เอกสารประกอบการสอน วิชานิติวิทย์ พ.ต.ท.ชีวิฬฯ

๑๐๑ ทาํ ใหแ้ อกตินและไมโอซินแขง็ ตวั เกิดอาการแขง็ ตวั ของศพ “ไรกอร์มอร์ติส”(Rigor Mortis) การ แขง็ ตวั ของศพจึงเป็นปรากฏการณ์ธรรมชาติทางเคมีไม่เก่ียวกบั ระบบประสาท อาการเริ่มแขง็ และออ่ น จะเริ่มเหมือนกนั คือ ขากรรไกร หนงั ตาและแผข่ ้ึนไปส่วนบนและ ส่วนล่าง คือ ใบหนา้ คอ แขน ลาํ ตวั และขา จนแขง็ หมดท้งั ตวั ส่วนเวลาหมดลงของไรกอร์มอร์ติส ก็ จะเร่ิมท่ีคอและแผไ่ ปท่ีหนา้ ลงไปท่ีแขน ลาํ ตวั และขาจนหมดท้งั ตวั เป็นอนั วา่ เร่ิมเน่า เหตุแวดลอ้ มที่ทาํ ใหไ้ รกอร์มอร์ติสเกิดเร็วข้ึนหรือชา้ ลง ในเดก็ ออ่ น คนชรา จะเกิดข้ึนเร็ว กวา่ คนหนุ่มสาว และในคนออกกาํ ลงั กายหรือทาํ งานหนกั สาร A.T.P. ลดนอ้ ยลงจะแขง็ ตวั เร็วและ ในท่ีอุณหภมู ิของอากาศผดิ ปกติมาก ยอ่ มทาํ ใหเ้ กิดอาการชา้ หรือเร็ว คือ อากาศหนาวจะเกิดชา้ อากาศ ร้อนจะเกิดเร็ว สภาพอย่างอน่ื ทล่ี กั ษณะแขง็ ตัวของศพทมี่ ีความคล้าย ไรกอร์มอร์ตสิ เช่น - ศพท่ีตายในไฟ ความร้อนสูงจะทาํ ใหโ้ ปรตีนในกลา้ มเน้ือแขง็ ตวั ทนั ทีในกรณีน้ีจะไมม่ ีการ เกิดไรกอร์มอร์ติสอีก - ในอากาศหนาวจดั จนกลายเป็นน้าํ แขง็ ศพจะกลายเป็นน้าํ แขง็ เม่ือหมดสภาพน้าํ แขง็ ศพก็ จะเกิดไรกอร์มอร์ติสเช่นปกติ - คาดาเวอริกสปาสซม่ั (Cadaveric Spasm) คือ การแขง็ เกร็งของศพเน่ืองจากศนู ยก์ ลางใช้ สมองถูกทาํ ลายตายทนั ที จะมีการแขง็ เกร็งทนั ทีเม่ือตาย แตจ่ ะแขง็ เฉพาะกลา้ มเน้ือที่ใชง้ านเท่าน้นั และภายหลงั ๖ ชวั่ โมง ก็จะกลายเป็นไรกอร์มอร์ติส หลกั เกณฑ์การแข็งตัวของกล้ามเนือ้ ตอ้ งประกอบดว้ ย หลกั เกณฑ์ ๓ ประการ จึงจะเกิดข้ึนได้ ถา้ ขาดประการใดประการหน่ึงจะไมเ่ กิดข้ึน ดงั น้ี ๑. ตอ้ งมีการทาํ ลายศูนยก์ ลางบนั ทึกการเคล่ือนไหว และศนู ยก์ ลางบงั คบั การหยอ่ นคลาย ๒. ตอ้ งตายทนั ทีเวลาเดียวกนั กบั การถูกทาํ ลาย ๓. ตอ้ งมีการใชก้ ลา้ มเน้ือขณะตาย ประโยชน์ของการตรวจไรกอร์มอร์ตสิ ช่วยบอกลกั ษณะและเวลาตายของศพ และใชร้ ่วมกบั อาการตวั เยน็ ของศพ เช่น ถา้ พบศพตวั ออ่ นและอุ่นอยกู่ ็แสดงวา่ เพิง่ ตาย แต่ถา้ ตวั แขง็ มีไรกอร์มอร์ติสแลว้ กแ็ สดงวา่ ตายมา อยา่ งนอ้ ย ๖ ชวั่ โมง หรือถา้ เน่าแลว้ เน้ือตวั อ่อนกแ็ สดงวา่ ตายมาเกิน ๒๔ ชวั่ โมง

๑๐๒ การเน่า ภายหลงั การตายส่วนต่าง ๆ ของร่างกาย ซ่ึงโดยมากเป็นจาํ พวกเน้ือกจ็ ะสลายตวั มีการ เปลี่ยนแปลงทางเคมี เม่ือตายผา่ นไป ๒๔ ชวั่ โมง ร่างกายจะเร่ิมเน่าโดยเช้ือแบคทีเรียทาํ ใหเ้ น่า แบคทีเรียมีอยแู่ ลว้ ในลาํ ไส้ ปอด ผวิ หนงั นอกจากน้นั ในอากาศท่ีอยรู่ อบ ๆ ศพ ก็มีเช้ือแบคทีเรีย ลาดับของการเน่า สารแอกตินและไมโอซิน ท่ีแขง็ ตวั อยใู่ นกลา้ มเน้ือ ของร่างกาย ศพจะเริ่มออ่ นตวั ลง ทาํ ใหศ้ พเริ่มออ่ นตวั ลงอีกคร้ังตามลาํ ดบั ที่เริ่มเกิดไรกอร์มอร์ติส ศพจึงมีอาการเริ่มเน่า ลกั ษณะของการเน่าจะสังเกตเห็นได้ ดงั น้ี ๑. ผวิ หนงั จะกลายเป็นสีคล้าํ ปนน้าํ เงิน ๒. จะเห็นรอยเส้นโลหิตไดช้ ดั เจนเป็นสีแดง ๓. ผวิ หนงั โดยทว่ั ไปจะหนาข้ึน ๔. ช้นั ของผวิ ช้นั นอกจะลอกออก ๕. อวยั วะบางชิ้นจะเบง่ พองหนามากข้ึน ๖. อวยั วะจะมีการเคล่ือนออกมาภายนอกลาํ ดบั อวยั วะท่ีเน่าน้นั แลว้ แต่ส่วนประกอบของ อวยั วะน้นั ๆ วา่ เป็นเน้ือหรือเป็นพงั ผดื เพียงใด ลาํ ดบั การเน่าของอวยั วะภายใน ดงั น้ี กระบอกเสียง หลอดลม กระเพาะอาหาร ลาํ ไส้ มา้ ม ตบั สมอง หวั ใจ ปอด หลอดอาหาร กะบงั ลม เส้นเลือด และมดลูก ลาํ ดบั การเน่าของอวยั วะภายนอก ดงั น้ี กลา้ มเน้ือ ไขมนั ผวิ หนงั จะเน่าชา้ กวา่ อวยั วะภายใน ข้อสังเกตุ : - อวยั วะบางอยา่ งคงทนไม่เน่า เช่น ผม เลบ็ กระดูก - อุณหภูมิในอากาศเป็นเหตุใหศ้ พเน่าเร็วหรือชา้ ได้ - สารเคมีทาํ ใหก้ ารเน่าชา้ ลง หรือหยดุ การเน่า - การฝังศพในดินจะทาํ ใหเ้ น่าชา้ การคานวณเวลาการตายตามลาดบั การเปลยี่ นแปลงตามระยะเวลา  ชวั่ โมงแรก การเปลี่ยนแปลงของการทรงตวั ผวิ หนงั ดวงตาจะ ปรากฏทนั ทีภายหลงั เลือดแขง็ ตวั แลว้ ภายใน๑ ชวั่ โมง อาการตวั เยน็ เริ่มเลก็ นอ้ ย  ภายหลงั ๖ ชวั่ โมง ตวั เยน็ ลงไปมาก ไรกอร์มอร์ติสเริ่มบา้ ง หรืออาจเตม็ ที่ แลว้ ไลวอร์มอร์ติสมีเริ่มตน้ แตย่ งั ไม่มาก  ภายหลงั ๑๒ ชว่ั โมง ตวั เยน็ เท่ากบั อุณหภมู ิทางอากาศ ไรกอร์มอร์ติสและไล วอร์มอร์ติสเกิดเตม็ ที่

๑๐๓  ภายหลงั ๒๔ ชวั่ โมง ตวั เยน็ เทา่ กบั อุณหภูมิทางอากาศ และไลวอร์มอร์ติสเกิด เตม็ ท่ี ไรกอร์มอร์ติสอาจเร่ิมคลายหรือหมดไปและถา้ ไรกอร์มอร์ติสหมดแลว้ คือ การอ่อนตวั อีกคร้ังกอ็ าจจะเกิดอาการเน่า  ภายหลงั ๔๘ ชว่ั โมง มีอาการเน่าเตม็ ที ภาพการเติบโตของหนอนแมลง สาเหตุการตาย การตรวจหรือพสิ ูจนเ์ หตุที่ทาํ ใหต้ าย เป็นจุดประสงคส์ าํ คญั ที่สุดของนิติเวชวทิ ยา และมีอยู่ วธิ ีเดียว คือ การผา่ ศพออกตรวจ กฎหมายวธิ ีพจิ ารณาความอาญาไดบ้ ญั ญตั ิถึงวธิ ีการชนั สูตรพลิกศพ ไวแ้ ละแบง่ การตายออกเป็น ๒ ชนิด คือ ตายโดยธรรมชาติ และการตายผดิ ธรรมชาติ

๑๐๔ การตายผดิ ธรรมชาติ กฎหมายไดบ้ ญั ญตั ิไว้ ดงั น้ี ๑. ฆ่าตวั ตาย ๒. ถูกผอู้ ื่นทาํ ร้ายใหต้ าย ๓. ถูกสตั วท์ าํ ร้ายตาย ๔. ตายโดยอุบตั ิเหตุ ๕. ตายโดยยงั ไม่ปรากฏเหตุ โดยการตายท้งั ๕ ประเภทน้ีใหม้ ีการชนั สูตรพลิกศพโดยพนกั งานสอบสวนและแพทย์ เพื่อหาสาเหตุการตายใหแ้ น่ชดั การศึกษาสาเหตุการตายในทางนิตเิ วชวทิ ยา : มุ่งศึกษาวธิ ีทาให้ตาย ซ่ึงจัดแบ่งได้ดังนี้ ๑. การตายโดยบาดแผลทุกชนิด รวมท้งั การตายโดยตกจากที่สูง ๒. ตายเพราะถูกความหนาวและความร้อน ๓. ตายโดยถูกกระแสไฟฟ้ า รวมท้งั ฟ้ าผา่ ๔. อดอาหารตาย ๕. ตายเพราะขาดอากาศหายใจ คือ ทางหายใจถูกอุด ถูกรัดคอ แขวนคอ และจมน้าํ ตาย ๖. ตายเพราะยาพิษ ปัญหาด้านแง่กฎหมายว่าการตายน้ันผดิ กฎหมายหรือไม่ โดยมีหลกั เกณฑใ์ นการพจิ ารณา บทบญั ญตั ิของกฎหมาย ดงั น้ี -เป็นการกระทาํ โดยผอู้ ่ืน ซ่ึงกฎหมายบญั ญตั ิไวเ้ ป็นความผดิ - เป็นการกระทาํ ของตนเอง ซ่ึงไม่ผดิ กฎหมาย - เป็นอุบตั ิเหตุ สุดวสิ ยั หรือบงั เอิญ การตายบางวธิ ีเป็นอุบตั ิเหตุโดยแท้ แต่บางวธิ ีอาจเป็นการทาํ ตนเองหรือผอู้ ่ืนทาํ จึงตอ้ ง พิจารณาตรวจสอบใหแ้ น่ชดั เพือ่ ดาํ เนินคดีต่อไป การตายอนั เน่ืองมาจากบาดแผล บาดแผล (WOUND) หมายถึง การที่ผวิ หนงั ของร่างกายส่วนใดส่วนหน่ึงไดร้ ับอนั ตรายอาจ เกิดการคง่ั ของเลือดหรือผวิ หนงั แยกออกจากกนั ซ่ึงเกิดจากไดร้ ับแรงกระแทก ดงั น้นั บาดแผลจึงมี ความสาํ คญั ในทางกฎหมายบาดแผลอาจเป็นหลกั ฐานที่แสดงวา่ มีการทาํ ร้ายกนั แสดงถึงเจตนาของ

๑๐๕ ผทู้ าํ ร้าย ประเภทหรือชนิดของอาวธุ ท่ีใชใ้ นการทาํ ร้ายดว้ ย เราจึงควรจะเขา้ ใจเพ่ือประโยชนท์ ้งั การ ป้ องกนั รักษา และการพจิ ารณาในเชิงคดี ท้งั แพง่ และอาญา การตายอนั เนื่องมาจากบาดแผล มีรายละเอียดดงั น้ี ๑. ตายเพราะถูกอวยั วะสาํ คญั ๒. ตายเพราะอาการช็อก ๓. ตายเพราะโรคแทรกซอ้ น ๔. ตายเพราะบาดแผลใด ๕. ถูกทาํ ร้ายดว้ ยอาวธุ อะไร ๖. ถูกทาํ ร้ายดว้ ยอาวธุ อนั น้ีหรือไม่ บาดแผลเกดิ ขนึ้ ก่อนตายหรือหลงั ตาย สามารถพิจารณาจากหลกั เกณฑ์ ๔ ประการดงั น้ี -เลือดออก -ขอบบาดแผลในคนมีชีวติ -การอกั เสบ -การหาย จากหลกั เกณฑท์ ้งั ๔ ประการขา้ งตน้ จะตอบปัญหาไดว้ า่ บาดแผลท่ีศพน้นั เกิดข้ึน ขณะศพน้นั ยงั มีชีวติ อยหู่ รือเสียชีวติ ไปแลว้ และจากลกั ษณะของบาดแผลอาจบอกไดว้ า่ บาดแผลน้นั ถูกทาํ ร้ายมานานเท่าไร โดยใชห้ ลกั ปฏิกิริยาของร่างกายในการรักษาบาดแผลใหห้ าย ชนิคของบาดแผลต่างๆ บาดแผลถลอก (Abrasion) เป็นบาดแผลที่เกิดท่ีผวิ หนงั ช้นั นอก โดยการฉีกขาดของหนงั กาํ พร้า ลกั ษณะเป็นขยุ สีขาวที่ผวิ หนงั และอาจมีน้าํ เหลืองหรือเลือด ซึมออกมาภายหลงั ๒๔ ชว่ั โมงไปแลว้ สาเหตุของบาดแผลชนิดน้ีเกิดจากการเสียดสีระหวา่ งผวิ หนงั กบั ของแขง็ ท่ีหยาบ หรือการขีดข่วนของของแหลมกไ็ ด้ บาดแผลฟกช้า (Contusion or Bruise) เป็นบาดแผล ที่เกิดจากการฉีกขาดของเน้ือเยอ่ื ใตผวิ้ หนงั ทาํ ใหเ้ ลือดออกแทรกอยใู่ นเน้ือเยอ่ื ใตผวิ้ หนงั ลกั ษณะ ของบาดแผลฟกช้าํ จะมีรอยสีแดง แดงปนม่วง หรือเขียวออ่ นบนช้นั ผวิ หนงั อาจมีแผลถลอกร่วมอยู่ ดว้ ยสาเหตุเกิดจากการกระแทกกบั ของแขง็ กรณีบาดแผลฟกช้าํ วนั แรกจะเปน็ สีแดง วนั รุง่ ข้ึนจะเปน็ สีดาํ และประมาณ๓ - ๗ วนั รอย ฟกช้าํ จะหายไป

