คาํ นํา ปงบประมาณ 256๔ ศูนยการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยอําเภอรอนพิบูลย ไดมอบหมายให กศน.ตําบลควนเกย ดําเนินงานจัดกิจกรรมการศึกษาตอเนื่อง โครงการการศึกษาเพ่ือพัฒนา สังคมและชุมชน กิจกรรมอบรมเรื่อง “ชุมชนปลอดภัยใสใจสิ่งแวดลอม” รูปแบบการฝกอบรม ซึ่งเปน กิจกรรมท่ีจัดเพ่ือตอบสนองนโยบายและความตองการของประชาชนโดยเนนการจัดเวทีชาวบาน การจัด กระบวนการเรียนรูของชมุ ชนการจดั การความรใู นชุมชนการพฒั นานวัตกรรมการเรยี นรูของประชาชนในชุมชน กศน.ตาํ บลควนเกย ศนู ยการศึกษานอกระบบและการศกึ ษาตามอธั ยาศยั อําเภอรอนพิบูลย ไดจัดทํา รายงานผลและประเมินผลการดําเนินการศึกษาตอเน่ืองเพื่อพัฒนาสังคมและชุมชน ตอเน่ืองโครงการ การศึกษาเพื่อพัฒนาสังคมและชุมชน กิจกรรมอบรมเร่ือง “ชุมชนปลอดภัยใสใจส่ิงแวดลอม” รูปแบบการ ฝกอบรม ซึ่ง กศน.ตําบลควนเกย ศูนยการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยอําเภอรอนพิบูลย หวงั เปน อยา งยง่ิ วา ขอ คนพบและขอเสนอแนะจากการประเมินระดับความสนใจของผูรับบริการดําเนินการจัด กิจกรรมการศึกษาเพ่ือพัฒนาสังคมและชุมชน นี้ จะเปนประโยชนตอการพัฒนาการจัดกระบวนการเรียนรู งานการศกึ ษานอกระบบและการศกึ ษา ตามอธั ยาศยั ตอไป นางมลวภิ า ดิษฐสะโร ครูกศน.ตําบลควนเกย หนา ก
สารบัญ หนา บทที่ 1 บทนาํ ๑ หลกั การและเหตผุ ล ๑ วัตถปุ ระสงค ๑ เปาหมาย ๒ สถานท่ี ๒ งบประมาณ ๓ บทที่ 2 วิธดี ําเนนิ งาน ๖ แผนจัดการเรยี นรู ๖ ระยะเวลาในการจัดกิจกรรม การวิเคราะหข อมูล ๘ บทท่ี 3 ผลการจดั กิจกรรม ๑๒ สรุปผลแบบประเมนิ การจัดกิจกรรมการเรยี นรู ๑๘ บทท่ี 4 ผลการวิเคราะหหลักสูตรในการจัดกจิ กรรม ๑๙ ผลการวิเคราะหข อมูล ๑๙ ๑๙ บทที่ 5 สรุป อภปิ รายผล และขอเสนอแนะ อภปิ รายผล ประโยชนท ไี่ ดร บั ขอเสนอแนะ แนวทางในการพฒั นาตอไป หนา ข
บทท่ี ๑ บทนาํ หลกั การและเหตุผล ปจจุบันปญหาขยะมูลฝอยเปนปญหาที่ทุกฝายท่ีเก่ียวของตองใหความสําคัญและใหความรวมมือใน การแกไขกันอยางเต็มความสามารถเพราะเปนปญหาท่ีเกิดขึ้นในชุมชนทุกระดับและนับวันจะทวีความรุนแรง มากยิ่งขึ้น ทั้งน้ีเน่ืองจากความเจริญเติบโตทางดานเศรษฐกิจ การเพิ่มขึ้นของจํานวนประชากรตลอดจน พฤตกิ รรมการอุปโภคบรโิ ภคของคนเราไดเปลี่ยนไปจากเดิมทเ่ี คยใชตะกรา เวลาไปจายตลาด ใชปนโตใสอาหาร ใชใบบัวหรือใบตองหออาหาร แตปจจุบันมีการใชสินคาที่มีบรรจุภัณฑจําพวกพลาสติก โฟม แกว กระดาษ โลหะ อลูมิเนียมเพ่ิมข้ึนเรื่อยๆทําใหเกิดมูลฝอยสูงข้ึนตามไปดวย ผลกระทบท่ีตามมา มีทั้งความสูญเสีย ทางดานสิ่งแวดลอมกอใหเกิดมลพิษทางนํ้า ดินเส่ือมสภาพความเสียหายจากเหตุรําคาญสงกล่ินเหม็นรบกวน รวมถึงเปนแหลงท่ีอยูอาศัยของสัตวพาหนะนําโรค ความสูญเสียทางดานเศรษฐกิจและสิ้นเปลืองงบประมาณ ของรัฐท่ีใชในการแกไขปญหาขยะมูลฝอย ประเทศไทยเปนประเทศหนึ่งท่ีจัดอยูในกลุมประเทศท่ีกําลังพัฒนา ซึ่งประชาชนยังใหความสนใจในการปฏิบัติตัวดานสุขภาพอนามัยไมดีเทาที่ควร ประกอบกับประชาชนสวน ใหญท่ีมีปญหาดานสุขภาพอนามัยมักจะอยูในกลุมท่ีมีสถานะทางเศรษฐกิจ สังคมและส่ิงแวดลอมท่ีไมดีพอ จึงทําใหเกิดโรคตดิ เชื้อทางอาหารและนํา้ เชน โรคอจุ จาระรวง บดิ อาหารเปนพิษ ไทฟอยด และโรคท่ีเกิดจาก สตั วน ําโรค เชน โรคไขเลอื ดออก เลปโตสไปโรซสี ปญหาการเกิดโรคในชุมชนประกอบดวยองคประกอบหลาย ดาน เชนสภาพแวดลอมไมถูกสุขลักษณะ ทําใหมีแหลงเพาะพันธุแมลงนําโรคและที่อยูอาศัยสัตวนําโรค กระจายอยูทั่วไป ตามนโยบายและจุดเนนของสํานักงาน กศน. มุงเนนในการจัดกิจกรรมเพื่อพัฒนาสังคมและชุมชน โดยการจดั กระบวนการเรยี นรูใหบ คุ คลในชมุ ชนไดแ ลกเปลย่ี นเรียนรแู ละสรา งกระบวนการจิตสาธารณะในการ อนุรกั ษท รัพยากรธรรมชาตแิ ละการรักษาสง่ิ แวดลอ ม กศน.ตําบลควนเกย ไดตระหนักถงึ ปญ หาดงั กลา ว จงึ เห็นควรจัดทําโครงกาการศึกษาเพ่ือพัฒนาสังคม และชุมชน กจิ กรมมอบรมเร่ือง “ชุมชนปลอดภัยใสใจสิ่งแวดลอม”เพื่อเตรียมความพรอมของชุมชน ใหชุมชน มีสวนรวมคดิ หาแนวทาง สรา งแบบแผนการปฏบิ ัตริ วมกัน เพอื่ รักษาสภาพสงิ่ แวดลอ มใหเ หมาะสมและปองกัน การเกดิ โรคตดิ ตอในชุมชน จงึ จัดโครงการดังกลา วขนึ้ เพื่อใหประชาชนมีความรูความเขาใจเก่ียวกับการคัดแยกขยะจากแหลงกําเนิดขยะโดยคัดแยกขยะ ออกเปน ขยะอนิ ทรยี ขยะท่ัวไป ขยะรไี ซเคลิ และขยะอนั ตราย และการใชประโยชนจ ากขยะแตล ะประเภท เพ่ือรณรงค และขยายผลสูการสรางกระบวนการมีสวนรวมของประชาชน ในการดูแลรักษา ส่งิ แวดลอมถนิ่ เกดิ และบรู ณาการความรวมมือในการจัดการส่งิ แวดลอมของชมุ ชน กลุมเปาหมาย เชิงปริมาณ ประชาชนท่ัวไป จํานวน 20 คน หนา 1
