ ยในการใชท้ ุน (Capital Consumption Allowance = CCA) เราสามารถแสดงสามสมั พนั ธ์ระหวา่ ง NNP และ GNP ไดด้ งั น้ี รายได้ประชาชาติ (National Income = NI) รายไดป้ ระชาชาติ หมายถึง มูลคา่ รวมของสินคา้ และบริการข้นั สุดทา้ ยท่ปี ระชาชาติผลิตไดใ้ นระยะเวลา 1 ปี โดยหักค่าใช้จา่ ยในการใชท้ ุนและภาษที างออ้ ม (indirect tax) ออกแลว้ ภาษีทางออ้ ม หมายถงึ ภาษที รี่ ัฐบาลจดั เก็บจากองคก์ ารธุรกิจ เช่น ภาษกี ารคา้ ภาษสี รรพสามติ ซ่ึง องคก์ ารธุรกิจจะผลกั ภาระภาษีไปใหผ้ บู้ ริโภคอกี ต่อหน่ึงโดยการเพมิ่ ราคาสินคา้ และบริการ ฉะน้นั เพื่อให้ได้ ประชาชาตทิ ่แี ทจ้ ริง จึงตอ้ งหักภาษที างออ้ มออกจากผลติ ภณั ฑป์ ระชาชาติสุทธิ ในทางตรงกนั ขา้ ม บา้ งคร้ังรฐั บาลกจ็ ะมีการจ่ายเงนิ อุดหนุนใหแ้ ก่หน่วยธุรกิจซ่ึงทาใหร้ ายไดท้ ีเ่ กิดข้นึ ใน การผลิตสินคา้ และบริการท่ีเพมิ่ ข้ึน ดงั น้นั เราจึงนารายการท้งั สองมาหกั ลบกนั ซ่ึงจะเรียกว่า ภาษีทางออ้ มหกั เงิน อุดหนุน เราสามารถแสดงความสมั พนั ธร์ ะหว่าง NI NNP และ GNP ไดด้ งั น้ี

รายได้ส่วนบุคคล (Personal Income = PI) รายไดส้ ่วนบุคคล หมายถงึ รายไดท้ ้งั หมดในประเทศหกั ภาษโี ดยรวมท้งั รายไดท้ ่เี ป็นผลตอบแทนของ ปัจจยั การผลิต เช่น เงนิ โอนต่าง ๆ ซ่ึงเป็นรายไดท้ ีต่ กถึงมือบคุ คลจริง ๆ ส่วนรายไดท้ ่ีมิไดถ้ ึงมือบคุ คลไม่รวมเขา้ ไว้ เงินโอนตา่ ง ๆ เป็นเงินโอนของรฐั บาลท่จี า่ ยให้กบั ผไู้ ดร้ ับความช่วยเหลือหรือบริจาคหรือการยกทรัพยส์ ิน ให้กนั รายไดท้ มี่ ไิ ดต้ กถึงมอื บุคคล เช่น กาไรทธี่ ุรกิจกนั ไวเ้ พอื่ ขยายกิจการ ภาษเี งินไดน้ ิตบิ ุคคล และภาษีทเี่ กบ็ จากกาไรขององคก์ ารนิติบุคคล เป็นตน้ เราสามารถแสดงความสมั พนั ธร์ ะหว่าง PI และ NI ไดด้ งั น้ี รายได้เฉลี่ยต่อคน (per capita income) รายไดเ้ ฉล่ียตอ่ คน หมายถงึ รายไดถ้ วั เฉล่ียของบุคคลในประเทศ วธิ ีหารายไดเ้ ฉลยี่ ตอ่ บุคคล สามารถ คานวณไดโ้ ดยเอาจานวนประชากรท้งั ประเทศไปหารรายไดป้ ระชาชาติ ซ่ึงเขียนเป็นสูตรไดด้ งั น้ี การคานวณรายได้ประชาชาติ เราทราบแลว้ ว่า การหมุนเวยี นของเศรษฐกิจระหว่างฝ่ายครัวเรือนและฝ่ ายผลิตจะเริ่มท่ฝี ่ ายครัวเรือนทเ่ี ป็น เจา้ ของปัจจยั การผลติ ไดแ้ ก่ ที่ดิน แรงงาน ทุนและการประกอบการ นาปัจจยั ตา่ ง ๆ เหลา่ น้ีไปให้ฝ่ ายผลิตใช้ โดย ฝ่ายครัวเรือนจะไดร้ บั ผลตอบแทนในรูป คา่ เช่า คา่ จา้ ง ดอกเบ้ยี และกาไรตามลาดบั ฝ่ายผลิตเม่อื ไดป้ ัจจยั มาแลว้ ก็จะนาไปผลติ เป็นสินคา้ และบริการ แลว้ ขายตอ่ ให้แก่ฝ่ายครวั เรือน ฝ่ ายครัวเรือนก็จะตอ้ งจ่ายเงนิ ค่าซ้ือสินคา้ และบริการ ดงั น้นั ในการคานวณรายไดป้ ระชาชาติ จึงกระทาได้ 3 วิธี คือ การคานวณจากผลผลติ (product approach) การคานวณจากรายได้ (income approach) และการคานวณจากรายจา่ ย (expenditure approach) การคานวณจากผลผลิต (product approach) เป็นการหามลู ค่ารวมของผลผลติ ข้นั สุดทา้ ย (final products) ท่ีผลติ ในประเทศ ในระยะเวลา 1 ปี

ผลผลติ ข้นั สุดทา้ ย คอื ผลผลิตหลังจากผา่ นขบวนการตา่ ง ๆ พรอ้ มทจี่ ะนำไปบรโิ ภค โดยตรง เชน่ ขา่ วสาร สว่ นขา้ วเปลอื กและขา้ วสารท่ีอย่ใู นโรงสี เป็นผลผลติ ขัน้ กลาง ๆ ความหมายของศพั ทบ์ างรายไดป้ ระชาชาติ ในหนังสือรายงานรายไดป้ ระชาชาติจะพบวา่ มีค าศัพทต์ ่างๆ ที่ใชก้ นั ทัว่ โลกตามที่ องค์การสหประชาชาติก าหนดหลายค า ดงั น้นั จงึ ควรเขา้ ใจความหมายของตัวเลขรายได้ ประชาชาติตามความหมายตา่ งๆเหลา่ นก้ี อ่ น ผลติ ภณัฑมวลรวมใ์ นประเทศ (Gross Domestic Product: GDP) หมายถงึ มลู คา่ รวมในราคาตลาดของสนิ คา้ และบริการทเี่ ปน็ สินคา้ ข้ันสดุ ทา้ ย (final product) ทกุ ประเภทที่ผลิตไดเ้ ฉพาะภายในประเทศเทา่ น้นั ในระยะเวลาทกี่ าหนด (โดยท่วั ไปจะมรี ะยะเวลา 1 ปี) กอ่ นที่จะหักคา่ เสอื่ มราคาทรัพยส์ นิ อันเนอื่ งจากการผลติ สินคา้ และบริการเหลา่ น้ันขน้ึ มา โดยไมน่ บั รวมผลผลิตของผทู้ ถ่ี ือสญั ชาตขิ องประเทศนัน้ ไปท ามาหา ไดใ้ นต่างประเทศ ค าวา่ ผลผลิตขน้ั สุดท้ายหรอื สนิ คา้ ข้ันสดุ ท้าย (final product) หมายถึงสินคา้ ท่ผี ู้ ซื้อ ซ้ือไปใช้เอง โดยมไิ ดน้ าไปเพือ่ ใชผ้ ลิตต่อไปหรอื ซือ้ ไปขาย ซึ่งสนิ คา้ ท่ีผูซ้ อื้ ซื้อไปเพอื่ ใช้ ผลติ ต่อเรยี กว่าสนิ คา้ ระหวา่ งผลิตหรือผลผลติ ขั้นกลาง (intermediate product) และจากความหมายของ GDP แสดงวา่ จะรวมมลู คา่ ตลาดของ สินค้าและบรกิ าร ข้ันสดุ ท้ายทีผ่ ลิตได้ภายในอาณาเขตของประเทศน้ัน โดยไมค่ านงึ วา่ ผผู ้ล ติหรอืปจัจยัการผลติ ทีใ่ ชจ้ ะเปน็ พลเมืองของประเทศนั้นหรือไม่กต็ าม นัน่ คือ GDP จะถอื เอา ภมู ปิ ระเทศหรืออาณา เขตของประเทศเป็นเกณฑ์โดยไมค่ านงึ ถึงสัญชาตใิ นต่างประเทศ เช่น GDP ของไทย จะเปน็ ผลรวมของมลู ค่าผลผลิตทีค่ นไทยและตา่ งชาติผลติ ข้ึน ภายในประเทศไทยภายในระยะเวลา 1 ปีโดยไม่นบั รวมผลผลิตท่ีคนไทยผลิตไดใ้ น ต่างประเทศ GDP มปี ระโยชน์ในการแสดงก าลังความสามารถในการผลิตของประเทศ และท า ให้ทราบรายจ่ายทง้ั หมดของผบู้ รโิ ภค นอกจากนใ้ี นระยะส้นั GDP จะท าใหท้ ราบ สาเหตุของ ภาวะเงนิเฟ้อและอ่นื ๆ ในวฏจั ักรธรุ กจิ ได้ และ GDP สามารถใชว้ ดั ความส าค้ญ ของอุตสาหกรรมในแต่ละสาขา