๑๐๖ บาดแผลถูกแทง (Stab Wound) เป็นบาดแผลที่มีการฉีกขาดของผวิ หนงั เป็นรูลึกลงไป ทาํ ใหอ้ วยั วะภายในไดร้ ับอนั ตราย มกั เป็นแผลท่ีมีความลึกมากกวา่ ความยาวของแผล สาเหตุเกิดจาก การทิ่มแทงของของแขง็ ที่มีลกั ษณะเป็นแท่ง บาดแผลฉีกขาดขอบเรียบ (Cut or incised Wound) เป็นบาดแผลที่มีลกั ษณะการฉีกขาด ของผวิ หนงั โดยขอบของบาดแผลน้นั มีลกั ษณะเป็นแนวเรียบ ผวิ หนงั ขาดทุกช้นั แผลอาจลึกจาก ผวิ หนงั ลงไปทาํ ใหก้ ลา้ มเน้ือและเยอื่ เก่ียวพนั ขาดเป็ นรอยเรียบ เช่นเดียวกบั สาเหตุเกิดจากของมีคม บาดแผลลกั ษณะน้ีหลงั เกิด ๑ วนั จะเกิดเน้ือเยอ่ื บาง ๆ ประสานกนั ,ประมาณ ๓ - ๔ วนั ปากแผลจะ เร่ิมติดกนั แต่ไมแ่ น่น และประมาณ ๗ - ๑๐ วนั บาดแผลประสานสนิทเกิดเป็นแผลเป็น บาดแผลฉีกขาดขอบไม่เรียบ (Lacerated Wound) เป็นบาดแผลผวิ หนงั ขาดที่มีลกั ษณะ ขอบแผลกะรุ่งกะร่ิงหรือแผลไมเ่ รียบ แผลอาจลึกจากผวิ หนงั ลงไปทาํ ใหก้ ลา้ มเน้ือและเยอ่ื เกี่ยวพนั ฉีกขาด สาเหตุเกิดจากของแขง็ ไมม่ ีคมกระแทกทาํ ใหผ้ วิ หนงั ฉีกขาด บาดแผลถูกกระสุนปื น (Gunshot Wound) เป็นบาดแผลท่ีเป็นรูลึกเขา้ ไปในร่างกายนน่ั เอง แตม่ ีลกั ษณะพิเศษอีกหลายอยา่ ง ถา้ จะเรียกตามลกั ษณะบาดแผลวา่ เป็นรูอาจทาํ ใหค้ ิดวา่ เป็นบาดแผล ถูกแทง จึงตอ้ งเรียกตามวตั ถุที่เป็นสาเหตุ แรงดนั ของกา๊ ซในกระสุนปื น เมื่อระเบิดออกจะเกิดแรงดนั ใหห้ วั กระสุนวงิ่ ออกไปดว้ ย ความเร็ว กรณีปื นพกธรรมดา ความเร็ว ๖๐๐ ฟุต/วนิ าที ส่วนปื นไรเฟิ ล ความเร็ว๓,๐๐๐ ฟุต/วนิ าที การทาํ ลายของหวั กระสุนปื นมี ๒ ประเภท คือ ๑.ทาํ ลายดว้ ยแรงดนั และ ๒.ทาํ ลายดว้ ยแรง หมุน บาดแผลถูกระสุนปื น อาจบอกไดว้ า่ วถิ ีกระสุนเขา้ ทางใด ออกทางใด ลกั ษณะบาดแผลแบง่ ออกเป็น ๒ ตอน คือ บาดแผลทางเขา้ (บาดแผลหวั กระสุนเขา้ จะเท่าหรือเลก็ กวา่ ลูกกระสุน) และ บาดแผลทางออก (บาดแผลหวั กระสุนออกจะใหญ่กวา่ หวั กระสุนและทางเขา้ ) ข้อยกเว้น : ขนาดบาดแผลทางเขา้ ในกรณียงิ ในระยะกระช้นั ชิดมากไม่เกิน ๕ เซนติเมตร หรือเรียกวา่ ระยะเผาขน หรือจอ่ ยงิ ผวิ หนงั ทางเขา้ ของหวั กระสุนจะฉีกขาดออกไปเป็นแฉก การตรวจบาดแผลเพ่ือบอกเวลาถูกยงิ ดูจากปฏิกิริยาของร่างกายตอ่ บาดแผล หรือเช้ือโรค บาดแผลกระสุนปื นเป็นบาดแผลท่ีสะอาดปราศจากเช้ือโรค เช้ือหนองจะเริ่มเห็นภายหลงั ๒๔ ชวั่ โมง ถา้ รักษาแผลสะอาดหรือเยบ็ ไวส้ ะอาดประมาณ ๕-๖ วนั แผลจะหายเป็นแผลเป็นเพือ่ สนบั สนุนประกอบเวลายงิ ควรจะไดต้ รวจลาํ กลอ้ งปื นทางเคมี เพอื่ หาเกลือไนเตรท ซ่ึงจะบอกไดว้ า่ ปื นกระบอกน้ีใชย้ งิ มาแลว้ ประมาณกี่วนั การพิจารณาวา่ ถูกยงิ เมื่อตายแลว้ หรือยงั มีชีวติ อยู่ คนท่ีตายแลว้ จะไมม่ ีปฏิกิริยาทางร่างกาย ต่อบาดแผลและเช้ือโรค เช้ือหนอง บาดแผลจึงไม่แสดงอาการอกั เสบคนท่ีตายแลว้ เมื่อถูกยงิ จะทาํ ไม่ใหเ้ ลือดออกมาก

๑๐๗ ระยะยงิ จะช่วยบอกสาเหตุวา่ เป็นการทาํ ตนเองหรือผอู้ ่ืนทาํ ลกั ษณะบาดแผลถูกยงิ กบั ระยะ ยงิ มีขอ้ พจิ ารณา ดงั น้ี -บาดแผลถูกยงิ ในระยะใกล้ คือ จ่อผวิ หนงั หรือไมเ่ กิน ๕ เซนติเมตรบาดแผลจะฉีกขาดเป็น แฉก และอาจพบรอยไหมต้ ามผวิ หนงั หรือเส้ือผา้ - ถา้ ระยะไกลออกไม่เกิน ๓๐ เซนติเมตร แรงระเบิดของก๊าซอาจมาไม่ถึงผวิ หนงั - สาํ หรับปื นลูกซอง การกระจายของกระสุนลูกปรายจะแสดงวา่ ยงิ ไกลเทา่ ใด วถิ ีของกระสุนก็เป็นเรื่องสาํ คญั ที่จะบอกสาเหตุวา่ เป็นการทาํ ตนเองหรือผอู้ ื่นทาํ และควร ระลึกถึงขอ้ เทจ็ จริง กรณีกระสุนไปถูกของแขง็ แลว้ จึงแฉลบมาโดนคนภายหลงั ก็ไดท้ ่าทางของศพ อาจบอกไดว้ า่ ทาํ ตนเองหรือผอู ่้ืนทาํ ไดเ้ ช่นกนั หรือในรายท่ีถูกยงิ แลว้ เกิดอาการแขง็ เกร็งของคาดาเว อริกสปาสซมั่ กจ็ ะบอกไดว้ า่ ขณะเกิดเหตุน้นั ผตู้ ายกาํ ลงั ทาํ อะไรอยู่ หลกั ทว่ั ไปมีอยวู่ า่ คนท่ีทาํ ตนเอง ตอ้ งเป็นทา่ ที่มีความถนดั และสามารถกระทาํ ได้ ตาํ แหน่งของบาดแผล วถิ ีกระสุน และระยะยงิ เป็น หลกั สาํ คญั ที่จะตอ้ งคาํ นึงถึงในการพจิ ารณาดงั กล่าว ข้อสังเกต เกยี่ วกบั บาดแผล ๑. บาดแผลประเภทที่ตายทนั ทีหรือเกือบทนั ที เป็นบาดแผลที่ทาํ ลายหวั ใจ สมอง ปอด ๒. บาดแผลประเภทตายเร็ว เช่น บาดแผลของอวยั วะสาํ คญั , บาดแผลเลือดออกกบั อาการ ช็อก, บาดแผลท่ีตายชา้ เกิน ๒๔ ชวั่ โมง เนื่องจากโรคแทรกซอ้ น บาดแผลประเภทน้ีจะทาํ ใหเ้ สียโฉม หรือทุพพลภาพหรือพิการ ๓. บาดแผลสาหสั ทางการแพทย์ บาดแผลสาหสั หมายถึง บาดแผลท่ีอาจเป็นอนั ตราย รุนแรงถึงชีวติ ๔. ปัญหาสาํ คญั ที่สุดของเร่ือง คือ บาดแผลน้นั เป็นการทาํ ตนเองหรือผอู้ ่ืนทาํ หรือเป็น อุบตั ิเหตุ การตรวจคนเร่ิมต้งั แต่ทา่ ทางของศพ เส้ือผา้ ร่องรอยการต่อสู้ และเหตุจงู ใจต่าง ๆ ตายเพราะความหนาวและความร้อน -การตายเพราะถูกความหนาว หรือความเยน็ ตายเพราะอวยั วะที่ถูกความเยน็ จดั หยดุ การ ทาํ งานและขาดเลือดไปหล่อเล้ียงจึงตาย การถูกความหนาวเยน็ จดั ทว่ั ร่างกาย อาจทาํ ใหถ้ ึงตายได้ อาการในตอนแรกมีผวิ หนงั ซีด กลา้ มเน้ือแขง็ เคลื่อนไหวไม่ได้ ชาหมดความรู้สึก หมดสติแลว้ หลบั ไปจนปลุกไม่ต่ืน เหตุที่ตายเพราะถูกความเยน็ จดั ศนู ยก์ ลางตา่ ง ๆ เสีย จึงทาํ ใหก้ ารหายใจและหวั ใจ หยดุ ทาํ งาน - การตายเพราะถูกความร้อน อนั ตรายจากความร้อนมี ๒ ชนิดความร้อนแหง้ คือไฟ ความ ร้อนเปี ยกคือน้าํ ร้อน

๑๐๘ การตรวจวา่ ตายเพราะไฟไหม้ โดยการนาํ น้าํ มูก น้าํ ลาย และเลือดในหลอดลมไปส่องกลอ้ ง จุลทรรศน์ ถา้ พบเศษของเขมา่ หรือเถา้ ถ่านแสดงวา่ เม่ือไฟไหมผ้ ตู้ ายยงั มีชีวติ อยู่ และการตรวจเลือด สนบั สนุนวา่ ตายในไฟไหมจ้ ริง การถูกกระแสไฟฟ้ าช็อตตาย มีหลายสาเหตุ คือ ต้งั ใจฆา่ ตวั ตายโดยจบั สายไฟ โดยพล้งั เผลอ ไปจบั หรือไฟฟ้ าร่ัว เมื่อคนไปถูกกระแสไฟฟ้ าจะมีอาการสะดุง้ ตกใจ ทาํ ใหม้ ีอาการมาถึงตายได้ การตรวจภายนอก ร่างกายของศพภายนอกจะพบรอยไหมต้ รงท่ีกระแสไฟฟ้ าแล่นเขา้ เช่น พบรอยไหมท้ ี่ฝ่ ามือ แต่ถา้ เป็นไฟฟ้ าแรงสูง กระแสไฟฟ้ าทาํ หนา้ ท่ีเหมือนมีดผา่ นอวยั วะใดก็จะตดั ขาดเป็นรอยไหม้ กรณีกระแสไฟฟ้ าเขา้ ท้งั ตวั จะไม่พบรอยไหม้ เช่น สายไฟขาดตกไปแช่ในบ่อน้าํ เด็กลงไปเก็บลูกฟุตบอล ถูกไฟฟ้ าช็อตตาย จะไม่พบรอยไหมท้ ่ีเป็นทางกระแสไฟฟ้ าเขา้ ประสาน เพราะในน้าํ กระแสไฟฟ้ าจะเขา้ หาตวั การตายเพราะถูกอบความร้อน พสิ ูจนไ์ ดจ้ ากการตรวจศพ ตรวจสภาพศพภายนอก หนา้ และ ผวิ หนงั จะมีสีคล้าํ เพราะหายใจไมพ่ อหรือไม่มีออกซิเจนเพยี งพอ ผวิ หนงั อาจเป็นรอยแดง ๆ จ้าํ ๆ เหตุตายเพราะช็อก (จอดรถขงั เดก็ ไวก้ ลางแดดประมาณ ๑ - ๒ ชว่ั โมงก็ตาย) การพิจารณาวา่ เป็นการกระทาํ ตนเอง หรือผอู้ ื่นทาํ หรืออุบตั ิเหตุ หลกั การตรวจ คือ ตอ้ ง ตรวจสาเหตุวา่ ตายเพราะถูกกระแสไฟฟ้ า พบรอยไหมเ้ ป็นทางกระแสไฟฟ้ าเขา้ ร่างกายของศพ แต่ บางรายอาจไมพ่ บดงั กรณีท่ีบรรยายไวข้ า้ งตน้ แตส่ าระสาํ คญั การตดั สินการตายไม่พบสาเหตุการตาย อยา่ งอื่น และตอ้ งอาศยั ท่ีเกิดเหตุสนบั สนุนดว้ ย การตายจากไฟฟ้ าส่วนใหญเ่ ป็นอุบตั ิเหตุ เป็นการ ฆาตกรรมมีนอ้ ยมาก ไฟฟ้ า การตายโดยกระแสไฟฟ้ า เป็นการตายท่ีรวดเร็ว ส่วนมากเป็นการตายทนั ทีปราศจากการ ทรมาน เหตุการณ์ตายจากกระแสไฟฟ้ า แบ่งออกไดเ้ ป็น ๒ ชนิด ๑ ไฟฟ้ าแรงสูงมาก ไดแ้ ก่ ฟ้ าผา่ -การตรวจศพ จึงเป็นเพยี งวา่ ศพน้ีตายดว้ ยฟ้ าผา่ ไม่ใช่ตายดว้ ยเหตุอ่ืน -การตรวจภายนอก การตรวจควรรวมถึงสถานที่เกิดเหตุ ซ่ึงแสดงวา่ ไดม้ ีฟ้ าผา่ จริง เช่น รอยไหม้ ตน้ ไมห้ กั บา้ นพงั เคร่ืองแต่งตวั ของผตู้ ายมีรอยไหม้ เส้ือ กางเกง หมวก รองเทา้ อาจกระเดน็ หลุดจากตวั ไปไกล หรือมีรอยฉีกขาด เนื่องจากแรงผลกั ดนั ผวิ หนงั อาจมีรอย ไหมเ้ กรียม ตรวจใหล้ ะเอียด บางโอกาสพบรอยกระแสไฟฟ้ าวง่ิ เขา้ ร่างกาย -การตรวจกรณีฟ้ าผา่ เป็นเรื่องง่าย คือ ทุกรายเป็นอุบตั ิเหตุ ความสาํ คญั จึงอยตู่ รงที่ตรวจหาวา่ ตายโดยฟ้ าผา่ หรือไม่ การตรวจศพส่ิงท่ีสาํ คญั (การพบโลหะเป็นแม่เหล็ก เป็นขอ้ ท่ีสาํ คญั มาก)

๑๐๙ ๒ ไฟฟ้ าแรงต่าํ ที่ใชแ้ รงงานทว่ั ไป ไฟฟ้ าที่ใชท้ ว่ั ไปสาํ หรับใหแ้ สงสวา่ ง และแรงงานเป็ นไฟชนิดออ่ นลงมา คือประมาณ ๑๑๐ - ๒๒๐ โวลต์ นอกจากสายไฟฟ้ าแรงสูง เช่น สายส่งกระแสไฟใหญ่ จึงมีกาํ ลงั โวลตส์ ูง -การทาํ ตนเอง จาํ นวนบาดแผลหลายแผล แต่เป็นแผลชนิดไมร่ ุนแรง -กรณีถูกผอู้ ่ืนทาํ จาํ นวนบาดแผลอาจมีแผลเดียวหรือหลายแผล เส้ือผา้ มีร่องรอยฉีกขาดจาก การต่อสู้ บาดแผลมีหลายชนิดปนกนั -กรณีเป็นอุบตั ิเหตุ บาดแผลจากอุบตั ิเหตุเป็นแบบใดก็ได้ แลว้ แตต่ น้ เหตุ ซ่ึงตอ้ งพจิ ารณา เป็นราย ๆ ไป จะไมพ่ บร่องรอยการต่อสู้ แตจ่ ะพบเศษดิน เศษกระจก เศษผา้ และอ่ืน ๆ ในบาดแผล ได้ บาดแผลเกี่ยวกบั สมองมีความสาํ คญั มาก เพราะส่วนมากจะถึงแก่ความตาย บาดแผลที่ทรวงอกมีอวยั วะสาํ คญั อยสู่ องชนิด คือ หวั ใจและปอด บาดแผลท่ีช่องทอ้ ง อวยั วะในช่องทอ้ งมีความสาํ คญั อยา่ งมากต่อร่างกาย การทาํ ลายอวยั วะ โดยปกติไมไ่ ดเ้ ป็นสาเหตุทาํ ใหต้ ายแตต่ ายเพราะเลือดออกมาก หรือเยอ่ื บุช่องทอ้ ง อกั เสบเป็นอนั ตรายถึงตาย ตายเพราะขาดอากาศหายใจ ตายเพราะขาดอากาศน้ัน หมายถึง การที่ร่างกายไมส่ ามารถเอาอากาศเขา้ ไปในปอดดว้ ย ประการใดก็ตาย อาจเป็นเพราะทางเดินอากาศถูกอุด ถูกรัด หรือมีน้าํ เขา้ ไปแทนท่ี การศึกษาแบ่งสาเหตุของการขาดอากาศหายใจ ดงั นี้ ๑. ถูกอุด คือ ทางเดินอากาศถูกอุด โดยการเอาผา้ อุดปาก อุดจมกู หรือมีวตั ถุ ตกลงไปอุด เช่น ถวั่ ติดหลอดลมเดก็ ๒. จมน้าํ แทนที่หายใจเอาอากาศเขา้ ไป กลบั หายใจเอาน้าํ เขา้ ไป ๓. รัดคอตาย โดยใชเ้ ชือกหรือวตั ถุใดรัดคอภายนอกและใชน้ ้าํ หนกั ถ่วงใหร้ ัดแน่นข้ึน ทฤษฎกี ารหายใจ มนุษยท์ ุกคนน้นั ตอ้ งการออกซิเจนเขา้ ไปบาํ รุงเล้ียงร่างกายโดยเฉพาะ อยา่ งยงิ่ อวยั วะที่สาํ คญั ที่สุด คือ สมอง กบั การหายใจมีความสัมพนั ธ์กนั อยา่ งมาก ถา้ สมองขาด ออกซิเจนมาเล้ียงเพยี งเวลา ๔๕ วนิ าที มนุษยจ์ ะหมดสติ หมดความรู้สึก ตายเพราะทางเดินหายใจถูกอุด เป็นแบบอยา่ งอนั หน่ึงของการตายโดยขาดอากาศและอาจ เกิดข้ึนโดยใชผ้ า้ อุดปาก อุดจมูก ใชม้ ืออุดปาก หรือของบางอยา่ งตกลงไปในหลอดลม การตรวจศพ การตรวจศพภายนอกจะพบสาเหตุ หรือวตั ถุอุดอยู่ และสภาพศพท่ีพบริม ฝีปากคล้าํ ผวิ หนงั เป็นรอยจ้าํ ๆ ของไลวอร์มอร์ติสเด่นชดั