เชงิ คุณภาพ 1.ประชาชนมคี วามรูความเขาใจเกี่ยวกับการคัดแยกขยะจากแหลง กาํ เนิดขยะโดยคดั แยก ออกเปน ขยะอินทรีย ขยะท่ัวไป ขยะรไี ซเคลิ ขยะอันตราย และการใชป ระโยชนจ ากขยะและประเภท 2. สภาพสิ่งแวดลอมของชมุ ชนดขี ึ้น 3. ลดปริมาณขยะในชมุ ชน สถานท่ี สถานท่ีจัด ณ ที่ประชุมหมูบาน หมูที่ ๖ บานไสเลียบ ตําบลควนเกย อําเภอรอนพิบูลย จงั หวดั นครศรีธรรมราช วนั ที่ ๑๐ เดือน มิถุนายน พ.ศ. 256๔ ตง้ั แตเ วลา 09.00 น. ถงึ เวลา 1๖.00 น. มี นายสมชาย เพชรพรุแกว เกษตรอําเภอรอนพิบูลย นางสุกัญญา จตุรงค นักวิชาการสาธารณสุขชํานาญการ วิทยากรใหค วามรู งบประมาณ งบประมาณประจําป 2564 แผนงบประมาณ : พื้นฐานดานการพัฒนาและเสริมสรางศักยภาพ ทรัพยากรมนุษย ผลผลิตท่ี 4 งบดําเนินงาน รหัสงบประมาณ 2000236004000000 รหัสกิจกรรมหลัก 200028000P2730 แหลง ของเงิน 6411200จํานวน 5,541 บาท หนา 2
บทที่ 2 เอกสารทเี่ กี่ยวของ 1. การศกึ ษาเพ่ือพัฒนาสงั คมและชุมชน การศึกษาเพอ่ื พฒั นาสงั คมและชมุ ชน คอื การจดั การศึกษาท่ีบูรณาการความรแู ละทักษะจาก การศกึ ษาทีน่ ักเรียนมีอยู หรอื ไดร ับจาการเขา รวมกิจกรรม กศน. โดยมรี ปู แบบการเรยี นรูท ห่ี ลากหลายใช ชุมชนเปน ฐาน ในการพัฒนาการเรยี นรแู ละทนุ ทางสงั คมเปน เคร่ืองมือในการจัดการเรียนรเู พ่อื พัฒนาสังคม และชมุ ชนใหเขมแขง็ สามารถพง่ึ พาตนเองไดตามแนวทางเศรษฐกจิ พอเพียง การจัดการศึกษาเพ่ือพฒั นาสังคมและชุมชน สง เสริมการมีสวนรว มในการพฒั นาสังคมโดยใชช มุ ชน เปนฐาน โดยใหประชาชน ชุมชน รวมกันรบั ผดิ ชอบและเห็นถึงความสําคัญในการฟน ฟูพัฒนาสงั คมและชมุ ชน ของตนเอง เพือ่ สงเสริมใหป ระชาชนเกิดการเรียนรู บูรณาการความรู ประสบการณ และทกั ษะอาชีพ เขามาใช ใหเกิดประโยชนตอการพฒั นาสังคมและชุมชนโดยรวม ทําใหเกิดสังคมแหง การเรยี นรู นาํ ไปสสู งั คมทเ่ี ขมแข็ง มคี วามเออื้ อาทรตอกนั และพ่ึงพาตนเองไดอยา งยงั่ ยนื กจิ กรรมพัฒนาสงั คมและชมุ ชนมี 5 ดา น คอื 1. ดานเศรษฐกจิ - กิจกรรมเศรษฐกิจชุมชนพ่ึงตนเอง 2. ดานการเมือง - กจิ กรรมสง เสริมประชาธิปไตย 3. ดานสงั คม - กจิ กรรมชมุ ชนแหงการเรียนรู 4. ดานสิง่ แวดลอม - กิจกรรมรกั ษพลังงานและสิ่งแวดลอ ม 5. ดานศลิ ปวฒั นธรรม - กิจกรรมเพื่อพฒั นาสังคมและชุมชน 2. การพฒั นาชมุ ชน (Community Development) ตามหลักการพื้นฐานเปนกระบวนการใหก ารศึกษา (educational process) แกป ระชาชนเพอื่ ใหสามารถพึ่งตนเองได (self – reliance) หรือชวยตนเองได (self – help) ในการคิด ตัดสนิ ใจ และดาํ เนนิ การแกปญหา ตลอดจนตอบสนองความตองการของตนเอง และสว นรวม 3. การพฒั นาสังคม การพฒั นาสงั คม หมายถึง การกระทําเพอ่ื มงุ ปรับปรงุ สงเสรมิ ใหค นท่ีอยรู วมกัน มีการเปลยี่ นแปลง ไปในทางทดี่ ีข้ึน ท้งั ในดานวตั ถแุ ละจิตใจอนั จะทําใหการดาํ รงชวี ิตอยูร วมกนั นัน้ มีความเจรญิ รุง เรอื งและสงบ สขุ แตก ารท่ีบุคคลจะดํารงชวี ิตอยไู ดอยา งมีความสุขจะตองอาศัยปจ จัยหลายอยา งประกอบกนั อยางนอยทส่ี ุด จะตองมีปจจยั ขนั้ พ้ืนฐานทีด่ ีพอสมควร กลา วคือ มีที่อยูอาศัย มอี าหารเพียงพอแกการเลีย้ งชพี มเี สอื้ ผา เครื่องนุงหมสมควรแกสภาพและฐานะ เวลาเจบ็ ปว ยควรจะไดร ับการรักษาพยาบาล มอี าชพี มั่นคง มีรายได เพยี งพอแกคาใชจ า ยในการครองชีพ มีความรกั ใครส มานสามคั คีกันของสมาชกิ ในสงั คมและปราศจากภัย คุกคามจากโจรผูรา ย ฯลฯ สิง่ เหลาน้จี ะเกดิ มีข้นึ ได ตอ งอาศัยความรวมมือจากหลายฝาย โดยอาศยั วิธีการทาง วิทยาศาสตรและเทคโนโลยีเขาชว ย เพอ่ื ใหเ กิดความเจริญกาวหนาและอยูรวมกนั อยางมีความสุข 4. การพัฒนา หมายถึง ทําใหเ จริญ การเปลย่ี นแปลง เปลยี่ นสภาพ ปรับปรงุ ใหต า งจากเดิม 5. ชมุ ชน หมายถงึ การรวมตัวของบุคคล กลุม/องคกรชุมชน เครือขา ยองคกรชุมชน และประชาชนท่ีอาศัยอยู ในขอบเขตพื้นทีห่ น่ึง ๆ ซึง่ มปี ฏสิ ัมพนั ธซง่ึ กนั และกนั ระดับพ้นื ฐานทส่ี ุด คอื หมบู า น หรืชมุ ชนในรปู แบบอืน่ ๆ ท่ีมีมารวมตัวกันเพื่อแกไขปญหาเดียวกัน เชน ชมุ ชนลุม นํ้า ชมุ ชนวฒั นธรรม เปนตน ขยะในครวั เรือน หนา 3
