เอกสารประกอบหลกั สตู รสถานศึกษา โรงเรยี นชมุ ชนประชานกิ รอํานวยเวทย พุทธศกั ราช 2564 ตามหลกั สูตรแกนกลางการศึกษาขนั้ พน้ื ฐาน พุทธศักราช 2551 (ฉบบั ปรบั ปรุง 2560) กลุม สาระการเรยี นรู สขุ ศึกษาและพลศึกษา สํานกั งานเขตพืน้ ทก่ี ารศึกษาประถมศกึ ษาปทุมธานี เขต 2 สํานกั งานคณะกรรมการการศกึ ษาข้นั พืน้ ฐาน กระทรวงศึกษาธกิ าร
คํานํา กลุมสาระการเรียนรูสุขศึกษาและพลศึกษา ไดจัดทําหลักสูตรกลุมสาระการเรียนรูสุขศึกษาและพล ศึกษา ฉบับนี้ ซึ่งเปนเอกสารประกอบหลักสูตรสถานศึกษา โรงเรียนชุมชนประชานิกรอํานวยเวทย พุทธศักราช 2564 ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาข้ันพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 เพื่อเปนเปาหมายในการ พัฒนาคุณภาพผูเรียน และกระบวนการจัดการเรียนรู เพ่ือเปนกรอบและทิศทางในการจัดการเรียนการสอน ใหตรงตามมาตรฐานตวั ช้ีวดั และสาระการเรียนรูของกลุมสาระการเรียนรูสุขศึกษาและพลศึกษา โดยพิจารณา ตามหลกั สตู รแกนกลางการศกึ ษาข้นั พ้นื ฐาน 2551 (ฉบับปรบั ปรุง 2560) หลักสูตรสถานศึกษา โรงเรียนชุมชน ประชานกิ รอาํ นวยเวทย ซ่งึ มอี งคประกอบ ดงั นี้ - วสิ ยั ทัศน หลกั การ จดุ มุง หมาย - สมรรถนะสาํ คัญของผูเ รียน - สาระและมาตรฐานการเรยี นรู - คณุ ภาพผเู รียน - สาระและมาตรฐานการเรียนรู - ตวั ชว้ี ดั และสาระการเรยี นรแู กนกลาง - รายวชิ าท่ีเปด - คําอธบิ ายรายวชิ าและโครงสรางรายวชิ าพ้ืนฐานและเพิม่ เติม - สอ่ื /แหลง เรียนรู - การวัดและประเมนิ ผลการเรียนรู คณะผูจัดทาํ ขอขอบคุณผมู สี วนรว มในการพัฒนาและจัดทาํ หลกั สตู รกลมุ สาระการเรยี นรูสุขศึกษา และพลศึกษาฉบับน้ี จนสําเร็จลลุ วงเปนอยา งดี และหวงั เปนอยา งยิง่ วาจะเกิดประโยชนต อการจัดการเรยี นรู ใหแ กผูเ รียนตอไป กลุม สาระการเรยี นรสู ุขศึกษาและพลศึกษา ผจู ดั ทํา
สารบัญ หนา คํานาํ 1 สารบญั 1 วสิ ัยทัศน 2 หลักการ 3 จดุ มงุ หมาย 4 สมรรถนะสําคัญของผเู รียน 4 คุณลกั ษณะอนั พงึ ประสงค 5 ทาํ ไมตองเรยี นสุขศึกษาและพลศึกษา 6 เรยี นรอู ะไรในสุขศึกษาและพลศกึ ษา 7 สาระและมาตรฐานการเรียนรู 15 ทกั ษะและกระบวนการทางสุขศึกษาและพลศึกษา 19 คณุ ภาพผูเรียน 21 โครงสรางรายวชิ าท่ีเปดสอน 91 ตัวช้ีวัดและสาระการเรยี นรูแกนกลาง 130 คําอธบิ ายรายวิชาและโครงสรางรายวิชาพื้นฐาน 131 ส่ือ/แหลงการเรียนรู การวดั และประเมนิ ผลการเรียนรู 142 ภาคผนวก 146 อภิธานศพั ท คณะผจู ดั ทาํ
เอกสารประกอบหลักสูตรสถานศึกษา โรงเรียนชมุ ชนประชานกิ รอํานวยเวทย พุทธศกั ราช 2564 ตามหลกั สูตรแกนกลางการศึกษาข้นั พื้นฐาน พทุ ธศกั ราช 2551 (ฉบบั ปรับปรงุ 2560) กลมุ สาระการเรียนรู สขุ ศึกษาและพลศกึ ษา วิสยั ทศั น กลุม สาระการเรียนรูสุขศึกษาและพลศึกษา จัดการศึกษาโดยเนนการมีสวนรวม เพื่อมุงเนนใหผูเรียน มีภาวะของมนุษยท่ีสมบูรณท้ังดานรางกาย จิตใจ อารมณ สังคม และสติปญญา รวมทั้งสมรรถภาพทางกาย เพอ่ื สขุ ภาพและกีฬา มีเจตคติ และคา นิยมทเ่ี หมาะสมตอ การเขา รว มกิจกรรมทางกายและกีฬา มีนํ้าใจนักกีฬา หลักการ 1. พฒั นาความรูความสามารถทางสุขศึกษาและพลศึกษาตามศักยภาพของผูเรียน และสามารถนําไป เปน เครอื่ งมอื ในการเรยี นรสู ง่ิ ตางๆ และเปนพื้นฐานสาํ หรบั การศกึ ษาตอ 2. จัดทําหลักสูตรการศึกษาท่ีมีโครงสรางยืดหยุนท้ังดานสาระการเรียนรูเวลาและการจัดการเรียนรู เพือ่ ใหส อดคลอ งกบั ความตองการของผเู รยี น 3. จัดกิจกรรมกระบวนการเรียนรูอยางหลากหลายตอเน่ือง ผูเรียนมีสวนรวมในการจัดกระบวนการ เรยี นรูอยางมีความสุข 4. จัดแผนการเรียนการสอนใหแกผูเรียน เพ่ือใหผูเรียนไดมีโอกาสเรียนรูวิชาสุขศึกษาและพลศึกษา ตามความถนดั และความสนใจ 5. พฒั นาบุคลากรของกลุมสาระการเรียนรูสุขศึกษาและพลศึกษา ใหมีความรูและทักษะตลอดจนนํา ประสบการณมาใชใ นการเรียนการสอนท่ีเนนผูเรียนเปนสําคัญ โดยคํานึงถึงการมีสวนรวม และความ ตองการ ของผเู รียนเปนหลกั 6. มีการนิเทศและติดตามอยางเปนระบบในดานการเรียนการสอนสุขศึกษาและพลศึกษา เพ่ือการ พัฒนา 7. จดั การเรียนการสอนโดยการสอดแทรกคุณธรรม จริยธรรม การมีนํ้าใจนักกีฬาในทุกรายวิชาอยาง เปน รูปธรรม จัดกิจกรรมวิชาการดานสุขศึกษาและพลศึกษาใหนักเรียนไดเขารวมกิจกรรมทางกายและ กีฬา พัฒนาความเปนเลิศดา นกฬี า และไดป ฏิบัตกิ จิ กรรมตางๆ ตามความถนัดและความสนใจ 8. จัดกจิ กรรมนาํ เสนอผลงานนกั เรียน – ครใู นงานนิทรรศการทางวิชาการภายในโรงเรียน 9. สนับสนนุ สงเสรมิ ใหค รูผลติ สื่อและนวตั กรรมประกอบการเรยี นการสอนตามเนอ้ื หาการเรยี นรู 10. จัดกจิ กรรมสง เสริม พัฒนาผูเรียนท่ีมีความสามารถ และชวยเหลือผูเรียนท่ีมีปญหาดานการเรียน สขุ ศึกษาและพลศกึ ษา 11. มีการวัดผลและประเมินผลตามสภาพจริง ดวยวิธีการท่ีหลากหลายใหครอบคลุมท้ังทางดาน ความรู ทักษะ/กระบวนการ สมรรถนะสาํ คัญของผเู รียน คุณลกั ษณะอันพงึ ประสงคและสมรรถภาพทางกาย ท่ี สัมพนั ธก ับสุขภาพ -1-
จดุ มงุ หมาย กลุมสาระการเรยี นรสู ุขศกึ ษาและพลศกึ ษา มงุ พฒั นาผเู รยี นใหเ ปน คนดี มปี ญญา มคี วามสขุ มี ศักยภาพในการศึกษาตอ และประกอบอาชีพ และผูเรียนมีคุณภาพตามเกณฑของคุณภาพผูเรียนกลุมสาระ การเรียนรสู ุขศกึ ษาและพลศึกษา เมื่อจบการศึกษาข้ันพืน้ ฐาน ดงั นี้ 1. มคี ุณภาพตามเกณฑของคุณภาพผเู รยี นกลมุ สาระการเรียนรูสุขศกึ ษาและพลศึกษา 2. มคี ุณธรรม จริยธรรม และคา นิยมอนั พึงประสงค เหน็ คุณคา ของตนเอง มีวินัยและปฏบิ ัติตนตาม หลักของพระพทุ ธศาสนา หรอื ศาสนาทตี่ นนับถือ ยึดหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง 3. มีความรู ความสามารถในการส่อื สาร การคิด การแกป ญหา การใชเทคโนโลยี และมีทักษะชีวิต 4. มีสขุ ภาพกายและสขุ ภาพจิตทดี่ ี มีสุขนสิ ยั และรักการออกกําลังกาย 5. มคี วามรักชาติ มีจติ สาํ นักในความเปน พลเมืองไทยและพลโลก ยึดมน่ั ในวิถชี วี ติ และการปกครอง ตามระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษตั รยิ ทรงเปนประมขุ 6. มีจิตสํานึกในการอนุรักษวัฒนาธรรมและภมู ิปญญาไทย การอนุรักษและพัฒนาสิ่งแวดลอ ม มีจิต สาธารณะทม่ี ุง ทาํ ประโยชนและสรางส่งิ ทด่ี ีงามในสังคม และอยูรวมกันในสงั คมอยา งมีความสุข -2-
สมรรถนะสาํ คัญของผเู รยี น 1. ความสามารถในการส่อื สาร เปน ความสามารถในการรับและสง สาร มวี ฒั นธรรมในการใชภาษา ถายทอดความคิด ความรูความเขาใจ ความรูสึก และทัศนะของตนเองเพ่ือแลกเปลี่ยนขอมูลขาวสาร และประสบการณอันจะเปนประโยชนตอการพัฒนาตนเองและสังคม รวมทั้งการเจรจาตอรองเพื่อ ขจดั และลดปญ หาความขัดแยง ตา ง ๆ การเลือกรับหรือไมรับขอมูลขาวสารดวยหลักเหตุผลและความ ถูกตอง ตลอดจนการเลือกใชวิธีการสื่อสาร ท่ีมีประสิทธิภาพโดยคํานึงถึงผลกระทบท่ีมีตอตนเองและ สังคม 2. ความสามารถในการคิด เปนความสามารถในการคิดวิเคราะห การคิดสังเคราะห การคิด อยาง สรางสรรค การคิดอยางมีวิจารณญาณ และการคิดเปนระบบ เพ่ือนําไปสูการสรางองคความรูหรือ สารสนเทศเพ่ือการตดั สินใจเกยี่ วกบั ตนเองและสงั คมไดอ ยางเหมาะสม 3. ความสามารถในการแกปญหา เปนความสามารถในการแกปญหาและอุปสรรคตาง ๆ ท่ีเผชิญได อยา งถกู ตอ งเหมาะสมบนพ้ืนฐานของหลกั เหตุผล คุณธรรมและขอมูลสารสนเทศ เขาใจความสัมพันธ และการเปลี่ยนแปลงของเหตุการณตาง ๆ ในสังคม แสวงหาความรู ประยุกตความรูมาใชในการ ปอ งกนั และแกไขปญ หา และมีการตัดสนิ ใจท่ีมปี ระสิทธิภาพโดยคํานึงถึงผลกระทบท่ีเกิดขึ้นตอตนเอง สังคมและสิ่งแวดลอ ม 4. ความสามารถในการใชท กั ษะชีวติ เปน ความสามารถในการนํากระบวนการตางๆ ไปใชใน การดําเนินชีวิตประจําวัน การเรียนรูดวยตนเอง การเรียนรูอยางตอเนื่อง การทํางาน และการอยู รวมกันในสังคมดวยการสรางเสริมความสัมพันธอันดีระหวางบุคคล การจัดการปญหาและความ ขัดแยงตาง ๆ อยางเหมาะสม การปรับตัวใหทันกับการเปล่ียนแปลงของสังคมและสภาพแวดลอม และการรจู ักหลีกเลยี่ งพฤติกรรมไมพึงประสงคทีส่ งผลกระทบตอตนเองและผูอ ่ืน 5. ความสามารถในการใชเทคโนโลยี เปน ความสามารถในการเลือก และใช เทคโนโลยีดานตาง ๆ และ มีทักษะกระบวนการทางเทคโนโลยี เพ่ือการพัฒนาตนเองและสังคม ในดานการเรียนรู การสื่อสาร การทํางาน การแกปญ หาอยางสรางสรรค ถูกตอ ง เหมาะสม และมีคณุ ธรรม -3-
คณุ ลักษณะอันพงึ ประสงค 1. รักชาติ ศาสน กษัตริย หมายถึง คุณลักษณะที่แสดงออกถึงการเปนพลเมืองดีของชาติ ธํารงไวซ่ึง ความเปน ชาติไทย ศรัทธา ยดึ มั่นในศาสนา และเคารพเทดิ ทูนสถาบนั พระมหากษัตรยิ 2. ซื่อสัตยสุจริต หมายถึง คุณลักษณะที่แสดงออกถึงการยึดม่ันในความถูกตอง ประพฤติตรงตามความ เปนจรงิ ตอ ตนเองและผอู ืน่ ทั้งทางกาย วาจา ใจ 3. มีวินัย หมายถึง คุณลักษณะที่แสดงออกถึงการยึดมั่นในขอตกลง กฎเกณฑ และระเบียบ ขอบังคับ ของครอบครัว โรงเรียน และสงั คม 4. อยูอยางพอเพียง หมายถึง คุณลักษณะท่ีแสดงออกถึงการดําเนินชีวิตอยางพอประมาณ มีเหตุผล รอบคอบ มคี ณุ ธรรม มีภมู คิ มุ กันในตัวทด่ี ี และปรับตวั เพอื่ อยูในสงั คมไดอยางมคี วามสขุ 5. มงุ มั่นในการทํางาน หมายถึง คณุ ลักษณะทีแ่ สดงออกถงึ ความต้ังใจ และรับผิดชอบในการทําหนาที่ การงานดวยความเพยี รพยายาม อดทน เพ่อื ใหงานสาํ เร็จตามเปา หมาย 6. รักความเปนไทย หมายถึง คุณลักษณะที่แสดงออกถึงความภาคภูมิใจ เห็นคุณคา รวมอนุรักษสืบ ทอด ภูมิปญญาไทย ขนบธรรมเนียมประเพณี ศิลปะและวัฒนธรรม ใชภาษาไทยในการส่ือสารได อยางถกู ตองและเหมาะสม 7. มีจิตสาธารณะ หมายถึง คุณลักษณะที่แสดงออกถึงการมีสวนรวมในกิจกรรมหรือสถานการณท่ี กอ ใหเ กิดประโยชนแกผ ูอื่น ชมุ ชน และสงั คม ดว ยความเต็มใจ กระตือรือรน โดยไมหวังผลตอบแทน ทําไมตอ งเรียนสุขศึกษาและพลศึกษา สุขภาพ หรือ สุขภาวะ หมายถึง ภาวะของมนุษยท่ีสมบูรณท้ังทางกาย ทางจิต ทางสังคม และทาง ปญ ญาหรอื จิตวญิ ญาณ สขุ ภาพหรอื สุขภาวะจงึ เปนเร่ืองสําคัญ เพราะเก่ียวโยงกบั ทกุ มติ ิของชีวิต ซึ่งทุกคนควร จะไดเรียนรูเร่ืองสุขภาพ เพื่อจะไดมีความรูความเขาใจที่ถูกตอง มีเจตคติคุณธรรมและคานิยมที่เหมาะสม รวมทงั้ มที ักษะปฏบิ ตั ิดา นสุขภาพจนเปนกิจนิสัย อันจะสงผลใหสังคมโดยรวมมีคุณภาพ เพื่อใหเปนผูท่ีมีจิตสุข ศึกษาและพลศึกษา มีคุณธรรม จริยธรรม และคานิยมในการใชสุขศึกษาและพลศึกษาและ เทคโนโลยีอยาง สรา งสรรค เรยี นรูอะไรในสขุ ศกึ ษาและพลศกึ ษา สุขศึกษาและพลศึกษาเปนการศึกษาดานสุขภาพท่ีมีเปาหมาย เพ่ือการดํารงสุขภาพ การสรางเสริม สขุ ภาพและการพัฒนาคุณภาพชวี ิตของบุคคล ครอบครวั และชุมชนใหยัง่ ยืน สุขศึกษา มุงเนนใหผูเรียนพัฒนาพฤติกรรมดานความรูเจตคติคุณธรรม คานิยม และการปฏิบัติ เกย่ี วกับสขุ ภาพควบคไู ปดว ยกนั -4-
พลศึกษา มุงเนนใหผูเรียนใชกิจกรรมการเคลื่อนไหว การออกกําลังกาย การเลนเกมและกีฬา เปน เครอื่ งมอื ในการพัฒนาโดยรวมทง้ั ดานรางกาย จิตใจ อารมณสังคม สติปญญา รวมท้ังสมรรถภาพเพื่อ สุขภาพ และกีฬา สาระท่ีเปนกรอบเนื้อหาหรือขอบขายองคความรูของกลุมสาระการเรียนรูสุขศึกษาและพลศึกษา ประกอบดว ย การเจริญเตบิ โตและพฒั นาการของมนุษย ผเู รยี นจะไดเรยี นรเู รอื่ งธรรมชาติของการเจริญ เติบโตและพัฒนาการของมนุษย ปจจัยท่ีมีผลตอการเจริญเติบโต ความสัมพันธเชื่อมโยงในการทํางาน ของ ระบบตา งๆ ของรางกาย รวมถึงวธิ ีปฏิบตั ติ นเพอ่ื ใหเจริญเติบโตและมพี ฒั นาการท่สี มวัย ชีวติ และครอบครัว ผเู รียนจะไดเรยี นรเู รื่องคณุ คาของตนเองและครอบครัว การปรับตวั ตอ การเปล่ียนแปลงทางรางกาย จิตใจ อารมณความรูสึกทางเพศ การสรางและรักษาสัมพันธภาพกับผูอื่น สุข ปฏิบัตทิ างเพศ และทกั ษะในการดาํ เนนิ ชีวิต การเคลอ่ื นไหว การออกกาํ ลงั กาย การเลน เกม กฬี าไทย และกฬี าสากล ผเู รยี นไดเรียนรู เรื่องการเคลอ่ื นไหวในรปู แบบตางๆ การเขารวมกิจกรรมทางกายและกีฬา ทั้งประเภทบุคคล และประเภททีม อยางหลากหลายท้ังไทยและสากล การปฏิบัติตามกฎ กติกา ระเบียบ และขอตกลงในการเขารวมกิจกรรม ทางกายและกฬี า และความมนี ้ําใจนกั กฬี า การสรา งเสริมสุขภาพ สมรรถภาพ และการปอ งกนั โรค ผูเรยี นจะไดเรยี นรเู ก่ยี วกับหลกั และวิธีการเลือกบริโภคอาหาร ผลิตภัณฑและบริการสุขภาพ การสรางเสริมสมรรถภาพเพ่ือสุขภาพ และการ ปอ งกนั โรคทง้ั โรคตดิ ตอ และโรคไมตดิ ตอ ความปลอดภยั ในชีวิต ผเู รยี นจะไดเ รยี นรูเ รอ่ื งการปอ งกนั ตนเองจากพฤติกรรมเสีย่ งตางๆ ท้ังความเสี่ยงตอสุขภาพ อุบัติเหตุความรุนแรง อันตรายจากการใชยาและสารเสพติด รวมถึงแนวทางในการ สรางเสริมความปลอดภยั ในชีวิต สาระและมาตรฐานการเรียนรู สาระท่ี1 การเจริญเติบโตและพฒั นาการของมนษุ ย มาตรฐาน พ 1.1 เขา ใจธรรมชาตขิ องการเจรญิ เติบโตและพัฒนาการของมนุษย สาระท่ี 2 ชีวิตและครอบครวั มาตรฐาน พ 2.1 เขาใจและเห็นคุณคาตนเอง ครอบครัว เพศศึกษา และมีทักษะในการดําเนินชีวิต สาระที่3 การเคล่ือนไหว การออกก าลงั กาย การเลนเกม กีฬาไทย และกีฬาสากล มาตรฐาน พ 3.1 เขาใจ มที กั ษะในการเคลอื่ นไหว กิจกรรมทางกาย การเลน เกม และกีฬา มาตรฐาน พ 3.2 รกั การออกก าลังกาย การเลนเกม และการเลนกีฬา ปฏิบัตเิ ปน ประจําอยา ง สมาํ่ เสมอ มวี นิ ัย เคารพสิทธกิ ฎ กตกิ า มีนํ้าใจนักกฬี า มจี ิตวญิ ญาณในการ แขง ขนั และช่นื ชมในสนุ ทรียภาพของการกฬี า -5-