๑๑๐ ทาํ ตนเอง ผอู้ ื่นทาํ หรืออุบตั ิเหตุ การตายจากการขาดอากาศหายใจโดยถูกอุดทางเดินหายใจ ส่วนใหญ่จะเป็นอุบตั ิเหตุ กรณีการฆ่าผอู้ ื่นตายโดยการอุดปากอุดจมกู ทาํ ไดย้ าก และถา้ เป็นการฆา่ ดว้ ยวธิ ีดงั กล่าว กจ็ ะตรวจพบร่องรอยการตอ่ สู้เสมอ ท้งั ที่เกิดเหตุ ตวั คนร้ายและผตู้ าย การจมนา้ ตาย การตายจากการจมน้าํ ส่วนมากเป็นการฆ่าตวั ตายหรืออุบตั ิเหตุ แตบ่ างกรณี อาจเป็นการสร้างสถานการณ์อาํ พรางคดี หรือกาํ จดั ศพใหส้ ูญหายไป จมน้าํ นานเทา่ ใดจึงตาย การตาย จากน้าํ เขา้ ปอด ทาํ ใหร้ ่างกายขาดออกซิเจนเป็นเหตุทาํ ใหต้ าย คนธรรมดากล้นั หายใจไดไ้ ม่เกินหน่ึง นาทีคร่ึง ฉะน้นั คนจมน้าํ ถา้ ไมเ่ กินเวลาหน่ึงนาทีคร่ึงยงั สามารถช่วยชีวติ ได้ แต่ท้งั น้ี ข้ึนอยกู่ บั ความ แขง็ แรง ประสบการณ์ของแต่ละบุคคลดว้ ย อยา่ งไรก็ตามถา้ เกินหน่ึงนาทีคร่ึงกจ็ ะถึงแก่ความตาย การตรวจศพท่ีเพงิ่ งมข้ึนมาจากน้าํ ใหม่ ๆ สภาพภายนอก กรณีศพท่ีจมน้าํ อยเู่ ป็นเวลานานศพ จะตวั เยน็ มาก ศพจะซีด ขมุ ขนจะนูนข้ึนมา มือเทา้ จะซีดเป็นร่องเหมือนคนซกั ผา้ เมื่อนาํ ศพข้ึนมาวาง ทิง้ ไวส้ กั ครู่ที่ปากและจมกู จะมีฟองน้าํ เมือก และอาจมีเลือดออกมาติดที่ปากและจมูกภายนอก บาง รายอาจพบรอยขีดข่วนตามมือ แขน หรือเทา้ และบางรายอาจเกิดคาดาเวอริกสปาสซมั่ (Cadaveric Spasm) ฉะน้นั ในมือศพอาจพบเศษหญา้ เศษดิน หรืออ่ืน ๆ กาํ ติดมืออยู่ กรณีศพจมน้าํ จนเน่าแลว้ ศพจมน้าํ อยปู ่ ระมาณ ๒๔ ชว่ั โมงจะลอยข้ึน ใหต้ รวจหาสาเหตุอ่ืน ในการตายดว้ ย เช่น ร่องรอยบาดแผล อาวธุ ปื น มีด และอื่น ๆ ก่อน หากไมพ่ บหลกั ฐานการตายก็ยงั สนั นิษฐานวา่ จมน้าํ ตายไวเ้ บ้ืองตน้ และส่งตรวจนิติเวชต่อไป และตอ้ งตรวจหาสาเหตุการตายเพราะ อุบตั ิเหตุ ทาํ ตนเอง หรือผอู้ ื่นทาํ ตอ่ ไป การแขวนคอตาย การตายจากการแขวนคอตายเพราะขาดอากาศหายใจ ขาดเลือดไปเล้ียง สมอง วถิ ีประสาทถูกกดแลว้ บงั คบั หวั ใจ และคอหกั วถิ ีประสาทไขสันหลงั เสีย การตรวจศพ สภาพภายนอก หนา้ ซีด ริมฝีปากเขม้ คล้าํ มา่ นตาขยาย ใตร้ อยเชือกลงมาตาม ตวั ศพพบรอยเลือดเป็นจ้าํ ๆ ถา้ เชือกรัดแรงจะทาํ ใหน้ ้าํ ลายไหล ลิ้นอาจแลบ หรือหอ้ ยออกมา อวยั วะ สืบพนั ธุ์ชายอาจแขง็ มีน้าํ อสุจิไหลออกมา และบางรายอาจพบอุจจาระ ปัสสาวะไหลออกมาดว้ ย รอย เชือกรัดท่ีคอจะปรากฏใหเ้ ห็น การช่วยเหลือ : เม่ือพบคนแขวนคอ ถา้ เชือกยงั ติดแขวนคออยใู่ หร้ ีบอุม้ ตวั คนไว้ อยา่ ใหเ้ ชือกรัดคออีก แลว้ รีบแกเ้ ชือกนาํ ลงมานอนหงาย รีบช่วยโดยการผายปอดชา้ ๆ ประมาณ ๑๕-๒๐ คร้ัง/นาที พยายามใหอ้ ยใู่ นที่อากาศโปร่ง อยา่ ใหค้ นมุง และควรฉีดยาบาํ รุงหวั ใจจะช่วย ใหฟ้ ้ื นเร็วข้ึน การตดั สินของเจา้ หนา้ ที่ตาํ รวจสืบสวนสอบสวนตอ้ งหาคาํ ตอบใหไ้ ดว้ า่ ตายโดยอุบตั ิเหตุ ฆา่ ตวั ตาย หรือผอู้ ่ืนทาํ กรณีแขวนคอตายตอ้ งตรวจอยา่ งพิถีพิถนั โดยหาสาเหตุการตายอยา่ งอื่น ๆ ก่อน อยา่ งละเอียดจนแน่ใจวา่ ไม่ไดต้ ายดว้ ยสาเหตุอ่ืนจริงแลว้ จึงคอ่ ยลงความเห็นวา่ แขวนคอตาย การรัดคอตาย เป็นแบบหน่ึงของการตายโดยขาดอากาศหายใจ ซ่ึงคลา้ ยคลึงกบั การแขวนคอ ตายมาก ตา่ งกนั ตรงใชน้ ้าํ หนกั ตวั ถ่วงกบั ไมใ่ ชน้ ้าํ หนกั ตวั ถ่วง

๑๑๑ เหตุการณ์ตายเหมือนกบั การแขวนคอตาย เม่ือตรวจศพจะพบรอยรัดเสมอ (ตอ้ งตรวจเส้น เลือดคารอติกวา่ มีรอยขาดภายในหรือไม่) การพจิ ารณาวา่ เป็ นการทาํ ตนเอง ผอู้ ื่นทาํ หรืออุบตั ิเหตุน้นั อุบตั ิเหตุก็มีอยบู่ า้ ง ส่วนมากจะ เป็นการทาํ ตนเอง การฆ่าผอู้ ่ืนโดยรัดคอยอ่ มทาํ ยาก เมื่อตรวจศพจะพบร่องรอยการต่อสู้เสมอ เหตุตายจากยาพษิ -เหตุการณ์ตายจากยาพษิ มีจาํ นวนมาก บางคร้ังอาจไม่ถึงตายก็มีมากเหมือนกนั - การนาํ ยาพิษเขา้ ร่างกายอาจเป็น เพราะต้งั ใจทาํ ตนเอง ผอู้ ื่นทาํ หรือเป็นอุบตั ิเหตุ ระยะเวลาที่ทาํ ใหเ้ กิดอาการ - มีท้งั อาการทนั ที และเป็นเวลานาน ในรายท่ีแสดงพิษทนั ที จาํ นวนยาพิษมากพอจึง เกิดอาการเร็ว - ส่วนในระยะเวลานานจะใหย้ าพิษทีละนอ้ ยแตบ่ อ่ ยคร้ัง ใหบ้ า้ งหยดุ บา้ ง จนสะสม ไวใ้ นร่างกาย จึงมีอาการ - มากถึงตาย หรือเป็นอุบตั ิเหตุ โดยพิษเขา้ ร่างกายทีละนอ้ ย ๆ ทุก ๆ วนั กรณีการประกอบ อุตสาหกรรม วธิ ีทาให้เข้าสู่ร่างกาย ๑. ใหท้ างปาก ไซยาไนดต์ ายภายใน ๓ นาที ท้งั น้ีข้ึนอยกู บ่ั ปริมาณดว้ ย ตรวจพบ ไดใ้ นกระเพาะอาหาร ๒. ฉีดเขา้ ทางผวิ หนงั หรือกลา้ มเน้ือ จะแสดงอาการเร็วกวา่ การกิน ๓. ฉีดเขา้ ทางเส้นเลือด จะแสดงอาการเร็วที่สุด ๔. ทางภายนอกหรือผวิ หนงั มีหลายอยา่ งดูดซึมเขา้ ทางผวิ หนงั เช่น ปรอท ตะกว่ั ๕. ทางทวารหนกั ช่องคลอด และกระเพาะปัสสาวะ ตวั ยาตอ้ งใชม้ ากเป็นสองเท่า ๖. ทางปอด จาํ พวกกา๊ ซพิษต่าง ๆ ข้อพจิ ารณาว่าอย่างไรถงึ สงสัยว่าเป็ นยาพษิ ๑. อาการจะปรากฏอยา่ งรวดเร็ว ๒. อาการจะปรากฏข้ึนขณะท่ีสุขภาพสมบูรณ์ ๓. อาการปรากฏข้ึนภายหลงั อาหาร เครื่องดื่ม หรือยา ข้อนีส้ าคญั มาก สอบถามประวตั ิ ๔. อาการเกิดกบั คนหมูม่ ากพร้อมกนั หลายราย

๑๑๒ ๕. พบยาพษิ ในอาหาร เคร่ืองด่ืม หรืออาเจียน การตรวจของกลางจะพบยาพิษ เช่นเดียวกนั ควรปฏิบตั อิ ย่างไรกบั คนถูกยาพษิ - คนมีชีวติ นาํ ส่งแพทย์ ตรวจภายใน เลือด และปัสสาวะ -ในศพเพ่ือตรวจหาวา่ ถูกยาพิษอะไร โดยนาํ ของกลางที่เก่ียวขอ้ งร่วมตรวจ ทาตัวเอง ผ้อู น่ื ทา หรืออุบตั ิเหตุ ปัญหาการถูกวางยาพษิ เป็นปัญหาท่ียากท่ีสุด เพราะเหตุจงู ใจถูกปิ ดบงั ไวม้ ิดชิดดีกวา่ การ ประทุษกรรมอยา่ งอื่น ๆ ส่วนมากการกินยาพิษเป็นการฆ่าตวั ตาย โดยตอ้ งมีข้นั ตอนสืบหาท่ีซ้ือยาพษิ เอาชนิดท่ี ทรมานนอ้ ยท่ีสุด และมีการจดั หามาครอบครอง อาจมีการเขียนจดหมายลาตาย หรือเตรียมสาํ หรับจดั งานศพ แลว้ จึงเริ่มดาํ เนินการฆา่ ตวั ตาย โดยส่วนใหญ่จะกินยาในช่วงกลางคืน ยานอนหลบั เป็นยา พิษที่ฆ่าคนตายมากที่สุด อุบตั ิเหตุจากยาพษิ อาจเป็นไปไดท้ ุกกรณี เช่น หยบิ ยาผดิ ใชย้ าผดิ วธิ ี การไดร้ ับยาพิษ สารพิษในการประกอบอาชีพ เช่น โรคเคซองจากพษิ ตะกว่ั โรคพิษปรอท จากช่างทาํ กระจกเงา โรคปอดหายใจเอาเศษแร่เขา้ ไปในปอด เป็นตน้ -------------------------------------------------------- สรุป การพสิ ูจน์บุคคล การวินิจฉัยการตายและการเปล่ยี นแปลงหลังการตาย การวเิ คราะห์หา สาเหตุของการตายในรูปแบบต่าง ๆ เป็ นส่วนหน่ึงของนิติเวชศาสตร์ซ่ึงเป็ นวชิ าทวี่ ่าด้วยการใช้ ความรู้ทางการแพทย์ในการแก้ไขปัญหาทางกฎหมาย และการพสิ ูจน์ข้อเทจ็ จริงเกยี่ วกบั คดคี วามงาน นิติเวชจึงไม่ใช่งานของแพทย์ผ้ชู ันสูตรพลกิ ศพเพยี งฝ่ ายเดยี ว เจ้าหน้าทต่ี ารวจผ้เู กยี่ วข้องกบั สถานท่ี เกดิ เหตุควรจะต้องมีความรู้และเข้าใจในส่วนน้ีด้วย เพอ่ื ประโยชน์ต่อการป้ องกนั รักษาสถานทเ่ี กดิ เหตุและวตั ถุพยานในสถานทเี่ กดิ เหตุ ทาให้วตั ถพุ ยานและร่องรอยทพ่ี บในสถานทเ่ี กดิ เหตุมีคุณค่า ในการทจ่ี ะนาเสนอข้อเทจ็ จริงต่อศาล และนามาถงึ ความเป็ นธรรมในสังคมต่อไป --------------------------------------------------------------------------

๑๑๓ เครื่องมอื วทิ ยาศาสตร์ทสี่ ามารถนามาสนับสนุนงานสืบสวนสอบสวน ระบบตรวจลายนิว้ มอื อตั โนมตั ิ (AUTOMATED FINGERPRINT IDENTIFICATION SYSTEM : AFIS) ในปัจจุบนั น้ีเม่ือเกิดคดีตา่ งๆ ข้ึน จะมีเจา้ หนา้ ที่ไปตรวจสถานที่เกิดเหตุ เพื่อรวบรวม พยานหลกั ฐานตา่ งๆ โดยเฉพาะวตั ถุพยานที่สาํ คญั อยา่ งหน่ึงซ่ึงน่าจะตรวจพบในสถานที่เกิดเหตุ เกือบทุกคดี คือ ลายนิ้วมือแฝง (LATENT FINGERPRINT) ซ่ึงสามารถนาํ มาตรวจเปรียบเทียบกบั ลายพมิ พล์ ายนิ้วมือ ๑๐ นิ้ว ของผตู้ อ้ งสงสัยเพือ่ ยนื ยนั ผกู้ ระทาํ ความผดิ ไดแ้ ตใ่ นคดีส่วนมาก เช่น คดี ลกั ทรัพย์ พนกั งานสอบสวน ไมท่ ราบผกู้ ระทาํ ความผดิ คือใคร จึงไมส่ ามารถส่งลายพิมพน์ ิ้วมือ ๑๐ นิ้วของผตู้ อ้ งสงสัยมาใหก้ องพสิ ูจนห์ ลกั ฐานตรวจพิสูจน์เปรียบเทียบ ทาํ ใหล้ ายนิ้วมือแฝงท่ีเก็บมา ไมส่ ามารถนาํ มาใชป้ ระโยชน์ในทางคดีได้ ดงั น้นั การเกบ็ ประวตั ิของลายพมิ พน์ ิ้วมือ ๑๐ นิ้วของ อาชญากรที่เคยกระทาํ ความผดิ มา ก่อนเกบ็ ไวใ้ นฐานขอ้ มูลคอมพวิ เตอร์เพอ่ื นาํ มาเปรียบเทียบกบั ลายนิ้วมือแฝงที่พบในสถานท่ีเกิดเหตุเพ่ือยนื ยนั บุคคลที่กระทาํ ความผดิ ซ่ึงเป็นอีกวธิ ีหน่ึงในการ ช่วยเหลือพนกั งานสอบสวนติดตามตวั ผกู้ ระทาํ ความผดิ ดว้ ยเหตุน้ี กองพสิ ูจน์หลกั ฐาน จึงไดจ้ ดั ต้งั ระบบตรวจสอบลายพมิ พน์ ิ้วมืออตั โนมตั ิ (AUTOMATED FINGERPRINT IDENTIFICATION SYSTEM (AFIS)) ข้ึน ภายในระบบน้ี มีเครื่องมือที่ใชต้ รวจเปรียบเทียบลายนิ้วมือแฝงที่เกบ็ ไดจ้ ากสถานที่เกิดเหตุกบั แผน่ ลายพิมพน์ ิ้วมือ อาชญากรจาํ นวน ๕๐๐,๐๐๐ แผน่ ท่ีเก็บไวใ้ นฐานขอ้ มูลของเคร่ืองคอมพวิ เตอร์ ซ่ึงการตรวจสอบ สามารถกระทาํ ไดด้ ีดว้ ยความรวดเร็วและถูกตอ้ ง ขอบข่ายการทางานของเครื่องตรวจลายพมิ พ์นิว้ มอื อตั โนมตั ิ (AFIS) ๑. ตรวจเปรียบเทียบลายนิ้วมือแฝงท่ีเกบ็ ไดจ้ ากสถานท่ีเกิดเหตุกบั ลายพิมพน์ ิ้วมือ๑๐ นิ้ของ อาชญากรท่ีเกบ็ ไวใ้ นสารบบ เป็นงานในหนา้ ท่ีของศูนยพ์ สิ ูจนห์ ลกั ฐาน เป็นจุดประสงคส์ าํ คญั ใน การใชง้ านของ AFIS วธิ ีการน้ีเรียกวา่ Latent to Tenprint Inquiry (LI) ๒. ตรวจเปรียบเทียบลายนิ้วมือ ๑๐ นิ้ว ของอาชญากรหรือผตู ้ อ้ งสงสัยกบั ลายนิ้วมือแฝง ท่ีเก็บไวใ้ นสารบบ เป็นงานสาํ คญั อีกส่วนหน่ึงของกองพสิ ูจนห์ ลกั ฐาน วธิ ีน้ีเรียกวา่ Tenprint to Latent Inquiry (TLI) ๓. ตรวจเปรียบเทียบลายพมิ พน์ ิ้วมือ ๑๐ นิ้ว ของอาชญากรในสารบบเป็นการตรวจ ยนื ยนั ตวั บุคคล วธิ ีการน้ีเรียกวา่ Tenprint to Tenprint Inquiry (TI) ๔. ตรวจเปรียบเทียบลายนิ้วมือแฝงในคดีหน่ึงกบั ลายนิ้วมือแฝงในคดีอ่ืนๆ ท่ีเก็บไวใ้ นสา รบบ เน่ืองจากยงั ไม่สามารถระบุตวั ผกู้ ระทาํ ความผดิ ได้ เพอ่ื ทราบวา่ คดีตา่ งคดีกนั ไดเ้ กิดข้ึนโดย