ชมุ ชนจดั เปนแหลงสาํ คัญหน่งึ ทผี่ ลติ ของเสยี ออกสสู งิ่ แวดลอม แมว า ของเสียจากชมุ ชนหรืออาคาร บานเรือนจะไมใชของเสียท่เี ปนอนั ตรายเมื่อเปรยี บเทยี บกับของเสียจากโรงงานอตุ สาหกรรมหรือการ เกษตรกรรม แตถ ามปี รมิ าณมากก็กอ ใหเ กดิ ผลกระทบตอสุขภาพอนามยั ของประชาชนและส่ิงแวดลอ ม ได ของเสียจากชมุ ชนหรืออาคารบา นเรือนนอกจากจะมีน้ําเสยี ส่งิ ปฏกิ ลู (อจุ จาระและปสสาวะ) แลวยังมขี ยะ มลู ฝอยอีกดว ย ขยะจากบานเรอื นเปน ของเสยี ที่อยูในสภาพของแข็งซึง่ อาจเปนเศษกระดาษ เศษผา เศษ อาหาร พลาสตกิ ภาชนะตา ง ๆ หรือเศษวัสดุเหลือใช เปน ตน ประเภทของขยะจากบา นเรอื น แมว าขณะนี้ทง้ั ภาคเอกชนและภาครฐั บาลจะใหความสนใจและรณรงคใ นเร่ืองของการใหป ระชาชน แยกประเภทของขยะกอนทจี่ ะนาํ ไปท้งิ เพ่อื ใหสามารถนาํ ขยะบางประเภทนาํ กลับมาใชใ หม ได (recycle) ปรมิ าณของขยะทจ่ี ะทงิ้ จรงิ ๆ ก็จะลดลง ทําใหก าํ จัดไดงา ยขน้ึ แตการดําเนนิ งานในดานน้ียงั ไมส ามารถทาํ ไดท ่ัวถงึ ในดานการจัดหาภาชนะทรี่ องรบั ขยะประเภทตาง ๆ เน่อื งจากตองใชเงินทนุ เปน จํานวน มาก ทาํ ใหประชาชนสว นใหญย ังมีพฤตกิ รรมในการทิง้ ขยะแบบรวม เมอ่ื พจิ ารณาสว นประกอบของขยะที่ท้งิ แบบรวมน้ี อาจแบงขยะออกเปนประเภทตา ง ๆ ไดด งั น้ี 1. ขยะท่สี ามารถยอยสลายไดในธรรมชาติ - เศษอาหาร เศษผกั เศษเนื้อ เปลอื กผลไมทเี่ หลือจากการประกอบอาหารหรอื รับประทาน เน่ืองจากขยะประเภทนี้สามารถเนาเปอ ยไดจ ึงทาํ ใหเกิดกลิ่นเหม็น - พลาสติกบางประเภททีส่ ามารถยอ ยสลายไดดวยแสงแดด แตใ ชเวลานาน 2. ขยะที่สามารถนํากลับมาใชใ หมไ ด (recycle) โดยนาํ มาดดั แปลงไปใชในกิจกรรมอื่นเพื่อวตั ถปุ ระสงคท ีต่ างจากเดิมหรือนาํ ไปใชเ ปนวัตถดุ บิ ใน การผลติ วัสดุอน่ื เชน - เศษกระดาษ หนงั สือพิมพ - เศษพลาสติก ถงุ พลาสติก ภาชนะพลาสติก - เศษโลหะ เชน อลูมิเนียม เศษเหล็ก - เศษแกว เศษไม ขวด 3. ขยะประเภทวสั ดุเหลือใช - เศษผา - อปุ กรณ เคร่ืองเขียน - ภาชนะ เชน โฟม - ของใชใ นชีวิตประจาํ วัน เชน เครื่องสาํ อาง 4. ขยะที่อาจเปนอนั ตรายอันเนอ่ื งมาจากสารพิษ สวนใหญขยะประเภทนี้เปนผลิตภณั ฑทีใ่ ชในบานเรือนที่มสี วนประกอบสาํ คญั เปน สารเคมีประเภทโลหะหนัก สารฆาแมลง หรอื ตัวทําละลาย ซึง่ เมอ่ื ใชแ ลวเรามักท้งิ ภาชนะรวมกับขยะอ่นื ๆ โดยไมไ ดแยก และหากใชไ มหมดแลว นาํ ไปทิง้ กท็ ําใหเกิดอันตรายไดทง้ั ตอมนุษยแ ละส่ิงแวดลอม ตวั อยา งเชน - ผลติ ภัณฑท ําความสะอาดสุขภณั ฑ มที ้ังชนดิ ทีเ่ ปน กรดเขมขน และดางเขมขน - ผลติ ภัณฑนาํ้ มันเครือ่ ง นาํ้ มันหลอลืน่ ซึ่งมสี ารเคมปี ระเภทไฮโดรคารบอน - สี และทนิ เนอร มโี ลหะหนักประเภทตะก่วั ปรอท โครเม่ียม แคดเมีย่ ม สารหนู และตวั ทํา ละลายท่เี ปน สารระเหย - ผลติ ภัณฑกําจัดหนูและแมลงที่ใชตามบา นเรือน มสี ารเคมีกําจดั แมลงประเภทตาง ๆ หนา 4
- ถา นไฟฉาย ถา นนาฬิกา ถา นกลองถายรปู ถา นวทิ ยุ มีโลหะหนกั ประเภทตะก่วั ปรอท นิเกลิ แคดเม่ยี ม แมงกานสี - กระปองเปลาของผลิตภัณฑประเภทสเปรย เชน สเปรยป รับอากาศ สเปรยฉดี ยุง สเปรยฉ ดี ผม ซง่ึ ระเบิดไดเ มื่อถูกความรอน อันตรายท่ีเกิดขนึ้ ตอมนุษย กลุม คนที่เส่ยี งตอการไดรบั อนั ตรายจากขยะมากทสี่ ุดก็คอื เจา หนาทีเ่ ก็บขยะ การเกบ็ ขยะของ เจา หนาทเ่ี หลานมี้ ักจะสมั ผัสกับขยะโดยตรงเปน เวลานาน สวนใหญไ มม ีอปุ กรณปองกันสวนบคุ คล เชน ถงุ มือ ยาง หนา กากหรือผาปดจมูก แวน ตา หรือรองเทา บทู เปน ตน ดังนน้ั โอกาสท่ีเจาหนา ท่ีเก็บขยะจะไดร บั อันตรายจึงสูงมาก อันตรายท่เี กดิ ขึ้นมีทงั้ ทีเ่ ปนเร่ืองเลก็ นอยจนกระท่งั มาก อาจเกิดข้ึนโดยทันทีหรอื เกิดขน้ึ ภายหลงั โดยแยกไดเ ปน 1. อนั ตรายทีเ่ กดิ ขน้ึ ทนั ที ความรนุ แรงตัง้ แตเ ล็กนอยจนถงึ มาก เชน - เกดิ การระคายเคืองท่ีผวิ หนงั หรอื ดวงตา - เกิดบาดแผลจากการโดนบาดดว ยเศษแกว เศษโลหะ ซง่ึ ถาหากมเี ชอ้ื โรคทีก่ อใหเกิดโรคและ ไมไ ดรับการดแู ลรักษาทีถ่ ูกตอ งกเ็ ปนอนั ตรายได - ความรนุ แรงอาจมมี ากถงึ ข้นั ทาํ ใหต าบอดได ดังเชน ทีป่ รากฏในสหรัฐอเมริกา ซ่ึงมรี ายงานวา ขยะท่ีเปน ผลิตภณั ฑท ําความสะอาดชนดิ ท่ีเปนกรดหกรดใสห นาและกรณีผลติ ภณั ฑท่ีใชฆาเชื้อในสระวา ยนํ้า กระเดน็ ใสห นา ขณะทเี่ จา หนา ที่เก็บขยะกําลงั ทาํ การอัดขยะ 2. อันตรายท่เี กิดข้ึนไดในภายหลัง เชน การติดเช้ือจากขยะทําใหเปน โรคตาแดง ทองรว ง ทองเดิน รวมท้ังการท่ีไดร บั สารพิษที่ปนเปอ นมากับขยะบอย ๆ เปน ระยะ ๆ ก็ทาํ ใหเกดิ การสะสมได ผลกระทบที่มีตอ สงิ่ แวดลอ ม เมื่อทิ้งขยะลงในภาชนะรองรับ คือ ถงั ขยะ หลงั จากน้ันเจา หนา ที่เก็บขยะจะมาเก็บรวบรวมเพื่อ นําไปทง้ิ ในสถานท่ีทีจ่ ดั ไวโดยไมไ ดม ีการกําจัดใด ๆ หรืออาจนําไปถมท่ี ซึง่ ทงั้ 2 กรณี สามารถสงผลกระทบ ตอ สง่ิ แวดลอมได สารพิษที่ปนเปอนมากับขยะอาจร่ัวไหลลงสแู หลงนํ้าผวิ ดนิ น้าํ ใตดิน ซึ่งสารพษิ บางชนิด สามารถคงตัวอยไู ดในสิ่งแวดลอม โดยไมม ีการสลายตัวหรอื เปล่ยี นแปลง และเมอ่ื สะสมเปนเวลานานก็ กอ ใหเ กดิ ปญหามลภาวะได