สาระท่ี 4 การสรางเสริมสุขภาพ สมรรถภาพและการปองกันโรค มาตรฐาน พ 4.1 เห็นคุณคาและมีทักษะในการสรางเสรมิ สขุ ภาพ การดํารงสขุ ภาพ การปองกนั โรค และการสรา งเสริมสมรรถภาพเพื่อสุขภาพ สาระท่ี 5 ความปลอดภยั ในชีวิต มาตรฐาน พ 5.1 ปอ งกันและหลกี เลย่ี งปจจัยเสย่ี ง พฤติกรรมเสย่ี งตอ สขุ ภาพ อุบตั ิเหตุการใชย า สารเสพติด และความรนุ แรง คุณภาพผูเรียน • รายวิชาพ้นื ฐาน จบชัน้ ประถมศกึ ษาปที่ 3 มีความรแู ละเขาใจในเร่ืองการเจรญิ เติบโตและพัฒนาการของมนุษย ปจ จัยทม่ี ผี ลตอ การ เจรญิ เตบิ โตและพัฒนาการ วิธีการสรา งสัมพนั ธภาพในครอบครัวและกลุมเพอ่ื น มีสขุ นิสัยท่ีดีในเรื่องการกิน การพักผอนนอนหลบั การรกั ษาความสะอาดอวัยวะทุกสวนของ รา งกาย การเลน และการออกกาํ ลังกาย ปอ งกันตนเองจากพฤตกิ รรมที่อาจนาํ ไปสูการใชส ารเสพติด การลวงละเมิดทางเพศและรจู ัก ปฏิเสธในเร่ืองท่ไี มเ หมาะสม ควบคมุ การเคล่ือนไหวของตนเองไดตามพฒั นาการในแตละชว งอายุ มีทักษะการเคลอ่ื นไหว ขัน้ พน้ื ฐานและมีสว นรวมในกจิ กรรมทางกาย กจิ กรรมสรางเสริมสมรรถภาพทางกายเพ่ือสุขภาพ และ เกม ได อยา งสนุกสนาน และปลอดภัย มีทกั ษะในการเลอื กบริโภคอาหาร ของเลน ของใชท ่ีมผี ลดตี อ สขุ ภาพ หลกี เลี่ยงและปอ งกัน ตนเอง จากอบุ ตั ิเหตุได ปฏิบตั ติ นไดอยา งถูกตอ งเหมาะสมเมือ่ มีปญหาทางอารมณและปญหาสุขภาพ ปฏบิ ตั ติ นตามกฎ ระเบียบขอ ตกลง คาํ แนะนาํ และขั้นตอนตา งๆ และใหความรวมมอื กบั ผูอ่นื ดวย ความเตม็ ใจจนงานประสบความสําเร็จ ปฏบิ ัตติ ามสิทธขิ องตนเองและเคารพสิทธขิ องผอู ่ืนในการเลน เปนกลุม จบชั้นประถมศึกษาปที่ 6 เขาใจความสัมพันธเ ช่อื มโยงในการท างานของระบบตา งๆ ของรางกาย และรูจักดูแลอวยั วะ ที่ สาํ คัญของระบบนน้ั ๆ เขา ใจธรรมชาติการเปลี่ยนแปลงทางรางกาย จิตใจ อารมณและสังคม แรงขบั ทางเพศของ ชายหญิง เม่ือยางเขาสูวัยแรกรุนและวัยรุน สามารถปรับตัวและจัดการไดอยางเหมาะสม เขาใจและเห็น คุณคาของการมีชีวิตและครอบครัวท่ีอบอุน และเปนสุข ภูมิใจและเห็นคุณคาในเพศของตน ปฏิบัติสุขอนามัย ทางเพศไดถ ูกตองเหมาะสม -6-
ปอ งกนั และหลกี เล่ยี งปจ จยั เสีย่ ง พฤตกิ รรมเสย่ี งตอสุขภาพและการเกดิ โรค อุบัติเหตุความ รนุ แรง สารเสพตดิ และการลวงละเมิดทางเพศ มีทกั ษะการเคลือ่ นไหวพนื้ ฐานและการควบคุมตนเองในการเคล่ือนไหวแบบผสมผสาน รูห ลกั การเคลอ่ื นไหวและสามารถเลือกเขารวมกิจกรรมทางกาย เกม การละเลน พนื้ เมือง กีฬาไทย กีฬาสากลไดอยา งปลอดภัยและสนุกสนาน มีนํ้าใจนักกีฬา โดยปฏิบัติตามกฎ กติกา สิทธิและ หนาท่ี ของตนเอง จนงานสาํ เรจ็ ลลุ ว ง วางแผนและปฏิบตั ิกจิ กรรมทางกาย กจิ กรรมสรางเสริมสมรรถภาพทางกายเพ่ือสุขภาพได ตาม ความเหมาะสมและความตองการเปนประจาํ จดั การกับอารมณความเครียด และปญ หาสุขภาพไดอยางเหมาะสม มีทักษะในการแสวงหาความรขู อ มูลขาวสารเพ่อื ใชสรางเสริมสุขภาพ จบชนั้ มธั ยมศกึ ษาปท ี่ 3 เขา ใจและเห็นความสําคัญของปจ จยั ที่สง ผลกระทบตอ การเจริญเติบโตและพฒั นาการท่ีมีตอ สขุ ภาพและชวี ิตในชวงวัยตา งๆ เขาใจ ยอมรบั และสามารถปรบั ตัวตอการเปลย่ี นแปลงทางรา งกาย จิตใจ อารมณค วามรสู ึก ทางเพศ ความเสมอภาคทางเพศ สรา งและรกั ษาสมั พันธภาพกับผูอ่นื และตัดสินใจแกปญหาชีวิต ดวยวิธีการท่ี เหมาะสม เลอื กกินอาหารทเี่ หมาะสม ไดสดั สวน สงผลดตี อ การเจรญิ เตบิ โตและพัฒนาการตามวยั มที ักษะในการประเมนิ อิทธพิ ลของเพศ เพอ่ื น ครอบครัว ชมุ ชนและวัฒนธรรมที่มตี อเจตคติ คา นิยมเกย่ี วกบั สุขภาพและชีวิต และสามารถจัดการไดอยา งเหมาะสม ปอ งกันและหลีกเลีย่ งปจ จัยเสี่ยง พฤติกรรมเสยี่ งตอสุขภาพและการเกิดโรค อบุ ตั ิเหตุการใช ยาสารเสพติด และความรุนแรง รจู กั สรา งเสริมความปลอดภยั ใหแ กต นเอง ครอบครวั และชุมชน เขา รวมกจิ กรรมทางกาย กจิ กรรมกฬี า กจิ กรรมนันทนาการ กจิ กรรมสรา งเสรมิ สมรรถภาพ ทางกายเพอ่ื สุขภาพ โดยนําหลักการของทักษะกลไกมาใชไดอยางปลอดภัย สนุกสนาน และปฏิบัติเปน ประจํา สมํา่ เสมอตามความถนัดและความสนใจ แสดงความตระหนกั ในความสมั พนั ธระหวา งพฤตกิ รรมสขุ ภาพ การปองกันโรค การดํารง สุขภาพ การจัดการกับอารมณและความเครียด การออกก าลังกายและการเลนกีฬากับการมีวิถีชีวิตที่มี สขุ ภาพดี สํานึกในคณุ คา ศักยภาพและความเปนตัวของตวั เอง ปฏิบัตติ ามกฎ กตกิ า หนา ที่ความรับผิดชอบ เคารพสทิ ธขิ องตนเองและผอู ่ืน ใหค วามรว มมือ ในการแขงขันกีฬาและการทํางานเปนทีมอยางเปนระบบ ดวยความมุงม่ันและมีน้ําใจนักกีฬา จนประสบ ความสําเรจ็ ตามเปาหมายดว ยความชน่ื ชม และสนกุ สนาน -7-
โครงสรา งเวลาเรียน กลมุ สาระการเรยี นรสู ขุ ศกึ ษาและพลศกึ ษา ระดับชั้น เวลาเรยี น รวม ป.1 รายวิชาพ้นื ฐาน รายวชิ าเพิ่มเติม 40 ป.2 40 ป.3 40 - 40 ป.4 80 ป.5 40 - 80 ป.6 80 รวม 40 - 360 ม.1 80 ม.2 80 - 80 ม.3 80 รวม 80 - 240 รวมท้ังส้นิ 600 80 - 360 - 80 - 80 - 80 - 240 - 600 - -8-
โครงสรางหลักสตู รระดับประถมศกึ ษา กลมุ สาระการเรียนรสู ุขศึกษาและพลศกึ ษา ปการศกึ ษา ระดบั ชัน้ รหัสวชิ า ช่อื รายวิชา นก. ช.ม./ ช.ม./ป สปั ดาห ป.1 พ11101 สาระพื้นฐาน 40 ป.2 พ12101 สขุ ศกึ ษาและพลศึกษา 1 1 1 40 ป.3 พ13101 สขุ ศึกษาและพลศึกษา 2 1 1 40 ป.4 พ14101 สขุ ศึกษาและพลศึกษา 3 1 1 80 ป.5 พ15101 สขุ ศึกษาและพลศึกษา 4 2 2 80 ป.6 พ16101 สขุ ศกึ ษาและพลศึกษา 5 2 2 80 สขุ ศกึ ษาและพลศึกษา 6 2 2 ป.1 - - ป.2 - สาระเพิ่มเตมิ - - ป.3 - -- - - ป.4 - -- - - ป.5 - -- - - ป.6 - -- - - -- - -- -9-
โครงสรางหลกั สตู รระดับมธั ยมศกึ ษาตอนตน กลุมสาระการเรียนรูส ุขศึกษาและพลศึกษา ภาคเรียนที่ 1 ภาคเรยี นท่ี 2 ระดับชั้น รหัสวิชา ช่อื รายวิชา นก. ช.ม./ รหัสวชิ า ชือ่ รายวิชา นก. ช.ม./ สปั ดาห สปั ดาห สาระพืน้ ฐาน สาระพื้นฐาน 2 2 ม.1 พ21101 สขุ ศกึ ษาและ 1 2 พ21102 สุขศึกษาและ 1 2 ม.2 พ22101 พลศึกษา 1 1 2 พ22102 พลศกึ ษา 2 ม.3 พ23101 1 2 พ23102 - สขุ ศึกษาและ สุขศึกษาและ 1 - พลศกึ ษา 3 พลศกึ ษา 4 - สุขศกึ ษาและ สขุ ศกึ ษาและ 1 พลศึกษา 5 พลศึกษา 6 สาระเพิ่มเติม สาระเพิ่มเตมิ ม.1 - - -- - -- ม.2 - - -- - -- ม.3 - - -- - -- หมายเหตุ :: รายวิชาเพมิ่ เตมิ ในกลมุ สาระการสุขศึกษาและพลศึกษา โรงเรยี นสามารถจัดรายวิชาเพิ่มเติมได ตามบริบทของโรงเรยี น - 10 -
ตวั ชี้วัดและสาระการเรยี นรูแกนกลาง สาระที่ 1 การเจริญเตบิ โตและพัฒนาการของมนุษย มาตรฐาน พ 1.1 เขาใจธรรมชาตขิ องการเจริญเติบโตและพัฒนาการของมนษุ ย ช้นั ตัวชี้วดั สาระการเรียนรแู กนกลาง ป.1 1. อธิบายลกั ษณะและหนา ที่ของอวยั วะ ลกั ษณะและหนาทขี่ องอวยั วะภายนอก ภายนอก ทีม่ กี ารเจรญิ เตบิ โตและพฒั นาการไปตามวัย - ตา หู คอ จมูก ผม มือ เทา เลบ็ ผิวหนัง ฯลฯ - อวยั วะในชองปาก (ปาก ลิ้น ฟน เหงือก) 2. อธบิ ายวิธดี ูแลรกั ษาอวยั วะภายนอก การดแู ลรกั ษาอวยั วะภายนอก - ตา หู คอ จมูก ปาก ล้นิ ฟน ผม มือ เทา เลบ็ ผวิ หนงั ฯลฯ - อวยั วะในชอ งปาก (ปาก ลิ้น ฟน เหงือก) ป.2 1. อธบิ ายลกั ษณะ และหนา ท่ีของอวยั วะ ลักษณะ และหนา ที่ของอวัยวะภายในท่มี ีการ ภายใน เจรญิ เตบิ โตและพัฒนาการไปตามวยั (สมอง หัวใจ ตับ ไต ปอด กระเพาะอาหาร ลาํ ไส ฯลฯ) 2. อธิบายวิธดี แู ลรกั ษาอวัยวะภายใน การดูแลรักษาอวัยวะภายใน - การระมัดระวังการกระแทก - การออกกาํ ลงั กาย - การรับประทานอาหาร 3. อธบิ ายธรรมชาติของชีวิตมนษุ ย ธรรมชาตขิ องชวี ิตมนษุ ยต งั้ แตเกดิ จนตาย ป.3 1. อธิบายลกั ษณะและการเจริญเตบิ โตของ ลกั ษณะการเจรญิ เตบิ โตของรางกายมนุษย ท่ีมี รางกายมนุษย ความแตกตา งกันในแตล ะบุคคล - ลกั ษณะรปู ราง - นา้ํ หนกั - สวนสงู 2. เปรยี บเทียบการเจริญเตบิ โต เกณฑมาตรฐานการเจริญเตบิ โต ของเด็กไทย ของตนเองกบั เกณฑมาตรฐาน 3. ระบุปจจัยทมี่ ีผลตอการเจริญเตบิ โต ปจ จัยทีม่ ผี ลตอ การเจริญเติบโต - อาหาร - การออกกําลงั กาย - การพกั ผอ น ป.4 1. อธบิ ายการเจริญเติบโตและพัฒนา การเจริญเติบโตและพฒั นาการของรางกายและ การของรางกายและจติ ใจตามวยั จติ ใจ ตามวยั (ในชวงอายุ 9 – 12 ป) 2. อธิบายความสาํ คญั ของกลามเน้ือ ความสาํ คัญของกลามเนอ้ื กระดูกและขอ ทมี่ ผี ล กระดูกและขอทม่ี ีผลตอ สุขภาพ ตอ สขุ ภาพ การเจรญิ เตบิ โตและพฒั นาการ การเจริญเติบโตและพัฒนาการ - 11 -
ชัน้ ตัวชีว้ ัด สาระการเรียนรแู กนกลาง 3. อธิบายวิธีดูแลกลา มเนอ้ื กระดกู และ วิธีดูแลรกั ษากลา มเน้ือ กระดกู และขอใหทํางาน ขอ ใหทาํ งานอยางมีประสทิ ธิภาพ อยางมีประสิทธิภาพ ป.5 1. อธิบายความสาํ คัญของระบบยอ ย ความสําคัญของระบบยอยอาหารและระบบ อาหาร และระบบขบั ถายที่มีผลตอสุขภาพ ขบั ถายท่ีมผี ลตอสุขภาพ การเจรญิ เตบิ โต การเจรญิ เตบิ โตและพฒั นาการ และพฒั นาการ 2. อธบิ ายวธิ ีดูแลระบบยอยอาหารและ วิธดี ูแลรกั ษาระบบยอยอาหาร ระบบขบั ถายใหทาํ งานตามปกติ และระบบขับถา ยใหท าํ งานตามปกติ ป.6 1. อธบิ ายความสําคัญของระบบสบื พันธุ ความสําคัญของระบบสืบพนั ธุ ระบบไหลเวียน ระบบไหลเวยี นโลหิต และระบบหายใจ โลหิต และระบบหายใจที่มีผล ตอ สขุ ภาพ ท่ีมผี ลตอสุขภาพ การเจริญเตบิ โตและ การเจริญเติบโตและพฒั นาการ พฒั นาการ 2. อธิบายวธิ ีการดแู ลรักษาระบบสบื พนั ธุ วธิ ีดแู ลรกั ษาระบบสบื พันธุ ระบบไหลเวยี น ระบบไหลเวยี นโลหิต และระบบหายใจให โลหติ และระบบหายใจใหทํางานตามปกติ ทาํ งานตามปกติ ม.1 1. อธบิ ายความสําคัญของระบบประสาท ความสาํ คัญของระบบประสาท และระบบตอม และระบบตอมไรทอที่มผี ลตอสขุ ภาพ การ ไรทอที่มีผลตอ สุขภาพ การเจรญิ เติบโต และ เจริญเติบโต และพัฒนาการของวัยรนุ พัฒนาการของวยั รนุ 2. อธิบายวธิ ีดูแลรกั ษาระบบประสาท วธิ ีดูแลรกั ษาระบบประสาทและระบบตอมไรทอ และระบบตอมไรทอใหทํางานตามปกติ ใหทํางานตามปกติ 3. วิเคราะหภาวะการเจรญิ เตบิ โตทาง การวเิ คราะหภ าวะการเจรญิ เตบิ โต รางกายของตนเองกบั เกณฑม าตรฐาน ตามเกณฑมาตรฐานและปจจัยทเี่ ก่ียวของ 4. แสวงหาแนวทางในการพัฒนาตนเอง แนวทางในการพฒั นาตนเองใหเ จรญิ เตบิ โตสมวยั ใหเจรญิ เตบิ โตสมวยั ม.2 1. อธิบายการเปล่ยี นแปลงดานรางกาย การเปลี่ยนแปลงดา นรางกาย จติ ใจ อารมณ จิตใจ อารมณ สงั คม และสติปญ ญาใน สังคม และสตปิ ญ ญาในวัยรุน วยั รนุ 2. ระบปุ จ จัยท่มี ีผลกระทบตอการ ปจจัยที่มผี ลกระทบตอการเจริญเตบิ โตและ เจริญเติบโต และพฒั นาการดานรา งกาย พฒั นาการดา นรางกาย จติ ใจ อารมณ สงั คม และ จิตใจ อารมณ สังคม และสติปญญา ใน สตปิ ญ ญา วัยรุน - พันธกุ รรม - ส่งิ แวดลอม - การอบรมเลีย้ งดู ม.3 1. เปรยี บเทียบการเปลย่ี นแปลงทางดา น การเปลี่ยนแปลง ดานรา งกาย จิตใจ อารมณ รางกาย จิตใจ อารมณ สังคม และ สังคม และสติปญ ญาในแตล ะวัย สติปญ ญา แตล ะชว ง ของชีวติ - วยั ทารก - วัยกอ นเรยี น - วัยเรยี น - วัยรนุ - วัยผูใหญ - วยั สูงอายุ 2. วเิ คราะหอ ิทธพิ ลและความคาดหวงั อิทธิพลและความคาดหวังของสังคมที่มตี อการ - 12 -