๑๑๔ บุคคลเดียวกนั หรือไม่ วธิ ีการน้ีเรียกวา่ Latent to Latent Inquiry (LLI) ประโยชนท์ ี่จะไดร้ ับในการ ตรวจสอบประเภทน้ียงั มีนอ้ ย เนื่องจากเป็นวธิ ีการซ่ึงยงั ไม่สามารถระบุตวั ผกู้ ระทาํ ความผดิ ไดแ้ ต่ อยา่ งใด ประโยชน์ของเครื่องตรวจลายพมิ พ์นิว้ มืออตั โนมตั ิ (AFIS) เคร่ืองตรวจลายพมิ พน์ ิ้วมืออตั โนมตั ิ จดั วา่ เป็นเคร่ืองมือท่ีสามารถทาํ ประโยชนอ์ ยา่ งมาก ใหแ้ ก่เจา้ หนา้ ท่ีตาํ รวจในการสืบสวนสอบสวนติดตามผกู้ ระทาํ ความผดิ โดยเฉพาะคดีท่ียงั หาตวั ผตู ้ อ้ งสงสัยไม่ได้ และคาดวา่ ผตู้ อ้ งสงสัยน้นั น่าจะเคยกระทาํ ความผดิ มาก่อน โดยลายนิ้วมือแฝงที่เก็บ ไดจ้ ากท่ีเกิดเหตุสามารถนาํ มาตรวจเปรียบเทียบกบั ขอ้ มูลลายพิมพน์ ิ้วมือของอาชญากรท่ีเกบ็ ไวใ้ น สารบบไดด้ ว้ ยความรวดเร็วและถูกตอ้ ง ซ่ึงผลของการปฏิบตั ิงานมีผลงานท่ีช่วยเจา้ หนา้ ที่ตรวจ ติดตามตวั ผกู้ ระทาํ ความผดิ ไดเ้ ป็นจาํ นวนมาก นอกจากการตรวจเปรียบเทียบลายพิมพน์ ิ้วมือแฝงที่ตรวจพบในสถานที่เกิดเหตุกบั ลายพิมพ์ นิ้วมือของอาชญากรแลว้ ยงั สามารถใชป้ ระโยชนใ์ นการตรวจเปรียบเทียบแผน่ พิมพล์ ายพมิ พน์ ิ้วมือ ๑๐ นิ้วกบั ลายพมิ พน์ ิ้วมือ ๑๐ นิ้วในสารบบ เพอ่ื ยนื ยนั ตวั บุคคล เพอ่ื การตรวจสอบประวตั ิและตรวจ เปรียบเทียบลายนิ้วมือแฝงในคดีหน่ึงกบั ลายนิ้วมือแฝงในคดีอื่นๆ ที่เก็บไวใ้ นสารบบ เครื่องตรวจเปรียบเทยี บลูกกระสุนและปลอกกระสุนปื นและปอกกระสุนปื นอตั โนมัติ (IBIS) การตรวจเปรียบเทียบลูกกระสุนปื น และปลอกกระสุนปื นอตั โนมตั ิ (IBIS = Integrated Ballistic Identification System) เม่ือมีการใชอ้ าวธุ ปื นยงิ กนั ในคดีตา่ งๆ หากพนกั งานสอบสวนไดล้ ูก กระสุนปื นหรือปลอกกระสุนปนื จากบาดแผลศพ ผตู้ าย หรือที่เกิดเหตุ และตอ้ งการทราบวา่ ยงิ มา จากปื นกระบอกใด พนกั งานสอบสวนตอ้ งนาํ ปื นที่ตอ้ งสงสัยกระบอกน้นั ส่งมาดว้ ยจึงจะทาํ การ ตรวจเปรียบเทียบใหท้ ราบไดห้ รือพนกั งานสอบสวนตอ้ งการทราบวา่ เป็นลูกกระสุนปื นหรือปลอก กระสุนปื นท่ีใชย้ งิ มาจากปื นกระบอกเดียวกนั กบั ลูกกระสุนปื นหรือปลอกกระสุนปื นของกลางในคดี อ่ืนๆ หรือไม่ กต็ อ้ งนาํ ลูกกระสุนปื นหรือปลอกกระสุนปื นของกลางในคดีอ่ืนๆ น้นั ส่งตรวจ เปรียบเทียบดว้ ย ซ่ึงเป็นปัญหาอยา่ งยงิ่ ของพนกั งานสอบสวนที่ไมอ่ าจหาปื นของกลางที่ตอ้ งสงสัยได้ หรือไม่ อาจหาลูกกระสุนปื นหรือปลอกกระสุนปื นของกลางในคดีอ่ืนๆ ได้ ปัญหาเหล่าน้ีทางกอง พิสูจน์หลกั ฐานพยายามแกไ้ ขโดยจดั หาเครื่องตรวจเปรียบเทียบลูกกระสุนปื นหรือปลอกกระสุนปื น อตั โนมตั ิมาใช้ เคร่ืองตรวจเปรียบเทียบลูกกระสุนปื นหรือปลอกกระสุนปื นอตั โนมตั ิ (IBIS) เป็น เครื่องมือที่สามารถบนั ทึกภาพตาํ หนิ รอยลายเส้นของลูกกระสุนปื น รอยเขม็ แทงชนวน และรอย ลายเส้นท่ีทา้ ยปลอกกระสุนปื นเกบ็ ไวใ้ นรูปของขอ้ มลู คอมพิวเตอร์ และนาํ มาใชใ้ นการตรวจ เปรียบเทียบในภายหลงั ได้

๑๑๕ เคร่ืองแก๊ซโครมาโตกราฟ (GAS CHROMATOGRAPHY) หรือ GC GAS CHROMATOGRAPHY เป็นการแยกสารอีกวธิ ีหน่ึง โดยใหส้ ารท่ีตอ้ งการแยก กระจายไประหวา่ ง ๒ ส่วน PHASE คือส่วนที่เคลื่อนท่ี (MOBILE PHASE) ซ่ึงเป็นแก๊ส และ ส่วนท่ีอยนู ิ่ง (STATIONARY PHASE) ซ่ึงเปน็ ของเหลวหรือของแขง็ ในกรณีท่ี STATIONARY PHASE เป็นของแขง็ เรียกวา่ GAS-SOLID CHROMATOGRAPHY (GSC) แตถ่ า้ STATIONARY PHASE เป็นของเหลว เรียกวา่ GAS-LIQUID CHROMATOGRAPHY (GLC) การแยกสาร โดยวธิ ีน้ี สารน้นั จะตอ้ งสามารถระเหยได้ ถา้ เป็น GSC คุณสมบตั ิในการแยกจะ ข้ึนอยกู่ บั ADSORPTIVITY และสารท่ีใชเ้ ป็น STATIONARY PHASE เช่น SILICA GEL, CHARCOAL แตถ่ า้ เป็น GLC คุณสมบตั ิในการแยกจะข้ึนกบั PARTITION ระหวา่ งแกส๊ และ ของเหลวที่เคลือบ เช่น CARBOWAX SILICONE เป็นตน้ โดยทว่ั ไปเม่ือกล่าวถึง GC ส่วนมาก จะหมายความถึง GLC ซ่ึงนิยมใชก้ นั ทวั่ ไป กล้องจุลทรรศน์อเิ ลก็ ตรอนบบสแกนน่ิง (SCANNING ELECTRONMICROSCOPE (SEM)) กลอ้ งจุลทรรศนอ์ ิเลก็ ตรอนแบบสแกนนิ่ง (SEM) เป็นเครื่องมือวทิ ยาศาสตร์ชนิดหน่ึง ที่มีประโยชนเ์ หนือกวา่ กลอ้ งจุลทรรศนแ์ บบธรรมดา ในขณะท่ีกลอ้ งจุลทรรศนแ์ บบธรรมดาตอ้ ง ใชแ้ สงสวา่ งและเลนส์แกว้ เป็นส่วนประกอบ เพื่อใหเ้ ห็นภาพของวตั ถุท่ีตอ้ งการขยาย แต่ SEM อาศยั ลาํ แสงของอิเลก็ ตรอนและสนามแมเ่ หลก็ แทน อีกท้งั สามารถส่องกราดไปบนพ้ืนผวิ ของ วตั ถุท่ีทาํ การศึกษา ไดภ้ าพที่เกิดจาก SEM จะมีรายละเอียดเป็นสามมิติ กาํ ลงั ขยายและการแจก แจงสูงมาก สามารถบนั ทึกและพิมพภ์ าพน้นั เพ่ือประกอบการพิจารณาได้ ซ่ึงมีประโยชนต์ อ่ การ ตรวจพสิ ูจนเ์ ปรียบเทียบวตั ถุพยานต่างๆ เป็นอยา่ งมาก นอกจาก SEM จะมีขอ้ ไดเ้ ปรียบกวา่ กลอ้ ง จุลทรรศนแ์ บบธรรมดาดงั กล่าวมาแลว้ ขา้ งตน้ ภายในบริเวณท่ีวางวตั ถุพยานของเครื่องเดียวกนั สามารถติดต้งั อุปกรณ์พิเศษเพื่อวิเคราะหธ์ าตุเชิงคุณภาพ เรียกวา่ เอเนอร์ยี ดิสเพอซีพ ซีสเตม็ (Energy Dispersive System (EDS)) ผตู้ รวจพิสูจนไ์ มจ่ าํ เป็นตอ้ งนาํ วตั ถุพยานมาทาํ การทดลองใน หอ้ งปฏิบตั ิการเพือ่ วิเคราะห์ธาตใุ หย้ งุ่ ยากอีกตอ่ ไป ไมว่ า่ วตั ถุพยานน้นั จะชิ้นเลก็ ขนาดเท่าใด EDS จะสามารถวิเคราะหธ์ าตุเชิงคุณภาพไดอ้ ยา่ งแมน่ ยาํ เครื่องโพลกี ราฟ เครื่องจบั เท็จ (POLYGRAPH) เครื่องโพลีกราฟ (Polygraph) หรือที่รู้จกั กนั ทวั่ ไปในช่ือเครื่องจบั เทจ็ (Lie Detector) หมายถึง เคร่ืองมือทางวทิ ยาศาสตร์ที่ตรวจและบนั ทึกการเปล่ียนแปลงบางอยา่ งทางสรีระท่ีไม่ สามารถสงั เกตจากภายนอกได้ ซ่ึงจะบนั ทึกออกมาในรูปกราฟท่ีสามารถนาํ มาประเมินผล วิเคราะหถ์ ึงความเป็นไปไดใ้ นเรื่องการพดู หรือพดู เทจ็

๑๑๖ เครื่องโพลกี ราฟ (POLYLIGHT) ประโยชน์ เพอ่ื ใชค้ น้ หาวตั ถุพยาน ๑. หาลายนิ้วมือแฝง รอยนิ้วมือท่ีเกิดจากโลหิต ๒. คราบเลือด คราบอสุจิ ส่ิงคดั หลง่ั จากร่างกาย ๓. เส้นผม เสน้ ขน เสน้ ใย ๔. การแกไ้ ขเอกสารดว้ ยหมึก ๕. หมึกปากกาบนเอกสาร ๖. เศษสี เศษดิน ทราย พลาสติก เครื่องตรวจเขม่าปื น(ATOMIC ABSORBTION) ประโยชน์ ใชต้ รวจพิสูจน์ ๑. หมึกปากกาบนเอกสาร ๒. เขม่าปื น ๓. สารเคมีบางอยา่ ง ๔. เศษกระจก ดิน ทราย พลาสติก ๕. เศษสี เคร่ืองตรวจพสิ ูจน์เอกสาร (DOCUBOX) ตรวจหาร่องรอยการเปลี่ยนแปลงแกไ้ ขบนเอกสาร และตรวจเปรียบเทียบเอกสารโดยใช้ แสงท่ีมีความถี่ตา่ งๆ กนั ต้งั แต่ยวู ีถึงอาร์ไอ เพ่อื ตรวจดูการเปล่ียนแปลงที่เกิดข้ึนเม่ือเปลี่ยนแสง ในความถ่ีตา่ งๆ เคร่ืองตรวจวเิ คราะห์หมึก ตรวจพิสูจนเ์ ปรียบเทียบชนิดของหมึกและกระดาษ โดยอาศยั หลกั การวิเคราะห์สเปกตรัม ของแสง เคร่ืองตรวจหารอยกด (ESDA) ตรวจพิสูจนห์ ารอยกดบนกระดาษ โดยการเพ่มิ ประจุไฟฟ้ าลงบนเอกสาร เพ่ือให้ ผงคาร์บอนจบั ตวั ท่ีบริเวณรอยกด ทาํ ใหส้ ามารถอ่านเอกสารได้

๑๑๗ เครื่องตรวจนา้ มันเชื้อเพลงิ และวัตถุระเบิด ตรวจสอบชนิดของน้าํ มนั เช้ือเพลิงของกลาง โดยเปรียบเทียบกบั น้าํ มนั เช้ือเพลิง มาตรฐานต่างๆ และใชต้ รวจหาชนิดของเขม่าของวตั ถุระเบิด เครื่องถ่ายภาพสถานทเ่ี กดิ เหตุแบบสามมิติ (LEICA GEOSYSTEMS SCANSTATIONS) เป็นเครื่องจาํ ลองภาพสถานที่เกิดเหตุแบบ ๓ มิติ โดยใชแ้ สงเลเซอร์ในการสแกนเกบ็ รายละเอียดของสถานท่ีเกิดเหตุ เพ่อื ช่วยในการวดั ระยะ กาํ หนดตาํ แหน่งวตั ถุพยาน ทาํ แผนผงั และบนั ทึกภาพ ๓ มิติ สภาพสถานที่เกิดไวไ้ มว่ า่ เวลาจะผา่ นไปนานเท่าไร สามารถนาํ มาดู ทบทวนวิเคราะห์ ไดต้ ลอดเวลา เสมือนอยใู่ นสถานที่เกิดเหตุจริงเสมอ ------------------------------------------------------

๑๑๘ แบบทดสอบหลงั เรียน ข้อ 1. หลกั ฐานทใ่ี ช้ในการตรวจพสิ ูจน์ตัวบุคคลคือ ? ก. ร่องรอยอาชีพ , ท่าทางการเดิน , การพดู และเสียง ข. ความสูงและน้าํ หนกั , ฟัน ,กระดูก ค. ฟัน , กระดูก , ความพิการของร่างกาย ง. ถูกทุกขอ้ ข้อ 2. ข้อใด “ไม่ใช่” วตั ถุประสงค์หลกั ของคนร้าย ในการ “ทาลายศพ” ? ก. เพื่อปกปิ ดตวั ตนของคนร้าย ข. เพือ่ ปกปิ ดการตาย ค. เพ่ือทาํ ลายหลกั ฐานวา่ ผตู้ ายคือใคร ง. เพ่อื ปกปิ ดสาเหตุท่ีแทจ้ ริงของการตาย ข้อ 3. ว่าด้วยเร่ือง “หลกั การตัดสินการตาย” ของมนุษย์น้ัน ใช้วธิ ี/หลกั เกณฑ์ใดในการตดั สิน ? ก. การเตน้ ของหวั ใจ และ การทาํ งานของสมอง ข. การหายใจ และ การเตน้ ของหวั ใจ ค. การทาํ งานของสมอง และ การหายใจ ง. ไม่มีขอ้ ถูก

๑๑๙ ข้อ 4. เกย่ี วกบั เร่ืองของ “การเปลยี่ นแปลงทางร่างกายมนุษย์เมื่อตายแล้ว” น้ัน ข้อใด กล่าว“ไม่”ถูก ? ก. สมองและกลา้ มเน้ือหยดุ สง่ั และหยดุ รับคาํ ส่งั ข. ผวิ หนงั จะเห่ียวยน่ ไม่มีปฏิกิริยาโตต้ อบ ค. อุณหภมู ิในศพหยดุ น่ิง ง. ตอ่ มในตาหยดุ ทาํ งาน ม่านตาไมท่ าํ งาน ข้อ 5. ไลวอร์มอร์ตสิ ( livor mortis ) คอื ปรากฏการณ์หลงั จากทม่ี นุษย์เราตายแล้ว เป็ นการสลายตวั และตกตะกอนของเลอื ด ซึ่งเมอื่ ผ่านไปประมาณ 12 ชั่วโมง ( ภายหลงั การตาย ) จะเกดิ เต็มที่ โดยจะ เป็ น สีอะไร ? ก. ดาํ ข. น้าํ เงินเขม้ ค. เขียวเขม้ ง. มว่ ง .............................................................................. เฉลย 1.ง 2.ก 3.ข 4.ค 5.ก

๑๒๐ แผนการสอนรายคร้ัง วชิ า นิติวทิ ยาศาสตร์ ชื่อหลกั สูตร นกั เรียนนายสิบตาํ รวจ คร้ังทส่ี อน 5-6 จานวนช่ัวโมงทส่ี อน ๔ ชั่วโมง จานวนช่ัวโมงท้งั วชิ า ๑๖ ชั่วโมง ช่ือผ้สู อน..................................................................วนั /เดอื น/ปี ทสี่ อน................................................. จุดประสงค์ในการเรียนการสอน ๑. เพ่อื ใหน้ กั เรียนนายสิบตาํ รวจสามารถเรียนรู้วธิ ีการเก็บลายนิ้วมือแฝงไดอ้ ยา่ งถูกตอ้ ง ๒. เพ่อื ใหน้ กั เรียนนายสิบตาํ รวจสามารถป้ องกนั และรักษาสถานที่เกิดเหตุ และการเกบ็ ลายนิ้วมือแฝง ๓. นกั เรียนสามารถนาํ ความรู้ที่ไดจ้ ากการฝึกปฏิบตั ิไปปรับประยกุ ตใ์ ชใ้ นการปฏิบตั ิงาน ไดอ้ ยา่ งถูกตอ้ ง สมรรถนะ ๑.๑ มีความรู้ในหลกั วชิ าการ กฎหมายและระเบียบ ที่จาํ เป็นและนาํ ไปประยกุ ตใ์ ชใ้ นการ ปฏิบตั ิหนา้ ที่ ๑.๒ ปฏิบตั ิหนา้ ท่ีโดยยดึ กฎหมาย ระเบียบ และแบบแผน ที่เก่ียวขอ้ งกบั ประชาชน ดว้ ย ความเทา่ เทียมกนั โดยไมค่ าํ นึงถึงสถานะทางสังคม ๑.๓ สามารถรักษาความลบั ของขอ้ มลู ข่าวสาร ท่ีไดร้ ับจากประชาชนซ่ึงเก่ียวกบั งานใน หนา้ ที่ไดอ้ ยา่ งเหมาะสม โดยมิใหเ้ กิดภยั คุกคาม แก่ผใู้ หข้ อ้ มลู ข่าวสาร เนือ้ หา - การฝึกปฏิบตั ิการเกบ็ ลายนิ้วมือแฝง

๑๒๑ กจิ กรรมการเรียนการสอน เวลา ครูทาอะไร (ระบุ) นักเรียนทาอะไร (ระบุ) ส่ือ วดั ผล ข้นั นาํ - อธิบาย การสอนโดย - สงั เกตความ ๑๕ นาที แบ่งกลุ่มทาํ กิจกรรม - ต้งั ใจฟังและบนั ทึก - คู่มือตาํ รวจ สนใจ - แจกใบงาน - ซกั ถาม ฝึกปฏิบตั ิ - จดั สถานท่ี - แบง่ กลุ่มทาํ กิจกรรม - อุปกรณ์การ นาํ เสนอ - แจกใบงาน -สงั เกตความ ๒๑๐ นาที - อธิบายใบงาน - ช่วยจดั สถานท่ี เกบ็ ลายนิ้วมือ สนใจ - สาธิต -ซกั ถาม - แนะนาํ แฝง - ผลการปฏิบตั ิ กิจกรรม - ปฏิบตั ิกิจกรรมกลุ่ม - คูม่ ือตาํ รวจ -สงั เกตความ สนใจ ตามใบงาน - อุปกรณ์การ -ซกั ถาม - ซกั ถาม ตอบขอ้ เก็บลายนิ้วมือ ซกั ถาม แฝง สรุป - สรุปเน้ือหาท่ีสอน - บนั ทึกประเด็นสาํ คญั - คู่มือตาํ รวจ ๑๕ นาที - power point บนั ทกึ หลงั สอน ............................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................... ..............................................................................................................................................................