ในอนาคตจะตองหาสถานทก่ี ลบฝงโดยไมทําใหเกิดโทษกบั ผูอยใู นบริเวณใกลเ คยี ง การปองกันและแกไข จากการพิจารณาขยะประเภทตา ง ๆ จะเห็นวาขยะประเภทที่มีสารพษิ เปน สว นประกอบสาํ คัญใน ผลติ ภัณฑท ่เี ราใชใ นชีวติ ประจาํ วัน เปนขยะประเภทท่กี อใหเ กิดอันตรายตอมนุษยสงู กวาประเภทอ่ืน รวมทัง้ กอ ใหเกิดผลกระทบตอสง่ิ แวดลอมดวย การรวมมือจากทุกฝา ยทงั้ ในสวนของประชาชน ภาคเอกชนและ ภาครฐั บาล เพ่ือดําเนินการปองกนั และแกไขปญ หาเหลานี้ เปน สง่ิ จําเปนทีค่ วรรบี ดําเนินการโดยมีกจิ กรรม สําคัญ ดังนี้ 1. ใหประชาชนตระหนักถงึ ความสาํ คญั ถงึ อนั ตรายของขยะจากบานเรือนทเี่ กิดตอมนุษยและ ผลกระทบท่ีมตี อ สง่ิ แวดลอ ม 2. ใหค วามรูแกประชาชนผบู ริโภคในดา นการแยกเกบ็ ขยะประเภทตา ง ๆ รวมท้ังการกําจดั ขยะท่ีจะ เปนอนั ตรายอยางถูกตอง หนา 5
3. ใหค วามรแู ละฝก อบรมเจา หนา ท่เี กบ็ ขยะ เพอื่ ใหเกดิ ความระมัดระวงั ในการทํางาน รวมทง้ั การใช อุปกรณปองกนั ทจี่ าํ เปนดวย 4. การจัดการพิเศษในการเก็บขยะที่มสี ารพิษ ซงึ่ ไมค วรทิ้งรวมกับขยะทว่ั ไป เน่อื งจากขยะประเภท น้ตี อ งใชวิธีพเิ ศษในการกาํ จัดท่แี ตกตางกันออกไป ทั้งนจ้ี ะตอ งไดร บั ความรว มมือและสนับสนุนเปนอยางดีจาก ภาคเอกชน เชน การแยกเก็บขยะประเภทถานไฟฉาย ถา นนาฬิกา และถานประเภทตาง ๆ โดยผูผ ลิตมสี ว น รว มดวยในการทจี่ ะรบั เอาไปทาํ ลายดวยวธิ ที ีถ่ กู ตองตอไป เกษตรอนิ ทรีย์ ผลดตี ่อสุขภาพและส่ิงแวดล้อม ปจจุบนั กระแสรักสขุ ภาพของคนเกิดขึน้ ทกุ ประเทศทว่ั โลกไมเวน แมแ ตในประเทศไทย โดยอตั ราการ เจบ็ ปวยซ่งึ เกดิ จากการบริโภคอาหารที่มีสารพิษก็มอี ยูไมน อยในแตละป โดยเฉพาะโรคมะเรง็ นบั วาเปน สาเหตุ ของการตายในลาํ ดบั ตน ๆของประเทศไทย ดงั น้ันคนทร่ี กั สุขภาพจึงหนั มาบริโภคอาหารปลอดภยั กนั เพิ่มสงู ข้ึน ทกุ ป โดยเฉพาะอาหารในกลุมเกษตรอินทรีย ผูเขียนคดิ วา ผูบ รโิ ภคหลายคนคงเคยซื้ออาหารทผ่ี า นการผลติ หรอื ไดมาจากผลผลิตท่ผี ลิตในระบบของเกษตรอนิ ทรยี ม าบาง แตอ าจจะรเู พยี งวาเปนผลผลติ หรือผลติ ภัณฑท ี่ ปลอดภัย ปราศจากสารเคมี ดังนน้ั ฉบับนีผ้ ูเ ขียนขออธิบายความหมายของเกษตรอนิ ทรียใ หทา นผูอา นได เขา ใจกอนวาคืออะไร แลวแตกตางจากเกษตรปลอดภยั อยางไร เกษตรอินทรียคือระบบการผลติ ท่คี าํ นงึ ถึงสภาพแวดลอมรักษาสมดุลของธรรมชาตแิ ละความ หลากหลายทางชีวภาพโดยมีระบบการจดั การระบบนิเวศวทิ ยาท่คี ลา ยคลึงกับธรรมชาติและหลกี เล่ียงการใช สารสังเคราะหไ มว าจะเปนปุยเคมี สารเคมีกําจัดศัตรพู ืชและฮอรโมนตาง ๆ ตลอดจนไมใชพ ชื หรอื สัตวท ่ีเกิด จากการตดั ตอทางพันธุกรรมที่อาจเกดิ มลพิษในสภาพแวดลอมเนนการใชอ นิ ทรยี ว ตั ถุ เชน ปยุ คอก ปุยหมัก ปยุ พชื สด และ ปยุ ชีวภาพในการปรับปรุงบํารุงใหมคี วามอุดมสมบรู ณ เพื่อใหต นพชื มคี วามแขง็ แรงสามารถ ตานทานโรคและแมลงดวยตนเอง รวมถึงการนําเอาภูมิปญญาชาวบานมาใชป ระโยชนดวย ผลผลิตท่ีไดจะ ปลอดภยั จากสารพิษตกคางทําใหปลอดภัยทัง้ ผผู ลติ และผูบรโิ ภคและไมทําใหส ภาพแวดลอมเส่อื มโทรมอีก ดวย (กรมวชิ าการเกษตร) หลายคนอาจ สังสัยวา แลวทําไมตองเปนเกษตรอนิ ทรีย คาํ ถามนี้ตอบไดไมอยาก เลยเนอ่ื งจากปจ จบุ นั การใชทรัพยากรดนิ โดยไมค ํานึงถงึ ผลเสยี ของปุย เคมีสังเคราะหกอใหเกิดความไมส มดลุ ใน แรธาตุ และกายภาพของดนิ ทําใหส ่ิงมชี ีวิตที่มีประโยชนใ นดินน้นั สญู หายและไรสมรรถภาพความไมสมดุลน้ี เปนอนั ตรายอยา งยิ่ง กระบวนการน้ีเม่ือเกิดข้ึนแลวจะกอใหเกิดความเสียหายอยา งตอเนือ่ ง ผนื ดนิ ทีถ่ ูกผลาญ ไปนน้ั ไดสญู เสียความสามารถในการดดู ซบั แรธาตุ ทําใหผ ลิตผลมี แรธ าตุ วติ ามนิ และพลงั ชีวิตตํา่ เปน ผลทํา ใหเ กดิ การขาดแคลนธาตอุ าหารรองของพชื พชื จะออนแอขาดภมู ิตานทานโรค และทําใหการคกุ คามของแมลง เชือ้ โรคเกิดขน้ึ ไดงาย จงึ จะนาํ ไปสูการใชสารเคมสี ังเคราะหกําจดั วัชพชื ขอ บกพรองเชนน้ีกอ ใหเกิดวกิ ฤติใน หว งโซอาหารและระบบการเกษตรของเรา ซงึ กอใหเกดิ ปญหาทางสขุ ภาพและส่งิ แวดลอ มอยางยิ่งในโลก ปจ จบุ ันจากรายงานการสาํ รวจขององคกรการอาหารและการเกษตรแหงประชาชาติ เม่ือป พ.ศ. 2543 พบวา ประเทศไทยมเี นือ้ ที่ทาํ การเกษตรอันดบั ที่ 48 ของโลก แตใชย าฆาแมลงเปน อนั ดบั 5 ของโลก ใชยาฆา หญา เปนอนั ดับ 4 ของโลก ใชฮ อรโมนเปนอนั ดบั 4 ของโลก ประเทศไทยนาํ เขาสารเคมสี ังเคราะหท างการเกษตร เปน เงินสามหมน่ื ลานบาทตอ ป เกษตรตองมีปจ จัยการผลิตท่ีเปนสารเคมีสงั เคราะหในการเพาะปลูก ทาํ ใหเ กิด การลงทนุ สงู และเพ่ิมขึน้ อยางตอ เน่อื ง ขณะทีร่ าคาผลผลิตในรอบยีส่ บิ ปไมไดสูงขนึ้ ตามสัดสวนของตนทนุ ท่ี สูงขนึ้ นั้นมีผลใหเ กษตรกรขาดทนุ มหี น้ีสนิ เพิ่มขน้ึ การเกษตรอินทรียจะเปน หนทางของการแกปญหาเหลา น้ีได หนา 6