ชนั้ ตัวชว้ี ดั สาระการเรียนรแู กนกลาง ของสังคมตอการเปลยี่ นแปลงของวยั รนุ เปลย่ี นแปลงของวัยรุน 3. วิเคราะห สอ่ื โฆษณา ที่มอี ิทธพิ ลตอ สอื่ โฆษณา ทีม่ ีอิทธิพลตอการเจริญเติบโตและ การเจรญิ เติบโตและพฒั นาการของวยั รนุ พฒั นาการของวัยรุน - โทรทัศน - วทิ ยุ - สือ่ สงิ่ พมิ พ - อนิ เทอรเ น็ต สาระที่ 2 ชีวิตและครอบครวั มาตรฐาน พ 2.1 เขาใจและเหน็ คุณคา ตนเอง ครอบครัว เพศศึกษา และมีทักษะในการดาํ เนินชวี ติ ชั้น ตัวชีว้ ัด สาระการเรียนรแู กนกลาง ป.1 1. ระบุสมาชิกในครอบครัวและความรัก สมาชิกในครอบครวั ความผูกพันของสมาชกิ ท่ีมตี อ กนั ความรักความผกู พันของสมาชกิ ในครอบครวั 2. บอกสงิ่ ท่ีชืน่ ชอบ และภาคภมู ิใจ สิง่ ท่ชี น่ื ชอบและความภาคภูมิใจในตนเอง ในตนเอง (จดุ เดน จดุ ดอ ยของตนเอง) 3. บอกลักษณะความแตกตา งระหวางเพศ ลักษณะความแตกตา งของเพศชาย เพศหญิง ชาย และเพศหญิง - รางกาย - อารมณ - ลักษณะนิสยั ป.2 1. ระบบุ ทบาทหนาทีข่ องตนเอง บทบาทหนาทีข่ องสมาชิกในครอบครัว และสมาชิกในครอบครวั - ตนเอง - พอ แม - พน่ี อ ง - ญาติ 2. บอกความสําคญั ของเพือ่ น ความสําคญั ของเพ่อื น (เชน พดู คยุ ปรึกษา เลน ฯลฯ) 3. ระบุพฤติกรรมท่ีเหมาะสมกับเพศ พฤตกิ รรมทเ่ี หมาะสมกับเพศ - ความเปนสุภาพบรุ ษุ - ความเปนสุภาพสตรี 4. อธบิ ายความภาคภูมใิ จในความเปนเพศ ความภาคภูมใิ จในเพศหญิง หรือเพศชาย หญงิ หรอื เพศชาย ป.3 1. อธบิ ายความสําคญั และความแตกตา ง ความสําคญั ของครอบครวั ความแตกตางของแต ของครอบครวั ทมี่ ีตอตนเอง ละครอบครัว - เศรษฐกิจ - สังคม - การศกึ ษา 2. อธิบายวิธีสรางสัมพันธภาพ วิธีการสรา งสัมพนั ธภาพในครอบครวั และกลมุ ในครอบครวั และกลุมเพื่อน เพ่อื น 3. บอกวิธีหลีกเลย่ี งพฤตกิ รรม พฤตกิ รรมทนี่ ําไปสูก ารลว งละเมดิ ทางเพศ (การ ที่นําไปสกู ารลวงละเมิดทางเพศ แตงกาย การเทยี่ วกลางคนื การคบเพ่ือน การเสพ สารเสพติด ฯลฯ) วิธหี ลกี เลีย่ งพฤติกรรมท่ีนาํ ไปสูการลว งละเมิด ทางเพศ (ทักษะปฏิเสธและอื่น ๆ ) ป.4 1. อธิบายคณุ ลกั ษณะของความเปนเพื่อน คุณลักษณะของความเปน เพื่อนและสมาชิกทด่ี ี - 13 -
ชน้ั ตวั ชี้วดั สาระการเรยี นรแู กนกลาง และสมาชกิ ที่ดขี องครอบครวั ของครอบครัว 2. แสดงพฤติกรรมทีเ่ หมาะสมกับเพศของ พฤติกรรมที่เหมาะสมกับเพศของตนตาม ตนตามวฒั นธรรมไทย วัฒนธรรมไทย 3. ยกตัวอยางวธิ กี ารปฏเิ สธการกระทําที่ วธิ ีการปฏิเสธการกระทาํ ท่ีเปนอันตราย และไม เปน อนั ตรายและไมเ หมาะสม เหมาะสมในเรื่องเพศ ในเรื่องเพศ ป.5 1. อธบิ ายการเปลยี่ นแปลงทางเพศ และ การเปล่ยี นแปลงทางเพศ การดูแลตนเอง ปฏิบตั ติ นไดเหมาะสม การวางตัวท่เี หมาะสมกับเพศตามวฒั นธรรมไทย 2. อธิบายความสําคัญของการมีครอบครวั ท่ี ลักษณะของครอบครัวที่อบอุนตามวฒั นธรรมไทย อบอุน ตามวัฒนธรรมไทย (ครอบครวั ขยาย การนบั ถอื ญาติ) 3. ระบพุ ฤติกรรมที่พงึ ประสงค และไมพ ึง พฤตกิ รรมท่ีพึงประสงคและไมพึงประสงค ประสงคในการแกไขปญหาความขัดแยง ใน ในการแกไ ขปญ หาความขดั แยงในครอบครวั ครอบครวั และกลุม เพื่อน ป.6 1. อธิบายความสําคญั ของการสรา งและ ความสาํ คัญของการสรางและรักษาสมั พันธภาพ รักษาสมั พันธภาพกับผูอน่ื กบั ผอู ื่น ปจจยั ทช่ี วยใหก ารทาํ งานกลุมประสบความสาํ เร็จ - ความสามารถสวนบุคคล - บทบาทหนา ทขี่ องสมาชกิ ในกลุม - การยอมรับความคดิ เหน็ และความแตกตา ง ระหวางบคุ คล - ความรับผดิ ชอบ 2. อธบิ ายความสาํ คญั ของการสรางและ ความสาํ คญั ของการสรางและรักษาสมั พนั ธภาพ รกั ษาสัมพันธภาพกบั ผูอ่ืน กบั ผอู ืน่ ปจจัยทชี่ วยใหก ารทํางานกลมุ ประสบ 3. วิเคราะหพฤตกิ รรมเสี่ยงท่ีอาจนําไปสู ความสําเร็จ การมเี พศสมั พนั ธ การตดิ เช้ือเอดส และ - ความสามารถสวนบคุ คล การตัง้ ครรภก อนวยั อนั ควร - บทบาทหนา ที่ของสมาชกิ ในกลุม ม.1 1. อธบิ ายวธิ กี ารปรับตัวตอการ - การยอมรบั ความคดิ เห็น และความแตกตา ง เปลยี่ นแปลงทางรา งกายจิตใจ อารมณ ระหวา งบุคคล และพัฒนาการทางเพศอยางเหมาะสม - ความรับผิดชอบ พฤตกิ รรมเส่ียงทน่ี ําไปสกู ารมีเพศสัมพันธ การติด เชือ้ เอดส และการต้งั ครรภก อนวัยอนั ควร การเปลย่ี นแปลงทางรา งกาย จติ ใจ อารมณ และพฒั นาการทางเพศ - ลักษณะการเปลีย่ นแปลงทางรา งกาย จติ ใจ - 14 -
ช้นั ตวั ช้วี ดั สาระการเรยี นรแู กนกลาง อารมณ และพฒั นาการทางเพศ - การยอมรบั และการปรบั ตัวตอการเปลีย่ นแปลงทาง รา งกาย จิตใจ อารมณ และพฒั นาการทางเพศ - การเบย่ี งเบนทางเพศ 2. แสดงทกั ษะการปฏเิ สธเพือ่ ปองกนั ทักษะปฏิเสธเพ่ือปองกันการถูกลว งละเมิดทาง ตนเองจากการถูกลวงละเมิดทางเพศ เพศ ม.2 1. วิเคราะหป จ จัยทีม่ ีอทิ ธิพลตอ ปจ จัยทม่ี อี ทิ ธพิ ลตอเจตคติในเร่ืองเพศ เจตคตใิ นเรื่องเพศ - ครอบครัว - วัฒนธรรม - เพื่อน - สอื่ 2. วิเคราะหปญหาและผลกระทบทเ่ี กิด ปญหาและผลกระทบทเ่ี กิดจากการมีเพศสมั พันธ จากการมเี พศสัมพนั ธในวัยเรียน ในวัยเรียน 3. อธิบายวธิ ีปองกนั ตนเองและหลีกเล่ยี ง โรคติดตอทางเพศสมั พันธ จากโรคติดตอ ทางเพศสมั พนั ธ เอดส และ โรคเอดส การตงั้ ครรภโดยไมพึงประสงค การตง้ั ครรภโ ดยไมพ ึงประสงค 4. อธบิ ายความสําคัญของความเสมอ ความสาํ คัญของความเสมอภาคทางเพศ ภาคทางเพศ และวางตวั ไดอยางเหมาะสม การวางตัวตอเพศตรงขา ม ปญหาทางเพศ แนวทางการแกไขปญหาทางเพศ ม.3 1. อธบิ ายอนามัยแมและเด็ก การวางแผน องคประกอบของอนามยั เจริญพนั ธุ ครอบครวั และวิธกี ารปฏิบตั ิตนทเี่ หมาะสม - อนามัยแมและเดก็ - การวางแผนครอบครวั 2. วเิ คราะหป จจยั ท่ีมีผลกระทบตอการ ปจ จยั ท่มี ีผลกระทบตอการต้ังครรภ ต้ังครรภ - แอลกอฮอล - สารเสพตดิ - บหุ รี่ - สภาพแวดลอ ม - การติดเช้อื - โรคที่เกิดจากภาวการณต ั้งครรภ 3. วเิ คราะหส าเหตุ และเสนอแนวทาง สาเหตุความขดั แยงในครอบครัว ปองกนั แกไ ขความขดั แยง ในครอบครวั แนวทางปองกัน แกไ ขความขัดแยง ใน ครอบครัว - 15 -
สาระท่ี 3 การเคลื่อนไหว การออกกําลังกาย การเลนเกม กีฬาไทย และกีฬาสากล มาตรฐาน พ 3.1 เขา ใจ มที ักษะในการเคล่ือนไหว กิจกรรมทางกาย การเลนเกม และกฬี า ชั้น ตัวช้วี ดั สาระการเรยี นรแู กนกลาง ป.1 1. เคลอื่ นไหวรางกายขณะอยูกบั ทเ่ี คล่ือนที่ ธรรมชาตขิ องการเคล่อื นไหวรางกายใน และใชอ ปุ กรณประกอบ ชวี ติ ประจาํ วัน - แบบอยูก บั ที่ เชน นง่ั ยนื กมเงย เอียง ซา ย ขวา เคลื่อนไหวขอมือ ขอเทา แขน ขา - แบบเคลือ่ นที่ เชน เดนิ ว่ิง กระโดด กล้ิงตวั - แบบใชอปุ กรณป ระกอบ เชน จับ โยน เตะ เคาะ 2. เลน เกมเบด็ เตล็ดและเขา รวมกิจกรรม กจิ กรรมทางกายท่ีใชใ นการเคลอื่ นไหวตาม ทางกายท่ีใชการเคลอื่ นไหวตามธรรมชาติ ธรรมชาติ - การเลน เกมเบด็ เตล็ด ป.2 1. ควบคุมการเคล่อื นไหวรา งกาย ขณะอยู ลกั ษณะและวิธีการของการเคล่ือนไหวรางกาย กับที่ เคลื่อนท่ี และใชอุปกรณป ระกอบ แบบอยูก ับท่ี เชน กระโดด บดิ ตัว ดงึ ผลัก แบบ เคลื่อนท่ี เชน กระโดดเขยง กาวชดิ กา ว วงิ่ ตาม ทิศทางทกี่ าํ หนด และแบบใชอุปกรณประกอบ เชน คีบ ขวาง ตี 2. เลมเกมเบ็ดเตลด็ และเขารวมกิจกรรม การเลนเกมเบด็ เตล็ด และเขารว มกจิ กรรมทาง ทางกายท่ีวิธเี ลน อาศัย การเคลอื่ นไหว กายทวี่ ิธีเลน อาศัยการเคลื่อนไหวเบ้ืองตนท้งั แบบอยู เบอื้ งตนท้ังแบบอยกู บั ท่ี เคลือ่ นทแี่ ละใช กับท่ี เคล่ือนท่ี และใชอปุ กรณป ระกอบ อปุ กรณประกอบ ป.3 1. ควบคุมการเคล่อื นไหวรา งกาย ขณะอยู การเคล่อื นไหวรา งกายแบบอยูกบั ท่ี กับท่ี เคลื่อนทแ่ี ละใชอ ุปกรณประกอบ เชน ยอ ยดื เขยง พับตัว เคลื่อนไหวลาํ ตัว การ อยา งมีทศิ ทาง เคลื่อนไหวแบบเคลอ่ื นท่ี เชน เดนิ ตอ เทา เดนิ ถอย- 2. เคลือ่ นไหวรา งกายทีใ่ ชทักษะการเคล่ือน หลัง กระโจน และแบบใชอุปกรณป ระกอบโดยมี ไหวแบบบงั คบั ทศิ ทางในการเลนเกม การบังคับทศิ ทาง เชน ดดี ขวา ง โยน และรบั เบ็ดเตลด็ วิธีการควบคมุ การเคลอ่ื นไหวรา งกายแบบตา งๆ อยางมีทศิ ทาง ป.4 1. ควบคมุ ตนเองเม่ือใชทักษะการเคลื่อน การเคล่ือนไหวรางกายแบบผสมผสานท้ังแบบอยู ไหวในลักษณะผสมผสานไดท้ังแบบอยูกับที่ กับท่ี เชน กระโดดหมุนตัว กระโดด-เหยยี ดตัว แบบ เคลอ่ื นที่ และใชอปุ กรณป ระกอบ เคลอ่ื นที่ เชน ซกิ แซก็ วง่ิ เปล่ียนทิศทาง ควบมา และแบบใชอ ุปกรณป ระกอบ เชน บอล เชือก 2. ฝกกายบริหารทามือเปลาประกอบ กายบริหารทา มือเปลาประกอบจงั หวะ จังหวะ 3. เลน เกมเลียนแบบและกิจกรรมแบบผลดั เกมเลียนแบบและกิจกรรมแบบผลดั 4. เลน กีฬาพน้ื ฐานไดอ ยา งนอย 1 ชนิด กฬี าพน้ื ฐาน เชน แชรบอล แฮนดบอล หว งขามตาขาย - 16 -
ช้นั ตวั ช้ีวดั สาระการเรียนรูแกนกลาง ป.5 1. จัดรปู แบบการเคลื่อนไหว แบบ การจดั รปู แบบการเคล่อื นไหวรางกาย แบบ ผสมผสาน และควบคุมตนเอง เมอื่ ใชท ักษะ ผสมผสาน และการปฏบิ ัติกจิ กรรมทางกายทง้ั แบบอยู การเคลอ่ื นไหว ตามแบบทกี่ ําหนด กบั ที่ เคลื่อนท่ี และใชอุปกรณป ระกอบตามแบบที่ กาํ หนด เชน การฝก กายบรหิ าร ยดื หยุนขน้ั พืน้ ฐาน เปนตน 2. เลม เกมนําไปสูกีฬาทเ่ี ลอื ก และ เกมนาํ ไปสกู ีฬาและกิจกรรมแบบผลดั กจิ กรรม การเคล่อื นไหวแบบผลดั ท่มี กี ารตี เขีย่ รับ – สง ส่ิงของ ขวา ง และว่งิ 3. ควบคมุ การเคลื่อนไหว ในเรอ่ื ง การเคลอื่ นไหวในเรื่องการรบั แรง การใชแ รงและ การรบั แรง การใชแรง และความสมดลุ ความสมดลุ 4. แสดงทักษะกลไกในการปฏบิ ัตกิ ิจกรรม ทักษะกลไกที่สง ผลตอ การปฏิบตั ิกจิ กรรม ทางกายและเลน กีฬา ทางกายและเลน กีฬา 5. เลน กีฬาไทย และกีฬาสากลประเภท การเลน กีฬาไทย เชน ตะกรอ วง วิง่ ชกั ธง และกีฬา บคุ คลและประเภททีมไดอยางละ 1 ชนดิ สากล เชน กรีฑาประเภทลู แบดมินตนั เปตอง ฟตุ บอล เทเบิลเทนนสิ วา ยนํ้า 6. อธิบายหลักการ และเขารวมกิจกรรม หลกั การและกจิ กรรมนนั ทนาการ นนั ทนาการ อยา งนอย 1 กิจกรรม ป.6 1. แสดงทักษะการเคล่อื นไหวรว มกับผอู น่ื การเคลอื่ นไหวรว มกับผอู ืน่ แบบผลดั ในลักษณะ ในลักษณะแบบผลัดและแบบผสมผสานได ผสมผสาน ในการรว มกจิ กรรมทางกาย เชน กิจกรรม ตามลําดับท้ังแบบอยูกับท่ี เคลือ่ นที่ และ แบบผลดั กายบรหิ ารประกอบเพลง ยดื หยนุ ขนั้ พน้ื ฐาน ใชอุปกรณป ระกอบ และการเคลือ่ นไหว ท่ใี ชท า ตอ เน่ือง และการตอ ตวั ทางา ย ๆ ประกอบเพลง 2. จําแนกหลักการเคลอื่ นไหวในเร่ืองการรบั การเคลอื่ นไหวในเรอ่ื งการรับแรง การใชแรง และ แรง การใชแรง และความสมดลุ ในการ ความสมดลุ กบั การพฒั นาทักษะการเคล่อื นไหว ในการเลน เคลอื่ นไหวรา งกายในการเลน เกม เลน กีฬา เกมและกีฬา และนําผลมาปรับปรุง เพ่ิมพนู วิธปี ฏบิ ัตขิ องตน และผูอน่ื 3. เลนกีฬาไทย กีฬาสากลประเภทบุคคล การเลน กฬี าไทย กฬี าสากล ประเภทบคุ คลและ และประเภททมี ไดอ ยา งละ 1 ชนดิ ประเภททีม เชน กรีฑาประเภทลู และลานเปตอง วา ยนํา้ เทเบลิ เทนนสิ วอลเลยบ อล ฟตุ บอล ตะกรอวง 4. ใชทกั ษะกลไก เพ่อื ปรับปรุงเพ่มิ พนู การใชขอ มูลดานทักษะกลไกเพื่อปรับปรงุ และ ความสามารถของตนและผูอ่ืนในการเลน เพ่มิ พนู ความสามารถในการปฏิบตั กิ ิจกรรม ทางกาย และ กฬี า เลนกีฬา 5. รวมกิจกรรมนันทนาการอยา งนอย 1 การนําความรแู ละหลักการของกิจกรรมนันทนาการ กจิ กรรม แลวนาํ ความรูและหลักการที่ไดไ ป ไปใชเปนฐานการศกึ ษาหาความรู ใชเ ปน ฐานการศกึ ษาหาความรเู รอ่ื งอ่ืน ๆ - 17 -