๑๒๒ การสอนคร้ังท่ี ๕ จุดประสงค์ในการเรียนการสอน ๑.เพอ่ื ใหน้ กั เรียนนายสิบตาํ รวจสามารถเรียนรู้วธิ ีการเก็บลายนิ้วมือแฝงไดอ้ ยา่ งถูกตอ้ ง ๒.เพ่อื ใหน้ กั เรียนนายสิบตาํ รวจสามารถป้ องกนั และรักษาสถานที่เกิดเหตุ และการเก็บ ลายนิ้วมือแฝง ๓.นกั เรียนสามารถนาํ ความรู้ท่ีไดจ้ ากการฝึกปฏิบตั ิไปปรับประยกุ ตใ์ ชใ้ นการปฏิบตั ิงานได้ อยา่ งถูกตอ้ ง เนือ้ หา - การฝึกปฏิบตั ิการเก็บลายนิ้วมือแฝง ----------------------------------------------------------------------------------------------

๑๒๓ ภาคปฏบิ ตั ิ แบง่ กลุ่มนกั เรียน ประมาณ ๑๕-๒๐ นาย/กลุ่ม อธิบายวธิ ีการและข้นั ตอนในการปฏิบตั ิ เปิ ดคลปิ วดิ โี อเพอื่ อธบิ ายข้นั ตอนดงั นี้ https://www.youtube.com/watch?v=FsRITcaZ9nk ผู้เชี่ยวชาญนิตวิ ทิ ย์ ยนื ยนั ลายนิว้ มอื บนวตั ถุอยู่ได้นานกว่า 1 ปี - เข้มข่าวคา่ https://www.youtube.com/watch?v=1898pDWbc00 การหารอยลายนิ้วมือแฝง (วธิ ีปัดผงฝ่ นุ ดา) https://www.youtube.com/watch?v=uZ_r5qnGP24 เรียนเกบ็ รอยนิ้วมือแฝง การตรวจเกบ็ ลายนิว้ มอื แฝง วธิ ีปัดผงฝ่ นุ เป็นวธิ ีพ้ืนฐานที่ใชใ้ นการเกบ็ ลายนิ้วมือแฝงหรือลายนิ้วมือที่มองไม่เห็น และ ใชเ้ ทปลอกติดบนกระดาษรองรับ หรือโดยการถ่ายภาพ วธิ ีน้ีไดผ้ ลกบั การเก็บลายนิ้วมือที่มองไม่ เห็นหรือไม่ชดั บนพ้นื ผวิ ที่เรียบ เช่น กระจก แกว้ กระเบ้ือง วตั ถุทาสี โลหะตา่ ง ๆ พลาสติก ฯลฯ วธิ ีน้ีเป็นวธิ ีทางฟิ สิกส์ เพอื่ ใหไ้ ดล้ ายนิ้วมือที่มีสีแตกต่าง โดยการใชผ้ งฝ่ นุ ปัด ผงฝ่ นุ จะติด กบั ความช้ืนและไขมนั ของสารท่ีขบั ถ่ายออกทางนิ้วมือ มีอุปกรณ์ท่ีใชแ้ ละรายละเอียด ดงั น้ี อุปกรณ์ ๑. แปรง แปรงสาํ หรับใชใ้ นการปัดฝ่ นุ มีหลายชนิด เช่น แปรงขนกระตา่ ยยแปรงขนอฐู หรือแปรงขน กระรอก แปรงแม่เหลก็ แปรงขนนก ๒. ผงฝ่ นุ ๓. เทปใสหรือเจลลาติน สาํ หรับใชใ้ นการลอกลายนิ้วมือ ๔. กระดาษแผน่ เก็บลายนิ้วมือแฝง ซ่ึงตอ้ งเลือกใชส้ ีท่ีตรงกนั ขา้ มกบั สีของผงฝ่ นุ ๕. กรรไกรตดั เทป

๑๒๔ วธิ ีปฏบิ ัติ ในการปัดฝ่ นุ ใชแ้ ปรงขนอูฐ (ขนกระรอกหรือขนกระต่าย) จุม่ ลงในผงฝ่ นุ เลก็ นอ้ ย สะบดั แปรงเพื่อใหผ้ งฝ่ นุ ติดอยปู่ ลายแปรง แลว้ ปัดแปรงเบา ๆ ไปยงั บริเวณพ้ืนที่ผวิ ที่เรา ตอ้ งการหารอยลายนิ้วมือแฝง ถา้ บริเวณดงั กล่าวมีลายนิ้วมือ ผงฝนุ ่ ท่ีปลายแปรงก็จะไปติดลายนิ้วมือ เมื่อเห็นลายเส้นแลว้ ใหใ้ ชแ้ ปรงปัดไปตามลกั ษณะของลายเส้นจนมีความคมชดั เพือ่ เอาฝ่ นุ ส่วนที่ เกินออกไป หลงั จากน้นั ใหใ้ ชเ้ ทปใสมาลอกรอยลายนิ้วมือดงั กล่าว นาํ ไปติดบนกระดาษแผน่ เกบ็ ลายนิ้วมือแฝง จากน้นั ใหเ้ ขียนรายละเอียดคดีลงบนดา้ นหลงั ของกระดาษแผน่ เก็บลายนิ้วมือแฝง ----------------------------------------------------------------------------------------------------- *สงั เกตุความสนใจของนกั เรียน *เปิ ดโอกาสใหซ้ กั ถาม *สรุปผล

๑๒๕ แบบทดสอบหลงั เรียน 1. ทาํ ไมการเก็บลายนิ้วมือดว้ ยการปัดลายนิ้วมือแฝงถึงเป็นที่นิยมใชใ้ นการเกบ็ วตั ถุพยาน 2.การเก็บลายนิ้วมือแฝงดว้ ยการปัดลายนิ้วมือใชอ้ ุปกรณ์ใดบา้ ง 3.อุปสรรคสาํ คญั ในการเกบ็ ลายนิ้วมือแฝงดว้ ยการปัดลายนิ้วมือคืออะไร 4.ใครคือผทู้ ี่สามารถทาํ การเกบ็ ลายนิ้วมือแฝงไดบ้ า้ ง 5.มีวธิ ีอื่นในการเกบ็ ลายนิ้วมือแฝงอีกหรือไม่

๑๒๖ แผนการสอนรายคร้ัง วชิ า นิติวทิ ยาศาสตร์ ชื่อหลกั สูตร นกั เรียนนายสิบตาํ รวจ คร้ังทส่ี อน 7-8 จานวนชั่วโมงทสี่ อน ๔ ชั่วโมง จานวนชั่วโมงท้งั วชิ า ๑๖ ชั่วโมง ช่ือผ้สู อน..................................................................วนั /เดือน/ปี ทสี่ อน................................................. จุดประสงค์ในการเรียนการสอน ๑. เพ่ือใหน้ กั เรียนนายสิบตาํ รวจสามารถป้ องกนั และรักษาสถานท่ีเกิดเหตุไดอ้ ยา่ งถูกตอ้ ง ๒. เพื่อใหน้ กั เรียนมีความรู้และเขา้ ใจข้นั ตอนการรักษาสถานที่เกิดเหตุไดอ้ ยา่ งถูกตอ้ ง ๓. เพื่อใหน้ กั เรียนสามารถถ่ายภาพน่ิง ภาพเคลื่อนไหว และทาํ แผนท่ีสถานที่เกิดเหตุได้ อยา่ งถูกตอ้ ง สมรรถนะ ๑. มีความรู้ในหลกั วชิ าการ กฎหมายและระเบียบ ท่ีจาํ เป็นและนาํ ไปประยกุ ตใ์ ชใ้ นการ ปฏิบตั ิหนา้ ท่ี ๒. ใชก้ ริยา วาจาสุภาพ วธิ ีการแสดงออกอยา่ งเหมาะสม ภายใตอ้ าํ นาจหนา้ ที่ความ รับผดิ ชอบตามท่ีกฎหมายกาํ หนด ในขณะปฏิบตั ิหนา้ ท่ี ๓. ปฏิบตั ิหนา้ ที่โดยยดึ กฎหมาย ระเบียบ และแบบแผน ที่เก่ียวขอ้ งกบั ประชาชน ดว้ ยความ เทา่ เทียมกนั โดยไมค่ าํ นึงถึงสถานะทางสงั คม ๔. สามารถรักษาความลบั ของขอ้ มลู ข่าวสาร ท่ีไดร้ ับจากประชาชนซ่ึงเก่ียวกบั งานในหนา้ ท่ี ไดอ้ ยา่ งเหมาะสม โดยมิใหเ้ กิดภยั คุกคาม แก่ผใู้ หข้ อ้ มูลขา่ วสาร เนือ้ หา - การฝึกปฏิบตั ิการป้ องกนั และรักษาสถานท่ีเกิดเหตุ

๑๒๗ กจิ กรรมการเรียนการสอน เวลา ครูทาอะไร (ระบุ) นักเรียนทาอะไร (ระบุ) ส่ือ วดั ผล ข้นั นาํ - อธิบาย การสอนโดย ๑๕ นาที แบ่งกลุ่มทาํ กิจกรรม - ต้งั ใจฟังและบนั ทึก - คูม่ ือตาํ รวจ - สงั เกตความ - แจกใบงาน - จดั สถานที่ - แบ่งกลุ่มทาํ กิจกรรม - อุปกรณ์ในการ สนใจ - ช่วยจดั สถานที่ ป้ องกนั และ - ซกั ถาม รักษาสถานที่ เกิดเหตุ ฝึกปฏิบตั ิ - แจกใบงาน - ปฏิบตั ิกิจกรรมกลุ่ม - คู่มือตาํ รวจ -สังเกตความ นาํ เสนอ - อธิบายใบงาน ๒๑๐นาที - สาธิต ตามใบงาน - อุปกรณ์ในการ สนใจ - แนะนาํ - ซกั ถาม ตอบขอ้ ป้ องกนั และ -ซกั ถาม ซกั ถาม รักษาสถานท่ี - ผลการปฏิบตั ิ เกิดเหตุ กิจกรรม สรุป - สรุปเน้ือหาท่ีสอน - บนั ทึกประเดน็ สาํ คญั - คูม่ ือตาํ รวจ -สงั เกตความ ๑๕ นาที - power point สนใจ -ซกั ถาม บนั ทกึ หลงั สอน ............................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................... ...............................................................................................................................................................

๑๒๘ การสอนคร้ังท่ี ๖ จุดประสงค์ในการเรียนการสอน ๔. เพอ่ื ใหน้ กั เรียนนายสิบตาํ รวจสามารถป้ องกนั และรักษาสถานที่เกิดเหตุไดอ้ ยา่ งถูกตอ้ ง ๕. เพ่อื ใหน้ กั เรียนมีความรู้และเขา้ ใจข้นั ตอนการรักษาสถานที่เกิดเหตุไดอ้ ยา่ งถูกตอ้ ง ๖. เพอื่ ใหน้ กั เรียนสามารถถ่ายภาพนิ่ง ภาพเคล่ือนไหว และทาํ แผนที่สถานท่ีเกิดเหตุได้ อยา่ งถูกตอ้ ง เนือ้ หา - การฝึกปฏิบตั ิการป้ องกนั และรักษาสถานที่เกิดเหตุ ---------------------------------------------------------------------------------------

๑๒๙ การป้ องกนั รักษาสถานทเ่ี กดิ เหตุ ความหมายของสถานทเ่ี กดิ เหตุ สถานท่ีเกิดเหตุ (Crime Scene) หมายถึง สถานท่ีที่มีการกระทาํ ความผดิ เกิดข้ึน และสามารถหาวตั ถุพยานไดด้ ว้ ย ซ่ึงจะทาํ ใหผทู้ ้่ีไปตรวจสถานท่ีเกิดเหตุ สามารถอ่านสภาพของ สถานที่เกิดเหตุไดว้ า่ ใครควรจะเป็นผกู้ ระทาํ ความผดิ ทาํ อยา่ งไร ดว้ ยวธิ ีใด เมื่อเวลาอะไร และ ประสงคต์ อ่ อะไร ผกู้ ระทาํ ความผดิ มกั ทิ้งร่องรอยหรือพยานหลกั ฐานเหล่าน้นั ไวใ้ นสถานที่เกิดเหตุ เสมอ เพราะเหตุน้ี สถานท่ีเกิดเหตุ คือ หวั ใจสาํ คญั ของงานสืบสวนสอบสวน ถา้ ทาํ การตรวจสถานที่ เกิดเหตุ อยา่ งมีข้นั ตอนตามหลกั วชิ าการแลว้ จะทาํ ใหส้ ามารถใชป้ ระโยชน์จากวตั ถุพยานตา่ ง ๆ ใน สถานท่ีเกิดเหตุ รวมถึงจากตวั ผเู้ สียหายและคนร้ายไดอ้ ยา่ งเตม็ ท่ี ซ่ึงจะนาํ ไปสู่ความสาํ เร็จในการ คลี่คลายคดี นอกจากสถานท่ีเกิดเหตุตามความหมายขา้ งตน้ แลว้ สถานที่อ่ืน ๆ ที่เกี่ยวขอ้ งกบั การ กระทาํ ความผดิ เช่น สถานที่ท่ีคนร้ายรอเวลาเพอ่ื ที่จะกระทาํ ความผดิ สถานที่ท่ีศพถูกนาํ ไปทิง้ สถานที่ที่พบวตั ถุพยานท่ีคนร้ายนาํ ไปทิ้งหลงั ก่อเหตุ รวมไปถึงบริเวณท่ีเกี่ยวเนื่อง เชน่ บริเวณท่ีพบ ตวั ผกู้ ระทาํ ผดิ บริเวณท่ีผกู้ ระทาํ ผดิ หลบหนีไปซ่อนตวั บริเวณที่พกั ของผกู้ ระทาํ ความผดิ และ พาหนะท่ีใชใ้ นการกระทาํ ความผดิ กม็ ีความสาํ คญั ไมแ่ ตกตา่ งกนั เพราะเราอาจพบวตั ถุพยานที่ สาํ คญั ท่ีสามารถเช่ือมโยงกบั สถานที่เกิดเหตุ และตวั บุคคลท่ีเก่ียวกบั การกระทาํ ความผดิ ได้ ความสาคัญของสถานทเี่ กดิ เหตุ สถานที่เกิดเหตุมีความสาํ คญั ต่องานสืบสวนสอบสวนเป็นอยา่ งยงิ่ เน่ืองจากเป็นแหล่ง รวมของวตั ถุพยานตา่ ง ๆ ที่จะทาํ ใหท้ ราบขอ้ มลู ดงั ตอ่ ไปน้ี  บ่งบอกวา่ มีการกระทาํ ความผดิ เกิดข้ึน (Corpus Delicti) ในสถานที่เกิดเหตุจะตอ้ งพบ พยานหลกั ฐานท่ีแสดงถึงวา่ มีการกระทาํ ความผดิ เกิดข้ึนแลว้ เช่น ถา้ เป็นคดีฆาตกรรมกอ็ าจพบศพ หรือชิ้นส่วนศพ ถา้ เป็นคดีลกั ทรัพยเ์ ราก็อาจพบร่องรอยร้ือคน้ ทรัพยส์ ิน และมีการแสดงถึงวา่ ทรัพย์ น้นั หายไป เป็นตน้  บง่ บอกถึงพฤติกรรมการกระทาํ ความผดิ ของคนร้าย (Modus Operandi) ในสถานที่เกิดเหตุ จะมีวตั ถุพยานท่ีแสดงใหท้ ราบถึงวธิ ีการที่คนร้ายใชใ้ นการกระทาํ ความผดิ เช่น รอยบาดแผลซ่ึงบ่ง บอกถึงอาวธุ ที่ใชใ้ นการกระทาํ ความผดิ เป็นตน้  บ่งบอกถึงตวั ผกู้ ระทาํ ความผดิ (Linkage of persons to persons, object or scene/ Associative) ร่องรอยหลกั ฐานในสถานท่ีเกิดเหตุที่สามารถใชเ้ ชื่อมโยงตวั บุคคลกบั วตั ถุส่ิงของ และสถานท่ีเกิดเหตุ อาจเป็นร่องรอยที่คนร้ายทิ้งไวใ้ นสถานที่เกิดเหตุ เช่น อาวธุ ที่ใช้ รอยเทา้ เป้ื อน โลหิต ลายนิ้วมือแฝง เป็นตน้