ผลติ ภณฑั มวลรวมป์ ระชาชาติ(Gross National Product: GNP) หมายถึงมูลคา่ รวมในราคาตลาดของสนิ คา้ และบรกิ ารขนั้ สดุ ทา้ ยที่ผลติ โดย ประชาชาตภิ ายในระยะเวลา 1 ปี กอ่ นท่ีจะหกั ค่าเส่ือมราคาทรพั ยส์ นิ อันเนอ่ื งจากการผลติ สนิ ค้าและบริการเหลา่ น้นั ขึ้นมา ค าวา่ “ประชาชาต”ิ หมายถงึ บคุ คลท่ถี ือสัญชาตขิ อง ประเทศนนั้ ๆ ไมว่ า่ จะ อยู่ในประเทศหรือนอกประเทศ ดงั นน้ั มลู ค่าของสินคา้ และบริการข้ัน สดุ ท้ายทงั้ หมดทผี่ ลิตขึ้นโดยพลเมอื ง ของประเทศนัน้ ๆ พรอ้ มทง้ั ทรพั ยากรทีเ่ ป็นของ พลเมอื งของประเทศนนั้ ๆ ไมว่ ่าจะอยู่ใน ประเทศหรือนอกประเทศ จะนับรวมเปน็ ผลิตภณั ฑ์ มวลรวมประชาชาต(ิ GNP) น่ันคือจะถอื สัญชาติของทรพั ยากรท่ีใชผ้ ลติ สินคา้ และบรกิ าร เปน็ ส าคญั จากค าจ ากดั ความจะเหน็ ได้วา่ GNP จะหมายถึง ผลรวมของมลู คา่ ของสินคา้ และบริการขัน้ สดุ ทา้ ยทผี่ ลติ โดยพลเมอื งและทรพั ยากรของประเทศน้นั ๆ ภายในประเทศ และ รวมถึงผลผลติ ท่พี ลเมืองของประเทศนัน้ ได้กอ่ ใหเ้ กดิ ขึน้ ในตา่ งประเทศด้วย โดยไม่นบั รวม ผลผลติ ของต่างชาติทผ่ี ลิตขน้ึ ไดภ้ ายในประเทศน้ัน นั่นคือ GNP จะเทา่ กบั GDP บวก ดว้ ยผลต่าง ของรายได้ทกี่ อ่ ให้เกดิ ขึ้นโดยพลเมอื งของประเทศนน้ั ในต่างประเเทศ กบั รายได้ ที่พลเมอื งของ ประเทศอนื่ หาได้ในประเทศ ผลต่างของรายไดท้ ่พี ลเมอื งของประเทศนั้น กอ่ ให้เกดิ ในต่างประเทศกับ รายได้ของพลเมอื งของประเทศอน่ื ทห่ี าได้ในประเทศนน้ั รวม เรยี กวา่ รายไดส้ ุทธขอิ งปจัจยัจาก ต่างประเทศ (net factor income payments from abroad) หรอื รายได้สุทธิจากตา่ งประเทศ (net Income from abroad) ถา้ ให้ F คอื ราย ไดส้ ทุ ธขิองปจัจยจั ากตา่ งประเทศ (net factor income payments from abroad) ฉะนัน้ จงึ เขยี นเป็นสมการได้ว่า GNP = GDP + (รายได้ท่ีพลเมืองของประเทศนัน้ ก่อใหเ้ กิดขน้ึ ใน ต่างประเทศ – รายไดท้ ี่พลเมอื งของประเทศอน่ื ทหี่ าได้ในประเทศน้ัน) GNP = GDP. + F ถา้ รายได้ท่กี ่อใหเ้ กิดขึน้ โดยพลเมอื งของประเทศนนั้ ในต่างประเทศมากกวา่ รายได้ ของพลเมอื งของประเทศอน่ื ท่หี าได้ในประเทศน้นั นน่ั คอืรายไดสุท้ ธขิองปจัจยจั ากตา่ ง ประเทศ (F) มีค่าเปน็ บวกจะท าใหค้ า่ ของ GNP มากกวา่ GDP แต่ถา้ รายไดส้ ทุ ธขิ องปจัจยจั าก ตา่ งประเทศ (F) มีค่าเป็นลบ จะท าใหค้ ่าของ GNP น้อยกว่า GDP ในระยะสน้ั

GNP ใชว้ ัดมูลคา่ และความส าคญั ของอตุ สาหกรรมในแตล่ ะสาขา และ ชว่ ยให้ทราบถึงภาวะ เศรษฐกิจของประเทศ