ช้ัน ตวั ชีว้ ดั สาระการเรียนรูแกนกลาง ม.1 1. เพมิ่ พูนความสามารถของตน ตาม หลักการเพิม่ พนู ความสามารถในการเคลื่อนไหวที่ใช หลักการเคลื่อนไหวทใ่ี ชทักษะกลไกและ ทักษะกลไกและทกั ษะพืน้ ฐาน ทักษะพื้นฐานท่ีนําไปสูการพัฒนาทกั ษะ ทนี่ ําไปสกู ารพัฒนาทกั ษะการเลนกฬี า การเลน กฬี า 2. เลนกีฬาไทยและกีฬาสากลประเภท การเลน กฬี าไทย และกฬี าสากลทเ่ี ลอื ก เชน บคุ คลและทมี โดยใชทักษะพ้นื ฐานตามชนิด กรฑี าประเภทลแู ละลาน บาสเกตบอล กระบ่ี กฬี า อยางละ 1 ชนิด เทเบิลเทนนิส เทนนิส วายนา้ํ 3. รว มกจิ กรรมนันทนาการอยา งนอย 1 การนําความรแู ละหลักการของกิจกรรมนนั ทนาการ กิจกรรมและนําหลักความรูทีไ่ ดไ ปเชอ่ื มโยง ไปใชเ ช่ือมโยงสัมพันธกับวชิ าอน่ื สมั พันธก บั วชิ าอนื่ ม.2 1. นาํ ผลการปฏิบัติตนเกี่ยวกับทักษะ การนาํ ผลการปฏิบตั ติ นเก่ียวกบั ทกั ษะกลไกและ กลไกและทักษะการเคลือ่ นไหวในการเลน ทกั ษะการเคลื่อนไหวในการเลน กฬี าจากแหลง ขอ มลู ที่ กีฬาจากแหลงขอมูลทีห่ ลากหลายมาสรุป หลากหลายมาสรปุ เปนวธิ ที ีเ่ หมาะสมในบรบิ ทของตนเอง เปนวธิ ีท่เี หมาะสมในบรบิ ทของตนเอง ในการเลน กีฬา 2. เลนกฬี าไทยและกีฬาสากลทั้ง การเลน กฬี าไทย กฬี าสากลตามชนดิ กฬี าทเ่ี ลอื ก ประเภท บุคคลและทีมไดอยา งละ 1 ชนดิ เชน กรฑี าประเภทลแู ละลาน บาสเกตบอล กระบี่ เทนนิส ตระกรอ ลอดบว ง ฟตุ ซอล วายนา้ํ เทควนั โด 3. เปรยี บเทียบประสทิ ธิภาพของรูปแบบ ประสิทธภิ าพของรปู แบบการเคลอ่ื นไหวทสี่ ง ผลตอ การเคลอื่ นไหวท่สี งผลตอ การเลน กีฬาและ การเลนกีฬาและกจิ กรรมในชวี ติ ประจําวนั กจิ กรรมในชวี ติ ประจําวนั 4. รวมกจิ กรรมนนั ทนาการอยา งนอ ย 1 การนําประสบการณจากการรว มกิจกรรม กิจกรรม และนําความรูและหลกั การท่ีไดไ ป นันทนาการไปปรบั ใชในชีวติ ประจาํ วนั ปรับใชใ นชีวิตประจาํ วนั อยางเปน ระบบ ม.3 1. เลนกฬี าไทยและกีฬาสากล ไดอ ยา งละ เทคนคิ และวธิ ีการเลน กฬี าไทยและกีฬาสากลที่ 1 ชนดิ โดยใชเทคนคิ ท่เี หมาะสม เลอื ก เชน กรีฑาประเภทลูและลาน วอลเลยบอล กับตนเองและทมี บาสเกตบอล ดาบสองมือ เทนนสิ ตะกรอขามตาขาย ฟุตบอล 2. นําหลกั การ ความรแู ละทักษะ ในการ การนาํ หลกั การ ความรู ทกั ษะในการเคลื่อนไหว เคล่ือนไหว กจิ กรรมทางกาย การเลนกม กจิ กรรมทางกาย การเลน เกม การเลนกีฬาไปใชเ ปน และการเลน กีฬาไปใชส รางเสรมิ สุขภาพ ระบบสรางเสรมิ สุขภาพอยางตอ เนื่อง อยา งตอเนื่องเปนระบบ 3. รว มกิจกรรมนันทนาการอยางนอย 1 การจัดกจิ กรรมนันทนาการแกผ อู ่นื กิจกรรมและนําหลกั ความรวู ธิ ีการไปขยาย ผลการเรยี นรใู หก ับผอู นื่ - 18 -
สาระท่ี 3 การเคล่ือนไหว การออกกาํ ลังกาย การเลน เกม กีฬาไทย และกีฬาสากล มาตรฐาน พ 3.2 รักการออกกําลังกาย การเลนเกม และการเลนกีฬา ปฏบิ ัตเิ ปน ประจาํ อยางสมาํ่ เสมอ มีวินยั เคารพสิทธิ กฎ กตกิ า มีนํ้าใจนกั กีฬา มีจติ วญิ ญาณในการแขง ขนั และช่นื ชม ในสุนทรียภาพของการกีฬา ช้ัน ตัวชี้วดั สาระการเรยี นรแู กนกลาง ป.1 1. ออกกําลงั กาย และเลนเกม การออกกาํ ลังกาย และการเลนเกมเบ็ดเตล็ด ตามคําแนะนํา อยางสนุกสนาน 2. ปฏิบัติตนตามกฎ กตกิ า ขอตกลงใน กฎ กติกา ขอ ตกลงในการเลนเกมเบ็ดเตล็ด การเลนเกมตามคําแนะนํา ป.2 1. ออกกาํ ลงั กาย และเลนเกม ไดดวย การออกกําลงั กาย และเลน เกมเบด็ เตล็ด ตนเองอยางสนุกสนาน ประโยชนข องการออกกําลังกาย และการเลน เกม 2. ปฏบิ ัตติ ามกฎ กติกาและขอตกลงใน กฎ กตกิ า ขอ ตกลงในการเลน เกมเปนกลุม การเลนเกมเปน กลมุ ป.3 1. เลือกออกกําลงั กาย การละเลน แนวทางการเลือกออกกําลังกาย การละเลน พื้นเมือง และเลน เกม ท่เี หมาะสมกับ พ้ืนเมืองและเลน เกมท่เี หมาะสม จุดเดน จุดดอ ย และขอ จํากดั ของตนเอง กับจดุ เดน จดุ ดอยและขอจาํ กัดของแตละบคุ คล 2. ปฏิบัติตามกฎ กติกาและขอตกลงของ การออกกําลังกาย เกม และการละเลนพน้ื เมือง การออกกําลงั กาย การเลนเกม กฎ กตกิ าและขอตกลงในการออกกําลงั กาย การละเลน พนื้ เมืองไดดวยตนเอง การเลนเกม และการละเลน พนื้ เมือง ป.4 1. ออกกาํ ลังกาย เลนเกม และกีฬา การออกกาํ ลงั กาย เลนเกม ทตี่ นเองชอบและมีความสามารถในการ ตามความชอบของตนเองและเลน กฬี า วเิ คราะหผลพัฒนาการ ของตนเองตาม พ้ืนฐานรวมกบั ผูอ่นื ตัวอยา งและแบบปฏิบัติของผูอน่ื ปฏบิ ตั ิ การวเิ คราะหผลพฒั นาการของตนเอง ตามกฎ กติกา การเลน กีฬาพ้นื ฐาน ตาม ในการออกกาํ ลงั กาย เลนเกมและเลนกีฬา ตาม ชนิดกฬี าทีเ่ ลน ตัวอยางและแบบปฏบิ ัติของผูอนื่ คุณคา ของการออกกําลังกาย เลนเกม และเลน กฬี า ทีม่ ีตอสขุ ภาพ - การปฏบิ ัติตามกฎ กติกา การเลน กีฬาพืน้ ฐาน ตามชนดิ กฬี าทเ่ี ลน ป.5 1. ออกกาํ ลังกายอยา งมรี ูปแบบ เลนเกม หลกั การและรูปแบบการออกกาํ ลังกาย ที่ใชท ักษะการคดิ และตดั สินใจ การออกกําลังกาย และการเลนเกม เชน เกมเบ็ดเตล็ด เกมเลียนแบบ เกมนาํ และการละเลน พื้นเมอื ง 2. เลนกฬี าที่ตนเองชอบ อยางสม่าํ เสมอ การเลน กีฬาไทย และกีฬาสากลประเภทบคุ คล โดยสรา งทางเลือกในวิธีปฏบิ ัติของตนเอง และทมี ทเี่ หมาะสมกบั วัยอยางสม่าํ เสมอ อยาง หลากหลาย และมีน้าํ ใจนักกีฬา - 19 -
ช้นั ตัวช้ีวัด สาระการเรยี นรแู กนกลาง การสรางทางเลอื กในวิธปี ฏิบัติในการเลนกีฬา อยางหลากหลาย และมีนา้ํ ใจนกั กฬี า 3. ปฏบิ ตั ติ ามกฎกติกา การเลน เกม กฎ กติกาในการเลนเกม กีฬาไทย กฬี าไทย และกีฬาสากล ตามชนิดกีฬาท่ี และกีฬาสากลตามชนิดกีฬาท่ีเลน เลน วิธีการรกุ และวิธปี องกนั ในการเลน กฬี าไทยและกีฬาสากลที่เลน 4. ปฏบิ ัตติ นตามสทิ ธขิ องตนเอง ไม สิทธขิ องตนเองและผูอนื่ ในการเลน เกม ละเมิดสทิ ธิผูอ่นื และยอมรบั ในความ และกีฬา แตกตา งระหวางบุคคล ในการเลน เกม ความแตกตา งระหวา งบุคคลในการเลนเกม และ และกีฬาไทย กฬี าสากล กฬี า ป.6 1. อธบิ ายประโยชนและหลักการออก ประโยชนแ ละหลักการออกกาํ ลงั กาย เพ่ือ กาํ ลงั กายเพื่อสุขภาพ สมรรถภาพทางกาย สขุ ภาพ สมรรถภาพทางกายและการสรางเสรมิ และการสรา งเสรมิ บคุ ลิกภาพ บคุ ลกิ ภาพ 2. เลนเกมทีใ่ ชทักษะการวางแผน และ การเลน เกมท่ีใชทักษะการวางแผน สามารถเพิ่มพูนทกั ษะการออกกําลงั กาย การเพิ่มพนู ทักษะการออกกําลังกาย และการ และเคลื่อนไหวอยา งเปนระบบ เคล่ือนไหวอยา งเปนระบบ 3. เลน กฬี าทตี่ นเองชืน่ ชอบ และสามารถ การเลน กฬี าประเภทบุคคลและประเภททีมทีช่ ่นื ประเมินทักษะการเลน ของตนเปนประจํา ชอบ การประเมินทักษะการเลน กฬี าของตน 4. ปฏิบตั ิตามกฎ กติกา ตามชนดิ กฬี า กฎ กตกิ าในการเลน กีฬาไทย กีฬาสากลตาม ทเ่ี ลน โดยคํานึงถึงความปลอดภัยของ ชนิดกฬี าท่เี ลน ตนเองและผอู น่ื 5. จําแนกกลวธิ ีการรุก การปองกัน และ กลวิธีการรุก การปอ งกันในการเลน กีฬา นําไปใชใ นการเลนกฬี า 6. เลน เกมและกีฬาดวยความสามัคคีและ การสรางความสามคั คีและความมีนํ้าใจนักกีฬาใน มนี ้าํ ใจนักกีฬา การเลน เกมและกีฬา ม.1 1. อธบิ ายความสําคัญของการออกกาํ ลงั ความสาํ คัญของการออกกําลงั กายและเลนกีฬา กายและเลนกฬี า จนเปนวถิ ีชวี ิตท่ีมี จนเปน วิถีชวี ิตทม่ี ีสุขภาพดี สุขภาพดี 2. ออกกาํ ลงั กายและเลือกเขา รว มเลน การออกกําลังกาย เชน กายบริหาร กีฬาตามความถนดั ความสนใจอยา งเต็ม แบบตา งๆ เตน แอโรบิก โยคะ ราํ มวยจนี ความสามารถ พรอมทงั้ มีการประเมนิ การ การเลน กฬี าไทย และกีฬาสากล เลน ของตนและผูอื่น ทงั้ ประเภทบุคคลและทีม การประเมนิ การเลนกฬี าของตนเองและผูอ ่ืน - 20 -
ช้นั ตวั ชีว้ ัด สาระการเรียนรูแกนกลาง 3. ปฏิบตั ติ ามกฎ กติกา และขอตกลง กฎ กติกา การเลนเกมและการแขงขนั กีฬาท่ี ตามชนดิ กีฬาทเ่ี ลอื กเลน เลอื กเลน 4. วางแผนการรกุ และการปองกันในการ รปู แบบ วธิ กี ารรุกและปองกันในการเลน กีฬาที่ เลน กฬี าท่เี ลือกและนาํ ไปใชใ นการเลน เลอื ก อยางเปนระบบ 5. รว มมอื ในการเลน กีฬา และการ การเลน การแขงขันกีฬา และการทํางานเปน ทีม ทํางานเปนทีมอยางสนุกสนาน 6. วิเคราะหเปรยี บเทยี บและยอมรบั การยอมรับความสามารถและความแตกตาง ความแตกตา งระหวา งวิธีการเลน กีฬาของ ระหวา งบคุ คลในการเลนกีฬา ตนเองกับผูอ ่นื ม.2 1. อธบิ ายสาเหตกุ ารเปลี่ยนแปลงทาง สาเหตุการเปลีย่ นแปลงทางดา นรางกาย จิตใจ กาย จติ ใจ อารมณ สงั คมและสติปญ ญา อารมณ สงั คม และสติปญญา จากการออกกําลังกาย ที่เกิดจากการออกกําลงั กาย และเลน กีฬา และการเลนกีฬาอยางสม่าํ เสมอ จนเปน วถิ ชี ีวิต เปนประจําจนเปนวถิ ชี ีวติ การสรางวิถชี วี ิตทีม่ ีสขุ ภาพดี โดยการออกกาํ ลัง กายและเลน กฬี าเปนประจาํ 2. เลือกเขารว มกจิ กรรมการออก การออกกาํ ลงั กายและการเลนกฬี าไทย กีฬา กําลังกาย เลนกีฬาตามความถนัดและ สากลทง้ั ประเภทบุคคลและประเภททมี ความสนใจพรอมท้ังวิเคราะหความ การวิเคราะหความแตกตา งระหวา งบคุ คลเพื่อ แตกตา งระหวางบคุ คล เพ่ือเปนแนวทางใน เปนแนวทางในการพฒั นาการรว มกจิ กรรมการออก การพัฒนาตนเอง กาํ ลังกายและเลน กีฬา 3. มีวินัย ปฏิบตั ิตามกฎ กตกิ า และ วนิ ยั ในการฝก และการเลน กีฬา ตามกฎ กติกา ขอ ตกลงในการเลน กฬี าท่ีเลือก และขอตกลง 4. วางแผนการรกุ และการปองกันในการ รปู แบบ กลวิธกี ารรุก การปอ งกนั ในการเลน เลนกฬี าทเ่ี ลือกและนาํ ไปใช ในการเลน กีฬาเปนทีม อยา งเหมาะสมกบั ทมี ประโยชนของการเลน และการทํางาน เปนทีม หลักการใหค วามรว มมือในการเลน การแขง ขัน กฬี าและการทาํ งานเปน ทีม 5. นําผลการปฏิบตั ิในการเลนกีฬามา การพัฒนาวิธีเลน กฬี าทเ่ี หมาะสมกับตนเอง สรุปเปน วธิ ที เ่ี หมาะสมกับตนเองดว ยความ - การเลือกวธิ ีเลน มงุ มั่น - การแกไ ขขอบกพรอง - การเพิ่มทักษะ การสรางแรงจูงใจและการสรางความมงุ มน่ั ใน การเลนและแขงขนั กฬี า ม.3 1. มมี ารยาทในการเลน และดูกีฬาดว ย มารยาทในการเลนและการดกู ฬี าดวยความมี ความมนี ้าํ ใจนักกีฬา นาํ้ ใจนกั กีฬา 2. ออกกาํ ลงั กายและเลน กฬี าอยาง การออกาํ ลงั กายและการเลน กฬี าประเภทบุคคล สมํา่ เสมอและนําแนวคดิ หลักการจากการ และประเภททมี - 21 -
ช้ัน ตัวช้วี ัด สาระการเรยี นรแู กนกลาง เลนไปพฒั นาคุณภาพชวี ติ ของตนดว ย การนําประสบการณ แนวคิดจากการ ออก ความภาคภูมิใจ กําลงั กายและเลนกีฬาไปประยกุ ตใ ชใ นการพัฒนา คุณภาพชวี ติ 3. ปฏิบัตติ นตามกฎ กติกา และ กฎ กตกิ าและขอตกลงในการเลนกฬี าทีเ่ ลอื ก ขอตกลงในการเลนตามชนิดกีฬาทเี่ ลือก เลน และนาํ แนวคิดทไ่ี ดไปพฒั นาคุณภาพชวี ิต การประยุกตป ระสบการณก ารปฏิบัตติ ามกฎ ของตนในสังคม กตกิ า ขอตกลงในการเลน กีฬาไปใชพฒั นาคุณภาพ ชีวติ ของตนในสงั คม 4. จําแนกกลวิธีการรุก การปองกัน วธิ ีการประยกุ ตใชก ลวิธีการรกุ และการปองกันใน และใชในการเลน กีฬาทเี่ ลือกและตดั สินใจ การเลนกีฬาไดต ามสถานการณของการเลน เลือกวธิ ที ี่เหมาะสมกบั ทมี ไปใชไ ดต าม สถานการณของการเลน 5. เสนอผลการพฒั นาสุขภาพของตนเอง การพัฒนาสขุ ภาพตนเองทเ่ี กดิ จากการออกกาํ ลัง ที่เกิดจากการออกกาํ ลงั กาย และการเลน กายและการเลนกีฬาเปนประจาํ กีฬาเปน ประจํา สาระที่ 4 การสรางเสรมิ สุขภาพ สมรรถภาพและการปอ งกันโรค มาตรฐาน พ 4.1 เหน็ คุณคาและมีทักษะในการสรางเสริมสขุ ภาพ การดํารงสขุ ภาพ การปอ งกันโรค และการสรางเสรมิ สมรรถภาพเพ่ือสขุ ภาพ ช้ัน ตัวชวี้ ดั สาระการเรยี นรูแกนกลาง ป.1 1. ปฏิบตั ิตนตามหลกั สุขบัญญัตแิ หงชาติ การปฏิบัติตนตามหลกั สขุ บญั ญตั แิ หงชาติ ตามคําแนะนํา 2. บอกอาการเจ็บปวยที่เกดิ ขึ้นกบั ตนเอง ลกั ษณะอาการเจ็บปว ยทเี่ กิดข้นึ กับตนเอง - ปวดศรี ษะ - ตัวรอ น - มนี ้ํามูก - ปวดทอง - ผืน่ คนั (หนงั ศีรษะ ผิวหนัง) - ฟกช้ํา ฯลฯ 3. ปฏิบตั ติ นตามคําแนะนํา เมือ่ มีอาการ วธิ ปี ฏบิ ตั ติ นเม่อื มอี าการเจบ็ ปว ยทเี่ กิดขึ้นกับ เจบ็ ปว ย ตนเอง ป.2 1. บอกลักษณะของการมสี ุขภาพดี ลกั ษณะของการมสี ุขภาพดี - รา งกายแขง็ แรง - จิตใจ ราเรงิ แจมใส - มคี วามสขุ 2. เลือกรับประทานอาหาร อาหารทมี่ ปี ระโยชนแ ละไมมปี ระโยชน ท่ีมปี ระโยชน - 22 -