๑๓๐ ข้นั ตอนการตรวจสอบสถานทเี่ กดิ เหตุ ในส่วนของข้นั ตอนการตรวจสถานที่เกิดเหตุน้ีจะขอกล่าวใหท้ ราบถึงข้นั ตอนโดยภาพรวม ของการตรวจสถานที่เกิดเหตุ ซื่งปัจจุบนั มี ๑๒ ข้นั ตอน ตามระบบของ FBI แต่จะเน้นในส่วนของ การป้ องกนั รักษาสถานท่ีเกิดเหตุ ซ่ึงเป็นภารกิจหลักของผ้ชู ่วยพนกั งานสอบสวนเป็นหลัก และจะ เพ่ิมเติมในส่วนของการถ่ายภาพในงานสถานท่ีเกิดเหตุ ซ่ึงมีความสาํ คญั เช่นกนั เพราะการถ่ายภาพ สถานที่เกิดเหตุกเ็ ป็นส่วนหน่ึงของการรักษาสถานท่ีเกิดเหตุ ข้ันตอนการตรวจสอบสถานทเ่ี กดิ เหตุ 12 ข้นั ตอน ตามระบบ FBI ข้นั ตอนท่ี ๑ การเตรียมตวั (Preparation) เป็นการตรวจสอบความพร้อมท้งั เจา้ หนา้ ท่ี ในการตรวจสถานที่เกิดเหตุ และอุปกรณ์เครื่องมือท่ีใชใ้ นการตรวจสถานที่เกิดเหตุ รวมถึงการ ประเมินสถานการณ์ท่ีอาจเกิดข้ึนขณะการตรวจสถานที่เกิดเหตุ ข้นั ตอนที่ ๒ เมื่อใกลถ้ ึงสถานท่ีเกิดเหตุ (Approach Scene) เป็นการเตรียมความพร้อม คร้ังสุดทา้ ยในทุก ๆ ดา้ น เช่น จิตใจ เอกสาร อุปกรณ์ ฯลฯ เพื่อใหเ้ จา้ หนา้ ท่ีมีความพร้อมมากที่สุด ในการเขา้ ตรวจสถานท่ีเกิดเหตุ ข้นั ตอนที่ ๓ การรักษาความปลอดภยั และการรักษาสถานที่เกิดเหตุ (Secure and Protect Scene) เม่ือถึงสถานที่เกิดเหตุตอ้ งพิจารณาขอบเขตในการป้ องกนั รักษาสถานท่ีเกิดเหตุ เพอ่ื ใหค้ รอบคลุมวตั ถุพยานท้งั หมด โดยตอ้ งไม่ลืมถึงความปลอดภยั ในสถานท่ีเกิดเหตุ รวมถึงการ จดบนั ทึกเหตุการณ์ตา่ ง ๆ ท่ีเกิดข้ึนในสถานท่ีเกิดเหตุ ข้นั ตอนท่ี ๔ การตรวจสถานที่เกิดเหตุเบ้ืองต้น (Initiate Preliminary Survey) เป็นการ ตรวจสถานท่ีเกิดเหตุเบ้ืองตน้ โดยหวั หนา้ ทีม เพื่อกาํ หนดรูปแบบวธิ ีการของทีมใหเ้ หมาะสมกบั สภาพของสถานท่ีเกิดเหตุรวมถึงการบนั ทึกสภาพทว่ั ๆ ไป ข้นั ตอนที่ ๕ การประเมินพยานหลกั ฐานท่ีพบในสถานที่เกิดเหตุ (Evaluate Physical Evidence Possibility) เป็นการประเมินถึงพยานหลกั ฐานท่ีอาจพบในสถานท่ีเกิดเหตุ เพอ่ื จะได้ ครอบคลุมในการคน้ หาวตั ถุพยานและป้ องกนั การทาํ ลายวตั ถุพยาน ข้นั ตอนท่ี ๖ การเตรียมบรรยายสรุปสภาพของสถานที่เกิดเหตุ (Prepare Narrative Description) บรรยายสภาพทวั่ ไปและลกั ษณะพเิ ศษของสถานที่เกิดเหตุ ซ่ึงการบนั ทึกอาจทาํ ได้ หลายวธิ ี เช่น บนั ทึกเสียง การเขียน หรือบนั ทึกวดิ ีโอ ข้นั ตอนท่ี ๗ การกาํ หนดการถ่ายภาพ (Depict Scene Photographically) ถ่ายภาพ สภาพของสถานที่เกิดเหตุท้งั ระยะใกล้ กลาง และไกล โดยใหค้ รอบคลุมสภาพหรือพฤติการณ์ท่ี เกิดข้ึนในสถานท่ีเกิดเหตุ โดยเฉพาะวตั ถุพยานที่พบในสถานที่เกิดเหตุ ข้นั ตอนท่ี ๘ เตรียมการวาดแผนผงั การสเกต็ ช์ภาพสถานที่เกิดเหตุ (Prepare Diagram / Sketch of Scene) เป็นการสเก็ตช์ภาพของสถานท่ีเกิดเหตุ โดยมีการกาํ หนด ทิศ มาตราส่วน และ

๑๓๑ ระยะต่าง ๆ ข้นั ตอนที่ ๙ การตรวจสถานท่ีเกิดเหตุอยา่ งละเอียด (Conduct Detailed Search) เป็นการคน้ หาพยานหลกั ฐานท่ีอาจพบในสถานที่เกิดเหตุ โดยการคน้ หาจะใชร้ ูปแบบตาม ความเหมาะสม เช่น แบบตาราง กน้ หอย ฯลฯ ข้นั ตอนที่ ๑๐ การบนั ทึกและการตรวจเก็บหลกั ฐาน (Record and Collect Physical Evidence) เป็นการบนั ทึกตาํ แหน่งและถ่ายภาพพยานหลกั ฐาน เพอ่ื กาํ หนดตาํ แหน่งของพยาน หลกั ฐานก่อนการเก็บพยานหลกั ฐาน ข้นั ตอนที่ ๑๑ การตรวจสอบคร้ังสุดทา้ ย (Conduct Final Survey) เป็นการตรวจสอบ ความสมบรู ณ์ของขอ้ มูลตา่ ง ๆ รวมถึงการเก็บพยานหลกั ฐานวา่ ไดก้ ระทาํ ถูกตอ้ งและครบถว้ น สมบรู ณ์หรือไม่ ข้นั ตอนท่ี ๑๒ การออกและส่งคืนสถานที่เกิดเหตุ (Release Scene) การส่งมอบคืน สถานท่ีเกิดเหตุ ตอ้ งมีบนั ทึก วนั เวลา ท่ีส่งมอบคืนสถานที่เกิดเหตุ ข้นั ตอนในส่วนท่ีจะเนน้ ใหท้ ่าน มีความรู้ความเขา้ ใจ และใชเ้ ป็นแนวทางในการปฏิบตั ิ คือ ข้นั ตอนป้ องกนั รักษาสถานท่ีเกิดเหตุ ซ่ึง จะไดก้ ล่าวในหวั ขอ้ ถดั ไป การป้ องกนั รักษาทเ่ี กดิ เหตุ เมื่อมีการกระทาํ ความผดิ เกิดข้ึน สถานที่เกิดเหตุเป็นสถานที่ที่ไดร้ ับความสนใจจาก ประชาชน และสื่อมวลชนจาํ นวนมาก ปัจจุบนั อาชญากรรมที่เกิดข้ึนกม็ ีความรุนแรงและซบั ซอ้ น มากข้ึนเม่ือมีฝงู ชนหรือส่ือมวลชนจาํ นวนมากเขา้ มายงั พ้ืนที่เกิดเหตุ อาจส่งผลต่อวตั ถุพยานท่ีกระจดั กระจายในสถานที่เกิดเหตุถูกเหยยี บยา่ํ ทาํ ใหเ้ กิดความเสียหายมากข้ึน เจา้ หนา้ ท่ีตาํ รวจที่เก่ียวขอ้ งจึง จาํ เป็นตอ้ งมีการป้ องกนั รักษาสถานท่ีเกิดเหตุ เพื่อป้ องกนั รักษาวตั ถุพยานท่ีจะนาํ ไปสู่การคล่ีคลาย คดี การป้ องกนั รักษาสถานที่เกิดเหตุ เป็นการที่เจา้ หนา้ ที่ชุดแรกที่ไปถึงสถานที่เกิดเหตุ รวมถึงเจา้ หนา้ ท่ี ที่ตามไปสมทบในภายหลงั ระวงั ป้ องกนั ขอ้ เทจ็ จริงและวตั ถุพยานในสถานท่ีเกิดเหตุ มิใหไ้ ดร้ ับ ความเสียหายหรือถูกทาํ ลายจากการกระทาํ ของบุคคล สตั วห์ รือธรรมชาติ โดยก่อนที่จะทราบถึงหลกั การป้ องกนั รักษาสถานท่ีเกิดเหตุ กค็ วรตอ้ งรู้ถึงปัจจยั ที่ทาํ ให้ สถานท่ีเกิดเหตุไดร้ ับความเสียหาย และขอบเขตของการรักษาสถานท่ีเกิดเหตุ ซ่ึงมีรายละเอียดดงั น้ี ปัจจัยทที่ าให้สถานทเี่ กดิ เหตุได้รับความเสียหาย ไดแ้ ก่ - บุคคลภายนอกท่ีไมเ่ กี่ยวขอ้ งเขา้ ไปในสถานท่ีเกิดเหตุ - ผมู้ าเฝ้ าสถานที่เกิดเหตุชา้ ไป - มีการเปลี่ยนแปลงสถานท่ีเกิดเหตุ โดยความต้งั ใจของคนร้าย

๑๓๒ - สภาพภูมิประเทศหรือดินฟ้ าอากาศ - ความพล้งั เผลอของเจา้ หนา้ ท่ีตาํ รวจ วธิ ีป้ องกนั รักษาสถานทเี่ กดิ เหตุ มีข้อพจิ ารณา ดังนี้ -กรณีสถานที่เกิดเหตุอยใู่ นตวั อาคารใหป้ ิ ดลอ็ กประตทู างเขา้ ทุกบาน ใชเ้ ชือกหรือ เฟอร์นิเจอร์ก้นั บริเวณท่ีเกิดเหตุไว้ ปิ ดก้นั ทางเขา้ - ออก บริเวณที่ผกู้ ระทาํ ผดิ ผา่ นเขา้ - ออก และทุก จุดที่ผกู้ ระทาํ ความผดิ เขา้ ไปก่ออาชญากรรม -กรณีสถานที่เกิดเหตุอยนู่ อกตวั อาคารใชเ้ ชือกก้นั (Police Line) หรือแผงเหล็กจราจรลอ้ ม บริเวณท่ีเกิดเหตุไวค้ วรก้นั พ้ืนที่ใหก้ วา้ งกวา่ บริเวณที่เกิดเหตุ และจดั เจา้ หนา้ ท่ีเฝ้ าป้ องกนั บุคคลผไู้ ม่ เก่ียวขอ้ งเขา้ ไปในสถานที่เกิดเหตุที่ลอ้ มไว้ - กรณีมีบุคคลผไู้ มเ่ ก่ียวขอ้ งหรือไมม่ ีหนา้ ที่เขา้ ไปในสถานที่เกิดเหตุ จาํ กดั บุคคลเฉพาะผมู้ ี หนา้ ท่ีตรวจสถานที่เกิดเหตุเทา่ น้นั ควรใหม้ ีเจา้ หนา้ ที่จาํ นวนนอ้ ยที่สุดท่ีจะเขา้ ไปในสถานที่เกิดเหตุ และจดั สถานที่เฉพาะสาํ หรับผบู้ งั คบั บญั ชา และสื่อมวลชน - กรณีพบผบู้ าดเจบ็ ในสถานที่เกิดเหตุใหร้ ีบเคลื่อนยา้ ยส่งโรงพยาบาลก่อน (แมว้ า่ วตั ถุพยาน บางอยา่ งจะเสียหายไป แตช่ ีวติ คนยอ่ มสาํ คญั กวา่ ) ท้งั น้ี ควรจดั เจา้ หนา้ ที่ไปพร้อมกบั คนบาดเจบ็ ดว้ ย รวมไปถึงการบนั ทึกและถ่ายภาพสิ่งที่ตอ้ งมีการเคล่ือนยา้ ยก่อนพนกั งานสอบสวนหรือเจา้ หนา้ ท่ี พสิ ูจน์หลกั ฐานจะมาถึง -กรณีพบศพในสถานที่เกิดเหตุควรรักษาสภาพเดิมของศพ หา้ มเคลื่อนยา้ ยโดยเดด็ ขาด ถา้ จาํ เป็นตอ้ งเคล่ือนยา้ ยศพ ใหบ้ นั ทึกรายละเอียดของลกั ษณะท่ีเกิดเหตุ และตาํ แหน่งศพไว้ โดยการจด บนั ทึกระบุตาํ แหน่งและถ่ายภาพ - กรณีพบวตั ถุพยานในสถานท่ีเกิดเหตุไมค่ วรจบั ตอ้ งหรือเคล่ือนยา้ ยวตั ถุพยานจากตาํ แหน่ง เดิมท่ีพบในตอนแรกถา้ จาํ เป็นตอ้ งมีการเคล่ือนยา้ ยวตั ถุพยาน เพอื่ มิใหร้ ่องรอยและวตั ถุพยานสูญ หายหรือเสียสภาพเจา้ หนา้ ที่ตาํ รวจที่ไปถึงสถานท่ีเกิดเหตุเป็นชุดแรก สามารถตรวจเกบ็ ร่องรอยวตั ถุ พยานหลกั ฐานไดต้ ามเหตุผลขา้ งตน้ โดยตอ้ งปฏิบตั ิใหถ้ ูกตอ้ งตามหลกั วชิ าการ คือ - ตอ้ งจดบนั ทึกร่องรอยวตั ถุพยานหลกั ฐานถึงความจาํ เป็นท่ีตอ้ งเก็บ - ก่อนการตรวจเกบ็ ตอ้ งถ่ายภาพระยะไกล ระยะกลาง ระยะใกลแ้ ละระยะใกลแ้ บบมีสเกล - ตอ้ งสเกต็ ช์ภาพสถานที่เกิดเหตุ และร่องรอยวตั ถุพยานหลกั ฐาน ในสถานท่ีเกิดเหตุถึง ความสัมพนั ธ์กนั ----------------------------------------------------------------------------

๑๓๓ การฝึ กภาคปฏิบัติ - แบง่ กลุ่มนกั เรียนประมาณ 30 นาย/กลุ่ม -ใหโ้ จทยก์ รณีสถานการณ์สมมติดงั น้ี / จากน้นั ใหน้ กั เรียน ทาํ บนั ทึกการตรวจที่เกิดเหตุ แผนท่ีเกิด เหตุ และอธิบายแนวทางในการตรวจสถานที่เกิดเหตุ โจทย์ข้อที่ 1 เมื่อวนั ท่ี 9 พ.ย.2560 เวลาประมาณ 07.00 น. เจา้ หนา้ ท่ีตาํ รวจ สภ.เมืองสระบุรี ไดร้ ับแจง้ จาก มหาวทิ ยาลยั ศนู ยฝ์ ึกสระบุรี ( ช่ือสมมติ ) วา่ พบศพ หญิงสาวน่าจะถูกฆาตกรรม ณ ที่เกิดเหตุ ทาง เจา้ หนา้ ท่ีตาํ รวจ พนกั งานสอบสวนเวร เจา้ หนา้ ที่พสิ ูจน์หลกั ฐานและผบู้ งั คบั บญั ชาระดบั สูง ,แพทย์ จึงไดร้ ีบรุดไปยงั ท่ีเกิดเหตุ เม่ือไปถึงยงั สถานท่ีเกิดเหตุ พบวา่ เป็น อาคารสูง 6 ช้นั เป็นตึก หอ้ งสมุด ของมหาวทิ ยาลยั ดงั กล่าว ที่เกิดเหตุอยบู่ ริเวณ หอ้ งน้าํ หญิงช้นั 6 ของอาคารดงั กล่าว โดยผู้ แจง้ คือ นาย มานะ อดทน อายุ 38 ปี อยบู่ า้ นเลขที่ 1 ม.2 ต.หนองยาว อ.เมือง จ.สระบุรี ซ่ึงเป็น เจา้ หนา้ ที่ประตึก มีหนา้ ที่ดูแลและอาํ นวยการตึกดงั กล่าว ใหก้ ารวา่ เม่ือเวลาประมาณ 06.30 น. ตน ไดม้ าทาํ งานตามปกติ ไดพ้ บกบั แมบ่ า้ นประจาํ ตึก คือ นาง ขยนั ขนั แขง็ อายุ 55 ปี อยบู่ า้ นเลขที่ 3 ม. 4 ต.ซบั สนุ่น อ.มวกเหลก็ จ.สระบุรี ซ่ึงจะมาทาํ งานพร้อมกนั เสมอ เม่ือ นาย มานะฯ ไดเ้ ปิ ดอาคาร แลว้ ก็ไดเ้ ขา้ ไปนงั่ ทาํ งานที่บริเวณช้นั 1 ส่วนแมบ่ า้ นก็จะไปทาํ ความสะอาดตามช้นั ตา่ งๆของตวั ตึก เม่ือผา่ นไปประมาณ 15 นาที นาง ขยนั ฯ ไดว้ ง่ิ ลงมาบอกตนวา่ ดว้ ยความตกใจวา่ มีคนตายเจอศพที่ หอ้ งน้าํ ช้นั 6 นาย มานะฯ จึงกลบั พร้อมกบั นางขยนั ฯ และกพ็ บวา่ มีศพอยตู่ ามท่ีไดบ้ อกจริง จึงไดร้ ีบ แจง้ เจา้ หนา้ ท่ีตาํ รวจดงั กล่าว ทางเจา้ หนา้ ที่ตาํ รวจเม่ือมาถึงที่เกิดเหตุ กไ็ ดท้ าํ การปิ ดก้นั สถานที่เกิด เหตุ เพือ่ รักษาสถานท่ีเกิดเหตุ จากน้นั ก็ไดท้ าํ การตรวจสถานท่ีเกิดเหตุ และใหแ้ พทยท์ าํ การตรวจ ตรวจศพเบ้ืองตน้ โดย ทราบตอ่ มาวา่ ผตู้ ายคือ น.ส.สุดสวย มากมาก อายุ 21 ปี เป็นนกั ศึกษาปี ท่ี 2 ของ มหาวทิ ยาลยั ดงั กล่าว อยบู่ า้ นเลขท่ี 5 ม.6 ต.หนองยาว อ.เมือง จ.สระบุรี สภาพศพใส่ชุด นกั ศึกษา แขนส้ันสีขาวเชิ้ตคอปก กระโปรงสีดาํ เลยเขา่ พบศพอยบู่ ริเวณกลางหอ้ งน้าํ กระโปรงถูก ถลกข้ึนเลยเอว บริเวณอวยั วะเพศมีร่องรอยคลา้ ยถูกร่วมเพศ กางเกงช้นั ในสีขาวถูกถอดออก วางอยู่ ห่างตวั ศพประมาณ 2 เมตร เส้ือถูกเปิ ดออก ที่ลาํ คอมีรอยปาดคลา้ ยถูกของมีคม มีรอยเลือดกระจาย อยทู่ ่ีศพและท่ีพ้นื ใกลๆ้ กนั มีกระเป๋ าถือแบบผหู้ ญิงวางอยทู่ ่ีอา่ งลา้ งหนา้ ตรวจสอบพบวา่ กระเป๋ า สตางค์ และโทรศพั ทม์ ือถือยหี่ อ้ ไอโฟนสีขาว หมายเลข 081-2345678 ไดส้ ูญหายไป ต่อมาจาการ สอบถามพยาน คือ น.ส.ข้ีเหร่ สุดสุด อายุ 21 ปี อยบู่ า้ นเลขที่ 6 ม.7 ต.หนองยาว เมือง จ.สระบุรี ซ่ึง