การเกษตรสมัยใหมกอใหเ กดิ ปญหาทางการเกษตรมากด้งั น้ี 1. ความอุดมสมบรณู ลดลง 2. ตอ งใชป ยุ เคมใี นปรมิ าณที่เพิ่มมากขึน้ ทกุ ปจ ึงจะไดรับผลผลิตเทาเดมิ 3. เกดิ ปญหาโรคและแมลงระบาดทําใหเ กดิ ความยุงยากในการปองกันและกําจัด 4. แมน ้าํ และทะเลสาบปนเปอนดวยสารเคมแี ละความเส่ือมโทรมของดนิ 5. พบสารเคมปี นเปอ นในผลผลิตเกนิ ปริมาณที่กําหนด ทาํ ใหเกดพิษภัยตอ ผบู รโิ ภค 6. สภาพแวดลอมถูกทําลายเสยี หายจนยากที่จะเยียวยาใหกลับคนื มาดังเดมิ นอกจากนั้นการเลี้ยงสตั วแ บบอุตสาหกรรมซึงเปน การเลย้ี งสัตวจาํ นวนมากในพนื้ ที่จาํ กัด ทําใหเ กิดโรคระบาด ไดง า ยจึงตองใชยาปฏิชีวนะจํานวนมากทาํ ใหตกคางในเน้ือสัตวและไข สง ผลตอ ผูบริโภค โรควัวบาทีเ่ กดขึ้นจงึ เปน เสมือนสญั ญาณอันตรายทบ่ี ง บอกใหร วู า การลย้ี งสัตวแบบอตุ สาหกรรมไมเ พยี งเปนการทรมานสตั ว แตอาจ เปน ภัยคกุ คามตอความอยูรอดของมนุษยดว ย หนา 7
บทท่ี 3 ผลการจดั กิจกรรม จากการจดั โครงการการศึกษาเพือ่ พฒั นาสงั คมและชุมชน กิจกรรมอบรมเร่ือง “ชมุ ชนปลอดภัยใสใจ ส่ิงแวดลอ ม” รูปแบบการฝกอบรม ณ ที่ประชมุ หมูบา น หมูที่ ๖ บานไสเลยี บ ตาํ บลควนเกย อําเภอรอ นพบิ ลู ย จงั หวัดนครศรีธรรมราชวนั ท่ี ๑๐ เดอื นมถิ ุนายน พ.ศ.256๔ ดังรายละเอียดการดําเนินกจิ กรรมตอ ไปนี้ วธิ ีดาํ เนินกจิ กรรม 1. การสํารวจความตองการของกลุม เปาหมาย 2. ทาํ ความเขาใจการจดั กระบวนการเรยี นการสอน 3. จัดอบรมชว งเวลา ๐๙.๐๐-๑๒.๐๐ น. นายสมชาย เพชรพรแุ กว เกษตรอําเภอรอนพบิ ลู ย อบรมบรรยายเร่ืองสิง่ แวดลอ มดดี ว ยวธิ เี กษตรอินทรยี ธรรมชาติ ดงั น้ี เกษตรอินทรีย คือการทําการเกษตรดวยกรรมวธิ ีทางธรรมชาติ โดยท่ีพนื้ ท่ี ที่ทาํ เกษตรน้นั ตอ งไมมสี ารพิษ หรือสารเคมีตกคางและหลีกเลย่ี งจากการปนเปอ นของสารเคมีท้ังทางดิน ทาง นํ้า และทางอากาศ เพ่อื ความสมบรู ณท างชีวภาพในระบบนิเวศนแ ละฟน ฟูสงิ่ แวดลอมใหเปน ไปตามสมดลุ ของ ธรรมชาตใิ หม ากทส่ี ดุ โดยไมใ ชสารเคมีสังเคราะห หรือส่งิ ที่ไดม าจาก การตัดตอพนั ธุกรรม และมุงเนนการใชปจ จัยการผลติ ทมี่ ีแผนการ จัดการอยา งเปน ระบบในการผลิตภายใตมาตรฐานการผลติ เกษตร อินทรยี ใหไดผลผลติ สูง อุดมดวยคณุ คาทางอาหารและปลอดสารพษิ ท้ังยงั ชวยลดตนทุนการผลติ และสามารถประยุกตใ ชว ัตถุดิบจาก ธรรมชาตเิ พือ่ คุณภาพชวี ติ และสนับสนุนแนวทางเศรษฐกิจพอเพยี ง ทําไมตองเกษตรอินทรีย จากการใชทรัพยากรดินทําการเกษตรโดยไมคํานึงถึงผลเสีย ของ ปยุ เคมสี งั เคราะห กอ ใหเกดิ ความไมสมดุลในแรธาตุและกายภาพ ของดินตามธรรมชาติ ทําใหส่ิงมีชีวิตที่มีประโยชนที่อาศัยอยูในดิน นนั้ สญู หาย และไรประสิทธิภาพ ซึ่งการท่ีธรรมชาติขาดสมดุลนี้ถือ เปน เรอื่ งท่ีอันตรายมาก ตอกระบวนการเจริญเติบโตทางธรรมชาติ แตเม่ือเกิดความไมสมดุลขึ้นแลว จะกอใหเกิดความเสียหายอยาง ตอเน่ือง ผืนดินสูญเสียความสามารถในการดูดซับแรธาตุในดิน ทํา ใหผ ลผลิตมีแรธาตุ วิตามิน และพลังงานชีวิตต่ํา เปนผลใหเกิดการ ขาดแคลนธาตุอาหารรองในพืช เปนสาเหตที่ทําใหพืช ผลผลิต ออนแอ ขาดภูมิตานทานโรค และทําใหเกิดการคุกคามของแมลง ศัตรพู ชื และเชอื้ โรคในพชื ซึ่งจะนาํ ไปสูการใชส ารเคมีฆาแมลงและ เชื้อราเพ่ิมขึ้น ทําใหดินเสื่อมคุณภาพในท่ีสุด และในดินท่ีเส่ือมคุณภาพน้ี จะทําปฏิกิริยาเรงการเจริญเติบโต ของศตั รูพืชใหเจริญเตบิ โตแขง กับพชื เกษตร และนาํ ไปสกู ารใชส ารเคมีสังเคราะหก ําจดั แมลงและวชั พชื หนา 8
เวลา ๑๓.๐๐ -๑๖.๐๐น. โดย นางสุกญั ญา จตุรงค นักวิชาการสาธารณสขุ ชํานาญการบรรยายให ความรเู รื่อง การคดั แยกขยะในครวั เรือน เรอื่ ง การคัดแยกโดย อาศยั หลกั 5 R คือ Reduce การลด ปริมาณ ขยะโดยลด การใชผลติ ภณั ฑท่มี ี บรรจภุ ัณฑ สิ้นเปลือง -Reuse การ นําถังขยะมาทาํ ขยะเปยก 1. ถงั ทําจาก ถังสเี กาเหลอื ใชขนาด 20 ลิตร 2. เจาะรตู ัวถังดานลางใสก อกนา้ํ พลาสติก เพ่ือใชเปดปดน้ําหมกั 3. ฝาดา นบนเจาะรู สาํ หรับใหอ อกซเิ จนถา ยเทอากาศไดดี เพอ่ื การเจริญเตบิ โตของจุลินทรยี 4. ใชต ะกรา พลาสตกิ วางลงไป ใหช อ งวา งระหวางกนตะกรากบั พืน้ ถงั หางกนั ประมาณ 5 ซม. เพอื่ ให น้ําแกงตกอยดู านลา ง สาํ หรับเปน ปุยน้าํ แยกออกจากดานบน เปน กากยอยสลายเคล็ดวิธกี าํ จัด ขยะเปย ก ใน บานใหส้ินซากขอบคุณภาพประกอบขา วจาก สวนวธิ กี ารจดั การเศษอาหารดวยถังหมักประจําบา นนัน้ มี สวนประกอบที่สําคัญคอื เศษอาหาร 40 เปอรเซน็ ต เศษใบไม 30 เปอรเซน็ ต เศษผัก เศษเปลอื กผลไม 30 เปอรเ ซ็นต และจลุ นิ ทรยี EM 200 ซซี ี.