ช้นั ตัวช้วี ดั สาระการเรียนรแู กนกลาง 3. ระบขุ องใชแ ละของเลนท่ีมีผลเสยี ตอ ของใชและของเลนท่มี ผี ลเสยี ตอสขุ ภาพ สขุ ภาพ 4. อธบิ ายอาการและวิธปี อ งกันการ อาการและวธิ ปี อ งกันการเจบ็ ปว ย เจ็บปวย การบาดเจ็บที่อาจเกิดข้ึน - ตาแดง ทอ งเสีย ฯลฯ อาการและวธิ ีปองกันการบาดเจบ็ - ถูกของมคี ม แมลงสัตวกัดตอ ย หกลม ฯลฯ 5. ปฏิบตั ิตามคําแนะนําเมื่อมีอาการ วิธปี ฏิบตั ิตนเม่ือเจบ็ ปว ยและบาดเจ็บ เจบ็ ปว ยและบาดเจ็บ 1. อธบิ ายการติดตอและวธิ ีการปอ งกนั การ การตดิ ตอและวิธกี ารปองกนั การแพรกระจาย แพรกระจายของโรค ของโรค 2. จําแนกอาหารหลัก 5 หมู อาหารหลัก 5 หมู ป.3 3. เลอื กรบั ประทานอาหาร ที่หลากหลาย การเลอื กรบั ประทานอาหารทีเ่ หมาะสม ครบ 5 หมู ในสัดสว นที่เหมาะสม - ความหลากหลายของชนดิ อาหารในแตละหมู - สัดสว นและปริมาณของอาหาร (ตามธงโภชนาการ) 4. แสดงการแปรงฟน ใหสะอาดอยางถกู วิธี การแปรงฟน ใหส ะอาดอยางถกู วธิ ี (ครอบคลุมบรเิ วณขอบเหงือกและคอฟน) 5. สรา งเสรมิ สมรรถภาพทางกาย การสรางเสริมสมรรถภาพทางกายเพ่ือสุขภาพ ไดต ามคําแนะนํา - วธิ กี ารทดสอบสมรรถภาพทางกาย - วิธกี ารสรา งเสริมสมรรถภาพเพ่ือสุขภาพ โดยการ ออกกาํ ลงั กาย การพักผอน และกจิ กรรมนนั ทนาการ ป.4 1. อธิบายความสัมพนั ธระหวางสง่ิ แวด ความสัมพันธระหวา งส่งิ แวดลอมกบั สขุ ภาพ ลอ มกับสุขภาพ การจัดสิ่งแวดลอมท่ีถูกสุขลักษณะ และเอ้ือ ตอสุขภาพ 2. อธิบายสภาวะอารมณ ความรูสึก สภาวะอารมณแ ละความรสู กึ เชน โกรธ ทีม่ ผี ลตอ สขุ ภาพ หงุดหงดิ เครยี ด เกลยี ด เสยี ใจ เศราใจ วติ กกงั วล กลวั กาวราว อจิ ฉา รษิ ยา เบอ่ื หนาย ทอแท ดใี จ ชอบใจ รัก ชื่นชม สนุก สขุ สบาย ผลท่มี ีตอสุขภาพ ทางบวก : สดชนื่ ยม้ิ แยม แจมใส รา เรงิ ฯลฯ ทางลบ : ปวดศรี ษะ ปวดทอง เบื่ออาหาร ออนเพลยี ฯลฯ 3. วิเคราะหข อ มูลบนฉลากอาหาร การวเิ คราะหขอมลู บนฉลากอาหาร และ และผลิตภัณฑส ุขภาพเพ่ือการเลือกบริโภค ผลติ ภณั ฑสุขภาพ 4. ทดสอบและปรับปรุงสมรรถภาพทาง การทดสอบสมรรถภาพทางกาย กายตามผลการตรวจสอบสมรรถภาพทาง การปรบั ปรงุ สมรรถภาพทางกาย กาย ตามผลการทดสอบสมรรถภาพทางกาย - 23 -
ช้นั ตัวชวี้ ัด สาระการเรยี นรูแกนกลาง ป.5 1. แสดงพฤตกิ รรมทเ่ี หน็ ความสําคัญของ ความสาํ คัญของการปฏิบัตติ นตามสขุ บัญญัติ การปฏิบัติตนตามสุขบัญญัตแิ หงชาติ แหง ชาติ 2. คน หาขอมูลขาวสารเพือ่ ใชส รา งเสริม แหลง และวธิ คี นหาขอมูลขาวสารทางสขุ ภาพ สขุ ภาพ การใชข อ มูลขาวสารในการสรางเสริมสขุ ภาพ 3. วิเคราะหสื่อโฆษณาในการตดั สนิ ใจ การตดั สนิ ใจเลอื กซือ้ อาหารและผลติ ภณั ฑสุขภาพ เลือกซื้ออาหารและผลิตภณั ฑสุขภาพอยาง (อาหาร เคร่ืองสําอาง ผลิตภัณฑดูแลสุขภาพในชอ ง มเี หตุผล ปาก ฯลฯ) 4. ปฏบิ ตั ิตนในการปองกนั โรคท่พี บบอย การปฏิบัติตนในการปอ งกันโรคทพ่ี บบอยใน ในชีวิตประจาํ วนั ชวี ติ ประจําวัน - ไขห วดั - ไขเลือดออก - โรคผวิ หนงั - ฟน ผุและโรคปริทนั ต 5. ทดสอบและปรับปรุงสมรรถภาพทาง การทดสอบสมรรถภาพทางกาย กายตามผลการทดสอบสมรรถภาพทางกาย การปรับปรงุ สมรรถภาพทางกายตามผลการ ทดสอบสมรรถภาพทางกาย ป.6 1. แสดงพฤตกิ รรมในการปอ งกนั ความสาํ คญั ของส่งิ แวดลอมทีม่ ผี ลตอ สุขภาพ และแกไขปญหาสิ่งแวดลอ มท่ีมีผล ปญ หาของสง่ิ แวดลอมท่ีมีผลตอสขุ ภาพ ตอสุขภาพ การปองกันและแกไ ขปญหาสง่ิ แวดลอม ทีม่ ผี ลตอ สขุ ภาพ 2. วเิ คราะหผ ลกระทบทเี่ กดิ จากการ โรคติดตอ สําคัญทร่ี ะบาดในปจ จบุ นั ระบาดของโรคและเสนอแนวทางการ ผลกระทบทเี่ กิดจากการระบาดของโรค ปองกนั โรคติดตอสําคัญ ท่ีพบในประเทศ การปอ งกนั การระบาดของโรค ไทย 3. แสดงพฤติกรรมทบี่ งบอกถึง ความ พฤตกิ รรมทีแ่ สดงออกถึงความรับผิดชอบ รับผิดชอบตอสุขภาพของสว นรวม ตอสุขภาพของสวนรวม 4. สรางเสริมและปรบั ปรงุ สมรรถภาพทาง วธิ ที ดสอบสมรรถภาพทางกาย กายเพื่อสขุ ภาพอยางตอ เน่ือง การสรางเสรมิ และปรับปรุงสมรรถภาพ ทางกายตามผลการทดสอบสมรรถภาพทางกาย ม.1 1. เลือกกินอาหารที่เหมาะสมกับวัย หลักการเลอื กอาหารท่เี หมาะสมกับวยั 2. วเิ คราะหป ญ หาที่เกดิ จากการภาวะ ปญ หาทเ่ี กดิ จากภาวะโภชนาการ โภชนาการทีม่ ีผลกระทบตอสุขภาพ - ภาวะการขาดสารอาหาร - ภาวะโภชนาการเกนิ 3. ควบคุมนํ้าหนักของตนเองใหอยใู น เกณฑมาตรฐานการเจริญเติบโตของเด็กไทย เกณฑมาตรฐาน วิธีการควบคมุ นํา้ หนักของตนเองใหอยใู นเกณฑ มาตรฐาน - 24 -
ช้นั ตัวช้ีวัด สาระการเรียนรแู กนกลาง 4. การสรางเสรมิ และปรบั ปรุง วธิ ีทดสอบสมรรถภาพทางกาย สมรรถภาพทางกายตามผลการทดสอบ วิธสี รางเสรมิ และปรับปรงุ สมรรถภาพ ทางกายตามผลการทดสอบ ม.2 1. เลอื กใชบรกิ ารทางสุขภาพอยางมี การเลือกใชบริการทางสขุ ภาพ เหตผุ ล 2. วิเคราะหผลของการใชเทคโนโลยที ี่มี ผลกระทบของเทคโนโลยี ทม่ี ีตอสุขภาพ ตอ สขุ ภาพ 3. วเิ คราะหความเจริญกา วหนา ทางการ ความเจรญิ กาวหนาทางการแพทยทีม่ ผี ลตอ แพทยท่มี ผี ลตอ สขุ ภาพ สุขภาพ 4. วิเคราะหความสัมพันธข องภาวะ ความสมดลุ ระหวางสขุ ภาพกายและสขุ ภาพจิต สมดลุ ระหวา งสขุ ภาพกายและสขุ ภาพจติ 5. อธบิ ายลักษณะอาการเบ้ืองตนของผมู ี ความสมดลุ ระหวา งสขุ ภาพกายและสุขภาพจติ ปญหาสขุ ภาพจติ 6. เสนอแนะวธิ ีปฏบิ ัตติ นเพื่อจดั การกบั วธิ ีปฏิบตั ติ นเพื่อจัดการกบั อารมณและ อารมณและความเครยี ด ความเครยี ด 7. พฒั นาสมรรถภาพทางกายตนเองให เกณฑส มรรถภาพทางกาย เปน ไปตามเกณฑท ี่กําหนด การพฒั นาสมรรถภาพทางกาย ม.3 1. กาํ หนดรายการอาหารที่เหมาะสมกับ การกาํ หนดรายการอาหารทเี่ หมาะสมกับวยั ตา ง ๆ วยั ตาง ๆ โดยคํานงึ ถึงความประหยดั และ วยั ทารก วัยเด็ก (วยั กอนเรยี น วยั เรียน) วัยรนุ คุณคา ทางโภชนาการ วยั ผูใ หญ วัยสงู อายุ โดยคํานึงถึงความประหยดั และ คณุ คาทางโภชนาการ 2. เสนอแนวทางปองกนั โรคท่เี ปนสาเหตุ โรคท่ีเปน สาเหตสุ ําคญั ของการเจ็บปว ยและการ สําคัญของการเจ็บปวยและการตายของคน ตายของคนไทย ไทย โรคตดิ ตอ เชน - โรคที่เกิดจากการมีเพศสัมพันธ - โรคเอดส - โรคไขห วดั นก โรคไมติดตอ เชน - โรคหัวใจ - โรคความดนั โลหิตสูง - เบาหวาน - มะเร็ง 3. รวบรวมขอ มลู และเสนอแนวทาง ปญ หาสุขภาพในชุมชน แกไ ขปญหาสขุ ภาพในชมุ ชน แนวทางแกไขปญหาสุขภาพในชุมชน - 25 -
ชน้ั ตัวช้ีวดั สาระการเรยี นรูแ กนกลาง 4. วางแผนและจดั เวลาในการออกกําลงั การวางแผนและจดั เวลาในการ ออกกําลังกาย กาย การพักผอ นและการสรา งเสรมิ การพักผอน และการสรา งเสริมสมรรถภาพทางกาย สมรรถภาพทางกาย 5. ทดสอบสมรรถภาพทางกาย และ การทดสอบสมรรถภาพทางกายแบบตาง ๆ และ พฒั นาไดต ามความแตกตางระหวา งบุคคล การพฒั นาสมรรถภาพเพือ่ สุขภาพ สาระท่ี 5 ความปลอดภัยในชวี ติ มาตรฐาน พ 5.1 ปอ งกันและหลกี เลีย่ งปจจัยเส่ียง พฤติกรรมเสยี่ งตอสุขภาพ อุบัติเหตุ การใชยา สารเสพตดิ และความรนุ แรง ชน้ั ตัวช้วี ดั สาระการเรยี นรูแกนกลาง ป.1 1. ระบุสงิ่ ที่ทาํ ใหเกดิ อนั ตราย ทบี่ า น สิ่งทท่ี ําใหเกิดอันตรายภายในบา น และโรงเรียน โรงเรยี น และการปอ งกนั การปอ งกนั อนั ตรายภายในบา น และโรงเรยี น 2. บอกสาเหตุและการปองกันอันตรายท่ี อันตรายจากการเลน เกดิ จากการเลน - สาเหตทุ ี่ทําใหเกดิ อันตรายจากการเลน - การปองกนั อันตรายจากการเลน 3. แสดงคาํ พูดหรือทา ทาง การขอความชว ยเหลือเมอ่ื เกดิ เหตรุ า ย ทบ่ี า นและ ขอความชวยเหลือจากผูอน่ื โรงเรยี น เมือ่ เกดิ เหตรุ า ยที่บา นและโรงเรียน - บคุ คลทีค่ วรขอความชวยเหลือ - คาํ พดู และทา ทางการขอความชวยเหลอื ป.2 1. ปฏิบัติตนในการปองกนั อุบัตเิ หตุ ท่อี าจ อุบัตเิ หตทุ างนาํ้ และทางบก เกิดข้ึนทางนํา้ และทางบก - สาเหตขุ องอุบัติเหตุทางนาํ้ และทางบก - วธิ ีการปอ งกันอบุ ตั ิเหตทุ างนํา้ และทางบก 2. บอกชอ่ื ยาสามัญประจําบาน ยาสามัญประจําบาน และใชย าตามคาํ แนะนาํ - ชอื่ ยาสามัญประจาํ บาน - การใชยาตามความจําเปนและลกั ษณะอาการ 3. ระบุโทษของสารเสพตดิ สารเสพตดิ และสารอนั ตรายใกลตัว สารอันตรายใกลต ัวและวิธีการปองกนั - โทษของสารเสพติด และสารอันตรายใกลตวั - วิธปี องกนั 4. ปฏบิ ัตติ นตามสัญลกั ษณและปา ยเตอื น สญั ลักษณและปายเตือนของสิง่ ของ ของสงิ่ ของหรือสถานที่ ทีเ่ ปนอนั ตราย หรือสถานที่ท่ีเปนอนั ตราย - ความหมายของสัญลักษณและปา ยเตือน 5. อธิบายสาเหตุ อนั ตราย วธิ ีปองกัน อัคคีภัย อัคคีภยั และแสดงการหนีไฟ - สาเหตขุ องการเกดิ อัคคภี ัย - อนั ตรายซึง่ ไดรับจากการเกิดอัคคภี ยั - การปองกนั อัคคภี ัย และการหนีไฟ - 26 -
ชั้น ตัวชี้วดั สาระการเรียนรแู กนกลาง วิธปี ฏบิ ัติตนเพอ่ื ความปลอดภัยจากอบุ ตั เิ หตใุ น ป.3 1. ปฏบิ ัติตนเพื่อความปลอดภยั บาน โรงเรียน และการเดินทาง จากอบุ ตั เิ หตุในบา น โรงเรียน และการเดนิ ทาง การขอความชวยเหลือจากบุคคล และแหลงตางๆ เมอ่ื เกิดเหตรุ ายหรอื อุบัติเหตุ 2. แสดงวิธีขอความชว ยเหลือ การบาดเจ็บจากการเลน จากบคุ คลและแหลง ตาง ๆ เมอ่ื เกิดเหตุรา ย หรอื อุบัติเหตุ ป.4 1. อธบิ ายความสาํ คญั ของการใชยาและใช ความสําคัญของการใชยา ยาอยางถูกวธิ ี หลกั การใชยา 2. แสดงวธิ ปี ฐมพยาบาลเมอ่ื ไดรับอนั ตราย วิธีปฐมพยาบาล จากการใชยาผิด สารเคมี แมลงสตั วกัด - การใชยาผดิ ตอย และการบาดเจ็บจากการเลนกีฬา - สารเคมี - แมลงสัตวก ัดตอ ย - การบาดเจบ็ จากการเลนกีฬา 3. วเิ คราะหผ ลเสยี ของการสบู บหุ ร่ี และ ผลเสียของการสบู บหุ รี่ การด่มื สรุ า การดื่มสุรา ทม่ี ตี อสุขภาพและการปองกัน และการปองกนั ป.5 1. วิเคราะหปจ จัยทมี่ อี ิทธพิ ลตอ การใช ปจ จัยทม่ี ีอิทธิพลตอการใชส ารเสพตดิ (สรุ า บหุ ร่ี สารเสพติด ยาบา สารระเหย ฯลฯ) - ครอบครวั สังคม เพื่อน - คา นิยม ความเชอ่ื - ปญหาสุขภาพ - สอื่ ฯลฯ 2. วิเคราะหผ ลกระทบของการใชยา และ ผลกระทบของการใชยา และสารเสพตดิ ท่ีมีตอ สารเสพตดิ ที่มผี ลตอ รา งกาย จติ ใจ รางกาย จิตใจ อารมณ สงั คม และสตปิ ญญา อารมณ สงั คม และสติปญญา 3. ปฏบิ ัตติ นเพื่อความปลอดภยั จาก การปฏบิ ัตติ นเพื่อความปลอดภัยจาก การใชยาและหลีกเลีย่ งสารเสพติด การใชย า การหลีกเลย่ี งสารเสพตดิ 4. วเิ คราะหอทิ ธิพลของส่ือที่มตี อ อิทธิพลของสื่อท่ีมีตอพฤตกิ รรม สุขภาพ พฤติกรรมสขุ ภาพ (อินเทอรเน็ต เกม ฯลฯ) 5. ปฏิบตั ติ นเพ่ือปองกันอันตราย จากการ การปฏิบัติเพอ่ื ปองกันอันตราย เลน กีฬา จากการเลนกีฬา ป.6 1. วิเคราะหผ ลกระทบจากความรุนแรง ภัยธรรมชาติ ของภัยธรรมชาติท่มี ีตอรา งกาย จติ ใจ - ลกั ษณะของภัยธรรมชาติ และสังคม - ผลกระทบจากความรุนแรงของภยั ธรรมชาตทิ ่มี ีตอ รา งกาย จติ ใจ และสงั คม 2. ระบวุ ิธีปฏบิ ัตติ น การปฏิบัติตนเพอื่ ความปลอดภัย - 27 -
ช้ัน ตวั ชี้วัด สาระการเรียนรแู กนกลาง เพอ่ื ความปลอดภยั จากธรรมชาติ จากภัยธรรมชาติ 3. วเิ คราะหส าเหตขุ องการติดสารเสพติด และ สาเหตุของการติดสารเสพตดิ ชกั ชวนใหผ อู ่นื หลีกเลี่ยงสารเสพตดิ ทกั ษะการส่ือสารใหผ ูอ ืน่ หลกี เลีย่ งสารเสพตดิ ม.1 1. แสดงวิธีปฐมพยาบาลและเคล่ือนยา ย การปฐมพยาบาลและเคลื่อนยา ยผปู ว ยอยาง ผปู วยอยางปลอดภยั ปลอดภยั - เปน ลม - บาดแผล - ไฟไหม - กระดูกหกั - นาํ้ รอ นลวก ฯลฯ 2. อธบิ ายลกั ษณะอาการของผูติดสาร ลักษณะของผูต ดิ สารเสพตดิ เสพตดิ และการปองกนั การตดิ สารเสพติด อาการของผตู ิดสารเสพตดิ การปองกันการติดสารเสพตดิ 3. อธบิ ายความสัมพนั ธข องการใชส าร ความสัมพนั ธข องการใชสารเสพตดิ กับการเกิดโรค เสพติดกบั การเกดิ โรคและอุบัตเิ หตุ และอบุ ัติเหตุ 4. แสดงวธิ กี ารชกั ชวนผอู ืน่ ใหล ด ละ ทักษะทใ่ี ชในการชักชวนผอู ืน่ ใหลด ละ เลิก เลิกสารเสพติดโดยใชทกั ษะตาง ๆ สารเสพติด - ทักษะการคดิ วิเคราะห - ทกั ษะการส่ือสาร - ทกั ษะการตดั สินใจ - ทกั ษะการแกปญหา ฯลฯ ม.2 1. เลอื กใชบริการทางสุขภาพอยางมี การเลอื กใชบ ริการทางสขุ ภาพ เหตผุ ล 2. วเิ คราะหผลของการใชเ ทคโนโลยที มี่ ี ผลกระทบของเทคโนโลยี ที่มตี อสุขภาพ ตอ สุขภาพ 3. วิเคราะหค วามเจรญิ กา วหนาทางการ ความเจริญกาวหนาทางการแพทยท่มี ผี ลตอ แพทยทีม่ ีผลตอสขุ ภาพ สุขภาพ 4. วิเคราะหความสมั พันธข องภาวะสมดลุ ความสมดุลระหวา งสขุ ภาพกายและสขุ ภาพจิต ระหวา งสขุ ภาพกายและสุขภาพจิต 5. อธบิ ายลักษณะอาการเบ้ืองตนของผูม ี ความสมดลุ ระหวางสุขภาพกายและสขุ ภาพจิต ปญหาสขุ ภาพจติ 6. เสนอแนะวธิ ีปฏิบัติตนเพื่อจัดการกบั วธิ ปี ฏิบตั ติ นเพอื่ จดั การกับอารมณและ อารมณและความเครยี ด ความเครยี ด 7. พฒั นาสมรรถภาพทางกายตนเองให เกณฑสมรรถภาพทางกาย เปน ไปตามเกณฑท ี่กาํ หนด การพฒั นาสมรรถภาพทางกาย ม.3 1. กําหนดรายการอาหารทีเ่ หมาะสมกับ การกําหนดรายการอาหารท่เี หมาะสมกับวัยตาง ๆ วยั ตาง ๆ โดยคํานึงถึงความประหยดั และ วัยทารก วยั เด็ก (วัยกอ นเรียน วยั เรียน) วยั รนุ คณุ คา ทางโภชนาการ วัยผูใ หญ วยั สูงอายุ โดยคาํ นงึ ถึงความประหยัดและ - 28 -