๑๓๔ เป็นเพ่ือนนกั ศึกษาที่สนิทและเรียนคณะช้นั ปี เดียวกบั ผตู้ าย ทราบวา่ ผตู้ าย คือ น.ส.สุดสวย ฯ น้ีเป็น คนหนา้ ตาดี แต่เป็นคนที่ต้งั ใจเรียนโดยทุกวนั ตนกบั น.ส.สุดสวย เม่ือเลิกเรียนเสร็จแลว้ จะพากนั มา ท่ีหอ้ งสมุดดงั กล่าวและจะข้ึนมาอา่ นหนงั สือและทาํ การบา้ นกนั ที่ช้นั 6 ซ่ึงอยชู่ ้นั บนสุดของอาคาร ดงั กล่าว จากน้นั เวลาค่าํ ก็จะพากนั กลบั บา้ นดว้ ยกนั แตเ่ มื่อวนั ท่ีเกิดเหตุ คือ เมื่อวนั ที่ 8 พ.ย.2560 น้นั ตนกบั น.ส.สุดสวย กไ็ ดม้ าอา่ นหนงั สือกนั ตามปกติ แต่เม่ือเวลาประมาณ 18.30 น. ตน ( น.ส.ข้ีเหร่ฯ ) ไดร้ ับโทรศพั ทจ์ ากทางบา้ นใหร้ ีบกลบั เพราะตอ้ งไปทาํ ธุระทางบา้ นต่อ จึงไดช้ วน น.ส.สุดสวย ฯ กลบั ดว้ ยกนั แต่ น.ส.สุดสวย ฯ ผตู้ ายบอกวา่ ยงั ไมก่ ลบั ใหต้ นกลบั ไปก่อน เพราะจะหาขอ้ มูลทาํ รายงานที่ตอ้ งส่งอาจารยก์ ่อน ตนจึงไดข้ อลา น.ส.สุดสวยฯ กลบั บา้ นก่อน และจากน้นั กไ็ ม่ได้ ติดตอ่ กนั อีกจนกระทง่ั มาทราบขา่ วดงั กล่าว และจากการหาขอ้ มูลตอ่ มากท็ ราบวา่ ตึกหอ้ งสมุด ดงั กล่าวน้นั จะปิ ดเวลาประมาณ 22.00 น. ของทุกวนั โดยจะมี เจา้ หนา้ ท่ีรักษาความปลอดภยั ( ยาม ) ดา้ นล่างคอยปิ ดประตู จึงไดล้ งไปสอบถาม พบ นาย มึน เหลือเกิน อายุ 48 ปี อยบู่ า้ นเลขท่ี 4 ม.1 ต. หนองยาว อ.เมือง จ.สระบุรี ซ่ึงเป็นยามของตึกดงั กล่าว ใหก้ ารวา่ ตนทาํ งานเป็นยาม ณท่ีตึกดงั กล่าว น้ีมาเป็นเวลา 5 ปี แลว้ ในวนั เกิดเหตุปฏิบตั ิหนา้ ที่ต้งั แต่เวลา 08.00-22.00 น. เวลาประมาณ 17.00 น. พบผตู้ ายกบั น.ส.ข้ีเหร่ฯ ข้ึนไปบนตึกดงั กล่าว แต่เห็น น.ส.ข้ีเหร่ฯ กลบั ลงมาตอนประมาณ 18.30 น. และพอเวลา 22.00 น. ตนกป็ ิ ดประตอู าคารดงั กล่าวไปตามปกติ โดยไม่ไดส้ นใจวา่ ใครจะเขา้ ออก เท่าใดนกั โดยระหวา่ งปฏิบตั ิหนา้ ท่ีก็ไม่พบหรือไดย้ นิ เสียงอะไรท่ีผดิ ปกติแตป่ ระการใด จากการ สืบสวนต่อมาทราบวา่ ที่ใกลก้ บั ตึกดงั กล่าวน้นั มีแคมป์ คนงานซ่ึงกาํ ลงั ก่อสร้าง ตึกท่ีกาํ ลงั สร้างใหม่ ซ่ึงอยใู่ กลก้ บั ตึกหอ้ งสมุดดงั กล่าว และไดท้ ราบจาก นายแขง็ แรง แกร่งทว่ั แผน่ อายุ 42 ปี อยู่ บา้ นเลขท่ี 7 ม.5 ต.หนองยาว อ.เมือง จ.สระบุรี หวั หนา้ คนงานที่คุมงานก่อสร้างและควบคุมดูแล บรรดาพวกคนงานท่ีอาศยั อยใู่ นแคมป์ ดงั กล่าว วา่ หลงั จากเกิดเหตุ ไดม้ ี คนงานชายซ่ึงเป็นตา่ งดา้ ว หายไป 2 คน คือ นาย หมอ่ ง อายุ 22 ปี และ นาย อู อายุ 23 ปี ชาวพมา่ ต้งั แต่เม่ือหวั ค่าํ จึงไดใ้ ห้ นาย แขง็ แรง ฯ นาํ ไปยงั ที่พกั ของ นาย หม่อง และ นาย อู ผตู้ อ้ งสงสัย พบวา่ อาศยั อยดู่ ว้ ยกนั ในบา้ นหลงั เดียวกนั โดยปลูกเป็นเพงิ เล็กๆในแคมป์ คนงานดงั กล่าว จากกาตรวจสอบที่พกั ดงั กล่าวพบ ยกทรง( เส้ือช้นั ใน ) สีขาว มีสีใกลเ้ คียงกบั สีของกางเกงช้นั ในผตู้ ายท่ีพบในที่เกิดเหตุ จึงไดแ้ จง้ ใหเ้ จา้ หนา้ ที่ พสิ ูจน์หลกั ฐานทราบเพอื่ มาตรวจเกบ็ และพิสูจนห์ ลกั ฐาน สอบถามคนงานอ่ืนๆทวั่ ไป กไ็ มม่ ีผใู้ ด ทราบหรือรู้จกั กบั นาย หม่อง กบั นาย อู มากนกั เพราะท้งั สองน้ีไมค่ ่อยสุงสิงกบั ใครและไม่คอ่ ยมี ใครรู้จกั และบดั น้ีก็ไม่ทราบวา่ ท้งั สองคนน้ีไดห้ ลบหนีไปท่ีใด เสร็จสิ้นการตรวจสถานท่ีเกิดเหตุ

๑๓๕ ตา่ งๆแลว้ ทางเจา้ หนา้ ที่ตาํ รวจและเจา้ หนา้ ที่ที่เกี่ยวขอ้ งกก็ ลบั ณ ที่ต้งั และจะเรียกญาติและพอ่ แม่ ผตู้ าย และพยานอ่ืนๆมาเพื่อสอบสวนปากคาํ และจะไดด้ าํ เนินการต่อไป โจทย์ข้อที่ 2 วนั ท่ี 9 พ.ย.2560 เวลาประมาณ 22.00 น. ขณะท่ี นาย ดวงซวย จริงจริง อายุ 25 ปี อยู่ บา้ นเลขท่ี 1 ม.2 ต.หนองยาว อ.เมืองสระบุรี จ.สระบุรี ซ่ึงเป็นนกั ศึกษา มหาวทิ ยาลยั ราชมงคลธญั บุรี จ.ปทุมธานี กาํ ลงั นงั่ รอรถประจาํ ทางเพ่อื กลบั บา้ นที่บริเวณ ป้ ายรถประจาํ ทาง หนา้ ศฝร.ภ.1 ต. หนองยาว อ.เมือง จ.สระบุรี อยนู่ ้นั ไดม้ ีคนร้ายเป็นชายจาํ นวน 2 คน ขบั ขี่รถจกั รยานยนตม์ าตาม ถนนหนา้ ศฝร.ภ.1 โดยขบั ข่ีมาจากทาง ถ.พหลโยธิน เม่ือมาถึงที่เกิดเหตุ คนร้ายท้งั สองไดจ้ อด รถจกั รยานยนตท์ ่ีเกิดเหตุ จากน้นั ชายคนขบั ซ่ึงผเู้ สียหายจาํ ได้ สวมหมวกกนั น็อค รูปร่างผอม ใส่ เส้ือแขนส้ันสีน้าํ เงิน กางเกงยนี ส์ขายาว สวมรองเทา้ ผา้ ใบ ไดล้ งมาจากรถจยย. และเขา้ มาประชิดตวั นาย ดวงซวยฯ ซ่ึงกาํ ลงั นง่ั อยู่ จากน้นั ไดช้ กั อาวธุ มีดท่ีเหน็บอยดู่ า้ นหลงั ออกมา และข่มข่เู อา ทรัพยส์ ินในตวั ของนาย ดวงซวย ฯ นาย ดวงซวย เห็นวา่ ตวั เองน้นั มีรูปร่างท่ีใหญ่กวา่ ประกอบกบั พอมีทกั ษะดา้ นศิลปะการตอ่ สู้มาบา้ ง จึงขดั ขืนและลุกข้ึนยนื คนร้ายจึงใชอ้ าวธุ มีดฟัน แต่นาย ดวง ซวยฯ หลบหลีกได้ และใชเ้ ทา้ ถีบไปท่ีทอ้ งของคนร้าย คนร้ายจึงลม้ ลงไป จากน้นั ผขู้ บั ขี่ซ่ึงเป็น คนร้ายอีกคน จึงไดร้ ีบวงิ่ เขา้ มา โดย นาย ดวงซวย ฯ จาํ ไดค้ ือ สวมใส่หมวกกนั น็อคเช่นกนั แตใ่ ส่ เส้ือแขนยาว กางเกงสามส่วน ใชอ้ าวธุ ปื นซ่ึงจาํ ไดเ้ ป็นปื นสีดาํ แบบออโตฯ้ ยิงข้ึนฟ้ าหน่ึงนดั จ้ี นาย ดวงซวยฯ นาย ดวงซวยฯ เห็นวา่ ถา้ คนร้ายใชอ้ าวธุ ปื นเช่นน้ีแลว้ คงไม่สามารถสู้ได้ จึงไดย้ อมยกมือ ข้ึน คนร้ายที่ใชป้ ื น จึงไดป้ ร่ีเขา้ มาใชอ้ าวธุ ปื นตบท่ีใบหนา้ นาย ดวงซวย ฯเลือดกบปาก จากน้นั นาย ดวงซวย ฯ จึงลม้ ลง คนร้ายท่ีใชอ้ าวธุ มีดและถูกถีบไปน้นั จึงไดล้ ุกข้ึนมา และเตะชอ้ นเขา้ ท่ีชายโครง นาย ดวงซวย ฯ อีก จากน้นั คนร้ายท้งั คู่จึงไดร้ ุมกระทืบ นาย ดวงซวยฯ นาย ดวงซวย ฯ จึงขอยอม แพ้ และเอากระเป๋ าสตางคซ์ ่ึงมีเงินสดอยปู่ ระมาณ 1500 บาท และเอกสารบตั รประจาํ ตวั ทว่ั ไป พร้อม โทรศพั ทม์ ือถือยหี่ อ้ ซมั ซุงฮีโร่สีดาํ หมายเลข 081-2345678 ในตวั ใหก้ บั คนร้ายไป จากน้นั คนร้ายท้งั คูจ่ ึงไดข้ บั ข่ีรถจกั รยานยนตห์ นีไปโดยขบั ข่ียอ้ นกลบั ทางเดิม ซ่ึง นาย ดวงซวยฯ จาํ ไดเ้ ป็น รถจยย. แบบผหู้ ญิง ยหี่ อ้ ยามาฮ่า ฟี โน่ สีขาวเขียว ทะเบียน จาํ ไดแ้ ตห่ มวดจงั หวดั คือ สระบุรี จากน้นั นาย ดวงซวยฯ จึงไดม้ าแจง้ ความท่ี สภ.เมืองสระบุรี เมื่อทาํ การสอบสวนปากคาํ แลว้ เจา้ หนา้ ท่ีตาํ รวจ

๑๓๖ สายสืบ, เจา้ หนา้ ท่ีพสิ ูจนห์ ลกั ฐาน และพนกั งานสอบสวน สภ.เมืองสระบุรี จึงไดอ้ อกไปที่เกิดเหตุ พร้อมกบั นาย ดวงซวย ฯ กพ็ บหลกั ฐานในที่เกิดเหตุคือ รอยเลือดเลก็ นอ้ ยในท่ีเกิดเหตุ ซ่ึง นาย ดวง ซวยฯ บอกวา่ เป็นรอยเลือดของตวั เองซ่ึงถูกคนร้ายทาํ ร้ายร่างกายใหไ้ ดร้ ับบาดเจบ็ ตามท่ีไดใ้ หก้ ารไป และพบ ปลอกกระสุนปื น ขนาด 9 มม. ตกอยใู่ นท่ีเกิดเหตุจาํ นวน 1 นดั คาดวา่ เป็นปลอกกระสุนปื น ของคนร้ายท่ีใชอ้ าวธุ ปื นยงิ ข้ึนฟ้ า จากน้นั ทางเจา้ หนา้ ท่ีจึงไดท้ าํ การตรวจสถานที่เกิด ถ่ายภาพ ทาํ แผนท่ีเกิดเหตุ และตรวจยดึ พยานหลกั ฐานไปตรวจพิสูจน์ จากน้นั ไดส้ ่งตวั นาย ดวงซวยฯ ไป รพ. สระบุรี เพอ่ื รักษาอาการบาดเจบ็ และตรวจพิสูจนบ์ าดแผล ซ่ึงต่อมาในวนั รุ่งข้ึน ทางเจา้ หนา้ ที่ตาํ รวจ ไดต้ รวจสอบพบวา่ ใกลเ้ คียงกบั ท่ีเกิดเหตุ มีกลอ้ งวงจรปิ ดของ อบต.หนองยาว จาํ นวน 1 ตวั จบั ภาพ คนร้ายท้งั สองที่ขบั ขี่ รถจยย.มาในท่ีเกิดเหตุได้ ตรวจสอบพบวา่ รถจยย.ของคนร้ายน้นั มีเลขป้ าย ทะเบียนคือ กข-123 สระบุรี ตรวจสอบทางทะเบียนพบวา่ มี น.ส.เวรกรรม ซวยอีก อายุ 30 ปี อยู่ บา้ นเลขท่ี 2 ม.3 ต.หนองยาว อ.เมือง จ.สระบุรี จึงไดร้ ีบรุดไปพบและสอบถาม น.ส.เวรกรรม กใ็ ห้ การวา่ รถจยย.ดงั กล่าวเป็นของตวั เองจริง แต่ไดไ้ ปออกรถมาแลว้ ใหก้ บั นอ้ งชาวของตนคือ นาย หา แตเ่ รื่อง ซวยอีก อายุ 25 ปี เอาไปใชเ้ พื่อขบั วนิ เพราะวา่ นาย หาแตเ่ รื่อง ฯ น้ีเพิ่งพน้ โทษออกมาจาก เรือนจาํ สระบุรี ในขอ้ หา ปลน้ ทรัพยแ์ ละยาเสพติด เม่ือประมาณ 6 เดือนที่แลว้ ไม่มีงานทาํ น.ส.เวร กรรม ซ่ึงเป็นพสี่ าวจึงไดอ้ อกรถใหน้ อ้ งชายเอาไปใช้ โดย นาย หาแต่เรื่อง น้ี ขบั วนิ อยทู่ ี่บริเวณปาก ทางวดั หนองยาว และไม่ทราบวา่ อยทู่ ่ีใด เพราะต้งั แต่พน้ โทษกลบั มาก็ไม่กลบั มานอนบา้ นเลย จะมา หากแ็ ตเ่ วลามาขอเงินใชเ้ ท่าน้นั เม่ือเจา้ หนา้ ที่ตาํ รวจไปตรวจสอบที่วนิ จยย. ก็พบ นาย คนดี ซ่ือสตั ย์ ซ่ึงเป็นหวั หนา้ วนิ ใหก้ ารวา่ นาย หาแตเ่ รื่อง ขบั ขี่วนิ อยจู่ ริง แตห่ ายไปหลายวนั แลว้ โดยหายไปกบั นาย ทาํ แตเ่ รื่อง พาเพื่อนซวย ชื่อเล่น บอย อายุ ประมาณ 22 ปี บา้ นอยแู่ ถว ชุมชนหลงั วดั หนองยาว โดยท้งั คู่น้นั มีพฤติกรรมไม่คอ่ ยดีคือ เก่ียวขอ้ งและพวั พนั กบั ยาเสพติด และจากการตรวจสอบขอ้ มูล การใชโ้ ทรศพั ทแ์ ลว้ กพ็ บวา่ ขณะน้ีโทรศพั ทเ์ คร่ืองของนาย ดวงซวยฯ น้ี ข้ึนการเปิ ดใชอ้ ยบู่ ริเวณ ชุมชนหลงั วดั หนองยาวจริง และจากการหาข่าวกท็ ราบบา้ นของ นาย ทาํ แตเ่ รื่อง ฯ แลว้ ทาง เจา้ หนา้ ท่ีตาํ รวจจึงไดร้ ีบขอหมายคน้ จากศาลจงั หวดั สระบุรีในวนั เดียวกนั น้นั เอง เขา้ ทาํ การตรวจคน้ บา้ นของ นาย ทาํ แตเ่ รื่อง ฯ ที่บา้ นเลขที่ 3 ม.4 ต.หนองยาว อ.เมือง จ.สระบุรี พบตวั นาย ทาํ แตเ่ รื่อง ฯ อยใู่ นบา้ นดงั กล่าวจริง จากการตรวจคน้ พบเจอ กระเป๋ าสตางคข์ องผเู้ สียหายพร้อมโทรศพั ท์ และ ตรวจคน้ พบยาบา้ จาํ นวน 2 เมด็ พร้อมอุปกรณ์การเสพยาบา้ ในบา้ นหลงั ดงั กล่าว สอบถามนาย ทาํ แต่ เร่ือง ฯ ใหก้ ารรับสารภาพวา่ เป็นผกู้ ่อเหตุดงั กล่าวจริงโดยตวั เองเป็นผซู้ อ้ นทา้ ยรถในวนั เกิดเหตุ เม่ือ ไดท้ รัพยส์ ินมาแลว้ กน็ าํ มาซ้ือยาบา้ เสพกบั นาย หาแต่เร่ือง ฯ และตอนน้ี ไม่ทราบวา่ นาย หาแตเ่ ร่ือง