ผสมนํ้า 2 ลิตร ข้ันตอนการทาํ 1. นาํ สว นผสมตา ง ๆ มาผสมเขา ดว ยกัน (เศษอาหาร ใบไม เศษผัก เศษผลไมสบั หรอื บดใหเ ปนชิน้ เลก็ ๆ และจุลินทรยี EM ผสมใหเขา กนั (ใสลงในถงั หมกั ) พลิกทุก ๆ 2 วนั 2. ใชฝาถังทมี่ ีชองระบายอากาศ เพื่อใหอ อกซเิ จนถายเทไดสะดวก เพื่อการเจริญเตบิ โตของจุลินทรีย ในการยอยสลาย เปดวาลวรวบรวมนาํ้ หมกั ชีวภาพเพ่ือนาํ ไปใชประโยชน 3. ระยะการบมหมกั 3 สปั ดาห (21 วนั ) สาํ หรับผลิตปยุ หมกั 4. ควรเก็บไวในที่รม เนื่องจากคณุ สมบัตจิ ลุ นิ ทรีย EM จะเตบิ โต และทํางานไดด ใี นท่ีรม เพ่อื ทาํ ลาย เชื้อแบคทเี รยี ท่ีสง กลนิ่ เหมน็ และทาํ การยอ ยสลายขยะในอุณหภมู ทิ ่อี อกซิเจนถา ยเทไดดี ถานําออกไปตาก แดด เกดิ ความรอ น จลุ ินทรียจะตาย ทําใหขยะทต่ี อ งการหมกั เนา เสีย ไมสามารถใชป ระโยชนไ ด ทนี ้ี \"ขยะเปยก\" เจาปญ หาก็จะไมเปน ปญ หาอกี ตอไป แถมยังไดป ุยนํ้าหมักชีวภาพมาใชในครวั เรอื นไดอกี ดวย ไมวาจะนําไปใชเ ปน ปยุ เพ่ิมการเจริญเตบิ โตของตนไม ดบั กลน่ิ เหม็นในหอ งน้าํ เปนตน อยางไรก็ดี ไมเพียงแต ขยะเปยกเทา น้นั ที่จะตองจัดการอยางถูกวธิ ี ขยะอ่ืน ๆ ตองคดั แยกใหต รงตามประเภทดว ย เพ่ือความสะดวก ในการดาํ เนินการขัน้ ตอไป ไมวาจะเปนการขายตอใหร านคาทร่ี ับซือ้ หรือสงใหหนวยงานท่ีจะดําเนินการบาํ บดั ก็ตาม ทีส่ ําคัญ การคัดแยกขยะตอ งยอ สว น และจดั ระเบียบขยะไมใหเกะกะ หรือกินพนื้ ท่ี ดว ยการมัดใหเ ปน ระเบียบ ทบุ ใหแบน ตัดใหส น้ั หรอื บรรจุเปนหบี หอ เพื่อประหยดั พืน้ ท่จี ัดเกบ็ และการขนยา ย หนา 9
๔. อภิปราย / สรปุ /ประเมินผล โครงการการศึกษาเพื่อพัฒนาสังคมและชุมชน กิจกรรมอบรมเร่ือง “ชมุ ชน ปลอดภยั ใสใ จสิ่งแวดลอ ม” หนา 10
ระยะเวลาในการจดั กจิ กรรม จัดกิจกรรมในวันที่ ๑๐ เดือน มิถุนายน พ.ศ. 256๔ เวลา ๐๙.00 น. ถึงเวลา 16.00 น. การวิเคราะหขอมลู เมื่อรวบรวมขอมลู ไดแลว นาํ ขอ มูลท่ีไดมาวิเคราะหขอมลู ดวยโปรแกรมคอมพวิ เตอรส ําเร็จรปู และ แปลผลดังนี้ ขอ มลู เบ้ืองตน ของผตู อบแบบสอบถามมาวิเคราะหโดยใชค ารอ ยละ (percentage) และเกณฑการตดั สนิ คะแนน โดยใชคา รอ ยละแบงออกเปน 5 ชว ง ซ่งึ จาํ แนกได ดงั น้ี รอยละ 90 ขน้ึ ไป หมายถงึ มากทีส่ ุด รอ ยละ 80-89 หมายถึง มาก รอ ยละ 65-79 หมายถงึ ปานกลาง รอ ยละ 50-64 หมายถึง นอ ย ตาํ่ กวา รอ ยละ 50 หมายถงึ นอ ยทสี่ ุด ทาํ การวเิ คราะหข อมลู การโครงการการศึกษาเพ่ือพฒั นาสังคมและชมุ ชน “ชมุ ชนปลอดภยั ใสใจ สิ่งแวดลอ ม” เพอื่ นาํ ผลการจัดกิจกรรมสูการพัฒนาอยางตอเน่ืองตอไป โดยไดเสนอไวในรายงาน บทท่ี ๔ หนา 11
บทที่ 4ผลการวิเคราะหหลักสตู รในการจัดกจิ กรรม กศน.ตําบลควนเกย ศนู ยการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอธั ยาศยั อําเภอรอนพบิ ูลย การศึกษา เพื่อพัฒนาสังคมและชมุ ชน โครงการการศกึ ษาเพอื่ พฒั นาสงั คมและชมุ ชน กจิ กรรมอบรมเรอ่ื ง “ชุมชน ปลอดภยั ใสใจสง่ิ แวดลอม”รปู แบบการฝก อบรม ณ ท่ีประชุมหมูบา น หมูที่ ๖ บา นไสเลยี บ ตาํ บลควนเกย อําเภอรอนพบิ ลู ย จงั หวัดนครศรธี รรมราช วันท่ี ๑๐ เดอื น มถิ นุ ายนพ.ศ.256๔ ในการจดั ทาํ รายงานผลใน คร้ังนี้ โดยสรุปใน ๒ รูปแบบ คอื ผลการจดั กิจกรรมรปู แบบการบรรยาย และผลการประเมนิ กจิ กรรมใน รูปแบบความพงึ พอใจ ซง่ึ สามารถสรุปผลไดด ังนี้ ซ่งึ จากการจดั กิจกรรมเกิดผลดังนี้ จากการโครงการการศกึ ษาเพื่อพฒั นาสงั คมและชมุ ชน กิจกรรมอบรมเรื่อง “ชุมชนปลอดภัยใสใจ สิ่งแวดลอ ม” ในวันที่ 1๐ เดือน มิถนุ ายน พ.ศ. 256๔ เวลา 09.00 น.ถงึ เวลา 16.00 น. ณ ท่ีประชมุ หมูบา น หมทู ี่ ๖ บานไสเลยี บ ตาํ บลควนเกย อาํ เภอรอนพบิ ลู ย จังหวดั นครศรีธรรมราช มีผเู ขา รว มกจิ กรรม จํานวน ๒๐ คน เปน หญงิ ๑๙ คน ผชู าย ๑ คน จากการจัดกจิ กรรมในครั้งน้ี มีนางมลวภิ า ดษิ ฐสะโร กลา วชแี้ จงรายละเอยี ดของโครงการใหกบั ผเู ขา รอบรมไดร ับทราบ นางเกศสุดา ขาวลวน ครูชาํ นาญการ นายชาญชัย ทองเกต ครูอาสาฯ นเิ ทศการจัดกิจกรรมดังกลา ว สรา งขวญั กาํ ลังใจใหกบั ผูเขาอบรม นายสมชาย เพชรพรุแกว เกษตรอําเภอรอนพบิ ูลย บรรยาย เรอื่ งส่ิงแวดลอมดีดวยวธิ เี กษตรอนิ ทรยี ธรรมชาติ นางสุกญั ญา จตุรงค นกั วิชาการสาธารณสุขชาํ นาญการ บรรยาย การคดั แยกขยะในครัวเรือน จากการรวมกจิ กรรมดังกลา ว ผู ผานการอบรม มีความรู สามารถนาํ ความรูไปใชในชีวิตประจําวัน ตลอดจนนําไปใชเ ปน พืน้ ฐานในการอยู รว มกันในสังคมอยา งมีความสุข หนา 12