ชั้น ตัวช้วี ดั สาระการเรยี นรแู กนกลาง คณุ คาทางโภชนาการ 2. เสนอแนวทางปองกนั โรคที่เปน สาเหตุ โรคท่เี ปนสาเหตสุ าํ คัญของการเจ็บปว ยและการ สําคญั ของการเจ็บปว ยและการตายของคน ตายของคนไทย ไทย โรคติดตอ เชน - โรคทเี่ กดิ จากการมเี พศสมั พนั ธ - โรคเอดส - โรคไขห วัดนก ฯลฯ โรคไมตดิ ตอ เชน - โรคหัวใจ - โรคความดันโลหิตสูง - เบาหวาน - มะเร็ง ฯลฯ 3. รวบรวมขอ มลู และเสนอแนวทาง แกไ ข ปญ หาสุขภาพในชมุ ชน ปญ หาสขุ ภาพในชมุ ชน แนวทางแกไขปญหาสุขภาพในชุมชน 4. วางแผนและจดั เวลาในการออกกาํ ลงั การวางแผนและจดั เวลาในการ กาย การพักผอ นและการสรางเสรมิ ออกกาํ ลงั กาย การพกั ผอน และการสรางเสรมิ สมรรถภาพทางกาย สมรรถภาพทางกาย 5. ทดสอบสมรรถภาพทางกาย และ การทดสอบสมรรถภาพทางกายแบบตาง ๆ และ พัฒนาไดต ามความแตกตางระหวางบุคคล การพฒั นาสมรรถภาพเพอ่ื สุขภาพ - 29 -
คาํ อธิบายรายวิชา ในสวนของการจัดทําคําอธิบายรายวิชาของหลักสูตรสถานศึกษากลุมสาระการเรียนรูสุขศึกษาและ พลศึกษา (ฉบับปรับปรุง พ.ศ. 2560) ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาข้ันพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 น้ัน โรงเรียนไดดําเนินการกลุมสาระการเรียนรูสุขศึกษาและพลศึกษาของชั้นประถมศึกษาปท่ี 1 ถึง ช้ัน มัธยมศึกษาปที่ 3 โดยเขียนในลักษณะความเรียงระบุองคความรู ทักษะ/กระบวนการ คุณลักษณะอันพึง ประสงคตามธรรมชาติของวิชาเปนการเขียนในภาพรวมท่ีตองการใหเกิดกับผูเรียนและสะทอนตัวชี้วัดใน รายวชิ าพน้ื ฐานหรอื ผลการเรยี นรูในรายวิชาเพม่ิ เติม คาํ อธิบายรายวิชาจึงประกอบดว ยสว นประกอบดงั ตอไปนี้ - รหสั วิชา - ชือ่ รายวชิ า - กลมุ สาระการเรียนรู - ชนั้ ป - จาํ นวนเวลาเรยี น - หนวยกติ - 30 -
คําอธบิ ายรายวชิ า รหสั พ 11101 สขุ ศึกษาและพลศึกษา 1 กลมุ สาระการเรียนรสู ขุ ศึกษาและพลศกึ ษา ชัน้ ประถมศึกษาปท ่ี 1 เวลา 40 ชว่ั โมง รูเขาใจธรรมชาติการเจริญเตบิ โต อธบิ ายลักษณะและหนา ที่ของอวัยวะภายนอก และอธิบายวิธีดูแล รักษาอวัยวะภายนอก ระบุสมาชิกในครอบครัวและความรัก ความผูกพันของสมาชิกที่มีตอกัน บอกสิ่งที่ช่ืน ชอบและภาคภมู ใิ จในตนเอง และสามารถบอกลักษณะความแตกตางระหวางเพศชายและเพศหญิง มีทักษะในการดําเนินชีวิต การเคล่ือนไหวรางกายขณะอยูกับที่ เคล่ือนที่ และใชอุปกรณประกอบ กจิ กรรม การเลนเกมเบด็ เตล็ดและเขา รว มกจิ กรรมทางกายทใ่ี ชก ารเคลือ่ นไหวตามธรรมชาติ การออกกําลังกายและเลนเกมตามคําแนะนําอยางสนุกสนาน โดยสามารถปฏิบัติตนตามกฎ กติกา ขอ ตกลงในการเลน เกมตามคาํ แนะนํา การปฏบิ ัติตนตามหลกั สขุ บัญญตั ิแหง ชาติตามคําแนะนํา การบอกอาการเจ็บปวยท่ีเกิดขึ้นกับตนเอง และสามารถปฏบิ ัติตนตามคําแนะนาํ เมอื่ มอี าการเจ็บปวย ศึกษาระบุสิ่งที่ทําใหเกิดอันตรายที่บาน โรงเรียน และการปองกัน บอกสาเหตุและการปองกัน อันตรายท่ีเกิดจากการเลน และแสดงคําพูดหรือทาทางขอความชวยเหลือจากผูอื่นเมื่อเกิดเหตุรายที่บานและ โรงเรียน รหสั ตวั ชี้วัด พ 1.1 ป.1/1, ป.1/2 พ 2.1 ป.1/1, ป.1/2, ป.1/3 พ 3.1 ป.1/1, ป.1/2 พ 3.2 ป.1/1, ป.1/2 พ 4.1 ป.1/1, ป.1/2, ป.1/3 พ 5.1 ป.1/1, ป.1/2, ป.1/3 รวมท้ังหมด 6 มาตรฐาน 15 ตวั ช้ีวัด - 31 -
คําอธิบายรายวิชา รหสั พ 12101 สุขศึกษาและพลศึกษา 2 กลุม สาระการเรยี นรสู ุขศกึ ษาและพลศึกษา ชน้ั ประถมศกึ ษาปที่ 2 เวลา 40 ชัว่ โมง รูเขาใจธรรมชาติการเจริญเติบโต อธิบายลักษณะและหนาท่ีของอวัยวะภายใน อธิบายวิธีดูแลรักษา อวัยวะภายใน และอธิบายธรรมชาติของชีวิตมนุษย ระบุบทบาทหนาที่ของตนเองและสมาชิกในครอบครัว บอก ความสาํ คัญของเพ่อื น ระบุพฤตกิ รรมที่เหมาะสมกับเพศ อธิบายความภาคภูมิใจในความเปนเพศหญิงหรือเพศ ชาย มีทักษะในการดําเนินชีวิต ควบคุมการเคลื่อนไหวรางกายขณะอยูกับท่ี เคล่ือนท่ี และใชอุปกรณ ประกอบกิจกรรม การเลนเกมเบ็ดเตล็ดและเขารวมกิจกรรมทางกายที่วิธีเลนอาศัยการเคลื่อนไหวเบ้ืองตนทั้ง แบบอยูกบั ท่ี เคลือ่ นท่ี และใชอ ปุ กรณประกอบกิจกรรม บอกลักษณะของการมีสุขภาพดี การเลือกกินอาหารที่มีประโยชน ระบุของใชและของเลนที่มี ผลเสียตอสุขภาพ อธิบายอาการและวิธีปองกันการเจ็บปวย การบาดเจ็บที่อาจเกิดขึ้น และการปฏิบัติตาม คาํ แนะนําเมอื่ มอี าการเจบ็ ปวยและบาดเจบ็ การปฏิบัติตนในการปองกันอุบัติเหตุที่อาจเกิดขึ้นทางนํ้าและทางบก บอกชื่อยาสามัญประจําบาน และใชยาตามคําแนะนํา ระบุโทษของสารเสพติด สารอันตรายใกลตัวและวิธีการปองกัน การปฏิบัติตนตาม สัญลักษณและปายเตือนของสิ่งของหรือสถานที่ที่เปนอันตราย และอธิบายสาเหตุ อันตราย วิธีปองกันอัคคีภัย และแสดงการหนไี ฟ รหัสตัวชี้วดั พ 1.1 ป.2/1, ป.2/2, ป.2/3 พ 2.1 ป.2/1, ป.2/2, ป.2/3, ป.2/4 พ 3.1 ป.2/1, ป.2/2 พ 3.2 ป.2/1, ป.2/2 พ 4.1 ป.2/1, ป.2/2, ป.2/3, ป.2/4, ป.2/5 พ 5.1 ป.2/1, ป.2/2, ป.2/3, ป.2/4, ป.2/5 รวม 6 มาตรฐาน 21 ตวั ช้ีวดั - 32 -
คาํ อธิบายรายวชิ า รหสั พ 13101 สขุ ศกึ ษาและพลศกึ ษา 3 กลุมสาระการเรียนรูสขุ ศึกษาและพลศึกษา ชัน้ ประถมศกึ ษาปท ่ี 3 เวลา 40 ชว่ั โมง เขาใจลักษณะการเจริญเติบโต อธิบายลักษณะและการเจริญเติบโตของรางกายมนุษย เปรียบเทียบการเจรญิ เติบโตของตนเองกบั เกณฑม าตรฐาน และระบุปจ จัยทม่ี ผี ลตอ การเจริญเตบิ โต อธิบายความสําคัญและความแตกตางของครอบครัวที่มีตอตนเอง อธิบายวิธีสรางสัมพันธภาพ ในครอบครัวและกลมุ เพ่ือน บอกวิธหี ลกี เลยี่ งพฤติกรรมท่ีนําไปสกู ารถกู ลวงละเมิดทางเพศ ควบคุมการเคลื่อนไหวของรางกายขณะอยูกับที่ เคล่ือนที่ และใชอุปกรณประกอบอยางมีทิศทาง การเคลอื่ นไหวรางกายทใ่ี ชท ักษะการเคลื่อนไหวแบบบังคับทศิ ทางในการเลน เกมเบ็ดเตล็ด เลือกออกกําลังกาย การละเลนพื้นเมือง และเลนเกมที่เหมาะสมกับจุดเดน จุดดอย และขอจํากัดของตนเอง การปฏิบัติตามกฎ กติกา และขอตกลงของการออกกําลังกาย การเลนเกม การละเลน พ้นื เมอื งไดดว ยตนเอง อธิบายการติดตอและวิธีการปองกันการแพรกระจายของโรค จําแนกอาหารหลัก 5 หมู เลือกกิน อาหารที่หลากหลายครบ 5 หมู ในสัดสวนที่เหมาะสม แสดงการแปรงฟนใหสะอาดอยางถูกวิธี สรางเสริมสมรรถภาพทางกายไดต ามคาํ แนะนาํ การปฏิบัติตนเพ่ือความปลอดภัยจากอุบัติเหตุในบาน โรงเรียน และการเดินทาง แสดงวิธีขอความ ชวยเหลือจากบคุ คลและแหลงตา ง ๆ เม่อื เกิดเหตุรายหรืออุบัติเหตุ และแสดงวิธีปฐมพยาบาลเมื่อบาดเจ็บจาก การเลน รหัสตวั ช้ีวัด พ 1.1 ป.3/1, ป.3/2, ป.3/3 พ 2.1 ป.3/1, ป.3/2, ป.3/3 พ 3.1 ป.3/1, ป.3/2 พ 3.2 ป.3/1, ป.3/2 พ 4.1 ป.3/1, ป.3/2, ป.3/3, ป.3/4, ป.3/5 พ 5.1 ป.3/1, ป.3/2, ป.3/3 รวมท้ังหมด 6 มาตรฐาน 18 ตัวช้ีวัด - 33 -
คําอธบิ ายรายวิชา รหสั ส 14101 สุขศกึ ษาและพลศกึ ษา 4 กลมุ สาระการเรียนรูสุขศึกษาและพลศกึ ษา ชั้นประถมศกึ ษาปท่ี 4 เวลา 80 ชวั่ โมง ศึกษาการเจรญิ เติบโตและพัฒนาการของรางกายและจิตใจตามวัย อธิบายความสําคัญของกลามเน้ือ กระดูกและขอท่ีมีผลตอสุขภาพ การเจริญเติบโตและพัฒนาการ อธิบายวิธีดูแลกลามเนื้อกระดูกและขอให ทาํ งานอยา งมปี ระสทิ ธภิ าพ อธบิ ายคุณลกั ษณะของความเปนเพือ่ นและสมาชิกท่ีดีของครอบครัว แสดงพฤติกรรมท่ีเหมาะสมกับ เพศของตนตามวัฒนธรรมไทย ยกตวั อยา งวิธีการปฏิเสธการกระทาํ ที่เปนอนั ตรายและไมเ หมาะสมในเร่อื งเพศ การควบคุมตนเองเมอ่ื ใชทกั ษะการเคลอื่ นไหวในลกั ษณะผสมผสานไดทง้ั แบบอยูกับที่ เคล่ือนท่ี และ ใชอุปกรณประกอบ ฝกกายบริหารทามือเปลาประกอบจังหวะ การเลนเกมเลียนแบบและกิจกรรม แบบผลัด การเลน กฬี าพน้ื ฐานอยา งนอ ย 1 ชนิด การออกกําลังกาย เลนเกม และกีฬาที่ตนเองชอบ และมีความสามารถในการวิเคราะหผล พัฒนาการของตนเองตามตัวอยางและแบบปฏิบัติของผูอ่ืน การปฏิบัติตามกฎ กติกาการเลนกีฬาพื้นฐานตาม ชนิดกฬี าท่เี ลน อธิบายความสัมพันธระหวางสิ่งแวดลอมกับสุขภาพ อธิบายสภาวะอารมณ ความรูสึกท่ีมีผลตอ สุขภาพ วิเคราะหขอมูลบนฉลากอาหารและผลิตภัณฑสุขภาพ เพื่อการเลือกบริโภค และการทดสอบ และปรบั ปรุงสมรรถภาพทางกายตามผลการทดสอบสมรรถภาพทางกาย อธิบายความสําคัญของการใชยาและการใชยาอยางถูกวิธี แสดงวิธีปฐมพยาบาลเม่ือไดรับอันตราย จากการใชย าผดิ สารเคมี แมลงสตั วกัดตอ ย และการบาดเจ็บจากการเลนกีฬา รวมท้ังวิเคราะหผลเสียของการ สูบบหุ ร่แี ละการดม่ื สุราที่มีตอสขุ ภาพและการปอ งกัน รหสั ตวั ชี้วดั พ 1.1 ป.4/1, ป.4/2, ป.4/3 พ 2.1 ป.4/1, ป.4/2, ป.4/3 พ 3.1 ป.4/1, ป.4/2, ป.4/3, ป.4/4 พ 3.2 ป.4/1, ป.4/2 พ 4.1 ป.4/1, ป.4/2, ป.4/3, ป.4/4 พ 5.1 ป.4/1, ป.4/2, ป.4/3 รวมทั้งหมด 6 มาตรฐาน 19 ตวั ชี้วดั - 34 -
คําอธิบายรายวชิ า รหัส พ 15101 สขุ ศกึ ษาและพลศึกษา 5 กลุมสาระการเรยี นรูส ุขศกึ ษาและพลศกึ ษา ชัน้ ประถมศึกษาปที่ 5 เวลา 80 ชั่วโมง ศึกษาอธิบายความสําคัญของระบบยอยอาหาร และระบบขับถายท่ีมีผลตอสุขภาพ การเจรญิ เติบโต และพฒั นาการ อธบิ ายวธิ ดี แู ลระบบยอยอาหารและระบบขบั ถายใหท ํางานตามปกติ อธิบายการเปลี่ยนแปลงทางเพศ และปฏิบัติตนไดเหมาะสม อธิบายความสําคัญของการมีครอบครัว ที่ อบอุนตามวัฒนธรรมไทย และระบุพฤติกรรมที่พึงประสงคและไมพึงประสงคในการแกไขปญหา ความขัดแยง ในครอบครวั และกลุมเพ่ือน การจัดรูปแบบการเคล่ือนไหวแบบผสมผสาน และควบคุมตนเองเมื่อใชทักษะการเคลื่อนไหวตาม แบบท่ีกําหนด วิธีการเลนเกมนําไปสูกีฬาท่ีเลือกและกิจกรรมการเคลื่อนไหวแบบผลัด การควบคุม การเคลือ่ นไหวในเรอ่ื งการรับแรง การใชแรง และความสมดุล การแสดงทักษะกลไกในการปฏิบัติกิจกรรมทาง กายและเลนกีฬา การเลนกีฬาไทยและกีฬาสากล ประเภทบุคคลและประเภททีมอยางละ 1 ชนิด และอธบิ ายหลกั การและเขา รวมกิจกรรมนันทนาการอยางนอย 1 กิจกรรม การออกกําลังกายอยางมีรูปแบบ เลนเกมที่ใชทักษะการคิดและตัดสินใจ การเลนกีฬาที่ตนเอง ชอบอยางสม่ําเสมอ โดยสรางทางเลือกในวิธีปฏิบัติของตนเองอยางหลากหลาย และมีนํ้าใจนักกีฬา การปฏิบัติตามกฎ กติกาการเลนเกม กีฬาไทยและกีฬาสากลตามชนิดกีฬาท่ีเลน ตลอดถึงการปฏิบัติตนตาม สิทธิของตนเอง ไมละเมิดสิทธิผูอื่น และยอมรับในความแตกตางระหวางบุคคลในการเลนเกมและกีฬาไทย กฬี าสากล การแสดงพฤติกรรมที่เห็นความสําคัญของการปฏิบัติตนตามสุขบัญญัติแหงชาติ การคนหาขอมูล ขาวสารเพื่อใชสรางเสริมสุขภาพ การวิเคราะหส่ือโฆษณาในการตัดสินใจเลือกซ้ืออาหารและผลิตภัณฑสุขภาพ อยางมีเหตุผล การปฏิบัติตนในการปองกันโรคที่พบบอยในชีวิตประจําวัน และการทดสอบ และปรับปรุงสมรรถภาพทางกายตามผลการทดสอบสมรรถภาพทางกาย การวิเคราะหปจจัยที่มีอิทธิพลตอการใชสารเสพติด วิเคราะหผลกระทบของการใชยาและสาร เสพติดทีม่ ผี ลตอรางกาย จิตใจ อารมณ สังคม และสติปญญา การปฏิบัติตนเพ่ือความปลอดภัยจากการใชยาและ หลีกเล่ียงสารเสพติด การวิเคราะหอิทธิพลของส่ือที่มีตอพฤติกรรมสุขภาพ ตลอดท้ังการปฏิบัติตน เพื่อปองกันอันตรายจากการเลน กฬี า รหสั ตวั ชี้วัด พ 1.1 ป.5/1, ป.5/2 พ 2.1 ป.5/1, ป.5/2, ป.5/3 พ 3.1 ป.5/1, ป.5/2, ป.5/3, ป.5/4, ป.5/5, ป.5/6 พ 3.2 ป.5/1, ป.5/2, ป.5/3, ป.5/4 พ 4.1 ป.5/1, ป.5/2, ป.5/3, ป.5/4, ป.5/5 พ 5.1 ป.5/1, ป.5/2, ป.5/3, ป.5/4, ป.5/5 รวมท้ังหมด 6 มาตรฐาน 25 ตวั ชี้วัด - 35 -