๑๓๗ ฯ ไปไหน เพราะตนก็หลบั มาต้งั แตเ่ มื่อคืน จนกระทง่ั ตาํ รวจมาจบั กมุ ตวั ตอนน้ี ทางตาํ รวจจึงไดใ้ ห้ นาย ทาํ แตเ่ ร่ืองฯ โทรศพั ทต์ ิดต่อล่อใหน้ าย หาแต่เร่ือง ฯ มาหาแต่ นาย หาแต่เร่ือง ฯ ไหวตวั ทนั ปิ ด โทรศพั ทท์ ิ้งไป ทางเจา้ หนา้ ที่ตาํ รวจจึงไดท้ าํ การจบั กุมตวั นาย ทาํ แตเ่ รื่อง ฯ พร้อมของกลางและ ทรัพยส์ ินที่ถูกประทุษร้ายนาํ ส่งพนกั งานสอบสวน สภ.เมืองสระบุรี เพอื่ ดาํ เนินคดีต่อไป โจทย์ข้อท่ี 3 เมื่อวนั ท่ี 9 พ.ย.60 เวลาประมาณ 18.00 น. พนกั งานสอบสวนเวร สภ.เมืองสระบุรี ไดร้ ับ แจง้ จากผา่ นศนู ยว์ ทิ ยุ สภ.เมืองสระบุรี วา่ มีผแู้ จง้ คือ นาย กิจการ รุ่งเรืองมาก อายุ 42 ปี อยบู่ า้ นเลขท่ี 1 ม.2 ต.หนองยาว อ.เมือง จ.สระบุรี วา่ ขณะน้ีไดก้ ลบั มาท่ีบา้ นพกั ของตนตามท่ีอยดู่ งั กล่าวพบวา่ ทรัพยส์ ินในบา้ นไดส้ ูญหายไปหลายรายการ คาดวา่ มีคนร้ายไม่ทราบจาํ นวนบุกรุกเขา้ มาในบา้ นพกั ของตนขณะท่ีตนไม่อยบู่ า้ นและไดล้ กั เอาทรัพยส์ ินภายในบา้ นหลงั ดงั กล่าวไป ทางพนกั งาน สอบสวนเวรจึงไดร้ ีบรายงานใหผ้ บู้ งั คบั บญั ชาทราบ จากน้นั พร้อมดว้ ยเจา้ หนา้ ที่ฝ่ ายสืบสวน สภ. เมืองสระบุรี , เจา้ หนา้ ที่พสิ ูจน์หลกั ฐาน และผบู้ งั คบั บญั ชา จึงไดร้ ีบรุดไปยงั ท่ีเกิดเหตุ ที่บริเวณ บา้ นเลขที่ 1 ม.2 ต.หนองยาว อ.เมือง จ.สระบุรี พบ นาย กิจการ ฯ ผเู้ สียหายยนื อยทู่ ่ีบา้ นพกั ดงั กล่าว รอเจา้ หนา้ ที่อยู่ สอบถามไดค้ วามวา่ แตเ่ ดิมน้นั ตนภูมิลาํ เนาอยทู่ ี่ เขตจตุจกั ร กทม. ทาํ ธุรกิจเก่ียวกบั โรงโมห่ ิน โม่ปนู และทาํ ไม้ และไดข้ ยายกิจการมาท่ี จ.สระบุรี จึงไดส้ ร้างบา้ นหลงั ดงั กล่าวและพกั อาศยั มาเป็นเวลาประมาณ 3 ปี แลว้ โดยอาศยั อยคู่ นเดียวส่วน ครอบครัวน้นั อยทู่ ี่ กทม. มิไดม้ าพกั ดว้ ย โดย นาย กิจการฯ น้นั จะมาพกั ท่ีบา้ นหลงั ดงั กล่าวน้ีประมาณอาทิตยล์ ะ 2-3 วนั เพอ่ื ดูแลและ ควบคุมกิจการที่ จ.สระบุรี โดยเม่ือวนั ท่ี 4 พ.ย.60 ตนไดเ้ ดินทางกลบั ไปดูครอบครัวและดูแลธุรกิจที่ กทม.และไดก้ ลบั มายงั ที่เกิดเหตุคือบา้ นพกั ในจ.สระบุรี เมื่อวนั ที่ 9 พ.ย.60 เวลาประมาณ 17.30 น. พบวา่ เกิดเหตุผดิ ปกติเพราะวา่ กุญแจซ่ึงลอ็ คไวท้ ่ีประตหู นา้ น้นั หายไปและมีร่องรอยการงดั ทาํ ให้ เสียหาย เม่ือเขา้ ไปในบา้ น กพ็ บวา่ สุนขั พนั ธุ์ไทยสีดาํ ท่ีเล้ียงไวน้ อนเสียชีวติ อยภู่ ายในบา้ น ซ่ึงใน เร่ืองสุนขั ตวั น้ี นาย กิจการฯ ไดบ้ อกวา่ ตนไดเ้ ล้ียงไวต้ ้งั แตม่ าอยทู่ ี่บา้ นหลงั น้ีเพ่ือใชเ้ ฝ้ าบา้ นและความ ช่ืนชอบส่วนตวั โดยถา้ หากวา่ เป็นเวลาท่ีตวั เองไม่อยบู่ า้ นกจ็ ะฝากใหเ้ พ่ือนบ้านที่อยตู่ รงขา้ มบา้ น ทราบต่อมาคือ นาง กรุณา ปราณี อายุ 55 ปี อยบู่ า้ นเลขท่ี 2 ม.2 ต.หนองยาว อ.เมือง จ.สระบุรี เป็น คนคอยดูแลสุนขั โดยตนจะฝากเงินไวใ้ หค้ อยเล้ียงและซ้ืออาหารใหส้ ุนัขกิน และสุนขั ตวั ดงั กล่าวน้ีก็

๑๓๘ จะคุน้ เคยกบั นาง ปราณี เป็นอยา่ งดี แต่เม่ือเจา้ หนา้ ที่ตาํ รวจเดินไปสอบถามพบวา่ บา้ นของนาง ปราณี ฯ น้ีปิ ดอยู่ นาย กิจการฯ จึงไดโ้ ทรศพั ทต์ ิดตอ่ นาง ปราณี ฯ กบ็ อกวา่ ขณะน้ีตนไม่อยบู่ า้ นโดย ออกมาจากบา้ นต้งั แตว่ นั ท่ี 8 พ.ย.60 ตอนเชา้ เพราะวา่ เม่ือวนั ที่ 7 พ.ย. 60 น้นั ตนไดท้ ราบข่าวจากทาง บา้ นวา่ ญาติท่ี อ.วงั นอ้ ย จ.พระนครศรีอยธุ ยา เสียชีวติ จึงไดร้ ีบมางานศพและจะกลบั ในตอนหวั ค่าํ ของวนั น้ี ( 9 พ.ย.60 ) และไดบ้ อกวา่ ก่อนออกมากไ็ มพ่ บความผดิ ปกติในบา้ นของนาย กิจการฯ แต่ อยา่ งใดและสุนขั ก็ยงั มีชีวติ อยตู่ ามปกติ และบอกตอนทา้ ยวา่ ตนจะรีบกลบั ไปเพอ่ื ใหก้ ารเป็นพยาน กบั เจา้ หนา้ ท่ีตาํ รวจ สอบถามนาย กิจการฯ ก็ไมต่ ิดใจสงสยั นาง ปราณีฯ แต่อยา่ งใด จากน้นั เจา้ หนา้ ท่ี ตาํ รวจจึงไดท้ าํ การตรวจสถานที่เกิดเหตุ พบวา่ สถานท่ีเกิดเหตุน้นั เป็นบา้ นพกั หลงั เล็กทาํ ดว้ ย บา้ นน็อคดาวน์อยรู่ ิมเขา มีทางเขา้ ออกทางเดียวคือประตดู า้ นหนา้ ที่ถูกงดั พบวา่ ทรัพยส์ ินท่ีสูญ หายไปคือ ทีวจี อแบนขนาด 50 นิ้วยหี่ อ้ ซมั ซุง และตเู้ ซฟเหลก็ จาํ นวน 1 ใบ ซ่ึงภายในตูเ้ ซฟน้นั นาย กิจการฯ ใหก้ ารวา่ มีทรัพยไ์ ม่กี่ชิ้นแตว่ า่ มีมูลค่ามากเนื่องจากมี เงินสดตา่ งประเทศจาํ นวน 1000 ดอล ล่าห์ และสร้อยคอหนกั 2 บาท จาํ นวน 3 เส้น นอกน้นั เป็นเอกสารทวั่ ไปซ่ึงจะตอ้ งจดั ทาํ ใหม่ จากการ ตรวจที่เกิดเหตุพบรอยลากตูเ้ ซฟดงั กล่าวเป็นทางยาวไปจนถึงถนน ตรวจสอบกลอ้ งวงจรปิ ดที่อยู่ ใกลเ้ คียงพบวา่ มีรถตอ้ งสงสัยเป็น รถยนตฟ์ อร์จเู นอร์ สีดาํ ไมต่ ิดแผน่ ป้ ายทะเบียน คาดวา่ น่าจะเป็นผู้ ก่อเหตุ เจา้ หนา้ ท่ีตาํ รวจฝ่ ายสืบสวนไดท้ าํ การสืบสวนตอ่ มาทราบวา่ คนร้ายท่ีก่อเหตุน้ีน่าจะเป็น “แก็งคแ์ มวบิน” ซ่ึงเป็นขบวนการงดั แงะที่ก่อเหตุในเขตกรุงเทพและชานเมืองทว่ั ไป และจากการ สืบสวนตอ่ มาทราบวา่ คนร้ายในแก็งคแ์ มวบินที่ใชร้ ถยนตต์ อ้ งสงสัยดงั กล่าวมาก่อเหตุน้ี น่าจะพกั อยู่ ที่ ร้านซ่อมรถยนตแ์ ห่งหน่ึงยา่ นรามอินทรา ในเขตของ สน.บางเขน จึงไดป้ ระสานกบั เจา้ หนา้ ที่ ตาํ รวจฝ่ ายสืบสวนของ สน.บางเขน และประสานขอ้ มลู กพ็ บวา่ ทางสายสืบของ สน.บางเขน กไ็ ด้ จบั ตาดูพฤติกรรมของแก็งคฯ์ ดงั กล่าวน้ีและอู่ซ่อมรถแห่งน้ีมาระยะหน่ึงแลว้ จากน้นั สืบสวน สภ. เมืองสระบุรี และ สน.บางเขน จึงไดท้ าํ การวางแผนเขา้ ตรวจค้นร่วมกนั โดยขอหมายคน้ จากศาลเขา้ คน้ ที่อู่ซ่อมรถดงั กล่าวในตอนเชา้ ตรู่ของวนั ที่ 10 พ.ย.60 น้ี พบวา่ อูด่ งั กล่าว ( บา้ น ) ปิ ดสนิทและ รถยนตฟ์ อร์จูนเนอร์ตอ้ งสงสยั ดงั กล่าวไดห้ ายไปดว้ ย คาดวา่ เจา้ ของบา้ นซ่ึงน่าจะเป็นผตู้ อ้ งสงสยั น้ี ทราบภายตอ่ มาคือ นาย เลว แต่กาํ เนิด อายุ 31 ปี รู้ตวั และไหวตวั ทนั หลบหนีไป โดยบา้ นน้ีอยเู่ ลขท่ี 5 แขวงอนุสาวรีย์ เขตบางเขน กทม. แต่พบวา่ ท่ีบริเวณบอ่ น้าํ ดา้ นขา้ งบา้ นดงั กล่าว ( ซ่ึงนอกเขตตวั บา้ น ) อนั เป็นที่ดินรกร้างน้นั มีตเู้ ซฟจาํ นวน 5 ใบจมอยซู่ ่ึงเจา้ หนา้ ท่ีตาํ รวจตอ้ งงมลงไปงดั ข้ึนมา และหน่ึงในตูเ้ ซฟดงั กล่าวน้นั มีตูเ้ ซฟซ่ึงคาดวา่ เป็นของ นาย กิจการฯ อยดู่ ว้ ย ทางเจา้ หนา้ ท่ีตาํ รวจจึง ไดร้ ่วมกนั นาํ ตูเ้ ซฟดงั กล่าวตรวจยดึ มาใหก้ บั พนกั งานสอบสวน สน.บางเขน เพอ่ื ตรวจยดึ ไวเ้ พ่อื ทาํ

๑๓๙ การตรวจสอบ ซ่ึงหลงั จากน้นั ไดใ้ หน้ าย กิจการฯ เดินทางมาที่ สน.บางเขนเพื่อตรวจสอบทรัพยส์ ิน ดงั กล่าวแลว้ ช้ียนื ยนั วา่ ตเู้ ซฟที่ไดต้ รวจยดึ มาน้นั มีหน่ึงใบที่เป็นของตนเองอยา่ งแน่นอนและไดน้ าํ เอกสารมาประกอบกบั ตาํ รวจไดด้ ู ซ่ึงหลงั จากน้ี ทางเจา้ หนา้ ท่ีตาํ รวจก็จะใหเ้ จา้ หนา้ ที่พิสูจน์ หลกั ฐานมาเก็บลายนิ้วมือที่ตเู้ ซฟทุกใบ พร้อมท้งั ประกาศหาเจา้ ของและผเู้ สียหายมาแจง้ ความร้อง ทุกขต์ อ่ ไป ...........................................................................................................................................

๑๔๐ แบบทดสอบหลงั เรียน ข้อ 1. ส่ิงสาคัญส่ิงแรกทจี่ ะเป็ นกุญแจไขไปสู่ความสาเร็จในการสืบสวนสอบสวนคดีต่างๆคอื ? ก. การเกบ็ และรวบรวมพยานหลกั ฐาน ข. การรักษาสถานท่ีเกิดเหตุ ค. การตรวจพสิ ูจน์พยานหลกั ฐาน ง. การรายงานเหตุ และ การเขา้ สถานที่เกิดเหตุ ข้อ 2. เม่อื ไปถงึ สถานทเี่ กดิ เหตุและดาเนินการรักษาสถานทเี่ กดิ เหตุแล้ว บุคคลใดต่อไปนีท้ อี่ นุญาตให้ เข้าสถานทเี่ กดิ เหตุได้เป็ นคนแรก ? ก. ผบู้ งั คบั บญั ชา , เจา้ หนา้ ที่กภู้ ยั , ร้อยเวร ( พนกั งานสอบสวน ) ข. ประจกั ษพ์ ยานในท่ีเกิดเหตุ , เจา้ หนา้ ที่พิสูจน์หลกั ฐาน , ผบู้ งั คบั บญั ชา ค. ร้อยเวร ( พนกั งานสอบสวน ) , เจา้ หนา้ ที่พิสูจนห์ ลกั ฐาน ง. เจา้ หนา้ ที่กภู้ ยั , แพทย,์ ประจกั ษพ์ ยานในท่ีเกิดเหตุ ข้อ 3. หลกั การเกบ็ รวบรวมวตั ถุพยานประเภท ชีววทิ ยาและดีเอน็ เอ เช่น คราบเลอื ด , คราบอสุจิ ฯลฯ น้ัน ข้อใดถูกต้อง ? ก. ตอ้ งอยใู่ นสภาพแหง้ ข. ตอ้ งอยใู่ นสภาพเยน็ ค. สภาพเดิมเป็นเช่นใดกใ็ หเ้ ป็นเช่นน้นั ง. ขอ้ ก. และ ข. ถูกตอ้ ง

๑๔๑ ข้อ 4. ข้อใดกล่าวถูกต้องเกยี่ วกบั การเกบ็ พยานหลกั ฐานประเภท “ลกู กระสุนปื น” และ “ปลอก กระสุนปื น” ก. ลูกกระสุนปื นหรือ ปลอกกระสุน จากขนาดเดียวกนั ใหเ้ ก็บรวมกนั ไวใ้ ส่ถุงพลาสติก ข. ลูกกระสุนปื นหรือ ปลอกกระสุนปื น ใหแ้ ยกจากกนั ใส่ถุงพลาสติกถุงละชิ้น ค. ลูกกระสุนปื น หรือ ปลอกกระสุนปื น จากชนิดเดียวกนั ใหเ้ ก็บรวมไวใ้ ส่ถุงพลาสติก ง. ไมม่ ีขอ้ ถูก ข้อ 5. “แหล่งทจ่ี ะพบวตั ถุพยาน” น้ันตามปกติเรามกั จะนึกถึงกนั แต่ “สถานทเี่ กดิ เหตุ” เป็ นอย่าง แรก ซึ่งตามข้อเทจ็ จริงแล้วเราสามารถพบวตั ถุพยานได้จากทอี่ นื่ อกี หรือไม่? และจะพบได้ทไี่ ด้บ้าง? ก. ได้ จากท่ีตวั ของผเู้ สียหาย และ ที่ตวั ของผตู้ อ้ งหา ข. ได้ จากท่ีอื่นๆ ค. ขอ้ ก. และ ข. ถูก ง. ไดจ้ ากสถานท่ีเกิดเหตุเพยี งอยา่ งเดียว …………………………………………….. เฉลย 1.ข 2.ค 3.ง 4.ข 5.ค

๑๔๒ เอกสารอ้างองิ - ตาราเรียน หลกั สูตรนักเรียนนายสิบ วชิ า สส. ( CI ) นิติวทิ ยาศาสตร์ 22502 กองบัญชาการศึกษา ปี พทุ ธศักราช 2560 - คลปิ วดิ ีโอ จากสื่อสังคมออนไลน์ -https://www.youtube.com/watch?v=FsRITcaZ9nk ผเู้ ชี่ยวชาญนิติวทิ ย์ ยนื ยนั ลายนิ้วมือบนวตั ถุอยไู่ ดน้ านกวา่ 1 ปี – เขม้ ข่าวค่าํ -https://www.youtube.com/watch?v=1898pDWbc00 การหารอยลายนิ้วมือแฝง (วธิ ีปัดผงฝ่ นุ ดาํ ) -https://www.youtube.com/watch?v=uZ_r5qnGP24 การเรียนเกบ็ รอยนิ้วมือแฝง