ผลการวเิ คราะหขอมูล ตอนท่ี ๑ ขอมูลพ้ืนฐานของผูประเมนิ ความพึงพอใจ จากผเู ขา อบรม จาํ นวนท้ังส้นิ ๒๕ คน ตารางที่ ๑ จํานวนผูเขาอบรมจาํ แนกตามเพศ ประเภท จาํ นวน คิดเปน รอยละ ชาย ๑ ๕.๐๐ หญิง ๑๙ ๙๕.๐๐ รวม ๒๐ ๑๐๐.๐๐ จากตารางท่ี ๑ พบวา ผูเขาอบรมสวนใหญ เปน เพศหญิง จาํ นวน ๑๙ คน คิดเปน รอยละ ๙๕.๐๐ เปน เพศชาย จาํ นวน ๑ คน คิดเปนรอยละ ๕.๐๐ ตามลาํ ดบั แสดง จํานวนผเู ขาอบรมจําแนกตามเพศ 5% เพศชาย เพศหญิง 95% ตารางที่ ๒ ผูเขาอบรม จําแนกตามอายุ อายุ จํานวน คิดเปน รอยละ อายุ ๑๕-๓๙ ป ๒ ๑๐.๐๐ อายุ ๔๐-๕๙ ป ๑๐ ๕๐.๐๐ อายุ ๖๐ ปขน้ึ ไป ๘ ๔๐.๐๐ รวม ๒๐ ๑๐๐.๐๐ จากตารางที่ ๒ พบวา ผเู ขา อบรมสว นใหญม ี อายุ ๔๐-๕๙ ป จํานวน ๑๐ คน คิดเปน รอ ยละ ๕๐.๐๐ มีอายุ ๖๐ปข้นึ ไปจํานวน๘ คน คดิ เปนรอยละ๔๐.๐๐มีอายุ ๑๕-๓๙ ป จํานวน ๒ คน คิดเปนรอยละ๑๐.๐๐ ตามลาํ ดบั แสดง ผู้เข้าอบรม จาํ แนกตามอายุ อายุ ๑๕-๓๙ ปี อายุ ๔๐-๕๙ ปี อายุ ๖๐ ปี ขนึ ้ ไป 10% 40% 50% หนา 13
ตารางท่ี ๓ ผูเขา อบรม จาํ แนกอาชีพ อาชีพ จํานวน คดิ เปน รอ ยละ เกษตรกรรม ๒๐ ๑๐๐.๐๐ รวม ๒๐ ๑๐๐.๐๐ จากตารางที่ ๓ พบวา ผเู ขา อบรมทงั้ หมดมีอาชีพเกษตรกรรม จาํ นวน๒๐ คน คดิ เปนรอ ยละ ๑๐๐.๐๐ เกษตรกรรม ตารางที่ ๔ ผเู ขาอบรม จําแนกตามวฒุ ิการศกึ ษา ประเภท จาํ นวน คดิ เปน รอยละ ระดบั ป.๔ ๕ ๒๕.๐๐ ระดบั ประถมศึกษา ๘ ๔๐.๐๐ ระดบั มธั ยมศึกษาตอนตน ๕ ๒๕.๐๐ ระดบั ปวส./อนุปรญิ ญา ๑ ๕.๐๐ ระดบั ปรญิ ญาตรี ๑ ๕.๐๐ รวม ๒๐ ๑๐๐ จากตารางท่ี ๔ พบวา ผูเ ขาอบรมสว นใหญจบการศึกษาระดบั ประถมศึกษา จาํ นวน ๘ คน คดิ เปน รอยละ ๔๐.๐๐ ระดบั ป.๔ และมัธยมศกึ ษาตอนตน ระดบั ละ ๕ คนคดิ เปน รอยละ และระดบั ปวส./อนปุ ริญญา ระดับปริญญาตรี ระดบั ละ ๑ คน คดิ เปน รอยละ ๕.๐๐ ตามลําดับ ผู้เข้าอบรม จาํ แนกตามวุฒกิ ารศกึ ษา 5% 5% ระดบั ป.๔ 25% 25% ระดบั ประถม ระดบั มธั ยมศึกษาตอนนต้น 40% ระดบั ปวส./อนปุ ริญญา ระดบั ปริญญาตรี หนา 14
ตารางท่ี ๕ จํานวนระดบั ความพึงพอใจของผเู ขา รว มกจิ กรรมอบรมเร่ือง “ชมุ ชนปลอดภัยใสใ จส่งิ แวดลอม” ระดับมากขึน้ ไป รายการ จาํ นวนผูตอบ รวม จํานวนผตู อบแบบสอบถาม ตอนท่ี ๑ ความพงึ พอใจดา นเน้ือหา แบบสอบถาม รอยละ รอยละ มาก มาก ๑. เน้อื หาตรงตามความตองการ ทสี่ ดุ ปาน นอ ย นอย รวม ๒. เนือ้ หาเพียงพอตอความตอ งการ กลาง ทสี่ ดุ ๓. เนอ้ื หาปจ จุบนั ทนั สมยั ๔. เนอื้ หามีประโยชนตอ การนาํ ไปใชในการ ๑๔ ๕ ๑๙ ๙๕.๐๐ ๑ ๑ ๕.๐๐ พัฒนาคณุ ภาพชวี ติ ๒๐ ๒๐ ๑๐๐.๐๐ ๒ ๒ ๕.๐๐ ๑๑ ๘ ๑๙ ๙๕.๐๐ ๒ ๒ ๑๐.๐๐ ๑๕ ๓ ๑๘ ๙๐.๐๐ ตอนท่ี ๒ ความพึงพอใจดา นกระบวนการจัดกจิ กรรมการอบรม ๑๙ ๙๕.๐๐ ๑ ๑ ๕.๐๐ ๕. การเตรียมความพรอ มกอ นการจดั หลักสตู ร ๑๑ ๘ ๒๐ ๑๐๐.๐๐ ๑ ๑ ๕.๐๐ ๖. การออกแบบกิจกรรมเหมาะสมกบั วตั ถปุ ระสงค ๑๖ ๔ ๒๐ ๑๐๐.๐๐ ๗. การจัดกิจกรรมเหมาะสมกบั เวลา ๖ ๑๔ ๒๐ ๑๐๐.๐๐ ๑ ๕.๐๐ ๘. การจดั กจิ กรรมเหมาะสมกับกลุมเปา หมาย ๑๘ ๒ ๑๙ ๙๕.๐๐ ๒.๓๓ ๙. วธิ กี ารวดั ผล/ประเมนิ ผลเหมาะสมกับ ๑๒ ๗ วตั ถุประสงค ๒๐ ตอนท่ี ๓ ความพงึ พอใจตอวิทยากร ๒๐ ๑๐. วิทยากรมคี วามรูความสามารถในเรอ่ื งทถี่ า ยทอด ๑๗ ๓ ๒๐ ๑๐๐.๐๐ ๑๑. วิทยากรมีเทคนคิ การถายทอดใชส่ือ ๑๔ ๖ ๑๐๐.๐๐ เหมาะสม ๒๐ ๑๐๐.๐๐ ๑๒. วิทยากรเปด โอกาสใหม สี ว นรวมและ ๑๐ ๑๐ ๒๐ ซกั ถาม ๑๙ ตอนที่ ๔ ความพึงพอใจดา นการอาํ นวยความสะดวก ๑๓. สถานที่ วสั ดุ อุปกรณและส่งิ อาํ นวยความสะดวก ๑๗ ๓ ๑๐๐.๐๐ ๑๔. การสื่อสาร การสรางบรรยากาศเพ่อื ให ๑๙ ๑ ๑๐๐.๐๐ เกดิ การเรียนรู ๙๕.๐๐ ๑ ๑๕ การบรกิ าร การชวยเหลอื และการ ๑๓ ๖ ๙๗.๖๗ แกป ญหา รวม จากตารางท่ี ๕ พบวา ระดับความพึงพอใจในการจดั กิจกรรมในครัง้ น้ี (ระดบั มากขน้ึ ไป) ระดบั ความพงึ พอใจของผเู ขา รว มกิจกรรม อยูในระดับมากทีส่ ุด รอ ยละ ๙๗.๖๗ และอยูในระดบั ปานกลาง รอ ยละ ๒.๓๓ ภาพรวมพบวา ผเู ขาอบรมทง้ั ๒๕ คนมีความพึงพอใจตอกิจกรรมอบรมเรื่อง “ชมุ ชนปลอดภัยใสใจ สิ่งแวดลอ ม”อยใู นระดับมากท่สี ดุ คดิ เปน รอ ยละ ๙๗.๖๗ หนา 15
แสดงระดับความพึงพอใจของผเู ขารวมกจิ กรรมอบรมเรอ่ื ง “ชุมชนปลอดภยั ใสใจสิ่งแวดลอ ม”ระดบั มากขึ้นไป 101 100 99 ตอนที่ ๑ ความพงึ พอใจด้านเนือ้ หา 98 97 ตอนที่ ๒ ความพงึ พอใจด้านกระบวนการจดั 96 กิจกรรมการอบรม 95 ตอนท่ี ๓ ความพงึ พอใจตอ่ วทิ ยากร 94 ตอนท่ี ๔ ความพงึ พอใจด้านการอํานวยความ 93 สะดวก 92 ระดบั ความพงึ พอใจ ตารางท่ี ๖ แสดงจํานวนผผู านการอบรมนําประโยชน ไปใช การนําไปใชประโยชน นาํ ความรไู ป นําความรทู ี่ ใชใน ใชเ วลา อน่ื ๆ หมายเหตุ ชวี ิตประจาํ วั วางใหเกิด โปรดระบุ ท่ี ในการพัฒนา ไดร ับไป นไดอ ยาง ประโยชน ช่ือ – นามสกลุ ผเู ขาอบรม ชมุ ชนและ พฒั นา เหมาะสม สงั คม คณุ ภาพ ชีวิตของ ตนเอง 1 นางกลมศรี คงผอม / 2 นางสุภาณี ทองจันทร / 3 นางอาภรณ ชมุ หนู / 4 นายวเิ ชียร ดาํ ทอง / 5 นางเอีย้ น ทองดี / 6 นางสาคร วบิ รู ณกาญจน / 7 นางละเมยี ด เพ็งประพนั ธ / 8 นางจรุ ีย ธราพร / 9 นางพิมพใจ ไชยรักษา / 10 นางนฤมล รอดรตั น / 11 นางพรอม ชาํ นาญ / 12 นางวรรณา เสนานวุ งศ / 13 นางขวัญฤทยั คุมไพรตั น / หนา 16