คาํ อธบิ ายรายวิชา รหสั ว 16101 สขุ ศึกษาและพลศกึ ษา 6 กลมุ สาระการเรียนรูสุขศึกษาและพลศึกษา ช้ันประถมศกึ ษาปท่ี 6 เวลา 80 ช่วั โมง ศึกษาอธิบายความสาํ คญั ของระบบสืบพันธุ ระบบไหลเวยี นโลหิต และระบบหายใจท่ีมีผลตอสุขภาพ การเจริญเติบโต และพฒั นาการ อธบิ ายวธิ ดี ูแลระบบสบื พันธุ ระบบไหลเวียนโลหติ และระบบหายใจใหทํางาน ตามปกติ อธิบายความสําคัญของการสรางและรักษาสัมพันธภาพกับผูอ่ืน และวิเคราะหพฤติกรรมเสี่ยงที่อาจ นําไปสูการมีเพศสัมพนั ธ การติดเชื้อเอดส และการตั้งครรภกอนวัยอนั ควร แสดงทักษะการเคลื่อนไหวรวมกับผูอ่ืนในลักษณะแบบผลัดและแบบผสมผสานไดตามลําดับ ท้ังแบบอยู กบั ที่ เคล่ือนท่ี และใชอุปกรณประกอบ และการเคล่ือนไหวประกอบเพลง การจําแนกหลักการเคล่ือนไหวในเร่ือง การรับแรง การใชแรง และความสมดุลในการเคลื่อนไหวรางกายในการเลนเกม เลนกีฬา และนําผลมาปรับปรุง เพมิ่ พนู วธิ ปี ฏบิ ตั ขิ องตนและผูอ่ืน การเลนกีฬาไทย กีฬาสากล ประเภทบุคคลและประเภททีมอยางละ 1 ชนิด การใชท ักษะกลไกเพื่อปรับปรุงเพิ่มพูนความสามารถของตนเองและผูอื่นในการเลนกีฬา และรวมกิจกรรม นันทนาการอยางนอย 1 กิจกรรม แลว นําความรแู ละหลักการที่ไดไปใชเปนฐานการศกึ ษาหาความรูเรื่องอนื่ ๆ อธิบายประโยชนและหลักการออกกําลังกายเพื่อสุขภาพ สมรรถภาพทางกาย และการสรางเสริม บุคลิกภาพ การเลนเกมท่ีใชทักษะการวางแผน และสามารถเพ่ิมพูนทักษะการออกกําลังกายและเคล่ือนไหว อยางเปนระบบ การเลนกีฬาท่ีตนเองช่ืนชอบและสามารถประเมินทักษะการเลนของตนเปนประจํา การปฏิบัติ ตามกฎ กติกาตามชนิดกีฬาที่เลน โดยคํานึงถึงความปลอดภัยของตนเองและผูอื่น การจําแนกกลวิธีการรุก การปองกันและการนําไปใชในการเลน กฬี า รวมถึงการเลน เกมและกีฬาดวยความสามคั คีและมีน้าํ ใจนักกฬี า การแสดงพฤติกรรมในการปองกันและแกไขปญหาสิ่งแวดลอมที่มีผลตอสุขภาพ การวิเคราะห ผลกระทบที่เกิดจากการระบาดของโรคและเสนอแนวทางการปองกันโรคติดตอสําคัญที่พบในประเทศไทย การ แสดงพฤติกรรมท่ีบงบอกถึงความรับผิดชอบตอสุขภาพของสวนรวม การสรางเสริมและปรับปรุงสมรรถภาพ ทางกายเพอ่ื สุขภาพอยา งตอ เนอ่ื ง การวิเคราะหผลกระทบจากความรุนแรงของภัยธรรมชาติที่มีตอรางกาย จิตใจ และสังคม ระบุวิธี ปฏิบัติตนเพ่ือความปลอดภัยจากธรรมชาติ การวิเคราะหสาเหตุของการติดสารเสพติดและชักชวนใหผูอ่ืน หลกี เล่ยี งสารเสพตดิ รหัสตวั ชี้วัด พ 1.1 ป.6/1, ป.6/2 พ 2.1 ป.6/1, ป.6/2 พ 3.1 ป.6/1, ป.6/2, ป.6/3, ป.6/4, ป.6/5 พ 3.2 ป.6/1, ป.6/2, ป.6/3, ป.6/4, ป.6/5, ป.6/6 พ 4.1 ป.6/1, ป.6/2, ป.6/3, ป.6/4 พ 5.1 ป.6/1, ป.6/2, ป.6/3 รวมท้ังหมด 6 มาตรฐาน 26 ตวั ชี้วดั - 36 -
คาํ อธิบายรายวชิ า รหสั พ 21101 สุขศึกษาและพลศึกษา 1 กลุมสาระการเรียนรูสุขศกึ ษาและพลศกึ ษา ช้ันมัธยมศึกษาปท่ี 1 ภาคเรยี นท่ี 1 เวลา 40 ชวั่ โมง จาํ นวน 1.0 หนว ยกติ สุขศกึ ษา ศึกษา อธิบาย วิเคราะหเกี่ยวกับระบบประสาท และตอมไรทอ และดูแลรักษา ภาวการณ เจริญเติบโตตามเกณฑมาตรฐาน และพัฒนาการของวัยรุน วิธีการปรับตัวตอการเปล่ียนแปลงทางรางกาย จิตใจอารมณแ ละพัฒนาการทางเพศ ทักษะการปฏิเสธการถกู ลอลวงละเมดิ ทางเพศ โดยใชกระบวนการสืบเสาะหาความรู การสํารวจ การสืบคนขอมูล การบันทึก เพื่อใหมีความรู ความเขาใจ ความหมายของระบบประสาท และตอมไรทอ และดูแลรักษา ภาวการณเจริญเติบโตตามตาม เกณฑมาตรฐาน และพัฒนาการของวัยรุน วิธีการปรับตัวตอการเปล่ียนแปลงทางรางกาย จิตใจอารมณและ พัฒนาการทางเพศ ทกั ษะการปฏเิ สธการถกู ลอลวงละเมดิ ทางเพศ มีทกั ษะการปฏิเสธ สามารถนําความรูไปใช ในชีวติ ประจําวัน มคี ณุ ธรรม จริยธรรม มีคา นิยมทีเ่ หมาะสม พลศกึ ษา เพ่ิมพูนความสามารถของตนเองตามหลักการเคล่ือนไหวที่ใชทักษะกลไกและทักษะพ้ืนฐานท่ีนําไปสู การพัฒนาทักษะการเลน กีฬาท้ังกฬี าไทย กีฬาสากล ประเภทบคุ คลและประเภททีม เพื่อใหมีความรู ความเขาใจ ความหมาย ความสําคัญ เห็นคุณคาของตนเองและผูอ่ืน ศึกษาหา ความรู องคประกอบของสมรรถภาพทางกายเพ่อื สขุ ภาพ มที กั ษะการเคล่ือนไหวในชีวิตประจําวันมีทักษะการ เคล่ือนไหวเบื้องตนมีระเบียบวินัยเคารพสิทธิกฎและกติกาเขารวมกิจกรรมทางกายอยางสมํ่าเสมอ มี สมรรถภาพทางกายเพ่ือสุขภาพรักการออกกําลังกายและการเลนกีฬา มีน้ําใจนักกีฬา เปนผูนําและผูตามท่ีดี ช่ืนชมในสุนทรียภาพของกฬี า เออ้ื อาทร เสยี สละและคาํ นึงถึงสวนรวมมีจิตวิญญาณในการแขงขันและรวมมือ อยางสันติ รับผิดชอบหนาที่ท่ีไดรับมอบหมายมีจิตสํานึกในการใชเวลาใหเปนประโยชนและสรางสรรคและ พยายามแกไขขอบกพรองของตนเอง รหัสตัวชี้วดั พ 1.1 ม. 3/1, ม. 3/2, ม. 3/3 พ 2.1 ม. 3/1, ม. 3/2, ม. 3/3 พ 3.1 ม 3/2 พ 3.2 ม 3/1, ม 3/2, ม 3/3 รวมท้ังหมด 4 มาตรฐาน 11 ตัวช้ีวัด - 37 -
คาํ อธิบายรายวชิ า รหัส ว 21102 สขุ ศึกษาและพลศึกษา 2 กลมุ สาระการเรียนรสู ุขศกึ ษาและพลศึกษา ช้นั มัธยมศกึ ษาปท ่ี 1 ภาคเรยี นที่ 2 เวลา 40 ชัว่ โมง จํานวน 1.0 หนวยกติ สุขศึกษา เพ่ิมพูนความสามารถของตนเองตามหลักการเคลื่อนไหวที่ใชทักษะกลไกและทักษะพื้นฐานที่นําไปสู การพัฒนาทักษะการเลนกีฬาท้ังกีฬาไทย กีฬาสากล ประเภทบุคคลและประเภททีม เพ่ือใหมีความรู ความ เขาใจ ความหมาย ความสําคัญ เห็นคุณคาของตนเองและผูอื่น ศึกษาหาความรู องคประกอบของ สมรรถภาพทางกายเพื่อสุขภาพ มีทักษะการเคล่ือนไหวในชีวิตประจําวันมีทักษะการเคล่ือนไหวเบื้องตนมี ระเบียบวินัยเคารพสิทธิกฎและกติกาเขารวมกิจกรรมทางกายอยางสม่ําเสมอ มีสมรรถภาพทางกายเพื่อ สขุ ภาพรักการออกกําลังกายและการเลนกีฬา มีนํ้าใจนักกีฬา เปนผูนําและผูตามที่ดีชื่นชมในสุนทรียภาพของ กีฬา เอื้ออาทร เสียสละและคํานึงถึงสวนรวมมีจิตวิญญาณในการแขงขันและรวมมืออยางสันติ รับผิดชอบ หนาทท่ี ่ีไดรับมอบหมายมจี ิตสาํ นึกในการใชเวลาใหเปน ประโยชนและสรา งสรรคและพยายามแกไขขอบกพรอง ของตนเอง พลศึกษา ศึกษา อธิบาย วิเคราะหความสําคัญของการออกกําลังกาย การเลนกีฬา รูปแบบการเลน ความ แตกตา งของวิธกี ารเลน เลือกเขารวมกีฬาตามความถนัดและความสนใจ ปฏิบัติตาม กฎ กติกาและขอตกลง รวมมือในการเลนกีฬาและการทํางานเปนทีม กาย ยอมรับความสามารถและความแตกตางระหวางบุคคลใน การเลนกีฬา การทดสอบสมรรถภาพทางกาย เพือ่ ใหมคี วามรู ความเขาใจ ความหมาย ความสําคัญ เห็นคุณคาของตนเองและผูอ่ืน ศึกษาหาความรู องคประกอบของสมรรถภาพทางกายเพ่ือสุขภาพ มีทักษะ การเคล่ือนไหวในชีวิตประจาํ วันมที ักษะการเคล่ือนไหวเบื้องตนมีระเบียบวินัยเคารพสิทธิกฎและกติกาเขารวม กิจกรรมทางกายอยางสม่ําเสมอ มีสมรรถภาพทางกายเพื่อสุขภาพรักการออกกําลังกายและการเลนกีฬา มี นํ้าใจนักกีฬา เปนผูนําและผูตามท่ีดีช่ืนชมในสุนทรียภาพของกีฬา เอ้ืออาทร เสียสละและคํานึงถึงสวนรวมมี จิตวญิ ญาณในการแขง ขนั และรวมมืออยา งสนั ติ รบั ผดิ ชอบหนาที่ท่ีไดรับมอบหมายมีจิตสํานึกในการใชเวลาให เปน ประโยชนและสรางสรรคแ ละพยายามแกไ ขขอ บกพรอ งของตนเอง รหสั ตัวช้ีวัด พ 3.1 ม. 1/2 พ 3.2 ม 1/3, ม 1/4, ม 1/5 , ม 1/6 พ 4.1 ม. 1/1, ม. 1/2, ม. 1/3, ม 1/4 พ 5.1 ม. 1/1, ม. 1/2, ม. 1/3, ม 1/4 รวมท้ังหมด 4 มาตรฐาน 13 ตัวชี้วดั - 38 -
คําอธบิ ายรายวิชา รหสั ว 22101 สุขศึกษาและพลศึกษา 3 กลมุ สาระการเรยี นรูสขุ ศกึ ษาและพลศกึ ษา ช้นั มธั ยมศกึ ษาปที่ 2 ภาคเรยี นท่ี 1 เวลา 40 ชัว่ โมง จาํ นวน 1.0 หนวยกติ สุขศกึ ษา ศกึ ษา อธิบาย วิเคราะหเกี่ยวกบั การเปล่ียนแปลงดานรางกาย จติ ใจ อารมณแ ละสติปญญาในวยั รุน ปจ จัยทีม่ ีผลกระทบตอ การเจรญิ เตบิ โตและพฒั นาการ ปจจยั ที่มอี ิทธพิ ลตอ เจตคตใิ นเร่ืองเพศ วิธีปอ งกัน ตนเองและหลกี เลีย่ งจากโรคติดตอ ทางเพศสมั พันธแ ละการต้งั ครรภโ ดยไมพ ึงประสงค ปญหาและผลกระทบท่ี เกดิ จากการมเี พศสัมพันธในวัยเรียน ความเสมอภาคทางเพศและการวางตัวไดอ ยา งเหมาะสม โดยใชกระบวนการสืบเสาะหาความรู การสํารวจ การสืบคนขอมูล การบันทึกเพ่ือใหมีความรู ความเขาใจ เกี่ยวกบั การเปลีย่ นแปลงดานรางกาย จิตใจ อารมณและสติปญญาในวัยรุน ปจจัยท่ีมีผลกระทบ ตอการเจริญเตบิ โตและพฒั นาการ ปจ จัยทมี่ อี ทิ ธพิ ลตอเจตคตใิ นเรื่องเพศ วิธีปองกันตนเองและหลีกเลี่ยงจาก โรคตดิ ตอ ทางเพศสัมพันธและการตงั้ ครรภโดยไมพงึ ประสงค ปญหาและผลกระทบที่เกิดจากการมีเพศสัมพันธ ในวัยเรียน ความเสมอภาคทางเพศและการวางตัวไดอยางเหมาะสมไปใชในชีวิตประจําวัน มีคุณธรรม จรยิ ธรรม มคี า นยิ มทเี่ หมาะสม พลศกึ ษา เพมิ่ พนู ความสามารถของตนเองตามหลักการเคล่ือนไหวที่ใชทักษะกลไกและทักษะเคลื่อนไหวในการ เลน กีฬาจากแหลง ขอมลู ทีห่ ลากหลายมาสรปุ เปนวิธีท่ีเหมาะสมในบริบทของตนเองในการเลนกีฬาทั้งกีฬาไทย กีฬาสากล ประเภทบุคคลและประเภททีม ประสิทธิภาพของรูปแบบการเคล่ือนไหวท่ีสงผลตอการเลนกีฬา และกจิ วตั รประจาํ วัน นําประสบการณจากการรวมกิจกรรมนนั ทนาการไปใชใ นชีวติ ประจาํ เพื่อใหมีความรู ความเขาใจ ความหมาย ความสําคัญ เห็นคุณคาของตนเองและผูอ่ืน ศึกษาหา ความรู องคประกอบของสมรรถภาพทางกายเพื่อสขุ ภาพ มที ักษะการเคลื่อนไหวในชีวิตประจําวันมีทักษะการ เคล่ือนไหวเบ้ืองตนมีระเบียบวินัยเคารพสิทธิกฎและกติกาเขารวมกิจกรรมทางกายอยางสม่ําเสมอ มี สมรรถภาพทางกายเพื่อสุขภาพรักการออกกําลังกายและการเลนกีฬา มีน้ําใจนักกีฬา เปนผูนําและผูตามที่ดี ช่ืนชมในสุนทรยี ภาพของกฬี า เออ้ื อาทร เสียสละและคาํ นึงถึงสวนรวมมีจิตวิญญาณในการแขงขันและรวมมือ อยางสันติ รับผิดชอบหนาที่ที่ไดรับมอบหมายมีจิตสํานึกในการใชเวลาใหเปนประโยชนและสรางสรรคและ พยายามแกไ ขขอบกพรอ งของตนเอง รหสั ตวั ช้ีวัด พ 1.1 ม. 2/1, ม.2/2 พ 2.1 ม. 2/1, ม. 2/2, ม. 2/3, ม. 2/4 พ 3.1 ม. 2/1, ม. 2/3, ม. 2/4 พ 3.2 ม 2/1 ม 2/2 ม 2/3 รวมทั้งหมด 4 มาตรฐาน 12 ตัวชี้วัด - 39 -
คาํ อธบิ ายรายวชิ า รหสั ว 22103 สขุ ศกึ ษาและพลศกึ ษา 4 กลุมสาระการเรยี นรูสุขศึกษาและพลศกึ ษา ชั้นมัธยมศึกษาปท ่ี 2 ภาคเรยี นท่ี 2 เวลา 40 ช่วั โมง จาํ นวน 1.0 หนว ยกิต สขุ ศกึ ษา ศกึ ษา อธิบาย วเิ คราะหเ ก่ยี วกับการเลอื กอาหารและโภชนาการที่เหมาะสมกับวัย ปญหาที่เกิดจาก ภาวะโภชนาการ การควบคุมนํ้าหนัก รูวิธีการปฐมพยาบาลเบ้ืองตน ลักษณะและวิธีการปองกันการติดสาร เสพตดิ แสดงวธิ กี ารชักชวนผูอ่ืนใหลด ละ เลิกสารเสพติด โดยใชกระบวนการสืบเสาะหาความรู การสํารวจ การสืบคนขอมูล การบันทึกเพ่ือใหมีความรู ความเขาใจ การเลือกอาหารและโภชนาการที่เหมาะสมกับวัย ปญหาท่ีเกิดจากภาวะโภชนาการ การควบคุมน้ําหนัก รูวิธีการปฐมพยาบาลเบ้ืองตน ลักษณะและวิธีการ ปอ งกนั การติดสารเสพติด แสดงวธิ ีการชักชวนผูอน่ื ใหลด ละ เลกิ สารเสพตดิ มีทกั ษะการปฏิเสธ สามารถนํา ความรไู ปใชใ นชวี ติ ประจาํ วัน มีคณุ ธรรม จริยธรรม มีคา นยิ มทเ่ี หมาะสม พลศกึ ษา ศึกษา อธิบาย วิเคราะหความสําคัญของการออกกําลังกาย การเลนกีฬา รูปแบบการเลน ความ แตกตางของวิธกี ารเลน เลือกเขารวมกีฬาตามความถนัดและความสนใจ ปฏิบัติตาม กฎ กติกาและขอตกลง รวมมือในการเลนกีฬาและการทํางานเปนทีม กาย ยอมรับความสามารถและความแตกตางระหวางบุคคลใน การเลน กฬี า การทดสอบสมรรถภาพทางกาย เพ่ือใหมีความรู ความเขาใจ ความหมาย ความสําคัญ เห็นคุณคาของตนเองและผูอ่ืน ศึกษาหา ความรู องคประกอบของสมรรถภาพทางกายเพือ่ สขุ ภาพ มที ักษะการเคล่ือนไหวในชีวิตประจําวันมีทักษะการ เคล่ือนไหวเบื้องตนมีระเบียบวินัยเคารพสิทธิกฎและกติกาเขารวมกิจกรรมทางกายอยางสมํ่าเสมอ มี สมรรถภาพทางกายเพ่ือสุขภาพรักการออกกําลังกายและการเลนกีฬา มีน้ําใจนักกีฬา เปนผูนําและผูตามที่ดี ช่นื ชมในสุนทรียภาพของกฬี า เออ้ื อาทร เสยี สละและคํานึงถึงสวนรวมมีจิตวิญญาณในการแขงขันและรวมมือ อยางสันติ รับผิดชอบหนาที่ที่ไดรับมอบหมายมีจิตสํานึกในการใชเวลาใหเปนประโยชนและสรางสรรคและ พยายามแกไขขอ บกพรอ งของตนเอง รหสั ตวั ชี้วดั พ 3.1 ม. 2/2 พ 3.2 ม 2/2, ม 2/3, ม 2/4, ม 2/5 พ 4.1 ม 2/7 พ 4.1 ม. 2/1, ม. 2/2, ม. 2/3, ม 2/4, ม 2/5 พ 5.1 ม. 2/1, ม. 2/2, ม. 2/3 รวมท้ังหมด 5 มาตรฐาน 14 ตัวชี้วดั - 40 -
คําอธิบายรายวิชา รหสั พ 23101 สุขศกึ ษาและพลศกึ ษา 5 กลุมสาระการเรียนรสู ุขศกึ ษาและพลศึกษา ชัน้ มธั ยมศึกษาปท่ี 3 ภาคเรยี นท่ี 1 เวลา 40 ชัว่ โมง จํานวน 1.0 หนวยกิต สขุ ศึกษา ศึกษา อธบิ าย วิเคราะหเกีย่ วกับการเปลย่ี นแปลงดา นรางกาย จิตใจ อารมณและสตปิ ญญา ในแตละวัย อิทธิพลและความคาดหวังของสังคมที่มีตอการเปล่ียนแปลงของวัยรุน ส่ือโฆษณาท่ีมีอิทธิพลตอ การเจริญเติบโตและการพัฒนาของวัยรุน องคประกอบของอนามัยเจริญพันธุ ปจจัยที่มีผลกระทบตอการ ตัง้ ครรภ สาเหตุและเสนอแนวทางปอ งกันแกไขความขดั แยงในครอบครวั โดยใชกระบวนการสืบเสาะหาความรู การสํารวจ การสืบคนขอมูล การบันทึกเพ่ือใหมีความรู ความเขาใจเพ่ือใหมีความรู ความเขาใจ เก่ียวกับการเปล่ียนแปลงดานรางกาย จิตใจ อารมณและสติปญญา ในแตละวัย อิทธิพลและความคาดหวังของสังคมท่ีมีตอการเปลี่ยนแปลงของวัยรุน สื่อโฆษณาท่ีมีอิทธิพลตอ การเจริญเติบโตและการพัฒนาของวัยรุน องคประกอบของอนามัยเจริญพันธุ ปจจัยท่ีมีผลกระทบตอการ ตัง้ ครรภ สาเหตุและเสนอแนวทางปอ งกันแกไ ขความขดั แยง ในครอบครัวนําไปใชในชีวิตประจําวัน มีคุณธรรม จรยิ ธรรม มคี านยิ มที่เหมาะสม พลศกึ ษา เพ่ิมพูนสามารถใชเทคนิคและวิธีการเลนกีฬาไทยและกีฬาสากลที่เหมาะสมกับตนเอง และทีม ความรูและทกั ษะในการเคลือ่ นไหว กิจกรรมทางกาย การเลนเกม และการเลน กีฬาไปใชเปนระบบสรางเสริม สขุ ภาพอยา งตอเนื่อง การจดั กิจกรรมนันทนาการแกผูอ ่นื โดยใชกระบวนการฝกปฏิบัติ เห็นคุณคาใชเทคนิคและวิธีการเลนกีฬาไทยและกีฬาสากลที่เหมาะสม กับตนเองและทมี ความรูและทักษะในการเคลื่อนไหว กิจกรรมทางกาย การเลนเกม และการเลนกีฬาไปใช เปนระบบสรางเสริมสุขภาพอยางตอเนื่อง การจัดกิจกรรมนันทนาการแกผูอ่ืนเขารวมกิจกรรมทางกายอยาง สม่ําเสมอมีน้ําใจนักกีฬาเปนผูนําและผูตามท่ีดีชื่นชมในสุนทรียภาพของกีฬาเอ้ืออาทร เสียสละและคํานึงถึง สวนรวมมีจติ วญิ ญาณในการแขงขนั และรวมมืออยา งสนั ติ รบั ผดิ ชอบหนาท่ีท่ีไดรับมอบหมายมีจิตสํานึกในการ ใชเ วลาใหเปนประโยชนแ ละสรา งสรรคแ ละพยายามแกไขขอบกพรองของตนเอง รหสั ตวั ช้ีวัด พ 1.1 ม. 3/1, ม. 3/2, ม. 3/3 พ 2.1 ม. 3/1, ม. 3/2, ม. 3/3 พ 3.1 ม 3/2 พ 3.2 ม 3/1, ม 3/2, ม 3/3 รวมท้ังหมด 4 มาตรฐาน 10 ตัวชี้วดั - 41 -
คําอธบิ ายรายวชิ า รหัส ว 23102 สุขศึกษาและพลศกึ ษา 6 กลมุ สาระการเรียนรูสุขศกึ ษาและพลศกึ ษา ชน้ั มัธยมศกึ ษาปท ่ี 3 ภาคเรยี นที่ 2 เวลา 40 ชั่วโมง จาํ นวน 1.0 หนว ยกิต สุขศึกษา ศกึ ษา อธบิ าย วิเคราะหเกยี่ วกับการกาํ หนดรายการอาหารท่ีเหมาะสมกับวยั ตา ง ๆ โรคที่เปนสาเหตุ สําคญั ของการเจ็บปวยและการตายของคนไทย ปญ หาสขุ ภาพในชุมชนท่ีโรงเรียนต้ังอยู วางแผนและจัดเวลาในการ ออกกําลังกาย การพักผอนและการสรา งเสริมสมรรถภาพทางกาย ปจจัยเส่ียงและพฤติกรรมเส่ียงตอสุขภาพ และแนวทางปองกัน หลีกเล่ียงการใชความรุนแรงในการแกปญหา อิทธิพลของสื่อตอพฤติกรรมสุขภาพและ ความรุนแรง ความสัมพันธของการดื่มเคร่ืองดื่มท่ีมีแอลกอฮอลตอสุขภาพและการเกิดอุบัติเหตุ วิธีการ ชวยฟนคืนชีพอยางถูกวิธี โดยใชกระบวนการสืบเสาะหาความรู การสํารวจ การสืบคนขอมูล การบันทึก เพ่ือใหมีความรู ความเขาใจเพื่อใหมีความรู ความเขาใจ เกี่ยวกับการกําหนดรายการอาหารที่เหมาะสมกับ วัยตาง ๆ โรคที่เปนสาเหตุสําคัญของการเจ็บปวยและการตายของคนไทย ปญหาสุขภาพในชุมชน วางแผน และจัดเวลาในการออกกําลังกาย การพักผอนและการสรางเสริมสมรรถภาพทางกาย ปจจัยเส่ียงและ พฤตกิ รรมเสีย่ งตอ สขุ ภาพและแนวทางปองกัน หลีกเล่ียงการใชความรุนแรงในการแกปญหา อิทธิพลของส่ือ ตอพฤติกรรมสุขภาพและความรุนแรง ความสัมพันธของการด่ืมเคร่ืองด่ืมที่มีแอลกอฮอลตอสุขภาพและการ เกิดอุบัติเหตุ วิธีการชวยฟนคืนชีพอยางถูกวิธี นําไปใชในชีวิตประจําวัน มีคุณธรรม จริยธรรมมีคานิยมท่ี เหมาะสม พลศึกษา เพ่มิ พนู ความรูเกีย่ วกับมารยาทในการเลน และการดูกีฬาดวยความมีน้ําใจนักกีฬา ออกกําลังกายและ เลนกีฬาอยางสมํ่าเสมอ นําแนวคิดหลักการจากการเลนท้ังประเภทบุคคลและประเภททีม กฎ กติกาและ ขอตกลงในการเลนกีฬา วิธีการประยุกตใชกลวิธีในการรุกและการปองกันในการเลนกีฬาไดตามสถานการณ ของการเลน พัฒนาสุขภาพตนเองท่ีเกิดจากการออกกําลังกายและการเลนกีฬาทดสอบสมรรถภาพทางกาย โดยใชกระบวนการฝกปฏิบัติ เพ่ือใหมีความรู เห็นคุณคาของตนเองและผูอื่นศึกษาหาความรู องคประกอบ ของสมรรถภาพทางกายเพ่ือสุขภาพ มีทักษะการเคล่ือนไหวในชีวิตประจําวันมีทักษะการเคล่ือนไหวเบื้องตนมี ระเบียบวินัยเคารพสิทธิกฎและกติกาเขารวมกิจกรรมทางกายอยางสมํ่าเสมอ มีสมรรถภาพทางกายเพื่อ สุขภาพรักการออกกําลังกายและการเลนกีฬา มีน้ําใจนักกีฬา เปนผูนําและผูตามที่ดีช่ืนชมในสุนทรียภาพของ กีฬา เอ้ืออาทร เสียสละและคํานึงถึงสวนรวมมีจิตวิญญาณในการแขงขันและรวมมืออยางสันติ รับผิดชอบ หนา ท่ีทไี่ ดร ับมอบหมายมจี ิตสาํ นกึ ในการใชเวลาใหเ ปนประโยชนและสรางสรรคและพยายามแกไขขอบกพรอง ของตนเอง - 42 -
รหัสตัวช้ีวัด พ 3.1 ม. 3/1, ม. 3/2, ม. 3/3 พ 3.2 ม. 3/1, ม. 3/2, ม. 3/3, ม. 3/4, ม. 3/5 พ 4.1 ม. 3/1 พ 4.1 ม. 3/1, ม. 3/2, ม. 3/3, ม. 3/4, ม 3/5 พ 5.1 ม. 3/1, ม. 3/2, ม. 3/3, ม. 3/4, ม. 3/5 รวมทั้งหมด 3 มาตรฐาน 19 ตวั ช้ีวัด - 43 -
การวดั และประเมนิ ผลการเรียนรู การวดั และประเมินผลการเรยี นรู เพ่ือปรับปรุงกระบวนการเรียนรู กลุมสาระการเรียนรูสุขศึกษาและ พลศกึ ษาใหถ อื ปฏบิ ตั ิ ดังน้ี 1. แจง ใหนักเรียนทราบมาตรฐาน/ตวั ชวี้ ดั /ผลการเรยี นรู วธิ กี ารวดั และประเมินผล เกณฑการผาน มาตรฐาน/ตัวชวี้ ัด/ผลการเรยี นรู โดยกาํ หนดเกณฑการวดั และประเมินผลเปน รอยละ เปนรายวิชา รายป/ภาค ดังนี้ การวดั และประเมินผลการเรียนรูของแตล ะสาระกําหนดสัดสวนของการวัดและประเมินผลการ เรยี นรูดงั นี้ 1.1 การวดั และประเมนิ ระหวา งเรยี น เปนการวัดและประเมินผลการเรียนรูของผเู รียนทเ่ี กิดขนึ้ ระหวา งการกรรมการเรียนการสอนซ่ึงประกอบดวยสัดสว นของ 1.1.1 คะแนนของตวั ชีว้ ดั /ผลการเรยี นรู 1.1.2 คะแนนของการวัดและประเมินผลงานผูเรียน 1.1.3 คะแนนของพฤติกรรมผูเรยี น 1.1.4 คะแนนการปฏบิ ตั ิอน่ื ๆท่ีผสู อนกําหนด 1.2 การวดั และประเมินผลปลายป/ปลายภาค เปนการวัดและประเมินผลจากการตรวจสอบภาพ ปฏิบัติหรือภาคความรูของผเู รยี นของแตล ะรายวิชาทีก่ ําหนดระยะเวลาไวช ัดเจนตามตารางการวัดและประเมิน ฝา ยวิชาการกาํ หนด 1.3 การกําหนดสดั สวนคะแนนระหวา งเรียนกบั ปลายป/ ปลายภาคเปน 80 : 20 2. แจงใหนักเรียนทราบคุณลักษณะพึงประสงคของโรงเรียน วิธีการประเมินผลและเกณฑการตัดสิน โดยนักเรียนมีพฤติกรรมในแตล ะคุณลักษณะอันพ่ึงประสงคที่กําหนด และผานการประเมินอยางตอเน่ืองทั้งใน และนอกหองเรยี นและมีผลการประเมนิ ในระดบั “ดีเย่ยี ม” “ด”ี และ “ผา น” ดังนี้ ดีเยย่ี ม หมายถงึ ผูเรยี นมคี ุณลกั ษณะในการปฏบิ ัติจนเปน นสิ ัย และนําไปใชในชีวิตประจําวันเพื่อ ประโยชนสุขของตนเองและชมุ ชน ดี หมายถงึ ผูเ รยี นมคี ุณลกั ษณะในการปฏิบัติตามกฎเกณฑเ พื่อใหเปนทีย่ อมรบั ของสังคม ผา น หมายถงึ ผูเ รียนรบั รแู ละปฏิบตั ิตามกฎเกณฑเง่ือนไขที่กาํ หนด 3. แจงใหนักเรียนทราบมาตรฐานการอาน คิดวิเคราะห และเขียน วิธีการประเมินและเกณฑการ ตัดสินโดยนักเรียนมีมาตรฐานการอานคิดวิเคราะหผานการประเมินอยางตอเนื่อง และหรือ การประเมิน ปลายป/ภาค และมผี ลการประเมิน ในระดบั “ดีเยย่ี ม” “ดี” และ “ผาน” ดังน้ี ดีเยยี่ ม หมายถงึ มีผลงานทแ่ี สดงถึงความสามารถในการอาน คิดวิเคราะห และเขียน ท่ีมี คุณภาพดีเลิศอยูเสมอ ดี หมายถึง มผี ลงานที่แสดงถึงความสามารถในการอาน คดิ วิเคราะห และเขยี น ท่ีมีคุณภาพเปน ท่ยี อมรับ - 44 -
ผา น หมายถึง มีผลงานทีแ่ สดงถงึ ความสามารถในการอาน คดิ วิเคราะห และเขียน ที่มี ขอ บกพรองบางประการ 4. กอ นการจัดกจิ กรรมการเรียนการสอน ครูผสู อนจะตองประเมินผลกอ นเรยี น เพ่ือตรวจสอบความรู พ้ืนฐานและทักษะเบ้ืองตนของผูเรียนโดยกอนจัดกิจกรรมการเรียนการสอนครูผูสอนจะตองตรวจสอบความรู ทักษะและความรตู างๆ ของผูเรียนท่เี ปนพ้ืนฐานของเรือ่ งใหมๆ ดว ยวธิ กี ารทห่ี ลากหลายและเหมาะสม 5. ระหวางจัดกิจกรรมการเรียนการสอน ใหผูสอนประเมินผลการเรียนของนักเรียนเปนระยะๆ เพ่ือ ตรวจสอบพัฒนาการของนักเรียนวาบรรลุผลมาตรฐาน / ตัวช้ีวัด / ผลการเรียนรู ตามท่ีกําหนดไวในแผนการ จัดการเรียนรู เม่ือมีนักเรียนไมผานการประเมินใหครูจัดกิจกรรมสอนซอมเสริมหรือพัฒนาอยางตอเน่ืองและ ประเมนิ จนกวาจะผานเกณฑก ารประเมินตามท่โี รงเรยี นกาํ หนด 6. ใชตัวเลขแสดงผลการเรียนรู 8 กลุมสาระ โดยนําผลการประเมินระหวางเรียนรวมกับคะแนน ประเมินปลายป/ภาค ตามสัดสวนท่ีโรงเรียนกําหนด แลวนํามาเปล่ียนเปนระดับผลการเรียนโดยใชตัวเลข แสดงระดับผลการเรยี น 8 ระดบั คอื “4” “3.5” “3” “2.5” “2” “1.5” “1” “0” ดงั น้ี ระดับผลการเรยี น ความหมาย ชวงคะแนน 4 ดีเย่ียม 80 - 100 3.5 ดมี าก 75 - 79 3 ดี 70 – 74 2.5 คอนขางดี 65 - 69 2 ปานกลาง 60 – 64 1.5 พอใช 55 - 59 1 50 – 54 0 ผา นเกณฑขัน้ ตํ่า 0 - 49 ต่าํ กวาเกณฑ 7. ใหใชคําวา “ดีเยี่ยม” “ดี” และ “ผาน” ในการประเมินคุณลักษณะอันพึงประสงค และ การประเมินความสามารถในการอา น คดิ วิเคราะห และเขียน สาํ หรบั การประเมนิ ในแตละรายวิชา - 45 -
อภิธานศัพท ศพั ทท ่เี กี่ยวของกบั ตัวช้ีวดั กลุมสาระการเรยี นรูสขุ ศกึ ษาและพลศึกษา กลไกของรางกายทใ่ี ชในการเคลอ่ื นไหว (Body Mechanism) กระบวนการตามธรรมชาติในการเคลื่อนไหวสวนตาง ๆ ของรางกายตามลักษณะโครงสราง หนาที่ และการทํางานรวมกันของขอตอ กลามเน้ือ กระดูกและระบบประสาทที่เก่ียวของภายใตขอบขาย เงื่อนไข หลักการ และปจจัยดานชีวกลศาสตรที่มีผลตอการเคลื่อนไหว เชน ความม่ันคง (Stability) ระบบคาน (Leverage) การเคลื่อน (Motion) และแรง (Force) การเคลอื่ นไหวเฉพาะอยา ง (Specialized Movement) การผสมผสานกันระหวางทักษะยอยของทักษะการเคล่ือนไหวพ้ืนฐานตาง ๆ การออกกําลังกาย การเลนเกม และการเลนกีฬาตาง ๆ ซ่ึงมีความจําเปนสําหรับกิจกรรมทางกาย เชน การขวาง ลูกซอฟทบอล ตองอาศัยการผสมผสานของทักษะการสไลด (การเคลื่อนไหวแบบเคล่ือนที่) การขวาง (การเคล่ือนไหวแบบประกอบอุปกรณ) การบิดตัว (การเคล่ือนไหวแบบไมเคล่ือนที่) ทักษะท่ีทําบางอยางยิ่ง มีความซับซอ นและตอ งใชก ารผสมผสานของทกั ษะการเคลอื่ นไหวพน้ื ฐานหลาย ๆ ทกั ษะรวมกนั การเคลอื่ นไหวในชวี ติ ประจําวัน (Daily Movement) รู ป แ บ บ ห รื อ ทั ก ษ ะ ก า ร เ ค ล่ื อ น ไ ห ว ร า ง ก า ย ใ น อิ ริ ย า บ ถ ต า ง ๆ ท่ี บุ ค ค ล ทั่ ว ไ ป ใ ช ในการดาํ เนนิ ชีวติ ไมวา เพอ่ื การประกอบกจิ วตั รประจําวนั การทาํ งาน การเดนิ ทางหรือกิจกรรมอ่ืน ๆ เชน การยืน กม นง่ั เดนิ ว่งิ โหนรถเมล ยกของหนัก ปนปาย กระโดดลงจากทสี่ ูง ฯลฯ การเคลอ่ื นไหวพ้นื ฐาน (Fundamental Movements) ทักษะการเคลื่อนไหวรางกายที่จําเปนสําหรับชีวิตและการดําเนินชีวิตของมนุษย ในการปฏิบัติ กิจกรรมตาง ๆ ไดอยางมีประสิทธิภาพ เปนทักษะท่ีมีการพัฒนาในชวงวัยเด็ก และจะเปนพื้นฐานสําหรับ การประกอบกิจกรรมตาง ๆ เม่ือเจริญวัยสูงข้ึน ตลอดจนเปนพื้นฐานของการ มีความสามารถในการ เคล่ือนไหว โดยเฉพาะอยางย่ิงในการเลนกีฬา การออกกําลังกาย และการประกอบกิจกรรมนันทนาการ การเคลอื่ นไหวพ้นื ฐาน สามารถแบงออกไดเ ปน 3 ประเภท คือ 1. การเคลื่อนไหวแบบเคลื่อนท่ี (Loco motor Movement) หมายถึง ทักษะการเคล่ือนไหว ที่ ใชในการเคลื่อนรางกายจากท่ีหน่ึงไปยังอีกที่หนึ่ง ไดแก การเดิน การว่ิง การกระโดด สลับเทา การกระโจน การสไลด และการว่ิงควบมา ฯลฯ หรือการเคล่ือนท่ีในแนวด่ิง เชน การกระโดด ทักษะ การเคลื่อนไหวเหลานี้เปนพ้ืนฐานของการทํางานประสานสัมพันธทางกลไกแบบไมซับซอน และเปนการ เคลื่อนไหวรางกายท่ใี ชก ลามเน้ือมัดใหญ 2. การเคลื่อนไหวแบบอยูกับท่ี (Nonlocomotor Movement) หมายถึง ทักษะการเคล่ือนไหวที่ ปฏิบัติโดยรางกายไมมีการเคลื่อนท่ีของรางกาย ตัวอยาง เชน การกม การเหยียด การผลักและดัน การบดิ ตวั การโยกตวั การไกวตวั และการทรงตวั เปนตน - 46 -
Search