การนาํ ไปใชป ระโยชน นําความรูไ ป นาํ ความรูที่ ใชใ น ใชเ วลา อื่น ๆ หมายเหตุ ชวี ติ ประจําวั วางใหเกดิ โปรดระบุ ที่ ในการพฒั นา ไดรบั ไป นไดอยา ง ประโยชน ชื่อ – นามสกลุ ผูเขาอบรม ชุมชนและ พัฒนา เหมาะสม สังคม คณุ ภาพ ชีวติ ของ ตนเอง 14 นางรตั นธิดา ไชยรักษา / 15 นางบุญยนื ดาํ ปาน / 16 นางบญุ สืบ ดําทอง / 17 นางหนูจนั ทร คงผอม / 18 นางเสง่ยี ม ไชยทอง / 19 นางสาวอนงค ศกั ดเิ ศรษฐ / 20 นางสาวจริยา พลู วงศ / จากตารางท่ี ๖ พบวา ผูผ านการอบรมทั้ง ๒๐ คน นาํ ความรไู ปใชใ นชวี ติ ประจําวันไดอยา งเหมาะสม มี ความรูเกีย่ วกบั การบริหารจัดการขยะในชุมชนและในครวั เรอื นได จาํ นวน ๒๐ คน คดิ เปนรอยละ ๑๐๐ สรุปการบรรลุเปา หมายตามโครงการ ผล เปา หมายการบรรลุ ตวั ชวี้ ัด เกณฑ บรรลุ ไมบ รรลุ / ความพึงพอใจ รอ ยละ ๘๐ มคี วามพึงพอใจใน รอยละ การจดั กระบวนการเรยี นรู ๙๗.๖๗ หนา 17
บทที่ ๕ สรปุ อภปิ รายผล และขอ เสนอแนะ อภปิ รายผล จากจากการโครงการการศึกษาเพ่ือพัฒนาสังคมและชุมชน กิจกรรมอบรมเร่ือง “ชุมชน ปลอดภัยใสใจสิ่งแวดลอม” ในวันท่ี 1๐ เดือน มิถุนายน พ.ศ. 256๔ เวลา 09.00 น.ถึงเวลา 16.00 น. ณ ที่ประชุมหมูบาน หมูที่ ๖ บานไสเลียบ ตําบลควนเกย อําเภอรอนพิบูลย จังหวัดนครศรีธรรมราช จํานวน ๒๐ คน ผลการเรียนรูในคร้ังน้ีผูเขาอบรมผาน นําความรูไปใชในชีวิตประจําวันไดอยางเหมาะสม มีความรูเก่ียวกับการบริหารจัดการขยะในชุมชนและในครัวเรือนได ตลอดจนนําไปใชเปนพ้ืนฐานในการ อยรู ว มกนั ในสงั คมอยางมคี วามสขุ สรุปผลการประเมนิ ผลการอบรม ตอนท่ี ๑ ขอมลู พ้ืนฐานของผปู ระเมนิ ความพงึ พอใจ ๑.ผูเขาอบรมสวนใหญ เปนเพศหญิง จํานวน ๑๙ คน คิดเปนรอยละ ๙๕.๐๐ เปนเพศชาย จาํ นวน ๑ คน คิดเปนรอ ยละ ๕.๐๐ ตามลําดบั ๒. ผูเขา อบรมสวนใหญมี อายุ ๔๐-๕๙ ป จํานวน ๑๐ คน คิดเปนรอยละ ๕๐.๐๐ มีอายุ ๖๐ ปข้ึน ไปจํานวน๘ คน คดิ เปนรอ ยละ๔๐ .๐๐ มีอายุ ๑๕-๓๙ ป จํานวน ๒ คน คดิ เปนรอ ยละ๑๐.๐๐ ตามลําดบั ๓. ผูเขาอบรมทั้งหมดมอี าชีพเกษตรกรรม จาํ นวน๒๐ คน คิดเปน รอ ยละ ๑๐๐.๐๐ ๔. ผูเขาอบรมสวนใหญจบการศึกษาระดับประถมศึกษา จํานวน ๘ คน คิดเปนรอยละ ๔๐.๐๐ ระดบั ป.๔ และมัธยมศึกษาตอนตน ระดับละ ๕ คนคดิ เปนรอ ยละและระดบั ปวส./อนุปริญญา ระดับปริญญาตรี ระดับละ ๑ คน คดิ เปน รอยละ ๕.๐๐ ตามลาํ ดับ ๕ ระดับความพึงพอใจในการจัดกิจกรรมในครัง้ น้ี (ระดบั มากข้ึนไป) ระดับความพึงพอใจของผูเขารวม กิจกรรม อยูในระดับมากที่สุด รอยละ ๙๗.๖๗ และอยูในระดับปานกลาง รอยละ ๒.๓๓ ภาพรวมพบวาผู เขาอบรมทัง้ ๒๕ คนมคี วามพงึ พอใจตอ กิจกรรมอบรมเร่อื ง “ชมุ ชนปลอดภัยใสใ จสิ่งแวดลอม”อยูในระดับมาก ที่สุด คิดเปนรอ ยละ ๙๗.๖๗ ๖. พบวาผูผานการอบรมท้ัง ๒๐ คน นําความรูไปใชในชีวิตประจําวันไดอยางเหมาะสม มีความรู เก่ยี วกับการบริหารจัดการขยะในชมุ ชนและในครวั เรือนได จํานวน ๒๐ คน คิดเปนรอยละ ๑๐๐ สรุปการบรรลุเปา หมายตามโครงการ ตวั ช้ีวัด เกณฑ ผล เปาหมายการบรรลุ บรรลุ ไมบรรลุ ความพงึ พอใจ รอยละ ๘๐ มีความพึงพอใจใน รอ ยละ / การจดั กระบวนการเรยี นรู ๙๗.๖๗ ประโยชนทไ่ี ดร ับ ๑. การจัดกิจกรรมโดยการบรรยาย ฝกปฏิบัติ ทดลองสงผลใหเกิดการแลกเปลี่ยนเรียนรูรวมกัน ร ะ ห ว า ง ผู เ รี ย น วิ ท ย า ก ร ค รู ส ร า ง ใ ห เ กิ ด เ ค รื อ ข า ย ใ น ก า ร ทํ า ง า น เ พ่ิ ม ๒. การจัดกิจกรรมในรูปแบบการฝกปฏิบัติ สงผลใหผูเรียนไดเรียนอยางสนุกและไดฝกปฏิบัติดวย ตนเอง สงผลใหเกิดการจดจําและสามารถนํากลับไปทําไดอยางแทจริง เปนการเรียนรูที่เกิดจากการเห็น การลงมอื ทาํ และการไดร ับผลประโยชนทําใหผูเ รยี นเกิดการเรยี นรทู ่ชี ัดแจง หนา 18
ขอเสนอแนะ - แนวทางในการพฒั นาตอไป 1. การติดตามความตอเนื่องใหก ับกลมุ ผเู รียนใหมีการต้ังไลนก ลุมเพ่ือใหม ีการแลกเปล่ียนเรยี นรู ระหวา งครู ผูเ รียน และเพื่อนรวมเรยี น 2. ควรมกี ารจัดทาํ คลปิ เพ่อื เผยแพรท างออนไลน ใหก ับประชาชนในพืน้ ท่ีอําเภอรอนพบิ ูลย คนอ่ืนๆ ไดเ รยี นรดู ว ย หนา 19
Search
Read the Text Version
- 1 - 22
Pages: